Kwetsbaarheid en sociale pijn
John van der Meij Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en Therapie (Oegstgeest) Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen (Haarlem)
Het brein in je hand Dan Siegel,Mindsight 2010
Sociale Brein
Menselijk brein is een sociaal orgaan The neuroscience of human relationships: Attachment and the developing social brain; Cozolino; 2006
Driekwart van de tijd zijn volwassenen bezig met sociale relaties, veel minder met werk of omgeving‌
Veel netwerken van sociale ervaringen zijn dezelfde netwerken als die van de primaire levensbehoeften
Pyramide van Maslow Maslow’s Hierarchy of needs, 1970
Sociale verbindingen zijn een even belangrijke levensbehoefte als voedsel en water Lieberman, 2009
Informatie van “bedreigende” stimuli naar de amygdala via de “high road” of de “low road” (onbewuste scanning in 1/5 seconde)
LeDoux 1996; The emotional
Negativity Bias
SOCIALE PIJN
Recent trends show that people increasingly value material goods over relationships—but neuroscience and evolution say this goes against our nature‌ Social; Matthew Lieberman, 2013
Heart Braint
Mensen en zoogdieren reageren erg emotioneel op het verbreken of verlies van sociale banden.
Een beschadiging van de sociale verbondenheid net zo bedreigend als een fysieke schade.
De ‘píjn’ van sociale separatie voor een deel dezelfde neuronale netwerken gebruikt als Anterior Cingula Cortex (dorsaal) Anterior Cingula Cortex (dorsaal) fysieke pijn. The pains and pleasures of social life: a social cognitive neuroscience approach
Lieberman & Eisenberger, 2008
Rechter Ventro-laterale PFC
Rechter Ventro-laterale PFC
Molecular Psychiatry 20, 193-200 ; February 2015 • It still hurts: altered endogenous opioid activity in the brain during social rejection and acceptance in major depressive disorder • D T Hsu, B J Sanford, K K Meyers, T M Love, K E Hazlett, S J Walker, B J Mickey, R A Koeppe, S A Langenecker and J-K Zubieta
The brains of healthy individuals (left) released natural opioids during social rejection (colored spots) that may help reduce negative emotions associated with rejection. Study participants with depression (right) did not release as many opioids, which may contribute to a lingering depressed mood after rejection.
Neuronale overlap fysieke en sociale pijn is relevant voor fysiotherapeuten
Eisenberger, N. I. (2012). The pain of social disconnection: examining the shared neural underpinnings of physical and social pain. [Review]. Nat Rev Neurosci, 13(6), 421-434.
Naomi I. Eisenberger, Matthew D. Lieberman in Pain, 2006
Er is bijna niets erger dan te worden afgewezen en/ of te worden buitengesloten‌
STAYING COOL UNDER PRESSURE
BREINREGEL 5
Hoe mensen omgaan met stress; is het glas half vol of half leeg‌?
Hoe zwaar is dit glas water??
Silhouet illusie Welke kant draait de danseres op? Nobuyuki Kayahara
Leren kijken met ‘nieuwe’ ogen…
Om nieuwe vaardigheden te kunnen leren en je hersenen te ontwikkelen moet je je aandacht leren richten
Alles wat je aandacht geeft groeit, omdat aandacht de plasticiteit van je hersenen stuurt
Aandacht voor prikkels van buitenaf Exogene of automatische aandacht: •‘Ik wil nu’- krachten •Ondermijnen langetermijndoelen •Direct een beroep op je genot- of pijnsysteem •Prikkeling van ‘oude brein’ •Bottom-upcontrole van aandacht
Aandacht voor prikkels van buitenaf Exogene of automatische aandacht: •‘Ik wil nu’- krachten •Ondermijnen langetermijndoelen •Direct een beroep op je genot- of pijnsysteem •Prikkeling van ‘oude brein’ •Bottom-upcontrole van aandacht
Endogene of bewuste aandacht: •“Ik wil echt”- krachten •Ondermijnen je doel niet •Bewust je Prefrontale cortex inzetten •Reguleren ‘lagere’delen van het brein •Top-downaandacht •Goal shielding
Multitasking oftewel verdeelde aandacht
onze hersenen niet goed in parallelle, maar vooral in seriĂŤle informatieverwerking razendsnelle switch van de ene naar de andere taak; in de switch neem je geen info op dus: minder efficient in uitvoering, kennisopname en tijd
“Ik ben nog niet klaar”; “ik moet nog iets doen”; “dit is belangrijk, dit is urgent”
Stress systeem in hersenen voortdurend onder druk….. bedoeld voor korte acute stress…
Continue staat van paraatheid door prikkeling van het stresssysteem en de reactie van het lichaam is funest.
Cellen hypergevoelig: -Nerveus -Angstig -Voortdurend idee dat er iets belangrijks gebeurt Cellen sterven: - Geheugen slechter - Stemming verandert
“sucker for irrelevancy” : wel een bericht, geen informatie…
Invloed van chronische stress op het brein
.
Richard Davidson;Nat Neurosci. 2012 Apr 15; 15(5): 689–695
Selectieve aandacht trainen ter bevordering van doelgericht gedrag middels selectieve aandachtsmeditatie
Om doelen te bereiken: Dorsolaterale PFC
Superieure frontale sulcus
-Aandacht ergens op richten -Te blijven richten -Te bemerken als je afgeleid wo -Je weer opnieuw richten
Meditatie is goed om aandacht te focussen
TRAINEN VAN SPIEREN VERANDERT HET LIJF
TRAINEN VAN DE GEEST VERANDERT HET BREIN
HEB ZELFCOMPASSIE
BrenĂŠ Brown: kwetsbaarheid
Brene Brown: De kracht van kwetsbaarheid • TEDxHouston
TED
Boeken: 1)De Kracht van Kwetsbaarheid 2)De Moed van Imperfectie
Verbondenheid is de reden van ons bestaan. Dat is wat ons leven richting en zin geeft‌
M. Lieberman: Social: Why our Brains are wired to connect ; 2013
Citaat: De Kracht van Kwetsbaarheid Schaamte kennen we allemaal. We hebben allemaal een lichte en een duistere kant. Maar als we niet in het reine komen met de dingen waar we mee worstelen, dan gaan we geloven dat er iets mis is met ons, dat we niet goed genoeg zijn‌ Schaamte= angst voor onverbondenheid
Zelfcompassie (www.zelfcompassie.nl)
• Aardig zijn voor jezelf Warm en begripvol op jezelf reageren ook als je fouten maakt of lijdt.
• Je menselijkheid erkennen Lijden en gevoelens van tekortschieten horen bij het leven. We maken ze allemaal mee, niet alleen ik..
AFSTEMMING SPIEGELEN
Werkelijk de ander onmoeten: groei van neuronen van Prefrontale Cortex
In de negentiger jaren van de twintigste eeuw ontdekte Rizolatti en zijn groep de spiegelneuronen *
* Gallese L (1996). Brain 119, 593-609.
Functies mPFC Inzicht Je eigen geest kunnen waarnemen Empathie Beeld van de geest van de ander creeren
`Landkaarten` maken…
‘Jij’ landkaart ‘Ik’ landkaart We kunnen ons voorstellen wat een gebeurtenis voor hem/ haar betekent…
Bij pijn-empathie niet de objectieve, wel de subjectieve pijngebieden actief Empathy for pain involves the affective but not sensory components of pain. Science, 303;Tania Singer ea. (2004)
insula
Door het maken van een ‘kaart’ krijgen we een idee van de interne mentale situatie van onszelf
‘Ik’ landkaart Je zit in het nu, je kent het verleden, je anticipeert op de toekomst…
Door het maken van een ‘kaart’ krijgen we een idee van de interne mentale situatie van onszelf en de ander ‘Jij’ landkaart ‘Ik’ landkaart We kunnen ons voorstellen wat een gebeurtenis voor hem/ haar betekent…
Verschillende soorten empathie
Spiegelneuronen zorgen dat we gedrag van anderen nadoen, ons kunnen inleven en kunnen anticiperen Neurale activiteit bij alle teamleden zonder waarneembare mot.act. Laat gedrag zien plus attributie (ik zeg en doe dit omdat..) Herhaal kernwoorden, teksten en visualisaties
Voorbeeldgedrag manager
Leg nadruk op wat goed gaat
Compassie het vermogen ons betrokken te voelen bij pijn en lijden van onszelf en anderen, en de moed en de bereidheid hebben om er wat aan te doen. De erkenning dat we allemaal onvolmaakte, breekbare mensen zijn.
Compassie in het brein Cortex Cingularis Ant= compassie, empathie
Insula = lichaamsfuncties
PAG =Dempen van pijn
Klassieke compassiezinnen Ik wens dat je veiligheid vindt, Ik wens dat je vrede vindt, Ik wens dat je kracht vindt, Ik wens dat je zorgeloosheid vindt.