Dwumiesięcznik NOSPR grudzień - styczeń 2023/2024

fot. J. Poremba

To był wspaniały

orgaNOWY rok! grudzień 2023–styczeń 2024 nospr.org.pl

OBFITOŚCI Milion części, milion możliwości.

KONCERTY ORGANOWE SALA KONCERTOWA

NOCE ORGANOWE

KONCERTY ORGANOWE

PORANKI ORGANOWE

5.01.2024, godz. 19.30

9.12.2023, 19.30

3.03.2024, godz. 12.00

27.01.2024, godz. 20.30

18.02.2024, godz. 16.00

Filozofia fenomenu: Buxtehude, Bach, Gembalski Julian Gembalski OrgaNOWA symfonia kina Upiór w operze (1925) reż. Rupert Julian, Edward Sedgwick

Karol Mossakowski

25.05.2024, godz. 20.30 OrgaNOWA symfonia kina Zaginiony świat (1925)

Muzyka z katedry Notre-Dame Olivier Latry

Familijne kino muzyczne Reksio (1967-1990)

Metafizyka, kontrapunkt, piękno. Od Bacha do Mendelssohna Krzysztof Lukas

14.04.2024, godz. 12.00 Liszt, Elgar, Smetana – organowe transkrypcje symfoniczne Jonathan Scott

reż. Lechosław Marszałek

Adam Tański

9.06.2024, godz. 18.00

Cudowne dziecko organów Sebastian Heindl

reż. Harry O. Hoyt

Franz Danksagmüller

NOSPR współfinansują

Patroni medialni

Partner motoryzacyjny

Partner główny koncertów abonamentowych NOSPR w sezonie 2023/2024

Zimowy repertuar NOSPR to cudowny róg obfitości. Kiedy tylko dni robią się krótkie i mroźne, sięgamy po muzykę, która współtworzy radosne ciepło bożonarodzeniowego klimatu. Zapadając się w miękkie fotele naszej sali koncertowej, wsłuchujemy się w utwory, które oswajają surową melancholię przyrody pogrążonej w zimowym śnie. Wchodząc w nowy rok, dajemy się ponieść karnawałowym rytmom i beztroskiej tanecznej zabawie.

R

ok temu pierwsze dźwięki wydały jedne z największych organów koncertowych Europy. Ten moment otworzył przed nami milion nowych możliwości, z których skrzętnie korzystamy. Przez ostatnich dwanaście miesięcy zgromadziliśmy wiele wspaniałych wspomnień i przeżyliśmy niejedno muzyczne zaskoczenie. Z tej okazji dzielimy się wrażeniami i przemyśleniami na temat naszego wspaniałego instrumentu i prezentujemy jeszcze więcej muzyki!

W grudniu zapraszamy na spotkanie z muzyką paryskiej katedry Notre Dame (9.12). Choć po pożarze z 2019 roku świątynia wciąż pozostaje zamknięta dla turystów, to kulturalne skarby z jej 800-letniej historii są wiecznie żywe i inspirują muzycznych turystów na całym świecie. Podczas koncertu w NOSPR organowe klejnoty z Paryża zaprezentuje Olivier Latry, który został tytularnym organistą słynnej katedry w wieku zaledwie 23 lat!

W styczniu czeka nas organowa klasyka, choć z dwóch zupełnie różnych światów. Najpierw Julian Gembalski przedstawi fascynujący portret Johanna Sebastiana Bacha i otoczenia, które go inspirowało (5.01). Parę tygodni później Karol Mossakowski będzie improwizował na żywo do seansu Upiora w operze w reż. Ruperta Juliana i Edwarda Sedgwicka z 1925 roku (27.01). Choć film powstał 60 lat przed hitowym musicalem, to w przedwojennej ścieżce dźwiękowej wyraźnie pobrzmiewają motywy, które zainspirowały kultowe dzieło Andrew Lloyda Webbera. Ciekawe, czy usłyszymy je również w improwizacjach Karola Mossakowskiego!

Najpierw jednak grudzień i muzyka świąteczna, którą w tym roku prezentujemy w stylu anglo-amerykańskim. A przewodniczką po tym repertuarze będzie Marin Alsop. Koncert abonamentowy 14 grudnia otworzy Christmas Overture Samuela Coleridge’a-Taylora, którego nowojorskie środowisko muzyczne nazywało „afrykańskim Mahlerem”. Zupełnie inne spojrzenie na Boże Narodzenie znajdziemy w koncercie na perkusję i orkiestrę Veni, veni, Emmanuel szkockiego twórcy Jamesa MacMillana.

Prawdziwa sensacja czeka nas jednak dwa dni później, kiedy Marin Alsop zaprezentuje swój autorski projekt Too Hot to Handel: The Gospel Messiah (16.12). Tak, dobrze myślicie – to jedyna

nospr.org.pl

SEZON 23/24

Zimowy róg

w swoim rodzaju aranżacja barokowego arcydzieła Handla w stylu gospel! Więcej o tym niezwykłym projekcie przeczytacie na stronie 9.

W najbliższym czasie warto zajrzeć również na Scenę Młodych, gdzie siły połączą stypendyści Akademii NOSPR i podobnego programu działającego w Szwecji przy Królewskiej Sztokholmskiej Orkiestrze Filharmonicznej (11.12).

W styczniu czekają nas dwa kolejne rozdziały tegorocznej szczególnej serii spotkań z byłymi dyrektorami artystycznymi NOSPR. Tym razem powrócimy do epoki Antoniego Wita, a także spojrzymy w nie tak odległe czasy Lawrence’a Fostera.

W interpretacji Maestro Wita zabrzmią dwa wielkie dzieła, które ukazują różnorodność XIX-wiecznej symfoniki – V Symfonia Franza Schuberta i V Symfonia Gustava Mahlera (12.01). Lawrence Foster sięgnie po swojego ukochanego George Enescu. Następnie wspólnie z Carolin Widmann wykonają przejmujący Koncert skrzypcowy „Pamięci anioła” Albana Berga, a na koniec dyrygent poprowadzi arcyciekawą VIII Symfonię Antonína Dvořáka (18.01).

Zachęcamy do odkrywania wszystkich muzycznych propozycji, jakie przygotowaliśmy dla Was na najbliższe dwa miesiące.

A tym, którzy poszukują oryginalnego prezentu świątecznego, podpowiadamy: bilety do NOSPR doskonale nadają się pod choinkę!

3

Hity miesiąca

16.12.2023

Too Hot to Handel: The Gospel Messiah

Archiwum artysty

10.12.2023

Dopamina Orkiestry Muzyki Nowej

11.12.2023

Polsko-szwedzki mariaż młodych NOSPR & RSPO

NOSPR • grudzień 2023–styczeń 2024

5.01.2024

Filozofia fenomenu: Buxtehude, Bach, Gembalski Czy wiecie, że organy w NOSPR świętują pierwsze urodziny? Z tej okazji zapraszamy na organowy recital profesora Juliana Gembalskiego. W myśl powiedzenia „Zacznij od Bacha” koncert będzie próbą filozoficznego ujęcia fenomenu twórczości tego największego z kompozytorów w dziejach kultury Zachodu, chęcią przybliżenia kunsztownej spuścizny mistrza polifonii w szerokim kontekście kompozytorów, którzy tworzyli przed nim. Lipski kantor z podziwem i szacunkiem odnosił się zwłaszcza do twórczości i sztuki wykonawczej starszego kolegi po fachu – Dietricha Buxtehudego. Przebył nawet ponad 450 kilometrów (pieszo!) z Arnstadt do Lubeki, aby wysłuchać jego gry i poznać go osobiście. Trzykrotnie odwiedził też Hamburg, żeby usłyszeć czterdzieści lat starszego Johanna Adama Reinckena. Koncerty organowe tych kompozytorów i organistów wywarły wpływ na preludia, toccaty i fugi, które Bach komponował później. nospr.org.pl

fot. S. Werner

4

fot. S. Werner

Kulminacyjny koncert bestsellerowego programu stypendialno-mentorskiego Akademii NOSPR: polscy i szwedzcy młodzi muzycy celebrować będą owocną współpracę NOSPR, Konserthuset Stockholm i Instytutu Polskiego w Sztokholmie. Jak? Tanecznie i z przytupem! Wielki finał zbiega się z obchodami 110. rocznicy urodzin Witolda Lutosławskiego, toteż uczestnicy Akademii NOSPR i RSPO Academy zjednoczeni w jeden zespół zagrają m.in. dziesięć opracowań tańców ludowych jubilata i Apollonian Dances Alberta Schnelzera. Kilkanaście tańców na… kilkanaście miesięcy współpracy!

fot. I. Gozdowska

„Wreszcie! Wreszcie muzyka współczesna zdołała osiągnąć degrengoladę stylu życia, ze swoimi najbardziej wulgarnymi formami. Człowiekiem, który doprowadził do tego, jest kompozytor Paul Hindemith w swojej Kammermusik op. 24. To muzyka lubieżności!” – tak właśnie po premierze utworu pisali krytycy. Dziś należy on już do klasyki brzmień początku XX wieku, a w programie koncertu zestawiono go – na zasadzie kontrastu – z prawykonaniami dzieł młodych kompozytorów. Jak będą się prezentować na tym tle? Dimorphos Tomasza J. Opałki daje muzykom pole na wykorzystanie wszystkich ciekawych efektów współczesnych technik wykonawczych, a Dopamina Mateusza Ryczka ma szansę podnieść poziom tego hormonu u słuchaczy. Taki zresztą jest cel całego cyklu, któremu przewodzi Orkiestra Muzyki Nowej pod batutą Szymona Bywalca.

Najbardziej jazzująca interpretacja Mesjasza, jaką w życiu usłyszycie! Skomponowane w połowie XVIII wieku oratorium George’a Friderica Handla zostało na nowo zaaranżowane przez Boba Christiansona i Gary’ego Andersona. W odświeżonej wersji sięgają oni po jazz, gospel, R&B, soul, funk, a nawet pop. – „Melodie i tekst są identyczne jak w oryginale. Zmieniają się tylko emocje – są jak na rockowym koncercie!” – zdradza autorka pomysłu Marin Alsop. W NOSPR pod jej batutą wystąpią czołowi polscy saksofoniści, muzycy BBC Concert Orchestra, Polski Narodowy Chór Młodzieżowy oraz soliści: pochodzący z RPA tenor młodego pokolenia Zwakele Tshabalala i jeden z najbardziej rozpoznawalnych soulowych głosów w Wielkiej Brytanii – mezzosopranistka Vanessa Haynes.

Dla mocniejszego doświadczenia, aktywniejszego uczestnictwa i przeżycia historii na nowo!

5

23.01.2024

Piąta Mahlera i Piąta Schuberta

Muzyka (z) Amadeusza The Academy of St Martin in the Fields

fot. Grzesiek Mart

Jeden z najbardziej cenionych polskich dyrygentów na świecie, wieloletni dyrektor naczelny i artystyczny NOSPR powraca, by poprowadzić muzyków w dwóch V Symfoniach: Franza Schuberta i Gustava Mahlera, które są jak dwa kamienie milowe znaczące początek i koniec drogi XIX-wiecznej symfoniki. Schubert nie był „typowym” symfonikiem, dlatego jego Piąta jest pod względem obsady orkiestrowej dość skromna. Tak jak skromna była amatorska orkiestra, którą miał do dyspozycji.

I tak jak pełna pokory była jego postawa wobec Haydna i Mozarta, których można uważać za stylistycznych i estetycznych patronów Symfonii B-dur. Piąta Mahlera jest z kolei punktem zwrotnym w dorobku symfonicznym Gustava: to świadectwo spełnionego i zwieńczonego małżeństwem uczucia do Almy.

Brytyjska orkiestra kameralna nazwę zawdzięcza swojej pierwszej siedzibie – londyńskiemu kościołowi St Martin-in-the-Fields położonemu w północno-wschodnim narożniku Trafalgar Square. Założona została jako zespół smyczkowy specjalizujący się w repertuarze barokowym i klasycznym. W krótkim czasie stała się jedną z najlepszych orkiestr kameralnych świata.

Popularność zawdzięcza m.in. świetnym nagraniom płytowym: zarejestrowała w sumie prawie pięćset albumów! Szczególnie wysokie nakłady osiągnęły nagrania ścieżek dźwiękowych do filmów Amadeusz, Angielski pacjent czy Titanic.

Podczas koncertu w NOSPR muzyków poprowadzi węgierski dyrygent Adam Fischer, a za klawiaturą w Koncercie fortepianowym d-moll Wolfganga Amadeusa Mozarta, napisanym przez kompozytora po śmierci matki, zasiądzie włoska pianistka Beatrice Rana.

fot. Benjamin Ealovega

12.01.2024

27.01.2024

Arcydzieła z kontrapunktem polskim: Witold Lutosławski

18.01.2024

6

fot. Radosław Kaźmierczak

Wielki powrót maestro Lawrence’a Fostera, który przez ostatnie cztery sezony kierował Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia. Znakiem rozpoznawczym tego amerykańskiego dyrygenta rumuńskiego pochodzenia stały się dla katowickiej publiczności porywające, pełne ekspresji interpretacje. Foster jest pasjonatem twórczości George Enescu, dlatego też w programie znalazła się jego I Suita orkiestrowa, podobno ulubiony utwór Zoltána Kodálya, będący mieszanką wpływów wagnerowskich, neoklasycznych i folklorystycznych. Uzupełnieniem koncertu będzie najpiękniejsza z symfonii Dvořáka – VIII Symfonia. Zaskoczeni? Wielu melomanów oddałoby przecież życie za Dziewiątą.

A jednak to VIII Symfonia pod wieloma względami wydaje się dużo ciekawsza.

Wybitny czeski melodysta snuje tu opowieść w sposób niezwykle barwny, bogato inkrustuje ją coraz to nowymi pomysłami, a każda z części dzieła zapada głęboko w pamięć.

fot. Grzesiek Mart

Najpiękniejsza z symfonii

NOSPR • grudzień 2023–styczeń 2024

nospr.org.pl

Kwartet Śląski – 44 lat doświadczenia, 150 prawykonań dzieł kameralnych, tysiące występów w najsłynniejszych salach koncertowych świata, ponad 60 albumów, 20 nominacji, 9 statuetek Fryderyka i ta najważniejsza: „muzyczny Oscar”, czyli Gramophone Classical Music Award. Zespół specjalizuje się w odkrywaniu, propagowaniu i nagrywaniu muzyki polskiej – słynie zwłaszcza z prawykonań pod okiem kompozytorów. Łączy arcydzieła muzyki kameralnej z kwartetami kompozytorów polskich – w styczniowym koncercie w NOSPR padło na Witolda Lutosławskiego, który skończyłby w tym roku 110 lat. Stąd w programie jego Kwartet smyczkowy. Utwór przeszedł do historii muzyki jako dzieło wyjątkowe i… obalające ideę kwartetu smyczkowego w tradycyjnym rozumieniu tej formy. Kompozytor wprowadził w nim technikę aleatoryzmu, partytura praktycznie nie istnieje. To, co w roku 1964 wzbudzało tak olbrzymie emocje, dziś jednak przestało już szokować i stało się klasyką.

7

TOO HOT

27.01.2024

OrgaNOWA symfonia kina Upiór w operze

31.01.2024

Nie tylko muzyka filmowa

8

fot. Grzesiek Mart

Zasłynął muzyką filmową. Współtworzył kryminały czy dramaty psychologiczne, m.in. Nagle, zeszłego lata z Elizabeth Taylor, Katherine Hepburn i Montgomerym Cliftem, a także wojenne freski, takie jak Cienka czerwona linia i Most na rzece Kwai.

Za muzykę do tego ostatniego obrazu Malcolm Arnold w 1957 roku otrzymał Oscara.

Wkrótce po wręczeniu nagrody kompozytor zaprezentował przystępny, utrzymany w neoklasycznej estetyce Kwartet obojowy op. 61 – dzieło eksponujące wirtuozerię oboisty (lub oboistki, jak na naszym koncercie) z czytelnym nawiązaniem do słynnego tematu Andantina z IV Symfonii Czajkowskiego. W programie koncertu w NOSPR znalazły się także Adagio na obój, skrzypce, altówkę i wiolonczelę Wolfganga Amadeusa Mozarta oraz dwa utwory Ernesta Johna Moerana.

NOSPR • grudzień 2023–styczeń 2024

A

TO HANDEL

negdota głosi, że podczas londyńskiej premiery monumentalnego oratorium Mesjasz, gdy tylko zabrzmiały pierwsze takty Hallelujah, obecny na sali król Jerzy II poderwał się na równe nogi. A skoro sam monarcha stał na baczność, reszcie słuchaczy nie pozostało nic innego, jak pójść za jego przykładem. Tym samym zapoczątkowana została trwająca do dziś tradycja słuchania tego fragmentu na stojąco.

Ile w tej opowieści prawdy historycznej – nie wiadomo. Zapewne raczej niewiele.

Bezdyskusyjna jest natomiast porywająca energia Handlowskiego Hallelujah. To melodia, która porusza i zachęca do wspólnego śpiewania. Czy powinno nas więc dziwić, że 250 lat po premierze ktoś postanowił powtórzyć królewski gest i dał się ponieść spontanicznej radości Mesjasza?

Tym kimś była Marin Alsop. Szalony pomysł na gospelową aranżację słynnego oratorium powstawał w jej głowie stopniowo, a inspiracją był… Mozart! On również, blisko pół wieku po premierze oryginału, stworzył autorskie opracowanie Mesjasza. Uwspółcześnił instrumentację i skorzystał z niemieckiego tłumaczenia biblijnych tekstów, tak żeby dzieło Handla stało się bardziej zrozumiałe dla wiedeńskiej publiczności. Jego transkrypcja okazała się bardzo ważna dla popularyzacji oratorium.

Takie same intencje przyświecały Marin Alsop. Jak mówi dyrygentka: „Too Hot to Handel mówi przede wszystkim o radości.

To jest przecież główne przesłanie Mesjasza. Jednocześnie, barokowa partytura Handla chętnie »poddaje« się inwencji wykonawców. Chciałam więc połączyć te wszystkie niezwykłe cechy oratorium z muzyką bliską współczesnej publiczności”. Projekt Too Hot to Handel zachowuje strukturę, melodie, harmonie i teksty oryginału. Prawdziwa transformacja i podróż w czasie dokonuje się natomiast nospr.org.pl

fot. Grzesiek Mart

fot. Grzesiek Mart

Improwizacje organowe znakomicie korespondują z dawnym kinem – filmy sprzed stu lat zyskują dzięki nim nowy wymiar.

Pomysł jest prawie tak stary jak historia kinematografii. Pierwsza projekcja z użyciem organów miała miejsce w 1908 roku w chicagowskim Alcazar Theater.

Tak właśnie kino nieme – w towarzystwie jednoosobowej orkiestry za kontuarem – święciło triumfy przez następne dwie dekady, aż do wynalezienia i upowszechnienia filmów dźwiękowych na przełomie lat 30. i 40. W styczniowej odsłonie OrgaNOWEJ symfonii kina pokażemy horror Upiór w operze, który podobnie jak Dracula czy Frankenstein jest adaptacją utworu literackiego. Powieść Gastona Leroux ukazała się w 1909 roku, a już w roku 1925 trafiła na ekrany kin. Od tamtej pory tytułowy bohater pojawiał się na ekranach jeszcze w pięciu adaptacjach kinowych i dwóch telewizyjnych, w 1986 roku dostał nawet śpiewającą rolę w musicalu Andrew Lloyda Webbera.

w składzie orkiestry. Potężna sekcja dęta i perkusyjna, saksofony, gitary elektryczne i basowe, organy Hammonda i fortepian jazzowy – taki skład zwiastuje pełną moc gospelowego brzmienia.

Po 30 latach od premiery Too Hot to Handel można śmiało nazwać międzynarodowym fenomenem, a w wielu amerykańskich salach koncertowych „gospelowy Mesjasz” stał się uwielbianą przez publiczność bożonarodzeniową tradycją. Podczas koncertu w Katowicach z muzykami NOSPR wystąpi Polski Narodowy Chór Młodzieżowy, który w tym roku świętuje 10-lecie, a także soliści BBC Concert Orchestra oraz południowoafrykański tenor Zwakele Tshabalala i brytyjska wokalistka soulowa Vanessa Haynes.

Marin Alsop ostrzega: „Jeśli ktoś jest purystą mocno przywiązanym do barokowego Mesjasza, to… może lepiej, żeby nie przychodził”. Na odważnych czeka jednak porywający, pełen energii gospelowy spektakl w mistrzowskim wykonaniu!

9

ROK MILIONA

EMOCJI

Rok temu powietrze po raz pierwszy zaszumiało w tysiącach metalowych i drewnianych piszczałek ciągnących się na wysokość trzech pięter za estradą.

Monumentalny instrument, na który czekaliśmy blisko dziewięć lat, ożył i pokazał pełnię swoich możliwości. Od tamtej pory organy NOSPR nie przestają nas zachwycać!

N

owości mają to do siebie, że niekiedy trzeba czasu, zanim przyzwyczaimy się do zmiany. Innym razem początkowy efekt zachwytu szybko mija i nawet największa atrakcja prędko powszednieje. W przypadku organów NOSPR sytuacja wygląda jednak zupełnie inaczej. Zgodnie z przykazaniem Alfreda Hitchcocka zaczęliśmy od trzęsienia ziemi, a potem napięcie tylko rosło!

Nowi przyjaciele Festiwal otwarcia organów był bez wątpienia najważniejszym wydarzeniem ostatnich lat w NOSPR. Nowy instrument został zainaugurowany w sali zapełnionej do ostatniego miejsca dźwiękami specjalnie na tę okazję skomponowanej Sinfonii concertante na organy i orkiestrę. Dyrygował sam kompozytor Esa-Pekka Salonen, a za instrumentem zasiadła jedna z najlepszych organistek świata Iveta Apkalna. Łotewska artystka gościła u nas jeszcze dwukrotnie, wykonując m.in. nową kompozycję zamówioną przez NOSPR oraz pokazując najmłodszej publiczności możliwości tego niezwykłego instrumentu.

W kolejnych miesiącach mieliśmy okazję spotkać jeszcze wielu wybitnych organistów, a niekwestionowanymi ulubieńcami publiczności zostali genialny improwizator Karol Mossakowski oraz prof. Julian Gembalski, autor koncepcji naszego instrumentu.

Dzięki rozmowom z prof. Gembalskim poznaliśmy nie tylko mnóstwo pięknej muzyki, ale też wiele nowych słów, takich jak prospekt, traktura, manuał czy kontuar. Zobaczyliśmy również, że czasami organy to instrument zespołowy, który podczas koncertów wymaga ścisłej współpracy organisty i registratora.

Karol Mossakowski:

fot. Grzesiek Mart

Niech nam grają sto lat i jeden dzień dłużej!

Duch z szafy Żeby dźwięki płynęły z piszczałek nieprzerwanymi strumieniami, potrzebna jest cała orkiestra fachowców, serwisantów i stroicieli. nospr.org.pl

Jednak czasem instrument pokazuje swoje tajemnicze oblicze i sprawia wrażenie, jakby mechanizmem ukrytym w szafie kierowały… duchy! Pamiętacie zaczarowane organy z Pięknej i Bestii?

Kiedy przygotowywaliśmy się do pierwszego z koncertów muzyki improwizowanej do filmu, również nasze organy nagle zaczęły same grać w pustej sali, choć nikt nie dotykał klawiatury!

Na milion części tworzących skomplikowane konstrukcje mechaniczne, pneumatyczne i elektroniczne wpływ mają warunki zewnętrzne, które sprawiają, że drewniane i metalowe elementy nieustannie pracują, tworząc niejako żywy organizm. Nawet drobne wahania temperatury i wilgotności powietrza mogą wpływać na wysokość dźwięku generowanego przez piszczałki. Kiedy więc tamtego dnia wilgotność gwałtownie się zmieniła, dźwignia Barkera (jeden z elementów sterujących) sama wprawiła instrument w ruch i wywołała ciarki na naszych plecach!

Podróż w nieznane Jednak pod czujną opieką konstruktorów i fachowców z manufaktury Antona Škrabla nasz instrument doskonale aklimatyzuje się w Katowicach i pozwala nam tworzyć fantastyczne nowe doświadczenia.

Dzięki organom coraz lepiej poznajemy unikalny sposób myślenia o muzyce, jakim jest improwizacja. Pojedynki improwizatorów chwytających w lot melodie podawane przez publiczność, inspirowane filmowymi obrazami pejzaże dźwiękowe tworzone tu i teraz, zaskakujące podróże przez epoki i style urozmaicane nieskończoną wręcz paletą barw dźwiękowych…

To cały świat artystycznych doświadczeń, który rok temu stanął przed nami otworem.

Oprócz specjalnych serii koncertów organowych instrument ten był obecny w każdym z nurtów naszego stałego repertuaru. Mogliśmy poznać go nie tylko jako instrument solowy, ale również jako uzupełnienie brzmienia orkiestry czy partnera chóru.

W kolejnych miesiącach szykujemy jeszcze wiele muzycznych atrakcji z organami w roli głównej. Dziękujemy Wam za wszystkie dotychczasowe spotkania przy organach i zapraszamy gorąco na kolejne koncerty!

11

CZTERY DEKADY WIELKOŚCI

A

ntoni Wit powiedział, że „w Polsce często dyrektorzy odchodzą w atmosferze skandalu”. Ich przybycia i odejścia często są jak potężne ruchy tektoniczne, które na długi czas zmieniają krajobraz. Stali bywalcy NOSPR przeżyli już kilka takich epokowych zmian, a ostatnia z nich miała miejsce zaledwie parę miesięcy temu. W tym sezonie przygotowaliśmy dla Was wyjątkową podróż przez cztery dekady historii zespołu definiowane przez nazwiska kolejnych dyrektorów artystycznych: Antoniego Wita, Alexandra Liebreicha, Lawrence’a Fostera i Marin Alsop.

Nie bez powodu zaczęliśmy od cytatu z książki Maestro Wita Dyrygowanie. Sprawa życia i śmierci. Jego epoka wyznacza najbardziej odległy z punktów w historii instytucji, do których się cofniemy. Kiedy w 1983 roku Antoni Wit obejmował stanowisko dyrektora artystycznego, nie tylko orkiestra, ale i całe miasto wyglądały zupełnie inaczej niż dziś. Gdyby wówczas artysta, wędrując po Katowicach, dotarł do miejsca, z którego 12 stycznia poprowadzi orkiestrę NOSPR, zastałby tam jedynie zgiełk i tumult typowy dla znajdującej się tam niegdyś kopalni „Katowice”. Jego przybycie na Śląsk zbiegło się w czasie z przemianami politycznymi i społecznymi. Przemianami, które dotknęły również orkiestrę.

Pod wodzą Antoniego Wita instytucja nie tylko przetrwała wkroczenie w czasy kapitalizmu, ale zorganizowała się na nowo, ograniczając swoją zależność od struktur Polskiego Radia w Warszawie. Po latach Antoni Wit wspominał: „Ta orkiestra to było moje marzenie, ale zdawałem sobie sprawę z tego, jakie są z tym związane obowiązki i oczekiwania”. Katowicki zespół w latach 80. i 90. był jednym z najaktywniejszych ambasadorów polskiej kultury, koncertującym niemal na całym świecie. Jako soliści z orkiestrą występowali m.in. Plácido Domingo czy Martha Argerich, w Katowicach gościł m.in. Olivier Messiaen, a Witold Lutosławski bywał tu regularnie. Do orkiestry dołączyło wówczas wielu muzyków, którzy do dziś tworzą trzon zespołu.

Epokę Antoniego Wita wieńczą dwa wydarzenia, które wówczas wydawały się nie mieć ze sobą żadnego związku. W lutym 1999 roku instytucja przyjęła swoją obecną nazwę. Natomiast w lipcu

12

tego samego roku po 176 latach działalności zamknięta została kopalnia „Katowice”.

Pamiętacie tamte czasy? Czy ktokolwiek wtedy przypuszczał, że pusta przestrzeń, która powstała w samym sercu miasta, zostanie wypełniona muzyką?

Czas przeprowadzki W 2014 roku, po trzech dekadach spędzonych w mocno niedoskonałej akustycznie siedzibie przy placu Sejmu Śląskiego, zespół otrzymał prawdziwego Stradivariusa wśród sal koncertowych.

Od dwóch lat dyrektorem artystycznym zespołu był wtedy Alexander Liebreich.

To jemu przypadło w udziale „przeprowadzenie” orkiestry do nowej rzeczywistości. I choć wydaje się, że zmiana na lepsze jest niczym jak tylko przyjemnością, to wiązała się z nią olbrzymia odpowiedzialność zbudowania na nowo brzmienia orkiestry. Nagle możliwa była pełna współpraca z akustyką sali, która inspirowała do doskonałości.

Z Alexandrem Liebreichem na czele orkiestra mogła sięgać po najbardziej monumentalne dzieła i przybliżać je liczniejszej niż kiedykolwiek publice.

Przeprowadzka do nowej sali, zachwyt nowymi możliwościami i inspirujące partnerstwo w stosunkach z muzykami zbliżyły do siebie zespół i dyrektora artystycznego. Gdy w październiku 2023 roku Alexander Liebreich po raz pierwszy odwiedził NOSPR jako dyrygent NOSPR • grudzień 2023–styczeń 2024

fot. Bartek Barczyk

Dyrektorzy artystyczni definiują charakter orkiestry. Swoim autorytetem i charyzmą kształtują brzmienie i wizerunek zespołu na całe dekady. W tym sezonie mamy w NOSPR unikalną możliwość spotkania się z dyrektorami artystycznymi orkiestry ostatnich czterdziestu lat. To jak cudowny wehikuł czasu, który pozwala nam przenieść się do naszej młodości albo do czasów, które znamy jedynie z opowieści rodziców i dziadków. Którą epokę wybierzecie?

gościnny, z sentymentem wspominał bliskość i ciepło, jakie towarzyszyły jego pracy z muzykami.

Relacja orkiestry i dyrektora artystycznego działa w obydwie strony. Pracując regularnie pod okiem jednego dyrygenta, zespół rozwija się, nabiera unikalnego brzmienia i charakteru. Dyrygenci – często spędzający większość życia w podróży – jeśli mogą dłużej przebywać w jednym miejscu, przesiąkają jego atmosferą i kulturą. Odkrywają nowe dla siebie zwyczaje oraz repertuar.

Alexander Liebreich w NOSPR lepiej niż kiedykolwiek wcześniej poznał muzykę Lutosławskiego i Szymanowskiego. Jak opowiadał przed październikowym koncertem, ten repertuar stał się mu bliski i chętnie proponuje go w kolejnych miejscach i orkiestrach.

Grając więc Lutosławskiego w Hiszpanii, z sentymentem wspomina zapewne czas spędzony w Katowicach z orkiestrą, która tak dobrze znała kompozytora.

W kręgu wielkiej tradycji W tym duchu Lawrence Foster, kolejny dyrektor zespołu, lubił wracać w Katowicach do szczęśliwych wspomnień, które zgromadził w ciągu wielu dekad bujnego życia. Jak wspomina dyrektor NOSPR Ewa Bogusz-Moore: „Ważne było dla niego właśnie to, by orkiestra popatrzyła na siebie również z innej strony i zobaczyła samą siebie w szerszym kontekście”.

A mówiąc o szerszym kontekście, który towarzyszył Maestro Fosterowi, mówimy o najwybitniejszych postaciach światowego życia muzycznego XX wieku. Spotkaniom z Lawrence’em Fosterem towarzyszyły anegdotki i wspomnienia ze współpracy z postaciami, które tworzyły kanon światowej kultury. Czasem historia stawała wyjątkowo bliska, jak podczas urodzinowego koncertu Maestro z udziałem jego bliskiego przyjaciela Daniela Barenboima jako solisty. „Wniósł do nas element światowej tradycji muzycznej, którego zawsze nam brakowało. Mimo że współpracowaliśmy z różnymi dyrygentami, nigdy nie czułem takiego połączenia ze środowiskiem pierwszej połowy XX wieku. Foster uczył się u wielkich nospr.org.pl

mistrzów i wszystkim tym się z nami dzielił” – wspominał Piotr Tarcholik, koncertmistrz NOSPR. Lawrence Foster powróci do Katowic 18 stycznia i po raz kolejny przywiezie ze sobą m.in. muzykę George Enescu, kompozytora, który zawsze był mu szczególnie bliski.

Sztafeta biegnie dalej Osobowość i renoma dyrektora artystycznego umieszczają orkiestrę na określonej orbicie światowego rynku muzycznego.

Każdy z kolejnych szefów artystycznych NOSPR wniósł unikalny rys do osobowości zespołu, zanim przekazał pałeczkę następnemu uczestnikowi – lub uczestniczce – tej zataczającej coraz szersze kręgi sztafety.

Symbolicznym momentem kolejnego przekazania pałeczki było listopadowe wykonanie opery Czarna maska Krzysztofa Pendereckiego. Ten pełen rozmachu projekt został zainicjowany parę lat temu przez Ewę Bogusz-Moore i Lawrence’a Fostera. Po przesunięciach spowodowanych pandemią przedsięwzięcie zostało doprowadzone do spektakularnego finału przez nową dyrektor artystyczną orkiestry Marin Alsop.

Trudno o lepsze, bardziej symboliczne otwarcie kolejnej epoki. To historia, którą będziemy pisali razem przez najbliższe lata. Cieszymy się jednak, że w tej opowieści czasem możemy również spojrzeć wstecz i spotkać fantastycznych bohaterów naszej wspólnej przeszłości.

13

Udostępniamy NOSPR!

fot. Radosław Kaźmierczak

Znak migowy NOSPR

A

utorką zwycięskiej koncepcji została pani Joanna Turek.

Jakie treści kryje nowy znak migowy NOSPR? Na to pytanie odpowiada sama autorka: „Pierwsza ręka jest uniesiona sztywno do góry zewnętrzną stroną i ma dwa znaczenia: pierwsze to »okna« – wysokie, wąskie, zainspirowane czerwonymi pasami okien w bryle budynku NOSPR, które nawiązują do architektury związanej z kulturą śląską. Drugie znaczenie odnosi się do instrumentów muzycznych, które tworzą muzykę. Druga ręka ma rozwarte palce, faluje w poprzek i odnosi się do pięciolinii w muzyce oraz rozchodzenia się wibracji muzycznych. Razem te elementy mają symbolizować, że siedziba NOSPR jest muzyczna i śląska – ze względu na bryłę i przeznaczenie. Nowy znak migowy ułatwi zrozumienie i stanowi szczególny przekaz” – podkreśla. Zachęcamy do zobaczenia nowego znaku migowego NOSPR w naszych mediach społecznościowych!

Projekt „NOSPR udostępniony” jest realizowany przy wsparciu finansowym Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Kultura dostępna”.

14

fot. Grzesiek Mart

W 2022 roku w ramach projektu „NOSPR udostępniony” po raz pierwszy zrealizowaliśmy warsztaty dla osób g/Głuchych i niedosłyszących poprzedzone szkoleniami i konsultacjami eksperckimi. W tym roku przyszedł czas na kolejny krok: ogłoszenie konkursu na znak migowy naszej instytucji organizowany we współpracy z Fundacją Migawka.

Czas na muzykę – warsztaty dla seniorów Seniorzy należą do naszych najwierniejszych melomanów – z jednej strony są wytrawnymi odbiorcami naszych koncertów, z drugiej przekazują zamiłowanie do muzyki kolejnym generacjom słuchaczy. Aby dodatkowo pogłębić wzajemne relacje, postanowiliśmy stworzyć w NOSPR specjalną przestrzeń muzyczną dla seniorów, tak aby mogli odwiedzać nas również w swobodnej atmosferze zaraz po porannej kawie!

M

uzyka niesie bardzo duży potencjał społeczny i emocjonalny. Jak pisze norweski muzykoterapeuta Even Ruud: „Bycie zaangażowanym w muzykę oznacza silniejsze poczucie tożsamości i stopniowe dążenie do poprawy jakości życia”. Taka zasada właśnie przyświeca muzycznym spotkaniom w NOSPR. Warsztaty dla seniorów to czas spędzony w miłej atmosferze wśród aktywizujących i relaksujących działań muzycznych prowadzonych przez wykwalifikowaną muzykoterapeutkę. Spotkania mają na celu integrację z innymi uczestnikami, poprawę samopoczucia, zwiększanie aktywności ruchowej i intelektualnej. Uczestnicy znajdą w nich sposoby muzycznego wyrażania siebie poprzez śpiew znanych i całkiem nowych piosenek, tworzenie własnych kompozycji, grę na instrumentach, improwizacje ruchowe, działania oddechowe czy relaksacyjne. Aby uczestniczyć w zajęciach, nie trzeba mieć żadnych umiejętności muzycznych – muzyka jest dla każdego i każdy może korzystać z jej dobrodziejstw.

Prowadzenie: dr Sara Knapik-Szweda Terminy: 2 razy w miesiącu, środy, godz. 11.30–12.30 NOSPR • grudzień 2023–styczeń 2024

Instytucje przyszłości – współpraca NOSPR i Konserthuset Stockholm Ukazanie bogactwa polskiej kultury, zwłaszcza muzyki współczesnej, oraz budowanie potencjału partnerów przez wymianę doświadczeń i wspólne działania – takie korzyści przynosi projekt „Instytucje przyszłości” realizowany przez NOSPR w ramach programu „Kultura inspirująca” we współpracy z Konserthuset Stockholm oraz Instytutem Polskim w Sztokholmie.

P

rzedsięwzięcie jest realizowane od końca 2021 roku, a w jego ramach do tej pory odbyły się m.in.: wizyty studyjne pracowników obu instytucji, koncerty oraz lekcje mistrzowskie. Szczególne miejsce w projekcie zajmuje współpraca młodych muzyków Akademii NOSPR i Akademii Królewskiej Orkiestry Filharmonicznej „RSPO Orchestra Academy” – programów przygotowujących uzdolnionych młodych wykonawców do pracy w profesjonalnych zespołach orkiestrowych.

W maju 2023 roku uczestnicy obu programów wykonali na wspólnym koncercie w Konserthuset w Sztokholmie dzieła dwóch polskich kompozytorów: Henryka Mikołaja Góreckiego Małe requiem dla pewnej polki op. 66 i Andrzeja Panufnika Quintetto Accademico w połączeniu ze słynną IV Symfonią Gustava Mahlera w wersji kameralnej oraz utworem Szwedki Andrei Tarrodi Songs of the Sky opartym na ukraińskich i szwedzkich melodiach ludowych. Dyrygował Vincent Kozlovsky, a partie solowe wykonali: sopranistka Olga Pasiecznik oraz pianiści Tymoteusz Bies i Natalia Pasiecznik. Koncert charytatywny na rzecz Ukrainy był częścią Europejskiego Festiwalu „Ukraińska Wiosna” organizowanego przez sieć Europejskich Narodowych Instytutów Kultury Unii Europejskiej (EUNIC; Instytut Polski w Sztokholmie jest jej członkiem) we współpracy z Komisją Europejską. Tematem przewodnim tegorocznej prezydencji Szwecji w UE jest zjednoczony front Europy na rzecz Ukrainy.

Pod koniec roku 2023 dojdzie do kolejnego spotkania młodych muzyków: 11 grudnia wystąpią wspólnie w NOSPR w ramach serii nospr.org.pl

Scena Młodych, a 17 grudnia – w słynnej Grünewaldsalen w Konserthuset w Sztokholmie. Zabrzmią kompozycje polskie i szwedzkie: Kwintet dęty Grażyny Bacewicz, Children of the Fire Gabrielli Smith, Apollonian Dances Alberta Schnelzera oraz 10 tańców polskich Witolda Lutosławskiego.

Połączone składy młodych zespołów orkiestrowych poprowadzi Zofia Kiniorska, jedna z najbardziej obiecujących polskich dyrygentek młodego pokolenia.

Tę bogatą muzyczną podróż wzbogaci jeszcze dodatkowy, wyjątkowy element.

10 grudnia muzycy odwiedzą Wisłę, gdzie wystąpią dla podopiecznych ośrodka Fundacji ING Dzieciom – dzieci z domu dziecka w Zaporożu przebywających w Wiśle od wiosny 2022 roku. Dzieci wezmą wcześniej udział w serii warsztatów, a także odwiedzą NOSPR i jego zakamarki. Samo wydarzenie 10 grudnia będzie szansą na chwilę muzycznej zabawy – beztroski, wspólnego śpiewu i tańca przy dźwiękach prawdziwej orkiestry. Zabawy, w której jednocząca siła muzyki da szansę na interakcję niezależnie od różnic kulturowych i barier językowych.

Zadanie „Instytucje przyszłości – współpraca NOSPR i Konserthuset Stockholm” dofinansowano ze środków MKiDN w ramach programu „Kultura inspirująca”.

15

KALENDARIUM SEZON 23/24 5.12.2023 | WT

Grudzień 2023 2.12.2023 | SOB godz. 19.30 sala koncertowa Muzyka chóralna

K

3.12.2023 | ND

godz. 12.00 sala koncertowa Koncerty symfoniczne

S3

godz. 19.30 sala kameralna JazzKLUB

Chór Polskiego Radia Bartosz Michałowski – dyrygent Arkadiusz Bialic – organy

Herbert Howells The House of the Mind Gabriel Fauré Cantique de Jean Racine op. 11 Arvo Pärt Littlemore Tractus na chór i organy John Tavener Song for Athene Benjamin Britten Rejoice in the Lamb op. 30

NOSPR Anna Sułkowska-Migoń – dyrygentka Paweł Cal – waltornia

Ludomir Różycki Scherzo symfoniczne „Stańczyk" op. 1 Carl Maria von Weber Concertino e-moll na waltornię i orkiestrę op. 45 Franz Schubert VIII Symfonia h-moll „Niedokończona” D. 759

K 7.12.2023 | CZW

godz. 19.30 sala kameralna Koncerty kameralne

K

8.12.2023 | PT

godz. 19.30 sala koncertowa Koncerty symfoniczne

S2

9.12.2023 | SOB 3.12.2023 | ND

godz. 18.00 sala kameralna Koncerty kameralne

K

16

Kwartet Śląski Tymoteusz Bies – fortepian Jan Kotula – kontrabas

godz. 19.30 sala koncertowa Koncerty organowe

K

Henryk Mikołaj Górecki I Kwartet „Już się zmierzcha” op. 62 Joanna Wnuk-Nazarowa II Kwintet smyczkowy pamięci Krzysztofa Pendereckiego (prawykonanie) Robert Schumann Kwintet fortepianowy Es-dur op. 44

NOSPR | KALENDARIUM | SEZON 23/24

10.12.2023 | ND

godz. 18.00 sala KaMERalNa Muzyka najnowsza

K

11.12.2023 | PON

godz. 19.30 sala KaMERalNa Scena Młodych

Jean-Louis Florentz L'Enfant noir op. 17, Tableau 1: Prélude Jehan Alain Aria Johann Sebastian Bach Preludium i fuga G-dur BWV 541 Maurice Duruflé Scherzo Jean Guillou Toccata Charles-Marie Widor V Symfonia f-moll op. 42

Akademia NOSPR Akademia Królewskiej Orkiestry Filharmonicznej w Sztokholmie (RSPO Orchestra Academy) Zofia Kiniorska – dyrygentka

Grażyna Bacewicz Kwintet dęty Gabriella Smith Children of the Fire Albert Schnelzer Apollonian Dances Witold Lutosławski 10 tańców polskich

NOSPR Michele Spotti – dyrygent Miriam Prandi – wiolonczela

Olivier Latry – organy

godz. 19.30 sala KoNcERtowa Koncerty symfoniczne

S1

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego, w ramach programu „Zamówienia kompozytorskie”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca

Beata Ogryzek – skrzypce Aleksander Daszkiewicz – skrzypce Martyna Dziechciarz – altówka Łukasz Frant – wiolonczela

Édouard Lalo Uwertura do opery Le roi d’Ys Antonín Dvořák Koncert wiolonczelowy h-moll op. 104 B. 191 Hector Berlioz Symfonia fantastyczna

Dworska codzienność z duchami przeszłości, o instrumentach dawnych

14.12.2023 | CZW Tomasz J. Opałka Dimorphos (prawykonanie) Mateusz Ryczek Dopamina (prawykonanie) Paul Hindemith Kammermusik no. 1 op. 24

Kinva: Anastasija Litvinyuk – piano, wokal Roman Chraniuk – kontrabas, wokal Igor Hnydyn – perkusja, wokal, futujara

Henryk Mikołaj Górecki III Kwartet smyczkowy „...pieśni śpiewają” op. 67 Krzysztof Penderecki III Kwartet smyczkowy „Kartki z nienapisanego dziennika”

Orkiestra Muzyki Nowej Szymon Bywalec – dyrygent Piotr Nowak – trąbka Roman Widaszek – klarnet Jadwiga Czarkowska – klarnet

Zadanie „Instytucje przyszłości 2023” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Kultura Inspirująca

12.12.2023 | WT

godz. 19.30 sala KaMERalNa Koncerty sensoryczne

Koncert przyjazny sensorycznie w ramach projektu „NOSPR dostępny”

Seria Pianissimo – dla osób wrażliwych sensorycznie, poszukujących spokoju i wyciszenia

13.12.2023 | ŚR

godz. 9.30 i 11.30 sala KaMERalNa Koncerty edukacyjne Kalejdoskop

Grudzień 2023

Karol Bulanda – śpiew Julia Obrębowska-Borek – flet traverso Adam Dzwonnik – lutnia Stanisław Pielczyk – pozytyw, klawesyn Karolina Lisowska, Szymon Perczyński – taniec

16.12.2023 | SOB

godz. 19.30 sala KoNcERtowa Koncerty specjalne

NOSPR Marin Alsop – dyrygentka Colin Currie – perkusja

Samuel Coleridge-Taylor Christmas Overture Ralph Vaughan Williams Fantazja na temat „Greensleeves” James MacMillan Koncert „Veni, veni, Emmanuel” na perkusję i orkiestrę Robert Schumann III Symfonia Es-dur „Reńska” op. 97

NOSPR Marin Alsop – dyrygentka, koncepcja projektu Zwakele Tshabalala – tenor Vanessa Haynes – mezzosopran Marcin Kaletka – saksofon tenorowy Marek Podkowa – saksofon tenorowy Jacek Owsianka – saksofon altowy Dawid Główczewski – saksofon altowy Mariusz Mączka – saksofon barytonowy Andy Massey – fortepian jazzowy Adam Dennis – organy Hammonda B-3 Don Richardson – akustyczna gitara basowa, elektryczna gitara basowa Matt French – perkusja Polski Narodowy Chór Młodzieżowy Agnieszka Franków-Żelazny – przygotowanie chóru

Too Hot to Handel – The Gospel Messiah (aranżacja Mesjasza George'a Friderica Handla: Bob Christianson i Gary Anderson)

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

17

17.12.2023 | ND

godz. 16.00 sala koncertowa Koncerty familijne Grupa Rodzina

Orkiestra Kameralna Archetti Maciej Tomasiewicz – dyrygent Per Poc Puppet Company: Santi Arnal, Anna Fernández – aktorzy Alexandra Semenova – scenografia

Kot w butach, spektakl muzyczny

19.12.2023 | WT godz. 19.30 sala kameralna JazzKLUB

K

31.12.2023 | ND

godz. 18.00 sala koncertowa Koncerty specjalne

Styczeń 2024 4.01.2024 | CZW

godz. 19.30 sala kameralna Koncerty kameralne

K

Mikołaj Trzaska – saksofon altowy, klarnet basowy Matylda Gerber – saksofon altowy i barytonowy Filip Zakrzewski – gitara elektryczna, elektronika Mikołaj Nowicki – kontrabas, elektronika Stanisław Olek – perkusja

Cały ten jazz!

Muzyczna Gala Sylwestrowa NOSPR Bassem Akiki – dyrygent Eleanor Lyons – sopran

John Kander Chicago Suite New York, New York George Gershwin Walkin’ the Dog z filmu Shall We Dance Uwertura „Funny Face” Harold Arlen Over the Rainbow z filmu Czarnoksiężnik z Oz George Gershwin Uwertura „Girl Crazy” Leonard Bernstein I feel pretty, Somewhere, Tańce symfoniczne z musicalu West Side Story

Marek Andrysek – akordeon Rafał Zambrzycki – skrzypce Piotr Kopiński – fortepian Marek Nosal – gitara elektryczna Łukasz Bebłot – kontrabas Michał Żymełka – instrumenty perkusyjne

Astor Piazzolla Cztery pory roku w Buenos Aires Michelangelo 70 Milonga del Ángel Muerte del Ángel Resurrección del Ángel Tango del Diablo Nuestro Tiempo Tanguedia

Ślina Trzaska

5.01.2024 | PT

godz. 19.30 sala koncertowa Koncerty organowe

K

Noc organowa

9.01.2024 | WT

godz. 19.30 sala kameralna JazzKLUB

K

Julian Gembalski – organy Agnieszka Nowok-Zych – prowadzenie

Johann Adam Reincken Toccata in G Johann Sebastian Bach Fantazja i fuga [niedokończona] c-moll BWV 562 Dietrich Buxtehude Passacaglia d-moll Johann Sebastian Bach Preludium i fuga e-moll BWV 548 Carl Philipp Emanuel Bach VI Sonata a-moll Johann Sebastian Bach Passacaglia c-moll BWV 582 Julian Gembalski B-A-C-H (improwizacja)

7.01.2024 | ND

Poranek noworoczny

S3

NOSPR Henrik Schaefer – dyrygent Alexandra Büchel – sopran Fredrik Zetterström – baryton

godz. 12.00 sala koncertowa Koncerty symfoniczne

Richard Heuberger Uwertura oraz duet Hier ist die Uhr z opery Der Opernball Johann Strauss II Życie artysty op. 316 Hans Christian Lumbye Københavns Jernbane Damp Galop Carl Michael Ziehrer Mich freut’s, dass ich mich freu' z operetki Włóczędzy Nachtschwärmer Robert Stolz Auf der Heide blüh’n die letzten Rosen z filmu Herbstmanöver Franz Lehár Meine Lippen, sie küssen so heiß z operetki Giuditta

Hilarious Disasters – zwycięzca konkursu Jazz Juniors Kateryna Ziabliuk – fortepian, głos, sample, metalofon Alex Clov – saksofon tenorowy Łukasz Jankowski – flety, saksofon altowy Filip Botor, Mikołaj Sikora – kontrabas, gitara basowa Piotr Szałajko – perkusja

12.01.2024 | PT

NOSPR Antoni Wit – dyrygent

S2

Franz Schubert V Symfonia B-dur D. 485 Gustav Mahler V Symfonia cis-moll

14.01.2024 | ND

GGDuo: Gabriela Gąsior – śpiew, instrumenty klawiszowe, dzwonki, saksofon sopranowy, melodyka Wojciech Gąsior – gitary, ukulele, instrumenty perkusyjne, instrumenty klawiszowe, śpiew

godz. 19.30 sala koncertowa Koncerty symfoniczne

godz. 16.00 sala kameralna Koncerty familijne Grupa Rodzina

Rodzinne kolędowanie w stylu gospel

14.01.2024 | ND

Koncert kolędowy

K

Zespół Śpiewaków Miasta Katowice „Camerata Silesia” Anna Szostak – dyrygentka

sala koncertowa Koncerty specjalne

15.01.2024 | PON godz. 19.30 sala kameralna Scena Młodych

17.01.2024 | ŚR

godz. 9.30 i 11.30 sala kameralna Koncerty edukacyjne Kalejdoskop

18.01.2024 | CZW

godz. 19.30 sala koncertowa Koncerty symfoniczne

S1

Koncert laureatek Ogólnopolskiego Konkursu Indywidualności Muzycznych Atma Zoja Syguda – skrzypce Karolina Kuskowska – skrzypce

Koncert edukacyjny dla szkół

Cały ten jazz! o jazz-bandzie

NOSPR Lawrence Foster – dyrygent Carolin Widmann – skrzypce

George Enescu Prélude à l’unisson i Menuet lent z I Suity orkiestrowej C-dur op. 9 Alban Berg Koncert skrzypcowy „Pamięci anioła” Antonín Dvořák VIII Symfonia G-dur op. 88

19.01.2024 | PT godz. 19.30 sala kameralna Muzyka najnowsza

Agata Zubel – śpiew Chae-Um Kim – fortepian

K

Erich Wolfgang Korngold 3 Lieder op. 22 Nina Šenk My letters (polskie prawykonanie) José Maria Sánchez-Verdú haltlose ufer (polskie prawykonanie) Richard Wagner Träume z Wesendonck-Lieder Kaija Saariaho Leino Songs Manuel de Falla Siete canciones populares españolas

Carl Nielsen Uwertura do opery Maskarada

18

NOSPR | KALENDARIUM | SEZON 23/24

Styczeń 2024

19

23.01.2024 | WT

godz. 19.30 sala koncertowa Orkiestry gościnne

K

23.01.2024 | WT

godz. 19.30 sala kameralna JazzKLUB

The Academy of St Martin in the Fields Adam Fischer – dyrygent Beatrice Rana – fortepian

31.01.2024 | ŚR

Wolfgang Amadeus Mozart Uwertura do opery Don Giovanni KV 527 Koncert fortepianowy d-moll nr 20 KV 466 Joseph Haydn Symfonia Es-dur nr 103 „Z werblem na kotłach”

31.01.2024 | ŚR

K

27.01.2024 | SOB

godz. 20.30 sala koncertowa Koncerty organowe*

K

Kwartet Śląski Mats Lidström – wiolonczela

Karolina Stalmachowska – obój Jakub Jakowicz – skrzypce Maria Shetty – altówka Adam Krzeszowiec – wiolonczela

Wolfgang Amadeus Mozart Adagio na obój, skrzypce, altówkę i wiolonczelę Malcolm Arnold Kwartet obojowy op. 61 Ernest John Moeran Trio smyczkowe G-dur Kwartet-Fantazja na obój i smyczki

fot. Grzesiek Mart

godz. 18.00 sala kameralna Koncerty kameralne

godz. 19.30 sala kameralna Koncerty kameralne

Ambrose Akinmusire – trąbka, Bill Frisell – gitara elektryczna Herlin Riley – perkusja

K 27.01.2024 | SOB

godz. 12.00 sala koncertowa Koncerty edukacyjne

Symfoniczny koncert familijny

Felix Mendelssohn-Bartholdy Kwartet smyczkowy f-moll op. 80 Witold Lutosławski Kwartet smyczkowy Witold Maliszewski Kwintet d-moll na 2 skrzypiec, altówkę i 2 wiolonczele op. 3

OrgaNOWA symfonia kina Silesia Film – prelekcja Adam Suprynowicz – prowadzenie Karol Mossakowski – organy

Upiór w operze reż. Rupert Julian, Edward Sedgwick (1925)

Podaruj sobie i najbliższym muzykę na święta i nowy rok Skomponuj własny zestaw koncertów i podaruj sobie lub bliskiej osobie prezent w postaci niezapomnianych chwil w NOSPR! Przygotowaliśmy siedem propozycji, które mogą być częścią twojego karnetu. Ty dopisz kolejne (lub inne) do listy prezentów i już teraz zarezerwuj telefonicznie lub w kasie NOSPR.

z katedry Notre Dame 1. Muzyka (9.12.2023, godz. 19.30) fenomenu – Buxtehude, Bach, 2. Filozofia Gembalski (5.01.2024, godz. 19.30) / Jazz Juniors 2023 / 3. JazzKLUB Kawał jazzowej historii i nowe talenty (9.01.2024, godz. 19.30)

4.

Kwartet Śląski / Arcydzieła z kontrapunktem polskim: Witold Lutosławski (27.01.2024, godz. 18.00)

in the Fields (23.01.2024, godz. 19.30)

20

NOSPR | KALENDARIUM | SEZON 23/24

Skomp

Mój karnet to oferta skierowana dla tych, którzy odwiedzają NOSPR szczególnie często.

Szukaj koncertów oznaczonych jako dostępne w ofercie Mój karnet i skomponuj swój własny, niezapomniany sezon w NOSPR w niższej cenie!

Konfiguruj karnet dowolnie, wybierając spośród koncertów w salach kameralnej i koncertowej.

Sala

Liczba koncertów w karnecie

Zniżka

koncertowa/ kameralna

minimum 5 różnych koncertów

20%*

koncertowa/ kameralna

minimum 10 różnych koncertów

25%*

Ty decydujesz!

Twój karnet może mieć odsłonę jazzową, organową, chóralną lub składać się z dowolnie wybranych przez Ciebie koncertów dostępnych w ofercie Mój karnet.

Oznaczenia serii

S1

(z) Amadeusza, Uwertura do Don 5. Muzyka Giovanniego / The Academy of St Martin

* Koncerty realizowane dzięki projektowi: „Budowa organów koncertowych oraz zakup instrumentów i niezbędnego wyposażenia dla NOSPR w Katowicach” finansowanemu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Priorytet VIII Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury, Działanie 8.1 Ochrona dziedzictwa kulturowego i rozwój zasobów kultury

Nielimitowana ilość wrażeń w niższej cenie!

6.

to seria dziewięciu poprzedzonych prelekcją koncertów symfonicznych, zawsze w sali koncertowej, zawsze w czwartki o 19.30. Zaplanowana szczególnie z myślą o tych, którzy weekendy spędzają poza miastem.

Koncerty tej serii dostępne są w sprzedaży otwartej oraz w ramach abonamentu.

S2 to seria dziewięciu koncertów symfonicznych, które

także poprzedzone są komentarzem słownym, odbywają się w piątki o 19.30 w sali koncertowej. Pomyślana jako kontynuacja tradycji muzycznych wieczorów otwierających weekend. Koncerty tej serii dostępne są w sprzedaży otwartej oraz w ramach abonamentu.

S3 to dziewięć niedzielnych poranków symfonicznych

w samo południe. Nieco lżejszych i krótszych, prowadzonych przez cenionych i lubianych dziennikarzy muzycznych.

Pomyślanych tak, by można było wybrać się do NOSPR całą rodziną – w czasie koncertów zapraszamy przyszłych melomanów (4–6 lat) do świetlicy NOSPR na zajęcia kreatywne Przystanek Poranek. Koncerty tej serii dostępne są w sprzedaży otwartej oraz w ramach abonamentu.

Więcej na: nospr.org.pl/pl/program/abonament

K – Mój karnet to pakiet wybranych przez Ciebie koncertów Gabriela Montero (10.02.2024, godz. 19.30)

w sali koncertowej i kameralnej NOSPR.

Szukaj koncertów oznaczonych Mój karnet na stronie: nospr.org.pl

i królewski zakład o sześciogło7. Bach sową fugę (16.02.2024, godz. 19.30) 21

Informacje o biletach i zniżkach

Rodzaje zniżek*

Sprzedaż i rezerwacja biletów na koncerty

Bilet ulgowy Bilet ulgowy przysługuje emerytom, rencistom, uczniom, studentom do 26. roku życia, osobom odznaczonym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Cena biletu ulgowego jest ustalana indywidualnie dla każdego koncertu.

Bilety można kupić na stronie: nospr.org.pl oraz w kasie NOSPR. Rezerwacji biletów indywidualnych oraz zbiorowych można dokonać osobiście w kasie NOSPR lub telefonicznie.

Zasady rezerwacji biletów na wydarzenia edukacyjne są ustalane indywidualnie dla każdego wydarzenia.

Zachęcamy do śledzenia informacji na stronie:

Katowicka Karta Mieszkańca 20-procentowa ulga dotyczy biletów normalnych i ulgowych.

Bilet rodzinny 30-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego przy zakupie biletów dla 2 osób dorosłych oraz co najmniej 1 dziecka do 16 lat lub 1 osoby dorosłej i co najmniej 2 dzieci do 16 lat.

Kasa biletowa tel. 32 73 25 312 lub 32 73 25 320 e-mail: kasa@nospr.org.pl Godziny pracy kas W okresie październik–czerwiec kasy działają od wtorku do soboty w godz. 10.00–20.00.

W pozostałe dni koncertowe (niedziela i poniedziałek) kasa sprzedaje bilety wyłącznie na koncert w danym dniu, na 2 godziny przed koncertem.

W okresie lipiec–wrzesień kasy działają od poniedziałku do piątku w godz. 10.00–18.00.

Kontakt Do Państwa dyspozycji pozostają pracownicy Działu Organizacji i Rozwoju Publiczności pod numerem telefonu: 32 73 25 321 i pod adresem mailowym: kontakt@nospr.org.pl

9.02.2024 / 19.30

„

Bilet specjalny 50-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla osób bezrobotnych oraz dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny.

W grze Montero jest wszystko: surowe rytmiczne uderzenia con brio, subtelne odcienie, moc jak ze stali i płynąca z głębi duszy liryka...

Bezkompromisowa ekspresja!

50-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla osób z niepełnosprawnością ruchową i ich opiekunów (specjalne miejsce na wózek i krzesło dla opiekuna).

Anthony Tommasini, „The New York Times”

Bilet zbiorowy 15-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla grupy co najmniej 15 osób.

50-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla osób z niepełnosprawnością (miejsce siedzące na widowni).

30-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla opiekuna osoby z niepełnosprawnością (miejsce siedzące na widowni).

W sprawach związanych z rezerwacją i sprzedażą biletów oraz dostępnością miejsc specjalnych do Państwa dyspozycji pozostają pracownicy Działu Organizacji i Rozwoju Publiczności.

Osoby korzystające z pomocy psów asystujących prosimy o kontakt telefoniczny lub mailowy w sprawie rezerwacji biletów, aby zapewnić odpowiednie miejsce na sali. * Zniżki nie dotyczą koncertów zewnętrznych organizatorów oraz wybranych wydarzeń organizowanych przez NOSPR. Szczegóły dostępne w regulaminie na stronie:

GABRIELA

MONTERO FORTEPIAN

MARIN ALSOP Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia

NOSPR współfinansują

22

Patroni medialni

Partner motoryzacyjny Partner główny koncertów abonamentowych NOSPR w sezonie 2023/2024

24.02.2024 / 19.30

WSPÓŁCZESNY SYMBOL FLAMENCO pierwsza w historii tego fenomenu kulturowego kobieta, która śpiewa przy własnym, fortepianowym akompaniamencie, a w jej interpretacji – tradycyjne meksykańskie ballady.

MARIA

TOLEDO Z ZESPOŁEM

NOSPR współfinansują

Patroni medialni

Partner motoryzacyjny Partner główny koncertów abonamentowych NOSPR w sezonie 2023/2024