RYNEK HOTELARSKI W POLSCE - RAPORT 2017

RAPORT 2017 Wydanie specjalne czasopisma ŚWIAT HOTELI

Rynek Hotelarski w Polsce

LIPIEC-SIERPIEŃ 2017

STR

Czy turyści

są zadowoleni?

Wyniki w Polsce w górę

Stabilizacja sytuacji POLAK W PODRÓŻY po kraju i za granicą

ProfitHotel FORUM RYNKU HOTELARSKIEGO

Takiego roku jeszcze nie było!

FoodBusiness FORUM RYNKU GASTRONOMICZNEGO

Sweets&Coffee FORUM RYNKU KAWIARNI • CUKIERNI • LODZIARNI 2016

media skutecznej komunikacji B2B . www.brogmarketing.pl

Raport

SPIS TREŚCI

Turysta zagraniczny

Duże możliwości polskiego rynku

30

56 Analiza rynku

Wydawca

Turystyka biznesowa

Takiego roku 2016 jeszcze nie było! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Stabilizacja sytuacji .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Wyniki w Polsce w grę .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

Dział reklamy Monika Sanecka Zespół Sprzedaży Rynku HoReCa

Organizacja i zarządzanie podróżami służbowymi . . . 64 Czy turyści są zadowoleni? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

Trendy i preferencje

m.sanecka@brogmarketing.pl BROG Marketing Sp. z o.o. S.K. 01-059 Warszawa

Opracowanie graficzne/Skład DTP:

tel./fax 22 290 66 11

A co jeśli... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

biuro@brogmarketing.pl www.brogmarketing.pl

Będzie jeszcze lepiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Rośnie dług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Jak podróżujemy i jemy? .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

Eksperci o rynku .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

•R edakcja nie odpowiada za treść materiałów reklamowych.

redaktor naczelna

2016: Więcej hoteli i turystów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 I kwartał 2017: Znaczący wzrost bazy .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88

Polska agroturystyka zmienia oblicze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

160 zł + 23 % VAT.

Zespół redakcyjny Karolina Stępniak

Baza noclegowa

Studio Adekwatna, www.adekwatna.pl

•P renumerata roczna:

Co jest ważne? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 Duże możliwości polskiego rynku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

tel. 664 463 072

ul. Okopowa 47

•D ruk: TAURUS

redaktor wydawnicza k.stepniak@brogmarketing.pl tel. 664 463 096

•R eprodukcja lub przedruk wyłącznie za pisemną zgodą Wydawcy.

© 2017 Co­py­ri­ght by

Głos rynku – wybrane sieci i firmy hotelowe

Dołącz do nas: facebook.com/swiat.hoteli

BROG Marketing Sp. z o.o. S.K. All ri­ghts re­se­rved.

Operatorzy o rynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

Turystyka

Głos rynku – dostawcy

Polak w podróży po kraju i za granicą .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Turysta zagraniczny w liczbach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

Organizacja i zarządzanie podróżami służbowymi

64

Dostawcy o branży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Wizytówki

..................................................................................................

Jak podróżujemy i jemy?

112

78

Zapraszamy do odwiedzenia naszego portalu rynku HoReCa oraz subskrypcji codziennego Newslettera

I kwartał 2017: Znaczący wzrost bazy

88

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

3

Raport

ANALIZA RYNKU

Takiego roku

JESZCZE NIE BYŁO! W tym okresie obserwowaliśmy wzrost liczby hoteli i to bardzo znaczący.

Zostało otwartych aż o 149 więcej obiektów niż w 2015 roku (z 2316 do 2465).

To 6,43 proc. wzrostu rok do roku. Jeszcze szybciej rosła liczba pokoi – aż o 8717 do poziomu 126 165, co jest równoznaczne ze wzrostem aż o 7,42 proc.

Jerzy Miklewski, prezes zarządu Projekt Hotel, właściciel Hotelon

J

ednak nie we wszystkich województwach ten szybki wzrost w obu kategoriach był aż tak pokaźny. W Łódzkiem obserwujemy stagnację w zakresie liczby nowych hoteli, a co za tym idzie również pokoi. Natomiast w Wielkopolskiem i Zachodniopomorskiem przy nieznacznych spadkach liczby nowych hoteli wystąpiły znaczne przyrosty liczby nowych pokoi.

Jak zwykle brylowały województwa małopolskie i mazowieckie, które już od lat zajmują w tych kategoriach najwyższe pozycje.

Warto zwrócić uwagę, że w analizowanym przez nas okresie lat 2000-2016 średniorocznie liczba hoteli rosła o 92 hotele, a pokoi o 4467 jednostek. Okazuje się więc, że 2016 był wyjątkowy, bo to

4

właśnie w tym roku odnotowany został największy przyrost liczby hoteli w porównaniu do poprzedniego roku!

Jak corocznie, najbardziej znaczący wzrost odnotowano w segmencie hoteli o standardzie trzygwiadkowym (patrz wykresy nr 7 i 8). Liczba hoteli w tym segmencie wzrosła o 94 (63 proc. wzrostu), a pokoi o 4170 (47,84 proc. wzrostu).

Trzeba zwrócić uwagę na fakt, że w ujęciu ilościowym większość wzrostów odbywa się w obrębie hoteli trzy – i czterogwiazdkowych.

Pozostałe kategorie są mniej atrakcyjne dla inwestorów. Wartość zaangażowania finansowego inwestorów podążyła za tym przeciętnym wzrostem liczby pokoi w 2016 roku.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

W ub. r. wartość tego zaangażowania oszacowana przez ekspertów Hotelon była najwyższa w całym analizowanym przez nich okresie (lata 2000-2016) i wyniosła 3,88 mld zł. Była blisko dwukrotnie wyższa niż średnia w wyżej wymienionym okresie. Tym samym ubiegły rok był lepszym niż 2008, który zajmował do tej pory pierwszą pozycję pod względem wielkości tego zaangażowania.

Warto przypomnieć, że tak wysoka aktywność inwestorów w 2008 roku zbiegła się z początkiem długotrwałego, światowego kryzysu ekonomicznego, z potężnym spadkiem liczby turystów podróżujących po świecie, w tym także do Polski. Była to jedna z przyczyn kłopotów polskiego hotelarstwa,

z którego dopiero w 2016 roku udało się wyjść.

Prezentowane tu zaangażowanie jest kalkulowane między innymi na bazie publikowanych danych o kosztach jednostkowych budowy obiektów w Polsce w tym okresie, a także wyników badań analitycznych prowadzonych przez Hotelon.

Metodologia wyliczania podawanej w tym Raporcie wartości została ustalona przed ponad 10 laty tylko dla potrzeb tego Raportu i nie uwzględnia zaangażowania inwestorów w tzw. hotele w trakcie kategoryzacji. Warto o tym pamiętać, ponieważ przyjęcie tego założenia oznacza, że rzeczywiste zaangażowanie inwestorów w kolejnych latach de facto było wyższe.

ANALIZA RYNKU

Raport

Wykres 1 Wzrost liczby hoteli w Polsce w latach 2000-2016

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

5

Raport

ANALIZA RYNKU

Wykres 2 Wzrost liczby pokoi w Polsce w latach 2000 – 2016

Wykres 3 Wzrost liczby hoteli według województw w 2016 roku

6

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

ANALIZA RYNKU

Analizując te dane należy zauważyć, że w omawianym okresie przeciętny koszt budowy jednego pokoju w 2016 roku tylko nieznacznie rośnie.

Mimo tego, że jednostkowy koszt inwestycji w segmencie czterogwiazdkowym w przeliczeniu na pokój jest wyższy niż w segmencie trzygwiazdkowym, to w 2016 roku największe zaangażowanie inwestorów odnotowano w segmencie hoteli (pokoi) o standardzie trzech gwiazdek, w którym zaangażowano 48 proc. wszystkich środków (patrz wykres nr 11).

36 proc. środków zostało zaangażowane w budowę hoteli w segmencie czterogwiazdkowym i aż 10 proc. w pięciogwiazdkowce.

Struktura inwestycji w 2016 roku w układzie wojewódzkim nie przyniosła niespodzianek (patrz wykres nr 12). Podobnie do lat poprzednich, województwa małopolskie i mazowieckie są

ulubionym polem dla inwestorów hotelarskich, konkurując pomiędzy sobą o palmę pierwszeństwa pod względem wartości inwestycji. Tradycji stało się zadość i w 2016 roku. Największy poziom zaangażowania zrealizował się w Mazowieckiem, w którym zainwestowano aż 983,93 milionów zł (w 2015 roku 385,368 milinów zł).

Drugą pozycję pod tym względem zajęło województwo małopolskie gdzie to zaangażowanie wyniosło 772,09 milionów zł (w 2015 roku blisko 341,470 milionów złotych), a trzecią (kolejny już raz) województwo zachodniopomorskie z zaangażowaniem na poziomie 335,26 mln. zł.

Podane powyżej kwoty zaangażowania inwestorów są prostą funkcją wzrostów liczby nowych pokoi w hotelach na terenie tych województw. To właśnie w tych województwach te wzrosty były najwyższe.

Mazowieckie Po 2008 roku, 2016 rok to drugi pod względem wielkości zaangażowania w inwestycje hotelarskie w tym województwie. Na jego terenie powstało kolejnych 31 hoteli z 2756 pokojami, w tym: • 11 nowych hoteli trzygwiazdkowych z 1209 pokojami (36 proc. wartości zaangażowania); • osiem hoteli czterogwiazdkowych z 1048 pokojami (44 proc. wartości zaangażowania), • dwa hotele pięciogwiazdkowe z 315 pokojami (20 proc. wartości zaangażowania).

Nic dziwnego więc, że wartość zaangażowania była aż tak duża.

Małopolskie Takiego zaangażowania w inwestycje hotelarskie na terenie województwa małopolskiego jeszcze nie było (patrz wykres nr 14). W 2016 roku inwestorzy zaangażowali tu aż 772,09 milionów złotych.

Raport

To na terenie tego województwa powstało kolejnych 20 hoteli z 2385 pokojami, w tym: • 11 nowych hoteli trzygwiazdkowych z 1171 pokojami (44 proc. wartości zaangażowania), • sześć hoteli czterogwiazdkowych z 747 pokojami (40 proc. wartości zaangażowania).

Województwo małopolskie cieszy się więc niesłabnącym powodzeniem wśród inwestorów.

Zachodniopomorskie Trzecie miejsce w naszym rankingu ponownie zajęło województwo zachodniopomorskie z zaangażowaniem na poziomie 335,26 milionów złotych (w 2015 roku 226,152 milionów). To najlepszy okres pod względem wielkości i wartości inwestycji w analizowanym przez nas okresie 2000-2016 na terenie tego województwa (patrz wykres nr 15).

Uwagę naszych ekspertów zwróciły też województwa:

Wykres 4 Wzrost liczby pokoi według województw w 2016 roku

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

7

Raport

ANALIZA RYNKU

Wykres 5 Wzrosty liczby hoteli w ujęciu rok do roku w latach 2000-2016

Wykres 6 Wzrosty liczby pokoi w ujęciu rok do roku w latach 2000-2016

8

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

ANALIZA RYNKU

Wykres 7 Struktura wzrostu liczby hoteli w 2016 roku

Wykres 8 Struktura wzrostu liczby pokoi w 2016 roku

10

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

ANALIZA RYNKU

Wykres 9 Wartość inwestycji hotelowych w latach 2000-2016 (mln zł)

Wykres 10 Wartość inwestycji hotelowych w latach 2000-2016 a średnia

12

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

ANALIZA RYNKU

Wykres 11 Struktura inwestycji

Wykres 12 Wartość inwestycji hotelowych według województw – 2016 r. (mln zł)

14

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

ANALIZA RYNKU

Raport

Wykres 13 Wartość inwestycji hotelowych w województwie mazowieckim w latach 2000-2016 (mln zł)

Wykres 14 Wartość inwestycji hotelowych w województwie małopolskim w latach 2000-2016 (mln zł)

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

15

Raport

ANALIZA RYNKU

Wykres 15 Wartość inwestycji hotelowych w województwie zachodniopolskim w latach 2000-2016 (mln zł)

Wykres 16 Wartość inwestycji hotelowych w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2000-2016 (mln zł)

16

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

ANALIZA RYNKU

Wykres 17 Wartość inwestycji hotelowych w województwie opolskim w latach 2000-2016 (mln zł)

Wykres 18 Wartość inwestycji hotelowych w województwie podlaskim w latach 2000-2016 (mln zł)

18

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

ANALIZA RYNKU

Raport

Wykres 19 Wartość inwestycji hotelowych w województwie świętokrzyskim w latach 2000-2016 (mln zł)

kujawsko-pomorskie, opolskie, podlaskie, świętokrzyskie, w których odnotowano najwyższe w tych województwach zaangażowanie inwestorów hotelarskich jakie odnotowano w latach 2000-2016.

Podsumowanie W ocenie Hotelon, biorąc pod uwagę odnotowany, blisko 2,4 proc. wzrost obłożenia w polskich hotelach (50,7 proc. w 2016 roku, 48,3 proc. w 2015 roku i 45,4 proc. w 2014 roku), mimo tak dużego wzrostu liczby hoteli i pokoi, krajowa branża w 2016 roku jako całość poczuła zmianę na lepsze. Głównie z powodu gwałtownego wzrostu zainteresowania turystów krajowych (ale i europejskich), pozostaniem na wypoczynek w Polsce lub przyjazdem do Polski ze względu na bezpieczeństwo. Przy tym rośnie atrakcyjność i konkurencyjność hoteli, zwłaszcza nowych. Te, które z trudnościami przetrwały kilkuletni kryzys, „podleczyły rany” i z większą nadzieją mogą patrzeć w przyszłość.

Potrzeba jednak jeszcze przynajmniej rok-dwa tak korzystnej sytuacji, aby sytuacja większości hoteli w Polsce poprawiła swoją kondycję.

Najważniejsza bowiem dla nich jest stabilna perspektywa wzrostu rynku, liczby turystów krajowych i zagranicznych, zrozumienie ze strony banków kredytujących, utrzymanie personelu. Zwłaszcza z tym ostatnim problemem na co dzień mierzy się większość hotelarzy w Polsce. Mimo tego, że poziom ceny ADR, nieznacznie, ale jednak, drgnął w górę, to mimo to ciągle istnieje problem jej niskiego poziomu w odniesieniu do zaangażowania finansowania inwestorów. Na znaczącą poprawę sytuacji pod tym względem przyjdzie jeszcze poczekać.

Branża wychodzi więc z kryzysu. Jednym hotelom udaje się to szybciej, innym wolniej. Właściciele większości nieśmiało, ale optymistycznie patrzy w najbliższą przyszłość. Pozostaje jednak stale niepewność co do tego jak długo jeszcze Polacy będą woleli pozostawać

na wypoczynek w kraju. No i czy będą jeszcze ludzie chętni do pracy.

Jeśli ich nie będzie lub gdy będzie ich mało, to przyjdzie zmierzyć się z decyzjami o zamknięciu działalności lub o podwyżce cen. A to najtrudniejsze (najbardziej bolesne) decyzje w tym biznesie.

Źródła wykresów Od 1 do 8 – Hotelon na bazie danych GUS Od 7 do 19 – Opracowanie własne Hotelon

O AUTORZE Niezależne firmy doradcze Hotelon i Projekt Hotel świadczą kompleksowe usługi dla inwestorów hotelarskich w Polsce i za granicą (Ukraina, Białoruś i Rosja). Mają wieloletnie doświadczenie w określaniu i realizacji projektów inwestycyjnych czy w poprawie sytuacji istniejących hoteli.

Jerzy Miklewski doradzał setkom potencjalnych inwestorów. Bywa także inwestorem. Jest wykładowcą i trenerem, a także analitykiem polskiego rynku hotelowego. Specjalizacja: wszechstronna pomoc doradcza świadczona inwestorom i właścicielom hoteli.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

19

Raport

ANALIZA RYNKU

STABILIZACJA

sytuacji

Królują trzy gwiazdki i województwo małopolskie, na topie są inwestycje przylotniskowe oraz projekty w miejscowościach turystycznych, coraz większe znaczenie mają aparthotele, condohotele oraz serwis Airbnb, który po wprowadzaniu nowych usług będzie jeszcze silniej rywalizować z hotelami – wynika z analizy firmy Pro Value.

Dorota Malinowska, Jacek Kozioł Pro Value 20

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

ANALIZA RYNKU

N

a dzień 30 czerwca br. polską bazę tworzy 2 722 skategoryzowanych hoteli oferujących 259 655 miejsc noclegowych w 130 361 pokojach. W podziale na kategorie w Polsce funkcjonuje: 66 pięciogwiazdkowców (16 223 miejsc noclegowych w 8 240 pokojach), 384 czterogwiazdkowców (70 109 m.n., 35.777 p.), 1 422 trzygwiazdkowców (117 989 m.n.; 59 418 p.), 666 dwugwiazdkowców (42 617 m.n.; 20 750 p.) oraz 184 jednogwiazdkowców (12 717 m.n.; 6 176 p.). Niezmiennie największy udział mierzony liczbą miejsc noclegowych mają hotele trzygwiazdkowe (45,4 proc.), a najmniejszy jednogwiazdkowe (4,9 proc.). Średnio jeden hotel w Polsce oferuje 95 miejsc noclegowych w 48 pokojach. Największą średnią liczbą miejsc i pokoi dysponują obiekty najwyższej kategorii, odpowiednio 245 i 125, a najniższą dwugwiazdkowe, odpowiednio 64 i 31.

Raport

Aktualny stan polskiej bazy hotelowej

Źródło: Urzędy Marszałkowskie, Pro Value

Dalszy wzrost podaży W pierwszej połowie br. na hotel skategoryzowano 65 obiektów, które oferują 5 093 miejsc noclegowych i 2 475 pokoi. W porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku, przyrost ten był wyższy o 16,9 proc. (11 hoteli). W podziale na kategorie baza powiększyła się o 34 hotele trzygwiazdkowe, 15 czterogwiazdkowych, 12 dwugwiazdkowych, trzy jednogwiazdkowe i jeden pięciogwiazdkowy.

W ujęciu przestrzennym w analizowanym okresie niekwestionowanym liderem było województwo małopolskie z 14 nowymi hotelami (!). Na kolejnych miejscach uplasowały się woj. pomorskie (osiem hoteli) i mazowieckie (siedem).

W pierwszym półroczu br. odnotowano siedem zmian kategorii.

Niemal wszystkie (aż sześć) dotyczyły podniesienia standardu obiektu z dwóch gwiazdek na trzy.

Nowa podaż w I półroczu 2017

Lokalizacja nowej podaży Spośród nowych hoteli 11 (16,9 proc.) zlokalizowanych jest w miastach wojewódzkich. Nowe obiekty pojawiły się w Krakowie (trzy),

Źródło: Urzędy Marszałkowskie, Pro Value

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

21

Raport

ANALIZA RYNKU

Pipeline Gdańsk – 1900 pokoi

Toruniu (dwa), Warszawie (jeden), Gdańsku (jeden), Łodzi (jeden), Poznaniu (jeden), Katowicach (jeden) i Bydgoszczy (jeden). Wśród miejscowości turystycznych wyróżnia się Zakopane – w samym mieście i jego bezpośrednich okolicach skategoryzowano sześć obiektów, a w trakcie realizacji znajdują się kolejne obiekty, w tym markowe.

Nowa podaż – sieci

Pipeline Kraków – 1500 pokoi

Jedynie dwa spośród 65 skategoryzowanych hoteli działa pod krajową lub międzynarodową marką: ibis Styles Grudziądz (sieć AccorHotels) oraz DeSilva Premium Poznań (sieć DeSilva). Dodatkowo w marcu skategoryzowano Hotel Altus Prestige Katowice, który obecnie przechodzi rebranding i jeszcze w tym roku będzie funkcjonować w ramach sieci Marriott International jako Courtyard by Marriott Katowice City Center. W najbliższych miesiącach/ latach na rynek wejdą liczne projekty markowe obecnie znajdujące się w trakcie realizacji, a zatem udział hoteli sieciowych znacznie zwiększy się w ogólnej podaży.

Projekty przy lotniskach

Pipeline Warszawa – 5200 pokoi

Rekordowe wyniki polskich lotnisk, w tym również regionalnych dotyczące liczby obsłużonych pasażerów sprzyjają podejmowaniu decyzji o realizacji hoteli przylotniskowych.

Wkrótce rozpocznie się budowa hotelu Moxy (Marriott Int.) przy lotnisku w Pyrzowicach. Kolejne planowane inwestycje to Holiday Inn Express przy Porcie Lotniczym Rzeszów Jasionka oraz Moxy na terenie Portu Poznań – Ławica.

Rozważany jest również kolejny już hotel przy lotnisku Kraków Balice.

Projekty w resortach Sytuacja geopolityczna naszego kraju sprzyja popytowi na usługi hoteli w polskich miejscowościach turystycznych. Odpowiedzią na to są markowe projekty powstające w rodzimych resortach: Marriott w Sopocie (rebranding), czy Radisson Blu Resort w Świnoujściu.

22

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

ANALIZA RYNKU

Spośród planowanych warto wymienić : • Hilton Garden Inn w Kołobrzegu • Radisson Blu Resort Sopot • Radisson Blu Hotel & Residence Zakopane • Radisson Blu Resort & SPA Szklarska Poręba • Hilton Garden Inn na Mazurach (Wałpusz)

Segmentacja nowej podaży Analiza segmentacji planowanej podaży wskazuje na dominację hoteli trzy – i czterogwiazdkowych wśród nowo powstałych obiektów. Zwraca uwagę bardzo mały udział hoteli ekonomicznych, tym bardziej, że to właśnie sektor obiektów budżetowych w Polsce jest wciąż niedoinwestowany.

Spadek tempa wzrostu popytu W Polsce już od kilku lat obserwujemy wysoki popyt na usługi hotelowe, dopiero jednak w roku 2016 rosnący popyt przełożył się na znaczące wzrosty cen średnich praktycznie we wszystkich

większych miastach. Pierwsza połowa br. pokazuje już jednak, że w miastach regionalnych, w których wzrost RevPAR w 2016 r. był najbardziej spektakularny, następuje korekta tego wskaźnika.

Rosnąca rola podsektorów rynku hotelowego Rozwój rynku zachęca coraz większą grupę inwestorów i deweloperów z innych sektorów nieruchomości komercyjnych do realizacji projektów, które swoim charakterem przypominają tradycyjne hotele. Wydają się jednak prostszym rozwiązaniem z punktu widzenia złożoności przedsięwzięcia, w tym sposobu finansowania. Chodzi tu przede wszystkim o realizację budynków mieszkalnych z apartamentami na wynajem. Nieustannie od kilku lat dla tego typu inwestycji używa się zamiennie określeń aparthotel czy condohotel, podczas gdy te ostatnie powinny podlegać takim samym wymogom kategoryzacyjnym jak hotele.

Mamy jednak również przykłady planowanych klasycznych aparthoteli, które funkcjonować będą pod międzynarodowymi markami dedykowanymi dla tego typu konceptów. Jest to np. Residence Inn (Marriott Int.), którego realizacja planowana jest na warszawskim Mokotowie. Podobnym projektem może być Staybridge Suites (Intercontinental Hotels Group) – planowany również w Warszawie.

Problemem pozostaje fakt braku odpowiednich kryteriów w Polsce dotyczących kategoryzowania tego typu obiektów.

Zgodnie z polskimi normami zaszeregowania aparthotele mogą być skategoryzowane na jedną, góra dwie gwiazdki, pomimo oferowanej bardzo dużej powierzchni mieszkalnej o wysokim standardzie. Jednym z głównym kryteriów kategoryzacji pozostaje bowiem zakres świadczonych usług dodatkowych, a ten w aparthotelach jest na ogół bardzo ograniczony.

O AUTORZE

O AUTORZE

Karierę zawodową rozpoczęła w warszawskim Hotelu Marriott w czerwcu 1992 r.. Kolejnym etapem było objęcie funkcji dyrektora finansowego w firmie Orco Hotel Project, gdzie tworzyła i zarządzała działem finansowym hotelu Le Regina oraz Rezydencji Diana w Warszawie.

Swoje 15 letnie finansowe i operacyjne doświadczenie w działalności konsultingowej wykorzystała zakładając własną firmę doradczą Prime Crew. W 2008 r. rozpoczęła współpracę z firmą Cushman & Wakefield gdzie pełniła rolę eksperta ds. nieruchomości hotelowych.

Jest absolwentką Szkoły Głównej Handlowej na wydziale Ekonomiczno-Społecznym w Warszawie.

Ukończyła również liczne międzynarodowe szkolenia z zakresu psychologii, socjologii i zarządzania zasobami ludzkimi.

Jest współzałożycielem i partnerem w Pro Value. Aktywnie uczestniczy we wszystkich działaniach firmy obejmujących specjalistyczne usługi doradcze ze szczególnym uwzględnieniem doradztwa transakcyjnego, wyceny nieruchomości, badań rynkowych, analiz z zastosowaniem zaawansowanych modeli ekonometrycznych oraz zarządzania bazami danych. Od kilku lat intensywnie specjalizuje się w zakresie nieruchomości hotelowych a stworzona i rozwijana przez niego baza hotelowa jest uznawana za najbardziej kompletną na rynku. Jacek Kozioł jest członkiem CCIM Institute.

24

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Konkurencja w szerszym aspekcie Airbnb – serwis, poprzez który można zarezerwować pokoje, apartamenty czy domy przestaje już być tylko platformą rezerwacyjną, zaczyna natomiast świadczyć usługi, za które w hotelach wyższej kategorii odpowiada dział concierge. Airbnb wprowadziło bowiem usługę „Podróże”, w ramach której można zarezerwować różne formy spędzania wolnego czasu, jak np. lekcje surfowania, yogi, gotowania lub też zamówić zwiedzanie nowych miejsc z przewodnikiem.

Ponadto Airbnb rozważa wprowadzenie oferty premium dla bardziej wymagających. Apartamenty czy domy w ramach takiej oferty miałyby podlegać szczególnej weryfikacji co do standardu i elementów wyposażenia oraz udogodnień dla gości. Mielibyśmy zatem do czynienia z pewnego rodzaju kategoryzacją, co byłoby kolejnym elementem zbliżającym usługę oferowaną w ramach Airbnb do usługi hotelowej.

STR Raport

ANALIZA RYNKU

WYNIKI W POLSCE

w górę

Patrząc na wyniki hoteli w Europie Wschodniej w ostatnich 12 miesiącach (12MMA), do czerwca br., można być optymistą. Hotele w tym regionie zanotowały wzrost przychodu na dostępny pokój (RevPAR) o 12,2 proc.

Jest on najwyższy wśród czterech regionów Europy. W tym samym czasie hotele Europy Zachodniej, gdzie Belgia i Francja w dalszym ciągu odbudowują zaufanie podróżnych, odnotowały najniższy wzrost wskaźnika RevPAR o 1,2 proc. Uważa się, że to względy bezpieczeństwa wpłynęły pozytywnie na wyniki hoteli w Europie Południowej i Wschodniej. Kraje tych regionów postrzegane są jako relatywnie bezpieczne i z tego powodu preferowane przez podróżujących.

Jakub Klimczak, Business Development Manager STR

S

TR przeanalizowało wyniki hoteli na głównych rynkach Europy Wschodniej w okresie 12 miesięcy do końca czerwca 2017. Wśród analizowanych rynków Praga zanotowała najwyższe wyniki, zarówno obłożenia (79 proc.), jak i średniej ceny (84 EUR).

Z drugiej strony to Belgrad odnotował najniższy poziom obłożenia 62 proc., jednocześnie, w tym samym okresie, obłożenie na tym rynku wzrosło bardzo dynamicznie o 27,4 proc. Średnia cena w Belgradzie spadła o 5,7 proc. do 73 EUR. Z kolei Bratysława, która wykazuje najniższy poziom średnich cen, wynoszący 65 EUR, zanotowała bardzo dynamiczny wzrost w porównaniu do poprzedniego roku. Obłożenie w tym mieście wzrosło o 8,9 proc., a średnie ceny odnotowały wzrost wynoszący 10,7 proc. Wzrosty te zostały

26

wygenerowane głównie w drugiej połowie 2016 roku, kiedy wzrost wskaźnika RevPAR wynosił ponad 20 proc., we wszystkich

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

miesiącach, oprócz sierpnia. Według raportu Eurostat Słowacja zajęła drugie miejsce pod względem wzrostu poziomu liczby noclegów

udzielonych w turystycznych obiektach noclegowych wśród państw Unii Europejskiej (+16 proc.).

Wyniki w Polsce

Rynek hotelowy w Polsce zanotował w okresie 12 miesięcy, do końca czerwca br. wzrost RevPAR o 8,4 proc. To głównie rezultat cen, które wzrosły o 7,6 proc., natomiast frekwencja w hotelach wzrosła o 0,8 proc. Wśród analizowanych rynków najwyższy poziom wzrostu RevPAR wykazały hotele warszawskie +11,7 proc. do 239 złotych. Na ten rezultat złożyły się wzrost obłożenia o 2,3 proc. i średniej ceny o 9,2 proc. Najwyższy miesięczny wzrost został wygenerowany w marcu br., kiedy to RevPAR wzrósł o 28 proc.

Jedno z najpopularniejszych miast turystycznych Polski, Kraków, zanotował wzrost RevPAR do 232 złotych, głównie w wyniku rosnących cen 9,9 proc. Na ten wynik duży wpływ miały Światowe Dni Młodzieży, które gościły w Krakowie w lipcu 2016. W rezultacie

tego wydarzenia ceny na tym rynku wzrosły o 42,2 proc. Obłożenie w krakowskich hotelach liczone w okresie ostatnich 12 miesięcy, do końca czerwca br., nieznacznie spadło (-0,6 proc.). Jednym z czynników wpływających na ten spadek obłożenia jest fakt, iż miasto nie gościło w styczniu br. żadnej imprezy o znaczeniu ponadlokalnym, a taka generowała wzrost w roku ubiegłym.

W okresie tych 12 miesięcy Wrocław zanotował dynamiczny wzrost wyników, na które główny wpływ miały wydarzenia związane z tytułem Europejskiej Stolicy Kultury. Wzrost wskaźnika RevPAR osiągnął swoje maksimum w lipcu 2016, kiedy to wyniósł +29,1 proc., przy wzroście obłożenia o 9,5 proc. i średniej ceny o 17,9 proc.

Hotelowy rynek Trójmiasta przechodzi dynamiczny rozwój i wzrost podaży. W pierwszej

R E K L A M A

R

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

27

Raport

ANALIZA RYNKU

połowie roku 2016 na rynek weszło kilkanaście nowych obiektów. W rezultacie obłożenie w hotelach w tym regionie w okresie 12 miesięcy, do końca czerwca br. spadło o 3,4 proc., do 69 proc. W tym samym okresie średnia cena wzrosła o 2,8 proc. do 324 złotych, co wskazuje na to, że hotele utrzymują swoją politykę cenową, pomimo rosnącej konkurencji. W najbliższych miesiącach na rynek w Trójmieście wejdą kolejne obiekty, co jeszcze bardziej zwiększy presję na rynku.

Poznańskie hotele odnotowały dobre wyniki w omawianym okresie. Wskaźnik RevPAR wzrósł o 11 proc., głównie dzięki dynamicznie rosnącej cenie 10 proc., przy umiarkowanym wzroście obłożenia o 0,8 proc. Szczególnie dobre wyniki miały miejsce w drugiej połowie roku 2016, kiedy to w mieście odbywało się kilkanaście dużych wydarzeń.

Oszałamiający wzrost o 56,8 proc. uzyskano we wrześniu 2016, kiedy RevPAR osiągnął rekordowy poziom 312 złotych, będący rezultatem wzrostu cen o 43,3 proc. i obłożenia o 9,4 proc.

O AUTORZE Od roku 2014 należy do zespołu STR z siedzibą w Londynie, odpowiada tam za rozwój w regionie Europy Środkowej i Wschodniej.

Jakub posiada 10 lat doświadczenia w branży hotelarskiej.

Praktykę w zakresie zarządzania przychodami zdobywał w londyńskich hotelach, miedzy innymi sieci Hilton i Intercontinental Hotel Group.

Jakub regularnie uczestniczy w spotkaniach z klientami i konferencjach branżowych w regionie.

28

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

ANALIZA RYNKU

Duże możliwości

POLSKIEGO RYNKU O miastach z największym potencjałem, wzrostach wskaźników, dominujących segmentach oraz rynku inwestycyjnym pisze Jacek Tokarski (MRICS), partner, starszy analityk inwestycyjny Hotel Professionals.

Rynki Warszawa – w tym mieście funkcjonuje obecnie 86 hoteli, które dostarczają w sumie 13 212 pokoi.

Na rynku stołecznym od 2014 roku praktycznie nie przybywa nowych pokoi. W roku 2016 i pierwszej połowie 2017 uruchomiono trzy nowe obiekty z 98 pokojami łącznie. Przy stale umacniającym się od pięciu lat popycie aktualnie występuje wyraźny niedobór podaży. W roku 2016 zaobserwowano wzrosty RevPAR

30

rzędu 10-17 proc. r/r, co ciekawe, wyniki z roku 2017 ponownie mogą pozytywnie zaskoczyć. W szczególności zauważamy wzrosty ADR z uwagi na obłożenia średnioroczne przekraczające 80 proc., a w wybranych obiektach nawet ponad 90 proc.

Z jednej strony rekordowe wyniki, a z drugiej strony, bardzo duża liczba pokoi w budowie – do 2020 roku może powstać nawet 5,5 tys.

Nie wszystkie projekty zostaną

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

zrealizowane w tym czasie, ale około 3,5 tys. pokoi uznajemy za niemal pewny wzrost podaży tj. przyrost o 25 proc. Jest to przyrost na przestrzeni pięciu lat, w sprzyjających warunkach dynamicznego rozwoju biznesowego (milion mkw. biur w budowie) oraz przy wyraźnym wzroście atrakcyjności turystycznej miasta.

Kraków – wydaje się miastem, w którym hoteli nigdy dość. Ponad 10 tys. pokoi, bardzo dobre wyniki

i wyraźne wzrosty w 2016 z dużym prawdopodobieństwem powtórki w 2017 r. Charakter miasta oraz poszukiwanie przez gości obiektów jak najbliżej rynku Starego Miasta powodują, że w Krakowie tylko sporadycznie powstają duże obiekty, a bardzo dużych nie ma w ogóle i raczej nie będzie. Przyrost podaży pokoi jest dzięki temu płynnie rozłożony w czasie i nie powoduje gwałtownych zmian na rynku. Stały popyt ze strony turystów jest

ANALIZA RYNKU

ostatnio umacniany przez coraz większy popyt biznesowy. Wzrost zainteresowania tego segmentu zaowocuje w przyszłości wzrostem popytu na usługi noclegowe.

Trójmiasto – inwestycyjnie boom koncentruje się w Gdańsku w obrębie starówki i Wyspy Spichrzów. Setki pokoi i apartamentów w jednym miejscu może oznaczać przejściowe problemy dla hotelarzy. Należy jednak zwrócić uwagę, że Trójmiasto startuje z niskiego pułapu, łącznie około 6 tys. pokoi, zatem wzrost o planowane 700 to aż ponad 10 proc., ale to jednak „tylko” 700 pokoi (jeden duży hotel jak np. Gołębiewski lub Novotel).

Dlatego duży przyrost podaży nie musi oznaczać katastrofy. Jako ciekawostkę można dodać, że do 2016 roku w całym Trójmieście nie było żadnego hotelu sieciowego w kategorii ekonomicznej (poza otwartym w 2013 hotelem na lotnisku).

Katowice, Poznań, Lublin, Wrocław – mniejsze rynki hotelowe również potrzebują nowych obiektów, szczególnie Katowice od czasu powstania MCK i NOSPR odnotowują wyraźne wzrosty wyników hoteli. W Poznaniu, głównie za sprawą popytu biznesowego powstają kolejne obiekty.

Miejscowości wypoczynkowe – to w szczególności dominacja apartamentów i hoteli condo. Ze względu na problemy z sezonowością ta forma inwestycji najprawdopodobniej będzie dominować w najbliższych latach w kurortach.

Z masy nowopowstających obiektów apartamentowych wyróżnia się kilka inwestycji hotelowych jak np. Radisson Blu Świnoujście czy siedemsetpokojowy Gołębiewski w Pobierowie.

Segmenty W Warszawie właściwie rozwijają się wszystkie kategorie od trzech do pięciu gwiazdek, w Krakowie zdecydowanie dominuje segment czterogwiazdkowy (56 proc. nowej podaży) w tym wyróżniają się pierwszy w Polsce Radisson Red oraz pierwszy oficjalnie ogłoszony Autograph Collection by Marriott.

W Gdańsku powstają głównie średniej wielkości obiekty trzy – i czterogwiazdkowe, sieciowe oraz kilka inwestycji apart/condo, które trudno odnieść do hotelowych kategorii. Sopot natomiast kieruje się zdecydowanie w stronę segmentu luksusowego – konwersja Mery na Marriott, budowa Radisson Blu. Gdynia – tylko 1 tys. pokoi, tylko dwa obiekty sieciowe w tym żadnego w segmencie ekonomicznym – deweloperzy hoteli chyba powinni spojrzeć na Gdynię bardziej przychylnym okiem.

Inwestycje Wolumen transakcji w Polsce w pierwszym półroczu wyniósł 350 milionów Euro tj. połowa kwoty transakcji dla całego regionu CEE. Warta odnotowania transakcja Sheraton Kraków z najwyższą w historii ceną za pokój – 301 tys. Euro. W odniesieniu do poprzedniego roku – 4 miliony Euro w pierwszym półroczu 2016, jest znacznie lepiej. W porównaniu do Niemiec czy Francji, gdzie obroty roczne mieszczą się w przedziale 1-2 miliardy Euro, różnica jest nadal duża, ale nie jest to już przepaść jak w latach wcześniejszych.

Ważnym czynnikiem sprzyjającym transakcjom jest osiągnięcie przez hotele wyników pozwalających uzyskanie cen sprzedaży adekwatnych do zainwestowanych środków.

Hotel Professionals Hotel Professionals oferuje klientom kompleksowy zakres usług doradztwa na każdym etapie życia inwestycji hotelowej, a także specjalizuje się w doradztwie w zakresie infrastruktury towarzyszącej obiektom hotelowym tj. spa, centra konferencyjne, kongresowe i wystawiennicze, czy kasyna. Jako zespół działający już ponad jedenaście lat w branży hotelowej, braliśmy udział we wprowadzeniu na polski rynek ponad 15 hoteli sieciowych takich marek jak Hilton, Hilton Garden Inn, DoubleTree by Hilton, Holiday Inn, Moxy sieci Marriott, Radisson Blu oraz Radisson Red. Braliśmy też udział w negocjacjach umów licencyjnych dla inwestycji poza Polską

w tym umowy franczyzy marki Hilton Garden Inn dla projektu hotelowego w Wilnie. W chwili obecnej pracujemy nad wprowadzeniem na polski rynek kolejnych produktów hotelowych, przy czym część z nich będzie działała pod szyldem globalnych marek dotychczas nieobecnych jeszcze w Polsce.

Hotel Professionals Management Group to siostrzana spółka Hotel Professionals, oferująca szeroko pojęte usługi zarządzania obiektami hotelowymi. Nasz zespół ekspertów z Alexem Kloszewskim i Guy’em Simmonsem na czele, posiada wieloletnie doświadczenie doradcze i operacyjne zdobyte na rynkach polskich i zagranicznych, co pozwala na rozumienie mechanizmów rynku z perspektywy krajowej, jak i międzynarodowej. W portfolio naszej spółki zarządzającej HPMG znajdują się obecnie będące w realizacji trzy markowe hotele: Hampton by Hilton Gdańsk Oliwa, Hampton by Hilton Oświęcim i Warsaw Moxy Praga w Warszawie. Hampton by Hilton Gdańsk Oliwa zlokalizowany jest przy ul.

Grunwaldzkiej 507, w niewielkiej odległości od biznesowego centrum miasta oraz stacji kolejowej

Raport

Gdańsk Oliwa, dzięki czemu stanowi doskonałą bazę zarówno dla gości odwiedzających Trójmiasto w celach typowo turystycznych, jak i gości biznesowych. Hotel zaoferuje 101 pokoi, restaurację, bar oraz siłownię, pierwszych gości przyjmie już we wrześniu tego roku. Hampton by Hilton Oświęcim, powstający przy ul. Dąbrowskiego, zaoferuje 120 pokoi i swoje podwoje otworzy w 2018 r. Moxy Warsaw Praga również przywita pierwszych gości w 2018 roku.

Hotel zaoferuje 141 pokoi i będzie integralną częścią oferty lifestyle w Centrum Praskim Koneser, powstającym przy ul. Ząbkowskiej.

Obecnie jesteśmy w trakcie negocjacji kolejnych umów na zarządzanie. Ofertę zarządzania kierujemy zarówno do właścicieli nowopowstających obiektów hotelowych, jak i hoteli już istniejących, zlokalizowanych w dużych i średnich miastach w Polsce. Kierujemy tę usługę w szczególności do inwestorów pragnących poznać skomplikowaną sztukę zarządzania hotelem, tak aby w przyszłości móc ewentualnie samodzielnie prowadzić swój obiekt w sposób efektywny i zgodny z rynkowymi standardami.

O AUTORZE W Hotel Professionals odpowiada m.in. za przygotowanie analiz finansowych projektów hotelowych, w tym opracowywanie odpowiednich modelów finansowych oraz analiz opłacalności inwestycji. Jest również odpowiedzialny za nadzorowanie procesu due dilligence poprzedzającego transakcje zakupu hoteli. Współpracował przy transakcjach m.in.

LIM Center/Warsaw Marriott Hotel, Holiday Inn Gdańsk i Wrocław oraz Grand Hotel Łódź. Ponadto koordynuje proces pozyskania marki i operatora dla inwestorów i właścicieli hoteli. Jest ściśle zaangażowany w opracowywanie wycen nieruchomości hotelowych wykonywanych przez HP we współpracy z zewnętrznymi partnerami.

W latach 2004-2012 pracował w firmie Colliers International Poland, początkowo jako analityk finansowy w dziale Najmu Powierzchni Biurowych, następnie jako analityk inwestycyjny w Dziale Usług Inwestycyjnych. W tym czasie Jacek okazjonalnie wspierał Alexa Kloszewskiego prowadzącego dział hotelowy firmie Colliers, dzięki czemu stał się pasjonatem rynku hospitality. Przez osiem lat swoje doświadczenie zdobywał w dziale hotelowym firmy Colliers.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

31

Raport

ANALIZA RYNKU

BĘDZIE JESZCZE LEPIEJ Wzmożony ruch turystyczny w ostatnim czasie przekłada się na bardzo dobre wyniki hoteli. Prognozujemy, że rozwój tego sektora gospodarki w najbliższym czasie nie zwolni.

Maria Zielińska, starszy analityk ds. nieruchomości hotelowych Cushman & Wakefield

O

dobrej kondycji rynku hotelowego w Polsce świadczy przede wszystkim wzrost kluczowych wskaźników efektywności, w tym średnia cena za pokój oraz przychód na jeden dostępny pokój. W 2016 roku RevPAR wzrósł o 6,9 proc., natomiast w pierwszej połowie br., w porównaniu do pierwszego półrocza roku ubiegłego, o 9,3 proc. ADR wzrósł o 9,8 proc. przy obłożeniu utrzymującym się na praktycznie niezmienionym poziomie. Należy jednak pamiętać, że wyniki te dotyczą jedynie pierwszego półrocza lat 2016 i 2017, a więc nie uwzględniają całego okresu letniego i świąt Bożego Narodzenia. W związku z tym podane wskaźniki obłożenia i ADR są niższe niż dla pełnych 12 miesięcy.

Jednak porównanie danych za pierwsze półrocze roku ubiegłego i bieżącego wskazuje na wzrost kluczowych wskaźników.

Podaż W Polsce mamy ponad 2,6 tys. oficjalnie skategoryzowanych hoteli, które łącznie oferują ponad 128 tys. pokoi. Większość z nich to obiekty o standardzie trzech gwiazdek.

Hotele sieciowe w Polsce stanowią wciąż zaledwie ok. 13 proc. całkowitej podaży.

W największych polskich miastach aktualnie jest kilkadziesiąt obiektów w budowie. W Warszawie obecnie planuje się ponad 20 nowych projektów. Hotele powstają w dynamicznie rozwijających się miastach różnej wielkości oraz w miejscowościach wypoczynkowych. Na przykład sieć Best Western planuje otwarcie nowych

32

hoteli m. in. w Katowicach i Zakopanym.

Dużym zainteresowaniem inwestorów cieszy się obecnie także polskie wybrzeże ze względu na bardzo dobre wyniki hoteli w latach ubiegłych oraz te rekordowe, odnotowane podczas ostatniego sezonu letniego.

Jednym z przykładów hotelu sieciowego powstającego właśnie w tym regionie Polski jest projekt Hilton Garden Inn w Kołobrzegu. Natomiast w Pobierowie ma powstać największy hotel marki Gołębiewski liczący około 700 pokoi.

Biorąc pod uwagę miejscowości wypoczynkowe, najbardziej popularne są tam hotele klasy średniej, ale wraz ze wzrostem zamożności Polaków rośnie też zapotrzebowanie na obiekty luksusowe oferujące usługi spa na wysokim poziomie.

Rynek transakcyjny W pierwszym półroczu ubiegłego roku na rynku hotelowym w Polsce zainwestowano zaledwie 4 mln euro, ale w bieżącym roku nasz kraj jest już liderem regionu Europy Środkowo-Wschodniej zarówno pod względem wolumenu, jak i liczby transakcji. Dotychczas sfinalizowano 16 transakcji na kwotę 350 mln euro. Do najważniejszych z nich należy sprzedaż sześciu hoteli z portfolio Warimpexu, sprzedaż hotelu Radisson Blu w Warszawie oraz Sheraton Kraków. Przewidujemy, że dobre wyniki branży

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

zapewniającej wysokie przychody, będą zachętą zarówno dla inwestorów międzynarodowych i lokalnych do większej

aktywności na rynku hotelowym. Inwestorzy są zainteresowani hotelami gwarantującymi sukces operacyjny.

Są to obiekty zlokalizowane w topowych lokalizacjach, działające pod międzynarodowymi markami.

Trendy W dużych miastach, gdzie rośnie podaż powierzchni biurowej, coraz bardziej popularne stają się projekty typu mixed-use, czyli łączące różne funkcje np. hotelową biurową oraz handlową. Tego typu hotele w większości przypadków będą funkcjonować w oparciu o umowy leasingu. W związku z dużą konkurencją ze strony prywatnych

obiektów wynajmowanych poprzez takie platformy jak na przykład Airbnb, pojawią się również obiekty typu aparthotel.

W miejscowościach turystycznych rośnie zapotrzebowanie na obiekty luksusowe oferujące szeroki wachlarz usług na wysokim poziomie, co spowodowane jest wzrostem zamożności społeczeństwa.

Miejscowości o tradycjach uzdrowiskowych wzbogacą się o obiekty typu medical spa, czemu sprzyja moda na zdrowy tryb życia.

Wśród nowych marek pojawią się tzw. marki lifestyle’owe, bądź też te przeznaczone dla millenialsów (urodzonych po roku 1980). Są to np. Moxy (Marriott International) czy też Radisson Red (Carlson Rezidor).

Pojawią się także nowe marki hoteli z wyższej półki, a wśród nich Autograph Collection (Marriott International) oraz Curio A Collection

by Hilton oraz Raffles Hotles & Resorts, pod którą będzie działał będący aktualnie w trakcie renowacji hotel Europejski w Warszawie.

Jeszcze w tym roku mogą pojawić się na polskim rynku nieznane dotąd sieci, które będą działać w oparciu o umowy leasingu, jak ma to miejsce w przypadku od niedawna obecnej w Warszawie marki Leonardo.

Raport

ANALIZA RYNKU

ROŚNIE DŁUG W maju br. dług polskiej branży noclegowej odnotowany w Krajowym Rejestrze wyniósł ponad 105 mln zł.

Kwota ta regularnie się powiększa, gdyż jeszcze w 2015 r. wynosiła 31 mln zł. Rośnie również liczba firm, która ma kłopoty finansowe. Obecnie jest ich prawie 1,7 tys., a dwa lata temu było ich niecałe 1,1 tys.

34

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

ANALIZA RYNKU

J

est to jedno ze zjawisk towarzyszące dynamicznemu rozwojowi polskiego hotelarstwa, którego tempo należy do jednych z najwyższych w Europie. I być może właśnie ta dobra koniunktura sprawia, że niektórzy inwestorzy zbyt optymistycznie patrzą w przyszłość przesadzając z wielkością budowanych obiektów. I zamiast zysków pojawiają się problemy.

Jeszcze więcej informacji o kondycji finansowej branży noclegowej znajduje się w opublikowanym raporcie KRD pt. „Polskie hotelarstwo dynamicznie rośnie, ale nie wszyscy wytrzymują tempo – sytuacja finansowa w branży”.

Hotelarstwo coraz bardziej dochodowe…

Wraz ze wzrostem regionalnego znaczenia gospodarczego Polski rozpędu nabierają usługodawcy

oferujący noclegi oraz infrastrukturę dla organizacji wydarzeń biznesowych. Na dobre wyniki rynku hotelarskiego ma również wpływ stale podnoszący się poziom zamożności Polaków, którzy w coraz większym stopniu korzystają z oferty hoteli czy pensjonatów (w celach zarówno biznesowych, jak i wypoczynkowych). Jasno pokazują to dane GUS oraz wskaźnik RevPAR, który w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy ubiegłego roku urósł o 11,7 proc. Według oficjalnych statystyk powiększa się nie tylko baza noclegowa (pod koniec lipca 2015 roku w Polsce funkcjonowało 10 024 obiektów noclegowych, a w 2016 już 10 125), ale liczba gości. Porównując do siebie 2016 i 2015 r., z polskiej bazy noclegowej skorzystało w sumie 2 mln osób więcej (odpowiednio 28,9 mln i 26,9 mln), a w samym pierwszym kwartale bieżącego roku było to

już 5,8 mln (o 700 tys. więcej r/r).

Patrząc wyłącznie do przyjezdnych z zagranicy, to przykładowo w marcu 2010 r., było ich 285,8 tys., zaś w tym samym miesiącu br. już 449,1 tys.

– Najbardziej optymistyczni komentatorzy mówią nawet o niespotykanych dotychczas wzrostach w branży hotelarskiej, lecz dane KRD pokazują, że równolegle jej część przeżywa trudne chwile. Jest to specyficzna, kapitałochłonna i w wielu przypadkach sezonowa działalność. Źle zaplanowana lub zarządzana inwestycja w tym przypadku może skończyć się wielomilionowymi długami. Niestety takie sytuacje się zdarzają i mimo panującej koniunktury w polskim hotelarstwie, łączne zadłużenie firm z tej branży notowane w KRD powiększa się. Niepokojący może być również fakt, że liczba dłużników rośnie

Raport

w podobnym tempie, jak przyrost nowych podmiotów wchodzących na ten rynek – skomentował Adam Łącki, prezes zarządu Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.

…ale nie dla wszystkich W największym stopniu do powiększającego się zadłużenia przyczyniają się firmy z województw mazowieckiego (21,4 mln zł), pomorskiego (10 mln zł), zachodniopomorskiego (9,7 mln zł) i dolnośląskiego (8,5 mln zł). Jest to w naturalny sposób powiązane z faktem, że w tych regionach jest też najwięcej firm z branży noclegowej. Patrząc jednakże na średnie wartości jednego niezapłaconego w terminie zobowiązania, to najgorzej wypada województwo łódzkie (24,7 tys. zł), opolskie (20,4 mln zł) i kujawsko-pomorskie (19

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

35

Raport

ANALIZA RYNKU

tys. zł). Średnia krajowa wynosi 12,9 tys. zł.

– Branża noclegowa jest specyficzna i bardzo zależna od czynników zewnętrznych, na które nikt z niej nie ma specjalnego wpływu – ogólna koniunktura gospodarcza, pozycja i wizerunek marki narodowej lub lokalnej, pogoda, czy też kalendarz różnych wydarzeń biznesowych lub kulturalnych. Kluczowe wskaźniki gospodarcze i ich prognozy nie zapowiadają żadnego tąpnięcia i wiele wskazuje na to, że branża nadal będzie się dynamicznie rozwijać. Lecz, jak pokazują dane KRD, nie wszyscy wygrywają. Należy pamiętać, że inwestycje w hotelarstwie należą do długoterminowych, stąd nawet dobrze zapowiadające się pierwotnie przedsięwzięcie, może po jakimś czasie okazać się biznesową porażką – tłumaczy Mirosław Sędłak, prezes Rzetelnej Firmy.

Do powstawania zadłużenia w branży noclegowej w największym stopniu przyczyniają się hotele, motele i pensjonaty. Na tę kategorię przypada kwota 53,2 mln

36

zł. W niewiele mniejszym stopniu zadłużenie zostało wygenerowane przez domy noclegowe, gospodarstwa agroturystyczne oraz ośrodki wczasowe i kolonijne (46,5 mln zł).

Przy tym pola kempingowe stanowią margines – ich łączne długi wynoszą 5,9 mln zł.

– Z natury inwestycje w hotele czy ośrodki wypoczynkowe to wielomilionowe nakłady, z których zwrot powinien być rozłożony na lata. Ewentualne potknięcia, błędy w zarządzaniu czy długoterminowym planowaniu, a także niegospodarność w takiej sytuacji powodują powstawanie dziury finansowej często idącej nie w dziesiątki tysięcy złotych, lecz setki, a nawet miliony. Z naszych doświadczeń wynika, że długi w tej branży powstają najczęściej na etapie budowy, a nie podczas późniejszej eksploatacji.

Hotelarze przestają płacić, bo albo przeinwestowali budując zbyt duży obiekt i nie mają już pieniędzy na obsługę zobowiązań albo reklamują jakość prac. Te drugie bywają nieuzasadnione, lecz niestety jest to

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

jedna z metod unikania płacenia za wykonanie robót – dodaje Jakub Kostecki, prezes zarządu Kaczmarski Inkasso.

Do głównych wierzycieli branży noclegowej należy zaliczyć instytucje finansowe, takie jak: banki, leasingodawcy czy firmy faktoringowe. Im polscy hotelarze winni są prawie 40 mln zł. 25 mln zł jest należne firmom windykacyjnym, na trzecim miejscu znajdują się firmy handlowe. Im należy się ponad 10 mln zł. Wśród pozostałych najczęstszych typów podmiotów, wśród których zobowiązania zaciągają branża noclegowa to: przemysł, ubezpieczyciele, firmy budowlane, a także dostawcy mediów.

Trudności polskich firm z branży noclegowej spowodowane są również przez fakt, że część ich kontrahentów nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań. Są to przede wszystkim firmy handlowe, winne hotelarzom ponad 11,5 mln zł. Następnie przedsiębiorstwa przemysłowe (10,7 mln zł), budowlane (8,2 mln zł), jak i również organizacje

członkowskie różnego typu (stowarzyszenia, związki czy zrzeszenia) oraz administracja publiczna.

W obu przypadkach są to łączne długi przekraczające 6 mln zł. Nie jest to jednak skala problemu, która hamuje rozwój całej branży.

– Sytuacja w polskim hotelarstwie w dużej mierze cieszy – znaczy to, że nasze społeczeństwo jest coraz zamożniejsze, gospodarka się rozwija i co bardzo ważne – z każdym rokiem mamy więcej gości z zagranicy. To również istotny znak, że pozycja naszego kraju w regionie stale się umacnia. Niestety mamy obawy, podparte konkretnymi danymi, że część hoteli czy pensjonatów może mieć poważne kłopoty z utrzymaniem się na tym bardzo dynamicznym w ostatnich latach rynku – podsumowuje Adam Łącki.

Pełna wersja raportu jest dostępna w centrum prasowym na stronie internetowej Krajowego Rejestru Długów. Publikacja powstała w oparciu o dane z maja 2017 roku.

ANALIZA RYNKU

Raport

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

37

Raport

ANALIZA RYNKU

Polska agroturystyka ZMIENIA OBLICZE Kuchnia oparta na lokalnych składnikach, autentyczni gospodarze chętni do spędzenia z gośćmi wieczoru przy winie oraz dopracowane, klimatyczne wnętrza – tak wygląda nowa agroturystyka, która z turystyki wiejskiej zmieniła się właśnie w klimatyczny nocleg i jest jedną z najbardziej poszukiwanych form wypoczynku przez turystów z dużych miast.

W

edług ostatnich danych Głównego Urzędu Statystycznego w zeszłym roku z noclegów w Polsce korzystało ponad 30 milionów turystów krajowych i około 6 milionów obcokrajowców. Wykorzystanie miejsc noclegowych wynosiło jednak

38

tylko około 38 procent. Najwięcej noclegów sprzedały uzdrowiska (prawie 80 proc. wykorzystanych miejsc noclegowych), hostele (45 proc.) i ośrodki kolonijne i wczasowe (około 45 proc.). Daleko w tyle pozostały najmniejsze obiekty: pensjonaty, domy pracy twórczej,

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

schroniska i pokoje gościnne. Na szarym końcu znalazły się agroturystyki – jedynie 12 proc. wykorzystanych miejsc noclegowych. Jednak według właścicieli tych ostatnich, dane GUS-u dotyczące turystyki wiejskiej nie do końca odzwierciedlają stan faktyczny.

Karolina Puzio, właścicielka Przechowalni Marzeń, od niemal 30 lat pracuje w biznesie turystycznym i obserwuje rozwój nowoczesnej agroturystyki na Mazurach. Jej zdaniem turystyka wiejska zyskała w ostatnich dwóch latach zupełnie inną twarz.

Klonowska-Szałek z portalu Slowhop.com, który pośredniczy w rezerwacjach między właścicielami a gośćmi klimatycznych noclegów. Jej zdaniem na największe zainteresowanie gości mogą liczyć właściciele zabytkowych obiektów, odrestaurowanych wiatraków, młynów, pałaców, czy nowoczesnych stodół, przekształconych w pensjonaty. Podróżowanie po takich miejscach staje się wtedy nie tylko wypoczynkiem, ale i doświadczeniem.

– Kiedy w 2016 roku przygotowywaliśmy się do startu serwisu, który miał pokazywać wyselekcjonowane pensjonaty i agroturystyki, szacowaliśmy, że takich nowoczesnych agroturystyk z rozpoznawalną marką jest w Polsce około trzystu – mówi Aleksandra Klonowska-Szałek. – Wtedy wydawało nam się, że to całkiem sporo jak na początki ruchu slow travel. Dziś takich miejsc najwyższej próby jest około 600 w Polsce i wciąż pojawiają się nowe. Niewykorzystane miejsca noclegowe w sezonie nie są ich problemem – mają wręcz nadmiar gości. Właśnie takie miejsca widzą największą wartość w dołączeniu do Slowhop.com. Aktualnie na portalu prezentuje się około 110 klimatycznych miejsc i organizatorów kameralnych wyjazdów z pasją. Klonowska-Szałek zgadza się tu z opinią Krzysztofa Rozpędowskiego, że są to miejsca, które świadomie tworzą swoją markę i mają wiernych fanów nie tylko wśród polskich turystów: – Od startu Slowhopa w styczniu br. mieliśmy wiele uwag od Polaków mieszkających poza krajem oraz obcokrajowców, głównie Niemców, że chętnie korzystaliby z wyjątkowych miejsc w Polsce, gdyby rozumieli opisy. Dlatego kiedy liczba ofert przedstawianych na portalu przekroczyła sto – zdecydowaliśmy się przetłumaczyć stronę na język angielski. Mamy nadzieję, że polska turystyka wiejska wkrótce znajdzie się mniej więcej tam, gdzie włoska i hiszpańska. Naszym zdaniem jest na to duża szansa.

R E K L A M A

– Agroturystyka jeszcze do niedawna kojarzona była z tanią kwaterą, nudnym urlopem (bez basenu, spa, animacji i własnym gotowaniem), wczasami dla niezamożnych lub nastawionych na ekologię i kuchnię wegetariańską.

W ostatnich kilku latach sytuacja uległa zmianie – twierdzi Karolina Puzio. – Duża część gości odczuwa przesyt all inclusive w hotelach, animacjami i kuchnią smakującą jednakowo. Widać, że nasi goście poszukują standardu hotelowego, wysokiej jakości usług, czystości i wyjątkowych wnętrz, ale i bliskości z innymi oraz lokalnej kuchni.

Ludziom podoba się odkrywanie niestandardowych noclegów, które umożliwiają udział w warsztatach twórczych, wspólne gotowanie z gospodarzem, aktywne zwiedzanie poza utartym szlakiem i poznawanie okolicy dzięki wyjątkowej wiedzy gospodarza. Dlatego uważam że przed nami rozwój agroturystyki nowoczesnej, gdzie łączy się jakość, atmosfera i zaangażowanie. Powstające nowe miejsca bardzo szybko zyskują rozgłos, a wolne terminy znikają na długo przed rozpoczęciem sezonu.

Dolnośląska Villa Greta w Dobkowie jest jednym z najlepiej rozpoznawalnych miejsc w regionie.

Oprócz klimatycznie urządzonych wnętrz w niemal stuletnich zabudowaniach ma własną restaurację z kuchnią slowfood, zauważoną przez żółty przewodnik Gault & Millau. W 2016 roku obłożenie miejsc noclegowych w Villi Grecie osiągnęło poziom 72 procent, mimo że nie przyjmuje gości przez większą część grudnia i podczas Wielkanocy.

Krzysztof Rozpędowski, gospodarz Villi Grety twierdzi, że jest to w dużej mierze zasługa podejścia biznesowego: – Skupiliśmy się na stworzeniu dobrze rozpoznawalnej marki i wiarygodności biznesowej.

Mamy profesjonalne formy płatności, obsługę gości, więc nie tracimy, jak inne agroturystyki, rynku biznesowego.

Z tezą, że agroturystyki podzieliły się na te starego i nowego typu zgadza się Aleksandra

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

39

Raport

ANALIZA RYNKU

EKSPERCI Duże wyzwanie związane z rynkiem pracy Robert Węglarz, właściciel firmy szkoleniowo-doradczej Alchemia Hotelarstwa

P

atrząc na polski rynek hotelarski, zwłaszcza przez pryzmat liczby i różnorodności form realizowanych inwestycji, nie sposób nie odnieść wrażenia, że rynek ten się rozwija, ale musimy pamiętać, że hotelarstwo to głównie ludzie. To działalność usługowa świadczona na rzecz gości, to wreszcie gościnność usługowa oparta na relacjach i osobistym zaangażowaniu personelu pracującego w obiektach. A patrząc w przyszłość. Do 2025 roku 75 proc. pracowników w różnego rodzaju organizacjach na świecie stanowić będą przedstawiciele millenialsów czyli tzw.: pokolenia Y (Raport EY, 2015). W Polsce to obecnie ponad 10 mln ludzi, co stanowi prawie połowę osób w tzw. wieku produkcyjnym. Już dziś pracodawcy powinni zastanowić się nad tym, jak dostosować swoje organizacje do wymogów rynku pracy, który coraz liczniej zasilany jest przez młode pokolenie Y. Dla współczesnych menadżerów umiejętność pracy/współpracy z pokoleniem Y staje się nie lada wyzwaniem głównie ze względu na utarte schematy zarządzania, które są zupełnie nieskuteczne w przypadku millenialsów. Stoimy przed faktem coraz bardziej odczuwalnych braków kadrowych, szczególnie wśród personelu szeregowego.

Obiekty hotelowe próbują radzić sobie z tym problemem, sięgając po pracowników zza wschodniej granicy i w jakimś stopniu uzupełniają te

40

braki. Jednakże nie jest to rozwiązanie długofalowe i jak pokazuje praktyka nie zawsze się sprawdza.

Postawmy sobie zatem zasadnicze pytania: 1. Czy potrafimy zaproponować nowemu pokoleniu ścieżkę zawodową, która pozwalałaby na wykazanie się inicjatywą i która ich motywuje, a do tego, aby dbali o wizerunek, zyski oraz długoterminowy sukces firmy?

2. Czy z punktu widzenia zatrudnianych pracowników sukces firmy oznacza również ich sukces?

3. Czy regulamin/zasady wynagradzania przewiduje bodźce motywacyjne w postaci dodatkowych korzyści? Jeśli tak to jakie? I czy są one jasne?

4. Czy pracownicy są przekonani, że gość stały jest bardziej opłacalny niż gość „jednorazowy”?

(Chester, 2005).

Obecnie personel stanowią przedstawiciele trzech pokoleń: pokolenia homo sovieticus urodzonego przed 1960, pokolenia X – urodzeni pomiędzy rokiem 1961 a 1981 i najmłodszego pokolenia – pokolenia Y

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

urodzonego pomiędzy rokiem 1982 a 1999.

Im bardziej zróżnicowana jest struktura zatrudnionego personelu w kontekście grup wiekowych i poszczególnych pokoleń, tym większej liczby i rodzajów narzędzi oraz wysiłku wymaga zbudowanie zaangażowanego zespołu, realizującego postawione przed nim zadania operacyjne i strategiczne. (Ambroziak, Maj, 2013).

Wartości, „reguły gry” i oczekiwania pokolenia Y już dzisiaj muszą być uwzględniane przez pracodawców, jeśli Ci chcą zapewnić sobie potencjalnych pracowników.

Millenialsi bardzo szybko zmieniają miejsce pracy, jeśli tylko standard i jakość pracy, ścieżka rozwoju czy atmosfera w organizacji im nie odpowiada.

Dlatego nie tylko pozyskanie pracownika, ale i utrzymanie już zatrudnionego staje się nie lada wyzwaniem.

Pokolenie Y nie uznaje zdefiniowanych autorytetów, tak jak czyniło pokolenie X, nie czuje również tak silnej potrzeby dorabiania się za wszelką cenę jak ich

rodzice. Kieruje się zupełnie innymi wartościami – oczekują indywidualnego podejścia i sprawiedliwego traktowania, pogodzenia pracy zawodowej i życia prywatnego i związanego z tym elastycznego czasu pracy.

Wobec takich okoliczności i przemian rynkowych, zarządzanie w hotelarstwie w XXI wieku nabiera zupełnie nowego wymiaru i charakteru, a kadra zarządzająca musi stawić czoła nowej sytuacji.

We współczesnych przedsiębiorstwach autorytet zwierzchnika musi opierać się nie na stanowisku, lecz na obiektywnych podstawach umiejętności fachowych i racjonalności. Przełożony powinien mieć zarówno autorytet formalny, jak i nieformalny. Zwykła fachowość nie wystarczy do osiągnięcia sukcesów; niezbędna jest również społeczna kompetencja, umiejętność postępowania z ludźmi – motywowania i skupiania ich wokół siebie.

(Penc, 2005). Czy zatem jesteśmy gotowi na zatrudnianie pokolenia Y? Czy rozpoczęliśmy już proces selektywnego zapominania o przeszłości? Czy rozpoczęliśmy już tworzenie przyszłości dla naszych obiektów?

Podsumowując, aby w dłuższej perspektywie rozwijać się, musimy przebudować swój styl funkcjonowania, dopasowując go nie tylko do oczekiwań płynących z rynku gościa, ale przede wszystkim do oczekiwań jakie stawia nowy rynek pracy.

ANALIZA RYNKU

Raport

O RYNKU Personalizacja i silna relacja z gościem

Marta Kustosz, ekspert, prezes zarządu Meghil, coach rozwoju zawodowego

R

ok 2016 dla polskiego hotelarstwa to kontynuacja trendu rozwoju branży, oraz realizacji kolejnych inwestycji. Bieżący rok rozpoczął się równie imponująco kategoryzacją kolejnych 65 obiektów. Wartym zauważenia jest, że jedynie 17 proc. z nich, stanowią hotele zlokalizowane w miastach wojewódzkich, większość nowych przedsięwzięć dotyczy obszarów rekreacyjnych.

W usługach turystycznych dzieje się coraz więcej, oczekiwania gości rosną, a oni sami stają się bardziej świadomi w dokonywaniu wyboru miejsca oraz marki.

Podkreślić należy, iż nie stanowi ona w tym znaczeniu jedynie zbioru symboli charakteryzujących dany obiekt, a jest zdecydowanie czymś więcej – wrażeniem i konkretnymi emocjami w świadomości gościa. Usługi przeważają w koszyku zakupowym nad dobrami, a subiektywne odczucia i obserwacje mają decydujący wpływ na budowanie lojalności. Hotelarze z każdym rokiem zwracają coraz więcej uwagi na – niezwykle istotne dzisiaj – zarządzanie opiniami gości. Analiza komentarzy, a także odpowiedzi na uwagi po pobytach, stały się standardem i elementem koniecznym w budowaniu silnej relacji z gościem. Podkreślenia wymaga fakt, iż sztampowe powielanie treści w korespondencji na portalach internetowych, wpływa bardzo negatywnie na wizerunek hotelu.

Podsumowując: indywidualne podejście do gościa oraz stale rosnąca personalizacja usług w obiektach musi iść w parze z jakością.

Goście nigdy wcześniej nie byli tak mocno wyczuleni na puste i nic nie znaczące marketingowe treści.

Autentyczność i spójność marki to elementy, które w głównej mierze decydują o sukcesie. Nie jest już niczym odkrywczym fakt, iż wnętrza obiektu spełniające ogólne standardy stanowią swoiste minimum, a to co stanowi esencję gościnności, jest dzisiaj najważniejsze w budowaniu konkurencyjności. Zatem fundamenty pozostają niezmienne.

Dostrajanie usług poprzez wyjątkową uważność na potrzeby i oczekiwania gości, stanowi bardzo istotną podstawę działalności każdego obiektu.

Definicja hotelarstwa obejmuje swoim zasięgiem coraz większy obszar sprzedaży noclegów, głównie poprzez nowe formy działalności zacierające granice pomiędzy skategoryzowanymi obiektami a apartamentami. Przemycanie standardów hotelowych w obsłudze prywatnych mieszkań naturalnie poszerza strefę. Hotele nie pozostają obojętne na zmieniające się preferencje gości i wychodzą naprzeciw tym trendom oferując ciekawe

rozwiązania m.in. na wykorzystanie wspólnej przestrzeni. Bardzo silnym nurtem staje się tworzenie niezobowiązującej atmosfery w częściach ogólno-

dostępnych obiektu, które zachęcać mają gości do wspólnego spędzania czasu, w niezobowiązującej atmosferze.

Często, przestrzenie te aranżacyjnie przypominają domowe wnętrza, potęgując komfort i poczucie „bycia u siebie”.

Równie ważnym elementem w budowaniu relacji z gościem staje się otoczenie go swoistą opieką w poznawaniu i odkrywaniu nie tylko szerokiej oferty hotelu, ale również możliwości dostosowanych do jego potrzeb, dostępnych na

lokalnym rynku. Wszystkie usługi powinny pozostać spersonalizowane, również te oferowane poza hotelem. Każda interakcja obsługa – gość, powinna przede wszystkim odpowiadać na konkretne upodobania tej drugiej strony.

Naturalnie, nieodzownym komponentem w hotelu, stają się nowe technologie.

Wkraczają coraz szerzej, wspierając funkcjonowanie hotelu na różnych płaszczyznach, ze ścisłym założeniem wzbogacenia pozytywnych wrażeń gości.

Warto być czujnym, aby ich udział pozostał wywarzony, zachowując odpowiednią przestrzeń na relację bezpośrednią z gościem. Nie należy zapominać, że to personel ma decydujący wpływ na wrażenia gości i budowanie lojalności. Jedynie kreatywny i świetnie przygotowany zespół jest w stanie stworzyć produkt luksusowy, elementy technicznego wyposażenia bez istotnego czynnika ludzkiego nie zagwarantują sukcesu. Tak samo, jak nie zapewnią go nowoczesne i z przepychem wykończone wnętrza hotelu.

W kolejnym roku, bądźmy jeszcze bardziej czujni na potrzeby gości i zadbajmy o to, aby personel chciał chcieć potwierdzić swoją postawą autentyczność obiektu, jego misję i wizję.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

41

Raport

ANALIZA RYNKU

Widoczne wpływy z zagranicy Adam Antonijczuk, właściciel Hostea Consulting

K

iedy w 2009 roku po dłuższej podróży studyjnej w USA, podczas której odbywałem wiele spotkań z inwestorami i operatorami wakacyjnych inwestycji apart – i condohotelowych, podzieliłem się swoimi spostrzeżeniami o ryzyku takich inwestycji na jednej z konferencji, dostałem nieformalnego bana za poruszanie tego tematu. Młyny mielą powoli, ale sprawiedliwie. Nie da się spójnie rozwijać rynku prywatnych nieruchomości hotelowych w kraju o bardzo silnie zachowanej sezonowości wyjazdowej, która bezpośrednio wpływa na obłożenie hotelu i wyniki, szeregu obostrzeń prawnych w nabywaniu takich jednostek w obrębie tzw. partial ownership – własności cząstkowej, możliwości zamiany ich na udziały w podobnych projektach w innych rejonach wakacyjnych oraz nierozwiniętym rynku wtórnym (który praktycznie nie istnieje). Przelanie czary pojemności rynku na projekty w rejonach wakacyjnych, która według mnie balansuje na krawędzi, spowoduje ryzyko dla inwestorów, jako potencjalnych właścicieli jednostek hotelowych, jak również dla firm zarządzających, na których spoczywa presja wynikowa. Dla dewelopera już nie – zbilansował sobie inwestycję na etapie sprzedaży, niekiedy nawet częścią zysku dzieląc się z nabywcami takich jednostek, gwarantując lepszą, zakładaną stopę zwrotu przez okres od jednego do trzech lat.

Kilka miesięcy temu miałem okazję uczestniczyć (z ramienia właściciela kilkunastu pokoi w takim projekcie)

42

w corocznym zebraniu prywatnych właścicieli z firmą zarządzającą, związaną z deweloperem, w czasie którego podsumowywano wyniki za lata 2015 i 2016. Ładny projekt nadmorski, położony w pierwszym pasie zabudowy bezpośrednio przy plaży. Ale już po pięciu latach nie idzie tak dobrze – stopa zwrotu po wszystkich kosztach wspólnych i spadku obłożenia po trzech miesiącach wakacyjnych – 3,1 proc. – to i tak nieźle. Dodatkowo zaczyna mówić się o potrzebie większego basenu i strefy spa (koszty poniosą wszyscy właściciele proporcjonalnie). Aby nowe projekty tej kategorii się sprzedały oraz zagwarantowały długofalowo atrakcyjną stopę wzrostu, będą musiały mieć coraz więcej udogodnień, atrakcji niespotykanych u konkurencji.

W miejscowościach wakacyjnych i kurortach w budowie jest obecnie prawie 850 lokali, a kilkaset następnych jest na deskach projektowych.

Najbliższy czas pokaże czy uda im się zaistnieć na rynku, a inwestorzy nadal będą łaskawi. Wiem, że jest to temat ważny dla rynku, tutaj bardzo ograniczony i zajawkowo potraktowany – ważny dla inwestorów branżowych oraz dla potencjalnych nabywców.

Może do rozszerzenia w najbliższych numerach Świata Hoteli…

Na rynku globalnym, którego przecież jesteśmy częścią, zauważający jest wyraźny trend w budowie nowych projektów. Po jednej stronie mamy pomysły i usługi związane z nowinkami technologicznymi, wkraczaniem skomplikowanych procedur medycznych do części spa czy

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

rozwijaniem kosmetyków i zabiegów dostosowywanych na miejscu pod gościa i jego potrzeby zdrowotne: Gourmet genomics – przygotowywanie posiłków i diety na podstawie indywidualnego DNA lub grupy krwi (koncept Dr. Petera D’Adamo). Posiłki ciągle wyglądają na gourmet, ale z założenia mają wpływać na indywidualne zdrowie, poziom wydolności czy prewencję chorób. Usługi te zaczynają być łączone także z tele-medycyną wiążąc gościa z hotelem i jego ofertą w zakresie zdrowia.

Mind Spa – spa umysłu. Za pomocą nowoczesnych technologii virtual reality mamy możliwość szeregu ćwiczeń wpływających na aktywność mózgu i reagowanie na bodźce. W Polsce robione są próby włączenia doznań ,,virtualnych’’ do tradycyjnych zabiegów spa.

Neuro dreaming – zastosowanie nowych technologii do osiągniecia lepszego snu oraz dodatkowych doznań. Czyżby tradycyjne „menu poduszkowe” z poduszkami wypełnionymi gryką, ziołami, ziarnami czy proste ,,sound” poduszki z możliwością podłączenia smartfona i posłuchaniu e-booków na dobranoc odchodziły w przeszłość?

Virtualni asystenci i roboty hotelowe, np. recepcjoniści w słynnym już japońskim hotelu Henn-na.

Z drugiej strony mamy wielką rzeszę gości, chcących innych doznań, do których nie mają dostępu w codziennym, zabieganym życiu zawodowym. Spokój, potrzeba równowagi duchowej, odstawienie elektronicznych gadżetów i „smyczy”, świadomy wyjazd we dwoje lub w niewielkiej grupie przyjaciół, zostawienie dzieci w domu na kilka dni – za taki pakiet usług zdecydowani są zapłacić więcej i pozostać oddanym gościem, a co za tym idzie nieformalnym ambasadorem obiektu. W takich miejscach liczy się holistyczne podejście do zdrowia człowieka z rytuałami i zabiegami łączącymi wpływy wielu kultur.

Przykładami mogą być meksykański rytuał w saunie Temazcal, czy japońskie ,,Shirin-yoku” (leśne spa).

Swoją drogą trochę dziwne, że polski rynek wysokiej klasy projektów spa & wellness trochę zatrzymał się na poziomie wyznaczonym przez Głęboczek czy sieć hoteli Dr Irena Eris. Kto posunie się krok dalej, wybuduje projekt, w którym np. strefa wellness i atrakcji jest wyraźnie rozgraniczona na część męską i żeńską, ze wspólnym basenem i częścią wypoczynkową ten zyska wielu stałych gości oraz grupy biznesowe (np. menadżerki ze swoimi kobiecymi zespołami).

Ostatnio widziałem (jest na etapie budowy i sprzedaży części jednostek w systemie condo) duży projekt położony w górach, bezpośrednio przy zbiorniku wodnym.

Niezła skandynawsko-alpejska architektura, oczywiście wewnętrzna część spa & wellness z basenem etc. Nic nowego w atrakcjach.

A jest kilka sprawdzonych projektów tego typu na świecie, które mają np. całoroczny podgrzewany basen bezpośrednio w jeziorze.

Wyobrażacie sobie jak taka atrakcja długofalowo wpływa na zainteresowanie hotelem w sezonie zimowym po powrocie ze stoku?

O ile można podnieść średnią cenę pokoju mając coś takiego? O większym zainteresowaniu potencjalnych nabywców jednostek condo nie wspominając.

A na koniec o nowym trendzie zabiegów relaksacyjnych z USA, który do nas ma jeszcze długą i biegnącą pod górę drogę. Zabiegi za pomocą marihuany (masaże za pomocą oleju z ekstraktem THC) oraz wodne z użyciem kosmetyków np.

Whoopi & Maya (marki produktów na bazie marihuany, której właścicielka jest Whoopi Goldberg). Zabiegi i te produkty na stałe weszły jako marka luksusowa do wielu spa w Stanach, w których ich używanie jest dozwolone. P.S. Na Allegro jeszcze tego nie ma.

Obserwuję kilka ważnych trendów

R

ok 2016 był kolejnym rokiem dynamicznego rozwoju liczbowego obiektów noclegowych na terenie całego kraju. Widoczne są trzy trendy.

Pierwszy to budowa przez inwestorów indywidualnych hoteli franczyzowych i tym samym powiększanie sieci z określonym brandem. Obiekty te w przeważającej mierze zlokalizowane są w miastach. Drugi to budowa, głównie przez duże firmy deweloperskie, tak zwanych condohoteli zlokalizowanych przede wszystkim w znanych i atrakcyjnych lokalizacjach o charakterze wypoczynkowym. Trzeci, największy trend, to budowa niezależnych obiektów przez pojedynczych inwestorów w różnych lokalizacjach atrakcyjnych turystycznie i biznesowo wykorzystujących lokalny potencjał rozwojowy. Te trendy widoczne są i będą w bieżącym i przyszłym roku.

Wyraźnie widoczny jest również wzrastający popyt na usługi związane z wypoczynkiem, a więc również usługi noclegowe. Składa się na to kilka przyczyn, wśród których najważniejsze to wzrost zamożności społeczeństwa, zmiany trendów konsumenckich, apetyt na aktywny sposób spędzania czasu wolnego, moda na urlop w kraju (dotyczy naszych rodaków), wzrost przyjazdów turystów zagranicznych, wzrost wyjazdów weekendowych i innych okolicznościowych połączonych z dniami wolnymi od pracy oraz wzrost liczby osób pracujących mobilnie.

Ważnym są też aspekty mniej wymierne jak poziom bezpieczeństwa, wzrost ogólnego stanu estetyki miejsca, relacje kursów walut, klimat kulturowy, aktywność marketingowa nowych miejsc i atrakcji, chęć bycia poza własnym, znanym już mikroregionem, itp.

Widoczna jest również alokacja środków finansowych w inwestycje hotelowe przez inne gałęzie gospodarcze głównie małego i średniego biznesu. Nie bez znaczenia są

także zmiany w zakresie poprawy kondycji ekonomicznej usług noclegowych oraz gastronomicznych. Wzrost świadomości „ co jeść” połączona z ogólną modą na gotowanie i testowanie nowych dań nie tylko w domu, połączona z częstszym odwiedzaniem lokali w szczególności w czasie wolnym od pracy, przyczynia się do rozwoju tego sektora mocno związanego z usługami hotelowymi. Pośrednio przyczynia się to do wzrostu poziomu tych usług i ich różnorodności połączonej często z promocją lokalnej kuchni co stanowi dodatkową atrakcję pobytu.

Drugą stroną tego zjawiska jest postępująca konkurencja w obszarze „dokąd i gdzie”. Gdzie jechać i gdzie zamieszkać.

Zmusza to inwestorów oraz zarządzających obiektami do poszukiwania unikalności produktowej i usługowej. Nie jest to ani łatwe ani proste w szczególności jak uwzględni się zmienność zachowań konsumenckich, postępującą digitalizację życia, postęp technologiczny w szczególności w obszarze internetu i marketingu, postępujący problem w znalezieniu kadr do pracy i ogólny wzrost oczekiwań gości.

Te zjawiska skłaniają mnie do przekonania, że będzie następować, chociaż powoli, ale jednak, tendencja organizowania się obiektów w pewne grupy głównie o charakterze marketingowym jako źródła wspólnej promocji, wsparcia sprzedaży, szkoleń, ograniczania kosztów zakupów oraz budowania wspólnych programów lojalnościowych dla gości. Taką organizacją gotową do spełnienia tych oczekiwań hoteli niezależnych, działającą od dwudziestu lat na rynku jest Polish Prestige Hotels. Organizacja ta wzmocniona niedawno połączeniem się z grupą Heritage Hotels Poland dysponuje jako jedyna w kraju już tymi wszystkimi narzędziami i środkami. Europejska struktura hoteli i zakres ich zorganizowania nie budzi żadnej wątpliwości w jakim kierunku będzie zmieniał się nasz rynek.

R E K L A M A

Krzysztof Jędrocha, prezes Fundacja Polish Prestige Hotels

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

43

Raport

TURYSTYKA

POLAK W PODRÓŻY po kraju i za granicą

W 2016 r. uczestnictwo mieszkańców Polski w wieku 15 lat i więcej w wyjazdach turystycznych wyniosło 57 proc. i jest wyższe o trzy punkty procentowe w stosunku do 2015 roku. Jednocześnie 43 proc. Polaków, w ubiegłym roku, nie brało udziału w żadnym wyjeździe turystycznym, choć ich liczba maleje (46 proc. w 2015 r.).

W

2016 r. nadal główną przyczyną nieuczestniczenia w wyjazdach turystycznych są powody finansowe (36,5 proc.). Istotną przyczyną są również problemy zdrowotne (17,1 proc.), brak wolnego czasu spowodowany zobowiązaniami wynikającymi z pracy lub nauki (15,8 proc.).

Inną ważną przyczyną nieuczestniczenia jest też brak motywacji do podróży (15,7 proc.).

Krajowe wyjazdy Według szacunków Ministerstwa Sportu i Turystyki w 2016 r. Polacy wzięli udział w 43,5 mln krajowych podróżach turystycznych, w tym w 17 mln podróżach długookresowych i 26,5 mln podróżach krótkookresowych. Udział wyjazdów długookresowych w wyjazdach krajowych ogółem wyniósł 39,1 proc., a wyjazdów krótkookresowych – 60,9 proc. Struktura krajowych wyjazdów turystycznych nie zmienia się od wielu lat. Średnia długość pobytu podczas podróży krajowych w 2016 r. nie uległa większym zmianom

w stosunku do zanotowanego poziomu w ostatnich latach. W przypadku podróży długookresowych wyniosła około 8,8 noclegów, w przypadku krótkookresowych – 1,9 noclegów.

W ubiegłym roku Polacy najczęściej na długie wyjazdy wyjeżdżali w celach turystycznych (około 58 proc.). Często odwiedzali krewnych i znajomych (31,6 proc.), natomiast udział wyjazdów w celach służbowych wynosił nieco ponad 2 proc.

Należy zauważyć, że mieszkańcy Polski w nieznacznym zakresie korzystają z usług biur podróży w przypadku organizowania sobie wyjazdów wakacyjno-urlopowych (łącznie około 2,8 proc.). W organizacji wyjazdów na nieznacznym poziomie ustabilizowała się rola zakładu pracy. Nadal dominują wyjazdy organizowane samodzielnie (około 88 proc.).

Podczas krajowych wyjazdów długookresowych Polacy najczęściej korzystali z mieszkań krewnych i znajomych (35,3 proc.). Dość popularne są noclegi w pensjonatach

Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych (% uczestniczących w wieku 15 i więcej lat) (%)

44

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

TURYSTYKA

Raport

Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych (liczba uczestniczących w wieku 15 i więcej lat) (mln)

Przyczyny nieuczestniczenia w co najmniej dwudniowym wyjeździe w celach osobistych (%) – dotyczy osób w wieku 15 lat i więcej

Krajowe długookresowe podróże Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln)

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

45

Raport

TURYSTYKA

Krajowe krótkookresowe podróże Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln)

Liczba noclegów podczas krajowych podróży ogółem Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln)

Cele krajowych podróży ogółem (%)

Sposób organizacji krajowych podróży ogółem (%)

46

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

TURYSTYKA

Rodzaj zakwaterowania podczas krajowych podróży ogółem (%)

(15,2 proc.) oraz kwaterach prywatnych (13,8 proc.).

Podczas, zarówno długich, jak i krótkich wyjazdów, coraz częściej jako środek transportu wykorzystywany jest samochód (odpowiednio: 74,9 proc. i 76,9 proc.) oraz znaczną popularnością cieszą się publiczne środki komunikacji takie, jak autobus i autokar (odpowiednio: 13,7 proc. i 15,2 proc.). Istotną rolę odgrywa również transport kolejowy (około 10,8 proc. i 7,1 proc.), natomiast znikomą rolę w obydwu rodzajach transportu pełni transport lotniczy, wodny i inny, np. rowerowy.

Natężenie krajowego ruchu turystycznego jest zróżnicowane w zależności od województwa.

Niewielka różnica pomiędzy liczbą podróży a wizyt wskazuje, że turyści jadą do docelowego województwa

48

bez wizyt w województwach pośrednich.

Do najczęściej odwiedzanych województw należało województwo małopolskie i pomorskie (po 13,1 proc.), mazowiecki (12,2 proc.), zachodniopomorskie (11,5 proc.), dolnośląskie (7,4 proc.) i śląskie (6,0 proc.). Najrzadziej odwiedzane województwa w 2016 r. to opolskie (1,1 proc.), lubuskie (2,1 proc.) i świętokrzyskie (2,3 proc.).

W 2016 r. odnotowano wzrost przeciętnych wydatków Polaków na wyjazdy krajowe: w przypadku wydatków na wyjazdy długookresowe z 774 zł do 839 zł, w przypadku krótkookresowych – z 262 zł do 285 zł. Główny udział w wydatkach w trakcie wyjazdów długich to wydatki na zakwaterowanie (34,8 proc.), w trakcie krótkich – na żywność (30,2 proc.).

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Wyjazdy zagraniczne Według szacunków Ministerstwa Sportu i Turystyki w 2016 r. Polacy w wieku 15 i więcej lat uczestniczyli w 11,3 mln turystycznych podróży za granicę, czyli podróży połączonych z co najmniej jednym noclegiem poza granicami kraju. Średnia długość pobytu wyniosła 9,3 noclegów (wobec 9 noclegów w 2015 r.). Polscy turyści najczęściej odwiedzali Niemcy (2,3 mln), Włochy (0,9 mln), Wielką Brytanię (0,9 mln), Chorwację (0,71 mln), Czechy (0,7 mln) i Grecję (0,62 mln).

W 2016 r. celem 56,2 proc. zagranicznych wyjazdów Polaków była typowa turystyka. W ogólnej liczbie 11,3 mln wszystkich podróży za granicę, było takich wyjazdów 6,4 mln; liczbę wyjazdów w odwiedziny szacuje się na 3,5

mln, liczbę wyjazdów służbowych – na 0,9 mln.

W przypadku wyjazdów zagranicznych zwiększył się udział tych wyjazdów organizowanych całkowicie samodzielnie do 66 proc.

Z usług biura podróży korzystało 25,1 proc.

Najczęściej Polacy korzystali z hotelu i motelu (41,6 proc.), wysoki był również odsetek korzystających z mieszkania u krewnych lub znajomych (36,1 proc.). Dominującym środkiem transportu nadal jest samolot (udział tego środka transportu z roku na rok wzrasta; w 2016 r. wyniósł 48,3 proc.).

Wydatki na podróże zagraniczne wzrosły z 2 125 zł na 2 232 zł. Największy udział w wydatkach stanowią wydatki na transport – 33,3 proc. i zakwaterowanie – 26,9 proc.

Raport

TURYSTYKA

Natężenie krajowego ruchu turystycznego według województw i liczby krajowych podróży ogółem (mln)

Struktura przeciętnych wydatków na krajowe podróże długookresowe (PLN)

Struktura przeciętnych wydatków na krajowe podróże długookresowe przeliczonych na dzień pobytu (PLN)

50

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

TURYSTYKA

Struktura przeciętnych wydatków na krajowe podróże krótkookresowe (PLN)

Zagraniczne podróże Polaków w wieku 15 i więcej lat (mln)

Średnia długość pobytu podczas zagranicznych podróży Polaków w wieku 15 i więcej lat (liczba noclegów)

Cele zagranicznych podróży Polaków (%)

52

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Raport

TURYSTYKA

Zagraniczne podróże polskich turystów według odwiedzanych krajów (mln)

Przeciętne wydatki na podróże zagraniczne (PLN)

54

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

TURYSTYKA

Raport

Główny rodzaj zakwaterowania wykorzystywany podczas podróży zagranicznych (%)

Struktura przeciętnych wydatków na podróże zagraniczne ogółem (PLN)

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

55

Raport

TURYSTYKA

TURYSTA ZAGRANICZNY

w liczbach Według analiz Ministerstwa Sportu i Turystyki w ciągu 2016 r. było 80,5 mln przyjazdów nierezydentów do Polski, tj. o 3,5 proc. więcej niż w poprzednim roku. Liczbę turystów zagranicznych oszacowano na poziomie 17,5 mln (o 4,5 proc. więcej niż w 2015 r.).

56

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

TURYSTYKA

N

ajwiększa liczba przyjazdów turystów zagranicznych została odnotowana w województwach małopolskim i mazowieckim (po 3 mln), dolnośląskim (2,2 mln), zachodniopomorskim (1,9 mln), pomorskim (1,7 mln), śląskim (1,2 mln), podkarpackim i wielkopolskim (po 1,1 mln).

Przyjazdy do Polski w 2016 roku według miesięcy nie były rozłożone równomiernie. Najwięcej przyjazdów odnotowano w trzecim kwartale, kiedy w Polsce przypada sezon turystyczny. Największa liczba przyjazdów miała miejsce w lipcu (2,0 mln) i sierpniu (1,9 mln). Do miesięcy odznaczających się znaczną liczbą przyjazdów należały także: kwiecień, maj i wrzesień (po 1,5 mln).

Największą grupę turystów według wieku stanowiły osoby w wieku od 25 do 54 lat. Najmniej liczną była grupa seniorów 65 lat i więcej oraz dzieci i młodzieży w wieku do 24 lat (trochę ponad 7 proc. każda z grup wiekowych).

Wśród 17,5 mln przyjazdów turystów zagranicznych 3,2 mln stanowiły przyjazdy turystów posiadających polskie pochodzenie, a 0,1 mln – posiadających Kartę Polaka.

Dominującym celem przyjazdów, podobnie jak w roku poprzednim, były odwiedziny krewnych i znajomych. W tym celu najwięcej turystów przyjechało z Niemiec, starej UE i krajów zamorskich. W celu służbowym największy odsetek turystów przyjechał z krajów nowej UE i sąsiadów ze wschodu.

Ze względu na długość pobytu w Polsce najwięcej turystów spędziło w Polsce 1 do 3 noclegów, następnie od 4 do 7. Średnio pobyt w Polsce wynosił 6,2 noclegu (wobec 5,5 w 2015 r.) i był dłuższy od zanotowanego w 2015 roku o 12,7 proc.

Większość turystów zagranicznych zorganizowała sobie przyjazd do Polski samodzielnie. Struktura sposobu organizacji przyjazdów według poszczególnych krajów była podobna jak w roku poprzednim.

Według danych GUS w ciągu 2016 r. z obiektów noclegowych

skorzystało 6,4 mln turystów zagranicznych (o 12,1 proc. więcej niż w 2015 r.), a liczba udzielonych im noclegów wyniosła 15,6 mln (wzrosła o 13,2 proc. w stosunku do roku poprzedniego). Analizując zmiany według miesięcy największe wzrosty w liczbie korzystających obserwowano w styczniu, grudniu, listopadzie i lutym 2016 r. Do kra-

„

Raport

transportu niż samolot. W celach turystycznych odsetek korzystających z samolotu był na nieco wyższym poziomie od korzystających z pozostałego środka transportu (różnica 5 pkt proc.).

Samolot był też głównym środkiem transportu dla turystów, którzy wykupili przyjazd w biurze podróży oraz nocujących w hotelach.

Wielkość i struktura wydatków

Dominującym celem przyjazdów, podobnie jak w roku poprzednim, były odwiedziny krewnych i znajomych.

„

jów o największym wzroście liczby korzystających z bazy noclegowej należą Malta (o 76,2 proc.), Hong Kong (o 39,4 proc.), Chiny (o 38,9 proc.), Grecja (o 33,6 proc.), Japonia (o 27,4 proc.), Ukraina (o 25,5 proc.), Izrael (o 22,4 proc.), Słowacja (o 21,9 proc.), Portugalia (o 19,4 proc.), Australia (o 19,0 proc.), USA (o 18,0 proc.), Włochy (o 17,8 proc.) i Węgry (o 17,4 proc.).

Największe spadki w liczbie korzystających z rejestrowanej bazy noclegowej odnotowano w przypadku turystów z Białorusi (-12,8 proc.), Republiki Korei (-10,6 proc.), Łotwy (-5,0 proc.) i Norwegii (-1,3 proc.).

W trakcie pobytu w Polsce turyści zagraniczni korzystali głównie z mieszkań rodziny lub znajomych, w następnej kolejności z hoteli i moteli. Największy odsetek korzystających z hoteli pochodził z krajów zamorskich.

Zaobserwowano różnorodne wykorzystanie środka transportu przy przyjazdach według poszczególnych celów przyjazdów.

Turyści przyjeżdżający w celach służbowych najczęściej korzystali z samolotu, natomiast w odwiedziny przyjeżdżali innym środkiem

Z badań zrealizowanych w 2016 r. wynika, że przeciętne wydatki turystów poniesione na terenie Polski ukształtowały się na poziomie 458 USD na osobę (więcej o około 2,7 proc. niż w roku 2015) i 65 USD na dzień pobytu – mniej o 5,8 proc. niż w roku poprzednim.

Odnotowano znaczny stopień zróżnicowania przeciętnych wydatków według krajów; wydatki te wahały się w granicach od 215 USD (Czechy) do 1 437 USD (wybrane kraje zamorskie).

W relacji do 2015 r. wzrost wielkości przeciętnych wydatków na osobę zanotowano głównie z Litwy (o 14,1 proc.), Francji (o 6,2 proc.) i krajów zamorskich (o 4,7 proc.).

Obserwujemy spadek wydatków nierezydentów z Rosji (-14,4 proc.), Ukrainy (-13,6 proc.), z Białorusi (-6,9 proc.) i z Czech (-6,1 proc.).

Zbliżone tendencje charakteryzują przeciętne wydatki turystów na jeden dzień pobytu. W okresie styczeń-grudzień 2016 r. wahały się one w granicach od około 47 USD (Francja) do 103 USD (Litwa) i 91 USD (Rosja).

W relacji do dwunastu miesięcy 2015 r. obserwuje się zróżnicowane tendencje w odniesieniu do szeregu badanych rynków; istotny wzrost wielkości wydatków na dzień pobytu odnotować należy w przypadku Francji (o 14,6 proc.), Litwy (o 9,6 proc.) i krajów zamorskich (o 8,5 proc.). Z uwagi na znaczenie dla polskiej turystyki przyjazdowej, szczególnie niekorzystny jest spadek wydatków turystów z Wielkiej Brytanii (o 16,4 proc.), Słowacji (-14,5 proc.) i Czech (-8,1 proc.).

Ogólne tendencje spadkowe w zakresie wydatków przeciętnych

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

57

Raport

TURYSTYKA

znajdują swoje odzwierciedlenie w wielkości wydatków według deklarowanych celów podróży i miejsca zakwaterowania. Najbardziej spadły wydatki osób deklarujących zakupowe cele podróży oraz nocujących w pozostałych obiektach i na polach kempingowych i namiotowych.

W 2016 r. najwięcej pozostawiały w Polsce osoby wskazujące na przyjazdy w celach zdrowotnych (ok. 692 USD na osobę), następnie w celach pozostałych (583 USD) i podróżujące stricte turystycznie (526 USD). Warto podkreślić utrzymanie relatywnie wysokich przeciętnych wydatków turystów podróżujących w celach rodzinnych.

Jeśli chodzi o wydatki według rodzaju bazy noclegowej, z której korzystali turyści, najwięcej pozostawiały w Polsce osoby, które zatrzymywały się na nocleg w różnych rodzajach bazy (pozycja mieszane – 627 USD na osobę), następnie nocujące tylko w hotelach i motelach (581 USD) oraz w pozostałych obiektach (522 USD) i pensjonatach (459 USD). Najmniejsze sumy pozostawiali w Polsce turyści korzystający z zakwaterowania na polach kempingowych i namiotowych.

Rodzajowa struktura wydatków nie różni się w znaczący sposób od tej, którą oszacowano dla poprzedniego roku. Z uzyskanych od respondentów danych wynika, że przeznaczyli oni więcej środków na

zakupy dla siebie (wzrost o 5,7 pkt proc.). Spadły natomiast wydatki na transport (o około 3 pkt. proc.) oraz na noclegi (o 0,6 pkt proc.).

Wydatki odwiedzających jednodniowych W okresie styczeń-grudzień 2016 r. przeciętne wydatki osób nie korzystających na terenie Polski z noclegów (odwiedzających jednodniowych) oszacowano na niższym poziomie, niż w roku poprzednim (ok. 105 USD, wobec 112 USD w 2015 r.). Nie zmienił się udział wydatków odwiedzających jednodniowych z poszczególnych państw. W tej grupie badanych najwyższe wydatki zadeklarowali nasi wschodni sąsiedzi z Białorusi (206

Liczba przyjazdów w 2016 r. według głównych grup krajów i wybranych krajów (w tys.)

58

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

USD), Ukrainy (192 USD) i Rosji (117 USD), najniższe – z Czech (67 USD).

Spadek wydatków dotyczy głównie Białorusinów (o ok. 10,4 proc.) i Litwinów (o 10,1 proc.).

Rodzajowa struktura wydatków odwiedzających jednodniowych była nieznacznie odmienna od tej, jaką oszacowano dla analogicznego okresu 2015 r. W 2016 r. nadal największe sumy wydawane były w związku z zakupami na własne potrzeby (76 proc., wzrost o 5,6 pkt proc.) i na zakupy w celu odsprzedania (12,5 proc.). Spadł natomiast udział wydatków na transport (o 4,8 pkt proc.).

Udział wydatków w kategorii inne spadł o kolejne 0,2 pkt proc. w stosunku do ich

Raport

TURYSTYKA

Liczba przyjazdów turystów zagranicznych w 2016 r. według województw (w mln)

Przyjazdy turystów w 2016 r. według miesięcy (w mln)

60

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

TURYSTYKA

Raport

Cele przyjazdów w 2016 roku

R E K L A M A

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

61

Raport

TURYSTYKA

Wykorzystanie bazy noclegowej w trakcie przyjazdów do Polski w 2016 roku

udziału odnotowanego w analogicznym okresie poprzedniego roku.

Przychody dewizowe Polski z tytułu zagranicznej turystyki przyjazdowej Według oszacowań Departamentu Turystyki Ministerstwa Sportu i Turystyki wielkość łącznych wpływów dewizowych z tytułu podróży nierezydentów do Polski była na nieco wyższym poziomie niż w roku poprzednim, dając łączną kwotę około 14,617 mld

USD, wobec 14,3 mld USD w 2015 r. Wpływ na to miał wzrost znaczenia wydatków turystów (+7,3 proc.), przy jednoczesnym spadku wpływów od odwiedzających jednodniowych (-3,2 proc.). Dochody z tytułu wizyt turystów to 8,001 mld USD, z tytułu wizyt odwiedzających jednodniowych – 6,616 mld USD.

Podsumowanie Analiza wyników badań przeprowadzonych w 2016 r. pozwala zwrócić uwagę na kilka ważnych zjawisk:

• dane z 12 miesięcy 2016 r. potwierdzają tendencję dalszego wzrostu liczby przyjazdów cudzoziemców (o 3,5 proc.), jak i turystów zagranicznych (o 4,5 proc.); tempo wzrostu nie uległo zmianom; • największe wzrosty liczby przyjazdów turystów odnotowano w przypadku gości z Włoch, Francji, USA, Słowacji, Szwecji, Wielkiej Brytanii i Czech; • największe spadki obserwowano w odniesieniu do przyjazdów z Białorusi i Rosji;

• równolegle do pozytywnego trendu w odniesieniu do liczby podróży, obserwuje się rosnącą tendencję w zakresie poziomu przeciętnych wydatków turystów, liczonych w USD o 2,7 proc., i malejącą odwiedzających jednodniowych (o 6,3 proc.); • łączne przychody w USD nieznacznie wzrosły, natomiast w związku z dalszym wzrostem kursu dolara amerykańskiego, przychody liczone w mld zł wzrosły o 6,9 proc.

Przeciętne wydatki turystów w 2016 roku według rodzaju wykorzystywanej bazy noclegowej (w PLN)

62

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

TURYSTYKA

Raport

Struktura wydatków poniesionych przez turystów na terenie Polski w 2016 roku (w %)

R E K L A M A

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

63

Raport

TURYSTYKA BIZNESOWA

Organizacja i zarządz

PODRÓŻAMI SŁUŻBOWYMI Amadeus, jako firma stawiająca sobie za cel kształtowanie przyszłości turystyki, poświęca wiele czasu i uwagi na analizowanie zmian trendów związanych z podróżami. W związku z tym opublikowała drugi już raport dotyczący zagadnienia podróży służbowych Polaków. Tym razem badanie zostało przeprowadzone także w kilku innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (w Czechach, Rumunii, na Litwie, Łotwie i Węgrzech), dlatego mogliśmy pogłębić naszą analizę o porównanie polskich trendów podróży służbowych z tymi, które obserwować można w innych krajach regionu.

W

śród najważniejszych wyników badania można wymienić: • Polityka podróży funkcjonuje w 57 proc. polskich firm. Rozwiązanie to wprowadzają najczęściej największe firmy oraz takie, gdzie podróże służbowe generują stosunkowo duże koszty • W porównaniu z innymi krajami Europy Środkowo-Wschodniej polscy pracownicy o wiele częściej płacą za podróże własnymi kartami płatniczymi (25 proc. vs. 9 proc. dla Europy

64

Środkowo-Wschodniej), a następnie rozliczają się z firmą, co jest bardzo czasochłonne i wymusza na pracownikach korzystanie z własnych środków.

• Polskie firmy najrzadziej z całej Europy Środkowo-Wschodniej korzystają z rozwiązań IT do rezerwacji podróży służbowych: tylko 1/3 firm dysponuje tego rodzaju narzędziami, przynoszącymi szereg korzyści w zarządzaniu delegacjami.

• 42 proc. firm i instytucji w Polsce planuje oszczędności w zakresie

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

organizacji i zarządzania podróżami służbowymi.

• Ponad połowa badanych firm w Polsce oczekuje zmian w dotychczasowym sposobie organizacji delegacji, przede wszystkim w zakresie przestrzegania polityki podróży przez pracowników oraz ograniczenia formalności.

• 72 proc. polskich firm i średnio ponad połowa firm Europy Środkowo-Wschodniej jest skłonna do współpracy z zewnętrznym usługodawcą w ramach organizacji i zarządzania podróżami

służbowymi, jeżeli uzyskałyby z tego wymierną korzyść.

Wnioski dla menadżerów: • Firmy, które posiadają politykę podróży i dedykowane narzędzia IT są częściej wyraźnie zadowolone z obecnego sposobu organizacji podróży służbowych.

• Zmniejszenie kosztów podróży służbowych w firmie, bez konieczności ograniczania liczby wyjazdów, jest możliwe dzięki usystematyzowaniu zarządzania

TURYSTYKA BIZNESOWA

Raport

Wykres 1 Czy w Pana(i) firmie obowiązuje polityka podróży służbowych, czyli zestaw reguł dotyczących zamawiania usług związanych z wyjazdem służbowym?

zanie

Wykres 2 Zakup jakich usług obejmuje polityka podróży w Pana(i) firmie?

wyjazdami przy wsparciu wyspecjalizowanych firm.

• Dzięki współpracy z profesjonalną agencją firma może osiągnąć realne oszczędności.

Te finansowe wynikają z dostępu do korzystniejszych cenowo ofert, wykorzystania wynegocjowanych z dostawcami stawek korporacyjnych i wdrożenia procesów kontrolnych, pozwalających egzekwować politykę podróży w łatwy sposób. Oszczędność czasu z kolei wynika z przeniesienia większości zadań operacyjnych związanych z zarządzaniem podróżami z wyjeżdżających pracowników i innych osób zaangażowanych w ten proces (administracja, kadry, księgowość) ma ekspertów w agencji.

• Rozwiązanie to pozwala pogodzić oczekiwania firm i ich pracowników: z jednej strony Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

65

Raport

TURYSTYKA BIZNESOWA

Wykres 3 Kto w Pana(i) firmie podejmuje najważniejsze/ kluczowe decyzje dotyczące zarządzania podróżami służbowymi?

Wykres 4 Przy użyciu jakich rozwiązań zazwyczaj dokonywane są w Państwa firmie płatności za poszczególne elementy podróży?

66

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

POLITYKA PODRÓŻY – PIERWSZY KROK DO USPRAWNIENIA ZARZĄDZANIA WYJAZDAMI (wykres 1 i 2) Polityka służbowa w firmach • W 57 proc. polskich firm i 62 proc. firm w Europie Środkowo-Wschodniej obowiązuje polityka podróży.

• Politykę podróży wprowadzają największe firmy oraz takie, gdzie podróże służbowe stanowią ważny aspekt działalności (są one częste i generują stosunkowo duże koszty).

Usługi zamawiane w ramach polityki podróży • Polityka podróży w polskich firmach obejmuje najczęściej rezerwację hoteli (79 proc.), biletów kolejowych (72 proc.) i lotniczych (67 proc.).

• Mimo że przez ostatnie 2 lata polskie firmy systematycznie poszerzały spektrum usług objętych polityką podróży, to w porównaniu z innymi krajami Europy Środkowo – Wschodniej nadal rzadziej wykorzystują to narzędzie.

• Firmy, które posiadają politykę podróży, są częściej bardziej zadowolone z obecnego sposobu organizacji podróży służbowych.

PROCES DECYZYJNY – ODBYWA SIĘ NA WIELU SZCZEBLACH (wykres 3) Wyniki w Polsce • Decyzje związane z organizacją podroży służbowych w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej podejmuje zwykle wyższa kadra zarządzająca i/ lub zarząd (PL: po 43 proc.).

• W Polsce wyższa kadra zarządzająca najczęściej podejmuje decyzje w administracji (59

proc.), podczas gdy zarząd (59 proc.) w firmach o profilu usługowym.

• Jednakże proces zarządzania delegacjami w polskich firmach jest tak naprawdę nieco bardziej skomplikowany, ponieważ obejmuje co najmniej kilka działów.

Przykładowo, inny dział odpowiada za obszar planowania i organizacji podróży, a inny za kwestie związane z rozliczeniem.

PŁATNOŚCI ZA PODRÓŻE SŁUŻBOWE – KRÓLUJĄ PRZELEWY (wykres 4 i 5) • W polskich firmach istnieje znaczna rozbieżność pomiędzy stosowanymi a pożądanymi formami płatności za podróże służbowe pracowników.

• Stosowane formy płatności: W polskich firmach najczęściej za podróże służbowe płaci się przelewem (66 proc.), gotówką pobraną jako zaliczka (34 proc.) oraz służbową kartą kredytową (28 proc.). Wyniki te różnią się dość znacznie od tych w pozostałych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Przykładowo, w Polsce, o wiele częściej niż w innych krajach, to pracownicy płacą za podróż własną kartą czy gotówką, a potem rozliczają się z firmą.

• Preferowane formy płatności: Podobnie jak w innych krajach, w Polsce najczęściej wymienianymi preferowanymi metodami płatności są: przelew (Europa Środkowo – Wschodnia: 62 proc., Polska: 63 proc.) oraz służbowa karta kredytowa (Europa Środkowo-Wschodnia: 33 proc., Polska: 31 proc.).

ORGANIZACJA PODRÓŻY BIZNESOWYCH – W STRONĘ PROFESJONALNYCH ROZWIĄZAŃ (wykres 6 i 7)

R E K L A M A

zmniejszając koszty delegacji i ograniczając formalności, z drugiej zaś – gwarantując pracownikom swobodę, bezpieczeństwo i finansowe wsparcie w podróży oraz szybką organizację wyjazdów.

• Najczęstszym sposobem organizacji podróży w Polsce i krajach Europy Środkowo-Wschodniej pozostają zewnętrzne strony internetowe, np. Booking.com. Natomiast w przeciwieństwie do innych krajów, w drugiej kolejności

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

67

Raport

TURYSTYKA BIZNESOWA

Wykres 5 Jaki sposób płatności za poszczególne elementy podróży byłby według Pana/i najlepszy dla Państwa firmy?

Wykres 6 W jaki sposób najczęściej w Pana(i) firmie organizuje się wyjazdy służbowe (tj. rezerwuje się hotel, przelot/przejazd oraz inne usługi związane z wyjazdem służbowym)?

68

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

w polskich przedsiębiorstwach wskazywany jest dowolny sposób dokonywania rezerwacji – każdy pracownik decyduje o tym samodzielnie.

• Polskie firmy rzadziej (20 proc. vs 30 proc. dla Europy Środkowo-Wschodniej) decydują się na przekazanie obszaru związanego z organizowaniem podróży służbowych zewnętrznym agencjom.

• Polskie firmy najrzadziej z całej Europy Środkowo-Wschodniej

korzystają z rozwiązań IT do rezerwacji podróży służbowych: tylko 1/3 firm dysponuje tego rodzaju narzędziami, ułatwiającymi zarządzanie wyjazdami służbowymi.

• Rozwiązania IT są częściej (61 proc.) wykorzystywane w firmach, w których rocznie odbywa się między 751 a 1000 podróży służbowych, a przez to wydatki na nie stanowią istotną część budżetu (150 000-199 000 euro).

Wykres 7 Czy Pana(i) firma korzysta z rozwiązań IT/ aplikacji do rezerwacji podróży biznesowych i/lub rozliczania delegacji?

Pomoc dla menadżerów! obłożenia powierzchni eventowych; CRM; historia kontaktów z gościem, kalkulacji, dokumentów; błyskawiczne przygotowanie oferty dla klienta (różne wzory); realizacja procesu sprzedażowego od kalkulacji po rozliczenie imprezy; moduł generowania umowy i proformy; automatyzacja procesu przygotowania wewnętrznej specyfikacji; rozliczenie eventu od strony cen i kosztów; generowanie harmonogramów realizacji wydarzeń; zarządzanie polityka rabatową; analiza danych na podstawie bardzo szczegółowych raportów sprzedażowych i kosztowych.

R E K L A M A

Firma Idea Profit ułatwia życie menadżerom, oferując system do sprzedaży i zarządzania eventami Horeca Idea. Użytkownicy mają dostęp do wszystkich niezbędnych informacji potrzebnych do przygotowania oferty oraz realizacji eventu. Poprawia efektywność sprzedażową oraz wewnętrzną komunikację w hotelu. Raportuje szczegółowo przychody, koszty oraz wynik na sprzedaży. Dostarcza danych do analizy procesu sprzedażowego, profili gości oraz rankingi sprzedażowe. Horeca Idea to zdecydowana oszczędność czasu pracy!

Atuty: wielofunkcyjny kalendarz

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

69

Raport

TRENDY I PREFERENCJE

Czy turyści

SĄ ZADOWOLENI? Większość turystów krajowych jako główny cel swojego pobytu wskazała wypoczynek (70 proc.), kolejno podawano: odwiedziny u krewnych i znajomych (15 proc.) i pobyty służbowe (9 proc.). Wśród obcokrajowców najczęściej wskazywanym celem przyjazdu był również wypoczynek, ale wskazała go niespełna połowa badanych (46 proc.). Dalej uplasowały się: odwiedziny u krewnych lub znajomych (20 proc.), przyjazdy w celach służbowych połączone z realizacją celów turystycznych (17 proc.) i cele związane z pielgrzymkami, kuracją czy edukacją (17 proc.) – wynika z „Badania satysfakcji turystów krajowych i zagranicznych” przygotowanego na zlecenie Polskiej Organizacji Turystycznej.

70

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

TRENDY I PREFERENCJE

S

atysfakcja – zdecydowana większość turystów krajowych była zadowolona z wyjazdu turystycznego (93 proc.), niezdecydowani i niezadowoleni stanowili niespełna 7 proc. Wśród turystów zagranicznych zadowolenie z pobytu w Polsce zadeklarowało blisko 86 proc. badanych – wykres nr 1.

Poziom zadowolenia z podróży po Polsce oceniany był na 5 punktowej skali (od „1” – „bardzo niezadowolony” do „5” – „bardzo zadowolony”). Wśród turystów krajowych najmniej zadowoleni okazali się ci turyści, którzy odwiedzali krewnych lub znajomych (średnia 3,9). Najwyższe średnie zadowolenie z pobytu w całej próbie

deklarowały osoby, które podczas podróży łączyły cele służbowe z wypoczynkiem i zwiedzaniem (średni poziom zadowolenia – 4,5 turyści krajowi i 4,4 – turyści zagraniczni) – wykres nr 2.

Poziom zadowolenia z podróży po Polsce monitorowany jest przez Polską Organizację Turystyczną corocznie. Patrząc

Raport

na wyniki, można powiedzieć, że średnia satysfakcja od kilku lat utrzymuje się na stałym poziomie.

W 2016 roku, w stosunku do roku poprzedniego, zanotowano niewielki wzrost średniego poziomu zadowolenia dla turystów krajowych i nieznaczny spadek poziomu zadowolenia dla turystów zagranicznych – wykres nr 3.

Wykres 1

Wykres 2

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

71

Raport

TRENDY I PREFERENCJE

Wskaźnik Net Promoter Score (NPS) – wskaźnik lojalności klientów, pokazujący siłę marki.

Pytanie: Na ile prawdopodobne jest, aby polecił(a) Pan/i spędzenie wakacji w Polsce swojemu znajomemu lub przyjacielowi? Badani, którzy na skali od 0 do 10, przyznali marce 9 lub 10 punktów są jej Promotorami, a oceniający markę na 0-6 punktów to Krytycy. Obliczając

wskaźnik NPS, należy od wartości procentowej Promotorów odjąć wartość procentową Krytyków marki – wykres nr 4. W 2016 roku wskaźnik Net Promoter Score (NPS) dla turystów zagranicznych był nieco wyższy niż dla turystów krajowych (49 vs 46). Porównując wartość wskaźnika w corocznych pomiarach satysfakcji turystów krajowych i zagranicznych można powiedzieć, że poziom wskaźnika

NPS jest stabilny, z tendencją do niewielkiego wzrostu – wykres nr 5.

Inne najważniejsze wyniki badania: • Dziewięć na dziesięć osób biorących udział w badaniu satysfakcji – zarówno Polacy (90 proc.), jak i obcokrajowcy (91 proc.) – zadeklarowało chęć powtórnego wypoczynku w Polsce;

• Około połowa osób biorących udział w badaniu (49 proc. Polaków i 52 proc. obcokrajowców) oceniła, że ten wyjazd był lepszy od innych wyjazdów, które realizowali w przeszłości; • Oba wskaźniki – chęć powtórnego wypoczynku w Polsce oraz porównanie z innymi wyjazdami – są wyższe w stosunku do wyników z roku poprzedniego o 6-8 punktów procentowych.

Wykres 3 5

Turyści Krajowi Zagraniczni

4

3

2

1 2013

Wykres 4

72

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

2014

2015

2016

TRENDY I PREFERENCJE

• W 2016 roku turyści krajowi i zagraniczni najbardziej usatysfakcjonowani byli walorami przyrodniczymi Polski. Podobnie jak w poprzednich latach wysoko oceniano również atmosferę pobytu, bezpieczeństwo i czystość. Spośród usług najwyższy poziom zadowolenia generowały noclegi i gastronomia.

• Średnia ocena turystów zagranicznych była zazwyczaj nieco niższa niż krajowych. Wyjątek stanowiły koszty wyjazdu, z których obcokrajowcy byli zadowoleni nieco bardziej niż Polacy.

• Słabsze oceny niż w poprzednim roku uzyskały atrakcje turystyczne, a duży spadek, szczególnie w przypadku ocen turystów zagranicznych, odnotowano w przypadku oceny dostępności różnych form rozrywki.

Podobnie jak w poprzednich pomiarach satysfakcji, najniższe oceny uzyskały transport lokalny i informacja turystyczna.

Raport

Wykres 5 100

Turysta Krajowy: Zagraniczny:

50

0

-50

-100 2013

2014

2015

2016 R E K L A M A

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

73

Raport

TRENDY I PREFERENCJE

?

A co jeśli...

Branża turystyczna stoi w przededniu wielkich zmian, ale to jak będą one wyglądały i dokąd nas zaprowadzą nie jest jeszcze do końca jasne. Czy podążymy w kierunku rozdrobnienia, innowacyjności, standaryzacji czy też znacznego ograniczenia? Nowe badanie przygotowane przez firmę A.T. Kearney na zlecenie Amadeus ujawnia cztery scenariusze, z których każdy pociąga za sobą szereg implikacji dla zainteresowanych stron.

C

yfrowi asystenci, nowe kanały płatnicze, sztuczna inteligencja czy autonomiczne samochody – technologia nigdy nie niosła ze sobą więcej szans dla turystyki niż obecnie. Z kolei protekcjonizm i konflikty międzynarodowe stwarzają zagrożenie dla wolności i chęci podróżowania. Wszystkie te zmiany zachodzące jednocześnie na naszych oczach oznaczają, że przed nami okres ogromnej destabilizacji.

Rzeczywistość taka, jaką znamy,

74

z Europą bez przejść granicznych, może wkrótce zniknąć.

Jakie czynniki mogą wpłynąć na branżę turystyczną?

Mając to na uwadze, Amadeus zlecił firmie konsultingowej A.T. Kearney przeprowadzenie badania potencjalnych czynników, które w ciągu najbliższych pięciu-siedmiu lat mogą zaburzyć funkcjonowanie branży turystycznej. Wyłaniają się z nich dwa główne wątki: możliwość

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

bezproblemowego podróżowania i zapotrzebowanie na spersonalizowane doświadczenia z podróży.

Płynne przemieszczanie się między państwami i różnymi środkami transportu, łatwe zmienianie planów wyjazdów i, w razie problemów, tworzenie nowych, to elementy bezproblemowego świata podróży. Realizacja tej wizji wymaga jednak międzyrządowej współpracy i wymiany danych między firmami – od portów i linii lotniczych przez

hotele, restauracje aż po transport naziemny.

Technologia związana z agregowaniem danych i sztuczną inteligencją, pozwoli na ekstrakcję tych danych i dzięki temu poznanie zachowań i preferencji podróżnych, a następnie dopasowanie do nich oferty, tak by odpowiadała na indywidualne potrzeby. Jednak dzielenie się danymi będzie wymagało istotnych zmian w zachowaniach konsumenckich i w przepisach. Bez

Scenariusz pierwszy: Picasso W pierwszym z nich – nazwanym Picasso, ze względu na swój kubistyczny, fragmentaryczny charakter – światowy dobrobyt gospodarczy sprzyja rozwojowi spersonalizowanych ofert turystycznych, a narastający nacjonalizm i obawy dotyczące bezpieczeństwa przyczyniają się do fragmentaryzacji branży turystycznej i prowadzą do jej rozwoju w lokalnym wymiarze.

Silne gospodarki dostarczają bodźców dla technologicznych gigantów do inwestycji w innowacje, pozwalające docierać do większej liczby osób. Korzystając z danych i sztucznej inteligencji, firmy te mogą identyfikować preferencje konsumentów i odpowiednio dopasować swoje oferty.

Jednak szanse dla technologicznych gigantów na osiągnięcie krociowych zysków zostają nieco przyćmione przez fragmentację rynku i ograniczenia w dostępie do danych. Ich wpływy są ograniczane geograficznie. Internetowi giganci zaczynają więc skupiać się na lepszym wykorzystaniu możliwości płynących z zamieszczania reklam firm turystycznych na swoich platformach, zamiast bezpośrednio z nimi konkurować.

Z kolei firmy informatyczne z branży turystycznej pomogą w rozwijaniu nowych biznesów np. oferujących usługi turystyczne w miejscach pobytu. To nie przelot decyduje o wyborze kierunku podróży. Największa wartość przypada w udziale tym, którzy kontrolują ostatni etap wyjazdu.

Dali – surrealistyczny świat podróży Drugi scenariusz, Dali, jest bardziej innowacyjny, futurystyczny, a nawet trochę surrealistyczny. Wzrost dobrobytu napędza popyt na spersonalizowane podróże.

Postawy społeczne i liberalizacja przepisów dotyczących prywatności sprzyjają wymianie danych. Połączenie tych dwóch czynników przyczynia się do wzrostu inwestycji oraz innowacji w gospodarce cyfrowej. Internet rzeczy wpływa na wzrost wzajemnych powiązań, a sztuczna inteligencja wykorzystuje ogromną ilość dostępnych danych, aby inspirować kolejne podróże. Współpraca podnosi wydajność,

sprzyja optymalizacji cen i obłożenia, a także pozwala na zmianę trasy w przypadku złej pogody lub dużego natężenia ruchu.

W efekcie podróżowanie staje się tańsze, bezpieczniejsze i sprawniejsze. Wiąże się z nim mniej kontroli bezpieczeństwa, a oferta pobytowa dopasowana jest do indywidualnych upodobań. Dla podróżnych to dobra wiadomość. Z kolei dla firm z sektora IT, oznacza wygasanie niektórych źródeł przychodów, i tworzenie nowych przez budowanie i zarządzanie platformami łączącymi się z szerszym ekosystemem danych. Tradycyjne i internetowe agencje turystyczne mogą jednak stracić część biznesu na rzecz nowych graczy.

Pesymistyczny Bosch Trzeci ze scenariuszy, nazwany Bosch, widzi przyszłość w czarnych barwach i przewiduje: wzrost nastrojów nacjonalistycznych, recesję gospodarczą, rosnący protekcjonizm i nieufność. Innowacje ulegają stagnacji, a branża pozostaje rozdrobniona.

Dane gości są przechowywane w obrębie kraju, ograniczając zakres korzystania ze sztucznej inteligencji. Chociaż to zła wiadomość dla podróżnych, większa część obecnego łańcucha wartości podróży i branży pozostają w dużym stopniu niezmienione, a technologiczni giganci zachowują swoją obecną pozycję w ekosystemie.

Standaryzacja rodem z Warhola Ostatni scenariusz, nazwany Warhol, niczym słynne dzieło artysty z puszkami zupy Campbell’s jest urzeczywistnieniem standaryzacji i utowarowienia. Zgodnie z tym scenariuszem Azja się rozwija a Zachód ulega stagnacji, zaś konsumenci stają się bardziej wrażliwi na cenę. Innowacje rozkwitają, ale wyłącznie lokalnie, ze względu na restrykcyjne prawo dotyczące prywatności, ograniczające możliwości firm technologicznych. Rynek podróży staje się masowy i skoncentrowany na cenie, a wspólne platformy pomagają odpowiedzieć na dość ograniczone zapotrzebowanie ze strony podróżnych na zindywidualizowane usługi. Królują tanie linie lotnicze.

Choć nie można przewidzieć przyszłości, branża turystyczna z dużym prawdopodobieństwem będzie przedmiotem dalszej destabilizacji. Możemy się przygotować na to, co nas czeka bliżej przyglądając się tym scenariuszom.

R E K L A M A

?

nich, spersonalizowane podróże mogłyby okazać się zbyt kosztowne dla większości konsumentów.

W raporcie prezentujemy cztery scenariusze uwzględniające możliwości rozwoju sytuacji w branży turystycznej.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

75

Raport

TRENDY I PREFERENCJE

CO 76

JEST ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

TRENDY I PREFERENCJE

Raport

WAŻNE? Być online

Jak wynika z analizy HomeToGo. pl, internet jest ważnym kryterium wyboru oferty apartamentu czy domku letniskowego dla 20 proc. polskich turystów. Warto o tym pamiętać planując nowe lub modernizując istniejące już obiekty.

W całej Europie odsetek obiektów wakacyjnych, które mają w swojej ofercie dostęp do Internetu wynosi 65 proc. Polska jest zdecydowanie wyżej w odniesieniu do średniej europejskiej, osiągając

odsetek 82 proc., jednak wciąż brakuje nam wiele do pierwszego miejsca w rankingu. Liderzy rankingu mogą wydać się zaskakujący: prawie 100 proc. ofert zakwaterowania w krajach takich, jak Mołdawia, Białoruś czy Ukraina, deklaruje dostęp do Internetu – powiedziała Marta Górska, Project Manager HomeToGo.pl.

W Polsce, jeśli chodzi o możliwość podłączenia do sieci, najlepszy rezultat osiąga województwo świętokrzyskie

i lubelskie z wynikiem 94 proc.

W dziewięciu na 10 przypadków internet na wakacjach znajdziemy też w województwach: Kujawsko-Pomorskiem, Łódzkiem, Małopolskiem i Dolnośląskiem.

Najmniej ofert noclegowych z dostępem do internetu, bo jedyne 65 proc., zapewnia województwo zachodniopomorskie.

Tak niska pozycja w zestawieniu tego regionu może dziwić, biorąc pod uwagę jego popularność w okresie wakacyjnym.

Jeśli chodzi o polskie miasta, to w Warszawie najmniej kwater wakacyjnych udostępnia swoim gościom internet – tylko 87 proc. ofert ze stolicy ma taką opcję. Podobnie, w najbardziej turystycznych miejscowościach, takich jak Kraków, Gdańsk, Wrocław czy Poznań, Internet znajdziemy średnio w czterech na pięć ofertach wynajmu krótkoterminowego. Natomiast najwyżej w zestawieniu znalazł się Lublin i Bydgoszcz – osiągając ponad 95 proc.

Komfort, czystość i przyjazna obsługa Badania Hotels.com dowodzą, że to podstawowe cechy hotelu wpływają na zadowolenie gości, a luksusowe udogodnienia to tylko wisienka na torcie. Dane zebrane przez Hotels.com pokazują, że czystość i komfort to czynniki 35 razy ważniejsze niż eleganckie śniadanie, luksusowy basen czy najnowocześniejszy ekspres do kawy w pokoju.

Co zaskakujące, w naszych internetowych czasach darmowe Wi-Fi nie jest tak ważne jak przyjazna obsługa hotelu.

– Marzymy o luksusowych hotelach i słonecznych plażach, ale to, co jest dla nas najważniejsze w wyborze hotelu związane jest z ludzką naturą. Analiza 148 milionów komentarzy użytkowników Hotels.com potwierdziła,

że najważniejsze czynniki, na których zależy gościom to te związane z naszą podświadomością — podstawowe potrzeby człowieka. Z psychologicznego punktu widzenia ryzyko i dyskomfort przeważają nad pozytywnymi wrażeniami pięć do jednego, więc nic dziwnego, że podróżni przywiązują większą wagę do podstaw, takich jak wygoda i czystość, niż do luksusowych basenów czy restauracji – komentuje Dr Simon Moore, psycholog konsumentów, który prowadził badania Hotels. com. – Czystość i komfort wpływają na nasze potrzeby dotyczące relaksu, bezpieczeństwa i ochrony.

Dobra lokalizacja wpływa na poczucie związku z innymi ludźmi oraz umożliwia ucieczkę w razie

potrzeby. To, że przyjazna obsługa jest dla nas tak ważna potwierdza tylko fakt, że jesteśmy istotami społecznymi i lubimy, gdy ktoś wita nas uśmiechem i pogawędką.

Czujemy się dzięki temu częścią grupy – dodaje.

– Coraz więcej podróżnych rezerwuje podróże w oparciu o rekomendację innych, a zachowanie konsumentów podpowiada, że opinie gości są ważniejsze nawet od tradycyjnej klasyfikacji gwiazdkowej. Czasem jednak informacji jest tak dużo, że ciężko jest rozszyfrować która z nich jest ważna. Tu z pomocą przychodzi nasz nowy wzór matematyczny – mówi Isabelle Pinson, wiceprezes zarządu marki Hotels. com, EMEA.

O badaniach: Firma Hotels.com zanalizowała 500 najpopularniejszych słów kluczowych z ponad 5 milionów opinii gości z 2016 roku. Następnie zanalizowano 148 milionów zdań zawierających słowa kluczowe, a dr Simon Moore stworzył wzór matematyczny w oparciu o te właśnie słowa. Dr Moore zestawił także elementy pobytu w hotelu (atrybuty), które pojawiły się w opiniach, z wrażeniami opisanymi przez gości. Częstotliwość, z jaką atrybuty pojawiały się w opiniach w powiązaniu z opisanymi wrażeniami, pozwoliła na określenie siły ich wpływu na opinie. W ten sposób można było obliczyć względny wpływ psychologiczny każdego atrybutu pobytu na ogólne wrażenia gości.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

77

Raport

TRENDY I PREFERENCJE

Jak

podróżujemy i jemy?

Najczęstszym typem wyjazdów Polaków są wakacyjne wyjazdy wypoczynkowe trwające co najmniej pięć dni, natomiast samodzielne przygotowanie posiłków z zakupionych produktów to najczęstszy sposób wyżywienia podczas dłuższej podróży – wynika z badania przeprowadzonego w maju br. przez Instytut ARC Rynek i Opinia.

N

ajczęstszym typem wyjazdów Polaków są wakacyjne wyjazdy wypoczynkowe trwające co najmniej pięć dni. Taki wyjazd w ciągu ostatniego roku

78

deklaruje 45 proc. Polaków. Popularne wśród Polaków są także krótsze wyjazdy. Z krótszych wyjazdów, do czterech dni w weekend lub inne dni wolne od pracy lub szkoły,

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

skorzystało 42 proc. Polaków. Co trzeci badany (32 proc.) wyjechał na jeden dzień w celach turystycznych. Z kolei na wypoczynek minimum pięciocio dniowy w okresie

zimowym wyjechało w tym roku 14 proc. badanych. Co czwarty badany (26 proc.) deklaruje wyjazd okolicznościowy z rezerwacją noclegu.

Są to najczęściej wyjazdy związane

z konkretnymi okazjami, np. urodziny, rocznice, święta czy wieczory kawalerskie i panieńskie.

Największy odsetek Polaków decyduje się na wyjazd zagraniczny w przypadku dłuższych wyjazdów wakacyjnych (38 proc.) oraz dłuższych wyjazdów w okresie zimowym (34 proc.).

Podczas dłuższych wyjazdów w okresie zimowym Polacy najczęściej korzystają z wyżywienia w miejscu, w którym nocują. Z takiego sposobu żywienia korzysta 46 proc. Polaków spędzających wypoczynek w kraju i 47 proc. wypoczywających w zimie za granicą.

Ten sposób wyżywienia również najczęściej jest wybierany podczas wyjazdów okolicznościowych (57 proc.).

Z kolei w trakcie krótszych wyjazdów, na weekend lub w inne dni wolne od pracy lub szkoły, Polacy

najczęściej korzystają z ofert restauracji i barów. Ten sposób wyżywienia wybiera 40 proc. Polaków wypoczywających w Polsce i 41 proc. wypoczywających za granicą.

Inaczej wygląda sprawa wyżywienia podczas dłuższych wyjazdów w okresie wakacyjnym. Polacy spędzający urlop w kraju najczęściej samodzielnie przygotowują posiłki z produktów zakupionych w sklepach. Natomiast ponad połowa wypoczywających za granicą (51 proc.) wybiera wyżywienie w miejscu, w którym nocuje.

Analizując sposoby wyżywienia, możemy zauważyć, iż z wyżywienia w miejscu noclegu Polacy korzystają najczęściej podczas dłuższych wyjazdów w okresie zimowym i dłuższych wyjazdów zagranicznych w okresie wakacyjnym. Samodzielne przygotowanie posiłków z zakupionych produktów

ARC Rynek i Opinia od ponad 25 lat przeprowadza badania marketingowe oraz sondaże opinii publicznej i ma stałe miejsce wśród wiodących instytutów badawczych w Polsce.

Dzięki przynależności do największej międzynarodowej sieci zrzeszającej niezależne agencje badawcze – IriS – realizuje projekty badawcze w Europie i na świecie. Instytut ARC Rynek i Opinia posiada certyfikat jakości pracy ankieterów PKJPA, a wszystkie badania są realizowane w zgodzie ze standardami ESOMAR-u.

R E K L A M A

O AUTORZE

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

79

Raport

80

TRENDY I PREFERENCJE

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

TRENDY I PREFERENCJE

to najczęstszy sposób wyżywienia podczas dłuższych, wakacyjnych wyjazdów w Polsce. Natomiast z restauracji i barów Polacy najczęściej korzystają w trakcie krótszych wyjazdów, wyjazdów do 4 dni.

O badaniu: W dniach 15-23 maj 2017 Instytut ARC Rynek i Opinia przeprowadził badanie pn. „Urlopy Polaków”, które dotyczyło wybranych zwyczajów wypoczynkowych Polaków.

Badanie zostało przeprowadzone techniką CAWI (Computer Assisted Web Interview), na panelu internetowym będącym własnością ARC (www.ePanel.pl) posiadającego ponad 58 tysięcy zarejestrowanych

Raport

użytkowników. Badaniem panelowym zostało objętych 745 mieszkańców Polski, w wieku 15-55 lat.

Próba reprezentatywna pod względem płci, wieku, wielkości miejscowości zamieszkania i regionu.

R E K L A M A

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

81

201 Raport

BAZA NOCLEGOWA

Więcej hoteli i turystów

Według stanu na dzień 31 lipca 2016 roku, najliczniejszą grupę wśród obiektów hotelowych, podobnie jak w latach poprzednich, stanowiły hotele. Było ich 2 373, tj. o 2,5 proc. więcej niż w 2015 r. (2 316). Drugą grupą, pod względem wielkości zasobów, były inne obiekty. Do grupy tej zaliczają się hotele, motele, pensjonaty, którym nie została nadana żadna kategoria, a także obiekty świadczące usługi noclegowe – m.in. domy gościnne i zajazdy. Było 959 takich obiektów, czyli o 2,0 proc. więcej niż w 2015 r. (940).

Główny Urząd Statystyczny 82

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

16 BAZA NOCLEGOWA

W

śród pozostałych obiektów najliczniej reprezentowane były pokoje gościnne i kwatery prywatne.

Sprawozdanie według stanu w dniu 31 lipca 2016 r. złożyły 1 894 takie obiekty – wzrost o 1,0 proc. (rok wcześniej było ich 1 876). Na drugiej pozycji pod względem liczby obiektów znalazły się ośrodki wczasowe (1 053), które odnotowały niewielki wzrost w stosunku do ubiegłego roku (o 2,5 proc., 1 027 obiektów w 2015 r.).

Turyści w bazie noclegowej

W 2016 roku w turystycznych obiektach noclegowych, posiadających 10 lub więcej miejsc noclegowych (łącznie z pokojami gościnnymi i kwaterami agroturystycznymi), zatrzymało się 28,9 mln turystów (o 2,0 mln więcej niż w 2015 r. – 26,9 mln). Spośród korzystających z obiektów hotelowych najwięcej osób – 18,8 mln zatrzymało się

w hotelach (o 1,3 mln więcej niż w 2015 r. – 17,5 mln). Natomiast w pozostałych obiektach najwięcej osób skorzystało z obiektów typowo wakacyjnych, takich jak ośrodki wczasowe – 1,6 mln (1,4 mln w 2015 r.) i ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe – 1,1 mln (1,0 mln w 2015 r.).

Dużym zainteresowaniem cieszyły się także zakłady uzdrowiskowe – prawie 0,8 mln turystów (0,7 mln w 2015 r.).

Udzielone noclegi

W turystycznych obiektach noclegowych w 2016 r. udzielono 76,8 mln noclegów, (o 7,8 proc. więcej niż w 2015 r. – 71,2 mln), w tym turystom zagranicznym – 15,0 mln (o 8,9 proc. więcej niż w roku poprzednim – 13,8 mln). Turyści zagraniczni jako miejsce swojego zakwaterowania najczęściej wybierali hotele – 11,2 mln noclegów (o 9,4 proc. więcej niż 2015 r. – 10,2 mln).

Porównanie danych za rok 2016 z rokiem 2015 (bez imputacji) ukazuje zwiększenie liczby udzielonych noclegów o 7,8 proc. (tabl. 1). W obiektach hotelowych zanotowano wzrost o 9,7 proc., a w pozostałej bazie noclegowej o 5,4 proc.. Największy wzrost liczby udzielonych noclegów wystąpił w ośrodkach kolonijnych, pokojach gościnnych i innych obiektach hotelowych – odpowiednio o 15,5 proc., 12,8 proc. oraz 11,0 proc.. Wysoki wzrost powyżej 10 proc. wystąpił także w schroniskach i kwaterach agroturystycznych. Natomiast największy spadek odnotowano w domach pracy twórczej – o 9,0 proc..

Podobnie jak w latach poprzednich, także i w 2016 r. najwięcej noclegów udzielono w województwie zachodniopomorskim (13,1 mln) oraz małopolskim (11,9 mln) – dane bez imputacji. Na te dwa województwa przypadała prawie 1/3 noclegów udzielonych w Polsce,

Raport

a razem z następnymi w kolejności województwami: pomorskim (8,5 mln), dolnośląskim (7,8 mln) i mazowieckim (7,5 mln) było to prawie 64 proc.. Wzrost w stosunku do roku 2015 odnotowano w 15 województwach – największy w: opolskim (o 15,1 proc.), dolnośląskim (14,3 proc.), warmińsko-mazurskim (12,5 proc.) i lubelskim (10,7 proc.), a najmniejszy w: podlaskim (o 1,0 proc.) i lubuskim (3,2 proc.). Niewielki spadek wystąpił w województwie łódzkim (o 3,2 proc.). Na obszarach nadmorskich odnotowano wzrost liczby udzielonych noclegów o 7,2 proc. i stanowiły one 24,6 proc. ogółu dla całej Polski (w 2015 r. – 24,7 proc.).

Stopień wykorzystania miejsc noclegowych

W 2016 r. stopień wykorzystania miejsc noclegowych łącznie we wszystkich turystycznych obiektach noclegowych wyniósł 38,2 proc.

R E K L A M A

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

83

Raport

BAZA NOCLEGOWA

Struktura noclegów udzielonych turystom krajowym i zagranicznym w turystycznych obiektach noclegowych (w tym w hotelach)

Porównanie liczby noclegów udzielonych w turystycznych obiektach noclegowych w 2015 r. i 2016 r.

84

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

BAZA NOCLEGOWA

Raport

Noclegi udzielone turystom krajowym i zagranicznym według grup obiektów

Udzielone noclegi w turystycznych obiektach noclegowych w 2016 r. (w tym w miesiącach wakacyjnych) według grup obiektów

Udzielone noclegi w turystycznych obiektach noclegowych w latach 2011-2016 – wartości bezwzględne i dynamika w stosunku do roku poprzedniego

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

85

Raport

BAZA NOCLEGOWA

Stopień wykorzystania miejsc noclegowych w obiektach hotelowych i niehotelowych w 2015 r. i 2016 r. według miesięcy (w %)

Noclegi udzielone w turystycznych obiektach noclegowych według rodzaju obiektu w 2016 r. (najwyższy wskaźnik odnotowano w lipcu – 52,2 proc.). Najlepsze wyniki, podobnie jak rok wcześniej, odnotowano w zakładach uzdrowiskowych – 77,8 proc.. Najniższe wykorzystanie w tych obiektach obserwowano w styczniu 2016 r.

(63,7 proc.), czyli o 23,3 p.proc. mniej w porównaniu do sierpnia, kiedy to stopień wykorzystania miejsc noclegowych w zakładach uzdrowiskowych wyniósł 87,0 proc. W obiektach hotelowych stopień wykorzystania miejsc noclegowych w 2016 r. wyniósł 38,6 proc., czyli o 2 p.proc. więcej niż w 2015 r. Najwyższe wykorzystanie miejsc noclegowych w tego typu obiektach odnotowano w sierpniu – 51,6 proc., a najniższe w styczniu – 28,5 proc.

Stopień wykorzystania miejsc noclegowych w turystycznych obiektach noclegowych na

86

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

BAZA NOCLEGOWA

obszarach nadmorskich w okresie wakacyjnym 2016 r. wyniósł – 69,0 proc. w lipcu i 64,9 proc. w sierpniu (w tym samym okresie roku poprzedniego odpowiednio 67,8 proc. i 64,1 proc.), podczas gdy średnio dla pozostałego obszaru kraju było to odpowiednio 46,2 proc. i 46,6 proc. (w lipcu i sierpniu 2015 r. – 43,0 proc. i 43,5 proc.).

Wynajęte pokoje i stopień ich wykorzystania w obiektach hotelowych Od stycznia do końca grudnia 2016 roku w obiektach hotelowych (czyli w hotelach, motelach, pensjonatach i innych obiektach hotelowych) wynajęto 25,6 mln pokoi (o 9,1 proc. więcej niż w 2015 r.), z czego 7,8 mln, tj. 30,6 proc. turystom zagranicznym (o 9,0 proc. więcej niż w 2015 r.). Najwięcej, bo aż 22,1 mln pokoi wynajęto w hotelach (o 9,1 proc. więcej niż w 2015 r.), w tym

7,1 mln, tj. 32,3 proc. turystom zagranicznym (o 8,7 proc. więcej niż w 2015 r.). Wykorzystanie pokoi w hotelach, motelach, pensjonatach i innych obiektach hotelowych w ciągu całego 2016 r. wyniosło 47,6 proc. (45,3 proc. w 2015 r.). Największy stopień wykorzystania pokoi w obiektach hotelowych zanotowano w sierpniu – 58,5 proc., a najniższy w styczniu 35,3 proc.

W grupie 10 proc. powiatów, w których udzielono najwięcej noclegów (tabl. 3), tak jak w latach poprzednich, na pierwszych lokatach znalazły się kolejno (dane bez imputacji): Warszawa (5,4 mln), Kraków (4,9 mln) oraz powiat kołobrzeski (4,4 mln), które łącznie koncentrowały 19,1 proc. wszystkich noclegów udzielonych w 2016 r. (w 2015 r. 19,7 proc.). Dla pierwszych ośmiu powiatów kolejność ustalona w 2015 r. pozostała bez zmian. W górnej grupie docelowej

obok największych miast dominują powiaty położone nad morzem, w górach oraz powiaty z miejscowościami uzdrowiskowymi.

Największy wzrost w stosunku do roku poprzedniego odnotowano w powiecie kłodzkim (o 20,2 proc.) i kolejno w powiatach: lubańskim (17,2 proc.), jeleniogórskim (15,0 proc.), Świnoujściu (14,0 proc.), koszalińskim (13,6 proc.), w miastach na prawach powiatu: Toruniu (12,4 proc.), Gdańsku (10,8 proc.) i Lublinie (10,7 proc.) oraz w powiecie tatrzańskim (10,0 proc.). Największy zatem wzrost wystąpił w 3 sudeckich powiatach województwa dolnośląskiego.

Pod względem liczby udzielonych noclegów w odniesieniu do liczby ludności na pierwszych lokatach znalazły się powiaty: kołobrzeski (55 tys. noclegów na 1 tys. ludności), Świnoujście (44 tys. noclegów na 1 tys. ludności)

Raport

oraz tatrzański (37 tys. na 1 tys. ludności). Warszawa, prowadząca pod względem liczby udzielonych noclegów, w odniesieniu do liczby ludności zajęła dopiero 42 pozycję (3 tys. noclegów na 1 tys. ludności).

Kraków uplasował się na 23 miejscu (6 tys. noclegów na 1 tys. ludności).

Dynamika zmian Porównanie liczby udzielonych noclegów w latach 2011-2016 wskazuje na nieustający wzrost liczby udzielonych noclegów w turystycznych obiektach noclegowych. W 2016 r. na obszarze całego kraju odnotowano wzrost o 5,5 mln udzielonych noclegów w stosunku do roku poprzedniego, tj. o 7,8 proc. i jest to największy wzrost w ostatnich latach. Warto podkreślić, że nieco niższe tempo wzrostu wystąpiło w 2016 r. na obszarach nadmorskich (7,2 proc.) niż na pozostałym obszarze kraju (8,0 proc.).

R E K L A M A

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

87

Raport

BAZA NOCLEGOWA

I KWARTAŁ 2017

Znaczący wzrost bazy

W pierwszych trzech miesiącach 2017 roku, w porównaniu do I kwartału 2016 roku, widoczny był wzrost ogólnej liczby turystów korzystających z bazy noclegowej – o 8,5 proc. oraz liczby udzielonych noclegów – o 6,0 proc.

Jednocześnie zanotowano wzrost liczby turystów zagranicznych o 4,0 proc. oraz liczby pokoi przez nich wynajętych o 2,3 proc.

W

pierwszym kwartale 2017 roku w turystycznych obiektach noclegowych zatrzymało się 5,9 mln turystów, którym udzielono 14,6 mln noclegów. W analogicznym okresie roku poprzedniego z turystycznych obiektów noclegowych skorzystało 5,4 mln osób i udzielono 13,8 mln noclegów. W obiektach hotelowych (czyli w hotelach, motelach, pensjonatach i innych obiektach hotelowych) w I kwartale 2017 r. udzielono 9,3 mln noclegów (najwięcej w hotelach – 7,8 mln), zaś w pozostałych obiektach 5,3 mln (najwięcej w zakładach uzdrowiskowych – 2,2 mln i ośrodkach wczasowych – 0,9 mln).

Udział noclegów udzielonych turystom krajowym w ogólnej liczbie udzielonych noclegów wyniósł 80,8 proc., przy czym w obiektach hotelowych wynosił on 74,5 proc., a w pozostałych obiektach niehotelowych 91,7 proc. Turyści zagraniczni najchętniej zatrzymywali się

88

w obiektach hotelowych, na które przypadło 84,3 proc. wszystkich noclegów udzielonych turystom zagranicznym. Na uwagę zasługuje fakt, iż udział noclegów udzielonych w hotelach stanowił aż 75,0 proc. ogółu noclegów udzielonych turystom zagranicznym.

Porównując dane dotyczące udzielonych noclegów w I kwartale roku 2016 i 2017, zauważyć można wzrost liczby udzielonych noclegów, który ogółem wyniósł 6,0 proc.. W obiektach hotelowych analizowanych łącznie zanotowano wzrost o 6,9 proc.. W pozostałej bazie noclegowej wzrost liczby udzielonych noclegów wyniósł 4,3 proc. Podkreślić warto wyraźny spadek liczby noclegów udzielanych w motelach (o 10,5 proc.) oraz wysoki wzrost liczby noclegów udzielanych w schroniskach (o 32,3 proc.) oraz schroniskach młodzieżowych (o 26,9 proc.).

Od początku stycznia do końca marca 2017 roku w obiektach

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

hotelowych wynajęto 5,7 mln pokoi, z czego 1,5 mln turystom zagranicznym (w 2016 r. odpowiednio 5,3 mln i 1,5 mln). Tak samo jak w I kwartale poprzedniego roku, najwięcej pokoi wynajęto w hotelach (4,9 mln), w tym 1,4 mln turystom zagranicznym (w 2016 r. odpowiednio 4,6 mln i 1,4 mln).

Wykorzystanie pokoi w hotelach, motelach, pensjonatach i innych obiektach hotelowych w I kwartale 2017 r. wyniosło 41,1 proc. (39,2 proc. w analogicznym okresie roku poprzedniego).

W okresie od stycznia do marca 2017 r. stopień wykorzystania miejsc noclegowych we wszystkich turystycznych obiektach noclegowych wyniósł 32,1 proc., był więc nieco wyższy niż w analogicznym okresie roku 2016 (30,8 proc.): w obiektach hotelowych wyniósł 32,7 proc. (w 2016 r. – 31,2 proc.), a w całej pozostałej niehotelowej bazie noclegowej – 31,0 proc. (w 2016 r. – 30,1 proc.). Najlepsze,

pod względem wykorzystania miejsc noclegowych, wyniki w I kwartale 2017 r., odnotowano w zakładach uzdrowiskowych – 70,0 proc. (w I kw. 2016 r. – 71,1 proc.).

W okresie od stycznia do marca 2017 r. najwięcej noclegów – 2,8 mln – udzielono w województwie małopolskim, co stanowiło 18,9 proc. wszystkich udzielonych noclegów oraz w województwach: dolnośląskim (12,7 proc.), zachodniopomorskim (12,4 proc.) i mazowieckim (12,2 proc.). Najmniej noclegów udzielono w województwach opolskim (175,0 tys.), podlaskim (186,2 tys.) i lubuskim (207,5 tys.).

Dla tych trzech województw udział w rynku świadczenia usług noclegowych wyniósł łącznie zaledwie 3,9 proc. wszystkich udzielonych noclegów. W stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego wzrost liczby udzielonych noclegów nastąpił w 14 województwach, największy w: opolskim (o 17,8 proc.),

BAZA NOCLEGOWA

lubelskim (o 10,9 proc.), podlaskim (o 10,1 proc.) i śląskim (o 10,0 proc.).

Spadek odnotowano jedynie w województwach łódzkim (o 2,6 proc.) oraz warmińsko-mazurskim (o 2,3 proc.).

Najwięcej turystów zagranicznych korzystało z turystycznej

bazy noclegowej w województwach: mazowieckim (281,7 tys., co stanowiło 24,8 proc. ogółu turystów zagranicznych) oraz małopolskim (240,5 tys. – 21,2 proc.).

Najwięcej noclegów udzielono turystom zagranicznym w województwach: małopolskim – 592,0

tys. (21,1 proc. ogółu noclegów udzielonych turystom zagranicznym), zachodniopomorskim (552,4 tys. noclegów – 19,7 proc.) oraz mazowieckim (547,3 tys. – 19,5 proc.).

Warto podkreślić, że w pierwszym kwartale 2017 r.

Raport

w województwach: małopolskim, mazowieckim i zachodniopomorskim koncentrowało się: • – 55,4 proc. turystów zagranicznych korzystających z turystycznych obiektów noclegowych, • – 60,4 proc. noclegów udzielanych turystom zagranicznym.

Porównanie liczby udzielonych noclegów w turystycznych obiektach noclegowych w I kwartale 2016 r. i 2017 r.

Turyści korzystający i udzielone noclegi w I kwartale 2016 r. i 2017 r. (w mln)

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

89

Raport

BAZA NOCLEGOWA

Turyści korzystający z noclegów w turystycznych obiektach noclegowych w I kwartale 2016 r. i 2017 r. (w tys.)

Turyści korzystający z noclegów w hotelach w I kwartale 2016 r. i 2017 r. (w tys.)

90

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

BAZA NOCLEGOWA

Raport

Noclegi udzielone w turystycznych obiektach noclegowych w I kwartale 2016 r. i 2017 r. (w tys.)

Noclegi udzielone w hotelach w I kwartale 2016 r. i 2017 r. (w tys.)

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

91

Raport

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

OPERATORZY O RYNKU Rosną przychody, obłożenie i średnia cena; widać pozytywne efekty organizacji dużych i ważnych wydarzeń w Polsce, poprawia się kondycja polskiego rynku; przyjmujemy coraz więcej turystów, którym możemy zaoferować nie gorszą niż inne europejskie kraje bazę noclegową – tak pokrótce można podsumować komentarze przedstawicieli sieci i firm hotelowych, przygotowane specjalnie na potrzeby niniejszej publikacji.

GRUPA HOTELOWA ORBIS

P

rzejęcie przez Orbis sieci AccorHotels w Europie Wschodniej i podpisanie umowy licencyjnej w 2015 roku dało impuls do bardziej dynamicznego rozwoju sieci hotelowej w regionie. W połowie 2017 roku w Grupie działało 117 hoteli (19,8 tys. pokoi, osiem marek) w dziewięciu krajach regionu. Do końca tego roku Orbis poszerzy działalność o dwa nowe rynki w Serbii oraz w Bośni i Hercegowinie.

Rozwój Orbisu wspiera transformacja kulturowa realizowana w całej Grupie. Zmiany w kulturze organizacji, mają na celu doskonalenie jakości usług: goście i ich potrzeby są na pierwszym miejscu, ale też rozpoznawanie utalentowanych pracowników i wspieranie ich rozwoju, silniejsze zaangażowanie zespołów oraz integracja wokół strategii i wartości spółki.

Dobre wyniki finansowe i operacyjne Orbisu w 2016 i w pierwszej połowie 2017 roku (RevPAR +7 proc., ADR +4,3 proc., OR +1,8p.p.; I poł. 2017; r/r), powiększenie sieci hoteli oraz inne aspekty działalności spółki wyraźnie potwierdzają słuszność realizowanej strategii zrównoważonego rozwoju. Korzystne warunki gospodarcze w całym regionie Europy Wschodniej dodatkowo wspierają dynamikę wzrostu Orbisu, który postawił na proaktywne zarządzanie przychodami w powiązaniu z innowacyjną i skuteczną polityką dystrybucyjną.

92

Orbis wzmacnia pozycję lidera na rynku rozbudowując swoją sieć.

W 2016 roku otworzył dwa własne hotele: Mercure Kraków Stare Miasto (200 pokoi) i ibis Gdańsk Stare Miasto (120 pokoi). Oba zostały zbudowane zgodnie z wymogami zrównoważonego rozwoju i posiadają certyfikat BREEAM. We Wrocławiu, po modernizacji i rebrandingu dawnego hotelu Orbis Wrocław, powstał kompleks hoteli (combo) Novotel (192 pokoje) i ibis (112 pokoi). W 2016 roku sieć powiększyła się również o siedem no-

wych hoteli, działających na podstawie umów franczyzy, oferujących łącznie prawie 700 pokoi, a także podpisano 13 kolejnych umów. Niezależnie od rozwoju w formule asset light, Grupa kontynuuje również budowę sześciu własnych hoteli (łącznie 560 pokoi), które zostaną otwarte w nadchodzących latach. Orbis ma szeroko zakrojone plany rozwojowe,

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

obejmujące łącznie 40 hoteli z blisko 5 tys. nowych pokoi.

Niezależnie od rozwoju sieci w regionie i modernizacji hoteli, Orbis efektywnie zarządza swoimi aktywami. W celu optymalizacji portfela hoteli i skupienia się na wysoko rentownych inwestycjach w 2016 i 2017 roku wykupił osiem dzierżawionych hoteli. W tym samym czasie sprzedał cztery obiekty położone w niestrategicznych lokalizacjach w Polsce. Będą one kontynuowały działalność pod swoimi obecnymi markami AccorHotels na podstawie umowy franczyzowej.

Po zakończeniu etapu refinansowania portfolio i wykupieniu hoteli w Budapeszcie spółka modernizuje przejęte obiekty dla zapewnienia ich konkurencyjności na lokalnym rynku. W pierwszym półroczu 2017 r. poziom wydatków na środki trwałe (CAPEX) wyniósł 518,5 mln złotych.

Najważniejsze przedsięwzięcia remontowe dotyczą hoteli: Mercure Budapest City, Mercure Budapest Buda, Novotel Kraków City West i Novotel Poznań Centrum (który zostanie przekształcony w dwa hotele – Novotel i ibis). Nowoczesne hotele, zgodne z aktualnymi trendami w projektowaniu wnętrz oraz indywidualne podejście do obsługi gości, przełożą się w efekcie na dalszy wzrost wyników.

IRENEUSZ WĘGŁOWSKI WICEPREZES ORBIS PREZES IGHP Utrzymująca się od kilku lat dobra kondycja polskiej gospodarki: rosnące PKB i siła nabywcza Polaków, sprzyjają rozwojowi branży hotelowej. Znaczna płynność sektora finansowego i dostępność niskooprocentowanych kredytów, w połączeniu z dobrą sytuacją w branży, powoduje wzrost podaży na naszym rynku. Inwestorzy instytucjonalni oraz indywidualni szukają nowych lokalizacji, przede wszystkim w dużych miastach, ale także w popularnych miejscowościach wypoczynkowych.

Analizując wyniki raportowane przez hotele po pierwszym półroczu 2017 obserwujemy kontynuację tendencji wzrostowej, zarówno jeśli chodzi o wskaźniki operacyjne, jak i finansowe. Rosną przychody hoteli, frekwencja i średnia cena. Dzięki poprawie infrastruktury transportowej i podwyższeniu statusu materialnego społeczeństwa podróżowanie stało się łatwiejsze. Jednocześnie styl życia znacznej części społeczeństwa zmienił się na bardziej aktywny. W wolnym czasie Polacy chętniej podróżują w celach turystycznych i korzystają z usług hoteli.

Dynamika wzrostu rynku hotelowego w Polsce w kolejnych latach może się zmieniać, ma na nią wpływ wiele czynników, często trudnych do przewidzenia, ale branża nadal ma duży potencjał rozwoju, a prognozy ekonomistów na najbliższe kwartały są pozytywne.

HILTON roku potwierdzono także podpisanie umów o świadczeniu usług hotelowych na dwóch nowych rynkach regionalnych. Już za kilka lat Hampton

by Hilton powita

pierwszych gości w Olsztynie, natomiast Hilton Garden Inn w Kołobrzegu. Powinno to nastąpić w 2020 roku.

MAGDALENA SEKUTOWSKA DIRECTOR DEVELOPMENT, EASTERN EUROPE Naszym zdaniem, polski rynek hotelarski ma bardzo duży potencjał.

W związku z tym w minionym roku działaliśmy na nim bardzo aktywnie, zwłaszcza w obszarze hoteli średniego segmentu. Planujemy, że do końca 2018 r. w Polsce otworzy się 10 nowych hoteli naszej marki średniego segmentu Hampton by Hilton.

Zauważyliśmy także polskie sukcesy w organizowaniu ważnych międzynarodowych imprez, takich jak Euro 2012, Światowy Dzień Młodzieży czy Konferencja Klimatyczna Organizacji Narodów Zjednoczonych. Takie wydarzenia przyczyniają się do wzrostu rynku i zwiększonego zainteresowania ze strony zagranicznych gości. Także podróż po kraju stała się łatwiejsza, a to z powodu ulepszeń w infrastrukturze transportowej kraju, które odbyły się dzięki unijnej dotacji regionalnej w wysokości 609 mln euro na poprawę stanu polskich dróg. To powoduje, że polskie rodziny chcą zaoszczędzić pieniądze, przebywając w kraju, a nie za granicą.

R E K L A M A

H

ilton jest jedną z najbardziej znanych na świecie sieci hotelowych, obejmującą luksusowe i średniej klasy hotele oraz apartamenty tzw. przedłużonego pobytu (extended-stay).

Sieć firmy składa się z ponad 5 tys. hoteli oferujących ponad 825 tys. pokoi, zlokalizowanych w 103 krajach. W jej skład wchodzi 14 znanych marek takich jak: Hilton Hotels & Resorts, Waldorf Astoria Hotels & Resorts, Conrad Hotels & Resorts, Canopy

by Hilton, Curio – A Collection by HiltonTM, DoubleTree by Hilton, Tapestry Collection

by HiltonTM, Embassy Suites by Hilton, Hilton Garden Inn, Hampton by Hilton, Tru by Hilton, Homewood Suites by Hilton, Home2 Suites by Hilton oraz Hilton Grand Vacations. Firma prowadzi także światowej klasy program lojalnościowy Hilton Honors. Członkowie programu, którzy dokonują rezerwacji bezpośrednio przez dedykowane kanały Hilton mają dostęp do zniżek członkowskich, darmowego Wi-Fi oraz do dodatkowych udogodnień.

Obecnie Hilton posiada w Polsce 30 obiektów hotelowych i stale powiększa swoją ofertę. W październiku ubiegłego roku, zlokalizowany w kompleksie OVO DoubleTree

by Hilton Wrocław przyjął swoich pierwszych gości. Imponująca konstrukcja hotelu jest wspaniałym przykładem architektury futurystycznej w najlepszym wydaniu.

Hotel oferuje swoim gościom 189 pokoi, restaurację, centrum fitness, basen i saunę, a także sześciometrowej wysokości salę balową.

Do końca 2018 roku w Polsce zlokalizowanych będzie 10 hoteli Hampton by Hilton i właśnie ta marka będzie najsilniej reprezentowana na polskim rynku. W tym

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

93

Raport

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

ZDROJOWA INVEST & HOTELS

T

o rodzinna grupa dewelopersko-hotelarska, będąca pionierem na rynku condo hoteli w Polsce. W portfolio holdingu znajduje się aktualnie 10 obiektów. W 2017 dołączył do sieci kołobrzeski Jantar Hotel*** & SPA – należący od 1998 do rodziny, ale do tej pory niezależnie zarządzany.

Grupa zdecydowała się również na współpracę z międzynarodową marką i w lipcu br. otworzyła Radisson Blu Resort, Świnoujście. Jest to pierwszy pięciogwiazdkowy hotel w Polsce mogący się pochwalić certyfikatem ekologicznym LEED. Sieć zarządza w sumie prawie 1,25 tys. pokojami i apartamentami oraz daje zatrudnienie ponad 1 tys. osobom. Obłożenie średnioroczne w obiektach sieci Zdrojowa Hotels przekracza 70 proc., a w wysokim sezonie sięga 100 proc. Grupa wpisała w swoją strategię rozwoju troskę o środowisko oraz wspieranie wydarzeń kulturalnych w ramach programów: Zdrojowa Art oraz Zdrojowa Eco Friendly.

Największą realizowaną inwestycją Zdrojowej jest kompleks Baltic Park w Świnoujściu. Została już oddana pierwsza część zespołu – Baltic Park Molo z dwoma budynkami apartamentowymi oraz Radisson Blu Resort. Trwają prace przy kolejnym etapie tego największego kompleksu na Wybrzeżu – Baltic Park Fort. Przy głównej promenadzie kurortu powstają dwa budynki apartamentowe z ponad stu jednostkami mieszkalnymi, częściowo z widokiem na morze, które zostaną skończone latem 2018.

Deweloper również prowadzi prace przy swojej pierwszej butikowej inwestycji – Boulevard Residence w Ustroniu Morskim z kilkunastoma apartamentami. W IV kwartale 2017 rozpoczną się prace budowlane przy Forest Ski Hotel & Resort w Szklarskiej Porębie. Projektanci z renomowanej pracowni Grupa 5 Architekci uwzględnili wyjątkowość ukształtowania terenu oraz walory otaczającej przyrody. Dzięki takiemu podejściu awangardowe

94

budynki będą jednocześnie idealnie współgrać z naturą, zapewniając gościom niezapomniane widoki i wypoczynek w otoczeniu lasu, przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska.

Zupełnie nowym projektem funkcjonujących w ramach rodzinnej grupy jest startup VacatonClub, który oferuje wynajem apartamentów w Hotelowym Standardzie™.

Jest to unikatowe połączenie niezależności, jaką daje wynajęcie apartamentu i pobytu w ekskluzywnych hotelach. VacationClub zapewnia gościom bezpłatny dostęp do basenu, siłowni czy Kids Clubu oraz możliwość wykupienia posiłków w restauracji czy zabiegów wellness w partnerskich cztero- i pięciogwiazdkowych hotelach.

JAN WRÓBLEWSKI ZAŁOŻYCIEL Baza noclegowa w naszym kraju jest dalej słabo rozwinięta na tle Europy w ujęciu ilościowym, ale w ujęciu jakościowym polskie hotele są zdecydowanie nowocześniejsze. Biorąc pod uwagę lukę podażową i czas prosperity w gospodarce można śmiało powiedzieć, że jest ruch w interesie hotelowym i to pod wieloma względami. Z jednej strony jest duże zainteresowanie, powstają nowe obiekty – więcej podmiotów, zachęconych dobrymi wynikami, decyduje się na inwestycję i wejście w branżę hotelarską nieustannie rozwijającą się do kilku lat. Z drugiej strony ze względu na tą nadpodaż należy się wkrótce spodziewać zniżkowej korekty koniunktury, a w dłuższym okresie spowolnianie jest nieuniknione.

Napięta sytuacja geopolityczna w ostatnich latach i związane z nią obawy wpływają, zwłaszcza od zeszłego sezonu, zauważalnie na decyzje urlopowe Polaków, którzy chcą wypoczywać w kraju. Wynika to z troski o bezpieczeństwo najbliższych, chociaż są również osoby, dla których najważniejsza jest relatywnie niska cena wyjazdów, np. do średniej klasy egipskich czy tureckich hoteli.

Ponadto, w następstwie incydentów

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

również na naszym kontynencie, znacząco wzrosły też ceny w uznawanych za spokojne europejskich kurortach wakacyjnych. Przede wszystkim jednak zaczęliśmy bardziej doceniać walory wakacji w kraju, zwłaszcza, że na rynku są atrakcyjne oferty wypoczynkowe.

Ciągle wzrasta również liczba turystów zagranicznych, dla których jesteśmy właśnie pozbawioną ryzyka, ale w głównej mierze wciąż stosunkowo tanią destynacją.

Jednocześnie Polska posiada znakomitą ofertę noclegową, kulturalną i przyrodniczą. Jednak nigdy nie można spocząć na laurach, czego przykładem jest upływające lato, które było deszczowe i z pewnością nie zaliczą ostatniego sezonu do wyjątkowo udanych hotelarze, którzy nie mogli zaoferować ciekawej alternatywy spędzenia czasu.

Natomiast segment hoteli finansowanych w systemie condo, którego jesteśmy liderem, w ostatnich latach stabilnie się rozwija. Jednak po ostatnim nadzwyczajnym zainteresowaniu nowych graczy można oczekiwać drugiej fali eliminacji z branży inwestycji condo, które nie będą mogły spełnić swoich obietnic inwestycyjnych, górnolotnie nazywanych gwarancjami. Pojawia się wiele nowych podmiotów pragnących zaistnieć na tym rynku, często bez doświadczenia w hotelarstwie.

Należy pamiętać, że nie każdy obiekt noclegowy generuje wystarczające zyski, a właściciele jednostek condo oczekują godziwego zwrotu z zainwestowanych pieniędzy. A rynek zawsze w końcu mówi sprawdzam.

Rozważający zakup takiej nieruchomości powinni dokładnie analizować każdą ofertę, zwłaszcza lokalizację,

standard, usługi całego obiektu oraz doświadczenie inwestora i operatora, a nie jedynie sugerować się oferowaną stopą zwrotu, która może być nierealna do osiągnięcia.

Obecnie oferty z zyskiem powyżej 6 proc. uważamy za ryzykowne i mogące narazić inwestora na straty.

Zdrojowa nie tylko planuje dalsze zwiększanie udziału w branży condo, ale w jej portfolio znajdą się też obiekty niebędące finansowane w tym systemie. Dodatkowo rozwija startup VacationClub – zarządzanie wynajmem apartamentów, które oferują Hotelowy Standard™. Jest to odpowiedź na potrzeby wypoczywających osób oraz nowe trendy w podróżowaniu. Oczekujemy szybkiego zwiększenia udziału, bo Vacation­Club przebojem wszedł w segment wynajmu apartamentów wakacyjnych. Chociaż może się to wydawać konkurencyjne w stosunku do sprzedaży miejsc noclegowych w hotelach, to w rzeczywistości jest komplementarne – docieramy do nowej grupy docelowej. Zdrojowa korzystając ze swojego doświadczenia wyprzedza konkurencję, kreując nowy standard i poszerzając źródła przychodów.

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

Raport

MARRIOTT INTERNATIONAL

M

arriott International obecnie reprezentowany jest w Polsce przez 10 działających hoteli z ponad 2,6 tys. pokojami. W regionie Europy Środkowo-Wschodniej w bieżącym roku sieć powiększyła się już o trzy obiekty: 145-pokojowy hotel Marriott w Sopocie, 91-pokojowy AC by Marriott we Wrocławiu oraz 84-pokojowy Telegraaf Hotel w Tallinie, który dołączył to Autograph Collection i jest pierwszym hotelem Marriott w Estonii. W drugiej połowie roku sieć powinna powiększyć się o kolejny obiekt w Polsce: 150-pokojowy Courtyard by Marriott w Katowicach. Na rok 2018 planowane są otwarcia 100-pokojowego hotelu Moxy na lotnisku Katowice-Pyrzowice oraz trzech hoteli w Warszawie: 225-pokojowego Renaissance przy lotnisku Okęcie, 192-pokojowego Four Points by

Sheraton w samym sercu zagłębia biurowego na Służewcu Przemysłowym oraz 141-pokojowego Moxy na warszawskiej Pradze, na terenie dawnej fabryki Koneser. Poza Polską, w 2018 roku planowane jest również otwarcie pierwszego hotelu na Litwie – 199-pokojowego Courtyard by Marriott w Wilnie.

JANUSZ MITULSKI, DYREKTOR DS. ROZWOJU NA EUROPĘ ŚRODKOWO-WSCHODNIĄ I KRAJE BAŁTYCKIE Sytuacja na rynku hotelowym w Polsce i regionie Europy Środkowo-Wschodniej jest obecnie bardzo dobra. Jest to efekt nie tylko rosnącego Produktu Krajowego Brutto oraz siły nabywczej Polaków, ale także poprawiającej się infrastruktury transportowej. Nowe obiekty konferencyjno-kongresowe, areny sportowe w połączeniu z intensywnymi działaniami

organizacji odpowiedzialnych za promocję Polski, jak i aktywności samych władz lokalnych, spowodowały iż nasz kraj staje się coraz bardziej popularnym miejscem organizacji wydarzeń sportowych i biznesowych rangi europejskiej oraz światowej.

Dwucyfrowy wzrost dynamiki ruchu lotniczego na największych krajowych lotniskach w pierwszej połowie 2017, coraz większa liczba zagranicznych turystów odwiedzających Polskę, rosnący dynamicznie rynek biurowy w największych miastach, a także prognozy makroekonomiczne sugerują iż powinniśmy optymistycznie patrzeć w najbliższą przyszłość, czyli IV

kwartał br. oraz 2018 rok. Niepokojące są jedynie sygnały o rosnącej inflacji, zwłaszcza drożejącej żywności, a także o problemach na rynku pracy.

Przy planowanych nowych otwarciach hoteli może to mieć wpływ na wzrost kosztów, a w przypadku planowanych obiektów, na wzrost nakładów na ich budowę.

R E K L A M A

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

95

Raport

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

BEST WESTERN HOTELS & RESORTS

B

est Western Hotels & Resorts z siedzibą w Phoenix, Arizona, jest prywatną marką hotelarską z globalną siecią 4,1 tys. hoteli w ponad 100 miejscach na całym świecie. Hotele sieci działają pod dziesięcioma markami, które są odpowiedzią na oczekiwania inwestorów i gości: Best Western, Best Western Plus, Best Western Premier, Vīb, GLō, Executive Residency by Best Western i BW Premier Collection, a także niedawno uruchomione marki franczyzowe SureStay, SureStay Plus oraz SureStay Signature Collection.

W drugiej połowie 2016 roku przy Best Western Premier Hotel Forum Katowice otwarto Forum Kongresowe, które umożliwiło hotelowi zaoferowanie gościom aż pięć razy większej powierzchni konferencyjnej.

Na początku października ub.r. sieć zaprezentowała SureStay Hotels, rewolucyjne rozwiązanie oparte na modelu white label. W ramach SureStay hotelarzom i gościom proponowane są trzy brandy – SureStay Hotel (premium economy), SureStay Plus Hotel (lower midscale)

oraz SureStay Signature Collection (midscale soft brand).

W lutym br. otwarty został nowy obiekt pod szyldem sieci – Best Western Plus Hotel Podklasztorze.

Położony w XII-wiecznym Opactwie Cystersów łączy tradycję z międzynarodowymi standardami gościnności, co nadaje niezwykłego charakteru całemu kompleksowi.

Goście mają do dyspozycji 53 zmodernizowane pokoje, odmienione lobby oraz restaurację.

Pierwsze półrocze br. zostało zwieńczone ponownym otwarciem hotelu Best Western Plus Kraków Old Town, który przeszedł gruntowną modernizację i redesign wnętrz, oraz zmienił markę w ramach portfolio Best Western. W odrestaurowanych pokojach dominują proste formy, kontrastowe kolory oraz silne inspiracje wzorami geometrycznymi.

W czerwcu 2017 roku Best Western Hotels & Resorts otworzyło drugi katowicki obiekt – Best Western Hotel Mariacki. Ulokowany w sercu Katowic przeszedł gruntowną przebudowę i renowację – modernistycznej kamienicy, związanej na przestrzeni

lat zarówno z hotelarskimi, jak i browarniczymi tradycjami miasta, przywrócono dawny blask.

W Polsce do sieci należy obecnie 25 hoteli. Poza otwartymi na przestrzeni ostatnich miesięcy Best Western Plus Hotel Podklasztorze, Best Western Plus Kraków Old Town i Best Western Hotel Mariacki, w niedalekiej przyszłości planowane jest także otwarcie obiektu w Zakopanem – Rezydencji Gubałówka, BW Premier Collection. Sieć nie zwalnia tempa także w skali globalnej – wiosną ujawnione zostały intensywne plany rozwoju obejmujące kolejnych 500 inwestycji planowanych na całym świecie.

SAIJA KEKKONEN DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCA NA FINLANDIĘ, KRAJE BAŁTYCKIE, POLSKĘ I ROSJĘ Kondycja polskiego rynku hotelarskiego jest dobra. W ciągu ostatniego roku dostrzegałam duży potencjał do rozwoju, związany z faktem, że ten rynek nie jest jeszcze tak doj-

rzały jak inne rynki europejskie. W związku z tym nadal rośnie. Do Polski wkracza coraz więcej międzynarodowych marek, więc nadchodzące miesiące powinny być korzystne dla branży i myślę, że zaznaczą też kilka nowych trendów. Dziś nie wystarczy już przyjemny pokój, aby goście byli zadowoleni. Na przełomie 2016/2017 znaczenia na polskim rynku będą nabierać inteligentne technologie. To trend, który już kwitnie na świecie. Cieszymy się, że jesteśmy obecni w Polsce ze względu na jej potencjał i pracujemy nad otwarciami nowych hoteli, a także utrzymaniem międzynarodowych standardów sieci we wszystkich obiektach Best Western.

HOTELE DESILVA

H

otele DeSilva powstały w 2006 roku, w którym zespół doświadczonych hotelarzy oraz projektantów rozpoczął opracowanie innowacyjnego produktu hotelowego, opartego o najlepsze międzynarodowe wzory oraz dostosowanego do istniejącego oraz przewidywanego rozwoju rynku w Polsce. Punktem wyjścia do działań był pomysł na przyjazny hotel, zarówno dla gościa biznesowego, jak i turystycznego.

96

Wraz z otwarciem pierwszego hotelu DeSilva spółka rozwija się w oparciu o cztery marki własne (DeSilva Premium, DeSilva, DeSilva INN, by DeSilva,), oraz wpisujące się w strategię rozwoju i synergię biznesową sieci, marki Accor – Mercure i ibis.

Doceniając stały i dynamiczny rozwój segmentu eventowego, w 2012 roku firma odrestaurowała

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

budynek zabytkowej zajezdni tramwajowej, na krakowskim Kazimierzu. Stara Zajezdnia by DeSilva, w którym działa własny mini browar, organizuje, bankiety, koncerty, imprezy kulturalne oraz transmisje sportowe, z możliwością goszczenia jednocześnie nawet 1 tys. osób.

IWONA DONIMIRSKA DYREKTOR SPRZEDAŻY I MARKETINGU Przełom roku 2016 i 2017 zaowocował otwarciem nowego obiektu w Poznaniu (kolejny czterogwiazdkowy hotel – Desilva Premium) oraz zakupieniem przez hotele DeSilva obiektów w Opolu, Częstochowie (dwa), Karpaczu i Jeleniej Górze.

Dzięki powiększeniu portfolio

o marki Accor, jak mówi ID, zyskaliśmy możliwość dywersyfikacji oferty oraz zwiększyliśmy rozpoznawalność marek własnych. Sieć planuje otwarcia kolejnych obiektów w 2016 roku, jednak ze względu na trwające negocjacje i przygotowania inwestycji wszystkie informacje na ten temat są objęte tajemnicą handlową Strategią sieci jest stała modernizacja własnych i zakupionych obiektów. Na najbliższy okres planujemy m.in. instalacje i modernizacje systemów parkingowych (hotele Mercure w Karpaczu i Jeleniej Górze), przebudowę części publicznej na parterze (nowa aranżacja, wykończenia) w Mercure Jelenia Góra oraz wymianę infrastruktury IT (nowe serwery, komputery) w kilku obiektach.

CHOPIN AIRPORT DEVELOPMENT

S

roku.

Będzie to pierwszy hotel grupy Marriott w Poznaniu. ChAD zdecydował się na tę markę, ponieważ jak mało która pasuje do stolicy Wielkopolski – miasta innowacji, otwartego dla młodych ludzi.

Najnowszą planowaną przez spółkę inwestycją jest ponad 100-pokojowy Holiday Inn Express przy porcie lotniczym Rzeszów-Jasionka. Obiekt ma być oddany w 2019 roku.

Obecne inwestycje w nowe obiekty nie oznaczają stagnacji istniejących już obiektów. Sezon letni 2017 Best Western Hotel Jurata przywitał swoich gości nowym wystrojem lobby oraz wyremontowaną restauracją i kawiarnią.

GHEORGHE M. CRISTESCU PREZES ZARZĄDU Polski rynek hotelowy postrzegany jest przez gros międzynarodowych sieci jako najbardziej atrakcyjny wśród wszystkich rynków CEE. Skutkuje to aktywnymi działaniami sprzedażowymi skierowanymi do inwestorów rozważających współpracę z siecią hotelową opartą o umowę franczyzy lub zarządzania.

Na polski rynek skierowane są również oczy międzynarodowych operatorów, którzy upatrują swoich szans w naszym kraju. Przekłada się to na specjalizację sektora i rozdzielenie funkcji pomiędzy wyspecjalizowane podmioty branżowe, a także w większości przypadkom przynosi korzyść obu stronom.

R E K L A M A

półka jest jednocześnie inwestorem, operatorem oraz administratorem istniejących obiektów, a także inwestycji realizowanych od podstaw. Jako franczyzobiorca współpracuje z czołowymi światowymi sieciami takimi jak Marriott, Hilton, Best Western, International Hotel Group.

Spółka zarządza hotelem Courtyard

by Marriott sąsiadującym z warszawskim Lotniskiem Chopina.

W 2013 roku ChAD uruchomiła w Warszawie i Gdańsku dwa obiekty pod marką Hampton by Hilton.

W 2015 roku portfolio spółki wzbogaciło się o trzygwiazdkowy wypoczynkowo-konferencyjny Hotel Jurata, zlokalizowany na Półwyspie Helskim. W najbliższym czasie, rozpoczęta zostanie inwestycja przy Międzynarodowym Porcie Lotniczym Katowice w Pyrzowicach, gdzie powstanie hotel Moxy. W 2017 roku, spółka rozpoczęła świadczyć usługi cateringowe na rzecz salonów Executive Lounge i VIP Line na terenie Lotniska Chopina.

Renaissance Warsaw Airport Hotel będzie pierwszym w Polsce hotelem pięciogwiazdkowym w bezpośrednim sąsiedztwie portu lotniczego i zarazem pierwszym tej marki w Europie Środkowo-Wschodniej. Jego otwarcie zaplanowano na przyszły rok.

Niedawno ruszyła także budowa hotelu Moxy przy Porcie Lotniczym Katowice w Pyrzowicach. ChAD podpisała umowę z generalnym wykonawcą – IDS-BUD – na początku lipca. Hotel, w którym będzie 100 pokoi, ma być otwarty najpóźniej w trzecim kwartale 2018 roku.

Hotel przylotniskowy zyska także port Poznań-Ławica. Obiekt Moxy by Marriott ze 120 pokojami ma być gotowy w 2019 roku. Rozpoczęcie budowy inwestor zaplanował na pierwszy kwartał przyszłego

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

97

Raport

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

SIEĆ HOTELI NAT

J

est właścicielem i operatorem 17 obiektów hotelowych i wypoczynkowych oraz stacji narciarskiej Rodzinny Cieńków. Pod marką Hotele*** NAT działa dzisiaj osiem obiektów z 813 pokojami (1865 łóżek) oraz dziewięć obiektów działających pod marką Ośrodki Wczasowe NAT z 633 pokojami (1694 łóżka). NAT udziela rocznie 500 tys. osobonoclegów, a restauracje obsługują około 1,4 mln gości.

W latach 2015-2017 NAT intensywnie pracował nad poprawą jakości bazy. W tym okresie przeprowadzono remonty i kategoryzacje hoteli w Świnoujściu, Kołobrzegu, Sarbinowie, Jarosławcu, Krynicy Morskiej, Wiśle, Krynicy Zdrój.

W 2016 roku spółka zależna od NAT, Dobry Apartament, przejęła 50 apartamentów w zarządzanie.

W Hotelu*** NAT w Krynicy Morskiej wybudowano 26 komfortowych domków wakacyjnych.

W czterech hotelach trzygwiazdkowych zrealizowano wewnętrzne place zabaw dla dzieci. 15 obiektów wyposażono w zewnętrzne siłownie. W nowo wyremontowanym obiekcie w Jarosławcu powstała nowocześnie wyposażona baza rehabilitacyjna z dziewięcioma gabinetami.

Aktualnie trwa remont i rozbudowa obiektu w Bukowinie Tatrzańskiej (47 pokoi) oraz budowa basenu i remont recepcji, baru, restauracji i sal konferencyjnych

w Hotelu*** NAT w Ustroniu. Na ukończono jest remont pokoi w obiekcie Piwnicznej. Kategoryzacje tych obiektów na trzy gwiazdki zaplanowano na początek 2018 roku.

Trwają intensywne prace nad projektem budowlanym oraz przygotowaniem flagowej inwestycji NAT. W Jastarni powstanie Hotel**** Posejdon z 245 pokojami, basenem, salami konferencyjnymi, restauracjami, własną plażą i molem.

Początek inwestycji zaplanowano na wrzesień 2018 roku.

W 2016 roku dzięki funduszom z KFS przeprowadzono zaawansowany program szkoleń dla kadry menedżerskiej oraz pracowników liniowych w ramach Akademii NAT.

KATARZYNA MERWART WICEPREZES ZARZĄDU Intensywnie pracujemy nad rozwojem sieci Hotele*** NAT, która ma być liderem na rynku hoteli wypoczynkowych w Polsce. Przede wszystkim zależy nam na standaryzacji jakości usług. Chcemy, aby NAT był synonimem „wszystkiego co najlepsze w wypoczynku w Polsce”.

Rozumiemy przez to poprawę infrastruktury, coraz wyższą jakość serwisu, dobrą kuchnie, nieustanny rozwój możliwości spędzania wolnego czasu w naszych hotelach, a także wprowadzanie produktów specjalistycznych skierowanych dla dzieci (np. unikatowy w Polsce program „Dziecko i Ja”

w Hotelu*** NAT w Sarbinowie), seniorów czy osób chcących poprawić zdrowie.

Zależy nam także na wzroście rozpoznawalności marki Hotele*** NAT. W ostatnim roku przeprowadziliśmy kampanie marketingowe o zasięgu ogólnopolskim w TV oraz radiu i Internecie. Przełożyło się to na ponad 100 proc. wzrost liczby osób odwiedzających naszą stronę www. nat.pl.

Od trzech lat regularnie poprawiamy wyniki oraz współczynniki operacyjne. Liczba udzielonych osobonoclegów, w tym okresie, wzrosła o 15 proc. do rekordowego 0,5 mln/ rok, średnia cena sprzedaży wzrosła o 13 proc., a zużycie artykułów spożywczych proporcjonalnie zmalało o 7 proc. Jest to efekt reżimu kosztowego, poprawy efektywności procesów oraz wprowadzenia systemu controlingu USALI. Zmieniamy profil naszego gościa, który z jednej

strony jest bardziej wymagający, a z drugiej gotów zapłacić więcej za lepszą jakość oraz dobrą markę. Promujemy nowe kanały sprzedaży. Liczba rezerwacji dokonanych w kanałach internetowych wzrosła o 220 proc. w ciągu dwóch lat. Równolegle biuro sprzedaży dobrze radzi sobie z zadaniem pozyskiwaniem nowych partnerów biznesowych co mocno wpływa na wzrost obłożenia w naszych hotelach, szczególnie po sezonie. W ramach pionu operacyjnego rozwijamy także centralny dział zakupów, który nie tylko negocjuje kontrakty z dostawcami, optymalizuje koszty, ale także wpływa na procesy technologiczne i jakościowe.

Przed naszą firmą wciąż długa droga do osiągnięcia wszystkich założeń dotyczących poziomu usług, jednak już dzisiaj badania ankietowe wskazują na 97 proc. zadowolonych gości co może być powodem do dumy, a jest efektem zaangażowania dyrektorów hoteli i zespołów pracowników.

Centrum i hotel B&B Katowice Centrum, co było ukoronowaniem miesięcy pracy nad designem, bogatszym wyposażeniem i nowymi rozwiązaniami.

Jak wygląda nowa odsłona B&B można się przekonać odwiedzając hotel w Łodzi (149 pokoi), zlokalizowany przy al. Kościuszki 16, tuż przy pasażu Rubinsteina, w sąsiedztwie ul. Piotrkowskiej bądź Hotel B&B Katowice Centrum (105 pokoi), usytuowany w samym sercu miasta, przy

ul. Sokolskiej 4, przy budynku Filharmonii Śląskiej, w bliskim sąsiedztwie Dworca Głównego PKP. Oba obiekty mają za sobą udany debiut, oba są doskonałym wyborem zarówno dla osób podróżujących biznesowo, jak i turystycznie.

Sieć pracuje również nad udoskonalaniem pozostałych obiektów, zmieniając ich wyposażenie. Latem 2016 roku pokoje w Hotelu B&B Warszawa Okęcie zyskały nowe 40-calowe telewizory z funkcją

RAFAŁ KINCER, DYREKTOR DS. OPERACYJNYCH

B&B Hotels

G

rupa B&B to sieć hoteli ekonomicznych wywodząca się z Francji, gdzie powstała w 1990 roku. Dzisiaj swoim zasięgiem obejmuje już większość Europy. B&B przywiązuje duże znaczenie do komfortu, stara się spełniać oczekiwania gości, dostosowując się do ich lokalnych wymagań, jednocześnie zachowując doskonały stosunek jakości do ceny. Sieć bardzo szybko zyskała popularność i sympatię gości w Europie, gdzie posiada

98

obecnie 403 hoteli: we Francji (257), w Niemczech (94), we Włoszech (25), w Hiszpanii (20), w Polsce (pięć) oraz po jednym w Czechach (Praga) oraz Maroku (Rabat).

Sieć B&B w Polsce obecna jest w pięciu miastach: Toruniu (93 pokoje), Warszawie (154 pokoje), Wrocławiu (140 pokoi), Katowicach (105 pokoi) i Łodzi (149 pokoi).

Miniony rok był dla sieci bardzo pracowity i udany. Otworzono dwa nowe obiekty – Hotel B&B Łódź

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

MAŁGORZATA ŁAGODZIŃSKA DEVELOPMENT PROJECT MANAGER Rok 2016 był kolejnym dobrym rokiem dla branży. Od 2010 roku nieprzerwanie rośnie liczba turystów zagranicznych odwiedzających Polskę (średnio prawie 6 proc. rocznie), utrzymujemy wysokie tempo rozwoju gospodarczego, organizujemy coraz więcej mniejszych i większych wydarzeń kulturalnych, gospodarczych i sportowych.

Rozwija się więc turystyka zarówno biznesowa, jak i rekreacyjna, rośnie popyt krajowy i zagraniczny.

Te trendy są dostrzegalne w naszych hotelach. Rynki, które wydawały nam się trudniejsze, pozytywnie nas zaskoczyły. Z kolei te dojrzałe, takie jak Wrocław, Warszawa czy Gdańsk, ciągle się umacniają. Według STR w pierwszej połowie br. Warszawa zanotowała wzrost – zarówno poziomu obłożenia, jak i stawek. Co więcej, weekendowy RevPAR wzrósł o 15,8 proc. Na tak biznesowym rynku, jakim jest

Warszawa, jest to bardzo istotna i pozytywna zmiana.

Z drugiej strony dostrzegamy bardzo dynamicznie rozwijającą się podaż. Dotyczy to znów zarówno rynków największych, jak i mniejszych miast. W Gdańsku na samej Wyspie Spichrzów powstało ostatnio, lub w najbliższym czasie powstanie, ponad 1 tys. pokoi, a wystarczy przekroczyć Motławę, żeby trafić na kolejne projekty. W Warszawie z kolei, po okresie stagnacji, znów słyszymy o nowych projektach na różnym etapie rozwoju. Będą to już nie tylko hotele cztero- i pięciogwiazdkowe, ale również te należące do sektora ekonomicznego. Takie miasta jak Wrocław, Poznań czy Rzeszów są na uwadze wielu graczy rynkowych.

Ale ciekawie zaczyna się robić także w mniejszych miastach, ponieważ w wielu przypadkach baza hotelowa jest tam uboga, a gospodarka rozwija się dynamicznie.

W tym kontekście rozwija się również Grupa B&B Hotels, będąc częścią powyższych trendów. Do końca roku planujemy otwarcie hotelu w Krakowie. Mamy też nadzieję, że niedługo będziemy mogli zapowiedzieć kolejne. Cały czas skanujemy mniejsze i większe miasta w poszukiwaniu nowych lokalizacji.

W najbliższych latach widzimy potencjał rosnącego rynku hotelowego w ogóle, a w szczególności obiektów klasy ekonomicznej. Oczekujemy również stopniowego wzrostu zarówno stawek, jak i obłożenia, chociaż, do pewnego stopnia będzie on ograniczany rosnącą podażą.

Uważam, że z bardzo dobrym produktem, takim jak hotele B&B, w którym często pozytywnie zaskakujemy naszych gości relacją jakości usługi do ceny, jesteśmy w stanie pozyskać znaczną część tego tortu.

R E K L A M A

smart. Kolejnym krokiem w modernizacji obiektu jest przearanżowanie i uaktualnienie wystroju powierzchni wspólnych oraz odnowienie pokoi według nowego designu. Planowane są również zmiany w innych obiektach.

Podsumowując zeszły rok sieci udało się wzbogacić portfolio o ponad 250 pokoi, zaplanować zmiany w istniejących obiektach oraz rozpocząć budowę hotelu w Krakowie (130 pokoi). Hotel B&B Kraków Centrum powstaje przy ul. Monte Cassino 1 (planowane otwarcie na koniec br.), w centrum miasta, w bezpośrednim sąsiedztwie Centrum Kongresowego ICE Kraków.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

99

Raport

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

INTERFERIE

I

nterferie z siedzibą w Legnicy to największa na Dolnym Śląsku spółka branży turystycznej.

W zasobach Grupy znajduje się łącznie ponad 2 tys. miejsc noclegowych w hotelach i ośrodkach wypoczynkowych nad morzem i w Sudetach. Hotele w górach specjalizują się w ofercie łączącej sport, aktywny wypoczynek i rodzinną turystykę. Ośrodki nadmorskie to przede wszystkim bogata oferta spa, profilaktyki zdrowotnej oraz wypoczynku sanatoryjno-rehabilitacyjnego. Do grupy należy również biuro turystyczne, które pośredniczy w sprzedaży oferty wypoczynkowej w Polsce i za granicą. Spółka promuje aktywny wypoczynek, łączący relaks z profilaktyką zdrowia.

PIOTR SOSIŃSKI PREZES ZARZĄDU Dla spółki Interferie rok 2017 to rozpoczęcie inwestycji w Dąbkach gdzie przystępujemy do rozbudowy istniejącego ośrodka. Budowa wpisuje się w strategię Interferie polegającą na budowie dużych obiektów hotelowych typu „all in one”. Interferie planują, iż w Dąbkach zaproponują gościom ofertę Fun & Family wraz z elementem Medical. Nowy obiekt

będzie wybudowany w standardzie czterogwiazdkowym.

To dla nas bardzo ważne wydarzenie oraz bardzo istotna inwestycja dla spółki, ale także dla samych Dąbek. Pracę nad budową ośrodka rozpoczną się w październiku 2017 roku.

W październiku 2019 roku świętować będziemy zakończenie inwestycji i uroczyste otwarcie hotelu.

Hotel powstaje w atrakcyjnym, pełnym zieleni miejscu, w pobliżu jeziora Bukowo i plaży nad brzegiem Bałtyku. Dąbki, ze względu na swoją specyfikę uzdrowiska i związane z tym obostrzenia prawne, klimat, czystą plażę i rosnące wokół lasy sosnowe, są miejscowością preferowaną przez amatorów spokoju, pragnących podreperować swoje zdrowie oraz rodziny, które szukają możliwości spędzenia w miarę taniego urlopu z dala od miejskiego zgiełku. Ośrodek będzie oferował usługi lecznicze schorzeń takich jak astma, choroby górnych dróg oddechowych, otyłość, wady postawy, rehabilitacja narządu ruchu, jąkanie – skierowany na leczenie dzieci w wieku 2-6 lat. Grupa docelowa to zarówno klienci publiczni (pobyt dziecka finansowany przez NFZ) oraz klienci prywatni. Ośrodek będzie także oferować pobyty

turystyczno-wypoczynkowe w tym dla rodzin z dziećmi. W części rekreacyjnej powstanie basen oraz jacuzzi. Goście hotelowi będą mogli korzystać z usług pielęgnacyjnych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz kompleksu saun.

Zaplanowano również strefy rozrywkowe, restaurację, kawiarnie z ogrodem zimowym, bazę zabiegową, strefę zabaw dla dzieci.

Równolegle spółka w I półroczu br. prowadziła prace przygotowawcze i projektowe dla inwestycji w ośrodku Chalkozyn w Kołobrzegu celem zwiększenia jego atrakcyjności, między innymi poprzez: zwiększenie bazy noclegowej, rozbudowę i rozszerzenie istniejących w obiekcie funkcji, modernizację i unowocześnienie obiektu istniejącego do uwarunkowań rynkowych.

Zaplanowaliśmy również kolejne prace, mające na celu dalsze podwyższanie standardu infrastruktury

pozostałych ośrodków i hoteli.

Działania te zmierzają do oferowania usług na coraz wyższym poziomie, z coraz wyższą jakością obsługi gości, celem utrzymania pozycji lidera usług hotelarskich w poszczególnych miejscowościach.

Powyższe inwestycje staną się też czynnikiem dla rozszerzania bazy kontrahentów, z którymi spółka Interferie będzie współpracowała.

W latach 2017-2021 spółka zamierza inwestować w rozbudowę istniejącej bazy celem zwiększenia poziomu obłożenia w ciągu całego roku, uzyskania lepszych wyników finansowych, poszerzenia bazy oraz satysfakcji gości/pacjentów wraz z podnoszeniem standardów usług: rehabilitacyjno-leczniczych, związanych z uprawianiem sportu, pobytowo-żywieniowych.

otwarty został hotel Golden Tulip Warsaw Airport posiadający 90 pokoi, centrum konferencyjne, restaurację oraz niewielki fitness.

Obecnie grupa otwiera się również na istniejące hotele w ramach franczyzy, zarządzania czy najmu w ramach następujących marek: Premiere Classe – to marka z pogranicza jednej i dwóch gwiazdek z powierzchnią pokoju poniżej 14 mkw. Poza pokojami jest tam tylko sala śniadaniowa, więc cały hotel obsłużyć można przy niewielkim zatrudnieniu. Tani w budowie i szybki w realizacji, jest to hotel przeznaczony dla budżetowych gości, podróżujących zarówno w biznesowo jak i prywatnie. Obecnie

takie obiekty znajdują się w Warszawie i we Wrocławiu, a na świecie 264. LHG widzi miejsce dla takiego produktu także w innych dużych miastach, m.in. w Krakowie, Katowicach, Trójmieście, Poznaniu, Łodzi czy Szczecinie.

Campanile – to flagowa marka, obecnie po odświeżeniu koncepcji pozycjonowana w segmencie trzech gwiazdek. Hotel tej marki posiada większą niż Premiere Classe funkcję gastronomiczną, która umożliwia także obsługę grup. Historycznie Campanile był stworzony jako hotel zapewniający gościom restaurację na dobrym poziomie i do dziś we Francji hotele te są drugą największą siecią restauracji. W ramach

LOUVRE HOTELS GROUP

P

o kilku latach wolniejszego rozwoju Louvre Hotels ma przed sobą ambitne zadanie podwojenia liczby hoteli w Polsce, których jest obecnie 19 oraz rozwój w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Także globalnie, w ramach holdingu Jin Jiang ma plan stania się największą grupą hotelową na świecie.

W 2015 roku piąta największa na świecie grupa hotelowa Jin Jiang zakupiła 100 proc. Louvre Hotels i od tego momentu zaczęła się globalna ekspansja oryginalnie francuskich marek. Trwa obecnie intensywny rozwój hoteli Campanile, Kyriad oraz Golden Tulip w nie tylko w Chinach, ale także w Korei

100

Południowej, Indonezji czy Wietnamie. W Europie mają się też pojawić chińskie marki należące do grupy.

W 2018 roku ruszy nowy program lojalnościowy, który zintegruje programy lojalnościowe grup hotelowych wchodzących w skład Jin Jiang, ale także sieci stowarzyszonych. Pozwoli to na wprowadzenie programu, który od pierwszego dnia działania będzie miał między 80 a 100 milinów członków. Testowany jest także nowy system bluetooth, które ma umożliwić gościom otwieranie drzwi pokoi poprzez naciśnięcie przycisku na ich smartfonie.

Wracając na rynek polski warto wspomnieć, że w sierpniu 2017 roku

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

tej marki dopuszczane są też powierzchnie konferencyjne. Produkt ten jest na tyle uniwersalny, że dobrze sprawdzi się zarówno w dużych aglomeracjach, ale także w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców. Obecnie w Polsce jest 11 obiektów pod tą marką, a na świecie 381.

Kyriad – to marka trzy gwiazdkowa, która po kilku latach wraca do Polski. Jest zdecydowanie mniej wystandaryzowana niż Campanile i przeznaczona w dużej mierze dla istniejących hoteli, także mniejszych, już od 50 pokoi. Jest to bardzo znana marka na świecie, obecnie intensywnie rozwijana w Azji, szczególnie w Indonezji i w Chinach.

Pod jej szyldem działa obecnie 238 hoteli.

Metropolo – to chińska marka czterogwiazdkowa należąca do właściciela LHG. Będzie rozwijana w Europie, także w Polsce, w największych miastach, szczególnie

w tych, które są atrakcyjne dla azjatyckiego biznesu lub azjatyckich gości. Będzie to klasyczny produkt czterogwiazdkowy z nutą orientu.

Golden Tulip – to flagowy produkt w segmencie premium, w ramach którego przewiduje się rozbudowaną strefę F&B, w tym atrakcyjny bar oraz miejsce do pracy i spotkań. W nowych hotelach przestrzenie konferencyjne przygotowane będę do organizacji interaktywnych warsztatów, zgodnie z aktualnymi potrzebami gości korporacyjnych. Golden Tulip, to zarówno hotele miejskie, biznesowe (formuła hotelowa lub przeznaczony na dłuższe pobyty Golden Tulip Residence), ale także obiekty położone w miejscowościach wypoczynkowych. W Polsce obecnie jest sześć hoteli Golden Tulip.

Royal Tulip – to odmiana hotelu Golden Tulip w segmencie pięciogwiazdkowym. Jest to produkt przygotowany głównie dla

miejscowości wypoczynkowych i zakłada rozbudowane funkcje gastronomiczne, ale także z zakresu spa & wellness.

Powyższe zestawienie marek pokazuje, że Louvre Hotels ma ofertę dla każdego segmentu rynku.

Raport

Jak pokazują dotychczasowe wyniki hoteli, na wielu rynkach rok 2017 skończy się podobnym sukcesem jak poprzedni. Dynamiczny rozwój polskiej gospodarki, rozwój sektora BPO, poprawa infrastruktury, mają pozytywny wpływ na rynek hotelowy. Zagrożenie terrorystyczne

w Europie Zachodniej i Północnej Afryce powoduje również stabilny wzrost rynku leisure.

Coraz więcej Polaków, ale także gości zagranicznych wybiera wakacje lub krótkie pobyty weekendowe w kraju.

Rozwija się również turystyka miejska – polskie miasta mają coraz więcej do zaoferowania. Nowe muzea, bulwary czy liczne festiwale zachęcają do tzw. city-breaków.

Wiele ciekawych hoteli zostało otwartych w ciągu ostatnich 12 miesięcy i choć na niektórych rynkach nowa podaż wydaje się bardzo duża, jestem optymistą i wierzę, że znajdą one swoich gości.

Z roku na rok w Polsce rośnie też popyt na usługi z „wyższej półki” – dlatego przykładamy dużą wagę do rozwoju naszego brandu Focus Hotel Premium.

2017 to kolejny rok naszego dynamicznego rozwoju. Do sieci Focus Premium dołączyliśmy hotel Pod Orłem w Bydgoszczy oraz podpisaliśmy umowy dzierżawy na trzy kolejne hotele, ugruntowując swoją pozycję lidera wśród sieci oferujących ten model współpracy.

W sumie realizowanych jest obecnie aż pięć nowych inwestycji, które prowadzone będą pod marką Focus lub Focus Premium – w Sopocie, Białymstoku, Poznaniu, Lublinie oraz Warszawie. Chcemy utrzymać

tę dynamikę i niebawem wyjść za granicę. Już we wrześniu otworzymy biuro w Bukareszcie, które będzie odpowiedzialne za rozwój naszej sieci na terenie Rumunii, Węgier, Czech oraz Słowacji.

Starannie selekcjonujemy obiekty i negocjujemy warunki. Najważniejszym celem, jaki sieć stawia sobie na najbliższe miesiące i lata, jest pozyskanie hoteli w Krakowie i Wrocławiu, wyjście poza granice kraju oraz debiut Focus Hotels na giełdzie.

Pierwszych inwestycji sieci za granicą spodziewać się można w stolicy Rumunii – Bukareszcie.

Działalność hotelową prowadzimy w nieruchomościach będących własnością Grupy Kapitałowej oraz w obiektach dzierżawionych od inwestorów zewnętrznych. Inwestorom proponujemy dzierżawę na atrakcyjnych warunkach – zapewniamy m.in. gwarantowany czynsz i gwarancję zwrotu z inwestycji. Ten model cieszy się coraz większym zainteresowaniem i będziemy go rozwijać.

ADAM KONIECZNY DYREKTOR DS. ROZWOJU NA POLSKĘ I EUROPĘ WSCHODNIĄ

FOCUS HOTELS

A

ktualnie w skład Focus Hotels wchodzi osiem trzy – i czterogwiazdkowych obiektów. Łącznie do dyspozycji oddają obecnie 37 sal konferencyjnych o łącznej powierzchni 2320 mkw. oraz 726 pokoi. W ostatnich dwóch latach Focus Hotels podpisało kontrakty na kolejne obiekty hotelowe o łącznej liczbie 600 pokoi.

Sytuacja biznesowa obiektów Focus Hotels w 2016 roku była wzrostowa. Przychody za cały 2016 rok wzrosły o 5 mln zł w stosunku do roku 2015 (+17,5 proc.), w dużej mierze za sprawą otwartego w czerwcu 2016 roku Focus Premium Gdańsk.

Wzrosła także frekwencja hoteli (+1,3 p.p. vs 2015), a średnia cena za pokój oraz RevPAR wzrosły o 5,6 zł. W 2016 roku obiekty sieci Focus Hotels obsłużyły 223 886 gości.

W pierwszym półroczu 2017 roku Focus Hotels zanotował wzrost przychodów o 32 proc. w stosunku do pierwszego półrocza 2016 roku, na co wpływ ponownie miało

otwarcie hotelu Premium w Gdańsku, a także dołączenie do sieci w kwietniu 2017 r. Focus Premium Pod Orłem w Bydgoszczy.

ŁUKASZ PŁOSZYŃSKI CZŁONEK ZARZĄDU Rosnący ruch turystów w kraju napędza polski rynek, przez co jest on atrakcyjny dla inwestorów i deweloperów.

Rośnie również liczba gości z zagranicy, a Polska staje się coraz bardziej rozpoznawalnym kierunkiem turystycznym.

Wskaźniki frekwencji i przychodów rosną, a my jesteśmy przekonani, że polska branża ma przed sobą jeszcze lepsze perspektywy niż do tej pory.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

101

Raport

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

VIENNA HOUSE

W

Vienna House liczy się odkrywanie, zdobywanie nowych doświadczeń oraz znajdowanie piękna w prostocie życia. Największa grupa hotelarska Austrii posiada i prowadzi hotele mające własny charakter, ale kierujące się tymi samymi wartościami i jednym wspólnym celem: Zachwycać gości. Hotele marki Vienna House charakteryzuje ekskluzywny design. Są wśród nich indywidualne hotele miejskie i ośrodki wypoczynkowe, które wyróżniają się ponadczasowym wystrojem i klasą. Vienna House Easy to grupa stylowych hoteli o swobodnej, nieformalnej atmosferze i prostym, świeżym wystroju. Firma zatrudnia obecnie 2,2 tys. pracowników w dziewięciu krajach. Vienna House jest zarejestrowaną marką spółki Vienna International Hotelmanagement AG.

TOMASZ PIÓRKOWSKI DYREKTOR REGIONALNY VIENNA HOUSE POLAND Rok 2017 jest dla sieci Vienna House przełomowy. Sfinalizowana w czerwcu tego roku umowa, na podstawie której całkowity udział w kapitale spółki Vienna International Hotelmanagement AG (Vienna House) został przekazany w ręce Vienna House Capital, spółce zależnej od tajskiej firmy U City, pozwala nam z optymizmem patrzeć w przyszłość i dalszy rozwój grupy w Polsce i zagranicą.

Na tej podstawie Vienna House stała

się właścicielem hoteli Vienna House Amber Baltic Miedzyzdroje, Vienna House Andel’s Lodz, Vienna House Easy Angelo Katowice, Vienna House Easy Cracow oraz najemcą Vienna House Andel’s Cracow. W kolejnych latach Vienna House będzie skupiać się na zawieraniu umów o zarządzanie i najmie, a także nabywać nowe nieruchomości lub całe ich portfolio.

Ponadto, w lipcu, Vienna House zawiązała z tajską grupą zarządzającą hotelami Absolute Hotel Services (AHS) umowę joint venture. Jej celem jest otwarcie nowych hoteli pod markami należącymi do tych spółek na rynku europejskim i azjatyckim.

Obie grupy podobnie się pozycjonują, odzwierciedlając w swoich obiektach luźny styl, współczesne trendy, a także kulturę i hotelarstwo charakterystyczne dla krajów, z których się wywodzą.

Oprócz pięciu wyżej wymienionych hoteli, w lecie 2018 roku do portfolio Vienna House w Polsce, dołączy nowy hotel w Warszawie – Vienna House Mokotow Warsaw.

To, co wyróżnia wszystkie obiekty Vienna House, to własny, wyjątkowy charakter, a ich wspólnym celem jest zachwycać swoich gości zarówno poprzez jakość obsługi, jak i atmosferę i design. W Vienna House ważna jest prostota rozwiązań, która pozwala poczuć się gościom naprawdę dobrze, bez względu na cel podróży i długość pobytu.

Hotele Vienna House w Polsce osiągają bardzo dobre wyniki na rynku, dzięki czemu mogliśmy podjąć decyzję o modernizacji dwóch z nich:

Vienna House Amber Baltic Miedzyzdroje oraz Vienna House Easy Cracow. To oznacza, że już w 2018 roku, goście odwiedzający oba obiekty zobaczą je w zupełnie nowej odsłonie. W przypadku hotelu Vienna House Easy w Krakowie remont hotelu zbiegnie się z jego 25-letnim jubileuszem.

Ponadto, prowadzimy rozmowy na temat dalszego rozwoju naszej grupy w Polsce. W sierpniu ogłosiliśmy otwarcie nowego hotelu w Warszawie. Inwestycja zlokalizowana jest przy ul. Postępu, w samym centrum mokotowskiego centrum biznesowego. Sprawdzamy również możliwości rozwoju w innych dużych miastach, w których jeszcze nie jesteśmy obecni, tzn. Trójmiasto, Poznań czy Wrocław. Nie zamykamy się jednak na inne miejscowości z dużym potencjałem. Do tych lokalizacji należą Kraków i Katowice oraz Warszawa.

Branża turystyczna jest jednym z najszybciej rozwijających się sektorów gospodarki, co wpływa

pozytywnie na cały rynek hotelarski.

W tym momencie, nic nie wskazuje na to, aby ten pozytywny trend zmienił swój kierunek.

Jednakże, wraz z rozwojem rynku, rośnie również konkurencja, dlatego tak ważne jest, aby wsłuchać się w potrzeby swoich gości i dostosować ofertę do ich wymagań.

W kolejnych latach hotele będą stawiać na nowe technologie i sprzedaż online, która z roku na roku zyskuje coraz większe znaczenie w przychodach hoteli. Ponadto, ważne stają się również rozwiązania przyjazne środowisku, w tym sposób zarządzania odpadami czy korzystanie ze źródeł energii odnawialnej.

Obecnie hotele to nie tylko miejsce, w którym rezerwujemy pobyt, ale miejsce w którym warto być. Dlatego tak ważny jest design, sposób aranżacji części wspólnych, a także historia samego hotelu i jego lokalizacji. Według mnie zwycięsko z walki o swoje miejsce na rynku wyjdą te hotele, które dostrzegą te potrzeby, stawiając gościa w centrum swoim działań i dostosowując je do indywidualnych potrzeb i stylu życia.

w zakresie aranżacji wnętrz, zmienił także brand w ramach struktur największej na świecie rodziny hotelowej i rozpoczął funkcjonowanie jako Best Western Plus Kraków Old Town.

Drugim obiektem należącym do spółki, który powiększył liczbę pokoi i przeszedł remont generalny jest Sanatorium Uzdrowiskowe

Augustów. Nowy obiekt hotelowy posiada 54 klimatyzowane i nowocześnie zaprojektowane pokoje, co łącznie z obecnym budynkiem zapewnia 274 miejsc noclegowych w 141 pokojach hotelowych. Pokoje zostały zaaranżowane z myślą o najwyższym komforcie gości.

Dodatkowo do dyspozycji gości oddano dwie sale restauracyjne

SATORIA GROUP

S

półka Satoria Group oparta jest całkowicie na polskim kapitale. Posiada udziały w wyspecjalizowanych podmiotach, których głównym obszarem działalności i kompetencji jest świadczenie usług hotelarsko-konferencyjnych, zarządzanie obiektami, a także wynajem powierzchni biurowych. W lipcu 2016 nastąpiła

102

zmiana siedziby spółki i obecnie zaprasza partnerów i gości na Plac Unii w Warszawie.

Bieżący rok był dla grupy Satoria przełomowy pod względem inwestycji w istniejącym portfelu.

Doskonale znany gościom odwiedzającym Kraków, obiekt grupy, Best Western Old Town, przeszedł renowację oraz przeobrażenie

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

oraz Cafe & Bar Nad Jeziorem, z którego okien rozpościera się malowniczy widok. Dodatkowo, na dwóch kondygnacjach całkowicie nowego Centrum Rehabilitacji można skorzystać z zabiegów leczniczych w zakresie profilaktyki zdrowotnej, leczenia schorzeń przewlekłych oraz rehabilitacji narządu ruchu, basenu rehabilitacyjnego z hydromasażami i kompleksem saun, a także z zabiegów rehabilitacji kardiologicznej. Te szerokie inwestycje w istniejącym portfolio spółki to część strategii mającej na celu ciągłe podnoszenie jakości świadczonych usług naszej grupy.

Przyszły rok dla spółki, to otwarcie Hilton by Hampton Old Town w Gdańsku. Ten 154 pokojowy obiekt, usytuowany w absolutnym centrum starego miasta, wprowadzi nową jakość nie tylko w samym Trójmieście ale również w całej grupie marki Hilton. HbH Old Town, zlokalizowany na terenie legendar-

nego starego kina, stanowi połączenie historii gdańskiej starówki i najnowocześniejszych rozwiązań w światowym hotelarstwie.

Satoria Group zarządza siedmioma własnymi hotelami klasy biznes i klasy turystycznej działającymi pod markami Best Western, START hotel i RT Hotels w Warszawie oraz Krakowie. W swoim port folio posiada także centrum konferencyjne

nad Zalewem Zegrzyńskim oraz sanatorium w Augustowie.

MICHAŁ ŚWIGOST, DYREKTOR SPRZEDAŻY I MARKETINGU Rok 2016 był rekordowy dla polskiego hotelarstwa. Wskaźnik RevPAR wzrósł prawie o 12 procent i wynik ten oparty był o frekwencję jak i cenę średnią. W połączeniu ze wzrostem gospodarczym w okolicy 3-4 procent, dało to mocny i perspektywiczny rok dla całej branży. Było to wsparte przez inwestycje w największych miastach. Centra kongresowe w Krakowie i Katowicach, hale widowiskowe, warszawskie Muzeum Polin, Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu czy Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku. Wynik roku 2016 wsparty był również dużymi wydarzeniami. Szczytem NATO, Światowymi Dniami Młodzieży, Europejskimi Nagrodami Filmowymi i wieloma innymi, jak Mistrzostwa Świata w Hokeju czy Mistrzostwach Europy w Piłce Ręcznej.

Pomimo braku tak dużych wydarzeń w bieżącym roku, w samej tylko Warszawie, narastająca dynamika RevPAR za pierwsze siedem miesięcy to prawie 12 procent! Wynik ten w dużej mierze osiągnięty jest podniesieniem ceny średniej w mieście.

To dobry prognostyk do planowania sprzedaży w przyszłym roku.

Przy planowaniu przychodów 2018 na pewno należy brać również pod uwagę lawinowo rosnącą podaż.

W Warszawie w latach 17-20 to prawie 3500 nowych pokoi.

W niezwykle popularnym, bijącym rekordy sprzedaży Gdańsku to w najbliższych latach 1500 nowych pokoi, nie licząc istotnego segmentu aparthoteli. Natomiast dobrym elementem rosnącej podaży jest fakt, że duża jej liczba to luksusowe, pięciogwiazdkowe obiekty. Ten segment rynku na pewno będzie znacząco podnosił rentowność całej branży.

Raport

DOBRY HOTEL

T

o dynamicznie rozwijająca się polska sieć, która specjalizuje się w zarządzaniu obiektami hotelowymi, gastronomicznymi oraz świadczeniu usług konsultingowych w obszarze HoReCa. W ramach zarządzania prowadzi funkcjonujące obiekty oraz wprowadza na rynek nowe hotele, poczynając od etapu ich projektowania, co zwykle pozwala znacząco zoptymalizować koszty inwestycji.

Nazwa firmy to przede wszystkim zobowiązanie i deklaracja wartości, które zaproponowane są gościom oraz inwestorom. Firma Dobry Hotel powstała w 2004 roku, a dzisiaj w skład sieci wchodzi sześć hoteli w czterech miastach na terenie Polski, samodzielne bistro i restauracja oraz centrum konferencyjne w Gdańsku. Firma jest w trakcie wprowadzania na rynek pięciu kolejnych hoteli (trzy pierwsze zostaną otwarte do końca 2017 roku): w Krakowie (pięciogwiazdkowy Hotel Unicus Palace u zbiegu ulicy Floriańskiej i Św. Marka w Krakowie), Poznaniu (trzygwiazdkowy Hotel Altus przy ulicy Święty Marcin 40), Zakopanem (czterogwiazdkowy Hotel Aquarion przy ulicy Jagiellońskiej 29), Wrocławiu (czterogwiazdkowy Best Western Premier City Center przy ulicy Gwarnej) i Gdańsku (czterogwiazdkowy Hotel Deo Gdańsk Old Town), a w planach są też kolejne obiekty.

Dobry Hotel prowadzi hotele zarówno pod własnym szyldem, jak i pod markami międzynarodowych sieci: pod Best Western funkcjonuje jeden z gdańskich hoteli oraz realizowany obiekt we Wrocławiu, firma posiada również licencję Marriott International na otwieranie i zarządzanie obiektami tej marki i jest to kolejne potwierdzenie wysokich

standardów jakimi kieruje się operator.

W zarządzanie obiektami zaangażowany jest zespół profesjonalistów, zatrudniony w centrali firmy w Gdańsku, w ramach której wyodrębnione zostały poszczególne departamenty: dział sprzedaży; dział zarządzania przychodami; dział marketingu; dział księgowości; dział kadr oraz dział zakupów i kontrolingu, których zadaniem jest dbanie o ciągły rozwój, przestrzeganie standardów, optymalizację kosztów , dobry wizerunek oraz zwiększanie dochodów firmy.

DANIEL ŁUKASZEWICZ DYREKTOR DS. ROZWOJU Na początku 2017 roku firma podjęła decyzję o zwiększeniu rozpoznawalności marki Dobry Hotel. Jednym z efektów tej decyzji była zmiana nazwy dwóch hoteli, które do tej pory występowały pod szyldem Best Western na Hotel Aqua Sopot i Hotel Bonum.

Pod koniec 2017 roku powitanie platforma rezerwacyjna dla wszystkich obiektów sieci Dobry Hotel, do końca tego roku planowane jest też zakończenie wdrażania nowej identyfikacji hoteli i wszystkich materiałów reklamowych.

Na ten rok planowane jest też wzbogacenie wyposażenia hotelu Best Western Plus Arkon Park w Gdańsku.

Rok 2017 to kolejny udany rok dla branży hotelarskiej i kolejny udany dla sieci Dobry Hotel. Prognozy na przyszły rok są optymistyczne, a biorąc pod uwagę znaczony wzrost liczby pokoi jakimi będziemy dysponować dla naszych gości oraz to, że wejdziemy na rynki hotelarskie w kolejnych miastach, tylko nas w tym utwierdza.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

103

Raport

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

LARIS HOTELS GROUP

O

d 2005 roku zajmuje się profesjonalnym zarządzaniem oraz wynajmem hoteli. W portfolio znajduje się obecnie dziewięć obiektów w standardzie od dwóch – do czterech gwiazdek, położonych w Krakowie i w Wieliczce, a od niedawna także w Pradze. W firmie pracuje 130 osób, które tworzą zgrany zespół, a wzajemny szacunek i ciągły rozwój kompetencji to główne filary polityki personalnej firmy.

Pod koniec 2016 roku Laris przejął prowadzenie trzygwiazdkowego hotelu w Wieliczce, tuż obok kopalni. Hotel wymagał nakładów modernizacyjnych i oczywiście rebrandingu. Obiekt położony jest wśród zieleni z dostępem do strumyka i parku ze starodrzewem – nazwa, którą ochrzczono nowy obiekt nawiązując do otoczenia, to Garden Park Hotel. W budynku jest 40 pokoi, profesjonalna kuchnia oraz sala bankietowa, która pomieści 150 osób.

Na przełomie roku zakończyła się umowa z najemcą restauracji w obiekcie Spatz na krakowskim

Kazimierzu. Laris poszerzył portfolio i rozpoczął przygodę z gastronomią – to trudny i wymagający obszar rynku HoReCa, niemniej komplementarny do usług hotelowych.

Restauracja obecnie nazywa się Kazimir.

W tym roku firma wypłynęła na wody międzynarodowe stając się partnerem w spółce prowadzącej trzygwiazdkowy, 84-pokojowy hotel w Pradze. Zarządzanie sprzedażą ma miejsce centralnie z Krakowa, natomiast działalność operacyjna będzie prowadzona lokalnie. Firma nie wyklucza kolejnych obiektów w tym mieście.

Koniec tego roku to również intensywne przygotowania do otwarcia 10 obiektu w Krakowie.

Będzie to czterogwiazdkowy hotel położony w dynamicznie rozwijającej się dzielnicy Podgórze, tuż obok dobrze znanej Korony i Rynku Podgórskiego. Plaza Boutiqe Hotel, zlokalizowany historycznej, całkowicie odnowionej kamienicy, zaoferuje 34 pokoi. W budynku znajdzie się również restauracja, małe spa i sala konferencyjna. Otwarcie nastąpi na początku 2018 roku.

MICHAŁ DRZYŻDŻYK PREZES ZARZĄDU Lata 2016 i 2017 to dalszy, ciągły rozwój rynku hotelarskiego w Polsce, który na pewno nie omija Krakowa. Dużo nowych otwartych hoteli (o których obszerniej można przeczytać w niniejszym magazynie) oraz niesamowita liczba apartamentów szybko nasycają krakowski rynek, a co za tym idzie w 2017 roku RevPAR, szczególnie w obszarze apartamentów i aparthoteli (jak wynika z naszych obserwacji) nie rośnie, a wręcz może spadać. Jak zakończy się ten rok dowiemy się już za kilka miesięcy, o ile dane uwzględnią nie tylko hotele. Aby skutecznie konkurować na coraz ciaśniejszym rynku w Laris Hotels Group postawiliśmy na ciągły rozwój działu sprzedaży poprzez

pozyskanie doświadczonych specjalistów z rynku jak i intensywny rozwój oprogramowania do zarządzania przychodem.

Rok 2018 w Krakowie może być pierwszym rokiem spadku dynamiki powstawania nowych hoteli – nasycenie rynku daje o sobie znać. Inwestorzy i operatorzy z większą uwagą mogą dobierać lokalizacje i standard inwestycji – moment kiedy sprzedawało się wszystko mija i rynek staje się dojrzały i konkurencyjny.

Pod koniec marca 2017 roku zakończył się półroczny, generalny remont pokojów w Qubus Hotel Kraków.

Całkowicie nowy, bardziej nowoczesny wygląd zyskało blisko 190 pokoi.

Pomieszczenia swoim designem nawiązują do architektury miasta, a także sąsiedniego Kazimierza.

By sprostać rosnącym oczekiwaniom gości, pod koniec 2016 roku całkowicie nowy wygląd zyskała także restauracja Qubus Hotel Kraków.

Podczas generalnego remontu wymieniono min. stoły i krzesła, usunięto zasłony na rzecz rolet

rzymskich, które wprowadzają ciepły i niepowtarzalny nastrój.

W Qubus Hotel Gdańsk w całym hotelu wymienione zostały wykładziny oraz powstał duży taras zewnętrzny od strony Motławy.

Odświeżony i odnowiony został także Qubus Hotel Zielona Góra, w którym odmalowano wszystkie pokoje. Wymieniono w nim także wszystkie wykładziny. Podobnie jak w Krakowskim obiekcie duże zmiany zaszły w restauracji hotelowej, w której również przeprowadzono generalny remont. Dodatkowo w całej sieci systematycznie wymieniane jest oświetlenie na przyjazne środowisku lampy LED’owe.

Ze względu na biznesowy charakter hoteli, sieć podnosi jakość oferowanych usług również

QUBUS HOTEL

S

ieć Qubus Hotel jest stabilną na polskim rynku marką, która systematycznie rozwija swoje obiekty. Hotele zlokalizowane są w znanych polskich miastach. W 12 obiektach trzy – i czterogwiazdkowych, znajduje się 1260 pokoi i 48 sal konferencyjnych, wyposażonych w nowoczesny sprzęt audiowizualny. W obiektach są również restauracje, a w wybranych hotelach goście mogą skorzystać z lobby barów oraz bogatej oferty fitness (baseny, sauny, siłownie, pokoje relaksacyjne).

Qubus Hotel oferuje najwyższą jakość usług, dlatego co roku we wszystkich obiektach sieci sukcesywnie remontowane, odnawiane i odświeżane są przestrzenie hotelowe.

104

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

GŁOS RYNKU – WYBRANE SIECI I FIRMY HOTELOWE

w obszarze dostępu do internetu.

We wszystkich obiektach zakończony został etap instalacji łączy światłowodowych wraz ze znaczną rozbudową ich przepustowości oraz kontynuowana jest wymiana systemów sieci WiFi. Mówiąc o inwestycjach nie można zapomnieć o wizji efektywnego rozwoju sieci. W tym celu stworzony został program franczyzowy. Qubus Hotel proponuje współpracę franczyzową obiektom z infrastrukturą noclegową min. 50 pokoi w standardzie trzy i czterogwiazdkowym. Ze względu na to, że udział segmentu MICE stanowi 21 proc. w całej strukturze gości Qubus Hotel, obiekty

chcące dołączyć do sieci powinny dysponować co najmniej jedną salą konferencyjną i śniadaniową oraz jedną salą restauracją. Ważnym wymogiem jest także lokalizacja obiektu w centrum miasta, które ma powyżej 100 tys. mieszkańców

JACEK BIJAK, DYREKTOR SPRZEDAŻY I MARKETINGU Rynek hotelowy w Polsce w 2016 cechował się utrzymaniem trendów rozwojowych i osiągnięciem rekordowych wyników. Pozytywne jest przede wszystkim to, że w zasadzie od 2010 roku stale obserwujemy dużo mocniejszy wzrost popytu w stosunku do nowej podaży.

Potwierdzają to dane STR, na podstawie których oceniamy kluczowe parametry hotelowe kraju: OCC +3,7 proc., ADR +7,7 proc. oraz RevPAR +11,6 proc. Większość polskich destynacji znacząco poprawiła ostatni wskaźnik na co złożyło się kilka czynników zarówno zewnętrznych (głównie zagrożenie terroryzmem w Europie i tym samym większe zainteresowanie turystów bezpieczną w tym obszarze Polską), jak i wewnętrznych (inwestycje, program 500+).

Dla sieci Qubus Hotel rok 2016 również był jednym z najlepszych – ze wzrostami odpowiednio +7,8 proc. (przychody) i +14,2 proc. (EBITDA).

Owocna okazała się nasza strategia

Raport

oparta na doborze efektywności sprzedaży (z zachowaniem odpowiedniej kontroli kosztów), ponieważ wzrost zysków jest dużo wyższy w stosunku do wzrostu obrotów.

Wyzwania które stoją przed hotelarzami obecnie to dość duża liczba nowych inwestycji hotelowych, głównie w Warszawie oraz Trójmieście. Biorąc jednak pod uwagę że OECD podwyższyła ostatnio prognozę wzrostu PKB Polski w 2017 r. do 3,6 proc. z 3,2 proc., a w 2018 r. pozostawiła ją na poziomie 3,1 proc. bez wyraźnego załamania gospodarczego, sytuacja powinna zapewnić dość równy i stabilny rozwój branży hotelarskiej.

KRISTENSEN GROUP

F

irma specjalizuje się w nieruchomościach wakacyjnych.

Ma duńskie korzenie, w Europie działa od ponad pół wieku.

Na polski rynek weszła na początku lat 2000 i zadebiutowała dużym kompleksem nadmorskich apartamentów Baltic Park w Świnoujściu.

Od tego czasu zrealizowała również inwestycje w górskich kurortach: Karpaczu – Apartamenty pod Śnieżką, w Wiśle – Apartamenty Bukowa Góra (dwa budynki), a także na Mazurach – Osadę Zamkową w Pasymiu. Deweloper łącznie wybudował blisko 500 apartamentów.

W 2017 r. deweloper oddał do użytku II etap Apartamentów Bukowa Góra. Na zboczu góry Bukowej w Wiśle powstał pięciokondygnacyjny budynek z 75 apartamentami, który komponuje się z już zrealizowanym I etapem inwestycji. Łącznie w dwóch obiektach znajduje się 119 lokali. Wielkość apartamentów dostosowana jest do indywidualnych potrzeb – począwszy od małych ponad 30 mkw. do przestronnych o powierzchni ponad 100 mkw. Dziś wszystkie apartamenty są sprzedane, ale można je wynajmować.

Obiekty utrzymane są w charakterystycznym modernistycznym stylu dla Wisły z lat 30. Nawiązanie do tradycji współgra z nowoczesnymi

i naturalnymi materiałami wykończeniowymi takimi jak szkło, stal, kamień, drewno.

W drugiej połowie 2018 r. Kristensen Group zamierza rozpocząć kolejną inwestycję w Karpaczu – Active Village położoną przy ul.

Partyzantów na wysokości ponad 800 m n.p.m. Powstanie tam 50 stylowych i nowoczesnych chat górskich rozrzuconych w pozornym nieładzie. Domy będą budowane z użyciem miejscowych górskich materiałów. Zwarta zabudowa chat górskich pozwoli zachować dużo przestrzeni na strefy aktywności i zieleń. Na terenie inwestycji znajdzie się strefa natury z pasem dzikiej zieleni, górskim potokiem, niewielkimi stawami, naturalnymi głazami i ścieżką do spacerów.

W I etapie inwestycji powstaną 22 domy jednorodzinne (w każdym z nich są po 2 apartamenty), w II – 37 (w każdym z nich są po 2 apartamenty). Łącznie będzie 118 apartamentów. Powierzchnia lokali kształtuje się na poziomie między 45 a 73m2.

Z myślą o przyszłym projekcie Park Jaworzyna w Krynicy-Zdrój, Kristensen Group wspólnie z Dwell Well Development powołał spółkę Holiday Investments. Na działce wielkości ponad 6 ha przy ul. Czarny Potok w Krynicy-Zdrój powstanie

ok. 130 lokali skupionych w kilku budynkach.

JACEK TWARDOWSKI DYREKTOR ZARZĄDZAJĄCY Rynek nieruchomości wakacyjnych w Polsce jest bardzo perspektywiczny.

W pierwszych latach funkcjonowania tego typu nieruchomości w naszym kraju widać było, że dla wielu firm był to łakomy kąsek. W tamtym czasie powstało też niestety wiele tzw. koszmarków architektonicznych, które nie znalazły nabywców, więc ciągle straszą w niektórych miejscowościach wypoczynkowych. Na szczęście na rynku pozostali gracze, którzy przywiązują wagę do wyglądu i jakości swoich inwestycji. Powstają po prostu dobre projekty. Jeśli chodzi o popyt na nieruchomości wakacyjne – odnotowujemy duże zainteresowanie apartamentami. Zmienia się świadomość gości – jeszcze kilka lat temu zainteresowani wakacyjnymi apartamentami kupowali marzenia o pięknym lokum i atrakcyjnych

zarobkach z wynajmu. Dziś, po latach funkcjonowania tego segmentu, wiemy już, że te marzenia to rzeczywistość, że projekty wyglądają tak jak na wizualizacjach, a właściciele osiągają rocznie stopy zwrotu z inwestycji na poziomie 7-8 proc. Przez kilkanaście lat zarówno deweloperzy, jak i indywidualni inwestorzy nauczyli się podejmować rozsądne decyzje biznesowe.

W najbliższym roku możemy się więc spodziewać zrównoważonej podaży i przewidywalnego popytu.

Oceniamy pozytywnie potencjał rozwojowy nieruchomości wakacyjnych – w innym wypadku nie rozważalibyśmy rozpoczynania kolejnych projektów.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

105

Raport

GŁOS RYNKU – DOSTAWCY

DOSTAWCY O BRANŻY

Jak co roku poprosiliśmy dostawców produktów i usług dla branży HoReCa o wyrażenie swoich opinii na temat kondycji rynku oraz trendów, które obserwują. Z tych wszystkim komentarzy można wysnuć kilka wniosków: ekologia i wysoka jakość zyskują na znaczeniu, poprawia się standard ofert, a hotelarze coraz częściej wybierają nowoczesne technologie.

Rozwiązania eko na topie Aneta Krupa, Marketing Manager Hospitality, Institutional Division Central East and East Europe Ecolab Czy wiecie Państwo ilu potencjalnych gości może stracić hotel w wyniku jednej negatywnej opinii wyrażonej w internecie?

Badania mówią o 30, nie dziwi, zatem fakt, że higiena i czystość odgrywają kluczową rolę w podnoszeniu poziomu satysfakcji gości a tym samym w sukcesie podmiotów sektora turystycznego. Zdajemy sobie sprawę z rozmiarów wyzwania polegającego na konieczności stałego zapewniania najwyższych standardów czystości niejednokrotnie pod ogromną presją czasu.

Dane na temat wydajności wskazują, że produkty Ecolab pozwalają niezmiennie uzyskiwać najlepsze rezultaty. Przykładowo, produkt Oasis Pro Acid Bath usuwa dwukrotnie więcej kamienia niż produkt wiodącej marki konkurencyjnej*.

Innowacyjne i skoncentrowane produkty dostępne są w dwulitrowych workach, z których można uzyskać nawet 1 tys. butelek wielokrotnego użytku ze spryskiwaczem**, dzięki czemu w znaczący sposób zmniejsza się ilość generowanych odpadów z tworzyw sztucznych.

Dzięki wyjątkowej metodzie dozowania nie dochodzi do kontaktu ze skoncentrowanym roztworem, co przekłada się na bezpieczeństwo

106

pracowników odpowiedzialnych za utrzymanie czystości.

Obserwujemy coraz większe zainteresowanie rozwiązaniami ekologicznymi tj. takimi, które w znaczny sposób ograniczają negatywny wpływ na środowisko naturalne.

Nie ulega wątpliwości, iż wszystkie produkty maja wpływ na środowisko, czy to w trakcie procesu ich tworzenia, stosowania lub utylizacji. W firmie Ecolab optymalizujemy całkowity cykl życia naszych produktów i usług oraz projektujemy je w taki sposób, aby pomagały zwiększyć bezpieczeństwo, obniżyć zużycie wody i energii oraz zredukować ilość chemikaliów i odpadów uwalnianych do środowiska.

Oprócz właściwych produktów potrzeba również akcesoriów dostosowanych do aktualnych potrzeb, aby pracownicy mogli w optymalnym czasie posprzątać pokój przy zachowaniu wysokiej wydajności.

Oferujący możliwość dostosowania do bieżących potrzeb zestaw do czyszczenia pokoi firmy Ecolab zwiększa wydajność oraz ułatwia pracę poprzez zastosowanie lekkich akcesoriów, dzięki którym pracownicy mogą z łatwością przechodzić od jednego zadania do następnego przy minimalnej częstotliwości

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

korzystania z wózka z przyborami do utrzymywania czystości.

Przyjmując, że średnio koszt pracy stanowi 91 proc. kosztów utrzymania czystości, zatrudnienie, przeszkolenie i utrzymanie odpowiedniego personelu stanowi klucz do sukcesu w tym obszarze. W odpowiedzi na powyższe wyzwania lokalni przedstawiciele firmy Ecolab współpracują z klientami w celu zapewnienia programów szkoleniowych dostosowanych do indywidualnych potrzeb każdego z nich. Modularne procedury firmy Ecolab mogą być stosowane w celu szybkiego przeszkolenia nowych pracowników a także odświeżenia wiedzy doświadczonego personelu. To z kolei pozwala utrzymać najwyższe standardy czystości stanowiące klucz do zapewnienia satysfakcji gości.

Pragnę podkreślić, iż opieka serwisowa stanowi istotną i integralną część naszego programu jak również naszej kompleksowej oferty.

Dokładamy wszelkich starań, aby świadczyć serwis najwyższej jakości; podczas regularnych wizyt serwisowych konsultanci Ecolab współpracują z zespołem klienta w celu upewnienia się, że personel zawsze bezpiecznie przeprowadza właściwe procedury, stosuje odpowiednie

produkty oraz otrzymuje oczekiwane rezultaty. Wizyty serwisowe są rejestrowane przy użyciu nowoczesnej platformy do raportowania.

Rejestracja kontroli, obserwacji, szkoleń, zaleceń w punktach krytycznych pozwala naszym klientom na szczegółową analizę podejmowanych działań. Raporty są podsumowywane, prezentowane i wysyłane pocztą elektroniczną w celu przedstawienia szczegółowych danych i dokonanych obserwacji.

To właśnie, dlatego nasz pięciogwiazdkowy program spotyka się z dużym zainteresowaniem i uznaniem wśród klientów. Innowacyjne produkty w połączeniu z wydajnym systemem dozowania oraz odpowiednim sprzętem czyszczącym, pakietem szkoleń i opieką serwisową pozwala na zapewnienie czystego, bezpiecznego i przyjaznego środowiska, które sprzyja utrzymaniu dobrej reputacji i rozwojowi prowadzonej działalności. *Badanie skuteczności w zakresie usuwania kamienia. Ecolab Acid Bath w porównaniu z produktami wiodącej marki konkurencyjnej, 2016 r. ** Przy założeniu, że z dwulitrowego worka środka Oasis Pro Glass można uzyskać 1000 butelek ze spryskiwaczem o pojemności 650 ml.

Automatyka hotelowa staje się standardem Waldemar Niedziela, Business Developer Somfy Połączenie tradycyjnej gościnności, międzynarodowych standardów jakości i możliwości, jakie dają nowoczesne technologie – to ogromna szansa dla polskiego rynku

hotelarskiego i sposób na dostarczanie gościom spersonalizowanych usług w wersji smart.

Hotele już dawno przestały być miejscem, w którym goście

budynkową w postaci dynamicznych osłon przeciwsłonecznych czy inteligentnych napędów do sterowania różnego rodzaju urządzeniami. W jednym i drugim przypadku automatyzacja wynika z oczekiwań gości. Według najnowszych badań Somfy posiadanie inteligentnych systemów w swoich domach i mieszkaniach deklaruje już ponad 30 proc. Polaków, a odsetek ten z roku na rok dynamicznie rośnie.

Mobilnie zarządzamy swoimi zasłonami, roletami, oświetleniem i klimatyzacją – dokładnie tego samego oczekujemy od hoteli, zwłaszcza tych oferujących najwyższy standard obsługi.

Jak w dobie stosowania wystandaryzowanych rozwiązań, które zapewniają efektywność ekonomiczną spełniać indywidualne potrzeby gości i dostarczać usługi spersonalizowane? To proste: wyposażyć hotele w rozwiązania automatyczne, a sterowanie wybranymi urządzeniami oddać w ręce gości.

Każdy nowoczesny pokój hotelowy potrzebuje dziś inteligentnych rozwiązań do aktywnego

zarządzania naturalnym światłem i ciepłem, od całkowitego zaciemnienia i zapewnienia intymności przez ograniczenie padania bezpośredniego światła słonecznego, aż do czerpania korzyści z naturalnego oświetlenia słonecznego. Latem – dzięki inteligentnym osłonom przeciwsłonecznym – można ograniczyć przegrzewanie wnętrz i jednocześnie koszty korzystania z klimatyzacji. Z kolei zimą mamy możliwość ogrzewania pomieszczeń naturalnym ciepłem słonecznym.

Kluczem są zautomatyzowane osłony: zasłony, rolety, żaluzje. Inteligentne sterowanie powinno reagować na warunki pogodowe, dając możliwość użytkownikowi zastosowania osobistych ustawień i jednocześnie pozwalając sterować centralnie z budynkowego BMS. Korzystanie z cichych napędów to nie tylko zapewnienie gościom niezakłóconego niczym spokoju, ale również komfort sterowania osłonami z przełącznika naściennego lub pilota.

Inteligentna automatyka to także doskonałe rozwiązanie dla wspomnianych wcześniej centrów konferencyjnych, gdzie koncentracja i produktywność gości i panelistów nierozerwalnie wiąże się z odpowiednim naświetleniem pomieszczenia. Dowodzą temu badania przeprowadzone kilka lat temu wśród studentów w San Juan Capistrano w Kalifornii, które wykazały, że osoby korzystające w czasie nauki z dostępu do naturalnego światła miały zdecydowanie lepsze wyniki w testach z matematyki i czytania. Dziś, dzięki inteligentnym napędom do zasłon i rolet kontrola nad naturalnym światłem w sali konferencyjnej staje się łatwiejsza niż kiedykolwiek.

W porównaniu do przeszłości teraźniejszość wygląda o wiele bardziej komfortowo, inteligentnie, automatycznie i nowocześnie. Cieszymy się, że firma Somfy, będąca jedną z czołowych marek w branży, bierze udział w tej technologicznej ewolucji.

R E K L A M A

zamierzają po prostu spędzić noc.

Aktualnie są to najczęściej kompleksowe centra biznesowe, w których każdego dnia odbywają się liczne spotkania i konferencje. Tu na każdym kroku spotykamy rozwiązania typu smart. Mam tutaj na myśli zarówno centralne systemy oprogramowania klasy BMS (Building Management System), jak i automatykę

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

107

Raport

GŁOS RYNKU – DOSTAWCY

Rośnie zainteresowanie ekskluzywnym asortymentem Michał Laskowski, menadżer sprzedaży działu GV Comitor Firma Comitor od ponad 25 lat zajmuje się profesjonalnym wyposażeniem dla branży HoReCa. Jako importer marek Dudson, WMF, Stolzle, Echtermann czy Blanco Professional specjalizujemy się przede wszystkim w segmencie premium.

Ten rok, w porównaniu do roku ubiegłego, zdecydowanie pokazuje wzrost zainteresowania ekskluzywnym asortymentem. Uważam, że nasze wyniki sprzedażowe nie odbiegają od ogólnych danych rynkowych. Dlatego możemy mówić, że wśród hoteli i restauracji pojawił się trend do posiadania wyposażenia najwyższej jakości. Wiąże się to m.in z rosnącymi wymaganiami gości, którzy przywiązują coraz większą wagę do detali. Dla nich jest ważna nie tylko jakość serwowanych dań, czy wystrój i atmosfera miejsca. Również sposób podania potraw bardzo często decyduje o tym, jak postrzegana jest dana restauracja czy hotel. Z tego właśnie powodu porcelana odgrywa niebagatelną rolę podczas prezentacji dania.

Większość szefów kuchni traktuje ją jako płótno w ich gastronomicznym arcydziele.

Jeśli dodamy do tego wysokiej jakości, dobrze wyważone sztućce

108

i odpowiednie kieliszki do wina z krystalicznego szkła, możemy być pewni, że staną się dopełnieniem uczty estetyczno-kulinarnej. Całkowite poczucie komfortu gościa zwiększa prawdopodobieństwo ponownej wizyty. Już duża część hotelarzy i restauratorów posiada wysoką świadomość biznesową i rozumieją oczekiwania gości.

W ostatecznym rozrachunku produkty premium okazują się być jednak tańsze. Wysoka jakość wykonania jest gwarantem dłuższej żywotności. Czyli wniosek jest prosty – jeśli zainwestujemy we właściwe narzędzia, nasza praca będzie dużo bardziej efektywna i opłacalna.

Ma to fundamentalne znaczenie dla przedsiębiorców, którzy podchodzą do wydatków zakupowych inwestycyjnie. Z naszej perspektywy takie podejście jest racjonalne i korzystne dla każdej ze stron.

Dzięki temu, możemy wdrażać na polskim rynku rozwiązania, które choć znane za granicą, u nas do tej pory nie były popularne. Z tego właśnie powodu zdecydowaliśmy się promować w Polsce stację do live cookingu Blanco Cook.

Jest to produkt premium o działaniu dotychczas niespotykanym na naszym rynku. Wpisuje się w popularne dzisiaj show kulinarne „live cooking” i robi to w imponujący sposób. System filtrujący urządzenia jest na tyle innowacyjny, że przenosi on gotowanie w obecności gości na zupełnie inny poziom. Pozwala smażyć steki w sali konferencyjnej, czy apartamencie hotelowym bez dymu czy uciążliwego zapachu. Otwiera to kolejne możliwości dla naszych klientów. Popularność tego urządzenia przerosła nasze najśmielsze

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

oczekiwania. Sektor HoReCa szuka wciąż nowych rozwiązań. Takie możliwości dają właśnie produkty premium, które dotychczas były uznawane za niszowe i kierowane do bardzo wąskiej grupy docelowej.

W tym roku zauważyliśmy ogromne zainteresowanie naszymi nowościami. Jest to dla nas wielka radość i motywacja, która stawia przed nami kolejne wyzwania na przyszłe lata.

Wzrasta popyt na produkty ekologiczne Waldemar Tkaczyk, dyrektor sprzedaży ADA w Polsce W roku 2016 Polskę odwiedziła rekordowa liczba zagranicznych turystów – około 17,3 miliona.

Do największych rynków źródłowych należą Niemcy, Wielka Brytania, Ukraina oraz USA. Oferta noclegowa naszego kraju sprostała rosnącemu popytowi. Obecnie w Polsce funkcjonuje ok.

2,5 tys. skatalogowanych obiektów noclegowych. Największy wzrost popytu odnotowano w kategorii hoteli cztero- oraz pięciogwiazdkowych. Nowe luksusowe resorty powstają zarówno nad Morzem Bałtyckim, jak i w górach. Rozrost rynku jest widoczny również w dużych miastach, takich jak Warszawa czy Kraków, gdzie międzynarodowe oraz krajowe sieci hotelowe otwierają nowe placówki.

Według ADA International przemysł hotelarski w Polsce podąża za globalnym trendem dążenia do zwiększonej równowagi. Wzrasta popyt na produkty ekologiczne i rozwiązania automatyczne. ADA odnotowała również rosnące zainteresowanie markami znanymi na całym świecie. Wiodący producent kosmetyków hotelowych postanowił wyjść naprzeciw zróżnicowanym wymaganiom klientów. Nasze portfolio jest równie zróżnicowane

jak nasi klienci i ich goście. Hotele mają do dyspozycji wybór modnych koncepcji stylu życia, renomowanych marek licencjonowanych i designerskich linii produktów wellness, a także certyfikowanych kosmetyków naturalnych lub produktów wykonanych ze składników spełniających zasady fair trade.

Dzięki bogatemu asortymentowi produktów przyjaznych środowisku i wyposażonych w ekonomiczne systemy dozujące zdołaliśmy osiągnąć idealną równowagę między ekskluzywnością, elegancją i troską o przyszłość naszej planety.

Niedawno do naszego portfolio wprowadziliśmy nową linię produktów do pielęgnacji ciała White Lotus & Lime firmy ADA International, która urzeka zmysły dzięki aromatycznemu zapachowi drewna oraz cytrusowemu orzeźwieniu dojrzewających w słońcu limonek.

Po wprowadzeniu produktu na rynek detaliczny, kolekcja hotelowa ELEMIS White Lotus & Lime jest dostępna tylko i wyłącznie u ADA. Wraz z debiutem rynkowym tychże produktów, wiodący producent nowoczesnych kosmetyków hotelowych uzupełnił swoje luksusowe portfolio o jeszcze jedną prestiżową linię produktów do pielęgnacji ciała i odnowy biologicznej.

Raport

GŁOS RYNKU – DOSTAWCY

Monitorujemy rynek i szybko reagujemy Magdalena Pigłowska, Key Account Manager Pion Hospitality LSI Software Do tego, że rynek hotelarski stale się rozwija nie trzeba nikogo przekonywać. Zauważyliśmy wyraźny trend wskazujący na równomierne wzmocnienie wszystkich gałęzi sektora.

Pojawia się wiele nowych obiektów: z jednej strony ekonomicznych, z drugiej o mocno rozbudowanej infrastrukturze i bogatej ofercie dodatkowej. Powstaje wiele hoteli sieciowych, a jednocześnie obserwujemy obiekty, które odchodzą od scentralizowanych form zarządzania i stawiają na budowanie własnej marki. Taki rozwój rynku pozwala nam, producentowi oprogramowania i sprzętu dla różnego rodzaju hoteli, optymistycznie patrzeć w przyszłość.

Polscy, współcześni goście stają się coraz bardziej wymagający.

Liczy się dla nich już nie tylko pokój. Niezwykle istotna zaczyna być również oferta dodatkowa.

Ludzie szukają ciekawych miejsc i oczekują wyjątkowych atrakcji.

Wzrasta obłożenie hoteli trzygwiazdkowych. Ważne, aby program hotelowy był dostosowany do potrzeb gości zagranicznych – pozwalał na zmianę języka, czy rozliczanie należności w innej walucie. Hotelarze nie zapominają również o dzieciach. Dostosowują ofertę pod potrzeby najmłodszych gości organizując im czas. Nasze oprogramowanie pomaga właścicielom także w tym zakresie.

System pozwala na wybór wieku

110

dziecka i automatyczne zastosowanie odpowiedniego pakietu cenowego.

Wzrasta samoświadomość hoteli w zakresie statystyk i Revenue Management.

InteliHotel umożliwia analizę historii pobytu gościa, co pozwala na tworzenie spersonalizowanych propozycji i kalkulacji pakietów – sprawdza się to idealnie w przypadku hoteli ze spa, obiektami sportowymi i basenem.

Hotele chętnie inwestują w automatyzację procesów. To najlepszy sposób, by znacząco zmniejszyć koszty przy jednoczesnym zwiększeniu efektywności obsługi.

W ostatnim czasie wdrożyliśmy nasze rozwiązanie w kilkunastu hotelach trzy – i czterogwiazdkowych, gdzie główną rolę odegrała właśnie automatyka hotelowa. Wśród tych obiektów są zarówno nowopowstałe, jak i takie, które dotychczas korzystały z rozwiązań konkurencji.

Zauważamy wyraźny wzrost zainteresowania rozwiązaniami mobilnymi. Mając na uwadze ten trend, stworzyliśmy szereg ułatwień sprzętowych i systemowych. To m.in. mobilne stanowisko sprzedaży mniPOS, aplikacja dla personelu Staff Helper, czy Roomio – aplikacja przeznaczona do interaktywnej komunikacji z gościem za pośrednictwem tabletu.

Wprowadziliśmy również integrację systemu hotelowego z tabletem umieszczonym w pokoju gościa oraz drukarkami mobilnymi.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

Bacznie obserwujemy zmiany na rynku, dlatego nasi inżynierowie stale pracują nad rozwojem systemu. Oferujemy sprawdzone rozwiązania, jak CRM – moduł do zarządzania bazą gości, w tym organizacją konferencji, Profit Management Center – moduł do zarządzania danymi finansowymi, kioski samoobsługowe, integracja z systemem FK czy channel managerem, które z powodzeniem wspierają pracę nawet najbardziej wymagających hotelarzy.

Nie ulega wątpliwości, że branża hotelowa ma się bardzo dobrze.

Aby nadążać za potrzebami hotelarzy, stale monitorujemy rynek i szybko reagujemy proponując rozwiązania idealnie dopasowane do potrzeb współczesnych obiektów.

Mimo bardzo dobrych wyników sprzedażowych, nie spoczywamy na laurach i stale doskonalimy nasz system, podtrzymując tym samym wysoką pozycję w segmencie oprogramowania dla obiektów hotelowych.

Polacy doceniają jakość Joanna Luto, prezes zarządu JURA Poland Pierwsza połowa 2017 roku udowodniła, że trend doceniania jakości, w wielu aspektach życia codziennego, ale również, a może przede wszystkim w świadczonych usługach, zapoczątkowany lata temu utrzymuje się. Co dla nas bezpośrednio oznacza większą skłonność klientów do inwestowania w produkty jakościowe. Z jednej strony jest to wynikiem mądrych obserwacji, z drugiej myślę, że coraz bardziej świadomi konsumenci oczekują od dostawców produktów i usług na najwyższym poziomie.

Dodatkowo – dla nas producentów automatycznych ekspresów do kawy, wzrastająca kultura spożycia i znajomość kawy sprawiła, że rok 2017 zapowiada się na kolejny rok rekordowy. Na poziomie globalnym w 2016 roku JURA sprzedała 321 tys. automatycznych ekspresów do kawy – o 27,6 tys. więcej niż w roku poprzedzającym, co oznacza wzrost o 9,5 proc.

w sprzedanych sztukach. Przy czym, należy podkreślić, że w Polsce, kraju jeszcze nie do końca nasyconym i mocno aspirującym ten wzrost jest ponad dwukrotnie wyższy.

Głównym czynnikiem wzrostu w segmencie HoReCa było wprowadzenie linii WE dedykowanej do średniej wielkości przedsiębiorstw segmentu profesjonalnego. Linia WE to produkty, które doskonale trafiły w upodobania klientów, dla których kawa jest ważnym, ale jednak dodatkiem. Nasi klienci doskonale już rozumieją, że konsumenci nie akceptują „bylejakości” i oczekują doskonałej kawy na poziomie światowych kawiarni. Powoli staje się dla nich jasne, że samo posiadanie ekspresu kolbowego nie gwarantuje określonego smaku napoju, potrzebne są jeszcze kompetencje baristy, o które w obliczu dużej rotacji personelu bardzo trudno.

Dlatego też wybór ekspresu automatycznego, który za naciśnięciem

GŁOS RYNKU – DOSTAWCY

jednego przycisku przygotuje wspaniałą kawę, a co ważniejsze o powtarzalnym smaku, stał się naturalnie najlepszym wyjściem.

Te innowacyjne produkty wzmocniły pozycję marki, dzięki czemu skonsolidowane obroty przekroczyły znacznie zakładane 400 mln CHF. JURA aspiruje do dalszego rozwoju i zakłada sprzedaż automatycznych ekspresów do kawy na całym świecie na poziomie 330 tys. sztuk. Firma zamierza wykorzystać utrzymującą

się dynamikę w segmencie profesjonalnym oraz budować w dalszym ciągu dystrybucję urządzeń domowych w oparciu o Partnerów Premium, którzy swoimi kompetencjami są w stanie skutecznie obsłużyć konsumentów. Równoległe działanie na polu klienta usługowego oraz klienta detalicznego w ramach najwyższych standardów jakościowych zapewnia efekt synergii w budowaniu świadomości marki, a to przekłada się na rosnące do niej zaufanie.

Inwestorzy zwracają uwagę na kompleksowość oferty Michał Ławniczak, dyrektor handlowy Radaway Wnętrza hotelowe to niezwykle wymagające przestrzenie, stawiające przed inwestorami oraz projektantami szereg wyzwań.

Jednym z nich jest nieustanne dopasowywanie się do zróżnicowanych oczekiwań i wymogów gości. W aranżacji przestrzeni łazienkowych liczy się przede wszystkim komfort, funkcjonalność, a także indywidualny charakter wnętrza. Dlatego też coraz częściej spotkać można łazienki z dużą, otwartą przestrzenią prysznicową, kabinami typu walk-in, drzwiami wnękowymi czy płaskimi lub podpłytkowymi brodzikami. Dzięki takim rozwiązaniom strefa prysznicowa staje się uniwersalna i dopasowana do potrzeb osób w każdym wieku – nawet tych poruszających się na wózku inwalidzkim. W pomieszczeniach hotelowych strefa kąpielowa coraz częściej płynnie przenika się ze strefą sypialnianą, zatem na znaczeniu zyskuje minimalistyczny design rozwiązań sanitarnych. Przy wyborze kabiny prysznicowej inwestorzy zwracają uwagę na nowoczesne wzornictwo, łatwość montażu oraz

kompleksowość oferty. Kabiny prysznicowe przybierają także indywidualny charakter.

Dzięki usłudze laserowego grawerowania możemy zaoferować odbiorcom dedykowane rozwiązania, np. w postaci kabiny z elementami identyfikacji wizualnej hotelu. Z kolei program Radaway „Na Miarę” jest dużym ułatwieniem dla hoteli, których architektura nie jest standardowa. Dzięki niemu możliwe jest indywidualne dopasowanie kabiny do każdej sytuacji projektowej, nawet tej najbardziej skomplikowanej. Na ogólną ocenę pobytu bardzo duży wpływ ma przede wszystkim standard i czystość łazienek. Aby wyjść naprzeciw oczekiwaniom inwestorów i maksymalnie skrócić czas potrzebny na sprzątanie przestrzeni prysznicowej, oferujemy specjalne powłoki na szkło kabiny (EasyClean oraz dożywotnią ochronę – ShowerGuard), które mają właściwości hydrofobowe.

Dzięki nim krople wody nie utrzymują się na szkle, tylko spływają, nie pozostawiając nieestetycznych zacieków. Jeśli łazienki są już nieco

nadgryzione zębem czasu, można w prosty sposób podnieść ich komfort. Wystarczy wymienić starą kabinę na nową, by wnieść do wnętrza powiew świeżości. Dzięki usłudze skierowanej do branży hotelarskiej

Raport

firma Radaway zdemontuje starą i zamontuje nową kabinę w każdym wymiarze. Jedyne co trzeba zrobić, to wybrać jej styl. Wymiana odbywa się bez zakłócania funkcjonowania obiektu.

Przewidujemy wzrost sprzedaży piwa w hotelach Marek Kułakowski, młodszy kierownik ds. kluczowych klientów w kanale gastronomicznym Kompania Piwowarska Od kilku lat widoczny jest systematyczny rozwój rynku HoReCa w Polsce, a jedną z jego gałęzi, istotną dla piwa, jest rynek hotelowy. Co roku otwierane są nowe obiekty, a te już funkcjonujące podnoszą poziom oferowanych usług i rozszerzają ofertę skierowaną do gości. Obserwujemy iż piwo – także bezalkoholowe – jest coraz częściej wybierane do posiłku jako alternatywa dla napojów bezalkoholowych oraz wina.

Tym samym kategoria piwna zaczyna mieć coraz większe znaczenie w obrotach hoteli. To powoduje, że zamierzamy z naszymi produktami dotrzeć do jak największej liczby odbiorców.

Kompania Piwowarska ma w swoim portfolio m.in. najbardziej rozpoznawalną krajową markę piwa, czyli Tyskie, kolekcję specjalności Książęcego, kultowe, czeskie piwo Pilsner Urquell czy bezalkoholowego Lecha Free. Głównie na bazie tych marek przygotowaliśmy ofertę współpracy w zakresie sprzedaży, jak i promocji piwa skierowaną do hoteli.

Dodatkowo oferujemy gamę urządzeń wspierających sprzedaż piwa dedykowaną do hoteli oraz

wyposażenie ogródków letnich – komplety mebli, parasole lub markizy. Warto wymienić tutaj urządzenia mobilne i stacjonarne do rozlewu piwa beczkowego FlexiDraft, gwarantujące zachowanie najwyższych parametrów smakowych i jakościowych piwa przez okres 14 dni od podłączenia beczki do instalacji, oraz liczniki do piwa, dzięki którym z dowolnego komputera można monitorować wszystkie parametry zaserwowanego piwa – jego ilość, temperaturę czy godzinę, o której piwo zostało nalane.

Przez ostatni rok dzięki odpowiednio skonstruowanej ofercie oraz indywidualnemu podejściu do każdego klienta pozyskaliśmy do współpracy ponad 100 obiektów. We wszystkich hotelach dbamy o rozwój kategorii piwo przez odpowiednie promowanie naszych produktów oraz edukację personelu przez program szkoleń związanych z wyszynkiem piwa i łączeniem piwa z potrawami. Wszytko to ma sprawić, by goście jak najwięcej czasu spędzili w restauracji czy barze.

Z naszych obserwacji wynika, iż wszystkie wymienione działania znacząco wpływają na wzrost sprzedaży piwa w hotelach.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

111

Raport

112

WIZYTÓWKI

ADA Cosmetics International Rastatter Straße 2A, 77694 Kehl, Germany tel. 618-157-039, 602-326-867 info@ada-cosmetics.com www.ada-cosmetics.com

Nowoczesne produkty kosmetyczne, dostosowane do potrzeb branży hotelarskiej – na tym koncentruje się działalność ADA Cosmetics International. Już od 30 lat firma ADA dostarcza kosmetyki najwyższej jakości do najlepszych hoteli na całym świecie. Każda z marek ma indywidualny i niepowtarzalny charakter. Ekologia i zrównoważony rozwój są obecne na każdym etapie produkcji. Ponadto oferuje oszczędne i nadające się do recyklingu dozowniki press + wash oraz smart care.

Ambra ul. Puławska 336 02-819 Warszawa tel. +48 22 566 33 00 fax +48 22 566 33 03 warszawa@ambra.com.pl www.ambra.com.pl www.centrumwina.com.pl

Jesteśmy największym w Polsce dostawcą fine wines do gastronomii. Działamy na rynku od 17 lat. Mamy w ofercie ponad 700 gatunków win w różnych przedziałach cenowych z 50 najważniejszych regionów winiarskich z całego świata. Do 1500 restauracji co miesiąc dostarczamy ponad 90 000 butelek wina w ciągu 24h. Przygotowując ofertę odpowiadamy na najważniejsze trendy konsumenckie. Znamy i rozumiemy oczekiwania gości w restauracji. Chcemy im towarzyszyć od pierwszego zamówienia.

Wykorzystując swoje wieloletnie doświadczenie w tworzeniu najlepszej listy win do gastronomii, proponujemy najmocniejszą ofertę na rynku łączącą wina i 80 wyselekcjonowanych alkoholi mocnych. Nasz zespół doradców i sommelierów przygotowuje indywidualne oferty dla restauracji, prowadzi szkolenia i degustacje. To prawdziwi pasjonaci, którym warto zaufać.

Best Western Hotels & Resorts Tarasy Business Center, piętro VI, biuro nr 613 ul. Złota 59, 00-120 Warszawa bestwestern@bestwestern.fi www.bestwestern.pl

Best Western Hotels & Resorts posiada siedzibę główną w stanie Arizona w Stanach Zjednoczonych.

Wszy­s tkie hotele należące do sieci są niezależnie zarządzane i stanowią własność prywatnych inwestorów. Od 69 lat każdego dnia goszczą łącznie setki tysięcy gości. Obecnie sieć obejmuje 4,1 tys. hoteli w ponad 100 krajach na całym świecie. Działają one pod sześcioma markami: Best Western, Best Western Plus®, Best Western Plus Executive Residency®, Best Western Premier ®, Vībsm i BW Premier Collection®.

Blycolin Textile Services ul. Płk. S. Dąbka 17, 30-832 Kraków tel. (12) 650-02-45 www.blycolin.com

Jest pionierem i liderem na rynku polskim w zakresie wynajmu i serwisu tekstyliów dla hoteli, restauracji oraz ośrodków spa. Usługa wynajmu pościeli hotelowej zrodziła się przeszło 45 lat temu w Holandii, gdzie do tej pory znajduje się główna siedziba Blycolin. W Polsce firma od ponad 10-ciu lat z powodzeniem rozwija swoją działalność, zdobywając zaufanie kolejnych klientów. Blycolin kupuje wysokiej jakości, nowe tekstylia (pościel, ręczniki, obrusy), zgodne z preferencjami i potrzebami klienta i oddaje je do użytku hotelu. W ramach pełnej obsługi serwisowej świadczonej przez Blycolin odbywa się: pranie i pielęgnacja, wymiana zużytych i uszkodzonych egzemplarzy na nowe bez dodatkowych kosztów, stała kontrola jakości, inwentaryzacje, profesjonalne doradztwo oraz opieka pracowników. Wynajem i serwis to kompleksowe rozwiązanie, zapewniające komfort i bezpieczeństwo na każdym etapie współpracy. Na dzień dzisiejszy z usługi firmy Blycolin korzysta ponad 100 hoteli w Polsce i liczba ta ciągle rośnie…

BTL Polska ul. Leonidasa 49, 02-239 Warszawa tel. (22) 667-02-76 fax (22) 667-95-39 btlnet@btlnet.pl www.btlnet.pl www.btlestetyka.pl

Firma BTL Polska została założona w roku 2001 i jest oficjalnym przedstawicielstwem firmy BTL w Polsce.

BTL Polska zajmuje się nie tylko sprzedażą aparatury medycznej, ale również wsparciem, pomocą i opieką nad nowymi, jak również stałymi użytkownikami aparatury. BTL Polska oferuje pełną gamę usług dodatkowych, takich jak: pomoc techniczna i serwisowa, doradztwo, szkolenia i seminaria, bezpłatne próbne użytkowanie aparatów, rabaty dla stałych klientów, system finansowania zakupu (leasing, raty), wsparcie w uzyskaniu dofinansowania. W ofercie firmy znajduje się szeroka gama urządzeń do fizjoterapii, neurorehabilitacji, kardiologii, spirometrii, hydroterapii, ginekologii, medycyny estetycznej oraz stomatologii. Produkty BTL wyróżnia innowacyjność oraz intuicyjność użytkowania. Cechują się one doskonałymi parametrami oraz jakością wykonania.

Chopin Airport Development ul. Żwirki i Wigury 1, 00-906 Warszawa tel. (22) 650-08-72 fax (22) 650-00-73 biuro@ChopinAD.pl

Spółka CAD, członek Grupy PPL, zarządza hotelami i realizuje projekty hotelowe, ze szczególnym uwzględnieniem lokalizacji przy regionalnych portach lotniczych. Ponadto, będzie operatorem i administratorem nowo powstających komercyjnych nieruchomości Grupy. Spółka zarządza hotelem Courtyard by Marriott, który w 2013 roku obchodził swoje 10-lecie. Ponadto, przekazała do użytku dwa nowe, trzygwiazdkowe hotele marki Hampton by Hilton, z lokalizowane przy portach lotniczych w Gdańsku i Warszawie.

Niedawno spółka przejęła od PPL trzygwiazdkowy, zlokalizowany na Półwyspie Helskim, hotel Jurata z 45 pokojami. Na Lotnisku Chopina trwa budowa pięciogwiazdkowego hotelu Renaissance, którego Chopin Airport Development został franczyzobiorcą i stanie się operatorem. Jednocześnie trwają przygotowania do budowy hotelu na terenie Portu Lotniczego Katowice-Pyrzowice. Będzie to kolejne przedsięwzięcie spółki, w pełni sfinansowane i zrealizowane przez Chopin Airport Development.

Coca-Cola HBC Polska Annopol 20, 03-236 Warszawa tel. (22) 519-51-00 fax (22) 519-55-55 www.coca-colahellenic.pl

Coca-Cola HBC Polska to oddział Coca-Cola Hellenic Bottling Company, będącej jednym z wiodących na świecie rozlewcą napojów The Coca-Cola Company, docierającym do ponad 585 milionów osób.

W naszym portfolio przedstawiamy nową propozycję wód w segmencie premium – Kropla Délice – to gazowana, naturalna woda mineralna pochodząca z Beskidu Sądeckiego. Jej doskonały poziom nagazowania, wyjątkowy smak oraz bogactwo składników mineralnych – wapnia i magnezu – sprawiają, że jest ona idealnym dopełnieniem wyjątkowego posiłku w restauracji czy wizyty w kawiarni.

Comitor ul. Obywatelska 183, 94-104 Łódź tel. (42) 689-10-13, 605-672-535 michal.laskowski@comitor.pl www.comitor.pl

Od ponad 25 lat zajmujemy się wyposażeniem gastronomii w marki premium, które reprezentujemy na polskim rynku. Wśród naszych klientów znajdują się Hotele i Restauracje o najwyższym standardzie. Znajdą Państwo u nas angielską porcelanę Dudson oraz niemiecką Schonwald, najwyższej jakości sztućce oraz wyposażenie bufetu niemieckiej firmy WMF, krystaliczne szkło Stolzle Lausitz, ręcznie produkowaną armaturę gastronomiczną Echtermann oraz sprzęt do livecookingu i cateringu marki Blanco Professional.

Dawn Foods Poland ul. Przepiórcza 6, 62-081 Przeźmierowo tel. (61) 814-22-63 info.poland@dawnfoods.com www.dawnfoods.com

Dawn Foods jest amerykańskim koncernem, ze 100 letnim doświadczeniem na rynku. Zajmujemy się produkcją komponentów, półproduktów oraz wyrobów gotowych mrożonych dla szeroko rozumianego sektora cukierniczego. Posiadamy 19 własnych fabryk na terenie Europy i Stanów Zjednoczonych, produkujących różnego rodzaju grupy produktów jak: koncentraty i mieszanki ciast, nadzienia i kremy, nadzienia owocowe, glazury, fondanty, żele, pasty, aromaty, emulgatory i stabilizatory, polewy, czekolady, produkty mrożone. Nasze zakłady produkcyjne posiadają wszelkiego rodzaju certyfikaty (HACCP, ISO, BRC, IFS,UTZ,RSPO) obowiązujące w produkcji i handlu, jak również własne Działy R&D, które tworzą produkty pod potrzeby klientów. Na rynku polskim współpracujemy z wiodącymi producentami wyrobów słodkich, największymi sieciami stacji paliw czy też międzynarodowymi firmami z sektora fast food.

Diversey Polska Al. Jerozolimskie 134 tel. (22) 328-10-00

Firma Diversey jest wiodącym, globalnym dostawcą profesjonalnych produktów i rozwiązań z zakresu czyszczenia i higieny. Oferuje systemy, produkty, doradztwo, a także serwis, aby kompleksowo spełniać oczekiwania wszystkich swoich klientów.

Dzinga ul. Królewska 65a/1, 30-081 Kraków tel. (12) 621-75-81 hotel@dzinga.com www.dzinga.com

Międzynarodowa firma dostarczająca oprogramowanie dla biznesu, które umożliwia lepsze zarządzanie komunikacją i skutecznie pomaga w zwiększeniu sprzedaży. Sprawdza się niezależnie od wielkości prowadzonego biznesu. Nowoczesny software jest bezpieczny, oparty na chmurze (SaaS). Rozwiązania firmy zostały już wdrożone w kilkunastu krajach europejskich.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne

WIZYTÓWKI

Raport

Ekolab ul. Opolska 114, 31-323 Kraków tel. +48 12 26 16 100 fax +48 12 26 16 199 sekretariat.pl@ecolab.com www.ecolab.pl

Dział Institutional firmy Ecolab specjalizuje się we wprowadzaniu kompleksowych systemów utrzymania higieny w hotelach, pensjonatach, punktach gastronomicznych itp. W działalności swojej dostosowujemy indywidualnie do potrzeb każdego klienta: wysokiej jakości produkty, wysokiej klasy urządzenia dozujące.

Proponujemy szkolenia użytkowników, nadzór techniczny oraz oferujemy serwis na najwyższym poziomie.

Mając na uwadze korzyść klienta dział Institutional w sposób profesjonalny oferuje usługi, w których higiena, bezpieczeństwo użytkownika i ochrona środowiska są zawsze na pierwszym miejscu.

Fundacja Polish Prestige Hotels ul. Hoża 27/9, 00-521 Warszawa tel. (22) 408-99-29 fax (22) 408-99-28 info@hotelepph.pl www.hotelepph.pl

Polish Prestige Hotels istnieje od 1997 roku, zrzesza hotele, które nie należą do globalnych sieci hotelowych, charakteryzują się wyróżniającym się standardem, jakością usług oraz rodzajem bazy usługowej, mają standard na poziomie co najmniej trzech gwiazdek i w swojej zasadniczej linii programowej propagują dziedzictwo polskie i polską tożsamość kulturową. PPH umiejętnie wykorzystuje sieciowe efekty grupy, unikając jednocześnie jej słabości.

Grupa HCG ul. Kupa 3/16, 31-057 Kraków tel. (12) 352-39-73, 513-122-022 info@hotelcg.pl www.hotelcg.pl

Świadczymy kompleksowe usługi obejmujące wszystkie stadia procesu inwestycyjnego związanego z branżą HoReCa. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu w branży dostarczamy spójne koncepcje biznesowe oraz realizujemy je z najwyższą skutecznością. Obsługujemy proces inwestycyjny, przygotowujemy i obsługujemy fazę pre-opening, uruchamiamy obiekty, a następnie zarządzamy nimi w krótkim i długim okresie (działalność operatorska). Działamy zarówno na terenie Polski, jak i za granicą.

Grupa Hotelowa Orbis ul. Bracka 16, 00-028 Warszawa tel. (22) 829-39-69 fax (22) 827-33-01 orbissa@orbis.pl www.orbis.pl

Grupa Hotelowa Orbis to największa sieć hoteli w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej oferująca 20 000 pokoi w ponad 115 obiektach, Orbis jest wyłącznym licencjodawcą marek AccorHotels w 16 krajach w tym w Bośni i Hercegowinie, Bułgarii, Chorwacji, Czarnogórze, Czechach, Estonii, na Litwie, Łotwie, w Mace­donii, Mołdawii, Polsce, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii i na Węgrzech. Hotele działają pod markami Sofitel, Pullman, MGallery, Novotel, Mercure, ibis, ibis Styles i ibis budget, a także Orbis Hotels.

Hotel Professionals Al. Jerozolimskie 65/79, 00-697 Warszawa tel. (22) 630-55-10 info@hotelpros.pl www.hotelprofessionals.pl

Hotel Professionals to zespół doradców oferujących innowacyjne rozwiązania dla branży hotelowej w Polsce oraz Europie Środkowo-Wschodniej. Firma oferuje klientom kompleksowy zakres usług doradztwa na każdym etapie inwestycji hotelowej oraz szeroko pojęte usługi zarządzania obiektami hotelowymi. Zespół specjalizuje się także w zakresie infrastruktury towarzyszącej obiektom hotelowym.

Idea Profit ul. Szajnochy 2, 85-738 Bydgoszcz tel. (52) 344-88-11, 504-039-601 biuro@idea-profit.com Horecaidea.pl, idea-profit.com

Firma jest producentem oprogramowania Horeca Idea, systemu do sprzedaży i zarządzania eventami. Idea Profit rozwija ten program dzięki współpracy z hotelami i centrami konferencyjnymi. Przez 5 lata firma pozyskała ponad 2000 zadowolonych użytkowników Współpracuje z hotelami niezależnymi, sieci hotelowymi oraz największymi centra konferencyjnymi. Horeca Idea to pierwszy program, w którym CRM oraz zarządzanie procesem sprzedażowym zostały dokładnie dostosowane do potrzeb i specyfiki rynku HoReCa.

JURA Poland ul. Puławska 366, 02-819 Warszawa tel. (22) 123-43-01 fax (22) 123-43-02 info@pl.jura.com www.jura.com

Od 1931 roku szwajcarska firma JURA rozwijała innowacyjne i ekskluzywne urządzenia do użytku domowego. Jako pionier w branży automatycznych ekspresów do kawy JURA od połowy lat 90-tych jest głównym graczem w tym sektorze. Aktualnie firma tworzy kompleksowe rozwiązania zarówno w segmencie urządzeń domowych, jak i profesjonalnych urządzeń do biur i sektora gastronomicznego. Wyznacznikiem produkcji ekspresów są: szwajcarska precyzja, intuicyjna obsługa, perfekcyjny design i doskonała, świeżo mielona kawa. W Polsce oficjalne przedstawicielstwo JURA obecne jest od lipca 2013 r.

Metsä Tissue ul. Opolska 103, 47-300 Krapkowice tel. +48 77 541 91 00 www.katrin.com

Produkty i rozwiązania marki Katrin wytwarzane są przez Metsä Tissue – wiodącego europejskiego producenta artykułów papierowych do celów higienicznych oraz papieru do gotowania i pieczenia. Bez względu na to, czy jesteś konsumentem czy też stosujesz dany produkt w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, korzystając z oferty Metsä Tissue, możesz poprawić swój stan zdrowia oraz zapewnić sobie lepsze warunki higieniczne i doskonałe samopoczucie w domu, w pracy lub podczas wypoczynku. Oprócz marki Katrin stworzyliśmy również takie marki, jak: Lambi, Mola, Serla, Tento i SAGA.

Kompania Piwowarska ul. Szwajcarska 11, 61-285 Poznań tel. (061) 667-77-94, 601-710-863 poczta@kp.pl www.kp.pl

Kompania Piwowarska skupia trzy browary: Tyskie Browary Książęce, Browar Dojlidy w Białymstoku i Lech Browary Wielkopolski w Poznaniu. Sprawdzone receptury, naturalne składniki, nieskazitelna czystość w naszych browarach a przede wszystkim umiejętności doświadczonych piwowarów – to wszystko sprawia, że warzone przez nas piwa takie jak Tyskie, Żubr, Lech, Książęce, Dębowe oraz Lech są cenione w Polsce i za granicą.

LSI Software ul. Przybyszewskiego 176/178, 93-120 Łódź tel. (42) 680-80-00, 605-322-069 fax (42) 680-80-99 info@lsisoftware.pl www.lsisoftware.pl

Grupa LSI Software dostarcza kompleksowe oprogramowanie i sprzęt IT dla ponad 1700 obiektów hotelowych pod markami InteliHotel, RH2, Chart, GIP Automatyka Hotelowa, Roomio, Posiflex. Z rozwiązań LSI korzystają hotele, pensjonaty, hostele oraz sieci obiektów. Oferta LSI umożliwia całościowe zarządzanie obiektem, obsługę recepcji, automatyzację rezerwacji, zarządzanie restauracją i strefami spa&sport, obsługę imprez, wdrożenie systemów inteligentnego budynku, usprawnienie pracy personelu pokojowego i wiele więcej.

Wydanie specjalne | ŚWIAT HOTELI

113

Raport

114

WIZYTÓWKI

MC Comp ul. Trzcinowa 27, 02-446 Warszawa tel. (22) 101-18-00 biuro@mccomp.pl www.mccomp.pl

Działamy na rynku HoReCa od ponad 20 lat. Specjalizujemy się w kompleksowej obsłudze informatycznej hoteli i ośrodków. Jesteśmy producentem oprogramowania dla hoteli, restauracji, gastronomii, wellness & spa, bankietów oraz aqua parków. Nasz autorski system automatyki (SAH) zapewnia bezpieczeństwo, kontrolę dostępu i ogranicza koszty utrzymania obiektu. Projektujemy i wykonujemy instalacje niskoprądowe. Oferujemy również niezbędne urządzenia i akcesoria do funkcjonowania proponowanych przez nas systemów.

Grupa Mlekovita ul. Ludowa 122, 18-200 Wysokie Mazowieckie tel. (86) 275-82-14 fax (86) 275-41-30 sekretariat@mlekovita.com.pl www.mlekovita.com.pl

Mlekovita to najcenniejsza marka produkcyjnego sektora polskiej gospodarki i największa firma mleczarska w Europie Środkowo-Wschodniej (16 zakładów produkcyjnych i 31 własnych centrów dystrybucyjnych). Wytwarza ponad 800 najwyższej jakości markowych produktów, w tym szeroki asortyment specjalnie dedykowany sektorowi HoReCa. Posiada Zintegrowany System Zarządzania Jakością (FSSC 22000, ISO 9001, ISO 14001). Więcej informacji: www.mlekovita.com.pl

NAVO Orbico ul. Chorzowska 150, 40-101 Katowice Infolinia: 801-677-744 lub (32) 325-61-00 www.profesjonalne.navoorbico.pl

P&G Professional to oddział Procter&Gamble zajmujący się produktami do zastosowań profesjonalnych m.in. w hotelach i restauracjach. Dostarczamy profesjonalistom innowacyjne, markowe rozwiązania P&G, dzięki którym pomagamy im się rozwijać i dbać o reptuacje ich firm. Kluczowe dla nas jest, aby poziom czystości robił zawsze pozytywne wrażenie na wszystkich naszych gościach.

RAD-POL Meble Tkaniny ul. Sadowa 56, 05-800 Pruszków tel. (22) 758-66-69, 696-008-008 fax (22) 728-28-71 biuro@rad-pol.com.pl www.rad-pol.com.pl

Z firmą Rad-Pol można urządzić wnętrza nie tylko pięknymi, stylowymi (włoskimi i polskimi) meblami, ale też różnorodnością tkanin oraz bogactwem dodatków (zegary, oświetlenie, obrazy, gobeliny), których nie może zabraknąć zarówno w stylowym domu jak i restauracji, hotelu czy reprezentacyjnym wnętrzu. Każdy mebel może być wykonany na indywidualne zamówienie. Kupujący może wybierać odcień wybarwienia drewna, rodzaj i kolor tkanin oraz sposób wykończenia. Oferujemy również renowacje mebli.

Radaway ul. Rabowicka 59, Jasin, 62-020 Swarzędz tel. (61) 835-75-10 fax (61) 835-75-11 office@radaway.pl radaway.pl

Firma Radaway to polski producent i ekspert w dziedzinie nowoczesnych kabin prysznicowych, dostępnych zarówno w rozmiarach standardowych jak i niestandardowych. W ofercie marki znajdują się także rozwiązania z zakresu brodzików prysznicowych i podpłytkowych, liczne modele parawanów nawannowych oraz drzwi wnękowych, jak również cała gama przydatnych akcesoriów i dodatków. Produkty sygnowane logo Radaway dedykowane są najbardziej wymagającym odbiorcom, stanowiąc odpowiedź na wszelkie potrzeby i wyzwania aranżacyjne, jakie stają przed klientami.

Skills Net ul. Górczewska62/64 lok. 5, 01-401 Warszawa tel. 692-394-994 info@skillsnet.pl

Agencja Pracy specjalizująca się z dostarczaniu pracowników do hoteli, wspierająca wszystkie działy takie jak, gastronomia, recepcja, dział techniczny, housekeeping, stewarding, na stanowiskach niższego jak również wyższego szczebla.

Somfy ul. Marywilska 34 03-228 Warszawa tel. +48 22 509 53 00 fax +48 22 509 53 01 biuro@somfy.com www.somfy.pl

Somfy jest światowym liderem branży automatyki i napędów do rolet, żaluzji, markiz, bram oraz rozwiązań do domów inteligentnych. Firma obecna jest w 60 krajach i posiada 125 przedstawicielstw na terenie całego świata. W Polsce Somfy istnieje od 20 lat. W 2014 roku w podkrakowskich Niepołomicach otwarto pierwszą fabrykę w Polsce należącą do spółki, a rok później Wschodnioeuropejską Platformę Dystrybucyjną, która dostarcza produkty do odbiorców z całej Europy Środkowo – Wschodniej.

Tom-Gast Sp. J. ul. Beskidzka 123/125, 91-610 Łódź tel. +48 42 674 85 87 fax +48 42 674 85 88 tomgast@tomgast.pl www.tomgast.pl

Firma Tom-Gast jest wyłącznym oraz generalnym dystrybutorem najlepszych światowych i europejskich producentów profesjonalnego wyposażenia gastronomicznego. Tworzy najoptymalniejsze rozwiązania oraz wdraża najnowsze trendy w branży HoReCa. Gwarantuje wysoką jakość i nowatorstwo oferowanych produktów, które znajdują zastosowanie w lokalach gastronomicznych, a także firmach, które zajmują się piekarnictwem, cukiernictwem i cateringiem.

UPC Polska Al. Jana Pawła II 27, 00-867 Warszawa tel. (22) 415-95-95 biznes.upc.pl

UPC Polska jest wiodącym operatorem kablowym i dostawcą usług komunikacyjnych dla konsumentów i firm w całej Polsce. W zasięgu hybrydowej światłowodowo-koncentrycznej sieci UPC było 3,2 mln gospodarstw domowych w ponad 150 miastach. Na koniec pierwszego kwartału 2017 r. UPC Polska dostarczała ponad 2,9 mln usług do ponad 1,4 mln unikalnych klientów. Inwestując w usługi najwyższej jakości, UPC zaoferowało klientom ponad 100 kanałów HD i zajęło pierwsze miejsce w rocznym rankingu szybkości Internetu portalu Speedtest.pl UPC rozwijało też ofertę dla klientów biznesowych, podnosząc w 2016 r. szybkość Internetu dla Małych Firm od UPC Biznes do 600/60 Mb/s i zwiększając zasięgu tej usługi do 30 miast, a także oferując średnim i dużym firmom ochronę przed atakami DDoS (Distributed Denial of Service)

Vienna House Al. Jerozolimskie 65/79, 00-697 Warszawa tel. (22) 630-59-02 office@viennahouse.com www.viennahouse.com

Największa austriacka grupa hotelowa – od 2016 roku pod wspólną marką „Vienna House” – posiada i zarządza indywidualnymi hotelami miejskimi oraz resortami, designerskimi obiektami andel's by Vienna House, tętniącymi życiem hotelami koncepcyjnymi angelo by Vienna House, jak również stawiającymi na naturalność Vienna House Easy. Firma zatrudnia obecnie 2200 pracowników w dziesięciu krajach: od Francji po Rosję, od Polski po Austrię. Hotele znajdują się m.in. w Berlinie, Bratysławie, Bukareszcie, Coburgu, Karlsbadzie, Krakowie, Łodzi, Monachium, Neckarsulm, Trewirze, Paryżu i Pradze. W Polsce do sieci należy 5 obiektów: andel’s by Vienna House Lodz, andel’s by Vienna House Cracow, angelo by Vienna House Katowice, Vienna House Easy Chopin Cracow oraz Vienna House Amber Baltic Miedzyzdroje.

Water Point ul. Złota 70, 00-821 Warszawa tel. 502-091-710 office@waterpoint.pl www.waterpoint.pl

Urządzenia firm: Cosmetal i Elkay dystrybuowane przez Water point funkcjonują na rynkach całego świata od kilkudziesięciu lat. Uzdatnianie wody w urządzeniu filtrującym, bezpośrednio przed spożyciem, daje konsumentowi gwarancję bezpiecznej oraz wysokiej jakości wody pitnej.

ŚWIAT HOTELI | Wydanie specjalne