จากการคาดการณ์ว่าจะเกิดปัญหาภัยแล้ง ที่รุนแรงในปี
โดยยึดแนวทางประชารัฐมาใช้ในการแก้ไขปัญหา โดยอาศัยความร่วมมือจากทั้งภาคประชาชน ภาครัฐ และภาคเอกชน
ประชาชนได้อย่างรวดเร็วและยั่งยืน ทั้งนี้ จากการ ส� า รวจปริมาณน�้ า ใน ๔ เขื่อนหลัก เมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม ๒๕๕๙ พบว่ามีปริมาณน�้าต้นทุนใช้การได้ รวมกัน ๓,๖๐๑ ล้านลูกบาศก์เมตร
ซึ่งน้อยกว่า
ปีก่อนถึง ๒,๘๗๐ ล้านลูกบาศก์เมตร คาดการณ์ ว่าจะมีเพียงพอส�าหรับเฉพาะการอุปโภคบริโภค และรักษาระบบนิเวศ ถึงวันที่ ๓๐ มิถุนายน ๒๕๕๙ เท่านั้น อันจะส่งผลกระทบต่อประชาชน ในวงกว้าง โดยเฉพาะภาคเกษตรกรรม รัฐบาล ได้ชักชวนให้พี่น้องเกษตรกรหันมาปลูกพืชที่ใช้ น�้าน้อย เพื่อทดแทนการปลูกข้าว
หลายรายประสบความส� า เร็จแล้ว นอกจากนี้
๒๕๕๙ รัฐบาลมุ่งมั่นท�างานในเชิงรุก
เพื่อช่วยเหลือพี่น้อง
ในปัจจุบันสามารถท�าได้ง่ายขึ้นด้วยเทคโนโลยี ทันสมัย โดยส�านักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การ มหาชน) หรือ “สทอภ.” หรือชื่อย่อภาษาอังกฤษว่า “จิสด้า (GISTDA)” ได้ใช้ข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมเพื่อการเฝ้าระวังและติดตามสถานการณ์ไฟป่า ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สทอภ. ท�าหน้าที่ในการให้บริการข้อมูลภูมิสารสนเทศ บริการวิชาการจากดาวเทียมส�ารวจทรัพยากรธรรมชาติ
ประโยชน์ต่อประชาชน โดยหนึ่งในภารกิจส�าคัญคือ การเฝ้า ระวังและติดตามหมอกควันและไฟป่า อาทิ ๑) การติดตาม หมอกควันและไฟป่า ๒) การหาพื้นที่เผาไหม้ หรือพื้นที่ เกิดไฟไหม้ ๓) การจัดท�าแผนที่คาดการณ์พื้นที่การเสี่ยง เกิดไฟป่าล่วงหน้า ๗ วัน ดังนี้ การติดตามหมอกควันและไฟป่า สทอภ. ได้น�าข้อมูลดาวเทียมระบบโมดิส ที่ติดตั้งบน ดาวเทียมเทอราและอควา ที่พัฒนาโดยองค์การนาซา ซึ่งมีแถบการถ่ายภาพครอบคลุมพื้นที่ประเทศไทย และ สามารถถ่ายภาพได้วันละ ๔ ช่วงเวลา
๖ ประเภท ได้แก่ ๑) ป่าอนุรักษ์ ๒) ป่าสงวนแห่งชาติ ๓) เขตการปฏิรูป ที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (สปก.) ๔) พื้นที่เกษตรกรรม ๕) พื้นที่ริมทางหลวง (๒๕๐ เมตร) และ ๖) ชุมชนอื่น ๆ และวิเคราะห์พื้นที่หมอกควันไฟ จากภาพสีผสมจริงของ ข้อมูลดาวเทียมเทอราระบบโมดิส
การวิเคราะห์หาพื้นที่เผาไหม้ (Burnt scar) วิเคราะห์และค� า นวณพื้นที่เผาไหม้ (burnt scar) ด้วยการใช้ค่าความแตกต่างของดัชนีการเผาไหม้ ที่ค�านวณจาก ภาพดาวเทียมแลนด์แซท-๘ โดยใช้ภาพต่างช่วงเวลา คือ ภาพก่อนเกิดและเมื่อเกิดไฟป่า
เป็นต้น คาดการณ์พื้นที่เสี่ยงเกิดไฟป่าล่วงหน้า ๗ วัน จัดท�าแผนที่คาดการณ์พื้นที่เสี่ยงเกิดไฟป่า โดยประเมิน ด้วยแบบจ�าลองคณิตศาสตร์ Model-Builder วิเคราะห์จาก ปัจจัยเชิงพื้นที่ เช่น ๑) จุดความร้อนสะสมย้อนหลัง ๑๐ ปี ๒) จุดความร้อนสะสมปัจจุบัน ย้อนหลัง ๗ วัน ๓) ดัชนี ความต่างความชื้นย้อนหลัง ๗ วัน ๔) ความถี่พื้นที่เผาไหม้ และ ๕) ประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน เช่น ป่าผลัดใบ พื้นที่ เกษตรกรรม หรือแหล่งน�้า ฯลฯ นอกจากนี้ สทอภ. ได้มีการรายงานสถานการณ์ไฟป่า และหมอกควันรายวัน
