13 minute read
De Albrecht-saga
Albrecht-saga: Krimi rond Aldi-miljarden
Het langlopende miljardenspel tussen verschillende facties binnen de familie achter Aldi Nord blijft zich ontwikkelen. Inmiddels loopt er een strafrechtelijk onderzoek, bemoeit een Duitse toezichthouder zich nadrukkelijk met de zaak en rollen familieleden vechtend over straat.
Duitsland heeft een lange, roemrijke geschiedenis met thriller- en detectiveseries. In Nederland waren Derrick, Der Alte en Tatort kijkcijferkanonnen, maar ook nu zijn er dagelijks op de Duitse zenders nog krimi’s te zien. Geen enkele van deze series overtreft echter de langlopende dramaserie rond de erfgenamen van het Aldi Nord-fortuin. Een spel om miljarden, waar steeds weer nieuwe afleveringen aan worden toegevoegd.
Scenarioschrijvers zouden niet veel fantasie nodig hebben om de openingsscene van de Albrecht-saga te schrijven. Op zijn sterfbed dicteert Berthold Albrecht (58), een van de twee
Tekst Joep Meijsen Foto Facebook, Instagram, Foodmagazine
zonen van oprichter Theo Albrecht, nieuwe voorwaarden voor de Jakobus-stichting. Dit is een van de drie stichtingen waarmee het miljardenbedrijf Aldi Nord wordt gecontroleerd en is eigenaar van 19,5 procent van de aandelen. Berthold tekent voor een wijzing van het bestuur van de stichting, waardoor professionele managers meer te zeggen krijgen ten koste van zijn vrouw en kinderen.
De Albrecht-saga gaat daarna terug in de tijd, met de zoons Berthold en Theo jr. die opgroeien als kinderen van de geheimzinnige discounttycoon Theo Albrecht, die samen met zijn broer Karl de buurtwinkel van hun moeder heeft uitgebouwd tot een bijna wereldwijd opererend concern. Theo jr. gelooft, net als zijn vader, in een anoniem en bescheiden bestaan. Opererend op de achtergrond helpt hij het bedrijf na het overlijden van zijn vader in 2010 aan verdere groei.
Berthold trouwt met de flamboyante Babette. Samen stichten ze een gezin met vijf kinderen en ze genieten van hun leven als extreem rijke Duitsers. Ze bouwen een enorme collectie oldtimers op en het echtpaar steekt zo’n €120 miljoen in het verwerven van een kunstcollectie. Daarbij worden ze ook nog het slachtoffer van een malafide kunsthandelaar die zichzelf ten koste van het echtpaar verrijkt. Helge Achenbach wordt uiteindelijk veroordeeld tot 6 jaar celstraf en zijn familie verliest het opgebouwde kapitaal, de eigen kunstcollectie en het maatschappelijk aanzien.
Niet passend bij imago
Theo jr. ergert zich enorm aan de publiekelijk uitgevochten rechtszaak die wordt gevoerd na het overlijden van zijn broer. Hij vindt het niet passen bij het imago van Aldi om als familie te koop te lopen met rijkdom. De rechtszaak trekt echter enorm veel publiciteit en tot overmaat van ramp schrijft Achenbach een bestseller over zijn leven en over zijn contacten met Berthold en Babette Albrecht.
Terug naar het recentere verleden. De weduwe en kinderen van Berthold geloven er niets van dat hij op zijn sterfbed nog allerhande zaken in hun nadeel heeft gewijzigd. Dat ze feitelijk geen invloed meer hebben op het bedrijf en dat ze de toegang kwijt zijn tot de miljarden die in de Jakobus-stichting zitten. Ze verdenken advocaten van vals spel en een jarenlang juridisch gevecht begint. Daarbij komt ook het conflict met Theo jr. op straat te liggen.
De Albrecht-saga lijkt vorig jaar zijn laatste aflevering te hebben gehad. De hoogste bevoegde rechtbank besluit in april 2019 dat de wijzigingen zoals Berthold Albrecht die dic-
teerde geldig zijn en en beveelt de aanpassing van het stichtingsbestuur. Van de vijf leden moeten er twee worden aangewezen door de familie, twee door Aldi Nord en met een advocaat als voorzitter. Voortaan zijn Babette en haar kinderen hun zeggenschap kwijt.
Net op tijd voor het nieuwe televisieseizoen zijn er echter nieuwe ontwikkelingen. Een verdere escalatie die voldoende stof oplevert voor een nieuwe reeks afleveringen. De enige zoon van Berthold en Babette, Nicolay, heeft zijn moeder en enkele van zijn zussen beschuldigd van onrechtmatig handelen. Ze zouden eind 2019 miljoenen hebben laten uitkeren door de Jakobus-stichting, terwijl ze daar helemaal de bevoegdheid niet toe hadden. Dit komt bovenop de €25 miljoen die eerder al uit de stichting is gehaald.
Tot het moment dat het stichtingsbestuur voldoet aan de afspraken, mogen er volgens de uitspraak van de rechter geen besluiten worden genomen over extra uitkeringen aan de familie. Tot nu toe is er echter geen overeenstemming over welke leden er moeten worden opgenomen in het bestuur.
Een belangrijke rol in de Albrecht-saga is weggelegd voor advocaat Emil Huber, een vertrouweling van Theo jr. Hij zou niet alleen een belangrijke rol hebben gespeeld bij de wijzigingen die Berthold vlak voor zijn dood heeft doorgevoerd, hij is op papier ook de voorzitter van de Jakobus-stichting. Hij
vormt op dit moment samen met erfgenamen van Berthold het bestuur. Daarbij hebben de familieleden het in de huidige situatie nog voor het zeggen.
Nadrukkelijk niet gewenst
Huber laat in de Duitse media weten dat hij op geen enkele wijze is betrokken bij de extra uitkeringen aan de familie. Sterker nog, hij ontvangt niet eens uitnodigingen voor bestuursvergaderingen van de stichting. Hij zegt dat hem duidelijk is gemaakt dat zijn aanwezigheid bij die vergaderingen ‘nadrukkelijk niet gewenst’ is.
Het lijkt erop dat de erfgenamen van Berthold Albrecht de definitieve gerechtelijke uitspraak vooralsnog naast zich neerleggen om zo nog snel geld uit het bedrijf te kunnen trekken. Het is opmerkelijk dat juist één van de leden van de familie zelf hier nu tegen in actie komt. Waarom Nicolay dit doet, is nog niet duidelijk. Veel details over de aanklacht zijn nog niet naar buiten gekomen. Duidelijk is wel dat justitie in Kiel, de stichting is statutair gevestigd in de deelstaat Sleeswijk-Holstein, een officieel onderzoek is begonnen.
Maar dat is niet de enige overheidsbemoeienis met de interne aangelegenheden binnen de familie Albrecht. Duitsland heeft ook nog een officiële instantie die zich bezighoudt met toezicht op stichtingen, de Stiftungsaufsicht. Die is het Babette Albrecht verschijnt leeft een glamoureus leven en verschijnt veel in de media.
Berthold Albrecht past op zijn sterfbed zijn testament aan. Daarop begint een jarenlang juridisch gevecht
ook opgevallen dat de samenstelling van het bestuur van de Jakobus-stichting niet voldoet aan de gerechtelijke uitspraak en heeft de Jakobus-stichting opgedragen dit zo snel mogelijk in orde te maken.
Volgens Duitse experts is het een vergaande en slechts zelden voorkomende ingreep van de Stiftungsaufsicht. Als de zaak niet tijdig wordt opgelost, heeft deze waakhond nog één andere optie. Het kan de leiding over de Jakobus-stichting overdragen aan de rechtbank, zodat deze ervoor kan zorgen dat de samenstelling van het bestuur voldoet aan de gerechtelijke uitspraak. Daarmee zou de beslissende rol van de erfgenamen van Berthold zijn uitgespeeld.
Intussen staat Theo jr., de nog levende zoon van de oprichter van het concern, knarsetandend aan de zijlijn. Binnen Aldi Nord kunnen geen belangrijke besluiten worden genomen zonder dat de drie controlerende stichtingen hiermee instemmen. Zijn vertrouwensman Emil Huber zit weliswaar in het bestuur van de Jakobus-stichting, maar staat buitenspel. De communicatie met de familie van zijn broer verloopt nog louter via advocaten.
Aldi Nord zit echter middenin de grootste en meest kostbare ombouwoperatie in de geschiedenis en wacht de nodige verdere uitdagingen. Afgezien van zijn ergernis dat Aldi Nord wederom met schandalen in het nieuws komt, hindert de onenigheid rond de Jakobus-stichting de flexibiliteit van Aldi om tijdig en goed te reageren op actuele ontwikkelingen. Op de achtergrond spelen daarbij plannen voor meer samenwerking met zusterbedrijf Aldi Süd, de tak die nu in handen is van nabestaanden van Karl Albrecht.
Miljardenspel
Daarmee lijkt het erop dat er de komende tijd nog wel meer seizoenen kunnen worden toegevoegd aan de Albrecht-saga. Zelfs als Derrick, Leo Kress (Der Alte) en Horst Schimanski (Tatort) samen aan de zaak zouden gaan werken, zouden ze moeite hebben om de kluwen aan intriges tussen alle leden van de Albrecht-clan te ontwarren.
Het is vooral wachten op nieuwe ontwikkelingen in het miljardenspel rond het door Theo Albrecht opgebouwde concern.
Heeft drukte invloed op het mandje?
Onderzoekers van EFMI Business School houden structureel wetenschappelijke publicaties bij voor Foodmagazine. In deze editie kijkt Erjen van Nierop naar de invloed van drukte in de winkel op het aankoopgedrag van de consument.
Erjen van Nierop is senior onderzoeker bij EFMI Business School.
Wat is er onderzocht?
Omdat winkels slechts beperkte ruimte hebben, en tegenwoordig vanwege covid-19 mogelijk ook restricties hebben op het aantal mensen dat tegelijk in de winkel mag zijn, is het nuttig om te weten wat het effect is van drukte in de supermarkt op het aankoopgedrag. In een eerdere Academic Update (februari 2020) keken we naar de meest recente inzichten met betrekking tot de invloed van drukte op klanttevredenheid en aankoopintentie. De belangrijkste conclusies waren dat ‘social crowding’ (veel andere shoppers) positieve effecten heeft, terwijl ‘spatial crowding’ (krappe paden) een negatief effect heeft. In dit artikel duiken we op dit onderwerp nog iets dieper in door te kijken welk type producten bij drukte met grotere kans gekocht worden en welke met kleinere kans.
Drukte in de winkel blijkt op meerdere vlakken invloed te hebben op het aankoopgedrag.
FOTO: SHUTTERSTOCK
Wie heeft het onderzocht?
Aylin Aydinlia en Kobe Millet van de Vrije Universiteit Amsterdam en Lien Lamey, Anne ter Braak en Maya Vuegen van de KU Leuven in België.
Hoe zit het onderzoek in elkaar?
De onderzoekers gebruiken data van GfK en AiMark. Het gaat om supermarktaankopen van 3600 Nederlandse huishoudens bij 7 grote formules (geen harddiscount), die in totaal 15.000 shoppingtrips doen. Voor elke winkeltrip is gevraagd hoe druk het in de winkel was, op een 10-puntenschaal. Dit maakt het mogelijk te analyseren welk type producten daadwerkelijk vaker gekocht worden als het (gepercipieerd) druk versus niet druk is in de supermarkt. Het gaat hierbij om de keuze tussen producten die rijk zijn aan ‘gevoel’ (affectie), ook wel hedonische producten genoemd, versus producten die weinig gevoel oproepen, zoals utilistische producten. Ook wordt bestudeerd of shoppers een andere keuze maken als het gaat om A-merk versus huismerk.
Wat zijn de resultaten van het onderzoek?
Tijdens drukke winkeltrips blijken shoppers vaker te kiezen voor hedonische producten, zoals ijs, koekjes en frisdranken. Ook blijken shoppers vaker A-merken te kopen. De door de auteurs aangedragen verklaring is dat shoppers in drukke omstandigheden meer aandacht kwijt zijn aan het navigeren in de winkel en het verwerken van prikkels, en bovendien sneller afgeleid zijn. Dit zorgt ervoor dat ze bij hun productkeuze eerder keuzes op basis van intuïtie maken. Het ligt dan voor de hand dat ze vaker keuzes maken die ‘vanzelf’ en op gevoel gaan, wat geldt voor hedonische producten die plezier en ontspanning geven. De keuze voor utilistische producten, zoals bijvoorbeeld azijn, eieren of schoonmaakproducten, gaat in het algemeen gepaard met meer cognitieve overwegingen. Juist in een drukke winkel heeft de shopper daar minder tijd, energie en aandacht voor. Daarnaast stellen de auteurs dat A-merken in het algemeen een grotere affectie oproepen dan huismerken. Dit verklaart waarom A-merken populairder zijn tijdens drukke winkelmomenten.
Welke aanbevelingen voor directies van supermarkten en/of fabrikanten vloeien voort uit het onderzoek?
Er zijn veel zaken die retailers kunnen gebruiken om het aankoopgedrag van klanten te beïnvloeden, zoals winkellay-out, muziek, verlichting en geur. In dit onderzoek zagen we dat daarnaast ook de drukte in een winkel invloed heeft op wat shoppers kopen. Tegelijkertijd proberen retailers juist meer shoppers naar de winkel te trekken, bijvoorbeeld met prijspromoties. Uit dit onderzoek blijkt dat retailers de drukte in hun voordeel kunnen gebruiken. In winkels die al vaak druk zijn, kan het slim zijn om meer ruimte te geven aan hedonische producten en A-merken. In de buurt van producten die veel affectie oproepen, is aan te raden met winkellay-out de gepercipieerde drukte te vergroten. De auteurs suggereren dat dit kan met een lay-out met losse eilanden van lagere schappen en eventueel zelfs (lokaal) lagere plafonds. Ten slotte noemen de auteurs dat retailers die bang zijn dat hun huismerken marktaandeel verliezen, kunnen overwegen ze meer ‘affectief’ te maken via brand building.
Waar is het onderzoek terug te lezen?
Aydinli, A., Lamey, L., Millet, K., ter Braak, A., & Vuegen, M. (2020). How Do Customers Alter Their Basket Composition When They Perceive the Retail Store to Be Crowded? An Empirical Study. Journal of Retailing, in press (publicatie volgt later dit jaar).
Tekst Peter Garstenveld | Foto’s Archief
Distrifood en Foodmagazine gaan week lang online uitzenden
Vier dagen lang gooien Distrifood en Foodmagazine begin november een onlineplatform open voor een uniek project: de Week van de Supermarkt. Van interviews tot winkelreportages, van columns tot interactieve sessies. Alles draait om vier thema’s: de veranderende klant, de duurzame supermarkt, de digitalisering en de toekomst van assortiment
Tijdens de week ookvideoreportages vanaf de vloer zoals van Plus Van Reijnen over de veranderde klant.
Peter Garstenveld, hoofdredacteur Distrifood en Foodmagazine: ‘We zien dat in juist coronatijd de informatiebehoefte blijft. Tegelijkertijd is het onmogelijk om elkaar fysiek te treffen. We lanceren dan ook een digitale week, waarin we live in contact treden met onze sitebezoekers en printlezers.’
Het project ‘De week van de supermarkt’ krijgt steeds meer gestalte. Deelnemers kunnen iedere dag rekenen op een ander thema. Zo staat de maandag in het teken van de veranderende klant, dinsdag gaat over het aanvliegen van assortiment, woensdag is er tijd en ruimte voor duurzaamheid en donderdag digitalisering. Garstenveld: ‘Denk daarbij aan horizontale programmering. Iedere dag beginnen we met met een journaal. In de ochtend zijn er videowinkelreportages. In de middag zijn er interactieve sessies met kopstukken uit de branche en geven onderzoeksbureaus, als Datlinq, GfK en IRI, inzichten en analyses. Experts sluiten de dag af. Heel concreet maken wij videorepo’s bij Plus Van Reijen, Spar City, Boerschappen en AH XL in Den Haag. Vanuit de hoofdkantoren treden Colette Cloosterman-van Eerd (Jumbo), Rutger van den Bout (Hoogvliet), Eric Leebeek (Plus) en Marit van Egmond (AH) aan voor de interactieve sessies. Het is echt een uitvoerig weekprogramma met 24 uitzendblokken, gratis toegankelijk en voor iedereen dus te volgen naar keuze. Voor Distrifood en voor zijn lezers is het uniek project.’
Op dit moment worden de eerste opnames gemaakt. Ook worden de laatste uitzendblokken ingevuld.
Toegang voor iedereen
Een nieuw en volledig digitaal event voor foodprofessionals waar kennisdeling en netwerken centraal staan. Een sterk onlineprogramma met een dagelijks journaal, exclusieve winkelreportages, webinars van onder meer Retailsonar, Datlinq, IRI en GfK en diverse live interviews met onder anderen Marit van Egmond (AH), Colette Cloosterman-van Eerd (Jumbo) en Eric Leebeek (Plus). Met volop mogelijkheid tot virtueel netwerken. Het is een unieke kans om ‘live’ in gesprek te komen met toppers die het formulebeleid bepalen. Ideaal om te komen leren, contacten te leggen en misschien wel samen plannen te smeden.
Het hele programma is kostenloos online te volgen
Vier kopstukken, vier thema’s
Ook de kopstukken uit de branche treden aan voor live sessies met gelegenheid tot het stellen van vragen. Ook zij behandelen ieder een thema. Marit van Egmond (AH) over digitalisering, Colette Cloosterman-van Eerd (Jumbo) over de klant, Eric Leebeek (Plus) over duurzaamheid en Rutger van den Bout (Hoogvliet over assortimentsontwikkeling.
