
5 minute read
NACHTWERK In België blijft nachtwerk in dc’s voorlopig nog wel even een taboe
BELGIË BLIJFT WORSTELEN MET NACHTWERK IN E-COMMERCE
Terwijl in Nederland het ene na het andere megadistributiecentrum wordt geopend, treuzelt de Belgische overheid om nachtwerk soepeler te maken in de e-commercesector. De markt kijkt met lede ogen toe hoe de fulfilmentbedrijven als een hoefijzer om het land liggen. “We verliezen hier aan kracht en kennis.”
TEKST MATTHIAS VANHEERENTALS
De regering De Croo aarzelt met het nemen van een beslissing over avond- en nachtwerk in dc’s. De insteek was om avondwerk tussen 20.00 uur en middernacht goedkoper te maken, maar het betreffende dossier schuift al jaren heen en weer tussen overheid en sociale partners. Bruno Velghe van UPTR, de belangenbehartiger van de Belgische vervoerders, zegt dat dit België een slechte reputatie in het buitenland geeft. “Dit houdt grote spelers tegen om naar België te komen, terwijl wij wel zeker concurrerend zijn met de omliggende landen.” Greet Dekocker van SafeShops.be, de e-commerce associatie van België, is voorstander van nachtwerk in de e-commerce. “Dit dossier ligt al vijf regeringen op tafel, en dat gaat ten koste van het serviceniveau voor de consument. Bedrijven mogen wel sinds vijf jaar nachtwerk organiseren als de vakbond er mee akkoord gaat. Schoenen Torfs heeft op dat vlak een mooi succes geboekt. Decathlon wilde een nieuw logistiek centrum bouwen in Willebroek, maar daar vond men geen consensus. Dat bedrijf heeft daarom voor Nederland gekozen.”
DICHTBIJ DE CONSUMENT
De Belgische e-commercefederatie vindt het heel belangrijk dat e-fulfilment ook vanuit België op volle kracht kan werken. “Vanuit sustainability standpunt is het ook aan te raden dat de logistieke afhandeling zich dichtbij de consument organiseert”, zegt Dekocker. “Het is niet zo dat we as such tegen fulfilment in het buitenland zijn, maar een Belgisch bedrijf moet op zijn minst de keuze hebben en hier voluit voor kunnen gaan. De huidige regeling zorgt duidelijk voor een belemmering, terwijl België met de haven van Antwerpen en Zeebrugge een sterke logistieke hub heeft. Het is spijtig te zien dat we hier aan kracht en kennis verliezen op e-commercevlak.”
MOEILIJKE REGELING
DistriMedia uit Tielt, een full service-partner voor de fulfilment van webshops en merchandising, verzorgt dagelijks de afhandeling van duizenden bestellingen naar de eindklant en in vrijwel iedere winkelstraat in de Benelux. “Wij doen geen nachtwerk, omdat de wetgeving daar de rem op zet”, zegt Frank de Wulf, directeur van DistriMedia. “Het is moeilijk om dat in België geregeld te krijgen, ook wat betreft de chauffeurs die de goederen komen afhalen. We zoeken in de eerste plaats naar bedrijven om mee samen te werken die dat nachtwerk niet belangrijk vinden. We verliezen natuurlijk wel de grote klanten; die kiezen voor Nederland.” Bij het e-fulfilmentbedrijf BME uit Genk wordt er momenteel in twee shifts gewerkt: van 06.00-14.00 uur en van 14.00-22.00 uur. Het bedrijf heeft ook ervaring met nachtwerk. “We hebben gedurende een half jaar een testcase met een vaste ploeg in de nacht gedraaid”, zegt Daniel Ciccodemarco van BME. “En dat is gelukt. Afhankelijk van hun thuissituatie, vragen mensen om in de nacht te werken. Voor sommigen komt dat goed uit. We zijn klaar om in de nacht op te starten. Uit studies blijkt wel dat nachtwerk niet gezond is.” Ciccodemarco betreurt het dat er geen akkoord is tussen vakbonden en regering. “De spelers trekken naar het buitenland, waardoor de overheid inkomsten laat liggen. Maar ons land moet wel de vele vrachtwagens slikken, wat niet goed voor mobiliteit en milieu is. De kosten zijn voor de overheid. De regering heeft het overleg verschoven naar de vakbonden, maar de afspraken die vakbonden maken zijn niet concurrerend met de buurlanden. Ik snap echter wel hun sociale en maatschappelijke rol. Er moet een evenwicht gevonden worden. Mensen moeten niet uitgebuit worden.”
MERKWAARDIGE DISCUSSIE
Jo De Wolf van Montea, een investeerder in en verhuurder van logistiek vastgoed, maakt zich zorgen. “In 2018 heb ik al aan de alarmbel getrokken dat we business aan het missen zijn. Ik vind dat bijzonder jammer. Ik snap die fixatie niet op de arbeid van 20.00 tot 24.00 uur. Als vakbonden dat minderwaardig vinden, beledigen ze ook alle mensen die in de horeca werken. Een laaggeschoolde die geen werk heeft, is veel erger dan iemand die ’s avonds moet werken. Flexibiliteit in gezinnen is ook meer dan welkom. Ik begrijp de discussie over nachtarbeid niet. Een economie past zich aan aan de omstandigheden. Iedereen bestelt via internet. De tien grootste webshops zijn buitenlands.”
NOOIT VERPLICHTEN
Nachtarbeid heeft volgens Stijn Vandercruysse, vakbondsman bij de liberale vakbond ACLVB, een negatieve invloed op de gezondheid van de werknemer. “Tot op heden is nachtarbeid altijd op bedrijfsniveau uitonderhandeld, en dat lukt wel. Bij Colruyt is het goed gelukt. Er moet wel altijd sprake zijn van vrijwilligheid. De werkgever kan de werknemer nooit verplichten om nachtwerk te doen. Mensen die nachtwerk doen, moeten er ook meteen mee kunnen stoppen om gezondheidsredenen of door familieomstandigheden. Ze moeten dan een andere functie binnen het bedrijf krijgen. Daar is collectief overleg voor nodig, want een individu kan onmogelijk opboksen tegen de werkgever. Nachtwerk verhoogt de kans op diabetes en cardiovasculaire aandoeningen. Het heeft ook een impact op je sociale leven. Het gaat om laaggeschoolde mensen die vaak geen alternatief op de arbeidsmarkt vinden. We zien dat de busjes van de koerierdiensten vaak met schijnzelfstandigen werken. Die worden pas betaald per geleverd product.”
VRIJE KEUZE
Kathy De Leye van Alando, een 24/7 e-commercebedrijf uit Luik, laat altijd de medewerkers de keuze. “Voor e-commerce is er nachtwerk nodig en Luik heeft dat begrepen. De stad is aan het boomen en wordt op de kaart gezet als place-to-be voor e-commerce. Veel bedrijven trekken daarom hiernaartoe, en ook Chinese investeerders weten de stad te vinden. In Vlaanderen wordt de e-commerce tegengehouden. In Antwerpen lopen ze achter, daar verliezen ze de toekomst.” De Leye vindt het belangrijk dat er ook ‘s nachts geleverd kan worden. “We zien nu dat er verschillende vrachtwagens bij ons soms uren geblokkeerd staan omdat ze allemaal op hetzelfde moment komen en voor de avond nog willen vertrekken naar hun eindbestemming. Indien we de logistieke sector willen ontlasten is het noodzakelijk dat vrachtwagens ook ‘s nachts kunnen komen, zodat ze ‘s morgens bij de andere klant kunnen leveren. Nu staan veel vrachtwagens en koerierdiensten in ellenlange files omdat ze allemaal op hetzelfde moment werken als de mensen die pendelen.”

‘Het is noodzakelijk dat vrachtwagens ook in de nacht kunnen komen om ‘s ochtends op tijd te zijn.’