AtoB 10.2019. All aboard: op weg naar DMS

Magazine voor supply chain management, internationale handel en IT. Oktober.2019

TO

op weg naar DMS Bongers Expeditie: klaar voor de brexit

De Champions Leaugue van het douanerecht

Zelf aangiften doen of uitbesteden?

AEB Media â–Ş www.aeb.com/nl

All aboard:

Voorwoord

Donkere wolken Terwijl een groot deel van ondernemend Nederland

Wat kunt u doen tegen de toenemende onzekerheid in de

genoot van de zomerzon, kwam het Centraal Planbureau

wereldhandel? Zorgen dat u klaar bent op het moment

deze zomer met goed nieuws: in 2020 blijft de economie

dat de bui losbarst. Digitalisering van douaneprocessen

groeien, al is het groeicijfer met 1,4 procent minder hoog

vergroot de snelheid waarmee u in uw supply chain kunt

dan dit jaar.

schakelen. Met digitale oplossingen op het gebied van

De zon blijft dus voorlopig schijnen, maar de vraag is voor

compliance bent u ervan verzekerd dat u altijd voldoet

hoe lang. De lucht begint in de landen om ons heen te

aan de laatste handelsrestricties. Wij vertellen u graag

betrekken. In zowel Duitsland als het Verenigd Ko-

wat u kunt doen om voorbereid te zijn als het straks even

ninkrijk is de economie in het tweede kwartaal al gekrom-

wat minder goed gaat. Of zoals mijn vader al zei: je moet

pen. Duitsland kampt met tegenvallende exportcijfers

het dak repareren als de zon nog schijnt.

door de onrust in de wereldhandel, voornamelijk als gevolg van de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China. Het Verenigd Koninkrijk levert in vanwege de aanhoudende onzekerheid rondom de Brexit. Als dit land op 31 oktober 2019 de Europese Unie verlaat zonder deal, zullen de donkere wolken verder toenemen.

Ziet u voorlopig geen wolkje aan de lucht, maar nog steeds een stralende zon? Droom niet weg van een oneindige zomer. De lucht kan zo betrekken en een plotselinge bliksemschicht kan iedereen treffen. Denk aan de Nederlandse toeleveranciers van Chinese bedrijven als Huawei en ZTE die opeens werden geconfronteerd met Amerikaanse sancties.

Ook Nederland zelf stelt internationaal opererende bedrijven voor uitdagingen. Denk aan de introductie van het nieuwe Douaneaangiften Management Systeem (DMS) volgend jaar, de opvolger van AGS. Niet alleen het systeem verandert, maar ook veel bestaande procedures.

Verderop in dit magazine leest u meer daarover.

Bij AEB proberen we deze geopolitieke, economische en technologische uitdagingen om te zetten in kansen voor internationaal opererende bedrijven. Wij werken nauw met hen samen aan efficiĂŤnte en effectieve oplossingen voor nieuwe processen en procedures. Oplossingen die bedrijven helpen om te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen en snel te schakelen met hun supply chain. Oplossingen die verwachtingen van deze bedrijven overtreffen en hen in staat stellen in de markt het verschil te maken.

Richard Groenendijk, General Manager AEB Nederland

A TO B

4

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

5

Inhoud

Wat is de beste strategie: douaneprocessen in eigen beheer houden of volledig uitbesteden aan een specialist? AEB geeft antwoord. Inclusief rekenvoorbeeld.

Pag. 30

De Nederlandse douane lanceert volgend jaar een nieuw Douaneaangiften Management Systeem. Deze vervangt niet alleen AGS, maar ook alle andere praktijken.

Wat betekent dat voor u? Pag. 6

De cacaoketen die start in de binnenlanden van Ivoorkust en eindigt in de haven van Amsterdam is intransparant, inefficiënt en allesbehalve duurzaam. Digitalisering is de oplossing. Pag. 36

De lange arm van de Amerikaanse wetgeving raakt ook Nederlandse bedrijven. Wie zich niet aan de Amerikaanse exportcontrolewetgeving houdt, loopt grote risico’s. Pag. 16

De brexit biedt grote uitdagingen, maar ook kansen. Bongers Expeditie is klaar om die kansen te benutten. De expediteur uit De Lier gebruikt daarbij AEB's unieke service. Pag. 12

Hoe de Europese wetgeving moet worden uitgelegd, is niet altijd even duidelijk. Twee uitspraken van het Hof van Justitie in Luxemburg bieden kansen voor Nederlandse bedrijven.

Pag. 22

Met de groeiende digitalisering in het bedrijfsleven neemt ook de digitale dreiging toe. Met name de medewerkers in de organisatie vormen een groot risico.

Pag. 26

Waar moet je in hemelsnaam beginnen met digitaliseren? Welk project verdient de voorkeur? Vragen en antwoorden. Pag. 40

Met klanten in 120 landen en fabrieken in 27 landen is compliance een enorme uitdaging voor OSRAM. Een unieke oplossing van AEB biedt de verlichtingsproducent de gewenste ondersteuning.

Pag. 44

Voorwoord Donkere wolken

03

Douaneaangifte Het nieuwe systeem van de douane

06

Brexit Bongers en AEB zetten unieke service op

12

Trade risk compliance De impact van de Amerikaanse exportwetgeving

16

Europese wetgeving Twee opzienbarende uitspraken uit Luxemburg

22

IT-security Prioriteit één: train mensen in IT-security

26

Digitalisering Wat is beter? Zelf doen, uitbesteden of…?

30

Digitalisering De uitdagingen in de internationale cacaoketen

36

Digitalisering Hoe selecteer je het juiste IT-project?

40

Trade compliance OSRAM kiest AEB voor exportcontroleprocessen

44

Actuele feiten en cijfers

49

Colofon

51

A TO B

6

Oktober.2019

Douaneaangifte

All aboard: op weg naar DMS Vanaf begin volgend jaar kunnen alle aangevers hun douaneaangiften digitaal indienen via het nieuwe Douaneaangiften Management Systeem (DMS). Dit systeem vervangt niet alleen het huidige AGS, maar ook de huidige praktijk voor periodieke aangiften (GPA/SPA), plaatsing in douane-entrepots en passieve/ actieve veredeling. Softwareleverancier AEB, gespecialiseerd in douaneoplossingen, is gestart met de voorbereidingen voor deze overgang. Onderdeel daarvan is een nieuwe oplossing voor douane-entrepots, die volledig is ingericht op DMS.

A TO B

Oktober.2019

7

Soms is het beter een compleet

Periodieke

(GPA/SPA),

straks moet de aangever de correc-

nieuw systeem te bouwen dan het

krijgen tot 1 juli 2021 de tijd om

ties zelf doorvoeren. De aangever

oude systeem aan te passen. Dat

zich daarop voor te bereiden en

ontvangt

is de reden waarom de douane

hun systemen, processen en proce-

met de controlebevindingen van

momenteel hard werkt aan een

dures aan te passen. Bedrijven met

de douane. Goederen worden pas

nieuw systeem voor douaneaan-

een vergunning voor plaatsing in

vrijgegeven als de gecorrigeerde

giften. De ontwikkeling van dit

douane-entrepot of plaatsing onder

aangifte volledig is verwerkt door

systeem is een uitvloeisel van

actieve veredeling en/of tijdelijke

de douane.

Aangifte

het Douanewetboek van de Unie,

uitvoer krijgen langer de tijd: tot 1

dat sinds 1 mei 2016 van kracht

januari 2023. Wie niet op tijd klaar

is. Hierin is vastgelegd hoe alle

is, loopt extra risico op problemen

aangiftedata

in de supply chain.

binnen

de

Euro-

daarover

een

bericht

GPA en SPA verdwijnen

pese douane-unie voortaan digi-

De veranderingen zijn het grootst

taal moeten worden uitgewisseld

voor

met de douaneautoriteiten en de

Verwerken van correcties

instanties in Brussel. Dat betekent

de

vergunninghouders

‘inschrijving in de administratie van de aangever (IIAA)’. Dat zijn onder

in ieder geval dat alle bedrijven

Een nieuwe dataset betekent dat

meer de bedrijven die hun aangiften

rekening moeten houden met een

de specificaties voor het berichten-

verzamelen om ze vervolgens één

nieuwe dataset (DMS 4.0), die

verkeer met DMS moeten worden

keer per maand te verzenden via

is gebaseerd op het EU Customs

aangepast. De gewijzigde berich-

de Geautomatiseerde Periodieke

Datamodel.

tenspecificaties

inmiddels

Aangifte (GPA) of de Schriftelijke

Alle partijen in de supply chain –

in concept bekend en worden nu

Periodieke Aangifte (SPA). Deze

zijn

van opdrachtgevers en opdrachtne-

besproken met de leveranciers van

mogelijkheid verdwijnt op 1 juli

mers tot toeleveranciers – zullen de

douanesoftware.

2021. Bedrijven die gebruik maken

gevolgen ondervinden van de over-

Behalve een nieuwe dataset veran-

van de GPA of SPA zijn vanaf dat

stap naar DMS en de nieuwe dataset.

dert er nog meer met de invoering

moment verplicht om DMS te

Bedrijven die regelmatig aangif-

van DMS, onder meer als het gaat

gebruiken.

ten indienen of die nu nog gebruik

om de verwerking van controlebe-

De bedrijven waarvoor dit geldt,

maken van de mogelijkheden voor

vindingen. Tot nu toe ‘corrigeerde’

hebben straks de keuze uit twee

Geautomatiseerde of Schriftelijke

de douane altijd de aangifte, maar

scenario’s (Zie schema 1).

Schema 1: Nieuwe scenario’s voor Geautomatiseerde en Schriftelijke Periodieke Aangifte (GPA/SPA).

A TO B

8

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

9

1. Normale procedure met

mee. AEO-gecertificeerde bedrijven

door controles verwachten, tenzij

1. Normale procedure zonder

3. IIAA-vergunning met

in gesprek met het bedrijfsleven. Met

eventueel aangifte vooraf

krijgen bijvoorbeeld standaard een

het gaat om specifieke goederen die

vergunning

aanbrengbericht

de leveranciers van douanesoftware,

In dit geval maakt het bedrijf gebruik

reductie van 50 procent in het

aan wettelijke controles onderhevig

Dit scenario is vergelijkbaar met die

In dit scenario moet het bedrijf

verenigd in de Alliantie Douane Soft-

van de normale aangifteprocedure

aantal fysieke controles.

zijn. Generiek toezicht door de

voor de periodieke aangifte (GPA of

beschikken over een vergunning

ware (ADS), gaat de douane in ieder

douane volstaat. Hoe dat toezicht

SPA). Aangevers hebben een regi-

‘inschrijving in de administratie van

geval overleggen over aanpassing van

2. IIAA-vergunning met real-

wordt ingevuld, is onder meer

stratie nodig om in DMS aangifte te

de aangever’. Het bedrijf moet bij

de lay-out van dit bericht.

indienen van een aangifte in de

time aanvullende aangifte

afhankelijk van de aard en omvang

doen, maar geen vergunning. Anders

het inboeken van goederen in het

normale

Een bedrijf dat kiest voor dit

van het bedrijf, het goederenpakket,

dan nu kan de douane een controle

softwaresysteem alle data meene-

goederen ook aangebracht bij de

scenario, heeft wel een vergunning

de plaats in de logistieke keten, de

uitvoeren. Of dat nodig is, wordt

men die nodig zijn om een vereen-

douane. Het versturen van een

‘inschrijving in de administratie van

interne bedrijfsvoering, de overige

bepaald op basis van risicoanalyse.

voudigde aangifte te kunnen doen.

apart

de aangever’ (IIAA) nodig en moet

afgegeven vergunningen, de met

aanbrengbericht is dus niet nodig.

real-time

de douane gemaakte afspraken en

Aangifte kan ook vooraf en/of

versturen. Dat betekent concreet

vereenvoudigd. Als de goederen

dat het bedrijf bij het inboeken van

in DMS. Een vergunning is in dit scenario niet nodig. Door het procedure

worden

de

aanvullende

aangiftes

niet geselecteerd zijn voor controle,

goederen in het systeem alle data

ontvangt de aangever binnen enkele

moet meenemen die nodig zijn

seconden toestemming om ze weg te

voor een aangifte in de normale

voeren. In het geval er wel controle

procedure. Bij elke inboeking moet

recente controleresultaten.

Plaatsing in douaneentrepots

Plaatsing onder actieve veredeling / tijdelijke invoer

Vervolgens hoeven bedrijven de 2. Vereenvoudigde aangifte

douane alleen maar te informeren

Bedrijven met een vergunning voor

met beperkte dataset

middels een aanbrengbericht op het

actieve veredeling/tijdelijke invoer

Bedrijven die kiezen voor dit scena-

moment dat de goederen in het vrije

kunnen straks eveneens uit drie

rio, kunnen aangifte doen met een

verkeer worden gebracht. Voordat

scenario’s kiezen (Zie schema 3).

beperkte dataset en hoeven geen

een IIAA-vergunning wordt afge-

aanvullende aangifte te doen. Ze

geven, controleert de douane of het

1. Normale procedure zonder

hebben wel een vergunning “vereen-

bedrijf adequate interne beheer-

vergunning

nodig is, ontvangt de aangever dat

tevens een real-time aanvullende

Ook de bestaande procedures voor

voudigd

De

singsmaatregelen heeft genomen om

Bedrijven die afzien van een vergun-

bericht nadat een douaneambtenaar

aangifte worden

ingediend. Die

plaatsing van goederen in douane-

douane verstrekt een vergunning

de betrouwbaarheid van de adminis-

ning, kunnen normaal aangifte tot

de goederen heeft vrijgegeven. Of

aangifte

vervolgens

op

entrepots verdwijnen. Bedrijven die

voor vereenvoudigde aangifte als

tratie en de juistheid van de aangif-

plaatsing doen via het DMS. Zij

controle nodig is, wordt bepaald

dezelfde

afgehandeld

hiervoor een vergunning hebben,

bedrijven kunnen aantonen dat ze

ten te waarborgen. Eens per drie jaar

dienen een volledige aangifte in te

op basis van risicoanalyse. De

als de aangiftes die volgens de

kunnen straks kiezen uit drie scena-

adequate interne beheersingsmaat-

controleert de douane of aan alle

dienen. Controles zijn mogelijk; de

wijze waarop de aangever de eigen

normale procedure zijn ingediend.

rio’s (Zie schema 2).

regelen hebben genomen. Als de

voorwaarden wordt voldaan en of de

douane maakt daarvoor een risico-

procedures en interne controles

Deze aangevers kunnen minimale

vergunning eenmaal is verstrekt,

aangiften juist en volledig zijn inge-

analyse.

heeft georganiseerd, wegen daarbij

verstoringen van goederenstromen

controleert de douane eens per drie

vuld. De kans op verstoringen van

jaar of de vergunningsvoorwaarden

goederenstromen door controles

worden nageleefd en of de aangiften

is in dit scenario het kleinst.

wordt manier

aangeven”

nodig.

juist en volledig zijn ingevuld. Door het indienen van een vereenvou-

Voorraadverloop

digde aangifte worden de goederen

Over het bericht met de

ook aangebracht bij de douane. Een

voorraadverloop, bestaat

apart aanbrengbericht is dan ook

nog

niet nodig. Na aangifte volgt een

heid. Vooralsnog wil de

enige

onzeker-

bericht voor vrijgave, zodat de goede-

douane het voorraadver-

ren kunnen worden weggevoerd en

loop graag blijven ontvan-

geplaatst in het douane entrepot.

gen, ook van bedrijven die de normale procedure kiezen en straks geen vergunning meer hebben. De douane gaat hierover

Schema 2: Nieuwe scenario’s voor plaatsing in douane-entrepots.

S M D

A TO B

10

Oktober.2019

A TO B

–

Oktober.2019

zonder

11

verstoringen

van

de

“Wat was, is niet meer”, stelt Richard Groenendijk, general manager van

eindproduct

zal veranderen. Bedrijven zullen een

AEB Nederland. “De Nederlandse

de

afweging moeten maken: of zwaar

douane dwingt aangevers om meer

meegenomen, maar ook die van de

investeren in het aanvragen van een

real-time te werken. De inrichting

Douane. Groenendijk: “Uiteraard

IIAA-vergunning met bijbehorende

van douaneprocessen wordt dus

zorgen we ervoor dat we volledig

nog belangrijker en het belang van

aansluiten

IT-ondersteuning neemt significant

Douaneaangiften

last

toe. Denk aan IT-oplossingen voor

Systeem.

Dat

worden door controles.

oorsprongsbepaling,

we

nieuwe

compliance-

embargochecks

en

AEB is aan de slag

mogelijkheid opnemen om real-time

exportcontrolenummers

aanvullende aangiftes te versturen.

(ECCN)

naar DMS op de voet en zit als lid

ontwikkeling

volledig

en zo min mogelijk interventies van

van de Alliantie Douane Software

nieuwe IT-oplossing voor douane-

de douane ondervinden. Daarmee lopen wij straks voorop.”

van

een

een vereenvoudigde aangifte doen.

controleert voor afgifte van een IIAA-

tijdig worden geïnformeerd over

bij de douane aan tafel om de

entrepots. De experts van AEB

vergunning of het bedrijf adequate

de uit te voeren controles. Deze

berichtenspecificaties te bespreken.

werken

beperkte dataset. Binnen 10 dagen

interne beheersingsmaatregelen heeft

bedrijven kunnen daarmee rekening

na vrijgave van de goederen moet

genomen om de betrouwbaarheid

houden in hun logistieke planning,

een aanvullende aangifte worden

van de administratie en de juistheid

zodat ze vertraging in leveringen

ingediend waarbij de ontbrekende

van de aangiften te waarborgen. Eens

kunnen voorkomen.

maakt de douane gebruik van fysieke

Welk scenario een bedrijf kiest,

scenario geen vergunning nodig. Ook

controles, met name als sprake is

hangt af van de eigen mogelijkheden

nu zijn controles mogelijk op basis

van risicovolle goederen. Denk aan

en voorkeuren. Het is ook mogelijk

van een risicoanalyse door de douane.

goederen die zijn onderworpen aan

om voor verschillende goederen

antidumpingheffing of compenserend

meerdere scenario’s naast elkaar

recht.

te hanteren. De douane zal geen

een

nauw

samen

enkel bedrijf een scenario opleggen.

aanvullende aangifte met

daarvoor

Meerdere scenario’s

aangifte, hebben bedrijven in dit

Bedrijven

meenemen,

maar ook dat we integraal de

goederencodes, maar ook voor

Dat wil zeggen: een aangifte met een

3. IIAA-vergunning met real-time

en

bedrijven, die bij voorafaangiften

dataset worden ingediend. De douane

volledig zijn ingevuld. Daarnaast

berichtspecificaties

dat

voordelen voor AEO-gecertificeerde

aanvullende aangifte met de volledige

voldaan en of de aangiften juist en

dataset

maximale uit hun software halen

aanvullende aangifte

wordt opgevolgd met een aanvullende

betekent

AEB zorgt ervoor dat bedrijven het

In dit scenario kunnen bedrijven

de vereenvoudigde aangifte op tijd

nieuwe

Management

of dual-use.”

de douane. Dat biedt met name

per drie jaar controleert de douane

het

AEB is inmiddels gestart met de

een

of aan alle voorwaarden wordt

bedrijven

Softwareleverancier AEB volgt de moet

het DMS automatisch erop toeziet dat

alleen

ontwikkelingen rondom de overgang

2. Vereenvoudigde aangifte met

gegevens worden overlegd. Omdat

de

niet

deze

op

waarbij ze wel getroffen kunnen

screening,

real-time

van

of

administratieve

goederenclassificatie voor douane-

bovendien

eisen

worden

overgaan op de normale procedure

zware

Schema 3: Nieuwe scenario’s voor plaatsing onder actieve veredeling / tijdelijke invoer.

met acht pilot-bedrijven. In het

goederenstroom door controles –

Hebben

vergunning

‘inschrijving in de administratie van

Voorafaangifte

bedrijven

vergunningen

die

meerdere afwisselend

worden gebruikt? Dan verdient het

de aangever’ moeten bij het inboeken van goederen in het softwaresysteem

Een voorafaangifte is een aangifte

aanbeveling om gelijktijdig over te

alle data meenemen die nodig zijn

die ver van tevoren wordt ingediend:

stappen naar de nieuwe situatie.

om een normale aangifte te kunnen

minstens dertig dagen voordat de

In ieder geval is duidelijk dat

doen. Op het moment van inschrijven

goederen worden aangebracht bij

de huidige manier van werken

Aanbrengen en vrijgeven van goederen Hoe moet u nu goederen aanbrengen bij de douane? En wanneer zijn ze vrijgegeven? In deze tabel zijn de verschillende scenario’s overzichtelijk onder elkaar gezet. Voor welk scenario kiest u?

De auteur: Richard Groenendijk is general manager AEB Nederland. Als voorzitter van de Alliantie Douane Software zit hij met de douane aan tafel om de overgang naar DMS zo soepel mogelijk te laten verlopen.

A TO B

12

Oktober.2019

Brexit

Bongers Expeditie is klaar voor brexit De brexit is voor Bongers Expeditie nu al een succes. De douaneagent met vestigingen in De Lier en Lexmond heeft samen met AEB een unieke service opgezet voor alle bedrijven die exporteren naar het Verenigd Koninkrijk. Zij hoeven straks maar één keer de benodigde gegevens aan te leveren, de rest wordt automatisch geregeld via het AEB-douaneplatform en het netwerk van AEB-douaneagenten. Een zeer efficiënt concept, stelt directeur Thea Bongers, die al vier jaar samenwerkt met AEB. “Dit smaakt naar meer.”

A TO B

Oktober.2019

13

Bongers Expeditie is klaar voor de

hebben nog twee andere software-

Met het nieuwe platform is elke

brexit, wanneer die ook komt. Het

leveranciers uitgenodigd voor een

vertraging nagenoeg verdwenen. De

kantoor in De Lier is inmiddels

gesprek, maar een overstap naar hun

tijd dat medewerkers soms minuten-

uitgebreid om het team zo nodig met

oplossingen leek niet aantrekkelijk.

lang moesten wachten voor ze verder

nog eens zes douanespecialisten te

Dat heeft te maken met de onder-

konden, is definitief voorbij. Daar-

kunnen vergroten. “De brexit vormt

linge klik, maar ook met de uitge-

naast is de hoeveelheid handmatige

een grote uitdaging voor het bedrijfs-

breide mogelijkheden die Wijnants

werkzaamheden flink gereduceerd.

leven, maar biedt enorme kansen

ons een middag lang in de vorm van

“Als we nu een exportdocument

voor ons”, vertelt directeur Thea

een demo liet zien. Voor ons was snel

aanmaken, wordt meteen het scherm

Bongers open en eerlijk. Ze wijst op

duidelijk: als AEB waarmaakt wat is

voor een transitdocument geopend.

de uitbreiding van de Europese Unie

beloofd, moeten wij met hen in zee.

We kunnen gemakkelijker schakelen

in het verleden, waardoor steeds

Dat hebben ze inderdaad waarge-

naar een scherm met een ander

meer

grenzen

opengingen.

Dat

maakt.”

document. Daarvoor hoeven we niet

leidde tot minder werk voor doua-

Bongers moet terugdenken aan de dag

het eerste document af te sluiten”,

neagenten zoals Bongers Expeditie.

waarop het nieuwe douaneplatform

licht Bongers toe.

“Nu hebben we vanwege de brexit

in gebruik is genomen. “De overgang

Mede dankzij de douanesoftware van

extra mensen moeten aanstellen en

was een grote stap. We waren enorm

AEB heeft Bongers in de zomer van

opleiden. Dankzij de brexit kunnen

vertrouwd met het bestaande systeem.

2018 zelfs de status van Authorized

we ons bedrijf naar een hoger niveau

Niet alleen ik, maar ook enkele mede-

Economic Operator (AEO) bereikt.

tillen”, stelt Bongers.

werkers hebben slapeloze nachten

Deze status bevestigt dat Bongers

gehad. Maar de ingebruikname was

‘in control’ is en gekwalificeerd

uiteindelijk ‘appeltje, eitje’. René

personeel, een gedegen software-

Wijnants is alleen de eerste dag erbij

oplossing en een bewezen track-

gebleven om ons op weg te helpen.

record heeft. “Naast AEB heeft vooral

Direct een klik Een belangrijke rol daarbij is wegge-

Daarna hadden we zijn ondersteun-

douanespecialist Frank Hagreis van

legd voor AEB’s douaneplatform. Dat

ing niet meer nodig.”

FBC Atlas daarin een belangrijke

is nu ruim vier jaar in gebruik. “We

rol vervuld. Hij heeft het proces van

hadden daarvoor een ander doua-

begin tot eind begeleid en ook de

nesysteem, maar dat was traag en

‘110 procent fijn’

storingsgevoelig. Wij betaalden een relatief hoge prijs, terwijl de support

Het douaneplatform van AEB is snel

te

en gebruiksvriendelijk. De indeling

wensen

overliet”,

herinnert

gesprekken met de douane gevoerd”, aldus Bongers.

Bongers zich.

van schermen en velden is logisch en

Een half jaar voordat het contract

overzichtelijk. Binnen korte tijd was

Digitalisering van brexit

met de toenmalige softwareleveran-

iedereen gewend en wilde niemand

De brexit heeft een nieuwe fase in

cier afliep, kwam Bongers bij toeval

meer terug. “Natuurlijk hebben we

de samenwerking met AEB inge-

in contact met René Wijnants van

soms moeten zoeken naar velden of

luid. Samen met ChannelPorts, een

AEB Nederland. Zij nodigde hem uit

data, maar vragen daarover werden

douaneagent in het Verenigd Konink-

voor een gesprek, waarbij direct een

snel opgelost. Niet alleen René, maar

rijk, is een unieke samenwerking

klik ontstond. Het daaruit ontspro-

ook de andere mensen van AEB inclu-

opgezet. Bedrijven die straks goede-

ten vertrouwen was een belangrijk

sief de helpdesk reageren snel op

ren naar het Verenigd Koninkrijk

argument om over te stappen op

onze vragen. De samenwerking is 110

willen exporteren, hoeven slechts

het douaneplatform van AEB. “Wij

procent fijn”, stelt Bongers.

één enkele dataset te sturen naar het

A TO B

14

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

15

AEB-douaneplatform. Daarna zorgen

als importaangifte tijdig en compleet

data van exportaangiften worden

omlaag, omdat de toegenomen effi-

zij de samenwerking met AEB en

ze straks hun data aanleveren? Om

Bongers en ChannelPorts ervoor

is verzorgd.

hergebruikt voor de importaangifte

ciëntie leidt tot lagere kosten bij alle

ChannelPorts hebben we vier grote

welke data gaat het? En werkt de

dat de juiste export- en importdo-

Digitalisering is het sleutelwoord

in het Verenigd Koninkrijk. Dat leidt

schakels in de keten.

cumenten worden aangemaakt en

bij

tot minder handmatig werk, minder

ingediend bij de douaneautoriteiten

Digitalisering

in Nederland en het Verenigd Konink-

schaalvoordelen,

rijk. Vrachtwagens hoeven niet stil

het AEB-platform grotere aantal-

teiten en andere keuringsinstanties

te staan bij de grens, maar kunnen

len aangiften beter kunnen worden

de aangiften direct goedkeuren. Tot

doorrijden omdat zowel de export-

verwerkt. Bovendien kunnen de

slot gaan de kosten per aangifte

deze

unieke

samenwerking.

biedt

snelheid

omdat

en

fouten en daardoor minder versto-

dankzij

ringen, ook omdat de douaneautori-

Bloemen en planten exporteren

transportbedrijven als klant mogen

koppeling met het AEB-platform?

verwelkomen. Dat zijn transport-

Natuurlijk kunnen ze die data straks

bedrijven met een vloot van 150 tot

ook handmatig aanleveren, maar

200 vrachtwagens die dagelijks naar

wie dat automatisch doet, geniet

Engeland rijden. Anders hadden deze

voorrang. Vergeet niet dat we straks

bedrijven niet alleen de export- en

misschien vijfhonderd documenten

De dienstverlening is een uitkomst

importdocumenten moeten opstel-

per uur moeten verwerken omdat

voor bedrijven die bloemen en plan-

len, maar ook zelf de PEACH-voor-

iedereen de boot naar Engeland wil

ten exporteren. In Nederland is daar-

aanmeldingen en de fytosanitaire

halen”, stelt Bongers.

voor een fytosanitaire keuring met

certificaten

De samenwerking met AEB en andere

moeten

verzorgen.

bijbehorend certificaat vereist, waar-

En denk ook aan de aanmelding

douaneagenten op het AEB-plat-

Brexit – hoe werkt het in de praktijk?

mee de autoriteiten verklaren dat de

bij Portbase, het systeem van de

form smaakt naar meer. “Het is een

betreffende producten gezond zijn.

Rotterdamse haven. Dat wordt hen nu

fantastisch concept. Met één klant

Bedrijven kunnen de kosten van de brexit flink reduceren door

In het Verenigd Koninkrijk is behalve

allemaal uit handen genomen.”

gaan we deze werkwijze en hetzelfde

gebruik te maken van netwerk van douaneagenten die zijn aangeslo-

een importaangifte straks ook een

platform ook gebruiken voor export

ten op het AEB-douaneplatform zoals Bongers Expeditie en Channel-

plantenpaspoort en een PEACH-voor-

naar Zwitserland en Noorwegen. Wij

Ports. Hoe werkt dit in de praktijk?

aanmelding vereist. Zowel Bongers

Zwitserland en Noorwegen

als ChannelPorts hebben uitgebreide

zijn nu bezig om dat in te richten”, aldus Bongers, die besluit met de

Simpel: de exporterende partij hoeft niets anders te doen dan de data

ervaring

documenten.

Op dit moment staat alles klaar.

opmerking dat zij en haar medewer-

aan te leveren bij de vervoerder, die deze aanvult met logistieke data

Mede door de automatisering van

Als de brexit straks echt een feit is,

kers dag en nacht klaar staan voor

en vervolgens aanbiedt aan AEB’s platform. De rest wordt geregeld

de processen die gerelateerd zijn aan

kunnen verladers en vervoerders

klanten. “Ook tijdens de brexit zijn

in nauwe samenwerking tussen de drie partijen. Bongers verzorgt de

deze vereisten, komt een vlekkeloze

direct gebruik maken van de dienst-

wij 24 uur per dag bereikbaar. Wij

afhandeling tot stand.

douanedocumentatie in Nederland, terwijl ChannelPorts de douaneaangifte verzorgt conform de lokale vereisten in het Verenigd Koninkrijk.

met

deze

verlening. “De afgelopen maanden

gaan ervoor zorgen dat we dan goed

“De belangstelling voor dit concept is

hebben we onze klanten begeleid bij

zijn uitgerust.”

enorm groot”, stelt Bongers. “Dank-

hun voorbereidingen. Hoe moeten

AEB biedt het douaneplatform waarmee Bongers de exportaangifte in Nederland indient en waarmee de dataoverdracht met ChannelPorts wordt gefaciliteerd. Tevens wordt via dit platform – indien nodig – ook volledig automatisch de PEACH-vooraanmelding gedaan. Het platform gebruikt één dataset voor communicatie tussen exporteur, expediteur, transporteur, douaneagent, douaneautoriteiten, keuringsinstanties en havens. De geïntegreerde workflow zorgt ervoor dat alle partijen op het juiste moment de benodigde data krijgen en hun taken uitvoeren. Nieuwe data zoals goedkeuringscertificaten en referentienummers worden aan de dataset toegevoegd, zodat die beschikbaar zijn voor de volgende processtappen, zoals de importaangifte in het Verenigd Koninkrijk.

Eén dataset betekent minder fouten, minder miscommunicatie en minder administratieve handelingen. Boven-

De auteur: Marcel te Lindert is een journalist die al twintig jaar alleen maar over logistiek en supply chain management schrijft. Afgelopen voorjaar heeft hij met zijn gezin nog net voor de Brexit een rondreis door Engeland gemaakt en aansluitend een grote voorraad 'gingernuts' geïmporteerd.

dien biedt de rijke functionaliteit van AEB’s douaneplatform de mogelijkheid om manuele handelingen, nodig voor het verkrijgen van specifieke certificaten, volledig te automatiseren. Tot slot: dankzij de samenwerking hoeven exporteurs zelf geen vergunningen in het Verenigd Koninkrijk te hebben voor het importeren of exporteren van goederen.

Thea Bongers en Richard Groenendijk trappen met een officieel tekenmoment de brexit-samenwerking af.

A TO B

16

Oktober.2019

Trade Risk Compliance

De lange arm van de Amerikaanse wet Een recent geval bewijst opnieuw dat de consequenties groot kunnen zijn als bedrijven de Amerikaanse exportcontrolewetgeving schenden. Nederlandse bedrijven moeten dit thema serieus nemen en zich bewust zijn van de wettelijke grondslag. Richard Groenendijk van AEB Nederland scheidt hoofdzaken van bijzaken en vat samen wat bedrijven moeten checken.

A TO B

Oktober.2019

17

Qualcomm-chips, die in bijna alle

nistration Regulations (EAR) stelt dat

zich ook bevinden. Voor de term

Android-telefoons zijn ingebouwd,

middels controles wordt vastgesteld

‘van Amerikaanse oorsprong’ wordt

was bijzonder pijnlijk.

of een dergelijke link bestaat. Van een

in de EAR geen wettelijke definitie

Hoewel het embargo uit april 2018

link is sprake als goederen van Ameri-

gegeven. Afgaand op gebruik van de

tegen ZTE is ingetrokken, ligt het

kaanse oorsprong (§ 734.3) of Ameri-

term door het Bureau of Industry

telecombedrijf net als het eveneens

kaanse personen (inclusief degenen

and Security (BIS) gaat het om

Chinese Huawei opnieuw onder vuur.

die genoemd zijn in § 734.5) in de

alle producten die in de Verenigde

De Amerikaanse overheid verdenkt

zakelijke activiteiten een rol spelen.

Staten zijn geproduceerd, bewerkt,

beide bedrijven van het inbouwen

geassembleerd of uitgebreid.

van een lek in de telecomsystemen, dat de Chinese overheid in staat

Neem als voorbeeld EAR99-geclas-

Amerikaans product of niet?

zou stellen om te spioneren. Een

Verenigde Staten zijn ingekocht

handelsverbod met beide bedrijven

Alle producten van Amerikaanse

en vervolgens van Nederland

treft ook Nederlandse bedrijven

origine vallen volgens § 734.3 onder

naar Zuid-Afrika en van daar naar

zoals chipmaker NXP. Huawei is

de US EAR. Bedrijven moeten dus

Soedan zijn vervoerd. Zowel het

een van de tien grootste klanten van

als eerste controleren of hun handels-

transport van Nederland naar

NXP, meldt het Financiële Dagblad

waar dergelijke producten bevat.

Zuid-Afrika als het transport van

op 17 mei 2018.

Welke producten volgens de US EAR

Zuid-Afrika naar Soedan vallen

als Amerikaans worden beschouwd, is gedefinieerd in § 734.3: De stemming op het hoofdkantoor van de Chinese

sificeerde pompen die in de

Amerikaanse exportcontrole

telecomgigant ZTE moet in april vorig jaar tot onder

• Conform § 734.3(a)1 EAR vallen

onder de EAR-exportcontroleregels.

• Conform § 734.4 EAR, supplement nr. 2 tot deel 734, vallen

onder Amerikaanse producten alle

onder Amerikaanse producten

het vriespunt zijn gedaald. Op 15 april 2018 belandde

Het voorbeeld van ZTE maakt in

goederen die zich bevinden in de

alle producten die elders zijn

het bedrijf opnieuw op een Amerikaanse zwarte

ieder geval één ding duidelijk:

Verenigde Staten, inclusief Ameri-

geproduceerd, maar componenten

lijst, dit keer op de Denied Persons List. Tegen ZTE

Europese bedrijven kan hetzelfde

kaanse vrijhandelszones, of die de

bevatten die onder de EAR-export-

werd een embargo van zeven jaar ingesteld omdat

lot treffen als ZTE wanneer ze de

Verenigde Staten doorkruizen. Als

controleregels vallen. Dat kan

het zaken heeft gedaan met Iran en Noord-Korea.

Amerikaanse

bijvoorbeeld in Nederland gefa-

betekenen dat ook producten die

Uiteindelijk duurde het embargo na tussenkomst

geving schenden. De reden is dat de

briceerde producten via de haven

in Nederland zijn geproduceerd –

van president Trump slechts drie maanden, maar dat

Verenigde Staten – als enige land

van Miami alleen naar Midden- of

afhankelijk van het aandeel Ameri-

was volgens persbureau Reuters lang genoeg om de

ter wereld – claimt dat zijn export-

Zuid-Amerika worden vervoerd en

kaanse componenten – conform

winst van bijna 5 miljard yuan te laten omslaan in

wetgeving ook buiten de eigen

in Miami worden herverpakt, vallen

de EAR als Amerikaans worden

een verlies van 7 miljard yuan – omgerekend bijna 1

landsgrenzen van toepassing is. Dat

deze producten onder de EAR-

gekwalificeerd.

miljard euro.

betekent dat ook niet-Amerikaanse

regels vanaf het moment dat ze

De consequentie van de vermelding op deze zwarte

bedrijven onder de Amerikaanse

Miami verlaten. Het kenmerk

Voordat bedrijven controleren of hun

lijst was dat ZTE volledig was uitgesloten van de

exportcontrolewetgeving

‘Amerikaans product’ vervalt

producten aan dit criterium voldoen,

handel in Amerikaanse producten. Het bedrijf mocht

mits er een link is met de Ameri-

echter weer zodra de producten de

doen ze er goed aan om eerst te

Verenigde Staten verlaten.

checken of hun producten niet tot het

geen hardware, software of technologie van Ameri-

exportcontrolewet-

vallen,

kaanse wet.

kaanse producenten gebruiken, terwijl het

Voordat bedrijven starten met een

juist voor een belangrijk deel afhan-

uitgebreide screening op de Ameri-

alle goederen van Amerikaanse

behoren. Deze uitzonderingen zijn

kelijk was van Amerikaanse

kaanse sanctielijsten, dienen ze zich

oorsprong beschouwd als Ameri-

vermeld

toeleveranciers. Met name

eerst af te vragen welke activiteiten

kaanse producten. Deze goederen

elders. Speciale voorwaarden zijn van

het wegvallen van de

een link hebben met de Amerikaanse

vallen altijd onder de exportcon-

toepassing voor ECCN 9x515 en de

wet. De Amerikaanse Export Admi-

trolewetgeving, waar ter wereld ze

600-series.

toelevering

van

• Conform § 734.3(a)2 EAR worden

omvangrijke lijstje met uitzonderingen in

§

734.4(a)(1)-(5)

en

A TO B

18

EXPORTCONTROLEBESLISBOOM

Subject to the EAR? (See § 734.3-5)

NO

Oktober.2019

Exit the EAR

Y ES ECCN

YES

Is your item classified under an ECCN on the CCL? (See § 736.2 (b)(1-3)) (See Supp No. 1 to Part 774)

Do General Prohibitions 4-10 apply?

(See § 3 736.2 (b)(4-10))

NO

EAR99

Do General Prohibitions 4-10 apply?

(See § 3 736.2 (b)(4-10))

Y ES

“No License Required“ (NRL) (See §§ 732.5 (a) & 758.1 (d, f, g))

NO

NO

Daarom hoeven deze pompen ook niet

• elke juridische persoon die georga-

Europese exportcontrolewetgeving,

te worden meegenomen in de bere-

niseerd is conform de wetgeving

maar ook tegen de Amerikaanse

kening van het aandeel vergunning-

van de Verenigde Staten, inclusief

exportcontrolewetgeving. BIS heeft

plichtige componenten. Met andere

vestigingen van buitenlandse

een

woorden: de machines zijn dus geen

bedrijven in de Verenigde Staten.

diagram) die bedrijven helpt om

Use License Exception (See Part 740)

te

nemen; stappen om te checken of de Amerikaanse wetgeving van

• Tot de Amerikaanse producten

‘Amerikaanse persoon’ die opgaat

toepassing is.

behoren alle in het buitenland

voor alle wetgeving van de Verenigde

gemaakte handelsgoederen die

Staten. De definitie kan verschillen,

vergunningplichtige technologie of

afhankelijk van de wet die van

software uit de Verenigde Staten

toepassing is. Zakelijke transacties,

bevatten – zie § 734.3 (a)(3) en

bijvoorbeeld met landen die onder

De EAR geldt voor zowel uitvoer

736.2(b)(3) EAR.

een internationaal embargo vallen,

vanuit de Verenigde Staten als weder-

worden

de

uitvoer wereldwijd. In § 734.14

Office of Foreign Assets Control

EAR is wederuitvoer gedefinieerd

(OFAC).

verstaat

als de verzending van Amerikaanse

onder ‘Amerikaanse personen’ iets

producten van het ene niet-Ameri-

anders dan de EAR. In elke situatie

kaanse land naar het andere. Vanuit

In aanvulling op de bepalingen in

is het belangrijk om te controleren

Amerikaans

de EAR die betrekking hebben op

welke definitie van toepassing is. De

zending van Duitsland naar Frank-

producten,

zijn

ook

gecontroleerd Die

instantie

om

door

EAR compliance check

perspectief

is

een

definitie van Amerikaanse personen

rijk – ook al blijft die binnen de

in de context van zakelijke transacties

Europese Unie – evengoed wederuit-

op personen – Amerikaanse perso-

met Iran of Cuba bijvoorbeeld, is

voer als een zending van China naar

nen om precies te zijn. De tweede

gedefinieerd in 31 CFR 560.215.

Argentinië. Voor beide transacties

stap is dus dat bedrijven moeten

is dus de Amerikaanse exportwet-

nagaan of bij hun transacties of

geving van toepassing. Zendingen

Ik ben getroffen – wat nu?

Als de handelswaar van een bedrijf

§ 772.1 EAR de volgende personen

Amerikaanse producten omvat of als

beschouwt:

het bedrijf handelt met Amerikaanse

• elke burger van de Verenigde

personen, moeten alle transacties met

beschouwd als het aandeel vergun-

de Verenigde Staten. Deze pompen

onder de exportcontroleregels als ze

ningsplichtige componenten de vast-

worden vervolgens geïnstalleerd in

componenten bevatten waarvoor een

gestelde drempelwaarde overschrijdt.

machines die in Nederland worden

houders van een Green Card),

vergunning nodig is. Bedrijven moeten

Die drempelwaarde is 25 procent voor

gebouwd en naar klanten in Zuid-

ongeacht de locatie waar die

daarom allereerst controleren of de

alle landen behalve Iran, Soedan, Syrië

Afrika worden getransporteerd. Als de

Amerikaanse componenten vergun-

en Noord-Korea; voor die landen geldt

pompen los naar een Zuid-Afrikaans

ningsplichtig zijn als ze los verzonden

een drempelwaarde van 10 procent.

bedrijf zouden worden verstuurd dat

zouden worden. Een product dat in

Een voorbeeld: een bedrijf koopt

niet op de Amerikaanse sanctielijs-

Nederland is geproduceerd, wordt

EAR99-geclassificeerde

ten staat, is geen vergunning nodig.

Staten; • elke permanente inwoner (vooral

persoon op dat moment is; • elke persoon van elke nationaliteit die in de Verenigde Staten woont; • elke persoon in de Verenigde Staten;

naar de Verenigde Staten daarentegen worden beschouwd als invoer en

kaanse persoon’ worden conform

uitzonderingen staan, vallen alleen

dus

ding

bepalingen

vergunningsplichtige

en

belangrijk

opgenomen die betrekking hebben

vervolgens alleen als Amerikaans

in

te

onthouden: er is geen definitie van

De producten die niet op deze lijst met

pompen

stappen

(zie

Een

personen zijn betrokken. Als ‘Ameri-

(Bron: BIS, eigen weergave)

noodzakelijke

opgesteld

trolewetgeving.

zakelijke activiteiten Amerikaanse

Submit an application for license (See Part 748)

alle

beslisboom

niet onder de Amerikaanse exportcon-

Zijn Amerikaanse personen betrokken?

YES Y ES

19

NO

Y ES Is a License Exception Available?

(See Part 740, including § 740.2 „Restriction on all license exceptions“)

Oktober.2019

Amerikaanse producten en vallen dus

NO Is there an “X“ in the box?

(Using the Commerce Country Chart (Supp. No. 1 to Part 738), CCL (Supp. No. 1 to Part 774))

A TO B

het buitenland worden gescreend.

Niet alleen tegen de nationale en

A TO B

20

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

21

niet als wederuitvoer. Die vallen dus

Het checken van de productlijs-

Om te achterhalen of voor een speci-

verklaard voor goederen die aan de

treffen als ze zakendoen met deze

mentatie vereist. Een goede check of

onder de Amerikaanse importwet-

ten is de eerste stap om de vergun-

fieke wederuitvoer een vergunning

Verenigde Staten zijn gelinkt:

personen.

producten onder de exportcontrole-

geving, niet exportwetgeving.

ningseisen in kaart te brengen – en

volgens de EAR nodig is, kunnen

• Denied Persons List (DPL): BIS

Bedrijven die willen weten wat de

dus de basis voor een betrouwbare

bedrijven de Reasons for Control

heeft een embargo ingesteld tegen de

belangrijkste aandachtspunten bij

exportcontrole-organisatie.

Alle

raadplegen die zijn gedefinieerd in

geregistreerde personen. De wette-

exportcontroles zijn, moeten zichzelf

exporterende

dienen

de ECCN. Alleen als het vakje voor

lijke consequentie van een match met

uitgesloten van handel in Ameri-

zijn ingekocht en hoe deze produc-

vier vragen stellen: Wat wil ik verstu-

te controleren of hun producten

het land van bestemming in de CCC

de DPL is een uitgebreid verbod op

kaanse munitie.

ten volgens de Amerikaanse lijst voor

ren? Waarnaar wil ik dat versturen?

componenten, software of techno-

is aangevinkt, is een vergunning

handel met Amerikaanse producten.

Aan wie wil ik dat versturen? En waar

logieën bevatten met kenmerken

nodig. Voordat daadwerkelijk een

• Entity List (EL):

worden de goederen voor gebruikt?

die overeenkomen met de ECCN-

vergunning voor wederuitvoer bij

Volgens de Amerikaanse autori-

beschrijvingen op de CCL.

BIS wordt aangevraagd, is het eerst

teiten bestaat er een risico dat de

Alle Amerikaanse producten die op

zaak om te checken of deze transac-

geregistreerde personen betrokken

In vergelijking met de Europese

exportcontrolewetgeving vereist is,

basis van hun technische specificaties

tie in aanmerking komt voor een

zijn bij de verspreiding van massa-

exportcontrolewetgeving,

die

is het belangrijk om ook aandacht te

niet kunnen worden gekoppeld aan

uitzondering conform § 740 EAR.

vernietigingswapens en rakettech-

momenteel

vangnetclausules

houden voor de Europese exportcon-

Productlijsten voor exportcontroles

bedrijven

wetgeving vallen is alleen mogelijk

• List of Statutorily Debarred

als de masterdata laten zien welke

Parties (LSDP):

producten in de Verenigde Staten

De personen op deze lijst zijn

tweeërlei gebruik moeten worden geclassificeerd.

Beoogd gebruik

In aanvulling op deze grondige checks die voor de Amerikaanse

vier

een ECCN, worden geclassificeerd

Als het land van bestemming Iran,

nologie. Een match met deze lijst

bevat, staan in § 744 EAR bedui-

trolewetgeving. Uiteindelijk vallen

De basis voor elke exportcontrole is

als EAR99. Deze EAR99-goederen

Noord-Korea, Syrië of Cuba is,

betekent dat een vergunning nodig

dend meer voorbeelden van beoogd

alle producten van alle Europese

de classificatie van goederen op basis

zijn dus niet-geregistreerde bulkgoe-

verwijst het CCC naar de regelge-

is voor de handel met bepaalde

gebruik waarop gecontroleerd moet

bedrijven onder alle wet- en regel-

van de technische omschrijvingen

deren. Voor EAR99-goederen kan

ving voor embargo’s uit § 746 EAR.

Amerikaanse producten die in de

worden. Voor bedrijven die handelen

geving van de Europese Unie. Om

op de productlijsten voor export-

een vergunning nodig zijn op basis

In aanvulling op § 746 EAR vallen

lijst zijn genoemd.

in Amerikaanse producten luidt het

schendingen van exportcontrolewet-

controle. Dergelijke productlijsten

van hun bestemming, de eindge-

transacties met landen waarop een

advies om goed te kijken naar deze

geving te voorkomen, is het zaak dat

vormen het traditionele instrument

bruikers of het beoogde gebruik.

embargo rust ook onder de regelge-

lijst om te checken of het beoogd

bedrijven binnen hun organisatie

voor exportcontroles in zowel de

Geclassificeerde

Amerikaanse

ving van de Office of Foreign Assets

Amerikaanse inlichtingen wijzen

gebruik problematisch is en aan alle

een organisatiestructuur voor beide

Europese Unie als de Verenigde

producten moeten dus ook op deze

Control (OFAC). Die stelt expliciet

erop dat de geregistreerde perso-

wettelijke vereisten voldoet.

jurisdicties opzetten en van export-

Staten.

drie aspecten worden gecontroleerd.

vergunningseisen

nen betrokken zijn bij verschillende

De goederen waarop de Ameri-

aan

EAR99-

geclassificeerde bulkgoederen.

kaanse exportcontrolewetgeving van toepassing is, staan beschreven in de Amerikaanse Commerce Control List

• Specially Designated Nationals List (SDN):

activiteiten die een bedreiging vormen voor de veiligheid van de

Bestemming is doorslaggevend

(CCL) met verwijzing naar hun tech-

Verenigde Staten. Wat de wettelijke

Naleven van embargo’s tegen individuen

deze lijst is, hangt af van het betref-

Of het nu gaat om Europese of Ameri-

fende sanctie-programma.

kaanse exportcontrolewetgeving: in

Anders dan volgens Art. 3 van de

trol Classification Numbers (ECCN).

EC Dual-Use Regulation, is volgens

De

Net als Annex I van de Europese

de Amerikaanse wet voor weder-

wetgeving omvat ook restricties op

regeling over goederen voor tweeër-

uitvoer geen algemene vergunning

basis van de eindgebruiker. Als de

waren niet in staat om adequate

lei gebruik (EC Dual-Use Regulation

vereist bij de wederuitvoer van

ontvanger van Amerikaanse produc-

controles uit te voeren vooraf-

428/2009), omvat de CCL ook met

alle geregistreerde goederen voor

ten op een Amerikaanse sanctie-

gaand aan of na afloop van

name strategisch relevante goederen

tweeërlei gebruik. Wat van belang

lijst staat, kan – afhankelijk van

zendingen naar de personen op de

die gerelateerd zijn aan de resoluties

is in de Amerikaanse wet is de

de sanctielijst – een handelsver-

Univerified List. Vanuit Ameri-

van het exportcontrole-regime. De

bestemming van de goederen voor

bod gelden of een vergunning nodig

kaans perspectief is het onzeker

CCL in de Verenigde Staten en

tweeërlei gebruik. Dat is waarom

zijn. Ter vergelijking: een match op

of deze personen voldoen aan de

Annex I van de Dual-Use Regulation

de CCL is aangevuld met een lijst

de Europese CFSP-lijst leidt altijd

eisen om Amerikaanse producten

in de Europese Unie zijn daarom

van landen: de Commerce Country

tot een uitgebreid handelsverbod.

te ontvangen. De UL waarschuwt

identiek omdat ze verwijzen naar

Chart (CCC Supplement Nr. 1 to

Er zijn vijf lijsten die de Verenigde

bedrijven dat ze de hoogste

hetzelfde regime.

Part 738 EAR).

Staten wereldwijd van kracht heeft

voorzorgsmaatregelen moeten

exportcontrole-

een

dagelijkse

routine

maken.

Accurate masterdata noodzakelijk

consequentie van een match met

nische kenmerken in de Export Con-

Amerikaanse

controles

• Unverified List (UL):

alle gevallen is degelijk onderhoud

De Amerikaanse autoriteiten

van masterdata en uitgebreide docu-

De auteur: Björn Helmkes Zijn nieuwsgierigheid naar dit thema werd aangewakkerd door een expert, die het vakgebied rondom oorsprong en preferenties betitelde als de 'Champions League' van de internationale handel. Helmkes: „Daar zit wat in. Alleen wie professioneel met deze zaken omgaat, kan winnen."

23

Douanerecht

Europese jurisprudentie: de ‘Champions League’ van het douanerecht In veel lidstaten – ook Nederland – is niet altijd duidelijk hoe de Europese wetgeving moet worden uitgelegd.

In die gevallen doet het Europese Hof van Justitie in Luxemburg uitspraak. Twee recente arresten in zaken van CEVA Freight en Federal Express hebben grote implicaties voor importerende en exporterende bedrijven.

Winnen is fijn, verliezen doet pijn. Het

Het Hof van Justitie heeft op 11 juli

dameselftal van Nederland kan dat

2019 twee interessante arresten

beamen na het afgelopen WK Voet-

gewezen, welke ik in dit artikel zal

bal. Tweede worden is een fantastisch

toelichten.

resultaat, maar valt toch tegen.

Het eerste arrest heeft betrekking op

Binnen het douanerecht is het

de wijziging of herziening van een

niet zozeer een kwestie van eerste,

douaneaangifte. De Nederlandse

tweede of derde worden. Het is een

douane heeft altijd het standpunt

kwestie van volledig gelijk krijgen

ingenomen dat een aangifte niet kan

of geheel verliezen. Daarbij gaat het

worden herzien als er niet sprake

vaak om zware complexe materie.

is van een onbedoelde vergissing.

In diverse gevallen is het zelfs voor

Jarenlang is hierover geprocedeerd

nationale rechters niet duidelijk hoe

en de Hoge Raad heeft uiteindelijk

de Europese wetgeving moet worden

prejudiciële vragen gesteld. Met het

uitgelegd. In die gevallen stelt een

arrest in de zaak Ceva (C-249/18) is

rechterlijk college – in Nederland

hierover definitieve duidelijkheid

vaak de Hoge Raad – prejudiciële

gekomen.

vragen aan het Hof van Justitie van

Daarnaast heeft het Hof van Justi-

de Europese Unie in Luxemburg.

tie op dezelfde dag geoordeeld over BTW bij invoer in de zaak Federal Express

(C-26/18).

In

beginsel

Twee interessante arresten

volgt de BTW bij invoer het doua-

In Luxemburg wordt dus op het

douaneschuld ontstaat, dan ook een

hoogste niveau recht gewezen. Er

BTW-schuld ontstaat. De vraag is

wordt inzicht gegeven in de Euro-

echter of het de bedoeling is om de

nerecht en dat betekent dat als een

pese wetgeving door toe te lichten

zeer formalistische aanpak die voor

hoe een bepaling moet worden

het douanerecht geldt, ook toe te

geïnterpreteerd. Het douanerecht

passen voor de BTW. Op die vraag

is volledig geharmoniseerd. Dat

is nu ook een antwoord gekomen.

betekent dat bijna alle regels door de EU worden gemaakt. Maar het zijn de lidstaten zelf en de douaneautoriteiten

die

deze

Wijziging van de aangifte

regels

toepassen en dus moeten inter-

Laten we dieper ingaan op het

preteren. Dat heeft tot gevolg

eerste arrest. Niet elke aangifte is

dat juist in het douanerecht veel

– achteraf bezien – juist. Dat leidt

prejudiciële vragen worden gesteld

vaak tot correcties, maar soms kan

en beantwoord. Procederen bij

het probleem ook worden opgelost

het Hof van Justitie mag dan ook

door de aangifte te herzien. Bijvoor-

gerust gezien worden als de Cham-

beeld door een andere regeling te

pions League van het douanerecht.

kiezen, alsnog een andere transac-

A TO B

24

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

25

tie als basis te gebruiken of een

douanerecht

het

herziening wél mogelijk moet zijn.

Griekenland onder de douanerege-

ren in het economische circuit van

staat dat de goederen de lidstaat of

oorsprongscertificaat te overleggen.

nultarief. Althans, dat dacht de

Uiteindelijk heeft het Hof van Justi-

ling extern communautair douane-

de Unie zijn terechtgekomen of

de EU hebben verlaten. Denk aan

Dit laatste voorbeeld – het achteraf

logistiek

Nadat

tie op 11 juli 2019 arrest gewezen en

vervoer geplaats. Van belang is dat

dat louter het risico dat zij daarin

een niet-zuivering van douanever-

overleggen van een oorsprongs-

vele jaren waren verstreken, nam

inderdaad geoordeeld dat wél tot

de goederen daadwerkelijk in Grie-

terechtkomen voldoende is. Volgens

voer of goederen die onder actieve

certificaat – levert haast nooit

de douane het standpunt in dat de

herziening van de douanewaarde

kenland zijn aangekomen.

het Hof van Justitie hanteert de

veredeling zijn gebracht zonder de

problemen op. Dan is de douane

classificatie anders moest luiden.

kan worden verzocht.

Nu zijn in Duitsland onregelmatig-

Duitse douane terecht het uitgangs-

formaliteiten te volgen, maar waar-

doorgaans bereid de aangifte te

Met als gevolg dat hierdoor een

Deze uitspraak heeft ook vergaande

heden geconstateerd bij het extern

punt dat bij onttrekking in een

bij wel telkens met zekerheid kan

wijzigen en een lager douanerecht

hoger douanerecht van toepassing

gevolgen voor andere aspecten in

communautair

lidstaat ook de BTW-schuld in die

worden vastgesteld dat de goederen

toe te passen. In andere gevallen

was. De logistiek dienstverlener

het douanerecht. Want niet alleen

Als gevolg hiervan heft de Duitse

lidstaat ontstaat. Maar dat is slechts

de EU hebben verlaten. In die geval-

komt de douane al vrij snel met

wenste daarom alsnog de inko-

bij herziening van de douanewaarde

douane BTW bij invoer. De vraag

een uitgangspunt. Omdat vaststaat

len werd tot nu toe aangenomen dat

de stelling dat herziening van de

opprijs – ook een toegestane doua-

komt de douane met de stelling dat

is of deze BTW bij invoer terecht is

dat de goederen van Duitsland

ook een BTW-schuld ontstaat. Dat

aangifte niet meer mogelijk is. De

newaarde – te hanteren. Om die

herziening niet mogelijk was. Dit

verschuldigd in Duitsland, terwijl

zijn uitgevoerd naar Griekenland,

lijkt na dit arrest niet juist te zijn.

aangedragen reden: de aangever

lagere douanewaarde te gebruiken,

mantra wordt wel vaker gehanteerd

de goederen in Griekenland zijn

oordeelt het Hof dat er - anders

heeft een bewuste keuze gemaakt

moest de douaneaangifte worden

bij een verzoek om herziening van

aangekomen.

dan volgens het douanerecht - geen

en kan daar niet zomaar op terug-

herzien. De douane weigerde deze

een aangifte met als argument dat

voldoende reden is om aan te nemen

komen.

herziening echter.

geen sprake is van een onbedoelde

dat de goederen in het econo-

gold

namelijk

dienstverlener.

Die stellingname blijkt nu defini-

vergissing. Ten onrechte, zo blijkt

tief onjuist. Het Hof van Justitie

nu dus definitief.

heeft namelijk in het arrest Ceva blijkt dat herziening – of anders

Dat heeft uiteindelijk geleid tot meerdere rechtszaken, waarbij de

van

misch circuit van Duitsland terecht zijn gekomen. Er is dus ook geen BTW-schuld ontstaan in Duitsland.

geformuleerd:

–

Niet in het economisch circuit terecht gekomen

Prejudiciële vragen

een duidelijk oordeel geveld waaruit wijziging

douanevervoer.

BTW bij invoer

de aangifte wel degelijk mogelijk

Rechtbank Noord-Holland herzie-

Het tweede arrest op dezelfde dag

is. In deze casus gaat het over een

ning niet mogelijk achtte, maar de

betreft BTW bij invoer. Als goede-

In deze procedure is het met name

Ook dit arrest heeft vergaande gevol-

van belang of BTW bij invoer afhan-

gen. Het gebeurt regelmatig dat een

kelijk is van het feit dat de goede-

douaneschuld ontstaat terwijl vast-

De auteur: Bart Boersma is eigenaar van Customs Knowledge. Customs Knowledge houdt zich bezig met advies, juridische procedures en training op het gebied van douane & internationale handel. Bart heeft zich als advocaat, docent, annotator en arbiter gespecialiseerd in dit gebied. Voorts is Customs Knowledge, samen met Sdu en evofenedex, organisator van het jaarlijkse Nationaal Douanecongres en het Trade Compliance Congres.

logistiek dienstverlener, Ceva, die

Douanekamer van het Gerechtshof

ren de EU binnenkomen en in de

goederen heeft ingevoerd tegen de

Amsterdam vervolgens weer wel.

EU achter blijven, is veelal BTW

verkoopprijs. Ceva kende ook de

De Staatssecretaris van Financiën

verschuldigd. Daarbij worden de

inkoopprijs, maar vond het eenvou-

wenste zich daar echter niet bij neer

regels van het douanerecht toege-

diger – wegens systeemtechnische

te leggen en diende beroep in cassa-

past. Maar gelden deze regels altijd

Meer weten over de gevolgen van de arresten uit dit arti-

redenen – om de verkoopprijs als

tie in. Uiteindelijk heeft de Hoge

onverkort?

kel? Bekijk de webinars op het Youtube kanaal van

douanewaarde te hanteren.

Dat

mocht

ook en had geen gevolgen, want volgens

het

Het

Hof

van

Justi-

Raad prejudiciële vragen gesteld.

tie oordeelt in het arrest Federal

Customs Knowledge met de volgende titels:

Op 14 februari 2019 heeft

Express dat de `BTW-soep' niet zo

• Herziening douaneaangifte – arrest Ceva

Knowledge

heet wordt gegeten als de `doua-

• BTW bij invoer – gevolgen arrest Federal Express

in Luxemburg voor

ne-soep'. De douane- en BTW-regels

Customs

zijn niet altijd `1-op-1' toepasbaar.

In de webinars op YouTube besteedt Customs Knowledge

Wat

Goederen

tevens aandacht aan ontwikkelingen omtrent BTW in de

afkomstig uit derde landen worden

internationale handel (zowel invoer als intracommunau-

via luchtvervoer naar Duitsland

taire transacties) en de harde aanpak in de strijd om BTW-

raal een conclusie

met eindbestemming Griekenland

fraude. Hoe gaan de belastingdienst en douane hiermee

is gewezen. Daarin

gebracht. De goederen worden voor

om? En klopt die aanpak wel?

het Hof van Justitie pleidooi waarna

gevoerd, door

de

advocaat-gene-

concludeert

hij

dat

was

het

geval?

het vervoer van Duitsland naar

A TO B

26

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

27

IT-security

Het zwakke punt: de mens Wie zijn IT-systemen wil beveiligen, moet niet alleen aan technische oplossingen denken. Nog belangrijker is het om de medewerkers in het bedrijf bewust te maken van de risico’s en hen te trainen in IT-security.

Sebastian Schreiber staat op een groot podium.

behulp

Honderden toeschouwers volgen ingespannen zijn

‘shellcode-loader’

minimalistische bewegingen, die zich beperken tot het

vermomd. Meteen

bewegen en klikken van een computermuis.

herkent het anti-

van

een

Schreiber is geen performance-kunstenaar, maar een

virus-programma

expert in IT-security. Hij is bezig om live een compu-

dit virus niet meer

ter te hacken om aan te tonen hoe kwetsbaar IT-syste-

als

men kunnen zijn. Met enkele klikken verlaagt hij de

bestand. “Wie een beetje

een

gevaarlijk

prijs van een wellness-cadeaukaart – hij weet waar de

zijn best doet, krijgt elk compu-

zwakke plek van deze online winkel zit.

tervirus langs de virusscanner”, verklaart

Natuurlijk koopt hij de cadeaukaart met de aangepaste

Schreiber.

prijs niet, want dat is strafbaar. Maar toch: “Vaak hoeft een aanval op een IT-systeem niet erg ingewikkeld te zijn”, zegt de oprichter en directeur van SySS,

Talrijke bedrijven aangevallen

een dienstverlener op het gebied van IT-security met een kantoor in Tübingen, iets ten zuiden van Stuttgart.

Dat klinkt verontrustend, met name omdat het totale

“Onze beveiligingstesters doen in feite niets anders

aantal computervirussen stijgt. Volgens een onder-

dan het zoeken naar de plekken in systemen van klanten die bij de beveiliging over het hoofd zijn gezien.”

zoek uit 2018 zijn er meer dan 800 miljoen bekende computervirussen. En dagelijks komen daar meer dan 390.000 varianten bij.

Met deze aantallen is het niet verwonderlijk dat talrijke

Antivirus-software vaak onvoldoende

bedrijven slachtoffer worden van aanvallen op IT-

Een voorbeeld van een gat in de beveiliging – vaak

ting wordt twee derde van de bedrijven getroffen,

systemen of andere security-problemen. Naar schatook bij grotere bedrijven – is te vinden bij de bescher-

ondanks alle geïnstalleerde virusscanners en firewalls.

ming

Hoe kunnen bedrijven zich daartegen beschermen?

tegen

kwaadaardige

softwareprogramma’s.

“Het vertrouwen in antivirus-software is naar mijn

Een belangrijke rol is weggelegd voor de medewerkers.

mening veel te groot”, zegt Schreiber. Alleen daardoor

“Vaak is de mens de factor die de meeste aandacht

is te verklaren dat zelfs oude computervirussen zoals

vraagt”, stelt Martin Setzler, het bestuursraadlid die

‘Wannacry’ nog steeds IT-systemen weten

bij AEB verantwoordelijk is voor services, IT

binnen te dringen.

en interne communicatie. Want

Hij laat meteen zien hoe een antivi-

veel risico’s zijn technisch niet

rus-programma

met

slechts

enkele

klikken om de tuin is te leiden. In korte tijd heeft hij een computervirus met

eens zo heel erg ingewikkeld te ondervangen.

A TO B

28

Duidelijkheid is nodig

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

29

benadrukt Setzler. Ook nieuwe collega’s moeten vanaf

schrijft: altijd de ‘laatste stand der techniek’ inzetten.

stroom uitvalt, blijft kritieke elektrische apparatuur

de allereerste minuut weten hoe ze met IT-security en

Daarbij moet steeds worden gecontroleerd of applicaties

dan toch draaien. Daarnaast kunnen op andere loca-

De mens als belangrijkste risicofactor – dat is ook de

gegevensbescherming moeten omgaan.

voldoen aan de regels voor gegevensbescherming. Want

ties noodstroomaggregaten worden neergezet. Of nog

uitkomst van verschillende onderzoeken naar de IT-

Het volstaat echter niet om hen alleen de regels voor

die applicaties worden steeds slimmer en gebruiken

beter: een noodstroomvoorziening die bij incidenten de

beveiliging van bedrijven. Medewerkers veroorzaken de

te lezen of papieren te laten ondertekenen. Ze moeten

steeds grotere databases.

belangrijkste hardware verder van stroom voorziet.

grootste problemen met IT-security. Als medewerkers

begrijpen waarom IT-security belangrijk is. En dat het

Zo analyseren de next-generation antivirusprogramma’s

ongeconcentreerd, vermoeid, overwerkt of verveeld zijn,

daarbij ook om de beveiliging van hun eigen werkplek

ondertussen de prestaties van computers en controle-

is dat een goede voedingsbodem voor fouten – ook op het

gaat.

ren ze niet alleen meer losse bestanden of bijlagen van

Security is een proces

gebied van IT-security. Zijn ze ontevreden of voelen ze

e-mails. Een dergelijk systeem slaat bijvoorbeeld alarm

zich onrechtvaardig behandeld, dan kunnen ze zelfs een

wanneer een computer in korte tijd veel bestanden van

Vanwege de snelle veran-

de centrale harde schijf gebruikt of plotseling honderden

deringen in technologie, maar ook door

e-mails tegelijkertijd verstuurt.

de focus op medewerkers mag duidelijk zijn: IT-security

actieve bedreiging voor het bedrijf vormen.

Technisch op de hoogte blijven

Wie zijn bedrijf wil beschermen tegen aanvallen op IT-systemen, zal daarom eerst de kennis en het bewust-

De risico’s nemen flink toe door de toenemende comple-

is geen status die op enig moment is bereikt en voor altijd

zijn over de gevaren en risico’s bij medewerkers moeten

xiteit en snelheid waarmee IT-systemen veranderen.

blijft voortduren. IT-security is een zelfstandig, continu

vergroten. Met name omdat de misleidende acties en trucjes van de aanvallers steeds geraffineerder worden.

Oppassen voor emails en usb’s

“Zelfs IT-experts zoals wij

Dubbele beveiliging werkt beter

proces dat alleen functioneert met een duidelijke strate-

moeten er continu

gie. Maar ook dan, benadrukt Schreiber tijdens zijn live

achteraan om mee

Een zinvolle technische voorzorgsmaatregel is alles

hackpoging op het podium: “Een honderd procent veilig

te krijgen wat daar-

redundant uitvoeren om het bedrijf op die manier tegen

IT-systeem bestaat niet.”

buiten allemaal ge-

onvoorziene situaties te beschermen. Als één component

beurt”,

vastloopt of uitvalt, kan de andere de beschermings-

zegt

Setzler.

Voor alle medewerkers moet het kraakhelder zijn dat ze

Een belangrijke techni-

functie overnemen.

niet op bijlagen in e-mails van onbekende of verdachte

sche voorwaarde is dat

Zo maken sommige bedrijven al gebruik van systemen

afzenders moeten klikken. Het kan niet zo zijn dat ze

bedrijven altijd actuele

voor een ononderbroken stroomvoorziening; als de

niet-gecontroleerde usb-sticks in bedrijfscomputers

software zoals bijvoor-

steken of mobiele apparatuur via de usb-poort van

beeld virusscanners en

bedrijfscomputers opladen. Want vaak belanden compu-

moderne

De auteur: Nicole de Jong heeft een ‘live hacking-sessie’ met Sebastian Schreiber bijgewoond en was verbluft hoe snel deze IT-expert systemen en computers kon kraken. Ze was verbaasd hoe groot de gaten in de IT-security van veel bedrijven zijn en heeft uit voorzorg meteen een virusscanner op haar smartphone geïnstalleerd.

firewall-cons-

tervirussen via dergelijke routes op de systemen van

tructies moeten gebruiken. Het is belangrijk om altijd

bedrijven.

de nieuwste technologie in te zetten.

“Medewerkers moeten altijd achtzaam zijn en weten

Dat is ook wat de nieuwe Algemene Verordening Gege-

bij wie ze moeten zijn als zich een incident voordoet”,

vensbescherming (AVG) van de Europese Unie voor-

Up-to-date zijn is een must Wie zich wil informeren over IT-security, kan vakbeurzen bezoeken zoals Infosecurity.nl

5 tips voor IT-security Actuele ontwikkelingen volgen en opvolgen, de laatste stand der techniek gebruiken.

Security-procedures invoeren en steeds weer oefenen, zodat ze betrouwbaar functioneren.

op 30 en 31 oktober 2019 in de Jaarbeurs te Utrecht. “Daarnaast is het zinvol om vak-

Mensen vertellen wat ze moeten doen en laten – IT-security moet hen in het DNA gaan zitten.

media, nieuwsbrieven en blogs te lezen over wat komen gaat – denk aan kunstmatige intelligentie en de impact daarvan”, adviseert IT-expert Martin Setzler van AEB. Ook zinvol is het om documentatie te raadplegen op de website van brancheorganisaties zoals Cyberveilig Nederland (www.cyberveilignederland.nl). Tot slot geeft de overheid veel tips en adviezen in de vorm van rapporten, factsheets, richtlijnen en whitepapers.

Kijk daarvoor op de website van het Nationaal Cyber Security Centrum (www.ncsc.nl).

Inspiratie van buiten halen en het bedrijf op gaten in de beveiliging laten testen, het liefst meerdere keren per jaar.

IT-security moet niet de ‘hobby’ van een enkeling zijn, maar een vanzelfsprekend onderdeel van de verantwoordelijkheid van alle medewerkers.

Douaneaangiften

Digitaliseren en integreren In dit digitale tijdperk staan bedrijven onder druk om hun internationale supply chains te moderniseren. In de kosten snijden, de concurrentie voor blijven en tegemoetkomen aan de toenemende eisen van klanten: dat zijn de belangrijkste uitdagingen. Wat is de beste strategie?

A TO B

32

Verladers uit alle sectoren streven

Douaneprocessen in g eigen beheer: self-filin �

naar lagere supply chain kosten,

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

33

fragmentatie leidt tot een gebrek

een email met instructies en de

data en papieren documenten, wat

om hun processen te stroomlijnen

aan

aan

noodzakelijke documenten zoals

het lastig maakt om overzicht te

en versnellen, terwijl de transactie-

behouden.

transparantie,

gebrek

uniforme processen en standaar-

een pro forma factuur. De meeste

den en uiteindelijk inefficiëntie en

douaneagenten beschikken over

talisering. Het terrein van douane-

verhoogde risico’s.

een klein leger van administra-

management is een voor de hand

Het wordt hoog tijd dat deze

tieve krachten die de noodzake-

grotere transparantie en snellere doorlooptijden door inzet van digi-

lijke data handmatig in hun eigen

liggend startpunt. Denk aan de

Met de huidige supply chains die de

uiteenlopende

vele wet- en regelgeving, de vele

hele wereld afdekken en de interna-

worden geharmoniseerd, dat rele-

systeem

standaard processen en alle admi-

tionale markt die steeds competi-

vante systemen aan elkaar worden

juiste aangifte te kunnen maken.

nistratieve taken.

tiever wordt, worden de prestaties

gekoppeld of dat simpelweg één

douaneprocessen

Maar terwijl verschillende disci-

van onze supply chains steeds meer

centraal

plines en sectoren inmiddels de

afhankelijk van efficiëntie aan de

geïmplementeerd.

vruchten van digitalisering plukken,

landsgrenzen. Bedrijven kunnen

Dat leidt tot stroomlijning van

staan bedrijven nog steeds terug-

zich in het hele traject, van inkoop

douaneprocessen

houdend tegenover digitalisering

tot distributie, geen vertragingen

juiste

fundament

van internationale handelsproces-

in douaneprocessen meer veroor-

stige

veranderingen.

douanesysteem

invoeren

teneinde

de

de betrokken partijen in douane-

Kosten besparen, en processen versnellen risico’s minimaliseren: integratie middels IT 3

wordt

processen leidt tot inefficiënties in de operatie en onnodige risico’s in de supply chain. In het ideale geval zijn de douane-gerelateerde data op elk moment op elke locatie beschikbaar via een centraal plat-

Gescheiden silo’s en

kosten en fouten afnemen.

Het gebrek aan integratie tussen

form.

Het is bovendien een kostbare exer-

Gescheiden silo’s met data in

Als deze goederen eenmaal zijn

citie, omdat de handmatige invoer

verschillende landen en vestigin-

toekom-

geëxporteerd, worden de te archi-

van data door agenten ongetwij-

gen – of in bezit van douaneagen-

Bovendien

veren documenten (zoals de export-

feld tot uitdrukking komt in hogere

ten – dienen daarvoor te worden

biedt

voor

het

sen. Nu de druk om te digitalise-

loven.

verschaft dat de vrijheid om zo

begeleidende

en

factuurbedragen. De kosten voor

samengevoegd. Dat vraagt om een

ren stijgt en de globalisering in de

Maar zodra goederen de grens

nodig aanvullende, waarde-toevoe-

uitklaringsbewijzen) meestal weer

dataoverdracht per email kunnen

IT-oplossing met een ongehinderde

gende douaneprocedures te imple-

per email of soms zelfs per koerier

vijftig procent meer bedragen dan

datauitwisseling in beide richting-

menteren,

automatische

teruggestuurd. Dat is natuurlijk

bij gebruik van een geïntegreerde

en. Een oplossing bovendien die

productclassificatie of beheer van

een inefficiënt, arbeidsintensief en

oplossing. Het mag duidelijk zijn:

standaard interfaces, transparantie

vergunningen.

foutgevoelig proces. Een proces dat

het integreren van agenten met de

en eenvoudige toegang voor alle

resulteert in gescheiden silo’s met

eigen IT-systemen helpt bedrijven

betrokken partners biedt.

handel weer toeneemt, worstelen

overgaan,

veel bedrijven met het formuleren

keld. Verschillende landen gebrui-

van de juiste douanestrategie.

ken

wordt

verschillende

het

ingewik-

IT-systemen:

het Verenigd Koninkrijk gebruikt bijvoorbeeld

Waarde creëren

CHIEF/CDS,

zoals

Duits-

documenten

land werkt met ATLAS, in Zwitserland gaat het om e-dec en in Neder-

Deze uitdaging wordt alleen maar

land staan we aan de vooravond van

groter door de enorme dynamiek

de overstap van AGS op DMS. En

in internationale handel – denk

afhankelijk van het klanten- en leve-

aan de escalerende handelsoor-

ranciersbestand spelen bijvoorbeeld

log tussen de Verenigde Staten en

ook de Amerikaanse en Chinese

China en de aanhoudende onzeker-

douaneautoriteiten met hun IT-sys-

heid rondom de Brexit.

temen een belangrijke rol.

Uitbesteding van douanemanagement: inschakelen van doua neagenten 2

Vergeet echter niet dat juist die

Als douaneprocessen ingewikkeld

dynamiek kansen biedt. De inter-

worden,

nationale handel is onlosmakelijk

Tijd voor harmonisatie

kiezen

veel

bedrijven

voor samenwerking met experts of

verbonden met verandering. Wie

voor gehele of gedeeltelijke uitbe-

met de juiste digitale aanpak grip

Veel bedrijven die zelf hun doua-

steding aan douaneagenten. Maar

krijgt en houdt op zijn handels-

neaangiften indienen (self-filing)

de uitvoering van deze uitbestede

verdienen

werken nog steeds met aparte

douaneprocessen is in de praktijk

en waarde creëren – juist nu de

processen,

kan

geld

douaneteams voor elk gebied. Al

vaak niet zo digitaal.

veranderingen op dit terrein groter

die

elk

Neem bijvoorbeeld een exportzen-

zijn dan ooit. Maar wat is de beste

gebied verschillende lokale stand-

ding. Doorgaans stuurt het expor-

aanpak?

alone

terende bedrijf zijn douaneagent

teams

gebruiken

voor

douanesystemen.

Deze

De auteur: René Wijnants heeft meer dan 500 software implementaties op zijn naam.

Met ruim 15 jaar ervaring is deze sales manager van AEB Nederland expert te noemen op het gebied van douane en logistiek. Hij begrijpt als geen ander de kansen en risico's die komen kijken bij grensoverschrijdende handel.

A TO B

34

aangiften Rekenvoorbeeld: Zelf doen of uitbesteden?

Is het goedkoper om zelf de aangiften van import- en exportzendingen te verzorgen of om dat uit te besteden aan een douaneagent? Het is een vraag die veel bedrijven zichzelf regelmatig stellen. Er is nog een derde optie: het douaneplatform van AEB met het netwerk van AEB-douaneagenten.

Of zelf doen goedkoper is dan uitbesteden, hangt af van het aantal en de aard van de zendingen. Een douaneagent vraagt gemiddeld € 18 tot € 35 voor een exportzending en € 65 tot € 90 voor een importzending. De hoogte van het bedrag bepaalt de agent op basis van het totaal aantal aangiften en het aantal regels per aangifte. Ook is relevant of voor de aangifte extra handelingen verricht moeten worden, denk aan accijnsgoederen, groente/fruit of dual use-goederen.

Bedrijven die de douaneaangiften in eigen beheer houden, zullen zelf moeten investeren in deskundige medewerkers. De kosten daarvan lopen al gauw op tot € 75.000 per medewerker per jaar. Daar komen nog extra kosten bij voor gebruik van douanesoftware. Als die software niet is geïntegreerd met het ERP-systeem, gaat veel tijd van de medewerker verloren aan handmatige verwerking van data. Vergeet echter niet dat ook bij uitbesteding personeel nodig is voor de uitwisseling van data met de agent.

Geïntegreerd platform

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

35

rieven of het implementeren van nieuwe handels-

optie, zelf de aangiften verzorgen. Ook heeft het bedrijf

te maken met de integratie met het AEB-platform, waar-

overeenkomsten voor bestaande handelstrajecten. Als alle

net als bij uitbesteding nog steeds een halve FTE nodig

door veel handmatige werkzaamheden zijn geëlimineerd.

relevante douaneprocessen, data en partners eenmaal via

voor het versturen van informatie naar het AEB-platform.

Dankzij die lagere tarieven is optie 3 opeens goedkoper.

één systeem zijn geïntegreerd, genereert dat extra waarde.

Maar het grootste verschil is dat de douaneagenten uit het

Dat voordeel is nog groter in situaties waarin het aantal

netwerk van AEB lagere tarieven hanteren met kortingen

aangiften lager ligt.

die kunnen oplopen tot 50 procent. Dat heeft onder meer

AEB-douaneplatform Naast zelf doen of uitbesteden bestaat er nog een derde optie: gebruik maken van de douanediensten van AEB. AEB levert namelijk niet alleen software waarmee bedrijven zelf aangiften kunnen verzorgen, maar biedt ook de mogelijkheid om gebruik te maken van de AEB-douaneagenten in vele landen wereldwijd. Klanten hoeven de informatie over de export- of importaangifte alleen maar

Personeel

via een interface naar het AEB-platform te sturen, waarna

Optie 1: Zelf doen met het AEB-douaneplatform

Optie 2: Uitbesteden aan een (non-AEB) douane-agent

Optie 3: AEB douaneagent + AEB-douaneplatform

€ 150.000,00 (2 FTE)

€ 37.500,00 (1/2 FTE)

€ 37.500,00 (1/2 FTE)

AEB de rest verzorgt. Dat biedt voordelen: een bedrijf dat een zending exporteert van Nederland naar Zwitserland, kan met diezelfde informatie via het AEB-platform direct een importaangifte in Zwitserland indienen.

Deze optie is met name geschikt voor bedrijven die zelf niet de mensen of kennis hebben om aangiften te doen.

Ook is AEB Customs Broker Integration een uitkomst voor bedrijven die zaken doen in meerdere landen en in al die landen een douaneagent gebruikt. Dat is kostbaar, onover-

AEB Customs Broker Integration

€ 13.431,00

AEB Export Filing: AGS – Business

€ 7.171,00

AEB Import Filing: AGS - Business

€ 12.491,00

Implementatie & training

€ 3.120,00

zichtelijk en uiteindelijk niet efficiënt.

Dertig procent goedkoper Welke van deze drie opties geniet nu de voorkeur?

€ 6.720,00

Douaneagent tarief export

€ 50.000,00 (€ 25/aangifte)

€ 25.000,00 (50% korting)

Douaneagent tarief import

€ 160.000,00 (€ 80/aangifte)

€ 80.000,00 (50% korting)

Dat wordt duidelijk met een rekenvoorbeeld. UitgangsDe regelgeving omtrent internationale handel en douane-

punt is een bedrijf dat per jaar 2.000 exportaangif-

processen verandert veelvuldig en onverwacht – denk

ten en 2.000 importaangiften indient. Een bedrijf dat

aan de impact die de Brexit kan hebben. Het voordeel van

besluit dit in eigen hand te houden, heeft 2 medewer-

een geïntegreerd douaneplatform is dat het eenvoudiger

kers nodig. Die kosten opgeteld € 150.000, waar per

wordt om veranderingen en strategie en processen door te

jaar nog eens € 19.662 bijkomt voor software. Uitbe-

voeren en nieuwe procedures toe te voegen.

steding aan een agent leidt tot een aanmerkelijk hogere

Een voorbeeld is het betreden van nieuwe markten

En wat kost het als het bedrijf gebruik maakt van de

of de overstap van self-filing (zelf aangifte doen) naar

douanediensten van AEB? De softwarekosten vallen ruim

douaneagenten. Of het doorvoeren van nieuwe invoerta-

dertig procent goedkoper uit in vergelijking met de eerste

kostenpost van € 247.500. Die optie valt dus af.

Totale kosten per jaar

€ 172.782,00

€ 247.500,00

€ 162,651,00

Totale kosten per aangifte

€ 43,19

€ 61,88

€ 40,66

De kosten van aangiften zelf doen of uitbesteden is afhankelijk van het aantal import- en exportaangiften.

A TO B

36

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

37

Digitalisering

Op weg naar een duurzame cacaoketen De internationale supply chain voor cacao staat voor grote uitdagingen. Het aanbod van cacaobonen uit Ivoorkust staat onder druk door de klimaatverandering, terwijl de productiviteit door een uiterst inefficiënte supply chain sterk achterblijft.

Dat blijkt uit het rapport ‘Towards a sustainable agro-logistics in developing countries’ van Hogeschool van Amsterdam. AEB sprak met onderzoeker Abdel El Makhloufi, die pleit voor meer samenwerking tussen overheid en bedrijven, ook die uit Nederland.

Dertig jaar geleden beschikte Ivoor-

met het onderzoek, gefinancierd

kust over een redelijk goed wegennet

door de Wereldbank, de samenwer-

voor het transport van cacao naar de

king met San Pedro verbeteren. Dat

haven van San Pedro. Sindsdien

is nodig gezien de grote uitdagingen

heeft de overheid vrijwel niet meer

in deze supply chain. Een actueel

geïnvesteerd in onderhoud van het

probleem is de kwaliteit van de

wegennet. Het gevolg is dat de even-

cacao die merendeels in zakken aan-

eens verouderde vrachtauto’s op de

komt in Amsterdam. Naar schatting

wegen vol gaten een gemiddelde

tien tot vijftien procent van de cacao

snelheid van hooguit 35 kilometer

is niet geschikt voor verwerking,

per uur halen. “En dat is slechts één

ondanks alle kwaliteitscontroles die

De keten kent in Ivoor-

probleem. Een ander groot probleem

in Ivoorkust plaatsvinden. “Een uit-

kust vele schakels die

zijn de vele ‘checkpoints’ onderweg.

daging op lange termijn is de kli-

goed verdienen aan cacao,

Formeel zijn ze ingesteld om de vei-

maatverandering. Nu nog komt

maar weinig waarde toevoegen. De

in

Ivoorkust.

ligheid te waarborgen, maar infor-

meer dan veertig procent van de

overheid van Ivoorkust heeft gepro-

meel fungeren ze vooral als middel

cacao in de hele wereld uit Ivoorkust,

beerd minimumprijzen voor cacao

om het salaris van de mensen bij die

terwijl slechts dertig procent van de

te bedingen om op die manier de

checkpoints te verdubbelen. Chauf-

totale productie in het land zelf

leefomstandigheden van de boeren

feurs moeten betalen om met hun

wordt verwerkt. Maar de landbouw-

te verbeteren, maar tot nu met wei-

vrachtwagen vol cacao te mogen pas-

gronden die geschikt zijn voor de

nig succes”, stelt El Makhloufi.

seren”, vertelt Abdel El Makhloufi,

teelt van cacao, nemen in omvang

wetenschappelijk onderzoeker van

af”, weet El Makhloufi.

Handmatige administratie

de Hogeschool van Amsterdam. “Wij

De oplossing start bij de boeren in

hebben kunnen aantonen dat de pro-

Ivoorkust. In de regio rond San

ductiviteit van het cacaotransport

Pedro gaat het om meer dan 102.000

Het wegtransport naar San Pedro is

van de boeren naar de verwerkings-

boeren, die weinig ondernemend

al genoemd. Maar ook in San Pedro

industrie en de haven in San Pedro

zijn ingesteld en gebruik maken van

zelf verloopt de logistiek allesbe-

met dertig procent stijgt als de

traditionele

landbouwmethoden.

halve soepel. El Makhloufi heeft

checkpoints verdwijnen en de kwali-

Dat gaat onder meer gepaard met

twee maanden in Ivoorkust doorge-

teit van het wegennet enigszins ver-

een reeks plagen en ziekten, die tot

bracht en met eigen ogen gezien wat

betert.”

een productiviteitsverlies van dertig

elke dag opnieuw misgaat. “In San

tot veertig procent kunnen leiden.

Pedro is veel congestie, wat leidt tot

Het gevolg is een lage productiviteit

lange wachttijden voor de chauf-

en een laag inkomen. Bovendien

feurs die hun lading bij bedrijven en

ontvangen de boeren maar een frac-

in de haven willen lossen. De maga-

tie van de prijzen die op de wereld-

zijnen in San Pedro zijn tijdens het

Kwaliteit van cacao El Makhloufi heeft op verzoek van Havenbedrijf Amsterdam de volle-

markt voor cacao worden betaald.

hoogseizoen tot de nok toe gevuld,

dige supply chain van cacao in kaart

Prijzen die bovendien sterk fluctue-

terwijl ze in het laagseizoen halfleeg

gebracht. De haven van Amsterdam

ren. “De supply chain is buitenge-

staan. En het grootste deel van de

is de grootste importhaven van

woon gecompliceerd, mede door het

administratie gebeurt handmatig.

cacao, die van San Pedro de grootste

grote aantal spelers in de keten en de

Van digitalisering is niet of nauwe-

exporthaven. Het havenbedrijf wil

impact van de ‘informele’ economie

lijks sprake.”

A TO B

38

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

39

Ruim twee jaar geleden heeft het

leerde vrachtwagenscanner waar-

Een advies dat minder gemakkelijk

in verwerkingscapaciteit, maar de

mogelijkheid hun huidige machtspo-

de hele supply chain op een hoger

havenbedrijf van San Pedro een

mee vrachten worden gecontroleerd.

is uit te voeren, is het creëren van

overheid heeft dat geld niet. Ze

sitie in stand te houden. “Maar ook

niveau te brengen. Een hoger niveau

eerste stap gezet met de invoering

De handigste locatie voor zo’n scan-

meer transparantie in de supply

hopen op investeringen van grote

zij zien de dreigende impact van kli-

betekent

van een ERP-systeem, maar dat func-

ner is bij de toegang tot of op het ter-

chain. Meer transparantie ontstaat

handelaren in agrarische grondstof-

maatverandering op de aanvoer van

hogere productiviteit, hogere kwali-

kortere

doorlooptijden,

tioneert gebrekkig. Bovendien is

rein van de haven, maar in San

als de keten korter wordt gemaakt

fen zoals Cargill of Callebaut.”

cacao. Op lange termijn zijn ze

teit en lagere kosten. “En betere prij-

dat systeem niet gekoppeld met het

Pedro is die scanner buiten de haven

door overbodige, winst beïnvloe-

Ook het transparanter maken van de

gebaat bij een supply chain waarmee

zen voor de cacaoboeren in Ivoorkust.

Uiteindelijk profiteert de hele keten.”

systeem van het Conseil du Café-

neergezet op ruime afstand van de

dende schakels te elimineren. Maar

supply chain start bij deze bedrijven.

de aanvoer ook in de toekomst is

Cacao (CCC), de instantie die onder

toegangspoorten tot de haven. Hoe

transparantie ontstaat ook door

Die hebben de macht om transpa-

gewaarborgd. Dat start met het creë-

meer toeziet op de kwaliteit van de

effectief is zo’n apparaat dan nog?

digitalisering van de hele supply

rantie af te dwingen en de middelen

ren van transparantie.”

cacao en documenten levert die

“De cacao-industrie is de belang-

chain. El Makhloufi denkt onder

om

El

Daarin is ook een actieve rol wegge-

daarin

te

investeren.

nodig zijn voor export. “Dat systeem

rijkste sector in het land, maar de

meer aan blockchaintechnologie. In

Makhloufi ziet dat die bedrijven op

legd voor Havenbedrijf Amsterdam.

is opgezet om bij te houden hoeveel

controles schieten tekort. Ook op het

andere supply chains zoals die van

twee gedachten hinken. Op korte

Samen met het havenbedrijf in San

cacao uit welke regio en uit welk

hoogste niveau.”

koffie wordt al geëxperimenteerd

termijn zijn ze gebaat bij gebrek aan

Pedro en de dominante bedrijven in

met blockchains. Foodretailers zoals

transparantie. Dat biedt hen de

de supply chain is het mogelijk om

dorp wordt aangevoerd, maar vooral om belastingen te kunnen innen.

Niet om logistieke processen soepel

Wal-Mart en Albert Heijn hebben

Blockchaintechnologie

te laten functioneren”, aldus El

met een pilot onderzocht hoe blockchains de supply chains van respec-

Makhloufi, die internationaal ope-

Het onderzoek van de Hogeschool

rende

dienstverleners

van Amsterdam heeft geresulteerd

hoort klagen over de trage logistieke

in een simulatiemodel waarmee

“Maar het zal lastig worden om de

en administratieve processen. “De

onderzocht kan worden wat het

cacaoboeren in Ivoorkust ervan te

douane in Ivoorkust doet zijn werk

effect is van mogelijke ingrepen in

overtuigen dat ze data moeten invoe-

redelijk, maar werkt evenmin samen

de supply chain. Het advies om het

ren in een systeem. Datzelfde geldt

met de andere instanties. Het vele

wegennet te verbeteren en de check-

voor de corporaties waarin die boe-

papierwerk leidt tot verlies van tijd,

points op te heffen, komt daaruit

ren zijn verenigd. Die zitten klem

productiviteit en uiteindelijk ook

voort. Dat is een relatief eenvoudige

tussen de boeren en de handelaren

maatregel die in korte tijd voor veel

verderop in de supply chain en zijn

verbetering kan zorgen. Mits daar-

niet bijster efficiënt georganiseerd.”

logistiek

kwaliteit. Op dat vlak is nog een wereld te winnen.”

Een voorbeeld is een recent

voor geld beschikbaar wordt gesteld.

geïnstal-

“Op basis van het simulatiemodel hebben we een serious game ontwik-

tievelijk mango’s en sinaasappelen transparanter

kunnen

maken.

Hopen op investeringen

keld, dat de instanties kan helpen om de juiste strategische

De overheid van Ivoorkust is van

keuzes te maken”, verklaart

goede wil. Eén van de belangrijkste

El Makhloufi.

wensen is het vergroten van de toegevoegde waarde in San Pedro. Op dit moment wordt dertig procent van de cacaobonen in Ivoorkust zelf verwerkt. Binnen enkele jaren moet dat zijn gegroeid tot vijftig procent.

“Daarvoor moet worden geïnvesteerd

De auteur: Marcel te Lindert is een journalist die al twintig jaar alleen maar over logistiek en supply chain management schrijft. Zijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar melkchocolade met hazelnoten.

41

Digitalisering

Hoe vind je het juiste project?

Iedereen praat over digitalisering van logistiek. Maar hoe bepaal je welke projecten het meest veelbelovend zijn? En hoe kun je de resultaten daarvan meetbaar maken? Een strategy map helpt bij het beantwoorden van deze vragen.

Digitalisering genereert in veel

ven en op het belangrijkste concen-

takken van logistiek mogelijkhe-

treren.” Hij adviseert in meerdere

den om omzet en productiviteit te

perspectieven te denken. Veel digi-

vergroten en kosten te verlagen.

taliseringsprojecten en -strategieën

“Dat digitalisering veelzijdige en

kunnen worden bekeken vanuit

baanbrekende kansen biedt en

algeheel optimalisatie- of financieel

zelfs nieuwe businessmodellen in

perspectief. Of vanuit het perspec-

de logistiek mogelijk maakt, wisten

tief van klanten of processen.

we al lang voor de opkomst van

Een strategielandkaart kan helpen

Amazon”, zegt Marc Pisoke, hoofd

om de primaire doelen en de

logistics & travel bij adviesbureau

oorzaak-gevolgrelaties tussen de

Horváth & Partners.

verschillende perspectieven op te

Het is echter nog niet zo eenvoudig

tekenen. De opbouw van zo’n ‘stra-

om digitale strategieën te ontwik-

tegy map’ lijkt min of meer op die

kelen en in de praktijk te brengen.

van een balanced scorecard, waar-

Juist als het gaat om digitalisering

bij de activiteiten van een bedrijf

is het belangrijk om gewoon aan

met een blik op de visie en strategie

de slag te gaan en dingen uit te

geregistreerd, gemeten en gema-

proberen. Dus projecten opstarten,

naged worden. Met name in het

ervaringen verzamelen, evalueren

midden- en kleinbedrijf vormen

en daaruit leren (zie ook pag 22.

strategy maps vanwege de eenvou-

Van het AtoB-magazine uit 2018:

dige aanpak een goed instrument

‘Trending in IT; stille revolutie –

voor strategieontwikkeling.

herstart in de markt voor bedrijfssoftware’). En zelfs als een project mislukt, zijn de leringen daaruit belangrijk om de slagingskans van

Voorbeeld: ERP-implementatie

het volgende, misschien belangrijkere project te vergroten.

Hoe een strategy map eruit kan zien, wordt duidelijk met een vereenvoudigd voorbeeld (zie ook de

In meerdere perspectieven denken

afbeelding ‘strategy map’). Wie een ERP-systeem wil implementeren, bijvoorbeeld om de beschikbare

Dan nog staan veel bedrijven voor

middelen zoals kapitaal, mensen en

een lastige vraag: welk project

machines beter te kunnen managen,

levert in potentie het grootste

kan als optimalisatiedoel ‘transpa-

voordeel en pak ik dus als eerste

rantie over processen’ of een ‘homo-

op? Bedrijven moeten eerst duide-

geen IT-landschap’ definiëren. Als

lijk maken wat ze met digitalisering

het gaat om processen, kan daarop

willen bereiken, adviseert Pisoke.

voortbordurend het doel zijn om

“Dat betekent duidelijke doelen

processen lean te maken of het

stellen, uiterst concreet omschrij-

aantal procesovergangen te reduce-

A TO B

42

Oktober.2019

ren. Een andere procesverbetering –

en operationele thema’s kunnen

de maatregelen worden afgeleid die

met het oog op klanten – kan ‘sneller

op deze manier in kaart worden

nodig zijn om dat doel te bereiken.

toegang tot data’ worden genoemd.

gebracht”, zegt Pisoke.

Voorbeelden van KPI’s vanuit klantenperspectief zijn bijvoorbeeld de

Deze doelen leggen weer de basis voor het vergroten van de efficiëntie of het verlagen van de kosten – of het verhogen van de omzet. Doelen dus

waaraan

vanuit

Prestatie-indicatoren definiëren

financieel

A TO B

Oktober.2019

43

Digitalisering is niet triviaal

nagedacht.

rol bij de uitvoering is. Pisoke: “Ze

“Uit ervaring blijkt dat anders ook

moeten de strategie begrijpen. Die

het digitaliseringsproject in chaos

moet daarom zo eenvoudig moge-

eindigt”, weet de expert.

lijk zijn geformuleerd. Bovendien

digitalisering

“Wij brengen vaak dagen door bij

worden

omzet per klant, de orderfrequentie

klanten om samen met hen de juiste

moeten de successen of de meer-

of de gerealiseerde prijsverhoging.

strategische vraagstukken tot in

waarde voor allen zichtbaar zijn.

Alles moet in aparte stappen worden

detail te bespreken, vast te leggen en

opgedeeld om de voortgang qua tijd

daarmee het juiste kader te schep-

Medewerkers meenemen

Pas dan kun je gaan nadenken over de vraag welke prestatie-indicato-

perspectief tijdens het hele project

Op basis van de strategy map

en inhoud meetbaar te maken, stelt

pen. Want zo triviaal is het thema

Wie in zijn bedrijf iets wil verande-

ren nodig zijn om het succes van

vastgehouden moeten worden. Ook

kunnen vervolgens KPI’s worden

Pisoke. Dat geldt ook voor bijvoor-

digitalisering niet. Dat moet duide-

ren, moet ook zijn medewerkers erbij

digitaliseringsprojecten te maken.”

beeld winstgevendheid, return on

lijk in de strategie zijn ingebed”,

betrekken en informeren. “Verande-

KPI’s kan concreet en onweerleg-

sales, verlaging van kosten, bespa-

stelt de adviseur. Vervolgens is het

ringsmanagement en communicatie

ceren begrip als kwaliteit kunnen in

baar de voortgang worden gemeten,

ring op transportkosten, kosten per

een grote uitdaging om de dan vast-

zijn hier de steekwoorden. Het is

dit voorbeeld doelen vanuit klanten-

maar ook de mate waarin het doel

medewerker of klanttevredenheid

gelegde strategie in de praktijk van

zaak om bij medewerkers de angst

perspectief zijn. “Alle strategische

wordt bereikt. Uit die KPI’s kunnen

in procenten.

alledag met succes in te zetten om

voor mogelijke veranderingen

de gewenste effecten te realiseren.

weg te nemen”, benadrukt hij.

Een voorwaarde bij digitaliserings-

Cruciaal daarbij is dat alle

en automatiseringsprojecten is dat

medewerkers – van de verant-

de bestaande processen min of meer

woordelijke managers via de

goed

planners tot de magazijnme-

Hogere kwaliteit

Kostenbesparing

Leverbetrouwbaarheid

...

Processen lean maken

Procesovergangen reduceren

Sneller datatoegang

...

Transparantie wereldwijde processen

Homogeen IT-landschap

...

...

Voorbeeld van een strategy map voor de implementatie van een ERP-systeem

functioneren.

Volgens

het

motto ‘fix your basics first’ adviseert

dewerkers – begrijpen wat

Pisoke om niet alles tegelijk te doen.

de nieuwe strategie voor

Pas als de basisprocessen op orde

hun dagelijkse werkzaam-

zijn, kan over de mogelijkheden van

heden betekent en wat hun

...

Processen

Omzetgroei

Optimalisatie

Financiën

opgesteld. Aan de hand van die

baarheid of een nader te specifi-

Klanten

doelen zoals snelheid, leverbetrouw-

meetbaar

De auteur: Nicole de Jong is tijdens haar onderzoek gestuit op de bijdrage van de werkgroep ‘Logistics Controlling 4.0’ van de Bundesvereinigung Logistik (BVL). Deze werkgroep is sinds een jaar op zoek naar de juiste criteria voor het meten van het succes van digitaliseringsprojecten. Daarbij heeft de werkgroep onder andere gemerkt hoe belangrijk een goed gepland en eenvoudig opgezet projectmanagement is en dat bij elke vorm van digitalisering de mens net als voorheen een doorslaggevende rol speelt.

A TO B

44

Oktober.2019

A TO B

Oktober.2019

45

Trade Compliance

Bewezen betrouwbaar Het OSRAM-concern heeft voor zijn wereldwijde exportcontrole- en trade-compliance-processen samen met softwareleverancier AEB een volledig automatisch platform gebouwd. Dit platform garandeert dat OSRAM kan voldoen aan alle wettelijke verplichtingen. Opvallend onderdeel is de nieuwe oplossing die het bedrijf gemakkelijke ondersteuning biedt bij controle op eindgebruik.

Van een traditionele gloeilampen-

wereldwijde speler, die zijn produc-

Eén van de vele hightech-toepassingen van OSRAM-producten: een verlichtingssysteem voor plantenonderzoek.

kondigd”, verklaart Dites. “Imple-

screening tegen sanctielijsten, voor

mentatie van die nieuwe versie zou

exportcontrole en voor het beheer

gepaard gaan met hoge kosten en

van exportvergunningen. En dat niet

Integratie in SAP®-landschap Na een intensieve evaluatie van

veel administratieve lasten, verge-

alleen voor de Europese bedrijfsonder-

verschillende

Nieuwe partner gezocht

lijkbaar met de implementatie van een

delen, maar ook voor de meer dan vijf-

OSRAM uiteindelijk voor de oplos-

leveranciers

Tegelijkertijd werd duidelijk dat de

tig bedrijfsonderdelen buiten Europa.

singen

‘Compliance

“Dat betekent dat de software bijvoor-

‘Export

Controls’

koos

Screening’,

producent tot een hightech-leveran-

ten verkoopt in meer dan 120 landen

cier van fotonica-oplossingen: dat is

en fabrieken heeft in 27 landen

Het ECC-team van OSRAM stond in

verspreid over de hele wereld.

2017 voor een grote uitdaging. “De

nieuwe release geen verbeteringen zou

beeld ook controles voor rechtsgebie-

Management’

toenmalige

geven met betrekking tot de onder-

den als de Verenigde Staten, China,

vooral de doorslag heeft gege-

de ontwikkeling die OSRAM in bijna 100 jaar heeft doorgemaakt. Vandaag

“Vanwege

OSRAM’s

wereldwijde

volledig nieuw softwaresysteem.”

leverancier

van

onze

had

voor

AEB.

“Wat

houdskosten en de snelheid en kwali-

Mexico, Canada of Maleisië moest

ven, is de mogelijkheid om de

ondersteunen”, legt Dites uit.

AEB-software diepgaand en naad-

mee ook het thema compliance van

software niet met SAP® geïntegreerd.

Daarnaast speelden nog veel meer

loos in de vijf SAP®-systemen van

groot belang. Voor ons is het uiterst

“Kortom: er lagen kansen om door

criteria een rol. “Belangrijk was ook

de verschillende regio’s en markt-

positionering zijn betrouwbare, effi-

exportcontrolesoftware

hightech-bedrijf

spec-

ciënte handelsprocessen en daar-

eind 2018 een nieuwe versie aange-

trum van zichtbaar en onzichtbaar licht. Dat varieert van lichtmanage-

totale

‘License

teit van de support. Bovendien was de

de dag omvat het portfolio van dit het

van

en

mentsystemen en intelligent geïnte-

belangrijk dat we voldoen aan alle

betere integratie met het ERP-systeem

een 24/7 beschikbaarheid, technische

segmenten te integreren”, vertelt

greerde verlichtingsoplossingen tot

wettelijke verplichtingen, maar ook

de data-uitwisseling en de processen

en vakinhoudelijke support voor onze

Miroslaw Kalinay, de verantwoor-

infrarood- en laserlicht in de vorm

dat onze bedrijfsvoering en de bij-

efficiënter en transparanter te maken

gebruikers en compatibiliteit met ons

delijke IT-projectleider.

van sensoren, bijvoorbeeld voor

behorende supply chain als het even

en daarmee de kosten significant te

toekomstige SAP S/4HANA®-systeem”,

Een ander argument was dat AEB

toepassing in autonoom rijdende

kan niet verstoord raken”, verklaart

auto’s of voor gezichtsherkenning in

Stefan

smartphones

Wereldwijd aanwezig

Klingshirn,

specialist

in

reduceren”, zegt Stefan Klingshirn.

vult Klingshirn aan. “Op basis van het

kon voldoen aan de internatio-

“Daarom was voor ons al snel duide-

ambitieuze tijdsschema zochten we

nale eisen en bijvoorbeeld voor

export control & customs (ECC) bij

lijk dat we op zoek moesten naar een

bovendien een oplossing die snel en

de screening tegen sanctielijsten

OSRAM.

nieuwe oplossing.”

eenvoudig te implementeren, simpel

omvangrijke mogelijkheden biedt.

Samen met Andrea Dites, head

te bedienen en goed te begrijpen is.

Ook dekte de AEB-software het

of export control governance, en

Wij wilden graag de trainingskosten

thema ‘sanctioned ownership’ af:

zo laag mogelijk houden.” Volgens het

de controle of een indirect leverver-

tijdsschema diende de oplossing na

bod bestaat. En tot slot ondersteu-

Hoge eisen, strak tijdsschema

andere collega’s werkt Klingshirn op OSRAM heeft niet alleen op tech-

de afdeling ECC. Die is verantwoor-

nologisch, maar ook op geografisch

delijk voor de douane- en exportcon-

In het voorjaar van 2017 startte

de conceptuele fase eind 2017 in het

nen de oplossingen van AEB de

gebied een grote ontwikkeling door-

troleprocessen en daarmee ook voor

OSRAM het selectietraject. De eisen

eerste half jaar van 2018 gereed te zijn

IT-strategie van OSRAM: weg van

gemaakt. Sinds de oprichting in 1918

de naleving en opvolging van alle

waren hoog. De nieuwe oplossing

en na een integratie- en testfase al op 1

een omvangrijk eigen serverpark

is het bedrijf uitgegroeid tot een

wettelijke verplichtingen.

moest ondersteuning bieden voor

oktober 2018 in gebruik te zijn.

richting applicaties uit de cloud.

Het OSRAM-Lighthouse in München: in dit in 2013 geopende hoofdkantoor werken de vakexperts van de afdeling export control & customs (ECC).

A TO B

46

Oktober.2019

Screening op sanctielijsten, exportcontrole en vergunningenbeheer bij OSRAM • Screening op sanctielijsten: de oplossing Compliance Screening van AEB vergelijkt binnen de afdelingen financiën, HR, inkoop en verkoop de adressen uit de OSRAM-SAP®-systemen met de relevante sanctielijsten.

De medewerkers merken daar niets van, behalve in het geval een match wordt geconstateerd. Als een adres op één van de sanctielijsten staat, start de software een vooraf ingericht proces, waarbij de betreffende transactie wordt geblokkeerd en een e-mail naar de verantwoordelijke persoon wordt gestuurd.

• Exportcontrole: met de software Export Controls controleert OSRAM bij elke transactie of voor de betrokken landen en goederen restricties of vergunningseisen gelden. Naast de rechtsgebieden Duitsland/ EU en US-EAR omvat dit ook andere rechtsgebieden zoals Canada of Maleisië. Hiervoor maakt OSRAM gebruik van zogenaamde ‘manuele restricties’. Die maken het mogelijk om controleprocedures op te stellen op basis van

• Exportvergunningen: OSRAM controleert met de software License Management van AEB of bestaande, vastgelegde exportvergunningen bij het exportcontroleproces toegepast kunnen worden. Is dat het geval, dan stelt het systeem automatisch voor om die vergunning te gebruiken. Als aan een vergunning een saldo is gekoppeld, dan worden die saldi eveneens door de AEB-software beheert. Het voordeel: de toepassing van de verschillende soorten vergunningen voor alle landen en bedrijfstakken laat zichzelf configureren. En door het centrale beheer van alle exportvergunningen behoudt OSRAM het overzicht over alle beschikbare vergunningen en saldi voor alle vestigingen en rechtsgebieden.

Een bijzonderheid bij OSRAM: het bedrijf checkt ook op indirecte leverrestricties. Die verbieden niet alleen dat geld of bedrijfsgoederen gaan naar bedrijven die op een sanctielijst staan, maar ook naar niet geliste bedrijven die onder controle staan van een bedrijf dat wel op een sanctielijst staat. Mede daardoor is de screening veelomvattend: OSRAM hanteert vanwege het internationale karakter sanctielijsten met opgeteld bijna één miljoen adressen.

andere internationale of juist interne bedrijfsspecifieke verplichtingen met verschillende kenmerken (bijvoorbeeld waarde, tariefnummer, codering, materiaalnummer, klanten). Zonder te hoeven programmeren, kunnen deze restricties vervolgens naadloos in de standaard controle-, blokkeer- en vrijgaveprocessen worden geïntegreerd.

Alle oplossingen zijn in het OSRAM-SAP®-systeem geïmplementeerd. Bij de integratie is uitsluitend gebruik gemaakt van de door SAP®-standaard ter beschikking gestelde exit. Zowel de SAP®-systemen als de AEB-software blijven daardoor zonder extra kosten geschikt voor updates. Alle onder ABAP® Objects gebouwde softwareblokken worden in AEB’s eigen domein gebouwd. Bovendien is een centrale administratie geïmplementeerd.

Gebruikers werken alleen met de gebruikersinterface van de gewone SAP®-software en hoeven niet te schakelen naar AEB-schermen. Data worden geautomatiseerd uitgewisseld en – indien nodig – via ArchiveLink opslagen in het bedrijfsarchief.

A TO B

Oktober.2019

47

Wereldwijd in gebruik

Rothe. De oplossing wordt nu gebruikt

we de eindbestemming en eindgebruik

door vakspecialisten in OSRAM’s

van onze goederen controleren, die

Vanwege het strakke tijdsschema

hoofdkwartier in München, maar ook

controles documenteren en conform

hebben OSRAM en AEB samen een

door regionale exportcontrole- en

de wettelijke verplichtingen handelen.

planning

internationale

douanespecialisten en door teams

Daarom moet de software voor ons als

uitrol gemaakt. “We hebben min of

voor

de

van de verschillende divisies (zie

vakexperts, maar met name ook voor

meer een template gemaakt waarin

kader links).

de mensen op locatie zo eenvoudig en

alle centrale logistieke processen zijn

intuïtief mogelijk te bedienen zijn.”

vastgelegd”, stelt Sebastian Rothe, projectleider bij AEB. “Die hebben we in de eerste maanden van 2018

Met het oog daarop zijn de latere

Nieuwbouw voor eindgebruikcontrole

gebruikers al vroeg bij de ontwikkeling van

opgesteld, getest en begin april in

de

software

betrokken

–

vooral bij de ontwikkeling van de

gebruik genomen in combinatie met

AEB kon OSRAM ondersteuning

gebruikersinterface. Deze gebruikers

de eerste van vijf SAP®-systemen:

bieden bij een andere grote uitdaging:

hebben een groot aantal prototypen

die van de divisie OSRAM Opto

de ontwikkeling van nieuwe software

getest en gaven hun feedback aan de

Semiconductors.”

voor de controle op eindgebruik (zie

ontwikkelaars, die vervolgens voor

Tijdens het verdere verloop van de

kader beneden). Tot nu toe beschikte

de nodige aanpassingen en verfijning

implementatie is deze template steeds

OSRAM hiervoor over een systeem

zorgden totdat het ontwerp definitief was goedgekeurd.

met slechts kleine aanpassingen om

dat door de vorige leverancier was

de zes weken in een nieuwe regio

ontwikkeld.

of marktsegment uitgerold. In juni

Het startschot voor dit tweede project

volgde de koppeling met de SAP®-

klonk in februari 2018. De oplevering

Digitale vragenlijst

systemen voor Europa en Azië, in

voor de eerste test volgde in augustus.

augustus was de NAFTA-regio aan

Omdat deze software niet alleen door

De oplossing is sinds oktober 2018 in

de beurt en als laatste het centrale

experts in trade compliance maar door

gebruik en helpt OSRAM om wereld-

HR-systeem. “Natuurlijk hebben we

veel verschillende medewerkers uit

wijd de eindgebruikcontrole betrouw-

onze bestaande processen onder de

de hele wereld zou worden gebruikt,

baar te organiseren. “In de software

loep genomen en aangepast als dat

legden beide projectpartners sterk de

hebben we meertalige vragenlijsten

de efficiëntie en effectiviteit ten goede

nadruk op de gebruiksvriendelijkheid.

opgenomen, die verkoopmedewer-

kwam. Maar het strakke tijdsschema

“De informatie over het eindgebruik

kers uit de hele wereld voor elke

kwam niet in gevaar”, aldus een

van

doorgaans

nieuwe klant of nieuw project moet

tevreden Klingshirn.

alleen de decentrale verkoopafdeling”,

invullen”, licht Dites toe. De vragen-

In het najaar van 2018 is de

verklaart Dites. “Dan nog is het

lijst omvat in eerste instantie de

bestaande oplossing volgens planning

essentieel om er zeker van te zijn dat

namen en adressen van de betrokken

afgekoppeld

en

was

de

producten

heeft

nieuwe

AEB-software volledig operationeel.

Een belangrijke factor die dat mogelijk maakte: het projectteam van AEB dat in München ter plaatse was en er bovenop zat. “Daardoor waren we in staat om altijd snel en doelgericht projectondersteuning te bieden”, stelt

Wat is controle op eindbestemming en eindgebruik?

Wettelijke verplichtingen bepalen dat onafhankelijk van de technische aard van de goederen, dus ook voor niet-geliste goederen, hun eindbestemming en gebruiksdoel aan exportcontroles onderhevig zijn. Dat betekent dat bepaalde leveringen verboden zijn of, als ten tijde van de export voldoende kennis en aanwijzingen daarvoor zijn, een vergunning nodig is.

A TO B

48

partners van het bedrijf. Op basis

beschikbaar en voor latere verande-

of embargovoorschriften veranderen,

daarvan wordt direct een screening op

ringen afgeschermd zijn. Dat betaalt

zorgt AEB ervoor dat die automatisch

embargo- en sanctielijsten uitgevoerd.

zich terug bij controles in internati-

in de betreffende oplossingen worden

Daarna moet de verkoopmedwerker

onale handel, waarbij de benodigde

geactualiseerd – zonder tussenkomst

enkele korte vragen beantwoorden,

documentatie overlegd moet kunnen

bijvoorbeeld of de mogelijke levering

worden.

verband houdt met gebruik voor mili-

Nog een pluspunt: de oplossing biedt

van de installatie en de volumes van

taire doeleinden. Afhankelijk van de

direct ondersteuning bij het vrijga-

OSRAM”,

betrokken landen worden specifieke

veproces, aangezien de ingevulde

Rothe. “Jaarlijks voeren onze oplos-

instructies daaraan toegevoegd.

vragenlijsten

singen enkele miljoenen controles

van de IT-afdeling van OSRAM. “Een bijzonderheid is zeker de grootte

als

pdf-bestanden

zegt

beschikbaar zijn en al van commen-

uit. Ondanks die omvang draait de

werker een risicobeoordeling, waarna

taar- en vrijgavevelden zijn voor-

software betrouwbaar en snel, zodat

de ingevulde vragenlijst centraal

zien. “Risk assessment is voor mij

OSRAM volop profiteert van de

wordt gearchiveerd, zodat die weer

een prachtige oplossing om de eindge-

beoogde transparantie, efficiëntie en

opgeroepen kan worden door de

bruikcontrole efficiënt, transparant

betrouwbaarheid.”

verantwoordelijke

en betrouwbaar als onderdeel van het

Ook Stefan Klingshirn en Andrea

medewerkers. Als het tot een waar-

exportcontroleproces te organiseren”,

Dites zijn positief. “Het was een

schuwing komt, wordt automatisch

vat Dites de voordelen van de nieuwe

project met een erg korte tijdspanne,

een vervolgproces opgestart. Via een

software samen.

dat door de dynamiek, korte lijnen,

interne workflow wordt zeker gesteld

Scheepvaart

240,7 miljoen ton

nauwe samenwerking en de goed op

dat de ECC-vakafdeling de noodzakelijke beoordelings- en vrijgaveproce-

Hoe snel groeit de containeroverslag in Rotterdam? Waarom daalt de vraag naar wegtransport? En wat waren vorig jaar de drie grootste supply chain-risico's?

Deze en andere feiten en cijfers vindt u in deze rubriek.

AEB-projectleider

Direct na afloop ontvangt de mede-

exportcontrole-

De feiten op tafel !

Oktober.2019

elkaar ingespeelde teamleden veel

Miljoenen controles

plezier heeft opgeleverd. Eind van het

dure doorlopen.

verhaal is dat we met AEB nu beschik-

De software helpt de transparantie

Ook de andere AEB-oplossingen

ken over de software-ondersteuning

te verbeteren doordat alle contro-

hebben hun waarde voor OSRAM

die nodig is om aan onze hoge eisen

les gestructureerd op een locatie

bewezen. Die oplossingen draaien

op het gebied van trade compliance te

volledig in de private cloud van het

voldoen.”

ISO-27001-gecertificeerde

AEB-da-

tacenter in Stuttgart. Dubbel uitgevoerde - ofwel redundante - databases en allerlei noodplannen zorgen voor veilige data en veilig gebruik. En de

AEB-data

en

-contentservice

garandeert dat de software actueel is en de controles conform wettelijke eisen uitvoert, terwijl de onderhoudskosten voor OSRAM minimaal zijn. Als bijvoorbeeld sanctielijsten

De auteur: Jens Verstaen schrijft al meer dan 15 jaar voornamelijk over de thema's supply chain en IT. Zijn drijfkracht is het creëren van toegevoegde waarde voor de lezer door de verhalen achter problemen te ontdekken en belangrijke informatie toegankelijk te maken

Wereldhandel

Met 31 tot 34 % groeit de wereldhandel, voorspelt de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat komt overeen met een jaarlijkse groei van ongeveer 2 %. Drie factoren dragen in sterke mate bij aan deze groei: de toename in gebruik van grensoverschrijdende dienstverlening, de daling van handelskosten en de verbeterde integratie in internationale handelsstromen van achtergebleven regio’s en bedrijven.

Met name voor de twee laatstgenoemde factoren is digitalisering cruciaal. Die maakt internationale handel efficiënter en daarmee goedkoper. Tussen 1996 en 2014 zijn de handelskosten door de inzet van nieuwe technologieën al met 15 % gedaald.

(Bron: WTO)

Een OSRAM-halogeenlamp voor autoverlichting.

goederen heeft de haven van Rotterdam in de eerste zes maanden van 2019 overgeslagen. Dat is een nieuw record en maar liefst 3,4 % meer dan in het eerste half jaar van 2018. Met name de groei in containeroverslag is indrukwekkend. In totaal is 7,5 miljoen TEU afgehandeld, 6,4 % meer dan vorig jaar. Ook de overslag van ruwe olie (+2,8 %) en LNG (+94 %) is gegroeid. Daarentegen daalde de overslag van minerale olieproducten (-5,8 %) en agribulk (-7,2 %). Gezien de onzekerheid in de wereldhandel verwacht het havenbedrijf dat de groei in overslag van goederen in de tweede helft van 2019 afzwakt.

(Bron: Havenbedrijf Rotterdam)

A TO B

50

Oktober.2019

A TOB

Oktober.2019

Colofon AtoB is een uitgave van AEB Nederland.

Uitgever: AEB Nederland Rivium Boulevard 301-320 2909 LK Capelle aan den IJssel Tel. (088) 3131700 www.aeb.com/nl

IT-Security

Slechts 52 % van de Europese bedrijven beschikt over een uitgebreide cybersecurity-strategie. Daarmee staat Europa op de voorlaatste plaats, nog achter Azië en Noord- en Zuid-Amerika maar voor het Midden-Oosten. Het voortdurend toenemende gevaar van cyberaanvallen levert risico’s op voor de concurrentiekracht van de individuele bedrijven en daarmee ook voor de Europese economie. Tegelijkertijd heeft cybersecurity met plaats drie nog nooit zo hoog op de agenda van CEO’s gestaan. Alleen over overregulering en terrorisme maken CEO’s uit de hele wereld zich meer zorgen.

(Bron: PwC)

E-commerce

ISSN 2363-6831

€ 25,7 miljard Wegtransport

22 miljoen ladingen zijn in het tweede kwartaal van dit jaar aangeboden op het vrachtuitwisselingsplatform Timocom. Dat is fors minder dan de 28 miljoen ladingen uit het eerste kwartaal. De daling doet zich vooral voor in de Benelux, Duitsland en Frankrijk. Met name het vervoer van industriële producten, zowel kapitaalgoederen als componenten, gaf een flinke daling te zien.

Timocom wijt de daling aan de afkoeling van de wereldwijde economie. Met name door de handelspolitiek van de Verenigde Staten daalt de wereldwijde export, die met name exportgeoriënteerde landen als Duitsland, Frankrijk en de Benelux zwaar raakt.

is naar verwachting de omzet die Nederlandse e-commercebedrijven dit jaar realiseren. Dat zou een stijging zijn van 8 % ten opzichte van 2018. Dat blijkt uit cijfers van de Thuiswinkel Markt Monitor.

In het eerste kwartaal van 2019 zijn de online bestedingen van consumenten eveneens met 8 % gegroeid. Opvallend is dat de uitgaven aan producten (+ 11 %) een stuk sterker zijn gestegen dan de uitgaven aan diensten (+4 %). Met name in de categorieën food/ nearfood en home&garden is flinke groei te bespeuren. Dit zijn inmiddels de twee grootste categorieën als het gaat om de totale online besteding en het aantal online aankopen per huishoudens. In totaal zijn in de eerste drie maanden van 2019 maar liefst 61,2 miljoen online bestellingen geplaatst.

(Bron: Thuiswinkel Markt Monitor)

(Bron: Timocom)

Agendatips van de redactie Infosecurity.nl

Resilience

De drie grootste supply chainrisico’s wereldwijd in het jaar 2018 zijn te herleiden tot drie factoren: onzekerheid over handelsstromen, incidenten rondom cybersecurity en de klimaatverandering in samenhang met de extreme weersomstandigheden. De onzekerheid in de handel is versterkt door de strijd tussen de Verenigde Staten en andere landen – vooral China – die leidt tot hogere invoertarieven.

Een andere reden voor de groeiende onzekerheid is de onduidelijkheid rondom de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Bij een no-deal brexit vrezen bedrijven files aan de grenzen en vertragingen in de havens. Als het gaat om cybersecurity heeft een groeiend aantal incidenten in de logistieke keten en verkeersinfrastructuur aangetoond hoe sterk criminelen erop gespitst zijn om bedrijfsgeheimen te stelen, bedrijven te chanteren of vertragingen in het handelsverkeer te veroorzaken.

Tot slot ontstonden in 2018 – het op drie na warmste jaar sinds de start van de meteorologische metingen – als gevolg van de klimaatverandering een groot aantal weergerelateerde incidenten. Denk de impact van bosbranden, extreme droogte, lage waterstanden en smeltend ijs op de supply chain.

(Bron: DHL)

30 en 31 oktober, Utrecht Eén evenement over onder meer cybersecurity, cloud computing, optimalisatie van datacenters en infrastructuur en andere onderwerpen. Met 150 exposanten en een uitgebreid vakinhoudelijk programma.

Netwerken + Inhoud ++ Producten & Oplossingen +++

Dag van de Declarant

7 november, Amersfoort Declaranten worden in één dag bijgepraat door experts over ontwikkelingen in hun vakgebied.

Denk aan onderwerpen als handelsakkoorden, brexit en het nieuwe Douane Management Systeem (DMS).

Netwerken ++ Inhoud +++ Producten & Oplossingen +

Summit Ketenregie

19 november, Nijmegen Ketensamenwerking is de sleutel voor de logistiek om actief een bijdrage te leveren aan een betere, duurzame samenleving.

Aan verschillende tafels gaan deelnemers met elkaar in discussie over de juiste aanpak, transparantie in de keten en verdeling van lusten en lasten.

Netwerken +++ Inhoud ++ Producten & Oplossingen +

Het Nieuwe Zijderoute Congres

26 november, Venlo Logistiek dienstverleners, spoorexploitanten, verladers en expediteurs uit Nederland en andere betrokken landen geven inzicht in de ontwikkelingen rondom de Nieuwe Zijderoute.

Hoe profiteert ook u van de spoorverbinding met China die snel aan populariteit wint?

Netwerken ++ Inhoud +++ Producten & Oplossingen ++

Verantwoordelijk voor de inhoud: Richard Groenendijk Redactie: Bart Boersma, Richard Groenendijk, Björn Helmke, Nicole de Jong, Stephanie Kollmann, Marcel te Lindert, Michiel Sengers, Jens Verstaen, René Wijnants Vormgeving: Fiore Gmbh, www.fiore-gmbh.de Beeldverantwoording: Fotos © AEB SE behalve: © Ekaterina Pokrovsky – stock.adobe.com (Cover, S. 4) © Zerophoto – stock.adobe.com (S. 6) © Idey – stock.adobe.com (S. 12) © Starline – Freepik.com (S. 14) © Alex – stock.adobe.com (S. 22) © Zilvergolf – Freepik.com (S. 22) © Artenauta – stock.adobe.com (S. 4, 24) © TissaNsk – shutterstock.com (S. 27) © studioworkstock – shutterstock.com (S. 28) © Kindlena – shutterstock.com (S. 28, 29) © Macrovector – shutterstock.com (S. 29) © Imaster – stock.adobe.com (S. 30, 31) © moomusician – stock.adobe.com (S. 32-35) © Nataly-Nete – stock.adobe.com (S. 35) © ascale Gueret – stock.adobe.com (S. 36) © kolesnikovserg – stock.adobe.com (S. 4, 37) © andriigorulko – stock.adobe.com (S. 38) © PixieMe – stock.adobe.com (S. 39) © andres – stock.adobe.com (S. 39) © aedkafl – stock.adobe.com (S. 39) © Sumala – stock.adobe.com (S. 39) © Seth Tipton – stock.adobe.com (S. 39) © kaiskynet – stock.adobe.com (S. 39) © Norman Chan – shutterstock.com (S. 40-41) © Nadiia Korol – shutterstock.com (S. 43) © garagestock – shutterstock.com (S. 49) Oplage: 500 stuks Drukkerij: print24 is een merk van unitedprint.com Nederland B.V. J.C. Geesinkweg 901-999 1114 AB Amsterdam © Alle rechten voorbehouden. Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AEB Nederland, artikelen uit dit magazine over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen.