Pijn, genot en wijsheid inspiratiedagen
mei 2016
John van der Meij Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en Therapie (Oegstgeest) Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen (Haarlem) NTI (Limmen)
Pijn, genot en wijsheid
1) Krijg inzicht in je doelen 2) De hardware: Heb kennis van het brein 3) Het CEO-brein 4) Pijn en genot 5) Het recept voor succes 6) SCARF model 7) Communicatie met compassie
KRIJG INZICHT IN JE DOELEN
BLOK 1
Welk pad leidt naar je doel?
Minsky en Papert
Ergo We weten niet altijd van tevoren hoe we ons doel moeten bereiken mdat we gewoonweg niet alles kunnen waarnemen en weten‌
Om je doelen te bereiken zijn er drie dingen erg belangrijk 1) Wat voor gedachten, gevoelens, gedrag
of extern resultaat wil je bereiken, dus wel doel streef je precies na. Monitor hoever je in het prces oop weg bent naar je doel. 2) Zorg voor voldoende motivatie 3) Beschik over juiste vaardigheden.
OPDRACHT • Schrijf met je rechter hand een 9 in de lucht • Draai met je rechtervoet en rondje boven de grond, met de klok mee • Doe nu beide opdrachten tegelijk
Belangrijke veranderingen in de samenleving
VUCA Beweeglijkheid: de aard en dynamiek van verandering en de snelheid ervan. Onzekerheid: het onvoorspelbare van gebeurtenissen en de mate van bewustzijn. Complexiteit: de hoeveelheid variabelen die op het zelfde moment een rol spelen Meerduidigheid: de dubbelzinnigheid van condities, de verwarring tussen oorzaak en gevolg
Het executieve brein met de vaardigheden die daarbij horen Dan Siegel,Mindsight 2010
CEObrein
Opdracht Door alle veranderingen in de wereld worden mensen uit hun comfortzone gehaald. Dit roept allerlei emoties en gedragingen op dieons vaak belemmeren ons aan te passen aan de nieuwe situatie. Wanneer werd jij voor het laatst uit je comfortzone gehaald? Wat zijn jouw reacties daarop?
BLOK 2 DE HARDWARE
The Brain
Het brein in je hand Dan Siegel,Mindsight 2010
Sociale Brein
Handmodel
Het “oude” brein neemt het over, impulsief, onbewust, automatisch gedrag. Dit creeërt een loupe: ‘an emotional state’…
Limbisch Brein: er onstaat angst Reptiel Brein: er is een vechtrespons tegen de pijn
Prefrontale Cortex: - de angst wordt gereguleerd - de impulsiviteit neemt af - er komt meer inzicht naar jezelf - meer empathie naar de ander
Ontwikkeling oude en nieuwe Brein
PREFRONTAAL
NEO
LIMBISCH
REPTIEL
HET CEO-BREIN
BLOK 3
Phineas Gage
Van zedig naar zondig
The Marshmallow Test
Opdracht De marshmallow staat voor datgene wat je niet kunt weerstaan; toegeven aan iets op korte termijn, terwijl ander gedrag op lange termijn je meer zal opleveren. Bedenk het doel dat je wilt bereiken; beschrijf de ‘marshmallows’ die het bereiken van dit doel belemmeren.
De geheime code van Michelangelo inde schepping van Adam
God maakt Adam een homo sapiens verus
Executieve vaardigheden Sam Goldstein & Jack Naglieri
• • • • • • • • •
Aandacht; richten, vasthouden, loslaten Emoties reguleren; omgaan met stress Flexibiliteit bij veranderingen Ongewenst gedrag onderdrukken Taken en zaken starten Organiseren Plannen Jezelf monitoren Gebruik maken van je werkgeheugen
Extra executieve vaardigheden • • •
Reëel zelfbeeld vormen Vermogen tot ‘theory of mind’ (vb Churchill) Prosociaal gedrag
Executieve vaardigheden Sam Goldstein & Jack Naglieri
• Flexibiliteit bij veranderingen (cognitief en mentaal)
• Ongewenst gedrag (impulsen) onderdrukken • Gebruik maken van je werkgeheugen
Koude executieve vaardigheden • Vaardigheden die gebruikt worden om een doel te bereiken in een niet-emotionele omgeving waar analytische vermogens belangrijk zijn (puzzel oplossen bijv.) Dorsolaterale Prefrontale Cortex
Warme executieve vaardigheden • Deze vaardigheden evalueren, suren en be.heersen stimuli en opdrachten met een persoonlijke emotionele lading (Marshmallowexperiment) Ventromediale Prefrontale Cortex
PIJN EN GENOT
BLOK 4
ONTWIKKELEN EN VERANDEREN BETEKENT DAT JE UIT JE COMFORTZONE MOET
Valkuil
Kortetermijnfijn en langetermijnpijn
Onze hersenen sturen ons heel vaak de kortetermijnkant op
Overleven
Voortplanten
Overleven en voortplanten
Genotnetwerken:
Pijnnetwerken:
Geprikkeld bij blootstelling aan zaken nodig om te overleven en voort te Planten: voedsel, spullen, seks
Geprikkeld bij tekort aan overlevingsdingen, of bij gevaarlijke dingen : vuur, uitputting, niet-eten
SCARFMODEL BLOK 6
BLOK III
AANDACHT & STRESS
Om nieuwe vaardigheden te kunnen leren en je hersenen te ontwikkelen moet je je aandacht leren richten
Alles wat je aandacht geeft groeit, omdat aandacht de plasticiteit van je hersenen stuurt
Zelfgerichte Neuroplasticiteit ACTIEF AANDACHT ERGENS AAN GEVEN GEEFT RICHTING AAN NEUROPLASTICITEIT EN VORMT JE HERSENEN, GEVOELENS EN VAARDIGHEDEN OP DE MANIER DIE JIJ VOOR OGEN HEBT.
Aandacht voor prikkels van buitenaf Exogene of automatische aandacht: •‘Ik wil nu’- krachten •Ondermijnen langetermijndoelen •Direct een beroep op je genot- of pijnsysteem •Prikkeling van ‘oude brein’ •Bottom-upcontrole van aandacht
Endogene of bewuste aandacht: •“Ik wil echt”- krachten •Ondermijnen je doel niet •Bewust je Prefrontale cortex inzetten •Reguleren ‘lagere’delen van het brein •Top-downaandacht •Goal shielding
Multitasking oftewel verdeelde aandacht
onze hersenen niet goed in parallelle, maar vooral in seriĂŤle informatieverwerking razendsnelle switch van de ene naar de andere taak; in de switch neem je geen info op dus: minder efficient in uitvoering, kennisopname en tijd
“Ik ben nog niet klaar”; “ik moet nog iets doen”; “dit is belangrijk, dit is urgent”
Stress systeem in hersenen voortdurend onder druk….. bedoeld voor korte acute stress…
Continue staat van paraatheid door prikkeling van het stresssysteem en de reactie van het lichaam is funest.
Cellen hypergevoelig: -Nerveus -Angstig -Voortdurend idee dat er iets belangrijks gebeurt Cellen sterven: - Geheugen slechter - Stemming verandert
“sucker for irrelevancy” : wel een bericht, geen informatie…
Invloed van chronische stress op het brein
.
Richard Davidson;Nat Neurosci. 2012 Apr 15; 15(5): 689–695
De echte vijand van hoge prestatie is niet stress, maar de afwezigheid van gedisciplineerd tussentijds herstel
29 mei 2015 De Kracht van het Brein bij Coachen
Selectieve aandacht trainen ter bevordering van doelgericht gedrag middels selectieve aandachtsmeditatie
Om doelen te bereiken: Dorsolaterale PFC
Superieure frontale sulcus
-Aandacht ergens op richten -Te blijven richten -Te bemerken als je afgeleid wo -Je weer opnieuw richten
Meditatie is goed om aandacht te focussen
TRAINEN VAN SPIEREN VERANDERT HET LIJF
TRAINEN VAN DE GEEST VERANDERT HET BREIN
Open aandachts meditatie: mindfulness
Mindfulness leert je bewust te worden van allerlei sensaties, eigenschappen gedachten en gevoelens en dat wat je waarneemt te accepteren‌