ineens snel. Marja wordt naar bed gebracht en binnen drie uur wordt de baby geboren, zonder complicaties. Joke assisteert de verloskundige. Het is een mooie baby, een jongen, die al snel laat horen dat hij er is. Martin heeft tijdens de bevalling naast het bed gezeten en heeft Marja ondersteund. Na een tijdje staat hij glimmend van trots met de baby in zijn armen. ‘Hij heet Jasper,’ zegt hij tegen Joke. Dan betrekt zijn gezicht. ‘Verdorie, ben ik helemaal vergeten te fotograferen en te filmen!’ Marja lacht vermoeid. ‘Dat doe je dan maar bij de tweede. Ik vind jouw steun belangrijker dan het filmen!’
Vraag
1 I n veel kraamsituaties staat de foto- en filmapparatuur gereed. Vind jij het de taak van de verzorgende om ervoor zorg te dragen dat er ook opnames gemaakt worden? Zou je bijvoorbeeld zelf de camera pakken?
1.3 Kenmerkende zorgaspecten in de kraamtijd Na de geboorte begint de kraamtijd. Dat is de tijd waarin de moeder moet herstellen van de zwangerschap en de bevalling. De eerste acht tot tien dagen van de kraamtijd ben je als kraamverzorgende aanwezig. In die periode is het risico op complicaties, zoals het ontstaan van infecties, groot. Nu de bevalling voorbij is, keert het lichaam van de moeder langzamerhand terug naar de toestand van voor de zwangerschap. Dat proces kan in totaal wel zes maanden duren.
1.3.1 Kraamzorg voor moeder, pasgeborene en gezin Direct na de bevalling is de kraamvrouw door de inspanning en het bloedverlies verzwakt. Toch begint het lichaam van de vrouw meteen aan het herstel. De baarmoeder wordt weer kleiner, de hormoonhuishouding in het lichaam wordt aangepast, de borsten veranderen om de melkproductie op gang te brengen. Jij moet erop letten of haar herstel zonder problemen verloopt. Natuurlijk is er ook de zorg voor de pasgeborene. De verloskundige heeft meteen na de bevalling de toestand van het kind gecontroleerd aan de hand van de Apgar score. Als die score in orde is (8 punten of hoger) is de toestand van het kind goed en hoeven er geen speciale maatregelen te worden genomen. In de dagen daarna zal de kraamverzorgende die toestand voortdurend controleren en de ouders helpen bij de verzorging van het kind. Naast de lichamelijke zorg voor de pasgeborene en de kraamvrouw speel jij ook een rol in het gezin. De tijd vlak na de geboorte is vaak hectisch. De normale routine van voor de geboorte is vervangen door een, zeker bij een eerste kind, compleet nieuwe situatie. Het voorkomen van onrust en het reduceren van stress is een belangrijke taak van de kraamverzorgende.
Factoren
Thema 1
9006924336_bw.indd 15
0
1
2
Huidskleur
Punten
blauw/bleek
lichaam roze handen/voeten zijn blauw
helemaal roze
Ademhaling
afwezig
onregelmatig langzaam snakkend
goed doorhuilen
Hartslag
afwezig
< 100/min
> 100/min
Spierspanning
slap
matig= weinig beweging
goed beweegt armen en benen
Reactie op prikkels – voetzool – neus/keel
geen – grimas – grimas
– huilen of bewegen – niest/hoest
15
04-03-11 10:11