Ndërrimet historike të fonemave në gjuhën shqipe

1 Plotësoni fjalitë me fjalën/fjalët e duhura.

Disa ndryshime fonemore mund të shpjegohen vetëm me anë të _______________, që kanë vepruar kohë më parë në gjuhë, por që në ditët e sotme _______________ më si dikur.

Një pjesë e mirë e ndërrimeve historike shfaqen kryesisht në ____________________ të së njëjtës fjalë.

Shumë ndërrime fonemore vihen re në formimin e ___________________ të foljeve.

Disa ndërrime dalin në ____________________ që kanë të njëjtën rrënjë.

Ndërrimet e fonemave nuk kanë ________________________, pra nuk shërbejnë për të dhënë _____________________ gramatikore. k-q g-gj s-t ll-j r-j r-rr brumbull – brumbuj shekull – shekuj fik – fiq plak – pleq bir – bij flamur – flamuj shteg – shtigje shelg – shelgje marr – mora çjerr – çora mas – mat shëtis – shëtit

Me ________________ kuptojmë trajtat e ndryshme që merr fjala sipas kategorive gramatikore të saj.

2 Lidhni me vijë llojin e ndërrimit të zanores me përshkrimin përkatës. Shkruani nga një shembull për secilin rast.

Kontraksioni Kemi atëherë kur zanoret më të hapura bëhen më të mbyllura, ose kur zanoret e prapme bëhen më të përparme.

Përzierja Kemi në rastet kur zanoret më të mbyllura bëhen më të prapme, ose kur zanoret e përparme bëhen më të prapme.

Apofonia Ndodh në ato raste kur zanoret –ë, –e bashkohen për të dhënë zanoren –a.

Metafonia Mbledhja ose reduktimi i dy zanoreve në kontakt me njëra-tjetrën në një diftong ose në një zanore të gjatë.

3 Lidhni rastin e ndërrimit të bashkëtingëlloreve me shembujt e dhënë.