BRUZZ actua - editie 1624

Rubrieknaam

#1624 WEEKBLAD, EEN UITGAVE VAN VLAAMS-BRUSSELSE MEDIA VZW FLAGEYPLEIN 18, 1050 ELSENE

AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X P303153

L E V E N

I N

D E

S TA D

|

N I E U W S

|

A C H T E R G R O N D

&

O P I N I E

11 | 07 | 2018

‘Meer boetes, minder criminaliteit’

DAV I D STEVENS

VAN DE FIETSBRIGADE

© BART DEWAELE

CARLA DEJONGHE VOORZITTER VGC-RAAD

‘De politiek is vernieuwd’

ROGER NOLS EEN DONKERE BLADZIJDE IN DE BURGEMEESTERSGESCHIEDENIS

‘Geen minuut stilte bij zijn dood’

Chou de Bruxelles

BRUZZ | VOORAF

Fotograaf Ivan Put trekt wekelijks door de stad voor een portret

TIMOTHY, UZ JETTE

Timothy werkt als logistiek coördinator in het UZ in Jette en probeert zijn Panini-stickerboek van het WK voetbal vol te krijgen. “Vandaag kreeg ik twee ‘legends’. Nog zeven stickers te gaan. Ik verzamel al Panini’s sinds ik kind ben. Nu doe ik het vooral voor mijn zoontje van vier. Ik voetbal bij Hofstade sinds ik vijf ben, nu bij het eerste elftal in derde provinciale. Met de app is ruilen gemakkelijker. Ik merk dat de blinkende het moeilijkst te vinden zijn.”

11 JULI 2018

I

3

Inhoud

COLOFON BRUZZ

Flageyplein 18, 1050 Brussel, 02-650.10.65 ABONNEMENTEN

Josiane De Troyer (abo@bruzz.be), 02-650.10.80, Gratis binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Rest van België: 20 euro per jaar; IBAN: BE98 3631 6044 3393, BIC: BBRU BE BB van Vlaams Brusselse Media vzw.

Buiten België: 30 euro per jaar.

OPLAGE : 62.609 exemplaren.

UITGELICHT 08

ADVERTEREN?

Samenleving

Een miljoen extra Vlaams geld voor jeugdhulp in Brussel

Marthe Paklons, sales@bruzz.be, 02-650 10 61

RUBRIEKEN

DISTRIBUTIE

Ute Otten, 02-650.10.63, ute.otten@bruzz.be ALGEMENE DIRECTIE

Jo Mariens HOOFDREDACTIE

03

Chou de Bruxelles

05

Edito

Kristof Pitteurs

06

In beeld

WEEKBLAD

Steven Van Garsse (chef)

18

Opinie

COORDINATIE UIT

27

Celia Ledoux

30

Enfant Terrible

32

Nick Trachet

33

Big City

Gerd Hendrickx EINDREDACTIE

Karen De Becker VORMGEVING

Heleen Rodiers (art director), Ruth Plaizier

© SASKIA VANDERSTICHELE

DE VERHALEN

KERNREDACTIE

Jean-Marie Binst, Gerd Hendrickx, Bettina Hubo, Kurt Snoekx, Sophie Soukias, Laurent Vermeersch, Danny Vileyn, Tom Zonderman

10

Spreektijd

14

Mobiliteit

MEDEWERKERS

Nicolas Alsteen, Hilke Andries, Gilles Bechet, Michaël Bellon, Jasper Croonen, Roel Daenen, Céline Emmerechts, Patrick Jordens, Luc Joris, Tom Peeters, Jasmijn Post, Niels Ruëll, Tim Schoonjans, Benjamin Tollet, Georges Tonla Briquet, Nick Trachet, Tom Van Bogaert, Michel Verlinden

24

Carla Dejonghe aan de vooravond van 11 juli David Stevens, agent te fiets

VERTALING

Johan Arblaster, Martin McGarry FOTOGRAFEN

Bart Dewaele, Ivan Put, Saskia Vanderstichele ILLUSTRATOREN

Wauter Mannaert, Noémie Marsily, Steve Michiels, Wide Vercnocke, Jurgen Walschot

10

Info voor kalender sturen naar/ Envoyez vos infos à publier dans le calendrier à / Send event details to

14

VISITBRUSSELS Koningsstraat 2 Rue Royale 1000 Brussels/Bruxelles 02-549.50.95, info@agenda.brussels VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Steven Van Garsse, Flageyplein 18, 1050 Elsene.

Bruzz is een uitgave van de Vlaams Brusselse Media vzw, wordt gedrukt op de persen van Eco Print Center (De Persgroep) en wordt gesubsidieerd door de Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse Gemeenschapscommissie.

"Dit magazine staat ook online issuu.com/bruzz.be"

© BART DEWAELE

© BART DEWAELE

Edito

Un bon cru 20

Kleurrijke burgemeesters (2)

24

Ondernemen

28

Zomerreeks (1)

Roger Nols

Isatio maakt mode van textielresten Kleinkinderen van sporthelden over hun grootouders

20

2018 geheid een bon cru voor de Vlamingen.

Zo figureren in veel gemeenten de Nederlandstaligen in de koppositie. En dat op alle mogelijke lijsten. Soms zelfs op een Défi-lijst. Het gaat om zichtbare plekken, die met wat geluk ook nog wat stemmen kunnen krijgen van de ‘pot’. Op plek twee?

We noemen maar wat: Els Ampe (Open VLD), Bianca Debaets (CD&V), Elke Roex (SP.A), Frederic Roekens (Groen), Hannelore Goeman (SP.A), Maude Van Gyseghem (Onafh), Nathalie De Swaef (Groen), René Coppens (Open VLD), en we zijn er wellicht nog een stuk of wat vergeten.

Er zijn dit jaar ook twee Nederlandstalige lijsttrekkers, bij Groen (Rik Jellema en Katia Van den Broucke). En dan zwijgen we nog over de Nederlandstaligen op de derde, vierde of lijstduwersplaats.

Een verklaring voor die tendens is voer voor politicologen. Is het de bloedarmoede in de Brusselse lokale politiek? Zijn de Franstalige partijen op zoek naar kwaliteit en vergroten ze hun areaal door ook Nederlandstaligen erbij te nemen? Hebben de Vlaamse partijen steengoed onderhandeld?

Of willen de Franstalige partijen met Nederlandstalige kandidaten de N-VA counteren, die in een tiental gemeenten met een eigen lijst komt?

Feit is dat deze constellatie hoogstwaarschijnlijk een pak meer Nederlandstalige gemeenteraadsleden en schepenen zal opleveren. En zelfs al hebben die niet meteen grote bevoegdheden, ze kunnen de verbinding maken met de Nederlandstalige kiezers en mét de Vlaamse gemeenschap. Dat is alvast een uitstekende vooruitgang. Je hoeft geen flamingant te zijn om dat in te zien.

BRUZZ | VOORAF

LOS VAN DE TIJD

De geschiedenis heeft ook haar rechten.

Wie, een beetje verder in dit magazine, leest hoe burgemeester Roger Nols in de jaren zeventig tegen Vlamingen tekeerging, kan alleen maar vaststellen dat de situatie van de Nederlandstalige minderheid de laatste decennia aanzienlijk is verbeterd.

Nederlandstaligen en Franstaligen leven niet meer op voet van oorlog in deze kleine wonderlijke wereldstad. Er is een pacificatie gekomen, en die is grotendeels te danken aan de oprichting van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 1989.

Vlamingen en Franstaligen kregen toen samen de verantwoordelijkheid over het bestuur van deze stad en dat heeft tot wederzijds begrip geleid.

Vandaag, woensdag 11 juli, is burgemeester Philippe Close (PS) aanwezig op het feest van de Vlaamse Gemeenschap in het Brusselse stadhuis. Dat is sinds mensenheugenis niet meer voorgevallen.

Op gemeentelijk vlak, dat weten we, krijgen de Vlamingen nog af en toe klappen. In het vermaledijde Sint-Lambrechts-Woluwe bijvoorbeeld. Burgemeester Olivier Maingain (Défi) heeft bij de aanvraag van een Nederlandstalige cultuurbeleidscoördinator bewust aangestuurd op een mislukking. Maingain heeft zijn vossenstreken duidelijk niet verleerd.

Toch is er op gemeentelijk vlak vooruitgang merkbaar. Enkele maanden voor de verkiezingen kunnen we vaststellen dat de Nederlandstaligen prima plaatsen toebedeeld krijgen op de Franstalige kieslijsten. Dat was al zo in 2012, maar een snelle blik leert ons dat het er nog mooier uitziet. Als alles loopt zoals voorzien, worden de verkiezingen van

— STEVEN VAN GARSSE

© PHOTONEWS

11 JULI 2018

I

5

6

I

11 JULI 2018

BRUZZ | DE WEEK

In beeld

De terugkeer van bus 71

© SASKIA VANDERSTICHELE

Na een onderbreking van veertien maanden rijdt bus 71 sinds maandag weer door de Elsensesteenweg. Het stuk tussen de Naamsepoort en het Fernand Cocqplein werd in de tussentijd ingericht als verkeersarme straat. Auto’s mogen er alleen ‘s nachts in en vrachtwagens kunnen nog alleen ‘s ochtends leveren. De rest van de dag zijn de voetgangers en fietsers de baas in de Elsense. Ze moeten wel bus 71 en ook de 54 naast zich dulden.

Helemaal af is de heraanleg niet. Op het wegdek ontbreekt nog de toplaag en is het ook wachten op banken en bomen.

11 JULI 2018

I

7

De week

Terugblik op het nieuws

Haram

Saint-Michel

100

Kinderen die in het zwembad aan een niet-besneden medeleerling zeggen dat hij ‘vuil’ is. Of een zevenjarige die ‘zondaar’ genoemd wordt omdat hij varkensvlees eet. Johan Leman van de Foyer vindt dat directie en leerkrachten van scholen die hiermee geconfronteerd worden veel vlugger moeten ingrijpen. Leman vreest dat sommige ouders door het gepest hun kinderen van school halen.

Volgens de overlegcommissie van Molenbeek mag het oude sigarettendepot van Saint-Michel in de Picardstraat omgebouwd worden tot twee Vlaamse scholen. De scholen kunnen in 2020 de deuren openen.

Minstens honderd zwemlustigen springen zondag in het kanaal aan de Veeweidekaai in Anderlecht.

De Big Jump vindt ook in andere Europese landen plaats. Uit een onderzoek in opdracht van organisator Pool is cool blijkt dat het water van het kanaal properder is dan vorig jaar.

EEN MILJOEN EXTRA VLAAMS GELD VOOR JEUGDHULP IN BRUSSEL

BRUZZ | DE WEEK

Wie hulp behoeft, belt Sonja Vanaf oktober kunnen Brusselse jongeren en gezinnen met problemen zich wenden tot Sonja, het nieuwe, gezamenlijke aanspreekpunt van veertig Brusselse jeugdhulporganisaties. — BETTINA HUBO

I

n de Vlaamse en Vlaams-Brusselse jeugdhulp is de vraag de afgelopen jaren flink gestegen.

Dat heeft vooral te maken met de groeiende diversiteit, de toenemende kansarmoede en de vele moeilijke schoolloopbanen.

De sector kampt dan ook met gigantische wachtlijsten. Kinderen, jongeren en gezinnen die hulp nodig hebben, moeten daar nu in Brussel soms een jaar op wachten. Mede daardoor wordt er steeds vaker een beroep gedaan op de crisishulpverlening. In Brussel groeide die van 75 aanmeldingen in 2011 naar meer dan 350 vorig jaar.

Daarom heeft Vlaams minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) extra geld vrijgemaakt. Hij steekt onder meer 15 miljoen euro in de uitbreiding van de laagdrempelige jeugdhulp. Dat zijn de rechtstreeks toegankelijke hulporganisaties waar jongeren en ouders zelf, zonder doorverwijzing of selectie, naartoe kunnen stappen. Het geld is

8

I

11 JULI 2018

Sonja wordt het aanspreekpunt voor alle Brusselse kinderen, jongeren en ouders met een hulpvraag.

bestemd voor de nieuwe, regionale samenwerkingsverbanden van jeugdhulporganisaties die ondertussen her en der werden opgericht.

Elke groep krijgt een miljoen euro.

Ook in Brussel is er ondertussen zo’n samenwerkingsverband. Het CAW Brussel (Centrum voor Algemeen Welzijnswerk) bracht een hele reeks Nederlandstalige Brusselse jeugdhulporganisaties bijeen, zoals het CLB, Kind en Gezin, Ondersteuningsteam, Tonuso.

De in totaal veertig organisaties zullen samenwerken onder de naam Sonja. “We willen de hulp simpeler maken en hebben voor een simpele naam gekozen, die iedereen kan uitspreken: Sonja,” zegt Veerle Maes, coördinator kinderen en

jongeren bij CAW Brussel.

Sonja krijgt een eigen telefoonnummer, dat vanaf oktober operationeel zal zijn, en wordt het aanspreekpunt voor alle Brusselse kinderen en ouders met een hulpvraag. “Nu krijgt een gezin dat begeleid wordt vaak een hele resem hulpverleners over de vloer. Op maandag Kind en Gezin, op dinsdag het CLB, enzovoort,” legt Maes uit. “Elke hulpverlener doet telkens opnieuw een intakegesprek en hanteert vervolgens zijn eigen aanpak, zonder goed te weten wat de andere hulpverleners doen.”

Dat zal veranderen. Maes: “Voortaan komt er iemand langs van het nieuwe team Sonja, een vijftienkoppig team dat aangestuurd wordt door de veertig organisaties. Die

regisseur brengt de problemen in kaart en maakt vervolgens een plan: er is een voedingsdeskundige nodig, en ook een opvoedingscoach. Zo komt de juiste hulp sneller op de juiste plaats. Het gezin moet wel achter dat plan staan, anders werkt het niet.”

HULP SNELLER OP GANG De bedoeling is dat de hulp binnen de maand na de hulpvraag op gang komt. Het gespecialiseerde hulpaanbod van de organisaties is nochtans niet altijd meteen beschikbaar. In dat geval komt de jongere niet langer terecht op de wachtlijst van vier of vijf organisaties, zoals nu, maar op één enkele wachtlijst.

Het Sonja-team zal, in afwachting

Gosuin flopt

Dure vergunning

Ilot Sacré

De nieuwe directeur-generaal de GIMB heet Pierre Hermant, zegt minister Didier Gosuin (Défi). Maar volgens ondervoorzitter van de raad van bestuur Walter Vandenbossche (CD&V) had de raad van bestuur nog niet eens ‘s mans cv gezien toen de naam al wereldkundig werd.

Voormalig Brussels MR-gemeenteraadslid Alain Nimmegeers ontkent dat hij een sans-papier een verblijfsvergunning beloofd heeft in ruil voor 3.000 euro.

Nimmegeers verhuisde in mei naar Wallonië.

Het Ilot Sacré in hartje Brussel, met de overbekende Beenhouwersstraat, wordt heraangelegd. De terracottabestrating maakt plaats voor grijze porfier. De werken zullen een jaar duren.

De Brusselse MR, dat is niet Didier Reynders, anders was hij nu burgemeester van Ukkel MINISTER-PRESIDENT RUDI VERVOORT

BRUZZ | DE WEEK

begrijpt niet waar de MR heen wil (in ‘L’Echo’)

Cartoon Kim Kim Duchateau en Wauter Mannaert wisselen elkaar af voor hun kijk op de week

© PHOTONEWS

van de hulp, ook zelf naar oplossingen zoeken. “We hebben een eigen kortdurend, intensief en snel inzetbaar aanbod, waarvoor we ook werken met vrijwilligers. Het is een soort overbrugging om escalatie en crisissen te voorkomen. We kunnen bijvoorbeeld poetshulp inschakelen, het advies geven om een kind naar de scouts te sturen, of een vrijwilliger vragen een kind wekelijks naar de muziekschool te brengen als het kind dat graag wil en de moeder er de mogelijkheid niet toe heeft. Soms zal het probleem daarmee al verholpen zijn en is er geen verdere hulp nodig.”

Dankzij het nieuwe systeem denkt het samenwerkingsverband Sonja tweehonderd extra gezinnen in Brussel te kunnen helpen.

11 JULI 2018

I

9

BRUZZ | DE VERHALEN

Spreektijd

Carla Dejonghe aan de vooravond van de Vlaamse feestdag

‘Op 11 juli laat ik een tatoeage van Brussel zetten’ 10

I

11 JULI 2018

FOTO’S BART DEWAELE

D

Is 11 juli een feestelijke dag of een verplicht nummertje?

CARLA DEJONGHE: Voor mij is 11 juli sowieso

feest. Er zijn natuurlijk wel dingen die je moet doen omdat ze samenhangen met je functie, zoals naar het stadhuis gaan om naar de collega’s van het Vlaams parlement en de Vlaamse schepen te luisteren. Maar ik probeer ook altijd een deel van de feestelijkheden mee te pikken. Dit jaar heeft Muntpunt een heel fijn programma uit de grond gestampt. Dat trouwfeest op de Grote Markt spreekt mij echt aan. Het is een positieve benadering van de band die de Vlaming met zijn hoofdstad heeft.

Vlaanderen en Brussel zijn heel sterk met elkaar vergroeid. Niet alleen omdat Brussel een enorme tewerkstellingspool is, maar ook sociaal en cultureel. De meeste Vlamingen hebben hier in Brussel een en ander meegemaakt: de eerste keer verliefd worden, studies, Couleur Café. Er is een enorme verbondenheid. Ik ga er zeker een tijdelijke - tatoeage van Brussel laten zetten.

BRUZZ | DE VERHALEN

11 juli betekent feest voor de Vlamingen.

Het uitgelezen moment voor een gesprek met de voorzitter van het ‘parlement van de Brusselse Vlamingen’, of de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), Carla Dejonghe (Open VLD). “Er is nog nooit zoveel Nederlands gesproken in Brussel als nu.” — VERA TYLZANOWSKI EN DANNY VILEYN,

ejonghe komt ons lachend tegemoet in haar kantoor. Of we niet bang zijn voor honden, vraagt ze. Want ook Ned, een golden retriever, is erbij. Ze past op hem omdat zijn eigenares even met vakantie is.

Ned nestelt zich aan onze voeten, en wij hebben het over 11 juli, de rol van de VGC en het leven in haar ooit volkse wijk Stokkel in Sint-PietersWoluwe. “Verhuizen? Nooit! Ik zou enkel voor een daguitstap vertrekken uit Brussel.”

De Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie die u voorzit, wordt ook het parlement van de Brusselse Vlamingen genoemd, maar er zijn er steeds minder. Het aantal Nederlandskundigen neemt echter toe. Zal de Raad van de VGC zich op een dag moeten hervormen?

DEJONGHE: Het aantal Nederlandskundigen

stijgt inderdaad. Dat komt ook door wat de VGC verwezenlijkt. Denk aan onze investeringen in het onderwijs. De laatste tien jaar is er meer dan 350 miljoen euro in geïnvesteerd en hebben we meer dan tienduizend plaatsen in het basisonderwijs en zo’n drieduizend plaatsen in het secundair onderwijs gecreëerd. Denk ook aan de investeringen in de gemeenschapscentra.

Daardoor wordt het Nederlands vaker gebruikt.

De Raad van de VGC bepaalt mee het beleid. Dat gaat over dingen die heel dicht bij de bevolking staan: onderwijs, cultuur, sport. De VGC kan je niet zomaar schrappen. De Raad zal zeker een rol blijven spelen, wat mij betreft.

Sommigen zouden de VGC en de Cocof (Franse Gemeenschapscommissie, red.) het liefst opdoeken en in het gewest laten opgaan, anderen willen die laten verdampen en de Vlaamse Gemeenschap voluit bevoegd maken.

Wat vindt u daarvan?

DEJONGHE: Dat is iets wat het in het federaal ▲

parlement beslist moet worden. Brussel heeft daar niets over te zeggen. Je kan de VGC en de

11 JULI 2018

I

11

Carla Dejonghe aan de vooravond van de Vlaamse feestdag

▲

Cocof trouwens niet met elkaar vergelijken. De VGC en de Vlaamse Gemeenschap werken heel goed samen. Ik denk dat het nuttig zou zijn als de Franse Gemeenschap en de Cocof eens zouden nagaan hoe ze beter kunnen samenwerken vooraleer ze voor een volgend rondje staatshervormingen pleiten.

Wat hoort u dan zoal over die slechte samenwerking?

DEJONGHE: We zien bijvoorbeeld een

BRUZZ | DE VERHALEN

probleem op het vlak van onderwijs.

Kijk naar de resultaten, waarom wil iedereen zijn kinderen naar het Nederlandstalig onderwijs sturen?

Dat heeft vooral te maken met de kwaliteit van ons onderwijs. Als er meer capaciteit zou zijn in het Nederlandstalig onderwijs, zouden we nog meer kinderen kunnen opvangen.

DEJONGHE: Ja. In Brussel heeft

DEJONGHE: Ik denk dat ik het ook

iedereen de keuze, maar dan moeten de ouders ook het aanbod hebben dat aan hun keuze beantwoordt. Dat neemt niet weg dat ook de Franstaligen moeten investeren. Dat moet in gelijklopende tred, want het aantal kinderen stijgt. Wij zijn het jongste gewest.

niet meer zal meemaken (lacht).

Weet je, het grappige is dat veel Europeanen Nederlands beginnen te leren. Met de Engelsen, Italianen

kunnen nadenken, maar op dit moment lijkt het me gevaarlijk.

Vooral als we zien hoe het Franstalig onderwijs werkt. Kijk naar de tweetalige lerarenopleiding (van de Erasmushogeschool Brussel en Haute-École Francisco Ferrer, red.).

Ik vind dat een heel goed idee, maar we zien wel dat Nederlandstalige studenten het beter doen en dat hun Franstalige collega’s soms afhaken.

We moeten dus heel voorzichtig omgaan met het idee van Brussels onderwijs. Er mag geen sprake zijn van kwaliteitsverlies.

Volgens Philippe Van Parijs is de verengelsing van Brussel volop aan de gang en moeten we die stimuleren. Denkt u dat de dag komt dat de debatten in het Brussels parlement in het Engels plaatsvinden omdat er I

realiteit in de straat, dat zie ik ook in mijn gemeente Sint-Pieters-Woluwe. Als wij een buurtfeest organiseren, hoor ik evenveel Engels als Frans en een beetje Nederlands. Het zou me zelfs niet verwonderen als er meer Europeanen dan Nederlandstaligen gaan stemmen. Ook de dienstverlening in gemeentehuizen kan in de drie talen. Maar begrijp me niet verkeerd, het Engels kan geen officiële taal worden. We zitten met de taalwetgeving. Dat is een historisch gegeven. Daar moet je niet te veel aan potelen. In het parlement gaan we netjes Nederlands en Frans blijven praten.

Bent u voor zo’n uitbreiding?

DEJONGHE: We zouden daarover

11 JULI 2018

de conversatietafels in onze gemeente. Die doen het ongelooflijk goed.

DEJONGHE: Engels is natuurlijk een

Dus wij maken het niet meer mee dat de debatten er in het Engels gevoerd worden?

Wat met het idee van ‘Brussels’ onderwijs, met tweetalig onderwijs en focus op bepaalde thema’s die in de Brusselse context belangrijk zijn, en dus afstappen van het verschil tussen Nederlands- en Franstalig onderwijs?

12

behalve Nederlands- en Franstaligen ook veel anderstaligen zijn en Engels als lingua franca wordt gebezigd?

Maar er is toch nog marge voor groei?

In sommige winkels wordt er bijvoorbeeld nog altijd geen woord Nederlands gesproken.

DEJONGHE: Natuurlijk is er marge

voor groei. Maar dat heeft ook wel te maken met de handelaars zelf. Ikzelf spreek altijd Nederlands als ik iets ga kopen, dat heb ik altijd gedaan. Ik ben al in winkels buitengegaan omdat ze me niet konden bedienen in mijn moedertaal en ben ook al met verkeerde aankopen naar buiten gegaan omdat ik per se in het Nederlands wou bestellen. Maar er zijn zoveel mogelijkheden. Het Huis van het Nederlands biedt heel veel cursussen aan, speciaal voor handelaars. Dat is toch niet zo moeilijk?

Weet je, Franstalige Brusselaars spreken graag met Nederlandstalige Brusselaars omdat we goed verstaanbaar zijn, en ook veel Franse woorden gebruiken. Ik kwam ooit eens in West-Vlaanderen bij de

“Ik ben al met verkeerde aankopen naar buiten gegaan omdat ik per se in het Nederlands wou bestellen” CARLA DEJONGHE VOORZITTER RAAD VGC

en Spanjaarden in mijn straat spreek ik Nederlands. Ik heb nog nooit zoveel mensen Nederlands weten praten in mijn gemeente als tijdens de jongste jaren. Dat was vroeger ondenkbaar.

beenhouwer en hij sprak me aan in het Frans. Toen ik hem vroeg waarom, antwoordde hij ‘Mevrouw, uw Nederlands is goed, maar dat Franse accent ga je er nooit uitkrijgen!’ (lacht)

We hebben gehoord dat de voertaal op de markt in Stokkel vaker Engels dan Frans is.

Net voor 11 juli laat Olivier Maingain nog eens van zich horen. De Vaste Commissie voor Taaltoezicht veroordeelt Woluwe omdat de Franstalige en Nederlandstalige versie van het gemeenteblad niet dezelfde informatie bevatten. Hoe kijkt u hier tegenaan?

DEJONGHE: Dat klopt. Maar veel

Europeanen vinden het tegelijk niet meer dan logisch om de twee talen te leren. Kijk naar de inschrijvingen bij het Huis van het Nederlands en

DEJONGHE: (zucht) Zulke inbreuken

gebeuren vaak op gemeentelijk niveau. Het is moeilijk om daar vanaf een hoger niveau impact op te hebben. Rudi Vervoort heeft nu wel Maingain op de vingers getikt en gezegd dat hij de begrotingslijn voor dat gemeentelijk magazine uit het budget zou laten schrappen als het niet voldoet. Er zullen altijd rare dingen gebeuren met die taalwetgeving, maar het belangrijkste is dat de belangen van de Nederlandstalige Brusselaars niet op de helling worden gezet. En Maingain, wat hij allemaal doet, dat is nu eenmaal zijn fond de commerce. Morgen vindt hij weer iets anders uit. Hij kiest ook altijd het goede moment uit …

Het Vlaams parlement heeft een belangenconflict ingeroepen om te verhinderen dat Brussel de decumul zou invoeren voor een lokaal uitvoerend mandaat en een parlementair mandaat. Uw partij is tegen de decumul, maar legt u eens uit waarom u er persoonlijk tegen bent?

DEJONGHE: De band tussen het

parlementaire niveau en het lokale niveau is heel belangrijk. Dat houdt je tussen de mensen. Door die sterke lokale verankering kan je je dossier afwerken. Als je de twee kanten van de medaille kent, dan kan je een go between zijn tussen het gewestelijke niveau en het gemeentelijke niveau. Om een voorbeeld te geven, ik denk dat we nu in Sint-PietersWoluwe nog altijd geen Nederlandstalige bibliotheek zouden hebben als ik geen volksvertegenwoordiger was.

Ik heb de toenmalige collegeleden Bruno De Lille (Groen) en Pascal Smet (SP.A) daarvoor gestalkt, ik durf dat eerlijk toe te geven. Ze zijn hoorndol van mij geworden, maar ik heb mijn bibliotheek gekregen. De overgrote meerderheid die de twee combineert, doet dat bovendien uitstekend. Sommigen zeggen dat je geen twee dingen tegelijkertijd kan doen. Maar ik ben een vrouw, hé (schaterlacht). Met een decumul creëer je trouwens ook meer mandaten. Dan kost het meer, en heb je minder impact. We gaan wel akkoord met een plafonnering van de wedde op 150 procent van een parlementaire wedde.

Zonder decumul is er wel minder hiërarchie. Het parlement staat nu niet boven de gemeenten en heeft

het moeilijk om zaken op te leggen.

De gemeenten werken al eens tegen.

DEJONGHE: Ik vind ook dat je de

gemeenteraad uit het parlement moet houden. Dat gebeurt soms wel, maar het zijn ook niet-schepenen die daar schuldig aan zijn. Het grondgebied is klein, en alles is zodanig verweven. Dat is nu eenmaal een Brussels gegeven.

U komt uit een politieke familie, vertelt u eens hoe u de politiek beleefd hebt als kind en als jongere.

Hoe bent u in de politiek gerold?

DEJONGHE: Mijn overgrootvader heeft

BRUZZ | DE VERHALEN

de liberale partij opgericht in de gemeente en is dertig jaar gemeenteraadslid en provincieraadslid geweest. Hij heeft de eed afgelegd in 1904. Mijn vader heeft 36 jaar in de politiek gezeten. Toen hij vertrok, mocht ik beginnen.

Uw vader is ook schepen geweest.

DEJONGHE: Ja. Ondertussen zit de

familie Dejonghe 84 jaar in de gemeenteraad. Ik heb geweldige herinneringen aan mijn vader als politicus. Vroeger waren er nog verkiezingskaravanen, rijen auto’s met panelen op die rondreden in het dorp. Er werd dan gegooid met allerlei gadgets: plastic spaarvarkentjes, sponzen, stickers. Wij mochten dan soms mee in de auto om dingen te gooien. Dat was de max. Soms was het ook pijnlijker. Ik ben op heel jonge leeftijd begonnen met bussen, voor mijn vader. Ik herinner me een grote huilbui van mijn jongere zus toen iemand een portret van papa aanpakte en recht de vuilnisbak ingooide. Hij heeft het er dan uit schaamte wel uitgevist en in zijn zak gestoken. Hilarisch was dat.

Carla Dejonghe Geboren in Etterbeek in 1966 Lerares met politiek verlof

Kunt u het zich voorstellen dat u ooit wegtrekt uit Sint-Pieters-Woluwe?

DEJONGHE: Voor een daguitstap

misschien. Ik ben in Brussel geboren en getogen. Ik vind de stad fijn, alles is hier dichtbij: cultuur, openbaar vervoer, goede ingrediënten om te koken. De Zuidmarkt, dat is net op vakantie gaan. Ik ben een stadskind.

Merkt u veel cynisme bij uw collega-politici? Hoe gaat u daarmee om?

DEJONGHE: Dat is tekenend voor deze

tijd. Maar je weet wat er bij liberalen ingepompt zit: ‘optimism is a moral duty’. Maar ik denk wel dat de politiek verruwd is. Dat stoort mij. Er

wordt veel meer op de man in plaats van op de bal gespeeld. Als mijn vader nu zou terugkomen en het politieke speelveld zou zien, zou hij het niet meer begrijpen. Bijvoorbeeld, het feit dat een woord geen woord meer is. Ik heb bij mijn weten nog nooit mijn belofte gebroken. Dat is voor sommigen anders. Daar heb ik geen begrip voor.

Wat bedoelt u met ‘er wordt meer op de man gespeeld’?

DEJONGHE: Er zijn persoonlijke

aanvallen op politici. Soms op een heel ranzige manier.

Gemeenteraadslid in Sint-Pieters-Woluwe sedert 2001 Van 2005 tot 2012 schepen in Sint-Pieters-Woluwe Brussels parlementslid sinds 2004 Voorzitter Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie van 2009 tot 2011 en van 2013 tot heden

Door politici zelf?

DEJONGHE: Ja. Vroeger werd

dat toch meer op een gentlemen’s manier gedaan. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat als je nu je nek uitsteekt en een beetje vooruitdenkt, je meteen overhoop geschoten wordt.

De sociale media doen daar gretig aan mee. Wat voor verwijten je soms naar je hoofd geslingerd krijgt als politicus, daar zijn geen woorden voor.

Het doel heiligt tegenwoordig de middelen, welke middelen dan ook.

11 JULI 2018

I

13

BRUZZ | DE VERHALEN

David Stevens, agent te fiets

14

I

11 JULI 2018

Mobiliteit

‘Als agent moet je de stad voelen’

— KRIS HENDRICKX EN VERA TYLZANOWSKI, FOTO’S BART DEWAELE

Z

“Ik zie wat wij doen als de politie 2.0, een mix van verschillende stijlen. Menselijk, maar ook kordaat”

zes keer een boete gegeven heb, komen informatie vragen. ‘Ja meneer, we hebben elkaar al in andere omstandigheden leren kennen, maar …’ We stoppen enorm veel tijd in contacten leggen, via sociale media, via wijkcomités … In elke wijk waar we werken, heb ik iemand die de buurt voor mij in het oog houdt. Ook ’s nachts als er minder politie rondrijdt. Als politie mag je geen blinde organisatie zijn, je moet de stad voelen. Soms is het een artikel in de media dat iets in beweging zet, zoals toen BRUZZ over wildparkeren schreef aan de Hallepoort.

eggen dat David Stevens een sportief profiel heeft, is een understatement. In de marathon van Brussel finishte hij vorig jaar als eerste Belg. En de 28 kilometer van Roosdaal naar hartje Brussel legt hij regelmatig al lopend af.

De dienstchef van de fietsbrigade houdt er ook een competitief spreektempo op na, waarnaast zelfs Pascal Smet een slome slaappil lijkt. Stevens heeft dan ook veel te vertellen. Over zijn fietsbrigade, die erin slaagde om orde te scheppen op en rond de ooit chaotische centrale lanen. Ja, met tienduizenden boetes, maar ook door het vertrouwen te winnen in evenveel gesprekken met bewoners, handelaars en andere stadsgebruikers. “Wij hebben geen carrosserie rond ons, dus komen mensen naar ons toe.”

Je ziet hier nogal wat dubbelparkeerders, chauffeurs die hun richtingaanwijzer maar niets vinden of fietsers die door het rood rijden. Is er zoiets als een Brusselse verkeerscultuur?

Waarom hebt u voor Brussel gekozen?

En veel files.

DAVID STEVENS: Omdat het een

STEVENS: Dat speelt ook mee, ja.

principe. Heel gefocust in de voetgangerszone en dan uitbreiden. Zomaar overal een beetje verbaliseren, haalt niet veel uit. We werken plein per plein. Neem het Sint-Katelijneplein.

De marktkramers vergaten daar na afloop van de markt vaak de paaltjes weer naar boven te doen. We hebben duidelijk gemaakt dat ze zo hun plek op het plein op het spel zetten. Ze hadden snel een paaltjesverantwoordelijke aangeduid. Soms vraagt het wat meer inspanning. Aan het Bloemenhofplein ligt een klein straatje waar auto’s regelmatig tegen de rijrichting rijden. Pas na een duizendtal boetes was het min of meer opgelost.

De fietsagenten zijn vooral bekend van de tienduizenden boetes die ze uitschrijven rond de voetgangerszone.

Doen jullie nog iets anders?

Zelf hanteert u nogal een assertieve stijl tegenover overtreders, zagen we onder meer in de Terzake-reportage.

Levert dat nooit problemen op?

STEVENS: Ja, ook het gewone contact is

STEVENS: Soms wel. Mensen gaan al

heel belangrijk. Met buurtbewoners, handelaars, daklozen. De mensen komen naar ons toe om te praten over dingen die hen bezighouden. Dat kan omdat we geen carrosserie rond ons hebben. Zelfs mensen die ik al vijf of

eens zwaar in discussie en een enkele keer heb ik me al moeten verdedigen.

We horen bijvoorbeeld regelmatig ‘Ja, maar waar moet ik mijn auto dan zetten?’ Als politie doen we niet aan politiek en zeggen we niet dat mensen

positie heb ik wel zicht op de boetes en die gaan vooral naar mensen uit Wallonië of Vlaanderen. Diplomaten ook. En Brusselaars.

Is het dan de infrastructuur?

STEVENS: Je kan Brussel moeilijk met

een andere Belgische stad vergelijken.

We hebben hier een enorme autodruk op de infrastructuur. Tegelijk zijn er ook veel fietsers en openbaar vervoer.

Toch zijn de ongevallenstatistieken voor Brussel niet dramatisch. Dat heeft onder meer met de lage snelheid te maken. Er zijn veel zones 30 en 50.

DAVID STEVENS HOOFD FIETSBRIGADE

Hoe kiezen jullie de plekken waar bekeurd wordt?

STEVENS: We hanteren een olievlek-

11 JULI 2018

▲

uitdaging was, het is een grootstad. In Vlaanderen wordt de stad vaak scheef bekeken. Zelf ben ik Brussel gaandeweg meer in mijn hart gaan dragen dan Gent, waar ik nochtans opgegroeid ben. Je kan de hele dag door zitten zagen over wat er fout loopt in Brussel, maar je kan ook naar het potentieel kijken. Het is een stad die leeft, met veel culturen bij elkaar, een stad met heel veel geëngageerde mensen die daarom niet in de kijker lopen.

STEVENS: Dat denk ik niet. Vanuit mijn

BRUZZ | DE VERHALEN

Hij staat aan het hoofd van de fietsbrigade, is een buitengewoon goede loper en sinds een recente Terzake-reportage ook een bekende Brusselaar. David Stevens (34) is wat je een geëngageerde agent noemt, die tot het uiterste wil gaan voor leefbaarder verkeer in de stad.

“Desnoods kampeer ik ergens dag en nacht om overtreders te overtuigen.”

I

15

David Stevens, agent te fiets

▲

geen auto mogen kopen, maar als je er in Brussel een hebt, weet je natuurlijk dat je in de file zal staan, dat je vervuilt en dat je een parking zal moeten betalen of lang naar een plek zal moeten zoeken.

Wordt het soms ook fysiek?

STEVENS: Dat was in het begin van de

brigade, toen we in wijken kwamen waar voordien niet werd opgetreden tegen foutparkeren. Voor 2005 was dat geen prioriteit voor de politie. Nu wel. Dat levert een mooi neveneffect op: omdat je de regels laat respecteren, neem je er ook de criminaliteit weg. Die is fors gedaald in en rond de voetgangerszone.

Ook fietsers durven de regels al eens aan hun laars te lappen. Pakt u ze even streng aan als automobilisten?

STEVENS: Fietsers en voetgangers BRUZZ | DE VERHALEN

spreken we aan op inbreuken, maar verbaliseren doen we minder snel.

Waarom? Omdat ze geen mensen doodrijden. Fietsers die door het rode licht rijden zijn in 0,9 procent van de gevallen de oorzaak van een ongeval. Qua verkeersleefbaarheid focussen we op die andere 99,1 procent. In de voetgangerszone vinden de fietsers ook langzaam hun plaats en tempo. We hebben wat snelheidsduivels moeten uitleggen dat ze de oma die daar wandelt niet drie keer mogen laten ronddraaien als ze passeren.

Welke uitleg krijgt u zoal van mensen die inbreuken begaan?

STEVENS: Ze proberen alles. Hoeveel

mensen er in mijn carrière al gestorven zijn, dat hou je niet voor mogelijk. Maar voor een auto op een fietspad is er geen excuus, behalve als je er na een ongeval op gekatapulteerd bent. De hardleerse overtreders worden zeldzamer.

Sommige mensen heb ik zeven of acht keer beboet, maar tegen een tarief van 110 euro per overtreding voelen ze dat uiteindelijk wel.

Veel boetes uitschrijven is een ding, maar worden die wel betaald?

STEVENS: Ja, omdat we administratie-

ve sancties uitschrijven en de stad Brussel dat heel goed opvolgt, tot en met de inzet van deurwaarders.

Vroeger gingen die boetes naar het parket, maar dat had andere katten te geselen en veel van die pv’s werden geseponeerd.

16

I

11 JULI 2018

FIETSBRIGADE IN CIJFERS in 2017

30-tal

17.140 Boetes voor rijden en parkeren in voetgangerszones (ruim 6.000 meer dan in 2016)

Agenten op de fiets 4.452 Overige boetes

4.718 Halvering boetes voor parkeren op fietspaden (ondanks meer controle) tot 4.718

13.790 Boetes voor rijden op busbanen (ruim 2.000 meer dan in 2016)

Brusselse politieagenten hadden de voorbije jaren een wat autoritair imago: er hing soms een geur van politiegeweld aan. U komt meer over als iemand die voeling heeft met stadsverenigingen zoals de fietsersbond. Bent u geen vreemde eend in de bijt in het korps?

STEVENS: In het begin, rond 2005

wel. ‘Ga je echt met de fiets rijden?’

Dat was de teneur. We hameren op de voorbeeldfunctie: zelf niet op het fietspad parkeren bijvoorbeeld.

Beetje bij beetje hebben we voet aan de grond gekregen. Een collega die lang een tegenstander was van de bikers kwam me na de reportage op Terzake feliciteren. Na die uitzending kregen we vijf spontane sollicitaties van agenten.

Zullen jullie het werk ooit kunnen afbouwen?

STEVENS: Daar vrees ik voor. De

busbanen aan het Centraal Station of aan het Troonplein bijvoorbeeld: in het begin schreven we daar honderd tot honderdvijftig pv’s per uur uit voor auto’s op een busbaan. Dat waren ware slachtingen, waarbij we letterlijk kramp kregen van het schrijven. Onlangs heb ik er nog eens gecontroleerd, ik kwam aan twee boetes in twee uur. Maar als je niet af en toe terugkomt, beginnen de inbreuken opnieuw.

}

Totaal

40.100 boetes

nacht kamperen om die de kop in te drukken.

Als politieman word je goed betaald en mag je je afvragen: ben ik mijn loon wel waard? Halen we er het maximum uit? Onze mensen mogen bijvoorbeeld een pauze nemen, maar ik vraag om dat aan de Beurs te doen, waar iedereen hen kan zien, in plaats van ergens verborgen in een commissariaat. Zo blijven ze aanspreekbaar.

Hoe is het verkeer in de Vijfhoek geëvolueerd sinds de komst van de voetgangerszone?

STEVENS: Sommige mensen vreesden

dat de autodruk rond de bestemmingslus zou toenemen. Ik heb net

Jullie delen jaarlijks zo’n 40.000 boetes uit. Is daar politieke steun voor?

STEVENS: Ja. De huidige burgemees-

ter Philippe Close (PS) feliciteert ons zelfs uitdrukkelijk. Die leefbaarheid in het verkeer vindt hij heel belangrijk. Ooit was dat anders.

De schepen van Mobiliteit Els Ampe (Open VLD) steunt ons voor de volle honderd procent. En ook de contacten met Brussels minister Pascal Smet (SP.A) zijn uitstekend.

Ondertussen zie je dat die verkeersleefbaarheid op andere plekken aan belang wint, zoals in Schaarbeek. Die 40.000 boetes leveren trouwens een paar miljoen euro op die terugvloeien naar stad en gewest.

Ik zie wat wij doen als de politie 2.0, een mix van verschillende stijlen. Menselijk, maar ook kordaat.

Ooit kwam een vader met zijn zoon naar me toe omdat hij wou laten zien dat de politie niet de boeman is. Dat kind was op school bang gemaakt voor agenten. Maar overtreders, die moet je in de portefeuille zitten, want anders verandert er niets. Dat we mensen en plein public aanspreken, op de Stalingradlaan bijvoorbeeld, heeft ook effect. De hele wijk heeft dan meteen gezien dat we iemand wegsturen.

xxxx

U bent een perfectionist.

STEVENS: Misschien. Als ik soms

Moet de fietsbrigade nog groeien in de toekomst?

STEVENS: Vandaag zijn we met dertig

agenten. In een ideaal scenario worden dat er dubbel zoveel.

hoor dat in Brussel alles kan, heb ik het daar moeilijk mee. Bij ons is laisser-aller in elk geval niet waar.

Mocht ik geruchten horen over een plek waar je de hele tijd kan parkeren zonder boete, dan zou ik daar dag en

David Stevens: “Als politieman word je goed betaald en mag je je afvragen: ben ik mijn loon wel waard?”

De voetgangerszone is levendig, maar ook een rommeltje.

“In elke wijk waar we werken, heb ik iemand die de buurt voor mij in het oog houdt” DAVID STEVENS HOOFD FIETSBRIGADE

die zone maakt zichzelf natuurlijk niet vuil. We beboeten daar trouwens voor.

De politie of de netheidsdiensten kunnen het niet alleen: leefbaarheid, dat is iedereen samen. In de Stalingradlaan was ik de eerste politieman die daar naar de kapper ging. Ondertussen werd ik op de boetes aangesproken en kon ik een en ander uitleggen. Zo overtuigen we mensen wijk per wijk. De handelaars worden daarbij langzaam vooruitgeschoven politieagenten, die klanten waarschuwen en hen aan de regels herinneren.

Handelaars als politievertegenwoordigers. Dat klinkt te mooi om waar te zijn.

STEVENS: Soms is het er nog wat vies,

STEVENS: Je bouwt langzaam vertrou-

ja. Qua burgerzin is er nog werk, want

wen op. Nog een voorbeeld uit dezelfde

wijk: begin dit jaar kwamen twee agenten van de fietsbrigade in moeilijkheden aan de Stalingradlaan toen ze belaagd werden door jongeren die uit Kuregem waren gekomen om keet te schoppen. Ik ben zelf snel ter plaatse gegaan, maar we hebben geen versterking moeten oproepen. Het zijn de bewoners en jongeren uit de wijk zelf die zich tussen de herrieschoppers en de agenten hebben geplaatst. ‘Het zijn onze agenten, bol het af,’ was de boodschap. Mensen die waarschijnlijk al verschillende keren een boete hebben gekregen, namen het daar op voor diezelfde politie. Omdat ze weten dat we iedereen gelijk behandelen: rijk of arm, jood of moslim, blank of zwart.

BRUZZ | DE VERHALEN

de indruk dat er steeds minder auto’s in de woonwijken zijn. In de voetgangerszone is het dan weer erg levendig.

Ik lees soms dat het daar een soort woestijn is, maar dan vraag ik me toch af over welke voetgangerszone die mensen het hebben. Op patrouille raken we er soms amper door. Je ziet hoe er in de voetgangerszone wat kleine gemeenschappen ontstaan. De fietskoeriers hebben hun plek, de daklozen … De Anspachlaan was vroeger een grens in de stad, nu is het een levende verbindingsplek.

11 JULI 2018

I

17

Opinie

© PHOTONEWS

Forum & lezersbrieven

Vzw Coördinatie Zenne wil wandelen langs riviertje mogelijk maken in Hertoginnedal

‘Verstop de Woluwe niet langer’ De Woluwe is een van de mooiste riviertjes van Brussel, vindt David Kuborn van de vzw Coördinatie Zenne. Op het domein van Hertoginnedal stroomt het zijriviertje van de Zenne verder achter de hekken van het domein. Daar wil Kuborn verandering in brengen.

“Wij willen de Woluwe daar publiek toegankelijk maken. Dat kan met enkele kleine ingrepen.”

BRUZZ | DEBAT

— KEVIN VAN DEN PANHUYZEN

18

I

n Watermaal-Bosvoorde ontspringt de Woluwe in het Zoniënwoud, alvorens door Oudergem, Sint-Pieters- en Sint-Lambrechts-Woluwe te stromen. Die laatste twee gemeenten hebben hun naam deels te danken aan het riviertje dat vervolgens in Machelen in de Zenne vloeit. “De Woluwe verbindt verschillende gemeenten,” zegt David Kuborn van Coördinatie Zenne.

Langs het grootste deel van de waterloop is het mogelijk om het riviertje al wandelend te volgen.

“Dankzij de inspanningen van de afgelopen jaren om de Woluwe weer open te leggen en toegankelijk te maken,” zegt Kuborn. Maar wie de Woluwe door Oudergem wil volgen, zal tijdens zijn tocht op een hek stuiten.

“De Woluwe is een groene en blauwe corridor die in Oudergem onderbroken wordt,” vertelt Kuborn. De rivier stroomt immers door het domein van kasteel Hertoginnedal, bekend van heel wat belangrijke politieke onderhandelingen. Met een open brief gericht aan de Koninklijke Schenking, de eigenaar van het domein, en aan premier Charles Michel, de beheerder, vraagt

I

11 JULI 2018

Kuborn dat de Woluwe ook daar publiek toegankelijk wordt gemaakt. “De toegankelijkheid van de Woluwe op het domein van Hertoginnedal zou passen in een waterweg die van bron tot monding bereikbaar is, over de gewestgrenzen heen.”

De ingreep die daarvoor nodig is, is volgens hem vrij eenvoudig.

“Tussen de Vorstlaan en de Woluwe bevindt zich de omheining die het domein van Hertoginnedal afschermt. Het is simpel.

Verplaats dat hek vijftien meter verder, aan de andere kant van de rivier en leg een pad aan.”

ZWAKKE WEGGEBRUIKER Voor zo’n herinrichting haalt de vertegenwoordiger van Coördinatie Zenne ook redenen aan die op zich

niet met de rivier te maken hebben, maar met bijvoorbeeld de veiligheid van zwakke weggebruikers. “Het voetpad langs het domein van Hertoginnedal is te smal en vaak moeilijk begaanbaar.

Door een wandelpad aan te leggen langs de Woluwe zou er niet alleen een weg bijkomen voor de zwakke weggebruikers, maar zou het centrum van Oudergem ook opnieuw verbonden worden met de Mellaertsvijvers, die heel wat mensen aantrekken.”

Bijgestaan door de Cercle d’Histoire d’Auderghem, haalt Kuborn ook een historisch argument aan.

“Vroeger liep er al een pad langs de Woluwe. De Woluwe en de Chemin

“Een wandelpad zou helpen om de rol van de Woluwe als groene verbinding te versterken” DAVID KUBORN VZW COÖRDINATIE ZENNE

Traject van het voetpad langs de rivier de Woluwe

de Woluwe werden geprivatiseerd in het begin van de twintigste eeuw, toen Charles Dietrich het domein in handen kreeg ‘voor een paar briefjes van duizend frank’.”

Dietrich restaureerde het kasteel en nam het park onder handen, voor hij het domein in 1930 aan de Koninklijke Schenking gaf, waarna hij de titel van baron mocht dragen. “De heraanleg van een weg langs de Woluwe en de rivier opnieuw toegankelijk maken, zijn een kans om dat historische onrecht recht te zetten en rekening te houden met de huidige context van verdere verstedelijking.”

In zijn brief richt Kuborn zich rechtstreeks tot de Koninklijke Schenking. “Door een smalle strook langs het domein van Hertoginnedal open te stellen voor het publiek zou u heel wat buurtbewoners, kinderen, natuur- en waterliefhebbers blij maken. U zou bijdragen tot een verbetering van de leefomgeving en van de stedelijke ruimte. Ten slotte zou u mee helpen om de rol van de Woluwe als groene verbinding tussen de gewesten te versterken.”

lezersbrieven@bruzz.be Ter Kameren Natuurlijk is het leuk als het Ter Kamerenbos voor het autoverkeer elke dag van het jaar gebannen zou worden (Opinie in BRUZZ 1622). Daar heb ik als Ukkelaar mijn bedenkingen bij. Ik wens hier een genuanceerd verhaal te brengen.

Vooreerst gaat de vergelijking met Central Park niet helemaal op, daar er nog vier autowegen doorlopen waarop nog eens bussen rijden. Bovendien lopen er ook drie metrolijnen onder. Verder moeten er vooral waardige alternatieven bestaan.

Het is een en-en-verhaal. Het klopt dat Ukkel enkele zeer goede treinstations heeft, die zelfs te weinig gekend zijn door de inwoners, en die een vrij vlotte verbinding met het centrum van Brussel verzekeren. De treinverbinding met andere delen van het gewest verloopt veel minder vlot. De frequentie met een trein om de 25 à 30 minuten tijdens de ochtend- en avondspits, ligt toch niet erg hoog. Dus zolang de uitbreiding van de metrolijn naar het zuiden van het Brussels Gewest (dus naar Vorst en Ukkel) en het GEN nog toekomstmuziek zijn, ben ik ervan overtuigd dat het Ter Kamerenbos voor het autoverkeer toegankelijk moet blijven. En dit om de leefbaarheid en de bereikbaarheid van de omliggende buurten en handelswijken te kunnen blijven garanderen. Wanneer het bos Opinie

Forum & lezersbrieven

Een mogelijke busbaan in het Elisabethpark deed vorige week heel wat stof opwaaien, maar ondertussen laten we toe dat het Ter Kamerenbos nog altijd een autocircuit is. — LAURENT VERMEERSCH

H

et idee om een bestaande busbaan in de marge van het Elisabethpark te verlengen werd heel snel weer opgeborgen. Dat een stukje groen baan zou moeten ruimen voor gemotoriseerd verkeer lijkt anno 2018 ondenkbaar, zelfs wanneer het gaat om bussen die anders vastzitten in de file.

Nog niet zo lang geleden lag er nochtans een heuse stadsautostrade met drie baanvakken in elke richting dwars door het Elisabethpark. Het zijn vandaag andere tijden, denk je dan. Toch is de auto nog altijd koning in een andere groene long: het Ter Kamerenbos.

Behalve een belangrijk stadspark met een vijver en tal van andere ontspanningsmogelijkheden, is het bos nog altijd een belangrijke invalsweg. Bij de hoofdingang van het park razen op een weekdag meer dan tienduizend auto’s richting Louizalaan.

Staduitwaarts zijn door Brussel Mobiliteit zelfs 16.500 voertuigen geteld. Ook andere wegen in het park zien tussen de vijf- en tienduizend autobewegingen per dag.

Is dat nog te verdedigen, terwijl we ons hoofd breken over een andere mobiliteit en betere luchtkwaliteit? In een stad met een groeiende bevolking die snakt naar een beetje ruimte en groen?

Ook in andere steden werden stadsparken uit de negentiende eeuw in de loop van de twintigste eeuw veroverd door de auto.

Ondertussen is de tijd echter rijp om de inzichten van de 21ste eeuw te laten doordringen. New York geeft alvast het goede voorbeeld.

Vanaf deze woensdag zijn de meeste wegen in het beroemde Central Park definitief autovrij.

Laat dat de Brusselse beleidsmakers aanzetten om met een nieuwe blik te kijken naar het Ter Kamerenbos. Op langere termijn kunnen we streven naar een autovrij park.

In eerste instantie kunnen we het verkeer grondig reorganiseren. We kunnen zelfs terugvallen op het mobiliteitsplan van de stad Brussel uit … 2011. Daarin werd voorgesteld om het autoverkeer te concentreren langs één kant van het park. De rest zou dan het exclusieve terrein worden van wandelaars en fietsers.

GROEIMARGE Het plan verdween in een lade na hevig protest van buurgemeenten zoals Ukkel. Het is inderdaad een probleem dat grote delen van die

“Bouw wegen en mensen nemen de auto, bouw fietspaden en mensen nemen de fiets” LAURENT VERMEERSCH REDACTEUR BRUZZ

gemeente slecht bediend worden door het openbaar vervoer. De auto helemaal verbannen zou daarom waarschijnlijk tot extra verkeersoverlast leiden in aanpalende wijken.

Het (gedeeltelijk) autovrij maken van het bos moet dus gepaard gaan met extra investeringen in alternatieven. Het S-net van de spoorwegen kan voor een stuk soelaas bieden dankzij de aanwezigheid van verschillende stations in de buurt. Eventueel kan de tram op de Louizalaan verlengd worden in het bos.

Daarnaast hebben verplaatsingen te voet en met de fiets nog een pak groeimarge in de buurt. Veel voet- en fietspaden zijn vandaag in slechte staat of ontoereikend. Het is dan ook niet te verwonderen dat veel bezoekers van het Ter Kamerenbos met de auto komen, met grote parkeerproblemen tijdens drukke weekends tot gevolg. Om dat te veranderen, moeten behalve de wegen in het park, ook de grote verkeersassen in de ruime omgeving aangepakt worden. De heraanleg van de Franklin Roosveltlaan en de Generaal Jacqueslaan is al een stap in de goede richting. Talloze voorbeelden in binnen- en buitenland hebben het eerder al aangetoond: bouw wegen en mensen nemen de auto, bouw fietspaden en mensen nemen de fiets.

BRUZZ | DEBAT

Brussel kan voorbeeld nemen aan New York

‘Ban de auto uit het bos’

Archiefbeeld van auto’s in het Ter Kamerenbos.

Sindsdien kwamen er strepen op de weg, maar ten gronde veranderde er niets.

© PHOTONEWS

27 JUNI 2018

I

27

tijdens de week om een of andere reden afgesloten wordt, is het een totale chaos rond de kleine straten van Elsene en Ukkel. Niemand zal dat ontkennen. Zijn dagelijkse stilstaande en toeterende auto’s, met agressieve en schreeuwerige chauffeurs achter het stuur, misschien beter voor het milieu? Zonder te spreken over de nefaste gevolgen voor de gezondheid … En denkt er iemand ook aan de vlotte doorgang voor de dringende hulpdiensten? Tot slot, de stad Brussel

heeft de laatste jaren geïnvesteerd in duidelijke wegmarkeringen in het bos, waardoor de verkeersveiligheid er vergroot is en het zogezegde F1-circuit niet meer van toepassing is. Ook daar een beetje nuance alstublieft.

Laurent Van Der Elst Voorzitter Open VLD-Ukkel

Tunnel

Als oud-minister van Openbare Werken en Vervoer tussen 2009 en 2014 reageer ik graag op het BRUZZ-edito ‘Autostad’. In dit edito wordt volkomen ten onrechte beweerd dat ik ‘de renovatie van de Leopold II-autotunnel over de verkiezingen van 2014 getild zou worden, omwille van een gevreesd verkeersinfarct en een electorale mokerslag’.

Bij het begin van de legislatuur 20092014, mijn ambtsperiode als minister, werd de Leopold II-tunnel voor het eerst echt grondig gediagnosticeerd. Er werd vastgesteld dat de tunnel, zijn jonge leeftijd ten spijt, in een bijzonder slechte staat verkeerde. Met de steun van de administratie Brussel Mobiliteit werd daarop een absolute topprioriteit gemaakt van de grondige renovatie van die tunnel.

Vervolgens besliste de Brusselse regering op mijn voorstel op 29 maart 2012 om de Leopold II-tunnel grondig te renoveren.

Dat was allesbehalve een eenvoudige beslissing. Het dossier maakte gedurende meer dan drie maanden het voorwerp uit van zeer moeilijke discussies binnen interkabinettenwerkgroepen en op regeringsniveau. Daarop werd via een Europese aanbestedingsprocedure een privépartner gezocht die zou instaan voor de renovatie, de financiering en het onderhoud van de Leopold II-tunnel.

Hiervoor bestond veel belangstelling vanuit de privésector. Toen ik in 2014 de fakkel doorgaf als minister was deze complexe procedure al vergevorderd en waren nog slechts vijf consortia in de running. Bedoeling was om dit project in de loop van 2015 toe te wijzen, zodat in 2016 begonnen kon worden met de werkzaamheden.

Ik begrijp dan ook niet goed waarom mijn opvolger meteen na zijn aantreden de al vergevorderde procedure bruusk stopzette. Hierdoor gingen twee kostbare jaren verloren. Wat mij betreft, vormt dit uitstel een pijnlijke smet op dit belangrijke mobiliteitsdossier.

Brigitte Grouwels, Brussels parlementslid en voormalig Brussels minister van Openbare Werken en Vervoer 11 JULI 2018

I 19

SERIE

Kleurrijke burgemeesters

© PHOTONEWS

Roger Nols, centraal op de foto, ten tijde van de ‘Lokettenkwestie’.

Populist pur sang Schaarbeeks burgemeester Roger Nols (1922-2004) kon niet zonder vijand. In de jaren 1970 waren dat de Vlamingen. In de loden jaren 1980 waren het de migranten.

Schaarbeek sleurt een loodzwaar verleden met zich mee, daar herinnert de buste van Nols in de gangen van het gemeentehuis aan.

— DANNY VILEYN

20

I

11 JULI 2018

BRUZZ duikt de geschiedenis in met portretten van enkele kleurrijke burgemeesters.

Geboren in Tilleur in 1922 Tijdens WO II actief in het verzet, twee keer gearresteerd door de Gestapo Beroepshalve kok in hotels in

Luik en Brussel

schepen wordt

In 1964 gemeenteraadslid in Schaarbeek voor de PLP (Franstalige liberalen), stapt over naar het FDF omdat hij geen

1970-1990 burgemeester van Schaarbeek In 1983 uit het FDF gezet wegens zijn antimigrantenpolitiek,

D

© PHOTONEWS

keert terug naar de Franstalige liberalen (PRL)

In 1992 stapt hij over naar het Front National

In 1984 nodigt Nols Jean-Marie Le Pen uit in het zwembad Neptunium

1996 Oprichting Front Nouveau de Belgique

meent beter te weten. Van Gorp stopt met de politiek en heeft als afscheid een boek geschreven waarin hij vertelt hoe hij op een dag, samen met Nols, de gemeentesecretaris en twee politieagenten langs een zijdeur het gemeentehuis binnenstapte, en ze achter een deur bizarre geluiden hoorden. Van Gorp schrijft: “Roger Nols grijpt de klink van de deur en opent ze met een ruk. Op dat moment zien we een scène die ons alle vier sprakeloos laat. We zien Anne Nols, de echtgenote van de burgemeester in een meer dan scabreuze positie met twee politiemannen van wie een commissaris (…). De burgemeester sluit de deur. Hij is lijkbleek. Er komt geen woord uit zijn mond (…). Het is de laatste keer dat ik Roger Nols heb gezien voor zijn ontslag.”

WHISKY Minister Guy Vanhengel (Open VLD) heeft Nols vanaf de eerste rij meegemaakt. Als Schaarbekenaar en als correspondent voor Het Laatste Nieuws: “Ik was een jonge snaak, het waren mijn studentenjaren en de eerste jaren dat ik werkte als onderwijzer. Ik kende Schaarbeek vrij goed, mijn grootvader langs moeders kant, Arthur De Coninck, was ambtenaar op de burgerlijke stand.

De gemeenteraden, voorgezeten door Roger Nols, waren één groot circus.

En Nols genoot daarvan, hoe groter het circus, hoe groter zijn autoriteit in de media.”

Wie de gemeenteraden van de jaren 1970 in Schaarbeek vergelijkt met die vandaag kan alleen maar vaststellen dat het saaie tijden zijn.

“De statische zaal van het gemeentehuis was in twee verdeeld, een deel met het schepencollege, de gemeenteraadsleden en de pers, het andere deel voor het publiek,” vertelt Vanhengel.

“Tijdens de gemeenteraden werd duchtig gerookt en sterke drank gedronken. Als journalist moest je maar je hand omhoog steken en een bode zette een glas whisky voor je.”

De zittingen in het gemeentehuis van Schaarbeek verliepen pathetisch, met stemverheffingen en provocaties, zegt Vanhengel. “Ze duurden tot een kot in de nacht, terwijl in buurgemeente Evere, waar ik ook de gemeenteraden volgde, nooit een onvertogen woord viel en de zittingen onder burgemeester François Guillaume (de voorloper van Rudi ▲

e loden jaren waren jaren van terreur van de CCC en van de Bende van Nijvel. En van het Heizeldrama. België kampte met een torenhoge overheidsschuld en dito jeugdwerkloosheid. De jaren 1980 waren politiek de jaren van Wilfried Martens (CVP) die tussen 1979 en 1992 niet minder dan negen regeringen leidde. In Schaarbeek waren het de jaren van Roger Nols die met provocaties de voorpagina’s van de kranten haalde en het avondnieuws op BRT en RTB. Roger Nols (1922-2004), de Luikse kok die het tot burgemeester van Schaarbeek schopte, staat geboekstaafd als Vlamingenhater en racist. De jaren 1970 en 1980 waren de jaren van Nols, dat is al even geleden, maar hij leeft in het collectieve geheugen verder. Nog vorig jaar voerde het MRAX (Mouvement contre le Racisme et la Xenophobie) actie om de buste van Nols uit het gemeentehuis te verwijderen. Nols pronkt er tussen zijn ambtsgenoten. De gemeente weigerde om de buste te verwijderen met het argument dat de geschiedenis is wat ze is. Nols is een van die figuren die verantwoordelijk waren voor de afkeer van een generatie Vlamingen van hun hoofdstad. Hij begon zijn carrière bij de Franstalige liberalen, werd in 1970 burgemeester voor het FDF, maar werd in 1983 uit de partij gezet.

Nols werd in 1976 een nationale bekendheid door de zogenoemde Lokettenkwestie: hij liet in het gemeentehuis aparte loketten inrichten voor Franstaligen, Vlamingen en buitenlanders. De Vlamingen waren verontwaardigd en de regering-Tindemans I stuurde een speciale commissaris naar Schaarbeek om de kwestie op te lossen. De oplossing was drastisch: voormalig krijgsauditeur Walter Ganshof van der Meersch, 76 jaar oud, liet de deur van het gemeentehuis met een bijl openhakken en nam de eentalige borden weg.

De Lokettenkwestie was de meest spectaculaire, maar er waren veel maatregelen die de Vlamingen in Schaarbeek troffen, zoals de sluiting van de laatste Nederlandstalige gemeenteschool.

In 1990 stopte Nols - officieel wegens hartproblemen - als burgemeester van de gemeente. Maar de populaire Jean-Pierre Van Gorp, die evolueerde van Nolsist tot socialist,

Nols sterft in Dinant in 2004

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

DEZE WEEK ROGER NOLS

11 JULI 2018

I

21

ANTIRACISME Luc Denys (Groen) is geen kandidaat meer voor de naderende gemeenteraadsverkiezingen van oktober. Hij was twaalf jaar gemeenteraadslid, van 1988 tot 2000, en twaalf jaar schepen, van 2001 tot 2012. Nols is burgemeester geworden in 1970, Denys is in 1981 in Schaarbeek komen wonen: “Dat was in volle antiracistische strijd, na de Vlamingen waren de migranten de favoriete schietschijf van Nols. We voerden

actie tegen Nols. We, dat waren onder anderen ook holebi-activist Chille Deman en professor Albert Martens. Nols wou vreemdelingen niet meer inschrijven in de bevolkingsregisters van de gemeente. Als jurist wist ik dat dat tegen de wet was. We hebben heel veel procedures aangespannen, bij de voogdij-overheid en bij de kortgedingrechter, maar de uitspraken waren niet eenduidig.”

Omdat voogdij-overheid en gerecht geen eenduidige uitspraken deden, besloot Denys samen met onder anderen Xavier Winkel (later Ecolo) met een antiracistische lijst aan de verkiezingen deel te nemen.

Maar dat werd een flop: wel 2.000 stemmen, maar geen enkele verkozene.

In 1984 kwam er de wet-Gol die gemeenten toestond om tijdelijk bepaalde categorieën vreemdelingen niet in te schrijven. Opvallend is dat er behalve Schaarbeek nog vijf gemeenten bestuurd door een PS-burgemeester meededen en geen enkele gemeente met een Franstalige liberaal van de PRL aan het hoofd, zoals de stad Brussel. “De PS trekt nu voluit de antiracistische kaart, maar dat was toen niet zo,” zegt Denys.

FRONT NATIONAL Denys heeft Nols anderhalf jaar meegemaakt als burgemeester, van 1 januari 1989 tot halverwege 1990.

Vijf jaar na de wet-Gol diende de gemeenteraad voor de tweede keer een aanvraag in om bepaalde categorieën vreemdelingen niet in te schrijven. “De meerderheid stemde voor,” zo herinnert Denys zich.

“Ecolo-Groen stemde tegen, de PS en het FDF van Bernard Clerfayt onthielden zich.” Het vreemde was, zo zegt Denys, dat de gemeente individuen van de geweigerde groepen wel inschreef met toestemming van Nols. “Er werd verteld dat de sociaal assistente die de kandi-

Bij de Lokettenkwestie kwamen aanhangers van Nols samen om hun steun te betuigen aan hun burgemeester.

daat-Schaarbekenaren ontving, de latere mevrouw Nols, cadeautjes kreeg. Anderen zegden dat Nols naar buiten uit racistisch was, maar eigenlijk wel humaan. Ik heb de man niet persoonlijk gekend, dat wou ik ook niet, maar een gematigd iemand nodigt Jean-Marie Le Pen niet uit zoals Nols gedaan heeft in het zwembad Neptunium. Een gematigd iemand rijdt niet op een kameel in djellaba om vreemdelingen belachelijk te maken. Een gematigd, humaan iemand gaat ook niet op een extreemrechtse lijst staan zoals het Front National.”

Vanhengel en Denys zijn het er ook over eens dat Nols een slechte bestuurder was. En, zegt Denys, de gevolgen van het slechte bestuur waren nog voelbaar toen hij in 2001 schepen werd. “Nols voerde een beleid van desinvesteren in de gemeente, maar het zijn de minder gegoede mensen die daar het meest onder lijden, migranten én Belgen.

De straten, het Josaphatpark en Crossing Schaarbeek werden verwaarloosd. Nols liet hoekhuizen verkrotten, omdat dat een slechte indruk maakt. Wij hebben dat nadien kunnen corrigeren met

“De gemeenteraden, voorgezeten door Roger Nols, waren één groot circus. En Nols genoot daarvan” GUY VANHENGEL MINISTER

© PHOTONEWS

wijkcontracten. Als prestigeproject liet Nols het Paul Brienziekenhuis optrekken. Vijftien jaar nadat hij de gebouwen van het ziekenhuis aan christelijke zuil had verkocht, moest de gemeente de lening nog altijd afbetalen.”

Toen Denys schepen werd, was de afstand tussen de gemeente en de Nederlandstaligen immens, vertelt Denys. Nochtans waren er ook al eerder Vlamingen schepen. “Ik heb de banden aangehaald met de Nederlandstalige scholen in Schaarbeek, zoals het Sint-Lucasinstituut dat jaarlijks mag tentoonstellen in het gemeentehuis. De Nederlandstalige scholen, zowel de vrije als die van het gemeenschapsonderwijs, waren blij dat ze eindelijk een aanspreekpunt hadden in de gemeente. Ik heb een cultuurdienst opgericht en met 11 juli wappert de leeuwenvlag aan het gemeentehuis.

Op het einde van mijn tweede schepenambt heb ik een gemeentelijke Nederlandstalige school geopend, en nu is er al een tweede.

Schaarbeek is erg veranderd.”

Toen Roger Nols in 2004 overleed in Dinant wou burgemeester Clerfayt, zoals de traditie het wil, een minuut stilte inlassen op de gemeenteraad, maar dat is niet doorgegaan. “Wij hebben toen gedreigd met kabaal en de minuut stilte is er niet gekomen,” zegt Denys. “Iemand die de gemeente zoveel schade berokkend heeft, verdient dat niet.”

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Vervoort, red.) vaak maar twintig minuten duurden.”

Het Schaarbeek van de jaren 1970, dat was Vlamingen pesten en de toen voorspelbare betogingen van het Taal Aktie Komité (TAK). De periode Nols heeft Vanhengel een aardige cent laten verdienen, iedere keer dat er een kort stukje op de voorpagina van Het Laatste Nieuws verscheen, kreeg hij 500 frank extra.

Nols en TAK, het duo leverde hevige tv-beelden op van rijkswachters die chargeerden tegen betogers, Schaarbeek leek op zijn grondvesten te daveren, maar de werkelijkheid was volgens Vanhengel veel minder heroïsch. “Alles speelde zich af in een hoek van het Colignonplein, honderd meter verder deed een oud vrouwtje rustig haar boodschappen,” blikt Vanhengel terug. “De betogers infiltreerden in de gemeente de avond voordien uit schrik niet op het Colignonplein te raken.”

Vanhengel herinnert zich levendig hoe hij op een zaterdagochtend telefonisch uitgekafferd werd door Piet Van Brabant, editorialist van Het Laatste Nieuws en vooraanstaand logebroeder. Van Brabant ergerde zich aan een stukje waarin Vanhengel Paul De Kerpel, CVP-volksvertegenwoordiger en gemeenteraadslid in Schaarbeek, te kijk had gezet. In de Vlaamse media werd De Kerpel afgeschilderd als hét Vlaamse verzet tegen Nols. “Tijdens de onderbreking van een gemeenteraadszitting ging ik een plasje doen en stond in de pissijnen naast Nols en Paul De Kerpel die aan het afspreken waren hoe ze ruzie zouden maken. En zo geschiedde: ik beschreef de afspraak en de ruzie in mijn stukje in Het Laatste Nieuws.

Van Brabant was woest, want De Kerpel was een belangrijke CVP-bron voor Van Brabant,” vertelt Vanhengel.

VOLGENDE WEEK EDMOND MACHTENS 11 JULI 2018

I

23

Ondernemen

Voor Isa Tio staan de kartonnen dozen met textieloverschotjes niet in de weg. Ze maakt er een eigen modecollectie mee.

XXXXX

24

I

11 JULLI 2018

‘Mijn kleren zijn kleine kunstwerkjes’ De mode-industrie staat met haar snel voorbijwaaiende trends en haar productie in Aziatische sweatshops niet bekend als de duurzaamste leerling van de klas. Isatio legt het helemaal anders aan boord en recupereert textielafval om er elegante kleren en accessoires van te maken. Slow fashion made in Brussels met een Catalaans accent. — TOM VAN BOGAERT, FOTO SASKIA VANDERSTICHELE

I

n een rustige wijk in Etterbeek vlak bij metrostation Pétillon woont en werkt Maria Isabel Nogueras Vila samen met haar man Jordi Tio Rotllan. Als je binnenkomt, valt de hartelijke gastvrijheid van het echtpaar op, maar ook de uitpuilende bananenkisten, opgestapeld in het trappenhuis en het atelier op de eerste verdieping. “Er staan nog dozen in de kelder,” lacht de zaakvoerster, die zich kortweg Isa Tio laat noemen. Ze laat haar hand glijden over enkele kleine lappen stof. Omringd door een pasbuste, naaimachines, scharen en een strijkplank vertelt ze rustig en met zichtbaar plezier over de kronkelende weg die ze afgelegd heeft. De v die ze in het Frans als b uitspreekt, verraadt haar Spaanse afkomst.

1.600 KILO AFVAL De 61-jarige ontwerpster bestempelt zichzelf niet als fashionista. Haar eerste carrière in Barcelona speelde zich af in de toeristische sector. Ze naaide wel al haar eigen kleren. Toen haar man in 1992 kon beginnen in Brussel bij een agentschap voor ontwikkelingssamenwerking, volgde ze hem. Ze studeerde voor modeontwerper en ging aan de slag in het atelier van Françoise

Pendville, die vandaag een regenjassenlijn heeft onder de naam Cumulus. Isa ontpopte zich als manusje-van-alles: ze maakte patronen, organiseerde fotoshoots en hielp bij de creaties. Het faillissement van het toenmalige bedrijf van Pendville noopte haar tot een nieuwe carrièrewending.

Enter het bedrijfje Isatio, dat zich sinds 2013 inschrijft in de circulaire economie. “Ik kende de beurzen, waar ontwerpers de stoffen voor hun volgende collectie komen uitkiezen. De gepresenteerde textielstaaltjes of samples worden veelal weggegooid. Zonde van het magnifieke materiaal. Ik zocht een manier om aan upcycling te doen,” herinnert ze zich. Leveranciers bezorgden haar textielresten en ze maakte er sjaaltjes van. Toen dat aansloeg, ging ze verder met blouses, vesten, rokken, jurken en mantels. In 2017 wist ze maar liefst 1.600 kilo afval te recycleren. Voor grotere stukken gebruikt ze ook uiteinden van rollen stof die ze overkoopt van de textielindustrie.

karwei. Daarna vertrek ik van wat ik in huis heb. Het is jongleren met verschillende stukken om er één harmonieus geheel van te maken. Een rok kan uit acht bestanddelen bestaan. Elk kledingstuk is uniek. De assemblage vergt veel tijd en creativiteit.”

Haar vaak kleurrijke collectie is sober en tegelijk geraffineerd, eigentijds, maar ook tijdloos. Geen bricolage, zegt ze zelf, maar professioneel uitgevoerde mode.

Ze werkt daarvoor samen met partners zoals het sociale naaiatelier De Welvaartkapoen in Molenbeek, de beschutte werkplaats L’Ouvroir in Brussel-Stad en de textielschool FAE in Elsene. De leveringen gebeuren via de

Isatio Gestart in 2013 Maakt kleren op basis van textielstaaltjes Opgericht door Maria Isabel (‘Isa’) Nogueras Vila Ondersteund door haar man Jordi Tio Rotllan

HARMONIE

Gevestigd in Etterbeek

Haar werkwijze: “Eerst moet ik de stoffen ordenen en sorteren op basis van materiaal, kleur en mogelijke toepassingen. Een hels

Laureaat van Brusselse projectoproep Be Circular website: isatio.com

fietskoeriers van Hush Rush.

Haar klanten beschrijft de onderneemster als actieve en nieuwsgierige vrouwen die op zoek zijn naar producten met een ziel en een alternatief voor het aanbod van de ketens. De leeftijd varieert van 30 tot 70. Ze houdt van het persoonlijke contact dat ze met hen heeft op atelierverkopen of op ontwerpersmarkten.

“Onlangs had ik een vrouw die zwichtte voor een bloemetjesjurk, terwijl ze dat ervoor nooit droeg.

Klanten brengen vaak hun vriendinnen mee.” Isa is blij dat haar collectie nu ook te zien is in Kanal Store, de winkel van het nieuwe museum voor moderne kunsten, temeer daar kunst haar zelf enorm inspireert. “Mijn kleren zijn ook kleine kunstwerkjes,” zegt ze. Ze wil ook gauw beginnen met de onlineverkoop van accessoires.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

Isatio maakt mode van textielresten

EEN T-SHIRT VOOR 5 EURO Er schuilt duidelijk ook een bevlogen lerares in haar. Ze houdt regelmatig workshops en geeft les aan Saint-Luc, de avondschool die ze zelf bezocht. “Ik ben dol op de constante interactie. Ik geef mijn ervaringen door, maar mijn leerlingen verrassen me ook met hun inzichten en resultaten. Ik sensibiliseer ook graag over mode, zodat mensen beseffen dat een T-shirt van 5 euro geen goede zaak is voor het milieu en de maatschappij.”

Waar ze trots op is? De ontwerpster glundert: “We hebben vorig jaar een openbare aanbesteding binnengehaald. We mochten van hub.brussels, het Brussels Agentschap voor de Ondersteuning van het Bedrijfsleven, driehonderd circulaire jassen voor de medewerkers maken. De buitenkant is effen grijs, de binnenkant bevat meerdere kleuren. Het is ons gelukt.”

Ze hoopt dat ze met Isatio nog meer bekendheid verwerft en dat de zaak zachtjesaan groeit.

Misschien kan ze met haar producten zelfs de oversteek maken naar Barcelona. En haar pensioen? Daar denkt ze nog lang niet aan.

11 JULI 2018

I

25

- OPENINGSACTIE -

GRATIS GLAZEN bij aankoop van een montuur*

ACTIE T.E.M. ZATERDAG

Vanaf nu ook betaalbare brillen in City 2.

Hans Anders City 2 Nieuwstraat 123 - 1000 Brussel Ma - Za van 10u tot 19u (Vr van 10u tot 19u30)

*Voorwaarden in de winkel.

Een bril kost je vaak veel geld. Te veel vinden wij. Daarom ijveren we al meer dan 30 jaar voor eerlijke prijzen. Want bij ons zijn betaalbare brillen een basisrecht. Voor iedereen. En dus ook voor jou.

Ja, het kan anders.

Celia Ledoux Wekelijkse column

CELIA SCHIET MET SCHERP

‘Er wordt wat afgezaagd over Brussel’ Colruytkassier met die onmiskenbaar superieure uithaal. “Ge zijt zeker blij dat ge daar weg zijt?” Ik doe van bwof, maar hij gaat verder: “Daar sorteren ze zeker niet?” Wij niet sorteren?! - die ‘wij’ had mijn terugkeer al kunnen voorspellen.

“Vier zakken,” zeg ik droog. “En al lang ook.” “Maar dan kosten ze zeker minder?” Dure vuilniszakken verdorie, dat moet dan je superioriteit bewijzen.

Een vooroordeel valt niet te slopen.

Brussel ‘slurpt geld’, ook al verdient het halve land er elke dag zijn brood.

Brussel is hard, maar in Putje van Nergens kan je verrekken achter je gemanicuurd gazon, terwijl Brusselaars elke dag vluchtelingen in huis nemen en socialer stemmen dan vrijwel het hele land. Een Vlaming in Brussel herken je aan verbazing - tiens het is hier eigenlijk tof - door irritatie over vuil, onbekend of geen Nederlands, of omdat hij zich misdraagt als een Engelsman op een Grieks eiland. When in Sodom, do as the Sodomites?

De realiteit noch de Brusselaar kan hem intussen schelen. Na BelgiëBrazilië davert het hele land door

duivelse ketjes opgekweekt in Anderlecht en danst het op Stromae en Angèle. Hun Brusselaarschap blijft buiten de picture. De Brusselaar weet het wel et il s’en fout. Hoe vorm je een identiteit? Gedeeltelijk door afwijzing. “Er wordt wat afgezaagd over Brussel,” zei Koert Debeuf eens in BRUZZ, en dat vat de Brusselse houding samen. Wij weten dat we hip zijn, dat onze realiteit de toekomst is. Parijzenaars vluchten naar Brussel, Eurocraten kopen grond, weinig Nederlandstalige Brusselaars voelen zich nog ‘Vlaming’. Op Couleur Café mankeren de headliners, maar de wei scandeert mee Stikstof, made in Brussels: “Gijse vieze vuile fucking hoerenzoon!”

Bij tunnel Leopold II reageer ik anders. “Het is stap twee in het Brussels onafhankelijkheidsplan,” zeg ik. “We worden Singapore aan de Zenne.” Ik rijd naar de Westhoek, BRUZZ-radio klinkt vlekkeloos tot Gent. Tot hier kunnen we dus grondgebied annexeren. Over Reyers krijg ik nog één sms. “Ben je onbereikbaar?” “Alleen voor Vlamingen,” antwoord ik.

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

De tunnels zijn gesloten. Reyers, Leopold II, volgens Vlamingen elke andere Brusselse tunnel. ’t Is wat, zeg ik over Reyers, want ik wil mijn zomerbuzz de nek niet omdraaien. Ik haal openbaar vervoer aan, maar ze willen boos zijn. Tja. Ze zijn natuurlijk altijd boos op Brussel.

De tunnels lekken: een schande. Ze worden gerepareerd: weer gezaag.

Antwerpen had zijn werken, Gent evengoed. Voor die in Brussel schalt wekenlang reclame op alle radionetten: toch kwaaie tweets van Francken en Rutten. Brussel is het zwarte schaapje voor de Vlaamse familie. Als de andere kinderen scheiden of buizen is dat lastig, bij Brussel had men het - ach ach - wel weer kunnen denken. Die lucht, dat aanschuiven, die verkeersagressie!

Maar hoeveel van die toeterende agressievelingen zijn pendelaars die elke dag de stad voltuffen en verachten?

Dat is toch iets speciaals: van Brussel verwacht de Vlaming het allerslechtste en hij wordt ongaarne tegengesproken. In het Putje van Nergens vraag ik uitleg over vuilniszakken. “Ah. Brùssel!” zegt de

11 JULI 2018

I

27

Sport

SERIE RETRO SPORT 3 WEKEN

> Fernand Nisot

Fernand Nisot De échte voetbalkenner weet bij het horen van de naam Fernand Nisot meteen over wie het gaat. De Brusselaar debuteerde op 30 april 1911 voor onze nationale voetbalploeg in de met 7-1 gewonnen wedstrijd tegen Frankrijk.

Nisot, toen amper 16 jaar en 19 dagen oud, werd daarmee de jongste Belgische international, een record dat vandaag nog steeds op zijn naam staat. — MICHAËL MICHIELS

> Josane Sigart > Jean Wauters Kleinkinderen over de uitzonderlijke vooroorlogse sportprestaties van hun grootvader of -moeder.

BRUZZ | DE VERHALEN

H

De handgeschreven brief van koningin Elisabeth.

Fernand en Isa Nisot leerden elkaar kennen op de tennisvelden van Léopold in Ukkel.

28

Jongste Rode Duivel ooit

I

11 JULI 2018

et kan verkeren. Bij zijn geboorte leek Nisot maar een kort leven beschoren.

“Hij was de vijfde van zeven kinderen,” zegt Daisy Rémont, een van Nisots kleindochters. “Onze grootvader was prematuur bij de geboorte. Zijn vader (Hyppolyte, red.) was gynaecoloog en heeft hem toen in krantenpapier gewikkeld,” vervolgt ze. Er was weinig hoop dat de kleine Fernand het zou overleven. Toch geschiedde het eerste van vele wonderen in zijn leven. “Zijn vader dacht dat zijn pasgeboren kind dood was en stond op het punt om hem te begraven. Toen hij even later polste of het een jongetje of een meisje was, bleek Fernand aan de beterhand te zijn. Hij was gered door krantenpapier,” voegt Daisy’s zus Christine eraan toe.

Meteen werd duidelijk wat voor winnaarsmentaliteit Nisot had.

Diezelfde mentaliteit zou hem er later tijdens WO I ook doorsleuren.

Nisot volgde een opleiding tot ingenieur aan de militaire school en werd bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog naar het front gestuurd. Aan het front heeft de jonge Brusselaar drie keer geluk gehad. “Een keer werd gevreesd dat ze een arm moesten amputeren,” vertelt Daisy. “Een andere keer overleefde hij na een aanval bedolven onder de aarde van de loopgraven. 24 uur heeft hij daar toen gelegen. Slechts één medesoldaat overleefde de aanval ook.”

“De zwaarste verwonding liep hij toch op aan zijn hoofd, nietwaar Daisy?” zegt zus Christine. “Zijn schedel was als het ware ‘ontploft’.

Koningin Elisabeth kwam toen enkele soldaten bezoeken in een ziekenhuis in De Panne en vroeg aan de artsen wat er met Fernand was gebeurd. Ze moesten zuurstofwater (waterstofperoxide) toedienen aan zijn hersenen en de wonde reinigen, maar de artsen hadden daarvoor niet het geschikte materiaal. Toen heeft de koningin beslist om hem met haar persoonlijke auto over te plaatsen naar het

“Zijn bijnadoodervaringen maakten hem erg spiritueel” DAISY RÉMONT KLEINDOCHTER

Neumann-ziekenhuis van Calais.”

“Hij heeft haar daarna zelfs een brief geschreven, om haar te bedanken voor alles,” komt Daisy tussenbeide. Elisabeth schreef een bedankbrief terug (zie foto).

Nisot was iemand met enorm veel fantasie, die niet verlegen was om een grap uit te halen. Zo leerde hij ook zijn vrouw kennen.

Isa Lafontaine was de kleindochter van de bekende Antwerpse

kunstschilder François Lamorinière.

“Na veel omzwervingen is ze met haar ouders in Brussel beland,” vertelt Christine. “Naast zijn liefde voor voetbal, hield Fernand er ook van om te tennissen. Dat deed hij op Léopold Club in Ukkel, waar ook Isa speelde. Op een dag ging hij naast haar aan tafel zitten, zonder zich voor te stellen. Dat was in die tijd heel ongebruikelijk. Hij vroeg of ze de volgende dag met hem wou tennissen. Ze hebben drie keer tegen elkaar gespeeld, zonder ook maar een woord te wisselen en na hun derde afspraakje heeft hij haar ten huwelijk gevraagd,” gaat Christine verder.

“Samen hebben ze drie dochters gekregen, onder wie onze moeder,” zegt Daisy. “Ze hielden alle drie heel veel van Fernand, net zoals wij trouwens. We noemden hem niet voor niet bon papa gâteau. Het was een fantastische man en de meest magische en wonderbaarlijke grootvader die je kan hebben,” vervolgt ze. Christine pikt in. “Hij berispte ons nooit, dat liet hij over aan onze grootmoeder. Wel gaf hij haar steeds de instructies om ons te berispen. Zo was hij.”

GEDOOPT IN CONGO Het huwelijk van Fernand en Isa had veel voeten in de aarde: Isa was niet gedoopt en wou dat ook niet.

“Ze moesten de toestemming vragen van hun priester en ze heeft zich pas laten dopen op een van hun missies in Congo,” vertelt Christine. “Fernand is toen zwaar ziek geworden, een bloedvergiftiging. Er was geen hoop meer. Ze heeft toen voor hem gebeden, voor het eerst in haar leven. Als die van hierboven echt bestond zoals Fernand altijd dacht, moest hij het maar eens bewijzen.”

“En effectief, de dag nadien was Fernand als bij wonder genezen,” gaat Daisy verder. “Isa liet zich toen dopen, maar ze is nadien nooit meer naar de kerk gegaan. Fernand daarentegen ging elke zondagochtend om zes uur naar de mis. Hij was enorm bezig met spiritualiteit en geloof, je zou voor minder na zoveel bijna-doodervaringen.”

Het koppel verhuisde voor het eerst naar de Belgische ex-kolonie in 1926. Fernand werkte na WO I als ingenieur voor Union Minière en stond in Congo in voor het onderhoud en de inspectie van de

machines in de Brouwerij van Katanga en in de cementfabrieken.

Daisy weet dat ook rond een van hun missies naar Congo een mooi verhaal hangt. “Het was in de voordagen van WO II. Het bedrijf had hem al laten weten dat hij bij een eventuele uitbraak van een nieuwe oorlog, naar Congo moest verhuizen. Na de invasie van de Duitsers moesten Fernand en zijn gezin de boot nemen in Frankrijk om zo naar Congo te reizen. Toen bleek dat de grens al gesloten was, probeerden ze een andere post even verderop. Met succes. Een van de douaniers herkende hem als de voormalige voetballer. Zijn bekendheid heeft hem en zijn gezin toen geholpen.”

OLYMPISCH GOUD Het record van jongste Belgische international is iets waar de zussen terecht trots op zijn. “We hopen echt dat hij het record houdt. Het was ook iets waar hij fier op was,” zegt Christine. Nisot verdedigde zijn hele leven de rood-witte kleuren van Léopold Club. Bij de nationale ploeg kwam hij slechts veertien keer in actie, maar trof hij wel tien keer raak. Een van die veertien wedstrijden speelde hij op de Olympische Spelen van 1920 in Antwerpen. “Hij speelde alleen tegen Spanje in de kwartfinale (3-1 winst, red.). De reden daarvoor was dat vooral Antwerpse spelers de voorkeur kregen,” vertelt Christine.

België haalde het later in de finale van Tsjechoslovakije met 2-0. “Die finale was een smet op hun winst. Na een snelle strafschop voor de Belgen werd de wedstrijd nog grimmiger. Bij een 2-0-stand ging een van de Tsjechoslovaken door het lint en werd hij van het veld gestuurd. Zijn teamgenoten waren het niet eens met die beslissing en besloten het veld te verlaten. De ploeg werd gediskwalificeerd en zo won België het goud,” zegt Daisy. De gouden medaille verpatste Nisot later. Wel hield hij een bekertje bij als aandenken. De jongste Rode Duivel ooit stierf uiteindelijk op 78-jarige leeftijd in Putte, net over de Nederlandse grens. Daar woonde het koppel in het huis van Isa’s grootvader, midden in het groen van de Kalmthoutse Heide.

Christine en Daisy Rémont, met op de achtergrond het bekertje als aandenken aan de Olympische titel van hun grootvader.

© SASKIA VANDERSTICHELE

11 JULI 2018

I

29

Enfant Terrible Bijzondere mensen in een bijzondere stad

Ik wil het leven documenteren zoals het is Amina Saadi, grafisch ontwerpster

V

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

ersailles is een vergeten hoek van Brussel.

De sociale woonwijk aan de Versailleslaan is een eiland in Neder-Over-Heembeek.

De stad Brussel heeft de cité snel en goedkoop gebouwd en daarna aan zijn lot overgelaten. Er waren lange tijd jongerenbendes actief, maar vandaag is het niet meer zo chaud, zeker nu er een splinternieuw politiecommissariaat is neergepoot. De sociale problemen zijn er niet weg: armoede, werkloosheid, discriminatie. Ik leerde een jongen van veertien kennen die niet kon lezen en schrijven. Of een Marokkaan die voor burgerlijk ingenieur gestudeerd had, en van naam moest veranderen om werk te vinden.

De wijk heeft een sterke identiteit. Dat zie je aan de tags die jongeren achtergelaten hebben op muren en afvalcontainers: de postcode 1120, maar ook verschillende afkortingen zoals VERS, VRSV, V7K en V7. Het is een gesloten gemeenschap die zich afsluit van de stad en een slecht imago heeft in Neder-OverHeembeek. De bewoners blijven onder elkaar en andere Brusselaars weten niet dat ze bestaan. Er is best wel wat groen tussen de blokken, maar niemand geniet ervan. In een netwerk van kelders en parkings is er ondergronds leven. Je mag blij zijn dat je een sociale woning hebt, maar je raakt niet meer weg uit de cité. Het is dubbel: Malika, een vrouw die in de wijk vrouwen bijeenbrengt om recepten voor schoonheidsmiddelen uit te wisselen, ziet Versailles als een kans én een obstakel.

Mijn vader woont hier al tien jaar. Mijn moeder is bibliothecaris in de gemeente. Ik ging naar school met kinderen uit Versailles. Voor mijn masterproject heb ik me twee jaar ondergedompeld in de wijk om het dagelijkse leven te leren kennen. Ik ontbeet met de vrouwen en in het jeugdhuis organiseerde ik

Amina Saadi (27)

creatieve workshops. We hebben T-shirts met tags en postcodes gezeefdrukt en postkaartjes ontworpen.

Ik zou graag mijn materiaal – foto’s, design en documenten – schenken aan het stadsarchief, om de gemeenschap een plaats in de collectie te geven. Mijn vriend zegt dat Versailles City het project van mijn leven is. Dat zou best kunnen.

Ik observeer graag mensen en ik wil begrijpen hoe ze leven. Als je in Brussel opgroeit, ben je je bewust van de verschillen. Als artieste probeer ik geen oplossingen te vinden. Ik wil het leven documenteren zoals het is. Daarmee geef ik de mensen de aandacht die ze verdienen. Als ik de nodige tijd en rust heb, zou ik nog aan andere artistieke projecten willen werken.

Zoals de plaats van thee in de verschillende gemeenschappen en buurtwinkels waar mensen elkaar ontmoeten.

Ik ben half-Marokkaanse en half-Belgische. Mijn ouders zijn uit elkaar gegaan toen ik nog een kind was, maar ze schieten goed met elkaar op. Ik ben vrij opgevoed. Zo hebben ze me nooit verplicht om mee te doen aan de ramadan. Ik ben ook niet gelovig. Ik spreek Frans en Nederlands, maar geen Arabisch. Dat vinden mijn tantes wel jammer. Naar Marokko teruggaan? Neen, ik verken liever de wereld. Ginds word je als een rijke en gelukkige Europeaan gezien.

Marokkanen die op bezoek zijn bij hun familie, verbergen hun frustraties en doen alsof ze de king of Belgium zijn.

Ik wandel graag in Brussel rond om nieuwe plekken te ontdekken en proef eten dat ik nog niet ken. Er is zo veel mixiteit. Toen ik uit het bravere Gent, waar ik studeerde, terugkeerde, vond ik al die indrukken bijna beangstigend. Maar daar zijn oplossingen voor: als ik mijn hoofd wil leegmaken, ga ik zwemmen. — TOM VAN BOGAERT

studeerde grafisch ontwerp aan het KASK in Gent.

Haar masterproject Versailles City over de Versailleswijk is nu te zien in GC Nohva in Neder-Over-Heembeek. Ze komt uit een Marokkaans-Belgisch gezin en werkt momenteel voor een modebedrijf.

30

I

11 JULI 2018

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D © SASKIA VANDERSTICHELE

11 JULI 2018

I

31

Nick Trachet

Brussel en de wereld culinair ontdekt

Aalbes

H

B R U Z Z | LO S VA N D E T I J D

et is nu de tijd van de ‘rode besjes’, zoals dit zomerfruit hier het vaakst wordt genoemd.

Aalbes klinkt in het hoofd van veel Vlamingen vies, omdat aal ook vloeibare mest betekent. De Duitsers spreken van Johannisbeere en zo is het, rond Sint Jan worden ze rijp. Wetenschappelijk heet ze Ribes rubrum, en ze behoort tot de familie van de Grossulariaceae.

Al die jaren schrijf ik over groente en fruit die altijd van elders komen.

Wat we eten, komt oorspronkelijk uit Amerika of Azië. Maar deze rode besjes komen gewoon uit West-Europa, waar ze ook in het wild groeien. Dit zomerse fruit wordt nog het vaakst geassocieerd met de Vikings. Een oudere naam is trouwens Ribes scandica, Scandinavisch dus. Meer dan andere volkeren hadden de Noormannen de rode besjes lief. In het gure klimaat is er niet zoveel fruit te krijgen, en verschillende besjes, vaak onooglijk groeiend tussen het heidekruid, worden des te meer gewaardeerd.

Op de Faeröer, de

32

I

11 JULI 2018

eilandengroep in het noorden van de Atlantische Oceaan, groeit vanouds geen enkele boom, maar voor elk huis staan er wel bessenplantjes, goed beschermd tegen de loslopende schapen. De Vikings brachten ze mee en koesterden het fruit voor hun gezondheid. Nu weten we dat dat komt door het zeer hoge gehalte vitamine C. De Vikings hadden een chronisch gebrek aan die vitamine.

Buiten het rodebessen-

hoofdingrediënt van hét nationale dessert van Denemarken: Rødgrød med fløde. Probeer dat vooral niet uit te spreken.

Scandinavische talen zijn vrij eenvoudig en best te begrijpen wanneer ze geschreven zijn, maar hoe de Denen hun eigen taal verklanken, blijft een bron van verbluffing voor buitenstaanders. Er wordt trouwens gezegd dat alleen geboren Denen Rødgrød med fløde kunnen uitspreken zoals het hoort, en zo

“In Frankrijk maakt men een confituur van besjes waarvan de pitjes vooraf werden verwijderd met een ganzenpen” seizoen was hun enige bron het spek van walvissen, dat eigenaardig genoeg ook rijk is aan vitamine C. Voor walvissen is vitamine C dus geen vitamine. Ze maken het zelf aan. Vitamines zijn per definitie stofjes die we uit ons eten moeten binnen krijgen, omdat we ze zelf niet aanmaken.

Aalbessen zijn het

herkennen ze elkaar dan ook. Vergelijk het met het Vlaamse ‘Schild en vriend’.

Letterlijk betekent Rødgrød med fløde rode grutten met room, maar die grutten (griesmeel) zijn er mettertijd uit verdwenen. Vandaag is het vaker een pudding met rood fruit, voornamelijk aalbessen, maar ook zwarte bessen of fram-

bozen, die in het noorden in het wild groeien zoals de braambessen hier. De knalrode vruchtjes, opgediend met een kruis van hagelwitte slagroom: het verbeeldt de Dannebrog, de vlag van dat land, mogelijk de oudste nationaliteitsvlag ter wereld.

Bij ons thuis werden rode besjes opgediend met suiker. Dat deden we met geen enkel ander fruit.

Maar ze zijn zo zuur dat het voor één keertje wel een beetje gesuikerd mag.

Verder zijn aalbessen de basis voor heel wat soorten exclusief fruitsap.

Kijk maar eens op de verpakking van die zeldzame drankjes, die zijn meestal aangelengd met plassen rodebessensap.

Hetzelfde met confituren: aalbessen zijn blijkbaar een goedkoop vulmiddel en daarbij ook nog eens vol pectine. Maar aalbessen alleen kunnen ook chic zijn. In Bar-le-duc in Frankrijk maakt men een aalbessenconfituur (opgelet: geen gelei!) van besjes waarvan de pitjes vooraf één per één werden verwijderd met een ganzenpen. Geen potjes van anderhalve euro, dit broodbeleg!

Tenslotte: ook de blaadjes van de aalbessenstruik worden in de keuken gebruikt, om thee van te trekken of om met augurken in te maken. Het geeft een apart parfum.

Smakelijk.

De hele reeks nalezen? » BRUZZ.be/trachet

Big City

Stel zelf je vraag en stem op BRUZZ.be

Waar komt de naam Budabrug vandaan?

De Budabrug dankt haar naam aan de historische hoofdstad van Hongarije.

GUIDO UIT JETTE

D

© PHOTONEWS

e Budabrug is vernoemd naar het gehucht Buda. Dat ontleende zijn naam dan weer aan een oude afspanning vernoemd naar de Hongaarse stad Boeda, vandaag een stadsdeel van Boedapest.

De Budabrug overspant het kanaal ter hoogte van het waterzuiveringsstation Brussel-Noord en de site van de oude cokesfabriek Marly, waar vandaag een groot distributiecentrum van Bpost ligt.

De huidige brug dateert van 1955, maar ook eerdere versies van de brug waren vernoemd naar Buda, een aanpalend gehucht van de Brusselse deelgemeente Haren.

Brug en buurt kregen hun naam waarschijnlijk eeuwen geleden van een oude herberg.

“Vermoedelijk is er tussen de Zenne en de vaart een afspanning Buda genoemd en heeft de nabijgelegen brug gaandeweg die naam overgenomen,” klonk het in het maandblad van gemeenschapscentrum Heembeek-Mutsaard

39

m2

naar aanleiding van de vijftigste verjaardag van de brug. Op kadasterkaarten uit de negentiende eeuw is een boerderij te zien met de naam Buda.

De naam van de herberg zou dan weer verwijzen naar Boeda, de historische hoofdstad van Hongarije en vandaag onderdeel van Boedapest. In de jaren na de Belegering van Boeda, in de zomer van 1686, was die naam blijkbaar populair tot in onze contreien.

Met de belegering kwam een einde aan bijna 150 jaar Ottomaans bewind over de stad. “Die gebeurtenis maakte indruk in heel Europa,” klinkt het. “Volgens de geschiedschrijver Foppens braken in Brussel spontane feestelijkheden uit toen het nieuws bekend raakte.”

In de daaropvolgende jaren zijn op meerdere plaatsen herbergen ‘In Buda’ genoemd. Dat was onder meer het geval in Molenbeek, Asse, Wezembeek-Oppem en dus ook ergens tussen de Zenne en de Willebroekse vaart, in wat toen nog een landelijke uithoek was tussen Vilvoor-

m2

9,99

m2

11,99

extra open

zonda 8 ju g li

13-18u

Acties geldig t.e.m 31 juli 2018 - meeneemprijzen zolang de voorraad strekt - Prijzen en informatie onder voorbehoud van drukfouten

24

VOLGENDE WEEK Ik zie steeds meer nummerplaten die met een t beginnen. Zijn dat allemaal taxi’s? En mag zo’n auto ook niet-professioneel gebruikt worden?

19

22,99 12

14,99

de en de latere Brusselse deelgemeenten Haren en Neder-Over-Heembeek.

Ondertussen is de buurt al heel lang gedomineerd door infrastructuur – na het kanaal kwamen de spoorwegen – en industriële activiteit. Dat weinig opbeurende landschap werd eind jaren zestig vereeuwigd door zangeres Della Bosiers in haar nummer Fleur de Buda. “De zon staat grijs boven Haren-Buda/De hemel is laag, haast met de grond gelijk.”

In recentere tijden wilde regisseur Michael R. Roskam de Budabrug een belangrijke rol geven in een Amerikaanse televisieserie – werktitel Buda Bridge Bitch – maar sinds de aankondiging in 2012 dat er gewerkt wordt aan een pilootaflevering hebben we daar niets meer van vernomen. — LAURENT VERMEERSCH

m2

19

m2

12,99

24

24

DB526936G8

9,99

m2

m2

17, 99

TomTom cardio 24/7 activity tracker: meet o.a. stappen en calorieĂŤn

2995 onze nieuwe weekactie dames singlet met kant diverse kleuren lang model katoen/elastaan maten s-xl

citronella kaars in pot diverse varianten met print 10x8 cm

voorraadblik

Giftset Spa Summer

diverse kleuren

bodymist 150 ml, bodylotion 200 ml en scrub 150 ml

9x13 cm

Haribo silo reuze aardbeien, kers-cola of smurfen 1 kg = 3.56

11x16 cm

0.98 700 gram

199

099

dekzeil

blauw ca. 4x6 m

ideaal voor gebruik in de tuin, garage of camping verstevigde kunststof hoeken aluminium zeilogen elke meter

6.95

058

395

waterpistool XL

7-standen tuinstoel

met drukpomp diverse kleuren 60 cm

249

zwart of grijs aluminium frame textileen zitting

tuinstoelkussen diverse varianten 120x50x5.5 cm of 117x48x5.5 cm

5.55

of blauw ca. 3x4 m 100 gr/m2

stuntprijs

379 Garnier Fructis shampoo

2495

399 helium tank

kinder sneakersokken

voor 30 ballonnen van 23 cm

Dreft afwasmiddel P+G Professional

o.a. Frozen of Paw Patrol folieballon cijfers katoen/polyester diverse kleuren maten 23-34 0-9, ca. 86 cm

diverse varianten 250 ml 1 l = 5.96

1.49 3 paar

149

1795

Australian heren sportshirt

Froyak gasbrander

diverse kleuren polyester maten m-xl

butaan 1 pit

gasblik butaan 190 gram

1 liter

129

175

A4 subjectboek met tabbladen

kinder DVD's Disney of Dreamworks diverse varianten

diverse varianten dessin 125 vel kleur 100 vel

A5 subjectboek met tabbladen

0.99

1 kg = 4.84

0.92

149

395

koelbox blauw kunststof 24 liter 35x24x39 cm

dekbedovertrekset diverse dessins katoen/polyester 140x220 cm

200x200/220 cm 240x220 cm

8.49 9.95

koelelementen 2x 200 ml

0.57

299

727

595

Aanbiedingen geldig van woensdag 11 juli t/m dinsdag 17 juli 2018 Altijd op de hoogte blijven van acties en nieuwe producten met onze nieuwsbrief. Meld u aan op action.com/newsletter

www.action.com

BEVL - Alle prijzen zijn in Euro. Zet- en drukfouten voorbehouden.

586

vakantie-tip

DB525417F8

DB374215D7

CHAUFFEURS

WIJ ZOEKEN (deeltijds) WONENDE IN DE REGIO ROOSDAAL, LENNIK, DILBEEK, ALSEMBERG OF BRUSSEL

Bellen: AUTOCARS LEUNENS / E-mail: leunens.nv@skynet.be 02 356 67 58 - Gsm 0476 44 53 84

advertentie

hier?

contacteer ons snel op rrs@roularta.be of 051 26 67 89 DB486145C8

SORTEERCENTRUM DHL AVIATION -BRUCARGO

DHL IS OP ZOEK NAAR JOU! ALTIJD AL WILLEN WERKEN VOOR EEN INTERNATIONAAL BEDRIJF IN VOLLE GROEI? WAAG NU JE KANS VOOR EEN VAN ONZE VELE FUNCTIES.

Sinds 1985 zijn we operationeel op de luchthaven van Zaventem en sorteren we alle zendingen van onze klanten die per vliegtuig of per vrachtwagen toekomen.

Nog meer voordeel!

In de zomer van 2017 opende DHL Aviation de deuren van een gloednieuw sorteercentrum, uitgerust met de allernieuwste technologieën.

Deze investering verdrievoudigt onze capaciteit. We zoeken dus heel wat uiteenlopende profielen om onze positie op de markt te behouden en te versterken.

Met een thyssenkrupp traplift blijft u comfortabel en veilig thuis

Een groei in capaciteit betekent dat we voortdurend op zoek zijn naar operationele krachten tijdens onze verschillende shiften: dag, nacht en weekend. Versterk ons Operations team in de Warehouse, op de Ramp of op onze Trucksparking (Yard).

Duitse degelijkheid en 60 jaar ervaring van de marktleider Een traplift op maat, met installatie aan muur- of leuningzijde Adviseurs en installateurs uit uw buurt, met een Service 24/7 Wenst u meer info? U kunt ons steeds contacteren:

Bel ons gratis op 0800 26 672 Surf naar www.tk-traplift.be Ontvang uw gratis informatiepakket

Maintenance & Engineering profielen Voor het onderhoud en de verdere ontwikkeling van onze machines zoeken we momenteel ook heel wat technische profielen, zoals:

* Actie onder voorwaarden. Zie www.tk-traplift.be

DB517423F8

Onderhoudstechnieker Supervisor Maintenance Senior Supervisor Ground Service Equipment Maintenance Administration Officer

DB501395D8

Andere interessante profielen Payroll Support Clerk FED Agent Customs Administrator Road Network Officer

Voor een overzicht van al onze vacatures of meer informatie, surf naar www.dhl.be/nl/carrieres of mail naar jobs.aviation@dhl.com.

Elegante Kroatië-cruise U logeert aan boord van ons eigen Blauwe Vogel-yacht! ( Vlaamse hostess aan boord )

Infodag Oostende:

ANTIQUAIR ZOEKT DB525911G8

• • • •

Je bent stukadoor of kan bewezen ervaring voorleggen. Naargelang uw uitvalsbasis worden projecten toegekend. Stabiele opdrachtgever met goede prijsafspraken.

Interesse?

Bel Stefaan op 0485/801848 of stuur uw CV / bedrijfsgegevens naar svandevy@gmail.com

Bestel nu een Flow Swing traplift en betaal 0% BTW*!

Logistieke profielen

• • • •

ZELFSTANDIG STUKADOOR voor Kelderdichting en Injectie/afwerking

DB526046G8

Uw personeels-

DB523171F8

> Voor het besturen van kleine bussen voor schooldiensten (vrouw, man, gepensioneerde, zelfstandige, arbeider) > Rijbewijs categorie “D” of bereid zijn het te behalen, mag vanaf 18 jaar. > De bus blijft bij de chauffeur.

VOOR 2 ANTIEKWINKELS

Alle kwaliteitsbeelden, Chinese vazen, klokken, bronzen…

Zaterdag 11 augustus 2018 om 13.00 uur.

SCORE 8.7/10

(gratis toegang, wel even reserveren, aub)

8 fijne dagen vanaf:

Wekelijks gegarandeerd vertrek op zaterdag: mei, juni, juli, augustus en september 2019.

€999/pp

Vliegreis, halfpension en 4 excursies inbegrepen

Reisfamilie Carlier

HOGE PRIJZEN, CASH GELD VRIJBLIJVENDE SCHATTING

CONNECTING PEOPLE. IMPROVING LIVES.

0494 26 21 47

ostantix@hotmail.com

DB524759F8

Luikerstwg. 62 • St-Truiden • tel. 011 705 500 meer info: www.deblauwevogel.be

DB523944F8

t.e.m.

13 - 31 JULI

Solden op aangeduide artikelen. Family Card is niet van toepassing op soldenartikelen.

van

tot

60

%

Ontdek alle merken in onze winkels...

WEMMEL | ROMEINSESTEENWEG 868 | MA - VR OPEN VAN 09U30 TOT 18U30 | ZA OPEN VAN 09U30 TOT 18U00

DB521588F8

SUPER SOLDEN