30
De verpleegkundige als coach
voert haar taken niet voldoende uit, er mankeert iets aan de houding waarmee ze het doet of ze mist kennis en ervaring. Ook kan de verpleegkundige opmerken dat de collega ergens mee zit. De verpleegkundige moet dan beslissen wat ze ermee doet: wel iets doen of niets doen? verantwoordelijkheid Hier speelt verantwoordelijkheid een rol. De keuze wel of niet over te gaan tot actie heeft naast verantwoordelijkheidsgevoel te maken met de inschatting van de ernst van wat ze signaleert, haar betrokkenheid en belangstelling, de eigen belangen, de belangen van de zorgvrager en de betrokken collega. Competentieconflict Een verpleegkundige moet tijdens haar werk vaak een inschatting maken of een taak of het hanteren van een voorliggende situatie wel tot haar mogelijkheden behoort. Ze moet beoordelen of ze wel voldoende competent is. Het coachen van een collega kan spontaan tot stand komen en goed werken. De verpleegkundige in de rol van coach kan ook tot de conclusie komen dat het uiteindelijke of onderliggende probleem te groot is om zelf aan te pakken. Dan komt er een moment dat de verpleegkundige er anderen bij moet halen, de leidinggevende moet inlichten of de collega moet doorverwijzen. Dit conflict kan zich ook voordoen als de verpleegkundige de taak heeft gekregen om een collega of stagiaire te begeleiden. Ze zal de taak dan met de leidinggevende en de andere begeleiders van de stagiaire moeten bespreken Persoonlijk conflict Een conflict in de persoonlijke sfeer kan meerdere vormen aannemen. Het klikt niet, er is sprake van botsende karakters of voortdurende meningsverschillen. Ook kunnen persoonlijke omstandigheden een rol spelen, zoals gebeurtenissen in de relationele sfeer of omstandigheden thuis. Dit kan zich zowel bij de coach als de gecoachte voordoen en kan ten koste gaan van de effectiviteit van het coachen. Als dergelijke conflicten zich voordoen, staat de verpleegkundige ook voor de keuze dit te rapporteren aan de leidinggevende, door te verwijzen of hulp van anderen te vragen. Rolconflict Bij het coachen kunnen lastige situaties ontstaan als er sprake is van dubbele rollen. Een begeleidende verpleegkundige is vaak een directe collega. Het rolconflict kan toenemen als de begeleidende verpleegkundige ook een rol speelt in de beoordeling van deze collega bij de bpv of het functioneringsgesprek. Rolconflicten kunnen zich ook voordoen als coach en gecoachte ook nog relaties hebben als familielid of goede vriend. We noemen dat ook wel solidariteitsconflicten. Werkconflict Het coachen vindt altijd plaats in een context waarin ook het gewone werk gedaan moet worden. Dat betekent dat regelmatig moet worden gekozen tussen het belang van het werk en het belang van de stagiaire.
14111_BW_De verpleegkundige als coach CS6.indd 30
15-02-13 11:48