Interview Morgane Huts

Geen taboes bij mij

Maak kennis met Morgane Hutse: een 27-jarig model van het No Babes Agency, rolstoelgebruiker en fervent bezoeker van festivals en concerten. Naarmate ze ouder wordt, merkt ze dat de wereld beter omgaat met haar handicap. Misschien komt dit door haar eigen openheid, maar er blijft werk aan de winkel wat betreft het verbeteren van keuzes rond veiligheid.

Met de zomer in aantocht, hoe ziet jouw zomer er momenteel uit in termen van evenementen?

Ik heb eigenlijk nog geen festivals gepland. Normaal gesproken ga ik altijd naar Tomorrowland, maar dit jaar heb ik nog geen beslissing genomen vanwege een geplande vakantie van twee weken. Ik hou echter wel van livemuziek, dus ik sluit niet uit dat ik last minute nog tickets koop voor een paar evenementen.

Hoe was jouw eerdere ervaring op Tomorrowland als rolstoelgebruiker?

Wat ik vooral waardeerde, is dat je voldoende vrijheid hebt. Je bent niet beperkt tot één rolstoelplatform; je kunt overal tussen het publiek bewegen en gaan waar je wilt. Ze hebben ook een speciale EHBO-ruimte voor mensen die naar het toilet moeten, waar meer ruimte is om je op je gemak te voelen. Op dit moment is het festival goed uitgerust voor rolstoelgebruikers.

Heb je door de jaren heen een positieve trend gezien op het gebied van toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers?

Niet echt, eerlijk gezegd. Als frequente concertganger merk ik vaak dat rolstoelplaatsen bij concerten vaak de slechtste plaatsen zijn, zoals helemaal achteraan of op de tweede verdieping. Soms mag je zelfs niet op de begane grond zijn. Dat is jammer omdat rolstoelgebruikers daardoor niet de kans krijgen om dicht bij de artiest te zijn en een connectie te maken. Ik probeer daar zelf voor te pleiten, maar ik stuit soms op weerstand. Sommige zalen staan het wel toe, maar er is nog veel ruimte voor verbetering in de concertindustrie wat betreft toegankelijkheid.

Je bent model. Zie je jezelf daarbuiten meer als activist of als woordvoerder?

Ja, eigenlijk wel. Ik zou graag meer willen doen. Er bestaat nog geen exacte term voor, maar ‘public speaker’ spreekt me wel aan. Er zijn nog te weinig mensen zoals ik die zo open durven zijn. Bij mij rust er geen taboe op dit onderwerp. Je kunt me ook niet snel kwetsen als het hierom gaat. Ik wil graag opkomen voor mensen die niet durven praten of het niet kunnen. In de media is William Boeva momenteel de enige persoon met vergelijkbare ervaringen, en ik vind het geweldig dat hij dat doet. Ik zou zelf ook graag podcasts willen maken, naast mijn werk als model, om mensen bewuster te maken van dit thema.

Wanneer heb je besloten je in te zetten voor dat bewustwordingsproces?

Ik kan niet één specifiek moment noemen. Het gebeurde geleidelijk doordat ik meer aandacht zag voor inclusie bij andere groepen. Toen realiseerde ik me dat inclusie ook voor mensen met een fysieke beperking zou moeten gelden, hoewel dit de enige minderheidsgroep is waar iedereen binnen enkele seconden toe kan behoren. Mensen realiseren zich niet genoeg dat iedereen getroffen kan worden door een ongeluk.

Wij worden echter vaak niet betrokken bij die discussie. Toen ik dat steeds meer begon te merken, dacht ik: “Ik ben een open persoon, dus ik zou me hier meer voor moeten inzetten, vooral voor de generaties na mij.” Dit gebeurde organisch, en toen ben ik betrokken geraakt bij het Non Babes-verhaal. No Babes heeft mensen met verschillende verhalen, en dat inspireerde me om mijn steentje bij te dragen.

Vorig jaar mocht je The Weeknd ontmoeten in Parijs. Hoe was dat moment voor jou en wat vond je van de locatie?

Ik ben natuurlijk een grote fan van The Weeknd. Ik heb vorige zomer meerdere shows van zijn tour bezocht. Het Koning Boudewijnstadion was perfect toegankelijk voor rolstoelgebruikers. Ze gaven je de vrijheid om op het platform te zitten of zelf op het middenplein te zijn. Dat was geen probleem. Ik had een early entry ticket gekocht, dus mocht ik eerder naar binnen dan andere mensen met zo’n ticket. Het werd me verteld dat dit ook veiliger voor mij zou zijn. Ik stond dus vooraan bij het podium. Alles verliep goed, en de andere mensen toonden veel respect.

Tijdens de show had The Weeknd wat interactie met het publiek, en bij de tweede show herkende hij me van de eerste show. Daarna ging ik naar zijn show in Parijs, en daar kwam ik toevallig zijn hotel tegen. Ik had niet de intentie om te stalken en wilde niet rondhangen. Toen we daar toevallig langs liepen, zagen we een auto uit de garage komen. De auto stopte, en hij stapte spontaan uit en zei: “Ik herinner me jou, maar weet niet meer precies waarvan.” Hij was heel sympathiek en vroeg zelfs om een foto te maken en een praatje te maken. Dat was een ervaring die je maar eens in je leven meemaakt.

Is het concept van early entrance dan voor jou een vereiste bij toekomstige concerten?

Ja, maar ik begrijp dat dit voor sommige mensen te duur kan zijn. Ik vond het in het Koning Boudewijnstadion echter prettig dat andere mensen niet door de menigte konden dringen en begrip toonden. Ik weet dat dit bij andere concerten problemen kan veroorzaken, zoals: “Dat is niet eerlijk, zij hoefden niet urenlang te wachten.” Ik betaal echter wel voor early entrance en doe op mijn manier moeite. Ik zou het ongepast vinden om met een regulier kaartje zomaar vooraan te mogen staan vanwege mijn handicap. Maar als ik een early entrance ticket koop, wil ik dezelfde rechten hebben als iemand zonder handicap die ook zo’n ticket heeft.

Bij sommige concertzalen wordt dit niet toegestaan. Dan wordt er soms gesproken over brandveiligheid, terwijl ik al vaak heb voorgesteld om langer te blijven en pas weg te gaan als de andere mensen weg zijn. Ik wil best meedenken over een compromis. Ik heb een zelfgeschreven document waarin staat dat ik onder geen enkele omstandigheid de zaal zal aanklagen, en dat jullie mij niet hoeven te helpen evacueren. De persoon of begeleider die met mij meegaat, neemt zijn/haar verantwoordelijkheid.

Zie je zo’n protocol ook bij andere rolstoelgebruikers? Hoe is dat tot stand gekomen?

Nee, want veel andere gebruikers horen vaak een ‘nee’ en denken dan dat het niet mogelijk is. Ik heb vaak gesprekken gehad met zaalverantwoordelijken, en wanneer ik vraag waarom iets niet kan, merk ik dat de veiligheidsprotocollen geen duidelijke uitleg bieden. Brandveiligheid komt vaak ter sprake.

Maar er zit geen logica in, want ze plaatsen rolstoelgebruikers dan op een hogere verdieping waar ze de lift moeten nemen. Als er brand uitbreekt, mag de lift niet gebruikt worden. Als ze dan nog steeds ‘nee’ zeggen, wijs ik erop dat ik het recht heb om te bepalen wanneer ik me veilig voel.

Toch komt die ‘nee’ meestal voort uit eigenbelang of angst, of omdat ze alles vanuit hun eigen perspectief bekijken. Ze zijn bang om aangeklaagd te worden, maar met mijn eigen document zou ik dezelfde rechten moeten hebben. Ook de veiligheid van andere mensen komt niet in het gedrang. Ik zou respecteer de veiligheid en wil me niet bevoorrecht voelen. Als ze helder zouden uitleggen waarom iets niet kan, zou dat voor mij prima zijn.

In de Johan Cruijff ArenA wilden ze bijvoorbeeld dat ik niet naar binnen ging, maar iemand met krukken wel. En dan zeggen ze: “Zet je krukken opzij en dan mag je wel op het middenplein.” Dat is niet veilig als die persoon niet goed kan lopen, want dan valt hij/zij makkelijker. Dat kan zelfs levensgevaarlijk zijn. Maar dat mag wel? Ik stuit regelmatig op zulke tegenstrijdigheden. Veiligheidsregels kloppen dan niet.

Sommige festivals bieden ook skydecks aan. Hoe ervaar je dat?”

Ik begrijp dat mensen zeggen: “het is makkelijk om mensen zo hulp te bieden.” Mensen moeten de vrijheid krijgen om, als ze zich onveilig voelen op een platform, zich tussen de rest te kunnen bevinden als ze zich daar veilig voelen.

Dat zou ik willen bereiken, dat je tenminste de keuze krijgt. En als die keuze niet voorhanden is door trappen waardoor je niet anders kan, dan vind ik wel dat ze een manier moeten vinden om de rolstoelplaatsen dichtbij het podium te zetten. Wat heeft het nut om dan als rolstoelgebruiker of slechtziende naar een scherm te kijken? Niemand heeft zin om voor een concert of festival te betalen om dan naar een scherm te moeten kijken. Dat is echt het spijtige vind ik.”

Hoe ervaren andere bezoekers de sfeer? Voelt iedereen zich collectief veilig, of vervagen de beperkingen gewoon en kunnen mensen samen genieten?

Ik heb dat gevoel vooral als ik niet op het rolstoelplatform sta. Het is cru, maar als ik daar sta, geeft dat het gevoel van ‘we zetten de beesten bij de beesten en zijn tevreden dat ze mogen komen’. Er zijn uiteraard mensen met een beperking die dat niet zo ervaren omdat ze nog niet de kans hebben gehad om van zich te laten horen. Ik voel me heel vrij als ik tussen de rest sta.

Negentig procent van de mensen geven datzelfde gevoel terug naar mij. Ze vinden het dan tof en gaan automatisch over tot het ‘beschermen’ van mij als er mensen achter mij plots zouden beginnen te duwen. Het is wel grappig dat sommigen zich ook in mijn buurt veiliger voelen omdat het respect naar elkaar dan sneller wordt doorgegeven. De energie is mooier en leuker als ik tussen het volk kan zijn. Op het rolstoelplatform kan het daarentegen emotioneel een stuk geladener zijn. Er zijn daar ook mensen die gewoon niets anders kunnen of simpelweg pijn hebben. Het zou leuk zijn als we gewoon allemaal gemengd tussen elkaar kunnen zijn.”

Zie je nog verbeteringen in de logistieke uitdagingen en faciliteiten?

Met parkeren vind ik dat dat heel goed is. Daar heb ik nog niet veel hinder van ondervonden. Ik zou zeggen, wc’s zijn soms moeilijk. Zeker in concertzalen. Maar op Tomorrowland zijn ze deftig voorzien van apart sanitair en als je wilt, kan je daar ook naar de gewone toiletten waar ze ook een rolstoeltoegankelijke wc hebben. Je hebt altijd de keuze om dan ook snel naar een dixi te gaan.

Als je dan meer zorg nodig hebt, kan je naar de EHBO-tent gaan. In een concertzaal ligt dat wat moeilijker, terwijl ze op een festival aparte zones kunnen bijbouwen. Dat verschil valt me op, ook in restaurants of andere publieke ruimtes. Dat zou in het algemeen mogen veranderen in de maatschappij. Dat zou nog wat verder mogen evolueren. Los van een beperking. Iedereen heeft in zijn leven als baby niet kunnen stappen. Daar staan nog te weinig mensen bij stil. Ik neem dat de wereld niet per se kwalijk want hoe kan iemand totdat besef komen als het te weinig getoond wordt.”

Heb je naast modellenwerk misschien nog andere ambities?

Ik speel met het idee om ooit een boek te schrijven, maar mijn levensverhaal is nog niet helemaal op het punt waar ik het zou willen hebben om een boek te kunnen schrijven. Ik ben daar misschien nog iets te jong voor om veel te kunnen schrijven. Op dit punt zou ik wel wat kunnen schrijven over mijn ervaringen op school, maar ik zou nu liever gewoon verhalen vertellen van mensen die zichzelf nog niet in de media hebben gehoord. Ik sta wel open voor lezingen of keynotes omdat ik drietalig ben (Nederlands, Engels, Frans).

Een andere zotte droom zou het maken zijn van een serie, met een meisje in een rolstoel. Dat zou dan niet per se over mij zijn. Maar ook om te tonen dat mensen zoals ik ook een plezierig leven kunnen leiden en dat we nu vaak alleen mannen in een rolstoel zien. Het zou leuk zijn om naast de uitdagingen ook de familiemomenten enzo te tonen. Ik merk zelf in mijn omgeving dat het ijs ook sneller gebroken wordt, als ik hen mee op hun gemak doe voelen.

Cédric Ista, coach communicatie