Arbeidsstoff

Oppsummeringsspørsmål

1 Gjør rede for noen typiske trekk ved et essay. 2 I et essay veksler man gjerne mellom ulike skrivemåter. Hvilke? 3 Hva er forskjellen på analyse og tolkning? 4 Hva kan være forskjellen på å tolke skjønnlitteratur og sakprosa? 5 Hvilke tre trinn består analyse og tolkning av?

Oppgaver

1 a) b) 2 a) b) 3 Utvikle en metafor Tenk deg at du skal skrive et essay om forholdet mellom menneske og naturen. Hvilke metaforer kan du bruke om dette forholdet? Tenk ut 2–3 metaforer. Velg deretter ut den metaforen du synes er best, og skriv et kort avsnitt der du utforsker forholdet mellom menneske og natur ved hjelp av metaforen. Skriv om virkemidler Velg et dikt i tekstsamlingen, for eksempel «Lykt» side 454. Skriv et avsnitt der du gjør rede for diktets komposisjon. Skriv et avsnitt der du gjør rede for språklige bilder i diktet. Bruk analyse i tre trinn (se side 240) som utgangspunkt når du skriver. Tekst: «Storby-natt» av Rudolf Nilsen Skriv 2–3 avsnitt der du reflekterer over noen av punktene på side 244–245 «Å reflektere over bestemte perspektiv i teksten». Husk å trekke inn eksempler eller sitater fra teksten for å underbygge refleksjonene dine. Vurderingseksemplar

4 Skriv et essay

Gjennom å lese litteratur kan vi leve oss inn i andre menneskers liv og erfaringer. Skriv et essay der du reflekterer over denne påstanden. Bruk 2–3 tekster fra tekstsamlingen eller andre tekster, filmer eller sangtekster du kjenner til som kan være med på å belyse denne påstanden.

5 Skriv en sammenligning

Les utdraget fra Albertine av Christian Krohg (side 344) og «Kjolen» av Marit Kaldhol (side 455). Hvordan framstilles forholdet mellom menneske og samfunn i de to tekstene? Skriv en tekst der du tolker og sammenligner de to tekstene. Bruk gjerne skriverammen på side 253.

6 Skriv og snakk om dei tverrfaglege temaa

Her får du forslag til oppgåver knytte til dei tverrfaglege temaa. a) Folkehelse og livsmeistring

Ta utgangspunkt i to av tekstane i denne boka som kan knytast til temaet folkehelse og livsmeistring. Tolk og samanlikn tekstane. I tolkinga di skal du leggje vekt på kva tekstane seier om meistring av motgang i livet, verdival eller handtering av tankar, kjensler og relasjonar. Du kan bruke eit av desse forslaga til tekstar: • Gunvor Hofmo: «ENSOMHET I», side 410, og Kristian Bergquist: «eller la meg si det sånn», side 154 • Aksel Sandemose: «Barndom», side 385, og Karoline Brændjord: «Lykt», side 454 • Hanne Ørstavik: utdrag frå Kjærlighet, side 142, og Ingeborg Arvola: b) utdrag frå Neiden 1970, side 431 Demokrati og medborgarskap Ta utgangspunkt i tre av tekstane nedanfor og skriv eit essay om korleis tekstane framstiller eit tema innanfor demokrati og medborgarskap. Begynn gjerne med ein utforskande samtale. Du kan bruke nokre av desse tekstane: • Georg Brandes: utdrag frå «Hovedstrømninger (...)», side 324 • Rudolf Nilsen: «Fedreland», side 84 • Franz Kafka: «Foran loven», side 374 • Arbeidarpartiet: reklameplakat, side 85 • Gerd Brantenberg: utdrag frå Egalias døtre, side 124 og side 125 • Sonja Krohn: reklameplakat for Kvinnefronten, side 125 • Cecilie Løveid: «Straff», side 429 • Siri Amalie Oftestad: «Underholdning», side 78 • Bjørn Hatterud: utdrag frå Mot normalt, side 444 • Maria Navarro Skaranger: utdrag frå Emily forever, side 476 • Lena Lindgren: utdrag frå Ekko, side 462 • Ella Marie Hætta Isaksen: «Hjertespråk», side 472 • Anne Gunn Halvorsen: «Dei skrantne kontoanes tale», side 482Vurderingseksemplar c) Berekraftig utvikling

Skriv ein fagartikkel eller lag ein presentasjon der du utforskar korleis ulike tekstar framstiller naturen eller forholdet mellom menneske og natur. Du skal bruke minst tre tekstar. Du kan bruke nokre av desse tekstane: • Helge Ingstad: utdrag frå Pelsjegerliv, side 378 • Rolf Jacobsen: «Byens metafysikk», side 87, «Myrstrå vipper», side 383 • Equinor: annonse, side 204–205 • Inger Elisabeth Hansen: «Lite minnedikt», side 148 • Kristoffer Endresen: Litt som oss. En fortelling om grisen på side 149 og på Aunivers.no • Annonse for Kolonihagen, side 150

Vurderingseksemplar