§2
FIGUUR
8
File in Teheran, met op de achtergrond de Milad toren en het Elbursgebergte (Elboersgebergte) ten noorden van de stad.
5 km
pretpark het dak van Teheran
1 : 320.000
Tabiat brug Milad toren
Teheran Kunstmuseum
Golestan paleis
Mehrabad Airport
1 Centraal Station
bebouwing
weg
1
W5 en de Grote Bazaar
park
snelweg
2
figuur 7 en Café Sam
open terrein
spoorlijn
FIGUUR
9
bezienswaardigheid
Teheran.
Schaalniveaus Bij aardrijkskunde maakt het veel uit op welke schaal je
werkt. Kijk je naar de wereld als geheel of ga je inzoomen? Inzoomen betekent dat je een gebied van dichterbij bekijkt. Je gaat van een groot gebied, zoals Azië, naar een kleiner gebied, zoals Iran. Uitzoomen is het tegenovergestelde van inzoomen. Je bekijkt een gebied van verderaf. Zoom je in op een stad als Teheran, dan werk je op lokale schaal (lokaal = plaatselijk) (figuur 9). Zoom je uit naar de wereld als geheel, dan werk je op mondiale schaal (mondiaal = wereld). Daartussenin zijn nog drie andere schaalniveaus. Die staan in figuur 12. Kijk je op lokale schaal naar de bevolkingsdichtheid in Teheran, dan zie je bijvoorbeeld grote verschillen tussen wijken. In het zuiden van de stad is de bevolkingsdichtheid een stuk hoger dan in het noorden. Kijk je op nationale schaal (nationaal = land), dan is daar niets meer van te zien (figuur 4). Dan gaat het om iets heel anders: de ongelijke bevolkingsspreiding in Iran.
926125_BNWRK.indb 11
FIGUUR 10 De Tabiat brug met de moderne skyline van Noord-Teheran.
Teheran in één dag
2
voetbalstadion FC Esteghlal
11
Inzoomen op Teheran
Thomas Erdbrink is een Nederlandse journalist en tv-presentator. Hij is getrouwd met een Iraanse en woont en werkt in Teheran. Hij leidt je een dagje rond. ‘Laten we beginnen bij de Grote Bazaar in het oude zuiden van de stad. Lekker mensen kijken en misschien een souvenir kopen. Blijf wel in mijn buurt, want je verdwaalt hier zo door al die smalle straatjes en de vele mensen. Daarna gaan we dwars door de stad naar het rijkere en modernere noorden. Zo heb je meteen in je eerste, en zeker niet je laatste, file gestaan. We kunnen daar shoppen en naar Café Sam in een chic winkelcentrum. Café Sam is helemaal hip, en zit vol met jonge, stadse Teheranners aan de koffie of een smoothie, kletsend of druk aan het werk achter een laptop. Genoeg gezeten? Dan gaan we met de metro naar de moderne Tabiat brug (figuur 10), die twee parken verbindt aan weerszijden van een snelweg. Ik vind hem zelf niet zo mooi eigenlijk, jij? Je zult inmiddels wel trek hebben gekregen. Laten we wat eten bij Khoone, een restaurant naast de brug waar ze Iraans eten serveren, met yoghurt, salades en stoofpotjes. We eindigen de tour bij een groot pretpark aan de rand van de bergen. Zeker in het weekend is het hier ’s avonds gezellig druk. Het park wordt vaak het dak van Teheran genoemd omdat je er een prachtig uitzicht hebt over de stad. Groot is het, hè? In de verte zie je de Milad toren: daar kun je morgen heen voor een nog beter uitzicht.’ FIGUUR 11
inzoomen
uitzoomen
lokale schaal: regionale schaal: nationale schaal: continentale schaal: mondiale schaal:
plaats streek, provincie, landsdeel land landen, werelddeel wereld
FIGUUR 12 Schaalniveaus.
27/11/18 13:21