Magazine voor supply chain management, internationale handel en IT. Oktober.2019
TO
op weg naar DMS Bongers Expeditie: klaar voor de brexit
De Champions Leaugue van het douanerecht
Zelf aangiften doen of uitbesteden?
AEB Media â–Ş www.aeb.com/nl
All aboard:
Voorwoord
Donkere wolken Terwijl een groot deel van ondernemend Nederland
Wat kunt u doen tegen de toenemende onzekerheid in de
genoot van de zomerzon, kwam het Centraal Planbureau
wereldhandel? Zorgen dat u klaar bent op het moment
deze zomer met goed nieuws: in 2020 blijft de economie
dat de bui losbarst. Digitalisering van douaneprocessen
groeien, al is het groeicijfer met 1,4 procent minder hoog
vergroot de snelheid waarmee u in uw supply chain kunt
dan dit jaar.
schakelen. Met digitale oplossingen op het gebied van
De zon blijft dus voorlopig schijnen, maar de vraag is voor
compliance bent u ervan verzekerd dat u altijd voldoet
hoe lang. De lucht begint in de landen om ons heen te
aan de laatste handelsrestricties. Wij vertellen u graag
betrekken. In zowel Duitsland als het Verenigd Ko-
wat u kunt doen om voorbereid te zijn als het straks even
ninkrijk is de economie in het tweede kwartaal al gekrom-
wat minder goed gaat. Of zoals mijn vader al zei: je moet
pen. Duitsland kampt met tegenvallende exportcijfers
het dak repareren als de zon nog schijnt.
door de onrust in de wereldhandel, voornamelijk als gevolg van de handelsoorlog tussen de Verenigde Staten en China. Het Verenigd Koninkrijk levert in vanwege de aanhoudende onzekerheid rondom de Brexit. Als dit land op 31 oktober 2019 de Europese Unie verlaat zonder deal, zullen de donkere wolken verder toenemen. Ziet u voorlopig geen wolkje aan de lucht, maar nog steeds een stralende zon? Droom niet weg van een oneindige zomer. De lucht kan zo betrekken en een plotselinge bliksemschicht kan iedereen treffen. Denk aan de Nederlandse toeleveranciers van Chinese bedrijven als Huawei en ZTE die opeens werden geconfronteerd met Amerikaanse sancties. Ook Nederland zelf stelt internationaal opererende bedrijven voor uitdagingen. Denk aan de introductie van het nieuwe Douaneaangiften Management Systeem (DMS) volgend jaar, de opvolger van AGS. Niet alleen het systeem verandert, maar ook veel bestaande procedures. Verderop in dit magazine leest u meer daarover. Bij AEB proberen we deze geopolitieke, economische en technologische uitdagingen om te zetten in kansen voor internationaal opererende bedrijven. Wij werken nauw met hen samen aan efficiĂŤnte en effectieve oplossingen voor nieuwe processen en procedures. Oplossingen die bedrijven helpen om te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen en snel te schakelen met hun supply chain. Oplossingen die verwachtingen van deze bedrijven overtreffen en hen in staat stellen in de markt het verschil te maken.
Richard Groenendijk, General Manager AEB Nederland
A TO B
4
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
5
Inhoud
Wat is de beste strategie: douaneprocessen in eigen beheer houden of volledig uitbesteden aan een specialist? AEB geeft antwoord. Inclusief rekenvoorbeeld. Pag. 30
De Nederlandse douane lanceert volgend jaar een nieuw Douaneaangiften Management Systeem. Deze vervangt niet alleen AGS, maar ook alle andere praktijken. Wat betekent dat voor u? Pag. 6
De cacaoketen die start in de binnenlanden van Ivoorkust en eindigt in de haven van Amsterdam is intransparant, inefficiënt en allesbehalve duurzaam. Digitalisering is de oplossing. Pag. 36
De lange arm van de Amerikaanse wetgeving raakt ook Nederlandse bedrijven. Wie zich niet aan de Amerikaanse exportcontrolewetgeving houdt, loopt grote risico’s. Pag. 16
De brexit biedt grote uitdagingen, maar ook kansen. Bongers Expeditie is klaar om die kansen te benutten. De expediteur uit De Lier gebruikt daarbij AEB's unieke service. Pag. 12
Hoe de Europese wetgeving moet worden uitgelegd, is niet altijd even duidelijk. Twee uitspraken van het Hof van Justitie in Luxemburg bieden kansen voor Nederlandse bedrijven. Pag. 22
Met de groeiende digitalisering in het bedrijfsleven neemt ook de digitale dreiging toe. Met name de medewerkers in de organisatie vormen een groot risico. Pag. 26
Waar moet je in hemelsnaam beginnen met digitaliseren? Welk project verdient de voorkeur? Vragen en antwoorden. Pag. 40
Met klanten in 120 landen en fabrieken in 27 landen is compliance een enorme uitdaging voor OSRAM. Een unieke oplossing van AEB biedt de verlichtingsproducent de gewenste ondersteuning. Pag. 44
Voorwoord Donkere wolken
03
Douaneaangifte Het nieuwe systeem van de douane
06
Brexit Bongers en AEB zetten unieke service op
12
Trade risk compliance De impact van de Amerikaanse exportwetgeving
16
Europese wetgeving Twee opzienbarende uitspraken uit Luxemburg
22
IT-security Prioriteit één: train mensen in IT-security
26
Digitalisering Wat is beter? Zelf doen, uitbesteden of…?
30
Digitalisering De uitdagingen in de internationale cacaoketen
36
Digitalisering Hoe selecteer je het juiste IT-project?
40
Trade compliance OSRAM kiest AEB voor exportcontroleprocessen
44
Actuele feiten en cijfers
49
Colofon
51
A TO B
6
Oktober.2019
Douaneaangifte
All aboard: op weg naar DMS Vanaf begin volgend jaar kunnen alle aangevers hun douaneaangiften digitaal indienen via het nieuwe Douaneaangiften Management Systeem (DMS). Dit systeem vervangt niet alleen het huidige AGS, maar ook de huidige praktijk voor periodieke aangiften (GPA/SPA), plaatsing in douane-entrepots en passieve/ actieve veredeling. Softwareleverancier AEB, gespecialiseerd in douaneoplossingen, is gestart met de voorbereidingen voor deze overgang. Onderdeel daarvan is een nieuwe oplossing voor douane-entrepots, die volledig is ingericht op DMS.
A TO B
Oktober.2019
7
Soms is het beter een compleet
Periodieke
(GPA/SPA),
straks moet de aangever de correc-
nieuw systeem te bouwen dan het
krijgen tot 1 juli 2021 de tijd om
ties zelf doorvoeren. De aangever
oude systeem aan te passen. Dat
zich daarop voor te bereiden en
ontvangt
is de reden waarom de douane
hun systemen, processen en proce-
met de controlebevindingen van
momenteel hard werkt aan een
dures aan te passen. Bedrijven met
de douane. Goederen worden pas
nieuw systeem voor douaneaan-
een vergunning voor plaatsing in
vrijgegeven als de gecorrigeerde
giften. De ontwikkeling van dit
douane-entrepot of plaatsing onder
aangifte volledig is verwerkt door
systeem is een uitvloeisel van
actieve veredeling en/of tijdelijke
de douane.
Aangifte
het Douanewetboek van de Unie,
uitvoer krijgen langer de tijd: tot 1
dat sinds 1 mei 2016 van kracht
januari 2023. Wie niet op tijd klaar
is. Hierin is vastgelegd hoe alle
is, loopt extra risico op problemen
aangiftedata
in de supply chain.
binnen
de
Euro-
daarover
een
bericht
GPA en SPA verdwijnen
pese douane-unie voortaan digi-
De veranderingen zijn het grootst
taal moeten worden uitgewisseld
voor
met de douaneautoriteiten en de
Verwerken van correcties
instanties in Brussel. Dat betekent
de
vergunninghouders
‘inschrijving in de administratie van de aangever (IIAA)’. Dat zijn onder
in ieder geval dat alle bedrijven
Een nieuwe dataset betekent dat
meer de bedrijven die hun aangiften
rekening moeten houden met een
de specificaties voor het berichten-
verzamelen om ze vervolgens één
nieuwe dataset (DMS 4.0), die
verkeer met DMS moeten worden
keer per maand te verzenden via
is gebaseerd op het EU Customs
aangepast. De gewijzigde berich-
de Geautomatiseerde Periodieke
Datamodel.
tenspecificaties
inmiddels
Aangifte (GPA) of de Schriftelijke
Alle partijen in de supply chain –
in concept bekend en worden nu
Periodieke Aangifte (SPA). Deze
zijn
van opdrachtgevers en opdrachtne-
besproken met de leveranciers van
mogelijkheid verdwijnt op 1 juli
mers tot toeleveranciers – zullen de
douanesoftware.
2021. Bedrijven die gebruik maken
gevolgen ondervinden van de over-
Behalve een nieuwe dataset veran-
van de GPA of SPA zijn vanaf dat
stap naar DMS en de nieuwe dataset.
dert er nog meer met de invoering
moment verplicht om DMS te
Bedrijven die regelmatig aangif-
van DMS, onder meer als het gaat
gebruiken.
ten indienen of die nu nog gebruik
om de verwerking van controlebe-
De bedrijven waarvoor dit geldt,
maken van de mogelijkheden voor
vindingen. Tot nu toe ‘corrigeerde’
hebben straks de keuze uit twee
Geautomatiseerde of Schriftelijke
de douane altijd de aangifte, maar
scenario’s (Zie schema 1).
Schema 1: Nieuwe scenario’s voor Geautomatiseerde en Schriftelijke Periodieke Aangifte (GPA/SPA).
A TO B
8
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
9
1. Normale procedure met
mee. AEO-gecertificeerde bedrijven
door controles verwachten, tenzij
1. Normale procedure zonder
3. IIAA-vergunning met
in gesprek met het bedrijfsleven. Met
eventueel aangifte vooraf
krijgen bijvoorbeeld standaard een
het gaat om specifieke goederen die
vergunning
aanbrengbericht
de leveranciers van douanesoftware,
In dit geval maakt het bedrijf gebruik
reductie van 50 procent in het
aan wettelijke controles onderhevig
Dit scenario is vergelijkbaar met die
In dit scenario moet het bedrijf
verenigd in de Alliantie Douane Soft-
van de normale aangifteprocedure
aantal fysieke controles.
zijn. Generiek toezicht door de
voor de periodieke aangifte (GPA of
beschikken over een vergunning
ware (ADS), gaat de douane in ieder
douane volstaat. Hoe dat toezicht
SPA). Aangevers hebben een regi-
‘inschrijving in de administratie van
geval overleggen over aanpassing van
2. IIAA-vergunning met real-
wordt ingevuld, is onder meer
stratie nodig om in DMS aangifte te
de aangever’. Het bedrijf moet bij
de lay-out van dit bericht.
indienen van een aangifte in de
time aanvullende aangifte
afhankelijk van de aard en omvang
doen, maar geen vergunning. Anders
het inboeken van goederen in het
normale
Een bedrijf dat kiest voor dit
van het bedrijf, het goederenpakket,
dan nu kan de douane een controle
softwaresysteem alle data meene-
goederen ook aangebracht bij de
scenario, heeft wel een vergunning
de plaats in de logistieke keten, de
uitvoeren. Of dat nodig is, wordt
men die nodig zijn om een vereen-
douane. Het versturen van een
‘inschrijving in de administratie van
interne bedrijfsvoering, de overige
bepaald op basis van risicoanalyse.
voudigde aangifte te kunnen doen.
apart
de aangever’ (IIAA) nodig en moet
afgegeven vergunningen, de met
aanbrengbericht is dus niet nodig.
real-time
de douane gemaakte afspraken en
Aangifte kan ook vooraf en/of
versturen. Dat betekent concreet
vereenvoudigd. Als de goederen
dat het bedrijf bij het inboeken van
in DMS. Een vergunning is in dit scenario niet nodig. Door het procedure
worden
de
aanvullende
aangiftes
niet geselecteerd zijn voor controle,
goederen in het systeem alle data
ontvangt de aangever binnen enkele
moet meenemen die nodig zijn
seconden toestemming om ze weg te
voor een aangifte in de normale
voeren. In het geval er wel controle
procedure. Bij elke inboeking moet
recente controleresultaten.
Plaatsing in douaneentrepots
Plaatsing onder actieve veredeling / tijdelijke invoer
Vervolgens hoeven bedrijven de 2. Vereenvoudigde aangifte
douane alleen maar te informeren
Bedrijven met een vergunning voor
met beperkte dataset
middels een aanbrengbericht op het
actieve veredeling/tijdelijke invoer
Bedrijven die kiezen voor dit scena-
moment dat de goederen in het vrije
kunnen straks eveneens uit drie
rio, kunnen aangifte doen met een
verkeer worden gebracht. Voordat
scenario’s kiezen (Zie schema 3).
beperkte dataset en hoeven geen
een IIAA-vergunning wordt afge-
aanvullende aangifte te doen. Ze
geven, controleert de douane of het
1. Normale procedure zonder
hebben wel een vergunning “vereen-
bedrijf adequate interne beheer-
vergunning
nodig is, ontvangt de aangever dat
tevens een real-time aanvullende
Ook de bestaande procedures voor
voudigd
De
singsmaatregelen heeft genomen om
Bedrijven die afzien van een vergun-
bericht nadat een douaneambtenaar
aangifte worden
ingediend. Die
plaatsing van goederen in douane-
douane verstrekt een vergunning
de betrouwbaarheid van de adminis-
ning, kunnen normaal aangifte tot
de goederen heeft vrijgegeven. Of
aangifte
vervolgens
op
entrepots verdwijnen. Bedrijven die
voor vereenvoudigde aangifte als
tratie en de juistheid van de aangif-
plaatsing doen via het DMS. Zij
controle nodig is, wordt bepaald
dezelfde
afgehandeld
hiervoor een vergunning hebben,
bedrijven kunnen aantonen dat ze
ten te waarborgen. Eens per drie jaar
dienen een volledige aangifte in te
op basis van risicoanalyse. De
als de aangiftes die volgens de
kunnen straks kiezen uit drie scena-
adequate interne beheersingsmaat-
controleert de douane of aan alle
dienen. Controles zijn mogelijk; de
wijze waarop de aangever de eigen
normale procedure zijn ingediend.
rio’s (Zie schema 2).
regelen hebben genomen. Als de
voorwaarden wordt voldaan en of de
douane maakt daarvoor een risico-
procedures en interne controles
Deze aangevers kunnen minimale
vergunning eenmaal is verstrekt,
aangiften juist en volledig zijn inge-
analyse.
heeft georganiseerd, wegen daarbij
verstoringen van goederenstromen
controleert de douane eens per drie
vuld. De kans op verstoringen van
jaar of de vergunningsvoorwaarden
goederenstromen door controles
worden nageleefd en of de aangiften
is in dit scenario het kleinst.
wordt manier
aangeven”
nodig.
juist en volledig zijn ingevuld. Door het indienen van een vereenvou-
Voorraadverloop
digde aangifte worden de goederen
Over het bericht met de
ook aangebracht bij de douane. Een
voorraadverloop, bestaat
apart aanbrengbericht is dan ook
nog
niet nodig. Na aangifte volgt een
heid. Vooralsnog wil de
enige
onzeker-
bericht voor vrijgave, zodat de goede-
douane het voorraadver-
ren kunnen worden weggevoerd en
loop graag blijven ontvan-
geplaatst in het douane entrepot.
gen, ook van bedrijven die de normale procedure kiezen en straks geen vergunning meer hebben. De douane gaat hierover
Schema 2: Nieuwe scenario’s voor plaatsing in douane-entrepots.
S M D
A TO B
10
Oktober.2019
A TO B
–
Oktober.2019
zonder
11
verstoringen
van
de
“Wat was, is niet meer”, stelt Richard Groenendijk, general manager van
eindproduct
zal veranderen. Bedrijven zullen een
AEB Nederland. “De Nederlandse
de
afweging moeten maken: of zwaar
douane dwingt aangevers om meer
meegenomen, maar ook die van de
investeren in het aanvragen van een
real-time te werken. De inrichting
Douane. Groenendijk: “Uiteraard
IIAA-vergunning met bijbehorende
van douaneprocessen wordt dus
zorgen we ervoor dat we volledig
nog belangrijker en het belang van
aansluiten
IT-ondersteuning neemt significant
Douaneaangiften
last
toe. Denk aan IT-oplossingen voor
Systeem.
Dat
worden door controles.
oorsprongsbepaling,
we
nieuwe
compliance-
embargochecks
en
AEB is aan de slag
mogelijkheid opnemen om real-time
exportcontrolenummers
aanvullende aangiftes te versturen.
(ECCN)
naar DMS op de voet en zit als lid
ontwikkeling
volledig
en zo min mogelijk interventies van
van de Alliantie Douane Software
nieuwe IT-oplossing voor douane-
de douane ondervinden. Daarmee lopen wij straks voorop.”
van
een
een vereenvoudigde aangifte doen.
controleert voor afgifte van een IIAA-
tijdig worden geïnformeerd over
bij de douane aan tafel om de
entrepots. De experts van AEB
vergunning of het bedrijf adequate
de uit te voeren controles. Deze
berichtenspecificaties te bespreken.
werken
beperkte dataset. Binnen 10 dagen
interne beheersingsmaatregelen heeft
bedrijven kunnen daarmee rekening
na vrijgave van de goederen moet
genomen om de betrouwbaarheid
houden in hun logistieke planning,
een aanvullende aangifte worden
van de administratie en de juistheid
zodat ze vertraging in leveringen
ingediend waarbij de ontbrekende
van de aangiften te waarborgen. Eens
kunnen voorkomen.
maakt de douane gebruik van fysieke
Welk scenario een bedrijf kiest,
scenario geen vergunning nodig. Ook
controles, met name als sprake is
hangt af van de eigen mogelijkheden
nu zijn controles mogelijk op basis
van risicovolle goederen. Denk aan
en voorkeuren. Het is ook mogelijk
van een risicoanalyse door de douane.
goederen die zijn onderworpen aan
om voor verschillende goederen
antidumpingheffing of compenserend
meerdere scenario’s naast elkaar
recht.
te hanteren. De douane zal geen
een
nauw
samen
enkel bedrijf een scenario opleggen.
aanvullende aangifte met
daarvoor
Meerdere scenario’s
aangifte, hebben bedrijven in dit
Bedrijven
meenemen,
maar ook dat we integraal de
goederencodes, maar ook voor
Dat wil zeggen: een aangifte met een
3. IIAA-vergunning met real-time
en
bedrijven, die bij voorafaangiften
dataset worden ingediend. De douane
volledig zijn ingevuld. Daarnaast
berichtspecificaties
dat
voordelen voor AEO-gecertificeerde
aanvullende aangifte met de volledige
voldaan en of de aangiften juist en
dataset
maximale uit hun software halen
aanvullende aangifte
wordt opgevolgd met een aanvullende
betekent
AEB zorgt ervoor dat bedrijven het
In dit scenario kunnen bedrijven
de vereenvoudigde aangifte op tijd
nieuwe
Management
of dual-use.”
de douane. Dat biedt met name
per drie jaar controleert de douane
het
AEB is inmiddels gestart met de
een
of aan alle voorwaarden wordt
bedrijven
Softwareleverancier AEB volgt de moet
het DMS automatisch erop toeziet dat
alleen
ontwikkelingen rondom de overgang
2. Vereenvoudigde aangifte met
gegevens worden overlegd. Omdat
de
niet
deze
op
waarbij ze wel getroffen kunnen
screening,
real-time
van
of
administratieve
goederenclassificatie voor douane-
bovendien
eisen
worden
overgaan op de normale procedure
zware
Schema 3: Nieuwe scenario’s voor plaatsing onder actieve veredeling / tijdelijke invoer.
met acht pilot-bedrijven. In het
goederenstroom door controles –
Hebben
vergunning
‘inschrijving in de administratie van
Voorafaangifte
bedrijven
vergunningen
die
meerdere afwisselend
worden gebruikt? Dan verdient het
de aangever’ moeten bij het inboeken van goederen in het softwaresysteem
Een voorafaangifte is een aangifte
aanbeveling om gelijktijdig over te
alle data meenemen die nodig zijn
die ver van tevoren wordt ingediend:
stappen naar de nieuwe situatie.
om een normale aangifte te kunnen
minstens dertig dagen voordat de
In ieder geval is duidelijk dat
doen. Op het moment van inschrijven
goederen worden aangebracht bij
de huidige manier van werken
Aanbrengen en vrijgeven van goederen Hoe moet u nu goederen aanbrengen bij de douane? En wanneer zijn ze vrijgegeven? In deze tabel zijn de verschillende scenario’s overzichtelijk onder elkaar gezet. Voor welk scenario kiest u?
De auteur: Richard Groenendijk is general manager AEB Nederland. Als voorzitter van de Alliantie Douane Software zit hij met de douane aan tafel om de overgang naar DMS zo soepel mogelijk te laten verlopen.
A TO B
12
Oktober.2019
Brexit
Bongers Expeditie is klaar voor brexit De brexit is voor Bongers Expeditie nu al een succes. De douaneagent met vestigingen in De Lier en Lexmond heeft samen met AEB een unieke service opgezet voor alle bedrijven die exporteren naar het Verenigd Koninkrijk. Zij hoeven straks maar één keer de benodigde gegevens aan te leveren, de rest wordt automatisch geregeld via het AEB-douaneplatform en het netwerk van AEB-douaneagenten. Een zeer efficiënt concept, stelt directeur Thea Bongers, die al vier jaar samenwerkt met AEB. “Dit smaakt naar meer.”
A TO B
Oktober.2019
13
Bongers Expeditie is klaar voor de
hebben nog twee andere software-
Met het nieuwe platform is elke
brexit, wanneer die ook komt. Het
leveranciers uitgenodigd voor een
vertraging nagenoeg verdwenen. De
kantoor in De Lier is inmiddels
gesprek, maar een overstap naar hun
tijd dat medewerkers soms minuten-
uitgebreid om het team zo nodig met
oplossingen leek niet aantrekkelijk.
lang moesten wachten voor ze verder
nog eens zes douanespecialisten te
Dat heeft te maken met de onder-
konden, is definitief voorbij. Daar-
kunnen vergroten. “De brexit vormt
linge klik, maar ook met de uitge-
naast is de hoeveelheid handmatige
een grote uitdaging voor het bedrijfs-
breide mogelijkheden die Wijnants
werkzaamheden flink gereduceerd.
leven, maar biedt enorme kansen
ons een middag lang in de vorm van
“Als we nu een exportdocument
voor ons”, vertelt directeur Thea
een demo liet zien. Voor ons was snel
aanmaken, wordt meteen het scherm
Bongers open en eerlijk. Ze wijst op
duidelijk: als AEB waarmaakt wat is
voor een transitdocument geopend.
de uitbreiding van de Europese Unie
beloofd, moeten wij met hen in zee.
We kunnen gemakkelijker schakelen
in het verleden, waardoor steeds
Dat hebben ze inderdaad waarge-
naar een scherm met een ander
meer
grenzen
opengingen.
Dat
maakt.”
document. Daarvoor hoeven we niet
leidde tot minder werk voor doua-
Bongers moet terugdenken aan de dag
het eerste document af te sluiten”,
neagenten zoals Bongers Expeditie.
waarop het nieuwe douaneplatform
licht Bongers toe.
“Nu hebben we vanwege de brexit
in gebruik is genomen. “De overgang
Mede dankzij de douanesoftware van
extra mensen moeten aanstellen en
was een grote stap. We waren enorm
AEB heeft Bongers in de zomer van
opleiden. Dankzij de brexit kunnen
vertrouwd met het bestaande systeem.
2018 zelfs de status van Authorized
we ons bedrijf naar een hoger niveau
Niet alleen ik, maar ook enkele mede-
Economic Operator (AEO) bereikt.
tillen”, stelt Bongers.
werkers hebben slapeloze nachten
Deze status bevestigt dat Bongers
gehad. Maar de ingebruikname was
‘in control’ is en gekwalificeerd
uiteindelijk ‘appeltje, eitje’. René
personeel, een gedegen software-
Wijnants is alleen de eerste dag erbij
oplossing en een bewezen track-
gebleven om ons op weg te helpen.
record heeft. “Naast AEB heeft vooral
Direct een klik Een belangrijke rol daarbij is wegge-
Daarna hadden we zijn ondersteun-
douanespecialist Frank Hagreis van
legd voor AEB’s douaneplatform. Dat
ing niet meer nodig.”
FBC Atlas daarin een belangrijke
is nu ruim vier jaar in gebruik. “We
rol vervuld. Hij heeft het proces van
hadden daarvoor een ander doua-
begin tot eind begeleid en ook de
nesysteem, maar dat was traag en
‘110 procent fijn’
storingsgevoelig. Wij betaalden een relatief hoge prijs, terwijl de support
Het douaneplatform van AEB is snel
te
en gebruiksvriendelijk. De indeling
wensen
overliet”,
herinnert
gesprekken met de douane gevoerd”, aldus Bongers.
Bongers zich.
van schermen en velden is logisch en
Een half jaar voordat het contract
overzichtelijk. Binnen korte tijd was
Digitalisering van brexit
met de toenmalige softwareleveran-
iedereen gewend en wilde niemand
De brexit heeft een nieuwe fase in
cier afliep, kwam Bongers bij toeval
meer terug. “Natuurlijk hebben we
de samenwerking met AEB inge-
in contact met René Wijnants van
soms moeten zoeken naar velden of
luid. Samen met ChannelPorts, een
AEB Nederland. Zij nodigde hem uit
data, maar vragen daarover werden
douaneagent in het Verenigd Konink-
voor een gesprek, waarbij direct een
snel opgelost. Niet alleen René, maar
rijk, is een unieke samenwerking
klik ontstond. Het daaruit ontspro-
ook de andere mensen van AEB inclu-
opgezet. Bedrijven die straks goede-
ten vertrouwen was een belangrijk
sief de helpdesk reageren snel op
ren naar het Verenigd Koninkrijk
argument om over te stappen op
onze vragen. De samenwerking is 110
willen exporteren, hoeven slechts
het douaneplatform van AEB. “Wij
procent fijn”, stelt Bongers.
één enkele dataset te sturen naar het
A TO B
14
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
15
AEB-douaneplatform. Daarna zorgen
als importaangifte tijdig en compleet
data van exportaangiften worden
omlaag, omdat de toegenomen effi-
zij de samenwerking met AEB en
ze straks hun data aanleveren? Om
Bongers en ChannelPorts ervoor
is verzorgd.
hergebruikt voor de importaangifte
ciëntie leidt tot lagere kosten bij alle
ChannelPorts hebben we vier grote
welke data gaat het? En werkt de
dat de juiste export- en importdo-
Digitalisering is het sleutelwoord
in het Verenigd Koninkrijk. Dat leidt
schakels in de keten.
cumenten worden aangemaakt en
bij
tot minder handmatig werk, minder
ingediend bij de douaneautoriteiten
Digitalisering
in Nederland en het Verenigd Konink-
schaalvoordelen,
rijk. Vrachtwagens hoeven niet stil
het AEB-platform grotere aantal-
teiten en andere keuringsinstanties
te staan bij de grens, maar kunnen
len aangiften beter kunnen worden
de aangiften direct goedkeuren. Tot
doorrijden omdat zowel de export-
verwerkt. Bovendien kunnen de
slot gaan de kosten per aangifte
deze
unieke
samenwerking.
biedt
snelheid
omdat
en
fouten en daardoor minder versto-
dankzij
ringen, ook omdat de douaneautori-
Bloemen en planten exporteren
transportbedrijven als klant mogen
koppeling met het AEB-platform?
verwelkomen. Dat zijn transport-
Natuurlijk kunnen ze die data straks
bedrijven met een vloot van 150 tot
ook handmatig aanleveren, maar
200 vrachtwagens die dagelijks naar
wie dat automatisch doet, geniet
Engeland rijden. Anders hadden deze
voorrang. Vergeet niet dat we straks
bedrijven niet alleen de export- en
misschien vijfhonderd documenten
De dienstverlening is een uitkomst
importdocumenten moeten opstel-
per uur moeten verwerken omdat
voor bedrijven die bloemen en plan-
len, maar ook zelf de PEACH-voor-
iedereen de boot naar Engeland wil
ten exporteren. In Nederland is daar-
aanmeldingen en de fytosanitaire
halen”, stelt Bongers.
voor een fytosanitaire keuring met
certificaten
De samenwerking met AEB en andere
moeten
verzorgen.
bijbehorend certificaat vereist, waar-
En denk ook aan de aanmelding
douaneagenten op het AEB-plat-
Brexit – hoe werkt het in de praktijk?
mee de autoriteiten verklaren dat de
bij Portbase, het systeem van de
form smaakt naar meer. “Het is een
betreffende producten gezond zijn.
Rotterdamse haven. Dat wordt hen nu
fantastisch concept. Met één klant
Bedrijven kunnen de kosten van de brexit flink reduceren door
In het Verenigd Koninkrijk is behalve
allemaal uit handen genomen.”
gaan we deze werkwijze en hetzelfde
gebruik te maken van netwerk van douaneagenten die zijn aangeslo-
een importaangifte straks ook een
platform ook gebruiken voor export
ten op het AEB-douaneplatform zoals Bongers Expeditie en Channel-
plantenpaspoort en een PEACH-voor-
naar Zwitserland en Noorwegen. Wij
Ports. Hoe werkt dit in de praktijk?
aanmelding vereist. Zowel Bongers
Zwitserland en Noorwegen
als ChannelPorts hebben uitgebreide
zijn nu bezig om dat in te richten”, aldus Bongers, die besluit met de
Simpel: de exporterende partij hoeft niets anders te doen dan de data
ervaring
documenten.
Op dit moment staat alles klaar.
opmerking dat zij en haar medewer-
aan te leveren bij de vervoerder, die deze aanvult met logistieke data
Mede door de automatisering van
Als de brexit straks echt een feit is,
kers dag en nacht klaar staan voor
en vervolgens aanbiedt aan AEB’s platform. De rest wordt geregeld
de processen die gerelateerd zijn aan
kunnen verladers en vervoerders
klanten. “Ook tijdens de brexit zijn
in nauwe samenwerking tussen de drie partijen. Bongers verzorgt de
deze vereisten, komt een vlekkeloze
direct gebruik maken van de dienst-
wij 24 uur per dag bereikbaar. Wij
afhandeling tot stand.
douanedocumentatie in Nederland, terwijl ChannelPorts de douaneaangifte verzorgt conform de lokale vereisten in het Verenigd Koninkrijk.
met
deze
verlening. “De afgelopen maanden
gaan ervoor zorgen dat we dan goed
“De belangstelling voor dit concept is
hebben we onze klanten begeleid bij
zijn uitgerust.”
enorm groot”, stelt Bongers. “Dank-
hun voorbereidingen. Hoe moeten
AEB biedt het douaneplatform waarmee Bongers de exportaangifte in Nederland indient en waarmee de dataoverdracht met ChannelPorts wordt gefaciliteerd. Tevens wordt via dit platform – indien nodig – ook volledig automatisch de PEACH-vooraanmelding gedaan. Het platform gebruikt één dataset voor communicatie tussen exporteur, expediteur, transporteur, douaneagent, douaneautoriteiten, keuringsinstanties en havens. De geïntegreerde workflow zorgt ervoor dat alle partijen op het juiste moment de benodigde data krijgen en hun taken uitvoeren. Nieuwe data zoals goedkeuringscertificaten en referentienummers worden aan de dataset toegevoegd, zodat die beschikbaar zijn voor de volgende processtappen, zoals de importaangifte in het Verenigd Koninkrijk. Eén dataset betekent minder fouten, minder miscommunicatie en minder administratieve handelingen. Boven-
De auteur: Marcel te Lindert is een journalist die al twintig jaar alleen maar over logistiek en supply chain management schrijft. Afgelopen voorjaar heeft hij met zijn gezin nog net voor de Brexit een rondreis door Engeland gemaakt en aansluitend een grote voorraad 'gingernuts' geïmporteerd.
dien biedt de rijke functionaliteit van AEB’s douaneplatform de mogelijkheid om manuele handelingen, nodig voor het verkrijgen van specifieke certificaten, volledig te automatiseren. Tot slot: dankzij de samenwerking hoeven exporteurs zelf geen vergunningen in het Verenigd Koninkrijk te hebben voor het importeren of exporteren van goederen.
Thea Bongers en Richard Groenendijk trappen met een officieel tekenmoment de brexit-samenwerking af.
A TO B
16
Oktober.2019
Trade Risk Compliance
De lange arm van de Amerikaanse wet Een recent geval bewijst opnieuw dat de consequenties groot kunnen zijn als bedrijven de Amerikaanse exportcontrolewetgeving schenden. Nederlandse bedrijven moeten dit thema serieus nemen en zich bewust zijn van de wettelijke grondslag. Richard Groenendijk van AEB Nederland scheidt hoofdzaken van bijzaken en vat samen wat bedrijven moeten checken.
A TO B
Oktober.2019
17
Qualcomm-chips, die in bijna alle
nistration Regulations (EAR) stelt dat
zich ook bevinden. Voor de term
Android-telefoons zijn ingebouwd,
middels controles wordt vastgesteld
‘van Amerikaanse oorsprong’ wordt
was bijzonder pijnlijk.
of een dergelijke link bestaat. Van een
in de EAR geen wettelijke definitie
Hoewel het embargo uit april 2018
link is sprake als goederen van Ameri-
gegeven. Afgaand op gebruik van de
tegen ZTE is ingetrokken, ligt het
kaanse oorsprong (§ 734.3) of Ameri-
term door het Bureau of Industry
telecombedrijf net als het eveneens
kaanse personen (inclusief degenen
and Security (BIS) gaat het om
Chinese Huawei opnieuw onder vuur.
die genoemd zijn in § 734.5) in de
alle producten die in de Verenigde
De Amerikaanse overheid verdenkt
zakelijke activiteiten een rol spelen.
Staten zijn geproduceerd, bewerkt,
beide bedrijven van het inbouwen
geassembleerd of uitgebreid.
van een lek in de telecomsystemen, dat de Chinese overheid in staat
Neem als voorbeeld EAR99-geclas-
Amerikaans product of niet?
zou stellen om te spioneren. Een
Verenigde Staten zijn ingekocht
handelsverbod met beide bedrijven
Alle producten van Amerikaanse
en vervolgens van Nederland
treft ook Nederlandse bedrijven
origine vallen volgens § 734.3 onder
naar Zuid-Afrika en van daar naar
zoals chipmaker NXP. Huawei is
de US EAR. Bedrijven moeten dus
Soedan zijn vervoerd. Zowel het
een van de tien grootste klanten van
als eerste controleren of hun handels-
transport van Nederland naar
NXP, meldt het Financiële Dagblad
waar dergelijke producten bevat.
Zuid-Afrika als het transport van
op 17 mei 2018.
Welke producten volgens de US EAR
Zuid-Afrika naar Soedan vallen
als Amerikaans worden beschouwd, is gedefinieerd in § 734.3: De stemming op het hoofdkantoor van de Chinese
sificeerde pompen die in de
Amerikaanse exportcontrole
telecomgigant ZTE moet in april vorig jaar tot onder
• Conform § 734.3(a)1 EAR vallen
onder de EAR-exportcontroleregels. • Conform § 734.4 EAR, supplement nr. 2 tot deel 734, vallen
onder Amerikaanse producten alle
onder Amerikaanse producten
het vriespunt zijn gedaald. Op 15 april 2018 belandde
Het voorbeeld van ZTE maakt in
goederen die zich bevinden in de
alle producten die elders zijn
het bedrijf opnieuw op een Amerikaanse zwarte
ieder geval één ding duidelijk:
Verenigde Staten, inclusief Ameri-
geproduceerd, maar componenten
lijst, dit keer op de Denied Persons List. Tegen ZTE
Europese bedrijven kan hetzelfde
kaanse vrijhandelszones, of die de
bevatten die onder de EAR-export-
werd een embargo van zeven jaar ingesteld omdat
lot treffen als ZTE wanneer ze de
Verenigde Staten doorkruizen. Als
controleregels vallen. Dat kan
het zaken heeft gedaan met Iran en Noord-Korea.
Amerikaanse
bijvoorbeeld in Nederland gefa-
betekenen dat ook producten die
Uiteindelijk duurde het embargo na tussenkomst
geving schenden. De reden is dat de
briceerde producten via de haven
in Nederland zijn geproduceerd –
van president Trump slechts drie maanden, maar dat
Verenigde Staten – als enige land
van Miami alleen naar Midden- of
afhankelijk van het aandeel Ameri-
was volgens persbureau Reuters lang genoeg om de
ter wereld – claimt dat zijn export-
Zuid-Amerika worden vervoerd en
kaanse componenten – conform
winst van bijna 5 miljard yuan te laten omslaan in
wetgeving ook buiten de eigen
in Miami worden herverpakt, vallen
de EAR als Amerikaans worden
een verlies van 7 miljard yuan – omgerekend bijna 1
landsgrenzen van toepassing is. Dat
deze producten onder de EAR-
gekwalificeerd.
miljard euro.
betekent dat ook niet-Amerikaanse
regels vanaf het moment dat ze
De consequentie van de vermelding op deze zwarte
bedrijven onder de Amerikaanse
Miami verlaten. Het kenmerk
Voordat bedrijven controleren of hun
lijst was dat ZTE volledig was uitgesloten van de
exportcontrolewetgeving
‘Amerikaans product’ vervalt
producten aan dit criterium voldoen,
handel in Amerikaanse producten. Het bedrijf mocht
mits er een link is met de Ameri-
echter weer zodra de producten de
doen ze er goed aan om eerst te
Verenigde Staten verlaten.
checken of hun producten niet tot het
geen hardware, software of technologie van Ameri-
exportcontrolewet-
vallen,
kaanse wet.
kaanse producenten gebruiken, terwijl het
Voordat bedrijven starten met een
juist voor een belangrijk deel afhan-
uitgebreide screening op de Ameri-
alle goederen van Amerikaanse
behoren. Deze uitzonderingen zijn
kelijk was van Amerikaanse
kaanse sanctielijsten, dienen ze zich
oorsprong beschouwd als Ameri-
vermeld
toeleveranciers. Met name
eerst af te vragen welke activiteiten
kaanse producten. Deze goederen
elders. Speciale voorwaarden zijn van
het wegvallen van de
een link hebben met de Amerikaanse
vallen altijd onder de exportcon-
toepassing voor ECCN 9x515 en de
wet. De Amerikaanse Export Admi-
trolewetgeving, waar ter wereld ze
600-series.
toelevering
van
• Conform § 734.3(a)2 EAR worden
omvangrijke lijstje met uitzonderingen in
§
734.4(a)(1)-(5)
en
A TO B
18
EXPORTCONTROLEBESLISBOOM
Subject to the EAR? (See § 734.3-5)
NO
Oktober.2019
Exit the EAR
Y ES ECCN
YES
Is your item classified under an ECCN on the CCL? (See § 736.2 (b)(1-3)) (See Supp No. 1 to Part 774)
Do General Prohibitions 4-10 apply? (See § 3 736.2 (b)(4-10))
NO
EAR99
Do General Prohibitions 4-10 apply? (See § 3 736.2 (b)(4-10))
Y ES
“No License Required“ (NRL) (See §§ 732.5 (a) & 758.1 (d, f, g))
NO
NO
Daarom hoeven deze pompen ook niet
• elke juridische persoon die georga-
Europese exportcontrolewetgeving,
te worden meegenomen in de bere-
niseerd is conform de wetgeving
maar ook tegen de Amerikaanse
kening van het aandeel vergunning-
van de Verenigde Staten, inclusief
exportcontrolewetgeving. BIS heeft
plichtige componenten. Met andere
vestigingen van buitenlandse
een
woorden: de machines zijn dus geen
bedrijven in de Verenigde Staten.
diagram) die bedrijven helpt om
Use License Exception (See Part 740)
te
nemen; stappen om te checken of de Amerikaanse wetgeving van
• Tot de Amerikaanse producten
‘Amerikaanse persoon’ die opgaat
toepassing is.
behoren alle in het buitenland
voor alle wetgeving van de Verenigde
gemaakte handelsgoederen die
Staten. De definitie kan verschillen,
vergunningplichtige technologie of
afhankelijk van de wet die van
software uit de Verenigde Staten
toepassing is. Zakelijke transacties,
bevatten – zie § 734.3 (a)(3) en
bijvoorbeeld met landen die onder
De EAR geldt voor zowel uitvoer
736.2(b)(3) EAR.
een internationaal embargo vallen,
vanuit de Verenigde Staten als weder-
worden
de
uitvoer wereldwijd. In § 734.14
Office of Foreign Assets Control
EAR is wederuitvoer gedefinieerd
(OFAC).
verstaat
als de verzending van Amerikaanse
onder ‘Amerikaanse personen’ iets
producten van het ene niet-Ameri-
anders dan de EAR. In elke situatie
kaanse land naar het andere. Vanuit
In aanvulling op de bepalingen in
is het belangrijk om te controleren
Amerikaans
de EAR die betrekking hebben op
welke definitie van toepassing is. De
zending van Duitsland naar Frank-
producten,
zijn
ook
gecontroleerd Die
instantie
om
door
EAR compliance check
perspectief
is
een
definitie van Amerikaanse personen
rijk – ook al blijft die binnen de
in de context van zakelijke transacties
Europese Unie – evengoed wederuit-
op personen – Amerikaanse perso-
met Iran of Cuba bijvoorbeeld, is
voer als een zending van China naar
nen om precies te zijn. De tweede
gedefinieerd in 31 CFR 560.215.
Argentinië. Voor beide transacties
stap is dus dat bedrijven moeten
is dus de Amerikaanse exportwet-
nagaan of bij hun transacties of
geving van toepassing. Zendingen
Ik ben getroffen – wat nu? Als de handelswaar van een bedrijf
§ 772.1 EAR de volgende personen
Amerikaanse producten omvat of als
beschouwt:
het bedrijf handelt met Amerikaanse
• elke burger van de Verenigde
personen, moeten alle transacties met
beschouwd als het aandeel vergun-
de Verenigde Staten. Deze pompen
onder de exportcontroleregels als ze
ningsplichtige componenten de vast-
worden vervolgens geïnstalleerd in
componenten bevatten waarvoor een
gestelde drempelwaarde overschrijdt.
machines die in Nederland worden
houders van een Green Card),
vergunning nodig is. Bedrijven moeten
Die drempelwaarde is 25 procent voor
gebouwd en naar klanten in Zuid-
ongeacht de locatie waar die
daarom allereerst controleren of de
alle landen behalve Iran, Soedan, Syrië
Afrika worden getransporteerd. Als de
Amerikaanse componenten vergun-
en Noord-Korea; voor die landen geldt
pompen los naar een Zuid-Afrikaans
ningsplichtig zijn als ze los verzonden
een drempelwaarde van 10 procent.
bedrijf zouden worden verstuurd dat
zouden worden. Een product dat in
Een voorbeeld: een bedrijf koopt
niet op de Amerikaanse sanctielijs-
Nederland is geproduceerd, wordt
EAR99-geclassificeerde
ten staat, is geen vergunning nodig.
Staten; • elke permanente inwoner (vooral
persoon op dat moment is; • elke persoon van elke nationaliteit die in de Verenigde Staten woont; • elke persoon in de Verenigde Staten;
naar de Verenigde Staten daarentegen worden beschouwd als invoer en
kaanse persoon’ worden conform
uitzonderingen staan, vallen alleen
dus
ding
bepalingen
vergunningsplichtige
en
belangrijk
opgenomen die betrekking hebben
vervolgens alleen als Amerikaans
in
te
onthouden: er is geen definitie van
De producten die niet op deze lijst met
pompen
stappen
(zie
Een
personen zijn betrokken. Als ‘Ameri-
(Bron: BIS, eigen weergave)
noodzakelijke
opgesteld
trolewetgeving.
zakelijke activiteiten Amerikaanse
Submit an application for license (See Part 748)
alle
beslisboom
niet onder de Amerikaanse exportcon-
Zijn Amerikaanse personen betrokken?
YES Y ES
19
NO
Y ES Is a License Exception Available? (See Part 740, including § 740.2 „Restriction on all license exceptions“)
Oktober.2019
Amerikaanse producten en vallen dus
NO Is there an “X“ in the box? (Using the Commerce Country Chart (Supp. No. 1 to Part 738), CCL (Supp. No. 1 to Part 774))
A TO B
het buitenland worden gescreend. Niet alleen tegen de nationale en
A TO B
20
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
21
niet als wederuitvoer. Die vallen dus
Het checken van de productlijs-
Om te achterhalen of voor een speci-
verklaard voor goederen die aan de
treffen als ze zakendoen met deze
mentatie vereist. Een goede check of
onder de Amerikaanse importwet-
ten is de eerste stap om de vergun-
fieke wederuitvoer een vergunning
Verenigde Staten zijn gelinkt:
personen.
producten onder de exportcontrole-
geving, niet exportwetgeving.
ningseisen in kaart te brengen – en
volgens de EAR nodig is, kunnen
• Denied Persons List (DPL): BIS
Bedrijven die willen weten wat de
dus de basis voor een betrouwbare
bedrijven de Reasons for Control
heeft een embargo ingesteld tegen de
belangrijkste aandachtspunten bij
exportcontrole-organisatie.
Alle
raadplegen die zijn gedefinieerd in
geregistreerde personen. De wette-
exportcontroles zijn, moeten zichzelf
exporterende
dienen
de ECCN. Alleen als het vakje voor
lijke consequentie van een match met
uitgesloten van handel in Ameri-
zijn ingekocht en hoe deze produc-
vier vragen stellen: Wat wil ik verstu-
te controleren of hun producten
het land van bestemming in de CCC
de DPL is een uitgebreid verbod op
kaanse munitie.
ten volgens de Amerikaanse lijst voor
ren? Waarnaar wil ik dat versturen?
componenten, software of techno-
is aangevinkt, is een vergunning
handel met Amerikaanse producten.
Aan wie wil ik dat versturen? En waar
logieën bevatten met kenmerken
nodig. Voordat daadwerkelijk een
• Entity List (EL):
worden de goederen voor gebruikt?
die overeenkomen met de ECCN-
vergunning voor wederuitvoer bij
Volgens de Amerikaanse autori-
beschrijvingen op de CCL.
BIS wordt aangevraagd, is het eerst
teiten bestaat er een risico dat de
Alle Amerikaanse producten die op
zaak om te checken of deze transac-
geregistreerde personen betrokken
In vergelijking met de Europese
exportcontrolewetgeving vereist is,
basis van hun technische specificaties
tie in aanmerking komt voor een
zijn bij de verspreiding van massa-
exportcontrolewetgeving,
die
is het belangrijk om ook aandacht te
niet kunnen worden gekoppeld aan
uitzondering conform § 740 EAR.
vernietigingswapens en rakettech-
momenteel
vangnetclausules
houden voor de Europese exportcon-
Productlijsten voor exportcontroles
bedrijven
wetgeving vallen is alleen mogelijk
• List of Statutorily Debarred
als de masterdata laten zien welke
Parties (LSDP):
producten in de Verenigde Staten
De personen op deze lijst zijn
tweeërlei gebruik moeten worden geclassificeerd.
Beoogd gebruik
In aanvulling op deze grondige checks die voor de Amerikaanse
vier
een ECCN, worden geclassificeerd
Als het land van bestemming Iran,
nologie. Een match met deze lijst
bevat, staan in § 744 EAR bedui-
trolewetgeving. Uiteindelijk vallen
De basis voor elke exportcontrole is
als EAR99. Deze EAR99-goederen
Noord-Korea, Syrië of Cuba is,
betekent dat een vergunning nodig
dend meer voorbeelden van beoogd
alle producten van alle Europese
de classificatie van goederen op basis
zijn dus niet-geregistreerde bulkgoe-
verwijst het CCC naar de regelge-
is voor de handel met bepaalde
gebruik waarop gecontroleerd moet
bedrijven onder alle wet- en regel-
van de technische omschrijvingen
deren. Voor EAR99-goederen kan
ving voor embargo’s uit § 746 EAR.
Amerikaanse producten die in de
worden. Voor bedrijven die handelen
geving van de Europese Unie. Om
op de productlijsten voor export-
een vergunning nodig zijn op basis
In aanvulling op § 746 EAR vallen
lijst zijn genoemd.
in Amerikaanse producten luidt het
schendingen van exportcontrolewet-
controle. Dergelijke productlijsten
van hun bestemming, de eindge-
transacties met landen waarop een
advies om goed te kijken naar deze
geving te voorkomen, is het zaak dat
vormen het traditionele instrument
bruikers of het beoogde gebruik.
embargo rust ook onder de regelge-
lijst om te checken of het beoogd
bedrijven binnen hun organisatie
voor exportcontroles in zowel de
Geclassificeerde
Amerikaanse
ving van de Office of Foreign Assets
Amerikaanse inlichtingen wijzen
gebruik problematisch is en aan alle
een organisatiestructuur voor beide
Europese Unie als de Verenigde
producten moeten dus ook op deze
Control (OFAC). Die stelt expliciet
erop dat de geregistreerde perso-
wettelijke vereisten voldoet.
jurisdicties opzetten en van export-
Staten.
drie aspecten worden gecontroleerd.
vergunningseisen
nen betrokken zijn bij verschillende
De goederen waarop de Ameri-
aan
EAR99-
geclassificeerde bulkgoederen.
kaanse exportcontrolewetgeving van toepassing is, staan beschreven in de Amerikaanse Commerce Control List
• Specially Designated Nationals List (SDN):
activiteiten die een bedreiging vormen voor de veiligheid van de
Bestemming is doorslaggevend
(CCL) met verwijzing naar hun tech-
Verenigde Staten. Wat de wettelijke
Naleven van embargo’s tegen individuen
deze lijst is, hangt af van het betref-
Of het nu gaat om Europese of Ameri-
fende sanctie-programma.
kaanse exportcontrolewetgeving: in
Anders dan volgens Art. 3 van de
trol Classification Numbers (ECCN).
EC Dual-Use Regulation, is volgens
De
Net als Annex I van de Europese
de Amerikaanse wet voor weder-
wetgeving omvat ook restricties op
regeling over goederen voor tweeër-
uitvoer geen algemene vergunning
basis van de eindgebruiker. Als de
waren niet in staat om adequate
lei gebruik (EC Dual-Use Regulation
vereist bij de wederuitvoer van
ontvanger van Amerikaanse produc-
controles uit te voeren vooraf-
428/2009), omvat de CCL ook met
alle geregistreerde goederen voor
ten op een Amerikaanse sanctie-
gaand aan of na afloop van
name strategisch relevante goederen
tweeërlei gebruik. Wat van belang
lijst staat, kan – afhankelijk van
zendingen naar de personen op de
die gerelateerd zijn aan de resoluties
is in de Amerikaanse wet is de
de sanctielijst – een handelsver-
Univerified List. Vanuit Ameri-
van het exportcontrole-regime. De
bestemming van de goederen voor
bod gelden of een vergunning nodig
kaans perspectief is het onzeker
CCL in de Verenigde Staten en
tweeërlei gebruik. Dat is waarom
zijn. Ter vergelijking: een match op
of deze personen voldoen aan de
Annex I van de Dual-Use Regulation
de CCL is aangevuld met een lijst
de Europese CFSP-lijst leidt altijd
eisen om Amerikaanse producten
in de Europese Unie zijn daarom
van landen: de Commerce Country
tot een uitgebreid handelsverbod.
te ontvangen. De UL waarschuwt
identiek omdat ze verwijzen naar
Chart (CCC Supplement Nr. 1 to
Er zijn vijf lijsten die de Verenigde
bedrijven dat ze de hoogste
hetzelfde regime.
Part 738 EAR).
Staten wereldwijd van kracht heeft
voorzorgsmaatregelen moeten
exportcontrole-
een
dagelijkse
routine
maken.
Accurate masterdata noodzakelijk
consequentie van een match met
nische kenmerken in de Export Con-
Amerikaanse
controles
• Unverified List (UL):
alle gevallen is degelijk onderhoud
De Amerikaanse autoriteiten
van masterdata en uitgebreide docu-
De auteur: Björn Helmkes Zijn nieuwsgierigheid naar dit thema werd aangewakkerd door een expert, die het vakgebied rondom oorsprong en preferenties betitelde als de 'Champions League' van de internationale handel. Helmkes: „Daar zit wat in. Alleen wie professioneel met deze zaken omgaat, kan winnen."
23
Douanerecht
Europese jurisprudentie: de ‘Champions League’ van het douanerecht In veel lidstaten – ook Nederland – is niet altijd duidelijk hoe de Europese wetgeving moet worden uitgelegd. In die gevallen doet het Europese Hof van Justitie in Luxemburg uitspraak. Twee recente arresten in zaken van CEVA Freight en Federal Express hebben grote implicaties voor importerende en exporterende bedrijven.
Winnen is fijn, verliezen doet pijn. Het
Het Hof van Justitie heeft op 11 juli
dameselftal van Nederland kan dat
2019 twee interessante arresten
beamen na het afgelopen WK Voet-
gewezen, welke ik in dit artikel zal
bal. Tweede worden is een fantastisch
toelichten.
resultaat, maar valt toch tegen.
Het eerste arrest heeft betrekking op
Binnen het douanerecht is het
de wijziging of herziening van een
niet zozeer een kwestie van eerste,
douaneaangifte. De Nederlandse
tweede of derde worden. Het is een
douane heeft altijd het standpunt
kwestie van volledig gelijk krijgen
ingenomen dat een aangifte niet kan
of geheel verliezen. Daarbij gaat het
worden herzien als er niet sprake
vaak om zware complexe materie.
is van een onbedoelde vergissing.
In diverse gevallen is het zelfs voor
Jarenlang is hierover geprocedeerd
nationale rechters niet duidelijk hoe
en de Hoge Raad heeft uiteindelijk
de Europese wetgeving moet worden
prejudiciële vragen gesteld. Met het
uitgelegd. In die gevallen stelt een
arrest in de zaak Ceva (C-249/18) is
rechterlijk college – in Nederland
hierover definitieve duidelijkheid
vaak de Hoge Raad – prejudiciële
gekomen.
vragen aan het Hof van Justitie van
Daarnaast heeft het Hof van Justi-
de Europese Unie in Luxemburg.
tie op dezelfde dag geoordeeld over BTW bij invoer in de zaak Federal Express
(C-26/18).
In
beginsel
Twee interessante arresten
volgt de BTW bij invoer het doua-
In Luxemburg wordt dus op het
douaneschuld ontstaat, dan ook een
hoogste niveau recht gewezen. Er
BTW-schuld ontstaat. De vraag is
wordt inzicht gegeven in de Euro-
echter of het de bedoeling is om de
nerecht en dat betekent dat als een
pese wetgeving door toe te lichten
zeer formalistische aanpak die voor
hoe een bepaling moet worden
het douanerecht geldt, ook toe te
geïnterpreteerd. Het douanerecht
passen voor de BTW. Op die vraag
is volledig geharmoniseerd. Dat
is nu ook een antwoord gekomen.
betekent dat bijna alle regels door de EU worden gemaakt. Maar het zijn de lidstaten zelf en de douaneautoriteiten
die
deze
Wijziging van de aangifte
regels
toepassen en dus moeten inter-
Laten we dieper ingaan op het
preteren. Dat heeft tot gevolg
eerste arrest. Niet elke aangifte is
dat juist in het douanerecht veel
– achteraf bezien – juist. Dat leidt
prejudiciële vragen worden gesteld
vaak tot correcties, maar soms kan
en beantwoord. Procederen bij
het probleem ook worden opgelost
het Hof van Justitie mag dan ook
door de aangifte te herzien. Bijvoor-
gerust gezien worden als de Cham-
beeld door een andere regeling te
pions League van het douanerecht.
kiezen, alsnog een andere transac-
A TO B
24
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
25
tie als basis te gebruiken of een
douanerecht
het
herziening wél mogelijk moet zijn.
Griekenland onder de douanerege-
ren in het economische circuit van
staat dat de goederen de lidstaat of
oorsprongscertificaat te overleggen.
nultarief. Althans, dat dacht de
Uiteindelijk heeft het Hof van Justi-
ling extern communautair douane-
de Unie zijn terechtgekomen of
de EU hebben verlaten. Denk aan
Dit laatste voorbeeld – het achteraf
logistiek
Nadat
tie op 11 juli 2019 arrest gewezen en
vervoer geplaats. Van belang is dat
dat louter het risico dat zij daarin
een niet-zuivering van douanever-
overleggen van een oorsprongs-
vele jaren waren verstreken, nam
inderdaad geoordeeld dat wél tot
de goederen daadwerkelijk in Grie-
terechtkomen voldoende is. Volgens
voer of goederen die onder actieve
certificaat – levert haast nooit
de douane het standpunt in dat de
herziening van de douanewaarde
kenland zijn aangekomen.
het Hof van Justitie hanteert de
veredeling zijn gebracht zonder de
problemen op. Dan is de douane
classificatie anders moest luiden.
kan worden verzocht.
Nu zijn in Duitsland onregelmatig-
Duitse douane terecht het uitgangs-
formaliteiten te volgen, maar waar-
doorgaans bereid de aangifte te
Met als gevolg dat hierdoor een
Deze uitspraak heeft ook vergaande
heden geconstateerd bij het extern
punt dat bij onttrekking in een
bij wel telkens met zekerheid kan
wijzigen en een lager douanerecht
hoger douanerecht van toepassing
gevolgen voor andere aspecten in
communautair
lidstaat ook de BTW-schuld in die
worden vastgesteld dat de goederen
toe te passen. In andere gevallen
was. De logistiek dienstverlener
het douanerecht. Want niet alleen
Als gevolg hiervan heft de Duitse
lidstaat ontstaat. Maar dat is slechts
de EU hebben verlaten. In die geval-
komt de douane al vrij snel met
wenste daarom alsnog de inko-
bij herziening van de douanewaarde
douane BTW bij invoer. De vraag
een uitgangspunt. Omdat vaststaat
len werd tot nu toe aangenomen dat
de stelling dat herziening van de
opprijs – ook een toegestane doua-
komt de douane met de stelling dat
is of deze BTW bij invoer terecht is
dat de goederen van Duitsland
ook een BTW-schuld ontstaat. Dat
aangifte niet meer mogelijk is. De
newaarde – te hanteren. Om die
herziening niet mogelijk was. Dit
verschuldigd in Duitsland, terwijl
zijn uitgevoerd naar Griekenland,
lijkt na dit arrest niet juist te zijn.
aangedragen reden: de aangever
lagere douanewaarde te gebruiken,
mantra wordt wel vaker gehanteerd
de goederen in Griekenland zijn
oordeelt het Hof dat er - anders
heeft een bewuste keuze gemaakt
moest de douaneaangifte worden
bij een verzoek om herziening van
aangekomen.
dan volgens het douanerecht - geen
en kan daar niet zomaar op terug-
herzien. De douane weigerde deze
een aangifte met als argument dat
voldoende reden is om aan te nemen
komen.
herziening echter.
geen sprake is van een onbedoelde
dat de goederen in het econo-
gold
namelijk
dienstverlener.
Die stellingname blijkt nu defini-
vergissing. Ten onrechte, zo blijkt
tief onjuist. Het Hof van Justitie
nu dus definitief.
heeft namelijk in het arrest Ceva blijkt dat herziening – of anders
Dat heeft uiteindelijk geleid tot meerdere rechtszaken, waarbij de
van
misch circuit van Duitsland terecht zijn gekomen. Er is dus ook geen BTW-schuld ontstaan in Duitsland.
geformuleerd:
–
Niet in het economisch circuit terecht gekomen
Prejudiciële vragen
een duidelijk oordeel geveld waaruit wijziging
douanevervoer.
BTW bij invoer
de aangifte wel degelijk mogelijk
Rechtbank Noord-Holland herzie-
Het tweede arrest op dezelfde dag
is. In deze casus gaat het over een
ning niet mogelijk achtte, maar de
betreft BTW bij invoer. Als goede-
In deze procedure is het met name
Ook dit arrest heeft vergaande gevol-
van belang of BTW bij invoer afhan-
gen. Het gebeurt regelmatig dat een
kelijk is van het feit dat de goede-
douaneschuld ontstaat terwijl vast-
De auteur: Bart Boersma is eigenaar van Customs Knowledge. Customs Knowledge houdt zich bezig met advies, juridische procedures en training op het gebied van douane & internationale handel. Bart heeft zich als advocaat, docent, annotator en arbiter gespecialiseerd in dit gebied. Voorts is Customs Knowledge, samen met Sdu en evofenedex, organisator van het jaarlijkse Nationaal Douanecongres en het Trade Compliance Congres.
logistiek dienstverlener, Ceva, die
Douanekamer van het Gerechtshof
ren de EU binnenkomen en in de
goederen heeft ingevoerd tegen de
Amsterdam vervolgens weer wel.
EU achter blijven, is veelal BTW
verkoopprijs. Ceva kende ook de
De Staatssecretaris van Financiën
verschuldigd. Daarbij worden de
inkoopprijs, maar vond het eenvou-
wenste zich daar echter niet bij neer
regels van het douanerecht toege-
diger – wegens systeemtechnische
te leggen en diende beroep in cassa-
past. Maar gelden deze regels altijd
Meer weten over de gevolgen van de arresten uit dit arti-
redenen – om de verkoopprijs als
tie in. Uiteindelijk heeft de Hoge
onverkort?
kel? Bekijk de webinars op het Youtube kanaal van
douanewaarde te hanteren.
Dat
mocht
ook en had geen gevolgen, want volgens
het
Het
Hof
van
Justi-
Raad prejudiciële vragen gesteld.
tie oordeelt in het arrest Federal
Customs Knowledge met de volgende titels:
Op 14 februari 2019 heeft
Express dat de `BTW-soep' niet zo
• Herziening douaneaangifte – arrest Ceva
Knowledge
heet wordt gegeten als de `doua-
• BTW bij invoer – gevolgen arrest Federal Express
in Luxemburg voor
ne-soep'. De douane- en BTW-regels
Customs
zijn niet altijd `1-op-1' toepasbaar.
In de webinars op YouTube besteedt Customs Knowledge
Wat
Goederen
tevens aandacht aan ontwikkelingen omtrent BTW in de
afkomstig uit derde landen worden
internationale handel (zowel invoer als intracommunau-
via luchtvervoer naar Duitsland
taire transacties) en de harde aanpak in de strijd om BTW-
raal een conclusie
met eindbestemming Griekenland
fraude. Hoe gaan de belastingdienst en douane hiermee
is gewezen. Daarin
gebracht. De goederen worden voor
om? En klopt die aanpak wel?
het Hof van Justitie pleidooi waarna
gevoerd, door
de
advocaat-gene-
concludeert
hij
dat
was
het
geval?
het vervoer van Duitsland naar
A TO B
26
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
27
IT-security
Het zwakke punt: de mens Wie zijn IT-systemen wil beveiligen, moet niet alleen aan technische oplossingen denken. Nog belangrijker is het om de medewerkers in het bedrijf bewust te maken van de risico’s en hen te trainen in IT-security.
Sebastian Schreiber staat op een groot podium.
behulp
Honderden toeschouwers volgen ingespannen zijn
‘shellcode-loader’
minimalistische bewegingen, die zich beperken tot het
vermomd. Meteen
bewegen en klikken van een computermuis.
herkent het anti-
van
een
Schreiber is geen performance-kunstenaar, maar een
virus-programma
expert in IT-security. Hij is bezig om live een compu-
dit virus niet meer
ter te hacken om aan te tonen hoe kwetsbaar IT-syste-
als
men kunnen zijn. Met enkele klikken verlaagt hij de
bestand. “Wie een beetje
een
gevaarlijk
prijs van een wellness-cadeaukaart – hij weet waar de
zijn best doet, krijgt elk compu-
zwakke plek van deze online winkel zit.
tervirus langs de virusscanner”, verklaart
Natuurlijk koopt hij de cadeaukaart met de aangepaste
Schreiber.
prijs niet, want dat is strafbaar. Maar toch: “Vaak hoeft een aanval op een IT-systeem niet erg ingewikkeld te zijn”, zegt de oprichter en directeur van SySS,
Talrijke bedrijven aangevallen
een dienstverlener op het gebied van IT-security met een kantoor in Tübingen, iets ten zuiden van Stuttgart.
Dat klinkt verontrustend, met name omdat het totale
“Onze beveiligingstesters doen in feite niets anders
aantal computervirussen stijgt. Volgens een onder-
dan het zoeken naar de plekken in systemen van klanten die bij de beveiliging over het hoofd zijn gezien.”
zoek uit 2018 zijn er meer dan 800 miljoen bekende computervirussen. En dagelijks komen daar meer dan 390.000 varianten bij. Met deze aantallen is het niet verwonderlijk dat talrijke
Antivirus-software vaak onvoldoende
bedrijven slachtoffer worden van aanvallen op IT-
Een voorbeeld van een gat in de beveiliging – vaak
ting wordt twee derde van de bedrijven getroffen,
systemen of andere security-problemen. Naar schatook bij grotere bedrijven – is te vinden bij de bescher-
ondanks alle geïnstalleerde virusscanners en firewalls.
ming
Hoe kunnen bedrijven zich daartegen beschermen?
tegen
kwaadaardige
softwareprogramma’s.
“Het vertrouwen in antivirus-software is naar mijn
Een belangrijke rol is weggelegd voor de medewerkers.
mening veel te groot”, zegt Schreiber. Alleen daardoor
“Vaak is de mens de factor die de meeste aandacht
is te verklaren dat zelfs oude computervirussen zoals
vraagt”, stelt Martin Setzler, het bestuursraadlid die
‘Wannacry’ nog steeds IT-systemen weten
bij AEB verantwoordelijk is voor services, IT
binnen te dringen.
en interne communicatie. Want
Hij laat meteen zien hoe een antivi-
veel risico’s zijn technisch niet
rus-programma
met
slechts
enkele
klikken om de tuin is te leiden. In korte tijd heeft hij een computervirus met
eens zo heel erg ingewikkeld te ondervangen.
A TO B
28
Duidelijkheid is nodig
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
29
benadrukt Setzler. Ook nieuwe collega’s moeten vanaf
schrijft: altijd de ‘laatste stand der techniek’ inzetten.
stroom uitvalt, blijft kritieke elektrische apparatuur
de allereerste minuut weten hoe ze met IT-security en
Daarbij moet steeds worden gecontroleerd of applicaties
dan toch draaien. Daarnaast kunnen op andere loca-
De mens als belangrijkste risicofactor – dat is ook de
gegevensbescherming moeten omgaan.
voldoen aan de regels voor gegevensbescherming. Want
ties noodstroomaggregaten worden neergezet. Of nog
uitkomst van verschillende onderzoeken naar de IT-
Het volstaat echter niet om hen alleen de regels voor
die applicaties worden steeds slimmer en gebruiken
beter: een noodstroomvoorziening die bij incidenten de
beveiliging van bedrijven. Medewerkers veroorzaken de
te lezen of papieren te laten ondertekenen. Ze moeten
steeds grotere databases.
belangrijkste hardware verder van stroom voorziet.
grootste problemen met IT-security. Als medewerkers
begrijpen waarom IT-security belangrijk is. En dat het
Zo analyseren de next-generation antivirusprogramma’s
ongeconcentreerd, vermoeid, overwerkt of verveeld zijn,
daarbij ook om de beveiliging van hun eigen werkplek
ondertussen de prestaties van computers en controle-
is dat een goede voedingsbodem voor fouten – ook op het
gaat.
ren ze niet alleen meer losse bestanden of bijlagen van
Security is een proces
gebied van IT-security. Zijn ze ontevreden of voelen ze
e-mails. Een dergelijk systeem slaat bijvoorbeeld alarm
zich onrechtvaardig behandeld, dan kunnen ze zelfs een
wanneer een computer in korte tijd veel bestanden van
Vanwege de snelle veran-
de centrale harde schijf gebruikt of plotseling honderden
deringen in technologie, maar ook door
e-mails tegelijkertijd verstuurt.
de focus op medewerkers mag duidelijk zijn: IT-security
actieve bedreiging voor het bedrijf vormen.
Technisch op de hoogte blijven
Wie zijn bedrijf wil beschermen tegen aanvallen op IT-systemen, zal daarom eerst de kennis en het bewust-
De risico’s nemen flink toe door de toenemende comple-
is geen status die op enig moment is bereikt en voor altijd
zijn over de gevaren en risico’s bij medewerkers moeten
xiteit en snelheid waarmee IT-systemen veranderen.
blijft voortduren. IT-security is een zelfstandig, continu
vergroten. Met name omdat de misleidende acties en trucjes van de aanvallers steeds geraffineerder worden.
Oppassen voor emails en usb’s
“Zelfs IT-experts zoals wij
Dubbele beveiliging werkt beter
proces dat alleen functioneert met een duidelijke strate-
moeten er continu
gie. Maar ook dan, benadrukt Schreiber tijdens zijn live
achteraan om mee
Een zinvolle technische voorzorgsmaatregel is alles
hackpoging op het podium: “Een honderd procent veilig
te krijgen wat daar-
redundant uitvoeren om het bedrijf op die manier tegen
IT-systeem bestaat niet.”
buiten allemaal ge-
onvoorziene situaties te beschermen. Als één component
beurt”,
vastloopt of uitvalt, kan de andere de beschermings-
zegt
Setzler.
Voor alle medewerkers moet het kraakhelder zijn dat ze
Een belangrijke techni-
functie overnemen.
niet op bijlagen in e-mails van onbekende of verdachte
sche voorwaarde is dat
Zo maken sommige bedrijven al gebruik van systemen
afzenders moeten klikken. Het kan niet zo zijn dat ze
bedrijven altijd actuele
voor een ononderbroken stroomvoorziening; als de
niet-gecontroleerde usb-sticks in bedrijfscomputers
software zoals bijvoor-
steken of mobiele apparatuur via de usb-poort van
beeld virusscanners en
bedrijfscomputers opladen. Want vaak belanden compu-
moderne
De auteur: Nicole de Jong heeft een ‘live hacking-sessie’ met Sebastian Schreiber bijgewoond en was verbluft hoe snel deze IT-expert systemen en computers kon kraken. Ze was verbaasd hoe groot de gaten in de IT-security van veel bedrijven zijn en heeft uit voorzorg meteen een virusscanner op haar smartphone geïnstalleerd.
firewall-cons-
tervirussen via dergelijke routes op de systemen van
tructies moeten gebruiken. Het is belangrijk om altijd
bedrijven.
de nieuwste technologie in te zetten.
“Medewerkers moeten altijd achtzaam zijn en weten
Dat is ook wat de nieuwe Algemene Verordening Gege-
bij wie ze moeten zijn als zich een incident voordoet”,
vensbescherming (AVG) van de Europese Unie voor-
Up-to-date zijn is een must Wie zich wil informeren over IT-security, kan vakbeurzen bezoeken zoals Infosecurity.nl
5 tips voor IT-security Actuele ontwikkelingen volgen en opvolgen, de laatste stand der techniek gebruiken.
Security-procedures invoeren en steeds weer oefenen, zodat ze betrouwbaar functioneren.
op 30 en 31 oktober 2019 in de Jaarbeurs te Utrecht. “Daarnaast is het zinvol om vak-
Mensen vertellen wat ze moeten doen en laten – IT-security moet hen in het DNA gaan zitten.
media, nieuwsbrieven en blogs te lezen over wat komen gaat – denk aan kunstmatige intelligentie en de impact daarvan”, adviseert IT-expert Martin Setzler van AEB. Ook zinvol is het om documentatie te raadplegen op de website van brancheorganisaties zoals Cyberveilig Nederland (www.cyberveilignederland.nl). Tot slot geeft de overheid veel tips en adviezen in de vorm van rapporten, factsheets, richtlijnen en whitepapers. Kijk daarvoor op de website van het Nationaal Cyber Security Centrum (www.ncsc.nl).
Inspiratie van buiten halen en het bedrijf op gaten in de beveiliging laten testen, het liefst meerdere keren per jaar.
IT-security moet niet de ‘hobby’ van een enkeling zijn, maar een vanzelfsprekend onderdeel van de verantwoordelijkheid van alle medewerkers.
Douaneaangiften
Digitaliseren en integreren In dit digitale tijdperk staan bedrijven onder druk om hun internationale supply chains te moderniseren. In de kosten snijden, de concurrentie voor blijven en tegemoetkomen aan de toenemende eisen van klanten: dat zijn de belangrijkste uitdagingen. Wat is de beste strategie?
A TO B
32
Verladers uit alle sectoren streven
Douaneprocessen in g eigen beheer: self-filin �
naar lagere supply chain kosten,
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
33
fragmentatie leidt tot een gebrek
een email met instructies en de
data en papieren documenten, wat
om hun processen te stroomlijnen
aan
aan
noodzakelijke documenten zoals
het lastig maakt om overzicht te
en versnellen, terwijl de transactie-
behouden.
transparantie,
gebrek
uniforme processen en standaar-
een pro forma factuur. De meeste
den en uiteindelijk inefficiëntie en
douaneagenten beschikken over
talisering. Het terrein van douane-
verhoogde risico’s.
een klein leger van administra-
management is een voor de hand
Het wordt hoog tijd dat deze
tieve krachten die de noodzake-
grotere transparantie en snellere doorlooptijden door inzet van digi-
lijke data handmatig in hun eigen
liggend startpunt. Denk aan de
Met de huidige supply chains die de
uiteenlopende
vele wet- en regelgeving, de vele
hele wereld afdekken en de interna-
worden geharmoniseerd, dat rele-
systeem
standaard processen en alle admi-
tionale markt die steeds competi-
vante systemen aan elkaar worden
juiste aangifte te kunnen maken.
nistratieve taken.
tiever wordt, worden de prestaties
gekoppeld of dat simpelweg één
douaneprocessen
Maar terwijl verschillende disci-
van onze supply chains steeds meer
centraal
plines en sectoren inmiddels de
afhankelijk van efficiëntie aan de
geïmplementeerd.
vruchten van digitalisering plukken,
landsgrenzen. Bedrijven kunnen
Dat leidt tot stroomlijning van
staan bedrijven nog steeds terug-
zich in het hele traject, van inkoop
douaneprocessen
houdend tegenover digitalisering
tot distributie, geen vertragingen
juiste
fundament
van internationale handelsproces-
in douaneprocessen meer veroor-
stige
veranderingen.
douanesysteem
invoeren
teneinde
de
de betrokken partijen in douane-
Kosten besparen, en processen versnellen risico’s minimaliseren: integratie middels IT 3
wordt
processen leidt tot inefficiënties in de operatie en onnodige risico’s in de supply chain. In het ideale geval zijn de douane-gerelateerde data op elk moment op elke locatie beschikbaar via een centraal plat-
Gescheiden silo’s en
kosten en fouten afnemen. Het gebrek aan integratie tussen
form. Het is bovendien een kostbare exer-
Gescheiden silo’s met data in
Als deze goederen eenmaal zijn
citie, omdat de handmatige invoer
verschillende landen en vestigin-
toekom-
geëxporteerd, worden de te archi-
van data door agenten ongetwij-
gen – of in bezit van douaneagen-
Bovendien
veren documenten (zoals de export-
feld tot uitdrukking komt in hogere
ten – dienen daarvoor te worden
biedt
voor
het
sen. Nu de druk om te digitalise-
loven.
verschaft dat de vrijheid om zo
begeleidende
en
factuurbedragen. De kosten voor
samengevoegd. Dat vraagt om een
ren stijgt en de globalisering in de
Maar zodra goederen de grens
nodig aanvullende, waarde-toevoe-
uitklaringsbewijzen) meestal weer
dataoverdracht per email kunnen
IT-oplossing met een ongehinderde
gende douaneprocedures te imple-
per email of soms zelfs per koerier
vijftig procent meer bedragen dan
datauitwisseling in beide richting-
menteren,
automatische
teruggestuurd. Dat is natuurlijk
bij gebruik van een geïntegreerde
en. Een oplossing bovendien die
productclassificatie of beheer van
een inefficiënt, arbeidsintensief en
oplossing. Het mag duidelijk zijn:
standaard interfaces, transparantie
vergunningen.
foutgevoelig proces. Een proces dat
het integreren van agenten met de
en eenvoudige toegang voor alle
resulteert in gescheiden silo’s met
eigen IT-systemen helpt bedrijven
betrokken partners biedt.
handel weer toeneemt, worstelen
overgaan,
veel bedrijven met het formuleren
keld. Verschillende landen gebrui-
van de juiste douanestrategie.
ken
wordt
verschillende
het
ingewik-
IT-systemen:
het Verenigd Koninkrijk gebruikt bijvoorbeeld
Waarde creëren
CHIEF/CDS,
zoals
Duits-
documenten
land werkt met ATLAS, in Zwitserland gaat het om e-dec en in Neder-
Deze uitdaging wordt alleen maar
land staan we aan de vooravond van
groter door de enorme dynamiek
de overstap van AGS op DMS. En
in internationale handel – denk
afhankelijk van het klanten- en leve-
aan de escalerende handelsoor-
ranciersbestand spelen bijvoorbeeld
log tussen de Verenigde Staten en
ook de Amerikaanse en Chinese
China en de aanhoudende onzeker-
douaneautoriteiten met hun IT-sys-
heid rondom de Brexit.
temen een belangrijke rol.
Uitbesteding van douanemanagement: inschakelen van doua neagenten 2
Vergeet echter niet dat juist die
Als douaneprocessen ingewikkeld
dynamiek kansen biedt. De inter-
worden,
nationale handel is onlosmakelijk
Tijd voor harmonisatie
kiezen
veel
bedrijven
voor samenwerking met experts of
verbonden met verandering. Wie
voor gehele of gedeeltelijke uitbe-
met de juiste digitale aanpak grip
Veel bedrijven die zelf hun doua-
steding aan douaneagenten. Maar
krijgt en houdt op zijn handels-
neaangiften indienen (self-filing)
de uitvoering van deze uitbestede
verdienen
werken nog steeds met aparte
douaneprocessen is in de praktijk
en waarde creëren – juist nu de
processen,
kan
geld
douaneteams voor elk gebied. Al
vaak niet zo digitaal.
veranderingen op dit terrein groter
die
elk
Neem bijvoorbeeld een exportzen-
zijn dan ooit. Maar wat is de beste
gebied verschillende lokale stand-
ding. Doorgaans stuurt het expor-
aanpak?
alone
terende bedrijf zijn douaneagent
teams
gebruiken
voor
douanesystemen.
Deze
De auteur: René Wijnants heeft meer dan 500 software implementaties op zijn naam. Met ruim 15 jaar ervaring is deze sales manager van AEB Nederland expert te noemen op het gebied van douane en logistiek. Hij begrijpt als geen ander de kansen en risico's die komen kijken bij grensoverschrijdende handel.
A TO B
34
aangiften Rekenvoorbeeld: Zelf doen of uitbesteden? Is het goedkoper om zelf de aangiften van import- en exportzendingen te verzorgen of om dat uit te besteden aan een douaneagent? Het is een vraag die veel bedrijven zichzelf regelmatig stellen. Er is nog een derde optie: het douaneplatform van AEB met het netwerk van AEB-douaneagenten. Of zelf doen goedkoper is dan uitbesteden, hangt af van het aantal en de aard van de zendingen. Een douaneagent vraagt gemiddeld € 18 tot € 35 voor een exportzending en € 65 tot € 90 voor een importzending. De hoogte van het bedrag bepaalt de agent op basis van het totaal aantal aangiften en het aantal regels per aangifte. Ook is relevant of voor de aangifte extra handelingen verricht moeten worden, denk aan accijnsgoederen, groente/fruit of dual use-goederen. Bedrijven die de douaneaangiften in eigen beheer houden, zullen zelf moeten investeren in deskundige medewerkers. De kosten daarvan lopen al gauw op tot € 75.000 per medewerker per jaar. Daar komen nog extra kosten bij voor gebruik van douanesoftware. Als die software niet is geïntegreerd met het ERP-systeem, gaat veel tijd van de medewerker verloren aan handmatige verwerking van data. Vergeet echter niet dat ook bij uitbesteding personeel nodig is voor de uitwisseling van data met de agent.
Geïntegreerd platform
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
35
rieven of het implementeren van nieuwe handels-
optie, zelf de aangiften verzorgen. Ook heeft het bedrijf
te maken met de integratie met het AEB-platform, waar-
overeenkomsten voor bestaande handelstrajecten. Als alle
net als bij uitbesteding nog steeds een halve FTE nodig
door veel handmatige werkzaamheden zijn geëlimineerd.
relevante douaneprocessen, data en partners eenmaal via
voor het versturen van informatie naar het AEB-platform.
Dankzij die lagere tarieven is optie 3 opeens goedkoper.
één systeem zijn geïntegreerd, genereert dat extra waarde.
Maar het grootste verschil is dat de douaneagenten uit het
Dat voordeel is nog groter in situaties waarin het aantal
netwerk van AEB lagere tarieven hanteren met kortingen
aangiften lager ligt.
die kunnen oplopen tot 50 procent. Dat heeft onder meer
AEB-douaneplatform Naast zelf doen of uitbesteden bestaat er nog een derde optie: gebruik maken van de douanediensten van AEB. AEB levert namelijk niet alleen software waarmee bedrijven zelf aangiften kunnen verzorgen, maar biedt ook de mogelijkheid om gebruik te maken van de AEB-douaneagenten in vele landen wereldwijd. Klanten hoeven de informatie over de export- of importaangifte alleen maar
Personeel
via een interface naar het AEB-platform te sturen, waarna
Optie 1: Zelf doen met het AEB-douaneplatform
Optie 2: Uitbesteden aan een (non-AEB) douane-agent
Optie 3: AEB douaneagent + AEB-douaneplatform
€ 150.000,00 (2 FTE)
€ 37.500,00 (1/2 FTE)
€ 37.500,00 (1/2 FTE)
AEB de rest verzorgt. Dat biedt voordelen: een bedrijf dat een zending exporteert van Nederland naar Zwitserland, kan met diezelfde informatie via het AEB-platform direct een importaangifte in Zwitserland indienen. Deze optie is met name geschikt voor bedrijven die zelf niet de mensen of kennis hebben om aangiften te doen. Ook is AEB Customs Broker Integration een uitkomst voor bedrijven die zaken doen in meerdere landen en in al die landen een douaneagent gebruikt. Dat is kostbaar, onover-
AEB Customs Broker Integration
€ 13.431,00
AEB Export Filing: AGS – Business
€ 7.171,00
AEB Import Filing: AGS - Business
€ 12.491,00
Implementatie & training
€ 3.120,00
zichtelijk en uiteindelijk niet efficiënt.
Dertig procent goedkoper Welke van deze drie opties geniet nu de voorkeur?
€ 6.720,00
Douaneagent tarief export
€ 50.000,00 (€ 25/aangifte)
€ 25.000,00 (50% korting)
Douaneagent tarief import
€ 160.000,00 (€ 80/aangifte)
€ 80.000,00 (50% korting)
Dat wordt duidelijk met een rekenvoorbeeld. UitgangsDe regelgeving omtrent internationale handel en douane-
punt is een bedrijf dat per jaar 2.000 exportaangif-
processen verandert veelvuldig en onverwacht – denk
ten en 2.000 importaangiften indient. Een bedrijf dat
aan de impact die de Brexit kan hebben. Het voordeel van
besluit dit in eigen hand te houden, heeft 2 medewer-
een geïntegreerd douaneplatform is dat het eenvoudiger
kers nodig. Die kosten opgeteld € 150.000, waar per
wordt om veranderingen en strategie en processen door te
jaar nog eens € 19.662 bijkomt voor software. Uitbe-
voeren en nieuwe procedures toe te voegen.
steding aan een agent leidt tot een aanmerkelijk hogere
Een voorbeeld is het betreden van nieuwe markten
En wat kost het als het bedrijf gebruik maakt van de
of de overstap van self-filing (zelf aangifte doen) naar
douanediensten van AEB? De softwarekosten vallen ruim
douaneagenten. Of het doorvoeren van nieuwe invoerta-
dertig procent goedkoper uit in vergelijking met de eerste
kostenpost van € 247.500. Die optie valt dus af.
Totale kosten per jaar
€ 172.782,00
€ 247.500,00
€ 162,651,00
Totale kosten per aangifte
€ 43,19
€ 61,88
€ 40,66
De kosten van aangiften zelf doen of uitbesteden is afhankelijk van het aantal import- en exportaangiften.
A TO B
36
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
37
Digitalisering
Op weg naar een duurzame cacaoketen De internationale supply chain voor cacao staat voor grote uitdagingen. Het aanbod van cacaobonen uit Ivoorkust staat onder druk door de klimaatverandering, terwijl de productiviteit door een uiterst inefficiënte supply chain sterk achterblijft. Dat blijkt uit het rapport ‘Towards a sustainable agro-logistics in developing countries’ van Hogeschool van Amsterdam. AEB sprak met onderzoeker Abdel El Makhloufi, die pleit voor meer samenwerking tussen overheid en bedrijven, ook die uit Nederland.
Dertig jaar geleden beschikte Ivoor-
met het onderzoek, gefinancierd
kust over een redelijk goed wegennet
door de Wereldbank, de samenwer-
voor het transport van cacao naar de
king met San Pedro verbeteren. Dat
haven van San Pedro. Sindsdien
is nodig gezien de grote uitdagingen
heeft de overheid vrijwel niet meer
in deze supply chain. Een actueel
geïnvesteerd in onderhoud van het
probleem is de kwaliteit van de
wegennet. Het gevolg is dat de even-
cacao die merendeels in zakken aan-
eens verouderde vrachtauto’s op de
komt in Amsterdam. Naar schatting
wegen vol gaten een gemiddelde
tien tot vijftien procent van de cacao
snelheid van hooguit 35 kilometer
is niet geschikt voor verwerking,
per uur halen. “En dat is slechts één
ondanks alle kwaliteitscontroles die
De keten kent in Ivoor-
probleem. Een ander groot probleem
in Ivoorkust plaatsvinden. “Een uit-
kust vele schakels die
zijn de vele ‘checkpoints’ onderweg.
daging op lange termijn is de kli-
goed verdienen aan cacao,
Formeel zijn ze ingesteld om de vei-
maatverandering. Nu nog komt
maar weinig waarde toevoegen. De
in
Ivoorkust.
ligheid te waarborgen, maar infor-
meer dan veertig procent van de
overheid van Ivoorkust heeft gepro-
meel fungeren ze vooral als middel
cacao in de hele wereld uit Ivoorkust,
beerd minimumprijzen voor cacao
om het salaris van de mensen bij die
terwijl slechts dertig procent van de
te bedingen om op die manier de
checkpoints te verdubbelen. Chauf-
totale productie in het land zelf
leefomstandigheden van de boeren
feurs moeten betalen om met hun
wordt verwerkt. Maar de landbouw-
te verbeteren, maar tot nu met wei-
vrachtwagen vol cacao te mogen pas-
gronden die geschikt zijn voor de
nig succes”, stelt El Makhloufi.
seren”, vertelt Abdel El Makhloufi,
teelt van cacao, nemen in omvang
wetenschappelijk onderzoeker van
af”, weet El Makhloufi.
Handmatige administratie
de Hogeschool van Amsterdam. “Wij
De oplossing start bij de boeren in
hebben kunnen aantonen dat de pro-
Ivoorkust. In de regio rond San
ductiviteit van het cacaotransport
Pedro gaat het om meer dan 102.000
Het wegtransport naar San Pedro is
van de boeren naar de verwerkings-
boeren, die weinig ondernemend
al genoemd. Maar ook in San Pedro
industrie en de haven in San Pedro
zijn ingesteld en gebruik maken van
zelf verloopt de logistiek allesbe-
met dertig procent stijgt als de
traditionele
landbouwmethoden.
halve soepel. El Makhloufi heeft
checkpoints verdwijnen en de kwali-
Dat gaat onder meer gepaard met
twee maanden in Ivoorkust doorge-
teit van het wegennet enigszins ver-
een reeks plagen en ziekten, die tot
bracht en met eigen ogen gezien wat
betert.”
een productiviteitsverlies van dertig
elke dag opnieuw misgaat. “In San
tot veertig procent kunnen leiden.
Pedro is veel congestie, wat leidt tot
Het gevolg is een lage productiviteit
lange wachttijden voor de chauf-
en een laag inkomen. Bovendien
feurs die hun lading bij bedrijven en
ontvangen de boeren maar een frac-
in de haven willen lossen. De maga-
tie van de prijzen die op de wereld-
zijnen in San Pedro zijn tijdens het
Kwaliteit van cacao El Makhloufi heeft op verzoek van Havenbedrijf Amsterdam de volle-
markt voor cacao worden betaald.
hoogseizoen tot de nok toe gevuld,
dige supply chain van cacao in kaart
Prijzen die bovendien sterk fluctue-
terwijl ze in het laagseizoen halfleeg
gebracht. De haven van Amsterdam
ren. “De supply chain is buitenge-
staan. En het grootste deel van de
is de grootste importhaven van
woon gecompliceerd, mede door het
administratie gebeurt handmatig.
cacao, die van San Pedro de grootste
grote aantal spelers in de keten en de
Van digitalisering is niet of nauwe-
exporthaven. Het havenbedrijf wil
impact van de ‘informele’ economie
lijks sprake.”
A TO B
38
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
39
Ruim twee jaar geleden heeft het
leerde vrachtwagenscanner waar-
Een advies dat minder gemakkelijk
in verwerkingscapaciteit, maar de
mogelijkheid hun huidige machtspo-
de hele supply chain op een hoger
havenbedrijf van San Pedro een
mee vrachten worden gecontroleerd.
is uit te voeren, is het creëren van
overheid heeft dat geld niet. Ze
sitie in stand te houden. “Maar ook
niveau te brengen. Een hoger niveau
eerste stap gezet met de invoering
De handigste locatie voor zo’n scan-
meer transparantie in de supply
hopen op investeringen van grote
zij zien de dreigende impact van kli-
betekent
van een ERP-systeem, maar dat func-
ner is bij de toegang tot of op het ter-
chain. Meer transparantie ontstaat
handelaren in agrarische grondstof-
maatverandering op de aanvoer van
hogere productiviteit, hogere kwali-
kortere
doorlooptijden,
tioneert gebrekkig. Bovendien is
rein van de haven, maar in San
als de keten korter wordt gemaakt
fen zoals Cargill of Callebaut.”
cacao. Op lange termijn zijn ze
teit en lagere kosten. “En betere prij-
dat systeem niet gekoppeld met het
Pedro is die scanner buiten de haven
door overbodige, winst beïnvloe-
Ook het transparanter maken van de
gebaat bij een supply chain waarmee
zen voor de cacaoboeren in Ivoorkust. Uiteindelijk profiteert de hele keten.”
systeem van het Conseil du Café-
neergezet op ruime afstand van de
dende schakels te elimineren. Maar
supply chain start bij deze bedrijven.
de aanvoer ook in de toekomst is
Cacao (CCC), de instantie die onder
toegangspoorten tot de haven. Hoe
transparantie ontstaat ook door
Die hebben de macht om transpa-
gewaarborgd. Dat start met het creë-
meer toeziet op de kwaliteit van de
effectief is zo’n apparaat dan nog?
digitalisering van de hele supply
rantie af te dwingen en de middelen
ren van transparantie.”
cacao en documenten levert die
“De cacao-industrie is de belang-
chain. El Makhloufi denkt onder
om
El
Daarin is ook een actieve rol wegge-
daarin
te
investeren.
nodig zijn voor export. “Dat systeem
rijkste sector in het land, maar de
meer aan blockchaintechnologie. In
Makhloufi ziet dat die bedrijven op
legd voor Havenbedrijf Amsterdam.
is opgezet om bij te houden hoeveel
controles schieten tekort. Ook op het
andere supply chains zoals die van
twee gedachten hinken. Op korte
Samen met het havenbedrijf in San
cacao uit welke regio en uit welk
hoogste niveau.”
koffie wordt al geëxperimenteerd
termijn zijn ze gebaat bij gebrek aan
Pedro en de dominante bedrijven in
met blockchains. Foodretailers zoals
transparantie. Dat biedt hen de
de supply chain is het mogelijk om
dorp wordt aangevoerd, maar vooral om belastingen te kunnen innen. Niet om logistieke processen soepel
Wal-Mart en Albert Heijn hebben
Blockchaintechnologie
te laten functioneren”, aldus El
met een pilot onderzocht hoe blockchains de supply chains van respec-
Makhloufi, die internationaal ope-
Het onderzoek van de Hogeschool
rende
dienstverleners
van Amsterdam heeft geresulteerd
hoort klagen over de trage logistieke
in een simulatiemodel waarmee
“Maar het zal lastig worden om de
en administratieve processen. “De
onderzocht kan worden wat het
cacaoboeren in Ivoorkust ervan te
douane in Ivoorkust doet zijn werk
effect is van mogelijke ingrepen in
overtuigen dat ze data moeten invoe-
redelijk, maar werkt evenmin samen
de supply chain. Het advies om het
ren in een systeem. Datzelfde geldt
met de andere instanties. Het vele
wegennet te verbeteren en de check-
voor de corporaties waarin die boe-
papierwerk leidt tot verlies van tijd,
points op te heffen, komt daaruit
ren zijn verenigd. Die zitten klem
productiviteit en uiteindelijk ook
voort. Dat is een relatief eenvoudige
tussen de boeren en de handelaren
maatregel die in korte tijd voor veel
verderop in de supply chain en zijn
verbetering kan zorgen. Mits daar-
niet bijster efficiënt georganiseerd.”
logistiek
kwaliteit. Op dat vlak is nog een wereld te winnen.” Een voorbeeld is een recent
voor geld beschikbaar wordt gesteld.
geïnstal-
“Op basis van het simulatiemodel hebben we een serious game ontwik-
tievelijk mango’s en sinaasappelen transparanter
kunnen
maken.
Hopen op investeringen
keld, dat de instanties kan helpen om de juiste strategische
De overheid van Ivoorkust is van
keuzes te maken”, verklaart
goede wil. Eén van de belangrijkste
El Makhloufi.
wensen is het vergroten van de toegevoegde waarde in San Pedro. Op dit moment wordt dertig procent van de cacaobonen in Ivoorkust zelf verwerkt. Binnen enkele jaren moet dat zijn gegroeid tot vijftig procent. “Daarvoor moet worden geïnvesteerd
De auteur: Marcel te Lindert is een journalist die al twintig jaar alleen maar over logistiek en supply chain management schrijft. Zijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar melkchocolade met hazelnoten.
41
Digitalisering
Hoe vind je het juiste project? Iedereen praat over digitalisering van logistiek. Maar hoe bepaal je welke projecten het meest veelbelovend zijn? En hoe kun je de resultaten daarvan meetbaar maken? Een strategy map helpt bij het beantwoorden van deze vragen.
Digitalisering genereert in veel
ven en op het belangrijkste concen-
takken van logistiek mogelijkhe-
treren.” Hij adviseert in meerdere
den om omzet en productiviteit te
perspectieven te denken. Veel digi-
vergroten en kosten te verlagen.
taliseringsprojecten en -strategieën
“Dat digitalisering veelzijdige en
kunnen worden bekeken vanuit
baanbrekende kansen biedt en
algeheel optimalisatie- of financieel
zelfs nieuwe businessmodellen in
perspectief. Of vanuit het perspec-
de logistiek mogelijk maakt, wisten
tief van klanten of processen.
we al lang voor de opkomst van
Een strategielandkaart kan helpen
Amazon”, zegt Marc Pisoke, hoofd
om de primaire doelen en de
logistics & travel bij adviesbureau
oorzaak-gevolgrelaties tussen de
Horváth & Partners.
verschillende perspectieven op te
Het is echter nog niet zo eenvoudig
tekenen. De opbouw van zo’n ‘stra-
om digitale strategieën te ontwik-
tegy map’ lijkt min of meer op die
kelen en in de praktijk te brengen.
van een balanced scorecard, waar-
Juist als het gaat om digitalisering
bij de activiteiten van een bedrijf
is het belangrijk om gewoon aan
met een blik op de visie en strategie
de slag te gaan en dingen uit te
geregistreerd, gemeten en gema-
proberen. Dus projecten opstarten,
naged worden. Met name in het
ervaringen verzamelen, evalueren
midden- en kleinbedrijf vormen
en daaruit leren (zie ook pag 22.
strategy maps vanwege de eenvou-
Van het AtoB-magazine uit 2018:
dige aanpak een goed instrument
‘Trending in IT; stille revolutie –
voor strategieontwikkeling.
herstart in de markt voor bedrijfssoftware’). En zelfs als een project mislukt, zijn de leringen daaruit belangrijk om de slagingskans van
Voorbeeld: ERP-implementatie
het volgende, misschien belangrijkere project te vergroten.
Hoe een strategy map eruit kan zien, wordt duidelijk met een vereenvoudigd voorbeeld (zie ook de
In meerdere perspectieven denken
afbeelding ‘strategy map’). Wie een ERP-systeem wil implementeren, bijvoorbeeld om de beschikbare
Dan nog staan veel bedrijven voor
middelen zoals kapitaal, mensen en
een lastige vraag: welk project
machines beter te kunnen managen,
levert in potentie het grootste
kan als optimalisatiedoel ‘transpa-
voordeel en pak ik dus als eerste
rantie over processen’ of een ‘homo-
op? Bedrijven moeten eerst duide-
geen IT-landschap’ definiëren. Als
lijk maken wat ze met digitalisering
het gaat om processen, kan daarop
willen bereiken, adviseert Pisoke.
voortbordurend het doel zijn om
“Dat betekent duidelijke doelen
processen lean te maken of het
stellen, uiterst concreet omschrij-
aantal procesovergangen te reduce-
A TO B
42
Oktober.2019
ren. Een andere procesverbetering –
en operationele thema’s kunnen
de maatregelen worden afgeleid die
met het oog op klanten – kan ‘sneller
op deze manier in kaart worden
nodig zijn om dat doel te bereiken.
toegang tot data’ worden genoemd.
gebracht”, zegt Pisoke.
Voorbeelden van KPI’s vanuit klantenperspectief zijn bijvoorbeeld de
Deze doelen leggen weer de basis voor het vergroten van de efficiëntie of het verlagen van de kosten – of het verhogen van de omzet. Doelen dus
waaraan
vanuit
Prestatie-indicatoren definiëren
financieel
A TO B
Oktober.2019
43
Digitalisering is niet triviaal
nagedacht.
rol bij de uitvoering is. Pisoke: “Ze
“Uit ervaring blijkt dat anders ook
moeten de strategie begrijpen. Die
het digitaliseringsproject in chaos
moet daarom zo eenvoudig moge-
eindigt”, weet de expert.
lijk zijn geformuleerd. Bovendien
digitalisering
“Wij brengen vaak dagen door bij
worden
omzet per klant, de orderfrequentie
klanten om samen met hen de juiste
moeten de successen of de meer-
of de gerealiseerde prijsverhoging.
strategische vraagstukken tot in
waarde voor allen zichtbaar zijn.
Alles moet in aparte stappen worden
detail te bespreken, vast te leggen en
opgedeeld om de voortgang qua tijd
daarmee het juiste kader te schep-
Medewerkers meenemen
Pas dan kun je gaan nadenken over de vraag welke prestatie-indicato-
perspectief tijdens het hele project
Op basis van de strategy map
en inhoud meetbaar te maken, stelt
pen. Want zo triviaal is het thema
Wie in zijn bedrijf iets wil verande-
ren nodig zijn om het succes van
vastgehouden moeten worden. Ook
kunnen vervolgens KPI’s worden
Pisoke. Dat geldt ook voor bijvoor-
digitalisering niet. Dat moet duide-
ren, moet ook zijn medewerkers erbij
digitaliseringsprojecten te maken.”
beeld winstgevendheid, return on
lijk in de strategie zijn ingebed”,
betrekken en informeren. “Verande-
KPI’s kan concreet en onweerleg-
sales, verlaging van kosten, bespa-
stelt de adviseur. Vervolgens is het
ringsmanagement en communicatie
ceren begrip als kwaliteit kunnen in
baar de voortgang worden gemeten,
ring op transportkosten, kosten per
een grote uitdaging om de dan vast-
zijn hier de steekwoorden. Het is
dit voorbeeld doelen vanuit klanten-
maar ook de mate waarin het doel
medewerker of klanttevredenheid
gelegde strategie in de praktijk van
zaak om bij medewerkers de angst
perspectief zijn. “Alle strategische
wordt bereikt. Uit die KPI’s kunnen
in procenten.
alledag met succes in te zetten om
voor mogelijke veranderingen
de gewenste effecten te realiseren.
weg te nemen”, benadrukt hij.
Een voorwaarde bij digitaliserings-
Cruciaal daarbij is dat alle
en automatiseringsprojecten is dat
medewerkers – van de verant-
de bestaande processen min of meer
woordelijke managers via de
goed
planners tot de magazijnme-
Hogere kwaliteit
Kostenbesparing
Leverbetrouwbaarheid
...
Processen lean maken
Procesovergangen reduceren
Sneller datatoegang
...
Transparantie wereldwijde processen
Homogeen IT-landschap
...
...
Voorbeeld van een strategy map voor de implementatie van een ERP-systeem
functioneren.
Volgens
het
motto ‘fix your basics first’ adviseert
dewerkers – begrijpen wat
Pisoke om niet alles tegelijk te doen.
de nieuwe strategie voor
Pas als de basisprocessen op orde
hun dagelijkse werkzaam-
zijn, kan over de mogelijkheden van
heden betekent en wat hun
...
Processen
Omzetgroei
Optimalisatie
Financiën
opgesteld. Aan de hand van die
baarheid of een nader te specifi-
Klanten
doelen zoals snelheid, leverbetrouw-
meetbaar
De auteur: Nicole de Jong is tijdens haar onderzoek gestuit op de bijdrage van de werkgroep ‘Logistics Controlling 4.0’ van de Bundesvereinigung Logistik (BVL). Deze werkgroep is sinds een jaar op zoek naar de juiste criteria voor het meten van het succes van digitaliseringsprojecten. Daarbij heeft de werkgroep onder andere gemerkt hoe belangrijk een goed gepland en eenvoudig opgezet projectmanagement is en dat bij elke vorm van digitalisering de mens net als voorheen een doorslaggevende rol speelt.
A TO B
44
Oktober.2019
A TO B
Oktober.2019
45
Trade Compliance
Bewezen betrouwbaar Het OSRAM-concern heeft voor zijn wereldwijde exportcontrole- en trade-compliance-processen samen met softwareleverancier AEB een volledig automatisch platform gebouwd. Dit platform garandeert dat OSRAM kan voldoen aan alle wettelijke verplichtingen. Opvallend onderdeel is de nieuwe oplossing die het bedrijf gemakkelijke ondersteuning biedt bij controle op eindgebruik.
Van een traditionele gloeilampen-
wereldwijde speler, die zijn produc-
Eén van de vele hightech-toepassingen van OSRAM-producten: een verlichtingssysteem voor plantenonderzoek.
kondigd”, verklaart Dites. “Imple-
screening tegen sanctielijsten, voor
mentatie van die nieuwe versie zou
exportcontrole en voor het beheer
gepaard gaan met hoge kosten en
van exportvergunningen. En dat niet
Integratie in SAP®-landschap Na een intensieve evaluatie van
veel administratieve lasten, verge-
alleen voor de Europese bedrijfsonder-
verschillende
Nieuwe partner gezocht
lijkbaar met de implementatie van een
delen, maar ook voor de meer dan vijf-
OSRAM uiteindelijk voor de oplos-
leveranciers
Tegelijkertijd werd duidelijk dat de
tig bedrijfsonderdelen buiten Europa.
singen
‘Compliance
“Dat betekent dat de software bijvoor-
‘Export
Controls’
koos
Screening’,
producent tot een hightech-leveran-
ten verkoopt in meer dan 120 landen
cier van fotonica-oplossingen: dat is
en fabrieken heeft in 27 landen
Het ECC-team van OSRAM stond in
verspreid over de hele wereld.
2017 voor een grote uitdaging. “De
nieuwe release geen verbeteringen zou
beeld ook controles voor rechtsgebie-
Management’
toenmalige
geven met betrekking tot de onder-
den als de Verenigde Staten, China,
vooral de doorslag heeft gege-
de ontwikkeling die OSRAM in bijna 100 jaar heeft doorgemaakt. Vandaag
“Vanwege
OSRAM’s
wereldwijde
volledig nieuw softwaresysteem.”
leverancier
van
onze
had
voor
AEB.
“Wat
houdskosten en de snelheid en kwali-
Mexico, Canada of Maleisië moest
ven, is de mogelijkheid om de
ondersteunen”, legt Dites uit.
AEB-software diepgaand en naad-
mee ook het thema compliance van
software niet met SAP® geïntegreerd.
Daarnaast speelden nog veel meer
loos in de vijf SAP®-systemen van
groot belang. Voor ons is het uiterst
“Kortom: er lagen kansen om door
criteria een rol. “Belangrijk was ook
de verschillende regio’s en markt-
positionering zijn betrouwbare, effi-
exportcontrolesoftware
hightech-bedrijf
spec-
ciënte handelsprocessen en daar-
eind 2018 een nieuwe versie aange-
trum van zichtbaar en onzichtbaar licht. Dat varieert van lichtmanage-
totale
‘License
teit van de support. Bovendien was de
de dag omvat het portfolio van dit het
van
en
mentsystemen en intelligent geïnte-
belangrijk dat we voldoen aan alle
betere integratie met het ERP-systeem
een 24/7 beschikbaarheid, technische
segmenten te integreren”, vertelt
greerde verlichtingsoplossingen tot
wettelijke verplichtingen, maar ook
de data-uitwisseling en de processen
en vakinhoudelijke support voor onze
Miroslaw Kalinay, de verantwoor-
infrarood- en laserlicht in de vorm
dat onze bedrijfsvoering en de bij-
efficiënter en transparanter te maken
gebruikers en compatibiliteit met ons
delijke IT-projectleider.
van sensoren, bijvoorbeeld voor
behorende supply chain als het even
en daarmee de kosten significant te
toekomstige SAP S/4HANA®-systeem”,
Een ander argument was dat AEB
toepassing in autonoom rijdende
kan niet verstoord raken”, verklaart
auto’s of voor gezichtsherkenning in
Stefan
smartphones
Wereldwijd aanwezig
Klingshirn,
specialist
in
reduceren”, zegt Stefan Klingshirn.
vult Klingshirn aan. “Op basis van het
kon voldoen aan de internatio-
“Daarom was voor ons al snel duide-
ambitieuze tijdsschema zochten we
nale eisen en bijvoorbeeld voor
export control & customs (ECC) bij
lijk dat we op zoek moesten naar een
bovendien een oplossing die snel en
de screening tegen sanctielijsten
OSRAM.
nieuwe oplossing.”
eenvoudig te implementeren, simpel
omvangrijke mogelijkheden biedt.
Samen met Andrea Dites, head
te bedienen en goed te begrijpen is.
Ook dekte de AEB-software het
of export control governance, en
Wij wilden graag de trainingskosten
thema ‘sanctioned ownership’ af:
zo laag mogelijk houden.” Volgens het
de controle of een indirect leverver-
tijdsschema diende de oplossing na
bod bestaat. En tot slot ondersteu-
Hoge eisen, strak tijdsschema
andere collega’s werkt Klingshirn op OSRAM heeft niet alleen op tech-
de afdeling ECC. Die is verantwoor-
nologisch, maar ook op geografisch
delijk voor de douane- en exportcon-
In het voorjaar van 2017 startte
de conceptuele fase eind 2017 in het
nen de oplossingen van AEB de
gebied een grote ontwikkeling door-
troleprocessen en daarmee ook voor
OSRAM het selectietraject. De eisen
eerste half jaar van 2018 gereed te zijn
IT-strategie van OSRAM: weg van
gemaakt. Sinds de oprichting in 1918
de naleving en opvolging van alle
waren hoog. De nieuwe oplossing
en na een integratie- en testfase al op 1
een omvangrijk eigen serverpark
is het bedrijf uitgegroeid tot een
wettelijke verplichtingen.
moest ondersteuning bieden voor
oktober 2018 in gebruik te zijn.
richting applicaties uit de cloud.
Het OSRAM-Lighthouse in München: in dit in 2013 geopende hoofdkantoor werken de vakexperts van de afdeling export control & customs (ECC).
A TO B
46
Oktober.2019
Screening op sanctielijsten, exportcontrole en vergunningenbeheer bij OSRAM • Screening op sanctielijsten: de oplossing Compliance Screening van AEB vergelijkt binnen de afdelingen financiën, HR, inkoop en verkoop de adressen uit de OSRAM-SAP®-systemen met de relevante sanctielijsten. De medewerkers merken daar niets van, behalve in het geval een match wordt geconstateerd. Als een adres op één van de sanctielijsten staat, start de software een vooraf ingericht proces, waarbij de betreffende transactie wordt geblokkeerd en een e-mail naar de verantwoordelijke persoon wordt gestuurd.
• Exportcontrole: met de software Export Controls controleert OSRAM bij elke transactie of voor de betrokken landen en goederen restricties of vergunningseisen gelden. Naast de rechtsgebieden Duitsland/ EU en US-EAR omvat dit ook andere rechtsgebieden zoals Canada of Maleisië. Hiervoor maakt OSRAM gebruik van zogenaamde ‘manuele restricties’. Die maken het mogelijk om controleprocedures op te stellen op basis van
• Exportvergunningen: OSRAM controleert met de software License Management van AEB of bestaande, vastgelegde exportvergunningen bij het exportcontroleproces toegepast kunnen worden. Is dat het geval, dan stelt het systeem automatisch voor om die vergunning te gebruiken. Als aan een vergunning een saldo is gekoppeld, dan worden die saldi eveneens door de AEB-software beheert. Het voordeel: de toepassing van de verschillende soorten vergunningen voor alle landen en bedrijfstakken laat zichzelf configureren. En door het centrale beheer van alle exportvergunningen behoudt OSRAM het overzicht over alle beschikbare vergunningen en saldi voor alle vestigingen en rechtsgebieden.
Een bijzonderheid bij OSRAM: het bedrijf checkt ook op indirecte leverrestricties. Die verbieden niet alleen dat geld of bedrijfsgoederen gaan naar bedrijven die op een sanctielijst staan, maar ook naar niet geliste bedrijven die onder controle staan van een bedrijf dat wel op een sanctielijst staat. Mede daardoor is de screening veelomvattend: OSRAM hanteert vanwege het internationale karakter sanctielijsten met opgeteld bijna één miljoen adressen.
andere internationale of juist interne bedrijfsspecifieke verplichtingen met verschillende kenmerken (bijvoorbeeld waarde, tariefnummer, codering, materiaalnummer, klanten). Zonder te hoeven programmeren, kunnen deze restricties vervolgens naadloos in de standaard controle-, blokkeer- en vrijgaveprocessen worden geïntegreerd.
Alle oplossingen zijn in het OSRAM-SAP®-systeem geïmplementeerd. Bij de integratie is uitsluitend gebruik gemaakt van de door SAP®-standaard ter beschikking gestelde exit. Zowel de SAP®-systemen als de AEB-software blijven daardoor zonder extra kosten geschikt voor updates. Alle onder ABAP® Objects gebouwde softwareblokken worden in AEB’s eigen domein gebouwd. Bovendien is een centrale administratie geïmplementeerd. Gebruikers werken alleen met de gebruikersinterface van de gewone SAP®-software en hoeven niet te schakelen naar AEB-schermen. Data worden geautomatiseerd uitgewisseld en – indien nodig – via ArchiveLink opslagen in het bedrijfsarchief.
A TO B
Oktober.2019
47
Wereldwijd in gebruik
Rothe. De oplossing wordt nu gebruikt
we de eindbestemming en eindgebruik
door vakspecialisten in OSRAM’s
van onze goederen controleren, die
Vanwege het strakke tijdsschema
hoofdkwartier in München, maar ook
controles documenteren en conform
hebben OSRAM en AEB samen een
door regionale exportcontrole- en
de wettelijke verplichtingen handelen.
planning
internationale
douanespecialisten en door teams
Daarom moet de software voor ons als
uitrol gemaakt. “We hebben min of
voor
de
van de verschillende divisies (zie
vakexperts, maar met name ook voor
meer een template gemaakt waarin
kader links).
de mensen op locatie zo eenvoudig en
alle centrale logistieke processen zijn
intuïtief mogelijk te bedienen zijn.”
vastgelegd”, stelt Sebastian Rothe, projectleider bij AEB. “Die hebben we in de eerste maanden van 2018
Met het oog daarop zijn de latere
Nieuwbouw voor eindgebruikcontrole
gebruikers al vroeg bij de ontwikkeling van
opgesteld, getest en begin april in
de
software
betrokken
–
vooral bij de ontwikkeling van de
gebruik genomen in combinatie met
AEB kon OSRAM ondersteuning
gebruikersinterface. Deze gebruikers
de eerste van vijf SAP®-systemen:
bieden bij een andere grote uitdaging:
hebben een groot aantal prototypen
die van de divisie OSRAM Opto
de ontwikkeling van nieuwe software
getest en gaven hun feedback aan de
Semiconductors.”
voor de controle op eindgebruik (zie
ontwikkelaars, die vervolgens voor
Tijdens het verdere verloop van de
kader beneden). Tot nu toe beschikte
de nodige aanpassingen en verfijning
implementatie is deze template steeds
OSRAM hiervoor over een systeem
zorgden totdat het ontwerp definitief was goedgekeurd.
met slechts kleine aanpassingen om
dat door de vorige leverancier was
de zes weken in een nieuwe regio
ontwikkeld.
of marktsegment uitgerold. In juni
Het startschot voor dit tweede project
volgde de koppeling met de SAP®-
klonk in februari 2018. De oplevering
Digitale vragenlijst
systemen voor Europa en Azië, in
voor de eerste test volgde in augustus.
augustus was de NAFTA-regio aan
Omdat deze software niet alleen door
De oplossing is sinds oktober 2018 in
de beurt en als laatste het centrale
experts in trade compliance maar door
gebruik en helpt OSRAM om wereld-
HR-systeem. “Natuurlijk hebben we
veel verschillende medewerkers uit
wijd de eindgebruikcontrole betrouw-
onze bestaande processen onder de
de hele wereld zou worden gebruikt,
baar te organiseren. “In de software
loep genomen en aangepast als dat
legden beide projectpartners sterk de
hebben we meertalige vragenlijsten
de efficiëntie en effectiviteit ten goede
nadruk op de gebruiksvriendelijkheid.
opgenomen, die verkoopmedewer-
kwam. Maar het strakke tijdsschema
“De informatie over het eindgebruik
kers uit de hele wereld voor elke
kwam niet in gevaar”, aldus een
van
doorgaans
nieuwe klant of nieuw project moet
tevreden Klingshirn.
alleen de decentrale verkoopafdeling”,
invullen”, licht Dites toe. De vragen-
In het najaar van 2018 is de
verklaart Dites. “Dan nog is het
lijst omvat in eerste instantie de
bestaande oplossing volgens planning
essentieel om er zeker van te zijn dat
namen en adressen van de betrokken
afgekoppeld
en
was
de
producten
heeft
nieuwe
AEB-software volledig operationeel. Een belangrijke factor die dat mogelijk maakte: het projectteam van AEB dat in München ter plaatse was en er bovenop zat. “Daardoor waren we in staat om altijd snel en doelgericht projectondersteuning te bieden”, stelt
Wat is controle op eindbestemming en eindgebruik? Wettelijke verplichtingen bepalen dat onafhankelijk van de technische aard van de goederen, dus ook voor niet-geliste goederen, hun eindbestemming en gebruiksdoel aan exportcontroles onderhevig zijn. Dat betekent dat bepaalde leveringen verboden zijn of, als ten tijde van de export voldoende kennis en aanwijzingen daarvoor zijn, een vergunning nodig is.
A TO B
48
partners van het bedrijf. Op basis
beschikbaar en voor latere verande-
of embargovoorschriften veranderen,
daarvan wordt direct een screening op
ringen afgeschermd zijn. Dat betaalt
zorgt AEB ervoor dat die automatisch
embargo- en sanctielijsten uitgevoerd.
zich terug bij controles in internati-
in de betreffende oplossingen worden
Daarna moet de verkoopmedwerker
onale handel, waarbij de benodigde
geactualiseerd – zonder tussenkomst
enkele korte vragen beantwoorden,
documentatie overlegd moet kunnen
bijvoorbeeld of de mogelijke levering
worden.
verband houdt met gebruik voor mili-
Nog een pluspunt: de oplossing biedt
van de installatie en de volumes van
taire doeleinden. Afhankelijk van de
direct ondersteuning bij het vrijga-
OSRAM”,
betrokken landen worden specifieke
veproces, aangezien de ingevulde
Rothe. “Jaarlijks voeren onze oplos-
instructies daaraan toegevoegd.
vragenlijsten
singen enkele miljoenen controles
van de IT-afdeling van OSRAM. “Een bijzonderheid is zeker de grootte
als
pdf-bestanden
zegt
beschikbaar zijn en al van commen-
uit. Ondanks die omvang draait de
werker een risicobeoordeling, waarna
taar- en vrijgavevelden zijn voor-
software betrouwbaar en snel, zodat
de ingevulde vragenlijst centraal
zien. “Risk assessment is voor mij
OSRAM volop profiteert van de
wordt gearchiveerd, zodat die weer
een prachtige oplossing om de eindge-
beoogde transparantie, efficiëntie en
opgeroepen kan worden door de
bruikcontrole efficiënt, transparant
betrouwbaarheid.”
verantwoordelijke
en betrouwbaar als onderdeel van het
Ook Stefan Klingshirn en Andrea
medewerkers. Als het tot een waar-
exportcontroleproces te organiseren”,
Dites zijn positief. “Het was een
schuwing komt, wordt automatisch
vat Dites de voordelen van de nieuwe
project met een erg korte tijdspanne,
een vervolgproces opgestart. Via een
software samen.
dat door de dynamiek, korte lijnen,
interne workflow wordt zeker gesteld
Scheepvaart
240,7 miljoen ton
nauwe samenwerking en de goed op
dat de ECC-vakafdeling de noodzakelijke beoordelings- en vrijgaveproce-
Hoe snel groeit de containeroverslag in Rotterdam? Waarom daalt de vraag naar wegtransport? En wat waren vorig jaar de drie grootste supply chain-risico's? Deze en andere feiten en cijfers vindt u in deze rubriek.
AEB-projectleider
Direct na afloop ontvangt de mede-
exportcontrole-
De feiten op tafel !
Oktober.2019
elkaar ingespeelde teamleden veel
Miljoenen controles
plezier heeft opgeleverd. Eind van het
dure doorlopen.
verhaal is dat we met AEB nu beschik-
De software helpt de transparantie
Ook de andere AEB-oplossingen
ken over de software-ondersteuning
te verbeteren doordat alle contro-
hebben hun waarde voor OSRAM
die nodig is om aan onze hoge eisen
les gestructureerd op een locatie
bewezen. Die oplossingen draaien
op het gebied van trade compliance te
volledig in de private cloud van het
voldoen.”
ISO-27001-gecertificeerde
AEB-da-
tacenter in Stuttgart. Dubbel uitgevoerde - ofwel redundante - databases en allerlei noodplannen zorgen voor veilige data en veilig gebruik. En de
AEB-data
en
-contentservice
garandeert dat de software actueel is en de controles conform wettelijke eisen uitvoert, terwijl de onderhoudskosten voor OSRAM minimaal zijn. Als bijvoorbeeld sanctielijsten
De auteur: Jens Verstaen schrijft al meer dan 15 jaar voornamelijk over de thema's supply chain en IT. Zijn drijfkracht is het creëren van toegevoegde waarde voor de lezer door de verhalen achter problemen te ontdekken en belangrijke informatie toegankelijk te maken
Wereldhandel
Met 31 tot 34 % groeit de wereldhandel, voorspelt de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Dat komt overeen met een jaarlijkse groei van ongeveer 2 %. Drie factoren dragen in sterke mate bij aan deze groei: de toename in gebruik van grensoverschrijdende dienstverlening, de daling van handelskosten en de verbeterde integratie in internationale handelsstromen van achtergebleven regio’s en bedrijven. Met name voor de twee laatstgenoemde factoren is digitalisering cruciaal. Die maakt internationale handel efficiënter en daarmee goedkoper. Tussen 1996 en 2014 zijn de handelskosten door de inzet van nieuwe technologieën al met 15 % gedaald. (Bron: WTO)
Een OSRAM-halogeenlamp voor autoverlichting.
goederen heeft de haven van Rotterdam in de eerste zes maanden van 2019 overgeslagen. Dat is een nieuw record en maar liefst 3,4 % meer dan in het eerste half jaar van 2018. Met name de groei in containeroverslag is indrukwekkend. In totaal is 7,5 miljoen TEU afgehandeld, 6,4 % meer dan vorig jaar. Ook de overslag van ruwe olie (+2,8 %) en LNG (+94 %) is gegroeid. Daarentegen daalde de overslag van minerale olieproducten (-5,8 %) en agribulk (-7,2 %). Gezien de onzekerheid in de wereldhandel verwacht het havenbedrijf dat de groei in overslag van goederen in de tweede helft van 2019 afzwakt. (Bron: Havenbedrijf Rotterdam)
A TO B
50
Oktober.2019
A TOB
Oktober.2019
Colofon AtoB is een uitgave van AEB Nederland. Uitgever: AEB Nederland Rivium Boulevard 301-320 2909 LK Capelle aan den IJssel Tel. (088) 3131700 www.aeb.com/nl
IT-Security
Slechts 52 % van de Europese bedrijven beschikt over een uitgebreide cybersecurity-strategie. Daarmee staat Europa op de voorlaatste plaats, nog achter Azië en Noord- en Zuid-Amerika maar voor het Midden-Oosten. Het voortdurend toenemende gevaar van cyberaanvallen levert risico’s op voor de concurrentiekracht van de individuele bedrijven en daarmee ook voor de Europese economie. Tegelijkertijd heeft cybersecurity met plaats drie nog nooit zo hoog op de agenda van CEO’s gestaan. Alleen over overregulering en terrorisme maken CEO’s uit de hele wereld zich meer zorgen. (Bron: PwC)
E-commerce
ISSN 2363-6831
€ 25,7 miljard Wegtransport
22 miljoen ladingen zijn in het tweede kwartaal van dit jaar aangeboden op het vrachtuitwisselingsplatform Timocom. Dat is fors minder dan de 28 miljoen ladingen uit het eerste kwartaal. De daling doet zich vooral voor in de Benelux, Duitsland en Frankrijk. Met name het vervoer van industriële producten, zowel kapitaalgoederen als componenten, gaf een flinke daling te zien. Timocom wijt de daling aan de afkoeling van de wereldwijde economie. Met name door de handelspolitiek van de Verenigde Staten daalt de wereldwijde export, die met name exportgeoriënteerde landen als Duitsland, Frankrijk en de Benelux zwaar raakt.
is naar verwachting de omzet die Nederlandse e-commercebedrijven dit jaar realiseren. Dat zou een stijging zijn van 8 % ten opzichte van 2018. Dat blijkt uit cijfers van de Thuiswinkel Markt Monitor. In het eerste kwartaal van 2019 zijn de online bestedingen van consumenten eveneens met 8 % gegroeid. Opvallend is dat de uitgaven aan producten (+ 11 %) een stuk sterker zijn gestegen dan de uitgaven aan diensten (+4 %). Met name in de categorieën food/ nearfood en home&garden is flinke groei te bespeuren. Dit zijn inmiddels de twee grootste categorieën als het gaat om de totale online besteding en het aantal online aankopen per huishoudens. In totaal zijn in de eerste drie maanden van 2019 maar liefst 61,2 miljoen online bestellingen geplaatst. (Bron: Thuiswinkel Markt Monitor)
(Bron: Timocom)
Agendatips van de redactie Infosecurity.nl
Resilience
De drie grootste supply chainrisico’s wereldwijd in het jaar 2018 zijn te herleiden tot drie factoren: onzekerheid over handelsstromen, incidenten rondom cybersecurity en de klimaatverandering in samenhang met de extreme weersomstandigheden. De onzekerheid in de handel is versterkt door de strijd tussen de Verenigde Staten en andere landen – vooral China – die leidt tot hogere invoertarieven. Een andere reden voor de groeiende onzekerheid is de onduidelijkheid rondom de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie. Bij een no-deal brexit vrezen bedrijven files aan de grenzen en vertragingen in de havens. Als het gaat om cybersecurity heeft een groeiend aantal incidenten in de logistieke keten en verkeersinfrastructuur aangetoond hoe sterk criminelen erop gespitst zijn om bedrijfsgeheimen te stelen, bedrijven te chanteren of vertragingen in het handelsverkeer te veroorzaken. Tot slot ontstonden in 2018 – het op drie na warmste jaar sinds de start van de meteorologische metingen – als gevolg van de klimaatverandering een groot aantal weergerelateerde incidenten. Denk de impact van bosbranden, extreme droogte, lage waterstanden en smeltend ijs op de supply chain. (Bron: DHL)
30 en 31 oktober, Utrecht Eén evenement over onder meer cybersecurity, cloud computing, optimalisatie van datacenters en infrastructuur en andere onderwerpen. Met 150 exposanten en een uitgebreid vakinhoudelijk programma. Netwerken + Inhoud ++ Producten & Oplossingen +++
Dag van de Declarant
7 november, Amersfoort Declaranten worden in één dag bijgepraat door experts over ontwikkelingen in hun vakgebied. Denk aan onderwerpen als handelsakkoorden, brexit en het nieuwe Douane Management Systeem (DMS). Netwerken ++ Inhoud +++ Producten & Oplossingen +
Summit Ketenregie
19 november, Nijmegen Ketensamenwerking is de sleutel voor de logistiek om actief een bijdrage te leveren aan een betere, duurzame samenleving. Aan verschillende tafels gaan deelnemers met elkaar in discussie over de juiste aanpak, transparantie in de keten en verdeling van lusten en lasten. Netwerken +++ Inhoud ++ Producten & Oplossingen +
Het Nieuwe Zijderoute Congres
26 november, Venlo Logistiek dienstverleners, spoorexploitanten, verladers en expediteurs uit Nederland en andere betrokken landen geven inzicht in de ontwikkelingen rondom de Nieuwe Zijderoute. Hoe profiteert ook u van de spoorverbinding met China die snel aan populariteit wint? Netwerken ++ Inhoud +++ Producten & Oplossingen ++
Verantwoordelijk voor de inhoud: Richard Groenendijk Redactie: Bart Boersma, Richard Groenendijk, Björn Helmke, Nicole de Jong, Stephanie Kollmann, Marcel te Lindert, Michiel Sengers, Jens Verstaen, René Wijnants Vormgeving: Fiore Gmbh, www.fiore-gmbh.de Beeldverantwoording: Fotos © AEB SE behalve: © Ekaterina Pokrovsky – stock.adobe.com (Cover, S. 4) © Zerophoto – stock.adobe.com (S. 6) © Idey – stock.adobe.com (S. 12) © Starline – Freepik.com (S. 14) © Alex – stock.adobe.com (S. 22) © Zilvergolf – Freepik.com (S. 22) © Artenauta – stock.adobe.com (S. 4, 24) © TissaNsk – shutterstock.com (S. 27) © studioworkstock – shutterstock.com (S. 28) © Kindlena – shutterstock.com (S. 28, 29) © Macrovector – shutterstock.com (S. 29) © Imaster – stock.adobe.com (S. 30, 31) © moomusician – stock.adobe.com (S. 32-35) © Nataly-Nete – stock.adobe.com (S. 35) © ascale Gueret – stock.adobe.com (S. 36) © kolesnikovserg – stock.adobe.com (S. 4, 37) © andriigorulko – stock.adobe.com (S. 38) © PixieMe – stock.adobe.com (S. 39) © andres – stock.adobe.com (S. 39) © aedkafl – stock.adobe.com (S. 39) © Sumala – stock.adobe.com (S. 39) © Seth Tipton – stock.adobe.com (S. 39) © kaiskynet – stock.adobe.com (S. 39) © Norman Chan – shutterstock.com (S. 40-41) © Nadiia Korol – shutterstock.com (S. 43) © garagestock – shutterstock.com (S. 49) Oplage: 500 stuks Drukkerij: print24 is een merk van unitedprint.com Nederland B.V. J.C. Geesinkweg 901-999 1114 AB Amsterdam © Alle rechten voorbehouden. Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van AEB Nederland, artikelen uit dit magazine over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen.