KNOWLEDGE IS POWER จังหวัดอุบลราชธานี
พลังงานไฟฟ้าจากพลังงานสะอาด จะดึงดูดให้ นักท่องเทียวหลังไหลเข้ามาชมความสวยงาม ของแผงเซลล์แสงอาทิตย์ลอย นํา ไฮบริด แห่งแรกในไทย สอดรับกับแนวทางการพัฒนา จ อุบลราชธานี ทีให้ความสําคัญกับการสร้าง การเติบโตทางเศรษฐกิจและสังคมที เป็น มิตรกับสิ งแวดล้อมและยังทํ าให้ประชาชน
Bizmove 6 EGAT BIZNEWS 29 มีนาคม 2564 นายสฤษดิ วิฑูรย์ ผู้ว่าราชการจังหวัดอุบลราชธานี พร้อมด้วย นายบุญญนิตย์ วงศ์รักมิตร ผู้ว่าการการไฟฟ้า ฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ( กฟผ .) ลงพื นที เยียมชมโครงการโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ ทุ่นลอย นําร่วมกับโรงไฟฟ้าพลังนํา เขื อน สิรินธร (Hydro-floating Solar Hybrid) หรือโครงการโซลาร์เซลล์ลอย นํา ไฮบริด เขื อนสิรินธร เพื อพัฒนาให้เป็นแหล่งเรียนรู้ ด้านพลังงานหมุนเวียนและเป็นแหล่งท่องเทียว แห่งใหม่ของ จ อุบลราชธานี โดยมีส่วน ราชการท้องถิ น สื อมวลชน ผู้บริหารและ ผู้ปฏิบัติงาน กฟผ เข้าร่วมงาน ณ เขือนสิรินธร จ อุบลราชธานี โครงการโซลาร์เซลล์ลอยนํา ไฮบริดในเขื อนสิรินธร จึงเป็นการพัฒนา
ในท้องถินมีความเป็นอยู่ที ดีขึ น มีอาชีพและ รายได้ มีความสุขอย่างยังยืน
และ กฟผ. ร่วมดัน โรงไฟฟ้าโซลาร์เซลล์ ลอยน�าไฮบริดเขือน สิรินธรให้เป็นแหล่ง เรียนรู้ด้านพลังงาน หมุนเวียน
22 มีนาคม 2564 นายนิพันธ์ บุญหลวง ผู้ว่าราชการจังหวัดน่าน เป็นประธานในพิธีเปิด กิจกรรม ‘น่านนคร เมืองต้นนํา ต้นไฟของ ไทยทังชาติ’ และให้เกียรติเยียมชมสถานีไฟฟ้า แรงสูงน่าน โดยมีนายบุญญนิตย์ วงศ์รักมิตร
ผู้ว่าการการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) พร้อมด้วยนายเริงชัย คงทอง รองผู้ว่า การระบบส่ง ดร จิราพร ศิริคํา รองผู้ว่าการ ยุทธศาสตร์ และคณะผู้บริหาร กฟผ ร่วมให้ การต้อนรับ เครือข่ายส่วนราชการ ผู้นําชุมชน คณะครู
อสารภารกิจ การรักษาความมันคงระบบไฟฟ้า ทิศทางการ พัฒนาระบบไฟฟ้าในอนาคต และโครงการ ด้านความรับผิดชอบต่อสังคม ชุมชน และ สิงแวดล้อมของ กฟผ ในพืนที จ น่าน รวมถึง ทิศทางความร่วมมือระหว่าง จ น่าน และ กฟผ
โครงการปลูกป่า เพื อพลิกฟื นและอนุรักษ์ พืนทีป่าต้นนําน่านมาอย่างต่อเนือง โดย กฟผ ได้ดําเนินการก่อสร้างสายส่งและขยายสถานี ไฟฟ้าแรงสูงน่าน เพื อรองรับการขยายตัว ทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และการท่องเที ยว ในอนาคต โดยนํ าระบบ Gas Insulated Substation หรือ GIS ซึงเป็นเทคโนโลยีสถานี ไฟฟ้ารูปแบบใหม่เข้ามาใช้งาน ทํา ให้สถานี ไฟฟ้าแรงสูงน่านมีระบบควบคุมและส่งจ่าย ไฟฟ้าทีปลอดภัยและทันสมัยมากขึน รวมทัง สามารถลดข้อจํ า กัดเรื องการดับไฟฟ้า ระหว่างการบํารุงรักษาสายส่งไฟฟ้าได้อีกด้วย
เกี ยวกับการเติบโตของยานยนต์ไฟฟ้า ในประเทศไทย รวมถึงทิศทางความ ร่วมมือในการสนับสนุนและพัฒนาเพือ รองรับเทคโนโลยีและธุรกิจยานยนต์ ไฟฟ้าทีจะเกิดขึนต่อไปในอนาคต นายบุญญนิตย์ วงศ์รักมิตร ผู้ว่าการ กฟผ กล่าวว่า กฟผ พร้อมสร้างการ เปลี ยนผ่านให้แก่ภาคพลังงานและ คมนาคมขนส่งในฐานะของผู้ให้บริการ
กฟผ จะได้ช่วยยกระดับคุณภาพ ชีวิตและสร้างความสุขให้แก่คนไทย มากยิ
egatbusiness.com 7 เมื อวันที 11 มีนาคม 2564 นายกุลิศ สมบัติศิริ ปลัดกระทรวงพลังงาน เปิดตัว ธุรกิจ ‘EGAT EV Business Solutions’ ภายใต้ชืองาน The Next Future Journey EGAT EV Business Solutions และ เป็นประธานในพิธีลงนามความร่วมมือ EV Charging Station & Platform cocreation for Electric Vehicles Project ระหว่าง กฟผ และพันธมิตร จาก 6 บริษัทรถยนต์ชันนํา ได้แก่ Audi, BMW, Mercedes-Benz, MG, Nissan และ Porsche เพือให้ความร่วมมือกัน ในด้านสถานีอัดประจุไฟฟ้า Application เชือมโยงข้อมูลและการส่งเสริมการขาย เพือสนับสนุนธุรกิจซึงกันและกัน พร้อมทัง มีการแสดงวิสัยทัศน์จากทั ง 6 บริษัท
ด้านยานยนต์ไฟฟ้า และนับเป็นโอกาส อันดีที
งขึ น ด้วยธุรกิจใหม่ของ กฟผ ‘EGAT EV Business Solutions’
กฟผ.
เปิดตัวธุรกิจ
‘EGAT
EV Business
Solutions’ กฟผ. ร่วมพัฒนา ’น่านนคร’ ให้เป็น เมืองต้นน�า...ต้นไฟ ของไทยทังชาติ
นักเรียน และผู้เข้าร่วมกิจกรรม โดยกิจกรรมครังนี จัดขึ นเพื อสื
ณ สถานีไฟฟ้าแรงสูงน่าน ต ดู่ใต้ อ เมือง จ น่าน นายนิพันธ์ บุญหลวง ผู้ว่าราชการจังหวัด น่าน กล่าวว่า จ น่าน และ กฟผ มีความร่วมมือ ระหว่างกัน ทั งภารกิจด้านความมั นคงทาง พลังงานและด้านการพัฒนาพืนทีลุ่มนําน่าน
อง โดย
เป็นจุดเชือมโยงพลังงานไฟฟ้าระหว่าง สปป ลาว และไทย รวมทั งระหว่างภูมิภาคอาเซียน ในอนาคต อีกทั งยังเป็นพื นที ป่าต้นนํา ของ ลุ่มนําน่าน ซึงรัฐบาลได้ให้ความสํ าคัญและ เน้นยําเรืองการดูแลและอนุรักษ์ผืนป่าแห่งนี เป็นอย่างมาก ทังนี ขอขอบคุณ กฟผ ทีมุ่งมัน ดูแลความมันคงระบบไฟฟ้าของ จ น่าน พัฒนา สถานีไฟฟ้าแรงสูงน่านให้มีความทันสมัยและ ปลอดภัยมากขึน รวมทังเป็นองค์กรทีดําเนิน
ในอนาคต
มาอย่างต่อเนื
จ น่าน ถือเป็นพื นที ยุทธศาสตร์ทางพลังงานทีสําคัญของภาคเหนือ
กฟผ. ต่อยอดโครงการ
ERC Sandbox:
TU EGAT ENERGY
อันเป็นประโยชน์ ต่อการดํ า เนินงานร่วมกันและการพัฒนา ประเทศต่อไป
สร้างงาน พัฒนาชุมชน (New Jobber) ทีได้นําเทคโนโลยีเข้ามา
TU EGAT ENERGY แล้วเสร็จ จะร่วมกับทาง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศึกษาความเป็นไป ได้ของการต่อยอดขยายผลโครงการฯ ต่อไป โดยภาพรวมของการดํ าเนินการโครงการ ERC Sandbox จะทํ าให้เกิดการแข่งขัน อย่างมีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับทิศทาง พลังงานโลก และเกิดประโยชน์ต่อต้นทุน พลังงานของประเทศในอนาคต
และถกประเด็นปัญหาอุปสรรคอย่างใกล้ชิด พร้อมหา แนวทางปรับปรุงแก้ไขและพัฒนาระบบจัดเก็บข้อมูล
กระบวนการด้วยการตรวจสอบข้อมูลทางเทคนิคและประวัติ การบํา รุงรักษา กํ าหนดวิธีการตรวจสอบตามหลักวิศวกรรม และเสนอ Solution ในการดําเนินงานให้ทางโรงไฟฟ้าพิจารณา ทังนี นําเทคโนโลยี IRIS (Internal Rotary Inspection System)
ซึงเป็นเทคโนโลยีใหม่มาช่วยในการตรวจสภาพท่อ
8 EGAT BIZNEWS 3 มีนาคม 2564 กฟผ โชว์ศักยภาพการให้บริการตรวจสอบ ประเมินอายุ (Remaining Life Assessment) ของอุปกรณ์ Condensate Preheater Tube โรงไฟฟ้าลูกค้าภายนอก เพือรวบรวม ข้อมูลสําหรับวางแผนการจัดการงานบํารุงรักษาในอนาคต
โดยเริม
และใช้ความ เชี ยวชาญในการตรวจสอบโดยไม่ทํ า ลาย เพื อนํ า ข้อมูลทั งหมด มาพิจารณาแนวทางการวางแผนบํารุงรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทีม EGAT O&m พร้อม ให้บริการงาน Remaining Life Assessment 21 มีนาคม 2564 ดร ศิริ จิระพงษ์พันธ์ ทีปรึกษารัฐมนตรี ว่าการกระทรวงพลังงานและคณะ ลงพื นที เพือติดตาม ความก้าวหน้าการจัดทํ า แผนที ทางสังคม อ แม่เมาะ จ ลํ าปาง ภายใต้โครงการพลังงานร่วมใจ
ช่วยในการบันทึกข้อมูล (Digitalized Social Mapping) พร้อมรับฟังปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ จากการ ลงพื นที เก็บข้อมูลเชิงสังคมของประชากร อ แม่เมาะ ทัง 44 หมู่บ้าน ในเดือนทีผ่านมา ของกลุ่ม New Jobber ทั งนี ที ประชุมได้แบ่งประชุมกลุ่มย่อยเชิงปฏิบัติการ เปิดโอกาสให้ผู้เข้าร่วมโครงการฯ ได้แสดงความคิดเห็น
ดังกล่าวให้ดียิงขึน ณ อาคารประชาสัมพันธ์ กฟผ แม่เมาะ ทีปรึกษา รมว.พลังงาน ลงพื นทีติดตามโครงการ New Jobber กฟผ และมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมหารือ แนวทางขยายผลโครงการ ERC Sandbox: TU EGAT
สู่ธุรกิจใหม่
Solution เพือพัฒนานวัตกรรมการให้บริการ ด้านพลังงานไฟฟ้าทีครบวงจร
โดยมีดร สมชาย โชคมาวิโรจน์ ผู้อํานวยการฝ่ายวิจัยและนวัตกรรม ทีมงานของ ฝ่ายวิจัยและนวัตกรรม และ ฝ่ายพัฒนาธุรกิจ เกียวเนือง ได้เข้าพบ ดร ปริญญา เทวานฤมิตรกุล รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) เพือรายงานความคืบหน้าและหาแผนต่อยอด โครงการทดสอบนวัตกรรมที นํ า เทคโนโลยี มาสนับสนุนการให้บริการพลังงาน (ERC Sandbox) พร้อมนําเสนอธุรกิจใหม่ Smart Energy Solution ซึ งขณะนี การดํ า เนิน โครงการดังกล่าวในส่วนของมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์ (ERC Sandbox: TU EGAT ENERGY) มีความก้าวหน้าไปมากกว่า 60 เปอร์เซ็นต์ โดย กฟผ ได้มีการติดตั ง Smart Meter และได้นําข้อมูลมาไว้ทีศูนย์รวม ข้อมูลแล้วเสร็จ รวมถึงจัดทํ ารายงานศึกษา โครงสร้างอัตราค่าบริการรูปแบบใหม่ ได้แก่ Net Metering และ Net Billing เรียบร้อยแล้ว ทั งนี หลังจากที กฟผ ดํ า เนินการ ทดสอบโครงการ ERC Sandbox:
ENERGY
Smart Energy
กฟผ ได้รับมอบหมายจากกระทรวงพลังงาน ให้ชี แจงเพื อคลายความกังวลของชุมชน อ แม่เมาะ และแสดงความขอบคุณที ชุมชน ได้ร่วมแสดงความเห็นต่อการดํา เนินการ ของ กฟผ แม่เมาะ โดยปัจจุบัน กฟผ ยังคง ดํ าเนินการพัฒนาโรงไฟฟ้าที แม่เมาะ ให้สอดคล้องตามแผนพัฒนากําลังผลิตไฟฟ้า ของประเทศ พ ศ. 2561-2580 ฉบับปรับปรุง ครังที 1 (PDP2018 Revision1) ที กํ า หนด ให้ปลดโรงไฟฟ้าแม่เมาะบางหน่วยผลิต ออกจากระบบตามความเสื อมสภาพและ อายุการใช้งานทีมากกว่า 30 ปี ดังนัน เพือให้ มีกํ าลังผลิตไฟฟ้าที เพียงพอในการรักษา
ความมั นคงของระบบไฟฟ้าในภาคเหนือ
แผน PDP2018 Revision 1 จึงกํ าหนดให้
มีการดําเนินโครงการโรงไฟฟ้าแม่เมาะทดแทน
เครืองที 8-9 (MMRP2)
ความเห็นชอบจากคณะกรรมการสิงแวดล้อม แห่งชาติ (กก วล.) เพือนําเสนอคณะรัฐมนตรี
ที 8-9 อยู่ระหว่างการพิจารณาร่างรายงาน การวิเคราะห์ผลกระทบสิ
อนุมัติโครงการต่อไป อย่างไรก็ตาม สถานการณ์ไฟฟ้า ในปัจจุบันที ได้รับผลกระทบจากการ แพร่ระบาดของโควิด -19 ซึ งกระทบต่อ ภาคเศรษฐกิจของประเทศและทั วโลก ทําให้ การใช้ไฟฟ้าของประเทศลดตํา กว่าที คาดการณ์ไว้ ซึงกระทรวงพลังงานอยู่ระหว่าง การพิจารณาทบทวนกํ าลังผลิตไฟฟ้าใหม่ ให้สอดคล้องตามสถานการณ์ด้านพลังงาน และสอดรับกับแนวโน้มของโลกที เน้น พึ งพาการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานสะอาด ทั งนี
หากได้รับการอนุมัติโครงการ
กฟผ มีความพร้อมในการดําเนินโครงการโรงไฟฟ้า แม่เมาะทดแทนเครืองที 8-9 ทันที
egatbusiness.com 9
ที มีกํ า ลังการผลิต ติดตัง 660 เมกะวัตต์ และมีแผนจ่ายไฟเข้าสู่ ระบบในปี 2569 ซึงจะสอดคล้องกับปริมาณ ถ่านหินลิกไนต์ที เหลืออยู่เพียงพอสํา หรับ ผลิตไฟฟ้าได้อีก 25 ปี ปัจจุบันโครงการ โรงไฟฟ้าโรงไฟฟ้าแม่เมาะทดแทนเครือง
งแวดล้อมและ สุขภาพ (EHIA) โดยคณะกรรมการผู้ชํานาญ การพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบ สิ งแวดล้อม (คชก.) ทั งนี หลังจากรายงาน EHIA ได้รับความเห็นชอบจาก คชก แล้ว จะมีการจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นขึนอีก 1 ครัง ราวกลางปี 2564 โดยคณะกรรมการกํากับ กิจการพลังงาน ( กกพ .) ก่อนนํ า ข้อคิดเห็น เพิ มเติมที ได้ไปประกอบรายงานฯ ที ผ่าน
กฟผ. แม่เมาะ มอบหนังสือชีแจงชุมชนในพื
เน้นความมันคงพลังงาน ตามแผน PDP2018
นที ยืนยันด�าเนินงาน
MAE MOH POWER PLANT
รร กร ทอง สริม ทินกร ง ศิ
ะบบส่งไฟฟ้าทําหน้าทีส่งผ่านพลังงาน ไฟฟ้าจากผู้ผลิตไปสู่ผู้บริโภคนั น มีความสํ า คัญอย่างไม่ต้องสงสัย ในโลกปัจจุบันที เทคโนโลยีก้าวหน้า ขึนเรือย ๆ ระบบส่งก็ต้องมีการพัฒนา
แห่งอนาคตของระบบส่งไฟฟ้าของไทย ทีมีเป้าหมาย มุ่งสู่ความเป็นศูนย์กลางพลังงานของภูมิภาคนี พัฒนาเส้นทางหล่อเลียงพลังงาน
มองว่าระบบส่งไฟฟ้าของ กฟผ นั น เปรียบได้ดังเส้นเลือดทีหล่อเลียงร่างกาย ผ่านการ
ในโลกทุกวันนีทีต้องอาศัยพลังงาน ไฟฟ้าเป็นตัวขับเคลือนสําคัญ ระบบส่งไฟฟ้าย่อม มีความสําคัญเช่นกัน “ระบบส่งของ กฟผ ก็ชัดเจนอยู่แล้ว กว่าไฟฟ้า จะไปถึงประชาชนต้องผ่านสายส่งของ กฟผ จึงเปรียบเสมือนเส้นเลือดที ไปหล่อเลี ยงร่างกาย ซึงระบบส่งของ กฟผ มีการเชือมโยงไปทัวประเทศ ตังแต่ระดับแรงดันสูงถึงแรงดันปานกลาง โดยภารกิจ ของระบบส่ง กฟผ รับผิดชอบตั
egatbusiness.com 11 ร
เช่นกัน คุณเริงชัย คงทอง รองผู้ว่าการระบบส่ง (รวส.) ของ กฟผ
คุณเริงชัย
สูบฉีดจากหัวใจ
งแต่ขั นตอน การวางแผน ออกแบบ จัดหา ก่อสร้าง บํารุงรักษา Operation จนกระทั งส่งไฟให้ลูกค้า” คุณเริงชัย ให้ภาพรวมคร่าว ๆ ของภารกิจของงานระบบส่ง ปัจจุบัน ในประเทศไทย ผู้ผลิตพลังงานไฟฟ้า ไม่ใช่ กฟผ รายเดียว แต่ยังมีผู้ผลิตเอกชนด้วย นอกจากนี รูปแบบการทํ า ธุรกิจเริมเปลี ยนแปลง ลูกค้าที เดิมเป็นเพียงผู้ซื อ ก็สามารถเปลี ยน บทบาทมาเป็นผู้ขาย (Prosumer) ได้เช่นกัน รวมถึงเทคโนโลยีด้านพลังงานใหม่ ๆ ที เริมได้รับ ความสนใจ ทําให้ระบบส่งไฟฟ้าต้องมีการพัฒนา เทคโนโลยี และมีนวัตกรรมใหม่ ๆ เพือให้ก้าวทัน การเปลี ยนแปลงของโลกปัจจุบัน ซึ ง ณ เวลานี กฟผ มีแผนรองรับอยู่แล้ว “แผนทีรองรับปัจจุบันมีอยู่ทังหมด 18 โครงการ โดยถ้าเราจัดกลุ่ม จะแบ่งออกเป็น หนึง ระบบส่ง ที รองรับความต้องการใช้ไฟฟ้าที เพิ มมากขึ น สอง ระบบส่งที ปรับปรุงอุปกรณ์เสื อมสภาพ ไม่ว่าจะเป็นอุปกรณ์ที อยู่ในสถานีไฟฟ้าแรงสูง และสายส่ง สาม ระบบส่งที รองรับ Smart Grid เช่น การติดตั ง Battery Storage สี ระบบส่ง ที รองรับโรงไฟฟ้า ตั งแต่โรงไฟฟ้า กฟผ เอง และโรงไฟฟ้าเอกชนตามแผน PDP ห้า คือระบบส่ง ที เสริมความมั นคงรองรับความยืดหยุ่นของ พลังงานหมุนเวียนที เข้ามา ดังนั น ถ้านับง่าย ๆ ก็คือมี 5 แผน 18 โครงการ ทีรองรับระบบส่งของ กฟผ ในปัจจุบัน” คุณเริงชัยแจกแจง “ ระบบส่งในอนาคต มีโครงการที เชื อมโยง กับประเทศเพื อนบ้าน เรียกว่า โครงการรองรับ เศรษฐกิจพิเศษ คือการเชื อมไปยังประเทศเขต เศรษฐกิจพิเศษ ซึ งอยู่ระหว่างการขออนุมัติ จาก ครม และอีกโครงการคือโครงการพัฒนา ระบบเคเบิ ลใต้ทะเลจากอํ า เภอขนอม จังหวัด นครศรีธรรมราช ไปยังบริเวณอํ า เภอเกาะสมุย จังหวัดสุราษฎร์ธานี เพื อเสริมความมั นคงระบบ ไฟฟ้าบริเวณอํา เภอเกาะสมุย และบริเวณเกาะ ข้างเคียงในระยะยาว นี คือแผนงานหลัก ๆ ของ กฟผ ที เป็นโครงสร้างพื นฐานรองรับทั งปัจจุบัน และอนาคต”
คือผู้ทีจะมาถ่ายทอดวิสัยทัศน์
ตราบใดทีเรายังต้องอาศัยพลังงานไฟฟ้าในการท�ากิจกรรมและใช้ชีวิต ประจ�าวัน ระบบส่งไฟฟ้าของ กฟผ. ก็เปรียบประดุจเส้นเลือดใหญ่ หล่อเลียงประเทศ ซึงจ�าเป็นต้องมีการพัฒนาเทคโนโลยีอย่างต่อเนือง เพื อเสริมสร้างความมันคงทางพลังงานไฟฟ้าของประเทศและภูมิภาคนี Smart Grid คืออะไร ระบบโครงข่ายอัจฉริยะ หรือการน�าเทคโนโลยี หลายประเภทเข้ามา ท�างานร่วมกันและ ประยุกต์เทคโนโลยี ร่วมกับห่วงโซ่ของ ระบบไฟฟ้า เริมตังแต่ การผลิตไฟฟ้า การส่ง ไฟฟ้า การจ�าหน่ายไฟฟ้า ไปจนถึงผู้บริโภค
THE BACKBONE OF SUCCESS
ไฟฟ้าอัจฉริยะ หรือ Smart Grid “ ปัจจุบัน จากผู้บริโภคที เคยบริโภคไฟฟ้า อย่างเดียว เขาสามารถผลิตไฟฟ้าใช้เองและ ขายได้ด้วย เดิมทีเดียวเรามองว่าเป็นสาธารณูปโภค
พืนฐานทีต้องจ่ายจากผลิต ส่ง จําหน่าย ต่อจากนี จะสามารถไหลย้อนกลับ โดยประชาชนมีสิทธิทีจะ ขายไฟกันเอง หรือแม้กระทั งขายไฟคืนให้ภาครัฐ ไม่เพียงแค่เทคโนโลยีด้านพลังงานที ก้าวหน้า อย่างรวดเร็ว ตัวคนก็ถวิลหาพลังงานสะอาด สังเกตได้จากหลาย ๆ บริษัทจากต่างประเทศทีจะมา ตั งโรงงานในประเทศไทย ถามว่าประเทศไทย
ๆ เรือง โดยเราก็ไม่ละทิงส่วนทีเป็นพืนฐานหลักคือ รักษา เสถียรภาพของระบบไฟฟ้าให้มีความมันคง”
พอประชาชนเริมผลิตได้เอง
12 EGAT BIZNEWS Smart Grid เพื อรับมือ ความเปลียนแปลง เมือพบกับผลกระทบจาก Disruptive Technology ซึงไม่เพียงเปลียนบทบาทของผู้บริโภค แต่ยังมีผล ทํ าให้ตลาดพลังงานเปิดเสรียิ งขึ น คุณเริงชัย ได้เล่าถึงการเตรียมพร้อมรับมือด้วยระบบโครงข่าย
มี Green Energy ให้เขาใช้หรือไม่ นีคือแรงผลักดัน สํ า คัญที ระบบส่งเราต้องรองรับในหลาย
“
ทํ าให้เราต้อง จัดการรองรับ เพราะความไม่แน่นอนเกิดขึ น ตลอดเวลา ดังนั น การซื อขายรายย่อยต้องใช้ Big Data และ AI เข้ามาช่วย เพราะฉะนันระบบส่ง จําเป็นต้อง Smart ก็คือ สามารถรองรับทัง Flow ไป - กลับ รองรับความผันผวน มีความยืดหยุ่น พร้อมที จะตอบสนองตอนที ไฟฟ้าไหลทางเดียว การพยากรณ์การผลิตไฟฟ้าเพื อตอบสนอง ความต้องการมีแค่สมการฟังก์ชันเดียว ตัวแปร ตัวเดียว แต่ตอนนี เราไม่รู้ว่าผู้ใช้ไฟเขาจะผลิต ไฟฟ้าเมือไหร่ ระบบส่งจําเป็นต้องมีความยืดหยุ่น ต้องวางแผนเพือรองรับ Smart Grid” สํ า หรับระบบ Smart Grid ที เริ มไปแล้ว เช่น การติดตั ง Battery Storage ช่วยรักษา เสถียรภาพของไฟฟ้าในระบบด้วยการใช้ AI คํ านวณการใช้ไฟฟ้าในแต่ละบ้านแล้วผลิต ให้สมดุลกัน เป็นการบูรณาการระหว่างฝั ง Demand กับฝั ง Supply ให้ Balance กัน นี คือมาตรการรองรับแนวโน้มการใช้ไฟฟ้า ที เปลี ยนแปลง พร้อมกันนั นก็เป็นการทํา ตาม แผนแม่บทของกระทรวงพลังงานไปด้วย
ซึงเริมมีบทบาทมากขึน เรือย ๆ “ทางระบบส่งของ กฟผ ได้มีการนําโดรน มาช่วยในการทํ า งาน หรือที เรียกว่า ระบบ อากาศยานไร้คนขับ (ARV) ซึ งได้มีการติดตั ง อุปกรณ์กล้องเพือตรวจแนวสายส่ง ถ้าเราใช้คนดู ก็จะเห็นเฉพาะเวลาที อุปกรณ์ Defect ไปแล้ว แต่เราใช้โดรนแล้วก็ติดตั งกล้องพิเศษ มี Image Processing สามารถประเมินอุปกรณ์ทีเราไปตรวจ เห็นถึงความแตกต่างและสามารถเทียบเคียงกัน จะทําให้เห็นความผิดปกติทีเกิดขึน โดยไม่ต้องรอ ให้ชํารุดเสียหายแล้วขึนไปแก้ไข
มีจํ านวนเป็นพันเป็นหมื นชิ น ฉะนั น ระบบเดิม ทีตรวจสอบตามวาระ บางครังอาจจะไม่ทันการณ์ เราต้องมีระบบ Online Monitoring ติดตังเซ็นเซอร์ ทีอุปกรณ์ แล้วก็ส่งข้อมูลกลับมาทีเรา นีคือทําให้ ระบบส่ง Smart ขึน ในอนาคตเราจะทํา Digital Substation ซึงไม่ต้องมีคนอยู่
อุปกรณ์ที ติดตั งนี Compact ขึน สามารถติดต่อ กับศูนย์ควบคุมกับอุปกรณ์หลากหลายได้ ทีผ่านมา เราวางแผนทยอยติดตัง ซึงอนาคตต่อไปสถานีย่อย ที เป็นแบบดั งเดิม ก็จะปรับเปลี
ยนรูปแบบจะ
Compact ขึ นเป็น Digital ขึ น เป็น Wireless เป็น Fiber Optic ระบบส่งจะต้องเป็นแบบอัตโนมัติ”
มุ่งสู่ความเป็น Energy Regional Hub
เมื อทางกระทรวงพลังงานมอบหมายให้ กฟผ
ดูแลเรืองการปรับระบบให้ทันสมัยขึ นหรือ Grid Modernization กฟผ จึงต้องมีแผนงานออกมา รองรับเพื อให้ประเทศไทยเดินหน้าสู่การเป็น Hub พลังงาน เช่นเดียวกับทางด้านไอทีหรือ อุตสาหกรรมรถยนต์
“Smart Grid เป็น Subset ของ Grid Modernization” คุณเริงชัยชี ให้เห็นภาพรวม “เนืองจากว่าเราดูแลระบบส่ง
egatbusiness.com 13 “ เวลาของไฟฟ้าคือ เสี ยวของเสี ยววินาที คนจึงทํ า เองไม่ได้ จํ าเป็นต้องมีระบบอัตโนมัติ มาช่วย คือ Transaction System ที ต้องเอา AI เข้ามาใช้ ” คุณเริงชัยกล่าวถึงการปรับตัวสู่ระบบ ดิจิทัลและระบบอัตโนมัติ
อุปกรณ์ในระบบส่ง
มันจะเรียนรู้เลยว่า
รัฐบาลก็ต้องการให้ Battery Storage คืออะไร ระบบกักเก็บพลังงาน ด้วยแบตเตอรี เพื อลด ปัญหาการผลิตไฟฟ้า จากพลังงานหมุนเวียน ทีไม่สามารถผลิตกระแส ไฟฟ้าได้อย่างสม�าเสมอ ให้มีความผันผวนของ กระแสไฟฟ้าน้อยลงและ สามารถจ่ายกระแสไฟฟ้า ได้มันคงยิงขึน “การซือขายรายย่อย ต้องใช้ Big Data และ AI เข้ามาช่วย เพราะฉะนัน ระบบส่งจ�าเป็นต้อง Smart ก็คือ สามารถ รองรับทัง Flow ไป-กลับ รองรับความผันผวน มีความยืดหยุ่น”
เราเป็น Energy Regional Hub เพือเป็นตัวแทน ในการแลกเปลียนซือขายพลังงานไฟฟ้ากับประเทศ เพือนบ้าน นีคือสิงทีระบบส่งต้องดูแลในอนาคต” คุณเริงชัยกล่าวว่า “ โชคดีมากที ประเทศไทย วางโครงสร้างพื
ระบบ 500 kV , 230 kV และ 115 kV มีการรับ นักลงทุนไทยไปลงทุนสร้างโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่ ใน สปป ลาว ขณะเดียวกันประเทศไทยยังมี การแลกเปลียนซือขายพลังงานไฟฟ้า
ยน
Automatic อยู่แล้ว เราใช้โปรแกรม Real Time ทีศูนย์ฯ ดูแลให้การวางแผนการผลิต ไฟฟ้ากับส่งต้องเท่ากัน ไม่มีสต็อค ต้องการเท่าไหร่ ผลิตแค่นั น ต้องจัดการให้ทุกจุดมีเสถียรภาพ ต้นทุนการผลิตตําทีสุด แต่ว่านีคือแบบดังเดิม” “ พอพลังงานหมุนเวียนเข้ามามาก ๆ การบริหารจัดการระบบไฟฟ้าทั
14 EGAT BIZNEWS
นฐานของระบบส่งที แข็งแรง สามารถเชื อมโยงกับ สปป ลาว ทั งโครงข่าย
ลาว และ มาเลเซีย ตอนนีเชือมโยงกันในเชิงพาณิชย์ ทัง 3 ประเทศ เรียกว่า
โดยในอนาคตจะเชื
LTMS รวมถึงกัมพูชา และเมียนมา” “คําว่า Regional Hub คือเราเป็นศูนย์กลาง ในการซื อขายกับประเทศเพื อนบ้าน นี คือ สิงที เกียวข้องโดยโครงสร้างพืนฐาน เราเชือมโยง 500 kV จากภาคเหนือ ภาคอีสาน มาภาคกลาง ลงไป ภาคใต้เรียบร้อยแล้ว รอลิงก์กับประเทศเพือนบ้าน นี คือ Regional Backbone พร้อมที จะเป็น Regional Hub ทางด้านไฟฟ้า” คุณเริงชัย ชีให้เห็น ถึงโครงสร้างระบบทีแข็งแรง พร้อมรองรับแผนงาน ในอนาคต ซึงนอกจากการปรับเปลียนเชิงโครงสร้าง ที เห็นเป็นรูปธรรมแล้ว
ศูนย์ควบคุม ที ถือเป็นหัวใจสํา คัญในการบริหาร จัดการ บทบาทของศูนย์ควบคุมเดิมทีเดียว มีบทบาทแค่วางแผนการผลิตและส่งพลังงาน ให้มีเสถียรภาพ จริง ๆ แล้วระบบคอมพิวเตอร์ของ เราเป็นแบบ
งปริมาณและ คุณภาพจะมีความซับซ้อนขึ น นั นคือในด้าน การควบคุมระบบไฟฟ้า จากปัจจุบันที เราสั งการ เดินเครืองโรงไฟฟ้าด้วยเครืองมืออัตโนมัติทีเรามี เป็นระบบคอมพิวเตอร์เฉพาะ ช่วยเราคิด วิเคราะห์ คาดการณ์ล่วงหน้า ทํา Optimization ส่งสัญญาณ ไปควบคุมตามโรงไฟฟ้าต่าง ๆ เพื อให้มีไฟฟ้า ทั งปริมาณและคุณภาพตามมาตรฐาน ก็จะต้อง เพิมเติมหน้าทีในการดูแลฝัง Supply Side ให้ครบ ทุกมิติ เพิมฟังก์ชันในการเป็นศูนย์ควบคุมพลังงาน หมุนเวียนของประเทศ และการบริหารจัดการ ฝั ง Demand Side ด้วยการเพิ มเติมหน้าที ของ ศูนย์ควบคุม Demand Response เข้าไป ภารกิจ หน้าทีของศูนย์ควบคุมระบบไฟฟ้าก็จะขยายเพิมขึน แล้วต้องพัฒนาให้อัจฉริยะระดับที ช่วยมนุษย์ ตัดสินใจได้ เอาระบบ Artificial Intelligence (AI) เข้ามาเสริมเพิ มเติม และต้องพัฒนาเป็นศูนย์ ควบคุมระบบไฟฟ้าหลักของภูมิภาคในระยะถัดไป โดยเฉพาะบทบาทในการช่วยศึกษาระบบให้กับ ประเทศเพื อนบ้านเพื อการวางแผนพัฒนาระบบ ส่งไฟฟ้า ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบของความร่วมมือ หรือการรับจ้างศึกษาก็ตาม เพื อเสริมบทบาท การเป็น Regional Electricity Hub” คุณเริงชัย สรุปว่า ระบบส่งในอนาคตจะต้อง รองรับ 4 เรือง คือ การปรับระบบส่งให้ทํางานได้ แบบอัตโนมัติ การวางโครงสร้างพื นฐานระดับ “เนืองจากว่าเราท�างาน สัมผัสกับไฟฟ้าแรงสูง ผู้ปฏิบัติงานอาจมีความ เสี ยงเรืองการบาดเจ็บ หรือเสียชีวิตสูง ระบบส่ง จึงให้ความส�าคัญเรือง ของความปลอดภัย เป็นอย่างมาก”
Technology คือนวัตกรรม หรือ เทคโนโลยีทีสร้างตลาด และมูลค่าให้กับตัว ผลิตภัณฑ์ทีใช้เทคโนโลยี และส่งผลกระทบอย่าง รุนแรงต่อตลาดของ ผลิตภัณฑ์เดิม รวมทัง อาจจะท�าให้ธุรกิจทีใช้ เทคโนโลยีแบบเดิม ๆ ล้มหายตายจากไป
กับ การไฟฟ้า
LTM ลาว ไทย มาเลเซีย
อมโยงสิงคโปร์เป็น
ก็ยังมีการปรับเปลี
ในเชิงบริหารจัดการด้วย “ ภารกิจของระบบส่งมีอีกส่วนที สํ า คัญคือ
Disruptive
ภูมิภาค (Regional Backbone) เพือรองรับ Grid Modernization พร้อมกันนั นต้องขยายบทบาท ศูนย์ควบคุมทุกมิติของ Demand และ Supply ตลอดจนการขยายขอบเขตไปสู่ระดับภูมิภาค เพือรองรับการเปิดเสรีของตลาดพลังงาน ศักยภาพกับบริการ แก่ลูกค้านอกองค์กร
“อย่างทีทราบ ตอนนีไม่ได้มี กฟผ หน่วยงานเดียว ที ผลิตไฟฟ้า แต่ยังมี IPP SPP ทั งในประเทศ และนอกประเทศ ในขณะที กฟผ เองมีทังเครืองไม้ เครืองมือและคนทีมีประสบการณ์มากอยู่พอสมควร ตอนนี เราก็ดูว่าจะสามารถเพิ มศักยภาพคนและ เครืองไม้เครืองมือของเราอย่างไรให้ได้มากที สุด เพื อรองรับกับการให้บริการธุรกิจทางด้าน ระบบส่งต่อไป แต่เนื องด้วยในปัจจุบันที ภารกิจของระบบส่ง กฟผ จํ าเป็นต้องมีส่วนสํา คัญในการพัฒนา โครงสร้างพื นฐานของประเทศ รวมไปถึงการ ดําเนินตามแผนทัง 18 โครงการ จึงอาจจะทําให้ กํ าลังคนในการให้บริการงานบุคคลภายนอก ไม่เพียงพอในบางกรณี โดยเฉพาะในรูปแบบ ของงานฉุกเฉิน หรืองานทีให้บริการเป็นคราว ๆ ไป อันนําไปสู่การที กฟผ อาจจําต้องปฏิเสธบางงาน ซึงในส่วนนี ทาง กฟผ ต้องขออภัยกับลูกค้าด้วย ทีไม่สามารถให้บริการกับลูกค้าได้ทุกราย แต่ทังนี ทังนัน หากเป็นงานในรูปแบบของสัญญาระยะยาว
egatbusiness.com 15
เรายินดีทีจะให้บริการ เพราะในกรณีนีทาง กฟผ มีเวลาในการพิจารณาเพือวางแผนบริหารทรัพยากร และจัดสรรกําลังคนได้อย่างเหมาะสม”
ความปลอดภัยคือหัวใจส�าคัญ ด้วยลักษณะของงานระบบส่งเป็นงานทีสําคัญและ มีความเสี ยงสูง เรืองของความปลอดภัยจึงเป็น สิ งสํ า คัญยิ งที หน่วยงานจะต้องดูแลผู้ปฏิบัติงาน ไม่ให้เกิดอันตราย “ งานระบบส่งภาคสนามจะมี 2 ส่วน นั นคือ งานในส่วนของปฏิบัติการกับส่วนของบํารุงรักษา” คุณเริงชัยอธิบายให้เข้าใจง่าย ๆ “ความเสียงของ งานปฏิบัติการก็คือ ถ้าหากเกิดความผิดพลาด จะทําให้ไฟดับ หลายครังทีไม่ใช่แค่ไฟดับจุดเดียว แต่ไฟดับเป็นบริเวณกว้าง และส่วนงานบํารุงรักษา เนื องจากว่าเราทํ างานสัมผัสกับไฟฟ้าแรงสูง นั นคือ ผู้ปฏิบัติงานอาจมีความเสี ยงเรืองการ บาดเจ็บหรือเสียชีวิตสูง ระบบส่งจึงให้ความสําคัญ เรืองของความปลอดภัยเป็นอย่างมาก และเรามี
นโยบายว่า
16 EGAT BIZNEWS
Zero Accident (อุบัติเหตุต้องเป็นศูนย์) การทํ างานในงานบํา รุงรักษาต้องมีทีมที ทํ างาน กับทีมทีควบคุมเรืองเซฟตีโดยเฉพาะ ต้องดูว่าทุก ๆ ขันตอนปฏิบัติตามกฎความปลอดภัย โดยเคร่งครัด การปลดอุปกรณ์ต้องมีการทวนคําสัง” คุณเริงชัย กล่าวว่า “ ความปลอดภัยในการ ปฏิบัติงานนัน จะต้องเป็นไปตามมาตรฐานสากล ISO 40001 VERSION 2018 ซึ งทุกปีต้องมี การอบรมเรือง Human Error โดยเฉพาะเรือง การทํางานบนทีสูง ต้องมีการฝึกทดสอบสมําเสมอ และสอบทวน” “ เพราะเวลาเราเข้าไปในลานไกไฟฟ้าหรือ เข้าไปในห้องควบคุมนั น ถือว่ามีความอันตราย เผลอไม่ได้เลย น้องใหม่ที เข้ามาเรายังไม่ให้ ทํางานทันที เราจะให้ทดสอบร่างกาย พอทํางานจริง ต้องไปฝึกคอร์สเรืองความปลอดภัยในการทํางาน วิชาชีพผู้ควบคุมด้านความปลอดภัยต้องผ่าน การฝึกอบรม 6 เดือน จึงจะได้ใบเซอร์ฯ เพือทีจะ ไปควบคุมงาน”
ไม่ลืมใส่ใจสิงแวดล้อม ปฏิเสธไม่ได้ว่าหลายครังที การจัดตั งระบบส่ง พลังงานของ กฟผ นั น อาจส่งผลกระทบต่อ สิ งแวดล้อมและชุมชน และนี คือประเด็นสํ า คัญ ที กฟผ ไม่เคยเมินเฉย หากลงมือปรับแก้ใน ทุกสถานการณ์เพือดูแลและบรรเทาความเดือดร้อน แก่ผู้ได้รับผลกระทบ “ ต้องยอมรับว่าสายส่งกระทบต่อชุมชน สังคมบ้าง ระบบส่งเรามีสายส่งทั งหมดประมาณ 40,000 วงจรกิโลเมตร ทัวประเทศ เวลาก่อสร้าง สายส่ง อย่างน้อยชาวบ้านที โดนรอนสิทธิ ถ้าเกิด ผ่านเรือกสวนไร่นาก็ต้องตัดต้นไม้ซึ งกระทบต่อ ชาวบ้านโดยตรง ” คุณเริงชัยอธิบาย “ แต่เราใช้ หลักการ ‘ เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา ’ ตามศาสตร์ พระราชา เวลาที เราไปสํ
นเราไปรับฟังความกังวลใจของเขา และจ่ายค่าชดเชยตามหลักเกณฑ์หากมีเรืองใด ทีคิดว่าไม่พอใจหรือไม่เป็นธรรมก็สามารถร้องเรียน หรืออุทธรณ์ไปยัง
ฟ้องศาลได้ สิ งที เราทํ าเราพยายามปฏิบัติ ตามหลักกฎหมายและมากกว่ากฎหมาย” “ มากกว่ากฎหมาย ” ที คุณเริงชัยพูดถึง นันคือ โครงการรับผิดชอบต่อสังคมและสิงแวดล้อม ทีเหมาะสมในแต่ละพืนที โดยมี กฟผ เป็นผู้สนับสนุน เช่น โครงการสร้างบ้านให้ผู้ได้รับผลกระทบ ใต้แนวสายส่ง โครงการเจาะบ่อบาดาลในพื นที ภาคอีสานที ต้องการแหล่ง นํา นอกจากนี ยังมี โครงการปลูกป่า ทั งป่าต้นนํา ป่าชายเลน และ โครงการ ‘บ้านปลา’ โดยใช้วัสดุที ไม่มีการใช้งาน
และนราธิวาส ช่วยให้สภาพแวดล้อมในทะเล มีความอุดมสมบูรณ์ขึ น
มขึ น จากการทําประมงและการท่องเทียว ทั งหมดนี ก็เพื อการอยู่ร่วมกันอย่างเป็นมิตร
ของ กฟผ กับชุมชน ช่วยสร้างความยังยืนและมันคง
egatbusiness.com 17
า รวจ เราต้องแจ้งและ ออกประกาศให้เขารู้ว่าพื นที นี จะมีการก่อสร้าง หลังจากนั
แล้วของหน่วยงาน และไม่เป็นพิษกับสิงแวดล้อม ซึ งก็คือลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้า
นที ปลูกปะการังเทียม ที จังหวัดปัตตานี
Regulator หน่วยงานภาครัฐ หรือ
นํามาเป็นบ้านปลา และพื
ชุมชนมีรายได้เพิ
ของพลังงานไทยในทางอ้อมได้เช่นกัน โครงการ ’บ้านปลา’ เรียกเต็ม ๆ ว่า ‘โครงการบ้านปลา ปะการังเทียม’ โดยได้น�า ลูกถ้วยฉนวนไฟฟ้า ทีถูกปลดออกจากระบบส่ง ของ กฟผ. มาดัดแปลง สร้างเป็นปะการังเทียม ให้เป็นแหล่งทีอยู่อาศัย ของปลา สัตว์ทะเล เพื อช่วยเสริมสร้าง ระบบนิเวศทีสมบูรณ์ “เราใช้หลักการ ‘เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา’ เวลาเราไปส�ารวจ เราต้อง ประกาศให้เขารู้ว่าพื นทีนี เขาโดนรอนสิทธิ ถ้าไม่ พอใจเขาก็ร้องเรียนกับ อุทธรณ์ได้ หรือร้องเรียน ไปยังหน่วยงานภาครัฐได้”
18 EGAT BIZNEWS เรือง นิธิศ โสระฐี เรียบเรียง บุษบง รักษาทรัพย์ Business Venue PLUGGING
THE FUTURE ร บ ร ย งง ง ง อง งง อ งง เ ย ย ร เ อ ง อง ง อ ีอย งยงยื อ
INTO
อย่างเร่งด่วน หนึ งในนั น ก็คือการพัฒนาเทคโนโลยีด้านวิศวกรรมยานยนต์ เพือคิดค้นรถยนต์พลังงานทางเลือกอย่าง ‘รถยนต์ พลังงานไฟฟ้า’ ซึงถือเป็นความหวังของพลังงาน สะอาดแห่งอนาคตที จะช่วยลดเรืองการใช้ นํามัน
เชื อเพลิง รวมถึงลดอัตราการปล่อยมลพิษทาง อากาศทีส่งผลต่อปรากฏการณ์ก๊าซเรือนกระจก จากผลวิจัยล่าสุดของ ฟรอสต์ แอนด์ ซัลลิแวนฯ (Frost & Sullivan) ซึงเป็นองค์กรที ปรึกษาด้าน กลยุทธ์และงานวิจัยทางธุรกิจชื อดังระดับโลก ได้เปิดเผยว่า ผู้บริโภคชาวไทยมีความต้องการ มีความสนใจ และมีความตืนตัวต่อระบบขับเคลือน ด้วยพลังงานไฟฟ้าเป็นอันดับหนึงในภูมิภาคอาเซียน อีกทั งผลวิจัยยังชี ให้เห็นถึง 3 เทรนด์หลักที เกิดขึนในประเทศไทย ได้แก่ ความตระหนักในเรือง สิงแวดล้อมทีเพิมขึนอย่างมีนัยสําคัญ ความเข้าใจ ที ดีขึ นในเทคโนโลยีรถยนต์ไฟฟ้า และกระแส
ทีกําลังมาของ อี-เพาเวอร์ (E-Power) ซึงถือเป็น นวัตกรรมด้านรถยนต์ไฟฟ้าแห่งอนาคต จุดเด่นที สํา คัญของรถยนต์พลังงานไฟฟ้า นั นคือ การใช้พลังงานไฟฟ้าในการขับเคลื อน ด้วยความที เป็นเทคโนโลยีลําสมัยและยังเป็น กระแสทีกําลังเป็นทีสนใจในโลกปัจจุบัน ทําให้รถยนต์ พลังงานไฟฟ้าได้รับการพัฒนาด้านคุณภาพและ สมรรถนะเพือให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการขับขี โดยรถยนต์ไฟฟ้าที
(Inverter) และมอเตอร์ไฟฟ้า (Motor) ขันตอน การทํางานของรถยนต์ไฟฟ้า มีจุดเริมต้นจาก
แบตเตอรีทีเป็นแหล่งเก็บพลังงานไฟฟ้ากระแสตรง ปัจจุบัน แบตเตอรีทีใช้ในรถยนต์ไฟฟ้าคือ แบตเตอรี ลิเธียมไอออน ซึ งเก็บพลังงานไฟฟ้าได้มากและ
ใช้งานได้ทนทานขึน สํ า หรับขั นตอนต่อมา ตัวแปลงกระแสไฟฟ้า
จะดึงพลังงานจากแบตเตอรีไปเปลี ยนเป็นไฟฟ้า
กระแสสลับและส่งต่อไปยังตัวมอเตอร์เพือให้เกิด การขับเคลือนรถยนต์ต่อไป และด้วยพลังงานไฟฟ้า
อย่างเดียวก็เพียงพอทีจะทําให้เกิดการขับเคลือน
อย่างนุ่มนวลและเงียบสงบ
จึงเรียกได้ว่าเป็นรถยนต์
พลังงานไฟฟ้าที สมบูรณ์แบบ 100% ซึ งสามารถ ทําให้ประหยัดค่าใช้จ่ายได้มากขึน ทังค่าซ่อมบํารุง และค่าพลังงานทีไฟฟ้าจะมีราคาน้อยกว่าพลังงาน
ตอบสนองการขับขี ให้มีอัตราเร่งได้ดั งใจเพราะ มอเตอร์ไฟฟ้าสังการให้เกิดการขับเคลือนได้ทันที ทีสําคัญรถยนต์
จึงไม่ สร้างมลภาวะให้แก่โลกและเป็นมิตรต่อสิงแวดล้อม 2. รถยนต์ที่ขับเคลื่อนด้วยเทคโนโลยี อี-เพาเวอร์ (E-POWER TECHNOLOGY) ประกอบด้วย เครืองยนต์สันดาปภายในที ใช้ นํา มันเชื อเพลิง เครืองกําเนิดไฟฟ้า (Generator) แบตเตอรี อุปกรณ์ แปลงกระแสไฟฟ้า และมอเตอร์ไฟฟ้า โดยรถยนต์ จะถูกขับเคลือนด้วยกําลังจากมอเตอร์ไฟฟ้าเท่านัน ซึ งกระแสไฟฟ้าที ถูกส่งมาให้กับมอเตอร์ไฟฟ้า จะถูกเก็บอยู่ในแบตเตอรีกําลังสูง โดยมีเครืองยนต์ สันดาปภายในทําหน้าที ในการสร้างกระแสไฟฟ้า เข้ามาเก็บอยู่ตลอดเวลาเพือชดเชยกระแสไฟฟ้า ทีถูกใช้งานไป จุดเด่นของขุมพลังแบบ อี-เพาเวอร์ คือจะให้แรงบิดในทันทีรวมถึงอัตราเร่งที รวดเร็ว และแรงบิดทีนุ่มนวล
ในการขับเคลื อนรถยนต์ และสามารถชาร์จไฟได้ อย่างสมําเสมอเมือแบตเตอรีหมด โดยรถยนต์ EV จะมีองค์ประกอบหลักสํ า หรับการขับเคลื อนคือ แบตเตอรี (Battery) อุปกรณ์แปลงกระแสไฟฟ้า
3. รถยนต์ไฟฟ้าไฮบริด (HYBRID ELECTRIC VEHICLE-HEV) หนึ งในเทคโนโลยีของรถยนต์ พลังงานไฟฟ้าที เข้ามามีบทบาทยาวนานที สุด ในประเทศไทยและได้รับความนิยมจากกลุ่ม ผู้บริโภคมากขึนเรือย ๆ ซึงการทํางานของรถยนต์
egatbusiness.com 19 ขณะทีวิกฤติการณ์ด้านพลังงานและ สิงแวดล้อมได้ทวีความรุนแรงมาก ยิ งขึ นในวงกว้าง ทั วทั งโลกต่างก็ มีความพยายามที จะแก้ไขปัญหา เหล่านี
มีอยู่ในปัจจุบัน แบ่งออกเป็น 3 ชนิด ตามส่วนประกอบและหลักการทํางานดังนี 1. รถยนต์พลังงานไฟฟ้า 100 เปอร์เซ็นต์ หรือ รถยนต์ EV (ELECTRIC VEHICLE) เป็น นวัตกรรมที ใช้เพียงพลังงานไฟฟ้าอย่างเดียว
เชื อเพลิง ยิ งไปกว่านั น รถยนต์ EV ยังสามารถ
EV ยังไม่มีการปล่อยไอเสีย
ชนิดนีจะเป็นแบบนํามันเชือเพลิงผสมกับพลังงาน ไฟฟ้า หรือทีหลายคนเรียกว่า ‘แบบลูกผสม’ โดย เครืองยนต์หลักที ใช้จะเป็นตัวเครืองยนต์สันด าป ภายใน ทํางานผสมผสานกับระบบมอเตอร์ไฟฟ้า ในก า รขับเคลื อน และระบบจะเลือกทําง า นด้วย มอเตอร์ไฟฟ้ า หรือเครืองยนต์เองโดยอัตโนมัติ เพือให้เกิดการขับขีทีมีประสิทธิภาพสูงสุด สําหรับประเทศไทยในช่วง 1-2 ปีที ผ่า นม า นี ค่ า ยรถยนต์ชื อดังหล
ทําให้ คนจํานวนไม่น้อยทีกําลังอยากจะเปลียนรถคันใหม่ และมีความสนใจอยากจะซือรถยนต์ไฟฟ้า อาจมี ข้อสงสัยและมีคําถามอยู่ในใจ และนีคือ 6 ข้อมูล สําคัญเกียวกับ ‘รถยนต์ไฟฟ้า’ ทีจะช่วยประกอบ การตัดสินใจของคุณได้ดียิงขึน
ความเงียบและอัตราเร่งที่ตอบสนองผู้ขับขี่
รถยนต์ไฟฟ้า ใช้พลังง านไฟฟ้าจาก แบตเตอรีสู่มอเตอร์เพื อทําก า รขับเคลื อน โดยที ไม่ได้ใช้เครืองยนต์สันดา ปภ ายในจึงไม่ก่อให้เกิด การเผาไหม้ ทําให้เสียงของการทํางานของรถยนต์
ไฟฟ้า นั นเงียบกว่ า รถยนต์ที ใช้ นํามันเชื อเพลิง หลายเท่ า และสามารถทําให้มีอัตราเร่งเป็นไปได้ อย่างทีใจต้องการ เพราะไม่มีขันตอนการทดเกียร์ อีกต่อไป จึงทําให้รถยนต์สามา รถตอบสนองใน การขับขีได้ตามความต้องการของผู้ขับ
า ยค่ า ยต่ า งก็เริมมีรถยนต์ ไฟฟ้าวา งจําหน่ ายอยู่หลา ยแบบหล า ยรุ่น
1.
ได้ทันที
2. เป็นมิตรกับสิงแวดล้อมอย่างแท้จริง ด้วย คว า มที รถยนต์พลังง านไฟฟ้า EV เป็นรถยนต์ ที ใช้เพียงพลังง า นไฟฟ้ า อย่ า งเดียว 100% ใน กา รขับเคลื อน และไม่ใช้ นํามันเชื อเพลิง จึงช่วย ตอบโจทย์ในเรืองก า รลดใช้ นํามันและเป็นมิตร ต่อสิ งแวดล้อมอย่ า งแท้จริง ส่วนรถยนต์ไฟฟ้ า เทคโนโลยี E-POWER และรถยนต์ไฟฟ้าไฮบริด แม้จะไม่ได้ใช้พลังงานไฟฟ้าแบบ 100% แต่ก็นับ ได้ว่ า มีประสิทธิภ า พในก า รช่วยลดมลพิษท าง อากาศได้มากกว่ารถยนต์ทัวไปทีใช้นํามันเชือเพลิง เพียงอย่างเดียว 3. ประหยัดค่าเชื้อเพลิงได้มากกว่า 3 เท่า แม้ปัจจุบันรถยนต์ไฟฟ้า จะมีร าคา ค่อนข้ า งสูง แต่เมือเทียบกับค่าใช้จ่ายในระยะยาว รถยนต์ไฟฟ้า นับว่ าเป็นทา งเลือกที น่ า สนใจม ากเลยทีเดียว เพร า ะค่ าซ่อมบํารุงและค่า พลังง านไฟฟ้า นั น มีร าคา ถูกกว่ านํามันเชื อเพลิง โดยร าค านํามัน มักจะมีความผันผวนตามตลาดโลก ส่วนค่ากระแส ไฟฟ้า นั นค่อนข้ า งมีคว า มคงที มา กกว่ า โดยจะ เสียค่าไฟเฉลียครังละ 90-150 บาทต่อการชาร์จ หนึงครัง หรือประมาณ 0.60-1 บาทต่อกิโลเมตร แม้ปัจจุบันรถยนต์ไฟฟ้าจะมีราคาค่อนข้างสูง แต่เมือเทียบกับราคาค่าใช้จ่ายในระยะยาว รถยนต์ไฟฟ้านับว่าเป็นทางเลือกทีน่าสนใจ เพราะค่าซ่อมบ�ารุงและค่าพลังงานไฟฟ้า นันมีราคาถูกกว่าน�ามันเชือเพลิง 20 EGAT BIZNEWS
เรืองราวของเหล่าผู้กล้า ทีม Hotline กองบ�ารุงรักษาสายส่ง ทีต้องพิชิตภารกิจ บนสายไฟฟ้าแรงสูง ซึงเป็นงานทีท้าทายและต้องอาศัยความเชียวชาญเฉพาะตัว พวกเขาถือเป็นอีกหนึงฟันเฟืองส�าคัญของการสร้างแสงสว่างเพื อความสุขให้คนไทย HIGH PERFORMING
Succeed 22 EGAT BIZNEWS เรือง บุษบง รักษาทรัพย์ เรียบเรียง วรรณนภา บุญลาโภ ภาพ วุฒิพงษ์ ค�าประไพ
TEAM
“ภารกิจของทีม Hotline มีหน้าทีตรวจสอบปรับปรุง บํารุงรักษาสายส่งของภาคกลาง ซึงมีระดับแรงดัน 4 ระดับ ตังแต่ 69 กิโลโวลต์
3,510 กิโลเมตร คิดเป็นวงจร กิโลเมตรจะอยู่ที 6,361 วงจรกิโลเมตร โดยจํานวน
ความรวดเร็วในการปฏิบัติงานและความพร้อม ทีจะตอบโต้ทุกสถานการณ์ ถือเป็นจุดแข็งสําคัญ ของทีม Hotline “สายส่ง 3,000 กว่ากิโลเมตร ในพื นที ภาคกลาง มีบุคลากรดูแลแค่ 68 คน ถึงแม้บุคลากรจะมีน้อยและกระจายกันอยู่ตาม แต่ละจังหวัด แต่เมื อมีเหตุการณ์เกิดขึ
นหากเป็นสายส่งชนิด
Two-bundled หรือ Four-bundled Conductor ก็จํ าเป็นต้องเดินบนสายตัวนํา
Spacer Damper ที อยู่ระหว่าง
ส่วนงานบํา
2 ประเภท คือ งาน PM (Preventive Maintenance) และงาน CM (Corrective Maintenance) ซึ งงาน PM จะเป็นการตรวจ
เดินตรวจสภาพโดยรอบ โคนเสา และเขตเดินสายส่งไฟฟ้า รวมทั
จะ ร่วมกันแก้ไขเหตุการณ์ฉุกเฉินให้ระบบกลับมาจ่ายไฟ ได้เร็วทีสุด รวมถึงทักษะของผู้ปฏิบัติงานบํารุงรักษา สายส่งที กฟผ มีการฝึกฝนทักษะการทํา งาน ในแต่ละตําแหน่งอยู่เสมอ อีกทังยังมีการถ่ายโอน ความรู้ระหว่างรุ่นต่อรุ่น เพราะฉะนั นจึงมีความ เชี ยวชาญและมีความพร้อมในการทํ างานอยู่ ตลอดเวลา ถึงแม้จะเป็นช่วงวันหยุด ทุกคนก็พร้อม เสียสละให้ความสํา คัญกับงานตรงนี เป็นหลัก ซึงอันนีถือเป็นจุดแข็งของเราอีกหนึงเรือง
สายส่งไฟฟ้าแรงสูงของ กฟผ เปรียบเสมือนเส้นเลือดใหญ่ของ ระบบไฟฟ้าไทย ทีต้องได้รับการดูแล บํารุงรักษาให้มีความมั นคงและ มีความพร้อมที จะสร้างแสงสว่าง แก่คนไทยทั วทุกพื นที หากขาดหรือชํ า รุดไป เพียงหนึ งจุด อาจทํ าให้เกิดไฟฟ้าตกหรือดับเป็น วงกว้างได้ หน่วยงานผู้อยู่เบื องหลังภารกิจ อันท้าทายนี คือ เจ้าหน้าที บํา รุงรักษาสายส่ง ไฟฟ้าแรงสูง กองบํารุงรักษาสายส่ง ฝ่ายปฏิบัติการ ภาคกลาง หรือเรียกกันว่า ช่างสาย Hotline ผู้ทํา หน้าทีบํารุงรักษาสายส่งไฟฟ้าแรงสูงโดยไม่ทําให้ ไฟฟ้าดับ เพือลดผลกระทบต่อประชาชนผู้ใช้ไฟฟ้า
115 กิโลโวลต์ 230 กิโลโวลต์ และ 500 กิโลโวลต์ มีความยาวของ สายส่งรวมทังหมด
เสาส่งทั งหมดของภาคกลางมีอยู่ 10,648 ต้น ครอบคลุมพื นที 14 จังหวัดในภาคกลางและ ภาคตะวันออก ได้แก่ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา อ่างทอง สุพรรณบุรี สิงห์บุรี สระบุรี นครนายก ลพบุรี ปราจีนบุรี สระแก้ว ฉะเชิงเทรา ชลบุรี ระยอง จันทบุรี และตราด มีอัตรากําลังอยู่ที 68 คน” “ งานบํา รุงรักษาสายส่ง เริ มตั งแต่การ Commissioning สายส่งทีก่อสร้างใหม่ ตรวจสอบ อุปกรณ์และการติดตั งให้เป็นไปตามมาตรฐาน ที กฟผ กําหนด ซึงจะต้องทําการปีนเสาส่งไฟฟ้า ทุกต้นเพื อตรวจสอบอุปกรณ์ตั งแต่โคนขาเสา จนถึงยอดเสา นอกจากนั
หน้าทีสุดท้าทาย
อตรวจอุปกรณ์ จับยึดสายหรือ
ช่วงเสาทุกต้นอีกด้วย
รุงรักษาจะ
และโดยเฮลิคอปเตอร์
งปีน เสาเพื อตรวจชุดอุปกรณ์ทั งหมดบนเสาส่งไฟฟ้า ซึงการเข้าถึงเสาส่งไฟฟ้าก็ทําได้ยากลําบาก เนืองจาก เสาส่งไฟฟ้าแรงสูงของ กฟผ ตังอยู่ท่ามกลางทุ่งนา บ่อปลาหรือป่าเขา ส่วนงาน CM เป็นงานบํารุงรักษา อุปกรณ์ที เกิดการเสื อมสภาพ หรือชํารุดเสียหาย ทังจากธรรมชาติ และการกระทําของบุคคลภายนอก เช่น การเปลียนลูกถ้วยทีเสียหายจากฟ้าผ่า ซ่อมสาย ตัวนํ า ที ชํ า รุดจากเครืองจักรทํ า งานใกล้แนวสาย เป็นต้น“ หนึงในทีม Hotline แจกแจงให้ฟัง จุดแข็งของการให้บริการ
นที ไหน
อืนภายใน กฟผ ที มีอยู่ทั วประเทศนั น มีความพร้อมที
” อุปสรรคและความเสียง ด้วยเนื องานที เสี ยงอันตรายย่อมสร้างอุปสรรค ในการทํ างานเสมอ “ อุปสรรคในงานบํา รุงรักษา สายส่งคือ สภาพพื นที ที เสาส่งไฟฟ้าแต่ละต้น egatbusiness.com 23 ความพร้อมของ ทีม Hotline ทีม Hotline ทุกคนผ่าน การฝึกอบรมหลักสูตร การบ�ารุงรักษาสายส่ง ไฟฟ้าแรงสูงจาก โรงเรียนช่างสายของ กฟผ. โดยมีการทดสอบ ทุกปีและต้องผ่านทุกครัง เพื อช่วยให้ผู้ปฏิบัติงาน พร้อมท�างานทีมีความ เสียงอยู่ตลอดเวลา
เพื
แบ่งออกเป็น
สายส่งโดยการลาดตระเวนทั งภาคพื นดิน
ก็ตาม เรามีศักยภาพที จะระดมคนได้รวดเร็ว รวมถึงช่างสายจากฝ่ายปฏิบัติการภาคฯ
ทีใช้ประโยชน์ในเขตเดินสายฯ
ความปลอดภัยต้องมาก่อน การทํางานของทีม Hotline ต้องมีความระมัดระวัง และปฏิบัติตามขันตอนทีกําหนดไว้อย่างเคร่งครัด โดยคํานึงถึงความปลอดภัยในการทํางานเป็นสําคัญ “ ผู้ปฏิบัติงาน Hotline ทุกคนต้องผ่านการฝึก ขันพืนฐานจากโรงเรียนช่างสายของ กฟผ ก่อนทีจะ ได้รับอนุญาตให้ทํางานบนทีสูงได้ และในหน่วยงาน ยังมีระบบการสอนงานจากพีสู่น้อง เพือถ่ายทอด ทักษะประสบการณ์ ทั งในแง่ของประสิทธิภาพ
าให้เกิดไฟดับ ทั งจังหวัด เราก็จํ าเป็นต้องทํางานโดยไม่ดับไฟ สํ าหรับงาน Deadline คือการดับกระแสไฟฟ้า ขณะทํ างาน แต่ก็ใช่ว่าจะไม่มีกระแสไฟฟ้าอยู่ใน สายไฟเลย เราจึงต้องมีมาตรการรองรับความ ปลอดภัยเวลาทํ างาน ภายใต้กฎความปลอดภัย 10 ข้อที กฟผ ได้กําหนดไว้
“ในส่วนของงาน Hotline เป็นการบํารุงรักษา สายส่งไฟฟ้าโดยที ไม่ทํ าให้ไฟฟ้าดับ เพื อลด ผลกระทบต่อประชาชนผู้ใช้ไฟฟ้า งานที ไม่ดับไฟ
24 EGAT BIZNEWS ตั งอยู่ การจะเข้าไปบํารุงรักษาเสาส่งไฟฟ้า แต่ละต้นได้นั น ต้องบุกป่าฝ่าดงเพื อเข้าไปให้ถึง ทีทีเสาตังอยู่ บางครังต้องลุยนํา หรือนังเรือเข้าไป ความเสียงทีจะเจอสัตว์มีพิษเช่น งู ต่อ แตน ก็มีให้เห็น เป็นประจํา จึงต้องมีความระมัดระวังอยู่ตลอดเวลา นอกจากนันการทํ างานบนเสาส่งไฟฟ้ายังมีความ เสียงจากการทํางานบนทีสูงและความร้อน ทีนับวัน ยิ งร้อนขึ นไปกว่าเดิม งานบํา รุงรักษาสายส่ง ต้องระมัดระวังการเข้าใกล้สายตัวนํ าไฟฟ้า เนืองจากขณะที กระแสไฟฟ้าจ่ายอยู่นัน เพียงแค่ เราเข้าใกล้เกินกว่าระยะที กํ าหนดกระแสไฟฟ้า ก็อาจกระโดดเข้าหาเราโดยที ไม่ได้สัมผัสสาย นอกจากนี การทํ า งานบนที สูงที มีพื นที จํ า กัด แต่ยังต้องใช้เครืองมือและอุปกรณ์หลายชนิด ทีจะต้องใช้รับแรงหรือยกของทีมีนําหนักมาก เช่น ลูกถ้วยฉนวน สายตัวนํา และโครงสร้างเสาส่ง” อุปสรรคที เกิดจากการรุก ลํา แนวเขตระบบ โครงข่ายไฟฟ้า หรือเขตเดินสายส่งไฟฟ้าแรงสูง ( เขตเดินสายฯ ) ทางเราจะมีข้อกํ า หนดเกี ยวกับ เขตเดินสายฯ เพือไม่ให้เกิดอันตรายต่อชีวิตและ ทรัพย์สินของทังระบบส่งและประชาชนผู้มีส่วนได้ ส่วนเสีย ซึงปัจจุบันมีการรุกลําเขตเดินสายฯ มากขึน ทํ าให้ช่างบํา รุงรักษาสายส่งจํ าเป็นที จะต้อง มีทักษะในการให้ความรู้และเจรจากับประชาชน
และความปลอดภัย การทํางานของเรามี 2 แบบ คือ Hotline กับ Deadline โดยต้องพิจารณาจาก ความสํ า คัญของระบบสายส่งไฟฟ้า ณ ตรงนั น เป็นสํา คัญ เช่น ถ้าดับไฟแล้วทํ
ด้วย
นตอนการทํ า งาน ด้วยความระมัดระวัง และต้องมีความสามัคคีกัน ในทีม” Hotline คืออะไร การบ�ารุงรักษาสายส่ง ไฟฟ้าโดยไม่ท�าให้ ไฟฟ้าดับ เพื อเป็นการ ลดผลกระทบต่อ ประชาชนผู้ใช้ไฟฟ้า โดยขณะปฏิบัติงาน ต้องช่วยกันดูแล เรืองความปลอดภัย ต้องท�างานด้วยความ ระมัดระวัง และมี ความสามัคคีกันในทีม
ขณะปฏิบัติงานจะต้องมีขั
ในพืนที 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ซึงเป็นภารกิจ ที ทีม Hotline ทั วประเทศได้มารวมตัวทํ า งาน ร่วมกัน ซึงต้องเร่งดําเนินการกู้เสาส่งไฟฟ้าแรงสูง โดยต้องทํางานแข่งกับเวลา ในสภาพอากาศร้อน
อให้ระบบส่งจ่ายพลังงานไฟฟ้ากลับมาใช้งาน
และจากหน่วยงานราชการอืน
ทําให้เราได้เห็นผลงานของทีมทีนอกจากจะได้ช่วย องค์กรแล้วยังช่วยหน่วยงานข้างเคียง เช่น
งานลูกค้า “ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์ฉุกเฉินเร่งด่วน ที ลูกค้าต้องการเข้ามา
การทํ างานเราก็สามารถปฏิบัติตามกฎของลูกค้า แต่ละที ได้อย่างราบรืน
egatbusiness.com 25 ภารกิจสุดภาคภูมิใจ หากจะกล่าวถึงภารกิจทีสร้างความภาคภูมิใจให้กับ
คือ ภารกิจกู้เสาส่งไฟฟ้าแรงสูงล้ม
เกิดเหตุการณ์ก่อวินาศกรรมเสาส่งไฟฟ้าแรงสูง
และความเสียงจากเหตุการณ์ความไม่สงบในพืนที เพื
ได้รวดเร็วทีสุด” “ อีกเหตุการณ์ที เพิ งเกิดขึ นเมื อเดือนตุลาคม ปีทีแล้ว เกิดเหตุท่อก๊าซระเบิดทีจังหวัดสมุทรปราการ ทําให้สายไฟขาดทังหมด 6 เส้น ทางทีม Hotline ต้องเร่งรือสายออกจากถนนเพื อให้ประชาชน สามารถสัญจรได้ตามปกติ ภายไม่กีชัวโมงหลังจาก เกิดเหตุการณ์ ด้วยสภาพพื นที เพิ งโดนไฟไหม้ ทําให้การเข้าไปทํางานค่อนข้างลําบาก อีกทังยังมี แรงกดดันทังจากชาวบ้านทีต้องการใช้ทางสัญจร
ๆ แต่สุดท้ายก็สําเร็จ
ทีม Hotline มีอยู่ 3 ภารกิจใหญ่ “ ภารกิจแรก
7 ต้น เนืองจาก
ปตท และ การไฟฟ้านครหลวง ทีได้รับผลกระทบเหมือนกัน” “นอกจากนี ยังมีภารกิจทีอาจไม่ใช่งานของทีม Hotline โดยตรง แต่ถือเป็นอีกความภาคภูมิใจ คือ การเป็นครู ซึงทางทีมได้เป็นวิทยากรให้กับวิทยาลัย เทคนิคใน 4 จังหวัด (สระบุรี กาญจนบุรี ขอนแก่น และสงขลา) โดยไปให้ความรู้เรืองงาน Hotline และ งานบํารุงรักษาสายส่ง ทังในภาคทฤษฎีและปฏิบัติ” เสียงตอบรับจากลูกค้า เสียงชื นชมจากลูกค้าคือ อีกสิ งยืนยันที แสดง ให้เห็นถึงศักยภาพของทีม Hotline ได้เป็นอย่างดี โดยเฉพาะเรืองของความรวดเร็วในการตอบสนอง
ทีมสามารถตอบสนอง ได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ ส่วนเรืองความปลอดภัยใน
ไม่เคยมีปัญหา หลังจาก การตรวจรับงานก็ได้รับคําชมว่าทํางานได้เรียบร้อยดี ไม่ต้องมีการแก้ไขงาน” หนึงในทีม Hotline ยืนยัน ถึงคําชมของลูกค้า งานบํารุงรักษาสายส่งของทีม Hotline ถือได้ว่า เป็นงานที มีความเสี ยงสูง ต้องมีความพร้อมทั ง ด้านทักษะความรู้ความเชียวชาญ สภาพร่างกาย ที แข็งแรงและสภาพจิตใจที มั นคง อีกทั งยังต้อง มีความเสียสละ เพือให้สายส่งไฟฟ้าอยู่ในสภาพ ทีพร้อมใช้งานตลอดเวลา “เรามีศักยภาพทีจะระดมคน ได้รวดเร็ว เพื อเข้ามาแก้ไข เหตุการณ์ให้ระบบกลับมาจ่ายไฟ ได้เร็วทีสุด รวมถึงทักษะของ ผู้ปฏิบัติงานบ�ารุงรักษาสายส่ง ที กฟผ. มีการฝึกฝนทักษะ การท�างานอยู่เสมอ”
เรือง กรองทอง สุขอร่าม เรียบเรียง ชัชวาล ค�าสระคู ภาพ วุฒิพงษ์ ค�าประไพ
ENERGY TRANSITION THROUGH INNOVATION
ผู้อ�านวยการฝ่ายวิจัย และนวัตกรรม การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) มาบอกเล่าถึงเทคโนโลยีดิจิทัลทีส่งผล ต่อพลังงานในอนาคตได้อย่างน่าสนใจ
EGAT Smart Energy Solution เตรียมพร้อมส�ำหรับโลกยุคดิจิทัล
ของแบตเตอรีเริมลดลง ถ้าวันนึงมาถึงจุดทีราคาตํา กว่า 90 เหรียญต่อกิโลวัตต์ฮาว และใช้ได้ประมาณ 7,000 รอบ เรียกได้ว่าทุกจุดมาแมทช์กันพอดี การออกแบบอุปกรณ์คอนโทรลที เราเรียกว่า Energy Management System จะทํ าให้เกิด ระบบบริหารจัดการไฟฟ้า แล้วมีระบบคอนโทรล ทีเราเขียนคําสังเข้าไป เราเรียกว่า EGAT Energy Management System ช่วยบริหารจัดการ พลังงานไฟฟ้าในพืนทีจํากัด เฉพาะโซนที เรียกว่า Microgrid กฟผ
ด้วยการเปลียนแปลงทางเทคโนโลยีทีรวดเร็ว กฟผ ในฐานะของผู้สร้างความมันคงทางพลังงานไฟฟ้า จึงจํ าเป็นที จะต้องมีการคิดค้นนวัตกรรมเกี ยวกับ การผลิตพลังงานไฟฟ้าอย่างต่อเนือง คุณสมชาย ได้เล่าให้ฟังถึงโครงการ EGAT Smart Energy Solution ทีสร้างมาเพือรองรับอนาคตของ กฟผ ให้ฟังว่า “ หากกล่าวถึงเรือง EGAT Smart Energy Solution เรามองว่าในอนาคต
แต่ละชั นเราทํ าให้เป็นเหมือนบ้านแต่ละหลัง ขณะเดียวกันเราก็ออกแบบซอฟต์แวร์ที เรียกว่า EGAT Energy Management System ตัวนี จะเป็นระบบ Microgrid ที สามารถควบคุม บริหารจัดการการใช้ไฟฟ้าของบ้านแต่ละหลัง ขณะเดียวกันบ้าน 4 หลังก็สามารถผลิตไฟฟ้าได้ พอเราเซ็ตองค์ประกอบได้ คือ มีแหล่งผลิต ไฟฟ้าเป็นโซลาร์เซลล์ ทําให้บ้านแต่ละหลังเป็น Prosumer และมีแบตเตอรีเป็นแหล่งเก็บพลังงาน
อุตสาหกรรมไฟฟ้า
จะเกิดการเปลี ยนแปลงเพราะว่าความก้าวหน้า ของเทคโนโลยีจะเปลียนไปสู่การใช้พลังงานไฟฟ้า เป็นหลัก เรียกว่าเป็นยุคของ eMobility เราจึง มองว่าเรืองของ Energy Smart และ Energy Solution เป็นเรื องของการวางแผนรองรับ
egatbusiness.com 27
อุตสาหกรรมไฟฟ้าที เปลี ยนไป เข้าสู่ยุคของ Digital Energy ความหมายก็คือทุกอย่างจะไปสู่ โลกดิจิทัลหมด เทคโนโลยีตัวแรกก็คือ ระบบสื อสาร 5G ตัวที สองเป็นเรื องของความสามารถอุปกรณ์ เราเรียกว่า Gateway หรือ Controller สิงเหล่านี มันจะเล็กลง รวมทังเกิดอุปกรณ์ตรวจวัดทีเรียกว่า เซนเซอร์ หรือ IoT (Internet of Things) ทังหมด ถูกเชือมโยงเข้าด้วยกัน และถึงเวลาที เทคโนโลยี ถึงจุด Disrupt ถ้ามองในมิติของพลังงาน ราคาของ เทคโนโลยีทีถูกลง เช่น โซลาร์เซลล์หรือแบตเตอรี เมือก่อนนีเราไม่มีอุปกรณ์เก็บพลังงาน วันนีราคา
ได้สร้าง EGAT Energy Management System มานานแล้วตั งแต่โปรเจคต์ยูเรก้า (Eureka) ที ออกแบบเสมือนเป็นบ้าน 4 หลัง โดยเราทํ าอยู่บนตึก ท .009 กับ ท .011 ซึ งตึกนี จะมี 3 ชัน บนหลังคาจะมีการติดตังโซลาร์เซลล์ไว้
นวัตกรรมแห่งอุตสาหกรรมไฟฟ้ายุคใหม่จะส่งผล ต่อชีวิตและชุมชนอย่างไร
คุณสมชาย
พบกับบทสัมภาษณ์
โชคมาวิโรจน์
ในแต่ละชั น และส่วนกลางมีเครืองปรับอากาศ
เป็น Load ของแต่ละชั น เราก็ทํ า ระบบบริหาร
จัดการที เรียกสั น ๆ ว่า EGAT EMS ซึ งเป็นตัว
บริหารจัดการ เช่น บ้านหลังนีผลิตไฟเหลือก็เอามา ขายให้อีกหลัง ส่วนบ้านหลังนีผลิตไฟไม่พอก็ไปซือ หลังนัน ขณะเดียวกันมีแบตเตอรีกลางอยู่ก็คอยเก็บ ไฟจากหลังทีไม่ได้ใช้ แล้วก็มาบริหารจัดการการใช้ไฟ
เกิดการแลกเปลียนระหว่างกัน เราเขียนทังหมดนี
อยู่บน Block Chain คอยควบคุมการซือขายไฟฟ้า
แบบ Peer to Peer และทังหมดนีติดตังอยู่ในมือถือ เป็น Platform ที ไม่ว่าจะอยู่ส่วนไหนของโลก แค่มีอินเทอร์เน็ตก็สามารถสังการได้ โดยเราจะเน้นให้บริการทีสอดรับกับวิสัยทัศน์ ของ กฟผ ทีเรียกว่า Innovate Power Solutions for a Better Life ของทุกคน คือ ไม่ว่าจะเป็น คนไทย พีน้องรอบอาเซียน ทุกพืนทีทีมีความต้องการ ใช้ไฟฟ้าเข้าถึงความรู้เหล่านี ได้ สามารถนํ า ระบบ Microgrid ไปประยุกต์ใช้ เช่น ในพื นที ไม่มีไฟฟ้าใช้ตามชนบทหรือพื นที อุตสาหกรรม เพื อที จะช่วยยกระดับความเป็นอยู่ ช่วยทุกคน ในสังคมมีความเสมอภาคทางด้านพลังงาน
ด้าน EV Charger จากการเพิมขึนของการใช้รถยนต์ไฟฟ้าในปัจจุบัน และการประกาศของภาครัฐที ว่าประเทศไทย จะยกเลิกขายยานยนต์ที ใช้เครืองยนต์สันดาป ภายในปี 2035 ประกอบกับที กฟผ มีการแสวงหา โอกาสใหม่ทางธุรกิจอย่างต่อเนื อง จึงนํ า ไปสู่ ความร่วมมือกับบริษัท Wallbox Chargers SL. บริษัทสตาร์ทอัพของประเทศสเปนที ประสบ ความสํ าเร็จในการพัฒนาและผลิตอุปกรณ์ชาร์จ ยานยนต์ไฟฟ้าอัจฉริยะ แบบสองทิศทาง (Smart Bi-Directional Charger) ทีมีขนาดเล็กสําหรับติดตัง ใช้ในทีพักอาศัยแห่งแรกของโลก โดยคุณสมชาย เล่าถึงจุดต้นของความร่วมมือให้ฟังว่า “ เราเริมจากการหาข้อมูลว่า EV Charger ที สามารถนํ าไฟฟ้าจากบ้านไปใช้ในรถไฟฟ้า และสามารถแปลงไฟจากแบตเตอรีในรถ EV ไปใช้ในบ้านที เรียกว่า Vehicle-to-Grid (V2G) มีประเทศไหนบ้างในโลก พบว่ามีสองประเทศที มี เครืองตัวนีคือที อังกฤษกับเยอรมัน แต่เยอรมันยัง
28 EGAT BIZNEWS
ได้ใช้ พลังงานที บริหารจัดการได้ ไม่ว่าจะเป็นในระดับ ครัวเรือนหรือระดับชุมชนก็สามารถทํ า เรืองนี ได้ทังหมด”
อีกก้าวแห่งนวัตกรรม
มาตรฐานให้ทํา V2G ได้ เจ้าของ Wallbox Charger เป็น Startup สัญชาติสเปน ชื อว่า Wallbox เราก็เจรจาจัดซื อมาติดตั งทดลองใช้เพื อทดสอบ ความมั นใจของผลิตภัณฑ์ ทดสอบอยู่ประมาณ เดือนกว่า ๆ ปรากฏว่าใช้ได้ดี เราก็เจรจาขอเป็น ตัวแทนจําหน่ายเลย” หุ้นส่วนเพื อความยังยืน ด้านพลังงาน การขับเคลื อนให้เกิดการพัฒนาจําเป็นต้องอาศัย การมีส่วนร่วมของหลายภาคส่วน จึงเป็นทีมาของ หลายโครงการที กฟผ ได้ร่วมกับภาคส่วนต่าง ๆ ของสังคมในการดําเนินโครงการในการสร้างสรรค์ นวัตกรรมไฟฟ้า โดยทีไม่ได้เน้นแค่เรืองของความ มันคงทางด้านพลังงานเพียงอย่างเดียว แต่ยังเน้น เรืองความยังยืนของชุมชนเป็นสําคัญ “โครงการแรก คือ NETP หรือตลาดการซือขาย พลังงานไฟฟ้าแห่งชาติ ทีเจ้าของโครงการ คือ สคร กระทรวงการคลัง โดยเรามองว่าเมื อก่อนไฟฟ้า จะผลิตทีโรงไฟฟ้าใหญ่ ๆ แล้วมีคนกลางมาซือรวม ไปขายตามบ้าน แต่ในอนาคตแต่ละบ้านจะผลิต ไฟฟ้าได้ เรียกว่า Prosumer แต่ละโรงงานผลิต ไฟฟ้าได้ ในขณะเดียวกันก็มีเทคโนโลยีใหม่ ๆ ทีผลิตไฟฟ้าได้ ถ้าสิงเหล่านีมีมากขึนและราคาถูกลง ระบบไฟฟ้าจะขยายตัวในระบบจํา หน่ายมากขึ น จึงจําเป็นต้องมีตลาดกลางทําหน้าทีซือขายพลังงาน ไฟฟ้าส่วนทีเหลือจาก Prosumer และต้องมีระบบ เก็บข้อมูลกลาง โดยระบบนี จะมีข้อมูลที เราเก็บ SMART CITY ดีอย่างไร เมืองแบบ Smart City เป็นการสร้างเมืองทีมี การเติบโตอย่างยังยืน เน้นการจัดสมดุลของ สิงแวดล้อม ประหยัด พลังงาน และเลือกใช้ พลังงานสะอาด จึงช่วยลดปัญหา ทางด้านสิงแวดล้อม และช่วยส่งเสริม สภาพแวดล้อมทีดี
Wallbox
ไม่อนุมัติมาตรฐานให้ใช้ แต่ทีอังกฤษมีการรับรอง
ระบบ Microgrid, Net Metering & Net Billing, BESS และ
“อุตสาหกรรมไฟฟ้าจะเกิด การเปลียนแปลงเพราะว่า ความก้าวหน้าของ เทคโนโลยีจะเปลียนไปสู่ การใช้พลังงานไฟฟ้า เป็นหลักเรียกว่าเป็น ยุคของ eMobility”
ใน 4 แห่งนีทําการผลิตไฟฟ้า ใช้ไฟฟ้า และซือขายไฟฟ้าระหว่างกันหลังจากหลือใช้ ขณะเดียวกันเราก็ออกแบบเพิ มไปอีก ซึ งจะ เริมงานตังแต่ปีนีจะเสร็จประมาณปี 2565 โดยจะ ต่อยอดเป็น BCG Sisaengtham จะเป็นลักษณะ
ของวิสาหกิจชุมชนผลิตไฟฟ้า
มีการขายสินค้า ที ปลูกในพืนที ของชุมชน และมีวิสาหกิจนําสินค้า มาขายผ่านช่องทาง EGAT Workspace ทีเราจะ ต้องสร้างไว้ทุกเขือนทีเรามี เพราะฉะนันทุกอย่าง จะผสานลงตัว เป้าประสงค์ของเราเพื อให้ชุมชน เข้มแข็ง
ยงคือ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย และมหาวิทยาลัยอุบลราชธานี โดยสิ งเหล่านี เราไม่ได้ทําเพียงฝ่ายเดียว ต้องทําร่วมกับคนอืนด้วย เพราะนีคือสหวิทยา โครงการที 4 Enzy โดยการวิจัยและพัฒนา ระบบ Smart Energy Digital Platform พัฒนา
3 โรงงาน พัฒนา App ให้สามารถ Visualized Monitor การใช้พลังงาน การแจ้งเตือนเจ้าหน้าที ในไลน์ การผลิตด้วย AI และระบบจัดทํ า Report แบบ Automatic ส่งกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและ อนุรักษ์พลังงาน ในอนาคตทีมงานกํ า ลังพัฒนา ระบบให้ช่วยตัดสินใจแทนมนุษย์เรียกว่าสั งการ แบบ Conditional Base ทีมีการควบคุม แจ้งเตือน และพยากรณ์เหตุการณ์ ”
ทั งหมดนี คือการสร้างสรรค์นวัตกรรมและ ความร่วมมือต่าง ๆ ที กฟผ ตังใจคิดค้นและพัฒนา ต่อยอดองค์ความรู้เพือพลังงานแห่งอนาคต เพือจะ นําไปสู่การยกระดับความเป็นอยู่ให้ทุกคนในสังคม ได้เข้าถึงพลังงานอย่างเท่าเทียม การก้าวเท่าทัน กับเทคโนโลยีและบริบทโลกที เปลี ยนแปลง การตอบสนองความต้องการที แท้จริงของแต่ละ ชุมชน มีการสร้างพันธมิตรทีเข้มแข็ง และท้ายทีสุด คือการสร้างความสุขทียังยืนให้กับคนไทยทุกคน
egatbusiness.com 29 เรียกว่า Big Data เพื อเอามาใช้บริหารจัดการ การใช้ไฟฟ้าของประเทศ เอามาใช้ในการวางแผน และใช้ในการพิจารณาลงทุนโรงไฟฟ้า เพราะว่า ถึงแม้ว่าหลายอย่างจะเปลียนไปแต่โรงไฟฟ้าหลัก ก็ยังต้องมีอยู่เพือสํ ารองไฟฟ้า เพราะว่าพลังงาน ทดแทนบางอย่างใช้ได้แค่บางช่วงเวลา เช่น ช่วงที มีลม ช่วงทีมีแสงแดด หรือช่วงทีมีเชือเพลิง เพราะ ฉะนั นจึงต้องมีการบริหารจัดการแหล่งพลังงาน ให้มีการผสมผสานกัน โครงการที 2 ก็คือ ERC Sandbox โดยเจ้าของ โครงการ คือ กกพ หรือ หน่วยงานกํ า กับทาง ด้านกิจการพลังงานไฟฟ้า โดยเราทํา ร่วมกับคน ในอุตสาหกรรมไฟฟ้า มีทั งภาคเอกชน สถาบัน การศึกษา วัด และทัง 3 หน่วยงานด้านการไฟฟ้า ( การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย การไฟฟ้า นครหลวงและการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค) เพือศึกษา นวัตกรรมใหม่ ๆ ทีจะเกิดขึน เช่น
Load Aggregator และ Supply Aggregator โดย โปรเจค ERC Sandbox เรามองในเรื องของ ลักษณะ Community เป็นชุมชนใหญ่ ๆ ก็คือ TU EGAT Energy ส่วนโครงการที 3 เราเน้นในเรืองของ Village บ้านและทีอยู่อาศัย โดยเราก็เลือกทํากับ 3 หมู่บ้าน ซึงอยู่แถวแจ้งวัฒนะ 3 หมู่บ้านนีเป็นผู้ประกอบการ ทางด้านทํ าบ้านจัดสรรรายใหญ่ของประเทศ คือ Q House, SC Asset และ Property Perfect เพราะเรามองว่าอนาคตโลกที เราเรียกกันว่า Smart City คือ ชุมชนทีมีความพร้อม เมืองน่าอยู่ จะเกิดขึน ส่วนในพืนทีต่างจังหวัด ทางเราเลือกไป ทีวัดศรีแสงธรรม จ อุบลราชธานี ภายใต้โครงการ ERC Sandbox Sisaengtham โดยทํ า ร่วมกับ พระครูวิมล ท่านให้เราใช้สถานที พวกเราก็เข้าไป ช่วยกันออกแบบแล้วก็ทํ าให้เป็นแหล่งผลิตที มี พลังงานไฟฟ้าแบบผสมผสาน และพัฒนาให้เป็น Microgrid มีอยู่ 4 Entity คือ โรงเรียนศรีแสงธรรม วัดป่าศรีแสงธรรม ศูนย์เด็กเล็กบ้านดงดิบ และ หมู่บ้านดงดิบ
และลดการโยกย้ายแรงงาน เรายังฝันไกล ไปถึง “ โคกอีโด่ย วัลเลย์ ” คือเป็นพื นที ที เด็ก ๆ สามารถเขียนโค้ดได้ เขียน Python ได้ ตรงนีก็จะ มีพีเลี
การวิจัยทีนิคมอุตสาหกรรมกับโรงงาน
นิธิศ โสระฐี เรียบเรียง กรองทอง สุขอร่าม
NEW NORMAL OF HEALTHCARE
สถานการณ์ปัจจุบันที ทํ าให้เรา ยังต้องใช้ชีวิตอย่างระแวดระวัง โรคระบาด ย่อมทํ า ให้เกิดความ ไม่สะดวกหลายประการ โดยเฉพาะ ในยามเจ็บไข้ได้ป่วย การทีเราต้อง เอาตัวเองเข้าไปอยู่ในพืนทีเสียงอย่างสถานพยาบาล ต่าง ๆ ย่อมเป็นสิงไม่พึงปรารถนา ด้วยเหตุนีเอง กระแสนิยมของ ‘ การแพทย์ทางไกล ’ จึงเริม เด่นชัดขึนเรือย ๆ การแพทย์ทางไกลคืออะไร การแพทย์ทางไกลหรือ Telemedicine นันมีศัพท์ เรียกอย่างเป็นทางการว่า ‘โทรเวชกรรม’ หมายถึง การส่งผ่านหรือการสื อสารเนื อหาทางการแพทย์ แผนปัจจุบันจากที หนึ งไปอีกที หนึ งโดยอาศัย วิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ (แอปพลิเคชัน/เว็บไซต์) ผู้ที ให้คําปรึกษาจะต้องเป็นผู้ประกอบวิชาชีพ เวชกรรมที มีใบอนุญาตในสถานพยาบาลภาครัฐ และเอกชน ขณะที ปลายทางผู้สื อสารอีกฝั งนั น อาจจะเป็นได้ทั งบุคลากรทางการแพทย์หรือ
ยิงในยุคทีโควิด-19 ยังคงระบาดอย่างต่อเนือง แอปพลิเคชันเช่นนี ช่วยลดภาระของแพทย์และ พยาบาลทีหน้างาน ลดความแออัดของผู้ใช้บริการ ในโรงพยาบาล รวมถึงลดการสัมผัสระหว่างบุคคล Healthy Corner 34 EGAT BIZNEWS
โรคร้ายอย่างโควิด-19 ไม่เพียงน�าวิถีแบบใหม่หรือ New Normal มาสู่ การใช้ชีวิตประจ�าวัน หากยังน�าวิถีใหม่มาสู่การแพทย์และการดูแลสุขภาพด้วย โดยกระตุ้นให้เกิดการพัฒนาการแพทย์ทางไกลทีใช้ได้ผลดียิงขึน
บุคคลทัวไป
แอปพลิเคชันการแพทย์ทางไกลมีประโยชน์ที เห็นได้ชัดก็คือช่วยประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย เพราะผู้ทีต้องการคําปรึกษาทางการแพทย์ ไม่จําเป็นต้องเดินทางมายังสถานพยาบาล เพื อขอนัดพบแพทย์ ซึ งจะต้องผ่าน กระบวนการหลายขั นตอน ไม่ว่า จะเป็นการลงทะเบียน การตรวจ คัดกรอง การซักประวัติผู้ป่วย ฯลฯ เหล่านี ล้วนกินเวลายาวนาน ทังยังทําให้สินเปลืองค่าใช้จ่าย ในการเดินทางอีกด้วย ซึ งเป็นปัจจัยหนึ งที ทํ าให้เชื อโรคแพร่ออกไปได้ อีกทั งผู้ที อยู่ในท้องที ห่างไกลจากสถานพยาบาล หรืออยู่ในกรณีฉุกเฉิน ไม่สามารถมาพบแพทย์ได้ ก็สามารถอาศัยแอปฯ นี ขอคําปรึกษาในเบืองต้นได้ แอปพลิเคชันการแพทย์ทีน่ารู้จัก ปัจจุบัน ไทยเรามีแอปพลิเคชันทีให้บริการเกียวกับ การแพทย์ทางไกลอยู่หลายแอปฯ มีทั งส่วนทีเป็น ของสถานพยาบาลของรัฐและเอกชน ซึ งเราได้ รวบรวมแอปพลิเคชันทีน่าสนใจไว้ดังนี
ChiiWii เป็นแอปฯ ที ใช้งานง่าย หลังจากดาวน์โหลดและลงทะเบียน ผู้ใช้แล้ว เราสามารถเลือกแพทย์ ทีต้องการปรึกษาในสาขาต่าง ๆ นัดหมายเวลาและ ช่องทางที เราสะดวก ( มีทั งโทรศัพท์ วิดีโอคอล และแชท) หลังจากนันก็ชําระค่าบริการ โดยระบบ จะแจ้งเตือนโดยอัตโนมัติก่อนถึงเวลานัดหมาย Doctor Raksa เป็นแอปฯ ที ได้รับ ความนิยมเพราะมีค่าบริการที ไม่สูง มากนัก (ประมาณครังละ 200 บาท) ขั นตอนการใช้บริการก็คล้าย ๆ กับ ChiiWii นอกจากผู้ใช้บริการจะสามารถคุยกับคุณหมอได้ แบบเรียลไทม์แล้วยังมีบริการรับจัดยาและนํ าส่ง หลังรับคําปรึกษาด้วยหรือผู้ใช้บริการจะนําใบสังยา ไปซือจากร้านขายยาด้วยตัวเองก็ได้
Ooca แอปพลิเคชันนีพิเศษตรงทีเน้น การให้คําปรึกษาทางด้านจิตเวชโดย จิตแพทย์ การใช้บริการก็ไม่ต่างจาก แอปฯ อื น ๆ มากนัก เมื อเลือกแพทย์ที ต้องการ ปรึกษาและนัดหมายเวลา จากนันก็ชําระค่าบริการ (คิดตามระยะเวลาการปรึกษา) โดยการปรึกษาจะ เป็นการพูดคุยผ่านวิดีโอคอล ไม่มีการจ่ายยา ค่าบริการค่อนข้างสูง แต่ก็มีประโยชน์มากสําหรับ ผู้ทีต้องการคําปรึกษาอย่างเร่งด่วนและไม่สะดวก ทีจะนัดหมายกับทางโรงพยาบาล
See Doctor Now อีกหนึงแอปพลิเคชัน แพทย์ทางไกลยอดนิยม ให้คําปรึกษา ทั งด้านสุขภาพกายและสุขภาพจิต เหมาะจะปรึกษาอาการป่วยเบืองต้น ขอคําแนะนํา เรืองการดูแลสุขภาพ รวมถึงการขอ Second Opinion ในกรณีโรคร้ายแรง เช่น โรคมะเร็ง โรคหัวใจ หรือโรคที ต้องรักษาด้วยการผ่าตัด แต่แอปฯ นี จะมีพยาบาลซักประวัติและเป็น ผู้นัดหมายแพทย์ทีเหมาะสมให้ รวมถึงเก็บประวัติ และส่งผลสรุปการรักษาให้ผู้ใช้บริการอีกด้วย
Doctor Anywhere Thailand เป็น แอปฯ ทีเพิงเปิดตัวไม่นานนัก มีแพทย์ ผู้เชี ยวชาญในสาขาต่าง ๆ คอยให้ คํ าปรึกษา วินิจฉัยอาการป่วยเบื องต้น แนะแนว ทางการรักษา รวมทังสังยาและส่งมอบยาให้ผู้ใช้ บริการได้เช่นกัน หากเป็นผู้ป่วยทีมีอาการซับซ้อน ก็สามารถทําเรืองส่งตัวไปยังโรงพยาบาลพระราม 9 ซึงมีระบบข้อมูลเชือมต่อกันอยู่แล้ว อนาคตของแพทย์ทางไกล แม้แอปพลิเคชัน Telemedicine เหล่านี จะมี ประโยชน์มากแต่ก็ยังมีข้อจํ ากัด
โดยปัจจุบันยัง
ทําได้เพียงให้คําปรึกษาในเบืองต้น เหมาะสําหรับ ผู้ป่วยที มีอาการคงที มีระยะการติดตามอาการ ทีแน่ชัด ยังไม่สามารถรักษาโรคทีซับซ้อน หรือโรค ทีต้องมีการทําหัตถการ (เช่น ผ่าตัด) แต่ในอนาคต ก็กํ า ลังมีการพัฒนาเทคโนโลยีและอุปกรณ์มา ช่วยเสริม ไม่ว่าจะเป็นระบบเชือมโยงข้อมูลสุขภาพ ส่วนบุคคลทีบันทึกไว้ในอุปกรณ์ส่วนตัว เช่น Smart Watch ต่าง ๆ ระบบวิเคราะห์โรคด้วย AI และ การจัดตังศูนย์ข้อมูลสุขภาพในรูปแบบดิจิทัล วันใดที ระบบและอุปกรณ์เหล่านี สามารถ เชือมโยงกันและส่งเสริมการทํางานของกันและกัน ได้อย่างสมบูรณ์ คงต้องถือว่าเป็นการพลิกโฉม วงการแพทย์อย่างแท้จริง
เพื
ประโยชน์ทีเห็นได้ชัด ก็คือช่วยประหยัดเวลา และค่าใช้จ่ายของผู้ป่วย เพราะผู้ทีต้องการเข้ารับ ค�าปรึกษาทางการแพทย์ ไม่จ�าเป็นต้องเดินทาง มายังสถานพยาบาล
อขอนัดพบแพทย์
egatbusiness.com 35
ราต่างมีวิธีรับมือความเครียดทีแตกต่างกันไป บางคนเลือกเล่นกีฬา ดูหนังฟังเพลง นังสมาธิ และมีอีกไม่น้อยทีเลือกการช้อปปิง
เป็นทางออก แม้ดูผิวเผินจะเหมือนสินเปลือง
เงินทอง
การเลือกซือสิงของโดยมีจุดประสงค์หลักเพือทําให้ เรารู้สึกดีขึนหรือควบคุมอารมณ์ได้ดีขึน มักเกิดขึน ตอนที เราตกอยู่ในสภาวะอารมณ์ตึงเครียด หดหู่
คลายเครียดของคนอเมริกัน
าไมการช้อปปิ งถึงช่วยกํ า จัดอารมณ์ในแง่
(ซือหรือไม่ซือ) อยู่ในมือเรา ซึงจะทําให้เรารู้สึกดีขึน นอกจากนี การซือของทีมีความหมายทางอารมณ์ (ของทีชอบหรือถูกใจ) การได้ครอบครองของใหม่ ย่อมทํ าให้เราอารมณ์ดีขึ น มีพลังในแง่บวก เพิมขึน ความเครียดจึงลดลง ดังนัน ‘ช้อปปิงบําบัด’ จึงไม่ได้เป็นเพียงคํากล่าวอ้างกันเล่น
เ
โดยมีข้อแม้ ว่าต้องอยู่ในระดับทีควบคุมได้ Shopping Therapy คืออะไร Retail Therapy หรือ Shopping Therapy ซึงเป็น คํ า ที เราจะคุ้นเคยมากกว่า
เศร้าหมอง โดยลักษณะนิสัยนี จะเป็นไปเพียง ชัวคราวในระยะสัน ๆ TNS Global ซึงเป็นเอเจนซีรายใหญ่ในวงการ สํารวจวิจัยทางการตลาดระบุว่า จํานวนเกือบ
ของชาวอเมริกันที ร่วมตอบแบบสอบถาม
ช้อปปิงเป็นทางออกในการคลายเครียด แสดงว่า การช้อปปิ งเป็นตัวเลือกอันดับต้น ๆ ของการ
ทํ
ลบได้ นันเป็นเพราะตอนเลือกซือของ
ตัดสินใจ กล่าวคืออํานาจการควบคุมสถานการณ์
ๆ แต่เป็นวิธี ทีได้ผลจริง อย่างไรก็ตาม วิธีช้อปปิงบําบัดก็ยังไม่ใช่หนทาง แก้ปัญหาที ดีในระยะยาว
ก็อาจจะเป็นการดีกว่าที จะปรึกษาจิตแพทย์ ผู้เชียวชาญ นอกจากนี การช้อปปิงบําบัดทีเลยเถิดในระดับ ทีคนซือควบคุมตัวเองไม่ได้ แบบเดียวกับพฤติกรรม ของนางเอกสาวในภาพยนตร์เรือง Confession of a Shopaholic ย่อมทํ าให้เกิดปัญหาตามมา หลายประการ เมือไหร่จึงเรียกว่าเกินพอดี เมื อการช้อปปิ งเริมเลยเถิด ถึงขั นสร้างหนี สิน เป็นการใช้จ่ายแบบเกินตัว เราอาจรู้สึกมีความสุข ณ เวลาซื อ แต่เมื อได้รับใบแจ้งหนี ที ส่งตามมา เมือนัน เราอาจเครียดหนักกว่าเดิม อย่างไรก็ตาม วิธีช้อปปิงบ�าบัด ยังไม่ใช่หนทางแก้ปัญหาทีดี ในระยะยาว หากคุณมีความเครียด ถึงขันรบกวนการใช้ชีวิตประจ�าวัน ควรทีจะปรึกษาจิตแพทย์ Shopaholic คืออะไร? โรคทางจิตชนิดหนึง ทีเสพติดการช้อปปิง ผู้ทีเป็นโรคนีมักจับจ่าย ซือของเกินความจ�าเป็น ท�าให้เกิดปัญหาตามมา สามารถพบได้ตังแต่ ช่วงวัยรุ่นขึนไป และ สามารถพบได้ทังใน เพศหญิงและเพศชาย Enjoy Life 36 EGAT BIZNEWS เรือง วรร กร องเ ริม เรียบเรียง วา คา ระค
แต่เชื อหรือไม่ว่า นี เป็นวิธีช่วย เยียวยาความรู้สึกวิตกกังวลของเราได้
หมายถึงพฤติกรรม
1 ใน 3
ใช้การ
เราเป็นคน
หากคุณมีความเครียด หรือวิตกกังวลจนถึงขันรบกวนการใช้ชีวิตประจําวัน
มองในแง่ลบ แต่วิธีการนีก็ใช้ ได้ผลจริงในการคลายเครียด ขึนอยู่กับว่าเราจะใช้อย่างไร ให้เหมาะสม ไม่เลยเถิดจนกลาย เป็นการเสพติดการช้อปปิง และก่อปัญหาอืน ๆ ตามมา
MAGIC OF SHOPPING Shopping Therapy มักถูก
เรายังควรสังเกตด้วยว่า ตัวเอง เสพติดการช้อปปิ
นอกจากนี
( อาจทํ า รายการของทีอยากได้เอาไว้ล่วงหน้า) แทนที จะซือของทีไม่เคยคิดว่าจะซือมาก่อน
• จัดการตั งงบประมาณที ชัดเจนสํ า หรับ การช้อปปิงแต่ละครัง
• จํากัดวงเงินของบัตรเครดิต หรือใช้บัตรที มี วงเงินน้อยทีสุด เมือคุณรู้สึกว่าอยากช้อปปิง คลายเครียด
• การช้อปปิงบําบัดไม่จําเป็นต้องเป็นการซือ แบบจริงจัง ใหญ่โต แค่การซื อของจุกจิก ซือกับข้าวหรือขนม ก็ทําให้อารมณ์ดีขึนได้
ง หรือเป็น Shopaholic (Compulsive Buying Disorder) ไปแล้วหรือไม่ ซึงมีอาการดังนี • มีความอยากซืออยู่ตลอด ห้ามตัวเองไม่ได้ • รู้สึกดีตอนซื อ แต่จะรู้สึกผิดหลังจาก ทีซือมาแล้ว • ซือของมาแล้วก็ไม่ได้นําออกมาใช้ หรือซือ แต่ของซํา ๆ บางครังซือแล้วก็เอาไปซ่อน • มีพฤติกรรมหลบ ๆ ซ่อน ๆ ตอนซื อของ ไม่อยากให้คนอืนรู้ • เริมโกหกคนรอบข้างถึงเหตุผลในการซื อ รวมถึงราคาข้าวของทีซือ • มีแนวโน้มที จะซื อของในปริมาณมากขึ น เรือย ๆ ช้อปปิงบ�ำบัดอย่ำงถูกวิธี ตามที กล่าวกันไปแล้วว่า ช้อปปิ งบําบัด ก็มีประโยชน์ และเพื อไม่ให้เกิดการช้อปปิ งที เกินขอบเขต ก็ควรพิจารณาคําแนะนําดังต่อไปนี
• เปลียนจากการซือจริงมาเป็นการ ‘ดู เลือก แต่ไม่ซื อ ’ เช่น ออกไปเดินดูข้าวของใน ห้างสรรพสินค้า แต่ไม่ซื อ หรือช้อปปิ ง ออนไลน์ เพิมของที อยากได้ลงใน ‘รถเข็น’ จนพอใจ แล้วกดยกเลิกเมือถึงตอนจ่ายเงิน ผู้เชี ยวชาญกล่าวว่า ความพึงพอใจที ได้ เลือกดูสิงของเฉย ๆ นัน เทียบเท่าได้กับการ ได้เลือกและจ่ายเงินซือจริง ๆ เลยทีเดียว มีคนจํานวนมากมองว่า Shopping therapy ไม่ใช่วิธีคลายเครียดที ดี แต่วิธีนี ก็ไม่ได้เลวร้าย เสียจนยอมรับไม่ได้ แล้วยังได้ผลดีสํ า หรับคน ที มีความเครียดในระดับเล็กน้อย ตราบเท่าทีการ จับจ่ายซือหาของเราอยู่ในระดับที ควบคุมได้และ ไม่ก่อให้เกิดปัญหาทางการเงินตามมาภายหลัง หาเหตุผลให้
• วางแผนก่อนซื อ หรืออย่างน้อยก็คิดล่วง หน้าว่าต้องการซื ออะไร
การซือสักหน่อย
อของที จะ เพิมคุณค่าหรือมีความหมายต่อชีวิต • ซื อของที นึกอยากได้มานานแล้ว
ช้อปปิงบ�ำบัดไม่จ�ำเป็นต้อง ซือแบบจริงจัง แค่ซือของ จุกจิก อย่ำงซือข้ำวหรือขนม ก็ท�ำให้อำรมณ์ดีขึนได้ egatbusiness.com 37
• ถ้าไม่ได้ซื อของจํ าเป็น ก็ควรซื
