Baldarshan - 9

7 નવેમ્બર, 2020

વર્ષ : 1

અંક : 9 તંત્રી : તાનીશ શાહ સહતંત્રી : કનનષ્ક શાહ પથદશષક : વૈશાલી શાહ સહયોગ : પ્રદીપ શાહ

પ્રયોજક : પાર્શ્ષનાથ ઇન્ફોટેક , અમદાવાદ.

0

તંત્રી લેખ

એક દિવસ બાળસ્વરૂપ શ્રીરામને માતા કૌશલ્યા ઘોદિયામા​ાં દહિંચકાવતા​ાં હતા​ાં. ઘોદિયામા​ાં હીંચકતા​ાં-હીંચકતા​ાં રામે આકાશમા​ાં ચાંદ્ર જોયો. સ ાંિર, આકર્ષક અને ગોળ થાળી જેવા ચાંદ્રમાને નનહાળીને તેને એને હાથમા​ાં લઈને રમવાની ઇચ્છા થઈ. બસ, રામ ઘોદિયામા​ાં રિવા લાગ્યા. આકાશ તરફ જોતા જાય અને રિતા જાય. માતા કૌશલ્યાએ િીકરાને મનાવવા-સમજાવવા બહ પ્રયાસ કયાષ, પરાં ત શ્રીરામે બાળહઠ ન મ ૂકી. છે વટે માતા કૌશલ્યાએ એક તરકીબ કરી. તેમણે એક મોટી થાળીમા​ાં પાણી ભર્ું અને એને ખલ્લા આકાશ નીચે મ ૂકી. ચાંદ્રન ાં સીધ ાં પ્રનતબબિંબ પેલી પાણીની થાળીમા​ાં પિર્ ાં એટલે તરત જ િીકરા રામને િે ખાિ્.ાં બાળરામે થાળીમા​ાં ચાંદ્રમા સાવ નજીકથી જોયો અને રાજીના રે િ થઈ ગયા. હસવા-રમવા લાગ્યા.

1

રામાયણના

આ

પ્રસાંગને

ધ્યાનમા​ાં

રાખીને

ભારતીય

ખગોળશાસ્ત્રીઓ થાળીમા​ાં પાણી ભરીને એમા​ાં આકાશી નપિંિ બતાવવાના પ્રયોગને નવશ્વન ાં સૌપ્રથમ ટે બલસ્કોપ ગણે છે . ઉપરા​ાંત પોર્ી પ ૂનમ અને કિવાચોથ જેવા​ાં વ્રતો સાથે પણ ચાંદ્રનો સાંબધ ાં રહ્યો છે . ગામિા​ાંઓમા​ાં તો આજે પણ માતા તેના​ાં િીકરા-િીકરીને ‘જો બેટા, આકાશમા​ાં ચા​ાંિામામા કેવા ચમકે છે ’ એમ કહીને રમાિતી હોય છે . હજી હમણા​ાં જ ગયેલા શરિપ ૂબણિમાના તથા ગઈ કાલે ઊજવાયેલા કરવા ચૌથ ઉત્સવની ઊજળી રાતે ઘણા લોકોએ આકાશમા​ાં જોઈને મનોમન ચા​ાંિામામાને નમસ્કાર કયાષ હશે.

2

અનક્રુ મણિકા

 વાતાષ  નવી માદહતી  જાણવા જેવ ાં  શબ્િોગ્રાફી  અમિાવાિ : હેદરટે જ  કનવતા  એક અજાયબી - અટલ ટનલ

3

વાતાષ નશકારી અને બાજ

‘શા’બ, છોકરા​ાં રાખતો’ તો! બાિશાહ અને બબરબલ બેઠા હતા. બાિશાહ : “એલા, બબરબલ! કચેરીમા​ાં મોિો કેમ આવ્યો?’’ બબરબલ: “શા’બ, શ ાં કરાં ? – છોકરા​ાં રાખતો’ તો!’’ બાિશાહ: “પણ એમા​ાં આટલ ાં મોડાં શાન ાં થાય?’’ બબરબલ: “શા’બ! છોકરા​ાં રાખવા બહ આકરા​ાં.” બાિશાહ: “હવે એમા​ાં શ-ાં છોકરા​ાં રાખવા​ાં એમા​ાં? રોવે-કારવે તો પાઈ-પૈસો આપીએ કે સેવ-મમરા ખવિાઈએ!” બબરબલ: “શા’બ,અનભવ કરી જઓ, પછી ખબર પિશે!’’ બાિશાહ: “એમા​ાં અનભવ શ ાં કરવો- એવી નમાલી વાતમા​ાં ?”

4

બબરબલ: “લ્યો ત્યારે , હ ાં છોકરો થાઉં – તમે મને રાખી બતાિો!” બાિશાહ: “ઠીક, લે ત્યારે , હ ાં બાપ થાઉં ને ત ાં છોકરો થા.” એટલે બબરબલ કહે: “એં..એં..એં..! બાપા મારે દૂધ પીવ ાં છે .” બાિશાહ: “એય, દૂધ લાવો.” દૂધ આવ્ર્ ાં, બબરબલે પીધ.ાં “એં...એં.. એં..! બાપ, મારે ખાંધોલે બેસવ ાં છે .” “એલા,ખાંધોલે તે બેસાય?” “પણ બાિશાહનો િીકરો છાં ને?” બાિશાહએ બબરબલને ખાંધોલે બેસયો અને હેઠે ઉતાયો. “એં.. એં..! બાપા મારે શેરિી ખાવી છે . બાિશાહએ શેરિીનો સા​ાંઠો માંગાવ્યો. “એં.. એં..! બાપ ! કટકા કરી િો.” બાિશાહએ કટકા કરી િીધા. “એં.. એં.. એં..! નઈં, અમને શેરિી આખી કરી િો!”

5

બાિશાહ: “લેલે, રાખ હવે! કટકા કરે લી શેરિી વળી આખી થતી હશે ક્ા​ાંઈ? માળા મ ૂરખા!” “એલા સા​ાંભળતો નથી? શેરિી આખી ક્ા​ાંથી થતી’ તી ! બબરબલ હસી પિયો. બાિશાહ કહે: “માળા બબરબલ! તારાં કહેવ ાં સાચ ાં, હોં.

સાભાર : બગજભાઈના વાતાષ સગ્ર ાં હમા​ાંથી

6

નવી માહહતી ગરમ પાણીના ઝરા એટલે શ?ાં ગરમ પાણીના ઝરા ઘણી વાર હવામા​ાં ઊકળત ાં પાણી અને વરાળ ફાંકે છે . ભ ૂગભષમા​ાં પાણી વહેત ાં હોય એવા ખિકો ગરમ હોવાથી નીચે પાણી ઊકળે છે અને વરાળમા​ાં ફેરવાય છે . અમકઅમક

સમયા​ાંતરે વરાળનો જથ્થો વધી જતા​ાં તે ખિક તોિી

સપાટી ઉપર ફાંકાય છે .

જ્વાળામખીઓના િે શોમા​ાં ગરમ પાણીના ઝરા વધ મળે

છે .

આઇસલૅન્િ,

ર્. એસ. એ. તેમા​ાં મખ્ય છે .

7

આયષન ચાન્સેલર કોણ હતા? સો વર્ષ પહેલા​ાં જમષની નાના​ાં-નાના​ાં રાજ્યોમા​ાં નવભાજજત હત ાં. આવા એક રાજ્ય પનશિયાના રાજાનો ચાન્સેલર હતો ઓટો વોન બબસ્માકષ . તે ક્રૂર હતો. તેણે પનશિયન ાં લશ્કર એટલ ાં કિક બનાવ્ર્ ાં કે સમગ્ર ર્રોપ તેનાથી ધ્ર ૂજત ાં. 1871મા​ાં રાજ્યો જ્યારે એકનિત થયા​ાં ત્યારે બબસ્માકષ અને તેનો રાજા વિાપિે હતા. 1890મા​ાં નવો શહેનશાહ આવ્યો ત્યારે તેને બબસ્માકષ ને બરતરફ કયો. જમષની ‘લોહી અને લોખાંિ’ ધ્વારા એક મહાસત્તા બની શકે એવ ાં બોલ્યો ત્યારે બબસ્માકષ ને ‘આયષન ચાન્સેલર’ ઉપનામ મળર્ ાં

8

જાિવા જેવ ંુ નેપામ બૉમ્બ શ ાં છે ? પેટ્રોબલયમ જેલીમા​ાંથી નેપામ બૉમ્બ બનાવવામા​ાં

આવે છે . આ

બૉમ્બ નીચે પિે છે પછીજ ફાટે છે . જેવો બૉમ્બ ફાટે છે . જેવો બૉમ્બ ફાટે છે . તેવાજ તેમા​ાંથી સાંખ્યાબાંધ ટકિા અને પેટ્રોબલયમ જેલીના લોંિા ઊિે છે . તે જ્યા​ાં જ્યા​ાં પિે છે ત્યા​ાં ત્યા​ાં આગ લગાિી િે છે . નેપામ બૉમ્બ ફાટવાથી એટલી બધી ગરમી નીકળતી હોય છે . કે તેમ લોખાંિ પણ પીગળી જાય છે એ માણસ દૂર ઉભેલો હોય તો પણ તેની ગરમીથી માણસ મરી જાય છે .

9

નવમાન આકાશમા​ાં અદ્ધર કઈ રીતે રહે છે .

નવમાનની પાંખાની આગલી ધાર જાિી હોય છે . અને પાછલી ધાર પાતળી હોય છે . બાજએથી જોતા​ાં તે નીચલા વળા​ાંકવાળી િે ખાય છે . એન્ન્જન નવમાનને આગળ ધકેલે છે ત્યારે પા​ાંખનો આ આકાર તેની નીચેની હવાને િબાવે છે અને તેની ઉપરની હવા પાછળ ધકેલે છે . અને પા​ાંખને ઊંચકે છે . નવમાન હવામા​ાં અસકફ છે કારણકે આ પા​ાંખ નીચે હવા િબાવવાની નવનધ સતત ચાલ્યા કરે છે . જો નવમાનમા​ાં એન્ન્જન એકાએક બાંધ પિી જાય તો પા​ાંખો હવા સામે ધકેલાય નહી જેથી નવમાન પ ૃથ્વી પર પિી જાય.

10

શબ્દોગ્રાફી ચણોઠી કાળા

મોંન ાં અને

પીળા કે

સ ાંિરી

લાલ,

રાં ગન ાં દ્વિ​િળી વગષની

તવેર જેવ ાં એક વેલન ાં બી. તે લગભગ 2 મીટર જેટલી ઊંચી પાતળી ગજ ાં નામની વેલ પર થાય છે . તેના​ાં પાન આમલી જેવા​ાં હોય છે . તેના​ાં પષ્પો આછા જા​ાંબલી કે ગલાબી રાં ગના હોય છે . અને તે વર્ાષ ઋતમા​ાં બેસે છે . તેના ફળ લાંબચોરસ નશિંગના સ્વરૂપે જોવા મળે છે . ફળમા​ાં આવેલા બીજ અંિાકાર,નસિંદૂરી લાલ રાં ગના ચળકાતા અને લીસા​ાં હોય છે . તેના િીટા પાસે કાળાં ટપકાં હોય છે . કોઇબી સફેિ કે પીળા રાં ગન ાં પણ હોય છે .

ભારતમા​ાં તે સવષિ 1000 મી.ની ઊંચાઇ સધી જોવા મળે કોઈ પણ કાળજી નવના તેના વેલા વાિ ઉપેર થાય છે . ચણોઠીના​ાં 11

બી લગભગ સરખ ાં માપ ધરાવતા​ાં હોવાથી, સોના-રૂપ જેવી મ ૂલ્ય વાન ધાત તોલવા ઝેરી હોય છે . તેથી તે આહારમા​ાં લેવાતી નથી. આર્વેિમા​ાં તેના​ાં પણો, મ ૂળ વગેરેના ઉપયોગ ચામિીના રોગકોઢ, નેિરોગ માથાનો દખાવો, ટાલ પિે તે ઉપર અને મોઢામા​ાં ફોલ્લા પિે તે ઉપર થાય છે . આ બીનો ઉપયોગ અલાંકારો બનાવવામા​ાં થાય છે .

સાભાર : બાળનવશ્વકોશમા​ાંથી

12

અમદાવાદ – હેહરટે જ સીિસૈયિની જાળી

સીિીસૈયિની જાળી એ અમિાવાિ શહેરમા​ાં લાલ િરવાજા પાસે આવેલી સીિીસૈયિ મસ્સ્જિની એક િીવાલ પર આવેલી પ્રખ્યાત જાળી છે . આ જાળીની ખાનસયત એ છે કે આટલી મોટી જાળી એકજ પથ્થરમા​ાંથી કોતરવામા​ાં આવી છે . આ જાળી નક્ષીકામનો બેજોિ નમ ૂનો ગણાય છે . મસ્સ્જિમા​ાં આવી કલ ૪ જાળી છે .

13

બાંધકામરે નતયો

પથ્થર

સમય

જતા​ાં ઘસાતો

જતો

હોય

છે ,

પણ

ઈ.સ.૧૫૭૨-૭૩મા​ાં બાંધાયેલી જાળીની કોતરણીની નજાકત હજ આજ સધી બરકરાર રહી છે . આ જાળીની ખાનસયત તેમા​ાંન ાં ખજૂરીન ાં ઝાિ અને વ ૃક્ષની િાળીઓ છે . એક અનમાન એવ ાં છે કે આખી જાળી એક જ પથ્થરમા​ાંથી કાંિારવામા​ાં આવી છે , પરાં ત ૂ િા પર કોતરણી કરીને તેને સા​ાંધવામા​ાં આવ્યા અલગ અલગ ટક છે . સીિી સૈયિે તે સમયે કયા કારીગરો પાસે આ જાળી બનાવિાવી અને તે ટકિા સા​ાંધવા શેનો ઉપયોગ કયો તે બાબત પણ વધ સાંશોધન માગી લે તેમ છે , કારણ કે જાળી પથ્થરના બિલે કપિા પર ભરતકામ કર્ું હોય તેવી બેનમ ૂન છે . જેના કારણે એક જ જાળીમા​ાં બચિકામ, નકશીકામ, સથારીકામ અને કદિયાકામ બન્ર્ ાં હોય તેવો નવરલ સાંગમ છે . સવા ચારસો વર્ષ પછી પણ જાળી તેના મ ૂળ સ્વરૂપે રહી છે . આ જાળીની પહોળાઈ િસ ફટ અને ઊંચાઈ સાત ફટ છે .

14

ઇનતહાસઆ જાળી સીિી સૈયિ િારા ગજરાત સલ્તનતના સલ્તાન શામઉિ-દિન મઝ્ફફર ખાન િીજાના સરિાર બબલાલ ઝાઝર ખાન માટે

બનાવી

હતી. તેન ાં

બા​ાંધકામ

ઇ.સ.

૧૫૭૨-૭૩મા​ાં

સલ્તનતના આખરી વર્ોમા​ાં થર્ ાં હત ાં.

સીિી સૈયિે તેની જાગીરના​ાં ગામોની આવકમા​ાંથી ફકત કાંઈક બેનમ ૂન મસ્સ્જિ બનાવવી તેવી ધ ૂનથી કામ શરૂ કરાવ્ર્ ાં હત ાં પરાં ત, જહજા ૂ રખાન નામના સીિી સરિાર સાથે પાછળથી તેને વા​ાંકાં પિતા​ાં સીિી સૈયિના​ાં ગામો પાછા​ાં લઈ લેવાયા​ાં હતા​ાં. તે જ સમયે અકબરે ગજરાત જીતી લેતા​ાં સીિી સૈયિની આવક બાંધ થઈ જતા​ાં તે મસ્સ્જિન ાં અધ ૂરાં કામ પ ૂરાં કરાવી શક્ો નહીં. તેથી એક જગ્યાએ જાળીના સ્થાને પથ્થર મ ૂકવામા​ાં આવ્યા છે . સીિી સૈયિન ાં અવસાન થતા​ાં તેને તેણે જ બનાવિાવેલી આ મસ્સ્જિમા​ાં િફનાવાયો હતો. ઇનતહાસકાર દરઝવાન કાિરી તેમના પસ્તક અતીતના આયનામા​ાં અમિાવાિની નોંધ કરતા​ાં લખે છે 15

કે, ‘ગજરાતમા​ાં આ હબસીઓ(સીિી) ક્ારથી આવ્યા તેનો કોઈ ચોક્કસ ઉલ્લેખ નથી, પરાં ત સલતાન અહેમિ િીજાના સમયમા​ાં સીિીઓ શદકતશાળી બન્યા તે સમયે જહજા ૂ રખાન નામનો શદકતશાળી સરિાર હતો, જેને પાછળથી મોગલ રાજા અકબરે એક હત્યા બિલ હાથી નીચે ચગિાવી નાખ્યો હતો.

આ સરિારના નમિ સીિી સૈયિને તેની વફાિારીના કારણે કેટલાક ગામ અપાયા​ાં હતા​ાં. સીિી સૈયિ તે ગામની આવકનો ઉપયોગ કેટલા​ાંક સદ્કાયોમા​ાં કરતા​ાં તે તેના નામે જ પ્રચબલત બની.

વર્ષ ૧૯૦૦મા​ાં લોિષ કઝષને સીિી સૈયિની જાળીની મલાકાત લઈને તેને સરકારી કચેરીમા​ાં રૂપા​ાંતર થતા​ાં બચાવી હતી.

16

લોકનપ્રયતાઅમિાવાિની

પ્રનસદ્ધ

ઇમારતોમા​ાંની

એક

હોવા

ઉપરા​ાંત

સીિીસૈયિની જાળી અમિાવાિના બચહ્ન તરીકે પણ વપરાય છે . ઇન્ન્િયન ઇન્ન્સ્ટટય ૂટ ઓફ મેનેજમેન્ટે તેને પોતાના પ્રતીકમા​ાં સ્થાન આપર્ ાં છે . અમિાવાિ કોપોરે શનના સત્તાધીશો પણ મહેમાનોને આ જાળીની પ્રનતકૃનત ભેટમા​ાં આપે છે . અમિાવાિની ઓળખના​ાં બચહ્નો તરીકે સ્થાનપત થયેલી જાળીની પ્રનતકૃનત બહારથી આવતા મલાકાતીઓ તેમની સાથે લઈ જાય છે .

17

કનવતા

સંબધ ં એટલે જે કરે ન કોઈ મા​ાંગણી, સમજે એકબીજાની લાગણી; જે ઝાલી રાખે આંગળી , જેના​ાં વગર દનનયા લાગે પા​ાંગળી; જે બા​ાંધતો નથી,જોિે છે , શાંકાઓને પાછળ છોિે છે ; સ્વજનો માટે િોિે છે , સ્વાથષને તરછોિે છે .

કનવ-શ્રી કનાલ જાિવ 18

એક અજાયબી : અટલ ટનલ દનનયાની સૌથી આધનનક સનવધાઓથી સજ્જ અને 10000 ફટની ઉંચાઈ પર આવેલી સૌથી લા​ાંબી વાહનવ્યવહાર ટનલ ભારતમા​ાં બનીને તૈયાર થઈ ગઈ છે . આ ટનલના કાયષરત થઈ જવાથી કોઈપણ ઋતમા​ાં સ્સ્પનત ઘાટી અને દહમાલયના દૂગષમ પ્રિે શો અને વચ્ચેનો

સાંપકષ ત ૂટશે નહીં. 10 હજાર 171 ફીટની ઊંચાઇએ

બનેલી આ અટલ રોહતા​ાંગ ટનલને રોહતા​ાંગ નજીકથી જોિીને બનાવવામા​ાં આવી છે . આ નવશ્વની સૌથી ઊંચી અને સૌથી લા​ાંબી રોિ ટનલ છે . આ ટનલ અંિાજે 8.8 દકમી લા​ાંબી છે . આ સાથે જ તે 10 મીટર પહોળી પણ છે . હવે મનાલીથી લેહ જવામા​ાં 46 દકમીન ાં અંતર ઓછાં થઈ ગર્ ાં છે . આ 46 દકલોમીટરનો રસ્તો અત્યાંત ચઢાઈ ધરાવતો હોવાથી એ કાપવામા​ાં હાલ અઢી કલાક લાગે છે . હવે એ અઢી કલાકન ાં અંતર ટનલને કારણે 10 નમનનટમા​ાં કપાઈ જશે. નાલી-લેહ રોિ પર વધ ચાર ટનલ પણ પ્રસ્તાનવત છે .

હાલમા​ાં

આ

ટનલ

બનીને

સાંપ ૂણષ

થઈ

ચ ૂકી

છે .

19

લેહ અને મનાલીને જોિતી આ ટનલન ાં નામ પ ૂવષ વિાપ્રધાન અટલ બબહારી વાજપેયીની સ્મ ૃનતમા​ાં ગત વર્ે અટલ રોહતા​ાંગ સરાં ગ (અટલ ટનલ) નામ રાખવામા​ાં આવ્ર્ ાં છે . સરાં ગની ઠીક ઉપર સેરી નિીન ાં પાણી જળાશયમા​ાં ભેગ ાં કરવામા​ાં આવશે. આ કારણે સરાં ગ બનાવવામા​ાં 4000 કરોિ રૂનપયાનો ખચષ થયો છે . આ યોજનાને પ ૂણષ કરવામા​ાં લગભગ 5 વર્ષનો નવલાંબ થયો છે . પરાં ત િે ર આયે-દરસ્ત આયે આ કહેવતની જેમ હવે આ ટનલ િે શના તાજમા​ાં

એક

બેશદકિંમતી

રત્નની

જેમ

જળકશે.

8.8 દકમી લા​ાંબી આ સરાં ગન ાં નનમાષણ બોિષ ર રોિ ઓગેનાઇઝેશનની જવાબિારીએ હત ાં. આ ટનલ શરાં થયા બાિ હવે તમામ સીઝનમા​ાં લાહલ અને સ્પીનત ખીણ પ્રિે શના દૂર દૂરના નવસ્તારો સધી સાંપકષ રહેશે. આ ટનલ બહારથી જેટલી મજબ ૂત છે અંિરથી એટલી જ સરબક્ષત અને સનવધાજનક છે . સરાં ગની અંિર થોિા થોિા અંતરે સીસીટીવી કેમેરા, લાઇટ સેનવિંગ સેન્સર નસસ્ટમ, પ્રદૂર્ણને રોકવા માટે સેન્સર નસસ્ટમ, ઓસ્સસજન લેવલને સ્સ્થર રાખવા ટનલના બાંને છે િે હાઈ કેપેનસટી નવિંિ ટબાષ ઈન નસસ્ટમ સ્થાનપત કરવામા​ાં આવ્યા છે . નનનિત અંતરે ફાયર સેફ્ટી નસસ્ટમ દફટ કરવામા​ાં આવી 20

છે . ટનલમા​ાં જો કોઈ દઘષટના ઘટે તો સરાં ગમા​ાં વાહનોના પ્રવેશને અટકાવીને આગ પર તરત કાબ ૂ મેળવવા તેનો ઉપયોગ થઈ શકે છે . આ ઉપરા​ાંત આગ અથવા અન્ય કોઈ દઘષટનાથી જો સરાં ગમા​ાં વાહનવ્યવહાર બાધીત થાય તો મખ્ય રોિની નીચે એક વૈકન્લ્પક સરાં બ પણ બનાવવામા​ાં આવી છે . જે મખ્ય સરાં ગની જેમ જ 8.8 દકમી લા​ાંબી હોય છે . આ સરાં ગ સધી પહોંચવા માટે મખ્ય સરાં ગમા​ાં ઘણા જિા જિા સ્થળે થી રસ્તા બનાવવામા​ાં આવ્યા છે . સરાં ગની લાઈટ નસસ્ટમ એવા પ્રકારની છે કે વાહન એક નનનિત અંતરે આવે ત્યારે પોતાની જાતે શરાં થઈ જાય અને તેના પસાર થઈ ગયા બાિ જાતે જ િીમ થઈ જાય છે . આ સરાં ગથી બહાર નીકળતા જ નોથષ પોટષ લમા​ાં બૌદ્ધ શૈલીના સ્વાગત િારને બાિ ચાંદ્રા નિીના પ ૂલને પાર કરીને પ્રવાસીઓ જૂના મનાલી-લેહ માગે પહોંચી જાય છે . એક કલાકના પ્રવાસ બાિ યાિીઓ પ્રવાસીઓ કેલગ ાં અને માિ 9-10 કલાકમા​ાં લેહ પહોંચી જશે. આ સરાં ગ બનતા હવે લાહલથી લદ્દાખ જવા માટે રોહતા​ાંગ પાસથી જવાની જરર નથી. આ ઉપરા​ાંત મનાલી અને લેહ વચ્ચે લગભગ 46 દકમીન ાં અંતર ઓછાં થઈ જાય છે . લાહલ ખીણ પ્રિે શ બરફવર્ાષના 21

કારણે 6 મદહના બાકીની દૂનનયાથી કટ થઈ જાય છે . જોકે આ સરાં ગ બનતા હવે આ ખીણ પ્રિે શનો સાંપકષ િે શ સાથે કોઈપણ મોસમમા​ાં ત ૂટશે નહીં. આ ઉપરા​ાંત અહીં વીજળીની પણ સમસ્યા દૂર થશે કેમ કે તેની લાઈન પણ સરાં ગની અંિરથી જ જઈ રહી છે . આ સરાં ગ નશયાળામા​ાં પણ ખલ્લી રહેશે જોકે હજ તેને મનાલી અને કેલગ ાં ને જોિવાવાળા રોિને દહમસ્ખલનથી બચાવવાનો બાકી છે . આ માટે સ્નો એન્િ એવલા​ાંચ સ્ટિી એસ્ટાબ્બ્લશમેન્ટ િારા દિઝાઇન કરવામા​ાં આવેલ એવલા​ાંચ પ્રોટે સશન સ્ટ્રસચર તૈયાર કરવામા​ાં આવી રહ્યા છે . આ સરાં ગના કારણે કોઈપણ ઋતમા​ાં વાહનો અંિરથી પસાર થઈ જશે અને દહમખાંિ, પ ૂર અને પથ્થર જેવી તમા આફતો આ સરાં ગની ઉપરથી પસાર થઈ જશે પણ અંિર વાહનોને નકસાન નહીં થાય. અટલ ટનલ માિ મનાલીને લેહ સાથે નહીં જોિે પરાં ત દહમાચલ પ્રિે શના લાહોલ-સ્સ્પનતમા​ાં પણ યાતાયાતને સરળ કરી િે શે. આ કલ્લ જજલ્લાના મનાલીથી લાહોલ-સ્સ્પનત જજલ્લાને પણ જોિશે. આ બનવાથી સૌથી વધારે ફાયિો

લદ્દાખમા​ાં

નશયાળાની

તૈનાત

ઋતમા​ાં પણ

ભારતીય હનથયાર

સેનાને અને

મળશે.

સામગ્રીની

કારણે આપ ૂનતિ 22

સરળતાથી થઇ શકશે. હવે માિ જોજજલા પાસેથી જ નહીં પરાં ત આ માગષ િારા પણ સેનાને સામાન સપલાય થઇ શકશે. આ ટનલની અંિર કોઇ પણ વાહન વધારે મા​ાં વધારે 80 દકમી પ્રનત કલાકની ઝિપથી ચાલી શકશે. આને બનાવવાની શરૂઆત 28 જૂન 2010ના રોજ થઇ હતી. આને બોિષ ર રોિ ઓગેનાઇઝેશન એ બનાવ્ર્ ાં છે . આ સરાં ગ ઘોિાની નાળના આકારમા​ાં બનાવવામા​ાં આવેલ છે .

આ નસવાય ટનલન ાં યોગ્ય રીતે મેઇન્ટે નન્સ થાય

તેમજ તેન ાં વ્યવસ્થાપન યોગ્ય રીતે ચાલે તે માટે દિવસમા​ાં બે વાર ટનલમા​ાંથી આવવા જવાનો વ્યવહાર બાંધ કરવમા આવશે. સવારે 9થી 10 અને સા​ાંજના 4થી 5 આમ દિવસમા​ાં બે સમયે એક-એક કલાક ટનલને બાંધ રાખવામા​ાં આવશે. આ ઉપરા​ાંત ટનલમા​ાં પ્રવેશતા​ાં તેમજ ટનલમા​ાંથી બહાર નીકળતા વાહનો પર પોલીસની ચા​ાંપતી નજર રહેશે, અને ટનલના બન્ને છે િે ચેકપોસ્ટ પણ બનાવવામા​ાં આવી છે . આ ટનલમા​ાં જે કોઈ પણ વ્યસ્સત ટ્રાદફકના નનયમોનો ભાંગ કરશે તો તેના પર કિક કામગીરી કરવમા​ાં આવશે. ટનલમા​ાંથી પસાર 23

થતી વખતે જો તમે કોઈ ટ્રાદફક નનયમનો ભાંગ કયો તો તમારા બીજા છે િે સ્થાપવામા​ાં આવેલી ચેક પોસ્ટમા​ાંના અનધકારી તમારા પર સખત પગલા લઈ શકે છે . ટનલ માટે કેટલાક ખાસ નનયમો છે . જેમ કે તમે ટનલની અંિર તમારાં વાહન પાકષ નહીં કરી શકો. આ ઉપરા​ાંત ઉપર જણાવ્ર્ ાં તેમ હાલ પરત ાં કોઈ પણ પ્રકારના પેટ્રોલ-િીઝલના ટેં કરવાળા વાહનને ટનલમા​ાંથી પસાર થવા િે વામા​ાં નહી આવે. કટોકટીના સાંજોગોમા​ાં આવા વાહનોએ BRO પાસેથી ખાસ માંજરી લેવાની રહેશે. આ ટનલ બનાવવાનો મખ્ય ઉદ્દે શ ભારતીય સૈન્યને લાભ કરાવવાનો છે . કારણ કે ટનલ બનાવવાથી કટોકટીના સમયે ભારતીય સૈન્યના વાહનો આ ટનલના કારણે ઝિપથી સરહિો પર પહોંચી શકશે. માટે જ ભારતના આ નવા અચીવમેન્ટથી ચીન નાખ ૂશ છે . કારણ કે આ ટનલ આપણા સૈન્યને ઓર વધારે મજબ ૂત બનાવનારી છે .

24

અટલ ટનલ : એક ઝલક

25