MIXED - administratie - blok 1

ADMINISTRATIE ADMINISTRATIE Profieldeel E&O Profieldeel E&O 3/4 vmbo BB/KB/GL Naam Klas

Mixed Omslag Administratie 3-4 Keuzedeel Z&W vmbo BB-KB-GL.indd Alle pagina's

1/02/2022 13:04

ADMINISTRATIE Economie & Ondernemen

COLOFON Auteur

Over ThiemeMeulenhoff Over ThiemeMeulenhoff

Ad van Eekelen Joyce Houtepen

ThiemeMeulenhoff zich vanmediaspecialist educatieve uitgeverij tot een learningoplossingen design company.

ThiemeMeulenhoff ontwikkelt is dé educatieve en levert educatieve voor het We brengen content,Voortgezet leerontwerp en technologie samen.

Met onze groeiende expertise, ervaring Primair Onderwijs, Onderwijs, Middelbaar Beroepsonderwijs en Hoger Onderwijs.

Deze en leeroplossingen zijn we een partner voor scholen bij het vernieuwen en verbeteren van oplossingen worden ontwikkeld in nauwe samenwerking met de onderwijsmarkt en dragen bij onderwijs.

Zo kunnen we samen beter recht doentalentontwikkeling. aan de verschillen tussen lerenden en scholen aan verbeterde leeropbrengsten en individuele en ervoor zorgen dat leren steeds persoonlijker, effectiever en efficiënter wordt.

Auteur oriëntatie op het beroep RadarTalent Assessment & Ontwikkeling

Eindredactie Toos de Zeeuw

Bureauredactie Singeling Tekstproducties

ThiemeMeulenhoff haalt het beste uit élke leerling.

Samen leren vernieuwen.

Meer informatie over ThiemeMeulenhoff en een overzicht van onze educatieve oplossingen: www.thiememeulenhoff.nl www.thiememeulenhoff.nl of via de Klantenservice 033 448 36 00 ISBN 978 90 06 33193 6 Eerste druk, eerste oplage, 2016 (LRN-line) Eerste druk, eerste oplage, 2022 (LRN-line)

©ThiemeMeulenhoff, ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, Amersfoort, 2022 2016 © Alle rechten rechtenvoorbehouden. voorbehouden.Niets Nietsuituitdeze dezeuitgave uitgavemag mag worden verveelvoudigd, opgeslagen Alle worden verveelvoudigd, opgeslagen in in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, elektronisch, mechanisch, mechanisch, door doorfotokopieën, fotokopieën,opnamen, opnamen,ofofenig enigandere andere manier, zonder hetzij manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor zover zoverhet hetmaken makenvan vankopieën kopieën deze uitgave is toegestaan op grond van artikel Voor uituit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B 16B Auteurswet Besluit vanvan 23 23 augustus 1985, Stbl.Stbl.

471 en artikel 17 Auteurswet 1912, Auteurswet 1912 1912j° j°hethet Besluit augustus 1985, 471 en artikel 17 Auteurswet dient de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen Stichting 1912,men dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te aan voldoen aan ­Stichting PublicatieKBKB Hoofddorp Publicatie- en en Reproductierechten Reproductierechten Organisatie Organisatie (PRO), (PRO),Postbus Postbus3060, 3060,2130 2130 Hoofddorp (www.stichting-pro.nl). bloemlezingen, (www.stichting-pro.nl). Voor Voor het het overnemen overnemen van vangedeelte(n) gedeelte(n)uituitdeze dezeuitgave uitgavein in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te te readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever wenden.

Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën in hetin wenden. Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën onderwijs zie ­wzie ww.auteursrechtenonderwijs.nl. het onderwijs www.auteursrechtenonderwijs.nl.

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen.

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalinDegenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot gen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich de uitgever wenden. alsnog tot de uitgever wenden.

Deze uitgave is volledig CO2-neutraal geproduceerd.

Het voor deze uitgave gebruikte papier is voorzien van het FSC®-keurmerk.

Deze uitgave is volledig CO2-neutraal geproduceerd.

Dit betekent dat de bosbouw op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.

Het voor deze uitgave gebruikte papier is voorzien van het FSC® -keurmerk.

Dit betekent dat de bosbouw op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.

Colofon.indd 1

3/02/2022 10:32

WOORD VOORAF MIXED is dé methode voor leerlingen in leerjaar 3 en 4 van het beroepsgerichte vmbo.

De methode MIXED is bedoeld voor alle niveaus van het vmbo beroepsgerichte leerweg. In nauwe samenwerking met de gebruikende scholen wordt MIXED continue doorontwikkeld.

Belangrijke kenmerken van MIXED: ■ Beroepspraktijk staat centraal. Door een krachtige didactiek met realistische werkplekken en werkbedrijven bereiden de leerlingen zich goed voor op hun examen.

■ Loopbaanoriëntatie en -begeleiding zijn geïntegreerd in het lesmateriaal en is sterk gekoppeld aan de werkplek en het werkbedrijf.

■ Ieder zijn eigen MIXED. Scholen kunnen kiezen uit leerwerkboeken, een volledige digitale leeromgeving of een combinatie van beide.

■ De lesstof is gedifferentieerd op basis van de exameneisen, zodat elke leerling de lessen kan volgen op zijn eigen niveau.

■ Werkkaarten helpen de leerling stap voor stap belangrijke vaardigheden zich eigen te maken.

■ Video’s verduidelijken de theorie in realistische settings.

Leerlingen en docenten kunnen snel aan de slag dankzij de overzichtelijke opbouw: Het leerwerkboek bestaat uit acht blokken, gevolgd door de theorie en een begrippenlijst.

■ Een blok begint met een introductie en een overzicht van de inhoud en leerdoelen.

■ In een blok maakt de leerling praktijkopdrachten en theorieopdrachten.

■ Elk blok sluit af met Oriëntatie op het beroep. Deze opdrachten helpen de leerling met het kiezen van een passende vervolgopleiding.

■ Achter in het boek staat alle theorie op alfabetische volgorde.

■ Achter de theorie staat ook een uitgebreide begrippenlijst. De vetgedrukte woorden in de theorie worden hier uitgelegd.

■

Wij hebben de methode MIXED met de grootste zorg ontwikkeld. Meer informatie kunt u vinden op www.thiememeulenhoff.nl/mixed.

Hebt u vragen of suggesties? Neem dan gerust contact op met onze klantenservice via 033 448 3600.

Wij wensen u en uw leerlingen een fijne en leerzame tijd met MIXED!

De auteurs, het ontwikkelteam en de uitgever

Beste leerling, Dit boek van Mixed kun je samen met de digitale leeromgeving gebruiken in de les. Dit boek is van jou persoonlijk, dus je mag er aantekeningen in maken. Na dit schooljaar mag je het boek houden.

Dat is makkelijk als je volgend jaar iets wilt opzoeken, of iets moet leren voor een toets.

Wij wensen je veel succes en plezier met Mixed.

Team Mixed

TOELICHTING OP DE PICTOGRAMMEN Oriënteren Opdracht voor tweetal Opdracht voor drietal Groepsopdracht Computeropdracht Theorie-opdracht Rollenspel Tip Werkkaart

A Let op: opdracht voor BB of KB of KB/GL

INHOUDSOPGAVE Start Administratie Over dit blok

9

11

Blok 1 Boekhouden in het dagboek

15

Over dit blok 17 All for Animals 18 Karremans Transport 27 Oriëntatie op het beroep (LOB) 34

Blok 2 Inkoopadministratie

39

Over dit blok 41 Bringham Park 42 All for Animals 55 Oriëntatie op het beroep (LOB) 62

Blok 3 Verkoopadministratie

69

Over dit blok 71 All for Animals 72 Plons 80 Oriëntatie op het beroep (LOB) 88

Blok 4 De jaarrekening

93

Over dit blok 95 Carla’s Sieradenparty’s 96 Tuinarchitect Ton Struyken 114 Oriëntatie op het beroep (LOB) 124

Blok 5 Calculaties

127

Over dit blok 129 Garagebedrijf Van Aartsen 130 Bringham Park 151 Oriëntatie op het beroep (LOB) 161

Blok 6 Boekhouden in het grootboek

165

Over dit blok 167 De Rode Roos 168 De Pleisterplaats 177 Oriëntatie op het beroep (LOB) 182

Blok 7 Boekhouden in het grootboek 2 Over dit blok 189 De Rode Roos 190 Van Dikhout & Co 196 Oriëntatie op het beroep (LOB) 205

187

Blok 8 Financieel advies

211

Over dit blok 213 Supermarkt De Daalder 214 Administratiekantoor De Klerk 224 Oriëntatie op het beroep (LOB) 237

Theorie

243

Aflossen van schulden 245 Afschrijvingen 246 Afschrijvingsmethoden 248 Artikellijst gebruiken 251 Balans 252 Bedrijfsdoelstellingen 253 Bedrijfsfunctie en bedrijfsproces 254 Bedrijfsvergelijkingen 255 Bedrijfsvoering 256 Betalingsvoorwaarden 257 Bezittingen 259 Boekhouding 260 Boekingsstempel 262 Boekingsstukken 263 Boekingsstukken coderen 268 Break-evenpoint 270 Btw 271 Computerboekhouden 272 Consumentenprijs berekenen 273 Crediteuren 274 Dagboek 275 Debiteuren 276 Differentiële kostprijs 277 Directe en indirecte kosten 278 Duurzame productiemiddelen 279 Eigen vermogen 280 Enkelvoudige opslagmethode 281 Financiële feiten 282 Gecodeerd bankafschrift in de computer verwerken Gecodeerd bankafschrift verwerken 285 Gecodeerde boekingsstukken verwerken 286 Geld onderweg bij kasopname 289 Geld onderweg bij kasstorting 290 Grootboek 292 Indexcijfers 294 Inkoopproces 296 Innovatie 298 Integrale kostprijs berekenen 300 Jaarrekening 302 Kosten 303 Leveranciersbestand 305 Leveringsvoorwaarden 306 Nog te ontvangen goederen - KB 307

283

Omzetsnelheid en omzetduur berekenen 308 Ondernemingsplan 309 Ondernemingsvormen 310 Opbrengsten 314 Organisatieschema 315 Privéopnames en privéstortingen 316 Rente 317 Resultatenrekening 319 Retourzending verwerken 321 Rubrieken in de boekhouding 323 Te ontvangen facturen - KB 324 Verhoudingen 326 Verkooporder verwerken 327 Verkoopproces 328 Vloerproductiviteit en schaprendement 334 Vreemd vermogen 335 Werken met grafieken 336 Winst 339

Begrippenlijst

341

BLOK 1

BOEKHOUDEN IN HET DAGBOEK

OVER DIT BLOK ALL FOR ANIMALS Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht

THEORIE BIJ DIT BLOK

17 18

1 Financiële feiten 18 2 Boekingsstukken verwerken 19 3 Btw 20 4 Boekingsstukken sorteren 21 5 Verkoopboek bijwerken 21 6 Inkoopboek bijwerken 22 7 Kasboek bijwerken 23 8 Bankboek bijwerken 23 9 Betalingen en ontvangsten registreren 24 10 Boekingsstukken archiveren 24 11 Informatie zoeken in het dagboek 25 12 Controleren en opruimen 26

KARREMANS TRANSPORT Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

27

Werkvoorbereiding 27 Verkoopboek bijwerken 28 Inkoopboek bijwerken 28 Kasboek bijwerken 29 Bankboek bijwerken 29 Betalingen en ontvangsten registreren Boekingsstukken archiveren 31 Informatie zoeken in het dagboek 31 Innovatie 32 Controleren en opruimen 33

ORIËNTATIE OP HET BEROEP (LOB) Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht

23 24 25 26

34

Afkortingen vmbo, havo en mbo Leerwegen 35 Niveau mbo 35 Havo 37

34

30

Financiële feiten 282 Boekingsstukken 263 Dagboek 275 Btw 271 Innovatie 298

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

16

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

BLOK 1 BOEKHOUDEN IN HET DAGBOEK Over dit blok Inkoopfacturen, verkoopfacturen, bankafschriften en kasbewijzen komen op de administratie terecht.

Al deze documenten moeten gecontroleerd en verwerkt worden in de boekhouding. In de boekhouding worden alle financiële gegevens bijhouden. Financiële gegevens gaan over geld. Geld dat een bedrijf betaalt of ontvangt. Het is belangrijk dat je nauwkeurig, op tijd en netjes werkt. De boekhouding van een bedrijf moet altijd kloppen.

Waar werk je?

All for Animals All for Animals is een groothandel in dierenbenodigdheden. Het assortiment omvat meer dan negenduizend artikelen, zowel food als non-food. All for Animals biedt een totaalpakket voor alle dierenspeciaalzaken in Nederland.

Karremans Transport Karremans Transport is een transportbedrijf uit Mixdam. Het bedrijf is ongeveer 50 jaar actief in het internationaal transport. Karremans beschikt over een modern eigen wagenpark van 100 voertuigen. Het wagenpark bestaat uit 12 trekkers, 22 opleggers, 58 bakwagens en 8 busjes. Het bedrijf werkt alleen met vakbekwame, gediplomeerde chauffeurs.

17

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Wat leer je?

□ □ □ □

wat financiële feiten zijn boekingsstukken herkennen en ordenen het dagboek bijwerken welke innovaties er in de administratieve sector zijn

Hoe ga je het doen?

In ieder beroep is plannen een belangrijke taak. Plannen moet je leren. Je maakt nu eerst een planning voor dit blok. Bekijk wat je deze week allemaal moet doen en verdeel de opdrachten over de lesuren.

1 Open het document Planning. De planning heb je opgeslagen in de map Administratie.

2 Bekijk hoeveel tijd voor dit blok gepland is.

3 Bepaal wanneer je welke opdracht doet.

4 Vul de planning in.

5 Bewaar de planning.

6 Ben je klaar met je werk? Open dan je planning en vul in wat je hebt gedaan.

7 Bewaar de bijgewerkte planning.

All for Animals

De administratie is het financiële hart van All for Animals. Jij hebt de opleiding Financieel medewerker gevolgd. Een onderdeel van je opleiding was een stage. Toen je klaar was met je opleiding heeft All for Animals je gevraagd om er te komen werken als administratief medewerker.

Je vakantie zit erop… Overmorgen begint je nieuwe baan! Om goed van start te gaan, besluit je om snel je kennis wat op te frissen.

Opdracht 1 Financiële feiten Lees de theorie Financiële feiten.

Opdracht 1.1 Wat is een voorbeeld van een dienst?

Omcirkel het juiste antwoord. a Merel bestelt een spijkerbroek via internet. b Richard krijgt een wortelkanaalbehandeling bij de tandarts. c Solange koopt een softijsje bij de friettent.

18

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 1.2 Wat is een voorbeeld van een uitgave?

Omcirkel het juiste antwoord. a geld opzij leggen voor een machine b salaris betalen aan een medewerker c kasgeld in de kassalade

Opdracht 1.3 Welke van de volgende activiteiten leveren inkomsten op?

Omcirkel de juiste antwoorden. a b c d e f

Een warenhuis bestelt een partij zonnebrillen.

Een fotograaf maakt een portretfoto.

Een groenteboer verkoopt een tros druiven.

Een kapster knipt het haar van een klant.

De facilitaire dienst laat de vloer in de centrale hal schoonmaken.

Een inkoopmedewerker vult een bestelformulier in.

Opdracht 1.4 Noem twee redenen waarom een ondernemer een boekhouding moet bijhouden.

Opdracht 2 Boekingsstukken verwerken

Voor je aan de slag gaat bij All for Animals, oefen je nog even met de administratie van de Scootergigant.

Lees de theorie Boekingsstukken en Dagboek.

Gebruik de werkkaarten Excelwerkblad en Dagboek bijhouden.

Opdracht 2.1 ■ Maak in de map Administratie een nieuwe map. Noem de nieuwe map Blok 1 Scootergigant.

In deze map sla je alle documenten op die je in deze praktijkopdracht maakt of bewerkt.

19

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 2.2 ■ Open document Administratie Scootergigant.

■ Maak een afdruk van de boekingsstukken.

■ Sorteer de boekingsstukken op soort.

Maak aparte stapeltjes van de inkoopfacturen, de verkoopfacturen, de kasstukken en de bankstukken.

Opdracht 2.3 ■ Open Dagboek Scootergigant.

■ Pak het eerste boekingsstuk.

■ Ga naar het juiste dagboek.

In het bestand is elk tabblad een ander dagboek.

■ Verwerk het boekingsstuk in het dagboek.

■ Verwerk de andere boekingsstukken op dezelfde manier.

■ Sla het dagboek op in de map Blok 1 Scootergigant. Noem het document Dagboek Scootergigant.

Opdracht 3 Btw Lees de theorie Btw. Opdracht 3.1 Welke stelling is juist?

1 De klant betaalt uiteindelijk de btw.

2 De leverancier kan betaalde btw terugvorderen.

Omcirkel het juiste antwoord. a b c d

Stelling Stelling Stelling Stelling

1 2 1 1

is juist. is juist. en 2 zijn beide juist. en 2 zijn beide onjuist.

Opdracht 3.2 Wat betekent de afkorting btw?

Omcirkel het juiste antwoord. a belasting over de toegevoegde waarde b bedrijfsbelasting op de toegevoegde waarde c belasting op de toegevoegde winkelwaarde Opdracht 3.3 Hoe wordt btw ook wel genoemd?

Omcirkel het juiste antwoord. a bedrijfsbelasting b omzetbelasting

20

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 3.4 Kies het juiste woord: betalen aan of terugvragen aan.

Een ondernemer betaalt omzetbelasting over alle goederen en diensten die hij inkoopt.

Btw is een verbruiksbelasting. Daarom mag/moet de ondernemer de betaalde omzetbelasting de belastingdienst.

Een ondernemer is verplicht al zijn klanten omzetbelasting in rekening te brengen. Deze omzetbelasting mag/moet hij

de belastingdienst.

Opdracht 4 Boekingsstukken sorteren

Het is zo ver! Vandaag begint je nieuwe baan bij All for Animals. Je wordt ontvangen door Egbert van Beesd, het hoofd van de afdeling Administratie. Hij is blij dat je er bent!

‘Hier is jouw nieuwe werkplek’, zegt Egbert. ‘We lopen behoorlijk achter met de boekingen. Wil jij vandaag die achterstand wegwerken? Je vindt het dagboek op de computer. En hier op je bureau ligt een instructie. Ik wil aan het eind van de middag alles in het grootboek inboeken.

O ja, leg ook meteen even een nieuwe map aan voor de boekingsstukken. Succes!’

Nou, mooie klus is dat voor je eerste dag! Gelukkig heb je gisteren nog je theorie doorgenomen.

Vol goede moed duik je achter je computer.

Opdracht 4.1 Maak in de map Administratie een nieuwe map. Noem de map Blok 1 All for Animals.

In deze map sla je allle documenten op die je in deze paragraaf maakt of bewerkt.

■ Zorg voor een (multo-)map, vijf tabbladen en een perforator.

■

Opdracht 4.2 ■ Open Dagboek All for Animals.

■ Sla het dagboek op in de map Blok 1 All for Animals.

■ Open Boekingsstukken.

Maak een afdruk van alle boekingsstukken.

■ Sorteer de boekingsstukken op soort: ■ verkoopfactuur ■ inkoopfactuur ■ kasbewijs ■ bankafschrift ■ kostenfactuur ■ Sorteer elk stapeltje boekingsstukken op datum.

Leg het nieuwste boekingsstuk, met de datum die het kortst geleden is, onderop.

Opdracht 5 Verkoopboek bijwerken

Je hebt alles netjes gesorteerd. Nu ga je de dagboeken bijwerken. Je begint met het verkoopboek.

21

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Gebruik de werkkaart Dagboek bijhouden.

Open Dagboek All for Animals.

Opdracht 5.1 Boek de verkoopfacturen in het verkoopboek.

■ Pak het stapeltje verkoopfacturen.

■ Neem de bovenste verkoopfactuur voor je.

■ Ga naar het tabblad Verkoopboek in het Dagboek All for Animals.

■ Zet alle gegevens van de factuur in de juiste kolom van het verkoopboek.

■ Verwerk ook de andere verkoopfacturen in het verkoopboek.

■ Sla het dagboek op, maar sluit het nog niet (Ctrl+s).

Opdracht 5.2 Wat zijn de totaalbedragen?

Verkoopbedrag inclusief btw

Verkoopbedrag exclusief btw

Btw-bedrag

Opdracht 6 Inkoopboek bijwerken

De inkoopfacturen en kostenfacturen verwerk je in het inkoopboek.

Gebruik de werkkaart Dagboek bijhouden.

Gebruik Dagboek All for Animals.

Opdracht 6.1 Boek de inkoopfacturen in het inkoopboek.

■ Pak het stapeltje inkoopfacturen.

■ Pak ook het stapeltje kostenfacturen.

■ Neem de eerste inkoopfactuur voor je.

■ Ga naar het tabblad Inkoopboek in het Dagboek All for Animals.

■ Zet alle gegevens van de factuur in de juiste kolom van het inkoopboek.

■ Verwerk de andere inkoopfacturen op dezelfde manier.

■ Verwerk de kostenfacturen op dezelfde manier.

■ Sla het dagboek op, maar sluit het bestand nog niet (Ctrl+s).

Opdracht 6.2 Wat zijn de totaalbedragen?

Inkoopbedrag inclusief btw

22

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Inkoopbedrag exclusief btw

Btw-bedrag

Opdracht 7 Kasboek bijwerken

De kasbewijzen verwerk je in het kasboek.

Gebruik de werkkaart Dagboek bijhouden.

Gebruik Dagboek All for Animals.

Opdracht 7.1 Boek de kasbewijzen in het kasboek.

■ Pak het stapeltje kasbewijzen.

■ Neem het eerste kasbewijs voor je.

■ Ga naar het tabblad Kasboek in het Dagboek All for Animals.

■ Zet alle gegevens van het kasbewijs in de juiste kolom van het kasboek.

■ Verwerk de andere kasbewijzen op dezelfde manier.

■ Sla het dagboek op, maar sluit het bestand nog niet (Ctrl+s).

Opdracht 7.2 Wat zijn de totaalbedragen?

Bedrag inclusief btw

Bedrag exclusief btw

Btw-bedrag

Opdracht 8 Bankboek bijwerken

Tot slot verwerk je de bankafschriften in het bankboek.

Gebruik de werkkaart Dagboek bijhouden.

Gebruik Dagboek All for Animals.

Opdracht 8.1 Boek de bankafschriften in het bankboek.

■ Pak het stapeltje bankafschriften.

■ Neem het eerste bankafschrift voor je.

23

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Ga naar het tabblad Bankboek in het Dagboek All for Animals.

Zet alle gegevens van het bankafschrift in de juiste kolom van het bankboek.

Verwerk de andere bankafschriften op dezelfde manier.

Sla het dagboek op, maar sluit het bestand nog niet (Ctrl+s).

■ ■ ■ ■

Opdracht 8.2 Hoeveel is er in totaal afgeschreven van de bankrekening?

Hoeveel is er totaal bijgeschreven?

Opdracht 9 Betalingen en ontvangsten registreren

De betalingen en ontvangsten die op het bankafschrift staan, verwerk je ook in het inkoopboek en verkoopboek.

Opdracht 9.1 Ga terug naar het Dagboek All for Animals.

■ Ga in het Dagboek All for Animals naar het tabblad Verkoopboek.

■ Neem het eerste bankafschrift voor je.

■ Registreer de ontvangsten op het tabblad Verkopen op rekening door een kruisje te zetten in de kolom Betaald.

■ Registreer de betalingen op het tabblad Kosten door een vinkje te zetten in de kolom Betaald.

■ Registreer de betalingen op het tabblad Inkopen door een vinkje te zetten in de kolom Betaald.

■ Doe hetzelfde met het tweede bankafschrift.

■ Sla het dagboek op (Ctrl+s).

Opdracht 9.2 Hoeveel openstaande verkoopfacturen zijn er nog?

Omcirkel het juiste antwoord. a b c d

3 4 5 6

Opdracht 9.3 Sluit nu het Dagboek All for Animals af en bewaar het in je map Blok 1 All for Animals.

Opdracht 10 Boekingsstukken archiveren

Yes! Het is gelukt: je hebt alles verwerkt in het dagboek. Nu nog die map maken om de stapel boekingsstukken in op te bergen, zoals Egbert gevraagd had.

24

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 10.1 ■ Pak de ordner en de tabbladen.

■ Noteer op ieder tabblad één soort boekingsstukken: ■ verkoopfacturen ■ inkoopfacturen ■ kostenfacturen ■ kasbewijzen ■ bankafschriften ■ Doe de tabbladen in de ordner.

■ Maak gaatjes in de boekingsstukken met de perforator.

■ Berg de boekingsstukken op in de map, achter het juiste tabblad.

Opdracht 11 Informatie zoeken in het dagboek

Alle boekingsstukken zijn gesorteerd, geregistreerd en gearchiveerd. Je werk voor vandaag zit erop! Of toch niet? Deze klus krijgt nog een staartje. Je baas heeft een paar vragen. Daarover stuurt hij je een mailtje.

Opdracht 11.1 Lees het mailbericht van Egbert.

Van: Egbert@allforanimals.nl Verzonden: 16.03 Aan: info@allforanimals.nl Onderwerp: Vragen over administratie Beste collega, Hopelijk is het je gelukt de administratie van All for Animals op te ruimen. Als we jou niet hadden, zou het nu nog een grote puinhoop zijn! Ik ga de administratie bij onze boekhouder afleveren. Maar eerst zou ik graag een antwoord van je krijgen op de volgende vragen: ■ Wat is het totaal aan verkopen in het verkoopboek?

■ Hoeveel klanten moeten hun rekening nog betalen?

■ Wat is het totaalbedrag van de rekeningen die nog betaald moeten worden?

■ Hoeveel btw hebben we betaald?

■ Hoeveel btw moeten we van onze klanten ontvangen?

■ Wat is het totaalbedrag aan kosten?

■ Wat is er in totaal bijgeschreven en afgeschreven van de bankrekening?

Ik hoor van je!

Groeten, Egbert

■ ■ ■

Zoek in de documenten en formulieren de antwoorden op de vragen van Egbert.

Maak de berekeningen.

Schrijf je antwoorden op en vul de uitkomsten in.

25

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Wat is het totaal aan verkopen in het verkoopboek?

Hoeveel klanten moeten hun rekening nog betalen?

Wat is het totaalbedrag van de rekeningen die nog betaald moeten worden?

Hoeveel btw hebben we betaald?

Hoeveel btw moeten we van onze klanten ontvangen?

Wat is het totaalbedrag aan kosten?

Wat is er in totaal bij- en afgeschreven van de bankrekening?

In totaal is er

bijgeschreven op de bankrekening en

schreven van de bankrekening.

Opdracht 12 Controleren en opruimen

Het is tijd om te controleren of je alle opdrachten hebt gedaan.

Opdracht 12.1 ■ Controleer of je alle opdrachten hebt gemaakt.

■ Controleer of je de volgende resultaten hebt: ■ Dagboek Scootergigant ■ Dagboek All for Animals ■ Maak de vergeten opdracht(en) alsnog.

■ Ruim je werkplek op.

26

afge-

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Karremans Transport

Karremans Transport is een transportbedrijf uit Mixdam. Het bedrijf is al ongeveer vijftig jaar actief in het internationaal transport. De zaken gaan goed bij Karremans. Maar op de financiële administratie kunnen ze wel even wat hulp gebruiken. Het uitzendbureau heeft jou daarom gebeld. Behalve dat jij kennis hebt van boekhouden, spreek je ook Engels en Duits. Je gaat flink je best doen bij Karremans Transport.

Opdracht 13 Werkvoorbereiding

Het is je eerste dag bij Karremans. Marcel de Roos is je baas. Hij heeft je rondgeleid over de afdeling, zodat je de gezichten een beetje kent. Er is een achterstand in de boekingen en Marcel heeft jou gevraagd die zo gauw mogelijk weg te werken. Marcel heeft de boekingsstukken van juni in jouw postvakje gelegd om te verwerken. Tot slot vraagt hij je de boekingsstukken ook te archiveren.

Je hebt een fijne werkplek gekregen en begint vol goede moed aan de klus.

Lees de theorie Dagboek en Boekingsstukken nog eens door.

Opdracht 13.1 ■ Maak in de map Administratie een nieuwe map. Noem de map Blok 1 Karremans.

In deze map sla je alle documenten op die je in deze praktijkopdracht maakt of bewerkt.

■ Zorg voor een (multo-)map, vijf tabbladen en een perforator.

■ Schrijf op elk tabblad één van de verkoopboeken: verkoopfacturen, inkoopfacturen, kasbewijzen, bankafschriften en kostenfacturen.

Opdracht 13.2 ■ Open Dagboek Karremans Transport.

■ Sla het dagboek op in de map Blok 1 Karremans.

■ Open Boekingsstukken Karremans Transport.

Maak een afdruk van alle boekingsstukken.

■ Sorteer de boekingsstukken op soort: ■ verkoopfactuur ■ inkoopfactuur ■ kasbewijs ■ bankafschrift ■ kostenfactuur ■ Sorteer elk stapeltje boekingsstukken op datum.

Leg het nieuwste boekingsstuk, met de datum die het kortst geleden is, onderop.

27

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 14 Verkoopboek bijwerken

Je hebt de boekingsstukken gesorteerd. Nu verwerk je als eerste de verkoopfacturen in het verkoopboek van Karremans Transport.

Gebruik de werkkaart Dagboek bijhouden.

Gebruik Dagboek Karremans Transport.

Opdracht 14.1 Boek de verkoopfacturen in het verkoopboek.

■ Pak het stapeltje verkoopfacturen.

■ Neem de bovenste verkoopfactuur voor je.

■ Ga naar het tabblad Verkoopboek in het Dagboek Karremans Transport.

■ Zet alle gegevens van de factuur in de juiste kolom van het verkoopboek.

■ Verwerk ook de andere verkoopfacturen in het verkoopboek.

■ Sla het dagboek op, maar sluit het nog niet (Ctrl+s).

Opdracht 14.2 Wat zijn de totaalbedragen?

Verkoopbedrag inclusief btw

Verkoopbedrag exclusief btw

Btw-bedrag

Opdracht 15 Inkoopboek bijwerken

De inkoopfacturen en kostenfacturen verwerk je in het inkoopboek.

Gebruik de werkkaart Dagboek bijhouden.

Gebruik Dagboek Karremans Transport.

Opdracht 15.1 Boek de inkoopfacturen in het inkoopboek.

■ Pak het stapeltje inkoopfacturen.

■ Pak ook het stapeltje kostenfacturen.

■ Neem de eerste inkoopfactuur voor je.

■ Ga naar het tabblad Inkoopboek in het Dagboek Karremans Transport.

■ Zet alle gegevens van de inkoopfactuur in de juiste kolom van het inkoopboek.

■ Verwerk de andere inkoopfacturen op dezelfde manier.

■ Verwerk de kostenfacturen op dezelfde manier.

■ Sla het dagboek op, maar sluit het bestand nog niet (Ctrl+s).

28

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 15.2 Wat zijn de totaalbedragen?

Inkoopbedrag inclusief btw

Inkoopbedrag exclusief btw

Btw-bedrag

Opdracht 16 Kasboek bijwerken

De kasbewijzen verwerk je in het kasboek.

Gebruik de werkkaart Dagboek bijhouden.

Gebruik Dagboek Karremans Transport.

Opdracht 16.1 Boek de kasbewijzen in het kasboek.

■ Pak het stapeltje kasbewijzen.

■ Neem het eerste kasbewijs voor je.

■ Ga naar het tabblad Kasboek in het Dagboek Karremans Trandport.

■ Zet alle gegevens van het kasbewijs in de juiste kolom van het kasboek.

■ Verwerk de andere kasbewijzen op dezelfde manier.

■ Sla het dagboek op, maar sluit het bestand nog niet (Ctrl+s).

Opdracht 16.2 Wat zijn de totaalbedragen?

Bedrag inclusief btw

Bedrag exclusief btw

Btw-bedrag

Opdracht 17 Bankboek bijwerken

De bankafschriften verwerk je ook in het bankboek.

Gebruik de werkkaart Dagboek bijhouden.

Gebruik Dagboek Karremans Transport.

29

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 17.1 Boek de bankafschriften in het bankboek.

■ Pak het stapeltje bankafschriften.

■ Neem het eerste bankafschrift voor je.

■ Ga naar het tabblad Bankboek in het Dagboek Karremans Transport.

■ Zet alle gegevens van het bankafschrift in de juiste kolom van het bankboek.

■ Verwerk de andere bankafschriften op dezelfde manier.

■ Sla het dagboek op, maar sluit het bestand nog niet (Ctrl+s).

Opdracht 17.2 Hoeveel is er totaal afgeschreven?

Hoeveel is er totaal bijgeschreven?

Opdracht 18 Betalingen en ontvangsten registreren

De betalingen en ontvangsten die op het bankafschrift staan, verwerk je ook in het inkoopboek en verkoopboek.

Opdracht 18.1 ■ Ga terug naar het Dagboek Karremans Transport.

■ Ga in het Dagboek Karremans Transport naar het tabblad Verkoopboek.

■ Neem het eerste bankafschrift voor je.

■ Registreer de ontvangsten op het tabblad Verkopen op rekening door een kruisje te zetten in de kolom Betaald.

■ Registreer de betalingen op het tabblad Kosten door een vinkje te zetten in de kolom Betaald.

■ Registreer de betalingen op het tabblad Inkopen door een vinkje te zetten in de kolom Betaald.

■ Doe hetzelfde met het tweede bankafschrift.

■ Sla het dagboek op (Ctrl+s).

Opdracht 18.2 Hoeveel openstaande inkoopfacturen zijn er nog?

Omcirkel het juiste antwoord. a b c d

3 4 5 6

Opdracht 18.3 Sluit nu het Dagboek Karremans Transport en bewaar het in de map Blok 1 Karremans Transport.

30

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 19 Boekingsstukken archiveren

Nu moet je de boekingsstukken nog opruimen. Ze worden bewaard in het archief, zodat later alles gemakkelijk terug te vinden is.

Opdracht 19.1 ■ Pak de ordner en de tabbladen.

■ Noteer op ieder tabblad één soort boekingsstukken.

■ verkoopfacturen ■ inkoopfacturen ■ kostenfacturen ■ kasbewijzen ■ bankafschriften ■ Doe de tabbladen in de ordner.

■ Maak gaatjes in de boekingsstukken met de perforator.

■ Berg de boekingsstukken op in de map, achter het juiste tabblad.

Opdracht 20 Informatie zoeken in het dagboek

Alle boekingsstukken zijn gesorteerd, geregistreerd en gearchiveerd. Je werk zit erop! Of toch niet? Nee, er zit nog een bericht van je baas in je e-mailbox. Hij wil blijkbaar nog het een en ander van je weten. Jij doet je best om zijn vragen te beantwoorden.

Opdracht 20.1 Lees het mailbericht van Marcel.

Van: marcel.de.roos@karremans.nl Aan: nieuwe.medewerker@karremans.nl Onderwerp: Vragen over administratie Beste collega, Hopelijk is het je gelukt boekingsstukken van juni te verwerken in het dagboek. Ik boek de totalen direct in het grootboek. Super fijn dat je ons hebt geholpen!

Voordat je vertrekt, zou ik graag nog willen dat je de volgende vragen beantwoordt: ■ Welke klanten moeten hun rekening nog betalen?

■ Hoeveel facturen moeten nog betaald worden?

■ Wat is het totaalbedrag van de rekeningen die nog betaald moeten worden?

■ Hoeveel btw moeten we van onze klanten ontvangen?

■ Hoeveel is per kas uitgegeven?

■ Hoeveel is per kas ontvangen?

■ Wat is het saldo eind juni op de bankrekening?

Ik hoor van je!

Groeten, Marcel

31

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Zoek in de documenten en formulieren de antwoorden op de vragen van je baas.

Maak de berekeningen.

Schrijf je antwoorden en je berekeningen op.

■ ■ ■

Welke klanten moeten hun rekening nog betalen?

Hoeveel facturen moet Karremans Transport nog betalen?

Wat is het totaalbedrag van de inkoopfacturen die nog betaald moeten worden?

Hoeveel btw moeten we van onze klanten ontvangen?

Hoeveel heeft Karremans Transport per kas uitgegeven?

Hoeveel heeft Karremans Transport per kas ontvangen?

Wat is het saldo eind juni op de bankrekening?

Opdracht 21 Innovatie Lees de theorie Innovatie.

Opdracht 21.1 Wat is innovatie?

Opdracht 21.2 Noteer 3 vernieuwingen in de administratieve sector.

■ ■ ■

Opdracht 21.3 Omcirkel de juiste uitspraken. a b c d

32

Door innovatie kan een bedrijf goedkoper produceren.

Innovatie is alleen gericht op consumenten.

Onderhoud van een nieuwe machine vraagt om geschoold personeel.

Door automatisering wordt het werk lichter om uit te voeren.

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 21.4 Om welke innovatie gaat het in de voorbeelden hierna?

Kies uit: a automatiseren b digitaliseren c mechaniseren d telewerken e shared service center f uitbesteden

1 Myrthe scant de facturen en slaat ze op in de juiste map op de computer.

2 In het magazijn bij All for Animals worden de orders verzameld door robots.

3 Alle bedrijven in ’t Pakhuys maken gebruik van dezelfde receptioniste die ook administratieve taken heeft.

4 Carola hoeft niet meer op de kassa de prijs van ieder product aan te slaan. Ze gebruikt een scankassa.

5 Pat Computers laat de boekhouding doen door administratiekantoor de Klerk.

6 Youssef is accountmanager bij Karremans Transport. Hij werkt vanuit huis en komt 1 keer per week naar het kantoor in Mixdam.

Opdracht 22 Controleren en opruimen

Het is tijd om te controleren of je alle opdrachten hebt gedaan.

Opdracht 22.1 ■ Controleer of je alle opdrachten hebt gemaakt.

■ Controleer of je de volgende resultaten hebt: ■ Dagboek Karremans Transport ■ Maak de vergeten opdracht(en) alsnog.

■ Bewaar de resultaten in je map.

■ Ruim je werkplek op.

33

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Oriëntatie op het beroep (LOB)

Om een goede keuze te kunnen maken voor je vervolgopleiding moet je weten wat je interessant vindt en wat je goed kunt. Maar je moet ook weten welke opleidingen je kunt doen na het vmbo.

In deze opdrachten ga je je verdiepen in die opleidingsmogelijkheden. Je doet dit samen met een klasgenoot en gebruikt hierbij internet.

Opdracht 23 Afkortingen vmbo, havo en mbo Na het vmbo ben je nog niet klaar om te werken. De meeste leerlingen met een vmbo-diploma gaan naar het mbo om een vak te leren. Een klein groepje leerlingen kiest ervoor om na het vmbo door te stromen naar de havo.

Opdracht 23.1 Wat betekent de afkorting vmbo?

Opdracht 23.2 Wat betekent de afkorting mbo?

Opdracht 23.3 Wat betekent de afkorting havo?

34

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 24 Leerwegen Op het vmbo kun je kiezen uit vier verschillende leerwegen. Ook op het mbo zijn er leerwegen, maar dat zijn andere dan op het vmbo.

Opdracht 24.1 Welke vier leerwegen zijn er op het vmbo?

1 2 3 4 Welke leerweg volg jij?

Opdracht 24.2 Op het mbo zijn er twee verschillende leerwegen: beroepsopleidende leerweg (BOL) en beroepsbegeleidende leerweg (BBL).

Zoek uit wat beide leerwegen inhouden. Maak duidelijk wat het verschil is.

BOL is:

BBL is:

Opdracht 24.3 Welke leerweg op het mbo zou jij het liefst doen? Leg je antwoord uit.

Opdracht 25 Niveau mbo Het mbo heeft vier niveaus: ■ entree ■ niveau 2 ■ niveau 3 ■ niveau 4

35

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 25.1 Over al deze niveaus ga je informatie opzoeken. Infromatie over de toelating, de duur, welke opleidingen je kunt volgen en in wat voor soort bedrijf je daarmee terecht kunt komen.

Deze opdracht doe je met een klasgenoot. Vul in met wie je de opdracht doet.

Opdracht 25.2 Welk diploma heb je nodig om toegelaten te worden op de verschillende mbo-niveaus?

Kijk op www.mbostad.nl.

■

entree:

■

niveau 2:

■

niveau 3:

■

niveau 4:

Opdracht 25.3 Hoe lang duurt een mbo-opleiding op de volgende niveaus?

■

entree:

■

niveau 2:

■

niveau 3:

■

niveau 4:

Opdracht 25.4 Deze opdracht doe je weer alleen.

■ Kies een niveau waarop jij een mbo-opleiding kan en wil volgen.

■ Zoek twee opleidingen op dat niveau die je interessant lijken.

■ Bedenk voor beide opleidingen een (type) bedrijf waar je zou kunnen werken met je mbo-diploma.

Opleiding 1: Dit is niveau: Type bedrijf: Type bedrijf: Opleiding 2: Dit is niveau: Type bedrijf: Type bedrijf:

36

Administratie Blok 1 Boekhouden in het dagboek

Opdracht 26 Havo Sommige leerlingen stromen na het vmbo door naar de havo.

Opdracht 26.1 Welke leerwegen van het vmbo geven toegang tot de havo?

Omcirkel de juiste antwoorden. a b c d

BBL KBL GL TL

Opdracht 26.2 Zou jij na het vmbo kunnen doorstromen naar de havo? En wil je dat? Leg je antwoord uit.

37

ADMINISTRATIE ADMINISTRATIE Profieldeel E&O Profieldeel E&O 3/4 vmbo BB/KB/GL Naam Klas

Mixed Omslag Administratie 3-4 Keuzedeel Z&W vmbo BB-KB-GL.indd Alle pagina's

1/02/2022 13:04