Marie Michielssen

Zoveel meer dan alleen een naam

Serax heeft in de loop der jaren collecties laten signeren door tal van grote namen. Pascal Naessens, Piet Boon, Sergio Herman, Luc Tuynmans en recent nog Yotam Ottolenghi. Maar de best verkopende en meest gewaardeerde lijnen werden getekend en ondertekend door Marie Michielssen. Ze is de echtgenote van Axel van den Bossche, medeoprichter en eigenaar van Serax, maar ook een grafisch ontwerper en kunstenaar met een eigen carrière. Dit voorjaar lanceert ze La Mère, haar eerste tableware collectie.

Serax is inmiddels niet meer weg te denken uit de schappen van onze winkels en heeft daar de positie ingenomen die vroeger aan Wedgwood en Villeroy & Boch was voorbehouden. De serviezen zijn erg gewild bij een steeds bredere groep kopers. Dat is deels te danken aan de vormgeving, die heel vernieuwend en kleurrijk is tegenover de klassieke borden, kommen en schalen en tegelijk beter tegemoet komt aan het veranderde tafelen met onder meer tapas. Het is deels ook een gevolg van het slimme spel dat Serax speelt met het imago van designers. Wie kookt met de boeken van Joram Ottolenghi of Pascal Naessens eet ook graag van door hun ontworpen borden. Wie geniet van de commentaren van televisie kok Sergio Hermann wil ook snijden met een door hem bedacht mes.

Enkel voor Serax

Marie Michielssen is in haar hele carrière misschien even lang op televisie geweest als Naessens en Herman in één week. Haar naam klinkt niet als een klok in de oren van de gemiddelde Vlaamse of Nederlandse consument. Ze is een zeer getalenteerd vakvrouw maar wel een die niet geneigd is het licht van de schijnwerpers op te zoeken. Ze ontwierp een breed gamma aan producten, van tafel- en vloerlampen en stoelen, tot spiegels en vazen, want Serax is veel meer dan enkel de tableware waarmee onze sector het merk identificeert. Maar ze ontwerpt wel enkel vóor Serax. “Ik vind het niet gepast dat ik producten bedenk voor andere merken,” zegt ze. “Mijn werk staat in principe los van dat van mijn echtgenoot, maar ik ben natuurlijk wel loyaal aan zijn bedrijf.” Ze is dat ook al vijfentwintig jaar, vanaf de oorsprong van Serax, toen de onderneming in Kontich, juist ten zuiden van Antwerpen, zich nog uitsluitend op de Belgische wereld van bloemen en planten richtte. Inmiddels is Serax een internationaal actief bedrijf met ruim honderd medewerkers. Aan die groei heeft Marie Michielssen een eigen bijdrage geleverd. Het succes van de producten die Marie Michielssen ontwierp is deels hun duurzaamheid: ze raken niet uit de gratie van de consument. Voor onze winkels is te hopen dat dit ook zal gelden voor haar eerste serie tableware.

Moeder Aarde

“Ik ben tijdens de coronatijd begonnen met klei te werken,” zegt Marie Michielssen, “een voor mij nieuw materiaal waarbij ik me echter bijzonder prettig voelde. Het is werkelijk iets voelen ontstaan onder je handen, iets dat letterlijk uit moeder aarde zelf voortkomt. Ik heb er daarom voor gekozen de gebruiker iets van het ontwerpproces te laten meevoelen. De vormen en oppervlakten zijn met opzet niet geperfectioneerd. Die tactiliteit vult het visuele aan. Ik heb daarom voor drie verschillende kleuren gekozen, waaronder het klassieke wit maar ook het opvallende Venetiaans rood.”

Een ode aan alle moeders

De titel La Mère slaat natuurlijk op Moeder Aarde, maar evengoed op de menselijke moeder. Marie Michielssen heeft deze collectie bedacht met haar grootmoeder in gedachten. Tijdens het werken werd ze vaak herinnerd aan de gezelligheid die deze vrouw, Lees verder op pagina 10

Het aantrekkelijke van Marie Michielssen is dat ze niet alleen vanuit de ratio en de geometrie ontwerpt, maar ook vanuit emoties en levenservaringen

Marie Michielssen

met relatief eenvoudige middelen, wist te creëren aan tafel. “En wat zij in mijn jeugd deed, doen vrouwen nog steeds. Van ons wordt veel verwacht: dat we een loopbaan uitbouwen en geld verdienen, kinderen baren en opvoeden en sfeer scheppen in huis. Deze collectie is dus een ode aan alle moeders en alle vrouwen. Daarom heb ik ook een zeker gebruikersgemak en dus multifunctionaliteit in de delen ingebouwd. Het espressokopje kan bijvoorbeeld ook benut worden als eierdopje. Het servies leent zich ook voor mix and match.”

Kloostertafel

Veel mannelijke designers ontwerpen enkel vanuit de ratio en de geometrie. Het aantrekkelijke van Marie Michielssen is dat ze de ratio weet te koppelen aan gevoel, en dat die emotie bij haar wordt gevoed door levenservaringen. Niet toevallig presenteert ze gelijktijdig met La Mère haar nieuwe tafel, gebaseerd op de traditie van de kloostertafels. De tafel wordt pas lang als de verschillende delen aan elkaar worden geschoven. Als dat niet nodig is, dienen de losse delen bijvoorbeeld als hoektafel of bijzettafel. Daarom is één ervan anders gekleurd. Om de tafel ook buiten te kunnen gebruiken heeft de ontwerpster een rond gat gemaakt in één van de tafelbladen, zodat er de stam van een boompje of struik doorheen kan groeien. En wanneer is die lange en aangesloten vorm nodig? “Als de uithuizige kinderen op bezoek komen en het oorspronkelijke gezin, plus nieuwe aanhang, op een avond of zondagmiddag, weer even compleet is,” antwoordt Marie Michielssen.

“Ik ben 57 en de ervaring van kinderen die volwassen worden en de ouderlijke woning verlaten heeft mij inderdaad geïnspireerd tot het bedenken en ontwerpen van dit meubel. In zekere zin speelde die ervaring ook mee bij La Mère.”

Pablo

Picasso

Die ‘aarding’ van haar werk in levenservaring en emotie doet de producten die Marie Michielssen ontwerpt zoveel meer resoneren bij consumenten dan design dat zuiver rationeel ontstaan is. Ongetwijfeld verklaart dit een deel van haar blijvend succes. Maar er is nog een andere kant aan haar ontwerptalent en dat is haar vermogen aansluiting te vinden bij de kunstgeschiedenis. Zo heeft ze vrouwenhoofden getekend op enkele borden. Dat is een verwijzing naar de titel en inspiratie van de collectie, maar evengoed naar Pablo Picasso, die in de jaren vijftig voor het eerst in aanraking kwam met klei en vazen maakte in de vorm van gezichten. In het glaswerk en de kommen is bovendien een allusie naar de vorm van de kelk zichtbaar en daarmee een verwijzing naar het katholieke Vlaamse en Brabantse gezinsleven van een eeuw terug, en zelfs naar de Middeleeuwen, een tijdperk waarin samenzijn en lekker eten en drinken meer dan ooit naar waarde werden geschat. Emotie, levenswijsheid, multifunctionaliteit, organische vormen, artistieke verwijzingen – wie de moeite neemt de ontwerpen van Marie Michielssen onder de loep te nemen, ontdekt een verbluffende gelaagdheid en gebruiksvriendelijkheid die hun gelijke niet snel vinden. En dan begrijp je ook waarom ze een van de pijlers is onder het designsucces van Serax. Andere ontwerpers van dit merk mogen een grotere naam hebben, van Marie Michielssen kun je met recht beweren dat ze zoveel meer is dan alleen een naam.