Baldarshan - 11

7 જાન્યુઆરી, 2020

વર્ષ : 1

અંક : 11 તંત્રી : તાનીશ શાહ સહતંત્રી : કનનષ્ક શાહ પથદશષક : વૈશાલી શાહ સહયોગ : પ્રદીપ શાહ

પ્રયોજક : પાર્શ્ષનાથ ઇન્ફોટે ક , અમદાવાદ.

0

તંત્રી લેખ નમસ્તે, બાલદર્શન –11 પ્રગટ થઈ રહ્યું છે. મારા નાનકડા પ્રયાસને બબરદાવવા માટે હય ું સહય નો આભાર માનયું છયું. બાલદર્શન તૈયાર કરવાના સતત પ્રયસે મને એક સરસ મજાની તક આપી છે . અમારા કૌટયું બબક બમત્ર , કલ્પેર્અુંકલ મારા તૈયાર કરેલા બાલદર્શનના બધાું જ અુંક વાુંચે અને ર્ાબાર્ી આપે. તેમના બમત્ર અતયલભાઈ અઠવાબડક છાપયું ‘ ગયજરાત મેઈલ’ દર ર્બનવારે પ્રકાબર્ત કરે છે . આ છાપામાું પખવાડીએ એક વાર મારા પ્રવાસવર્શન લખવાનયું ર્રૂ કયયું છે . છે ને મજાની વાત ! પહેલી વખત મારા મનગમતા પ્રવાસ હબરશ્ચુંદ્રગઢ બવષે લખયયું. ખૂબ મજા આવી. એ લેખ બાલદર્શનમાું આપ્યો છે . કલ્પેર્અુંકલ અને અતયલઅુંકલનો ખૂબ આભાર. અને હા, આ અુંકમાું એક નવી રમત છે . જરૂરથી માર્જો. આભાર !

1

અનુક્રમનિકા

❖

તુંત્રી લેખ

❖

વાતાશ

❖

નવી માબહતી

❖

જાર્વા જેવયું

❖

ઉખાર્ાું

❖

કાવ્ય

❖

મારો પ્રવાસ

❖

કોરોના થાય ત્યારે સાવચેતીના પગલાું

❖

ર્બ્દર્ોધ

2

વાતાષ આ એક સાચી ઘટના છે , જેના નવર્ે મેં ટે નલનવઝનમાં જોયું હતું.

ઘણ ાં વર્ષોની વ ત છે . કેરલમ ાં એક ભ ઈ હત . એ કાંટ ળી ગય હત કે મ રો તો ધાંધો ચ લતો જ નથી. એક દિવસ એમણે વવચ ર્યું કે હવે ઉપરથી કૂિીને મરી જઉં. એ મોટ પથ્થરન પહ ડ પ સે ગય અને એમણે જોર્યાં કે અહીં તો ચડવ ની જગ્ય જ નથી. તય ાં એમણે થોડ ાં વ િ ાં ર ાં જોય ાં કે જેઓ પહ ડ ઉપર રમત હત .ાં એમણે જોર્યાં કે, વ િ ાં ર તો ફટો ફટ ઉપર ચડી ગય તો એમણે પણ એવી રીતે કોવિ​િ કરી અને ચડી ગય . એમણે જોર્યાં કે નીચે એમને બધ જોઈ રહ્ય હત . બધ ત ળીઓ પ ડવ મ ડ ાં ય કે, આટલી જલ્િી કઈ રીતે ઉપર ચડી ગય ! તય રે એમને એમની ટેલેન્ટ ખબર પડી. પેિન ખબર પડી. અને એવી રીતે નવયાં ક મ કરીને કમ ઈ િક ય તે પણ સ ૂઝ્ય.ાં તેઓ પોત ની ટેલેન્ટનો ઉપયોગ કરીને પૈસ કમ ય .

આમ થ ાં ી આપણને એ િીખવ મળે છે કે પોત ની ટેલેન્ટને ઓળખો, હ રન મ નો અને એ ક મ કય ા કરો.

3

નવી માનહતી ગયફ એટલે શય?ાં

ભ ૂગભામ ાં પોલી જગ્ય ને ગયફ કહે છે . તે બે રીત બને છે : સપ ટી ઉપરથી પ ણી નીચે ટપકે છે અને તેને લીધે ભ ૂગભાન ખડકને ઓગ ળીને અથવ તો િદરય ક ઠ ાં ે મોજાંઓન ઘસ ર થી.

4

પહેલ પ્રક રની ગયફ ચયન ન ખડકોમ ાં બને છે જેની ઉપર તેજબની અસર થ ય છે . આ ઍવસડ પ ણી ગ્રહણ કરે છે અને નીચે ટપકે છે .

િદરય ક ઠ ાં ે મોજાંઓન સતત મ ર થી ગયફ ઓ બને છે . વર્ષો બ િ એક ખડકનો ટયકડો નબળ સ્થળે તયટી પડે છે અને મોટયાં બ કોરાંય પડે છે .

વર્ષો પહેલ ાં ઘણ લોકો ગયફ ઓમ ાં રહેત .ાં દયવનય ન અમયક ભ ગોમ ાં હજી લોકો ગયફ મ ાં રહે છે . ઉપર ત ાં પશય-પાંખીઓ,વ ઘ, વરય અને રીંછ પણ ગયફ ઓમ ાં રહે છે .

બ્રિટન અને િદરય પ રન અમયક િે િોની ક્લબો આજે પણ ગયફ ઓ િોધવ નય ાં ક મ કરે છે .

5

રે દડયમ એટલે શય?ાં

રે દડયમ કીરણોતસગી દયલાભ ધ તય છે . ફ્રેન્ચ અણયવવજ્ઞ ની શ્રીમતી મેડમ ક્યયરીએ વપયલ્લેન્ડ ન મન ખવનજમ થ ાં ી રે દડયમ છૂટયાં પ ડીને તેની પ્રકૃવતનો અભ્ય સ કયો હતો અને આમ થ ાં ી નીકળે લ ાં વવદકરણોને લીધે જ તેમનય ાં અવસ ન થર્યાં હતય.ાં અક્ષરો અને દૃશ્યને સ્વયાંપ્રક વિત બન વવ મ ટે રે દડયમવ ળો રાં ગ વ પરવ મ ાં આવે છે . મ ૂળ ધ ત ય દકરણોતસગી ર્યરેવનયમ છે . તેન ાં વવદકરણોનય ાં વવસર્જન થવ લ ગે તય રે એક તબક્કે રે ડોનો બને છે અને છે વટે તે રે દડયમ બને છે .

6

જાિવા જેવું મોટ મ ાં મોટયાં ઊડત યાં પક્ષી કર્ય?ાં મોટ મ ાં મોટ ઊડત પક્ષીન બ્રખત બ મ ટે ત્રણ જણ હકિ ર છે . પ ખ ાં ોન ફેલ વ , વજન કે પ ખ ાં ોન વવસ્ત ર પરથી તે નક્કી કરી િક ય.

િબ્રક્ષણ આદફ્રકન ગીધ પ ઉ ભ રે મ ાં ભ રે

ૂ ડ ચ ળીસ છે . કક

રતલન પણ હોય છે .

7

લબ ાં મ ાં લ બ ાં ો પ ખ ાં નો ફેલ વો ધર વતયાં પક્ષી છે આલ્બેટ્રોસ. એક પ ખ ાં થી બીજી પ ખ ાં સયધીનય ાં અંતર ત્રણ-ચ ર વમટર છે , જોકે 3.6 વમટરવ ળ ાં પક્ષી મળી આવે છે .

પખ ાં ોન વવસ્ત ર પરથી ગણીએ તો િબ્રક્ષણ અમેરીકન ગીધકોન્ડોરનો ઉલ્લેખ કરવો પડે. પસાંિગી તમ ર હ થમ ાં છે .

8

ઉખ ણ ાં 1.

ઊંચ ઊંચ ઉકર જી, ને લ બ ાં ી જેની ડોક, અઢ રે અંગો વ ક ાં જેન , વ ક ાં ય ાં કે સૌ લોક જવ બ- ઊંટ

2.

બોલે છે પણ મયખ નથી, ચ લે છે પણ પગ નથી, કટ ાં ાં છે પણ વ ગે નહીં, જગ આખયાં ચ લે તેન થકી. જવ બ- ઘદડય ળ

3.

આંખો ઉપર વસત ને, એ સૌને ર ખે હસત , દૂર નજીકનય ાં જોઇ લઈને, કિી ન પ છ ખસત . જવ બ-ચશ્મ ાં

4.

વક ાં ચ ૂક લ બ ાં પ ન, તોરણ બની િોભ વધ રે , વ ૃક્ષો તેન વ ક ાં ચ ૂક , િોભે ઘરને બ ગ બગીચ , જવ બ-આસોપ લવ

9

કાવ્ય એન ઘેન, િીવ ઘેન, ડ હીનો ઘોડો, ખડ ખ તો,

પ ણી પીતો રમતો જમતો, છૂટયો છે હ થમ ાં લ કડી, કમળ ક કડી, ભ ગો ભ ગો, ઘોડો ચ લ્યો, િોડો િોડો,

ન પકડિો,

ડ હીનો ઘોડો, રમતો જમતો, છૂટયો છે .

- વેણીભ ઇ પયરોદહત

10

મ રો પ્રવ સ મ રી પ્રથમ ટ્રેદકિંગ સફર : હદરશ્ચચાંદ્રગઢ 2017

ઓગસ્ટ

મદહનો,

મર

4થ

ધોરણની

િરૂઆત.

હદરિચાંદ્રગઢની સફરન થોડ વખત પહેલ ની વ ત છે . મ રી ઓળખ ણ ટ્રેદકિંગ કર વત સૌરવ સર જોડે બ કોરન પ્રવ સ વખતે થઈ હતી. તય ર પછી ઘણ ાં પ્રવ સમ ાં એમની જોડે ગયો. મ રી ટ્રેદકિંગ મ ટેની ધગિ અને સ હવસક રમતો મ ટેન ાં પ્રેમન ક રણે હય ાં એમનો વપ્રય થઈ ગયો. એકવ ર કૉલેજન

વવદ્ય થીઓ સ થે એમને

હદરિચાંદ્રગઢ જવ નય ાં હત યાં અને એમણે મ ર મમ્મી – પપ્પ ને કહ્યાં અને મને હદરિચાંદ્રગઢ જવ નો મોકો મળ્યો. ઑગસ્ટ – 2017મ ાં વરસ િી મ હોલમ ાં ર ત્રે 8 વ ગ્ય ની ટ્રેન હતી. બીજ દિવસે સવ રે 8 વ ગ્યે પહોંચ્ય , તય થ ાં ી બસમ ાં બેસી લોકેિન પર ગય . મયબ ાં ઈથી પોણ બસ્સો દકલોમીટર દૂર ભાંડ રધર તળ વને ફરતે ટ્રેદકિંગ તેમજ કેમ્પીંગ મ ટેન અનેક સ્થળો આવેલ છે . મહ ર ષ્ટ્ટ્રનય ાં સૌથી ઊંચયાં વિખર કળસયબ ઈ, સૌથી વધ રે તોડ મણવ ળો ટ્રેક હદરશ્ચાંદ્રગઢ.

11

લોકેિન પર પહોંચીને આર મ કરીને ધોધમ ર વરસ િમ ાં ટ્રેક ચ લય કયો. જગલમ ાં ાં થઇને ઉપર ચઢવ ની િરૂઆત કરી. િે ખ વમ ાં સહેલ યાં લ ગતયાં હત યાં પણ અડધે રસ્તે પહોંચ્ય પછી સીધ ાં ચઢ ણ હત .ાં એક બ જય મજ પણ આવે અને બીજી બ જય ખ ઈમ ાં પડી જવ નો ડર પણ લ ગે. આખ ગ્ર ૂપમ ાં હય ાં સૌથી ન નો; 8 વર્ષાનો ટ બરીયો ! અને સૌથી વધ રે સ હવસક પણ હય ાં જ ! ન નો એટલે બધ ાં ધ્ય ન પણ વધ રે ર ખે, પણ હય ાં તો એકિમ બ્રબન્િ સ ! થોડ ડર કરત ાં સ હસનો રોમ ચ ાં વધ રે ! કયિરત સ થે રહીને એમ ાં ખોવ ઈ જવ નય ાં મમ્મીપપ્પ એ ન નપણથી જ વિખવ ડ્યાં હતયાં એટલે ધોધમ ર વરસ િ સ થે ટ્રેદકિંગ કરવ નો અિભ ૂત અનયભવ મેળવવ ની મજ આવી ગઈ. થોડેક ઉપર પહોંચીને મક ઈન ાં ડોડ ખ ધ , એક ન નકડી ગયફ મ ાં થોડીવ ર રોક ય ાં અને પ છો ટ્રેક ચ લય કયો. ફરી આગળ વધ્ય ાં અને ફરી રોક ય .ાં અંતે પહોંચ્ય ખર ાં ! તય રબ િ? હ િ ! ટોચ પર પહોંચીને આર મ કયો અને બ જરીન રોટલ સ થે ગરમ કઢીની બ્રલજ્જત મ ણી. મસ્તી કરી અમે ગયફ ઓમ ાં રહેવ નય ાં નક્કી કરે લ.યાં ગયફ મ ાં સયવ ની વ ત પણ એકિમ નવી હતી. મને થર્યાં હતયાં કે, ગયફ મ ાં સયવ ની બીક લ ગિે, પણ ટ્રેકીંગનો આનાંિ અને થ ક ! ઘસઘસ ટ ઊંઘ આવી ગઈ. સવ રે ઊઠીને ન સ્તો કયો અને પછી 12

નીચે ઉતય ા. વરસ િ હવે ઝરમર – ઝરમર આવતો હતો. ઉતરત ઉતરત બપોર થઈ ગઈ અને પ છ અમિ વ િ આવવ મ ટે નીકળ્ય ! આવી હતી મ રી પહેલી એકલવીર સફર ! ઘરથી ઘણે દૂર, મમ્મી-પપ્પ વગર હય ાં પહેલી વ ર એટલ સરસ સ્થળે ગયો કે ટ્રેકીંગનો ચસકો લ ગી ગયો છે .

13

કોરોન થી બચવ મ ટેન સ વચેતીન પગલ ાં

સમય ત ાં રે તમ ર હ થ સ બય અને પ ણી અથવ આલ્કોહોલ આધ દરત હૅન્ડ રબથી સ રી રીતે ધયઓ. ઘસીને હ થ ધોવ થી તેન પર રહેલ વ ઇરસ ન િ પ મે છે .

ન ક અને હોઠને હ થથી અડ વવ નય ાં ટ ળો. હ થથી આપણે

અનેક સપ ટીને સ્પિા કરત હોઈએ છીએ અને તેમ ાં વ ઇરસ આવી

ગયો તેવ યાં બને. આવ હ થે તમે ચહેર ને કે તેન અંગોને અડો તો તેન થી િરીરમ ાં ચેપ પ્રવેિી િકે. ખસ ાં ી કે છીંક આવે તય રે દટસ્ર્ ૂ પેપર કે હ થરૂમ લનો ઉપયોગ

કરો. તે ન હોય તય રે કોણી વ ળીને તેની વચ્ચે કરો જેથી છ ટ ાં

આસપ સ ઊડે નહીં. દટસ્ર્ ૂ તરત ફેંકી િો. તેની પ છળનો હેત ય 14

વ ઇરસ ધર વત છ ટ ાં બીજ સયધી ન પહોંચે અને ચેપ ન લગ વે તેવો છે .

આ જ ક રણસર એકબીજથી 2 વમટરનય ાં - બાંને બ જય હ થ

ફેલ વીએ લગભગ તેટલયાં અંતર ર ખવ મ ટેન ય ાં કહેવ મ ાં આવે છે .

ઘણ ાં બધ વવસ્ત રોમ ાં લોકોને ઘરની બહ ર ન નીકળવ સ ૂચન આપવ મ ાં આવી છે . અવનવ યા ક મે જ બહ ર નીકળવયાં જોઈએ, જેથી ખ સ ાં ી કે છીંક ખ ન ર

બીજ લોકોન

સાંપકા મ ાં

આવવ નય ાં બને નહીં. બહ ર નીકળો અને કોઈ પણ વ્યક્ક્તન સાંપકા મ ાં આવો તય રે હ થ મેળવવ નય ાં ટ ળો એમ કહે છે . જર ક નમીને કે નમસ્તે કહીને હ થ જોડીને અબ્રભવ િન કરી િક ય.

15

િબ્િ​િોધ નીચેન ચોરસમ થ ાં ી ઓછ મ ાં ઓછ પાંિર િબ્િો િોધો. તમે વધ રે િબ્િો પણ િોધી િકો છો.

સૈ ઘો ડો લ લ

ગી ર ગો રાં તી

ની ર

મ સય ઢ

ક

ળો ફ જ ડ

ક

મ

ર ની રાં

ગ

ર મી ઘો ડો

ટ્રે

રૂ

મ લ ચી કય જ દટ ટો ડી

ન જ ળ ગ્ર ત

ચ ક્ર

ઈ વ

મ વ ઝ

ક

મ ણ ન

ન જ

ર

ક

કી

ણ ઝે

ર

ળ લ તો હ

ન ત

જજ ઘેં ચી ચ ૂ ડો પ ચી બ વત તે

ની ટય

ભ

ટય ચ કો

કય લ

બે જ

16