INTERVIEW
IN GESPREK MET ROGER COX DOOR HILDE VISSERS & AMBER BOSSE
Sinds de eerste overwinning van de Urgenda-zaak1 in de Rechtbank van Den Haag draagt Roger Cox (52) de naam “Klimaatadvocaat”. Een eretitel die hij na Urgenda verder waarmaakt: in een vergelijkbare “CO2-zaak” tegen de Belgische Staat,2 en in het proces tegen Royal Dutch Shell.3 Cox pleit voor een “Revolutie met Recht”. In 2011 schreef hij een boek – met gelijknamige titel – waarin hij beschrijft hoe wij als juristen onze discipline kunnen gebruiken in de strijd tegen klimaatverandering. Van de politiek moeten we het immers niet hebben – die is het tot dusver niet gelukt effectief klimaatbeleid te voeren. En dat is juist de taak die de overheid wel op zich had moeten nemen, vond ook de Hoge Raad afgelopen december in haar cassatieoordeel tegen de Nederlandse Staat.4 De zorgplicht die hieraan ten grondslag ligt komt van een oud arrest uit het Nederlandse aansprakelijkheidsrecht: Het Kelderluikarrest.5 Via het gebruik van de criteria die de Hoge Raad al in 1966 opstelde naar aanleiding van deze gevaarzettingssituatie in een bruin café in Amsterdam, en de open norm van artikel 6:162 BW, argumenteert Cox dat er op de Nederlandse Staat een zorgvuldigheidsplicht rust om haar burgers te beschermen tegen de gevaren van 2 graden gemiddelde temperatuurstijging. De Urgenda-zaak werd ingeluid als het begin van een nieuw tijdperk, waarin de juridische wereld een instrument in handen heeft gekregen de duurzame energietransitie af te
4
dwingen. Voor sommigen was de uitspraak revolutionair, voor anderen een vermoedelijke inbreuk op de trias politica.6 Wij reisden af naar Paulussen Advocaten te Heerlen – het kantoor waar Cox partner is – om hem te vragen over de rol van advocaten in de klimaatstrijd, de juridische grondslag van de revolutie die hij ontketend heeft en hoe hij de toekomst ziet voor onze discipline. Eind 2011 kwam het boek Revolutie met Recht uit. Vier jaar later sprak de Rechtbank Den Haag in eerste aanleg haar oordeel uit over de Urgenda-zaak. Wat bewoog u om destijds te beginnen aan deze “revolutie”? Ik was mij nooit zo bewust van het klimaatprobleem en ben me er, vanaf het moment dat ik ermee in aanraking
“OP ENIG MOMENT BESEFTE IK DAT ALS HET KLIMAATPROBLEEM ECHT ZO GROOT IS ALS DE WETENSCHAP AANTOONT, DAT HET HUIDIGE BELEID VAN DE OVERHEID VERGELIJKBAAR IS MET ÉÉN GROTE GEVAARZETTINGSSITUATIE”
Maart 2020 | ALIBI Magazine