De laatste wilde koffie

Wie theeplanten maar laat doorgroeien krijgt theebomen. Die zie je nog wel eens staan op verwaarloosde theeplantages in de grensgebieden van Indochina. Hetzelfde gebeurt met koffieplanten die niet worden geplukt. Ze zullen uiteindelijk bomen worden.

Dun

Het aantal bossen waar de koffiebomen ‘in het wild’ groeien is zeer beperkt. Ze bestaan enkel in Ethiopië. Wie er in doordringt, ontdekt al snel dat de koffiebomen dun, kronkelig en onooglijk zijn. Ze moeten in concurrentie gaan met andere boomsoorten (en met soortgenoten) om voldoende zonlicht, water en voedingsstoffen uit de bodem te halen. Wie het eerst door het bladerdak van de anderen dringt maakt de meeste kans om te overleven. De Sudanezen en Ethiopiërs die deze bossen in gaan om er bessen te plukken en rapen komen met vruchten van een zeer ongelijkwaardig rijpingsniveau terug thuis, merkte reisboekenauteur Jef Koehler op. “Wilde koffie is bovendien niet lekker. Wanneer je ervan drinkt, merk je toch wel dat koffiebranders veel smaak aan het product toevoegen,” zei hij in een vraaggesprek met de site Gastro Obscura. Maar de smaak van de wilde koffie is de minste van de zorgen die we er over kunnen hebben, vind Koehler.

Genetische variatie

Maar ervan drinken is niet wat we met wilde koffie moeten doen, zegt de auteur van het boek Where the Wild Coffee grows. De koffiebossen zijn van belang, omdat daar de oorspronkelijke Arabicabonen vandaan komen. “Deze bomen vertegenwoordigen 99% van de genetische variatie van de Arabica. Alle planten die elders in de tropen zijn aangeplant verschillen nauwelijks van elkaar. Wanneer we dus variëteiten willen kweken die beter bestand zijn tegen schimmels, insecten maar ook droogte, dan zullen we daarvoor wilde soorten moeten gebruiken. Helaas dreigen de weinige bossen waar ze groeien te verdwijnen als gevolg van de klimaatopwarming. Binnen enkele tientallen jaren zullen ze er niet meer zijn. Hoogste tijd dus daar bomen en bonen vandaan te halen.”

Jef Koehler: Where the Wild Coffee grows – the untold story. is verschenen bij Bloomsbury