De rol van coach in de verpleegkundige beroepspraktij
11
1 De rol van coach in de verpleegkundige beroepspraktijk Giannina is verpleegkundige op een afdeling Chirurgie. Het afdelingspersoneel is opgedeeld in twee teams, bestaande uit hbo- en mbo-verpleegkundigen, enkele helpenden en stagiaires. De meeste hbo’ers fungeren binnen de teams als eerstverantwoordelijke verpleegkundige. Giannina niet. Zij heeft een andere toegevoegde taak: optreden als werkbegeleider voor de stagiaires. Daarvan zijn er in elk team altijd minimaal twee. Gisteren heeft Giannina een eindbeoordelingsgesprek gevoerd met een tweedejaars studente Verpleegkunde niveau 5 Voltijd. Tja, dat was een slechtnieuwsgesprek. Nooit leuk om te doen. Gelukkig zag die stagiaire ook zelf vrij snel in wat er allemaal beter moest. Ze moet de stage overdoen. Giannina heeft haar echter aangeraden eerst iets aan haar faalangst te doen, zodat ze niet elke keer blokkeert als ze een patiënt iets moet vertellen. Vandaag al komt er een nieuwe stagiaire. Deze keer een derdejaars niveau 4 BBL. Zij blijft een vol jaar, wat voor de afdeling heel prettig is. Maar eerst inwerken en dat is Giannina’s taak, te beginnen met het introductiegesprek. Hopelijk blijft het vandaag rustig met opnames, anders moet dat gesprek weer even tussen de bedrijven door.
Inleiding In dit hoofdstuk wordt in vogelvlucht beschreven wat coachen in de verpleegkundige beroepspraktijk concreet inhoudt. Coach is een bijzondere rol voor de hbo-verpleegkundige, omdat de rol niet gericht is op patiënten of cliënten, maar op collega’s en stagiaires. Het doel van deze rol is ervoor te zorgen dat (nieuwe) collega’s en stagiaires kunnen groeien in het vak en hun taken efficiënt en met plezier uitvoeren. Een belangrijk uitgangspunt is dat de collega of stagiaire leert tijdens het werk en vooral geholpen wordt zelfstandig te werken. Een goede coach is niet zozeer een probleemoplosser voor degene die hij begeleidt, maar iemand die de ander leert zelf problemen op te lossen. Veel kennis die de verpleegkundige nodig heeft om een goede coach te zijn, wordt ontleend aan specifieke literatuur over coaching. Die literatuur is doorgaans bedoeld voor managers of voor mensen die van coachen hun beroep willen maken. In dit boek wordt naar deze literatuur teruggegrepen als ze bruikbaar is in de verpleegkundige context. Dit hoofdstuk begint dan ook met een introductie in het fenomeen coachen. De tweede paragraaf besteedt aandacht aan hoe coachen past in de opleiding tot verpleegkundige. In de derde paragraaf wordt ingegaan op mogelijke situaties in het dagelijks werk waar coaching wordt toegepast.
1.1 Moderne coaching Coachen is een populair begrip onder leidinggevenden. De afgelopen twintig jaar is een complete beroepsgroep ontstaan van mensen die zich coach noemen. Daarnaast moeten leidinggevenden, volgens de tekst van personeelsadvertenties, veelal beschikken
14111_BW_De verpleegkundige als coach CS6.indd 11
15-02-13 11:48