Mensen voor Gebouwen



Voor het derde jaar op rij presenteren wij ons jaarverslag. Het begint ondertussen een mooie traditie te worden. Ook dit jaar begon met de vraag “wat wordt het thema?”. Die keuze was snel gemaakt, want dit jaar bestaan we 100+15 jaar. Geen ‘officieel jubileumjaar’ maar een verjaardag die absoluut gevierd mag worden. Naast de formele hoofdstukken waarin we terugblikken op 2022, nemen onze ‘Mensen voor Gebouwen’ u mee op een roadtrip langs een aantal bijzondere projecten van de afgelopen 15 jaar en een heel bijzondere jubilaris.
We maken het onszelf niet altijd makkelijk. Zo ook dit jaar, waarbij het natte voorjaarsweer de planning van de fotografie behoorlijk onder druk wist te zetten. Maar dankzij het enthousiasme en de nodige flexibiliteit van alle betrokkenen hebben we de klus weer geklaard. En kijkend naar het resultaat denk ik dat we er trots op mogen zijn!
Wij wensen u veel leesplezier.
Tosca Zuijdwegt - Commercieel ManagerHOOFDSTUK 1
Bij het schrijven van de introductie van dit jaarverslag, dacht ik in eerste instantie: is er al weer een jaar voorbij?
Wat vliegt de tijd. En op het gevaar af dat we ieder verslag zo beginnen, 2022 was echt een heel bijzonder jaar voor de Van Herk Groep!
Nieuwe pand
Het was natuurlijk het jaar van de verhuizing naar het nieuwe pand in Sliedrecht. Een ingrijpende gebeurtenis, maar van deze beslissing hebben we nog geen dag spijt gehad. Ons nieuwe kantoor past ons als een jas en voelt vanaf begin af aan als thuis. Dat vinden wij overigens niet alleen zelf, direct al op de open dag en in de periode erna hebben we enorm veel complimenten gekregen van de mensen die ons bezoeken.
Het is mooi om te constateren dat het idee dat je vooraf met elkaar ontwikkelt, ook in de praktijk precies zo uitwerkt. We wilden dichter bij elkaar zitten, elkaar meer ontmoeten om meer interactie en samenwerking te bewerkstelligen. En dat zien we ook gebeuren. Trouwens niet alleen intern, het gebouw blijkt ook een aantrekkelijke ontmoetingsplek te zijn voor verschillende relatienetwerken en ondernemersverenigingen. Zij komen hier regelmatig bij elkaar. En ook dat vinden we leuk, we stimuleren het.
De wereld
Het was ook het jaar waarin de verschrikkelijke oorlog in Oekraïne is begonnen. Een crisis met alleen maar negatieve gevolgen, in het bijzonder voor de mensen die het betreft, maar ook indirect zakelijk. Het was het jaar waarin de rente voor het eerst sinds jaren weer is gaan stijgen. En zeker in combinatie met de sterk gestegen energietarieven en de hoge inflatie zorgde dit voor een negatieve ontwikkeling van de woningmarkt, met name in het midden en hogere segment.
Prijzen
2022 was ontegenzeglijk het jaar van de enorme prijsstijgingen als gevolg van schaarste. Veel materialen waren lange tijd moeilijk en soms zelfs tijdelijk niet leverbaar. Dit in goede banen leiden heeft veel tijd en energie van ons gevraagd.
Grote brand
Wat niet mag ontbreken in dit overzicht is de brand op 1 mei 2022 bij ons project Acapella in Hellevoetsluis. Tijdens de bouw van dit woningcomplex in Hellevoetsluis heeft brandstichting gezorgd voor een enorme schade en
vertraging in de oplevering van het complex. Voor iedereen die bij de ontwikkeling en bouw van het project betrokken is en natuurlijk voor de toekomstige bewoners een zeer aangrijpende gebeurtenis. Gelukkig hebben we het herstel voortvarend weten op te pakken en zullen we ook dit project met nog meer trots in 2023 opleveren.
Stikstof
En dan is er natuurlijk nog ‘de stikstof’. Een woord dat vaak in een adem wordt genoemd met de bouw. Doordat onze bouwlocaties over het algemeen niet te dicht op de natura 2000 gebieden liggen, heeft dit incidenteel slechts geleid tot enige vertraging.
Dit jaar bestaan we 115 jaar. Over de eerste 100 jaar van ons bedrijf is destijds een mooi boek verschenen. Ook hebben we het toen groots gevierd met een trip naar Barcelona en een bijzonder feest.
In dit jaarverslag willen we speciale aandacht geven aan de 15 jaren na onze eerste 100 jaar. Dat doen we middels een ‘roadtrip’ langs enkele bijzondere projecten die de ontwikkeling van het bedrijf in deze jaren markeert. Dat zijn er veel, dus hebben we een keuze moeten maken. Het zijn allemaal projecten gerealiseerd in 15 boeiende en soms turbulente jaren. De ontwikkelingen volgden zich in een razend tempo op, maar wat blijkt: wij gaan altijd vol optimisme door.
Nu we van het gas af zijn is alles gericht op duurzaamheid en energie. Ook in dat opzicht verandert onze wereld snel. Dachten we een paar jaar geleden bijvoorbeeld dat het bouwen van een biomassacentrale het toppunt van duurzaamheid was, weten we nu beter. Werkten we voorheen samen met externe BIM modelleurs, nu hebben we ze zelf in huis. Waren Kwaliteit, Arbo en Milieu 15 jaar geleden nog vooral gespreksonderwerpen, nu is het een vaste fulltime functie binnen het bedrijf. Of neem termen
als biodiversiteit, circulair bouwen en leefomgeving. 15 jaar geleden wisten we als bouwer nog nauwelijks wat deze begrippen inhielden, nu hebben ze onze permanente aandacht. Zo snel gaat het.
Het betekent voor ons als organisatie dat we ervoor moeten zorgen dat we vooral flexibel, weerbaar en veerkrachtig zijn en blijven. Daar zetten we ons dan ook volledig voor in. Hierover leest u meer in dit jaarverslag. Ik wens u daarbij veel plezier en als u ergens op wilt reageren, graag! Ik nodig u uit om uw reacties met ons te delen. Dat kan op a.hokke@stout.nl
HOOFDSTUK 2
De strategie is vooral gericht op de continuïteit van de onderneming. Er wordt niet gezocht naar rigoureuze veranderingen en grote bewegingen. Geen revoluties maar wel evoluties.
Ook het afgelopen jaar is doorgebouwd op de meerjarige strategie die eerder is ingezet, met behoud van het goede en doorontwikkeling van wat gewenst is of nog beter kan of beter moet. Flexibiliteit, weerbaarheid en veerkracht zijn hierbij sleutel-begrippen. Juist in tijden van verandering en onzekerheid willen we onze vrijheid en bewegingsruimte behouden en vergroten. Want dat maakt het mogelijk om altijd vooruit te blijven kijken. Om van alle uitdagingen in de ontwikkel- en bouwsector – en dat zijn er veel op dit moment – kansen te maken voor het bedrijf.
De missie van alle bedrijven in de Groep is duidelijk en richtinggevend: Mensen voor Gebouwen. Het staat centraal in alles wat we doen en laten. Vanuit deze stellige overtuiging ontwikkelen en bouwen wij toekomstbestendige woon-, werk- en leefomgevingen. En bouwen we aan hechte relaties met onze medewerkers, opdrachtgevers, leveranciers, kopers, bewoners, omwonenden en alle andere stakeholders. In ons handelen staat het welzijn van de mens altijd voorop. Er wordt maximaal ingezet op het geluk en de gezondheid van de bewoners en gebruikers van onze woningen en bedrijfspanden.
Door oog te hebben voor de omgeving en gebruik te maken van duurzame materialen en energiesystemen, dragen wij bij aan het behoud én de verbetering van een gezond leefklimaat voor nu en voor later. Terecht wordt vaak gezegd dat je zo goed bent als je laatste werk. Daarom wordt altijd ingezet op het leveren van de hoogste kwaliteit. Ook in het contact met mensen. Vertrouwen moet je verdienen. En het komt te voet en gaat te paard. Dus als vanzelfsprekend blijven we hierin de komende jaren volop investeren. Het helpt ons om stabiel en succesvol te zijn en te blijven door de tijden heen. En vanuit dit positieve vertrekpunt houden we een open blik naar de toekomst. We blijven een ontwikkelende bouwer. Ook houden we vast aan onze strategie van allround bouwen. En zetten in op een evenwichtig samengestelde opdrachtportefeuille: woning- en utiliteitsbouw, zorg, onderwijs, bedrijfsverzamelgebouwen en bedrijfsgebouwen voor eindgebruikers, zowel klein als groot. Hierbij letten we altijd goed op de ontwikkelingen in de wereld en maatschappij.
6 Gebiedsontwikkeling
6 Renovatie
6 Conceptuele bouw
6 Herstructurering
6 Transformatie
6 Verduurzamen
6 Nieuwbouw
6 Vastgoedonderhoud
6 Calamiteiten
6 Overheden
6 Projectontwikkelaars
6 Woningcorporaties
6 Woonconsumenten
6 Zakelijke opdrachtgevers
6 Beleggers
6 Woningbouw
6 Utiliteitsbouw
6 Zorg & Welzijn
6 Onderwijs
We onderkennen het belang van conceptueel bouwen. Het is in veel gevallen slimmer, schoner, sneller en met een betere prijs-kwaliteitsverhouding dan bouwen op traditionele wijze. Hiermee kan het een belangrijk middel zijn in het terugdringen van de woningnood en andere actuele uitdagingen. We spelen in op de actuele trend door ons Stout HUISmerk verder te ontwikkelen.
Het is het afgelopen jaar verder afgestemd op de wensen van de corporatiesector. Daarnaast zijn we met ons HUISmerk aangesloten bij het Netwerk Conceptueel Bouwen. En naast verschillende typen grondgebonden woningen, varianten voor gestapelde bouw (appartementen) hebben we nu ook een volledig in hout uitgevoerde woning: het Stout HOUTmerk.
Hiervan worden de eerste woningen dit jaar opgeleverd. Het toont aan dat er niet alleen gesproken wordt over dit soort innovaties, maar dat we het ook gewoon doen. Op dit moment onderzoekt Herkon de mogelijkheden van houtbouw bij meerdere projecten.
Voor Herkon geldt dat het tegenwoordig niet alleen een ‘gebouw’ ontwikkelt, maar een complete leef-, woon- of werkomgeving voor de mens, plant en dier. Bovendien moeten oplossingen flexibel zijn en met de tijd mee kunnen bewegen. In dat kader ontwikkelt Herkon op dit moment op eigen grond een zogenaamde ‘knarrenhof’. Een project van 13 levensloopbestendige seniorenwoningen waar saamhorigheid gestimuleerd wordt. Geen verplichting, maar om de bewoners te motiveren sluiten zij een sociaal contract met elkaar af. Ook wordt ingezet op de herontwikkeling van zogenaamde ‘Brown Fields’. Bestaande terreinen en gebouwen krijgen hierbij een nieuwe bestemming. Vervuilde grond wordt gesaneerd, oude panden worden compleet gestript tot casco’s en daarna opgeknapt en vaak getransformeerd. Zo worden van oude kantoren en bedrijfsgebouwen bijvoorbeeld moderne wooncomplexen gemaakt.
Een duurzame aanpak. De strategische keuzes rondom Lagendijk & Stout werken goed. Met een verdere ontwikkeling van dit onderdeel van de Groep worden de lokale activiteiten op de thuismarkt rondom Sliedrecht versterkt en verankerd.
HOOFDSTUK 3
Met de drie werkmaatschappijen van de Van Herk Groep: Herkon, Bouwonderneming Stout & Lagendijk & Stout is gekozen voor een logische structuur van een ontwikkel- en bouwbedrijf van grote en kleine projecten met grote diversiteit.
Elk onderdeel binnen de Groep werkt vanuit dezelfde visie en missie maar met een duidelijke eigen denken werkwijze. Herkon weet hoe het beste een toekomstbestendige leef-, woon- en werkomgeving te ontwikkelen, een omgeving die voldoet aan alle eisen van de tijd. Stout heeft de kennis en kunde plus de processen en systemen op orde om grote bouwprojecten van hoge kwaliteit binnen de gestelde grenzen van tijd en geld te realiseren. En Lagendijk & Stout zorgt voor een lokaal gezicht met een eigen herkenbare werkwijze voor meer kleinschalige maatwerkprojecten, waarbij persoonlijke aandacht nog meer centraal staat.
De synergie tussen de drie bedrijven werkt in ieders voordeel. Door de verschillende specialiteiten en perspectieven op vraagstukken bijeen te brengen in een hechte samenwerking is het geheel groter dan de som der delen. Wanneer nodig of gewenst wordt er onderling personeel uitgewisseld. Dat zorgt voor extra slagkracht en flexibiliteit in alle bedrijven.
Lagendijk & Stout kan voor grotere meer complexe opdrachten gebruik maken van de expertise van Stout. Zo ook van tools en draaiboeken bijvoorbeeld voor het maken van werkplannen en veiligheidsprotocollen.
De nazorg- en garantie-activiteiten binnen de Groep worden in de meeste gevallen uitgevoerd door Lagendijk
& Stout. Hun manier van denken en werken sluit goed aan op de aard van de werkzaamheden. Snelheid, slagvaardigheid en persoonlijke service maken dan het verschil en zijn tevens kernkwaliteiten van het bedrijf.
Personeel
Medewerkers zijn het belangrijkste kapitaal van een onderneming, zeker voor een bedrijf met de missie: Mensen voor Gebouwen. Het creëren van een stimulerende en veilige werksituatie heeft dan ook altijd en overal de hoogste prioriteit. Op het gebied van het borgen van veiligheid gaan we verder dan ‘slechts’ voldoen aan de geldende wet- en regelgeving en ondernemen we initiatieven.
In alle bedrijven wordt hetzelfde personeelsbeleid gevoerd, waarin we de komende jaren doorgaan op de ingeslagen weg. Er wordt gewerkt vanuit de overtuiging dat persoonlijke ontwikkeling, groei en het bieden van carrièremogelijkheden zich uitbetalen in loyaliteit en betrokkenheid van medewerkers.
Bedrijfscultuur
Het vormen van een sterke bedrijfscultuur, gelijk in alle bedrijven uit de Groep, heeft ook de volle aandacht. Ondanks dat niet alle bedrijven zich op dezelfde locatie bevinden, zijn ze allemaal onderdeel van dezelfde ‘familie’, waar dezelfde normen en waarden gelden.
Investeren in mensen en cultuur betaalt zich op meer manieren uit. De medewerkerstevredenheid binnen de Groep is hoog. Er is weinig verloop in de organisatie en het beleid is erop gericht om medewerkers te behouden. Komend jaar zijn er maar liefst 8 jubilarissen te vieren:
7 van 25 jaar en 1 van zelfs 50 jaar. Dat zegt veel over de hechte band die medewerkers hebben met het bedrijf. In de roadtrip vertelt jubilaris Jaap Ruitenberg meer over zijn bijzondere jubileum.
Aantrekkelijke werkgever
Het gevoerde personeelsbeleid straalt uit naar buiten, wat de organisatie aantrekkelijker maakt als werkgever bij potentiële werknemers. Alle bedrijven zijn in staat de gewenste talenten op het juiste moment en in voldoende mate aan te trekken. Om pieken in het werk goed op te kunnen vangen, is er een flexibele schil van mensen gevormd rondom de organisatie.
Bij de beoordeling van nieuwe projecten wordt er altijd scherp opgelet dat we deze op een kwalitatieve en gezonde manier kunnen realiseren met de mensen die beschikbaar zijn. Zo voorkomen we overbelasting van mensen. We accepteren dat dit soms betekent dat er een rem op groei wordt gezet. Ook willen we geen druk op de bedrijfscultuur. We koesteren de platte, informele organisatie en willen voorkomen dat er met doorzettende groei en professionalisering meer hiërarchie en bureaucratie insluipt.
Medewerkers worden gestimuleerd om zich te blijven ontwikkelen in hun vak en werk. Waar voorheen met name reactief aanvullende opleidingen aanboden werden, gebeurt dat nu actief. En bieden we een uitgebreid cursusaanbod met relevante trainingen en cursussen in onze branche. Medewerkers kunnen hieruit kiezen. Op kantoor heeft al meer dan 60% hier inmiddels gebruik van gemaakt, ‘buiten’ ligt dit percentage iets lager.
“Medewerkers zijn het belangrijkste kapitaal van een onderneming, zeker voor een bedrijf met de missie: Mensen voor Gebouwen.”
Ieder mens verschilt qua karakter, drijfveren en motivatie. Om het beste uit elkaar te kunnen halen en de samenwerking te optimaliseren, is het belangrijk dat men deze eigenschappen van elkaar kent en herkent en er op een goede manier gebruik van weet te maken en op in weet te spelen. In dat kader is er intern een omvangrijk Management Drives programma gedraaid, waaraan veel medewerkers hebben deelgenomen. Hierbij is er gebruik gemaakt van externe expertise voor duiding en coaching. In 2023 wordt hier een vervolg aan gegeven.
Het verbinden van medewerkers met elkaar en met de bedrijven in de organisatie is ook een belangrijk thema. Dat gebeurt onder andere door regelmatig met
medewerkers bij elkaar te komen en meer te vertellen over het reilen en zeilen van de verschillende bedrijven in de Groep. Er is dan aandacht voor diverse thema’s en ontwikkelingen. Belangrijke ervaringen worden uitgewisseld om met elkaar van te leren. Ook is er aandacht voor speciale thema’s en programma’s zoals veiligheid, kwaliteit, duurzaamheid en identiteit.
We hebben een actieve personeelsvereniging. Daarnaast wordt er ook op sportief gebied het nodige georganiseerd. Zo heeft een groep van zo’n twintig medewerkers onder professionele begeleiding getraind voor de Rotterdam Marathon. Dit alles draagt bij aan de vitaliteit van de organisatie.
Personeelssamenstelling (peildatum 31-12-2022)
HOOFDSTUK 4
Operationeel werd het jaar 2022 vooral gekleurd door de inkoopprijzen. Dit heeft veel tijd en energie gevraagd van de organisatie.
Lastig was het beheersen van de flinke prijsstijgingen, maar vooral ook van de fluctuaties. Zo ook de opgetreden schaarste in benodigde bouwmaterialen.
In de gehele keten kwamen marges onder druk te staan en iedereen werd gedwongen te bewegen. Dit heeft in een enkel geval tot juridische vraagstukken geleid, omdat contracten en overeenkomsten niet of onvoldoende voorzagen in de ontstane situaties. Hier zijn we door constructief overleg uitgekomen. De situatie is op dit moment weer meer stabiel en tendeert naar normaal. Waarbij de verwachting is dat de inkoopprijzen voorlopig nog wel even op een hoger niveau blijven steken.
Het verkrijgen en behouden van flexibiliteit is een belangrijk streven in de organisatie. Dit zorgt ervoor dat we optimaal kunnen meebewegen met de actuele ontwikkelingen in de markt en niet gedwongen worden tot ongewenste besluitvorming.
Zo worden er aanzienlijk minder koophuizen gebouwd op dit moment, met name in het hogere segment. Als gevolg hiervan is de afdeling Kopersadvies in 2022 aangepast aan de nieuwe situatie.
“Het verkrijgen en behouden van flexibiliteit is een belangrijk streven in de organisatie. Dit zorgt ervoor dat we optimaal kunnen meebewegen met de actuele ontwikkelingen in de markt.”
Daarentegen zijn de afdelingen Calculatie en Planvoorbereiding juist verder versterkt. Ook hebben we de doelmatigheid van de Materiaaldienst vergroot, onder andere door het bezit kritisch te inventariseren. Waar nodig zijn voorraden verkleind, vergroot, vervangen of vernieuwd.
Op de woningbouwmarkt is op dit moment vooral behoefte aan kleinschaliger bouwen, sociale woningbouw en bouwen voor middenhuur. Onze marktbenadering is inmiddels hierop aangepast.
Om beter in te kunnen spelen op de ontwikkeling van Conceptueel Bouwen, zijn alle HUISmerk conceptwoningen aangepast op de meest actuele vraagcriteria. Ook is onze kennis en kunde op het gebied van houtbouw verder doorontwikkeld. In 2022 is het eerste HOUTmerk bouwproject daadwerkelijk gestart. De eerste woningen worden in 2023 opgeleverd. U leest er meer over in het roadtrip artikel over het Stout HOUTmerk.
De bouw van zelfontwikkelde bedrijfsverzamelgebouwen loopt naar tevredenheid door. Voor de in 2022 gerealiseerde projecten gold dat 75% tot 90% van de units al voor start bouw verkocht waren.
Er is veel geïnvesteerd in het verkrijgen van een meer verfijnd inzicht in processen. Zo gaan alle opleveringen middels een digitaal systeem. Opleverpunten en garantiedata worden gebundeld en gecategoriseerd om sneller en beter patronen en oorzaak-gevolg-relaties te herkennen. Op deze manier zijn we beter in staat te voorspellen, te anticiperen, te voorkomen en te optimaliseren. Dat zorgt ervoor dat de kwaliteit van het werk vergroot wordt en faalkosten kunnen worden gereduceerd.
Werkten we vroeger met een voorkeurslijst van leveranciers en onderaannemers, hebben we nu ‘de groene’ lijst opgesteld; een beoordelingssysteem waarin de specialistische kennis en kunde van een leverancier of onderaannemer bepalend is voor de samenwerking op onze projecten. Bijvoorbeeld om innovatie ‘in te varen’ in het proces.
Het beoordelingssysteem is daartoe verder verbeterd en verfijnd. Niet alleen om beter te kunnen monitoren, maar vooral om er van te kunnen leren. Het geeft informatie over hoe er onderling beter samengewerkt kan worden om de hoogste kwaliteit te bereiken.
Veiligheid is volledig verweven in onze organisatie. In alles essentieel. De gehele organisatie is al jaren VCA gecertificeerd, maar is dat nu ook voor trede 3 van de Safety Culture Ladder (SCL); de Safety Culture Ladder is een instrument om veiligheids-bewustzijn, houding en gedrag in bedrijven te meten. Hierbij wordt de nadruk op de veiligheidscultuur gelegd en stimuleert het veiligheidsbewustzijn en bewust veilig werken. Het doel is het terugdringen van het aantal onveilige situaties met als gevolg minder incidenten.
“Op de woningbouwmarkt is op dit moment vooral behoefte aan kleinschaliger bouwen, sociale woningbouw en bouwen voor middenhuur.”
Afvalplan
Verder is er een nieuw plan opgesteld om al het afval wat we als organisatie in totaliteit ‘produceren’ te verminderen en beter te beheersen. Hiervoor zijn 12 belangrijke spelregels bepaald. Deze zijn voor alle medewerkers duidelijk tastbaar gemaakt met behulp van een heldere infographic die met vaste regelmaat ter tafel komt in het werkoverleg.
Prioriteit krijgt het voorkomen van afval. Door bijvoorbeeld bij bulkleveringen altijd met sluitvracht te werken. Er is een ‘tweedehands winkeltje’ gestart, waarin de overgebleven materialen van eerdere projecten zo veel mogelijk alsnog gebruikt worden. Duurzaamheid is voor de organisatie eigenlijk al lang geen apart thema meer. Het is volledig verweven in alles wat we doen en laten.
1
4 8
We gaan samen met Bouwend Nederland en andere bouwbedrijven aan de slag met afvalreductie.
verminderen voorkomen van afval
(Tonnage)
het De afvalvrije bouwplaats en kantoor
De afvalvrije bouwplaats en kantoor
We gaan voor een afvalvrije bouwplaats en kantoor in 2027.
Van
In 2025 50% afvalreductie t.o.v. 2022 bij onze Top 5 afvalveroorzakers en ketenpartners.
We denken en handelen vanuit het voorkomen van afval.Voorkomen heeft de voorkeur boven recycling.
100% 75% 50% 25% 0%
Wij bestellen bulkeveringen altijd met een sluitvracht.
In 2025 50% afvalreductie t.o.v. 2022 bij onze Top 5 afvalveroorzakers en ketenpartners.
In 2025 50% afvalreductie t.o.v. 2022 bij onze Top 5 afvalveroorzakers en ketenpartners.
met risicovolle (milieu belastende) afvalstromen en we voorkomen verwaaing.
(Tonnage) Scan de code om de hele infographic te bekijken!
Iedereen binnen de Van Herk Groep en onze ketenpartners zijn op de hoogte van onze nieuwe werkwijze.
Iedereen binnen de Van Herk zijn op de hoogte van onze
Iedereen binnen de Van zijn op de hoogte van onze
Wij bestellen bulkeveringen altijd met een sluitvracht.
Wij bestellen bulkeveringen altijd met een sluitvracht.
Wij verplichten een retourstroom van herbruikbare restmaterialen voor leveranciers, ketenpartners en onderaannemers.
Wij verplichten een retourstroom van herbruikbare restmaterialen voor leveranciers, ketenpartners en onderaannemers.
Wij verplichten een retourstroom van herbruikbare restmaterialen voor leveranciers, ketenpartners en onderaannemers.
1 2 3 5 6 7 MINDER, EFFICIËNTER, SCHONER: JUIST IN DE BOUW STATIEGELD KRAT
1 2 3 5 6 7 9 10 11
Wij sturen leveranciers en ketenpartners actief herbruikbaar verpakkingsmateriaal.
Wij verplichten een retourstroom van herbruikbare restmaterialen voor leveranciers, ketenpartners en onderaannemers.
Wij sturen leveranciers en herbruikbaar verpakkingsmateriaal.
Wij sturen leveranciers en herbruikbaar verpakkingsmateriaal.
Aanbieden van restmateriaal aan onze projecten en ketenpartners.
1 2 3 5 6 7 9 10 11
100x
OPERATIONEEL 14 JAARVERSLAG 2022
Aanbieden van restmateriaal aan onze projecten en ketenpartners.
Aanbieden van restmateriaal aan onze projecten en ketenpartners.
Afvalscheiding vereenvoudigen door toepassen van pictogrammen op de bouwplaats en kantoor. 100x 100x
GFT BRUIKBARE
Afvalscheiding vereenvoudigen van pictogrammen op de 100x 100x
We denken en handelen vanuit het voorkomen van afval. Voorkomen heeft de voorkeur boven recycling. Wij gaan zorgvuldig omHet nieuwe eigen kantoorpand van Herkon en Stout in Sliedrecht.
* Bouwonderneming Stout en Lagendijk & Stout
** Bouwonderneming Stout
HOOFDSTUK 5
Duurzaamheid is een belangrijk onderdeel van de missie van de Groep: wij werken aan een toekomstbestendige woon-, werk- en leefomgeving.
En loopt dan ook als een rode draad door de dagelijkse praktijk. Mensen voor gebouwen betekent in dit opzicht dat het welzijn van mensen altijd prioriteit krijgt in alles wat we doen.
Eerder is er een duurzaamheidsvisie voor alle bedrijven uit de Groep ontwikkelt. Deze wordt continu vertaald naar concrete maatregelen binnen de bedrijven. Hierbij werken we langs 5 thema’s: Energie, Milieu, Klimaat, Gezondheid en Geluk. Dit zijn de pijlers van ons duurzaamheidsbeleid.
Milieu Klimaat
In de jaren voor 2022 lag de focus vooral op het besparen van Energie. Maar mede door de aanscherping van de normen, heeft de markt hier inmiddels vele effectieve oplossingen voor bedacht. De focus binnen dit thema gaat de komende jaren uit naar effectieve Energie Management Systemen. Flexibele buffercapaciteit is essentieel voor een verdere opschaling van hernieuwbare energie.
Daarom zetten we in op systemen die het mogelijk maken dat opgewekte energie-overschotten worden opgeslagen om verbruikt te worden op momenten dat er sprake is van een tekort aan zelf opgewekte energie.
Klimaat
Het klimaat gaat steeds meer extremen vertonen, daarom wordt er ingezet op klimaatadaptief bouwen. Drie centrale begrippen hierbij zijn: water, warmte en koeling. Bijvoorbeeld door de toepassing van groene daken en een waterpasserende bestrating, wordt er rekening gehouden met het opvangen, tijdelijk opslaan en verwerken van enorme hoeveelheden regenwater. Groene daken zorgen ook weer voor verkoeling en fungeren als een verblijfplaats voor dieren. Ter verbetering van de leefomgeving is het beperken van hittestress in de leefomgeving tijdens warme zomerdagen een belangrijke doelstelling. Hiervoor worden er bomen gepland, groenvoorzieningen aangelegd en wordt verharding in de woonwijk zoveel mogelijk beperkt.
De ambitieuze doelstelling binnen het thema Milieu is het verkrijgen van een bouwproces zonder afval in 2027. Er is een plan gemaakt om al het afval wat we als organisatie ‘produceren’ te verminderen. Hiervoor zijn 12 belangrijke spelregels bepaald – zoals beschreven in hoofdstuk 4 –, waarbij het voorkomen van afval prioriteit krijgt. Ook gebruiken we bij voorkeur steeds meer circulaire producten. Producten en materialen die later opnieuw hergebruikt kunnen worden of al eerder zijn gebruikt.
De producten van nu, zijn de grondstoffen voor later. Het aandeel van circulaire producten en producten met een zo laag mogelijke CO2 footprint en milieu-impact zal in de komende jaren verder worden verhoogd. Om dit meetbaar te maken, wordt de Building Circularity Index (BCI) toegepast.
De Groep staat voor het ontwikkelen en realiseren van gezonde woon-, werk-, leer- en leefomgevingen. Het heeft directe positieve effecten voor het welzijn van de gebruikers. Mensen voelen zich energieker en gelukkiger. Daarbij leiden gezonde omgevingen tot een hogere productiviteit, een lager ziekteverzuim en betere leerprestaties. Hiervoor volgen wij de WELL Building Standard. Dit is een internationaal keurmerk om de gezondheid en het welzijn van mensen in gebouwen te bevorderen. Het omschrijft 10 thema’s met bijbehorende richtlijnen: lucht, water, voeding, licht, beweging, thermisch comfort, akoestiek, materialen, geest en gemeenschap. Ons eigen nieuwe kantoor voldoet bijvoorbeeld aan een aantal richtlijnen uit de WELL Building Standard.
Geluk
Veel van de overige duurzaamheidsaspecten zoals hierboven beschreven dragen direct of indirect bij aan het verhogen van de geluksperceptie van mensen. Daarbij is het voor ons ook heel belangrijk dat bewoners, gebruikers en alle andere stakeholders van onze projecten tevreden zijn met hun woon-, werk-, leer- en leefomgeving.
Naar wat mensen tevreden maakt, doen we dan ook veel onderzoek om vervolgens te kijken hoe we de verkregen inzichten zo goed mogelijk kunnen toepassen in de ontwikkel- en realisatieplannen. Daarbij kiezen we een integrale benadering, naast de mens hebben we ook oog voor natuur, plant en dier.
“De Groep staat voor het ontwikkelen en realiseren van gezonde woon-, werk-, leeren leefomgevingen.”
HOOFDSTUK 6
Ook financieel leek het jaar 2022 enorm uitdagend te worden. Er was sprake van een sterk verminderde koopkracht bij particulieren als gevolg van een sterke inflatie, mede als gevolg van extreem hoge energieprijzen.
Dit alles in combinatie met de stijgende hypotheekrente, zorgde voor een dip in de markt van koopwoningen, terwijl er tegelijkertijd sprake is van een enorme woningnood. Verschillende oorzaken leidden tot beperkte beschikbaarheid van bouwmaterialen en mede hierdoor ook tot sterk fluctuerende inkoopprijzen. En dan waren er natuurlijk ook nog de problemen rondom stikstof, PFAS, schaarse bouwgrond en ga zo maar door.
Kansen zien
De afgelopen jaren toont de Groep goede resultaten. En in al die jaren heeft er altijd wel het nodige gespeeld. Maar het ligt niet in de aard van de organisatie om hierover te somberen, laat staan bij de pakken neer te zitten. Liever wordt gekozen voor een positieve benadering van de tijd en de omstandigheden. Het is juist de kracht van de flexibele, weerbare en veerkrachtige ontwikkelaar en bouwer om uitdagingen om te zetten in kansen. Om linksom of rechtsom altijd een weg naar voren te vinden om toch weer op het gewenste eindpunt uit te komen. Dat bewijst deze onderneming al 115 jaar goed te kunnen.
Eind 2022 bedraagt de solvabiliteit van de onderneming 34%. Daarmee wordt er ruimschoots voldaan aan de door ons zelf gestelde richtlijn van >30%. De Groep beschikt eind 2022 over een gezond en positief werkkapitaal. Het bedrijf is zeer liquide zonder daarbij gebruik te maken van externe financieringen. Deze positie geeft comfort, zekerheid en bewegingsruimte, waardoor we adequaat kunnen handelen bij bijvoorbeeld de verwerving van grond.
De eerder geformuleerde groeidoelstelling van het behalen van een totale omzet van 160 miljoen in 2024 wordt door alle remmende factoren van dit moment zeer waarschijnlijk niet gehaald. De omzet consolideert zich in 2022 rond de 110 miljoen, hetgeen ook voor 2023 wordt verwacht. Dit wordt gezien als een goed resultaat. Hierbij wordt opgemerkt dat omzet geen doel op zichzelf is maar eerder een richtlijn. Belangrijker is dat er sprake is van een gezonde dekking van de kosten met daarbij een gezond positief rendement. En dat is in 2022 wederom het geval.
De omzetpositie van de twee bouwbedrijven Stout en Lagendijk & Stout is stabiel. De demping van de omzetgroei is vooral te verklaren omdat er in het afgelopen jaar minder gebouwd is uit eigen ontwikkeling. De verwachting is dat deze situatie nog wel enige tijd zal aanhouden. Dit heeft met name gevolgen voor de omzetontwikkeling van Herkon. Op dit moment wordt er binnen de Groep gekozen voor posities met een korte en middenlange horizon en hebben we geen grondfinancieringen meer via de bank. De marktomstandigheden voor projectontwikkeling hebben er tevens voor gezorgd dat de concurrentie is toegenomen, hetgeen de marges onder druk zet.
Kosten
De omstandigheden hebben in 2022 ook op de kostenkant effect. Met het afschalen van de directe verkoop van woningen aan particulieren worden de administratieve kosten verlaagd. Relatief minder particulieren en meer grote professionele opdrachtgevers betekent in aantal minder facturen, minder contracten, minder debiteuren, minder contact en opvolging van vragen en opmerkingen. Verder is er in 2022 relatief meer utiliteitsbouw uitgevoerd.
Het is tot op heden gelukt een goede balans te vinden in de totale orderportefeuille met een positief resultaat als gevolg. Faalkosten zijn extra kosten die ontstaan door fouten in het proces die voorkomen hadden kunnen worden. Door deze fouten ontstaat er vertraging en
moet er een extra inspanning worden gedaan om er voor te zorgen dat er alsnog volgens de overeengekomen kwaliteit en specificaties opgeleverd wordt. Faalkosten zijn van invloed op het rendement van werkzaamheden. Onder andere met geavanceerde BIM software worden faalkosten zo veel mogelijk vooraf uitgesloten en voorkomen. Niet alleen vanuit een financieel oogpunt, maar ook in het belang van de relatie met opdrachtgevers en het streven naar duurzaamheid.
Data
In 2022 is het gebruik van data in de organisatie verder toegenomen. Het speelt inmiddels een belangrijke rol in de bedrijfsvoering. Met data ontdekken we zowel patronen en mechanismen in de organisatie die goed uitpakken en verder ontwikkeld kunnen worden, als werkwijzen die juist beter doorbroken kunnen worden. Zo worden er handvatten voor nieuw beleid gevonden.
Opdrachtgevers betalen over het algemeen goed. Er zijn praktisch geen dubieuze debiteuren. In aantal hebben we op dit moment relatief minder debiteuren. Dit is, zoals al eerder gememoreerd, een gevolg van het feit dat we minder particuliere woningen verkocht hebben. De grotere professionele opdrachtgevers hanteren over het algemeen wel een langere betalingstermijn.
“Er is sprake van een gezonde dekking van de kosten met daarbij een gezond positief rendement.”
De lonen zijn in 2022 gestegen hetgeen een prijsverhogend effect heeft op de prijzen in de sector. Alleen de CAO lonen zijn al met 3% gestegen. Voor 2023 is een verdere stijging verwacht van 5%. Verder zijn de lonen gestegen als gevolg van carrière-opslag en de schaarste op de arbeidsmarkt. Dat maakt dat de totale loonsom aanmerkelijk hoger is dan vorig jaar.
In 2022 zijn de brandstofprijzen flink toegenomen. Met name werknemers die met eigen vervoer naar het werk komen worden hierdoor extra geraakt. Om die reden is deze groep hiervoor gecompenseerd. Ook is de verhoging van de wettelijke belastingvrije kilometervergoeding van de belastingdienst al eerder ingevoerd. Daarbij heeft iedere medewerker ongeacht functie of aantal dienstjaren eenmalig 500 EUR ontvangen ter compensatie van de hoge inflatie.
€ 106.514.000
€ 111.195.000
FINANCIEEL 21 JAARVERSLAG 2022
SStichting RMPI is een organisatie voor kind- en jeugd-psychiatrie in de regio Zuid-Holland-Zuid.
De organisatie doet onderzoek, biedt begeleiding, behandeling, intensieve thuiszorg, onderwijs, arbeidsbegeleiding, logeren en (beschermd) wonen.
Op de locatie in Barendrecht wordt een totaal pakket geboden, bestaand uit: psychiatrische hulp, huisvesting van verblijfsgroepen voor klinische- en deeltijdopvang met alle bijbehorende therapieruimtes, gymzaal, speelplaats op het dak, restaurant/keuken en kantoren van de kliniek. Van de 6.800 m² is ca. 2.500 m² bestemd voor het schoolprogramma ten behoeve van het Speciaal Onderwijs.
In die tijd was dit echt een groot project voor Bouwonderneming Stout en in vele opzichten ‘het eerste project’. Arno Hokke: “Het was voor mij het eerste project bij Stout dat we verkregen door het winnen van een aanbesteding. Het was het eerste project met een veelomvattend programma. Een vooruitstrevend gebouw waarin een groot aantal verschillende functies samengebracht werden en waarvoor verschillende bouwmethoden nodig waren.”
“Het was ook het eerste project waarvoor ik als technisch directeur verantwoordelijk was.” En ook het eerste project waar Arno Hokke en Ronald Kort met elkaar aan gewerkt hebben. Ronald is destijds als nieuwkomer bij Stout aangehaakt net nadat het heiwerk was gestart.
“De opening van het complex is trouwens gedaan door koningin Beatrix. En eerlijk is eerlijk, dat maakt ons toch net een beetje extra trots.”
Nieuwbouw RMPI Carnisselande
Stichting RMPI tegenwoordig Yulius
Barendrecht
6.900 m2 bvo
& OPLEVERING
2008 – 2009
Ronald Kort over deze periode: “Voor mij was toen alles spannend en nieuw, want ik had de schoolbanken toen nog maar net verlaten. Gelukkig had ik aan mijn collega Eric Maton een goede leermeester. Samen hebben we de werkvoorbereiding gedaan. Ik was verantwoordelijk voor de gevel en ik herinner mij nog goed dat we voor alle prefabkaders zelf de ophangconstructies bedacht hebben. Een enorme zoektocht en avontuur. Maar het is heel goed gegaan, want alles hangt er nog keurig bij.“
Ronald en Arno halen meer bijzondere herinneringen op. “Wij hebben hier het ‘Stout plein’ gesponsord. Een cirkelvormig terras met een gemetseld muurtje eromheen, bedoeld als ontmoetingsplaats in de buitenlucht. Onze naam is op deze plek vereeuwigd door een in het straatwerk opgenomen plaquette.”
“In dit project zaten ruim 400 binnendeuren. Om al deze deuren te verplaatsen, te draaien etcetera heeft onze uitvoerder Sjaak Batenburg, destijds zelf een ingenieus hulpmiddel ontwikkeld en gebruikt: De Willie Wortel tilmachine. Met behulp hiervan hebben timmerman Jan Verkaik en drie leerlingen eigenhandig alle deuren gehangen. Gaandeweg ontstond er zelfs een competitie onder de leerlingen wie de meeste deuren op één dag kon hangen.”
“Maar het meest bijzondere moment was toch wel het moment net na de oplevering. Op twee hoekpunten van het gebouw zijn de letters RMPI verwerkt. Deze letters zijn onderdeel van de constructie. Dus was het voor ons enerzijds een uitdaging om de letters te laten maken en anderzijds om de letters heel te houden gedurende het gehele traject. Dit is gelukt en wat gebeurde er vervolgens net na de opening…? De stichting kreeg een nieuwe naam (Yulius). Hadden we dat nou maar eerder geweten.”
“De opening van het complex is trouwens gedaan door koningin Beatrix. En eerlijk is eerlijk, dat maakt ons toch net een beetje extra trots.”
Noach Staat (Projectmanager Planvoorbereiding)
MMidden in de bosrijke omgeving tussen de Utrechtse Heuvelrug en de Nederijn bouwde Stout een compleet nieuw viersterrenhotel.
Het staat op de plek van het oude hotel De Wageningsche Berg. Dat was een ontwerp van Architect Jan Wils, ook bekend van onder andere het Olympisch Stadion in Amsterdam en is ooit gebouwd met geld uit de Marshall Hulp. Helaas was sloop en volledige nieuwbouw nodig om te kunnen voldoen aan de huidige maatstaven. Maar er is ook iets schitterends voor terug gekomen.
Het hotel bestaat uit vier bouwlagen. Op de verdiepingen bevinden zich 108 luxe hotelkamers, waaronder 96 tweepersoonskamers, 6 suites en 6 kamers voor minder validen. Op de begane grond bevinden zich het restaurant, een groot buitenterras met buitenbar en buitenkeuken, flexibel indeelbare vergader/congresfaciliteiten met
een maximum capaciteit van 800 personen in een theateropstelling. Bij beurzen, recepties en feesten kan het hotel tot wel 1500 personen faciliteren. Daarnaast zijn op de begane grond de receptie, de professionele keuken en kantoren gesitueerd.
Het hotel was voor die tijd ook zeer duurzaam en milieuvriendelijk. Zo zijn er bijvoorbeeld warmtepompen en waterbesparende douchekoppen toegepast.
Nog een mooi voorbeeld is dat er in de keuken maatregelen zijn getroffen om energieverlies door
afzuiging tegen te gaan. Warmte die anders verloren gaat, wordt nu teruggewonnen.
Er is hier gewerkt met een zogenaamd geïntegreerd design & build contract. De opdrachtgever had in haar vraagspecificatie de prestatie vastgelegd. De overige elementen hebben zij door een team van adviseurs en installateurs verder uitgewerkt en gerealiseerd, waarbij de regie bij ons als hoofdaannemer lag.
Terugkijkend op dit project reflecteert Noach Staat, toen betrokken als calculator, tegenwoordig is hij projectmanager/teamleider bij Stout: “De locatie is natuurlijk echt subliem. Een prachtig uitzicht over het uiterwaardenlandschap van de Rijn. Heerlijk in het bos. En hoewel het gebouw inmiddels alweer bijna 10 jaar in gebruik is, het blijft een echte eyecatcher. Wat het gebouw wat mij betreft zo bijzonder maakt, zijn de witte betonkaders aan de buitenzijde.”
“Die zijn speciaal behandeld om niet te verkleuren. En kijk, na alle tijd zien ze er nog steeds heel mooi uit. Het was één van mijn eerste projecten bij Stout. Ik kwam net van school en heb dit project samen met een collega mogen calculeren. Geweldig, ja van dit soort speciale projecten gaat mijn hart sneller kloppen. Ben er nog steeds erg trots op.”
“Hoewel het gebouw inmiddels alweer bijna 10 jaar in gebruik is, het blijft een echte eyecatcher.”
HHet Rijksvastgoedbedrijf en met name voorloper Dienst Vastgoed Defensie is al vele jaren een zeer gewaardeerde opdrachtgever, waarvoor we al vele opdrachten hebben uitgevoerd.
Variërend van grote nieuwbouwprojecten, grootschalige renovatieprojecten en bijzondere projecten zoals een klimuitrusting, voeren we al lange tijd projecten voor Defensie uit.
Defensie
Een van de memorabele opdrachten voor Defensie was de nieuwbouw van het hoofdkantoor van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) op Camp New Amsterdam in Soesterberg. De BSB is een eenheid van de Koninklijke Marechaussee (KMar) gespecialiseerd in het fungeren als arrestatieteam, als observatieteam en in het beschermen
van personen in risicovolle omgevingen. De Minister van Defensie mevrouw Janine Hennis-Plasschaert heeft het gebouw destijds feestelijk geopend. Op dezelfde locatie hebben we het gebouw van het Landelijk Tactisch Commando (LTC) volledig gerenoveerd. Het LTC is het operationele hoofdkwartier van de marechaussee. Zij verzamelen en analyseren informatie die belangrijk is voor de uitvoering van alle taken. Op basis van deze informatie worden de brigades ingezet. Onze meest recente opdracht voor Defensie was de realisatie van een lesgebouw en complete klimuitrusting op de Bernhardkazerne in Amersfoort.
Pieter Timmer is als projectleider vanuit Stout bij bijna alle projecten voor Defensie betrokken geweest. Samen met Gerard van Dam (uitvoerder) vormen zij vaak een vast koppel. Pieter Timmer: “De projecten voor Rijksvastgoedbedrijf en vooral voor Defensie zijn bijzonder
“Het zijn nooit standaard gebouwen. Er zijn altijd speciale wensen en gebruikseisen. Elk project heeft een eigen verhaal.”
NAAM
Diverse projecten
OPDRACHTGEVER
Dienst Vastgoed Defensie / Rijksvastgoedbedrijf
LOCATIE
Verspreid over ons hele werkgebied
OMVANG
Van groot tot klein
START & OPLEVERING
Vanaf 2000 tot heden
omdat je vaak werkt in een beveiligde omgeving. Dat vraagt om een speciale aanpak. Voordat je hier aan de slag kunt, moet je een verklaring van onbesproken gedrag kunnen overleggen. Verder heb je bij Defensie bijna altijd te maken met beveiligde gebieden en geheimhoudingsplicht voor zowel de werkplek als ook het nieuwe pand wat je gaat bouwen. Extra mooi is het dan als bij de feestelijke opening van de BSB het hele bouwproces werd gewaardeerd met het cijfer 9.”
Gerard van Dam vult aan: “Het zijn nooit standaard gebouwen. Er zijn altijd speciale wensen en gebruikseisen. Elk project heeft een eigen verhaal. Met recht geldt hier ook: Mensen voor Gebouwen. En het zijn altijd complexe werken. Niet alleen het gebouw, maar ook terrein met ondergrondse dienstleidingen en de uitgebreide aanmeldprocedures maken het geen standaard werk.”
Gerard gaat verder: “Voor mij was het werk voor de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EODD) heel bijzonder. Het betrof de renovatie van diverse loodsen, een verbouwing en een nieuwbouw. We waren op 12 locaties tegelijk bezig verspreid over het hele kazerneterrein. De nieuwbouw had een lastige constructie en had diverse ruimtes met hele speciale eisen. De verbouwing bestond uit het ombouwen van een onderhoudsgarage tot een gebouw met kantoren en een opslagkamer, die streng beveiligd moest worden. Bij de renovaties van de loodsen was er niet een hetzelfde, waardoor er vaak geïmproviseerd moest worden. We gingen op de fiets langs alle activiteiten. Om op het terrein te komen hadden we een eigen ingang en met gedeeltelijk eigen poortbewaking. Tijdens graafwerkzaamheden kwam er een bom uit de WOII tevoorschijn. En de opening is door gedaan voormalig koningin Beatrix. Dus ja, dit was zeker een bijzonder werk.”
Pieter: “Wat mij vooral ook is bijgebleven is de prettige omgang met opdrachtgever en gebruikers. Vaak komen we dezelfde mensen tegen, wat het samenwerken makkelijker maakt. Er is altijd sprake van een correcte, maar zeker ook gezellige sfeer. We hebben geleerd dat je bij werken voor het RVB iets meer geduld moet hebben als het gaat om de beantwoording van vragen of het doorvoeren van wijzigingen. Besluitvorming gaat altijd zorgvuldig en over veel schijven. En op het gebied van veiligheid maken ze op ons altijd veel indruk.”
Gerard beaamt: “Het is altijd serieus werk in een goede sfeer. Zo herinner ik mij een complete rijsttafel in de bouwkeet of sleeën achter een verreiker door de sneeuw. Dat gebeurt ook en dat alles maakt het heel bijzonder om voor Defensie en het RVB te werken.”
BBij Stout en Herkon opereren wij in alle gebieden van de bouw. We zien onszelf als ‘Totaalbouwer’. We ontwikkelen en bouwen grondgebonden woningen en appartementen voor zowel de koop- als de huursector.
We realiseren utiliteitsgebouwen voor de particuliere, de publieke, de zorg- en onderwijssector op locaties verspreid in ons werkgebied. Er is echter één plaats in ons werkgebied waar al deze activiteiten samen komen: Zoeterwoude. Een kleine roadtrip op zich.
Onze eerste kennismaking met Zoeterwoude was tijdens de bouw van Zorgcentrum Emmaus in opdracht van Stichting WIJdezorg. Een opvallend modern vormgegeven zorggebouw met een kunstrieten dak. Helemaal duurzaam en gebouwd met aandacht voor de mensen die er wonen en werken. Vanwege onze goede relatie met de opdrachtgever raakten wij ook betrokken bij de nieuwbouwplannen op de voormalige locatie van het oude zorgcentrum. We hebben de bestaande gebouwen gesloopt en op de vrijgekomen locatie in opdracht van WIJdezorg een nieuw appartementencomplex gerealiseerd. Op de begane grond bevindt zich tevens het nieuwe kantoor van WIJdezorg.
Naast het nieuwe zorgcentrum is de Brede School in opdracht van de Gemeente Zouterwoude gebouwd. Een mooi en bijzonder gebouw dat qua duurzame uitstraling heel goed past bij het naastgelegen Emmaus. De Brede School biedt onderdak aan drie basisscholen. Ook de voorzieningen van Stichting Kinderopvang
je iets goed doet, mag je nóg eens terug komen. En zo zijn we van de ene opdracht aan de andere opdracht gekomen. ”
Zoeterwoude (SKZ), de bibliotheek Rijn en Venen en het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) worden in de Brede School gehuisvest. Een echt multifunctioneel gebouw dus.
Op twee vrijgekomen schoollocaties Klaverweide en Westwoude ontwikkelden en realiseerden wij in totaal 20 grondgebonden koopwoningen. Bij beide projecten was natuurinclusief bouwen een belangrijk aspect. Al bij het ontwerp en de ontwikkeling van de woningen is rekening gehouden met de natuur. Zo hebben we hier o.a. groene
“Wanneer
NAAM
Diverse projecten
OPDRACHTGEVERS
Gemeente Zoeterwoude | WIJdezorg | Sustay | Herkon
LOCATIE
Verschillende locaties in Zoeterwoude
START & OPLEVERING
2016 - 2023
daken toegepast en een groene leefomgeving gecreëerd met veel aandacht voor flora en fauna.
Door onze aanwezigheid en betrokkenheid raakten we meer en meer bekend in en met Zoeterwoude en omgeving. Zo kwamen wij in contact met Sustay, specialist in duurzame midden-huurwoningen. Samen ontwikkelden wij het project Verde Vista, een complex met 87 betaalbare huurappartementen. Binnen Zoeterwoude is er veel behoefte aan dit type midden-huurwoningen. Het project vormt dan ook
een welkome aanvulling op het woningaanbod in de regio. Eveneens in opdracht van Sustay realiseren wij nu het Verde Vista Centrumplan bestaande uit 150 appartementen en een supermarkt met parkeergarage. Met 52 meter, het hoogste gebouw uit de geschiedenis van Stout.
Kees van Rossum was als projectleider betrokken bij enkele van deze projecten. “Voor de grote concentratie van projecten in Zoeterwoude is een duidelijke verklaring: Wanneer je iets goed doet, mag je nóg eens terug komen. En zo zijn we van de ene opdracht aan de andere gekomen. Voor mij persoonlijk was de uitvoering van het project Brede School Zoeterwoude best wel bijzonder. Ik had jarenlang bij een andere werkgever in de woningbouw gewerkt. Nu kreeg ik de nieuwbouw van een school onder mijn hoede. Dus dat was wel even wat anders. Gelukkig zijn er bij Bouwonderneming Stout veel collega’s met veel ervaring in het bouwen van scholen, met wie ik nauw heb samengewerkt op dit project. Met elkaar hebben we er iets heel moois van weten te maken.”
Kees gaat verder: “Een grappig verhaal is wel dat er bij de Brede School een mooie natuur-speeltuin was aangelegd. Echter bij flinke regenbuien veranderde deze tuin in een modderpoel. De spelende kinderen kwamen dan onder de modder weer terug in de klas. En waar de toenmalige burgemeester vond dat kinderen vooral moesten kunnen spelen en ravotten, waren de ouders en leerkrachten iets minder enthousiast over de situatie. Niet lang erna is er alsnog een betegeld schoolplein gekomen.”
“Met onze jarenlange aanwezigheid in Zoeterwoude ben je bijna een bekende in het dorp geworden. Als ik in Zoeterwoude kom, word ik aangesproken door verschillende mensen: kopers, huurders en ouders van kinderen op de brede school. En óók dat is voor mij Mensen voor Gebouwen.”
VVoor de vijfde stop van onze roadtrip bezoeken we uitvoerder Jaap Ruitenberg op het project Calando in Middelharnis.
Calando wordt de grootste hospice van Nederland en wordt gebouwd in opdracht van Stichting Voorzieningsfonds Palliatieve Zorg Dirksland.
Het nieuwe zorggebouw telt straks 1.400 m2 bvo, verdeeld over twee bouwlagen. Naast de reguliere zorg, is het hier straks mogelijk om ook doelgroepenzorg aan te bieden. Dit houdt in dat straks ook aan bewoners met dementie en andere gedragsproblemen, passende palliatieve zorg kan worden geboden. Hiermee wordt dit hospice uniek in Nederland.
Echter we komen hier nu niet specifiek voor het gebouw. Hoe mooi en bijzonder dit ook wordt, we zijn hier voor een ‘icoon’ van het bedrijf: uitvoerder Jaap Ruitenberg. Dit jaar vieren we maar liefst zijn 50e dienstjaar bij het bedrijf. En dat is toch wel heel bijzonder.
Het zal in deze tijd niet veel meer voorkomen dat iemand zo lang verbonden is met één werkgever. We treffen hem vroeg in de ochtend en dat is niet zo moeilijk want Jaap is altijd als eerste op de bouw aanwezig. Zo hoort dat als uitvoerder, vindt Jaap.
Jaap is op 23 juli 1973 op 15 jarige leeftijd als timmerman bij de oude heer Marinus Stout begonnen. Jaap:
“We woonden op een boerderij en daar was ik altijd al iets aan het maken. Het timmeren heeft er van kinds af aan al in gezeten. Mijn vader werkte op een scheepswerf, maar ik wilde de bouw in. Als jong ventje had ik het geluk dat ik het vak heb kunnen leren van Arie Middelkoop. Dat is echt mijn maatje geworden. Ook wil ik Cees Bakker noemen. Cees was destijds bedrijfsleider bij Stout, ook aan hem heb ik heel veel steun gehad.”
Jaap haalt vele herinneringen op. Over hoe hij begonnen is met het bouwen van ‘rijtjeshuizen’ en bungalows. Hoe de bouw van hallen er pas later bij is gekomen. Over hoe hij met Ad van Herk in de auto op pad ging met een meetlint om ergens een terrein op te meten. Of hoe hij vaste prik overleg had op maandag en vrijdag over de opstart en voortgang van de werken. Dat Stolpehove in Papendrecht zijn grootste werk tot nu toe is geweest. Hoe ze in zijn eigen dorp Giessenburg bij de plaatselijke voetbalvereniging Peursum een tribune
“Als Jaap een werkt maakt, maken wij ons geen zorgen. Dan komt het goed.”
goed. Hij is een steunpilaar in onze groep van uitvoerders. Hij heeft de kennis en de kunde en weet mensen te motiveren. Het is knap hoe hij zich door de tijd steeds weer heeft weten aan te passen en is meegegaan met alle ontwikkelingen in de bouw en maatschappij”
Jaap: “Je moet als uitvoerder altijd goed voorbereid zijn. Ik vind overigens dat ons bedrijf daar altijd heel sterk in is. Ook wordt er altijd heel goed gelet op de omstandigheden waarin onze mensen moeten werken. Goeie kleding, goeie bouwketen, goeie voorzieningen.”
“Het zijn vaak kleine gebaren, maar juist die zijn heel belangrijk en veelzeggend. Bijvoorbeeld: een mailtje op een warme dag waarin gesteld wordt dat we er goed op moeten letten dat er voldoende gedronken wordt. Of dan even een ijsje komen brengen op het werk. Het is hier altijd gemoedelijk en tegelijkertijd ook heel professioneel.”
Jaap Ruitenberg
juli 1973
50 jarig jubileum bij Bouwonderneming Stout
Uitvoerder
Hospice Calando in Middelharnis
Jaap: “Ik werk nu 4 dagen in de week. En waarschijnlijk is dit mijn laatste klus voordat ik met pensioen ga. Alhoewel, ik vind het werk nog steeds zo leuk. Dus als ze mij een mooi project aanbieden, wie weet plak ik er dan nog wel enige tijd aan vast. Moet het wel iets dichter bij huis zijn, want nu sta ik iedere ochtend rond 5 uur op. Anders ga ik mijn eigen badkamer maar eens aanpakken, dat heb ik mijn vrouw Mieke al heel lang geleden beloofd.”
hebben gebouwd die net wat groter was dan die in Hardinxveld-Giessendam. Over hoe geweldig het was om het 100-jarig bestaan met het hele bedrijf in Barcelona te vieren. Jaap: “In alle jaren heb ik zoveel leuke en bijzondere dingen meegemaakt. Het is te veel om op te noemen. Het mooie is dat het bedrijf altijd in mij geloofd heeft en mij ook veel ruimte heeft gegeven.”
Directeur Arno Hokke voegt hier aan toe: “Als Jaap een werkt maakt, maken wij ons geen zorgen. Dan komt het
Mieke werkt overigens zelf ook al jaren bij Stout, op de administratie. Zo ook zoon Marcel, als timmerman. En eerder heeft broer Karel ook 43 jaar voor het bedrijf gewerkt. Je kunt dus wel zeggen dat de familie Ruitenberg een echte Stout-familie is.
Naast Jaap zijn gouden jubileum zijn er dit jaar maar liefst zeven medewerkers die hun zilveren jubileum (25 jaar)
vieren. Dat beschouwen wij als een bewijs van ons motto: Mensen voor gebouwen!
HHavenstadt ligt in Stad aan ‘t Haringvliet op het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee. De gemeente Goeree-Overflakkee heeft als slogan ‘Energy Island’.
Het heeft de ambitie om als eerste gemeente in Nederland volledig te kunnen voorzien in de eigen energiebehoefte. Hiermee wil het nieuwe bewoners naar het eiland trekken. Het project Havenstadt draagt bij aan beide doelstellingen.
Havenstadt is een complete nieuwe woonwijk met gevarieerde gevels en leuke details. Dit project is in meerdere opzichten bijzonder. Er zijn hier 84 Stout HUISmerk woningen in verschillende fasen gebouwd. Op dit moment wordt de 4e fase met 18 grondgebonden woningen en 12 HUISmerk appartementen gebouwd.
Het project heeft dan ook zeker bijgedragen aan de technische doorontwikkeling van het HUISmerk. We gaan van CV-ketel en MV-box, naar warmtepomp en WTW. Maar denk ook aan andere beukmaten en toepassing van prefab vloeren met ingestorte installaties. En aan kleinere verbeterpunten, zoals bijvoorbeeld afmetingen en positie trapgat, verdiepingshoogtes, prefab meterkasten en betere optieomschrijvingen. Soms zijn deze verbeteringen door de wet ingegeven, maar meestal zijn ze een gevolg van nieuwe inzichten en ervaringen tijdens het bouwen.
Ook is in Havenstadt het Innovathuis gerealiseerd, de eerste waterstofwoning in de Benelux. De woning heeft een installatie die zonne-energie omzet in groene waterstof. Hiermee kun je de seizoenen overbruggen. De zonne-energie uit de zomerperiode wordt opgeslagen om later in de wintermaanden gebruikt te worden (seizoensopslag).
“Trots op mijn eigen ontwikkeling, op de ontwikkeling van ons HUISmerk en op de prachtige woningen die we gebouwd hebben!”
Vanuit de realisatie van dit project is het partnership met Hylife Innovations voortgekomen. Hylife ontwikkelt, vermarkt en realiseert innovaties en concepten en geeft advies over energie en mobiliteit. Op dit moment werkt Hylife aan de verdere ontwikkeling en toepassing van de Innovahub. Deze Hub wordt in de laatste fase van Havenstadt toegepast.
Jos Pruijssen heeft alle fasen als projectleider begeleid, daarnaast heeft hij de hele ontwikkeling en groei van het Stout HUISmerk mede vorm gegeven. Hij vertelt waarom dit project voor hem persoonlijk zo speciaal is. “Ik ben hier gegroeid als projectleider. Ik zat bij Stout inmiddels in een traject om de stap van werkvoorbereider naar projectleider te maken. Toen dit project zich aandiende, heb ik gevraagd om de rol van werkvoorbereider/ projectleider. En dat is gehonoreerd. Halverwege de 2e fase maakte ik de definitieve overstap naar projectleider. Maar het brengt mij ook bij een vervelende herinnering. En dat is dat de uitvoerder van het project Jan de Bruin plotseling overleed. Het was de ochtend dat we 2 woningen moesten opleveren dat Jan niet meer op het werk verscheen. Dat was heftig en heeft veel impact op ons als collega’s gehad.”
“Een leuk verhaal daarentegen uit die tijd was dat we op een dag een brief ontvingen van een bewoonster van een nabijgelegen verzorgingstehuis. Zij had ‘wat overlast’ ervaren en vroeg ons of wij misschien ter compensatie hiervan iets wilden bijdragen aan fotobehang in de algemene woonkamer van het huis. Samen met de opdrachtgever hebben we dat toen volledig geschonken. De dame in kwestie was hier zo ontzettend blij mee, dat ze de plaatselijke krant heeft geregeld en de gemeente erbij heeft betrokken. En zo stonden we opeens in de krant.”
“Trots. Het is een woord dat ik van origine niet snel gebruik, maar het komt wel in mij op als ik terugkijk op dit project. Trots op mijn eigen ontwikkeling, op de ontwikkeling van ons HUISmerk en op de prachtige woningen die we gebouwd hebben in – zoals de eilandbewoners zeggen – ‘Stad’!”
In opdracht van het Afval Energie Bedrijf
(AEB) Amsterdam realiseerden wij de AEB Bio-energiecentrale (AEB BEC), gelegen aan de Petroleumhavenweg in Amsterdam.
De centrale levert vanaf 2020 elektriciteit aan 27.000 huishoudens en warmte aan 25.000 huishoudens.
Bouwonderneming Stout maakte deel uit van een internationaal bouwteam. Het Belgische Vyncke was verantwoordelijk voor de levering en installatie van de verbrandingsinstallatie. Het Franse Haffner Energy heeft de turbine geleverd en geïnstalleerd. Stout was verantwoordelijk voor zowel het bouwkundige gedeelte als de terreininrichting. Ferry Moerland (Hoofd Realisatie) was als bedrijfsleider en projectleider vanaf dag één bij dit project betrokken. En Jan van de Lagemaat (Hoofd Calculatie) is gedurende de gehele voorbereiding als kostendeskundige bij het project betrokken geweest.
Ferry vertelt: “Toen we aan dit project begonnen dachten we dat dit het topppunt was van een duurzaam project. Het was een complex project waarvoor zo’n 6 jaar voorbereidingstijd nodig was. En dan vanaf zo’n beetje het moment dat de eerste paal de grond in ging is de tendens in Nederland volledig omgeslagen en staat biomassa zelfs ter discussie. Het geeft aan hoe snel ‘dingen’ veranderen zeker op het gebied van duurzaamheid.”
“Ik werkte net een week bij Stout toen ik werd betrokken bij de ontwikkeling en bouw van een biomassacentrale. Ik had zestien jaar woningbouwervaring en had nog geen enkele bedrijfshal gebouwd. Maar ook voor Stout was de bouw van een biomassacentrale iets geheel nieuws. Om een beetje meer gevoel te krijgen met wat er op ons af zou komen, hebben we in korte tijd meerdere biomassacentrales in de Benelux bezocht. Dat was heel leerzaam.”
“In de zes jaar voorbereidingstijd hebben we naast de technische voorbereiding ook heel veel aandacht geschonken aan de contractvorm. Uiteindelijk is er een contract getekend op een groot advocatenkantoor aan de Zuidas van Amsterdam. Ik mocht namens Stout letterlijk honderden parafen en handtekeningen zetten. Die tekensessie duurde enkele uren.”
Jan van de Lagemaat over deze periode: “Noem het maar een knipperlichtproject. Ik heb meer dan 100 begrotingen gemaakt. In 2013 kwam de eerste vraag voor de nieuwbouw bij ons binnen, waarna het gehele project kort daarop in de ijskast verdween omdat opdrachtgever 1 zich terugtrok.Opdrachtgever 2 wilde teveel risico’s bij ons weg leggen dus zijn wij er mee gestopt, wat best stoer was om te doen. Met opdrachtgever 3 is het uiteindelijk gelukkig goed gekomen.”
“In de zes jaar voorbereidingstijd hebben we naast de technische voorbereiding ook heel veel aandacht geschonken aan de contractvorm.”
Ferry gaat verder: “Het bijzondere aan het ontwerp is dat de locatie eigenlijk bestemd was voor kantorenbouw. Maar omdat de markt destijds op z’n gat lag, stemde de gemeente in met een biomassacentrale. Maar dan wel een met de uitstraling van een kantoorpand. Vandaar dat het pand een soort glazen vitrine om de fabriek heen is.”
“De installatieonderdelen waren zo groot dat deze niet via de gevel of dak geplaatst konden worden. Dus daarom hebben we eerst de fundering gemaakt. Daarna is de verbrandingsinstallatie gebouwd. En vervolgens hebben wij het gebouw eromheen en overheen gebouwd. Dat gaf in de voorbereiding behoorlijk wat hoofdbrekens.”
“Wat in eerste instantie ook even zoeken was, was dat er in het Engels werd gecommuniceerd. Ook alle e-mails en verslagen moesten in het Engels. Een van de eerste mails hadden we even snel door Google Translate laten vertalen met als gevolg dat Bouwonderneming Stout werd gepresenteerd als Building Company Naughty. Dat vonden onze Franse en Belgische bouwvrienden natuurlijk hilarisch.”
Jan vult lachend aan: “Uitleggen dat er bovenop de kolommen en onder de turbinetafel een verenpakket wordt aangebracht bleek nog best lastig te zijn: On top of the collems under the turbinetable there will be featherpackages placed. De Fransen begrepen het ook niet.”
Ferry vervolgt: “Internationaal samenwerken blijft toch bijzonder. Een kleine anekdote: Wij Nederlanders staan bekend als direct. Welnu, we hadden elke maand vergadering. Soms haalde ik vooraf de Fransen van Schiphol op. Op een ochtend bleek één van hen een gebroken neus te hebben. Opgelopen tijdens de dansles met zijn vrouw de avond ervoor. Zijn vrouw had blijkbaar iets te fanatiek met haar armen gezwaaid. Een maand later was er weer bouwvergadering. En toen ik als voorzitter welgemeend vroeg hoe het nu met zijn neus was, werd hij furieus. Hoe kon ik hem in het bijzijn van 12 anderen zo voor gek zetten?”
“Maar als ik terugkijk op dit project denk ik vooral: Wat een toffe tijd met een fantastisch team!”
TTijdens de bouw van het bouwdeel Sopraan van het complex Acapella in Hellevoetsluis is een grote brand uitgebroken, dit heeft enorme impact gehad op iedereen die bij dit project betrokken was.
Daarom kan deze plek en deze gebeurtenis niet ontbreken op onze roadtrip langs de projecten die de laatste 15 jaar gekleurd hebben.
Op een centraal gelegen locatie in Hellevoetsluis, op een voormalige bedrijventerrein realiseert Stout in opdracht van Nlo Projectontwikkeling het plan Acapella. Acapella is een groots woonplan met maar liefst 90 woningen in verschillende typen zoals appartementen, maisonnettes, herenhuizen en stadswoningen verdeeld over de twee woonblokken. Centraal in beide blokken ligt een binnentuin waaronder een gebouwde parkeervoorziening gesitueerd is.
Een prachtig project waarvan de afbouw al gestart was, toen in het woonblok De Sopraan een grote brand uitbrak. Veroorzaakt door een paar kinderen die ondoordacht fikkie stookten waarna een grote hoeveelheid isolatiemateriaal in brand is gevlogen met desastreuse gevolgen.
Theo de Wit (Financieel Directeur) vertelt hier meer over. “Een brand van deze omvang (schade 3 miljoen euro) hebben wij niet eerder meegemaakt. Het betrof op 4 bouwlagen: 30 appartementen en een stallingsgarage voor auto’s en fietsen met daarboven een binnentuin. De impact voor ons als aannemer was groot. Als aannemer ben je altijd bezig vanaf niets een mooi gebouw te realiseren. In dit geval waren we al zo ver met de bouw en ineens was ons werk weg en op slopershoogte, dat druist in tegen elke vezel van een aannemer. Maar ook bij de 30 kopers waren er sterke emoties direct na het horen van het nieuws. Dit heeft veel zorgvuldige communicatie van ons gevraagd.”
“Hoewel wij in juridische zin niet verantwoordelijk zijn, voelen we ons natuurlijk wel verantwoordelijk om de ontstane ellende zo goed en zo snel mogelijk voor iedereen op te lossen.”
“We realiseerden ons direct dat 30 kopers nu met een groot probleem waren komen te zitten en flinke vervolgschade. Veel hadden hun huis al verkocht gezien de planning van de bouw en oplevering. En deze planning kon nu de prullenbak in natuurlijk.”
“Hoewel wij in juridische zin niet verantwoordelijk zijn, voelen we ons natuurlijk wel verantwoordelijk om de ontstane ellende zo goed en zo snel mogelijk voor iedereen op te lossen.”
“Het geeft geen voldoening om mensen steeds te moeten doorverwijzen naar de verdachten om de schade op te verhalen. Daders die dit natuurlijk ook nooit gewild hebben en ook de gevolgen van hun daden niet hebben kunnen overzien. We hebben het ook te doen met hun ouders. Je kunt wel stellen dat er alleen maar verliezers zijn.“
“Het gehele proces van inventarisatie schade, plan van aanpak en uiteindelijk herstel is een complex en langdurig proces dat zeker zorgvuldig moest plaatsvinden omdat de kopers terecht geen vluchtig en onzorgvuldig herstel van de brandschade accepteren. In dit proces zijn er vele gesprekken gevoerd met diverse deskundigen en specialisten om te komen tot een juiste inventarisatie van de schade en een gedegen plan van aanpak voor het herstel.”
“Er is overleg met de expert van de verzekeraar. Met de constructeur om te inventariseren welke delen door de brand zijn aangetast en of herstel nog wel mogelijk is. Er is overleg over het roet- en reinigingsonderzoek. Over de juiste wijze van schoonmaak en het verwijderen van de brandlucht. Er is overleg met de installateurs over de gevolgen voor de installaties, elektra, kanalen enzovoort. Er is overleg over het metselwerk en spouwmuren. Over mogelijke grondvervuiling door brand en bluswater. En ga zo maar door, want dit zijn slechts enkele voorbeelden.”
“En daarna volgde de fase van het opnieuw inkopen van de bouwmaterialen en uitbesteden van schoonmaak en herstelwerkzaamheden. Juist in een fase dat de prijzen heel onzeker waren, zo ook de beschikbaarheid en levertijden van materialen. Dat maakte het nog eens extra complex en intensief. En als alles dan schoon en hersteld is, moet het geplande werk (de afbouw) vervolgens natuurlijk ook weer opnieuw ingepland, georganiseerd, uitgevoerd en begeleid worden. We hopen het nooit meer mee te maken.”
IIn opdracht van Herkon realiseerde
Bouwonderneming Stout op de plek van het voormalige postkantoor van Spijkenisse een wooncomplex met 71 koopappartementen, een penthouse en een commerciële ruimte.
‘Het Posthuys’ is ontworpen door architectenbureau KuiperCompagnons. Het moest het qua architectuur een statement worden met een markant ontwerp.
Het alzijdige gebouw heeft op de hoek 8 bouwlagen, aflopend naar 4 en sluit daarmee mooi aan op de bestaande bebouwing. Het lijkt wel een grote trap. De opvallende gevel bestaat uit een stoere betonnen plint met bovenop metselwerk onderbroken door verdiepingshoge aluminium kozijnen. In heel het gebouw is gebruik gemaakt van hernieuwbare energiebronnen zoals warmtebronnen en zonnepanelen.
In de parkeergarage zijn alle 71 parkeerplaatsen gereed gemaakt om elektrisch te kunnen laden.
Ook was de inrichting van de openbare ruimte rondom het plan onderdeel van de opgave hetgeen betekende dat er veel overleg met de gemeente nodig was. Dit overleg werd vergemakkelijkt door de de locatie van het project. Namelijk recht tegenover het gemeentehuis. Het college
NAAM
LOCATIE
Marrewijklaan, Spijkenisse
OMVANG
71 appartementen
START & OPLEVERING
2021 – 2023
van B&W en ambtenaren konden letterlijk vanachter hun bureau de vorderingen volgen. Marcel Boereboom (Hoofd Projectmanagement Herkon) vertelt meer over dit bijzondere project: “De ontwikkeling en realisatie van Het Posthuys is een voorbeeld van de groei die Herkon als projectontwikkelaar heeft doorgemaakt. Van kleine projecten in de polder tot dit soort grote binnenstedelijke projecten.”
“Daar het gebouw een flink stuk hoger was dan het bestaande postkantoor en het plan grenst aan arbeidershuisjes uit de jaren ’50, hadden wij bij het vaststellen van het bestemmingsplan gerekend op de nodige bezwaren van deze bewoners. Maar in werkelijkheid is er geen enkel bezwaar gemaakt. We hadden de omwoners vooraf middels een uitgebreide informatiebijeenkomst goed op de hoogte gesteld van het plan en wat er zou gaan gebeuren. Zo liep er naast het oude postkantoor ook een flinke gasleiding. Dat maakte het een uitdaging om het oude pand te slopen zonder deze daarbij te beschadigen. Maar ook dat is zonder problemen verlopen.”
“Wat mij vooral altijd is bijgebleven is dat de totale ontwikkeling en realisatie, de samenwerking met de gemeente en alle bij het plan betrokken stakeholders in een zeer prettige sfeer is verlopen. De samenwerking met de projectleider van de gemeente was prettig. Zo ook de samenwerking tussen Herkon en Stout. Iedereen hanteerde in alles het uitgangspunt: het beste resultaat bereiken! Mensen voor gebouwen, zeggen wij dan. Ook heel prettig was dat alle 71 appartementen al voor start bouw verkocht waren’. Marcel sluit af met: ‘Een leuk weetje is dat veel van onze collega’s oorspronkelijk afkomstig zijn uit Spijkenisse en in het oude postkantoor ooit nog wel met een acceptgirokaartje geld hebben opgenomen of een paar postzegels hebben gekocht. Een van deze collega’s heeft zelfs in het oude postkantoor gewerkt.”
“Het Posthuys is een voorbeeld van de groei die Herkon als projectontwikkelaar heeft doorgemaakt. Van kleine projecten in de polder tot dit soort grote binnenstedelijke projecten.”
IIn opdracht van de gemeente Sliedrecht heeft Lagendijk & Stout B.V. het nieuwe beheerdersonderkomen van de historische begraafplaats gerealiseerd. Het gebouw is hoofdzakelijk bedoeld als werkgebouw, met daarbij de toevoeging van een openbaar toegankelijk deel.
Het karakteristieke pand is koepelvormig met een glazen voorpui. Het is een eigentijds ontwerp van Van Es Architecten uit Sliedrecht.
wat een koper look geeft.
blikvanger van de totale uitbreiding van de begraafplaats
Rob Doets (bedrijfsleider): “Voorheen was het beheerdersgebouw een keet. Met deze totaal nieuwe verschijningsvorm heeft de begraafplaats een esthetisch verantwoord beheerdersonderkomen gekregen. En dat is mooi voor zo’n belangrijke plek in Sliedrecht.”
“De gemeente was als opdrachtgever zeer nauw betrokken. Samen met de architect hebben we in dit geval echt als drie-eenheid geopereerd. Met elkaar hebben we naar het beste resultaat gestreefd. Een voorbeeld van hoe lokale betrokkenheid werkt.“
“Speciaal voor dit project was dat tijdens de bouw de begraafplaats ‘gewoon’ open bleef. Dat betekende dat er van tijd tot tijd een uitvaart was. Deze momenten vergden van alle betrokken partijen korte lijnen, nauwe communicatie en vlotte reacties. Vanzelfsprekend werd het werk dan neergelegd.”
“Met elkaar hebben we naar het beste resultaat gestreefd. Een voorbeeld van hoe lokale betrokkenheid werkt.”
HHet laatste project in deze roadtrip is gering van omvang maar daarentegen wel bijzonder.
In opdracht van corporatie Woonstichting De Zes Kernen realiseert Bouwonderneming Stout in Abbenbroek 3 seniorenwoningen, de eerste conceptuele woningen van het Stout HOUTmerk.
Het HOUTmerk is de duurzame en volledig in hout uitgevoerde variant van het Stout HUISmerk. De drie seniorenwoningen in Abbenbroek zijn de koplopers van dit duurzame concept, dat in de toekomst wordt het uitgebreid met nog meer woningtypologieën.
Woonstichting De Zes Kernen is een zeer gewaardeerde opdrachtgever. Het eerste project dat wij voor De Zes Kernen uitvoerden was het project Koninginnehof in Zuidland. Een project bestaand de realisatie van een kleinschalig wijkje van 49 woningen op de plek van de voormalige basisschool midden in het dorp. Allen conceptwoningen van ons Stout HUISmerk.
Vanuit de goede samenwerking op het project Koninginnehof zijn we met elkaar in gesprek gekomen om de mogelijkheden van houtbouw verder te verkennen.
Jan Korevaar (commercieel directeur) licht toe:
“Het is mooi om in samenwerking met De Zes Kernen de nek uit te steken en concreet aan de slag te gaan met
een duurzame manier van woningbouw. Om concrete stappen te zetten met het Stout HOUTmerk, waarmee we in staat zijn om zowel circulair als biobased te bouwen. Er wordt veel gesproken over het bouwen in hout en CLT (crossed laminated timber). Maar in de praktijk gebeurt het nog mondjesmaat. Nu wij in Abbenbroek dit pilotproject realiseren kunnen we met recht spreken over een wapenfeit.”
“Het bouwen van ons concept met een houten casco valt in de smaak bij de collega’s op de bouwplaats. Het bouwt namelijk snel en schoon en het ‘bouwpakket’ past naadloos in elkaar. Het pionieren wat we doen, zie je overigens niet direct af aan de uitstraling en omvang, het zijn ‘slechts’ drie huizen met een plat dak. Het bijzondere zit in het nieuwe, het innovatieve. En we doen het gewoon.”
“Het was vooral spannend of het ging lukken om de businesscase rond te krijgen. Een klein project met houten casco’s is relatief duur. Maar uiteindelijk is het ontzettend mooi dat het toch is gelukt. En met de ervaringen van dit pilotproject zijn we klaar voor het verder opschalen van met bouwen in hout.”
“Het is mooi om in samenwerking met De Zes Kernen de nek uit te steken en concreet aan de slag te gaan met een duurzame manier van woningbouw.”
Stationspark 1100
3364 DA Sliedrecht
088 – 440 10 20
info@herkon.nl
www.herkon.nl
BOUWONDERNEMING STOUT B.V.
Stationspark 1100
3364 DA Sliedrecht
088 – 440 10 00 info@stout.nl
www.stout.nl
BOUWONDERNEMING LAGENDIJK & STOUT B.V.
Beyerinckstraat 14-16
3364 AX Sliedrecht
088 – 440 14 60
info@lagendijkstout.nl
www.lagendijkstout.nl