1.1.3 Verpleegkundige attitude bij begeleiden attitude
Goede begeleiding vereist een bepaalde verpleegkundige attitude. De attitude is de (beroeps)houding van de verpleegkundige, de manier waarop de verpleegkundige de zorgvrager tegemoet treedt. Drie belangrijke kenmerken van de verpleegkundige attitude zijn: respect jegens de zorgvrager; empathie; echtheid. Respect jegens de zorgvrager Iedereen wil gerespecteerd worden. Iedereen wil fatsoenlijk behandeld worden. Respect bestaat uit een mix van waardering, belangstelling en erkenning. Dat betekent bijvoorbeeld dat je de mening van de zorgvrager erkent, ook al ben je het niet met hem eens. Dat betekent overigens niet dat je iemand nooit mag tegenspreken. Een voorwaarde voor respect voor een ander is respect voor jezelf. Bij de begeleiding van zorgvragers moet je rekening houden met allerlei culturele verschillen. Die verschillen uiten zich in de betekenis die mensen aan gebeurtenissen of uitspraken toekennen en in waarden en normen die ze hanteren. Dat geldt voor de omgang met elke zorgvrager, maar kan in sterke mate meespelen bij de begeleiding van allochtone zorgvragers.
Voorbeeld Mevrouw Alaoui is net thuis na een buikoperatie. De wijkverpleegkundige, Hans, komt langs om de wond te verzorgen. Er ontstaat grote consternatie. Mevrouw Alaoui wil namelijk niet door een man verzorgd worden. Dat staat haar geloof niet toe. Helaas heeft de thuiszorg daar bij de intake niet naar gevraagd.
Empathie Empathie is inlevingsvermogen, het zich kunnen verplaatsen in de gevoelens of de gedachtegang van een ander. Het is prettig als anderen zich in jouw situatie kunnen verplaatsen of dat tenminste proberen, zeker als je problemen hebt of ziek bent. Empathie hebben betekent ook dat je begrip opbrengt voor de zorgvrager. Een verpleegkundige die een kind met een ernstige verstandelijke beperking verzorgt, helpt het kind als hij begrijpt dat de woedeaanvallen van het kind niet uit agressie, maar uit frustratie en angst voorkomen. Er zijn ook grenzen aan empathie. Zorg ervoor dat je je niet vereenzelvigt met de zorgvrager. Een zekere mate van afstand is nodig om professioneel te kunnen handelen. Begrip en je verplaatsen in de ander betekent bijvoorbeeld niet dat je net als de zorgvrager in zak en as gaat zitten en geen uitweg ziet. Je moet de zorgvrager ondersteunen en geen extra belasting voor hem zijn.
Thema 1
9006924442_bw.indd 13
13
18-03-10 08:33