Mbo magazine Uit liefde voor het vak #1 - Hoe motiveer je jouw studenten

Nummer 1 Hoe motiveer je jouw studenten?

n uit aringe Vol erv , winacties tijk ! de prak spiratie en lesin

UIT LIEFDE VOOR HET VAK 12

Een magazine voor en door docenten

"Podcast maken onderwijs leuker" Zo houden docenten Renske en Harold hun studenten enthousiast.

20 16 toptips van motivatieexperts Docenten en andere motivatieexperts delen hun geheim!

42 Hoe 'Spoken Word' inspiratie biedt 'Spoken Word’, wat is dat precies? Waarom zou je er in je les aandacht aan besteden?

En hoe kun je dat het best doen?

NOG MEER PLEZIER Jij hebt passie en liefde voor je vak als docent.

Dus bereid je de lessen goed voor en geef je jouw studenten nuttige opdrachten mee. Maar wat als zij zich niet gemotiveerd voelen? Grote kans dat ze dan minder aandachtig meedoen aan je les, je lesstof minder snel oppikken en deze stof ook minder soepel verwerken.

De uitdaging is dus studenten te motiveren. En als partner van onderwijsinstellingen helpen we je daar graag bij. Daarom dit magazine: vol tips en tricks van collega-docenten en andere onderwijsexperts, gebaseerd op hun praktijkervaring, onderzoek en gesprekken met studenten. Van de suggestie om podcasts, puzzels en poëzie te gebruiken tot ervaringen uit Aruba en theoretisch inzicht in intrinsieke motivatie.

Colofon Uitgave van: ThiemeMeulenhoff (Eind)redactie: Bureau Middel / Dorine Zuidhoek / Carlijn Roessink Ontwerp: Studio Fraaj

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van druk, fotokopieën, geautomatiseerde gegevensbestanden of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Copyright © 2021 ThiemeMeulenhoff

Er is natuurlijk geen one-size-fits-all-oplossing. Maar wie weet vind je in de vele artikelen in dit blad wel een paar ideeën die je inspireren. Een aanpak die je ligt. Of een tip waar je meteen wat mee kunt in je klas. En misschien vinden jouw studenten het daardoor nét een beetje leuker om te leren, hebben jouw lessen extra impact en krijg jij nog meer plezier in lesgeven.

We hopen het van harte.

Team mbo ThiemeMeulenhoff

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

Waar begin jij met lezen?

5. Wat viel docente Nieske op toen ze op Aruba lesgaf?

8. Welke tips geeft docente Nadine voor meer betrokkenheid in de klas?

a) Dat jongeren zich heel anders gedroegen dan in Nederland. b) Dat hun motivatiecurve hetzelfde bleek zodra de puberteit toesloeg. c) Dat de meeste collega-docenten er coachend lesgaven.

a)

b)

c)

(Het antwoord is b. Zie pagina 28!)

Behandel studenten als volwassenen en wijs hen op overgangseisen.

Zorg voor genoeg afwisseling en laat studenten eens van plaats wisselen.

Zoek ieders unieke gebruiksaanwijzing en laat hen oefenen voor later.

a) Als digitale motivatietool die onlangs onder scholen verspreid is. b) Als prototype van een tool om de relatie tussen docent en student te versterken. c) Als handzaam boekje vol motivatietips voor studenten.

9. Wat voorkomt volgens trainer Dirk weerstand bij studenten? a) Probeer hun waardering te krijgen. b) Laat weten dat je hun weerstand onprettig vindt. c) Geef ze het gevoel dat je hen hoort en ziet.

(Het antwoord is c. Zie pagina 40!)

6. Hoe valt MOTI het best te omschrijven?

Geen idee waar je moet starten in dit magazine? Met deze quizvragen vind je de juiste richting! Check welke vragen je goed had, welke niet én welke onderwerpen je nieuwsgierig maken. Onder elke vraag zie je niet alleen het juiste antwoord, maar ook op welke pagina je méér over de inhoud van een vraag onderwerp kunt lezen.

5

(Het antwoord is a. Zie pagina 38!)

4

(Het antwoord is b. Zie pagina 32!)

1. Waarom zou je een hele les wijden aan kruiswoordpuzzels?

3. Hoe vergroot je volgens de ‘Zelfdetermi natietheorie’ intrinsieke motivatie?

7 Waarom spoort Shauna aan tot ‘warm contact’ met studenten?

10. Wat leren studenten van een ‘Spoken Word’-les?

a) Omdat nog maar weinig jongeren weten wat kruiswoordpuzzels zijn – laat staan hoe leuk het is ze te doen. b) Omdat je studenten op die manier belangrijke 20e-eeuwse vaardigheden ontwikkelen. c) Omdat zo’n les origineel genoeg is om studenten te motiveren en kennis beter bij hen blijft hangen.

a)

b)

c)

a) Ruim de helft van de leerlingen haalt dan hogere cijfers. b) Ze krijgen thuis vaak weinig liefde. c) Zowel hun motivatie als die van jou als docent gaat dan omhoog.

a)

b)

c)

Via versterking van competentie, autonomie en verbondenheid.

Via versterking van cognitieve, sociale en emotionele intelligentie.

Via versterking van discipline, kennisniveau en zelfvertrouwen.

Dat Spoken Word ontstond ten tijde van de Amerikaanse burgerrechtenbeweging.

Communicatie, zelfreflectie, kritisch denken en creativiteit.

Dat een carrière in de kunst niet is weggelegd voor mbo-studenten.

(Het antwoord is c. Zie pagina 36!)

(Het antwoord is a. Zie pagina 16!)

(Het antwoord is b. Zie pagina 42!)

(Het antwoord is c. Zie pagina 8!)

2. Hoe maak je jouw podcastles aantrekkelijker?

4. Wat raadt mbo-docent Fred collega’s aan om vooral níét te doen?

a) Door altijd de laatste nummer-1-hit in je podcast te verwerken. b) Door de podcast persoonlijk, grappig en relatief kort te maken. c) Door je les met kalme stem voor te lezen in de microfoon.

a)

b)

c)

(Het antwoord is c. Zie pagina 25!)

(Het antwoord is b. Zie pagina 12!)

De supersonische snelstartquiz

Kom altijd later dan je studenten de klas in en praat vervolgens de les vol.

Wees onbenaderbaar voor studenten en inconsequent in je gedrag.

Zet studenten publiekelijk op hun plek en toon geen passie voor je vak.

0-4 vragen goed?

5-8 vragen goed?

9-10 vragen goed?

Heel fijn: jij hebt nog heel veel te ontdekken in dit magazine. Heb je al gekeken wat de goede antwoorden waren? Welke vraag verraste je het meest? En bij welk artikel hoorde die vraag? Lees dat artikel als eerste!

Jij laat je niet zo héél snel van de wijs brengen. Maar sommige vragen zetten je toch op het verkeerde been. Zet eens een vervolgstap in de bijbehorende teksten! Wedden dat je daar nog meer verrassingen tegenkomt?

Wauw! Voor jou hadden we de quiz misschien iets moeilijker moeten maken… Maar: je hebt in elk geval een indruk gekregen van de teksten in dit tijdschrift. Welk onderwerp spreekt je het meest aan? Dát is jouw starttekst!

De supersonische snelstartquiz

6

Uit liefde voor het vak

WIE WAS JOUW MOTIVATOR? Wie motiveerde jou?

Uit liefde voor het vak

Rob Schrijver Docent Verpleegkunde

Shauna Plompen Docent omgangskunde ROC Flevoland

Hanna Kreling Mbo-student verpleegkunde

Sander Groeneveld Business Unit Manager ThiemeMeulenhoff

Eveline de Wijs Manager auteursrelaties ThiemeMeulenhoff

"Tijdens mijn inservice-opleiding tot verpleegkundige kreeg ik les van een teamleider die de eerstegraads lerarenopleiding had gedaan en zichzelf erg goed vond.

Ik had daar andere gedachten over. Deze deelde ik met mijn docente Agogie, die mij aanspoorde om het zelf beter te doen. Mede daardoor besloot ik na mijn diplomering nog een tweedegraads lerarenopleiding Verpleegkunde te volgen."

“De leerlingen die ik lesgeef en begeleid motiveren mij elke dag weer. Ik zie hoe zij zichzelf steeds beter leren kennen, volwassen worden, hun bijdrage leveren aan de maatschappij en hun geluksmomenten vinden. Daaraan bijdragen – en dankzij hen leren hoe ik dat steeds een beetje beter kan doen – geeft mij veel energie en voldoening.”

“Mijn moeder, broer en schoonzus zijn al verpleegkundigen en vertellen er altijd heel aanstekelijk over. Dat gold ook voor mijn vader, tot hij door een hersenbloeding moest stoppen met werken.

Toen hij in het ziekenhuis lag, zag ik van dichtbij hoe mooi en belangrijk verpleegkundig werk is.

Sinds die tijd weet ik: dit wil ik ook. En ik wil er heel goed in worden.”

“Meerdere mensen. Van trainers toen ik nog topsporter was tot de psychologe bij wie ik een MBA-Masterclass Persoonlijk Leiderschap volgde. Wat ik van haar leerde? Bijvoorbeeld dat je pas leiding kunt geven aan anderen als je in staat bent leiding te geven aan jezelf. Dat je verantwoordelijkheid moet nemen voor je eigen koers. En dat je verantwoord moet omgaan met de invloed die je gegeven wordt."

“Mijn docente Duits. Ze motiveerde mij, omdat ze mij zág. Ik was zo’n stille verlegen leerling, maar ze had oog voor me en nog fijner: ik voelde rust als ik bij haar was. Ik mocht zijn wie ik was, je hoorde mij amper, maar zij gaf me vertrouwen en hield rekening met me. Tegen anderen was ze heel erg streng, mij gaf ze alleen even een knipoog, dat was genoeg.”

Wie motiveerde jou?

7

3 8

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

9

6

4

Wil jij leren leuker maken voor je studenten? Breng dan extra variatie aan in je lessen. De lesbrieven van ThiemeMeulenhoff kunnen je daarbij helpen. Die staan namelijk vol tips om je studenten op originele manieren onderwijs te geven. Een voorbeeld?

Laat ze kruiswoordpuzzels maken – voor, van en met elkaar!

JE AANPAK Kruiswoordpuzzels zijn niet alleen leuk tijdverdrijf. Ze kunnen jouw studenten ook helpen hun lesstof te leren. Laat ze eens zélf een kruiswoordpuzzel in elkaar zetten – alleen of in kleine groepjes.

Laat ze vervolgens elkaars kruiswoordpuzzels oplossen. En zorg er daarbij voor dat de woorden in hun puzzels relevant zijn voor hun latere beroep.

Bijvoorbeeld termen en concepten uit hun lesmateriaal!

DE IMPACT Woordpuzzels zijn overal ter wereld populair. Er worden daarom voortdurend nieuwe soorten bedacht. Maar de kruiswoordpuzzel is nog altijd één van de bekendste; een klassieker in het genre. Moeilijkheidsgraden verschillen, maar het principe van de kruiswoordpuzzel is voor iedereen makkelijk te begrijpen: raad op basis van hints woorden die elk in een beperkt aantal vakjes moeten passen.

Kruiswoordpuzzel

Doordat je studenten op deze manier kruiswoordpuzzels maken en oplossen, blijft kennis sneller en beter bij hen hangen. Bovendien doen ze er ook nog eens nuttige vaardigheden mee op. Denk aan 21e-eeuwse skills als samenwerken, creativiteit en communiceren. En binnen die laatste skill onder andere aan het vermogen om een begrip kort, bondig en toch heel duidelijk te omschrijven.

5

1

2

WIL JIJ OOK AAN DE SLAG MET EEN KRUISWOORDPUZZEL? Samenwerken, communiceren en creativiteit toepassen. Als docent wil je dit op een leuke, toegankelijke manier bijbrengen aan je studenten.

Dat kan door kruiswoordpuzzels met ze te maken. Klik hier om de lesbrief online te bekijken!

Kruiswoordpuzzel

10

Uit liefde voor het vak

Doe jij mee?

KRUIS WOORD WIN PUZZEL

Verticaal

1

1 Het geven van lessen.

3 Cognitief proces van het gericht waarnemen van de omgeving.

a

4 Het geschikt zijn voor een taak, rol of functie, op grond van bijvoor beeld kennis, vaardigheden en houdingen.

3

2

4

7 Benieuwd of weetgierig.

7

10 Sterk gevoel van liefde.

8

12 De herhaling van dingen in een net wat andere vorm.

13 Evaluerende reactie achteraf.

6

d

8 Als iets uit jezelf komt.

9

10

11

Horizontaal

12 13

2 Prettig gevoel dat je ergens hele maal vol van bent en er zin in hebt.

e i

4 Vorm van begeleiding die erop gericht is mensen in positieve zin te veranderen.

14

c

f

b 15

6 Audiobestand op internet, dat je direct kunt beluisteren of downloaden.

g

h

Zet de antwoorden op de vragen in de kruiswoordpuzzel. Plaats de letters in de blauwe vakjes daarna in de juiste volgorde onder de puzzel. Met dit woord maak je maandelijks kans op het boek Motiveren binnenstebuiten (zie pagina 16). Mail het daarvoor naar Dorine Zuidhoek van ThiemeMeulenhoff o.v.v. 'Kruiswoordpuzzel': d.zuidhoek@thiememeulenhoff.nl

Kruiswoordpuzzel

11

Uit liefde voor het vak

9 Deel van de tijd van een mensen leven dat zich kan onderscheiden van andere delen.

11 Iemand die anderen motiveert.

14 Het van toepassing, van belang of van betekenis zijn.

a

b

c

d

e

f

g

h

i

15 De vrijheid zelfstandig beslissingen te maken.

Kruiswoordpuzzel

12

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

13

Zijn podcasts dus een goede manier om lesstof over te brengen?

“PODCASTS MAKEN ONDERWIJS LEUKER” Hoe je studenten motiveert?

Door op nieuwe, aansprekende manieren les te geven, zeggen Harold Meulendijks en Renske van Berlo. Zelf maken de ROC Ter AA-docenten bijvoorbeeld podcasts met een mobiele telefoon.

Renske van Berlo geeft op ROC Ter AA binnen de opleiding Zorg en Welzijn les in sociale vakken, zoals Communicatie, Burgerschap en Ontwikkelingspsychologie. Ook is ze SLB’er.

Harold Meulendijks geeft op ROC Ter AA Projectonderwijs en (Ontwikkelings)psychologie.

Ook is hij SLB’er en docent van het keuzedeel Expressief Talent.

Podcast maken

Podcasts? Hoe kwamen jullie daar nou bij?

Renske: “Vanwege de corona-lockdown moesten we het vak Ontwikkelingspsychologie online geven. Harold aan zijn klas, ik aan de mijne.

Maar hoe? Live voor de webcam een les volpraten? Een PowerPoint inspreken? Te statisch en suf, vonden we. Toen kwam Harold met het idee van een wekelijkse podcast. Hij luisterde geregeld podcasts en was zelf eens te gast in eentje. Dat idee hebben we samen uitgewerkt.

Zo kozen we ervoor om over elke levensfase in de Ontwikkelingspsychologie een aflevering te maken.”

Harold: “Ook besloten we dat elke fase een apart beginmuziekje moest krijgen. En dat de podcast speels moest blijven. Daarom lezen we niet voor, maar gaan we gewoon twintig minuten met elkaar in gesprek. Natuurlijk behandelen we in die tijd wel alle stof die studenten over een levensfase moeten weten. Onze leidraad is een PowerPoint, die onze studenten ook krijgen. Maar we volgen dat document heel informeel; we maken grapjes, stellen elkaar vragen, delen persoonlijke ervaringen. Die luchtigheid maakt de les aantrekkelijker.”

Renske: “Voor ons zeker. Bij elke podcastaflevering sturen we studenten trouwens ook opdrachten om de besproken stof nog beter te begrijpen. Die combinatie vergroot de impact van onze lessen. Veel studenten maken bovendien gebruik van ons wekelijkse online vragenuur. Daarin kunnen ze verdieping vinden. Dat uurtje is niet verplicht, maar wordt over het algemeen goed bezocht.”

Harold: “Een podcast is niet voor elk vak geschikt. Allereerst omdat deze vorm studenten dan gaat vervelen.

En daarnaast vereisen sommige vakken bijvoorbeeld meer interactie met studenten dan een podcast kan bieden. Of zijn er – zoals bij Rekenen – minder snel herkenbare anekdotes te verzinnen. Voor die vakken kun je beter andere nieuwe vormen bedenken. Ik hoop dat docenten dat ook proberen: meer innovatie maakt onderwijs sterker!”

Zijn de podcasts een succes?

En zo ja: waarom?

Renske: “Studenten reageren heel enthousiast! Om te beginnen is deze vorm van onderwijs origineel. Dat maakt hen nieuwsgierig. Podcasts sluiten daarnaast aan bij hun belevingswereld: veel van hen luisteren vaak naar podcasts. En doordat de lessen naast informatief ook persoonlijk, grappig en relatief kort zijn, houden studenten de aandacht er een stuk makkelijker bij.”

Harold: “Ons eigen enthousiasme is aanstekelijk, denk ik. Net als onze interactie en verhalen; die maken de podcast interessanter – en daarmee ons onderwijs.

Daarnaast: studenten waarderen onze spontaniteit en improvisaties. Zij kunnen de podcast bovendien luisteren waar en wanneer ze maar willen. Die vrijheid vinden ze fijn en kunnen ze aan, in elk geval bij ons op niveau 4.”

WIL JIJ OOK ZO'N PODCAST MAKEN MET JE KLAS? Soms vinden studenten leren maar saai. Als docent kun je het gelukkig leuker, creatiever en effectiever voor hen maken. En daarbij ook nog eens hun communicatie- en digitale skills versterken: 21e-eeuwse vaardigheden die even belangrijk zijn op de arbeidsmarkt als in het dagelijks leven. Hoe je dit aanpakt? Laat ze een eigen podcast maken!

Klik hier om de lesbrief online te bekijken!

Podcast maken

14

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

GAAT JOUW HART OOK SNELLER KLOPPEN VAN JE MOOIE VAK?

Studente Kaya Beekman:

“IK KON OPEENS EEN LES VOLGEN TERWIJL IK DE HOND UITLIET” “Waarom ik Verpleegkundige studeer op ROC Ter AA? Omdat ik altijd in de zorg heb willen werken. Pas in coronatijd begon ik daar voor het eerst wat aan te twijfelen. Vooral omdat ik online lessen echt een stuk minder leuk vond.

Ik merkte dat ik thuis sneller afgeleid was. Mijn kamer is geen goede omgeving om in te leren: er liggen veel privédingen en ik heb geen bureau, dus online lessen moet ik op bed volgen. Ook waren die lessen een stuk saaier.

Waar docenten in een klaslokaal vaak verhalen vertelden, lazen de meesten nu een PowerPoint op.

Interactie, zoals tussendoor vragen stellen, werd een stuk lastiger.”

Werk online, met boeken of blended met een van onze mbo-methodes

“Gelukkig waren er ook docenten die wél mijn interesse en aandacht vasthielden. Bijvoorbeeld degenen die podcasts maakten over Ontwikkelingspsychologie. Deze kon ik luisteren waar en wanneer ik maar wilde, bijvoorbeeld tijdens het uitlaten van de hond. Superfijn. En nog fijner: de podcasts bevatten de noodzakelijke theorie, maar voelden toch niet als lessen. De docenten gingen in gesprek met elkaar, stelden elkaar vragen, deelden hun eigen ervaringen. Daardoor werden hun lessen persoonlijk, spontaan en grappig; heel leuk om naar te luisteren!”

Kaya Beekman Student Verpleegkunde op ROC Ter AA

Podcast maken

15

Jij hebt passie voor je vak. En je laat de vonk van die passie graag overslaan op je studenten. Wij doen er alles aan om je daarbij te ondersteunen! Met actuele en flexibele lesmethodes en persoonlijke service, maar ook met inspirerende blogs, tips en lesbrieven.

Ben jij op zoek naar een nieuwe lesmethode? Ontdek ons uitgebreide, actuele en flexibele mbo-aanbod voor Nederlands, Engels, Economie, Techniek, Dienstverlening, Welzijn en Zorg! Bestel nu een beoordelingsexemplaar of proeflicentie om de methodes uit te proberen.

→ thiememeulenhoff.nl/uit-liefde-voor-het-vak

→ thiememeulenhoff.nl/mbo/beoordelen

16

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

MANIEREN OM STUDENTEN TE MOTIVEREN

De motivatie voor school is relatief laag onder Nederlandse jongeren. Ze hebben vaak meer aandacht voor andere dingen dan hun leerprestaties of hun toekomst. “Maar er is ook goed nieuws”, zegt Yvonne van Sark, partner bij jongerencommunicatiebureau Youngworks en coauteur van het boek Motivatie binnenstebuiten. “Die motivatie valt namelijk te vergroten. En als docent kun je daar een belangrijke rol in spelen.” Ze vertelt hoe.

#

Focus niet op belonen en straffen “Dé manier om mensen iets te laten doen, is ze daarvoor te belonen. En als je hen ergens voor straft, houden ze ermee op. Die overtuiging was lang dominant en is nog steeds diepgeworteld in onze samenleving. Toch worden andere inzichten steeds populairder. Sinds de jaren zestig groeit bijvoorbeeld het besef dat iedereen wel ergens uit zichzelf gemotiveerd voor is. En dat belonen en straffen op den duur averechts doorwerken op die intrinsieke motivatie.”

Yvonne van Sark Partner bij jongerencommunicatiebureau Youngwork en co-auteur van het boek Motivatie binnenstebuiten

5 manieren om studenten te motiveren

Fotograaf: Pier van den Elsen

17

Formatief toetsen In het Nederlands onderwijs wordt het geven van goede of slechte cijfers vaak gebruikt om studenten de juiste impuls te geven. “Steeds meer scholen zien echter dat dit lang niet altijd motiverend werkt”, aldus Yvonne.

“Sommige vervangen daarom een deel van hun summatieve toetsen voor formatieve.”

5 manieren om studenten te motiveren

18

Uit liefde voor het vak

#

Stimuleer een gevoel van competentie “Hoe kun je intrinsieke motivatie bij mensen aanwakkeren? Daar deden onder meer Edward Deci en Richard Ryan onderzoek naar. Zij onderscheidden in hun ‘Zelfdeterminatietheorie’ uit 2002 drie factoren die intrinsieke motivatie stimuleren.

Om te beginnen ‘competentie’: het gevoel iets te kunnen en daar steeds beter in te worden.”

Uit liefde voor het vak

Games bekijken Onderwijs kan leren van games, stelt Yvonne.

“Die geven je direct het gevoel iets te kunnen en verleiden je op allerlei manieren om je skills te ontwikkelen – op steeds uitdagender niveaus.

Goede games zijn niet te moeilijk, zodat je vooruitgang voelt. Maar ze zijn ook niet te makkelijk, zodat je geboeid blijft.”

Leermethodes kennen Onderzoekers ontdekken steeds meer over effectief leren. En stellen hun inzichten soms gratis beschikbaar (zie bv. www.ou.nl/web/wijze-lessen).

“Lang niet elke onderwijsinstelling is al op de hoogte van die inzichten of deelt ze met studenten”, zegt Yvonne. “Jammer, want dat zou de competentie van die studenten kunnen versterken.”

#

Laat je studenten autonomie ervaren

Keuze bieden

“De tweede factor in de Zelfdeterminatietheorie is ‘autonomie’: het gevoel dat je vrije keuzes maakt; dat je niet volledig gecontroleerd of gestuurd wordt. Dit betekent niet dat ‘leren voor een ander’ altijd een motivatie-killer is.

Studenten die aanvankelijk meer hun best doen voor hun docent dan voor zichzelf, kunnen zich al lerende competenter en daardoor intrinsiek gemotiveerder gaan voelen.”

Op de meeste scholen hebben jongeren keuzemogelijkheden (‘keuzedelen’ op het mbo); vakken die ze naast de verplichte vakken kunnen volgen.

Maar die mogelijkheden zijn volgens Yvonne “vaak behoorlijk ingekaderd en dichtgetimmerd.

Meer keuzeruimte zou het gevoel van autonomie versterken.”

Deel je enthousiasme met studenten

“‘Verbondenheid’ is de derde factor in de Zelfdeterminatietheorie. Die kan allerlei vormen aannemen.

Voor studenten bijvoorbeeld de verbondenheid met klasgenoten, andere medestudenten en docenten. Hoe beter dit soort relaties, hoe meer zin zij hebben om te leren. Het helpt als zij zich deel voelen van een geheel waar ze bij willen horen, bijvoorbeeld een school waar iedereen dezelfde kernwaarden onderschrijft.”

“Oprecht enthousiasme is aanstekelijk. Als je vol passie lesgeeft, wek je bij studenten eerder interesse in je lessen.

Voor de motivatie van studenten is het dan ook belangrijk dat je jezelf eveneens gemotiveerd voelt. Jouw management heeft daar een rol in, bijvoorbeeld door je het gevoel te geven dat je gezien en gehoord wordt. Maar vraag je ook geregeld af wat je zelf kan doen om je drive te vergroten.”

Mentale gezondheid aandacht geven

Als je studenten gemotiveerd wilt krijgen (en houden) is aandacht voor hun mentale gezondheid dus onmisbaar. Vandaar ook dat dit onderwerp een apart hoofdstuk heeft in de herziene editie van Motivatie binnenstebuiten. Als docent kun je die aandacht volgens Yvonne onder meer geven door: • studenten positieve feedback te geven; hen te complimenteren met wat ze goed doen en geloof te tonen in hun groeipotentie;

Het geheim achter gedreven studenten Jongerencommunicatiebureau Youngworks bracht in 2009 Puberbrein binnenstebuiten uit. Dat boek liet zien hoe de hersenen van jongeren zich ontwikkelen en welke begeleiding daarbij past. Veel lezers wilden graag meer weten – vaak ook hoe zij jongeren (intrinsiek) gemotiveerd konden krijgen en houden. Daarom kwam Youngworks in 2014 met Motivatie binnenstebuiten. In de onlangs herziene editie van dit boek staat een nieuw hoofdstuk over mentale gezondheid. Zie: www.youngworks.nl/boeken

• oog te hebben voor persoonlijke problemen die zorgen dat ze niet de tijd en concentratie hebben om goed te leren; • te laten weten dat ze bij je terechtkunnen: een buitenstaander kan fijn zijn om mee te praten, zeker als die oordeelloos luistert en advies geeft.

5 manieren om studenten te motiveren

#

Zorg dat zij zich verbonden voelen

Toen ze door corona niet naar school mochten, merkten veel studenten dat hun geestelijke balans, motivatie en productiviteit achteruitgingen. “Hun mentale gezondheid nam af”, zegt Yvonne. “Mede doordat zij zich minder sterk verbonden voelden met school, medestudenten en docenten.”

#

19

Je kunt dit boek winnen door mee te doen met de winactie op pagina 10 en 11!

5 manieren om studenten te motiveren

20

Uit liefde voor het vak

16 TOPTIPS VAN MOTIVATIE-EXPERTS “Hoe zorg je dat studenten het leuker vinden om te leren?”

Dat vroegen we aan docenten uit heel het land, onze collega’s bij ThiemeMeulenhoff én andere motivatie-experts. Dit zijn hun antwoorden! Scheur de kaartjes uit en gebruik ze zelf of inspireer een collega.

Uit liefde voor het vak

01 VRAAG STUDENTEN WAT ZIJ WILLEN

02 GA IN GESPREK MET STUDENTEN

03 GEEF STUDENTEN DIRECTE FEEDBACK

04 PAK JE LESSEN EENS HEEL ANDERS AAN

05 ZORG DAT ZE ZICH VERBONDEN VOELEN

06 INTRODUCEER PROJECTMATIG WERKEN

07 GEEF STUDENTEN POSITIEVE FEEDBACK

08 VERTEL VERHALEN UIT DE PRAKTIJK

#

#

#

#

16 kaartjes met toptips

#

#

#

#

16 kaartjes met toptips

21

22

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

“Veel docenten praten vooral tégen studenten, niet zozeer mét hen. Ze delen dus wel kennis, maar vragen bijvoorbeeld niet wat studenten uit het vak hopen te halen, wat hen erin interesseert of wat ze missen. Bovendien vertellen ze niet waarom zij het vak zelf geweldig vinden, terwijl juist dat heel aanstekelijk kan zijn voor studenten. Juist persoonlijke passie kan de vonk laten overslaan.”

“Waarom zou ik als docent de hele tijd zeggen wat studenten moeten doen, hoe ze moeten leren? Daar kunnen ze zelf prima over meedenken. Leuker voor hen én voor mij: vaak komen ze met heel verrassende ideeën. Het liefst noem ik dus alleen het hoofdonderwerp en het einddoel dat in het curriculum staat, om daarna samen met hen de leerroute te bepalen.”

Roel Bakker Directeur Business & Development bij ThiemeMeulenhoff

Gerdine Niemans Docente Pedagogisch en Sociaal Werk op MBO Amersfoort

Vul je les eens anders in! Laat je inspireren door de verschillende lesbrieven die we voor jou hebben klaargezet:

“Als studenten een opdracht af hebben, moeten wachten op feedback en tot die tijd niet verder kunnen, vinden ze het vaak lastig hun motivatie vast te houden. Hoe sneller ze feedback krijgen, al dan niet automatisch in een online lesomgeving, hoe beter. Zeker als ze daarbij feedforward krijgen: verbeterpunten, met nieuwe oefeningen en zo nodig extra uitleg om die verbetering tot stand te brengen.”

www.thiememeulenhoff.nl/mbo/lesbrieven

Nicola Brijde Learning Design Specialist bij ThiemeMeulenhoff

“Hoe beter studenten zien dat hun leerproces aansluit bij hun latere beroep, hoe gemotiveerder ze worden. Dat geldt voor de inhoud én vorm van dat proces. Laat ze dus projectmatig aan de slag gaan, zoals bij veel werkgevers gebeurt. Dit betekent dat je hun elke tien weken een nieuwe opdracht geeft om individueel te voltooien. Docenten van verschillende vakken reiken in die weken de vereiste kennis en skills aan voor de opdracht.”

“Ik blijf voortdurend leren over pedagogiek en didactiek, zodat ik mijn lessen en begeleiding steeds optimaal kan laten aansluiten bij mijn leerlingen. En ik besteed veel aandacht aan het contact met hen. Ik laat bijvoorbeeld merken dat ik ze zie en waardeer, stel me betrokken op, betrek hen actief bij de les, geef ze de vrijheid om zichzelf te zijn én bied ze de ruimte om zelfstandig stappen vooruit te zetten in hun ontwikkeling.”

Marijn Jansen Docent Future Engineering op het Koning Willem I College

Shauna Plompen Docente Omgangskunde op ROC Flevoland

“Zeker op het mbo zijn studenten erg gericht op de praktijk van het beroep dat ze aan het leren zijn. Ze willen daar vaak zo snel mogelijk in werken en er alles over weten. Als uitgever vinden wij het daarom belangrijk om veel praktijksituaties in ons materiaal te verwerken. Vertel eens een verhaal uit de praktijk. Het liefst je eigen ervaringen in het beroep waarvoor je jouw studenten opleidt.”

“Leren moet leuk zijn. Alleen al omdat studenten die met tegenzin in de klas zitten minder goed presteren. Daarom kun je leerlingen beter niet streng op de vingers tikken als ze iets niet weten of een opdracht niet uitgevoerd hebben. Spreek liever je waardering uit als ze iets wél weten, als ze iets proberen te begrijpen en als ze iets goed hebben gedaan.

Zo pak je ze en houd je ze bij de les!”

Machteld Harings Contentontwikkelaar bij ThiemeMeulenhoff

Jurjan van Olphen Docent Commercieel op ROC Rijn IJssel

16 kaartjes met toptips

09 DAAG JE STUDENTEN UIT

10 MAAK VAN JE KLAS EEN TEAM

11 BEWEEG MEE MET DE STUDENT

12 WEES OPRECHT GEINTERESSEERD

13 VIND DE GEBRUIKSAANWIJZING

14 CREEER EEN VEILIG KLIMAAT

15 GEEF STUDENTEN DE REGIE

16 MAAK DUIDELIJK WAARVOOR ZE IETS LEREN

#

#

#

#

#

#

#

#

16 kaartjes met toptips

23

24

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

“Je klas is eigenlijk een team. Ga er ook zo mee om! Zorg dat je studenten vertrouwen hebben in zichzelf en elkaar, dat er een goede sfeer is en dat er heldere afspraken zijn. Zoals de afspraak altijd op tijd te komen. Bepaal met je klas bovendien een doel en missie. Bijvoorbeeld: ‘Aan het eind van dit jaar staat iedereen een voldoende – en daar helpen we elkaar bij.’ Mijn ervaring is dat je zo de beste resultaten behaalt.”

“Stimuleer je studenten gezond te eten en genoeg te bewegen.

Daar worden ze zowel fysiek als mentaal fit van. En dat is minstens zo belangrijk als een goede laptop met snelle wifi.

Zeg ze daarnaast vast te houden aan hun dromen. En dat zij zélf verantwoordelijk zijn voor hun eigen leerproces. Spoor ze aan die verantwoordelijkheid ook te nemen. Want wie bij iemand op de bagagedrager zit, mag niet klagen dat hij de verkeerde kant op fietst.”

Alfons Groenendijk Oud-trainer ADO Den Haag

Sander Groeneveld Business Unit manager ThiemeMeulenhoff

“Ben je benieuwd wat studenten motiveert? Vraag ernaar, op een manier die bij jou en de student past. Zo kom je niet alleen achter mogelijke bronnen van motivatie, maar maak je school ook direct leuker voor ze. Zelfs al voordat je iets anders hebt gedaan! Veel studenten vinden het namelijk fijn als docenten oprechte interesse in hen tonen, als ze echte betrokkenheid laten zien. Dat alleen al motiveert hen.”

“Iedereen is wel eens gedemotiveerd en terneergeslagen; ook studenten. Bijvoorbeeld door bezorgdheid om de toekomst of twijfel over het eigen kunnen. Als docent heb je misschien direct de neiging zo’n student op te beuren, de zonnige kant te laten zien en zelf extra vrolijk te doen.

Maar vaak voelen studenten zich daar juist slechter door; niet gehoord en onbegrepen. Beweeg liever mee en probeer ze niet te veranderen.”

Rob Schrijver Docent Verpleegkunde en auteur

Annemargreet Dwarshuis Zakelijk Directeur Omdenken

"Studenten moeten zich veilig voelen voordat ze hun gedachten klassikaal durven te bespreken. Gedragsregels helpen hierbij. Zo mag in mijn klas iedereen hardop denken, moet iedereen naar elkaar luisteren en mag niemand de ander bewust kwetsen.

Gebeurt dat onbewust toch? Dan mag iedereen daar iets van zeggen. Ook tegen mij! Zo voelen studenten zich gehoord en daardoor meer betrokken bij je les. "

“Lesstof blijft in grote lijnen gelijk, maar iedere student is anders en pikt deze stof op een andere manier op. Ze hebben dus allemaal een andere gebruiksaanwijzing. Die zoeken vind ik leuk, zowel bij het lesgeven als bij het coachen.

Het geeft me enorm veel voldoening om uit te vinden hoe iemand leert en hem dankzij dat inzicht op zijn eigen golflengte verder te helpen.”

Albert-Jan Aartsen Docent ROC Rijn IJssel

Eveline de Wijs, Manager Auteursrelaties bij ThiemeMeulenhoff & Eigenaar coachingsbureau Wijs met Werk

"Studenten geven aan dat ze gemotiveerd zijn als ze weten waarvoor ze iets leren. Onder andere het stagelopen helpt daarbij. Ze kunnen op hun stageplek direct in de praktijk brengen wat ze op school geleerd hebben en nog aan het leren zijn. Daardoor zien ze meteen de relevantie van die lesstof."

Maaike van Utrecht Docente Nederlands op ROC Midden Nederland

16 kaartjes met toptips

6 DON’TS VAN FRED VOOR LESGEVEN IN HET MBO

"Studenten zien het niet zo zitten om dezelfde oefeningen te doen als iedereen, op hetzelfde niveau en op hetzelfde tempo.

Dat verveelt of frustreert al gauw. Liever pakken ze hun eigen route door de lesstof. Wees hun coach, die hoogstens af en toe nog iets klassikaal bespreekt, hun opdrachten checkt en in grote lijnen de richting aangeeft."

Pieter Mijnster Docent Economische vakken en onderwijsontwikkelaar op het Da Vinci College

25

Fred Boumans Docent Marketing en Ondernemen op ROC Mondriaan.

Hoe rem je de ontwikkeling van studenten? Hoe tast je hun motivatie aan? Wat moet je, met andere woorden, vooral níet doen als docent? Na 35 jaar lesgeven kan Fred Boumans best een aantal van zulke don’ts op een rij zetten. ‘Ik ben gelukkig niet in al die valkuilen gestapt’, zegt de docent Marketing en Ondernemen aan de School voor Commerciële Economie & Retail Management van ROC Mondriaan. ‘Maar in een paar wel.’

6 don’ts voor lesgeven in het mbo

26

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

VERMIJD PASSIE VOOR JE VAK

BESPREEK NIKS, VERKLAP ALLES

PRAAT ZELF DE HELE LES VOL

"Heb je geen hart voor lesgeven, voor je studenten of voor de lesstof, dan voelt een klas dat meteen. Dan ráák je ze niet en kun je die stof dus minder goed overbrengen.

Ik merk dat persoonlijk als ik iets moet vertellen over social media. Dat is niet 100 procent mijn onderwerp; ik voel veel meer passie voor de andere marketingthema’s.

Gelukkig is er sinds kort een docent Marketing Online die dat socialmediastuk oppakt.

"De ene student kan goed teksten uit zijn hoofd leren, maar is praktisch niet zo sterk. De andere floreert juist in projecten, maar vindt theorie lastig. En soms zijn er omstandigheden die studeren moeilijk maken, zoals een onrustige thuissituatie. Iedereen heeft zijn eigen uitdagingen. Als je die niet via een persoonlijk gesprek met je student bespreekt, vindt deze er zelden een oplossing voor en kan hij niet het maximale uit zichzelf halen.

"Ik houd er zelf erg van om het podium te pakken en de les vol te praten. Tegelijkertijd weet ik dat studenten dan de helft van mijn verhaal niet meekrijgen. Voor goed onderwijs is het beter om na een minuut of twintig de interactie te zoeken. Bijvoorbeeld door ze vragen te stellen, hún het podium te geven. Welke reclames vinden ze bijvoorbeeld goed? En wat is hun eigen ervaring met ondernemen?

Ik wist al op de middelbare school dat ik docent wilde worden. Tot op de dag vandaag word ik warm van mijn vak, houd ik van mijn studenten, vind ik het fantastisch om bij te dragen aan hun groei.

De meesten komen hier als 16-jarige meisjes en jongens. Drie-en-een-half jaar later nemen ze hun diploma in ontvangst als dames en heren in jurk of pak. Die verandering is zó gaaf om te zien."

Als docenten voeren we zulke persoonlijke reflectiegesprekken geregeld, sowieso na elke lesperiode. Indien ouders kunnen helpen bij een oplossing, betrekken we hen er graag bij. Natuurlijk moet je er als docent voor waken dat je aan die ouders geen dingen verklapt die jouw student je in vertrouwen verteld heeft. Zoals je daar ook niets over moet zeggen aan klasgenoten."

Mijn studenten zijn aanpakkers. Zo hebben sommigen al eigen bedrijfjes waarmee ze producten importeren en verkopen. Daar kunnen we het dan over hebben. En anderen vertellen over één van de schoolprojecten waarin ze voor ondernemers opdrachten uitvoeren. We betrekken het werkveld namelijk nauw bij onze opleiding; dat motiveert studenten extra. Aan al die verhalen kan ik dan weer marketingtheorie koppelen."

ZET STUDENTEN OP HUN PLEK

LAAT JE NIET BENADEREN

"Mijn studenten zijn heus wel eens lui en brutaal, maar niet op een vervelende manier. Ik ervaar ze al 35 jaar als prettig gestoord, leergierig en welgemanierd. Misschien is het bij andere niveaus en opleidingen anders, maar hier op niveau 4 hebben ze respect voor docenten. Wat niet betekent dat dit respect vanzelfsprekend is. Sterker nog: één misstap en het kan verdwijnen.

"Als ik op school ben, heb ik tussen de lessen door vaak terloopse gesprekken met andere docenten – in de gang of bij het koffiezetapparaat. Dat is niet alleen gezellig, maar levert ook geregeld inzichten op in studenten of ideeën voor nieuwe projecten. In het lokaal kunnen studenten mij bovendien altijd vragen om uitleg bij opdrachten. Met online onderwijs is dat allemaal wat minder makkelijk.

Je kunt elkaar wel online opzoeken, maar doet dat toch minder snel.

SCHAF GRENZEN EN KADERS AF "Hoe is de opleiding opgebouwd? Wat zijn de doelen per lesperiode? Hoe past elk vak en examen in het totaal? Zonder antwoord op dit soort vragen raken studenten gedesoriënteerd. En dat maakt leren lastiger. Ik help ze daarom aan antwoorden; bied ze overzicht, een kader. Daarbij vertel ik ook wat ik van ze verwacht voor míjn vak, welke doelen ik voor ze stel en hoe we als docenten willen dat ze zich gedragen.

Zo willen we niet dat ze met jassen aan en petten op in de klas zitten. En evenmin dat ze steeds door elkaar heen praten of dingen naar elkaar roepen. Ik zie mijn klas het liefst als een vrijwel rimpelloze vijver; niet helemaal zonder beweging, maar wel zonder mensen die er aan de lopende band stenen in gooien. In zo’n sfeer kunnen studenten beter leren, omdat ze zich relaxed voelen en zichzelf kunnen zijn."

6 don’ts voor lesgeven in het mbo

27

Dat gebeurt niet alleen als je het vertrouwen schaadt van je student. Maar ook, bijvoorbeeld, als je in de klas een sneer aan hem of haar uitdeelt. Roep dus niet, zoals ik ooit eens deed: “Dit is al de zóveelste keer dat je te laat bent!”

Zeg liever: “Fijn dat je toch kon komen. Voortaan hopelijk op tijd.” Blijf vriendelijk en bied anders klassikaal je excuses aan. Zo houd je de relatie goed met je student én je klas.

Die relatie is essentieel voor goed onderwijs: niet de docent is de baas in de klas, maar de chemie die hij heeft met zijn studenten."

Ik vind laagdrempelig zijn erg belangrijk. En ben dat ook altijd geweest. Zozeer zelfs dat oud-studenten mij soms vragen om feedback te geven op een werkstuk of eindverslag dat ze op het hbo hebben gemaakt. Dat zij mij daarvoor zelfs na jaren nog weten te vinden: geweldig vind ik dat."

6 don’ts voor lesgeven in het mbo

28

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

Motivatielessen uit het voortgezet onderwijs

“WAT IN NEDERLAND WERKTE, WERKTE ERKTE OOK OPP ARUBA” Motivatielessen uit het voortgezet onderwijs

Vroeger vloog Nieske Koenen als stewardess de wereld rond. In 2019 zat ze opnieuw voor haar werk in een vliegtuig. Maar ditmaal om als docent Geschiedenis op Aruba aan de slag te gaan. Ze zou er twee jaar blijven; afgelopen zomer kwam ze terug. Hoe was het om les te geven op het eiland? Wat was daar anders aan? En wat juist niet?

Verwachtte je grote verschillen tussen leerlingen op Aruba en hier?

“Vooral in gedrag: het was immers een andere cultuur. Maar tot mijn verrassing merkte ik daar nauwelijks iets van. Hoogstens keken de leerlingen op Aruba iets meer de kat uit de boom dan de middelbare scholieren die ik ruim tien jaar les had gegeven in Nederland.

Ze waren in eerste instantie wat afstandelijker en beleefder; pas later lieten ze meer zien wat hen bezighield.”

“Het grootste verschil dat ik merkte zat ’m in de taal. Ik werkte op een publieke havo-school waar alle lessen in het Nederlands waren, ter voorbereiding op het hbo in Nederland. Maar anders dan op de privéschool op het eiland hadden onze leerlingen zelden Nederlandstalige ouders. Thuis spraken ze Papiamento, Spaans of Engels. Dat maakte het extra knap dat zij in het Nederlands eindexamen deden.

Maar het verklaarde ook waarom de gemiddelde slagingspercentages op onze school lager waren dan in Nederland.”

29

Wat was een grote overeenkomst?

“De motivatiecurve. Zo willen de meeste leerlingen in 3-havo best graag leren – in Nederland en op Aruba.

Maar in 4-havo slaat de puberteit toe en voelt al het andere opeens belangrijker voor ze. Slechts een enkeling denkt uit zichzelf: ‘Kom, laat ik goed mijn best doen, want dan kan ik naar 5-havo, doe ik eindexamen en ligt de wereld voor me open.’ Dat toekomstperspectief kan hen wel motiveren, maar het is iets wat ze doorgaans aangereikt moeten krijgen.”

“Ik probeer dat altijd, door het gesprek aan te gaan.

‘Wat wil je? Wat vind je leuk? Droom, stel doelen en gá ervoor! Grote kans dat je er dan komt, al is het via een omweg.’ Veel leerlingen worden daardoor geïnspireerd.

En daarnaast versterken zulke gesprekken de band met je klas. Die goede relatie is essentieel om als docent impact te hebben.”

Deelden je collega’s op Aruba dat besef?

“Sommigen hadden een vergelijkbare aanpak. Maar een groter aantal gaf wat traditioneler les. Die vertelden dan een halfuur iets en eindigden de les met opdrachten. Ze toonden daarbij nauwelijks interesse in de belevingswereld van hun leerlingen en pasten ook zelden verschillende werkvormen toe.”

“Jammer, want variatie houdt leerlingen wakker, gemotiveerder. Zelf verwerk ik bijvoorbeeld fragmenten uit populaire films en liedjes in mijn lessen. Of ik geef een historisch verhaal twee eindes en vraag welke klopt. Ik probeer ook aan te sluiten bij wat leerlingen bezighoudt.

Zo waren ze op Aruba erg geraakt door oplaaiend geweld tussen Israël en de Palestijnen. Ik besloot hun historische context te geven, zodat ze het conflict beter begrepen.

Zij waren hier heel enthousiast over; opeens zagen ze beter de relevantie van het vak geschiedenis.”

Motivatielessen uit het voortgezet onderwijs

30

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

Hoe enthousiast was je zelf over lesgeven op Aruba?

“Ik had er heel veel zin in. Ik vond mijn leerlingen en collega’s geweldig. En ik hou van geschiedenis. Zulk enthousiasme is belangrijk: als je zelf gemotiveerd bent, voelen je leerlingen zich óók sneller gemotiveerd.”

“Docenten zouden zich geregeld moeten afvragen of ze nog graag voor de klas staan. En zo nee, wat ze daaraan kunnen doen. Niet dat je alles zelf in de hand hebt. In mijn tijd op Aruba legde het ministerie de schuld voor tegenvallende schoolresultaten bijvoorbeeld en publique bij individuele docenten. Zonder goede onderbouwing. Ook maakte het een tijdelijke salarisverlaging voor onder meer docenten – een offer waarmee zij instemden omdat de economie het in coronatijd moeilijk had – opeens permanent. Zonder waarschuwing. Zulke dingen zijn dodelijk voor de motivatie van docenten.”

Wat kun je als docent doen om gemotiveerd te blijven?

“Kijk waar werkplezier lekt. Je kunt dat bijvoorbeeld verliezen als je de frustratie bij leerlingen persoonlijk opvat, geen band met hen creëert, jezelf te serieus neemt of je niet flexibel opstelt. Mijn advies: relax. Een les loopt lang niet altijd als gepland. Soms komen leerlingen bijvoorbeeld helemaal hyper binnen. Baal daar niet van, maar vraag wat er aan de hand is, zodat ze rustig worden. Tot die tijd nemen ze toch niets op. En juist door die interesse creëer je een band met hen!”

“Leerlingen willen zich geen nummer of speelbal voelen, niet vastzitten in een onpersoonlijk systeem dat hun van alles oplegt. Ze willen het gevoel hebben dat ze gehoord, gezien en gewaardeerd worden. Geef hun dat gevoel. Zo doorbreek je hun weerstand en behoud je hun aandacht.”

Motivatielessen uit het voortgezet onderwijs

HOE NIESKE OP ARUBA BELANDDE “‘Ik ga echt nóóit voor de klas staan.’ Dat was het enige wat ik zeker wist toen ik net klaar was met mijn studie Geschiedenis. Misschien omdat ik mezelf met 24 nog te jong vond om middelbare scholieren les te geven.

Misschien ook omdat ik dacht dat zij geschiedenis stom zouden vinden en ik er daardoor zelf minder plezier in zou krijgen. Hoe dan ook: terwijl studiegenoten hun onderwijsbevoegdheid haalden, zocht ik ander werk.

Jarenlang vloog ik voor de KLM de wereld over. Tot ik trouwde, mijn eerste kind kreeg en dichter bij huis aan de slag ging. Eerst als officemanager van de huisartsenpraktijk van mijn toenmalige man. Maar toen die praktijk opging in een groepspraktijk, zocht ik iets anders.

Mijn loopbaancoach stelde onderwijs voor. Nu voelde dat wél als een optie. Ik was inmiddels 44. En ik kon geschiedenis vast leuk maken voor scholieren. Binnen een paar jaar had ik een tweede- én eerstegraads lerarenopleiding. En ik vond al snel werk op de RSG N.O.Veluwe in Epe, waar ik het erg naar mijn zin had. Toch begon het na tien jaar te kriebelen. Hoe zou het zijn om nog ergens anders les te geven, over de grens zelfs? Het kón nu, want mijn jongste dochter was net op kamers.

En ik was 55: als ik vóór mijn pensioen nog zoiets wilde, moest ik niet te lang meer wachten. Op een dag zag ik een vacature op Aruba. Ik solliciteerde online, werd aangenomen en vloog er in 2019 heen.”

Motivatielessen uit het voortgezet onderwijs

31

32

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

DIGITALE TOOL VOOR MOTIVATIE Bij ThiemeMeulenhoff willen we partner zijn in het onderwijs. Ook voor docenten van mbo-studenten. Waar lopen ze tegenaan en hoe kunnen wij bijdragen aan oplossingen? Hoe kunnen wij de motivatie van studenten vergroten?

Die laatste vraag namen we onlangs uitgebreid onder de loep – samen met diverse docenten en organisaties. Met veelbelovend resultaat.

Ons onderzoek vond plaats binnen een studietraject van 227 Learning, een organisatie voor bemiddeling en ontwikkeling van learning professionals. Of om preciezer te zijn: binnen het traject dat Machteld Harings dit voorjaar startte. Deze contentontwikkelaar van ThiemeMeulenhoff volgde drie maanden masterclasses, deed cursussen én verdiepte zich in een eigen business challenge die ThiemeMeulenhoff vooraf had ingediend. “Hoe kunnen wij docenten ondersteunen in het motiveren van mbo-studenten?”

Machteld Harings Conceptontwikkelaar bij ThiemeMeulenhoff

Digitale tool voor motivatie

Gesprekken over motivatie Machteld ging haar business challenge samen met andere trajectdeelnemers aan. “Eén van hen werkte bijvoorbeeld bij ABN Amro, weer een ander bij een collega-uitgeverij.

Die diversiteit was erg prettig. Mensen van buiten je organisatie, vak en sector kijken met een frisse blik naar jouw uitdagingen. En daardoor kijk je er zelf eveneens frisser naar. Dat is ook precies waarom wij als ThiemeMeulenhoff graag met verschillende sectoren samenwerken voor beter onderwijs.”

Het onderzoek volgde de ‘design-thinking-methode’. “Zo gingen we eerst na of de aanname achter de challenge wel klopte. Is er echt een gebrek aan motivatie onder studenten?” Machteld sprak met vijf mbo-docenten om dat te checken. “Zij ervoeren dat probleem inderdaad. En ze dachten heel graag mee over een oplossing.” Machtelds team haalde diverse bevindingen uit de gesprekken: punten of tips die in alle of de meeste interviews naar voren kwamen.

“Toen we alle bevindingen op een rij zetten, zagen we al snel wat dé basis is om studenten te motiveren: een goede relatie tussen hen en de docent.” Dat werd dan ook het uitgangspunt voor het team. “We wilden een tool bedenken die deze relatie kon versterken.” De teamleden hadden drie dagen om een idee of ‘prototype’ voor die tool te ontwikkelen. “Te kort om echt iets te maken. Maar we konden in die tijd misschien wel een eerste richting op papier zetten. En dat lukte ons.”

Prototype van de tool

Plan voor de toekomst

Het team kwam uit op een digitaal instrument, zoals een speciale app of website, en gaf er de werknaam MOTI aan – van ‘motivatie’. Met MOTI zouden docenten kunnen communiceren met individuele studenten, ook als ze hen niet fysiek in de klas zouden zien, zoals tijdens een pandemie. “Op die manier zouden ze beter zicht op hen kunnen houden en geïnteresseerde vragen kunnen stellen”, zegt Machteld. “Bijvoorbeeld na een eerste stagedag of als iemand wat down was tijdens een les. ‘Hoe gaat het met je?’ ‘Wil je ergens over praten’?” Niet per se over lesstof dus, maar over hun gemoedstoestand.”

“Studenten zitten bijna 24/7 online”, zegt Machteld. “Dat maakt een telefoon-app of website extra aantrekkelijk.” Maar waarom weer een aparte digitale omgeving? “Sommige docenten twijfelen daar inderdaad aan. Hoe minder digitale omgevingen, hoe beter. Kan de tool niet beter geïntegreerd worden in iets wat al bestaat? Maar ze willen wél een medium dat ze alleen op schooldagen gebruiken. Niet iets als WhatsApp dus. Anders hebben ze ook in het weekend studenten aan de lijn.”

Studenten zouden ook uit zichzelf dingen moeten kunnen zeggen of vertellen. “Alleen vinden zij het lang niet altijd eenvoudig om uitgebreid hun verhaal te doen. Daarom zou er de optie moeten zijn te reageren via smileys: een groene lachende, een oranje neutrale of een rode sippe, bijvoorbeeld. Of wellicht geven ze makkelijker antwoord via een multiple-choice-quizje.” Het digitale karakter van de tool zou dit allemaal mogelijk maken. “Ook zou je er snel in zien welke antwoorden studenten door de maanden heen hebben gegeven. Wat is er veranderd, wat niet, welke ontwikkeling is er? Dat kan goede gespreksstof zijn.”

Bevindingen van docenten Eén bevinding was dat je als docent altijd een veilige en vertrouwde sfeer moet creëren. Bijvoorbeeld door studenten eerst even de ruimte te geven om te vertellen wat hen bezighoudt, voordat je je les begint. Daarnaast is het onder meer verstandig om de relevantie van lesstof voor hun latere beroep duidelijk te maken. Om aansluiting te zoeken bij de praktijk en actualiteit. Om ze zo zoveel mogelijk zelf te laten doen en ontdekken. En om je lessen afwisselend en interactief te maken, al dan niet via samenwerkingsopdrachten.

33

Samen leren vernieuwen Om je te blijven ontwikkelen en het beste uit jezelf te halen, moet je durven je horizon te verbreden. ThiemeMeulenhoff helpt grenzen te verleggen, van je studenten én van jezelf.

Dit doen we met continu groeiende expertise, ervaring en maatwerk op het gebied van leren en lesgeven. Zo werken we met en voor het onderwijs om samen het leren te blijven vernieuwen.

Machteld heeft de resultaten van het onderzoek teruggekoppeld aan de docenten en er een presentatie over gegeven aan collega’s bij ThiemeMeulenhoff. “Natuurlijk hadden zij nog veel vragen. Maar ze waren enthousiast over de richting! Hoe we dit als uitgeverij verder op gaan pakken? De komende maanden kijken we hoe MOTI een vervolg kan krijgen. Ik ben benieuwd wat daaruit komt.

Maar één ding is zeker: we zijn allemaal heel gemotiveerd om de motivatie van studenten te verhogen.”

Heb je vragen over Machtelds onderzoek of wil je een samenvatting ontvangen?

Neem contact met haar op via m.harings@thiemmeulenhoff.nl

www.thiememeulenhoff.nl Digitale tool voor motivatie

34

Uit liefde voor het vak

!

K O

Onderuitgezakt op een stoel, AirPods in je oren.

Van je omgeving lijk je weinig te horen.

In je hoofd daarentegen, gebeurt er een heleboel.

“Ping, ping, ping-ping-píng”.

;)

PING! ...

XOXOXO

Tig berichten per minuut.

“Tssst, ik snap er echt de ballen van!”

“Pssst, psst hee, klasgenoot, hoe doe jij dat dan?”

“Stop dat ding NU in je tas.”

??

A

HEE

Rechtvaardig doch resoluut, sta JIJ vóór je klas: Ieder lesuur geef je duidelijkheid en structuur.

Studenten hou je bij de pinken

SH*T!

met opdrachten en overzichtelijke lijstjes om af te vinken.

Impulsen probeer je onder controle te houden.

Om zo aan een solide basis

:)

voor je studenten te bouwen.

Wie weet geef je die ene, met die eigen, eigenwijze wil, een moment van inzicht.

“Ping!” een punt van licht.

Brigitte Veltman Specialist marketingcommunicatie bij ThiemeMeulenhoff en dorpsdichter van Barneveld

Gedicht: Ping!

35

HAH

PING! U HEEFT 1 NIEUW GEDICHT

Uit liefde voor het vak

En maak je de rest van een verder leven ongemerkt het verschil.

!!

...

?!

Gedicht: Ping!

36

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

MAAK CONTACT Je kent vast de namen van je studenten. Maar weet je ook wie zijzelf zijn: de mensen achter de namen? Weet je bijvoorbeeld of ze lekker in hun vel zitten, waarom wel of waarom niet, wat hun dromen zijn, wat ze graag doen in hun vrije tijd, waar ze enthousiast van worden en wat hen zenuwachtig maakt?

Zo niet, dan ben je niet de enige. Heel veel do-centen lukt het in hun drukke bestaan niet om werkelijk in contact te staan met de student. Niet uit onwil: het is nu eenmaal lastig om zulk contact te leggen als je volle klassen hebt en je werk zich opstapelt. De focus komt dan al snel te liggen op de onderwijsinhoud: de kennis en vaardigheden die je wilt overbrengen.

Of op de originele, interactieve werkvormen die je hiervoor wilt gebruiken.

Maar hoe belangrijk die inhoud en vormen ook zijn, het is een gemiste kans als daar alle aandacht naartoe gaat.

Uit onderzoek blijkt namelijk dat het tonen van oprechte interesse de impact van onderwijs vergroot. Ik merk dat ook in mijn eigen lessen. Studenten voelen zich door die oprechte interesse gezien en ik kan beter op hun belevingswereld aansluiten. Ze gaan mede daardoor gemotiveerder aan de slag en halen zo meer uit hun uren met mij. Ik weet wat ze nodig hebben in hun leerproces, waardoor zij de lesstof beter opslaan.

Maak contact

Die gevolgen zijn extra sterk als je ook nog eens positief voor de klas staat (als je bijvoorbeeld complimenten uitdeelt en kunt lachen met je studenten), ontspannen en alert bent (niet vermoeid of afwezig oogt) en de verschillen ziet tussen je studenten (weet hoe, waar en wanneer je elke student het best kunt aanspreken).

Leg als docent dus vooral warm contact met je studenten. Investeer er structureel in, zoals je ook in de inhoud en vorm van je lessen investeert. En ervaar dan al gauw hetzelfde als ik: dat niet alleen de motivatie van studenten omhoog gaat, maar ook die van jezelf. Warm contact maakt lessen niet alleen effectiever, maar ook leuker – voor je studenten én voor jou!

Shauna Plompen Docent Omgangskunde/Pedagogiek, Studentloopbaanbegeleider en Projectleider Fieldlab 2.0 op ROC van Flevoland. Daarnaast is ze als eigenaar van Blijven Leren (www.blijvenleren.net) spreker en trainer/coach op het gebied van effectief lesgeven.

Maak contact

37

38

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

39

Docente Nederlands Nadine:

ZO HOU IK MIJN STUDENTEN BETROKKEN

Nadine Storken Docente Nederlands, mentor en kartrekker Examinering op het Vista College

Zo hou ík mijn studenten betrokken

Er is niet één aanpak die altijd werkt, zegt Nadine Storken, docente Nederlands, mentor en kartrekker Examinering voor de opleiding Logistiek aan het Vista College. ‘Bij de ene student of docent heeft de ene oplossing effect, bij andere de andere.’ Maar als je haar vraagt hoe zij studenten betrokken en met plezier laat leren, dan geeft ze je deze zes tips.

WIJS HEN OP OVERGANGSEISEN

BEHANDEL ZE ALS VOLWASSENEN

“Studenten willen graag hun opleiding afronden. En dus overgaan van het ene naar het andere schooljaar. Hiervoor hebben ze een bepaald aantal punten nodig en moeten ze specifieke opdrachten doen – thuis of in de klas. Dat weten ze natuurlijk, maar het is slim om ze daar af en toe aan te herinneren. Dit kan ervoor zorgen dat ze een opdracht waar ze nu even geen zin in hebben tóch gaan doen.”

“Als je studenten behandelt als kleine kinderen, kom je niet ver met ze. Je stimuleert ze bijvoorbeeld niet blijvend als je steeds met straf dreigt als ze hun opdrachten niet maken.

En al helemaal niet als je die straf vervolgens niet geeft.

Beter spreek je ze aan op hun eigen verantwoordelijkheid en maak je duidelijk dat huiswerk doen – je zaken op orde hebben – daarbij hoort. Dat het, met andere woorden, hoort bij volwassen-zijn.”

ZORG VOOR GENOEG AFWISSELING

ZOEK AANSPREKENDE VORMEN

“Bij te veel herhaling keldert de motivatie. Zo hebben mijn studenten op een gegeven moment door dat opdracht 3 bij elke taak hetzelfde is: de betekenis van een woord opzoeken en vervolgens een voorbeeldzin maken. Om te voorkomen dat ze afhaken of er met de pet naar gooien, laat ik ze deze opdracht op verschillende manieren doen.

De ene keer zelf, de andere keer klassikaal, soms in een quizvorm. Die afwisseling werkt!”

“Inspelen op de belevingswereld van je studenten is dus essentieel. Ook qua vorm van opdrachten. Veel studenten kijken bijvoorbeeld graag vlogs. Dus laat ik ze zelf een vlog maken voor een fictief stagebedrijf. Hierin vertellen ze wie ze zijn en waarom ze daar stage willen lopen. Studenten vinden dit een leuke, uitdagende opdracht. En hun echte stagegesprekken worden er makkelijker door: ze weten beter wat ze daarin moeten zeggen.”

LAAT HEN OEFENEN VOOR LATER

LAAT ZE BREDER KIJKEN

“Het helpt als studenten zelf de relevantie zien van theorie en opdrachten. En dat zien ze vooral als die lesstof toegespitst is op hun latere beroepspraktijk. Binnen het vak Nederlands oefenen ze bijvoorbeeld het soort gesprekken dat zij later zullen voeren in hun werkende leven. Denk aan een slechtnieuws- of klachtengesprek. Of een sollicitatiegesprek.

Die relevantie houdt hen alert.”

“Doen wat er van je gevraagd wordt is één ding. Maar ik spoor mijn studenten tot méér aan. Ik wil dat ze zich op school en stage ook afvragen: wat vind ik hier interessant aan, waar ben ik goed in, wat wil ik en wat moet ik doen om dat te bereiken? Naarmate studenten meer zó denken, vinden ze hun schooltijd minder saai. Ze ervaren hun studie dan meer als instrument voor hun eigen ontwikkeling.

En dat motiveert pas echt.”

Zo hou ík mijn studenten betrokken

40

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

41

Trainer/coach over motiveren

“VAT WEERSTAND NOOIT PERSOONLIJK OP” Hij werkt niet op een school. Maar Dirk Koops heeft wel veel ervaring met groeps- en leerprocessen. Hij geeft werkende volwassenen al jaren training op het gebied van leiderschap, persoonlijke effectiviteit, samenwerking en presentatie- en communicatievaardigheden. Wat doet hij als deelnemers van hun baas aanwezig moeten zijn, maar eigenlijk geen zin hebben om mee te doen?

“Jij bent anders dan ik, anders dan wie dan ook. Je hersenen hebben zich op een unieke manier gevormd. Die vorming begon al voordat je leerde praten en bepaalt voor een groot deel van je gedragspatronen; hoe je geestelijk en fysiek op situaties reageert. Van dit wonderlijke verschil tussen mensen ga ik uit in mijn werk. Ik stem mijn aanpak telkens weer af op de personen voor me. Dan heb ik de meeste impact, dan leren ze het meest en weet ik ze het best te motiveren. De een krijgt bijvoorbeeld een boost van stevige feedback, de ander zet de hakken in het zand als ik alleen al feedback áánkondig.”

Motiverende aanpak “Het verschil tussen mensen zien: dat is belangrijk om kennis of skills over te dragen. Toch ga ik vóór alles uit van een overeenkomst – één die ik zie bij iedereen die aan mijn trainingen deelneemt. Welke overeenkomst dat is?

Daarvoor moet ik eerst iets zeggen over mijn deelnemers.

Godzijdank komen de meesten van hen gemotiveerd binnen.

Maar een deel doet uitsluitend mee omdat het moet van hun manager. Zij vormen een uitdaging. Want het liefst wil ik niemand buitensluiten. Maar ik wil ook niet dat hun eventuele chagrijn het groeps- en leerproces van de rest aantast.

Als ze écht niet willen meedoen, laat ik ze met rust – met het vriendelijke verzoek de groep niet te storen. Maar dat doe ik niet voordat ik ze heb gevraagd om hardop te vertellen wat hun reden is om niet gemotiveerd te zijn. En of er niet toch een manier voor ze is om iets zinvols te halen uit de uren die ze met de groep zullen doorbrengen. Ik luister naar ze, probeer ze zonder oordeel te begrijpen, geef ze het gevoel gehoord en gezien te worden. Vaak blijken ze dan vroeg of laat alsnog aan te haken.”

Emotionele veiligheid

Menselijk instinct

“Mensen zijn niet primair rationeel. Ze zijn vóór alles gevoelswezens. Zij moeten zich veilig voelen voordat ze zich kunnen openstellen – voor jou als trainer of docent, voor wat je hun wilt leren, zelfs voor het idee überhaupt iets van je te leren. Dat is dé overeenkomst tussen deelnemers waar ik bij al mijn trainingen vanuit ga.

“Dat vereist een aantal dingen van jou als docent. Namelijk dat je je niet anders voordoet dan je bent, geen dingen probeert over te dragen die je niet beheerst en al helemaal niet gaat hengelen naar hun waardering.

“Als de mensen in je groep zich niet veilig voelen, schieten ze instinctief een flight- of fight-reactie” Om hen te motiveren, moet je hen dus eerst dat gevoel van veiligheid geven. En dan heb ik het niet over het wegnemen van fysiek gevaar, hoe fijn het ook is als het gebouw waarin zij zitten niet instort of in de fik vliegt. Ik heb het over emotionele veiligheid.

Iedereen in je groep moet het gevoel hebben dat ze er mogen zijn; dat ze als uniek persoon gezien, gehoord en geaccepteerd worden – ook met hun weerstand. Ze moeten bovendien voelen dat jij te vertrouwen bent, er voor hen bent, hen vooruit kunt helpen en dit ook wilt, zelfs als ze besluiten er geen gebruik van te maken.”

Doe je iets hiervan wel, dan voelen ze dat direct. Zoals ze het ook meteen merken als je hun weerstand belachelijk maakt, verwerpt of persoonlijk opvat. Met dit alles maak je de situatie emotioneel onveilig voor hen. En daardoor schieten ze al snel in een flight- of fight-reactie, zoals al sinds de prehistorie gebeurt als mensen zich bedreigd voelen. Ze kruipen dan dus extra in hun schulp of gaan juist in de tegenaanval. Ze sluiten zich van je af of proberen je les te saboteren. Niet eens bewust. Zo werkt het menselijk instinct nu eenmaal.”

“Iedereen moet het gevoel hebben dat ze gezien, gehoord en geaccepteerd worden – ook mét hun weerstand” “De kunst is kortom om eerst een veilige sfeer te creëren voor je studenten. Om de verbinding met ze te zoeken.

En om daarna in te spelen op ieders unieke voorkeuren.

Alleen dan kun je hen motiveren om van jou en elkaar te leren. Alleen dan kun je ze echt bereiken.”

Dirk Koops Zelfstandig trainer & coach en werkzaam bij SBI Formaat

Trainer/coach over motiveren

Trainer/coach over motiveren

42

Uit liefde voor het vak

Uit liefde voor het vak

43

Serieus beroep

ZO INSPIREERT 'SPOKEN WORD' JE STUDENTEN Amanda van der Elst deed het bij de laatste dodenherdenking. Amanda Gorman bij Joe Bidens inauguratie als president van Amerika. En steeds meer jongeren volgen hun voorbeeld.

Zij doen aan ‘Spoken Word’. Wat is dat precies? Waarom zou je er in je les aandacht aan besteden? En hoe kun je dat het best doen?

Een voordrachtskunst die nauw verweven is met poëzie en rap. Zo vat Rachel Rumai (31) ‘Spoken Word’ samen. “Spoken Word Artists vertellen een verhaal”, zegt ze. “Op ritmische wijze. En soms onder begeleiding van een melodie. Vaak willen ze daarbij een boodschap of mening overbrengen die voor hen urgent is.” Zelf is Rachel één van de Spoken Word Artists die hard aan de weg timmeren in Nederland.

En ze spoort anderen aan om de voordrachtskunst óók op te pakken. Dat laatste doet ze via gastlessen en workshops in heel Nederland, zowel voor jongeren als voor volwassenen.

Rachel Rumai Spoken Word Artist

Zo inspireert Spoken Word je studenten

Bekende rappers Spoken Word gaat al vele eeuwen terug. Het was bijvoorbeeld heel populair in het klassieke Rome en – al voor het schrift ontstond – bij oude Afrikaanse stammen. Rachel: “Hedendaags Spoken Word is echter sterk beïnvloed door zwarte intellectuelen en activisten uit de Amerikaanse burgerrechtenbeweging van de jaren 60 en 70. Mede hierdoor gaan veel teksten nog altijd over onrecht; over sociale, politieke, en economische ongelijkheid door racisme en discriminatie.” Toch kan Spoken Word elk mogelijk onderwerp hebben, zegt ze. “Van maatschappelijke tot persoonlijke en zelfs beroepsgerelateerde thema’s.”

Zelf kwam Rachel via rap in aanraking met Spoken Word. “Weinig mensen weten dat ‘rap’ een acroniem is voor ‘rhythm and poetry’. Veel rappers zijn eigenlijk dichters. En van sommige bekende rappers, zoals 2pac en Akwasi, zijn ook prachtige dichtbundels verschenen.” De meeste jongeren hebben niet direct interesse in poëzie of Spoken Word, vertelt ze. “Maar zodra ik in mijn gastlessen of workshops de link leg met rap, heb ik vaak meteen hun aandacht.”

“Als docenten hun studenten enthousiast willen krijgen over Spoken Word, dan is het zeker een slim idee om die link met rap te leggen”, zegt Rachel. Maar waarom zouden docenten dat enthousiasme überhaupt aanwakkeren? Met ThiemeMeulenhoff heeft Rachel een speciale lesbrief gemaakt waarin dat uitgelegd wordt. “We vertellen hierin welke belangrijke skills studenten trainen als ze SpokenWord-teksten maken. Denk aan communicatie, zelfreflectie, kritisch denken en creativiteit. Die skills vallen onder de 21e-eeuwse vaardigheden die scholen moeten stimuleren onder jongeren.”

In de lesbrief staat nóg een reden om aandacht te besteden aan Spoken Word: veel studenten zijn nooit aangespoord om hun artistieke kwaliteiten te ontdekken of ontwikkelen.

Laat staan dat ze Spoken Word (of welke kunst dan ook) zien als een serieus beroepsveld. Maar dat kan het wel degelijk zijn. En een Spoken-Word-les kan hen de ogen daarvoor openen. “Soms helpt het om daarbij het persoonlijke verhaal te vertellen van mensen die met succes Spoken Word Artist zijn geworden”, zegt Rachel. Tijdens gastlessen en workshops deelt zij altijd haar eigen verhaal.

Goede resultaten Rachel werd geboren in Nederland, verhuisde op haar tiende naar Venezuela en niet veel later naar Amerika.

Daar haalde de verlegen leerlinge heel hoge cijfers, waardoor ze extra vakken mocht volgen. “Ik koos onder meer Advanced Literature, omdat ik hield van taal en verhalen. Zo besprak ik als 11-jarige al volwassen poëzie en boeken. Ik bloeide helemaal op!” Rond haar veertiende verhuisde Rachel terug naar Nederland. “Hier voelde ik veel negativiteit richting migranten en kreeg ik vmbo-advies: men geloofde niet dat ik méér kon, negeerde mijn goede resultaten in de VS.” Was ze in Amerika uit haar schulp gekropen, nu kroop ze er weer in. “Ik zonderde me af met mijn discman, luisterde naar rapteksten, noteerde die in een schriftje en begon ook mijn eigen teksten te schrijven.”

Maar zelf was ik niet gelukkig.” Echt blij werd ze alleen van schrijven. Op een dag volgde ze een poëzieworkshop en besloot ze haar teksten voor te dragen tijdens een open-mic-avond. “Had ik nog nooit gedaan. Maar mensen reageerden heel enthousiast en ik vond het geweldig. Kort daarna nam ik ontslag. Heel spannend, maar de volgende dag boekte al iemand een Spoken-Word-workshop bij me.

Sindsdien heb ik als Spoken Word Artist voortdurend werk.

De keus voor kunst was de beste die ik kon maken.”

WIL JIJ OOK AAN DE SLAG MET 'SPOKEN WORD'?

Helder communiceren en zowel kritisch als creatief denken. Als docent wil je dit soort 21e-eeuwse vaardigheden op een leuke, toegankelijke manier bijbrengen aan je studenten. Dat kan door een Spoken-Word-tekst met ze te maken. Klik hier om de lesbrief online te bekijken!

Met dat laatste is ze nooit meer gestopt, maar ze maakt er pas sinds 2017 haar werk van. Eerst ging ze via het hbo naar de universiteit. Met haar Rechten-diploma werkte ze jarenlang in de corporate wereld. “Dat paste bij de verwachtingen van mijn ouders.

Zo inspireert Spoken Word je studenten

Rachel Rumai schreef deze tekst bij Het melkmeisje (ca. 1660) van Johannes Vermeer.

Klik hier voor de volledige Spoken-Word-tekst!

9781111279837

ThiemeMeulenhoff en het Rijksmuseum hebben samen een nieuwe reeks posters gemaakt. Steeds staat een kunstwerk uit het Rijksmuseum centraal. Spoken Word Artist Rachel Rumai maakte bij ieder kunstwerk een prikkelende Spoken-Word-tekst. Op de posters staat een deel van deze tekst, waarmee je studenten aan het denken kunt zetten. Door de QR-code te scannen kunnen ze de volledige Spoken-Word-tekst bekijken én de poster downloaden. Je ontvangt automatisch een poster als je bij ons beoordelingsmateriaal aanvraagt!

44 Uit liefde voor het vak