MIDDEN IN DE MAAK

REPORTAGE
Robotbuigen voor het grote werk


EVENEMENT
Precisiebeurs drukker dan ooit




127e jaargang | nummer 10 | december 2025
ONDERNEMERSZAKEN



Waarom veilig werken bij de medewerker begint








![]()
MIDDEN IN DE MAAK

REPORTAGE
Robotbuigen voor het grote werk


EVENEMENT
Precisiebeurs drukker dan ooit




127e jaargang | nummer 10 | december 2025
ONDERNEMERSZAKEN



Waarom veilig werken bij de medewerker begint














Stroomlijn je bedrijfsprocessen met
Stroomlijn je bedrijfsprocessen met ERP-software van Exact
Stroomlijn je bedrijfsprocessen met ERP-software van Exact exact.nl/erp



Fabrikant van
Fabrikant van
van


Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Staalgaas en Strekmetaal
Fabrikant van
Gedrukt geweven gaas
Fabrikant van
Gedrukt geweven gaas
Fabrikant van
Gedrukt geweven gaas
Fabrikant van
Fabrikant van
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal

Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen

Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Fabrikant van:
Fabrikant van:
Fabrikant van:
Fabrikant van:

• (Gedrukt) geweven gaas,

Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
• Gepuntlast gaas
• Gepuntlast gaas
• Gepuntlast gaas

• (Gedrukt) geweven gaas, in alle metalen
• (Gedrukt) geweven gaas, in alle metalen
Documentatie op aanvraag.
• (Gedrukt) geweven gaas, in alle metalen
• Voorraad en maatwerk
• Voorraad en maatwerk
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen Staalgaas en Strekmetaal Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Staalgaas en Strekmetaal Documentatie op aanvraag.


Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Documentatie op aanvraag.
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
• Voorraad en maatwerk
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl

Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919

Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Staalgaas en Strekmetaal Documentatie op aanvraag. Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7


Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373


Vraag&Aanbod is een uitgave van Mybusinessmedia Holding B.V.
Redactie:
• Rolf Elling: +31 570 504 302, r.elling@mybusinessmedia.nl
• Jorine van Knippenberg: j.knippenberg@mybusinessmedia.nl
• Kasper Weigand: +31 570 504 374 k.weigand@mybusinessmedia.nl
Redactieadres: Postbus 58, 7400 AB Deventer redactie@vraagenaanbod.nl, www.vraagenaanbod.nl
Advertentieverkoop: Roy Wosting: +31 6 225 483 04, r.wosting@mybusinessmedia.nl
Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland.
Abonnementenadministratie
Abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen: MYbusinessmedia Holding bv, abonnementen Vraag & Aanbod, Postbus 58, 7400 AB Deventer, klantenservice@mybusinessmedia.nl
Abonnementstarieven (excl. 9% btw)
• Jaarabonnement Nederland: € 329,-
• Jaarabonnement buitenland: € 399,-
• Proefabonnement (drie edities): € 25,-
• KIVI-leden: 35% korting
Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan per mail gebeuren (klantenservice@mybusinessmedia.nl).
Uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.
Basisontwerp / opmaak: Bureau OMA, www.bureauoma.nl
Druk: Printman
Hoewel de informatie gepubliceerd in deze uitgave zorgvuldig is uitgezocht en waar mogelijk gecontroleerd, sluiten de uitgever en de redactie uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens. MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de abonnementenovereenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia of zorgvuldig geselecteerde derden worden gebruikt om u te informeren over relevante producten. Indien u hiertegen bezwaar hebt kunt u contact opnemen met de uitgever.
Ik las een verontrustend bericht. Chinese hackers hebben Claude (een tegenhanger van ChatGPT) gebruikt om zo’n 30 bedrijven en overheidsinstanties aan te vallen. De AI deed 80 tot 90 % van het werk helemaal zelfstandig. Door net te doen alsof ze zich juist wilden wapenen tegen aanvallen, werkte de AI-chatbox gewoon mee aan het onderzoeken van kwetsbaarheden in de systemen van de bedrijven. De hackersgroep is tegengehouden, maar het toont wel aan dat er steeds meer mogelijkheden komen om grootschalige aanvallen uit te voeren.
Hoe dichter we bij 2026 in de buurt komen, hoe meer berichten ik voorbij zie komen over cybersecurity en de NIS2-richtlijn. Deze wetgeving moet ondernemers helpen zich te wapenen tegen digitale aanvallen. En
Een aanzienlijk deel was
niet zonder reden. De andere kant van technologische vooruitgang in de vorm van automatiseren en robotisering, is de toenemende kwetsbaarheid voor een aanval van buitenaf. Niet zo gek lang geleden had een cyberaanval alleen maar effect op de administratie van een productiebedrijf, de productie zelf kon gewoon doorgaan. Maar dat is veranderd. ‘Een aanzienlijk deel van de cyberaanvallen in Europa het afgelopen jaar was gericht op operationele technologie, systemen die fysieke processen aansturen, zoals productielijnen, verpakkingsmachines en energie-installaties’, schrijft de Europese cybersecurityorganisatie ENISA. De NIS2richtlijn verplicht bedrijven daarom om niet alleen hun IT, maar ook hun operationele technologie goed te beveiligen. Het loont dus de moeite even te onderzoeken wat die NIS2-richtlijn nou eigenlijk inhoudt. Maak een risicoanalyse, maak je toeleverketen veilig. Met andere woorden, wees voorbereid.
Kasper Weigand, redactie
k.weigand@vraagenaanbod.nl www.linkedin.com/company/vraag-en-aanbod










Scherpe prijzen direct online

Korte levertijd mogelijk

Eenvoudige productconfiguratie

Grote diversiteit in materialen

Plaatwerk tot 0,1 mm nauwkeurig

fast. safe. easy.
fast. safe. easy.
Marconistraat 26
7575 AR Oldenzaal
7575 AR Oldenzaal
Marconistraat 26
0ENGINEERING0
0ENGINEERING0
0ENGINEERING0



Uw leverancier
0AUTOMATISERING0
0AUTOMATISERING0
0AUTOMATISERING0

0ROTATIESYSTEMEN0
0ROTATIESYSTEMEN0

Uw leverancier voor het positioneren en roteren van werkstukken
Uw leverancier voor het positioneren en roteren van werkstukken
Wij bij DUMETA® zijn gespecialiseerd in het ontwikkelen, produceren en leveren van machines voor het roteren en positioneren van producten. Daarnaast leveren wij een eigen ontwikkelde zwenkarmstelling voor de opslag van langgoed materiaal.
Wij bij DUMETA® zijn gespecialiseerd in het ontwikkelen, produceren en leveren van machines voor het roteren en positioneren van producten. Daarnaast leveren wij een eigen ontwikkelde zwenkarmstelling voor de opslag van langgoed materiaal.
Wij bij DUMETA® zijn gespecialiseerd in het ontwikkelen, produceren en leveren van machines voor het roteren en positioneren van producten. Daarnaast leveren wij een eigen ontwikkelde zwenkarmstelling voor de opslag van langgoed materiaal.
7575 AR Oldenzaal tel +31
0ROTATIESYSTEMEN0








0ZWENKARMSTELLINGEN0
0ZWENKARMSTELLINGEN0
0ZWENKARMSTELLINGEN0


Met onze eigen engineeringafdeling staan wij paraat om klantspecifieke vragen te beantwoorden en speciale machines te ontwikkelen die aan de behoeften van onze klanten voldoen.
Met onze eigen engineeringafdeling staan wij paraat om klantspecifieke vragen te beantwoorden en speciale machines te ontwikkelen die aan de behoeften van onze klanten voldoen.
Bekijk recente projecten op onze website of neem contact met ons op.
Met onze eigen engineeringafdeling staan wij paraat om klantspecifieke vragen te beantwoorden en speciale machines te ontwikkelen die aan de behoeften van onze klanten voldoen.
Bekijk recente projecten op onze website of neem contact met ons op.
tel +31 541 533 369 mail info@dumeta.nl web www.dumeta.nl
Bekijk recente projecten op onze website of neem contact met ons op.



8 REPORTAGE
VMC investeert in buigrobotcellen
22 BEURSVERSLAG
Precisiebeurs drukker dan ooit
28 SPECIALIST
Vakmanschap
30 ONDERNEMERSZAKEN
Waarom veilig werken bij de medewerker begint

35 TRENDS
Lichte verbetering industrie
UITGELICHT
14 Met de paplepel ingegoten
16 Nieuwe rondslijpmachine
20 Van groot naar fijnmechanisch
40 Lyrisch over eigen machine
42 Automatisering en 3D-printen
EN VERDER
Actueel 6 | Column 19


MIS NIETS
Meld u aan voor de gratis tweewekelijkse nieuwsbrief: www.vraagenaanbod.nl/nieuwsbrief 14

Tijdens het Power to the Operator Event in de Verkadefabriek ontving Marc Lobs, operator bij Kemira Rotterdam in Botlek Rotterdam, de allereerste uitreiking van de nieuwe nationale vakprijs ‘Operator of the Year’.

De award is een initiatief van EZ Factory en wordt gesponsord door Orange & Blue. Met deze prijs willen de organisatoren de mensen eren die dagelijks het hart van productielocaties draaiende houden, maar vaak onderbelicht blijven.
De jury roemt de winnaar vanwege zijn indrukwekkende overstap van de Technische Dienst naar het operatorvak. Dankzij zijn technische achtergrond bekijkt Lobs processen door een andere bril, wat hem een waardevolle vraagbaak en steunpilaar maakt voor zijn team. Zijn collega’s omschrijven hem als de man ‘die altijd voor iedereen klaarstaat.’ Daarnaast prijst de jury zijn focus op veiligheid: een absolute topprioriteit in de chemische industrie.
CIRCLE-RIGHT www.ezfactory.nl

Hoe AR en AI het werk van operators veranderen

Mkb bepaalt koers in nieuwe Hightech call
De Europese cybersecurityorganisatie ENISA heeft haar Threat Landscape 2025-rapport gepubliceerd. Daaruit blijkt dat een aanzienlijk deel van de cyberaanvallen in Europa het afgelopen jaar gericht was op operationele technologie (OT), systemen die fysieke processen aansturen, zoals productielijnen, verpakkingsmachines en energie-installaties.
Het rapport is gebaseerd op de analyse van bijna 4.900 incidenten die plaatsvonden tussen juli 2024 en juni 2025. Deze incidenten zijn afkomstig uit openbare bronnen, meldingen van EU-lidstaten en rapportages binnen het ENISA-informatienetwerk. Hoewel het rapport een breed overzicht geeft van alle soorten cyberdreigingen, valt vooral op dat 18,2 procent van de waargenomen aanvallen gericht was op OT-systemen. Alleen mobiele bedreigingen (42%) en webaanvallen (27%) kwamen vaker voor.
‘De toename van OT-aanvallen laat zien hoe kwetsbaar industriële en kritieke systemen worden naarmate ze meer digitaal verbonden zijn’, aldus ENISA.
Wat dit betekent voor bedrijven
Steeds meer productie- en installatiebedrijven werken met machines die verbonden zijn met het internet of via leveranciers worden aangestuurd. Daarmee groeit ook het risico op digitale verstoring van fysieke processen. De NIS2-richtlijn verplicht bedrijven daarom om niet alleen hun IT, maar ook hun operationele technologie (OT) goed te beveiligen. Met het NIS2 Quality Mark kunnen organisaties aantonen dat zij hun digitale én operationele systemen aantoonbaar op orde hebben.
De website Samen Digitaal Veilig geeft tips over te zetten stappen richting een digitaal veilige bedrijfsvoering.
CIRCLE-RIGHT www.enisa.europa.eu


Onbenutte kansen technische arbeidsmarkt

Vandersanden vermindert CO2-uitstoot met stroomdroogtechnologie
Overheden en bedrijven in Oost-Nederland gaan nauwer samenwerken om innovatie in de defensiesector te versnellen. Tijdens het defensie-evenement Purple NECtar in Nijkerk is daarvoor een Letter of Intent (LOI) ondertekend. Met deze ondertekening spreken de partijen af om de samenwerking tussen overheid en industrie te versterken. Doel is maatschappelijke en economische kansen beter te benutten door de vraag vanuit Defensie en het aanbod van bedrijven in Oost-Nederland dichter bij elkaar te brengen.
De betrokken partijen delen één ambitie: ondernemers in Gelderland en Overijssel laten bijdragen aan een sterke defensie- en veiligheidssector en daarmee aan de veiligheid en weerbaarheid van Nederland en Europa. Innovatie en economische ontwikkeling gaan daarbij hand in hand. Staatssecretaris Tuinman is blij met deze volgende stap: ‘Defensie heeft al eerder afspraken gemaakt met de regio’s Limburg, Zuid-Holland en Noord-Brabant. Met deze ondertekening komen we heel dicht bij een landelijke dekking.’
Direct na de ondertekening is de webpagina www.oostnl.nl/defensie gelanceerd. Deze pagina helpt ondernemers in Oost-Nederland om kansen in de defensiesector te vinden en samenwerkingen aan te gaan. Bedrijven vinden er informatie

Remco Koolmees, CEO van de Koolmees Metal Group, is benoemd tot nieuwe voorzitter van Nevat GPI, de branchegroep voor plaatverwerkers binnen de Nederlandse maakindustrie. Koolmees volgt Janwillem Verschuuren op.
Als derde generatie voorman van het familiebedrijf Forceertechniek Koolmees in Zwijndrecht weet Koolmees als geen ander wat er speelt binnen de sector.
Zijn ambitie is duidelijk: samenwerking versterken, kennisdeling bevorderen en de Nederlandse maakindustrie toekomstbestendig houden.
over events, meest gestelde vragen, voorbeelden van bedrijven die al aan de slag zijn voor defensie en contactpersonen die hen verder kunnen helpen bij aanbestedingen, innovatieprojecten en partnerschappen met Defensie en industrie.
De kracht van Oost-Nederland ligt in de combinatie van hoogwaardige technologie en praktische maakindustrie, aldus de partijen.
Naast Oost-Nederland werden tijdens Purple NECtar ook LOI’s ondertekend door de regio’s Midden-Nederland, Noord-Holland en Zeeland. Eerder maakten Limburg, Zuid-Holland en Noord-Brabant al vergelijkbare afspraken met Defensie, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en provincies. Zo ontstaat stap voor stap een landelijk netwerk waarin overheid, kennisinstellingen en industrie samenwerken.
CIRCLE-RIGHT www.oostnl.nl
‘Het draait niet om de taart verdelen, maar om samen de taart groter te maken’, aldus Koolmees. Onder zijn voorzitterschap wil Nevat GPI zich blijven richten op thema’s als automatisering, ketensamenwerking, productiviteitsverbetering en de aantrekkelijkheid van techniek. Daarbij ziet Koolmees de vereniging als belangrijk platform waar bedrijven elkaar versterken en gezamenlijk invloed kunnen uitoefenen op de koers van de sector.
CIRCLE-RIGHT www.nevat.nl





CIRCLE-CHEVRON-UP De twee buigcellen draaien inmiddels een half jaar mee in de productie.
De twee nieuwe Trumpf Trubend 5000-buigcellen van VMC behoren tot de meest uitgebreide uitvoeringen die Trumpf levert. Elke cel is achttien meter lang en volledig geautomatiseerd, uitgerust met een automatische gereedschapswisselaar (ToolMaster), pallet- en transportafvoersystemen en een tangengrijper. De Trumpf Trubend 5230 heeft een perskracht van 230 ton. De buigcellen kunnen producten verwerken variërend van A5-formaat tot platen van drie bij anderhalve meter, met gewichten tot circa 120 kilo, afhankelijk van de gebruikte gripper. De robot heeft negen ver-
schillende grijpers beschikbaar en wisselt die automatisch. Bij het buigen controleert de machine elk product individueel met druksensoren in de achteraanslagen en met een hoekmeetsysteem op basis van lasers, dat eerst de terugvering meet en daarna de exacte eindhoek buigt. Als een zetting buiten de tolerantie valt, stopt de machine automatisch. De cellen draaien inmiddels ongeveer een half jaar mee in de productie en kunnen onder andere aanvoer- en afvoerrollenbanen gebruiken. In de uitgebreide uitvoering legt de robot onderdelen automatisch op pallets of op transportbanden die naar buiten rijden. Dankzij deze combinatie
In de fabriekshallen van plaatbewerkingsbedrijf Veluw Metal Creations (VMC) is het licht, opgeruimd en opvallend rustig. De machines snijden en buigen door, vaak zonder dat er een mensenhand aan te pas komt. Tussen die installaties staan sinds kort twee aanwinsten die de aandacht trekken, twee volautomatische Trumpf Trubend 5000-buigcellen, elk achttien meter lang.

van grijpercellen, gereedschapswissel en automatische kwaliteitscontrole kan VMC zowel kleine producten als grote, zware onderdelen manloos en continu verwerken.
Volgens Arjan van Veluw, zoon van VMC-oprichter Arie van Veluw, is vooral de schaal van de installatie onderscheidend: ‘Er zijn in Nederland natuurlijk al verschillende buigrobots, maar er zijn er maar weinig van deze afmeting en die deze variatie aan producten kunnen buigen. Met groter en zwaarder buigwerk maken wij het meeste verschil. Wat je normaal met vier handen buigt, doen
we nu zonder handen.’ Het bedrijf noemt het zelf robotbuigen in het segment waar het verschil gemaakt kan worden. Grote platen, hoge gewichten, producten die je normaal met twee personen of een kraan moet draaien en keren. Kleine producten kan de robot ook verwerken, maar voor dat soort werk is handbuigen vaak nog sneller. VMC vult de nachtproductie juist wel met die kleinere series, om de machine optimaal te benutten.
Het hoekmeetsysteem dat voor elk product controleert of de zetting binnen tolerantie valt is noodzakelijk bij onbemand buigen.
VRAAG VRIJBLIJVEND INFORMATIE OVER GEREVISEERDE STOOMKETELS
VRAAG VRIJBLIJVEND INFORMATIE OVER GEREVISEERDE STOOMKETELS
VRAAG VRIJBLIJVEND INFORMATIE OVER GEREVISEERDE STOOMKETELS
VRAAG VRIJBLIJVEND INFORMATIE OVER GEREVISEERDE STOOMKETELS
40 HUURKETELS BESCHIKBAAR
40 HUURKETELS BESCHIKBAAR



40 HUURKETELS BESCHIKBAAR
Gedurende reparatie van uw ketels
Als tijdelijke capaciteitsverhoging
Gedurende reparatie van uw ketels
Bij periodieke inspectie
Als tijdelijke capaciteitsverhoging
Capaciteiten 300-10.000 kg/h; drukken tot 25 bar.
Gedurende reparatie van uw ketels
Bij periodieke inspectie
Gedurende reparatie van uw ketels
Als tijdelijke capaciteitsverhoging
Als tijdelijke capaciteitsverhoging
Bij periodieke inspectie
Bij periodieke inspectie



Capaciteiten 300-10.000 kg/h; drukken tot 25 bar.
Capaciteiten 300-10.000 kg/h; drukken tot 25 bar.
Capaciteiten 300-10.000 kg/h; drukken tot 25 bar. 40 HUURKETELS BESCHIKBAAR


MET - GARANTIE - KEUR STOOMWEZEN

MET - GARANTIE - KEUR STOOMWEZEN
Postbus 59 · 1440 AB Purmerend
Kwadijkerkoogweg 2 · Purmerend
Tel. 0299 42 77 51 · prokal@prokal.nl
Postbus 59 · 1440 AB Purmerend
Postbus 59 · 1440 AB Purmerend
www.prokal.nl
Postbus 59 · 1440 AB Purmerend
Kwadijkerkoogweg 2 · Purmerend Tel. 0299 42 77 51 · prokal@prokal.nl www.prokal.nl MET - GARANTIE - KEUR STOOMWEZEN
Kwadijkerkoogweg 2 · Purmerend Tel. 0299 42 77 51 · prokal@prokal.nl www.prokal.nl
Kwadijkerkoogweg 2 · Purmerend Tel. 0299 42 77 51 · prokal@prokal.nl www.prokal.nl MET - GARANTIE - KEUR STOOMWEZEN

CIRCLE-CHEVRON-UP In het hart van de buigcel staat de Trubend 5230 met een perskracht van 230 ton.

‘Dat heb je echt nodig bij een robot. Als je ’s nachts onbemand door produceert, wil je ’s ochtends niet met honderden foute producten geconfronteerd worden’, zegt Arjan.
Wie door de fabriek loopt, ziet dat de automatische buigcel niet op zichzelf staat. Het bedrijf werkt ook met een volledig automatisch plaatmagazijn dat de lasersnijders 24 uur per dag van materiaal voorziet. Platen komen aan de achterkant van het pand binnen en bewegen per hal verder door het productieproces. Het snijwerk gebeurt grotendeels in huis. VMC snijdt alles tot drie bij anderhalve meter zelf, op meerdere lasers, waaronder nieuwe fiberlasers van 24 kW. De oudere CO2-lasermachines van 5 en 6 kW worden stapsgewijs vervangen. Snijden, ponsen, buigen, lassen en nabewerking op de freesmachine gebeurt allemaal intern.
Na het snijden zijn de afbraammachines aan de beurt. Met schuurbanden en flexibele borstels worden gaten afgerond en snijkanten afgebraamd. Naast de twee buigcellen staan er 16 bemande kantbanken in de fabriek om de platen vorm te geven. Plaatdelen worden daarna op de 10 lasrobots of door een van de handlassers samengesteld tot halffabricaat.
‘Wij hebben allemaal een wasmachine en een auto omdat die in serie zijn gemaakt’
VMC produceert voor klanten in binnen- en buitenland en veel van hun klanten bedienen weer internationale markten. Opvallend is dat VMC voorraadhoudend werkt. Klanten bestellen bijvoorbeeld honderd producten, maar nemen er telkens vijfentwintig af. De rest blijft in het magazijn van VMC totdat de klant het nodig heeft. ‘Het heeft tot gevolg dat de klant binnen 24 uur ook complexe producten geleverd kan krijgen’, vertelt directeur Arie van Veluw. ‘Dat is een enorm voordeel. Voor ons ook, want wij produceren zo grotere series en kunnen daardoor efficiënter en goedkoper werken. Want hoe komt het dat wij allemaal een wasmachine en een auto hebben? Omdat die in serie zijn gemaakt’, zo legt hij het belang van grote series uit.
Hoewel VMC duidelijk gelooft in automatisering, is de timing uitdagend. De markt kent momenteel een dip, erkent Arie van Veluw. Klanten hebben minder opdrachten, terwijl loonkosten en kosten van energie de afgelopen jaren fors zijn gestegen. De concurrentie met het buitenland wordt daardoor scherper. Tegelijkertijd wordt het steeds moeilijker goede mensen te vinden. Dat is een van de redenen waarom de nieuwe buigrobots zijn aangeschaft. De investeringen zijn volgens VMC groot en de risico’s aanzienlijk. Terugverdientijd is niet vanzelfsprekend. De machine moet ‘echt vol’ zitten om rendabel te draaien. Maar het vertrouwen in de toekomst is er wel degelijk.
In de fabriek valt iets anders op. Overal zijn voorzieningen aangebracht om energie te besparen of terug te winnen. VMC zegt dat het ‘het duurzaamste en groenste metaal-
Barteling Buizen B.V.
Aduarderdiepsterweg 14/1 9745 EM Groningen +31 (0) 50 55 15 655 verkoop@barteling-buizen.nl www.barteling-buizen.nl


• CNC Draai- en freeswerk
• Constructie
• Hydrauliek
• Engineering
• Montage
Vlam Machinefabriek B.V.
T : 0228-593066
E : info@vlammachinefabriek.nl
I : www.vlammachinefabriek.nl Vlam
09-01-2025 11:36




















Holland Mineraal is al veertig jaar een begrip op het gebied van oppervlaktebehandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties.
Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.


CIRCLE-CHEVRON-UP VMC draait regelmatig volledig op eigen opgewekte zonne-energie.

bedrijf van Nederland’ is. Een aantal jaren geleden kwam zelfs koningin Maxima langs om de groene activiteiten van het bedrijf te bekijken. Op het dak liggen 7.612 zonnepanelen. Buiten staat een accupakket van 1,305 megawatt, waarmee pieken in het elektriciteitsverbruik kunnen worden opgevangen en waarop overdag niet-gebruikte zonne-energie ’s nachts kan worden opgemaakt. De fabriek draait regelmatig volledig op zonne-energie. Op zonnige dagen wordt tot 1.500 kW opgewekt. Het personeel kan desgewenst gratis elektrisch laden op het terrein.
De restwarmte van de lasersnijmachines wordt gebruikt om de fabriek te verwarmen. Het gasverbruik is daardoor lager dan
Voldoende ruimte en voldoende stroom is een belangrijk concurrentievoordeel
dat van een eengezinswoning. In de zomer wordt adiabatisch gekoeld. ‘Water sijpelt door karton, en lucht die daar doorheen wordt getrokken verlaagt de temperatuur met wel tien graden’, legt Arjan van Veluw uit. Voor luchtkwaliteit worden HEPA-filters gebruikt, zodat warme lucht kan worden gerecirculeerd. Voor een CSRD-berekening is gekeken naar de klimaatbelasting van het bedrijf. Die ligt rond de 24 ton stikstof uitstoot
per jaar. ‘Ze hebben het twee keer gecheckt, want zo laag komt eigenlijk nooit voor.’
Plannen voor uitbreiding
VMC beschikt nu over ongeveer 25.000 vierkante meter aan productieruimte en wil dat uitbreiden met nog eens 12.500 vierkante meter. De combinatie van voldoende ruimte en voldoende stroom ziet het bedrijf als een steeds belangrijker concurrentievoordeel. Nederland worstelt met netcongestie. VMC probeert die beperking voor te blijven met eigen opwekking en opslag.
Kennis borgen
Arjan van Veluw wordt klaargestoomd om zijn vader op te volgen. Na een gedegen opleiding en een aantal jaar ervaring bij een extern bedrijf is hij nu bezig alle praktijkvaardigheden van het bedrijf onder de knie te krijgen. Hij volgde cursussen lassen en verspanen, werkt aan buig- en walsprocessen en leert de medewerkers en afdelingen kennen. Ook schrijft hij leermodules voor de verschillende afdelingen. Nieuwe medewerkers en zij-instromers krijgen hiermee een mix van theorie en praktijk om tot het gewenste niveau te komen. Het doel is het kennisniveau op peil te houden in een bedrijf dat veel bewerkingen zelf uitvoert. Arjan benadrukt dat ze klanten niet alleen voorzien van bewerkingen, maar ook helpen bij het productierijp maken van onderdelen.
Door mee te denken over vormgeving en maakbaarheid kunnen producten efficiënter en goedkoper worden geproduceerd. Een belangrijk onderscheidend vermogen van VMC.
De twee nieuwe Trubend 5000-buigcellen zijn meer dan een op zichzelf staande investering. Ze passen in een fabriek die al sterk geautomatiseerd is en die verder wil groeien, met zichtbaar vertrouwen in de toekomst. VMC probeert zich te onderscheiden met groot en zwaar buigwerk, uitgebreide interne bewerkingsmogelijkheden, voorraadhoudend produceren en actief meedenken met klanten. Tegelijkertijd werkt het bedrijf aan een vrijwel volledig groene energievoorziening en een uitbreiding van de locatie. Zo wil VMC voorop blijven lopen en productie in Nederland behouden.
Beurzen ze en tegenwoordig steeds vaker in op het aantrekken van jeugd, maar
Laurens-Jan Cammeraat (MSc student TU Del ) hee daar geen enkele aansporing voor nodig. Het bezoeken van vakbeurzen is hem met de paplepel ingegoten door zijn vader Eddo Cammeraat, met wie hij samen de stand van Laagland bemant tijdens de Precisiebeurs.
Laagland levert al meer dan negentig jaar CNC-metaalbewerkingsmachines, spansystemen, verspanende gereedschappen en gereedschapsbeheeroplossingen. Laurens-Jan Cammeraat richt zich binnen het bedrijf specifiek op 3D-metaalprinten, een techniek die de maakindustrie volgens hem nog niet genoeg omarmt. Hij vertelt dat Laagland leverancier is van Index, het moederbedrijf van One Click Metal.
‘One Click Metal wil 3D-metaalprinten toegankelijker maken. De industrie weet niet hoe zij een businesscase rondom 3D-printen moeten maken, daarom wil One Click Metal het proces simpeler maken’, vertelt Cammeraat. ‘Zo is alles aan de machine zelf te vervangen, waardoor er geen service nodig is.’ Ook voor een ander bekend probleem komt One Click Metal met een oplossing.

Laurens-Jan Cammeraat op de stand van Laagland.
‘Het grote nadeel van 3D-metaalprinten is het gebruik van giftig poeder, waardoor er een afgesloten deel binnen de fabriek nodig is. Daarom gebruikt One Click Metal gesloten poederbakken, waardoor je het poeder kan wisselen zonder aanraking.’
Wat verder opvallend is aan de machines, is de opsplitsing van functies. ‘Bij dure printers is het vaak alles erop en eraan, bij iedere machine. Bij vijf printers heb je dan bijvoorbeeld vijf ingebouwde zeven. Hier is dit gesplitst, waardoor je één los zeefsysteem kunt gebruiken
op vijf printers, wat een hoop geld bespaart’, zo vertelt Cammeraat.
In Duitsland kent het merk al een sterke groei, momenteel richten ze zich op universiteiten. Binnen Nederland lopen er gesprekken met ASML, om erachter te komen wat zij nodig heeft van zijn toeleveranciers, zodat One Click Metal daar zijn machines weer op aan kan passen.
Ook voor Defensie zijn er volop mogelijkheden. Het bedrijf geeft bijvoorbeeld lezingen aan militairen
TEKST: Jorine van Knippenberg BEELD: Jorine van Knippenberg en Laagland



‘Ideaal om aan de frontlinie vervangende onderdelen te printen’
over hoe zij een 3D-metaalprinter op het slagveld kunnen gebruiken. ‘De printer is erg compact, zo’n 2,0 bij 1,1 meter. Ideaal dus om aan de frontlinie neer te zetten om daar ter plekke vervangende onderdelen te printen’, vertelt Cammeraat.
Na de Precisiebeurs, in de ogen van Cammeraat vooral een netwerkbeurs voor technici, stond direct alweer de Formnext op de planning. One Click Metal had zijn laatste lancering bewaard voor deze beurs, namelijk de nieuwe PROline-machines. Met onder andere een geautomatiseerd poederstation, waardoor de machine tot vijfhonderd uur onafgebroken kan draaien zonder filterwissel. Er is voorlopig nog genoeg te beleven en te ontdekken in de markt van 3D-metaalprinten, zo blijkt.
laagland.nl



Metaalbedrijf GRT-Tech uit Heeswijk-Dinther hee zijn (slijp)machinepark uitgebreid met een Kellenberger 100XL, een rondslijpmachine waarmee ook vierkant en O-rond geslepen kan worden. ‘Dit is de eerste in Europa’, claimt oprichter-directeur Randy Gevers, die zijn sporen in een eerdere carrière verdiende in de motorsport.
In 2015 zei de toen 34-jarige Randy Gevers zijn carrière in de motorsport vaarwel om samen met zijn vader een metaalbedrijf te beginnen.
Met onder andere het Nederlands kampioenschap in 2007 op zijn palmares kan Gevers terugkijken
op een succesvolle sportcarrière. Dezelfde passie nam hij ook mee naar het metaalbedrijf, waardoor hij erin slaagde om in tien jaar tijd een succesvol metaalbedrijf op te bouwen. GRT-Tech uit het Brabantse Heeswijk-Dinther is gespecialiseerd in rondslijpen
en heeft een uitgebreid machinepark van rond- en vlakslijpmachines tot zijn beschikking.
Klanten van het bedrijf zijn actief in zeer wisselende sectoren, maar het zijn veelal matrijzenbouwers


met hoge eisen op het gebied van precisie. ‘Wij krijgen halffabricaten van machinebouwers die wij vervolgens nauwkeurig aan de gevraagde maatvoering slijpen. Doordat de producten gehard zijn, wat nodig is voor de matrijzenbouw, kunnen er geen nabewerkingen gedaan worden met draai- of freesmachines en komen ze naar ons voor het slijpen’, vertelt Gevers, die inmiddels vijf mensen op de loonlijst heeft staan.
Bij het opbouwen van een klantenkring had Gevers ook profijt van zijn carrière in de motorsport. ‘Veel mensen in de motorsport zijn engineers die bij machinebouwers actief zijn’, verklaart hij. Volgens de ondernemer komt veel van zijn concurrentie van metaalbedrijven waar rondslijpen één van de vele activiteiten is. ‘Bijvoorbeeld een machinebouwer die ook voor derden freest en draait.’ Bij dit soort toeleveranciers kloppen zijn klanten minder snel aan. ‘Als matrijzenbouwer besteed je het rondslijpwerk niet graag uit aan een concurrent.’ Daar ligt mede de kracht van GRT-Tech, volgens hem. ‘Wij zijn steeds het laatste onderdeel van het werkproces bij metaalbedrijven en vormen hierdoor geen concurrentie.’
Eerder deze maand heeft Gevers zijn machinepark uitgebreid met een Kellenberger 100XL. Het betreft een Kellenberger die een groot lengtebereik combineert met direct-drive technologie. Hierdoor kunnen complexe vormen en zelfs vierkanten geslepen worden. ‘In deze machines worden eigenlijk twee technieken samengevoegd: die van het co-slijpen en die van het rondslijpen’, aldus Gevers. Dat hij voor Kellenberger koos, mag
weinig verbazing wekken. Zijn volledige machinepark bestaat uit conventionele en CNC-slijpmachines van dat Zwitserse merk. ‘Wij zijn het eerste bedrijf in Europa dat deze machine in gebruik neemt’, claimt de Brabantse ondernemer. Met de machine neemt de capaciteit en nauwkeurigheid toe en kunnen bovendien complexere opdrachten uitgevoerd worden. ‘Bovendien willen we met de nieuwe machine ook inspelen op de vraag uit de defensie-industrie die vermoedelijk de komende jaren los zal komen’, aldus Gevers.
‘In deze machines worden eigenlijk twee technieken samengevoegd’
Motorsport vs. metaalbedrijf
Mist hij de motorsport niet? ‘Nee hoor. Ons werk is ook topsport.’ Bovendien zijn er volgens hem de nodige gelijkenissen. ‘In de motorsport werk je in teamverband. Dat is ook in de metaalbewerking van essentieel belang op dit niveau. Zonder een goed ingespeeld team boek je geen successen’, besluit de ondernemer die nadat zijn vader twee jaar geleden uit het bedrijf stapte de enige eigenaar is.
www.grt-tech.nl









Plaatwerk

Bewerken met de hoogste automatiseringsgraad, van 0.3 tot 25 mm, afm.4.000 x 2.000 mm.
Samenstellingen
Compleet


Constructiebankwerk | Las(robot) | Buis- en koker plaatwerk
Verzorgen van machinale bewerkingen (draai- en freeswerk), nabehandeling en transport.























































































































Constructief in plaatwerk

















Vorige keer ging het over onderhandelen en hoe dat beter kan en moet. Nu een stap verder: je komt er onderling niet uit. De pavlovreactie van iedere ondernemer is om dan je advocaat in te schakelen die boze brieven gaat schrijven, want zo hee die dat geleerd. Een advocaat is opgevoed in ‘kracht en tegenkracht’, zet zich zo goed mogelijk in om het geschil van de cliënt te winnen en schuwt niet om er hard in te gaan. Als een dementor dus. Ik had er laatst weer zo één: een freelancer had met een vork zijn uren geschreven en het bedrijf weigerde de facturen te betalen, waarop de advocaat van de cliënt direct in de pen klom en ‘sommeerde’ te betalen want anders… Vaak gaat het dan hard tegen hard (via goed verdienende advocaten) en komt er toch een soort wazig compromis tot stand met een gebroken relatie tussen partijen of erger het komt bij de rechtbank terecht.
van beide partijen en verbetert daardoor de onderlinge relatie. Voordeel van de rechtbank is, dat er altijd een uitspraak is, waar mediation een slagingspercentage hee van ‘slechts’ 92%.
Toch worden de meeste zakelijke geschillen voor de rechter uitgevochten. Of het nu gaat om contracten, ruzie tussen aandeelhouders of bestuurders of arbeidsconflicten. Hoe komt dat? Ik denk dat we nou eenmaal liever winnen als dementor dan samenwerken als een Hermelien. Mediation hee het imago van een echtscheiding, waar man en vrouw kibbelen over de kinderen en wie welke CD krijgt. Dat staat ver weg van het zakenleven. Dit wordt nog extra gevoed door sterke dominantie van wetenschappers uit de psychologie, die weinig tot geen ervaring hebben met zakelijke conflicten, maar wel de mediatorsvereniging domineren.
Joachim Driessen, ona ankelijk adviseur

Het kan ook anders en dat heet ‘mediation’. Met een mediator als een soort Hermelien in plaats van een dementor. Partijen bespreken hun conflict in het bijzijn van een neutrale derde, die ze helpt het conflict of geschil op te lossen. Het voordeel is dat het veel goedkoper is dan naar de rechter gaan. Een arbeidsconflict bij de Kantonrechter kost een ondernemer als snel €20.000, terwijl mediaton een tiende daarvan is. Het houdt bovendien rekening met de belangen
Toch is het zonde. Niemand wil toch een dementor inhuren en met gestrekt been de strijd aangaan in plaats van een conflict snel oplossen. Afgezien van sommige presidenten is de aard van ons mens om conflicten te voorkomen of op te lossen in plaats van ze aan te gaan. Probeer het anders gewoon eens bij een geschil in uw bedrijf. Wellicht hee u toch meer aan een Hermelien.
Reageren? redactie@vraagenaanbod.nl
Grootverspaner neemt specialist fijnmechanica over




Peekstok Machining & Construction uit Hendrik-Ido-Ambacht hee NRP
CNC Products uit Uithoorn overgenomen. De overname lijkt verrassend:
Peekstok is gespecialiseerd in grote componenten, terwijl NRP zich richt op fijnmechanische onderdelen. ‘Maar veel van onze klanten vragen in een grote constructie ook fijnmechanische onderdelen’, aldus het bedrijf.
NRP uit Uithoorn heet voortaan Peekstok Precision Parts. De overname is op internet nog niet zichtbaar.
‘Er wordt momenteel gewerkt aan een nieuwe website’, vertelt Johan Peekstok, eigenaar-directeur van Peekstok Machining & Construc-
tion, die begin oktober de sleutel van het bedrijf in handen kreeg. De specialist in fijnmechanische onderdelen is geen onbekende voor de metaalbewerker uit Hendrik-Ido-Ambacht. ‘Wij besteedden in het verleden werk uit aan NRP en waren altijd tevreden over de kwaliteit van hun werk en de
samenwerking’, aldus Peekstok. Hiermee verklaart hij meteen uit dat de overname niet zo onlogisch is als op het eerste gezicht lijkt. Het familiebedrijf Peekstok is van origine gespecialiseerd in het verspanen van grote stukken en heeft vooral een sterke reputatie op het gebied van ringvormig werk. ‘Maar

NRP uit Uithoorn
heet voortaan
Peekstok Precision Parts.
‘Onze klanten hebben regelmatig behoe e aan fijnmechanische componenten’

Fijnmechanische componenten kan het nu in-house maken.
onze klanten hebben daarnaast regelmatig behoefte aan kleinere, fijnmechanische componenten. Deze kunnen we voortaan in-house maken’, legt Johan Peekstok uit. Peekstok looft de grote mate van automatisering bij het overgenomen bedrijf, waar vier mensen op de loonlijst staan. ‘Ze zijn erg sterk in geautomatiseerd freeswerk en werken met een modern machinepark.’
Diversificatie en groei
De overname past bovendien in de bedrijfsontwikkeling en diversificatie van Peekstok. Het bedrijf dat in 1965 werd opgericht door de grootvader, was lange tijd uitsluitend actief als machinefabriek.
Toen het bedrijf, destijds gevestigd in Ridderkerk, uit zijn jasje groeide en op zoek was naar een nieuwe locatie, viel het oog op een constructiebedrijf met uitbreidingsmogelijkheden in Hendrik-Ido-Ambacht. De overname van het constructiebedrijf in 2019 bleek een gouden zet. Doordat het metaalbedrijf nu meerdere activiteiten onder één dak uitvoerde, werd het bedrijf een interessantere partner voor klanten. ‘Bedrijven hoeven nu voor de mechanische bewerking en het constructiewerk niet met verschillende partijen in zee, maar hebben één aanspreekpunt’, aldus Peekstok. De omzet steeg flink en het personeelsbestand verdubbelde naar veertig mensen.
De ondernemer heeft nog meer plannen. Met een grote investering in het machinepark en de bedrijfsinfrastructuur in het afgelopen jaar denkt hij verder te kunnen groeien, al is groei niet de eerste prioriteit. ‘We willen in eerste instantie de doorlooptijd van onze productie verkorten om zo de wachttijden voor klanten te verminderen’, vertelt hij. Om dit mogelijk te maken, werd dit jaar een Gurutzpe GL10-draaibank aangeschaft en kwam ook de Unicom 6000 naar Hendrik-Ido-Ambacht. Dit is een draaifreescombinatie van 60 ton van het Nederlandse Unisign, waarop stukken met een diameter tot 1800 mm kunnen worden bewerkt. De machine is uitgerust met een palletpool en kan ’s nachts autonoom draaien.
Ook de lasafdeling werd onder handen genomen met nieuwe lasapparatuur en een cobot om meer gerobotiseerd te kunnen lassen. Om het potentieel van deze investeringen te benutten, werden dit jaar negen technische werknemers aangeworven. Deze bedrijfsontwikkelingen vonden plaats in het jaar dat Peekstok zijn 60-jarige jubileum viert. De officiële viering vond plaats op 11 december. Toen opende het metaalbedrijf zijn deuren in Hendrik-Ido-Ambacht voor klanten en andere geïnteresseerden.
www.peekstok.nl

Precisiebeurs drukker dan ooit

De Precisiebeurs 2025 was half november weer het jaarlijkse feestje van de Nederlandse precisie-community. Dit keer was Space & Aero het thema en dat kreeg extra cachet met het verhaal van André Kuipers, astronaut en tegenwoordig ambassadeur voor de aarde. Ook het ondermaanse was goed vertegenwoordigd, met een grote stand van de Einstein Telescoop, de immense ondergrondse zwaartekrachtgolfdetector waarvoor het Nederlands-Belgisch-Duitse grensgebied een kandidaat-locatie is.
De Precisiebeurs op 12 en 13 november in de Brabanthallen in Den Bosch trok meer bezoekers (6.500) en exposanten (400) dan ooit. Was dat vanwege het interessante programma, met André Kuipers als absolute hoogtepunt? Kwam het door de jeugd die in groten getale over de beursvloer uitzwermde? Of lag de oorzaak in de dip waar de hightech industrie in zit, nu het herstel rond ASML nog altijd op zich laat wachten en de gigant uit Veldhoven steeds meer productie naar Zuidoost-Azië verschuift? Misschien hadden daardoor meer techneuten de tijd om naar de beurs te gaan, of moesten ze er zelfs op zoek naar
nieuwe opdrachten? Hoe het ook zij, het was gezellig druk in Den Bosch.
Investeren in ruimtevaarttechnologie
Hoogtepunt was de keynote van André Kuipers. In een razend tempo liep hij langs verleden, heden en toekomst van de ruimtevaart. Uiteraard had hij het over toekomstige missies naar de maan en Mars, maar hij stond ook uitgebreid stil bij de vele functies die satellieten tegenwoordig vervullen, van astronomie tot communicatie en aardobservatie. Daarmee benadrukte hij naast de wetenschappelijke en avontuurlijke waarde van de ruimtevaart vooral ook het economische en technologische belang. Ons
Van trillingsvrij koelen tot supernauwkeurige interferometrie tot het polijsten van vlakker


land heeft er een compleet innovatie-ecosysteem omheen gebouwd, met instituten als Astron (Nederlands instituut voor radioastronomie), NOVA (Nederlandse onderzoekschool voor astronomie) en SRON (Stichting Ruimte Onderzoek Nederland), Europese centra als ESTEC (European Space Research and Technology Centre) in Noordwijk en NL Space Campus daar vlak in de buurt. Zoals altijd is in ons land geld echter een probleem – recent nog met de dreigende, maar gelukkig teruggedraaide, bezuiniging op de afdracht aan de European Space Agency (ESA). Kuipers pleitte juist voor meer nationale investeringen in ruimtevaarttechnologie: ‘We hebben de kennis, maar missen slagkracht. Landen als Duitsland investeren vier keer meer De tijd om in te stappen is nu.’
Kuipers’ pleidooi werd onderstreept met het verhaal van Martin Grim, manager electronic engineering bij SRON en projectmanager voor NEBULA – Xplorer. Dat staat voor ‘Netherlands Educational Satellite for Exploration of Binary-Linked Astrophysics – X-ray Observer’. Ongeveer vierhonderd studenten helpen SRON, veertien Nederlandse onderwijsinstellingen en vele industriële partners om deze ruimtemissie te ontwikkelen, onder leiding van wetenschappers en engineers. De missie heeft twee doelen. Het wetenschappelijke doel is beter begrijpen hoe een zwart gat materiaal afsnoept van een ster die er omheen draait. Het educatieve doel is Nederlandse studenten van binnenuit laten meemaken hoe je een ruimtemissie van begin tot eind opbouwt.
Pitches voor spaceinnovaties
Op de beursvloer was er een grote Space Expo. Daar demonstreerden naast genoemde instituten ook TNO en studententeams hun hoogstandjes voor astronomie, lasersatellietcommunicatie en rakettechnologie. Ook aanwezig was NL Space Campus, de Nederlandse broedplaats voor ruimtevaartinnovaties. Deze club organiseerde een sessie met pitches van aansprekende initiatieven. Zo presenteerde Space Oasis Delft hun ambities voor het ontwerpen van een Mars-habitat voor vier personen die hen moet beschermen tegen de barre condities op de rode planeet tijdens een vijfjarige missie en tegelijkertijd hun mentale en fysieke gezondheid moet bewaken. RGS Development, een spin-offbedrijf van TNO-ECN (voorheen Energieonderzoek Centrum Nederland in
‘We hebben de kennis, maar missen slagkracht’
Ontwikkeling van de NEBULA – Xplorer ruimtemissie dient in ons land een wetenschappelijk en een educatief doel.

Petten) toonde thermo-elektrische modules voor de levering van stroom en warmte in de ruimte. Aardvark Sensing, tot slot, presenteerde hun ontwerp voor een robotrover. Die kan uiteenlopende toepassingen krijgen, zoals bodemonderzoek in de ruimte, gewas- en bodemsensing in de landbouw, geofysica en ruiming van mijnen in vredestijd. De rover wordt geassembleerd met goedkope componenten zoals de Raspberry Pi single-board computer, terwijl de behuizing volledig is gemaakt met 3D-printen. Hij kan worden uitgerust met diverse sensoren en heeft als eerste commerciële toepassing een laag-bij-de-grondse taak, het onderhoud van de greens op golfbanen.
Kosmische klapper
Nog lager, dieper de grond in, moet de Einstein Telescoop komen. Dit observatorium voor zwaartekrachtgolven gaat de opvolger worden van de Amerikaanse LIGO- en Europese Virgo-detectoren, die de afgelopen tien jaar zwaartekrachtgolven hebben gemeten. Ontzagwekkende kosmische ‘klappen’, zoals de botsing van twee zwarte gaten, veroorzaken deze golven die het ruimte-tijdcontinuüm uiterst subtiel vervormen. Albert Einstein voorspelde ze al, maar het duurde honderd jaar voordat de

eerste ook daadwerkelijk werden waargenomen. Dat gebeurt met interferometrie in kilometerslange armen. Daar wordt de verandering gemeten in de weglengte van laserstralen ten gevolge van de vervorming van de ruimte door een passerende zwaartekrachtgolf. Dit vergt het uiterste van de meettechniek, want de effecten liggen in de orde van 10–21. Oftewel, een verandering van een ruime Ångström (10–10 m) over de afstand van 150 miljoen kilometer tot de zon (1,5·1011 m).
De volgende generatie detectoren, zoals de Einstein Telescoop, moet nog gevoeliger worden om veel meer zwaartekrachtgolven te kunnen meten. Daarom moeten de interferome-
terarmen langer worden, tot wel tien kilometer. Ook komt het geheel diep onder de grond te liggen, om alle storende invloeden af te schermen, zoals trillingen veroorzaakt door verkeer of windmolens. Ook wordt het meetsysteem, met name de interferometerspiegels, tot bijna het absolute nulpunt gekoeld met een innovatieve, trillingsvrije techniek (zonder mechanische compressor zoals in een koelkast). Dit om trillingen en thermische ruis tot het minimum te beperken. Op dit moment zijn er drie Europese regio’s in de race voor toewijzing van de locatie. Naast Limburg met het Belgisch-Duitse grensgebied, waar de bodem uiterst geschikt is voor dit avontuur, zijn dat het
NB Raalte | +31 572 214 031
Robot/galg 11.000 mm lengte verplaatsing
Portaal installatie:
mm raamwerk
mm raamwerk
H-frame installatie: - Robot 4000 mm lengte verplaatsing - 500 kg manipulator met
Klompenmaker 18 5253 RH Nieuwkuijk T.(073) 511 85 03 info@vmc.eu www.vmc.eu
Langsbaan installatie met 3 werkstations:
- Robot/galg 20.000 mm lengte verplaatsing
- 1000 kg manipulator met 3000x1000 mm raamwerk
- 1000 kg manipulator met 4000x1250 mm raamwerk
- 2000 kg manipulator met 12.000 mm hoofdligger

frame-H installatie:
- Robot 4000 mm lengte verplaatsing
- 500 kg manipulator met 4800x1000 mm raamwerk
- 1000 kg manipulator met 4800x1500 mm raamwerk
Portaal installatie:
- Robot/galg .00011 mm lengte verplaatsing
- 4000 mm Zuid-Noord verplaatsing
- 1800 mm hoogte verplaatsing
- 3000 kg manipulator (met tegenlager 6000 kg roteren)
- Robot/galg 20.000 mm lengte verplaatsing - 1000
Langsbaan installatie met 3 werkstations:

Uw betrouwbare partner in lasrobot werk!


Uw betrouwbare partner in lasrobot werk!
H-frame installatie:
- Robot 4000 mm lengte verplaatsing
- 500 kg manipulator met 4800x1000 mm raamwerk
- 1000 kg manipulator met 4800x1500 mm raamwerk

Portaal installatie:
Robot/galg 11.000 mm lengte verplaatsing - 4000 mm Noord-Zuid verplaatsing
- 1800 mm hoogte verplaatsing
- 3000 kg manipulator (met tegenlager 6000 kg roteren)

Langsbaan installatie met 3 werkstations: - Robot/galg 20.000 mm lengte verplaatsing
- 1000 kg manipulator met 3000x1000 mm raamwerk
- 1000 kg manipulator met 4000x1250 mm raamwerk
- 2000 kg manipulator met 12.000 mm hoofdligger

CHEVRON-CIRCLE-RIGHT
Italiaanse eiland Sardinië en het oosten van Duitsland. In 2027 wordt een beslissing verwacht en tot die tijd wordt er vooral onderzoek gedaan. In Nederland werken zes consortia aan de verschillende technologische uitdagingen, van het al genoemde trillingsvrij koelen tot supernauwkeurige interferometrie tot het polijsten van vlakker dan vlakke spiegels. Ook wordt er veel tamtam gemaakt om de eigen uitgangspositie te versterken. Een stand op de Precisiebeurs kan daarbij natuurlijk helpen.
Tussen hemelse sferen en aardse ondergrond waren er op de beursvloer nog veel meer innovaties te vinden. Veel aandacht trok de live-demonstratie van de MUSA-3 operatierobot van Microsure. Deze spin-off ontstond bijna tien jaar geleden uit een samenwerking van Maastricht Universitair Medisch Centrum en de Technische Universiteit Eindhoven. Chirurgen kunnen met behulp van de robot bijvoorbeeld lymfevaten, zenuwen of bloedvaten van minder dan een millimeter hechten met uiterste precisie en een draad die nog dunner is dan een menselijke haar. De chirurg zit comfortabel achter een beeldscherm en bestuurt met joysticks de robot; trillingen van diens hand worden met slimme regeltechniek uit de bewegingen van de joysticks gefilterd. De robot is nu bijna klaar voor introductie in de markt; Microsure tekende in de beursstand een overkomst voor serieproductie met MTA uit Helmond.
Zo waren er tijdens de lezingen en in de stands nog veel meer nieuwe ontwikkelingen en technische hoogstandjes te bewonderen. Natuurlijk was er aandacht voor fotonica, de lichttechnologie die tal van nieuwe kansen en voordelen biedt ten opzichte van ‘oude’ technologieën. Zoals veel meer bandbreedte en privacy in draadloze communicatie


dan met de aloude radiogolven. Of veel hogere verwerkingssnelheden en veel minder warmteontwikkeling (en dus minder energievretende koeling in bijvoorbeeld datacenters) dan de huidige elektronica. Of nieuwe, nauwkeurigere meettechnieken voor (bio)medische toepassingen, productieprocessen en monitoring van grote bouwwerken zoals bruggen. Of beveiliging van quantumcommunicatienetwerken – hoe exotisch wil je het hebben? Intussen was er voor de klassieke systeemontwerpers, precisietechnologen en fijnmechanici op de beurs ook meer dan voldoende te horen en te zien (zie de collage). Met soms toch weer een Space & Aero-link. Zoals het concept van een uitklapbaar ruimtezeil dat ervoor zorgt dat
afgedankte satellieten sneller de atmosfeer inzakken en daar verdampen zodat ze geen risico meer vormen in het ruimteverkeer; ruimtepuin is al een groot probleem. Of de inspectie met computertomografie van 3D-geprinte onderdelen voor de ruimtevaart. Gewichtsbesparing is in die wereld cruciaal – elke gram telt die je niet de ruimte hoeft in te schieten. Maar dan moet zo’n slim ontworpen, lichtgewicht onderdeel wel bestand zijn tegen de schok van de lancering. Vandaar de nauwgezette inspectie op interne defecten zoals porositeiten, insluitsels of onvolledig versmolten poederdeeltjes. Zo bood de Precisiebeurs voor elk van de vele bezoekers wat wils.
CIRCLE-RIGHT www.precisiebeurs.nl
Deze keer aandacht voor iets dat al bijna uitgestorven lijkt: vakmanschap. Er is tegenwoordig veel aandacht voor de instroom van technische studies en terecht. Voor de toekomst zullen we alleen maar meer technici nodig hebben. Echter, er wordt niet echt gekeken naar welk soort technici er nodig zullen zijn.

Paul Hartgers is
technologie-adviseur bij PKM advies metaal.
De wereld verandert en ook de techniek verandert. Op zich geen probleem, immers we hebben het nu beter en luxer dan onze voorouders. Wel ten koste van het milieu, maar onze levensstandaard ligt hoog. Dat komt mede door de technologische ontwikkeling. Of dat een goede ontwikkeling is, daar denkt iedereen anders over. Maar daar gaat dit artikel niet over. Het gaat over vakmanschap voor nu en de toekomst. Het is al vaker gezegd, Nederland is een handelsland. Een gevolg daarvan is dat we geen aandacht hebben voor het maken. Dat besteden we liever uit aan China. Nog steeds, ondanks dat we de nadelen ervan steeds beter gaan zien. Zie de huidige crisis over chips naar aanleiding van de ingreep van de overheid in een Nederlands bedrijf.
Er zijn echter ook zaken die we nooit kunnen uitbesteden aan China of andere lagelonenlanden. Dat wordt altijd vergeten. Dan heb ik het over zaken als onderhoud van installaties, onderhoud van riolering, verpleging, thuiszorg, openbare orde e.d. Een heel groot deel van onze beroepsbevolking wijdt zich aan noodzakelijke taken als onderhoud, schoonmaken en zorg om onze maatschappij werkend en leefbaar te houden. Als ik bij mijn klanten kijk, het mkbmetaalbedrijf, zie ik dat het grootste deel geheel door mbo3 en mbo4 mensen ingevuld wordt. Ook de ondernemers en het middenkader zijn
grotendeels mbo4. En deze bedrijven draaien behoorlijk goed. Wat ik mis is de kwaliteit van opleiding en de belangstelling voor het vakmanschap. Je kunt neerkijken op een installateur, maar de meeste mensen zijn niet in staat om problemen met een installatie (cv, warmtepomp, zonnepanelen, wifi etc.) zelf goed op te lossen. Je bent dan geheel afhankelijk van de installateurs, mensen die wel aanpakken en fysiek op het dak staan of in de grond graven.
Begrijp me goed dat ik niet stel dat alleen mbo’ers nodig zijn. Het is heel simpel dat we allerlei mensen nodig hebben met verschillende achtergronden en verschillende opleidingen. Gelukkig zijn alle mensen verschillend en willen ze verschillend werk doen. En dat is nodig in onze maatschappij. Helaas zie ik niet alleen dat er alleen belangstelling is voor hogere studies, maar dat mensen praktisch werk ook ‘laagwaardig’ vinden. Vraag maar eens een leerkracht die ouders moet vertellen dat hun kind het mboadvies krijgt. Die kinderen zijn waarschijnlijk prima op hun plaats en kunnen niet door China weggeconcurreerd worden. Maar de ouders gaan er alles aan doen om dat mboadvies van tafel te krijgen. Uiteraard is dit veel te simpel gesteld, maar toch is het herkenbaar.
Kwaliteit
Wat verder opvalt is dat de kwaliteit van het onderwijs gewoon heel slecht is geworden. Je merkt dat aan jonge mensen. Maar vooral bij praktisch opgeleiden, immers hun resultaten zie je direct. Veel weten ze niet en dat is niet hun fout! Maar het is de fout van het onderwijs die ze de betreffende kennis niet bijgebracht heeft. Ik zie al dat mboscholen hun lasonderwijs uitbesteden aan bedrijven omdat de leerkrachten er zelf geen kennis van hebben. Dit is echt ongehoord, lassen is een basistechniek in de industrie. Op zich heb ik er overigens geen moeite mee dat mbo’ers in de praktijk onderwijs van bedrijven krijgen. Daar is meestal toch meer kennis dan op de scholen. Maar er zit geen plan achter en je bent als mbostudent geheel afhankelijk van wat er toevallig in de regio geregeld is. En omdat het niet ingebed is, verdwijnt dit noodzakelijke onderricht weer als de initiatiefnemers er niet meer zijn.
Dit is ongehoord, lassen is een basistechniek in de industrie
Kortom, we moeten hier toch echt actie ondernemen. En nu kunnen we wel gaan roepen dat mboscholen meer kwaliteit moeten leveren (wat ze zeker moeten gaan doen), maar we kunnen als bedrijfsleven ook zelf het initiatief nemen. Wel moeten we dan zorgen dat dit soort regelingen goed ingebed worden bij de scholen zodat er een langdurige leerweg voor velen gaat ontstaan. Gelukkig zie ik bij bedrijven hier en daar al dit soort initiatieven ontstaan. Maar het mogen er wel meer zijn. Dus, zorg niet alleen voor meer instroom van technische opleidingen. Zorg ook voor een kwalitatief uitstekend praktisch onderwijs en voor meer onderkenning van het belang van praktisch opgeleide mensen. Onze maatschappij draait echt op mbo opgeleide mensen. Contact over dit onderwerp? CIRCLE-RIGHT hartgers@pkm.nl of redactie@vraagenaanbod.nl
Vraag&Aanbod en specialisten van PKM geven in deze rubriek ondernemers in de maakindustrie inzicht én praktisch tips over bedrijfsvoering. Denk aan aspecten rondom kwaliteit, normering, veiligheid en duurzaamheid.
Iedere medewerker wil aan het einde van de werkdag veilig en gezond naar huis. Dit lijkt vanzelfsprekend, maar in de dagelijkse praktijk blijkt dat veilig gedrag niet altijd automatisch wordt toegepast. Vaak komt dit door onbewuste routines, beperkte kennis van risico’s of onduidelijke instructies op de werkplek. Een veilige en gezonde werkomgeving ontstaat niet alleen door regels en procedures, maar vooral door bewustwording, gedragsverandering en consistent voorbeeldgedrag van leidinggevenden.
Hoewel werkgevers verantwoordelijk zijn voor een veilige werkplek, ligt een belangrijk deel van veilig gedrag bij de medewerker. Pas wanneer een medewerker begrijpt waarom bepaalde afspraken gelden, is de kans groter, dat deze daadwerkelijk worden nageleefd. Kennis over risico’s is daarbij essentieel. Onbekend maakt onbemind — en in het geval van veiligheid: onbekend maakt onbewust onveilig.
Een medewerker die een kolomboor bedient terwijl deze handschoenen draagt,
denkt logisch bezig te zijn. Handschoenen beschermen immers tegen scherpe randen en metaaldeeltjes. Wat hij vaak niet weet, is dat draaiende machines een handschoen kunnen grijpen, waardoor een handschoen binnen een fractie van een seconde meegetrokken wordt met mogelijk ernstig letsel of amputatie als gevolg. Als de medewerker niet weet waarom het belangrijk is om geen handschoenen te dragen, zal hij ze mogelijk juist aantrekken. Bij begrip van het risico, is de kans groter dat de medewerker het gedrag aanpast. Het kennen van risico’s is dus een cruciale stap in veilig en gezond werken.
Mensen handelen voor meer dan 90% op de automatische piloot. Veel dagelijkse handelingen voeren we uit zonder er bewust over na te denken. Veilig werken moet uiteindelijk óók in dat automatische gedrag landen. Wanneer een medewerker nog bewust moet nadenken over een veiligheidsstap — van het aandoen van persoonlijke beschermingsmiddelen tot het veilig omgaan met een machine — blijft het risico bestaan dat iets wordt vergeten.
In dit artikel wordt het belang van veilig werken door de medewerker zelf centraal gesteld. Hoe dragen veiligheidsbewustzijn, duidelijke instructies, goede opleiding en effectief toezicht bij aan een structureel hogere veiligheid op de werkvloer?
Hoe leren mensen veilig gedrag aan?
Veilig gedrag ontstaat in vier leerfasen:
1. Onbewust onbekwaam – je weet nog niet wat je niet weet.
2. Bewust onbekwaam – je begrijpt wat je moet leren, je bent je bewust van het risico.
3. Bewust bekwaam – je kunt het, maar moet er nog bij nadenken.
4. Onbewust bekwaam – je voert het automatisch correct uit.
Voor veiligheid is vooral die laatste fase essentieel. Pas wanneer veilig handelen routine wordt, neemt het aantal vergissingen af. Een medewerker die automatisch gehoorbescherming gebruikt bij het betreden van de werkplaats of de machine, hoeft hier niet meer op gewezen te worden.
Het ontwikkelen van deze routine vraagt tijd, herhaling en begeleiding — door leidinggevenden en collega’s.
Veiligheidsinstructies werken het best wanneer ze kort, helder en zichtbaar zijn op de plek waar de taak wordt uitgevoerd. Lange documenten of abstracte handleidingen worden vaak niet gelezen, laat staan onthouden.
Instructies op de werkplek zijn effectiever wanneer ze visueel worden ondersteund door bijvoorbeeld:
• duidelijke pictogrammen
• waarschuwingssymbolen en gebodsborden
• risico’s met een stappenplan op A4-formaat
• QR-codes naar korte praktische instructievideo’s.
Een operator die direct bij een machine kan zien welke handelingen verplicht zijn, kan in ieder geval weten wat gedaan moet worden. Daarnaast zorgen deze visuele herinneringen voor een herhaling van de boodschap, waardoor handelingen mogelijk sneller worden geautomatiseerd.
4. Onbewust bekwaam (geautomatiseerd)
4. Bewust bekwaam
1. Onbewust onbekwaam
2. Bewust onbekwaam
Boeken
Lezen
Audio / visueel
Demonstratie
Discussiegroep
Ervaring door te doen
Anderen lesgeven / direct toepassen van het geleerde
uitvoeren is zeer waardevol
Opleiding en instructie: van toolbox tot digitaal leren
Een belangrijke pijler van veilig werken is een goede opleiding. Nieuwe medewerkers moeten vanaf de eerste week begrijpen wat de risico’s zijn en hoe zij veilig moeten handelen. Ook voor ervaren medewerkers blijft bijscholing noodzakelijk, omdat routines slijten of werkwijzen veranderen. Dat kan bijvoorbeeld door interne of externe opleidingen, aangevuld met regelmatige korte toolboxmeetings.
Toolboxmeetings zijn een effectief instrument om kennis te delen en medewerkers bewust te maken van risico’s. Het beste werkt een toolbox in kleine groepen, waarbij medewerkers actief worden betrokken. Door hen vragen te stellen, situaties te (laten) bespreken en zelf oplossingen te laten bedenken, blijft de informatie beter hangen. Toolboxen in grote groepen verliezen hun
kracht: medewerkers luisteren passief, er is weinig interactie en het leereffect is gering.
Steeds meer bedrijven maken gebruik van digitale leermiddelen zoals Ozone. Ozone is een online platform van opleidingsfondsen in metaal en technische sectoren, zoals A+O metalektro en OOM. Op dit platform kunnen bedrijven onboardingprogramma’s, maatwerk toolboxmodules en bedrijfseigen instructiemateriaal aanbieden. Medewerkers kunnen op een rustig moment modules doorlopen en toetsvragen maken. Ozone bevat daarnaast een openbare bibliotheek met leermodules die direct inzetbaar zijn. HR of leidinggevenden kunnen eenvoudig monitoren wie welke module heeft gevolgd. Hierdoor wordt leren continu, meetbaar en toegankelijk voor iedereen.
Een van de belangrijkste factoren voor veiligheid is het voorbeeldgedrag van leidinggevenden. Medewerkers kijken naar wat leidinggevenden doen — niet alleen naar wat zij zeggen. Wanneer een leidinggevende zelf geen persoonlijke beschermingsmiddelen draagt, niet volgens de afspraken werkt of snel even een regel negeert, zal de medewerker dat mogelijk ook gaan doen. “Blijkbaar is het niet zo belangrijk om de afspraken op te volgen”, is een veel gehoorde reactie van medewerkers.
Het belang van toezicht door coaching, niet door controle
Toezicht houden betekent niet dat een leidinggevende zich moet gedragen als een politieagent. Het gaat om actief aanwezig zijn, vragen stellen, risico’s bespreken en medewerkers begeleiden in het maken van veilige keuzes. Regelmatig veiligheidsrondes uitvoeren is hierbij zeer waardevol. Door tijdens zo’n ronde alléén te kijken naar veiligheid en gezondheid, ontstaat focus en aandacht voor details die je als leidinggevende mogelijk niet meer ziet door de dagelijkse hectiek.
Conclusie
Een veilige en gezonde werkomgeving ontstaat niet vanzelf. Het vraagt om kennis, bewustwording, duidelijke instructies, effectieve opleiding en vooral: voorbeeldgedrag, waardering voor goed gedrag en betrokkenheid. De sleutel ligt bij de medewerker, maar de organisatie moet die medewerker wel in staat stellen om veilig te kúnnen werken. Door zichtbare instructies, zinvolle toolboxmeetings, digitale ondersteuning en positieve aandacht van leidinggevenden wordt veiligheid onderdeel van het dagelijks werk — niet als verplichting, maar als vanzelfsprekendheid.
CIRCLE-RIGHT Neem voor meer informatie contact op met PKM, www.pkmadviesmetaal.nl.

Auteur van dit artikel is Ielse Lohuis, specialist en adviseur bij PKM in VCA, Veiligheid, gezondheid en RI&E.
Acht aanvullende tips voor het bevorderen van veilig gedrag op de werkvloer
1
Benoem altijd het risico in de veiligheidsinstructie
Een instructie wordt beter opgevolgd wanneer de medewerker begrijpt wat het gevaar is. Door het risico expliciet te benoemen, krijgt een afspraak betekenis en urgentie.
2
Gebruik herkenbare praktijkvoorbeelden
Voorbeelden (foto’s en filmpjes) van echte situaties zorgen voor herkenning en maken risico’s tastbaar. Dit versterkt het veiligheidsbewustzijn.
3
Houd instructies kort, visueel en direct toepasbaar
Maak korte stappenplannen, gebruik pictogrammen en duidelijke foto’s of korte filmpjes. Deze zijn veel effectiever dan complexe handleidingen of beschrijvingen. Met een QR code kunnen medewerkers de filmpjes eenvoudig raadplegen.
4
Betrek medewerkers bij het verbeteren van veiligheidsmaatregelen
Wanneer medewerkers zelf meedenken, ontstaat eigenaarschap en wordt veilig gedrag onderdeel van de cultuur.
5
Herhaal regelmatig: veiligheid moet blijven leven
Bewustwording ontstaat door herhaling. Combineer toolboxen, observaties, e-learning en informele gesprekken.
6
Benadruk goed gedrag vaker dan dat je corrigeert
Positieve aandacht voor veilig en gezond werken werkt beter dan kritiek op het nalaten. Door goed gedrag vaak te bevestigen, wordt het sneller geautomatiseerd. En het is ook leuker om iemand een compliment te geven, dan als politieagent op te treden.
7
Gebruik online leren, zoals Ozone als aanvulling op opleiden en instrueren
Met bijvoorbeeld Ozone kunnen medewerkers zelfstandig leren en kan de organisatie de voortgang monitoren. Het is een waardevolle aanvulling op mondelinge en schriftelijke instructie.
8
Voer regelmatig gerichte veiligheidsrondes uit
Tijdens een veiligheidsronde richt je je uitsluitend op veiligheid. Dit vergroot bewustwording en creëert ruimte voor open gesprekken.
Luma Hengelo
Luma
Luma Hengelo
Hengelo
www.lumahengelo.nl
Luma Hengelo
Van plaatwerk, buiswerk en koper verspanende onderdelen en com Wij maken het!
bewerking tot plete samenstellingen
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet.
Met meerdere vestigingen verspreid over Nederland, vakmanschap en een geavanceerd machinepark zijn wij dé toonaangevende metaalbewerker van de Benelux

Partner
Sterkfundamentvoor groteencomplexe opdrachten.
Projecten
Meervoudige bewerkingen:van engineeringtot lassamenstellingen
Onderdelen
Enkelvoudige bewerkingen:Enkelstuks totserieproductie.
www.lumahengelo.nl
Luma Hengelo
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet.
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet.
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet. IJZERSTERK IN METAAL.
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet. IJZERSTERK IN METAAL.
















Engineering
Lasersnijden
Plaatwerk/constructie





Engineering
Lasersnijden

Engineering
Engineering
Plaatwerk/constructie


Lasersnijden
Lasersnijden

Plaatwerk/constructie
Plaatwerk/constructie
Draaien/frezen
Plaatwerk/constructie
Draaien/frezen
Poedercoaten
Draaien/frezen
Poedercoaten
Poedercoaten
Luma.indd 1 14-02-2025 08:48






www.dumaco.com













Ondernemers zijn druk en hebben weinig tijd om uitgebreid alle bronnen met marktontwikkelingen te raadplegen. Tegelijkertijd is het voor het ondernemen essentieel om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen in de markt. Vraag & Aanbod volgt de Nevi PMI, analyseert de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek, leest het Staaljournaal van Noviostaal, de barometer van de Koninklijke Metaalunie en houdt andere relevante bronnen scherp in de gaten. Hier een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen van de afgelopen maanden.
De Europese staalmarkt blijft kampen met economische en geopolitieke tegenwind. Volgens brancheorganisatie Eurofer daalt de staalconsumptie in 2025 met 0,2% en blijven ook de staalverwerkende sectoren in recessie. De vooruitzichten voor 2026 zijn iets positiever, maar blijven onder pre-coronaniveau. Eurofer wijst op blijvend hoge energieprijzen, mondiale spanningen en aanhoudende importdruk (27% marktaandeel). Directeur Axel Eggert benadrukt de noodzaak van snelle invoering van nieuwe EU-handelsmaatregelen en een robuuste implementatie van CBAM om Europese producenten te beschermen. In het tweede kwartaal van 2025 daalde de staalconsumptie met 1,8% en kromp de productie in staalverwerkende sectoren voor het zesde kwartaal op rij. Vooral de auto-industrie kreeg klappen (–3,8%), terwijl de bouw nagenoeg stagneerde. Eurofer verwacht pas begin 2026 enige verbetering, afhankelijk van geopolitieke rust en industrieel herstel. Zonder nieuw beleid blijft de instroom van goedkoop staal van buiten Europa een structurele bedreiging voor de Europese industrie.
De Nederlandse industrie zag in november opnieuw een lichte groei van productie en nieuwe orders, maar bedrijven blijven voorzichtig met personeel en inkopen. De
Nevi PMI bleef ongewijzigd op 51.8. Vooral producenten van investeringsgoederen presteerden goed, terwijl consumptiegoederenfabrikanten een verslechtering meldden. Ondanks de gestegen vraag, namen werkgelegenheid en materiaalvoorraden af. Bedrijven gebruiken bestaande voorraden, mede door financiële beperkingen. Leveranciers kampen met personeelstekorten en leveren opnieuw vertraagd. De operationele kosten stegen door hogere lonen en energieprijzen, maar de verkoopprijsinflatie bleef gematigd.
ABN AMRO-econoom Albert Jan Swart wijst op aantrekkende vraag naar machines, waaronder voor de landbouw en chipindustrie. Toch kampen chiptoeleveranciers met overtollige voorraden en bezuinigen zij op personeel. Het Nexperia-tekort valt vooralsnog mee. Swart benadrukt dat hogere arbeidsproductiviteit essentieel wordt als de















Kantpersgereedschap van UKB en Wila voor perfecte buigresultaten en absolute betrouwbaarheid.
• Innovatief, duurzaam gereedschap met opnamen voor elke kantpers
• Maatwerk voor speciaal oplossingen
• Ook voor revisie en onderhoud van kantpersgereedschap
Wij bouwen aan duurzame relaties met onze klanten en denken mee vanaf de eerste vraag tot ver na levering.
“Van analyse tot uitvoering – technisch advies met impact”
























We lossen problemen op of denken al in de ontwikkelingsfase met u mee. Zo helpen we productieprocessen weer op gang, verlengen we de levensduur van materialen, en bieden we een alternatief voor dure of moeilijk verkrijgbare metalen.
We lossen problemen op of denken al in de ontwikkelingsfase met u mee. Zo helpen we productieprocessen weer op gang, verlengen we de levensduur van materialen, en bieden we een alternatief voor dure of moeilijk verkrijgbare metalen.
We lossen problemen op of denken al in de ontwikkelingsfase met u mee. Zo helpen we productieprocessen weer op gang, verlengen we de levensduur van materialen, en bieden we een alternatief voor dure of moeilijk verkrijgbare metalen. Onze adviseurs helpen u graag.
Onze adviseurs helpen u graag.
Onze adviseurs helpen u graag.
We lossen problemen op of denken al in de ontwikkelingsfase met u mee. Zo helpen we productieprocessen weer op gang, verlengen we de levensduur van materialen, en bieden we een alternatief voor dure of moeilijk verkrijgbare metalen. Onze adviseurs helpen u graag.

Maastricht +31 43 363 2021 chromin.nl
Maastricht +31 43 363 2021 chromin.nl
Maastricht +31 43 363 2021 chromin.nl
Maastricht +31 43 363 2021 chromin.nl


in alle lagen
Kwaliteit in alle lagen
Kwaliteit in alle lagen
Kwaliteit in alle lagen

groei in 2026 aantrekt en personeel schaars blijft. Ondernemers blijven voorzichtig optimistisch, maar hun vertrouwen blijft onder het langjarig gemiddelde.
Aluminiumproducent Hydro wil zijn Europese extrusiecapaciteit inkrimpen en stelt voor om vijf fabrieken te sluiten, waaronder die in Drunen. De maatregel treft daar 170 medewerkers. Volgens het bedrijf is de ingreep nodig om de productiecapaciteit beter af te stemmen op de afgenomen marktvraag en het lange termijn concurrentievermogen van Hydro Extrusion Europe te versterken. In totaal werken op de vijf beoogde sluitingslocaties 730 mensen. De sluiting zou gefaseerd plaatsvinden in de loop van 2026. Hydro benadrukt dat bestaande klantafspraken gewaarborgd blijven en leveringen via andere vestigingen zullen verlopen. De locatie Hydro Pole Products in Drunen valt buiten de herstructurering. Blijft het voorstel overeind, dan houdt Hydro 28 extrusie- en vijf recyclinglocaties in Europa over, met in totaal circa zevenduizend medewerkers. Senior vice president Erik Fossum noemt de beslissing ‘moeilijk maar noodzakelijk’ om de Europese markt blijvend goed te kunnen bedienen.
De wereldwijde staalproductie is in oktober met 5,9 procent gedaald ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar, en kwam uit op 143,3 miljoen ton. De cijfers van de World Steel Association laten zien dat de daling vooral te wijten is aan een fors lagere output in Azië en Oceanië (–8,2%), en in Rusland, de overige GOS-landen en Oekraïne (–5,1%). In het Midden-Oosten werd juist een sterke stijging genoteerd van 9,2 procent. Binnen Europa kromp de productie in de EU met 3,5 procent, terwijl de overige Europese landen een stijging van 3,8 procent lieten zien. China blijft de grootste producent met 72 miljoen ton staal, maar liet wel een scherpe daling zien van 12,1 procent. India volgt als tweede met 13,6 miljoen ton, een toename van 5,9 procent ten opzichte van oktober 2024. De VS, Japan en Rusland

De Nederlandse industrie boekte in het derde kwartaal van 2025 lichte omzetgroei
maken de mondiale top vijf compleet. De cijfers wijzen op een aanhoudend verzwakte wereldwijde vraag en marktvolatiliteit.
van 0,7%
Werkgevers in de technische sector laten belangrijke kansen liggen om het personeelstekort aan te pakken. Slechts 25% werft actief zij-instromers, een forse daling ten opzichte van 44% twee jaar geleden, en slechts 22% kijkt over de grens naar vakkrachten. Dat blijkt uit de tweede TechBarometer van ROVC. Terwijl 41% gelooft dat zij-instromers kunnen helpen het tekort te verlichten, ontbreekt het vaak aan goed werkgeverschap. Begeleiding is er wel – via inwerktrajecten, interne opleidingen of een buddy – maar arbeidsmigratie blijft taboe: 33% heeft er geen enkel beleid voor. Ook hanteren veel bedrijven nog rigide toelatingseisen zoals een verplicht mbodiploma (34%), terwijl motivatie en korte praktijkgerichte trainingen effectiever kunnen zijn. ROVC roept werkgevers op tot een moderne, mensgerichte benadering. Volgens

















directeur Waldo Linders moeten bedrijven luisteren naar de behoeften van hun medewerkers en nieuwe doelgroepen serieus nemen. Zo wordt niet alleen de instroom vergroot, maar ook het verloop beperkt.
De Nederlandse industrie boekte in het derde kwartaal van 2025 een lichte omzetgroei van 0,7% ten opzichte van een jaar eerder. De binnenlandse en buitenlandse afzet stegen beide marginaal, terwijl afzetprijzen vrijwel stabiel bleven. Vooral de metaalindustrie (+1,9%) deed het goed, tegenover een stevige omzetdaling (-9,7%) in de transportmiddelenindustrie. Ondanks de omzetgroei blijft de winstgevendheid onder druk: al vijftien kwartalen op rij melden meer ondernemers een verslechtering dan verbetering. In Q3 gaf 3,5% van de bedrijven per saldo aan dat hun winstgevendheid afnam. Toch zijn ondernemers positiever gestemd over de toekomst: per saldo verwacht 11,6% een hogere omzet in het vierde kwartaal, het hoogste percentage sinds 2022. Onvoldoende vraag is opnieuw de meest genoemde belemmering (30%), terwijl personeelstekort (26%) iets minder vaak als probleem wordt genoemd. Deze combinatie wijst op een voorzichtig herstel, maar ook op aanhoudende structurele uitdagingen binnen de sector.
De Europese staalmarkt blijft in november balanceren tussen lichte prijsstijgingen en aanhoudende onzekerheid. Kopers en handelaren wachten af, beïnvloed door het naderende CBAM-mechanisme, wijzigingen in importquota en tijdelijke productiestilstanden. Vooral warmgewalste coils tonen onrust, met basisprijzen rond 610–640 euro per ton, terwijl verzinkt en koudgewalst staal iets sterker presteert. De aanhoudende instroom van goedkope importen – deels uit Azië –maakt de markt fragiel. Het CBAM-systeem, waarvan nog technische details ontbreken, zorgt voor onzekerheid over toekomstige kosten. Inkoopbeslissingen worden hierdoor uitgesteld. Tegelijk blijven Europese staalfa-

brieken kampen met hoge energieprijzen en twijfel over beleidssteun, ondanks investeringen in verduurzaming. Wereldwijd drukt vooral de zwakke Chinese vraag op het sentiment. Hoewel het aanbod tijdelijk krapper is door storingen, ontbreekt echte vraaggroei. Veel hangt nu af van de marktontwikkelingen begin 2026, wanneer regelgeving duidelijker is en voorraden aangevuld moeten worden. Tot die tijd heerst voorzichtigheid.
De Duitse werktuigmachine-industrie heeft in het derde kwartaal van 2025 mogelijk de bodem van de conjuncturele dip bereikt. De orderinstroom daalde met 5 procent ten opzichte van vorig jaar, vooral door een forse terugval van 15 procent in binnenlandse orders. De buitenlandse vraag bleef stabieler met slechts 1 procent daling. Volgens brancheorganisatie VDW beweegt de markt zich nu zijwaarts op een laag niveau. Sectoren als defensie, luchtvaart en medische technologie investeren weer, wat ook kansen biedt voor toeleveranciers. Toch blijven de auto-industrie en de binnenlandse markt zwak door geopolitieke onzekerheden en economische stagnatie. Regio’s als Turkije, Italië en Oost-Europa tonen herstel, terwijl de vraag uit Azië en Amerika afzwakt. De omzet van de sector lag tot nu toe 7 procent lager dan in 2024. Voor 2026 verwacht VDW een voorzichtig herstel, met Duitsland als mogelijke groeimotor dankzij investeringen in defensie en infrastructuur.

CNC-Supply is gestart met het dealerschap van de Chinese producent van CNC draai- en freesmachines Deed. Al twee jaar lang doen mensen van CNC-Supply testen op de machines van Deed en ze zijn positief verrast over de kwaliteit ervan.
Nederland is een nieuwe machineverkoper rijker. CNC-Supply zag deze maand het levenslicht en neemt vanuit Helmond het exclusieve dealerschap voor de Benelux op zich van Deed, een Chinese producent van CNC draai- en freesmachines.
Pinnetjes
‘Een van onze compagnons, Dick van der Lee, is twee jaar geleden met dit merk in aanraking gekomen en heeft toen een bezoek gebracht aan de fabrieken in China’, legt mede-eigenaar Thijs Adriaans (27) uit. Op de machine werden pinnetjes met een doorsnede van 0.05
mm en 12 mm hoog nagefreest.
‘Om dat voor elkaar te krijgen, zonder dat de pinnetjes breken, heb je een extreem stabiele machine nodig’, vervolgt hij. Deze stabiliteit haalt de machine volgens hem met name uit het frame en de kolom, ‘die volledig gemaakt zijn van gepatenteerde mineral casting.’

Anderhalf jaar proefdraaien
Nadat Van der Lee een machine naar Nederland had gehaald en deze ruim anderhalf jaar had getest, raakte ook Adriaans, die samen met twee compagnons een metaalbedrijf runt, overtuigd van de draaien freesmachines. ‘De resultaten van de machine overtreffen die
van ons huidige machinepark, dat onder andere bestaat uit Taiwanese machines’, aldus de ondernemer.
Hij vertelt dat het ontwerp van de machines in samenwerking met een Duits bedrijf plaatsvindt en dat veel componenten van westerse origine zijn. ‘Ook waren we verrast door het enorme aanbod: van kleine draai- en freesmachines tot draaimachines met een diameter van vijf meter en portaalfreesmachines tot wel negentien meter lang. Door de goede prijs-kwaliteitverhouding zagen de ondernemers wel brood in het dealerschap van het Chinese merk. In september werden drie machines naar Eindhoven gehaald en op 6 november vond een demo-dag plaats waarbij zo’n 150 geïnteresseerde klanten aanwezig waren. ‘In het bijzijn van het management van Deed uit China is toen het exclusieve dealerschap beklonken’, vertelt Adriaans.
Eerste drie exemplaren verkocht ‘Inmiddels zijn de eerste drie machines verkocht, die worden nog dit jaar geplaatst bij de klant. We zijn daarnaast druk bezig met het uitwerken van een heleboel leads’, vervolgt de metaalbewerker-machinedealer.
Grootste plannen
CNC-Supply wordt gerund door Dick van der Lee (36), Thijs Adriaans (27), Stan Jacobs (30) en Jordi Kox (29),

‘Om dat voor elkaar te krijgen, heb je een extreem stabiele machine nodig’
die allen uit de metaalbewerking komen en een groot netwerk hebben opgebouwd in de sector. ‘Voorlopig werken we nog zonder voorraad’, legt Adriaans de werkingswijze uit. ‘We bestellen rechtstreeks uit China, waardoor de levertijd twee tot drie maanden is. Op termijn willen we dit gaan veranderen en bij nieuwe bestellingen extra machines gaan aankopen om de containers optimaal te vullen. Ook zijn we druk bezig om het serviceteam op te schalen en ons voor te bereiden op de toekomst, want die ziet er veelbelovend uit met deze machines. Uiteraard zal de toekomst het uitwijzen, maar we hebben grootse plannen’, vertelt de ondernemer.
CIRCLE-RIGHT www.cnc-supply.nl





Waar de meeste stands op de Precisiebeurs vrij klein zijn, met enkel een tafeltje om te netwerken of een paar producten uitgestald, pakt Gibas het grootser aan. Zo is op de stand onder andere de UR8L cobot van Universal Robots te bewonderen, maar ook een 3D-metaalgeprinte verbrandingsmotor voor een raket, passend binnen het Aero & Space-thema van de beurs.
Theo Drijfhout, project sales- en accountmanager bij Gibas, vertelt over de nieuwe generatie cobots van Universal Robots, die meer payload en langere armen dan de voorgangers heeft, waardoor er een hoop nieuwe toepassingen mee mogelijk zijn. Zo kan de cobot bijvoorbeeld meer lassen leggen, maar hij is ook geschikt voor materiaalhandling en kwaliteitsinspectie, om maar een paar dingen te noemen.
Inspiratiebron
Op de stand staat verder een Kelch-voorinsteller met cobotbelading opgesteld, bedoeld als inspiratiebron voor machinefabrikanten. De
cobot wisselt de tools automatisch en bereidt autonoom een groot aantal gereedschappen voor op plaatsing in de CNC-machine.
Naast de verbrandingsmotor staat René Sieben op de stand. Hij vindt dat 3D-metaalprinten nog veel te weinig wordt toegepast in Nederland. ‘Nederland moet gaan 3D-metaalprinten, we moeten niet gaan achterlopen op andere landen’, aldus Sieben. Volgens hem moeten we inzetten op dual use. Technologie moet niet alleen toepasbaar zijn op bijvoorbeeld defensie, waar momenteel veel aandacht voor is, maar het moet de industrie zelf ook wat ople-
Theo Drij out en Kees van Laar op de stand van Gibas tijdens de Precisiebeurs.
veren. Hij geeft aan dat de grotere bedrijven in het 3D-metaalprinten (denk aan Nikon en SLM) momenteel al de universiteiten langs gaan, zodat studenten zich straks verder kunnen ontwikkelen op hun machines. Juist die kennis en kunde is nodig in ons land om voorop te blijven lopen. ‘We moeten nog slimmere productiemethoden toepassen om sneller nieuwe producten te implementeren, 3D-metaalprinten helpt daarbij.’
Sieben geeft aan dat momenteel het maximum voor 3D-metaalprinten ligt op 600×600 mm, waarbij twaalf lasers tegelijkertijd worden ingezet. De volgende stap zal het opschalen van de machines zijn, waar Sieben zeker nog mogelijkheden in ziet.
Het meest nieuwswaardig op de stand was volgens Drijfhout iets van andere aard. Wat volgens hem zeker niet onvermeld mocht blijven, is het feit dat zijn collega op de stand, Kees van Laar, dit jaar voor het laatst op de Precisiebeurs aanwezig is, omdat hij met pensioen gaat. Dat na vijftien jaar werken bij Gibas.
www.gibas.nl
JUST LIFT ZIJN COMPACTE WERKPLAATSKRANEN
SPECIAAL ONTWORPEN OM HANDELINGEN OMTRENT HIJSEN EN LOGISTIEK TE VERSNELLEN EN TE OPTIMALISEREN.
• VERHOOGDE PRODUCTIVITEIT
• MAXIMALE VEILIGHEID
• ERGONOMISCH COMFORT

JUST LIFT JL750
• 100% ELEKTRISCHE, VERPLAATSBARE WERKPLAATSKRAAN
• VOORZIEN VAN ARMBEDIENING MET DRAADBEDIENING
• HYDRAULISCH HEFFEN EN UITSCHUIVEN
• ANTI-KANTELSYSTEEM
INTERESSE?
VRAAG HIER SNEL EEN DEMO AAN
JUST LIFT JL150
• 100% ELEKTRISCHE MINIKRAAN
• MANUEEL VERPLAATSBAAR
• ELEKTRISCH HIJSEN EN UITSCHUIVEN
• ANTI-KANTELSYSTEEM




















