Proefversie©VANIN

Als consul streefde hij ernaar iedereen tevreden te houden en te zorgen voor rust in binnenen buitenland. Hij sloot vrede met de meeste buitenlandse staten, wat zorgde voor nieuwe economische mogelijkheden. De adel die was gevlucht mocht terugkeren, de katholieke kerk kreeg opnieuw een bevoorrechte positie in de samenleving en ambtenaren werden gerekruteerd uit alle lagen van de bevolking. Maar Napoleon duldde geen oppositie. Hij controleerde de pers, voerde censuur in en maakte gebruik van een spionagenetwerk om informatie te verzamelen over vriend en vijand. Tegenstanders werden hardhandig aangepakt.

In 1802, op het toppunt van zijn populariteit, werd Napoleon door een volksraadpleging benoemd. Twee jaar later kroonde hij zichzelf tot keizer van Frankrijk in aanwezigheid van de paus. De man die de kant van de revolutionairen had gekozen, riep nu zelf een dictatuur in het leven. In 1804 werd onder zijn leiding de Code Civil, het Franse burgerlijk wetboek, opgesteld. Daarin werd de Franse wet opgeschreven en werden de burgerrechten opgenomen. Kernpunten van het wetboek waren verlichtingswaarden zoals gelijkheid voor de wet en persoonlijke vrijheid voor iedere burger. Ook de scheiding tussen de kerk en de staat en het recht op bezit werden erin opgenomen. Die Code Civil voerde hij in alle veroverde landen in en zou zo latere nationale wetgevingen beïnvloeden.

Historische vraag 2: Hoe beslissend was de veldslag bij Waterloo?

In 1974 won de Zweedse popgroep ABBA het Eurovisiesongfestival met het lied Waterloo, waarin ze de overgave van Napoleon als metafoor gebruikten. De afbeeldingen in bron 1 en 2 zijn voorbeelden van hoe de slag bij Waterloo in het collectieve geheugen gegrift staat. Was die slag dan werkelijk zo’n scharnierpunt in de geschiedenis dat we er ruim 150 jaar later nog over schrijven en zingen?

Opdrachten

1 Vorig jaar leerde je hoe de collectieve herinnering tot stand komt. Gebruik het lied, bron 1 en bron 2 om aan te tonen hoe de slag van Waterloo binnen het schema van de collectieve herinnering past.

XX COLLECTIEVE

2 In bron 3 tot en met 8 vind je cijfergegevens en beschrijvingen van verschillende militaire conflicten waarbij Napoleon het opnam tegen zijn vijanden. Beargumenteer het belang van die veldslagen en vergelijk onderling. Welke nederlaag had de meest verregaande gevolgen voor Napoleon en zijn leger?