COPE - Empower Resilience (íslenskur)

Page 1

COPE-EFLUM SEIGLU

The European Commission's support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents, which reflect the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein

Kynning á PAKKANUM

Hvað er seigla og af hverju er hún mikilvæg ?

Hvað þýðir það að virkja seiglu ?

Hver er tilgangurinn með þessari útgáfu ?

Kennsluleiðbeiningar fyrir símenntunarmiðstöðvar

Mikilvægi leiðbeinandans við að kenna virkjun seiglu

Hvernig má nota afurð 1 og 2 til að þjálfa leiðbeinendur

Leiðbeiningar um hvað má og hvað má ekki á meðan á kennslu stendur

Hvernig staðið er að nýta Virkjum seiglu pakkann til þjálfunar leiðbeinenda

Fyrir hverja er námsefnið ?

Leiðbeiningar fyrir sjálfsnám?

EFNI

Hvernig á að byggja upp seigluþjálfun á netinu eða í staðnámi

Maður á mann þjálfun í seiglu

Hvernig á að skipuleggja eigin þjálfun

Hvaða þætti á að leggja áherslu á í þjálfun

Netþjálfun í seiglu

Hvernig á að skipuleggja eigin þjálfun

Hvaða þætti á að leggja áherslu á í þjálfun

Samanburður á kostum og göllum net- og staðþjálfunar.

Hvernig á að tryggja jákvæð áhrif og eftirfylgni þjálfunar.

Tengslanetið, hvernig og hvar er hægt að nálgast stuðning við að þróa og veita seigluþjálfun.

Hvernig má leggja mat á gæði þjálfunar

Að styrkja tengslanetið

EFNI

1. Kynning á PAKKANUM

Þessi fræðslupakki var þróaður af aðilum innan “COPE-Learn to Cope and Grow” verkefnisins sem styrkt er af Erasmusplus Menntaáætlun Evrópusambandsins. Eflum seiglu Fræðslupakkinn hefur það að markmiði að styðja við starfsemi og samstarf símenntunarmiðstöðva með því að auka aðgengi þeirra að námsefni og aðferðum sem stuðla að valdeflingu einstaklinga á öllum aldri með seigluþjálfun sem stuðlar að aukinni aðlögunarhæfni og færni í að takast á við breytingar og óvissu.

Þessu markmiði verður best náð með því að kenna starfsfólki að kynna og kenna aðferðir við að efla seiglu. Helstu markhópar verkefnisins eru eftirtaldir: Starfsfólk fullorðinsfræðslu, símenntunarmiðstöðva, félagsmiðstöðva, menntasetra, félagasamtaka, stofnana ríkis og sveitarfélaga.

Fræðslupakkinn skiptist í tvo megin hluta:

Hagnýta notkun og kynningu á námsefninu

Tengsl og stuðning á milli þeirra sem nýta námsefnið

3

Hvað er seigla og af hverju er hún mikilvæg

“"Seigla er ferlið á bak við það að geta aðlagað sig að og tekist á við erfiða og krefjandi lífsreynslu, með því að búa yfir sveigjanleika er kemur að tilfinningum og hegðun og geta þannig lagað sig að ytri og innri aðstæðum”. Þetta er skýringin á seiglu frá American Psychological Association. Miðað við þessa skilgreiningu er seigla það sem skilgreinir hvernig við bregðumst við breytingum og áskorunum.

Það eru einkum 3 þættir sem eru taldir stuðla að seiglu hjá einstaklingi:

Hvernig einstaklingur sér og upplifir umhverfi sitt

Framboð og gæði þeirra félagslegu tengsla og úrræða sem einstaklingurinn býr að.

Hvaða aðferðir einstaklingurinn beitir til að takast á við andlegar og tilfinningalegar áskoranir og breytingar.

Líkt og margar rannsóknir benda til þá er hægt að styrkja og þjálfa upp seiglu með seigluhæfileikum .

En af hverju er seigla svona mikilvæg? Ef einstaklingi skortir seiglu þá mun hann eiga í erfiðleikum með að takast á við áskoranir og þær breytingar sem geta fylgt þeim. Þetta geta verið litlar breytingar á daglegu lífi, og miklar breytingar s.s. að byrja í nýrri vinnu eða missa nákominn ættingja. Einstaklingur sem býr yfir seiglu hefur forskot og aðlögunarfærni til að vinna sig í gegnum þær áskoranir sem koma upp og standa sterkari eftir. Slíkir einstaklingar byggja á seiglu til að þróa og bæta líf sitt.

Það að nýta seiglu til að vinna sig í gegnum áskoranir þýðir ekki að vera ónæmur fyrir erfiðleikum. Þvert á móti þýðir það að styrkjast og þroskast með því að takast á við áskoranir.

·
4

Hvað þýðir það að “efla seiglu” ?

Það að “efla seiglu” felur í sér tvær lykil skilgreiningar:

Leiðir til að styrkja fólk í að nýta betur möguleika sína með því að hjálpa skilja og nýta betur færni sína til að sigrast á erfiðleikum.

Leiðir til að hjálpa fólki til að finna leiðir til að vinna úr áföllum, móta sér stefnu og verða besta útgáfan af sjálfum sér, jafnvel eftir að hafa tekist á við áföll og aðstæður sem það getur ekki skilið til fulls.

Seigla vísar ekki eingöngu til þeirra færni að geta náð sér eftir áföll heldur einning að styrkjast við hverja áskorun. Hún vísar til þess að nýta styrkleika til að sigrast á veikleikum, að skipta út óæskilegri hegðun fyrir áhrifaríka eða jákvæða hegðun.

5

Hver er tilgangurinn með þessari útgáfu ?

Með þessu fræðslupakka viljum við styrkja stofnanir, menntasetur, leiðbeinendur, stjórnendur og aðra áhugasama til að byggja upp eigin seiglu. Seigluþjálfun getur aukið færni einstaklinga til að takast á við streitu, breytingar og sigrast á áskorunum.

6

2. Kennsluleiðbeiningar fyrir símenntunarmiðstöðvar

Mikilvægi þess að leiðbeinendur skilji gildi seigluþjálfun

Hægt er að þróa og nýta seiglu til að skapa vinnu- og námsumhverfi þar sem þátttakendur finna fyrir öryggi og sjálfstæði. Til að efla traust og byggja upp meiri seiglu þurfa þjálfarar að skilja hvaða áhrif þeir hafa á ferlið er snýr að því að styrkja einstaklinga og teymi og samskipti þeirra. Þeir þurfa að vera meðvitaðir um hvernig þeir tala, bregðast við og hvort þeir trúa sjálfir á gildi seiglu. Til að þjálfunin sé trúverðug þurfa leiðbeinendur jafnframt að sýna fram á að vilja sinn til að læra og vaxa í gegnum þjálfunina.

7

Mikilvægustu verkefni

leiðbeinendanna verður að

Forgangsraða tíma til náms, ekki má skera niður tíma til kennslunnar vegna tímaleysis, frekar að bæta við tíma til að kynnast og skilja nemendurna.

Sívirkt endurmat, metið hvað var kennt, hvernig hefur því verið beitt og miðlað áfram.

Þróa jákvæða hugsun sem hluta af kennslustílnum; hugarfar leiðbeinendanna er smitandi; það getur annað hvort styrkt eða hamlað orkustigi þátttakendanna: Jákvæð hugsun lítur á hindranir sem áskorun sem opnar fyrir marga möguleika og lausnir.

Jákvæð forysta: leiðbeinandi sem getur haft jákvæð áhrif á þjálfunina með því að skapa aðstæður fyrir gagnkvæmt öryggi og hreinskilni, tryggir að allir standi sig sem best og vinni að sameiginlegum markmiðum.

Orðaval í kennslunni er öflugt og mikilvægt tæki.

Að vera opinn fyrir fyrir því að læra nýja hluti hjálpar til við að byggj aupp þá seiglu sem þarf til að takast á við stöðugar breytingar.

Að vera opinn fyrir mistökum og leita nýrra tækifæra - ekkert getur sigrað mistök betur önnur tilraun.

Bægðu frá þér egói, titlum og svæðisbundinni hegðun til að auka samvinnu í tímum.

Innleiddu menningu CARE – Curious, Adaptable, Resilient and Empathetic (Forvitni-Aðlögunarhæfni-Seigla-Samkennd) - fólk þarf að vita að framlag þeirra telur.

Fylgstu með framförum og helgun gagnvart náminu.

Að veita réttu þjálfunina getur bætt allar hliðar lífsins (aukin mótstaða gegn neikvæðni, skýrari yfirsýn, hæfni til að bregðast við álagi, hraðari endurheimt eftir mótlæti, bætt samband við aðra, betri líkamleg heilsa, betri félagsleg færni og almennt meiri vellíðan)

Finndu og fylgdu eftir góðum starfsvenjum

8

Hvernig á að nota afurð 1 og 2 til að þjálfa leiðbeinendur

Yfirlit yfir uppbyggingu afurðanna

Afurð 1: Kenndu seiglu – Þjálfunarleiðbeiningar um grunnatriði í þjálfun á seiglu og aðlögunarhæfni fyrir fullorðna. Kennslan miðar að því að bæta persónulega, félagslega og námslega færni fullorðinna.

Afurð 2: Seilguþjálfun – Hagnýt verkfærakista með æfingum sem leiðbeinendur og nemendur geta beitt á netinu eða í staðnámi.

Báðar afurðirnar eru byggðar á fimm lykilþáttum eða námsþáttum:

Forgangsraða eigin heilsu

Félagsleg og tilfinningaleg færniuppbygging

Aðlögunarhæfni Sjálfstiltrú

Bjartsýni og samkennd í eigin garð

Þessir fimm námsþættir voru skilgreindir sem lykillinn að því að byggja upp seiglu og persónulega færni.

9

Að kenna seiglu

Leiðarvísirinn skilgreinir mismunandi námsmarkmið, byggð á þeirri þekkingu sem hægt er að öðlast, færni sem hægt er að þjálfa og viðhorfi sem hægt er að byggja upp.

Hver námsþáttur felur í sér kennsluáætlun með verkefnum og heimaverkefnum sem hægt er að nýta inn í þjálfunina.

Leiðbeinendur og nemendur geta fundið ítarefni í síðasta kafla hvers námsþáttar.

Í hverjum námsþætti er listi yfir það sem “þarf að gera” til að stuðla að aukinni hæfni.

Þjálfaðu seiglu

Verkfærakistan inniheldur 30 daga þjálfunarprógram, 6 daga fyrir hvern námsþátt: Listuð er upp hvaða hæfni er tekin fyrir hvern dag og þau verkefni sem þarf að klára í lok hvers dags.

30 daga prógramið er hægt að fá annars vegar sem app (á ensku) eða á heimasíðu. Þannig geta þátttakendur skoðað dagleg verkefni heima hjá sér, í vinnu eða skóla, sem gerir allt námið aðgengilegra og auðveldar þátttöku allra.

Dagleg markmið er sett fram og fela í sér vinnublöð og námsefni, sem má prenta út eða nálgast á COPE heimasíðunni eða í appinu.

10

Leiðbeiningar um

“hvað má “ og

“hvað má ekki” í þjálfuninni

Við þjálfun á leiðbeinendum í fullorðinsfræðslu er mælst til að leiðbeinendur séu hvattir til að skoða vel fyrir hverja námsefnið er og hvort að þau þurfi einhverja aðlögun að hópnum sem á að þjálfa.

Leiðbeinendur þurfa að aðlaga námsefni og uppbyggingu kennslunnar að þátttakendum. Sumir þátttakenda gætu haft reynslu af seigluþjálfun og verið opnir fyrir að læra meira á meðan aðrir eru skeptískir og þurfa að skilja tilganginn betur áður en þeir sannfærast um ávinning þjálfunarinnar. Sumir þátttakendur geta átt erfiðara með að læra en aðrir. Leiðbeinandinn þarf að geta tekið tillit til slíks og vera reiðubúinn að til að aðlaga ákveðin svið námsins og námsefnisins að þátttakendum.

Leiðbeinandi í fullorðinsfræðslu þarf að hafa reynslu af því að kenna og þjálfa fullorðna. Þegar þeir bjóða upp á seigluþjálfun þá skiptir máli að þeir séu að bæta við þekkingu sína samhliða því að þjálfa aðra en að þeir séu ekki að stíga sín fyrstu skref í fullorðinsfræðslu. Leiðbeinandinn þarf að vera meðvitaður um að þröngva námsefninu ekki upp á þátttakendur. Þátttakendur sem glíma við streitu og seiglu þurfa ekki á aukið álag og ábyrgð heldur þarf það að vera val þátttakenda að nýta æfingarnar til að bæta lífsgæði sín.

11

Hvers konar verkfæri þarf

leiðbeinandinn fyrir sína sjálfsþjálfun

Það sem Eflum Seiglu Fræðslupakkinn er aðgengileg á netinu er einnig hægt að nota hana í sjálfsnámi. Hægt er að nálgast kynningu á fræðslupakkanum í gegnum farsíma eða tölvu. Mælt er með því að vísa leiðbeinendum á fræðslupakkann eða kynna afurðir verkefnisins fyrir þeim áður en þeir fara af stað með 30 daga seigluþjálfun.

Fyrir hverja er þjálfunin?

Mælt er með 30-daga þjálfun fyrir

Fullorðna sem vilja efla seiglu sína

Fullorðna sem vilja auk færni sína í að takast á við áskoranir og breytingar

Leiðbeinendur í fullorðinsfræðslu sem vilja efla sína eigin seilgu en um leið geta boðið up á seigluþjálfun til sinna nemenda.

Leiðbeiningar til sjálfsþjálfunar

Í samanburði við hópnámskeið eða maður á mann kennslu hefur sjálfsnám ákveðna kosti.

12

Byggir á innri áhugahvöt til náms

Nám á hraða hvers og eins

Stuðlar að aukinni færni í takast á við verkefni og vandamál

Bæting í tímastjórnun og forgangsröðun

Þó að sjálfsnám henti betur fyrir einstaklinga sem geta átt erfitt með að halda í við námshraða hóps, vilja einbeita sér að ákveðnum hlutum eða læra betur í einrúmi, þá eru nokkrar áhættur og áskoranir sem leiðbeinandinn þarf að vera meðvitaður um þegar mælt er með sjálfsnámi.

13

Skuldbinding: Hópnámskeið og það að hafa beinan aðgang að leiðbeinanda leiðir til skuldbindingar og ábyrgðar og minnkar líkur á brottfalli þar sem þátttakendur bera ábyrgð gagnvart hópnum að standa skil á sínu. Þegar þátttakandi stendur frammi fyrir áskorunum í sjálfsnámi er náminu oft sjálfhætt vegna skorts á skuldbindingu. Það má samt ekki þvinga þátttakendur inn í námið þar sem það þarf að vera ákvörðun hvers og eins að vilja læra. Leiðbeinandinn getur í þessum aðstæðum stungið upp á stuðningi eða aðstoð ef þátttakandi missir áhugann í sjálfsnámi.

Skortur á hvatningu eða áhuga: Sumir kunna að meta samfélagslega þáttinn en eiga erfiðara að viðhalda áhuga og hvatningu til náms í sjálfsnámi. Leiðbeinandinn í sjálfsnámi getur stungið upp á nokkrum hvatningaræfingum fyrir þátttakanda eða tímasettu hlé frá námi til að endurheimta áhugann og hvatninguna.

Of mikið námsefni: Í sjálfsnámi er oft erfitt að að ákveða hvar á að byrja að læra, hvaða efni á að velja og að hvaða sviði er mikilvægast að einbeita sér að. Þetta ætti alltaf að vera ljóst í upphafi frá leiðbeinanda eða í námsefninu sjálfu.

Skortur á stuðningi: Í þjálfununni getur leiðbeinandinn veitt þátttakanda stuðning eða aðstoð þegar hann lendir í vandræðum eða tapar þræðinum. Þetta á venjulega ekki við um sjálfsnám. Þar lærir nemandinn á eigin spýtur og oft án tengiliðs eða stuðnings leiðbeinanda. Mælt er með því að benda á samskiptasíðu og stuðning í námsefninu þar sem þátttakendur í sjálfsnámi geta sett fram spurningum eða áhyggjur, og þar sem leiðbeinandinn getur gefið upplýsingar áður en sjálfsnám hefst. Þessar upplýsingar þurfa að liggja fyrir áður en nám hefst.

Áður en leiðbeinandinn mælir með sjálfsnámi verður hann að hafa ofangreindar áskoranir í huga og vinna markvisst að því að sigrast á þeim með því að gefa góðar og hnitmiðaðar upplýsingar í upphafi og vera tilbúinn til að veita þátttakendum ráðgjöf á meðan á þjálfun stendur ef þess þarf.

14

2 .Hvernig á að þróa eigin seigluþjálfun á netinu og í staðnámi

Seigluþjálfun í staðnámi

Það er augljós ávinningur og kostur að bjóða upp á staðnám, miðað við sjálfsnám á netinu, einkum hvað varðar þátttöku, skuldbindingu, og hvatningu þeirra nemenda sem taka þátt í þjálfuninni. Í samanburði við netnám er yfirleitt minni truflun og meiri hópavinna þar sem auðveldara er að túlka hegðun, hugsanir og tilfinningar annarra.

Ennfremur er enginn háður stöðugri nettengingu til að taka þátt í rauntíma.

Í eftirfarandi umfjöllun er farið dýpra í hvernig skipulag seigluþjálfunar gæti litið út, hvaða þætti þarf að huga að fyrir utanaðkomandi þjálfun og hvaða þætti slík þjálfun þarf að fela í sér.

15

AÐSTAÐA

Nokkraralmennarkröfurumstaðnám:

Í samanburði við netþjálfun eru þátttakendur ekki heima heldur saman í einu herbergi. Aðstaðan þarf að vera nógu rúmgóð til að öllum þátttakendum líði vel. Annað sem þarf að huga að er: bergmál, rafbúnað (skjávarpi, tölvur, hátalara o.s. frv.) og hitastig.

TÍMI DAGS

Það fer eftir aðstæðum hverju sinni hvaða tími dags hentar best fyrir þjálfun Gott er að hafa í huga að þjálfun fari ekki fram of snemma dags eða seint á kvöldin, að þjálfun nái ekki langt inn í hádegis- né kvöldverðarhlé og alls ekki inn í lögboðin frítíma. Ef um er að ræða þjálfun sem telur 3+ klst, er mælt með því að setja hádegis-/kvöldverð inn í námstímann: t.d. 3 klst þjálfun + 1 klst hádegishlé + 2 klst þjálfun.

TÍMALENGD

Heildarlengd þjálfunar: Hversu lengi heldur þú athygli og viðheldur hvatningu til náms ? Það kemur alltaf að því að athygli þátttakenda minnkar og þreyta gerir vart við sig og þátttakendur geta ekki lengur tekið við meiru þann daginn Mælt er með því að skipuleggja heildartímann í samræmi við fyrri reynslu eða innihald námskeiðsins og aðlaga að hópnum: t.d. gætu foreldrar eða forráðamenn ekki haft nema hálfan daginn til náms.

HLÉ

Eitt að því sem getur hjálpað til við að hvetja þátttakendur og halda þeim áhugasömum eru regluleg hlé Það þýðir ekki að það eigi að vera hlé á klukkutíma fresti heldur með hæfilegu millibili. Gott er að hafa eitt kaffihlé á morgnanna og eitt síðdegis (utan hefðbundins hádegis- og kvöldverðatíma). Hlé eru venjulega góð eftir að hafa lokið verkefni eða eftir innlögn á námsefni. Það gefur þátttakendum tíma til að melta efnið fyrir næstu skref.

HVERNIG MÁ BYGGJA UPP SEIGLU ÞJÁLFUN

Hér er tillaga að því hvernig má skipuleggja nám (fyrir heilan dag):

TÍMALENGD

15 mín.

30-45 mín. 10 mín. 1 klst.

1 klst.

1 klst. 10 mín.

INNIHALD

Þátttakendur boðnir velkomnir og kynning á kennslu og æfingum.

1 klst.

15 mín.

Létt æfing til að þátttakendur kynnist efninu og hvort öðru.

Hlé

Æfing 2 + Yfirferð æfingar

Hádegishlé

Æfing 3 + Yfirferð æfingar

Hlé

Æfing 4 + Yfirferð æfingar

Samantekt og niðurstöður dagsins

Spurningar og svör

Ef þjálfunin tekur meira en einn dag er ráðlegt að hafa styttri kynningu

á efni dagsins og fara strax í æfingar. Það er ekki nauðsynlegt að kynna efni dagsins á hverjum degi nema að efni þjálfunarinnar breytist mikið á milli daga.

NÁMSMAT

Í lok síðasta þjálfunardags þarf að taka frá tíma, 10-20 mínútur, fyrir þátttakendur að fylla út námsmat þar sem þeir veita endurgjöf á kennslu og námsefni:

Ertu ánægð/ur með þjálfunina ?

Stöðst þjálfunin væntingar þínar ?

Hvað stóð upp úr í þjálfuninni ?

Hvað má bæta ?

Muntu nota námsefnið í framtíðinni ?

Námsmatið er hugsað til að þróa áfram námsefnið og kennsluna. Þetta er ekki hugsað sem almenn yfirferð yfir efnið.

Hvaða æfingar ættu að vera í þjálfuninn

Í staðnámi styðjast leiðbeinendur oft við glærur eða myndbönd með upplýsingum um æfingar í stað þess að kynna þær sjálfir. Ef þjálfunin er byggð upp þannig í staðnámi gæti hún allt eins verið sett upp sem netkennsla. Þegar um staðnám er að ræða er um að gera að nota tækifærið til að tala beint við þátttakendur, ekki í gegnum tölvuskjái og gera æfingar saman.

18

Æfingar sem mælt er með að nota í staðnámi:

Umræður og rökræður innan hópsins

Hlutverkaleikir eða hermt eftir aðstæðum

Skipst á reynslusögum og frásögnum (gefa möguleikann á víðtækari skynjun á tilfinningum og viðbrögðum sögumannsins)

Verklegar æfingar

Hópaverkefni ( t.d. sameiginleg teikning eða skapa eitthvað saman)

Ennfremur, í hléum geta þátttakendur yfirgefið kennslustofuna og fengið sér ferskt loft. Það skerpir einbeitinguna þegar hópurinn kemur saman aftur og kennsla hefst.

Seiglu netþjálfun

Þó að staðnám hafi ótvíræða kosti, er það ekki alltaf mögulegt.

Netþjálfun og -nám hefur sína kosti en áskoranirnar og hindranirnar sem tengjast netþjálfun ber að skoða áður og á meðan á þjálfun stendur til að ná fram réttum áhrifum og árangri.

19

HVERNIG MÁ BYGGJA

UPP SEIGLU ÞJÁLFUN

Líktogístaðnámiverðurleiðbeinandinnað hugaaðýmsumþáttumínetþjálfun:

AÐSTÆÐUR

Þar sem allir þátttakendur eru á netinu er engin ástæða fyrir stóru rými eða kennslustofu. Þátttakendur þurfa samt sem áður að hafa nægilegt pláss til að hreyfa sig um og án mikillar truflunar (s.s. fólk, síma, sjónvörp, gæludýr o.s. frv.).

TÍMI DAGS

Líkt og í staðnámi þarf að hafa í huga aðstæður hópsins þegar tímasetning þjálfunar er ákveðinn. Gott er að hafa í huga að þjálfunin má ekki hefjast of snemma né of seint, má ekki ganga of langt inn í hefðbundin hádegisog kvöldverðar hlé og alls ekki inn í lögboðin frítíma þátttakenda.

TÍMALENGD

Að horfa á skjá tímunum saman tekur sinn toll af þátttakendum Leiðbeinandinn ætti að hafa í huga að æfingar og verkefni séu fjöbreytt til að halda athygli og áhuga þátttakenda Ef verkefnið dregst á langinn er mælt með að láta þátttakendur taka þátt með því að skrifa athugasemdir á netið, teikna í gegnum teikniborð til að breyta um skjáumhverfi hópsins.

Hlé eru nauðsynleg í netnámi. Það er mælt með því að hafa eitt hlé á morgnanna og eitt seinni partinn þegar um er að ræða heilan kennsludag, hvort hlé í ca 10-15 mínútur Í hléum er gott að þátttakendur rétti úr sér, fari út og fái sér ferskt loft og hreyfi sig Hléið ætti ekki að fara í að vafra um netið og sitja enn lengur fyrir framan skjáinn .

HLÉ

AÐSTAÐA MATUR OG DRYKKUR STÖÐUG NETTENGING OG TÆKNI

Þar sem allir þátttakendur eru á netinu er engin ástæða fyrir stóru rými eða kennslustofu fyrir þátttakendur.

Þátttakendur þurfa samt sem áður að hafa nægilegt pláss til að hreyfa sig um og án mikillar truflunar (s.s. fólk, síma, sjónvörp, gæludýr o.s. frv.).

Það þarf að vera skýrt frá upphafi hvort þátttakendum sé heimilt að borða mat eða snarl á meðan á kennslu stendur.

SKULDBINDING Í NÁMINU

Til að forðast óþarfa truflanir tengdar tæknimálum, þarf hver þátttakandi að vera með stöðuga nettengingu og netmyndavél með hljóði. Ef tölvan er ekki með myndavél eða hljóðnema er hægt að notast við snjallsíma. Leiðbeinandinn ætti alltaf að fara í gegnum það í upphafi náms hvernig nemendur tengjast, í gegnum tölvu eða síma, þar sem snjallsímarnir eru með minni skjá og ekki eins greinilegt að sjá á þá námsefnið eins og á tölvuskjám

Það getur gerst að meirihluti þátttakenda taki þátt í þjálfuninni að heiman. Þetta getur leitt til þess að þjálfunin virðist óformlegri og ekki eins fagleg. Þó að þetta sé þægilegt fyrir þá aðila sem þurfa að vera heima við þá getur þetta leitt til þess að þátttakendur far að tileikna sér ákveðið kæruleysi, t.d. mæta seinna, hætta fyrr, að taka lengri hlé en um var samið og slökkva á myndavélunum, allt til þess að sinna öðrum verkefnum. Leiðbeinandinn ber ábyrgð á að gera þátttakendum ljóst að þjálfunin er skuldbinding sem ber að taka af ábyrgð.

Það mun leiða til þess að þátttakendur munu meta námið betur er því lýkur því þau tóku þátt af áhuga og

ábyrgð og tóku virkan þátt í þjálfuninni

Leiðbeinandinn þarf að skýra öll þessi atriði og kröfur fyrir þátttakendum áður en þjálfun hefst, til að tryggja að að það verði engin óþarfa truflun frá þátttakendum.

Leiðbeinandinn ætti alltaf að hafa í huga að nettengingar geta bilað, rafmagnið getur farið og hljóðnemar og netmyndavélar bilað.

Leiðbeinandinn ætti að halda ró sinni í aðstæðum sem þessum og reyna sitt að leysa þær eins vel og hægt er. Gott er að hafa í huga að slökkva og kveikja aftur á tækjum, tengjast aftur inn á fundinn getur oft lagað mikið.

Hvaða æfingar eiga að vera í þjálfuninni

Æfingar í staðnámi eru mjög frábrugðnar netþjálfun. Mælt er með eftirfarandi æfingum og aðferðafræði:

Hópumræður og rökræður: Hægt er að hefja umræður og rökræður með því að setja fram sameiginlegt teikniborð (t.d. Padlet) þar sem allir geta bætt skoðun sinni við spurningu eða fullyrðingu. Að því loknu les leiðbeinandinn upp setningarnar og hver þátttakandi getur tjáð álit sitt eða rætt frekar um það sem bætt var við. Þessi aðferð hvetur til þátttöku allra.

Annar valkostur getur verið að biðja hvern þátttakanda um að greiða atkvæði um mismunandi skoðanir og staðhæfingar og spyrja síðan mismunandi þátttakendur um sitt val.

Gagnvirk vinna: Netið býður upp á mikla möguleika til að gera sameiginlegar teikningar, klippimyndir, texta o.s. frv. Leiðbeinandinn getur notað þetta til að búa til samspil eða hópavinnu á meðan á þjálfun stendur.

Minni hópar: Hópvinna eða hópverkefni eru oft einfaldari á netinu ef hóparnir eru minni. Zoom býður upp á samtalsrás eða leiðbeinandinn getur beðið þátttakendur um að nýja rás til að ræða saman. Þetta er hægt að nota í hópavinnu, hópkynnigar eða umræður.

22

Síðan getur hópurinn komið saman aftur og smærri hóparnir kynna afrakstur vinnu sinnar með endurgjöf frá öðrum þátttakendum.

Hreyfing, hljóð og myndskeið eru aðferðir sem auðveldara er að nota í stafrænni kennslu. Ef leiðbeinandi vill nota þær á þjálfuninni þarf hann að hafa í huga:

Hafa þátttakendur nægjanlegt pláss til að hreyfa sig ?

Eru allir með stöðuga nettengingu til að hlusta á hljóð- eða myndbönd án bið eða tafa?

Að tryggja það að þátttakendur hafi nóg pláss til hreyfa sig þarf að vera tryggt fyrir þjálfunina. Ef nettengingin er ekki nógu sterk, þá eru hægt að senda myndbönd sem hlekk í netspjalli fyrir þátttakendur. Leiðbeinandinn ætti að ákveða tíma fyrir þátttakendur að horfa á myndböndin og koma svo aftur saman á hópfundi.

Kostir og gallar við seigluþjálfun í stað- og netnámi.

Eins og áður hefur komið fram eru margir kostir og gallar við staðog netþjálfun. Til að meta betur og öðlast yfirsýn yfir hvor aðferðin hentar betur þarf að hafa í huga:

23

Það að vera saman í stofu

skapar aukinn áhuga og

helgun meðal þátttakenda.

Aðstaða

Þátttakendur geta tekið þátt að heiman og sloppið við umferð og ferðatíma, auk

þess sem þeim líður betur og eru öruggari heima

Tími og lengd

Staðnám leyfir lengri tíma fyrir

hverja æfingu þar sem

þátttakendur eiga í beinum

samskiptum og geta átt

samskipti um efnið sem gerir þá

meira vakandi og

eftirtektarsamari.

Netnám kallar á regluleg hlé en í staðinn má byrja fyrr og

hætta seinna í þjálfun þar sem þátttakendur þurfa ekki að koma sér til og frá þjálfun.

Ennfremur verða matarhlé styttri þar sem þátttakendur eru heima og þurfa ekki að fara til að næra sig.

NETNÁM OG ÞJÁLFUN STAÐNÁM OG ÞJÁLFUN
24

Myndbönd and myndefni

Á meðan myndbönd geta verið

truflun í staðnámi þar sem athygli

þátttakenda er á skjánum þá má

prenta út myndefni sem hópurinn

getur skoðað saman.

Myndbönd og myndefni eru góð leið í netnámi og góð leið til að halda athygli

þátttakenda og auka

fjölbreyttni námsaðferða.

Umræður og rökræður í hópum henta vel bæði í stað- og netnámi en þurfa að henta þeim viðfangsefnum sem verið er að vinna með.

Æfingar sem kalla á hreyfingu

Í staðnámi þá er alltaf kostur að

brjóta þjálfunina upp með

æfingum sem kalla á hreyfingu og

gagnvirkni meðal þátttakenda, það ýtir undir athygli, er hvetjandi og viðheldur áhuga.

Æfingar sem kalla á hreyfingu geta einnig virkað vel í netnámi en þarf að aðlaga. Leiðbeinandi

ætti að prófa æfinguna áður en hún er framkvæmd með

þátttakendum.

Umræður í hópum
STAÐNÁM OG ÞJÁLFUN NETNÁM OG ÞJÁLFUN 25

Hvernig á að tryggja áhrif og sjálfbærni: : Hvort sem leiðbeinandinn stundar stað- eða netnám ætti öll þjálfun að uppfylla:

Inngang: kynning á viðfangsefninu og dagskrá og þátttakenda. Þetta ýtir undir meiri hvatningu, áhuga og skuldbindingu þátttakenda.

Regluleg og viðeigandi hlé

Gagnvirki: Æfingarnar ættu að vera gagnvirkar og grípandi og fá þátttakendur og stuðla að samskiptum og virkni. Ef æfingarnar ganga út á að leiðbeinandi tali stöðugt missa þátttakendur fljótt áhugann og hvatninguna og þjálfunin hefur minni áhrif.

Ígrundun: Allar æfingar verða að innihalda nokkurs konar ígrundun í lokin. Ef þátttakendur læra um eitthvað þurfa þeir að velta fyrir sér þeim lærdómi. Það stuðlar að sjálfbærni námsins auk þess að efla gagnrýna hugsun.

Samantekt: Til að tryggja réttan endi á þjálfun ætti hver þjálfun að innihalda samantekt á því hvað var lært þann daginn. Þetta gefur einnig tækifæri fyrir þátttakendur til að spyrja spurninga og tjá áhyggjur sínar.

26

Að hafa neðangreinda hluti með eykur gæði og áhrif hvers kyns þjálfunar. Til að tryggja sjálfbær áhrif þjálfunarinnar getur leiðbeinandinn:

Veitt frekari upplýsingar: Leiðbeinandinn getur veitt frekari upplýsingar og tengla sem nemendur geta skoðað til að fylgjast með efninu eða til að bæta enn frekar þekkingu sína í framtíðinni.

Afhent námsefni: Ef notuð voru vinnublöð eða annað námsefni ætti leiðbeinandinn að útvega þátttakendum þau, annað hvort stafrænt eða á pappír. Þannig geta þátttakendur skoðað efnið aftur í framtíðinni.

Ígrundun: Mælt er með ígrundunarlotum og ættu að vera fastur líður í þjálfuninni. Á sama tíma ætti ígrundun ekki bara að felast í

Já/Nei spurningum, t.d. “Heldurðu að þessi æfing hafi skilað árangri ?” heldur ætti hún að byggja á opnum spurningum sem kalla á persónulega ígrundun og svör. Nemendur þurfa að skilja hvað þeir lærðu eða, ef um hlutverkaleik var að ræða, að greina hvernig þessi æfing tengist lífi þeirra og hegðun.

Eftirfylgni með þátttakendum: Hvort sem það eru spurningar sem þátttakendur velta fyrir sér síðar eða snúa að viðhalda færni eða breyta hegðun, þá getur leiðbeinandinn ákveðið tíma með þátttakendum síðar. Þetta getur verið nokkrum vikum eða 1-2 mánuðum seinna, jafnvel með reglulegu millibili. Leiðbeinandinn getur lagt fyrir nýjar spurningar eða rætt við þátttakendur hvort þjálfunin hafi nýst þeim og hvernig þjálfunin nýtist í daglegu lífi.

27

3. Hvernig og hvar á að leita eftir stuðningi við að þróa og bjóða upp á seigluþjálfun

Til að bæta gæði, umfang og árangur þjálfunarinnar geta stofnanir og leiðbeinendur byggt upp tengslanet til að skiptast á upplýsingum, læra af hvor af öðrum eða styðja hvorn annan.

Hvernig á að meta gæði þjálfunarinnar

Þó að gæði eigin þjálfunar séu mikilvæg er nauðsynlegt að gera sér grein fyrir hvað vandað og uppbyggilegt tengslanet getur hjálpað, en einnig að slæm ráð og tengslanet getur verið skaðlegt.

28

Tengsl við aðra leiðbeinendur

Tengsl við stefnumótandi aðila

Tengsl við aðila sem bjóða upp á nám

Önnur tengsl

Vinnur beint með notendum Býður upp á seigluþjálfun Vill læra af þér til að bæta sína kennslu og þjálfun

Stofnun eða hagaðili er kemur að stefnumótun í tengslum við nám og þjálfun Setur fram reglur, leiðbeiningar og markmið fyrir fullorðinsfræðsl u í þínu landi Getur notað þjálfunina sem fyrirmynd í tengslum við aðra þjálfun og fræðsluaðila

Vinnur beint með notendum Starfa eingöngu sem fræðsluaðili sem kynnir þína seigluþjálfun, bjóða ekki upp á sambærliega

þjálfun sjálfir

Vinnur beint með notendum Geta verið margskonar aðilar sem styðja við notendur EFTIR að þeir hafa lokið þjálfun

Hver tengiliðaflokkur er mikilvægur og getur

hjálpað til við að bæta tengslanet okkar og gæði þjálfunar.

Tengsl við aðra leiðbeinendur

Styður þig í að betrumbæta þjálfunina

Styður við miðlun á fyrirmyndum og góðum starfsháttum

Samvinna um þjálfunina milli fólks með ólíka reynslu og þekkingu.

Tengsl við stefnumótandi aðila

Getur hjálpað til við að skipuleggja þjálfun víðar.

Getur bætt stöðu menntunar í þínu nærumhverfi.

30

Tengsl við aðila sem bjóða upp

á nám

Getur hjálpað til við að kynna þjálfunina til þátttakenda sem þú hefur ekki tengsl við.

Önnur tengsl

Geta stutt við þátttakendur (notendum) eftir að þjálfun lýkur

31

Það fer eftir því hvað þú vilt fá út úr þjálfuninni hvaða tengiliðir eru mikilvægir.

Þegar þú hefur fundið heppilega tengiliði fyrir þig og þín notendur, þátttakendur, þarftu að komast að því hvort tengiliðurinn sé áreiðanlegur og skipulagður og falli að þínum áherslum í þjálfuninni.

Eftirfarandi gátlisti er almennur gátlisti sem tengiliðurinn ætti að uppfylla til að vera hluti af tengslanetinu þínu og stuðla að bættum árangri. Tengiliður þarf ekki að uppfylla allar upptaldar kröfur, þar sem það getur verið munur eftir því hvert markmiðið er.

32

Reynsla og þekking tengd seigluþjálfun Stenst kröfur

Tengiliðurinn hefur veitt seigluþjálfun áður og getur miðlað reynslu sinni EÐA hefur áhuga á þinni seigluþjálfun og vill fella hana inn í sína eigin þjálfun eða læra af þér.

Tengiliðurinn hefur beint samband við stofnanir, fyrirtæki og einstaklinga sem gætu notið góðs af seigluþjálfun.

Áreiðanleiki og ábyrgð

Tengiliðurinn svarar tölvupóstum og símtölum reglulega EÐA svarar símtölum inna viðunandi tíma.

Tengiliðurinn vinnur á skipulagðan á heiðarlegan hátt.

Tengiliðurinn er stundvís með tímapantanir og afgreiðslu á verkefnum.

Þó að það hljómi auðvelt er mikilvægi ábyrgðar og stundvísi oft vanmetið í tengslaneti. Sérstaklega eru það mikilvægir þættir fyrir árangur í þjálfuninni og til að vera góð fyrirmynd.

Stenst kröfur

Að viðhalda góðu tengslaneti:

Eftir að hafa komið á tengslum er mikilvægt að viðhalda og hlúa að Þetta þýðir:

Vera í reglulegu sambandi

Skiptast reglulega á upplýsingum og fyrirmyndum

Að byggja upp árangursríkt tengslanet, þýðir að viðhalda sambandi við alla þá aðila sem mynda tengslanetið. Ef tengslunum er ekki viðhaldið, þá missir netið tilgang sinn.

Á sama tíma eru gæði sambandsins mikilvæg: Ef þú ert bara að senda fréttabréf í hverjum mánuði án athugasemda en hefur að öðru leyti ekki annað samband, þá er netið ekki virkt. Til að ná fram virku og uppbyggilegu neti þarf vönduð samskipti.

34

Skoðaðu eftirfarandi gátlista til að sjá hvað þarf til að viðhalda tengslum:

Aðgerð

Senda reglulega tölvupósta, spyrja frétta og skiptast á upplýsingum

Gæði tengsla

Regluleg tengsl

Senda út fréttabréf

Leita upplýsinga um hvað tengiliður er að fást við hverju sinni (starfsemi og mögulegt samstarf)

Samstarf í tengslum við verkefni og viðburði, ef það passar báðum aðilum

Setja á laggirnar

samfélagshópa sem tengjast markhópnum

Mikilvægt er að viðhalda góðum tengslum við samstarfsaðila innan tengslanets, vönduð og regluleg samskiptum eru lykilatriði í að byggja upp skilvirkt samstarfsnet sem getur styður við þátttakendur.

Tilvísanir:

https://www.apa.org/topics/resilience

https://www.upskilled.edu.au/skillstalk/benefits-of-selfstudy

https://community.today.com/parentingteam/post/17-tipsfor-effective-and-easy-self-education

The European Commission's support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents, which reflect the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein

The European Commission's support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents, which reflect the views only of the authors, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein

Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.