MIXED - Mens & Gezondheid - blok 1

MENS EN GEZONDHEID MENS EN GEZONDHEID Profieldeel Z&W Profieldeel Z&W 3/4 vmbo BB/KB/GL Naam Klas

Mixed Omslag Mens_en_gezondheid vmbo BB-KB-GL.indd Alle pagina's

17/02/2022 10:36

MENS EN GEZONDHEID Zorg en Welzijn

COLOFON Auteur Liesbeth Urbach

Auteur oriëntatie op het beroep RadarTalent Assessment & Ontwikkeling

Eindredactie Karin Jacobs, Marjolein Oosterom, Inez Veneberg

Bureauredactie Singeling Tekstproducties

Over ThiemeMeulenhoff Over ThiemeMeulenhoff

ThiemeMeulenhoff zich vanmediaspecialist educatieve uitgeverij tot een learningoplossingen design company.

ThiemeMeulenhoff ontwikkelt is dé educatieve en levert educatieve voor het We brengen content,Voortgezet leerontwerp en technologie samen.

Met onze groeiende expertise, ervaring Primair Onderwijs, Onderwijs, Middelbaar Beroepsonderwijs en Hoger Onderwijs.

Deze en leeroplossingen zijn we een partner voor scholen bij het vernieuwen en verbeteren van oplossingen worden ontwikkeld in nauwe samenwerking met de onderwijsmarkt en dragen bij onderwijs.

Zo kunnen we samen beter recht doentalentontwikkeling. aan de verschillen tussen lerenden en scholen aan verbeterde leeropbrengsten en individuele en ervoor zorgen dat leren steeds persoonlijker, effectiever en efficiënter wordt.

ThiemeMeulenhoff haalt het beste uit élke leerling.

Samen leren vernieuwen.

Meer informatie over ThiemeMeulenhoff en een overzicht van onze educatieve oplossingen: www.thiememeulenhoff.nl www.thiememeulenhoff.nl of via de Klantenservice 033 448 36 00 ISBN 978 90 06 33169 1 Eerste druk, eerste oplage, 2016 (LRN-line) Eerste druk, eerste oplage, 2022 (LRN-line)

©ThiemeMeulenhoff, ThiemeMeulenhoff, Amersfoort, Amersfoort, 2022 2016 © Alle rechten rechtenvoorbehouden. voorbehouden.Niets Nietsuituitdeze dezeuitgave uitgavemag mag worden verveelvoudigd, opgeslagen Alle worden verveelvoudigd, opgeslagen in in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, elektronisch, mechanisch, mechanisch, door doorfotokopieën, fotokopieën,opnamen, opnamen,ofofenig enigandere andere manier, zonder hetzij manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor zover zoverhet hetmaken makenvan vankopieën kopieën deze uitgave is toegestaan op grond van artikel Voor uituit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B 16B Auteurswet Besluit vanvan 23 23 augustus 1985, Stbl.Stbl.

471 en artikel 17 Auteurswet 1912, Auteurswet 1912 1912j° j°hethet Besluit augustus 1985, 471 en artikel 17 Auteurswet dient de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen Stichting 1912,men dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te aan voldoen aan ­Stichting PublicatieKBKB Hoofddorp Publicatie- en en Reproductierechten Reproductierechten Organisatie Organisatie (PRO), (PRO),Postbus Postbus3060, 3060,2130 2130 Hoofddorp (www.stichting-pro.nl). bloemlezingen, (www.stichting-pro.nl). Voor Voor het het overnemen overnemen van vangedeelte(n) gedeelte(n)uituitdeze dezeuitgave uitgavein in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te te readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever wenden.

Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën in hetin wenden. Voor meer informatie over het gebruik van muziek, film en het maken van kopieën onderwijs zie ­wzie ww.auteursrechtenonderwijs.nl. het onderwijs www.auteursrechtenonderwijs.nl.

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen.

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalinDegenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot gen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich de uitgever wenden. alsnog tot de uitgever wenden.

Deze uitgave is volledig CO2-neutraal geproduceerd.

Het voor deze uitgave gebruikte papier is voorzien van het FSC®-keurmerk.

Deze uitgave is volledig CO2-neutraal geproduceerd.

Dit betekent dat de bosbouw op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.

Het voor deze uitgave gebruikte papier is voorzien van het FSC® -keurmerk.

Dit betekent dat de bosbouw op een verantwoorde wijze heeft plaatsgevonden.

WOORD VOORAF MIXED is dé methode voor leerlingen in leerjaar 3 en 4 van het beroepsgerichte vmbo.

De methode MIXED is bedoeld voor alle niveaus van het vmbo beroepsgerichte leerweg. In nauwe samenwerking met de gebruikende scholen wordt MIXED continue doorontwikkeld.

Belangrijke kenmerken van MIXED: ■ Beroepspraktijk staat centraal. Door een krachtige didactiek met realistische werkplekken en werkbedrijven bereiden de leerlingen zich goed voor op hun examen.

■ Loopbaanoriëntatie en -begeleiding geïntegreerd in het lesmateriaal en gekoppeld aan de werkplek en het werkbedrijf.

■ Ieder zijn eigen MIXED. Scholen kunnen kiezen uit leerwerkboeken, een volledige digitale leeromgeving of de mogelijkheid deze te combineren.

■ De lesstof is gedifferentieerd op basis van de exameneisen, zodat elke leerling de lessen kan volgen op zijn eigen niveau.

■ Werkkaarten helpen de leerling stap voor stap belangrijke vaardigheden zich eigen te maken.

■ Video's verduidelijken de theorie in realistische settings.

Leerlingen en docenten kunnen snel aan de slag dankzij de overzichtelijke opbouw.

Het leerwerkboek bestaat uit acht blokken, gevolgd door de theorie en een begrippenlijst.

■ Een blok begint met een introductie en een overzicht van de inhoud en leerdoelen.

■ In een blok maakt de leerling praktijkopdrachten en theorieopdrachten.

■ Elk blok sluit af met Oriëntatie op het beroep. Deze opdrachten helpen met het kiezen van een passende vervolgopleiding.

■ Achter in het boek staat alle theorie op alfabetische volgorde.

■ Achter de theorie staat ook een uitgebreide begrippenlijst. De vetgedrukte woorden in de theorie worden hier uitgelegd.

■

Wij hebben de methode MIXED met de grootste zorg ontwikkeld. Meer informatie kunt u vinden op www.thiememeulenhoff.nl/mixed.

Hebt u vragen of suggesties? Neem dan gerust contact op met onze klantenservice via 033 448 3600.

Wij wensen u en uw leerlingen een fijne en leerzame tijd met MIXED!

De auteurs, het ontwikkelteam en de uitgever

Beste leerling, Dit boek van Mixed kun je samen met de digitale leeromgeving gebruiken in de les. Dit boek is van jou persoonlijk, dus je mag er aantekeningen in maken. Na dit schooljaar mag je het boek houden.

Dat is makkelijk als je volgend jaar iets wilt opzoeken, of iets moet leren voor een toets.

Wij wensen je veel succes en plezier met Mixed.

Team Mixed

TOELICHTING OP DE PICTOGRAMMEN Oriënteren Computeropdracht Theorie-opdracht Rollenspel Tip Werkkaart Hulpkaart

A Let op! Opdracht voor BB of KB of KB/GL

INHOUDSOPGAVE Blok 0 Mens en gezondheid Over dit deel

9

11

Blok 1 Het kinderdagverblijf

17

Over dit blok 19 De ontwikkeling van een baby 20 Themaweek: Kiezen voor gezond! 28 Gezonde leefstijl 32 Eindopdracht 37 Oriëntatie op het beroep (LOB) 39

Blok 2 Thuiszorg

45

Over dit blok 47 Gezond eten 48 Koken voor het echtpaar De Groot 51 Voedselhygiëne 58 Maaltijdservice 59 Voedingsgewoonten 61 Eindopdracht 62 Oriëntatie op het beroep (LOB) 64

Blok 3 Jeugdzorgvoorziening

69

Over het blok 71 De Springplank gaat voor gezond 72 Invloed van media 79 Drugs, drank of toch kiezen voor gezond?

Eindopdracht 94 Oriëntatie op het beroep (LOB) 96

Blok 4 De basisschool

84

103

Over dit blok 105 Kleuter Emma heeft coeliakie 106 Druk gedrag door voeding? 109 De Oranjeschool in actie tegen overgewicht 115 De Oranjeschool trakteert! 118 Eindopdracht 121 Oriëntatie op het beroep (LOB) 122

Blok 5 Het sportcentrum

125

Over dit blok 127 Ouderen in beweging 128 The Fittest en De Korenbloem! 135 Eindopdracht 139 Oriëntatie op het beroep (LOB) 141

Blok 6 Het gezondheidscentrum

145

Over dit blok 147 Het gezondheidscentrum 148 Feest bij het gezondheidscentrum 151 Gezond gebit door gezond eten en drinken 153 Hapjes voor mensen met een voedselovergevoeligheid Diabetes 163 Eindopdracht 169 Oriëntatie op het beroep (LOB) 171

Blok 7 Verstandelijk gehandicaptenzorg Over dit blok Samen koken Gezond eten Eindopdracht Oriëntatie op

177 178 188 192 het beroep (LOB) 194

Blok 8 Het woonzorgcentrum

199

Over dit blok 201 Een gezonde maaltijd samenstellen 202 De maaltijd voorbereiden en koken 214 Biologisch eten of niet? 216 Eindopdracht 219 Oriëntatie op het beroep (LOB) 224

Theorie

227

Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL) 229 Basisregels hygiënisch werken 230 Bederf 231 Coeliakie 233 Diabetes 234 E-nummers 236 Gebit 238 Geestelijke ontwikkeling van de baby 239 Genotmiddelen 240 Gezonde leefstijl 243 HACCP 245 Invloed van welvaart op de gezondheid 248 Kamertraining 249 Keurmerken 250 Keuzes maken 251 Lichaamsenergie 253 Lichamelijke gevolgen van het ouder worden 254 Lichamelijke ontwikkeling van baby’s 256 Overgewicht bij kinderen en jongeren 257 Schijf van Vijf 259 Schriftelijk rapporteren 261 Sociale media 263 Sociale ontwikkeling van de baby 265 Soorten handicaps 266

157

175

Verstandelijk gehandicaptenzorg 268 Voeding van de oudere 269 Voedingsgewoonten 270 Voedselovergevoeligheid 273 Voedselproductie en gezondheid 275

Begrippen

277

BLOK 1

HET KINDERDAGVERBLIJF

OVER DIT BLOK

19

DE ONTWIKKELING VAN EEN BABY Opdracht de baby Opdracht baby 23 Opdracht Opdracht

20

1 De lichamelijke ontwikkeling van 21 2 De geestelijke ontwikkeling van de 3 Sociale ontwikkeling van de baby 25 4 Wat mag een baby wel en niet eten? 26

THEMAWEEK: KIEZEN VOOR GEZOND! Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht

THEORIE BIJ DIT BLOK

5 6 7 8

28

Activiteiten voor ouders en kinderen 28 Beschrijving van de activiteiten e-mailen 29 Knutselvoorbeeld maken met instructies 30 Tuinkers zaaien 31

GEZONDE LEEFSTIJL 32 Opdracht Opdracht Opdracht Opdracht

9 Reclame beoordelen 32 10 Verantwoord tussendoortje 35 11 Keurmerken 36 12 Ontwerp je eigen keurmerk 37

EINDOPDRACHT 37 Opdracht 13 Reclamefilmpje maken

37

ORIËNTATIE OP HET BEROEP (LOB)

39

Opdracht 14 Ervaring en eigenschappen 39 Opdracht 15 Dagplanning 40

Lichamelijke ontwikkeling van baby’s 256 Geestelijke ontwikkeling van de baby 239 Sociale ontwikkeling van de baby 265 Keurmerken 250

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

18

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

BLOK 1 HET KINDERDAGVERBLIJF Over dit blok Deze week staat in het thema van gezonde voeding. Het blijkt dat steeds meer kinderen thuis niet ontbijten en onvoldoende verse groenten en vitamines binnen krijgen. Het ongezonde voedingspatroon zorgt ervoor dat kinderen steeds vaker last hebben van overgewicht. Vanuit de overheid is hiervoor steeds meer aandacht.

Waarom is gezonde voeding zo belangrijk voor opgroeiende kinderen? En hoe kun je ouders hiervan bewust maken? Dit zijn de twee belangrijkste vragen waar jij in dit blok mee aan de slag gaat.

19

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Waar werk je?

Kinderdagverblijf ‘De Regenboog’ Je loopt stage bij kinderdagverblijf De Regenboog. De dagopvanglocatie bestaat uit drie groepen: Rood, Geel en Blauw. De groepen Rood en Geel zijn verticale groepen van maximaal 15 kinderen in de leeftijd van 6 weken tot 25 maanden. De leeftijd van de kinderen in de peutergroep Blauw is vanaf 25 maanden tot 3 jaar. Er zitten maximaal 16 kinderen in deze groep.

Kinderdagverblijf De Regenboog heeft naast de dagopvang ook één locatie voor buitenschoolse opvang, De Vlinderboom, voor kinderen in de leeftijd van 4 tot 13 jaar.

Je loopt stage bij Marieke, zij is leidster bij de groep Rood. Zij verzorgt en begeleidt de baby’s en de peuters op deze groep. Jaap is coördinator van het kinderdagverblijf. Hij is het aanspreekpunt voor de planning en organisatie.

Wat leer je?

□ □ □ □ □ □ □

hoe baby's zich lichamelijk, geestelijk en sociaal ontwikkelen; een voedingswijzer gebruiken; wat keurmerken zijn; hoe reclame van invloed kan zijn op onze gezondheid; informatie zoeken en geven over gezonde voeding; ondersteunen bij activiteiten op het gebied van gezondheid; de invloed van media op leefstijl beschrijven en herkennen.

Hoe ga je het doen?

Plannen is belangrijk voor je beroep en voor je studie. Aan het begin van elk blok maak je een planning voor de rest van de week. Bekijk wat je deze week allemaal moet doen en verdeel de opdrachten over de lesuren.

1 Open het document Planning.

2 Bekijk hoeveel tijd voor de opdrachten gepland is.

3 Vul in wanneer je welke opdracht doet.

4 Bewaar de planning in je portfolio.

5 Ga je aan Mixed werken? Bekijk dan telkens eerst je planning.

6 Ben je klaar met je werk? Open dan je planning en vul in wat je hebt gedaan.

De ontwikkeling van een baby Een kinderdagverblijf is een organisatie die kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar overdag opvangt. Deze kinderen zijn nog te jong om naar school te gaan. Omdat de ouders of verzorgers overdag moeten werken, is er opvang nodig voor deze jonge kinderen.

Werken in de kinderopvang betekent dat je kennis hebt van de ontwikkeling van het kind. De ouders gaan ervan uit dat jij weet wat goed is voor hun kind. De activiteiten die aangeboden worden in het kinderdagverblijf, moeten goed aansluiten bij de ontwikkeling van het kind. Deze ontwikkeling gaat bij kleine kinderen erg snel.

20

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 1 De lichamelijke ontwikkeling van de baby

Het zorgen voor een baby is een grote verantwoordelijkheid. Als je met baby’s wilt werken in de kinderopvang, moet je ervoor zorgen dat je voldoende weet over hun verzorging en ontwikkeling. Je gaat je daarom eerst verdiepen in de verschillende kanten van de ontwikkeling van baby’s.

Opdracht 1.1 Lees de theorie Lichamelijke ontwikkeling van baby’s.

Welke soort motoriek stimuleert deze activiteit?

a Alleen de fijne motoriek. b Alleen de grove motoriek. c Beide.

21

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 1.2

a Alleen de fijne motoriek. b Alleen de grove motoriek. c Beide.

Opdracht 1.3

a Alleen de fijne motoriek. b Alleen de grove motoriek. c Beide.

22

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 1.4

a Alleen de fijne motoriek. b Alleen de grove motoriek. c Beide.

Opdracht 1.5

a Alleen de fijne motoriek. b Alleen de grove motoriek. c Beide.

Opdracht 2 De geestelijke ontwikkeling van de baby De kinderen in de groep ontwikkelen zich niet alleen lichamelijk, ze gaan ook steeds meer van hun omgeving leren. De hersenen en het gevoelsleven van de kinderen ontwikkelen zich ook. Dit noemen we de geestelijke ontwikkeling van het kind. Ze leren brabbelen en de eerste woordjes worden uitgesproken. De kinderen gaan steeds meer met hun omgeving communiceren.

23

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 2.1 Lees de theorie Geestelijke ontwikkeling van de baby.

De taalontwikkeling verloopt in een bepaalde volgorde. Zet de woorden in de juiste volgorde: a imiteren b volledige zinnen maken c éénwoord-zinnen maken d brabbelen e huilen 1 2 3 4 5

Opdracht 2.2 Waarom is taal zo belangrijk voor de ontwikkeling van het kind?

Opdracht 2.3 Wat kun jij doen om de taalontwikkeling van de kinderen bij het kinderdagverblijf te stimuleren?

24

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 3 Sociale ontwikkeling van de baby De baby groeit en leert praten. Hij kan steeds meer duidelijk maken aan zijn omgeving. Hierdoor leert het kind om met anderen om te gaan. Dit noemen we de sociale ontwikkeling van de baby. De sociale ontwikkeling gaat net als de taalontwikkeling in verschillende fases (stapjes).

Opdracht 3.1 Lees de theorie Sociale ontwikkeling van de baby.

Geef aan in welke volgorde de sociale ontwikkeling van de baby verloopt. a Baby wordt eenkennig. b Baby’s eerste lachje. c Baby knuffelen en aandacht geven. d Baby krijgt meer oog voor anderen.

1 2 3 4

Opdracht 3.2 ‘De lichamelijk, geestelijke en sociale ontwikkeling van kinderen beïnvloeden elkaar.’

Leg uit wat er met deze uitspraak wordt bedoeld.

25

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 4 Wat mag een baby wel en niet eten?

Voor de groei en ontwikkeling van het kind is het belangrijk dat het de juiste voeding krijgt. In het kinderdagverblijf wordt hier veel aandacht aan besteed. De kinderen krijgen voldoende fruit en afwisselend eten. Daarnaast worden de kinderen gestimuleerd om voldoende te bewegen.

Maar bij sommige kinderen gaat het er thuis niet zo aan toe. Deze kinderen krijgen te weinig gezonde voeding en worden weinig uitgedaagd om in beweging te komen. Ze lopen kans om gezondheidsproblemen en overgewicht te krijgen.

Opdracht 4.1 Het voedingscentrum heeft een overzicht gemaakt van wat een baby wel en niet mag eten. Bekijk het overzicht.

Voedingswijzer baby's GEEF NIET

GEEF NIET TE VEEL

VLEES, VIS, SCHAAL- EN SCHELPDIEREN EN EIEREN Rauw vlees* en producten van rauw vlees, zoals filet x américain, ossenworst, carpaccio of niet-doorbakken tartaar.

Rauwe schaal- en schelpdieren*. Rauwe of voorver- x pakte gerookte vis*.

Rauwe eieren* en producten met rauwe eieren, zoals x zelfgemaakte mayonaise of tiramisu (uit de supermarkt zijn deze producten wel veilig).

Lever.

x

BROODBELEG EN HONING Leversmeerworst of leverpaté.

Niet meer dan 1 á 2 boterhammen per week.**

Gewone smeerkaas.

Niet meer dan 1 á 2 boterhammen per week.**

Honing.

26

x

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

GEEF NIET

GEEF NIET TE VEEL

MELK EN MELKPRODUCTEN Gewone melk.

x

Chocolademelk en zuiveldranken met een zoete

x

smaak, zoals Fristi en Yoki.

Magere of halfvolle yoghurt.

x

Vanaf 8 maanden kan een beetje als toetje wel, zolang borstvoeding of opvolgmelk maar de grootste melkbron blijft.

DRINKEN Alle zoete dranken, zoals sap, diksap, aanmaakli-

Je kind heeft dit niet nodig. Wan-

monade en (light) frisdrank.

neer je kind vanaf 8 maanden uit een beker gaat drinken kun je bij uitzondering wat verdund vruchtensap of groentesap geven.

ZOUT Toegevoegd zout.

x

Kant-en-klaarmaaltijden met toegevoegd zout.

x

* De producten met een * kun je wel eten als je ze goed verhit. ** Kinderen tot 8 maanden geef je alleen kleine stukjes brood en geen hele boterham. www.voedingscentrum.nl

Opdracht 4.2 Geef nu per kind aan of het dit eten of drinken mag hebben. Zoek de antwoorden op in de voedingswijzer.

Jan (3 maanden) krijgt een flesje gewone melk. a Ja. b Nee. Opdracht 4.3 Ibrahim (11 maanden) krijgt een pakje chocolademelk. a Ja. b Nee. Opdracht 4.4 Sara (7 maanden) eet 1 boterham met smeerworst per week. a Ja. b Nee. Opdracht 4.5 Mohammed (9 maanden) krijgt verdund vruchtensap. a Ja. b Nee.

27

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 4.6 Isa (6 maanden) krijgt een toetje. a Ja. b Nee.

Themaweek: Kiezen voor gezond!

Bij het kinderdagverblijf groeit het aantal kinderen met overgewicht en een ongezonde leefstijl.

Volgens Jaap wordt dat een steeds groter probleem. Uit onderzoek is gebleken dat 93% van de kinderen te weinig groenten eet en 85% te weinig beweegt.

Het kinderdagverblijf organiseert ieder seizoen een themaweek. In deze week worden er verschillende activiteiten rondom een thema georganiseerd door de groepsleiding voor de kinderen en hun ouders/verzorgers op het kinderdagverblijf en voor de kinderen bij de buitenschoolse opvang.

Samen met de leiding is er besloten om ouders en ook kinderen meer bewust te maken van het belang van gezonde voeding en een gezonde leefstijl. De jaarlijkse themaweek wordt hiervoor gebruikt. Voor deze organisatie is er een werkgroepje gemaakt. Marieke en Jaap zitten beide in de werkgroep. Van jou wordt verwacht dat je ook gaat meedraaien.

De eerste uitnodiging voor een overlegmoment is al verzonden aan alle begeleiders en stagiair(e)s.

Opdracht 5 Activiteiten voor ouders en kinderen

Jij hebt een e-mail van Jaap ontvangen voor de eerste vergadering van de themaweekcommissie.

Opdracht 5.1 Lees de e-mail van Jaap.

28

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Jaap vraagt jou om na te denken over de invulling van de themaweek. De activiteiten worden georganiseerd voor verschillende doelgroepen: voor ouders en voor kinderen.

Op welke wijze zou je het thema ‘Kiezen voor gezond’ onder de aandacht kunnen brengen van de ouders? Bedenk twee verschillende activiteiten.

Opdracht 5.2 Welke drie activiteiten kun jij bedenken voor kinderen van 2 en 3 jaar rond het thema ‘Kiezen voor gezond’? Zorg ervoor dat er ook één knutselwerkje bij zit.

Opdracht 6 Beschrijving van de activiteiten e-mailen

Je hebt nu al heel concrete ideeën. Jij stuurt Jaap alvast een overzicht van de activiteiten voor de doelgroep: ouders en kinderen in de leeftijd van 2 en 3 jaar.

Opdracht 6.1 ■ Schrijf een e-mailbericht waarin jij jouw ideeën kort beschrijft.

■ Geef per activiteit aan waarom je deze geschikt vindt voor de doelgroep.

■ Werk je e-mail uit op de computer.

Bewaar het resultaat in je portfolio.

29

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 7 Knutselvoorbeeld maken met instructies

In je e-mail naar Jaap heb je een voorstel gedaan voor een knutselopdracht. Je gaat nu een voorbeeld maken van het knutselwerk, zodat je dit kunt laten zien tijdens de vergadering.

Opdracht 7.1 Maak een voorbeeld van het knutselwerk.

■ Kies uit de activiteiten die je hebt bedacht een leuke knutselactiviteit.

■ Bedenk eerst hoe je het precies gaat aanpakken. Schrijf in korte stappen op wat je gaat doen.

■ Verzamel de benodigdheden om het werkje te kunnen knutselen.

■ Maak een voorbeeldwerkje en volg daarbij de stappen die je had opgeschreven.

■ Tijdens het knutselen kun je je stappenplan aanpassen, als blijkt dat het nog niet helemaal klopt.

Maak aantekeningen in je stappenplan.

■ Maak van je stappenplan (met aantekeningen) een korte instructie voor het maken van het werkje voor de leiding.

Zorg ervoor dat je instructie duidelijk is, zodat de leiding dit knutselwerk gemakkelijk kan uitvoeren met de kinderen.

■ Maak een foto van je product.

Bewaar de foto samen met de instructie in je portfolio.

30

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 8 Tuinkers zaaien

Tijdens de vergadering zijn alle ideeën voor activiteiten voor de themaweek besproken. Marieke had het idee om tuinkers met de kinderen te laten zaaien in een eigen bakje. Zo maken ze kennis met het groeiproces van een plantje. En het plantje is nog eetbaar ook. Een leuk idee! Marieke vraagt jou om deze activiteit voor te bereiden.

Opdracht 8.1 Zoek op internet naar ideeën voor het zaaien van zaadjes in de klas. Zoek met de woorden: zaadjes in de klas.

Bedenk zelf een leuke activiteit met het zaaien van zaadjes, die geschikt is voor kinderen van 3 tot 4 jaar. Je kunt bijvoorbeeld tuinkers laten groeien in een eierschaal, of je laat kinderen een bakje schilderen en daarna zaai je de zaadjes in dit bakje.

Wat heb je bedacht?

Opdracht 8.2 Marieke vindt het handig als jij eerst deze activiteit voorbereidt, zodat je goed weet wat je moet doen en hoe lang het zal duren.

Je kunt deze opdracht alleen doen of samen met een klasgenoot.

■ Bespreek met de docent hoe je aan tuinkerszaadjes komt.

Je kunt het beste tuinkers gebruiken, omdat dit zeer snel groeit.

■ Maak eerst op de computer een stappenplan voor deze knutselactiviteit met tuinkers.

In je stappenplan staat wat je nodig hebt voor de activiteit. Daarna schrijf je in korte stappen op hoe de activiteit moet worden uitgevoerd.

31

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Op de achterkant van het pakje met zaadjes staat meestal beschreven hoe je zaadjes moet laten ontkiemen. Zo niet, zoek het op internet op. Gebruik deze informatie voor je stappenplan.

Print je stappenplan.

Voer de activiteit uit volgens het stappenplan.

Check tijdens het uitvoeren of je stappenplan klopt. Zo niet, maak dan aantekeningen voor verbetering.

Maak iedere dag een foto van het groeiproces van de zaadjes.

Maak een foto van het eindresultaat.

■

■ ■ ■

■ ■

Bewaar het stappenplan en de foto in je portfolio.

Gezonde leefstijl

Op televisie en in de media wordt gezond eten steeds meer gepromoot. Ouders en opvoeders zouden bewuster voor gezonde voeding moeten kiezen en voor meer bewegen. Toch is dit niet zo eenvoudig. Kinderen houden van zoetigheid en deze producten worden heel aantrekkelijk verpakt. En dan heb je nog reclame. Hoe kun je kinderen daartegen beschermen?

Opdracht 9 Reclame beoordelen Fabrikanten maken veel reclame voor producten voor kinderen. Waarom zouden fabrikanten dit zo graag doen? Verleidt reclame kinderen om te snoepen?

32

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 9.1 Lees de tekst.

De invloed van reclame op snoepen Utrecht - We worden dagelijks overspoeld door reclames voor snacks en snoep. Hebben deze reclames ook echt effect? Gaan kinderen meer snoepen door de reclames? De Universiteit van Utrecht onderzocht het.

Slimme trucjes Reclamebureaus pakken dat natuurlijk slim aan.

Voor een snoepje dat speciaal voor kinderen is bedoeld, wordt bijvoorbeeld een bekende persoon gebruikt die kinderen goed kennen en leuk vinden, iemand uit een kinderserie op tv of een bekende voetballer. Ook maken reclamebureaus en supermarkten slim gebruik van spaaracties. Het kan dan echt een rage worden om bijvoorbeeld stickers of kaartjes te verzamelen. Maar dan moet je natuurlijk wel die producten kopen…

Verleiding Voor kinderen is het best moeilijk om zulke verleidingen te weerstaan. Al je vriendjes verzamelen bijvoorbeeld plaatjes en dan wil jij natuurlijk ook graag meedoen. Of het is heel verleidelijk om een bepaald snoepje te kopen, omdat het er zo leuk Snoep je nu omdat je het zo lekker vindt, of omdat uitziet en het zo lekker lijkt door de reclame. de reclame je heeft aangezet om te snoepen? Eigenlijk Kinderen gaan er dan soms ook om zeuren bij hun is het van allebei een beetje, zo bleek uit het onder- ouders. zoek. Snoep of chips die je niet lekker vindt, ga je heus niet eten door reclames. En eten dat je toch al Ongezond lekker vond, ga je niet ineens lekkerder vinden. Maar Uiteindelijk gaan kinderen zo dus meer chips en snoepjes eten en dat is natuurlijk erg ongezond. De reclames kunnen er wel voor zorgen dat je een beoverheid heeft daarom verboden om zulke reclames paalde snack of een bepaald snoepje bijvoorbeeld heel hip gaat vinden en dat je het weleens zou willen overdag, als juist veel kinderen tv kijken, uit te zenden. uitproberen.

Gebaseerd op CIM Multimedia Jeugdlab Universiteitsmuseum en onderzoek Universiteit van Utrecht, afdeling Klinische en Gezondheidspsychologie, 2010

Op welke manier verleiden fabrikanten de kinderen en hun ouders om hun product te kopen?

Welke regel heeft de regering bedacht om er voor te zorgen dat fabrikanten kinderen niet kunnen beïnvloeden?

Opdracht 9.2 Op YouTube staan veel verschillende reclamefilms.

33

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Zoek drie reclames van fabrikanten die reclame maken voor ongezonde snacks of snoepgoed. Zoek bijvoorbeeld met de woorden: reclame chips.

Geef een korte beschrijving van het product en op welke manier de fabrikant zijn product wil verkopen.

Reclame 1:

Reclame 2:

Reclame 3:

Opdracht 9.3 Welke reclame vind jij het leukst, en waarom?

Opdracht 9.4 Is er een product bij dat jij wel zou willen kopen nadat je de reclame hebt gezien? Beschrijf ook waarom je dit product wel zou willen kopen.

34

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 10 Verantwoord tussendoortje

Het kinderdagverblijf moet natuurlijk het goede voorbeeld geven. Iedere ochtend en middag krijgen de kinderen een verantwoord tussendoortje. Dit kan een stuk fruit zijn, een rijstwafel, of wat zuivel. De leiding probeert dit zo veel mogelijk af te wisselen.

Opdracht 10.1 Zoek op internet een recept voor een fruithapje of verantwoord tussendoortje voor een kind van 9 maanden.

Waarom is het fruithapje/tussendoortje geschikt voor een kind van 9 maanden?

Opdracht 10.2 Waarom is het volgens jou een verantwoord tussendoortje?

Opdracht 10.3 Werk bij deze opdracht samen met een klasgenoot.

Jullie bedenken samen vijf verschillende gezonde tussendoortjes die geschikt zijn voor kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 3 jaar.

1 2 3 4 5 Opdracht 10.4 Kies nu één van de vijf gezonde tussendoortjes die je hebt bedacht. Je gaat dit klaarmaken.

35

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Bespreek met je docent hoeveel en wanneer je dit gaat klaarmaken.

Maak een boodschappenlijstje voor het juiste aantal personen.

Kijk welke ingrediënten op voorraad zijn.

Haal eventueel de overige boodschappen.

Bereid het tussendoortje volgens het recept.

Maak een foto van het eindresultaat.

Eet de snack zelf op en laat, als je genoeg hebt, de snack ook aan wat klasgenoten proeven.

Doe de afwas en maak je keuken schoon.

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

Bewaar het recept en de foto in je portfolio.

Opdracht 10.5 Bespreek met je klasgenoot wat jullie van de gezonde snack vonden.

Wat was er gezond aan dit tussendoortje?

Vond je het lekker?

Zou jij dit zelf vaker als tussendoortje willen eten? Waarom wel of niet?

Opdracht 11 Keurmerken

Consumenten worden door de fabrikanten van producten geholpen bij het kiezen van gezonde voeding. Als je boodschappen gaat doen, kun je op de verpakking van producten zien of een product een keurmerk heeft. Een keurmerk helpt bij het kiezen voor gezonde en duurzame producten.

Keurmerken zijn te herkennen aan een logo op de verpakking.

Lees de theorie Keurmerken.

36

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 11.1 Wat is een keurmerk? a b c d

Een Een Een Een

logo logo logo logo

dat dat dat dat

aangeeft aangeeft aangeeft aangeeft

dat dat dat dat

dit dit dit dit

het beste product is om te kopen. product aan bepaalde kwaliteitseisen voldoet. product het gezondst is. product het goedkoopst is.

Opdracht 11.2 ■ Zoek zo veel mogelijk logo’s op van keurmerken voor voedsel.

■ Maak op de computer een overzicht van de keurmerken. In het overzicht zet je de gevonden logo's met een korte uitleg over wat dit voor keurmerk is.

Opdracht 11.3 - KBA In het keurmerkenoverzicht voeg je per keurmerk een voorbeeld toe van een product dat het keurmerk mag dragen.

Opdracht 11.4 - KBA Als je biologisch wilt gaan koken, welk keurmerk zou je dan zoeken op de verpakking?

Zoek het op internet op.

Opdracht 12 Ontwerp je eigen keurmerk

De directie en het personeel van Kinderdagverblijf De Regenboog wil graag aan ouders en ook naar de buitenwereld laten zien dat zij heel bewust met voeding omgaan. Nu kwam het idee om zelf een soort keurmerk te ontwerpen voor het kinderdagverblijf. Een soort ‘Kies bewust’-logo.

Opdracht 12.1 ■ Ontwerp voor kinderdagverblijf De Regenboog een keurmerk/logo waarin duidelijk naar voren komt dat zij bewust kiezen voor gezonde voeding.

■ Bedenk welke kleuren en figuurtjes hier bij passen.

■ Werk dit uit op de computer of ontwerp het op papier.

Bewaar het resultaat in je portfolio.

Eindopdracht Opdracht 13 Reclamefilmpje maken

Marieke gaat samen met Jaap een workshop organiseren tijdens de themaweek voor ouders en verzorgers. Deze workshop gaat over hoe belangrijk gezonde voeding is voor de ontwikkeling van het kind. Om de ouders enthousiast te maken om vaker voor gezond te kiezen willen Marieke en Jaap graag een leuk filmpje laten zien tijdens de workshop. Jaap vraagt jou om dit filmpje te maken.

37

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 13.1 Werk samen met twee of drie klasgenoten.

■ Bedenk samen met je groep een verantwoord tussendoortje.

■ Bedenk hoe je voor dit tussendoortje een eenvoudig, maar leuk reclamefilmpje zou kunnen maken.

■ Het moet door dit filmpje aantrekkelijk worden voor ouders en kinderen om voor een gezond tussendoortje te kiezen.

■ Verdeel de rollen. Eén van jullie zal in elk geval gaan filmen.

■ Verzamel de benodigdheden voor het filmen.

■ Maak het filmpje met je telefoon, een tablet of met een camera van school.

■ Het filmpje mag maximaal 3 minuten duren.

■ Oefen eerst samen voordat je gaat filmen, zodat je zo min mogelijk hoeft te knippen en te monteren.

■ Maak je film.

Opdracht 13.2 Bekijk samen het resultaat. Overleg met je docent hoe je het filmpje aan de klas of groep gaat presenteren.

Na afloop evalueren jullie met behulp van het formulier.

Onvoldoende In het filmpje wordt duidelijk om welk product het gaat.

In het filmpje wordt duidelijk dat het om een gezond tussendoortje gaat.

Er zit een duidelijke verhaallijn in het filmpje.

Het filmpje duurt niet langer dan 3 minuten.

De muziek ondersteunt de boodschap.

De gesproken teksten zijn duidelijk verstaanbaar.

Het filmpje is op een creatieve wijze gemonteerd.

Het filmpje kan gebruikt worden voor de workshop.

Feedback van de groepsgenoten.

Feedback van de docent.

38

Voldoende

Goed

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Oriëntatie op het beroep (LOB) Vaak moet je voor je werk een goede planning kunnen maken. Ook bij een kinderdagverblijf is het maken van een planning belangrijk. Dit ga je oefenen in deze opdracht. Ook ga je bedenken welke eigenschappen iemand moet hebben die werkt met kinderen.

Opdracht 14 Ervaring en eigenschappen Opdracht 14.1 Welke ervaring heb jij in het omgaan met kinderen? Denk aan oppaskinderen, familie, buurkinderen, enzovoort.

Opdracht 14.2 Wat vind jij leuk aan het omgaan met kinderen?

Opdracht 14.3 Wat vind jij minder leuk aan het omgaan met kinderen?

Opdracht 14.4 Je ziet allerlei eigenschappen.

Kleur de 3 eigenschappen of talenten die jou het belangrijkst lijken in het werken met kinderen. creatief

stressbestendig

serieus

doorzettingsvermogen

behulpzaam

vrolijk

humor

vriendelijk

handig

nauwkeurig

zelfverzekerd

flexibel

energiek

zelfstandig

lef

sociaal

kalm

bescheiden

geduldig

leidinggevend

direct

39

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Of bedenk zelf eigenschappen.

Opdracht 14.5 Waarom lijken deze eigenschappen jou belangrijk in het werken met kinderen?

Opdracht 14.6 Welke van jouw talenten of eigenschappen kun je goed gebruiken in het werken met kinderen? Leg uit waarom.

Opdracht 14.7 Wat zou jij nog kunnen of willen leren als jij later met kinderen zou gaan werken?

Opdracht 15 Dagplanning Wat doet een pedagogisch medewerker op een kinderdagverblijf allemaal?

Bedenk 10 werkzaamheden. De eerste is al ingevuld.

1 Kinderen eten geven 2 3 4 5 6 7 8

40

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

9 10 Opdracht 15.1 Werk samen met twee of drie klasgenoten.

Maak een dagplanning van een pedagogisch medewerker op een kinderdagverblijf die op een peuter/ dreumesgroep werkt.

Welke werkzaamheden heeft hij/zij? Op welke tijden? Hoe ziet een dag als pedagogisch medewerker op een kinderdagverblijf eruit?

Bedenk samen hoe je aan bruikbare informatie kunt komen; bijvoorbeeld via het internet. Misschien ken je iemand uit je omgeving die er werkt?

Gebruik de voorbeeldtabel hieronder en maak je eigen planning in een tabel op de computer.

Voorbeeld Dagplanning 7.00 – 9.00 uur

ouders en kinderen opvangen, kinderen die al

9.00 uur

opening van de dag met een welkom-liedje, namen

gebracht zijn laten spelen controleren 9.15 uur

Opdracht 15.2 Neem contact op met een kinderdagverblijf in de buurt of via een bekende die werkt op een kinderdagverblijf. Leg uit dat je met een schoolopdracht over beroepen bezig bent. Vraag of jullie voor deze opdracht de dagplanning mogen bekijken.

Je kunt dit regelen via de e-mail, telefoon of social media. Maar het is natuurlijk nog leuker om een afspraak te maken om even langs te gaan, dan kun je zelf een kijkje nemen op het kinderdagverblijf!

Overleg met je docent welke mogelijkheden er zijn.

Vraag aan de pedagogisch medewerker (of docent) of hij/zij commentaar wil geven op jullie dagplanning. Zou jullie dagplanning in het echt kunnen kloppen? Zijn jullie nog belangrijke werkzaamheden vergeten?

Geef hieronder een samenvatting van de reactie van de pedagogisch medewerker (of docent) op jullie dagplanning.

41

Mens en gezondheid Blok 1 Het kinderdagverblijf

Opdracht 15.3 Hoe lijkt het jou om te werken in een kinderdagverblijf? Passen jouw eigenschappen, talenten en interesses bij de werkzaamheden uit de door jullie gemaakte dagplanning? Waarom wel of niet?

Opdracht 15.4 Stel je voor: je hebt een sollicitatiegesprek bij een kinderdagverblijf als pedagogisch medewerker. Er wordt gevraagd waarom ze nou juist voor jou moeten kiezen. Wat zou jij antwoorden?

42

MENS EN GEZONDHEID MENS EN GEZONDHEID Profieldeel Z&W Profieldeel Z&W 3/4 vmbo BB/KB/GL Naam Klas

Mixed Omslag Mens_en_gezondheid vmbo BB-KB-GL.indd Alle pagina's

17/02/2022 10:36