Proefversie©VANIN

Lees het volledige artikel op iDiddit.

2 Eenheid tussen de noordelijke en zuidelijke Nederlanden (1815 - 1830)

2.1 Ontstaan van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

In de geest van het Congres van Wenen ontstond het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in 1815. Het nieuwe land was een diplomatieke constructie: het kreeg een koning, Willem I, en moest dienen als een bufferstaat tegen Frankrijk.

Willem I had grootse plannen met het nieuwe koninkrijk. Hij voerde meteen een propagandacampagne die de burgers in het Zuiden moest doordringen van de gedeelde geschiedenis met het Noorden. In het Zuiden liep men echter niet warm voor de vereniging. Al eeuwenlang leefde men er volgens een katholieke traditie, terwijl in het Noorden de meerderheid protestants was. Bovendien was het Noorden tijdens de Gouden Eeuw uitgegroeid tot een Europese mogendheid. In het Zuiden leefde dan ook de vrees dat men, na een Spaanse, Oostenrijkse en Franse overheersing, opnieuw zou worden opgeslokt door een vreemd land.

2.2 Een verlicht despoot

Willem I kende meteen een moeilijke start. Zijn conservatieve (of behoudsgezinde) grondwet bepaalde dat het staatshoofd heel dominant was. Daardoor was er geen sprake van een echte scheiding der machten. Pas in 1823 kwam er een ministerraad, waarbij de ministers hoofdzakelijk uit het Noorden afkomstig waren. In de Staten-Generaal was er een gelijke vertegenwoordiging van het Noorden en het Zuiden, elk met 55 afgevaardigden. Voor het Zuiden voelde dat echter aan als een ongelijke machtsverhouding, aangezien het een groter bevolkingsaantal had. Zo werd ook de staatsschuld in twee gelijke delen gesplitst, hoewel het Noorden meer schulden had.

Het waren voornamelijk de katholieken die van meet af aan fel protesteerden tegen de grondwet. Dat kwam hoofdzakelijk omdat Willem I de kerk ondergeschikt had gemaakt aan de staat. Hij stelde bovendien dat godsdiensten gelijk waren. De kerk had daardoor heel wat van haar oude invloed verloren.