024
AED BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA
FOKUS-ONLINE.BE
Groene bakjes die levens redden Zo’n 10.000 AED’s, Automatische Externe Defibrillatoren, zijn er al in ons land geïnstalleerd. Dat klinkt veel, maar het zijn er eigenlijk veel te weinig, zegt de Belgische Cardiologische Liga. Wat doet zo’n AED en hoe moet je hem bedienen?
J
e bent ze ongetwijfeld ook al her en der tegengekomen: die groene kastjes aan de muur bij bedrijven, sportclubs, bibliotheken en openbare instellingen. Meestal staat er in het groot AED op geschreven. Dr. Freddy Van de Casseye, voorzitter van de BCL, legt uit: “We tellen er in ons land al zowat 10.000, maar idealiter zouden het er eigenlijk 25.000 moeten zijn. Daar zitten we dus nog lang niet. Bovendien blijkt ook dat zowat 60 procent van de Belgen eigenlijk niet weet wat die AED’s zijn of wat ze doen.” Het belang van zo’n AED is snel uitgelegd. Ventrikelfibrillatie, of het ongecontroleerd ‘trillen’ van het hart, is een fenomeen dat ontstaat wanneer het hart onvoldoende van bloed wordt voorzien en dus met zuurstofgebrek kampt. Dat is meestal het gevolg van vernauwde kransslagaders. Het is dan uiteraard zaak om die ‘trilling’ zo snel mogelijk te doen ophouden en dat kan door het toedienen van een elektrische schok. Daarvoor dient een AED. “Snelheid is daarbij van levensbelang”, zegt Van de Casseye. “Tegen dat de ambulance of de MUG bij een patiënt gearriveerd is, is het vaak immers al te laat. Iedere minuut telt dus. Hoe sneller je kunt optreden, des te minder schade loopt de hartspier op en des te groter zijn de overlevingskansen. Helaas overlijden de meeste slachtoffers van een hartinfarct nog altijd in de tijdspanne die voorafgaat aan de aankomst in het ziekenhuis.” Maar wat moet je nu doen als je ziet dat iemand een hartstilstand krijgt? “Breng het slachtoffer in de eerste plaats over naar een
veilige plaats, ook voor jezelf ”, zegt de BCLdirecteur. “Bel daarna onmiddellijk de 112 en geef het exacte adres op. Ga dan meteen over tot hartmassage en, als er een toestel in de buurt is, gebruik de defibrillator.” Veel mensen blijken echter schrik te hebben om zo’n AED te gebruiken of denken dat je er medisch
geschoold voor moet zijn. Dat klopt absoluut niet. “Zo’n AED werkt volledig automatisch”, legt Van de Casseye uit. “Je moet enkel de twee plakkers op de borst van de patiënt aanbrengen, dat is alles. Daarna neemt het apparaat het volledig over en zal hij zelfs steminstructies geven, zoals bijvoorbeeld: ‘Opgepast, ik ga nu
60 procent van de Belgen weet eigenlijk niet wat die AED’s zijn of wat ze doen.
een schok geven’. Hij zal dat ook alleen doen als het echt nodig is. De angst van mensen om dus iets verkeerd te doen of de situatie nog erger te maken, is dus totaal ongegrond.” Ook met de kennis over die andere, levensreddende handeling – de hartmassage – is het in ons land vrij pover gesteld. Via hartmassage zorg je ervoor dat, ondanks het feit dat het hart niet meer pompt, er toch nog een kleine maar levensbelangrijke hoeveelheid bloed stroomt naar bijvoorbeeld de hersenen en de longen. “Om te weten hoe je een hartmassage moet toepassen, is het niet nodig om een complete EHBOcursus te volgen”, zegt Van de Casseye. “Een opleiding van een uur met een pop waarop je kunt oefenen, kan al het verschil maken tussen leven en dood.” Voor het geld hoef je het trouwens ook niet te laten. Een AED kost tegenwoordig geen fortuinen meer. Van de Casseye: “Er zijn modellen van 2.000 of 3.000 euro, maar voor 1.000 euro heb je er ook al een. Helaas is er nog geen enkele financiële steunmaatregel vanuit de overheid die die kost mee kan helpen dragen. In Wallonië is er wel een regeling voor sportclubs, maar dat is het zowat. Wat we tegenwoordig wel steeds meer zien, is dat alle bewoners van een flatgebouw er bijvoorbeeld samen eentje kopen. Dan is de kostprijs natuurlijk meteen nog een stuk draaglijker. 80 procent van de hartstilstanden gebeurt immers thuis.” TEKST FREDERIC PETITJEAN
