Samenspel voor een betekenisvol leven

Sven Webbink (21 jaar), heeft een droom. ‘Ik wil gewoon huisjeboompje-beestje. Ik wil de goede dingen doen en dan zelfstandig ondernemer worden, net als mijn zwager. Die heeft een schildersbedrijf en ik ben ook opgeleid als schilder. Ik heb een MBO niveau 2 diploma.’ Sven woont inmiddels twee jaar in een trainingshuis van Aveleijn in Enschede. Hij wil meedoen in de maatschappij. Hij wil heel graag aan de slag met dingen die ertoe doen, en daarvoor ook de waardering krijgen die daarbij hoort. Dagbesteding vindt hij maar niks, het woord alleen al bezorgt hem jeuk. Om hem heen staan mensen die met Sven kijken naar wat wél bij hem past. Ze helpen hem om een betekenisvol leven te leiden. Dat doen ze door goed samen te werken, zowel binnen Aveleijn als in de kring van mensen om hem heen. Met instanties en partijen die aansluiten bij de noden en behoeften van Sven. In het project @WRK weten mensen elkaar te vinden en te versterken.

O nderweg naar zelfstandigheid

Bij trainingshuis De Nieuwe Helmerhoek wonen 14 jongeren. Aan de buitenkant lijken het drie rijtjeshuizen met ieder een eigen voordeur. Binnenin wordt duidelijk dat de huizen geschakeld zijn. Er zijn 14 appartementen, ieder met een eigen slaap- en badkamer. Er is een gezamenlijke woonkamer en een grote kookstudio waar bewoners ieder hun eigen potje kunnen koken. ‘Als hij of zij dat kan en wil’, voegt manager Rachel Groot toe. ‘De jongeren die hier wonen hebben een lichte tot matige verstandelijke beperking. Ze zijn tussen 16 – 26 jaar en mogen hier maximaal vier jaar wonen. Daarna stromen ze door naar een permanente woonplek die bij hen past.’

D e tuintjes achter het huis staan met elkaar in verbinding. Ook de drie schuurtjes worden goed gebruikt. De een staat vol met gereedschappen en hout, de ander in ingericht als creatief lokaal. Beschilderde doeken liggen te drogen en er staat graffitikunst langs de wanden. Aan de naam op een van de houten planken is duidelijk te zien dat ook Sven hier graag aan het werk is.

Sven webbink. 21 jaar

Even voorstellen: ‘Hoi, ik heet dus Sven. Het trainingshuis De Nieuwe Helmerhoek vind ik wel oké. Fijn dat ik hier een eigen kamer heb en dat ik m’n beide vrienden kan ontvangen. Het contact tussen mij, de andere bewoners en de leiding is goed. Marlou Essink is mijn PB’er. Met haar kan ik alles bespreken. Ze helpt mij met dingen waar ik tegenaan loop en regelt soms dingen die ik met haar bespreek. Ik kom uit een groot gezin. Heb vijf zussen en twee broers. Met mijn moeder en ook met mijn broers en zussen heb ik goed contact in de familie-app. Sommigen zie en spreek ik wat vaker, zoals twee van mijn zussen. Marlou en mijn andere persoonlijk begeleider Jet, helpen mij ook met de planning. Dit om te voorkomen dat ik iemand moet teleurstellen. Bijvoorbeeld omdat ik op dezelfde dag met meerdere mensen tegelijk heb afgesproken. Er zijn nog wat dingen die minder goed gaan bij mij, daar werk ik aan. Ik wil straks op eigen kracht verder. Ik wil graag weer aan het werk en goed geld verdienen. Ik wil werken aan een plek voor mezelf. Als het straks nog beter met mij gaat, kan ik misschien wel een volgende stap maken.’ Dat zou kunnen zijn richting een plek bij Aveleijn waar de begeleiding wat meer op afstand is, maar nog wel 24 uur nabij als het nodig is. Marlou en Annemarijn (gespecialiseerd begeleider Nieuwe Helmerhoek) helpen Sven daarbij. Sven heeft ook een mentor. ‘Dat is mijn wettelijke vertegenwoordiger en tegelijk ook mijn bewindvoerder. Die heb ik nodig om mijn financiële dingen goed op de rij te krijgen.’

Marlou essink, 26 jaar

Persoonlijk begeleider

Persoonlijk begeleider Marlou Essink (26) werkt al 7 jaar bij Aveleijn, waarvan 2 jaar bij De Nieuwe Helmerhoek. ‘We zijn hier tegelijk binnengekomen, hé Sven!’ Ze geeft hem een high five. Marlou is trots op Sven als hij vertelt over de stappen die hij wil maken. ‘Hij weet waar hij naartoe wil. Tegelijk helpen we hem om realistisch te blijven en onder ogen te zien waar hij staat. In dit trainingshuis is dag en nacht begeleiding aanwezig. Binnen de periode die cliënten hier wonen, begeleiden we hen van (extreme) nabijheid naar zoveel mogelijk zelfstandigheid. Naast het werken aan praktische vaardigheden zoals koken, kleding wassen en kamer schoonhouden, hebben we aandacht voor het omgaan met eigen gevoelens. We bouwen aan vertrouwen en veiligheid en aan het onderhouden van een sociaal netwerk, er is ook tijd voor lolletjes en leuke dingen doen samen. Lekker naar buiten, samen boodschappen doen en gezellig kletsen met elkaar. We werken methodisch, systemisch en ontwikkelingsgericht volgens het Waaiermodel. Dat is een model waarmee we zicht proberen te krijgen op alle dingen die van invloed zijn of zijn geweest op de jongere tot nu toe. Van daaruit gaan we aan de slag. Aan Sven merk ik echt dat hij de laatste tijd veel beter in zijn vel zit. Dat komt onder meer doordat hij nu iets te doen heeft overdag waar hij voldoening uit haalt. Zo mooi om te zien en heel gaaf ook dat je wil meewerken aan dit interview!’

annemarijn visser, 33 jaar gespecialiseerd begeleider

G especialiseerd begeleider Annemarijn Visser (33), werkt inmiddels 13 jaar bij Aveleijn waarvan ruim vier jaar bij de Nieuwe Helmerhoek. ‘Toen ik hier een tijdje werkte, merkte ik dat veel jongeren moeilijk aansluiting vinden in onze maatschappij. Ze dreigen tussen wal en schip te vallen. Het vinden van een passende daginvulling of van werk duurt te lang en dit zorgt voor nog meer problemen. Voor dié mensen die niet meteen in een kant en klaar hokje passen, bedacht ik het project @WRK [AtWork].

Daarin gaan we als begeleider en cliënt de samenwerking aan met een jobcoach van Aveleijn. Hierdoor kunnen jongeren die om allerlei redenen (nog) niet aan het werk kunnen, wél vast aan de slag. En dat is heel fijn, want zo blijven ze in hun ritme, ook tijdens de zoektocht naar een vaste plek. De opzet van @WRK is dat jongeren in de praktijk verschillende dingen kunnen uitproberen om erachter te komen wat ze leuk vinden. Je begint met één of enkele dagdelen en wil je meer, dan kan dit uitgroeien tot drie dagen per week. Alles vanuit de positieve insteek. Is het deze week één keer niet gelukt om het bed uit te komen? Oké, maar dan is het dus twee keer wel gelukt. En daar leggen we de nadruk op. Echt tevreden ben ik als de deelnemers ’s avonds met een voldaan gevoel thuis komen. Dat vind ik het allermooiste om te zien.’ ontdekken wat bij je past

D e voorbereiding van het project @WRK nam anderhalf jaar in beslag en in januari dit jaar zijn de eerste deelnemers gestart. Op dinsdag, woensdag en donderdag gaan de jongeren aan de slag op verschillende plekken in de buurt. In een vast ritme kunnen zij onderzoeken wat bij hen past en waar ze energie van krijgen. Annemarijn heeft goede contacten met Wijkcentrum De Magneet, de gemeente en andere samenwerkingspartners in de Wesselerbrink (Enschede Zuid). ‘We zijn nog in gesprek over activiteiten in de moestuin van De Magneet en over het opzetten van een lunchroom. Dat zou een mooie aanvulling kunnen worden voor de dinsdagen. Op de woensdagen gaan nu al vier jongeren vanuit onze beide trainingshuizen naar de kinderboerderij. En dat doen ze met veel plezier.’ Sven knikt: ‘Klopt, het is een half uur fietsen, maar ik vind het fijn om daar te zijn. Ik doe er van alles. Van stal uitmesten tot zorgen voor de lama’s, de geiten en de kippen.’ Op de donderdag gaan jongeren naar Praktijk voor Coaching en Creativiteit (PvCC). Daar is Sven creatief met graffiti. ‘Met spuitbussen werken vind ik mooi om te doen. En bij PvCC doe ik nu ook mee aan een workshop DJ. Weer iets heel anders. Ik houd van muziek, dus ik ben benieuwd.’

Creatief Aan De Slag Bij Pvcc

‘Sven, je gaat zondag mee naar de Grolsch Veste hé. Lekker meedoen aan graffitiworkshops, dj-workshops, schilderen en andere creatieve activiteiten van het project Positief 23. Dit organiseren we in samenwerking met FC Twente’, vertelt Wendy Leerkotte enthousiast. Als politieagente van huis uit en later jongerenwerker, startte Wendy 7 jaar geleden haar bedrijf PvCC. Ze deed dit vanuit de garage naast haar huis. ‘Met een team van inmiddels 18 mensen (artiesten, vrijwilligers, medewerkers Mediant en Aveleijn) coachen we jongeren. Onze doelgroep bestaat vooral uit jonge mensen die vastlopen, bijvoorbeeld omdat ze gestopt zijn met school en zoeken naar iets dat bij hen past. Ik koppel jeugdwerk aan creativiteit in de praktijk. We begeleiden ook re-integratiekandidaten die willen ontdekken waar ze écht blij van worden. Naast professionele designers, werken we samen met graffiti-artists en met DJ’s die muzikale workshops geven. Via Twentse gemeenten komen jongeren naar ons toe, maar ook via Aveleijn en Mediant. Ja, ik word bijna emotioneel als ik de mooie verbindingen zie tussen de jongeren en mensen in hun omgeving. Ze leren iets nieuws, uiten hun gevoel in creativiteit en hun zelfvertrouwen groeit! Echt prachtig. Wat we nu doen is het beschilderen en -spuiten van grijze transformatorhuisjes in de wijken. In goed overleg met buurtbewoners kiezen we het thema. De ene keer zijn dat vrolijke bloemen en dieren, de andere keer heeft het te maken met de historie van de wijk waar het staat.’

R achel Groot (37) is manager trainingshuizen Muldermanshoek en de Nieuwe Helmerhoek

‘Toen Annemarijn twee jaar geleden bij me kwam en vertelde over haar ideeën rond het opzetten van @WRK, dacht ik meteen: wat een goed plan. Haar voorstel past heel mooi bij de visie en het beleid van Aveleijn. Het samenwerken met elkaar en met anderen in de omgeving, om zo een betekenisvolle dag te creëren. Ze had ook al nagedacht over een manier om dit project ook financieel mogelijk te maken. Dus lang nadenken hoefde ik niet. Samen met collega’s van de Muldermanshoek en Nieuwe Helmerhoek werd een projectgroep gestart om het idee verder uit te werken. Het project wordt door beide teams gedragen en voor elke dag is er een vast aanspreekpunt die coördineert. ‘Ik vind het echt knap gedaan, hoe Annemarijn dit project @WRK samen met haar collega’s van de grond heeft gekregen. Je ziet aan deelnemers zoals Sven, dat hier behoefte aan is en dat het werkt.’ Sven: ‘Eerst verveelde ik me dood hier. Lag lang in bed en had weinig te doen. Nu doe ik verschillende dingen die ik leuk vind en waarvan ik iets leer. Het kost mij wel energie, maar ik ervaar ook nieuwe dingen. Dus ik ga d’r zeker mee door!’

M erle Pilage, senior gedragswetenschapper bij Aveleijn

‘Sven en ik zien elkaar wekelijks, hij met frisse tegenzin. Sven is heel dapper bezig om zijn zelfvertrouwen en zijn toekomst op te bouwen. Dat is niet makkelijk want hij heeft al veel meegemaakt. Niet zo gek dus dat hij er vaak geen zin in heeft. Toch komt hij bij mij, een echte doorzetter dus! Hij weet waar hij het voor doet. Hij wil verder met zijn leven en daarbij niet steeds worden gehinderd door ervaringen uit het verleden. Sven weet waar hij naartoe wil en we hebben een routekaart (behandeling) opgesteld. Sven zit achter het stuur en ik help hem als bijrijder. Ik lees de routekaart en help hem bij obstakels onderweg. Het is ook belangrijk een klik te hebben met elkaar. Sven zegt me ‘als ik je niet had gemogen, was ik hier nooit geweest en dan gaat het ook niet werken’. Ik denk dat hij daarin gelijk heeft. Je moet elkaar als ‘bestuurder en bijrijder’ wel een beetje mogen, elkaar niet de auto uitvechten, elkaar soms een beetje ruimte geven, maar ook lol maken met elkaar. Dat zit bij Sven wel goed. Hij heeft een behoorlijke dosis humor en je kunt goed met hem lachen.

S amen onderweg rijden we de ene keer harder dan de andere keer, want als Sven veel andere dingen aan zijn hoofd heeft, dan vraagt de route veel van hem. Daarom is het zo belangrijk dat we intensief samenwerken, Sven en ik en anderen om hem heen. We staan met elkaar stil bij wat Sven nodig heeft om zich stabiel te blijven voelen, wat hij daarin zelf kan en wat andere mensen daarin voor hem kunnen betekenen. Dat kan vertrouwen geven; er is een vangnet, je hoeft het niet alleen te doen, je weet wat je kunt doen bij oplopende spanning. Dat zijn belangrijke voorwaarden om je veilig te voelen.

Sven heeft inmiddels al mooie stappen gemaakt en hij mag alvast erg trots zijn op zichzelf. Hij stapt iedere keer weer in de auto en gaat dapper onderweg. Met dat doorzettingsvermogen gaat hij nog ver komen.’