



4 Van stoppen tot uitbreiden: drie visies op de toekomst van de Europese veehouderij
Dr. Jessika van Leeuwen - Europarlementariër voor de BoerBurgerBeweging (BBB)
Frank Mandersloot - Kalverhouderij Mandersloot
Dorin Crizbasan - Doripesco
8 Het verloop van de biggenprijs
2019 - 2025
De cijfers 10
De rol van de varkenshandelaar
Pim & Dirk Govers
12 Economische effecten dierziekten
Lianne van Dongen
Stefan Merlini
14 VAEX is lokaal aanwezig
16 Ons commerciële team
20
Wij stellen voor: Zoran
22 Over de landbouwsector in Wit-Rusland
Maksemmilk
24 Korte artikelen
24 Terug naar toen met
Willy Thijs
26
De veelzijdigheid van de speenbig
Spanje - Italië - Kroatië - Servië - Duitsland
Dit is een uitgave van: VAEX THE LIVESTOCK TRADERS
Heijtmorgen 19, 5375 AL Reek, Nederland, T: 0031-486472250
E: info@vaex.nl, www.vaex.nl ©2025 VAEX The Livestock Traders
‘Leren
De agrarische sector kenmerkt zich door doorzettingsvermogen, flexibiliteit en het vermogen om vooruit te blijven kijken, ook in uitdagende tijden. Dit magazine belicht hoe deze boerenmentaliteit ons drijft, inspireert en verbindt. Vanuit VAEX delen we verhalen die de kern raken van wie wij zijn: een bedrijf dat altijd verder wil, altijd vooruit.
In deze editie wordt ingezoomd op de uitdagingen en kansen in de veehouderij, zowel nationaal als internationaal. We spreken met Jessika van Leeuwen, Europarlementariër voor de BBB, over de impact van Europese regelgeving en de cruciale rol van innovatie in de landbouw. Daarnaast lees je hoe familie Mandersloot na meer dan honderd jaar een nieuwe koers heeft gekozen, en hoe in Roemenië wordt gebouwd aan duurzame varkenshouderij.
Ook de eigen organisatie komt aan bod. Maak kennis met ons commerciële team, dat met kennis van de markt en een sterk internationaal netwerk de juiste handelspartners samenbrengt. Daarnaast laten we zien hoe VAEX zijn netwerk uitbreidt in Servië en hoe we blijven investeren in kwaliteit, zoals bij de renovatie van ruststal Anhoka in Hongarije.
De artikelen in dit magazine laten zien hoe de sector voor grote veranderingen staat, maar ook hoe de kernwaarden van hard werken, innovatie en samenwerking ons sterker maken. Samen leren we van het verleden en bouwen we aan een toekomst waarin veehouders, handelaren en transporteurs de ruimte krijgen om te groeien.
Met trots presenteert VAEX deze nieuwe editie, waarin verhalen centraal staan die niet alleen ons bedrijf, maar de gehele sector typeren.
Dirk Govers, ceo
Als nieuw gekozen Europarlementariër voor de BoerBurgerBeweging (BBB) brengt Jessika van Leeuwen niet alleen een frisse blik naar Brussel, maar ook een diepe worteling in de agrarische sector. Met een achtergrond in dierwetenschappen, een promotieonderzoek in vruchtbaarheid bij zeugen en jarenlange ervaring in de varkensindustrie, weet ze als geen ander hoe boeren denken én wat zij nodig hebben. “Boeren verdienen niet alleen waardering, maar ook eerlijkere regels,” stelt Van Leeuwen.
Naam: Jessika van Leeuwen
BoerBurgerBeweging (BBB)
Innovatie als kracht en valkuil
Nederland staat bekend als een wereldleider in landbouwinnovatie. De technologische vooruitgang, van stikstofreductie tot precisielandbouw, komt vaak uit Nederlandse handen. Toch ziet Van Leeuwen hierin ook een keerzijde. “Onze drive om te excelleren legt ons strikte regels op, die boeren vaak zwaar belasten. Innovatie zou vrijheid moeten brengen, maar het wordt nu gebruikt om nóg strengere regels te rechtvaardigen.”
Volgens Van Leeuwen zitten Nederlandse boeren hun eigen succes deels ook zelf in de weg. “Doordat wij zo ver voor-
oplopen, worden wij de standaard. Dat is bewonderenswaardig, maar ook onhoudbaar. We moeten ervoor zorgen dat deze innovaties breder worden uitgerold in Europa, zodat andere landen ook bijdragen aan een duurzamere landbouw.”
Verschillen in regels en boerenklimaat binnen de EU Hoewel de Europese Unie streeft naar een gelijk speelveld, blijkt de praktijk weerbarstig. “Regelgeving wordt door elk land anders geïnterpreteerd,” legt Van Leeuwen uit. Nederland volgt Brusselse verordeningen strikt op, terwijl andere lidstaten vaak minder nauwkeurig handhaven. Dit zorgt voor oneerlijke concurrentie, waarin Nederlandse boeren het onderspit delven.
Daar komt bij dat boeren in landen als Roemenië en Hongarije vaak subsidie krijgen om nieuwe bedrijven te starten. In Nederland heerst echter een tegengesteld beeld: boeren stoppen massaal vanwege strenge regels, hoge kosten en een negatief ondernemersklimaat. “We zien een vicieuze cirkel. Het platteland loopt leeg, voorzieningen verdwijnen, en daarmee ook de toekomst voor jonge generaties boeren,” waarschuwt Van Leeuwen.
De emotionele impact van stoppen
Het besluit om te stoppen raakt boeren diep, ongeacht hun sector. “Voor veel boeren is het geen beroep, maar een manier van leven,” zegt Van Leeuwen. Ze schetst hoe het negatieve maatschappelijke klimaat een rol speelt in de dalende opvolging. “Als kinderen zich schamen om te zeggen
dat ze van een boerderij komen, is dat een grote barrière om het familiebedrijf voort te zetten. Er is een gebrek aan waardering, terwijl dat juist essentieel is voor boeren die dagelijks keihard werken om voedsel te produceren.”
Een nieuw perspectief in Brussel
Vanuit haar zetel in het Europees Parlement wil Van Leeuwen zich inzetten voor eerlijke regels en een beter ondernemersklimaat. “Wij moeten af van regeltjes stapelen en onnodige administratieve lasten,” benadrukt ze. Samen met BBB werkt ze aan een duidelijker en eerlijker landbouwbeleid. Innovatie moet hierbij een sleutelrol spelen.
Haar ideale toekomstbeeld? “Een Europa waarin Nederland voorop blijft lopen in innovatie, maar waarin andere landen deze technologieën ook omarmen. Niet om elkaar te be-
concurreren, maar om elkaar te versterken. Alleen samen kunnen we de voedselzekerheid in Europa waarborgen.”
Volgens Van Leeuwen is het cruciaal dat Brussel niet alleen handhaaft op regels, maar ook landen beloont die al vooroplopen. “We moeten Nederland niet afstraffen, maar juist erkennen als de motor van Europese landbouwinnovatie.”
Met haar wetenschappelijke achtergrond en sterke band met de agrarische sector brengt Jessika van Leeuwen een waardevolle stem naar Brussel. Ze pleit voor meer gelijkheid in de EU, een ondernemersklimaat dat innovatie beloont en een samenleving die boeren waardeert. “Als Europa de kracht van Nederlandse landbouw wil behouden, moeten we samen investeren in eerlijke kansen en toekomstbestendige oplossingen.”
In Renswoude, midden in het groen, staat de plek waar familie Mandersloot al meer dan een eeuw boerenbloed door de aderen heeft stromen. Frank Mandersloot is samen met zijn drie broers eigenaar van Kalverhouderij Mandersloot en staat aan het roer van dit familiebedrijf dat inmiddels uitgegroeid is tot een veelzijdige onderneming. Naast de kalverhouderij runt de familie ook transportbedrijven: Mantrans BV, gespecialiseerd in het vervoer van dieren, en PJ Hoogendoorn Transport BV, dat zware bouwmaterialen transporteert. Maar na meer dan 60 jaar in de kalversector heeft de familie een ingrijpend besluit genomen: de kalverhouderij stopt.
Een familiebedrijf met een rijke historie
De roots van familie Mandersloot gaan diep. “Op onze boerderij boeren wij als familie al meer dan 100 jaar,” vertelt Frank. “Het begon ooit kleinschalig met een paar koeien, varkens en kippen. In de jaren ’60. Toen de kalverhouderij in Nederland opkwam, zette mijn opa de eerste stappen in deze sector. Sindsdien zijn we gespecialiseerd in blankvlees kalveren. We werken met een all-in/all-out systeem en houden in onze stal 1.680 kalveren, die we voeden met melk en een mueslimix.” Deze zorgvuldige aanpak resulteert in mals vlees, waar de familie bekend om staat.
Voor Frank is het werk met de paplepel ingegoten. “Ik ben geboren op de kalverhouderij. Terwijl mijn ouders de kalveren voerden, zaten wij als kinderen in de kinderwagen. Het boerenleven zit in ons DNA.”
Het besluit om te stoppen
De eerste barstjes in de continuïteit van het familiebedrijf ontstonden in 2019, toen de Raad van State het Programma Aanpak Stikstof (PAS) ongeldig verklaarde. “Onze stal uit 1973 werd in 2023 aangemerkt als piekbelaster,” legt Frank uit. “We stonden voor een moeilijke keuze: ofwel investeren in volledige nieuwbouw met hoge kosten en een onzeker vergunningentraject, of stoppen en gebruikmaken van de stoppersregeling.”
Ondernemen draait vaak om keuzes maken en deze beslissing werd niet lichtvaardig genomen. “Met ons hart wilden we doorgaan. We zien kansen in de Nederlandse markt, maar de onzekerheid rond de regelgeving en de hoge investeringskosten maakten het onhaalbaar.”
Een nieuwe focus
De keuze om te stoppen bood echter ook kansen. “Onze kalverhouderij en het transportbedrijf Mantrans BV zitten op
dezelfde locatie,” vertelt Frank. “Al jaren willen we een hal bouwen om ons wagenpark hygiënisch te reinigen. Door mee te doen aan de stoppersregeling creëren we ruimte om dit te realiseren. Het transportbedrijf wordt nu onze belangrijkste focus.”
Een toekomst zonder kalveren
Hoewel het boerenleven voorlopig stopt, blijven de wortels diep geworteld. “De afgelopen 100 jaar heeft ons bedrijf zich al vaker aangepast. Nu richten we ons op transport, maar wie weet wat de toekomst brengt. Als er een mooie kans komt om op een andere locatie een boerenbedrijf te starten, sluiten we dat niet uit. We blijven tenslotte boeren in hart en nieren.”
Met een gezonde dosis ambitie kijkt Frank vooruit. “Het is een nieuwe fase, maar ook een kans om ons familiebedrijf toekomstbestendig te maken. We plakken er graag nog eens 100 jaar aan vast.”
Doripesco, een gevestigde naam in de Roemeense aquacultuur, heeft de afgelopen jaren ambitieuze stappen gezet in de uitbreiding van zijn varkenshouderijactiviteiten.
CEO Dorin Crizbasan combineert passie met innovatie om een toekomstbestendige en duurzame aanpak te realiseren. Waarom kiest deze ondernemer ervoor om in Roemenië uit te breiden?
Van vis naar vlees
Sinds de oprichting in 1995 is Doripesco een belangrijke speler in de viskweek en visverwerking, met als thuisbasis het Dumbrăvița-meer, een beschermd natuurgebied. Hoewel aquacultuur altijd een speerpunt blijft, heeft het bedrijf in 2019 besloten om zijn horizon te verbreden met de opstart van varkens- en rundveehouderijen. “Onze motivatie was eenvoudig,” legt Crizbasan uit. “We wilden hoogwaardige grondstoffen produceren voor onze restaurants en tegelijkertijd inspelen op de toenemende vraag naar lokaal en duurzaam geproduceerd vlees.”
Uitbreidingsplannen in varkenshouderij
De meest recente investering van Doripesco ligt in de bouw van twee hypermoderne varkenshouderijen. De faciliteiten bieden plaats aan 7.450 varkens per cyclus, verdeeld over meerdere stallen met geavanceerde technologieën zoals ventilatiesystemen, geautomatiseerde voerinstallaties en monitoringtools. Met een capaciteit van 3,2 productiecycli per jaar speelt het bedrijf in op de toenemende vraag naar lokaal geproduceerd varkensvlees in een markt die sterk afhankelijk is van import. “Roemenië importeert momenteel 60% van het varkensvlees dat wordt geconsumeerd. Dit vormt een risico voor de voedselzekerheid,” zegt Crizbasan. “Met onze nieuwe faciliteiten willen we bijdragen aan een stabielere binnenlandse productie.”
Gestimuleerd door de overheid
Duurzaamheid is een rode draad in alle activiteiten van Doripesco. Bij de nieuwe varkenshouderijen wordt gebruikgemaakt van biosecurity-maatregelen om dierziekten te voorkomen. Dit is mede mogelijk gemaakt door een subsidieprogramma gericht op de modernisering van landbouwbedrijven. “We zien duurzaamheid niet als een optie, maar als een verplichting,” benadrukt Crizbasan. Daarnaast worden reststromen van het bedrijf hergebruikt, en worden er initiatieven ontplooid om de ecologische voetafdruk verder te verkleinen. Deze inspanningen sluiten naadloos aan bij overheidsdoelstellingen om landbouw duurzamer en toekomstbestendiger te maken.
Uitdagingen en kansen
Uitbreiden in Roemenië is niet zonder uitdagingen. De markt is volatiel, productieprijzen stijgen en strengere
Naam: Dorin Crizbasan
Bedrijf: Doripesco
regelgeving vereist constante investeringen in technologie en training. Daarnaast had het bedrijf te maken met een verwoestende brand in 2023, die delen van de visverwerkingsfaciliteit verwoestte. Toch ziet Crizbasan deze obstakels als kansen om sterker terug te komen. “Uitdagingen dwingen ons om innovatief te blijven,” zegt hij. “Door te investeren in moderne faciliteiten en tegelijkertijd trouw te blijven aan onze kernwaarden, bouwen we aan een veerkrachtig bedrijf dat klaar is voor de toekomst.”
Toekomst met vertrouwen
Doripesco’s visie op de toekomst is duidelijk: verder groeien in de varkenshouderij, duurzame productie bevorderen en een positieve impact maken op de Roemeense voedselmarkt. Met investeringen in technologie, logistiek en productdiversificatie zet het bedrijf de toon voor een nieuwe standaard in de sector. “Onze missie is niet alleen om hoogwaardige producten te leveren, maar ook om een voorbeeld te zijn van hoe traditie en moderniteit hand in hand kunnen gaan,” sluit Crizbasan af.
Seizoenspatroon in de biggenprijzen: trends van 2019 tot 2025
De biggenprijzen volgen jaarlijks een herkenbaar seizoenspatroon, waarbij de markt fluctueert op basis van vraag en aanbod. Een analyse van de Nederlandse biggennotering van 2019 tot 2025 laat duidelijke trends zien.
In het voorjaar (maart-mei) stijgen de prijzen vaak aanzienlijk. Dit komt waarschijnlijk door een grotere vraag naar biggen in aanloop naar de zomer, wanneer varkensvlees populairder is, onder andere door het barbecueseizoen.
Daarna volgt een dalende trend in de zomer en vroege herfst (juli-september) . Dit kan te maken hebben met een tijdelijke afname in vraag of een toename in het aanbod van biggen uit eerdere fokcycli.
In het najaar en de winter (oktober-december) zien we meer fluctuaties. Externe factoren, zoals voerkosten, weersomstandigheden en marktvraag, spelen hier een grotere rol. Sommige jaren laten een lichte prijsstijging zien in de winter, maar dit is niet consistent.
Deze terugkerende trends geven inzicht in de bewegingen van de markt en bieden handelaren houvast in een dynamische sector.
De varkenshandel is in de afgelopen decennia flink veranderd. Waar vroeger snel schakelen, onderhandelen en directe handel de norm waren, is de sector nu gestructureerder en transparanter geworden. Om een goed beeld te krijgen van deze transitie sprak ik met Dirk en Pim Govers. Ooit stonden ze samen aan het roer van VAEX The Livestock Traders, totdat Pim zich volledig richtte op VAEX The Truck Traders. Met hun jarenlange ervaring en familiegeschiedenis in de veehandel, schetsen zij een beeld van hoe de handel vroeger was, hoe die zich heeft ontwikkeld en wat de toekomst brengt.
De charme van vroeger
"De handel van vroeger had iets magisch," vertelt Pim. "Het was daghandel in de puurste vorm. Op vrijdag en zaterdag kochten we duizenden biggen, vaak zonder directe koper. Dat losten we later wel op. Het was een spel van snel schakelen, onderhandelen en risico’s nemen." De handelaren waren constant onderweg, bezochten boeren en bepaalden ter plekke de kwaliteit en bestemming van de varkens. Een groot netwerk en ervaring waren essentieel.
De communicatie verliep destijds compleet anders. Dirk en Pim groeiden op met verhalen over hoe hun vaders zaken deden. "De generatie voor ons had nog geen mobiele telefoons of e-mails," legt Dirk uit. "Zij zaten op zaterdagavond bij de vaste telefoon om deals te sluiten, omdat dat het moment was waarop boeren bereikbaar waren." Tegen de tijd dat Dirk en Pim zelf aan het roer kwamen, waren mobiele telefoons al ingeburgerd en veranderde de handel langzaam mee. Toch bleef de zaterdag een belangrijke handelsdag, waarbij snelheid en marktinzicht cruciaal waren.
Transparantie en schaalvergroting
In de loop der jaren werd de markt steeds transparanter. Door regelgeving en digitalisering verdween de traditionele zaterdagavondhandel en maakten vaste lijnen en contracten hun opmars. "Waar we vroeger vijftig boeren op één vrachtwagen hadden, zijn dat er nu nog maar één of twee," legt Dirk uit. "Gezondheidsrisico’s en kwaliteitsstandaarden
zijn aangescherpt, waardoor mengpartijen van verschillende boerderijen nauwelijks meer voorkomen."
Daarnaast is de structuur van de varkenshouderij veranderd. "Vroeger had bijna elke boer wel een kleine stal met varkens. Nu zijn het grote, gespecialiseerde bedrijven," zegt Pim. Dit heeft niet alleen invloed op de handel, maar ook op de functie van de handelaar zelf. "De handelaar was vroeger dé schakel tussen boer en afnemer. Nu proberen grote bedrijven zelf rechtstreeks te handelen, waardoor onze rol verandert."
Van handelaar naar bemiddelaar
Het woord ‘handelaar’ roept volgens Dirk en Pim steeds vaker een negatieve bijklank op. "Mensen denken aan snelle deals en tussenpersonen die geld pakken zonder toegevoegde waarde te leveren," zegt Dirk. "Maar dat is allang niet meer zo. Tegenwoordig moet je meer dan ooit aantonen waarom je nodig bent."
Die toegevoegde waarde zit volgens hen in kennis, ervaring en internationale connecties. "Wanneer de markt krap is, kunnen afnemers zelf hun leveranciers vinden," legt Dirk uit. "Maar als de handel stroef loopt, dan ben je als handelaar onmisbaar. Je moet een netwerk hebben, creatieve oplossingen kunnen bieden en weten hoe je overschotten en tekorten in Europa met elkaar verbindt."
Internationale verschuivingen
Naast transparantie en regelgeving spelen ook internationale ontwikkelingen een grote rol. De verschuivingen in vraag en aanbod zorgen ervoor dat handelaren flexibel moeten blijven. "Waar we vroeger met vrachtwagens vol varkens naar het zuiden reden, werken we nu met lange termijncontracten en stabiele afzetkanalen. De markt is simpelweg minder grillig geworden."
Toch blijft er ruimte voor ondernemerschap. "Er zal altijd vraag zijn naar bemiddeling," stelt Dirk. "Dierziekten, veranderende regelgeving en wisselende productieniveaus zorgen ervoor dat er altijd landen zijn met een overschot en andere met een tekort."
De toekomst van de varkenshandel
Wat brengt de toekomst? Dirk ziet de handel verder professionaliseren en integreren. "Je ziet dat succesvolle varkenshandelaren tegenwoordig niet meer alleen handelen. Ze hebben eigen slachterijen, voerbedrijven of zelfs zeugenhouderijen." Schaalvergroting en efficientie blijven belangrijke thema’s. "Wil je als varkenshandelaar overleven, dan moet je breder kijken dan alleen de koop en verkoop van dieren."
Pim voegt daaraan toe: "De charme van vroeger, die verdwijnt. Maar dat is niet per se slecht. Het is nu transparanter, beter georganiseerd en rustiger dan vroeger. Dat is voor de
handelaren, de boeren én de dieren een positieve ontwikkeling."
Ondanks de veranderingen blijft één ding overeind: de wereld van de varkenshandel blijft dynamisch en uitdagend. En zolang er varkens worden verhandeld, zullen ervaren handelaren zoals Dirk hun rol blijven vervullen. "De wereld is kleiner geworden," concludeert hij. "Maar de behoefte aan expertise en betrouwbaarheid zal altijd blijven bestaan."
Onze onderneming, ooit begonnen als Varkenshandel Govers, heeft een rijke geschiedenis van hard werken, doorzettingsvermogen en sterke familiebanden.
Dit verhaal, geschreven door mijn tantes Francine Govers en Annie Govers, geeft een goed beeld van onze oorsprong en groei tot 1974.
Dirk Govers
Scan de QR-code en lees het hele verhaal.
Economische effecten dierziekten
Lianne van Dongen, voormalig Veterinair Directeur bij Vee&Logistiek Nederland, behartigt de belangen van veehandelaren en transporteurs. Met ervaring als dierenarts in Noorwegen, Nieuw-Zeeland en Nederland zet zij zich al zeven jaar in voor betere exportmogelijkheden van Nederlands vee. Haar werk omvat regelgeving, diergezondheid en internationale samenwerking. Vooral de uitbraak van blauwtong heeft een grote impact op de sector.
Blauwtong: een sluipende bedreiging
Blauwtong is een virale ziekte bij herkauwers zoals runderen, schapen en geiten, overgedragen door knutten. Hoewel niet gevaarlijk voor mensen, veroorzaakt de ziekte ernstige economische schade. Symptomen zoals koorts, speekselvloed en gewichtsverlies leiden tot productiedalingen. Sinds Nederland in september 2023 zijn blauwtongvrije status verloor, ligt de export grotendeels stil. Hierdoor werden in 2023-2024 57.200 minder runderen geëxporteerd binnen de EU. Dit overschot drukte de prijzen op de binnenlandse markt, met grote gevolgen voor veehouders.
Preventie en maatregelen
De bestrijding van blauwtong blijft uitdagend. Toch kunnen veehouders diverse maatregelen treffen:
1. Insectenbestrijding: Dieren binnenhouden vermindert contact met knutten.
2. Hygiëne: Voorkom stilstaand water en reinig stallen regelmatig.
3. Quarantaine: Introduceer nieuwe dieren pas na isolatie.
4. Vaccinatie: Vaccins tegen serotype 3 zijn beschikbaar, maar tegen serotype 12, in 2024 voor het eerst in Nederland vastgesteld, nog niet.
“We werken met NVWA en ministeries om de impact te beperken en veilige export via TVBI’s mogelijk te maken,” aldus Lianne.
Internationale samenwerking
Blauwtong overstijgt landsgrenzen. Samenwerking met Europese organisaties zoals UECBV is daarom essentieel. “Harmonisatie van regelgeving binnen de EU kan handelingsverwarring voorkomen,” benadrukt Lianne. Ook zet Vee&Logistiek Nederland zich in voor de ontwikkeling en financiering van nieuwe vaccins, cruciaal voor het beheersen van vectorgebonden ziekten.
De toekomst
Blauwtong legt een zware economische druk op de sector, maar Lianne ziet veerkracht en innovatie als sleutel tot een sterke toekomst. “Klimaatverandering zorgt voor meer vectorziekten. Met betere internationale afstemming en technologieën kunnen we de sector beschermen tegen toekomstige risico’s.”
Dr. Stefano Merlini, dierenarts en strategisch leider in de agrarische sector, combineert praktijkervaring en kennis om uitdagingen zoals
Afrikaanse varkenspest (ASF) te analyseren. Als CEO van een Europees voerbedrijf heeft hij een scherp oog voor bedrijfsontwikkeling en strategieën, en wordt hij gezien als een gezaghebbende stem in discussies over dierziekten.
Een ongekende uitdaging voor de sector
Afrikaanse varkenspest, een virale ziekte die varkens treft, heeft de Europese varkenssector zwaar onder druk gezet. Het virus verspreidt zich snel via geïnfecteerde dieren, besmet voer en wilde zwijnen. Hoewel ASF niet gevaarlijk is voor mensen, zijn de economische gevolgen aanzienlijk. Exportmarkten sluiten hun deuren, en boeren worden hard getroffen.
De economische impact op boeren
Bij een uitbraak is ruiming van alle dieren verplicht, met desastreuze gevolgen voor de inkomsten. Tegelijkertijd blijven de kosten voor herstel en biosecurity oplopen. “Veel boeren zien hun levenswerk in rook opgaan,” aldus Merlini. Handelsrestricties bemoeilijken de situatie verder, waardoor boeren nog meer financiële druk ervaren.
Export en internationale handel onder druk
De Europese varkenssector leunt sterk op internationale export. ASF-uitbraken leiden echter tot strenge handelsbeperkingen, wat de toegang tot wereldwijde markten beperkt. Ook transportcontroles en quarantaine-eisen maken de logistiek complexer, met negatieve gevolgen voor de concurrentiepositie van producenten.
Preventie en de toekomst van de sector
Volgens Merlini is strikte biosecurity essentieel. “Het beperken van contact met wilde zwijnen en het gebruik van virusvrij voer zijn cruciaal,” stelt hij. Innovatie, zoals snelle diagnostiek, is ook nodig. Toch waarschuwt hij dat terugkerende uitbraken de productiecapaciteit kunnen verminderen en de consumentenvraag kunnen beïnvloeden.
Internationale samenwerking is cruciaal ASF kent geen grenzen, waardoor samenwerking tussen landen onmisbaar is. Het delen van kennis, harmonisatie van handelsregels en monitoring van wilde zwijnen zijn volgens Merlini noodzakelijke stappen. Internationale coördinatie kan ook helpen bij het versnellen van vaccinontwikkeling, een mogelijke gamechanger in de strijd tegen ASF.
Met gerichte investeringen en samenwerking kan de Europese varkenssector deze uitdaging overwinnen, aldus Merlini.
MIKE
Sinds mei 2021 is Mike onderdeel van het team van VAEX The Livestock Traders als in- en verkoper van biggen en varkens voornamelijk richting Balkan landen. Met een agrarische achtergrond en een familiebedrijf in de varkenshouderij zit het vak in zijn bloed. Naast zijn werk bij VAEX is Mike ook actief bij Pigarné, waar hij medeverantwoordelijk is voor in- en verkoop. Ook werkt Mike aan zijn eigen bedrijf Meatmen. Hierbij vertegenwoordigt hij merken uit Spanje en Italië met vlees en vleeswaren voor de Nederlandse en Belgische markt.
GERT
Gert is al ruim zes jaar actief als in- en verkoper van biggen en varkens in Oost- en West-Europa, maar zijn passie voor de veehandel begon veel eerder. Opgegroeid in een familie van veehandelaren en met ervaring als veetransporteur, kent hij de markt als geen ander. Hij is altijd betrokken én gemotiveerd om alles op rolletjes te laten verlopen, van aankoop tot levering.
DIRK
Als CEO van VAEX The Livestock Traders vertegenwoordigt Dirk de huidige generatie binnen het familiebedrijf. Met meer dan 50 jaar geschiedenis is VAEX onder zijn leiding uitgegroeid tot een internationale speler in de handel van biggen, varkens en koeien. Naast strategisch leiderschap zoekt Dirk altijd naar manieren om de organisatie verder te versterken en vooruit te blijven lopen in een dynamische markt. Het motto van VAEX is niet voor niets ‘Altijd verder, altijd vooruit’.
ROBERTO
Deze hardwerkende Italiaan heeft veel verstand van varkens, maar nog veel meer van de varkenshandel. Al verschillende jaren is hij dan ook actief in deze wereld. In 2016 kwam Roberto voor het eerst met VAEX in contact. Hij was meteen enthousiast over de professionaliteit van het team en hij wilde graag met de “good guys” van VAEX samen gaan werken. Nog steeds doet hij dit alle dagen met volle inzet.
MLADEN
Mladen is afgestudeerd als veterinair en heeft meer dan 15 jaar ervaring in de pluimvee- en varkenshouderij. Sinds augustus 2024 is hij onderdeel van het VAEX-sales team. Samen met zijn compagnon Zoran is hij actief in De Balkan. Hij ondersteunt klanten onder andere bij het lossen van biggen en biedt deskundig advies over de gezondheid en voer voor de biggen van biggen.
CARMEN
Carmen kent de Roemeense varkenssector door en door. Ze is al 17 jaar actief voor VAEX in Roemenië. Vanuit het kantoor in Arad Roemenië werken ze met 4 dames, welke samen verantwoordelijk zijn voor de biggenhandel in Roemenië. Team Roemenië heeft veel ervaring met de markt, kent bijna alle boeren en handelsmaatschappijen, en kent de taal en cultuur van haar klanten.
VYACHESLAV
In 2016 kwam Vyacheslav voor het eerst in contact met VAEX en is sindsdien bij ons gebleven. Vyacheslav begon met de verkoop van apparatuur voor de zuivelindustrie, en heeft later zijn activiteiten uitgebreid tot rundvee leverancier van melkveebedrijven in samenwerking met VAEX.
ZORAN
Zoran is zeven jaar actief in de varkenshouderij in Servië. In al die tijden heeft hij zich uitgebreid tot een serieuze producent in de Servische varkenshouderij. Hij is eigenaar van verschillende boerderijen in de regio Novi-Sad en investeert momenteel in een zeugenhouderij van 200 zeugen. Sinds 2024 is hij ook actief voor VAEX in Servië. Zijn kennis van de lokale varkenshouderij en zijn ondernemerschap passen goed bij ons VAEX team.
CECILIA
Team Roemenië beschikt over uitgebreide marktkennis, heeft sterke relaties met boeren en handelsmaatschappijen, spreekt de taal en kent de cultuur. Cecilia is sinds 2016 onderdeel van dit team onder leiding van Carmen. In de afgelopen negen jaar heeft zij zich voornamelijk gericht op de verkoop van varkens en biggen, terwijl ze tegelijkertijd nauw contact onderhoudt met boeren en slachterijen in Roemenië.
ILONA
Ilona is al meer dan 16 jaar een vertrouwd gezicht binnen de VAEX-familie. Ze begon haar carrière bij VAEX in de truckhandel, waarbij haar kennis van de Russische taal goed van pas kwam. Al snel vond ze haar passie in de rundveesector, waar ze met expertise en toewijding talloze koeien succesvol op transport heeft gezet.
Servië wint steeds meer aan belang binnen de Europese markt als het gaat om varkens- en biggenhandel.
Dit land in Zuidoost-Europa combineert een rijke agrarische traditie met nieuwe mogelijkheden voor handel en groei. Met zijn centrale ligging, gunstige landbouwomstandigheden en toenemende focus op modernisering, biedt Servië een aantrekkelijk klimaat voor zowel lokale producenten als internationale handelspartners.
Traditionele landbouwsector
De agrarische sector vormt al eeuwenlang een belangrijke pijler van de Servische economie. Varkenshouderij neemt hierin een prominente rol in, vooral in regio’s zoals Vojvodina, het noorden van Servië. Dit vruchtbare gebied, ook wel de graanschuur van Servië genoemd, biedt uitstekende mogelijkheden voor de productie van veevoer, wat de varkenshouderij in de regio ondersteunt. Veel Servische boeren combineren traditionele methoden met innovatieve technieken, waardoor zowel kleinschalige als grootschalige bedrijven in de sector floreren.
Kansen voor export en handel
Door haar strategische ligging fungeert Servië als een verbindingspunt tussen West-Europa, Oost-Europa en het Midden-Oosten. Dit biedt grote kansen voor de export van varkens en biggen. Hoewel Servië geen lid is van de Europese Unie, heeft het land diverse handelsakkoorden gesloten die zorgen voor soepele handel en exportmogelijkheden. De vraag naar Servische varkens groeit, vooral vanuit buurlanden zoals Kroatië, Bosnië en Herzegovina, en verder richting Centraal-Europa.
Daarnaast ontwikkelt Servië steeds meer moderne infrastructuur voor transport en logistiek, wat van essentieel belang is voor diervriendelijke en efficiënte export.
Uitdagingen en toekomstperspectief
Ondanks de groei en kansen staat de Servische varkenssector ook voor uitdagingen. De varkensstapel heeft in de afgelopen decennia te maken gehad met schommelingen, deels door economische veranderingen en gezondheidsrisico’s zoals Afrikaanse varkenspest. Om deze uitdagingen aan te pakken, investeert Servië in betere veterinaire controles, samenwerking met internationale partners en modernisering van varkensbedrijven.
De vooruitzichten voor Servië zijn positief. Steeds meer boeren zien het potentieel van moderne varkenshouderij en richten zich op kwaliteit, duurzaamheid en export. Met verdere integratie in de internationale markt kan Servië zijn positie als handelsland verder versterken.
In een dynamische sector als de varkensindustrie is samenwerking van cruciaal belang. Zoran Djurić, oprichter en eigenaar van Synergy Agro in Servië, deelt zijn verhaal over zijn reis in de sector, zijn rol als vertegenwoordiger van VAEX, en de unieke uitdagingen van de Servische markt.
Zoran Djurić, 42 jaar oud, is een man met een duidelijke visie. Geboren en getogen in Novi Sad, combineert hij zijn MBA-opleiding met zeven jaar ervaring in de varkenshouderij. Zoran woont met zijn vrouw en twee dochters in Servië, waar hij in 2017 besloot een stal voor mestvarkens te bouwen in Zabalj, een dorp dichtbij zijn woonplaats. Dit markeerde het begin van zijn avontuur in een industrie waarin hij aanvankelijk geen ervaring of opleiding had. “Ik zag het potentieel als een goede investering,” vertelt hij.
Groei in de sector
Wat begon met mestvarkens, groeide al snel uit tot een bredere focus. Dit jaar investeerde Zoran in een nieuwe stal voor 180 zeugen. Hiermee kan hij iedere drie weken 320 biggen produceren. Naast het runnen van zijn twee locaties, houdt hij zich bezig met het onderhouden van relaties met werknemers, leveranciers en klanten.
De uitbreiding naar biggenverkoop kwam mede door zijn samenwerking met VAEX. Sinds augustus 2024 is Zoran officieel vertegenwoordiger van VAEX in Servië, Kroatië en Bosnië. Dit partnerschap ontstond op natuurlijke wijze: “Ik begon als klant van VAEX, waar ik biggen kocht voor mijn eigen bedrijf en die van samenwerkingspartners. Tijdens een bezoek van Mike en Gert aan Servië hadden we een
uitgebreid gesprek. Kort daarna bood VAEX mij de kans om als vertegenwoordiger aan de slag te gaan.”
De uitdagingen van de Servische markt
De Servische varkensmarkt biedt veel potentieel, maar kent ook specifieke uitdagingen. Een groot struikelblok is de importprocedure voor levend vee, aangezien Servië geen EU-lidstaat is. “Het kan wel twee tot vier weken duren voordat een importaanvraag is goedgekeurd,” legt Zoran uit. Daarnaast wordt de markt beïnvloed
"Het mooiste aan mijn werk is het zien van blije gezichten wanneer we gezonde biggen afleveren."
door Afrikaanse varkenspest (ASF) en de fluctuaties in biggenprijzen. “In juni en juli van dit jaar was er een enorme vraag en liep de prijs op tot 135 euro per big. Drie maanden later zakte die prijs naar 40 euro.”
Ondanks deze obstakels ziet Zoran veel toekomstperspectief. Het aantal zeugen in Servië is namelijk zo laag dat slechts 35-40% van de binnenlandse vraag naar biggen kan worden gedekt. De rest moet worden geïmporteerd. Dit schept kansen voor samenwerkingen zoals die met VAEX.
Wat maakt VAEX bijzonder?
Zoran is duidelijk enthousiast over zijn samenwerking met VAEX. “Ik waardeer de hoge kwaliteit van de biggen en de focus op langetermijnrelaties,” vertelt hij. “Daarnaast werk ik graag met een jong, ambitieus team dat dezelfde waarden deelt.” Voor Zoran draait het allemaal om tevreden klanten. “Het mooiste aan mijn werk is het zien van blije gezichten wanneer we gezonde biggen afleveren.”
Met zijn toewijding en strategische blik speelt Zoran een sleutelrol in het versterken van VAEX’s aanwezigheid in de regio. Zoran en VAEX vormen samen een sterke schakel in een uitdagende, maar veelbelovende markt.
Collega's uit Nederland en internationale collega's uit landen als Italië, Roemenië en Servië waren aanwezig. Het was bijzonder om met iedereen samen te zijn, want dit gebeurt niet vaak.
De dag stond in het teken van samenwerken, elkaar beter leren kennen, kennis delen en vooral veel plezier maken met elkaar. Dirk gaf een inspirerende presentatie en we namen deel aan teambuildingsactiviteiten geheel gekleed in stijl. Alleen samen kunnen we altijd verder, altijd vooruit.
In de uitgestrekte landbouwgebieden van Wit-Rusland runt Alex Kopets Jr., samen met zijn familie, het bedrijf Maksemmilk. Als onderdeel van de groep KFH OPYT AA richt dit familiebedrijf zich op melkproductie van topkwaliteit en heeft het een langdurige samenwerking met VAEX opgebouwd. Wat drijft dit bedrijf, en hoe heeft de samenwerking met VAEX hun groei ondersteund?
De familie achter Maksemmilk
Maksemmilk is een familiebedrijf in hart en nieren. Het werd opgericht door Alex Kopets Sr., die al op 15-jarige leeftijd begon met werken en in 1999 zijn eerste stuk land kocht. Onder zijn leiding breidde de onderneming zich snel uit: van de teelt van groenten en granen naar een indrukwekkende veehouderij. Tegenwoordig spelen ook zijn zonen een sleutelrol. Alex Jr. houdt zich bezig met veehandel, terwijl zijn broer Vladimir zich richt op transport en productie.
De belangrijkste tak van Maksemmilk is de melkveehouderij. Met een zorgvuldig geselecteerde kudde Holstein-koeien uit Nederland en Duitsland produceren zij meer dan 40 liter melk per koe per dag. "Onze koeien vormen de kern van ons succes. De kwaliteit van de dieren bepaalt onze melkproductie en exportmogelijkheden," vertelt Alex Jr. trots.
De zuivelmarkt in Wit-Rusland Wit-Rusland staat bekend als een zuivelland. Met meer dan 4 miljoen koeien en een jaarlijkse melkproductie van ruim 8 miljoen ton in 2023, is de sector een belangrijke pijler van de economie. Veel melkproducten worden geëxporteerd
naar landen in Europa en daarbuiten. “Er is veel groei in de sector; nieuwe boerderijen worden gebouwd en het potentieel is enorm,” aldus Alex Jr. Toch brengt de landbouwsector ook uitdagingen met zich mee, zoals strenge regelgeving en de noodzaak voor precisie en teamwork.
Een samenwerking gebaseerd op vertrouwen
De samenwerking met VAEX begon in 2018, toen Maksemmilk hun eerste Holstein-koeien aankocht in Nederland. “We waren direct tevreden met de kwaliteit en betrouwbaarheid van VAEX,” herinnert Alex Jr. zich. Sindsdien volgden meerdere bestellingen, waaronder in 2020, 2022 en recent nog in 2024. De dieren, afkomstig uit Nederland en Duitsland, hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de indrukwekkende productieresultaten van het bedrijf.
Wat maakt VAEX volgens Alex Jr. zo bijzonder? “Ze leveren consistent kwaliteit, bieden uitstekende service en denken altijd mee met onze specifieke behoeften. Hoewel we regelmatig aanbiedingen van andere leveranciers krijgen, blijven we trouw aan VAEX. De samenwerking voelt als een partnerschap.”
Klaar voor de toekomst
Met een solide basis in de melkveehouderij en een betrouwbaar netwerk van leveranciers zoals VAEX, kijkt Maksemmilk vol vertrouwen naar de toekomst. De ambitie is om de melkproductie verder te verhogen en een nog groter aandeel te krijgen in de internationale zuivelmarkt. “We zijn dankbaar voor wat we tot nu toe hebben bereikt, maar het mooiste ligt nog voor ons,” besluit Alex Jr.
Het is belangrijk om de kwaliteit van ruststal Anhoka up-to-date te houden, daarom is Anhoka volledig gerenoveerd. In slechts één week tijd heeft het team ongelooflijk hard gewerkt om de problemen aan te pakken! Met de recente verbeteringen zorgen we ervoor dat de dieren tijdens het transport de rust en zorg krijgen die ze verdienen.
Anhoka is een EU-erkende halteplaats voor dieren in Hongarije, Kaposvár. Toegankelijk voor iedere vervoerder! Bij Anhoka is het mogelijk om biggen, varkens of zeugen 24 uur te laten rusten en te eten.
BCALM biedt een innovatieve oplossing voor stressmanagement bij dieren met producten op basis van kalmerende feromonen. Deze technologie helpt niet alleen stress en angst te verminderen tijdens situaties zoals transport, fokken en behandeling, maar kan ook bijdragen aan het tegengaan van staart-
Tijdens het 20-jarige jubileum van onze leverancier Schweinehaltung Düben GmbH had onze collega Gert Posthouwer de eer een presentatie te geven. Hij vertelde over VAEX, onze in- en verkoopactiviteiten en de sterke connectie met Roemenië. Een mooie gelegenheid om ons netwerk te versterken en de samenwerking met leveranciers verder te verdiepen. We kijken terug op een geslaagd evenement en bedanken Schweinehaltung Düben GmbH voor de uitnodiging!
bijten. Het product, ontwikkeld in Italië, is al op de markt in Spanje en Frankrijk. Commissionair Roberto rolt dit product succesvol uit in Italië. In Nederland is er minder bekendheid over het product en worden de mogelijkheden onderzocht. Zal BCALM binnenkort ook de Nederlandse markt veroveren?
Met een grote grijns leunt Willy Tijs achterover.
Hij is al decennialang een bekend gezicht in de varkenshandel en weet als geen ander hoe de zaken vroeger liepen. “Alles ging toen anders,” zegt hij met een knipoog. “Meer boeren, meer handelaren en meer gezelligheid.
Ja, vooral dat laatste!”
Willy neemt ons mee terug naar een tijd waarin de handel vooral draaide om persoonlijke relaties. Vrijdag en zaterdag waren dé dagen. “Dan zaten we hier aan de keukentafel of in het café. De fles op tafel en onderhandelen maar,” vertelt hij lachend. “De boeren wilden het geld zien, letterlijk. Dus kwam ik vaak met een tasje vol contanten. Dat vertrouwen moest je verdienen.”
In die tijd werkte Willy al nauw samen met VAEX. “We hielpen elkaar met de handel. Hier kwamen Italianen langs om luxe varkens uit te zoeken. Ze liepen met een spuitbus door de stal, streepten de beste varkens aan. Maar soms duurde het die Italianen allemaal te lang. Dan hielpen wij een handje mee,” zegt hij met een ondeugende glimlach. “We zetten zelf wat streepjes, dan konden ze sneller naar huis.”
De dynamiek van toen was heel anders. Veel kleine koppels varkens moesten verzameld worden, vaak bij boeren in de buurt. Chauffeurs maakten soms drie ritten per dag en iedereen werkte samen. “De laatste vrachtwagen? Die ging niet weg voordat iedereen tevreden was. Daarna een borrel en het weekend kon beginnen,” vertelt Willy.
‘Met een borreltje erbij ging alles makkelijker’
Hij denkt met plezier terug aan de drukte, de gezelligheid en de levendige handel. Maar tijden zijn veranderd. “Nu gaat alles strakker. Geen handjeklap meer, geen contant geld. Alles is gepland, geregistreerd en afgesproken. Je kunt er niet meer omheen,” vertelt hij. “De boeren willen zekerheid en wij moeten zorgen dat alles klopt. Maar die gezelligheid van vroeger? Die mis ik soms nog wel.”
Toch blijft Willy trots op zijn vak. “We doen het nu anders, maar het blijft mooi werk. Je zorgt nog steeds voor je relaties en je moet altijd vooruitkijken. Dat is het belangrijkste.” “De nostalgie van hoe het vroeger ging, blijft mooi, maar de huidige samenwerking met VAEX bewijst dat ook in een veranderende markt succes mogelijk is.”
Terwijl de laatste slok koffie uit zijn mok verdwijnt, sluit Willy af: “Maar eerlijk? Af en toe zo’n avondje met de fles op tafel... dat zou toch niet misstaan.” En zo gaat de tijd van toen nooit helemaal verloren, zolang er verhalen zijn om te vertellen.
Het speenvarken – in veel landen een culinair symbool van traditie, overvloed en gastvrijheid. Hoewel het in Nederland en België minder vaak op tafel staat, is dit jonge varken in andere Europese landen een absolute delicatesse. Van de glooiende heuvels van Spanje tot de Balkanregio: overal vind je unieke bereidingswijzen en eeuwenoude tradities waarin het speenvarken centraal staat. Denk aan het knapperige Cochinillo Asado uit Spanje of het langzaam geroosterde Odojak na Ražnju uit Kroatië. Elk gerecht vertelt een verhaal, niet alleen over smaak, maar ook over cultuur, familie en het vieren van bijzondere momenten. Wij nemen je mee op een culinaire reis door Europa, waar we de verschillende manieren ontdekken waarop speenvarkens worden bereid en geserveerd.
Van houtovens en draaispitten tot subtiele kruiden en eenvoudige bereidingswijzen: het speenvarken blijft een geliefd gerecht dat grenzen overstijgt.
In Spanje, vooral in de regio's Castilië en León, is Cochinillo Asado een zeer geliefd gerecht. Dit gerecht wordt vaak klaargemaakt voor speciale gelegenheden, zoals Kerstmis of familiefeesten. Het speenvarken wordt langzaam geroosterd in een houtoven, meestal alleen met zout en olijfolie, waardoor het vlees sappig blijft en de huid knapperig wordt. Traditioneel wordt het in het beroemde stadje Segovia geserveerd, en volgens de traditie moet het varken zo mals zijn dat het met de rand van een bord gesneden kan worden.
In Italië, vooral in de regio's Lazio en Umbrië, is Porchetta een beroemd gerecht dat vaak wordt gemaakt van jong varkensvlees, waaronder speenvarkens. De speenbig wordt ontbeend en gevuld met kruiden zoals venkel, knoflook, rozemarijn, en peper, en vervolgens langzaam geroosterd. Het resultaat is een knapperige buitenkant met heerlijk gekruid, sappig vlees aan de binnenkant. Dit gerecht wordt vaak geserveerd als streetfood of op markten in sandwiches.
In Duitsland wordt Spanferkel vaak geserveerd bij grote evenementen en bierfestivals, zoals het beroemde Oktoberfest. Het speenvarken wordt gevuld met knoflook, kruiden, en soms bier, en vervolgens geroosterd aan het spit. Deze bereiding zorgt voor een krokante buitenkant en heerlijk mals vlees. Het wordt vaak geserveerd met zuurkool en aardappelknoedels, wat het een echt feestmaal maakt. Daarnaast worden er in Duitsland veel speenbig onderdelen gegeten.
In Kroatië is Odojak na Ražnju (speenvarken aan het spit) een populair gerecht, vooral tijdens feestdagen en bruiloften. Het speenvarken wordt gekruid met knoflook, peper, en zout, en langzaam geroosterd aan het spit boven een houtskoolvuur. Dit geeft het vlees een delicate rokerige smaak en een krokante korst. In sommige regio’s wordt het speenvarken ook ingesmeerd met varkensvet tijdens het roosteren om het extra sappig te maken. Het gerecht wordt vaak geserveerd met brood, aardappelsalade of šopska salata (een salade van tomaten, komkommers, uien en feta).
In Servië is Pečenje na Ražnju een traditioneel gerecht, vaak geserveerd tijdens grote feesten, zoals bruiloften en orthodoxe feestdagen. De speenbig wordt geroosterd op een spit boven een open vuur en wordt simpelweg op smaak gebracht met zout en soms knoflook. Het lange, langzame roosteren zorgt voor zeer mals vlees en een knapperige huid. Het wordt vaak gegeten met bijgerechten zoals ajvar (een pittige paprika- en auberginepasta), brood, en gekookte aardappelen.
Op verschillende plekken in de wereld zweren ze bij biggenvlees. Het malse vlees smelt letterlijk in de mond. Bij Pigarné kennen we ons vak, produceren kwalitatief biggenvlees volgens de strenge richtlijnen, en worden wereldwijd erkend door onze afnemers.