Wydawnictwo promocyjne 6-9.2023

Page 1

CZERWIEC–WRZESIEŃ 2023
Maestro, do zobaczenia!
LAWRENCE FOSTER

SZEKSPIROWSKI FINAŁ

Wtelewizyjnych reality show często można spotkać się z pewną sztuczką reżyserską. Polega ona na tym, że zbliżając się do finału, realizatorzy przypominają nam co bardziej dramatyczne lub emocjonalne ujęcia z wcześniejszych momentów programu. W myśl zasady „przeżyjmy to jeszcze raz” chcą wzbudzić wcześniejsze emocje i utwierdzić widza w przekonaniu, że obejrzany właśnie program od początku do końca naszpikowany był wyjątkowymi momentami. Jednocześnie odciąga to uwagę od tego, że w finale nie wydarzy się już nic szczególnego. Podczas finałowego epizodu sezonu 2022/2023 w NOSPR nie ma miejsca na takie tricki.

EDEN, który łączy muzykę napisaną na przestrzeni ponad 300 lat w bardzo współczesną opowieść z ważnym, humanistycznym przesłaniem.

Jeżeli natomiast ktoś planuje w najbliższym czasie wakacje w górach, nie może przegapić koncertu NOSPR pod batutą Kirilla Karabitsa, podczas którego zabrzmi m.in. zapierająca dech w piersiach Symfonia alpejska Richarda Straussa (15.06). Mamy również coś dla tych, którzy chcą zakończyć sezon w rytmie muzyki bigbandowej –Wynton Marsalis wystąpi w NOSPR razem ze swoją słynną Jazz at Lincoln Center Orchestra (29.06).

Czeka nas iście szekspirowska kulminacja pełna zwrotów akcji, pysznego humoru i wielkich gestów, opowiedziana w prawdziwie mistrzowskim stylu. Ale czy na zakończenie współpracy z Lawrencem Fosterem, jako dyrektorem artystycznym NOSPR, spodziewali się Państwo czegokolwiek innego?

Giuseppe Verdi, tworząc w wieku 80 lat swoją ostatnią operę, tchnął w tytułowego bohatera wiele z samego siebie. Falstaff, z librettem na podstawie Wesołych kumoszek z Windsoru Szekspira, to chyba jeden z najbardziej spektakularnych przykładów spojrzenia wstecz, na swoją przeszłość, gnając jednocześnie do przodu z nieustającą ani na moment energią i potrzebą nowych wrażeń. Trudno o lepsze zwieńczenie czteroletniej obecności Lawrence’a Fostera na stanowisku dyrektora artystycznego NOSPR. Zapraszamy Państwa gorąco na ten wyjątkowy, operowy wieczór, który domknie kolejny piękny rozdział w historii NOSPR.

Jednak zanim to nastąpi, czeka nas kilka tygodni wypełnionych fantastycznymi koncertami, na które czekaliśmy cały sezon – a czasem nawet i dłużej. Po raz pierwszy w NOSPR wystąpi Joyce DiDonato – prawdziwa legenda opery (18.06). Do Katowic przyjedzie z autorskim projektem

Dzień później nadarzy się okazja, by posłuchać organów NOSPR w zupełnie nowej, folkowo-rockowej odsłonie. Doskonale znany publiczności w regionie Józef Skrzek dokona fuzji muzyki sakralnej, folku i rocka, ujmując wszystkie te gatunki w autorską formę o klasycznej strukturze (30.06).

Czerwiec to również czas, kiedy wybiegamy myślą do przodu i zdradzamy, czego można się spodziewać tuż po wakacjach i… w kolejnym sezonie. A będzie to wyjątkowy sezon z co najmniej kilku powodów. Marin Alsop, jedna z najważniejszych dyrygentek świata, obejmie stanowisko dyrektora artystycznego NOSPR. Wspólnie z nią przygotowaliśmy program koncertów symfonicznych NOSPR, z którym mogą Państwo zapoznawać się już od pierwszego czerwca za pośrednictwem naszej strony internetowej i folderu koncertowego.

Jesienią do Katowic zjadą najwybitniejsi młodzi muzycy z całego świata, by wziąć udział w II Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Karola Szymanowskiego. Czeka nas zatem spora dawka czystej wirtuozerii, wspaniałych odkryć i inspirujących spotkań. Nie zabraknie też wydarzeń specjalnych, o których z pewnością jeszcze wiele będziemy opowiadać. Zachęcamy już dziś do wspólnego przeżywania konkursowych emocji!

ZDJĘCIE: KONRAD ĆWIK ZDJĘCIE NA OKŁADCE: BARTEK BARCZYK
3 nospr.org.pl 2 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023

MAESTRO

Dziękujemy! I czekamy na kolejne spotkania…

Maestro Lawrence Foster pełnił funkcję Dyrektora Artystycznego i I Dyrygenta NOSPR przez ostatnie cztery –burzliwe, pełne nieoczekiwanych zwrotów, ale i fascynujące sezony. Poprowadził zespół NOSPR ponad trzydzieści razy, rozszerzając repertuar o nieoczywiste pozycje, zapraszając artystów równej sobie, najwyższej klasy, wreszcie ożywiając codzienność NOSPR swoim humorem, temperamentem i błyskotliwością umysłu.

ZDJĘCIE: GRZEGORZ MART
5 nospr.org.pl 4 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023

Ewa Bogusz-Moore

Dyrektor naczelna i programowa

Przy pierwszych spotkaniach Lawrence Foster wywarł na mnie wrażenie osoby z ogromną wiedzą i dystansem do siebie, upartej, ale obdarzonej wielkim, bardzo szybkim, bazującym na szeregu odniesień i skojarzeń poczuciem humoru.

Wchodziliśmy w instytucję ze skrajnych pozycji –ja, zaczynająca, a Larry wpatrujący się już nieco w swój dorobek. Czerpaliśmy od siebie w różnych aspektach i czasem przeglądaliśmy się w sobie jak w zwierciadle, dostrzegając gdzie i dlaczego się różnimy. Zawsze wiedzieliśmy jednak, że przy wszystkich naszych niezgodach, przesileniach, dyskusjach, zależy nam na tym samym – serca mamy po tej samej stronie.

Bardzo ważnym zadaniem pierwszego dyrygenta jest dbanie o rozwój, o dobrostan orkiestry, doglądanie jej, sprawdzanie, czego ten instrument potrzebuje. Co za tym idzie – sięganie nie tylko po to, co publiczność chciałaby usłyszeć, ale i to, co pozwoli się zespołowi rozwijać. Wybory repertuarowe Fostera nigdy nie były więc przypadkowe. Zależało mu na tym, by z jednej strony powracać do korzeni, a więc do klasyki: Mozarta, Haydna, podwalin późniejszej symfoniki; ale i do muzyki operowej, która wymaga nieco innego wyczucia, uważności. Ważne było dla niego właśnie to, by orkiestra popatrzyła na siebie również z innej strony i zobaczyła samą siebie w szerszym kontekście.

ZDJĘCIE: KONRAD ĆWIK 7 nospr.org.pl 6 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023

Krzysztof Fiedukiewicz

Przewodniczący Rady Orkiestry

Lawrence Foster pojawił się na NOSPR-owym horyzoncie dzięki protekcji Krzysztofa Pendereckiego, z którym łączyła go duża przyjaźń. W całej swojej karierze muzycznej działał na najwyższym poziomie – dyrygował najlepszymi orkiestrami świata, współpracował z największymi solistami, dlatego spotykając się z nim, my też mieliśmy wrażenie dotknięcia najwyższego pułapu w domenie wykonawstwa symfonicznego.

Próby z nim oparte były na partnerstwie – oczywiście przedstawiał swoją wizję utworu, ale solistom i reszcie muzyków pozostawiał dużo swobody. Próbował nas zainspirować do stawiania samym sobie większych wymagań. Zawsze lubił opowiadać, dzielić się wspomnieniami dotyczącymi legendarnych dla nas postaci i okoliczności, a my lubiliśmy tych opowieści słuchać i czerpać z nich naukę.

Człowiek, który przez tyle lat operuje na najwyższym poziomie, musi mieć umysł, wiedzę i przede wszystkim ten szczególny dar – muzykalność. Istotne w jego podejściu do muzyki jest poczucie czasu, spokój w muzyce, który przekłada na interpretacje, i którym chyba charakteryzują się nasze wykonania pod jego batutą.

ZDJĘCIE: RADOSŁAW KAŹMIERCZAK 9 nospr.org.pl 8 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023

Każdy muzyk chciałby, by dyrygent był od niego lepszy, dlatego orkiestra bywa dla niektórych bezwzględna. A za Maestro Fosterem będzie tęsknić. On ma niezwykłą wrażliwość i niezwykły temperament, zawdzięczamy mu jednak nie tylko jego muzykalność, ale i kontakt ze znakomitymi dyrygentami, solistami. Wniósł do nas element tradycji, którego zawsze nam brakowało. Mimo że współpracowaliśmy z różnymi dyrygentami, nigdy nie czułem takiego połączenia ze środowiskiem pierwszej połowy XX wieku, jak teraz. Foster poruszał się w nim całe życie, ucząc się u wielkich mistrzów, i wszystkim tym dzielił się z nami.

Dyrygent często pracuje płytko, próbuje tylko coś pozbierać – w zasadzie więc nie pracuje, a zbiera. Foster natomiast pracuje naprawdę, pracuje w takim dawnym stylu. Podobne odczucia miałem, gdy był u nas Maestro Skrowaczewski –powiew czegoś nieuchwytnego, w czym każdy chce być, czego chce się nauczyć. Foster zachęcał nas do muzykowania na bieżąco, pracy do samego końca, dawania więcej od siebie, co uwalnia, pozwala na większą swobodę. Orkiestra nie jest organizmem, który daje dużo wolności, a u niego ją czuliśmy, niezależnie od tego, że niezwykle sprawnie organizował pracę, a jego gest jest wciąż znakomity, bardzo czytelny.

Nie wiem, czy każdy koncert w trakcie naszej współpracy był wyjątkowy, ale zwłaszcza te ostatnie, z repertuarem symfonii Brahmsa, Schumanna, były dla nas niezwykle głębokim przeżyciem; takim, do którego innym dyrygentom trudno się zbliżyć. Ile to trzeba mieć przeżyć za sobą, by zrozumieć Schumanna?

ZDJĘCIE:
GRZEGORZ MART
11 nospr.org.pl 10 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023

Od pierwszego spotkania z Maestro Fosterem zwracały uwagę wielki szacunek, serdeczność dla muzyków orkiestry, wysoka kultura i klasa, niesamowite doświadczenie i profesjonalizm w pracy nad każdym utworem. Pokazał nam trochę muzyki, której nie znaliśmy, zwłaszcza muzyki Enescu. Dbał o to, by orkiestra w każdym stylu odnajdywała odpowiednie brzmienie, by każde dzieło było wyraziste. Są w utworach takie momenty, które w trakcie próby czy koncertu wywołują u dyrygentów uśmiech na twarzy. Dla Fostera takimi momentami były fragmenty żywiołowe, ludowe, taneczne – potrafił je wynajdywać i prowadzić z dużym charakterem.

Foster wielkim szacunkiem darzy partyturę dzieła, detale, których czasem nie widać na pierwszy rzut oka – małe crescenda, diminuenda, które coś zmieniają nawet w bardzo słynnych, wiele razy przez nas granych dziełach. To bardzo ciekawe, że osoba z takim doświadczeniem i klasą nie pozwala sobie na dowolność, a realizuje wszystko zgodnie z partyturą, z szacunkiem do kompozytora – myślę, że to go wyróżnia.

Miał kontakt ze wszystkimi największymi artystami XX wieku – jego nauczyciel był np. pierwszym wykonawcą

Schelomo Blocha w Niemczech, a od przyjaciela, Jiříego Bělohlávka, uznawanego za jednego z największych interpretatorów Dvořáka, dowiadywał się szczegółów dotyczących muzyki tego kompozytora. Takich historii, opowieści, anegdot jest mnóstwo – na pewno z nami zostaną, podobnie jak wszystkie te rzeczy, które przejęliśmy od niego podświadomie. Każdy dyrektor artystyczny, dyrygent, który pracuje z orkiestrą przez dłuższy czas – zwłaszcza tak charyzmatyczny –zostawia jakiś ślad – niewymierny, trudny do uchwycenia, ale trwały.

ZDJĘCIE:
KAŹMIERCZAK
RADOSŁAW
13 nospr.org.pl 12 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023

Co już za nami?

Czerwiec i zbliżający się wielkimi krokami finał sezonu skłaniają nas do pewnych podsumowań. Spojrzeliśmy na sezon 2022/2023 z lotu ptaka i wybraliśmy wydarzenia najbardziej ekscytujące, przełomowe, wartościowe – te, które najsilniej zapadły nam w pamięć. Przedstawiamy je poniżej, zapraszając Państwa do stworzenia własnego

RANKINGU WYDARZEŃ NOSPR!

Zwycięską inicjatywę wyłonimy na drodze głosowania, w którym można wziąć udział pod adresem www.interankiety.pl/f/D9pm476L lub skanując kod QR.

2. Festiwal Prawykonań

Wten pamiętny marcowy weekend chcieliśmy się z Państwem przede wszystkim spotkać, porozmawiać i wspólnie poprzyglądać temu, co w głowach współczesnych kompozytorów piszczy. Chyba się udało! Przedkoncertowe dyskusje toczyły się wartko, po gmachu NOSPR ożywionym muzyką Wojtka Blecharza spacerowały całe rodziny, a inaugurująca festiwal kompozycja Shift Teoniki Rożynek uzyskała rekomendację Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów – jednego z najważniejszych forów wymiany informacji między radiofoniami całego świata! �

Festiwal Katowice Kultura

Natura

11–21 maja 2023

3.

„Pejzaże” Festiwalu Katowice Kultura Natura N

iespełna dwa miesiące później „z wysokiego C” wystartował Festiwal Katowice Kultura Natura, inaugurowany smacznymi ariami i recytatywami Jakuba Józefa Orlińskiego w roli Ptolemeusza i w towarzystwie Il Pomo d’Oro. Przygotowaliśmy dla Państwa warsztaty, podcasty, instalację śpiewających kukułek, a wszystko to w nawiązaniu do tegorocznego hasła festiwalu – „Pejzażu”. Sami już nie wiemy, czy większe wrażenie zrobiło na nas oszałamiające forte London Philharmonic Orchestra pod wodzą Paavo Järviego, czy NOSPR w mroku podczas towarzyszącej festiwalowi upiornej Nocy Muzeów. �

4. NOSPR udostępniony

1.

Inauguracja organów NOSPR

Aż trudno uwierzyć, że już prawie pół roku minęło, odkąd tysiące organowych piszczałek zabrzmiało po raz pierwszy w pełnej sali i w doborowym towarzystwie Esy-Pekki Salonena i Ivety Apkalnej. Z chwilą inauguracji organów zapoczątkowaliśmy nowy cykl koncertów połączonych z prelekcjami – Nocy i Poranków organowych, a wybitni organiści gościli u nas z recitalami. Wśród nich m.in. autor koncepcji tego imponującego instrumentu, wspaniały organowy gawędziarz, artysta prawdziwie wyjątkowy – Julian Gembalski oraz nasz ekstremalnie zdolny (a przy tym przemiły) rezydent, Karol Mossakowski, który styczniową projekcję klasyki kina niemego okrasił autorskimi improwizacjami. �

Cały sezon pracowaliśmy nad tym, by siedziba NOSPR była miejscem przyjaznym dla każdego, dlatego zaangażowaliśmy się w projekty kierowane do osób ze specjalnymi potrzebami. W ramach koncertów „Pianissimo” przygaszaliśmy światło i ograniczaliśmy bodźce, a podczas koncertów „Espressivo” uwalnialiśmy ekspresję – klaszcząc, śpiewając i skacząc. Testowaliśmy kojący potencjał organów, programując sensoryczny koncert i kąpiel w ich dźwiękach, a na dokładkę zorganizowaliśmy spacery sensoryczne, warsztaty dla g/Głuchych i koncert kolędowy tłumaczony na Polski Język Migowy. Ostrzegamy – planujemy jeszcze więcej inicjatyw w nadchodzącym sezonie! �

Patroni Medialni Partner Motoryzacyjny Partner Główny Festiwalu Partner NOSPR współfinansują Współorganizatorzy Organizator Partner Główny koncertów abonamentowych NOSPR w sezonie 2022/2023
PROJEKT GRAFICZNY: JAN DYBAŁA
ZDJĘCIA: RADOSŁAW KAŹMIERCZAK
PROJEKT GRAFICZNY:
ZDJĘCIE: GRZEGORZ MART
MARCIN ŁAGOCKI
15 14 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023 nospr.org.pl

6. Mentoringowy hub

Nie zapomnieliśmy o naszych młodych zdolnych: po raz kolejny zaprosiliśmy instrumentalistów do uczestnictwa w Akademii NOSPR, organizując dla nich szereg zajęć, warsztatów, koncertów, rozszerzając projekt o kolejne instrumenty i zacieśniając współpracę z bliźniaczą inicjatywą w Sztokholmie. W ubiegłym sezonie połączonymi orkiestrami Akademii NOSPR i Konserthuset Stockholm zadyrygowała uczestniczka pierwszych kursów dyrygenckich z Marin Alsop – Anna Sułkowska-Migoń, której kariera w minionym roku rozwijała się w zawrotnym tempie. Zmobilizowani ogromnym zainteresowaniem kursami dyrygenckimi i entuzjastyczną reakcją uczestników, zorganizowaliśmy je w tym sezonie po raz kolejny! Mamy nadzieję, że przyniosą równie ciekawe i ekscytujące wyzwania koncertowe dla młodych dyrygentów i dyrygentek! �

5. Eko-NOSPR Z

aangażowaliśmy się intensywnie w rozwój naszej polityki środowiskowej. Podjęliśmy szereg działań, takich jak wymiana oświetlenia plafonu w sali koncertowej na LED czy ustalenie energooszczędnych harmonogramów oświetlenia budynku. Zrezygnowaliśmy z części materiałów drukowanych, a te, które dla Państwa przygotowujemy, drukujemy na papierze ekologicznym, certyfikowanym FSC. Stale optymalizujemy systemy wentylacyjne, klimatyzację, ogrzewanie, ograniczamy zużycie plastiku i pijemy wodę filtrowaną z kranu. Nasz dach udostępniamy miejskim ulom, a naszych gości zachęcamy do korzystania z transportu miejskiego. Na kolejne sezony planujemy szereg nowych inicjatyw, które pozwolą zaangażować zarówno naszych słuchaczy, jak i inne instytucje, którym zależy na ochronie środowiska naturalnego. �

7. Orkiestry świata D

o wyjątkowych zespołów gościnnych mieliśmy w tym sezonie wielkie szczęście. Usłyszeć Bolero Ravela tak szlachetne, finezyjne i barwne, jak w wykonaniu Baskijskiej Orkiestry Narodowej to dla melomana gratka, która nie zdarza się wiele razy w życiu. A to przecież tylko jeden przykład wykonawczego kunsztu naszych gości. Po drodze była jeszcze poszukująca nowych dróg w muzyce dawnych mistrzów Orkiestra Wieku Oświecenia, wspomniana już London Philharmonic Orchestra i perfekcyjnie zgrana, wspaniale prowadzona przez Vladimira Jurowskiego, Rundfunk-Sinfonieorchester Berlin. �

ZDJĘCIE: GRZEGORZ MART ZDJĘCIE: GRZEGORZ MART
16 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023 17 nospr.org.pl
ZDJĘCIE: RADOSŁAW KAŹMIERCZAK

8. JazzKLUB

Zapowiadaliśmy raport ze stanu globalnego jazzu –i dotrzymaliśmy słowa. Nie zapomnieliśmy przy tym jednak o naszym lokalnym „podwórku” i właściwie z największym sentymentem wracamy pamięcią do koncertów nestora polskiego jazzu – Adama Makowicza, a także Irka Wojtczaka z jego mocnym, męskim tentetem czy nieprzeciętnie muzykalnego i charyzmatycznego Marcina Patera w kooperatywie z Leszkiem Możdżerem. A Państwa serca są po której scenie – globalnej czy jednak lokalnej? �

9. Rezydenckie monografie

Trzeba przyznać, że był to również sezon wnikliwych studiów monograficznych, a to szczególna zasługa naszych rezydentów. Camerata Silesia świętowała 80. rocznicę urodzin jednej z kluczowych dla środowiska muzycznego Śląska postaci – Ryszarda Gabrysia. Kwartet Śląski prezentował „live” wszystkie kwartety coraz skuteczniej przywracanego kulturalnemu światu Mieczysława Wajnberga, a Orkiestra Muzyki Nowej pokusiła się o przywołanie swoistej „biblii muzyki nowej” – otwierających ucho na głębię i barwę dźwięku Przestrzeni akustycznych Gérarda Griseya. �

10. Koncerty NOSPR

Na koniec najsmakowitsze – koncerty NOSPR z udziałem solistów, których chcielibyśmy ponownie ugościć jak najprędzej. Pierwszy przychodzi na myśl inauguracyjny wieczór z Domingo Hindoyanem i Rudolfem Buchbinderem, ale diabelski Paganini pod palcami Ninga Fenga też wbijał w fotel. Niewielu dyrygentom udaje się tak błyskawicznie nawiązać ciepłą relację z orkiestrą, jak młodemu, pełnemu wigoru Finneganowi Downie Dearowi. A jakie są Państwa koncertowe typy? �

ZDJĘCIE: IZA LECHOWICZ ZDJĘCIE: GRZEGORZ MART
19 nospr.org.pl 18 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023
ZDJĘCIE: RADOSŁAW KAŹMIERCZAK

A co przed nami?

ZDJĘCIE: RADOSŁAW KAŹMIERCZAK

11.06 | Jak brzmi wszechświat?

17.06 | Czułego, ciepłego słońca

Stwierdzenie, że romantyzm ma różne oblicza, brzmi jak czysty truizm. Albo jak postawiona teza, którą należy udowodnić! By przekonać się o jej słuszności, zapraszamy na dwa koncerty. Kontynuując cykl „Nocy i Poranków organowych” studenci i absolwenci katowickiej Akademii Muzycznej pokażą ciemną, fantastyczną i dramatyczną stronę epoki Goethego. Niecały tydzień później Camerata Silesia przygotuje wieczór kontemplacji z muzyką Pēterisa Vasksa i Iwana Taranienki, którzy wcielają romantyzm we współczesność. Mimo że ich muzyka pełna jest spokoju, to nie brak jej żarliwych poruszeń, których ekspresja przywodzi na myśl mistrzów drugiej połowy XIX wieku – Brucknera i Mahlera. �

Choć za oknem rozkwita już lato i wieczorów nie spędza się pod kocem z dobrą książką, to Orkiestra Muzyki Nowej właśnie teraz zaprasza w podróż do krainy baśni. Za sprawą mistrzów barwnej instrumentacji – Hansa Abrahamsena, Frencesca Filideiego i Salvatore Sciarrina – zespół przedstawi muzyką opowieści nie tylko dla dzieci. A czy z czymś jeszcze kojarzy się Państwu ciepło ogniska domowego?

Nam przywodzi na myśl radość z muzykowania w kameralnym gronie. Na to zapraszają kameraliści NOSPR i NFM, którzy wspólnymi siłami wykonają oba sekstety smyczkowe Johannesa Brahmsa. Bo kto powiedział, że w sali koncertowej nie można poczuć się jak w domu? �

18.06

| EDEN. One song, one seed /

„Wzbudź w nas nadzieję nieskończonego światła” – to słowa Händlowskiej Theodory, które doskonale podsumowują EDEN. To nie będzie zwykły koncert, to nie będzie zwykły spektakl. Wydarzenie, wedle projektu wybitnej mezzosopranistki Joyce DiDonato oraz zespołu Il Pomo d’Oro z Maximem Emelyanychevem, ma łączyć cztery stulecia historii muzyki, a w warstwie wizualnej ruch i świetlne iluminacje. Całość będzie płomienną deklaracją nadziei i pochwałą mocy natury. W wydarzeniu weźmie udział także chór dziecięcy Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych im. Wojciecha Kilara w Katowicach, bo EDEN jednoczy pokolenia wspólnym przekazem pokoju i miłości. �

Niewielu jest muzyków, którzy mogą się pochwalić nagraniami zarówno koncertów Haydna, jak i największych jazzowych standardów. Na koncie ma także dziewięć nagród Grammy (w tym pięć otrzymanych rok po roku) i muzycznego Pulitzera. Wynton Marsalis, bo o nim mowa, wedle anegdoty pierwszą trąbkę dostał od przyjaciela swojego ojca – wielkiego Ala Hirta. I tak się rozpoczęła jedna z największych karier w historii współczesnego jazzu. Legendarny trębacz zawita do Katowic z niezwykłą orkiestrą – Jazz at Lincoln Center Orchestra – w skład której wchodzi piętnastka najwybitniejszych solistów. Z tego ścierania się osobowości może wyniknąć tylko granie na najwyższym poziomie. �

Gdy Verdi kończył swojego Otella, chciał już przejść na zasłużoną emeryturę i wreszcie skupić się na swojej pasji –ogrodnictwie. Jego przyjaciele mieli jednak inne plany i, znając zamiłowania kompozytora do Szekspira, uknuli, jak wciągnąć go znowu w wir opery. Librecista Arrigo Boito podsunął Falstaffa –sympatycznego, brzuchatego szlachcica, który nieudolnie próbuje uwieść damy Windsoru. Pomysł się spodobał, poskutkował bowiem ostatnim dramatem Verdiego, a przy tym jednym z największych arcydzieł muzycznego komizmu. Do elżbietańskiej Anglii zabierze nas Lawrence Foster na zakończenie sezonu artystycznego NOSPR. Jak głosi morał: „Cały świat to fraszka!” – i z tą myślą zacznijmy wakacje! �

Joyce 11.06 | W krainie baśni 22.06 | Kameraliści NFM i NOSPR 23.06 | Finał sezonu! / NOSPR / Foster / Verdi – Falstaff 29.06 | Jazz at Lincoln Center Orchestra with Wynton Marsalis ZDJĘCIE: FRANK STEWART ZDJĘCIE: SERGI JASANADA ZDJĘCIE: SERGI JASANADA ZDJĘCIE: GRZEGORZ MART
21 20 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023 nospr.org.pl
ZDJĘCIE: GRZEGORZ MART

Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Karola Szymanowskiego 2022

Wrażliwości nie musimy się wstydzić

Łucja Siedlik: Dlaczego Szymanowski?

Julia Ablewska: Powtarza się, że to najważniejszy polski kompozytor po Chopinie, choć ja akurat nie przepadam za tego typu rankingami. Piotr Anderszewski powiedział kiedyś, że jeśli muzyka Chopina przedstawia martyrologię Polski, to muzyka Szymanowskiego jest polska w kosmopolityczny sposób. Myślę, że fascynujące w Szymanowskim jest to, że bardzo głęboko sięgał do naszego folkloru i w jego kompozycjach istotnie czuć tę „polskość”, a jednocześnie to artysta niezwykle uniwersalny i światowy, przez co jego dzieła są bardziej jeszcze bezpośrednie i poruszające.

ŁS: Myślisz, że to jego postać przyciągnęła tak wielu uczestników zza granicy?

JA: Zgłoszenia rzeczywiście spłynęły do nas z całego świata –w konkursie wykonawczym aż z 43 krajów! Na samym szczycie jest oczywiście Polska, natomiast pozostałe pozycje okazały się dla nas zaskoczeniem, mówimy bowiem o Japonii, Ameryce Północnej i Południowej, Korei oraz Niemczech – Europa wcale więc nie dominuje. Myślę, że dobrze zadziałała zwłaszcza kampania promocyjna w kanałach socialmediowych, bo właśnie na nią postawiliśmy ze względu na wiek naszych odbiorców. Potencjalni uczestnicy muszą się o konkursie przede wszystkim dowiedzieć, z pewnością pomogło więc olbrzymie zaangażowanie naszych jurorów i członków komisji kwalifikacyjnej. Prosiliśmy ich o wsparcie, a i oni, sami z siebie, dzięki temu, że doceniają konkurs, promowali go wśród studentów i zachęcali do wzięcia w nim udziału.

ŁS: Nie tylko patron konkursu jest wyjątkowy, ale i jego struktura – to w zasadzie dwa konkursy w jednym: kompozytorski i wykonawczy w czterech kategoriach.

JA: Do tego rozgrywające się w NOSPR, a więc dające możliwość wystąpienia na estradzie jednej z piękniejszych sal koncertowych ze znakomitą akustyką. Nie bez znaczenia jest też fakt, że wydarzenie dzieje się w Katowicach – miejscu nie tak oczywistym dla międzynarodowego świata kultury, a wartym poznania, oraz repertuar, w którym bardzo duży nacisk położyliśmy na muzykę XX wieku. Bardzo zależało nam na tym, by włączyć utwory zwycięzców konkursu kompozytorskiego do sekcji wykonawczej i przyznaję, że gdy tylko opowiadam o tej inicjatywie w środowisku muzycznym, słyszę głosy, że ma ona naprawdę głęboki sens. Propagujemy w ten sposób młodych kompozytorów, umożliwiając wykonanie ich utworów w trakcie konkursu, a regulamin przewiduje też organizację koncertów z najlepszymi kompozycjami. Myślę, że dla młodych twórców perspektywa wykonania ich dzieł jest bardzo ważna.

ŁS: Jak przebiegał proces wyłaniania zwycięskich kompozycji i grona uczestników konkursu wykonawczego?

JA: Po zebraniu wszystkich zgłoszeń następował etap preselekcji, w którym grono specjalistów, nazwane formalnie komisją kwalifikacyjną, dokonywało pierwszej oceny zgłoszeń: w przypadku konkursu kompozytorskiego – nadesłanego utworu, a w przypadku konkursu wykonawczego –nagrania. Ten etap był wyjątkowo trudny ze względu na to, że komisja kwalifikacyjna miała do weryfikacji około trzysta zgłoszeń – zarówno w przypadku konkursu kompozytorskiego, jak i wykonawczego, jeśli weźmiemy pod uwagę wszystkie cztery kategorie. A niestety, obowiązywały nas ścisłe limity dotyczące liczby wykonawców, których możemy przepuścić dalej…

ŁS: Które zostały zwiększone.

JA: Dokładnie! W konkursie wykonawczym mieliśmy tak wysoki poziom, że komisja kwalifikacyjna skrzypiec i fortepianu rekomendowała dyrektor konkursu zwiększenie limitów, co przyjęte zostało

Z Julią Ablewską – menedżerką konkursu – rozmawia Łucja Siedlik
ZDJĘCIE: GRZEGORZ MART ZDJĘCIE: IZA LECHOWICZ Dyrektor konkursu Ewa Bogusz-Moore Komitet honorowy Sir Simon Rattle Eugeniusz Knapik Joanna Wnuk-Nazarowa Andrzej Jasiński
2023 23 22 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023 nospr.org.pl
Piotr Beczała

z entuzjazmem. Do kategorii skrzypcowej zgłosiła się imponująca liczba 173 osób, a zgodnie z regulaminem liczbę wykonawców powinniśmy byli zredukować do 24. Różnice w ocenach całej pierwszej pięćdziesiątki aplikujących były naprawdę znikome i bardzo trudno było nam zdefiniować sprawiedliwą granicę; ostatecznie jednak zwiększyliśmy limit do 34 uczestników.

ŁS: Sama procedura konkursowego oceniania jest niezwykle problematyczna, często wzbudza kontrowersje. Skąd czerpaliście najlepsze konkursowe praktyki?

JA: Podpatrywaliśmy oczywiście działania zespołu Konkursu Chopinowskiego i Konkursu im. Henryka Wieniawskiego w zakresie logistyki czy promocji. Co do samego oceniania –czerpaliśmy w dużej mierze z doświadczenia jurorów, którzy w przeszłości pracowali przy licznych tego typu wydarzeniach. Podpytywaliśmy, jak różne systemy działały w innych miejscach, z czym jurorzy się stykali i borykali. Sporo uwag dostaliśmy np. od Kevina Kennera, który zasugerował m.in. szersze rozróżnienie kategorii ocen, podzielenie punktacji na pewne zakresy i rozpisanie, co dokładnie bierze się pod uwagę, przyznając określone wartości.

ŁS: Czyli wydzielenie w kartach ocen różnych aspektów gry, takich jak np. zgodność z tekstem, dźwięk, budowanie formy?

JA: Zgadza się. Ważna jest pewna swoboda jurorów, ale i poczucie sprawiedliwości – zarówno ich, jak i osób poddawanych ocenie. Gdy zakres not jest bardzo wąski, trudno dokonać ostatecznych rozstrzygnięć, jurorzy natomiast stale podkreślają, że dobro uczestników leży im na sercu.

ŁS: Konkursy nie cieszą się dziś jednak najlepszą sławą. Dlaczego mimo to warto je organizować?

JA: Aspektu rywalizacji i związanego z nią stresu nie ominiemy, podobnie jak i problematyczności oceny występów – to będą zawsze immanentne części konkursu. Szukając więc jak najlepszych rozwiązań w tych dziedzinach, trzeba skupić się na potencjale, na szansach, które takie przedsięwzięcie daje. A daje ono młodym artystom szansę, by się zaprezentować, pokazać, zdobyć swoich odbiorców, stać się „czyimś ulubionym”. Myślę, że jest to też szansa zamienienia słowa z jury, zdobycia informacji zwrotnej na temat tego, jak zostało się odebranym. Dzięki prezentowanemu repertuarowi pozyskujemy nowych słuchaczy muzyki klasycznej, zwłaszcza dwudziestowiecznej. Konkurs jest także szansą na promocję Katowic, Śląska, NOSPR-u, a przede wszystkim popularyzację samego Szymanowskiego i jego dzieł. Myśląc o wartościach, jakie promujemy, obierając go sobie za patrona, mam przed oczami Szymanowskiego – obywatela świata, który, choć zanurzony w polskości, otwarty jest na różnorodność, symbolizuje więc postawę wrażliwości na bogactwo świata i drugiego człowieka. Wrażliwości rozumianej jako siła, a nie to, czego musimy się wstydzić.

Utwór na skrzypce

I. Amer Ali (Syria) – 3000 €

II. Jinwook Jung (Republika Korei) – 2000 €

III. Manolis Ekmektsoglou (Grecja) – 1000 €

Utwór na fortepian

I. Pablo Borrás (Argentyna) – 3000 €

II. Nagrody nie przyznano

III. Hyunsu Kim (Republika Korei) – 1000 €

Utwór na głos

I. Noemi Conti (Włochy) – 3000 €

II. Alejandro Mata (Meksyk) – 2000 €

III. Krystian Neścior (Polska) – 1000 €

Utwór na kwartet smyczkowy

I. Maria Vincenza Cabizza (Włochy) – 4000 €

II. Hed Bahack (Izrael) – 3000 €

III. Hyunsu Kim (Republika Korei) – 2000 €

Dyrektor konkursu i Jury przyznali również 6 wyróżnień finansowych.

Utwór na skrzypce

Andrea Nassivera (Włochy)

Pasquale Punzo (Włochy) po 300 €

Utwór na fortepian

Bartosz Witkowski (Polska)

Michał Janocha (Polska) po 300 €

Utwór na kwartet smyczkowy

Dario Michelon (Włochy)

Andrea Mattevi (Włochy)

po 400 €

Fortepian PRZEWODNICZĄCY Kevin Kenner Sinae Lee Jonathan Plowright Joanna Domańska Mikhail Rudy Janusz Olejniczak Ewa Pobłocka Skrzypce PRZEWODNICZĄCY Daniel Stabrawa Jakub Jakowicz Jennifer Pike Peter Herresthal Barnabás Kelemen Qian Zhou Szymon Krzeszowiec Głos PRZEWODNICZĄCY Thomas Hampson Francesca Zambello Ulrike Sych Jadwiga Rappé Marcin Habela Ewa Biegas Kwartet smyczkowy PRZEWODNICZĄCY Peter Schuhmayer Arkadiusz Kubica Kyril Zlotnikov Izabella Szałaj-Zimak Guy Danel Jonathan Brown Piotr Reichert
JURY JURY
Kompozycja
PRZEWODNICZĄCY Francesco Filidei Agata Zubel Daniel Cichy Yann Robin Rozalie Hirs Helena Tulve
25 24 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023 nospr.org.pl
Kto został nagrodzony w konkursie kompozytorskim?

Międzynarodowy Konkurs Muzyczny

im. Karola Szymanowskiego 2022 2023

państw zgłaszali się do konkursu wykonawcy

33%

wykonawców to mężczyźni

osoby zarejestrowały się na naszej platformie

Japonia

była drugim krajem, zaraz po Polsce, z którego najczęściej spływały do nas zgłoszenia

HARMONOGRAM

67% wykonawców to kobiety HARMONOGRAM

5 wrz • wt. 6 wrz • śr. 7 wrz • czw. 9 wrz • sob. 10 wrz • nd.

Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach sala koncertowa

II etap

Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach

aula im. Bolesława Szabelskiego

Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach aula im. Bolesława

Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w

Informacje o biletach i wejściówkach na wydarzenia wkrótce.

Śledź konkurs na szymanowski-competition.com

Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach

z 43
13 wrz • śr. 14 wrz • czw. 15 wrz • pt. 16 wrz • sob. 17 wrz • nd. 18 wrz • pon. 19 wrz • wt. 20 wrz • śr. 21 wrz • czw. 22 wrz • pt. 23 wrz • sob.
I etap
Fortepian
II
sala koncertowa FINAŁ sala koncertowa NOSPR
I
etap Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach
Skrzypce
etap
FINAŁ sala koncertowa NOSPR Głos I etap
Szabelskiego
II etap
Katowicach sala koncertowa
sala koncertowa FINAŁ sala koncertowa NOSPR Kwartet smyczkowy I etap sala kameralna NOSPR I etap sala kameralna NOSPR II etap sala kameralna NOSPR FINAŁ sala kameralna NOSPR
gala wręczenia nagród
834
27 26 NOSPR • czerwiec–wrzesień 2023 nospr.org.pl

Abonamenty koncertowe 2023/2024

Twoje miejsce w społeczności NOSPR

4–30 czerwca 2023 r. wymiana abonamentów

5–14 lipca 2023 r.

możliwość dokupienia kolejnych serii dla dotychczasowych posiadaczy abonamentów NOSPR w ramach dostępnej puli miejsc

17 sierpnia 2023 r.

ogłoszenie programu NOSPR na sezon 2023/2024

17 sierpnia–1 września 2023 r.

sprzedaż nowych abonamentów i przedsprzedaż biletów na koncerty sezonu 2023/2024 dla posiadaczy abonamentów

5 września 2023 r.

otwarta sprzedaż biletów na koncerty sezonu 2023/2024

Patroni medialni Partner motoryzacyjny Partner NOSPR współfinansują Partner Główny koncertów abonamentowych NOSPR w sezonie 2022/2023

w Twoich rękach

Informacje o biletach

Sprzedaż biletów na koncerty w sezonie 2022/2023 i 2023/2024

Zapraszamy do kas biletowych w budynku NOSPR.

W czerwcu kasy działają od wtorku do soboty w godz. 10.00–20.00, w pozostałe dni koncertowe: na 2 godziny przed koncertem.

W okresie lipiec–wrzesień: od poniedziałku do piątku w godz. 10.00–18.00. Bilety można również zakupić przez system sprzedaży online: Bilety24.pl.

Rodzaje zniżek*

Bilet ulgowy

Bilet ulgowy przysługuje emerytom, rencistom, uczniom, studentom do 26. roku życia, osobom odznaczonym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Cena biletu ulgowego jest ustalana indywidualnie dla każdego koncertu.

Bilet rodzinny

30-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego przy zakupie biletów dla 2 osób dorosłych oraz co najmniej 1 dziecka do 16 lat lub 1 osoby dorosłej i co najmniej 2 dzieci do 16 lat

Bilet zbiorowy

15-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla grupy co najmniej 15 osób

Bilet specjalny

50-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla osób bezrobotnych oraz dla posiadaczy

Karty Dużej Rodziny

Czy wiesz że…

w jednym z listów do Therese Malfatti, domniemanej adresatki Dla Elizy, Ludwig van Beethoven wyznał, że największym szczęściem są dla niego wędrówki wśród drzew, ziół i skał. Kompozytorowi przypisuje się nawet słowa:

„Drzewa miłuję bardziej niż ludzi”.

W NOSPR na pierwszym miejscu stawiamy Twój komfort, wierzymy jednak, że wspólnie możemy też zadbać o środowisko.

Więcej o ofercie wynajmu i organizacji wydarzeń na nospr.org.pl/pl/wynajem-sal

Kontakt: k.spandel@nospr.org.pl

50-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla osób z niepełnosprawnością ruchową i ich opiekunów (specjalne miejsce na wózek i krzesło dla opiekuna)

50-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla osób z niepełnosprawnościami (miejsce siedzące na widowni)

30-procentowa ulga w stosunku do ceny biletu normalnego dla opiekuna osoby z niepełnosprawnościami (miejsce siedzące na widowni)

Katowicka Karta Mieszkańca

20-procentowa ulga dotyczy biletów normalnych i ulgowych

*zniżki dotyczą wybranych serii koncertowych NOSPR. Szczegóły dostępne w regulaminie na stronie nospr.org.pl/pl/bilety

Rezerwacja biletów

Rezerwacji biletów indywidualnych oraz zbiorowych można dokonać osobiście w kasie NOSPR lub telefonicznie pod numerami: 32 73 25 312 i 32 73 25 320 w godzinach pracy kas.

Rezerwacja telefoniczna pozwala dokonać zakupu bez wychodzenia z domu i bez dodatkowej prowizji, która naliczana jest w przypadku zakupu biletów przez internet.

Jak dojechać do NOSPR transportem publicznym?

Najbliższe przystanki:

Katowice Strefa Kultury NOSPR (2 min)

Katowice Strefa Kultury (8 min)

Katowice Aleja Korfantego (8 min)

Katowice Piotra Skargi (12 min)

Podziel się tym egzemplarzem wydawnictwa – po przejrzeniu, przekaż dalej!

Pobierz własne wydawnictwo ze strony: https://issuu.com/polishnationalradiosymphonyorchestra

Napisz do nas na adres: kontakt@nospr.org.pl, jeśli chcesz otrzymać wydawnictwo w pliku .pdf

Katowice Rondo (5 min)

Stacja: Katowice (15 min)

Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Karola Szymanowskiego Katowice • wrzesień 2023 Partner Strategiczny Partner Medialny Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego szymanowski-competition.com

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.
Wydawnictwo promocyjne 6-9.2023 by NOSPR - Issuu