2. Doelenkader

2 .1 . Leeswijzer bij het doelenkader

ENKELE BELANGRIJKE OPMERKINGEN

Dit beleidsplan tekent krijtlijnen uit voor de werking van Vormingplus Gent-Eeklo in de komende beleidsperiode. Daarmee kunnen we flexibel, complementair en co-creatief inspelen op de uitdagingen en noden die leven in de regio.

We beschikken over uitgebreide netwerken in onze regio. Maar terwijl we dit schrijven, weten we dat het werkveld grondig gaat wijzigen. De wijzigingen werden beschreven in de contextanalyse en de impact ervan is nog niet precies in te schatten. Wellicht zal die impact maar halverwege volgende beleidsperiode helemaal helder worden. Daarom gaan we bij de start van de periode in eerste instantie uit van onze huidige sterktes en opgebouwde expertise. We zullen het werkveld voortdurend monitoren en halverwege de beleidsperiode een grondige evaluatie houden. Dan zullen we binnen de vooropgezette krachtlijnen aanpassen en bijsturen waar nodig.

DE STRUCTUUR VAN HET DOELENKADER

De strategische en operationele doelen van Vormingplus Gent-Eeklo zijn terug te vinden in het schema op p.37 Het schema kan als volgt gelezen worden: Vormingplus Gent-Eeklo structureert haar werking in drie grote strategieën, waarvan één ondersteunend aan de andere twee (de strategie rond vrijwilligerswerking). De kleuren in het schema verduidelijken de structuur en dankzij de kleine schema’s in de tekst is makkelijk terug te vinden waar in het doelenkader u zich als lezer precies bevindt. Per strategie geven we een vooropgestelde output en de gewenste impact op het individu (via de leereffecten) en op de maatschappij. Naast de kwantitatieve indicatoren zullen we in de nieuwe beleidsperiode experimenteren met narratieve en kwalitatieve methodes om te peilen naar de impact van onze praktijken. Daarnaast hebben we transversale doelen in verband met de inhoud, doelgroepen, geografische afbakening, partnerschappen en leereffecten. We vullen die transversale doelen in elke strategie net iets anders in en komen zo tot operationele doelen voor elke strategie. In het schema is ook te zien hoe de rollen en functies in elke strategie tot uiting komen (toelichting p.41). We zetten in de strategiëen de verschillen op scherp omwille van de duidelijkheid; in de praktijk liggen de grenzen vager. We beschrijven hieronder kort de strategische en de transversale doelen.

Vervolgens lichten we elke strategie apart toe en verduidelijken we hoe we de transversale doelen vertalen naar operationele doelen in elke strategie. Tenslotte zijn de drie strategieën gekoppeld aan een zakelijk plan (zie p.59) dat een vlekkeloze en kwaliteitsvolle uitwerking moet garanderen. De belangrijkste elementen per strategie staan ook weergegeven in onderstaande toelichting. Doorheen de toelichting hieronder geven we voorbeelden van mogelijke (huidige of toekomstige) activiteiten. Deze zijn indicatief en helpen om het plan te concretiseren.

Transversale doelen

Alle activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo leveren een bijdrage aan de aanpak van maatschappelijke uitdagingen: Duurzame samenleving Digitalisering Diverse en inclusieve samenleving Democratische samenleving Sociale ongelijkheid en armoede terugdringen Leefbare gemeenschappen in dorpen en steden waarbij we sociale cohesie versterken

Iedereen in de regio Gent-Eeklo kan deelnemen aan de leerrijke activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo (regionale spreiding).

Een breed en divers publiek neemt deel aan de activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo met bijzondere aandacht voor kansengroepen.

Vormingplus Gent-Eeklo organiseert alle activiteiten in co-creatie met partners

Strategie 1: Een breed en divers publiek participeert in een open aanbod van leerrijke praktijken over maatschappelijke uitdagingen. Daardoor zijn mensen versterkt om te reflecteren en in dialoog te gaan over de maatschappelijke uitdagingen en/of engagement op te nemen in de samenleving. Strategie 2: Burgers, overheden en andere partners ontwikkelen met de ondersteuning van Vormingplus Gent-Eeklo op een co-creatieve en participatieve manier antwoorden voor regiospecifieke uitdagingen, noden en vragen.

Detectie van thema’s en formats:

Binnen 6 maatschappelijke uitdagingen Op basis van omgevingsanalyse / missie en visie In overleg met structurele en ad hoc partners Via bevraging van deelnemers Thema’s verschillen naargelang locatie

Open aanbod in Gent en 7 gemeenten:

Merelbeke, Deinze, Lievegem, Evergem,

Lochristi, Oosterzele en Aalter.

Een aanbod dat verschillende doelgroepen aanspreekt Ontmoeting en dialoog tussen verschillende culturen/identiteiten stimuleren Drempels voor kansengroepen wegwerken

Partnerschap met en in 8 gemeenten Diverse structurele en ad hoc partners Detectie van thema’s en trajecten:

Vanuit (noden van) lokale partners en burgers Op eigen initiatief (regie/co-regie) of op vraag lokale vertaling van een of meerdere van de 6 maatschappelijke uitdagingen

Trajecten in regie of co-regie prioritair in gemeenten buiten Gent en in functie van onze spreiding Trajecten op vraag in heel de regio.

Alle doelgroepen die een belang hebben bij een bepaald traject worden betrokken Mogelijkheden om andere groepen te bereiken dan de programmatie in strategie 1

Lokale partners formuleren initiële vraag en co-creëren het traject Partners met specifieke expertise waar nodig

Resultaten

Output

Leereffecten (impact op het individu)

Impact op de maatschappij

Krimp naar 2000 uren volume (ca 25%); 1000 uren reguliere programmatie – 1000 uren aanbodprojecten Spreidingsverhouding: 65% Gent-35% Regio Aanzuigkracht uit regio (mate waarin activiteiten deelnemers uit andere gemeenten aantrekken): nulmeting in 2020

Deelnemen aan, versterken en bevragen van de samenleving Inzicht verwerven over cultuur en samenleving Zin krijgen om te blijven leren in een voortdurend veranderende samenleving Onderbouwde en genuanceerde standpunten innemen over maatschappelijke thema’s Ontmoeten en de constructieve dialoog aangaan Leren in verschillende dimensies: als zinzoeker, genieter, spelende mens

Bijdragen aan de ‘mozaïeksamenleving’ (zie visie p.55 ): betrokkenheid met respect voor elkaars eigenheid Meer draagvlak voor de democratie Een menselijkere economie Bewuste en betrokken burgers Uitwisseling tussen mensen met verschillende achtergronden Positiviteit en dynamiek in de samenleving Startvolume 200 à 250 uren Groei naar 350 à 400 uren Grote trajecten in regio buiten Gent

Ontmoeten en de constructieve dialoog aangaan Emanciperen van gemeenschappen, groepen en mensen Leren maatschappelijke veranderingen te ontsluiten Zin krijgen om zich actief te engageren in de samenleving Versterken in deelhebben in de samenleving Leren in verschillende dimensies: als zinzoeker, genieter, spelende mens

Meer sociale cohesie Burgers bij het beleid betrekken (participatieve democratie) Alternatieve oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen mogelijk maken Meer maatschappelijk engagement

Rollen

Functies

Ondersteunende strategie 3

Alle activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo leveren een bijdrage aan de aanpak van maatschappelijke uitdagingen.

Iedereen in de regio Gent-Eeklo kan deelnemen aan de leerrijke activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo (regionale spreiding).

Een breed en divers publiek neemt deel aan de activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo met bijzondere aandacht voor kansengroepen.

Vormingplus organiseert alle activiteiten in co-creatie met partners .

De kritische rol staat centraal Verbindende rol vooral als bridging: betrokkenheid bij de maatschappij stimuleren

Bonding binnen de activiteiten Laboratoriumrol: leren experimenteren met maatschappelijke spelregels

Functies op de voorgrond: leerfunctie en culturele functie Maatschappelijke bewegingsfunctie via aanscherpen van vaardigheden en kennis Gemeenschapsvormende functie door mensen nieuwsgierig te maken naar elkaar en in te zetten op samen leren De laboratoriumrol staat centraal De kritische rol sterk vertaald naar ‘deelhebben aan’ de maatschappij: mee aan de kar trekken Samen werken aan oplossingen werkt uitermate verbindend

Functies op de voorgrond: maatschappelijke bewegingsfunctie en gemeenschapsvormende functie Leerfunctie vooral gericht op vaardigheden Culturele functie: samenwerking tussen mensen met een verschillende cultuur / identiteit.

Vrijwilligers co-creëren de werking van Vormingplus Gent-Eeklo.

Vrijwilligers dragen zelf ideeën aan voor door hen gedragen initiatieven Bestuursorgaan is inhoudelijk betrokken bij de werking van Vormingplus Gent-Eeklo Burgers die vrijwillig engagement opnemen formuleren mee de initiële vraag van het traject

Vrijwilligerswerkingen in Gent en in de regio Lokaal vrijwillig engagement is erg belangrijk voor participatieve trajecten

Inzetten op diversere vrijwilligers door co-creatie met partners

Vrijwilligers zijn partners: Eigenaar van sommige activiteiten Co-creatie voor andere activiteiten Co-creatie van vrijwilligers met partners Diversiteit in groepen betrokken bij het traject zet zich door naar betrokken vrijwilligers

Burgers die vrijwillig engagement opnemen zijn partners: Nemen initiatief Werken samen met andere organisaties Volledige traject in co-creatie

Resultaten

Output

Leereffecten

Impact op de maatschappij

Rollen

Functies

100 à 150 uren begeleiding en coaching Consolideren en intensifiëren (in eerste fase)

Stimuleren van mensen in het opnemen van verantwoordelijkheid en engagement in de samenleving Versterken in deelhebben aan samenleving Aanmoedigen tot ‘levenslang en levensbreed’ leren in een voortdurend veranderende samenleving Ontmoeten en de constructieve dialoog aangaan Emanciperen van gemeenschappen, groepen en mensen

Doorgeven van engagement, expertise, betrokkenheid Een multiplicatoreffect van de impact uit strategie 1 en 2

Vrijwilligerswerk versterkt in hoge mate de verbindende rol van de werking van Vormingplus Gent-Eeklo

Gemeenschapsvormende functie: vrijwilligers versterken gemeenschapsvormend karakter van praktijken en gemeenschapsvormende activiteiten specifiek voor vrijwilligers Maatschappelijke bewegingsfunctie: vrijwilligers ‘hebben deel’ aan maatschappij Leerfunctie: vrijwilligers leren en geven ook vaardigheden door aan anderen (peer-learning) Culturele functie: activiteiten specifiek gericht op interculturele uitwisseling gedragen door vrijwilligers (Dzjambo, taaluitwisseling,…)

2 .2 . Het doelenkader stap voor stap

TWEE HOOFDSTRATEGIEËN

Transversale doelen

Transversale doelen Strategie 1: open aanbod Operationeel

Operationeel Strategie 2: participatieve trajecten

Operationeel Strategie 3

Operationeel

Vormingplus Gent-Eeklo verankert in de drie grote strategieën een evolutie die al is ingezet in het huidige beleidsplan. We blijven een open aanbod in co-creatie voorzien waarin een breed en divers publiek kan participeren. Dat aanbod krijgt vorm onder strategie 1. De programmatie zal inhoudelijk een (nog) sterkere focus krijgen op maatschappelijke uitdagingen. We blijven ook vrijwilligers en vrijwilligersgroepen een grote rol geven in de aanbodontwikkeling.

Participatieve trajecten worden een volwaardige poot in onze werking in de tweede strategie. In deze trajecten leren groepen deelnemers op een andere manier. Ze creëren samen antwoorden en zetten zo de stap van ‘deelnemen’ naar ‘deelhebben’ aan de maatschappij. Dit sluit aan bij onze visie op leren, waarin we de stap van deelnemen naar deelhebben willen stimuleren en ondersteunen (zie p.52 visie op de leerfunctie).

Uiteindelijk kan er ook een kruisbestuiving ontstaan tussen de beide strategieën. Zo kunnen participatieve trajecten input leveren voor nieuwe activiteiten in het aanbod, en kunnen ideeën voor nieuwe trajecten ontstaan uit activiteiten in de programmatie.

ONDERSTEUNENDE STRATEGIE 3: VRIJWILLIGERS

Transversale doelen

Transversale doelen Strategie 1 Operationeel

Operationeel Strategie 2 Operationeel Strategie 3: vrijwilligers Operationeel

Als we deelhebben aan de maatschappij willen bevorderen, is het logisch om burgers/vrijwilligers ook ruimte te geven om mee de werking van Vormingplus Gent-Eeklo vorm te geven.

We beschouwen onze vrijwilligerswerking dan ook als een derde strategie waarin we vrijwilligers ondersteunen en versterken om zelf een rol op te nemen in strategieën 1 en 2.

In de eerste jaren van de volgende beleidsperiode zullen we in deze strategie vooral de bestaande vrijwilligerswerking consolideren en versterken. We concentreren ons dan op de goede uitwerking van strategieën 1 en 2. In 2023 zullen we de nieuwe werking evalueren en kijken of er ruimte is voor nieuwe vrijwilligersinitiatieven in de daaropvolgende jaren.

TRANSVERSALE DOELEN

Transversale doelen

Transversale doelen Strategie 1 Operationeel

Operationeel Operationeel

Elke strategie geeft op haar eigen manier, en complementair met de andere strategieën, invulling aan de volgende transversale doelen:

Strategie 2

Operationeel Strategie 3

Alle activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo leveren een bijdrage aan de aanpak van maatschappelijke uitdagingen.

Vanuit de missie van Vormingplus Gent-Eeklo zijn alle activiteiten gekoppeld aan maatschappelijke uitdagingen. We zullen die uitdagingen niet oplossen vanuit onze werking, maar willen wel een bijdrage leveren aan oplossingen. Vanuit de contextanalyse bleken de volgende 6 uitdagingen cruciaal (5 op macro/mesoniveau en 1 meer regionaal geïnspireerd): Duurzame samenleving: komen tot een samenleving waarin nieuwe systemen zorgen voor harmonie tussen mens en milieu. Digitalisering: technologische ontwikkelingen ontsluiten voor iedereen en bijhorende ethische vraagstukken aanpakken. Diverse en inclusieve samenleving: komen tot een gedeelde eigenheid waarin plaats is voor iedereen, en tegelijk leren omgaan met verschil. Democratische samenleving: we stimuleren het genuanceerde debat en dialoog tussen mensen, groepen en gemeenschappen als antwoord op populisme en polarisering. Sociale ongelijkheid en armoede aanpakken. Leefbare gemeenschappen in dorpen en steden creëren met aandacht voor de sociale cohesie.

Iedereen in de regio Gent-Eeklo kan deelnemen aan de leerrijke praktijken van Vormingplus Gent-Eeklo (regionale spreiding).

Het is de opdracht van Vormingplus om iedereen in de regio kansen te geven om te leren. We streven er niet naar om alle praktijken beschikbaar te maken in alle gemeenten, maar zorgen wel voor een bereikbaar aanbod voor iedereen. In strategie 2 maken we geografische keuzes die complementair zijn met de keuzes in strategie 1 (zie verder).

Een breed en divers publiek neemt deel aan de activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo, met bijzondere aandacht voor kansengroepen.

Vormingplus Gent-Eeklo wil iedereen in de regio een aanbod bieden om te leren. Dat veronderstelt dat er ook een aanbod is waarin iedereen zijn of haar gading kan vinden, bv. wat betreft leerstijl, verdieping, interesse, format en locatie. We zetten bewust in op ontmoeting tussen verschillende groepen tijdens bepaalde activiteiten.

Doelgroepen kunnen gedefinieerd worden aan de hand van allerlei relevante kenmerken: leeftijd, gezinssamenstelling, woonplaats, … Met gemeenschappen (bv. etnisch-culturele gemeenschappen) werken we samen via organisaties die hen bijeenbrengen. Tenslotte werkt Vormingplus met alle kansengroepen: mensen in armoede, gedetineerden, mensen met een beperking en mensen met een diverse etnisch-culturele achtergrond.

Voor sommige (kansen)groepen ligt de drempel om deel te nemen hoger dan voor andere. Dan is er extra aandacht nodig om de drempels weg te werken.

Vormingplus organiseert alle activiteiten in co-creatie met partners

Vormingplus Gent-Eeklo werkt complementair met partners in de regio. We vertalen dat naar het principe van ‘co-creatie’: we werken niet alleen, maar altijd samen met partners die elk op basis van gelijkwaardigheid hun sterktes en expertise inbrengen. In elk samenwerkingsverband zijn er goede afspraken over ieders rol en bijdrage die ervoor zorgen dat elke partner maximaal tot zijn recht komt.

We zetten het principe van co-creatie ook door naar onze vrijwilligers: ook met hen willen we meer co-creatief werken, waarbij we hen zo goed mogelijk ondersteunen.

Leereffecten

De leereffecten staan in elke praktijk voorop. Welke de leereffecten zijn die Vormingplus Gent-Eeklo nastreeft, staat beschreven op p.52 In elk van de strategieën staan andere leereffecten meer op de voorgrond. Dat wil niet zeggen dat de overige leereffecten afwezig zijn; ze zijn alleen minder prominent.

STRATEGIE 1

Transversale doelen

Transversale doelen Strategie 1: open aanbod Operationele doelen

Operationele doelen Strategie 2

Operationele doelen Strategie 3

Operationele doelen

STRATEGISCHE DOELSTELLING:

Een breed en divers publiek participeert in een open aanbod van leerrijke praktijken over maatschappelijke uitdagingen. Daardoor zijn mensen versterkt om te reflecteren en in dialoog te gaan over de maatschappelijke uitdagingen en/of engagement op te nemen in de samenleving.

Vormingplus Gent-Eeklo biedt workshops, debat, ontmoetingen, lezingen, cursussen, culturele uitstappen en andere leerrijke praktijken aan over de samenleving en samenleven om iedereen in de regio kansen te geven om te leren. Input en ideeën voor een maatschappelijk betrokken aanbod worden geleverd door het team, partners, vrijwilligers, freelancers en (bevraging van) deelnemers.

Operationeel: Maatschappelijke uitdagingen

Maatschappelijke uitdagingen, vertaald in de 6 boven beschreven maatschappelijke vraagstukken, zijn het uitgangspunt voor elke activiteit. Dit is een keuze die al is ingezet in het huidige beleidsplan, maar die we doorzetten in de volgende periode.

Als pluralistische organisatie willen we deelnemers geen antwoorden voorschrijven (zie visie op de maatschappelijke bewegingsfunctie, p.53). Alle praktijken zijn erop gericht om deelnemers beter in staat te stellen om zelf een mening te vormen, uit te zoeken welk engagement ze zelf kunnen opnemen in de samenleving, hen zin te geven om te blijven leren. Eventueel kunnen de deelnemers nadien andere organisaties opzoeken waar ze als vrijwilliger aan de slag kunnen gaan of verder kunnen leren.

Vormingplus Gent-Eeklo laat verschillende stemmen aan het woord over alle thema’s. Zo zetten we vraagstukken op de kaart en ontsluiten we het publieke debat. De samenwerking met partners bepaalt mee onze programmatie. Zo zal in de Krook in samenwerking met de UGent en iMec bijvoorbeeld veel aandacht besteed worden aan citizen science en digitalisering.

Tenslotte bepaalt ook de locatie van een activiteit (in Gent of in een andere gemeente in de regio) welke onderwerpen aan bod komen. Interculturaliteit is een prominent thema in Gent. In de andere gemeenten gaat dan weer meer aandacht naar de thema’s die lokaal relevant zijn, bv. leefbare dorpskernen. [ 44 ]

Operationeel: Regionale spreiding

Vormingplus Gent-Eeklo bouwt ook in de volgende periode het open aanbod uit in de stad Gent en in 7 gemeenten waarmee op dit moment een structurele samenwerking loopt: Merelbeke, Deinze, Lievegem, Evergem, Lochristi, Oosterzele en Aalter.

Ervaring leert dat deelnemers uit overige gemeenten in de regio hun weg vinden naar dit aanbod. Het aanbod in Gent trekt zelfs deelnemers aan van buiten de regio. In deze beleidsperiode zullen we dat ‘aanzuigeffect’ voor een eerste keer als indicator opnemen (zie doelenkader). Door een aanbod te voorzien in Gent en in de 7 gemeenten hebben we dus een aanbod dat naar locatie toegankelijk is voor iedereen.

Operationeel: Een breed en divers publiek / Kansengroepen

Nu al vindt een gevarieerd publiek vlot de weg naar de activiteiten van Vormingplus Gent-Eeklo. Deze mensen willen we verder informeren en versterken, zodat ze nog beter hun denken en argumenten rondom maatschappelijke vraagstukken kunnen aanscherpen en groeien naar deelhebben aan de maatschappij (zie p.52, visie op de leerfunctie).

Uiteindelijk streven we naar een dwarsdoorsnede van de samenleving onder onze deelnemers. Dat betekent dat we bepaalde groepen nog meer moeten bereiken. We gaan dus op zoek naar nieuwe invalshoeken door: Een diverser aanbod op vlak van inhoud, locatie, tijdstip, format, methodieken. Samenwerking met partners uit de doelgroepen die vertrouwen creëren, activiteiten mee vorm geven en zo drempels verlagen. Samenwerking met intermediairen en toeleiders. Voor sommige doelgroepen is samenwerking met deskundige partners onontbeerlijk om vertrouwen met de doelgroep te creëren en om een passend aanbod te kunnen uitwerken.

Bv: voor mensen met een beperking of een psychiatrische aandoening, gevangenen, … We geven ruimte aan organisaties die met of voor etnisch-culturele minderheden werken om i.s.m. Vormingplus een deel van het aanbod (bv in De Krook) zelf in te vullen. Ook praktische drempels werken we zoveel mogelijk weg:  We maken informatie over de activiteiten zo toegankelijk mogelijk.  Voor kansengroepen die moeite hebben om deelnameprijzen te betalen, hanteren we aparte tarieven.  We besteden aandacht aan toegankelijkheid voor rolstoelpatiënten, slechthorenden en slechtzienden.  Voor sommige activiteiten organiseren we kinderopvang.

Het is niet de bedoeling dat alle groepen deelnemen aan alle activiteiten. Wel willen we inzetten op ontmoeting en uitwisseling waar mogelijk. Dat kan op verschillende manieren: Een activiteit organiseren op een plek waar de deelnemers mensen ontmoeten die ze anders minder tegen het lijf lopen. Bv. Wanneer bezoekers aan een tentoonstelling van kunst door geïnterneerden in het Forensisch Psychiatrisch

Centrum achteraf de kunstenaars kunnen ontmoeten. Activiteiten uitwerken met partners die een verschillend publiek hebben. Sprekers / artiesten / activiteiten programmeren op één moment die een verschillend publiek aanspreken. Bv. op een avond wordt een artiest geprogrammeerd die een eerder ‘wit’ publiek aanspreekt. Nadien volgt een artiest die populair is bij een publiek met buitenlandse roots. In de zaal ontmoeten beide publieken elkaar.

Operationeel: co-creatie met partners

Het open aanbod is het product van een samenwerking met vele partners. Hierboven legden we al uit hoe partners mee de inhoudelijke uitwerking van een activiteit bepalen en hoe ze ervoor zorgen dat Vormingplus Gent-Eeklo een breed en divers publiek bereikt.

In een structurele samenwerking in een gemeente werken we het plaatselijke aanbod uit samen met een aantal lokale partners binnen de gemeente: bijvoorbeeld (maar niet uitsluitend) de lokale overheid, de bibliotheek, het plaatselijke cultuur- of gemeenschapscentrum, het Lokaal Dienstencentrum.

In elke samenwerking maken we duidelijke afspraken over de rol die Vormingplus zal opnemen: de regierol, de co-regierol of een partnerrol.

Sommige samenwerkingen zijn ad hoc, andere zijn structureel. Naast de samenwerkingen met de 7 gemeenten zetten we ook de volgende samenwerkingsverbanden graag in de kijker: De Krook: Samen met de publiekswerking, UGent, Digipolis, Digitaal Talent zet

Vormingplus Gent-Eeklo in co-regie een hele leerlijn uit rond digitalisering en de digitale kloof. Daarnaast werkten we in 2018 samen met honderden partners, onder andere

INGent.

Zakelijke uitwerking

Omdat we een scherpere focus en meer ruimte voor strategie 2 willen, zal er minder personeelstijd geïnvesteerd worden in de programmatie dan tot nu toe het geval was. Om deze omslag mogelijk te maken, zullen de functies van de medewerkers ook anders ingevuld worden (zie p.60). We gaan uit van een krimp in het huidige aanbod (zie output doelenkader).

Een groei in het open aanbod vraagt ook steeds extra personeelstijd, die we niet kunnen dekken met deelnemersgelden, en dat beogen we dus niet (zie p.66). Een vernieuwde procedure voor de inschrijvingen zal eveneens personeelstijd vrijmaken voor de administratieve ondersteuning van strategie 2 (zie p.64).

STRATEGIE 2

Transversale doelen

Transversale doelen Strategie 1 Operationele doelen

Operationele doelen Strategie 2: participatieve trajecten

Operationele doelen Strategie 3

Operationele doelen

STRATEGISCHE DOELSTELLING:

Burgers, overheden en andere partners ontwikkelen met de ondersteuning van Vormingplus Gent-Eeklo op een co-creatieve en participatieve manier antwoorden voor regiospecifieke uitdagingen, vragen en noden.

In de huidige beleidsperiode zijn al verschillende participatieve trajecten opgestart en uitgewerkt: Kerk in het Midden, Beleefde Plekjes, Korte Keten Meetjesland, B401 (fly-over Gent)… Het gaat om afgebakende trajecten in de tijd waar burgers, overheden en partners samen oplossingen zoeken voor kwesties die zich lokaal stellen: de leegstand van historische gebouwen, de zoektocht naar meer cohesie in een landelijke gemeente, de nieuwe inrichting van een wijk.

In een participatief traject is de stap van deelnemen naar deelhebben erg duidelijk (zie p.53, leerfunctie). Deelnemers nemen elk volgens hun eigen kunnen een bepaalde rol op. De participatieve trajecten zijn op alle vlakken (wat betreft leereffecten, toegepaste functies, sociaal-culturele rollen) complementair met het open aanbod uit Strategie 1.

Strategie 2 omvat twee soorten trajecten. Enerzijds zijn er de intensieve trajecten waar Vormingplus Gent-Eeklo (mee) faciliteert en/of coördineert (in regie of co-regie). Anderzijds is er begeleiding op maat en op vraag. Gemeenschappen, (kansen)groepen, burgerinitiatieven of -platforms, organisaties en overheden kunnen ons aanspreken om onze expertise rond participatie en coaching in te zetten. Deze trajecten zijn beperkter in tijd, personeelsinzet en engagement voor Vormingplus Gent-Eeklo.

Operationeel: Maatschappelijke uitdagingen

Participatieve trajecten zijn gericht op de thema’s die aan de orde zijn op de plek waar ze doorgaan. Regiospecifieke thema’s (bv. leefbare dorpen en steden, sociale inclusie, milieuproblematiek in de haven, …) zullen dus meer gewicht krijgen in deze strategie. Elk participatief traject heeft de bedoeling om lokale oplossingen te vinden die gelinkt zijn aan de 6 grote maatschappelijke uitdagingen.

Door burgers te ondersteunen om samen oplossingen te zoeken voor concrete vragen, versterken we de solidaire, inclusieve, duurzame en democratische samenleving. Mensen leren immers om te luisteren naar elkaar, ze ontdekken de kracht van samenwerking, ook met erg diverse medeburgers (zie doelenkader: leereffecten). Vormingplus Gent-Eeklo beschikt over heel wat expertise om tot deze leereffecten te komen en ze te versterken. Dit zijn effecten die duurzaam doorwerken tot ver na het traject zelf. Participatieve trajecten kunnen heel wat verbinding en gemeenschapsvorming creëren.

Operationeel: Regionale spreiding

In Gent is er veel meer bestaande capaciteit van andere spelers voor participatieve trajecten en dus is er minder een trekkende rol nodig van Vormingplus. Bovendien bereiken we in Gent al een groot publiek met onze activiteiten uit strategie 1. We concentreren de intensievere trajecten daarom in de rest van de regio. Op die manier versterken we de aanwezigheid van Vormingplus in de gehele regio GentEeklo.

Om interessante trajecten te identificeren zullen we actie moeten ondernemen: het oor te luisteren leggen bij partners, creatieve ideeën uitwerken, eventueel bijkomende subsidies aanvragen.

Operationeel: Een breed en divers publiek // Kansengroepen

Succesvolle co-creatie en participatie die komt tot duurzame oplossingen staat of valt onder meer met de deelname van alle betrokken doelgroepen, gemeenschappen en kansengroepen. Elk traject zal dus uitgebreid aandacht moeten besteden aan: de zorgvuldige identificatie van alle betrokken doelgroepen; outreachend werken om alle betrokken doelgroepen mee aan boord te krijgen; ontwerp van een traject waarin alle doelgroepen zich thuis en versterkt voelen om volop mee te participeren. Om dit te bekomen, zal Vormingplus Gent-Eeklo de eigen expertise rond werken met diverse doelgroepen verder versterken. Daarnaast zullen we, zoals in strategie 1, beroep doen op partners die hun eigen expertise en achterban kunnen inbrengen.

Participatieve trajecten bieden kansen om een ander publiek te bereiken dan deelnemers die zich inschrijven voor het aanbod, én om nog meer op maat te werken van een kwetsbaar en/of divers publiek. Op die manier versterken ze de sociaalculturele participatie van iedereen.

Operationeel: co-creatie met partners

Elk participatief traject zal een samenwerking zijn van Vormingplus Gent-Eeklo en verschillende partners. Lokale partners en burgers zijn onontbeerlijk om het traject te kunnen inbedden in de lokale context. Zij zullen vaak ook de initiële vraag formuleren die aan de grondslag ligt van het traject. Tegelijk is het ook mogelijk dat Vormingplus Gent-Eeklo zelf een traject initieert op basis van gedetecteerde lokale noden. Ook dan kan een traject niet doorgaan zonder de nodige lokale partners.

Afhankelijk van het traject zullen we ook partners nodig hebben met specifieke expertise: inhoudelijke expertise (bv rond land- en tuinbouw bij een project rond gemeenschapstuinen), methodische expertise (bv sociaal-artistieke methodieken bij een traject dat een artistiek luik bevat) en expertise rond bepaalde gemeenschappen en doelgroepen.

De samenstelling van een goed gebalanceerd partnerschap, met een duidelijke afbakening van ieders rol, is daarom een essentiële eerste stap in elk participatief traject.

Zakelijke uitwerking

Zie strategie 1: een grotere focus op participatieve trajecten vraagt om een herziening van het organigram en de jobinhoud van inhoudelijke medewerkers. Meer toelichting hierover op p.61.

Bij strategie 1 vermeldden we al hoe er administratieve tijd zal vrijkomen uit een vereenvoudigde inschrijvingsprocedure voor activiteiten en de geplande krimp in het aanbod. Die tijd zal ingezet worden in strategie 2. Dat is nodig omdat participatieve trajecten en trajecten op vraag eveneens gepaard gaan met heel wat omkadering en communicatie naar deelnemers, organisatorische uitdagingen en opvolging van de praktijken. Op dit moment nemen de inhoudelijke medewerkers heel wat administratieve taken op in dergelijke trajecten. Doordat het administratieve team zich hierop meer kan focussen, komt er meer tijd vrij voor de trajecten zelf bij de inhoudelijke medewerkers.

STRATEGIE 3

Transversale doelen

Transversale doelen Strategie 1 Operationeel

Operationeel Strategie 2

Operationeel Strategie 3

Operationeel

STRATEGISCHE DOELSTELLING:

Vrijwilligers co-creëren de werking van Vormingplus Gent-Eeklo.

Vormingplus Gent-Eeklo bestaat niet enkel uit haar professionele team. Ook de vrijwilligers en de partners maken er integraal deel van uit. We voorzien dan ook een belangrijke rol voor burgers die een vrijwillig engagement willen opnemen en zelf met leerrijke praktijken aan de slag willen gaan.

Vrijwilligers nemen verschillende rollen op: Ze nemen deel aan het bestuur. Ze helpen bij de praktische organisatie van de activiteiten (Helpende Handen). Ze nemen initiatief voor bepaalde onderdelen in de programmatie en staan ook in voor de organisatie ervan (bv. Dzjambo). Ze begeleiden via bepaalde methodieken specifieke praktijken uit het aanbod (bv. SamenLezen). In de participatieve trajecten hebben burgers die vrijwillig engagement opnemen een trekkende rol.

Er zijn meerdere redenen om in te zetten op vrijwilligers: Vrijwilligers zorgen voor een multiplicatoreffect. Samen met hen kunnen we meer mensen bereiken en uitgebreidere activiteiten organiseren. Niet enkel professionals kunnen je iets leren. Vormingplus wil mensen versterken om hun eigen expertise en talenten te delen met anderen als vrijwilliger. Door vrijwilligers te versterken en hen in te zetten volgens hun eigen sterktes, geven we hen maximaal de kans om ‘deel te hebben’ aan de maatschappij. Een maatschappij waarin burgers vrijwillig engagement opnemen, is een meer solidaire en democratische samenleving. Vrijwilligerswerk versterkt de maatschappelijke cohesie (gemeenschapsvorming) en geeft kansengroepen, gemeenschappen en doelgroepen kansen tot sociaal-culturele participatie.

Strategie 3 is ondersteunend. Vrijwilligers worden ingezet in activiteiten in strategie 1 en 2. Daarnaast organiseren we aparte activiteiten om de vrijwilligers te versterken en hebben we aandacht voor de bestuurders als groep.

In strategie 1 geven vrijwilligers zelf bepaalde activiteiten vorm. Voorbeelden vandaag van zo’n activiteiten zijn: De activiteiten voor nieuwkomers in de Dzjambo-werking. De ‘SamenLezen’ methodiek waarbij groepen onder begeleiding van vrijwilligers hun eigen ervaring bespreken aan de hand van verhalen en gedichten. In De Krook geven we bepaalde organisaties die werken voor of met etnisch-culturele minderheden de kans om met onze steun een deel van de programmatie vorm te geven (en zo ook het aanbod diverser en aantrekkelijk te maken voor meer verschillende doelgroepen).

Daarnaast geven de Helpende Handen praktische ondersteuning bij de organisatie van het open aanbod (bv. openen en sluiten van de locatie). In strategie 2 zijn burgers die vrijwillig engagement opnemen de kern van de participatieve trajecten. In eerste instantie doen we beroep op al actieve lokale mensen. In tweede instantie stimuleren we ook andere burgers tijdens het traject om te groeien in vrijwillig engagement voor de gemeenschap.

De rol van het professionele team van Vormingplus Gent-Eeklo in strategie 3 is om vrijwilligers van Vormingplus Gent-Eeklo te ondersteunen en te versterken met vorming, begeleiding, mogelijkheden tot uitwisseling en een praktische omkadering die hun vrijwillig engagement stimuleert. Vanuit de stakeholdersbevraging gaven vrijwilligers mee dat ze nood hebben aan meer contact tussen de verschillende vrijwilligersgroepen onderling, en ook graag meer geïnformeerd zouden willen worden over de gehele werking.

Operationeel: Maatschappelijke uitdagingen

Operationeel maken de activiteiten georganiseerd door vrijwilligers deel uit van strategie 1 en strategie 2. Er worden geen aparte inhoudelijke keuzes gemaakt.

We willen bestuurders meer kansen geven om naast organisatorische ook nog meer inhoudelijke input te geven aan de werking van Vormingplus Gent-Eeklo. In de huidige hervorming van het bestuur creëren we bovendien inhoudelijke open vergaderingen rond specifieke thema’s waarbij we ook vrijwilligers van buiten het bestuur en stakeholders kunnen betrekken.

Operationeel: Regionale spreiding

Ook wat betreft regionale spreiding lopen de keuzes gelijk met die voor strategieën 1 en 2.

Operationeel: Een breed en divers publiek // Kansengroepen

Bepaalde vrijwilligersactiviteiten, zoals de Helpende Handen die de praktische organisatie van het open aanbod (strategie 1) mee in goede banen leiden, bereiken eerder een kansrijk publiek.

We streven naar een diversere groep Helpende Handen in de volgende beleidsperiode. Andere activiteiten zijn specifiek gericht op een divers publiek of een combinatie van Vlaamse vrijwilligers en nieuwkomers (bv. Dzjambo). Ook aan onze vrijwilligers willen we volop kansen geven voor ontmoeting tussen culturen (zie p.56 culturele functie).

In strategie 2 is het belangrijk dat de burgers die vrijwillig engagement opnemen de gemeenschap weerspiegelen die betrokken is bij het participatieve traject. Dit zal soms extra outreachende inspanningen vragen van het team.

Operationeel: co-creatie met partners

De vrijwilligerswerking is in essentie co-creatief: Vormingplus Gent-Eeklo werkt het aanbod uit samen met de vrijwilligers. Soms zit het professionele team in de regierol, maar heel vaak ligt die regierol juist bij de deelnemers. Bovendien werken onze vrijwilligers ook samen met andere organisaties voor de uitwerking van de praktijken. De ontmoetingsgroepen en Dzjambo zijn autonome feitelijke organisaties die ondersteuning op inhoudelijk, groepsvormend en praktisch gebied krijgen van

Vormingplus Gent-Eeklo. Voor de vrijwilligers van SamenLezen en de leesbegeleiders is er na de opleiding echte co-creatie: samen aan een tekstdatabank werken, intervisies, extra vorming ... In strategie 2 geven we het volledige traject co-creatief vorm samen met burgers die vrijwillig engagement opnemen.

Zakelijke uitwerking

Ook al breiden we de bestaande vrijwilligerswerking in de eerste jaren van de beleidsperiode niet uit, we willen ze wel verdiepen en versterken. Ondersteuning van vrijwilligers is tijdsintensief en we voorzien dan ook, naast de jobtime voor de ondersteuning (verspreid over de verschillende educatieve medewerkers), specifieke jobtime voor de verbinding en afstemming van het vrijwilligersbeleid binnen de gehele organisatie. (0,2 VTE, zie p.60).