Aan de keukentafel

Toen ik als predikant werkte in Holysloot en Ransdorp, in het wonderschone veenweidenlandschap van Waterland, werd ik bij mijn pastorale bezoeken op de boerderijen steevast ontvangen in de keuken. Collega-predikanten zullen het herkennen. Aan de keukentafel werd koffiegedronken, vaak ook met de melkrijder of met een buurman of buurvouw. Soms kwam ook de imponerende gestalte van de (woel)rattenvanger de keuken in!

In dit nummer lezen we hoe ook de onderzoekers die het grote en hoogst urgente PThU-onderzoeksproject Grond uitvoeren, regelmatig aan de keukentafel aanschuiven. De projectleider, Mirella Klomp laat het zien in een gesprek met Antoon de Groot en Grietje ten Hoeve, twee veteranen op het terrein van de kleinschalige landbouw. Ze laten zien hoe boeren en boerinnen bezig zijn met duurzaamheid, biodiversiteit en verantwoord grondgebruik, hoe hun geloof hun keuzes beïnvloedt, en ook hun innerlijke verscheurdheid. Er zijn immers ook zorgen om hun inkomen en hun toekomst. In het project gaat het daarnaast om de vraag hoe kerken (en diaconieën) grond verpachten, hoe er over aarde en grond wordt gepreekt en hoe de aarde aan de orde komt in pastoraat en kerkenraad. Ook wordt gekeken naar de integratie van relaties met de grond in de theologie die predikanten in hun lokale context hanteren. In deze lijn vroeg PThUnie twee predikanten, Lieke Weima en Matthijs Schuurman naar hun ervaringen waar, wanneer (en wanneer niet!) en ook op welke manier zij in deze tijd de thematiek van de uitbuiting van de aarde in hun plattelandsgemeente aankaarten. De eerste ziet zichzelf als activist en wil alle betrokkenen in de spiegel laten kijken. De tweede wil minder ver gaan en vooral het gesprek openen en de zorgen benoemen. In een dubbelinterview wordt een promovendus in dit project, Erik Oevermans, samen met Coen Constandse, predikant in Houten, bevraagd op de binding met (geboorte) grond. Zijn wij de grond waard? Hiermee worden bijbels-theologische lijnen zichtbaar, zoals deze ook opkomen in een overdenking van onze nieuwe redacteur Bernhard Reitsma, uitgaande van C.S. Lewis’ boekenreeks over Narnia. In het project gaat het om de vraag hoe we ons op een theologisch verantwoorde manier tot de aarde verhouden.

Klaas Spronk komt daartoe met een inspirerende lezing van het scheppingsverhaal. Cees Houtman tenslotte neemt ons mee naar het onderzoeksterrein dat hij na zijn emeritaat heeft ontgonnen: de negentiende-eeuwse triviaallectuur, de kinderkerk en voorganger Jan de Liefde. De Liefde werd bekend door zijn evangelisatiewerk in de Jordaan (‘met een turf onder de arm’). In Woudsend, zijn eerste gemeente, zal hij echter ook regelmatig aan de keukentafel hebben gezeten.

Henk de Roest

P.S. Zoals u weet heeft onze kerk meer predikanten nodig. Kunt u rond roepingenzondag (21 april) aandacht vragen voor dit belangrijke onderwerp? Bijvoorbeeld door het ophangen van bijgevoegde poster?