



Aan het roer van een scharnierenfabriek

ONDERNEMERSZAKEN Strategische marktbewerking voor maakbedrijven




![]()




Aan het roer van een scharnierenfabriek

ONDERNEMERSZAKEN Strategische marktbewerking voor maakbedrijven






Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Fabrikant van
Staalgaas en Strekmetaal
Fabrikant van
Fabrikant van
Gedrukt geweven gaas
Fabrikant van
Fabrikant van
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Fabrikant van
Fabrikant van
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Fabrikant van Gedrukt geweven gaas
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Gedrukt geweven gaas
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen

Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Golfgaas en gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Golfgaas en gaas in alle metalen en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Staalgaas en Strekmetaal
Fabrikant van:
Fabrikant van:
Fabrikant van:
Fabrikant van:

• (Gedrukt) geweven gaas,
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
• Gepuntlast gaas

• (Gedrukt) geweven gaas, in alle metalen
• Gepuntlast gaas

• Gepuntlast gaas
Documentatie op aanvraag.
• (Gedrukt) geweven gaas, in alle metalen
• (Gedrukt) geweven gaas, in alle metalen
• Voorraad en maatwerk
Golfgaas en Geweven gaas in alle metalen Staalgaas en Strekmetaal Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
• Voorraad en maatwerk
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Staalgaas en Strekmetaal Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij
Documentatie op aanvraag.

Staalgaas en Strekmetaal Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
• Voorraad en maatwerk
Documentatie op aanvraag.
Documentatie op aanvraag.
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Documentatie op aanvraag.
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl
Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919 info@hevawinterswijk.nl


Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373 F.: 0543-515919
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Staalgaas en Strekmetaal Documentatie op aanvraag. Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Documentatie op aanvraag. e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7
Heva BV metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
e Heva BV Metaalgaasweverij Lorentzstraat 7 7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373
7102 JH Winterswijk T.: 0543-512373

Vraag&Aanbod is een uitgave van Mybusinessmedia Holding B.V.
Redactie:
• Rolf Elling: +31 570 504 302, r.elling@mybusinessmedia.nl
• Jorine van Knippenberg: j.knippenberg@mybusinessmedia.nl
• Kasper Weigand: +31 570 504 374 k.weigand@mybusinessmedia.nl
Redactieadres: Postbus 58, 7400 AB Deventer redactie@vraagenaanbod.nl, www.vraagenaanbod.nl
Advertentieverkoop: Roy Wosting: +31 6 225 483 04, r.wosting@mybusinessmedia.nl
Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland.
Abonnementenadministratie
Abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen: MYbusinessmedia Holding bv, abonnementen Vraag & Aanbod, Postbus 58, 7400 AB Deventer, klantenservice@mybusinessmedia.nl
Abonnementstarieven (excl. 9% btw)
• Jaarabonnement Nederland: € 329,-
• Jaarabonnement buitenland: € 399,-
• Proefabonnement (drie edities): € 25,-
• KIVI-leden: 35% korting
Jaarabonnement geldt tot wederopzegging. Beëindiging van het abonnement kan per mail gebeuren (klantenservice@mybusinessmedia.nl).
Uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.
Basisontwerp / opmaak: Bureau OMA, www.bureauoma.nl
Druk: Printman
Hoewel de informatie gepubliceerd in deze uitgave zorgvuldig is uitgezocht en waar mogelijk gecontroleerd, sluiten de uitgever en de redactie uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens. MYbusinessmedia legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de abonnementenovereenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia of zorgvuldig geselecteerde derden worden gebruikt om u te informeren over relevante producten. Indien u hiertegen bezwaar hebt kunt u contact opnemen met de uitgever.
Wanneer barst de AI-bubbel? Die vraag zie ik steeds vaker voorbij komen. Er stroomt enorm veel geld naar veelbelovende start-ups én naar inmiddels gevestigde namen als OpenAI. Het aandeel van chipmaker Nvidia is in de afgelopen drie jaar tien keer zoveel waard geworden, meldt de NOS. Er wordt massaal geïnvesteerd in datacenters en servers, zonder dat duidelijk is hoe en wanneer dit wordt terugverdiend. De term AI-washing duikt op: alles krijgt ineens het stempel ‘AI’, ook als het niets toevoegt. Niet gek dat experts zich afvragen of we in een bubbel zitten die binnenkort gaat barsten. Kan AI de hoogopgelopen verwachtingen waarmaken en wordt ons leven binnen afzienbare tijd veel gemakkelijker, of blijkt het niet meer dan een handige tool bij het maken van sinterklaasgedichten?
Het beeld is natuurlijk niet zwart-wit. Achter de hype schuilen bedrijven die AI juist op een slimme en nuchtere manier inzetten, niet als marketingtruc, maar als gereedschap. Ik zie concrete
voorbeelden waarbij AI wél waarde toevoegt. Frerotech uit Elsloo bijvoorbeeld experimenteert met AI bij het programmeren van CNCmachines. (Zie pagina 24) Door op basis van een tekening van een werkstuk automatisch een CNC-programma te genereren, bespaart het veel tijd. Het uiteindelijke programma is zo goed dat het alleen op details nog hoeft te worden aangepast.
Er blijven wel wat kanttekeningen. Hoe ga je om met geheimhouding en copyright, bijvoorbeeld? Je wilt de details van een werkstuk voor jezelf houden, maar hoe kan een AI dan leren?
Toch lijkt deze toepassing veelbelovend. Met nog steeds een tekort aan vakmensen kan de vakman die je wél hebt, veel meer werk verzetten met dit soort tools. Zijn kennis blijft echter essentieel om de kwaliteit van het werk te controleren en waar nodig bij te sturen.
Zolang wij AI nuchter gebruiken, als hulpmiddel en niet als heilige graal, hoeft de bubbel niet te knappen. Dan kan er rustig wat lucht uit, tot hij niet langer zo strak gespannen staat en misschien juist daardoor langer blijft zweven.
Kasper Weigand, redactie
rolfelling@vraagenaanbod.nl www.linkedin.com/company/vraag-en-aanbod










Scherpe prijzen direct online

Korte levertijd mogelijk

Eenvoudige productconfiguratie

Grote diversiteit in materialen

Plaatwerk tot 0,1 mm nauwkeurig
Minimale investering, maximaal resultaat
Wanneer metaalstukken te groot zijn of lassers vaak van werkplek wisselen is bronafzuiging geen optie. Daarom ontwikkelden wij de SCS-Diluter – een stille en flexibele filtratieoplossing zonder leidingwerk.




Efficiënte lasrookafzuigingafvoer op de juiste hoogte




Met zes verstelbare uitblaasnozzles verspreidt dit systeem schone lucht efficiënt door de werkplaats en verlaagt het effectief de achtergrondconcentratie van lasrook. Door de nozzles direct op de lasrookdeken (4-6 m hoog) te richten, wordt het beste resultaat behaald.


Benieuwd naar de beste oplossing voor schone lucht in jouw werkplaats? Ontdek onze producten op de website en neem contact met ons op!
info@plymovent.nl | +31 (0)76 3032 300 | www.plymovent.nl











8 ‘IETS MEER PATRIOTISME’
Specialist in maatwerkscharnieren bouw eigen lasersnijmachine
16 BEURSVERSLAG
Op Metavak pakt de maakindustrie uit
24 AI DOET HET REPETERENDE WERK
Frerotech verkent AI in CNC-programmeren

32 ONDERNEMERSZAKEN
Strategische marktbewerking met behulp van AI
43 TRENDS
Bijna een maand productiestop door supply chain-problemen
UITGELICHT

30 DE SPECIALIST
Risico-inventarisatieen -evaluatie





14 Opmars in de maakindustrie
22 Inhouse verspanen
38 Veel vraag naar laserlaskleding
48 Geautomatiseerde lasinspectie
51 Droom voortgezet
EN VERDER
Actueel 6 | Column 13 | Focus 40
MIS NIETS
Meld u aan voor de gratis tweewekelijkse nieuwsbrief: www.vraagenaanbod.nl/nieuwsbrief
De wachtrij voor bedrijven die een nieuwe of verzwaarde stroomaansluiting willen, blijft groeien. In een half jaar tijd nam het aantal aanvragen toe met vijftien procent.

In totaal staan 23.000 verzoeken (afname én invoeding) in de rij, blijkt uit een brief van minister Sophie Hermans aan de Tweede Kamer.
Vanaf 1 januari komen ook bedrijven met een kleinverbruikersaansluiting in de wachtrij. De minister benadrukt dat netcapaciteit schaars blijft en dat fundamentele keuzes nodig zijn om sneller aan te sluiten en het net beter te benutten.
VNO-NCW en MKB-Nederland pleiten ervoor dat netbeheerders in congestieonderzoeken realistische groei-aannames gebruiken voor elektriciteitsverbruik. Volgens de organisaties kan de wachtrij daarmee worden verkort en kunnen direct meer bedrijven worden aangesloten. Ze steunen de inzet om het bestaande net maximaal te benutten zolang structurele uitbreiding tijd vergt.
CIRCLE-RIGHT www.rijksoverheid.nl

Dinnissen opent nieuwe vestiging in België

Bedrijfsleven dringt aan op minder regeldruk en lagere arbeidskosten
Magistor, specialist in verspaningsen straaltechniek, is overgenomen door de industriegroep Indutrade, die eerder ook al bedrijven als SKS en Hofa overnam.
Magistor, opgericht in 2003, levert hoogwaardige verspaningsgereedschappen en straalmiddelen aan klanten in sectoren zoals semiconductors, aerospace en defensie. De onderneming uit Rijssen realiseert een jaaromzet van circa 15 miljoen euro en verwacht de komende jaren vooral groei in high-tech industrieën zoals semiconductors en aerospace, evenals in de Duitse en Belgische markt.
In 2019 realiseerde Magistor een pre-exit via een gedeeltelijke verkoop aan ParticipatieHuis. De pre-exit was ingegeven om de onderneming verder te professionaliseren en de continuïteit met een nieuw managementteam te borgen.
Met de overname door Indutrade wordt een nieuwe groeifase ingeluid, waarbij
het bedrijf zijn zelfstandige identiteit behoudt en het bestaande managementteam onder leiding van Managing Director Frederik Tattersall de dagelijkse koers voortzet.
De keuze voor Indutrade kwam voort uit de wens om de internationale groei van Magistor te versnellen. Indutrade’s decentrale structuur biedt ruimte voor ondernemerschap en borgt de continuïteit van de bedrijfsvoering. Voor Indutrade sluit de acquisitie aan bij de strategie om gespecialiseerde, innovatieve bedrijven met een sterke nichepositie toe te voegen aan de groep. Indutrade is een internationale industriële groep met meer dan tweehonderd dochterondernemingen en ruim negenduizend medewerkers wereldwijd. Het bedrijf groeit via acquisities van ondernemingen die zelfstandig blijven opereren binnen een decentrale structuur.


Nederlandse maakindustrie steeds kwetsbaarder voor ernstige cyberaanvallen

Europese Commissie wil staalindustrie beter beschermen tegen mondiale overcapaciteit
Minister van Defensie Ruben Brekelmans ondertekende op de VDL-site in Born een aantal overeenkomsten die een impuls geven aan de Limburg Defensie Agenda. Het tienjarig strategisch partnerschap tussen Defensie en VDL en de overeenkomsten die zijn gesloten met een drietal bedrijven voor de productie van defensiematerieel, sluiten tevens naadloos aan bij de recent gesloten intentieovereenkomst tussen de Provincie Limburg en VDL en de ontwikkeling van de productielocatie in Born.
VDL heeft aangegeven de locatie in Born langs vier ontwikkelrichtingen te willen invullen, te weten: duurzame mobiliteit, nieuwe batterij- en energiesystemen, maakindustrie (inclusief hightech) en defensie-industrie. In lijn met deze ontwikkelrichtingen zijn de overeenkomsten ondertekend door minister Brekelmans.
Strategisch partnerschap
Op de eerste plaats heeft Defensie met VDL Groep een strategisch partnerschap gesloten en een overeenkomst voor tien jaar voor de huur van productieruimte (circa 120.000 m2) op de VDL-site in Born. Die ruimte zal worden gebruikt om de Nederlandse productiecapaciteit van defensiematerieel te vergroten en in het belang van de strategische autonomie van ons land. Daarnaast heeft Defensie orders geplaatst

bij de bedrijven Milrem Robotics en Tulip Tech en de overeenkomsten daartoe ondertekend. Met Deltaquad is een Letter of Intent gesloten. VDL heeft eveneens de productieovereenkomsten met deze bedrijven getekend. Het gaat om de productie van onbemenste rupsvoertuigen die gewonde soldaten kunnen vervoeren (Milrem Robotics), batterijen die de vliegtijd van drones fors verlengen (Tulip Tech) en onbemande en onbewapende drones (Deltaquad).
Limburg Defensie Agenda
Gedeputeerde Stephan Satijn onderschrijft het belang van de concrete stappen die nu worden gezet: ‘Een voorspoedige invulling van de bedrijfslocatie in Born is cruciaal voor de Limburgse economie en de maakindustrie in het bijzonder. De overeenkomsten die zijn gesloten geven een impuls aan de Limburgse werkgelegenheid, de opbouw van kennis en het innovatievermogen van onze provincie.’
CIRCLE-RIGHT www.vdlgroep.com
Valk Welding heeft een strategische investering gedaan in RAMLAB. De samenwerking tussen beide bedrijven, die al negen jaar loopt, krijgt daarmee een nieuwe impuls. Met het extra kapitaal wil RAMLAB zijn positie in de markt voor geautomatiseerd 3D-metaalprinten en reparatie verder versterken.
Sinds de start van de samenwerking leverden Valk Welding en RAMLAB tientallen Wire Arc Additive Manufacturing (WAAM)-systemen aan klanten wereldwijd. Organisaties als Vallourec, Deep Manufacturing en EWI maken gebruik van de technologie in Azië, Europa en de Verenigde Staten. De combinatie van RAMLAB’s WAAM-technologie en de robotoplossingen van Valk Welding maakt het mogelijk om grote metalen onderdelen sneller en vraaggestuurd te produceren en te repareren. Dat levert kosten- en tijdsbesparingen op binnen de maakindustrie.
Het geïnvesteerde kapitaal wordt ingezet voor de verdere ontwikkeling van de MaxQ 3D Print- en MaxQ Repairsystemen. RAMLAB wil daarmee een volledig geautomatiseerde en gebruiksvriendelijke oplossing bieden.
CIRCLE-RIGHT www.valkwelding.com

Sinds afgelopen zomer staat John Harinck naast technisch directeur Peter de Vries aan het roer van Lino Metaalwaren, specialist in maatwerkscharnieren en pianoscharnieren. Waar Peter zich richt op techniek en productontwikkeling, neemt John de bedrijfsvoering en commerciële kant voor zijn rekening. Hun gezamenlijke aanpak wordt meteen zichtbaar in de fabriek. Toen bestaande lasermachines niet aansloten op de productiebehoefte, besloten ze er zelf één te bouwen, precies op maat voor hun klanten en producten.
Lino Metaalwaren is een echt mkb-metaalbedrijf en een specialist in scharnierende oplossingen op maat. Daarnaast maakt het Haarlemse bedrijf ook pianoscharnieren tot ruim 2 meter, transportbanden, klemmen, beugels en steunen en speunen. Een speun is een stiftscharnier, met of zonder verende pen. Het is een van de eenvoudigste scharnierende oplossingen om bijvoorbeeld lichte deurtjes te laten draaien. John: ‘Ik ken Lino Metaalwaren al vanaf mijn 15e jaar toen ik hier vakantiewerk deed om te kunnen sparen voor een brommer. Sinds die tijd heb ik veel verschillend werk gedaan van online autohandel tot werken voor een ingenieursbureau. Dat

sloot mooi aan bij mijn opleiding bedrijfskunde aan Nyenrode Business Universiteit. Wat bleef trekken was iets voor mezelf gaan doen, het ondernemerschap, geen baan in loondienst meer. Toen kwam afgelopen jaar de mogelijkheid om bij dit bedrijf in te stappen en samen met Peter de eindverantwoordelijkheid te dragen. Een uitgelezen kans waar ik graag gebruik van heb gemaakt.’
Peter de Vries over de komst van van John: ‘Hij vult precies dat deel aan waar ik minder interesse in heb en ook minder goed in ben, het commerciële en bedrijfsmatige deel van het bedrijf. Mijn kracht zit juist in de techniek, in het zo eenvoudig en goed mogelijk

maken van de meest complexe scharnieren. Dat vraagt veel technische kennis en vaardigheden. Kennis van machines, productiewijzen en van materialen. Daar een goed werkende productie voor opzetten is mijn ding.’
Lino Metaalwaren heeft een goed klantenbestand, dat voornamelijk bestaat uit Nederlandse bedrijven. John maakt momenteel een rondje langs de bedrijven om, naast een kennismaking, het contact verder aan te halen en wellicht nog wat extra opdrachten binnen te halen. John: ‘Voor die bedrijven is Lino Metaalwaren een belangrijke toeleverancier. De klanten van Lino Metaalwaren vind je in de automotive, muziekinstrumen-
ten, professionele horeca en de medische industrie. We leveren aan de volle breedte van de Nederlandse maakindustrie. Vaak wordt een ontwerp om een standaard scharnier heen aangepast. Dat leidt soms tot ingewikkelde, dure oplossingen. Een maatwerk scharnier kan dan uitkomst bieden en daar denken we graag over mee.
Met grotere, terugkerende klanten, werken we intensief samen. In sommige gevallen produceren we vooruit en leveren we op afroep. Daarmee zijn we in staat om levertijden te verkorten. In sommige gevallen tot “just in time”. Zo'n langetermijnrelatie is voor beide partijen waardevol. We combineren dit met de vraag naar heel specifieke producten in kleine series. Dat vraagt om inventiviteit en om een flexibele productie en steeds aanpassen van instellingen van machines en productieprocessen. Met de standaard machines kunnen we al heel veel, ponsmachines zijn dan ook ruim voorhanden en ook een pons-nibbel machines is aanwezig. Daarnaast hebben ook moderne CNC-machines die 24/7 kunnen produceren alsook kantbanken, en onze zelfgebouwde lasersnijmachine.’
Peter is trots op deze machine: ‘De lasermachines die we hebben bekeken waren of te groot of te klein. Eigenlijk niet geschikt voor onze producten. Toen hebben we besloten zelf een machine op maat te bouwen. Een lasermachine, met computeraansturing die geheel aan onze wensen voldoet. Met een vermogen van 2 KW kunnen metalen tot 5 mm dikte worden gesneden. Dat is ruim voldoende voor ons. De programmering van deze lasermachine kan ik achter de computer doen evenals het nesten van de producten op de plaat. Daarna zet ik het programma over op de machine. Deze machine heeft voor ons al echt veel opgele-

‘We besloten zelf een machine op maat te bouwen’
verd. We kunnen hierdoor sneller, nauwkeuriger en flexibeler werken dan voorheen.’
Al deze machines vragen capaciteit, waar komt de benodigde stroom vandaan? John: ‘We hebben 85 zonnepanelen op het dak liggen, in de zomer levert dat meer op dan
we nodig hebben en kunnen we terugleveren. Door het hele jaar halen we ongeveer 50 procent van de benodigde stroom uit onze zonnepanelen. Verwarmen doen we elektrisch met de opbrengst van deze zonnepanelen. Verder is alle verlichting inmiddels LED, en behalve de fabriekshal is alles op bewegingssensoren geschakeld, wat ook veel scheelt in benodigde energie.’
‘Als toeleverancier worden we regelmatig gevraagd naar verschillende certificeringen. Elke certificering heeft een andere insteek met heel uiteenlopende vereisten, waarbij we vaak met kleine aanpassingen aan deze eisen kunnen voldoen. Inmiddels ben ik ook bezig met het nagaan van de mogelijkheid om Lino Metaalwaren te kunnen certificeren als C2C (Cradle to Cradle red.) bedrijf. Met het

CIRCLE-CHEVRON-UP De zelfgebouwde lasersnijmachine.
C2C-keurmerk kunnen we laten zien dat we echt duurzaam en circulair bezig zijn. Daar bestaan wel strenge eisen voor. Zo moeten een C2C-bedrijf zich houden aan richtlijnen in vier belangrijke gebieden: materialen (veilig en herbruikbaar), energie (hernieuwbaar), water (duurzaam beheer) en rechtvaardigheid (goede arbeidsomstandigheden). Veel hiervan doen we al omdat we deze waarden zelf ook onderschrijven. De certificering is er nog niet, maar we zijn onderweg.’
In hoeverre is bij Lino Metaalwaren automatisering, robotisering of de toepassing van AI aan de orde? John: ‘Met AI maak je geen scharnieren, nog niet in ieder geval. We automatiseren zoveel mogelijk en bij alle onderdelen van het productieproces. Robotiseren is nog een zoektocht. We hebben een
grote variatie aan producten met relatief lage volumes. Dit vraag om een hele flexibele oplossing die snel instelbaar moet zijn. Een van de uitdagingen is bijvoorbeeld één product pakken uit een ongeorganiseerde bak met (half)producten en deze op de juiste wijze positioneren voor bewerking in de volgende fase. Mensen doen dit in een oogwenk, onze mensen die inmiddels jaren ervaring hebben, doen het sneller en beter dan een machine. De belofte van AI is groot maar op dit gebied is er nog een lange weg te gaan. De toepassing van AI beperkt zich nog tot het kantoor, in de bedrijfsvoering, maar nog niet op de werkvloer. Momenteel hebben we vijf medewerkers in vaste dienst en zijn we op zoek naar uitbreiding. We zijn een erkend leerbedrijf en bieden ook stageplaatsen aan. Het zou leuk zijn om weer een stagiair te hebben.’ Een geringe omvang maakt een bedrijf niet alleen flexibel, maar ook kwetsbaar. Als er een medewerker tijdelijk uitvalt door ziekte, merkt het dat direct. ‘Het is een van de redenen dat we de komende jaren inzetten op groei. De eerste stip op de horizon is het dubbele van wat we nu hebben zowel in omzet als in personeel. Binnen Nederland is er genoeg vraag om dit doel te bereiken, tegelijk sluiten we het buitenland niet uit maar we beperken ons tot Europa.’
Gevraagd naar welke knelpunten John ziet geeft hij aan dat de concurrentie uit lagelonenlanden groot is. ‘Op de prijs kunnen we vaak niet concurreren dus zetten we in op kwaliteit en aansluiten bij de klantbehoefte. Daar ligt ook onze kracht. En terugkomend op de certificaten, als ik even voor eigen parochie mag preken: ik zou wel wat zien in een Geproduceerd in Nederland certificaat. Iets meer patriotisme zou best mogen in Nederland. We hebben nog steeds een hele mooie en zeer capabele maakindustrie. Dat zie ik steeds weer bij de klanten die ik bezoek. Dat moeten we met elkaar uitdragen, een dergelijk keurmerk kan daarin van grote meerwaarde zijn. Juist om de eindconsument beter inzicht te geven in waar zijn spullen vandaan komen’, besluit hij.


Bij SNIJ Noord in Heerenveen staan innovatie en klantgerichtheid centraal. In vijftien jaar tijd is het Friese bedrijf uitgegroeid tot een totaalleverancier voor plaatwerk. Door autonome groei en gerichte ontwikkeling in automatisering en robotisering staat er nu een stevige partner voor lasersnijden, watersnijden, kanten en buislasersnijden. Door slimme integratie ontstaat er unieke synergie tussen persoonlijk advies en automatisering.


Kracht van SNIJ Noord is het persoonlijke contact, het technische vakmanschap en advies. Tegelijkertijd geeft automatisering klanten de mogelijkheid om snel een offerte te calculeren en een bestelling te plaatsen. “We zijn trots op ons team; technici met verstand van zaken.” aldus Gerrit Jellema van SNIJ Noord. “Ervaren werkvoorbereiders en productiemedewerkers zijn de basis voor onze aanpak en kwaliteit, waardoor we iedere order af kunnen leveren als een cadeau voor de klant. Deze mentaliteit voor topkwaliteit vergt betrokkenheid, en klanten noemen dat ook als een belangrijke kracht: dat we meedenken en adviseren in het voortraject en zo het werkproces bij de klant zelf ook optimaliseren.”
Slimme integratie met online gemak
Juist doordat SNIJ Noord naast de klant gaat staan, is het persoonlijke contact gedurende elke stap in het proces van toegevoegde waarde. “Maar in sommige gevallen biedt online ook voordelen, bijvoorbeeld bij standaardoffertes of aanvragen met beperkte complexiteit.” Al sinds 2018 biedt SNIJ Noord klanten de mogelijkheid om online offertes te calculeren. “We hebben met ons portaal SNIJ Noord Online een grote stap gezet in gebruiksvriendelijkheid, en klanten maken daar graag gebruik van. Bij de selectie van onze online tool wilden we dat de online dienstverlening naadloos zou aansluiten en dezelfde beleving zou bieden als het persoonlijke contact dat klanten gewend zijn.”
Dat deze synergie werkt, blijkt duidelijk. “Klanten die gebruikmaken van SNIJ Noord Online calculeren en bestellen eenvoudig via het portal. En als ze vragen hebben, dan kunnen wij realtime meekijken. Onze werkvoorbereider helpt dan bijvoorbeeld bij het specificeren van de materialen of bijzonderheden en helpt de klant weer op weg. Andere klanten bestellen liever rechtstreeks en dat is ook prima. Zo ontstaat synergie tussen SNIJ Noord Online en ons team op kantoor.
Hoogwaardig machinepark voor snijwerk en nabewerking Automatisering heeft ook in de fabriek gezorgd voor verdere optimalisatie. In de ruime fabriekshallen op het IBF bedrijventerrein aan de A7 staan state-of-the-art lasersnijmachines van TRUMPF en sinds vorig jaar ook een geautomatiseerde kantbank van LVD, uitgevoerd met robot. “Ons machinepark stelt ons in staat om 24/7 lasersnijwerk en kantwerk voor te bereiden voor onze klanten. De TruLaser 5030 Fiber is geautomatiseerd met een LiftMaster Compact en een PartMaster. Deze machines zorgen voor razendsnel laden en lossen. Ook de gerobotiseerde kantbank draait 24/7 om kantwerk verzendklaar te maken.”
Daarnaast valt bij binnenkomst meteen de TRUMPF TruLaser 5060 fiber 24 kW op. “Het maximale laservermogen van 24 kW is uniek en zorgt ervoor dat we niet alleen heel nauwkeurig, maar ook veel sneller kunnen werken.” legt Jellema uit. “Daarnaast is het mogelijk om dikker materiaal te snijden. Voor onze klanten snijden wij staal en roestvast staal tot 50mm en aluminium tot 25mm dik, maar we testen ook met 60mm dik plaatmateriaal. Deze topmachine blijft ons en onze klanten verrassen.”
Totaalleverancier met een heldere missie
Met de introductie van SNIJ Noord Online is het bedrijf er in geslaagd de toegevoegde waarde van online verder te integreren in de bedrijfsprocessen. De investering in nieuwe machines en software weerspiegelt de missie om klanten nog beter en sneller te helpen.
“We streven ernaar om een ketenpartner te zijn die niet alleen topkwaliteit levert, maar ook voortdurend optimaliseert om tijdwinst voor onze klanten te realiseren.” Voor de interne processen optimaliseert het gebruik van SNIJ Noord Online de werkvoorbereiding en de productie, waardoor levertijden mogelijk worden verkort. Dit stelt SNIJ Noord in staat om in bepaalde gevallen snijwerk binnen zes werkdagen te leveren, wat zowel intern als voor de klanten tijdwinst oplevert.
Door voortdurende innovaties en een sterke focus op klanttevredenheid blijft SNIJ Noord zich onderscheiden als totaalleverancier van snijwerk. Met een perfecte balans tussen persoonlijk advies en moderne technologie, biedt SNIJ Noord klanten ‘the best of both worlds’. Of het nu gaat om lasersnijden, watersnijden, kanten of buislasersnijden, SNIJ Noord is de betrouwbare partner voor alle snijwerkzaamheden.
Meer informatie?
Voor meer informatie over SNIJ Noord Online kijkt u op onze website snijnoord.nl, of neemt u contact op met Jaap van Houten. U kunt hem bereiken via: 0513 622 841 verkoop@snijnoord.nl
We hebben denk ik allemaal wel een afdeling klantenservice of hebben er één uitbesteed. Mijn ervaringen met klantenservice uitbesteden waren niet heel goed. Dat lag niet zozeer aan de leverancier maar meer aan de afstand die ontstond tussen de problemen die mijn bedrijf veroorzaakte en degene die ze moest oplossen. Want eerlijk is eerlijk, niemand belt klantenservice met een compliment, maar altijd met een probleem.
Ik lees de kwaliteit van een bedrijf af aan of klantenservice ook echt service biedt of dat ik geïrriteerder ophang dan voordat ik belde.
zin meer in verder gedoe voor vijf tientjes, maar wat achterblij is wel een diametraal andere kijk op de FD-mediagroep na dit incident. Ik kan niet begrijpen dat een bedrijf haar naam zo te grabbel gooit voor vijf tientjes. Het levert dan wel weer inspiratie op voor deze column, dat dan weer wel.
En hoe is dat bij u? Neemt u uw klagers serieus? Gee u uw klant het voordeel van de twijfel of bent u net als het FD ‘pennywise poundfoulish’?
Joachim Driessen, ona ankelijk adviseur

Zo’n ervaring had ik laats met het FD. Ik had een 12 maanden abonnement afgesloten met de verzekering dat die automatisch zou stoppen. Natuurlijk werd het toch na 13 maanden omgezet in een doorlopend abonnement. Het bellen begint al met lang wachten. Daar begint de irritatie al. Zeker met teksten: ‘U moet langer wachten dan u van ons gewend bent.’ Doe dat niet, maar zorg voor genoeg beze ing. Oké na dit telefoontje en enig aandringen is het abonnement toch maar stopgezet. Ontvang ik vervolgens een mail dat ik die extra maand nog wel even moet betalen. Een beetje zoals vroeger de boekverkopers. Na wat heen en weer gemail en dreigingen met een incassobureau had ik geen
Als jonge directeur werd ik door mijn manager klantenservice regelmatig zelf achter de telefoon gezet en dat is me altijd bijgebleven. Na iedere marketingcampagne checken bij klantenservice of er problemen waren. En vrijgevig zijn als dat maar een beetje redelijk was. Ook voor de medewerkers van zo’n afdeling is dat veel pre iger werken.
Laten we niet doen als het FD, maar van klanten’service’ echte klantenservice maken: onze klanten serieus nemen en ze het voordeel van de twijfel geven. Daar wordt iedereen gelukkiger van en het bedrijf staat er veel beter op. En het FD? Dat hoef ik even niet.
Reageren? redactie@vraagenaanbod.nl
CIRCLE-CHEVRON-UP In Essen toonde Q-Fin een finishingmachine met automatische belading en ontlading.

Ondanks de afwachtende houding van veel bedrijven in geopolitiek onzekere tijden maakt Q-Fin een groei door. Dat verklaart het bedrijf doordat haar in Bergeijk gemaakte finishmachines aan een opmars bezig zijn in de maakindustrie. ‘Handmatig afbramen is niet meer van deze tijd.’
Q-Fin was één van de 23 Nederlandse bedrijven die deelnamen aan de Schweissen & Schneiden lasbeurs in Essen vorige week. De aanwezigheid op de internationale lasbeurs in Duitsland symboliseert de ontwikkeling die
Q-Fin de voorbije jaren doormaakte. Sinds de oprichting in 2013 maakt de producent van finishingmachines voor het ontbramen, afronden en finishen van metalen plaatdelen een sterke groei door. Q-Fin, met hoofdkantoor en fabriek in Bergeijk, heeft inmiddels 48 mensen op
de loonlijst staan en verkocht vorig jaar 320 machines. ‘De belangrijkste afzetmarkten zijn Duitsland en de Benelux’, vertelt Fred Post, sales manager Duitsland bij het bedrijf. Sinds twee jaar zet het bedrijf ook in op automatisering en biedt het haar machines aan met automatische

belading en ontlading. In Essen had het zo’n combinatie meegenomen.
Automatisering
Post verklaart de snelle groei van het bedrijf door de groeiende aanwezigheid van finishingmachines in de plaatbewerkingsindustrie. Het ontbramen van gesneden onderdelen gebeurde standaard met de haakse slijper. Deze handmatige activiteit is volgens Post sterk op zijn retour. ‘Automatisering is iets waar de markt steeds meer om vraagt.‘
Jonge werknemers
Vooral jonge werknemers hebben

volgens hem geen interesse meer in deze activiteit. ‘Je ziet dat bij veel metaalbedrijven oudere werknemers het handmatig ontbramen met een flex (haakse slijper met
‘We zijn nog lang niet uitgegroeid’
afbraamschijf, red.) voor hun rekening nemen. Als deze mensen met pensioen gaan, gaan de bedrijven vaak over tot de aanschaf van een finishingmachine.’ Behalve een antwoord op een groeiend arbeidsprobleem, leveren finishingmachines volgens Post ook constante en betere kwaliteit. Hij meent dan ook dat Q-Fin nog lang niet uitgegroeid is. Symbolisch voor dit vertrouwen in de toekomst is de recente aankoop van grond nabij de huidige site in Bergeijk. ‘Daarop kunnen we in de toekomst uitbreiden’, besluit hij.
CIRCLE-RIGHT q-fin.nl
Dit jaar vierde Metavak een bijzondere mijlpaal: de 20e editie. Al twintig jaar komt de metaalbewerkende maakindustrie hier jaarlijks samen om kennis te delen, innovaties te ontdekken en nieuwe samenwerkingen te starten. Hier een aantal verhalen die onze redacteuren op de beursvloer optekenden.

Bij binnenkomst op de Metavak lopen bezoekers al snel tegen de niet te missen stand van Dormac aan. Technical sales manager Bas Wijnhoven vertelt dat het bedrijf dit jaar voor het eerst alle onderdelen presenteert op één stand: Dormac CNC Solutions, Dormatec Environment Systems, Dormac Cobots en Doosan Robotics. Het bedrijf gebruikt de beurs in Gorinchem om te laten zien dat Dormac meer is dan een machineleverancier. De organisatie investeert stevig in
service en het ondersteunen van de klant. ‘We willen klanten slimme oplossingen bieden,’ zegt Wijnhoven. Dormac heeft vijfentwintig servicemonteurs in vaste dienst. Een flink aantal in een sector waar technisch personeel schaars is. ‘Juist omdat we zo’n grote technische ploeg hebben, kunnen we mensen laten bijleren zonder dat het werk stilvalt. Als je er maar drie in dienst hebt, kan er nooit iemand een dag gemist worden voor een training. Bij ons wel,’ aldus Wijnhoven. Juist die optie tot blijven leren en ontwikkelen maakt een baan bij het bedrijf ook aantrekkelijker. In totaal telt Dormac ongeveer zestig medewerkers. Binnen dat
team heerst volgens Wijnhoven een hecht familiegevoel. Vertegenwoordigers organiseren regelmatig borrels voor hun technici, juist om de verbinding tussen verkoop en uitvoering levend te houden. ‘Zo blijf je begrijpen wat er in het veld gebeurt,’ zegt Wijnhoven. Dormac is exclusief dealer van onder andere DN Solutions, Correa, Gurutzpe en Bost, en breidt het aanbod voortdurend uit. Sinds begin dit jaar vertegenwoordigt het bedrijf ook Hanwha, bekend van de Swiss type langdraaimachines. Daarmee speelt Dormac in op de groeiende behoefte van klanten om seriematig te produceren zonder afhankelijk te

Patrick Vissers maakte enkele jaren geleden een opmerkelijke carrièresprong. Hij ruilde zijn tuinhandschoenen in voor lashandschoenen en werd laskunstenaar. ‘Veel kunstenaars kunnen niet leven van de kunst, ik wel.’ Hij was een vreemde eend in de bijt op de Metavak vakbeurs in Gorinchem. Waar talloze bedrijven hun metaalmachines onder de aandacht brachten van ondernemers in de metaalindustrie, had Patrick Vissers (44) een zelf gelaste hond uitgestald op zijn stand. Vissers uit Alphen aan de Rijn werkte lange tijd als hovenier voordat hij de sprong naar kunstlasser maakte.
‘Ik maakte al veel laswerken in mijn vrije tijd, maar nadat ik voldoende afzet vond, heb ik besloten fulltime te beginnen als metaalkunstenaar.’
Naast zijn hobby had hij geen enkele achtergrond in de lastechniek. ‘Ik heb ook geen lasopleidingen gevolgd.’

Zijn opdrachtgevers zijn gemeenten, bedrijven en particulieren. Voor de gemeente Harderwijk maakte hij een vijf meter lange baars waar hij enkele maanden aan werkte.
‘Deze staat opgesteld op een oversteek tussen twee gebouwen in een nieuwe wijk’, vertelt de ondernemer, die foto’s gebruikt om zijn realistische kunstwerken vorm te geven.
zijn van toeleveranciers. De machines hebben een langere insteltijd, maar kunnen daarna wekenlang onbemand draaien: een uitkomst in tijden van personeelstekort. Afgelopen september kwam daar nog de samenwerking met de Duitse fabrikant Exeron bij. Hun zinkvonk- en HSC-precisiebanken zijn geschikt voor nauwkeurige toepassingen, onder meer in de stempel- en matrijzenbouw. De machines lenen zich ook voor het nafrezen van geharde materialen en kunnen dankzij hun volledig afgesloten bewerkingsruimte ‘schoon’ verspanen, een vereiste in de halfgeleiderindustrie. Ook DN Solutions blijft innoveren.
Het merk zet sterk in op digital twins, om hiermee botsingen te voorkomen. ‘Waar andere machines stilstaan ná een botsing, voorkomt DN Solutions dat het überhaupt zover komt,’ legt Wijnhoven uit. Hiervoor maakt het bedrijf gebruik van CPS-software (Collision Protection System). Dormac wil groeien, maar wel met oog voor de mens achter de machine. Wijnhoven benadrukt dat het bedrijf inzet op ‘slimme oplossingen samen met partners’. Tijdens het Open Huis op 4 en 6 november laat Dormac niet alleen machines zien, maar vooral hoe deze bijdragen aan het werk van de operator.
Op de stand in Gorinchem prijkte ook een paardenhoofd dat uit diverse metalen onderdelen was samengesteld. Hij gebruikt stangen, plaatijzer, betonijzer, steeksleutels, nijptangen en scharen. Dit afgedankte materiaal komt vooral van een recyclebedrijf. ‘De hoefijzers komen van een hoefsmid en bij een motor- en fietsenzaak haal ik oude kettingen, remschijven en tandwielen’, aldus de kunstenaar. Hierdoor behoort hij volgens eigen zeggen tot de Junk Art-kunststroming. ‘Dat vind ik gaaf, want hun filosofie is ook mijn filosofie. Schroot of rommel lijkt waardeloos, maar als je schroot bestempelt tot waardeloos dan ontken je haar kracht door creativiteit.’
TOPKWALITEIT
LAS- EN PLAATWERK
Klompenmaker 18
5253 RH Nieuwkuijk
T. (073) 511 85 03 info@vmc.eu www.vmc.eu








Plaatwerk




Bewerken met de hoogste automatiseringsgraad, van 0.3 tot 25 mm, afm.4.000 x 2.000 mm.
Samenstellingen
Compleet

Constructiebankwerk | Las(robot) | Buis- en koker plaatwerk
Verzorgen van machinale bewerkingen (draai- en freeswerk), nabehandeling en transport.














Optima Kranen is sinds mei van dit jaar exclusief leverancier van Gauss Magneti in Nederland. Het Noord-Italiaanse Gauss Magneti ontwikkelt en produceert magneetsystemen voor het hijsen, laden en lossen van metalen delen. Daarnaast maakt het afvalverwerkingssystemen.
Voor Martijn Feijen, één van de oprichters van Optima Kranen, is het een logische verbreding van het leveringspakket van zijn bedrijf.
‘Toen een klant van ons op zoek was naar een magneetsysteem, zijn we in de markt op zoek gegaan naar een geschikt product. Zo kwam ik uit bij
Gauss Magneti, een mooi familiebedrijf dat volledig in Italië produceert. De productie van de systemen en het ingieten van de magneten, worden allemaal in Italië gedaan’, vertelt hij tijdens de Metavak in Gorinchem.
Gauss Magneti werd in 1972 opgericht in Brescia (Italië). In de loop der jaren groeide het bedrijf uit tot een internationaal erkende producent van magnetische systemen, met ongeveer 60% van de omzet afkomstig van buitenlandse markten. De kernfilosofie van Gauss Magneti combineert traditie en innovatie: ze investeren continu in technologische onderzoek, duurzaam ontwerp en materiaalwetenschap.
In hun assortiment vindt men twee hoofdsegmenten: separatoren en hef-/handlingsystemen. In de hef- en handlingscategorie leveren ze elektromagneten, (elektro)permanente magnetenen maatwerktoepassingen. Deze producten zijn ontworpen om hoge veiligheid, efficiëntie en energiebesparing te realiseren. Gauss
Magneti ontwerpt en produceert speciale diepveld-elektromagneten voor de handling van 6 tot 24 meter lange bundels en pakketten van ijzer. Tijdens het ontwerp worden de magneet- en balkgewichten zorgvuldig berekend om de capaciteit van het hefwerktuig optimaal te benutten. ‘We hebben al een aantal projecten lopen’, zegt Feijen. ‘In een haven, o.a. voor het laden en lossen van buizen bijvoorbeeld. Dat systeem draait op een accupakket, waardoor het helemaal stand alone kan werken. Na een klus gaat het systeem aan de lader, waarna het weer gebruikt kan worden.’
Optima Kranen is in 2022 opgericht als officiële dealer van het Italiaanse merk OMIS in Nederland. OMIS is een Italiaans familiebedrijf met al meer dan 50 jaar ervaring in de hal- en portaalkranen.
De Belgische machineverkoper
Wouters Cutting & Welding is dealer geworden van het Engelse Esprit Automation, producent van betaalbare fiberlasers. Hiermee wil het bedrijf ook in Nederland de concurrentie aangaan met Chinese machineverkopers. De distributeurs van Chinese fiberlasers op de Metavakbeurs in Gorinchem waren vorige week niet op één hand te tellen. Merken als Bodor, HSG en Sengfeng hebben de afgelopen jaren een revolutionaire opmars gemaakt op de Westerse markt. Door hun lagere prijsstelling overtuigen zij metaalbedrijven met beperkt snijwerk om dit snijwerk niet langer uit te besteden.
De Belgische machineverkoper

Wouters Cutting en Welding (WCW), die ook actief is op de Nederlandse markt met onder anderen de SwiftCut plasmabrander, wil een graantje meepikken van het marktpotentieel.
Vorige maand is het bedrijf dealer geworden van het Engelse merk Esprit Automation dat zijn fiberlasers in Nottingham maakt. Met een instapprijs rond de 100.000

fast. safe. easy.
fast. safe. easy.
Marconistraat 26
fast. safe. easy.
7575 AR Oldenzaal
Marconistraat 26
7575 AR Oldenzaal

0ENGINEERING0
0ENGINEERING0
0ENGINEERING0


0AUTOMATISERING0
0AUTOMATISERING0

0AUTOMATISERING0

Uw leverancier voor het positioneren en roteren van werkstukken
Uw leverancier voor het positioneren en roteren van werkstukken
Wij bij DUMETA® zijn gespecialiseerd in het ontwikkelen, produceren en leveren van machines voor het roteren en positioneren van producten. Daarnaast leveren wij een eigen ontwikkelde zwenkarmstelling voor de opslag van langgoed materiaal.
Wij bij DUMETA® zijn gespecialiseerd in het ontwikkelen, produceren en leveren van machines voor het roteren en positioneren van producten. Daarnaast leveren wij een eigen ontwikkelde zwenkarmstelling voor de opslag van langgoed materiaal.
7575 AR Oldenzaal tel +31 541
0ROTATIESYSTEMEN0
0ROTATIESYSTEMEN0

0ROTATIESYSTEMEN0


Wij bij DUMETA® zijn gespecialiseerd in het ontwikkelen, produceren en leveren van machines voor het roteren en positioneren van producten. Daarnaast leveren wij een eigen ontwikkelde zwenkarmstelling voor de opslag van langgoed materiaal.







0ZWENKARMSTELLINGEN0
0ZWENKARMSTELLINGEN0
0ZWENKARMSTELLINGEN0


Met onze eigen engineeringafdeling staan wij paraat om klantspecifieke vragen te beantwoorden en speciale machines te ontwikkelen die aan de behoeften van onze klanten voldoen.
Met onze eigen engineeringafdeling staan wij paraat om klantspecifieke vragen te beantwoorden en speciale machines te ontwikkelen die aan de behoeften van onze klanten voldoen.
Bekijk recente projecten op onze website of neem contact met ons op.
Met onze eigen engineeringafdeling staan wij paraat om klantspecifieke vragen te beantwoorden en speciale machines te ontwikkelen die aan de behoeften van onze klanten voldoen.
Bekijk recente projecten op onze website of neem contact met ons op.
Bekijk recente projecten op onze website of neem contact met ons op.
tel +31 541 533 369 mail info@dumeta.nl web www.dumeta.nl
27-01-2025 09:40








euro, nadert het merk haar Chinese concurrenten, en ligt het ver onder de gerenommeerde westerse A-merken.
Marktaandeel
‘Met onze Swift-Cut verloren we marktaandeel aan de Chinese fiberlasers’, vertelt Nic Wouters, directeur van WCW. Met de plasmabrander, die varieert in prijs tussen de 30.000 en 60.000 euro, mikt de
machineverkoper op metaalbedrijven die hun beperkte snijwerk niet langer willen uitbesteden. Doordat de Chinese fabrikanten hun fiberlasers aanbieden vanaf ongeveer 80.000 euro, kiezen sommige potentiële klanten voor de meer multifunctionele fiberlaser in plaats van de plasmabrander. ‘Voor deze bedrijven willen we met onze Europese fiberlaser een alternatief bieden’,
aldus Wouters. ‘De machine is van Europese makelij en wordt door ons vanuit België onderhouden.’ Dat de machineverkoper een marktpotentieel aanboorde, bewees de Metavak vakbeurs waar WCW de machine onthulde. ‘Op de eerste dag hebben we op de beurs een machine verkocht aan een bedrijf dat reeds een SwiftCut heeft’, vertelt Wouters.
De Belgische machineverkoper De Tollenaere, die met verschillende machines ook actief is op de Nederlandse markt, plant een aanzienlijke uitbreiding van haar bedrijfssite in Eeklo. Op een oppervlakte van 1.600 vierkante meter wordt een nieuw Bodor-testcentrum ingericht om de fiberlasers nog beter te demonstreren en te promoten. ‘Het gebouw van 1.600 vierkante meter is eigenlijk van ons’, vertelt Marc De Tollenaere, directeur-eigenaar van het familiebedrijf. ‘Het grenst aan onze bestaande site, maar tot nu toe verhuurden we het. Die huur hebben we nu stopgezet omdat we er volgend jaar een volledig uitgeruste Bodor-testruimte willen opstarten.’
Vanuit haar filiaal in Utrecht levert De Tollenaere onder meer plasmabranders, bandzaagmachines en kantbanken op de Nederlandse markt. Vanuit het hoofdkantoor in Eeklo is het bedrijf ook officieel leverancier van Bodor-fiberlasers. ‘De verkoop loopt bijzonder goed’, aldus De Tollenaere. ‘In een jaar tijd hebben we al 35 machines verkocht. We merken vooral een sterke interesse bij mkb-bedrijven die hun snijwerk vroeger uitbesteedden of met een plasmabrander uitvoerden.’
Ook de zwaardere profiellasers met een capaciteit tot 350 mm winnen terrein. ‘Die zijn ideaal om parallel aan boor-zaagstraten te plaatsen en zo de productie te optimaliseren.

In de komende maanden installeren we nog vier van deze types.’
Op de Metavak-beurs stond De Tollenaere samen met Klaassen, de al jaren gevestigde Bodor-dealer in Nederland. De sterke verkoopcijfers van Klaassen tonen volgens De Tollenaere het groeipotentieel in België aan. ‘Klaassen heeft in acht jaar tijd maar liefst 400 Bodor-machines verkocht.’ Om dat potentieel ook in België maximaal te benutten, werkt De Tollenaere nu aan een professioneel testcentrum waar klanten alle Bodor-modellen uitgebreid kunnen bekijken en testen. Dat een dergelijk testcentrum zijn nut bewijst, bleek al tijdens de succesvolle Laser Days, een driedaags demo-evenement dat De Tollenaere afgelopen zomer organiseerde. Zo’n
tachtig bedrijven namen deel aan de demonstraties, waaruit meteen vijf directe verkopen voortvloeiden. De Tollenaere zet volop in op de verdere groei van Bodor in België. Het bedrijf beschikt momenteel over zeven servicemonteurs, waarvan vier exclusief voor Bodor actief zijn. ‘We zoeken bovendien nog twee extra technici om ons Bodor-team te versterken’, besluit Marc De Tollenaere. Daarnaast kent De Tollenaere ook een sterke opvolging binnen het familiebedrijf. Intussen is de derde generatie al enkele jaren actief, waardoor de continuïteit en het familiale karakter van de onderneming gewaarborgd blijven. Met nieuwe energie en een frisse blik bouwt de jongere generatie verder aan het bedrijf. CIRCLE-RIGHT www.metavak.nl

Astronaut uit Amersfoort heeft geïnvesteerd in een DMG Mori DMU 75 MonoBLOCK, een 5-assige freesmachine. Hiermee wil het bedrijf, dat begin vorig jaar werd opgericht, eigen ontwikkelde rotatiegietmatrijzen nu ook zelf in-house gaan verspanen.
Johannes Alderse Baas richtte een jaar geleden samen met Benjamin Alderse Baas en Thomas Bosschaart Astronaut op, een bedrijf dat zich toelegt op de ontwikkeling en productie van elektrische rotatiegietmachines en -matrijzen. Rotatiegietmachines
worden in tegenstelling tot spuitgietmachines gebruikt voor het produceren van kunststof, holle vormstukken. De broers Alderse Baas waren jarenlang eigenaar-directeur van mtrl (DutchFiets) uit Nijkerk, dat fietsen en fietsonderdelen ontwikkelde en produceerde uit gerecycled kunst-
stof. Enkele jaren na de toetreding van een investeerder, een periode waarin mtrl ook onderdeel werd van igus, besloten zij hun bedrijf van de hand te doen. Met een compagnon richtten zij Astronaut op. ‘De roterende beweging van de matrijs doet denken aan een planetair

‘
meer mogelijkheden voor procescontrole’

stelsel’, verklaart Johannes Alderse Baas de naam van het nieuwe bedrijf. Helemaal nieuw in de business van de bouw van elektrische rotatiegietmachines was hij niet. Tijdens de tijd bij mtrl zijn zelfgebouwde machines ingezet voor de productie van fietsonderdelen zoals frames, wielen en voorvorken, zo vertelt hij.
De ondernemer ziet veel potentieel in elektrische rotatiegietmachines. Enerzijds omdat in de industrie nog veelvuldig gebruik gemaakt wordt van gasgestookte installaties en verduurzaming richting elektrificatie beweegt. ‘Anderzijds bieden elektrische rotatiegietmachines ook meer mogelijkheden voor verbeterde procescontrole en het verzamelen van data met sensoren’, aldus Alderse Baas.
De machinebouwer heeft zijn eerste rotatiegietmachines inmiddels gebouwd en is met potentiële klanten in gesprek over de verkoop. Naast samenwerking met andere verspaners, zet Astronaut nu ook in op inhouse verspaning van de matrijzen en machineonderdelen. Daarvoor investeerde het bedrijf in een 5-assige DMG Mori freesbank die recent werd afgeleverd. ‘Op deze manier kunnen we een totaalpakket aanbieden aan de klant. Bij rotatiegietmachines is er veel minder vaak sprake van externe matrijzenbouwers dan bij spuitgietmachines’, aldus Alderse Baas, die nog meer voordelen ziet. ‘Daarmee kunnen we ook in ons eigen productieproces flexibiliteit inbouwen. We kunnen aanpassingen aan de matrijzen direct doorvoeren en testen.’
Tijdens het interview (in week 37) komen de eerste blokken aluminium aan die door de nieuwe freesbank verwerkt zullen worden tot een matrijs. ‘Het gaat vaak om complexe stukken waar tot 40 uur freeswerk aan kan zitten’, vertelt hij. De eerste projecten worden door de oprichters zelf gefreesd, maar op termijn wordt ook het personeelsbestand uitgebreid. ‘We hebben twee mensen op het oog voor onder andere de bouw en ontwikkeling van onze rotatiemachines en matrijzen’, besluit de ondernemer.
CIRCLE-RIGHT astronautmachines.com
CIRCLE-CHEVRON-UP CAM Assist schrijft op basis van AI-analyse CNC-programma's.

Frerotech uit Elsloo onderzoekt hoe kunstmatige intelligentie kan helpen bij het programmeren van freesmachines. Het bedrijf test CAM Assist software van CloudNC die automatisch CNCprogramma’s schrijft op basis van AI-analyse. De eerste resultaten zijn veelbelovend, maar écht vakmanschap blijft onmisbaar.
Sinds de zomer van 2025 werkt Frerotech met CAM Assist van CloudNC, geïntegreerd in Autodesk Fusion. De software analyseert 3D-geometrieën, gereedschappen, opspanningen en machinegegevens en stelt daaruit automatisch een bewerkingsstrategie samen. ‘Bij sommige onderdelen kwam het programma er in één keer perfect uit’, vertelt Stefan van Bergen, mechanical engineer en sales-
‘De grootste winst zit in standaardbewerkingen’



manager bij Frerotech over de eerste tests. ‘Dan hoefden we niets meer aan te passen. Maar er waren ook gevallen waar we nog flink moesten corrigeren. Toch levert dat nog altijd tijdwinst op, want corrigeren gaat sneller dan vanaf nul programmeren.’ Frerotech gebruikt de AI-software voorlopig op proef. ‘En we zien het niet als vervanging van de programmeur, maar als hulpmiddel’, zegt Van Bergen. ‘Laat de AI het repeterende werk doen, het programmeren







Stefan van Bergen, mechanical engineer bij Frerotech.





Barteling Buizen B.V.
Aduarderdiepsterweg 14/1 9745 EM Groningen +31 (0) 50 55 15 655 verkoop@barteling-buizen.nl www.barteling-buizen.nl





Holland Mineraal.indd 1











Wat we maken en hoe het werkt, laten we u graag zien, in het filmpje op onze website of door de QR code te scannen met uw smartphone of tablet.



Holland Mineraal is al veertig jaar een begrip op het gebied van oppervlaktebehandelingsapparatuur en producent en leverancier van straalmiddelen en straalinstallaties.
Tielstraat 8 7418 CS Deventer T +31 (0)570 - 62 11 61 I www.hollandmineraal.nl




15-01-2025 13:53
Toelevering van:
• CNC Draai- en freeswerk
• Constructie
• Hydrauliek
• Engineering
• Montage
Vlam Machinefabriek B.V.
T : 0228-593066
E : info@vlammachinefabriek.nl
I : www.vlammachinefabriek.nl
van het vlakken, ruwfrezen, gaten boren, dan kan de frezer zich concentreren op de kritische details.’
Van VISI CAD naar Fusion
De overstap naar Fusion was wel een drempel. Frerotech werkt traditioneel met VISI CAD/CAM, een minder bekend pakket dat populair is onder matrijzenbouwers. ‘VISI gebruiken we nog steeds. Maar voor CloudNC moesten we naar Fusion overstappen, en dat betekent dat mensen speciaal opgeleid moeten worden’, legt Van Bergen uit. Hoewel Fusion een stuk goedkoper is, was de overstap niet alleen een financiële kwestie. Het vergt een andere manier van denken. ‘Zeker voor oudere frezers is dat wennen; jongeren pakken het sneller op.’
Een hbo-afstudeerder vergeleek vorig jaar verschillende AI-CAM-oplossingen. Op basis van functionaliteit en ontwikkelsnelheid koos Frerotech voor CloudNC. ‘Sinds juli 2025 werkt onze eerste frezer ermee. Hij is jong en enthousiast, en pakt het snel op’, aldus Van Bergen.
Zoals gezegd lopen de testresultaten uiteen. ‘We hebben onderdelen waar het programma er voor 100 procent meteen goed uitkomt’, zegt Van Bergen. “En andere waar misschien maar de helft bruikbaar is.’ Volgens de metingen bespaart Frerotech tussen de 60 en 90 procent programmeertijd, met uitschieters tot 95 procent. ‘Dat geldt alleen voor de programmeertijd, niet voor de machinetijd’, benadrukt Van Bergen. De grootste winst zit in standaardbewerkingen. Sommige taken kan AI juist niet goed. ‘Een ervaren frezer weet wanneer materiaal spanning heeft of hoe een wand reageert’, zegt

‘Onze frezers doen alles: programmeren, instellen, frezen en meten’
hij. ‘Je ziet pas tijdens het frezen hoe een gewalst materiaal zich gedraagt. De AI kan dat niet. Maar voor al die repeterende stappen doet de software het werk gewoon goed.’
Databasekwaliteit
Succes hangt sterk af van de database die de AI voedt. ‘Het allerbelangrijkste is dat je basis perfect klopt’, merkte Van Bergen. ‘Je tools moeten erin staan, met de juiste toerentallen en snijparameters. Ook de opspanningen en klemmen moeten één op één overeenkomen met de werkelijkheid. Als dat goed is ingericht, zijn de resultaten direct een stuk beter.’ Frerotech heeft gemerkt dat elke update van CloudNC verbeteringen oplevert. ‘In de tijd dat we zijn gaan
testen, kwamen er meerdere updates. We zagen toen meteen flinke vooruitgang.’ De huidige versie 2.0 van CAM Assist biedt een intuïtievere interface en ondersteuning voor 3 + 2-assige bewerkingen. ‘Het blijft nog een bètaversie met wat kinderziektes’, zegt Van Bergen. ‘Maar we hebben goed contact met CloudNC; ze reageren snel op feedback en staan open voor suggesties.’
Een belangrijk aandachtspunt is dat CAM Assist in de cloud draait. De software verstuurt gegevens naar een server voor berekening, maar volgens de leverancier van de software nooit complete modellen. ‘Zij zeggen dat ze alleen losse
Reactieringen
Reactieringen
Reactieringen
Reactiearm vrij monteren èn effectief borgen tegen zelfstandig loslopen van grotere boutverbindingen
Reactiearm vrij monteren èn effectief borgen tegen zelfstandig loslopen van grotere boutverbindingen
Reactiearm vrij monteren èn effectief borgen tegen zelfstandig loslopen van grotere boutverbindingen

Borgingsystemen
Borgingsystemen
Borgingsystemen
Gecerti ceerd systeem voor het borgen van boutverbindingen
Gecerti ceerd systeem voor het borgen van boutverbindingen
Gecerti ceerd systeem voor het borgen van boutverbindingen











Voorspansystemen
Voorspansystemen
Voorspansystemen
Eenvoudige, snelle en betrouwbare montage van grotere boutverbindingen

Eenvoudige, snelle en betrouwbare montage van grotere boutverbindingen
Van plaatwerk, buiswerk en koper verspanende onderdelen en com Wij maken het!
bewerking tot plete samenstellingen
Met meerdere vestigingen verspreid over Nederland, vakmanschap en een geavanceerd machinepark zijn wij dé toonaangevende metaalbewerker van de Benelux

Partner
Sterkfundamentvoor groteencomplexe opdrachten.
Proj o ecten Meervoudige bewerkingen:van engineeringtot lassamenstellingen
Onderdelen Enkelvoudige bewerkingen:Enkelstuks totserieproductie.

Eenvoudige, snelle en betrouwbare montage van grotere boutverbindingen






























geometrieën uploaden, zodat daaruit geen product te reconstrueren is’, vertelt Van Bergen. ‘Toch blijven we voorzichtig. Zeker bij klanten met NDA’s gebruiken we het niet. Voorlopig zetten we het alleen in bij minder gevoelige onderdelen.’
Van test naar praktijk
De komende periode blijft Frerotech testen. Begin 2026 moet de eerste frezer structureel met CloudNC gaan werken voor onderdelen die naar klanten gaan. ‘Het is de bedoeling dat we daarna geleidelijk uitbreiden’, zegt Van Bergen. ‘Mijn verwachting is dat we binnen een jaar meerdere frezers hebben die ermee werken. Maar het moet zich nog uitwijzen. Als het programma eenmaal staat, kan de frezer eerder aan de machine staan en meer productie draaien. Dat is waar de winst uiteindelijk zit.’
Precisiebedrijf met brede basis
Frerotech bestaat sinds 2001 en telt twaalf medewerkers. De wortels liggen in de matrijzenbouw voor de thermoform-industrie, de gereedschappen waarmee verpakkingsbakjes worden gevormd. Die markt is kleiner geworden, maar Frerotech levert nog altijd wereldwijd, onder meer aan Brazilië en Saoedi-Arabië. Tegenwoordig richt het bedrijf zich op monoparts, losse precisieonderdelen, voor onder meer de ASML-keten, ruimtevaart, medische sector en machinebouw. Frerotech levert niet rechtstreeks aan ASML, maar aan de Tier-1-modulebouwers. Omdat ASML-onderdelen strenge reinheidseisen hebben, bouwde Frerotech een kleine cleanroom. ‘Daar staat een flowkast waarin we tot Grade 2 ASML-schoon kunnen werken’, zegt hij. ‘Daar monteren we clean inserts voordat de volle-

‘Als het programma eenmaal staat, kan de frezer eerder aan de machine staan en meer productie draaien’
dige producten verder gereinigd worden’ Het machinepark bestaat volledig uit Hermle-freesmachines, uitgerust met verschillende automatiseringen van onder andere BMO, Hermle en een cobot. ‘We kunnen de machines op vrijdagavond volzetten met verschillende producten en maandagochtend zijn ze klaar’, zegt Van Bergen. ‘Zo benutten we onze capaciteit optimaal.’
Voor Frerotech is de inzet van AI geen revolutie, maar een logische
stap in het verder automatiseren van de werkplaats. ‘Wij zijn een klein bedrijf’, zegt Van Bergen. ‘Onze frezers doen alles: programmeren, instellen, frezen en meten. Als AI de programmeertijd kan verkorten, winnen we kostbare uren aan de machine.’ Toch blijft het menselijke oog leidend. ‘Het echte gevoel voor materiaal en precisie komt altijd van de frezer’, besluit hij. ‘AI kan helpen, maar vakmanschap blijft het verschil maken.’
CIRCLE-RIGHT www.frerotech.nl, www.cloudnc.com
De risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is een we elijke verplichting voor alle bedrijven die werknemers in dienst hebben. Toch zijn ook op dit onderwerp weer heel veel onjuiste verhalen in omloop. Naar aanleiding van de vernieuwing van de RI&E-tool van de Koninklijke Metaalunie, hierbij een artikel waarin ik kort op de achtergrond en praktische werking van de RI&E inga.

Paul Hartgers is technologie-adviseur bij PKM advies metaal.
De basis van de RI&E is de Arbowet die stelt dat elke werkgever er verantwoordelijk voor is dat de werknemers zo min mogelijk risico lopen bij het uitvoeren van hun werk. Vrij logisch, immers je wilt de eigen werknemers in een goede gezondheid en goede conditie houden. Dat is voor elk bedrijf van groot belang. Hoe doe je dit in de praktijk en vooral hoe ga je om met risico’s die bij het werk (lijken te) horen? Het gaat hier niet om het pamperen van werknemers, maar zorgen dat deze veilig hun werk kunnen uitvoeren. Hiervoor is de RI&E het (wettelijke) instrument. Bij een RI&E inventariseer je alle risico’s die werknemers kunnen lopen, niet alleen in het eigen bedrijf, maar ook als zij op locatie moeten werken. Hierbij wordt dan ook gekeken welke risico’s inderdaad een negatieve invloed hebben op de veiligheid en gezondheid van iedereen in het bedrijf.
Voldoende
Het moeilijkste komt dan volgens veel mensen: ik weet nu alle risico’s, maar hoe ga ik daarmee om? En als ik maatregelen tref, hoe weet ik dat dit voldoende is? Om aan deze vragen tegemoet te komen zijn er meerdere hulpmiddelen voor elke werkgever. De belangrijkste is de zogenaamde branche-RI&E. Dat is een RI&E die specifiek voor
een bepaalde branche is ingericht en daar alle potentiële risico’s en de daarbij mogelijke maatregelen noemt. Werkgevers uit die branche kunnen dan snel een compleet overzicht van risico’s krijgen en bepalen welke maatregelen geschikt zijn. Is zo’n branche-RIE met de arbeidsinspectie overlegd en goedgekeurd, dan is zo’n RI&E een wettelijk geldig instrument voor werkgevers uit die branche.
Daarnaast zijn er nog diverse brancheverenigingen die zogenaamde arbocatalogi hebben opgesteld. Daarin zijn bij bepaalde risico’s de werkende maatregelen opgenomen. Als een werkgever een risico heeft geïnventariseerd en niet weet welke maatregelen hij nu moet nemen, kan hij in zo’n arbocatalogus kijken. Zo heeft de vereniging voor verticaal transport een arbocatalogus voor hijsen en heffen opgesteld. Voor de metaalindustrie algemeen is er de website 5xbeter.nl die opgesteld is door werkgeversorganisaties en vakbonden in de metaal. 5xBeter heeft ook nog coaches in dienst die door metaalwerkgevers gratis ingeschakeld kunnen worden. Hun advies heeft ook wettelijke status. De Koninklijke Metaalunie heeft al jaren geleden een RI&E-portal opgesteld. Hierin is een digitale RI&E opgenomen die zo opgezet is dat bedrijven deze geheel zelf kunnen invullen. Via vragen met uitgebreide
toelichting kan ieder bedrijf komen tot een volledige en wettelijk ondersteunde RI&E en de daaruit voortkomende maatregelen. De arbeidsinspectie stelt deze branche-RI&E min of meer verplicht voor metaalbedrijven. Maar omdat het een goed en volledig instrument is, werkt het in de praktijk erg goed.
Verder is een belangrijk punt dat de Metaalunie deze branche-RI&E ook continu bijwerkt en aanpast aan wijzigingen in de wetgeving op arbogebied. Door regelmatig de RI&E via de portal bij te werken, heeft een bedrijf altijd een wettelijk goedgekeurde en actuele RI&E. In de portal kan ook snel gewerkt worden omdat alle niet gewijzigde informatie gewoon blijft staan. Vanwege de wijzigingen in de wet heeft de Metaalunie dit jaar deze RI&E aangepast. Echter ook de portal is aangepast, dus bedrijven moeten vanaf nu wel in de nieuwe portal gaan werken.
Ten slotte nog een lastig punt: veel werkgevers die serieus met RI&E en arbo omgaan, klagen dat werknemers zich niet aan de maatregelen houden en daardoor meer risico lopen dan nodig is. Dat is raar, want de RI&E gaat om veiligheid en gezondheid van de werknemers! Zelf heb ik deze ervaring ook dat werknemers afwijken van
Via de portal kan ieder bedrijf komen tot een volledige en we elijk ondersteunde RI&E
maatregelen en soms agressief reageren als ze daarop aangesproken worden. Een lastig verschijnsel omdat de werkgever er verantwoordelijk voor is dat de werknemers zich aan de maatregelen houden. Hier mag wat mij betreft de arbeidsinspectie wat vaker naar kijken. Wat kunt u als werkgever hier tegen doen? Allereerst door continu toezicht te houden en werknemers die ervan afwijken daar direct op aanspreken. Zorg voor een sanctiebeleid voor werknemers die zich niets blijven aantrekken van opmerkingen. Een belangrijk advies: geef zelf het goede voorbeeld en neem veiligheid altijd serieus. Als de werkgever openlijk twijfelt aan veilig werken, nemen de werknemers het ook niet meer serieus.
Contact over dit onderwerp? hartgers@pkm.nl of redactie@vraagenaanbod.nl






Vraag&Aanbod en specialisten van PKM geven in deze rubriek ondernemers in de maakindustrie inzicht én praktisch tips over bedrijfsvoering. Denk aan aspecten rondom kwaliteit, normering, veiligheid en duurzaamheid.
Strategische marktbewerking richt zich op het gestructureerd aantrekken en behouden van klanten. Het gaat hierbij niet alleen om het binnenhalen van zo veel mogelijk klanten, maar juist om het vinden en bewerken van die klanten die écht passen bij jouw bedrijf en jouw aanbod. In plaats van passief afwachten tot de klant jou vindt, stuur je actief op wie je benadert, hoe je dat doet en wanneer.
In dit artikel gaat PKM-adviseur Aukje
Gommers van den Beuken in op praktische tips en lees je hoe generatieve AI een krachtige bondgenoot kan zijn bij het uitbouwen van jouw klantenportfolio.
Stap 1: Kiezen is de basis
Marktbewerking start niet met bellen, mailen of posten, maar met kiezen. Want: wanneer je iedereen probeert te bedienen, bedien je uiteindelijk niemand écht goed. En: als je niet
kiest, word je niet gekozen. In het MKB zijn tijd en capaciteit beperkt, dus focus is onmisbaar.
Beantwoord daarom eerst drie kernvragen:
1. Welke marktsegmenten passen bij mijn capaciteit en expertise? Denk aan branches, toepassingen of regio’s waar je sterk in bent.
2. Wat is mijn onderscheidend vermogen? Denk aan korte levertijd, hoge precisie, service of een specifieke bewerkingsmethode.






3. Welke (potentiële) klanten hebben écht baat bij mijn aanbod? Niet alleen technisch, maar ook qua bedrijfsgrootte, beslisstructuur en budget.
Gebruik deze inzichten om je ideale klantprofiel te formuleren. Kijk ook naar je bestaande klantenbestand: met welk type bedrijf werk je het prettigst samen, wie draagt bij aan omzet en winst, en met wie heb je de langste relatie? Dit profiel vormt de basis voor al je marketing- en salesactiviteiten. Hoe kan je AI hierbij inzetten? AI kan je CRM-data analyseren en patronen blootleggen: welke klanten zijn het winstgevendst, en waarom? Of vraag een AI-tool om branches te scannen op trends en groeikansen. Ook kun je AI inzetten om klantprofielen te vertalen naar ‘persona’s’, gedetailleerde gebruikersbeschrijvingen, die marketing en sales richting geven.
De volgende stap is begrijpen hoe jouw doelgroep tot een aankoop komt. Hoe oriën-
en verdiepen vraagt om een planmatige aanpak
teren zij zich, en welke stappen zetten ze van probleemherkenning tot keuze van leverancier? Hieruit volgt dat je zichtbaar moet zijn op de juiste plekken: via Google-optimalisatie, een professionele website, aanscherping van je positionering, maar ook door actief te zijn op bijvoorbeeld LinkedIn, aanwezig te zijn op vakbeurzen en relevante artikelen te publiceren in vakmedia. Al deze activiteiten vergroten vertrouwen en zorgen dat je wordt gezien als een relevante gesprekspartner.









LEIDINGWERK
LEIDINGWERK
DRUKVATEN ONDER KEUR
DRUKVATEN ONDER KEUR
LEIDINGWERK
LEIDINGWERK
VERKOOP NIEUWE EN GEBRUIKTE




DRUKVATEN ONDER KEUR
VERKOOP NIEUWE EN GEBRUIKTE




DRUKVATEN ONDER KEUR
STOOMKETELS - KETELHUIS-INSTALLATIE
STOOMKETELS - KETELHUIS-INSTALLATIE
VERKOOP NIEUWE EN GEBRUIKTE
STOOMKETELVERHUUR - REPARATIE - REVISIE
VERKOOP NIEUWE EN GEBRUIKTE
STOOMKETELVERHUUR - REPARATIE - REVISIE
STOOMKETELS - KETELHUIS-INSTALLATIE
STOOMKETELS - KETELHUIS-INSTALLATIE
STOOMKETELVERHUUR - REPARATIE - REVISIE







Vertegenwoordiging van:
STOOMKETELVERHUUR - REPARATIE - REVISIE
Vertegenwoordiging van:
SILLER & JAMART Stoomketel- en app. bouw
Vertegenwoordiging van:
SILLER & JAMART Stoomketel- en app. bouw
STIERLE Hochdruck economiser
Vertegenwoordiging van:
SILLER & JAMART Stoomketel- en app. bouw
SILLER & JAMART Stoomketel- en app. bouw
STIERLE Hochdruck economiser
STIERLE Hochdruck economiser
STIERLE Hochdruck economiser



MET - GARANTIE - KEUR STOOMWEZEN
MET - GARANTIE - KEUR STOOMWEZEN
MET - GARANTIE - KEUR STOOMWEZEN
MET - GARANTIE - KEUR STOOMWEZEN
Postbus 59 · 1440 AB Purmerend
Postbus 59 · 1440 AB Purmerend
Postbus 59 · 1440 AB Purmerend
Kwadijkerkoogweg 2 · Purmerend Tel. 0299 42 77 51 · prokal@prokal.nl www.prokal.nl
Postbus 59 · 1440 AB Purmerend Kwadijkerkoogweg 2 · Purmerend Tel. 0299 42 77 51 · prokal@prokal.nl www.prokal.nl
Kwadijkerkoogweg 2 · Purmerend Tel. 0299 42 77 51 · prokal@prokal.nl www.prokal.nl
Kwadijkerkoogweg 2 · Purmerend Tel. 0299 42 77 51 · prokal@prokal.nl www.prokal.nl

Met AI kan je klantreizen simuleren: laat de tool vanuit het perspectief van een inkoper in jouw branche beschrijven welke stappen hij neemt, welke informatie hij zoekt en welke belemmeringen hij ervaart. Ook kun je AI inzetten om content (zoals blogs, posts of whitepapers) sneller te ontwikkelen en direct af te stemmen op die verschillende fases in de klantreis.
Stap 3: Aan tafel komen bij de juiste klant
Aan tafel komen bij een besluitvormer is geen kwestie van geluk; het vraagt om voorbereiding, relevantie en doorzettingsvermogen. Als je weet wie jouw doelgroep is en wat hun klantreis is, is het nu zaak om de juiste voorbereiding te treffen.
Onderzoek daarom:
1. Wie zijn de beslissers binnen een organisatie?
2. Welke projecten en ontwikkelingen spelen er?
3. Welke uitdagingen kan jij concreet oplossen?
Gebruik bronnen zoals LinkedIn en websites, maar stel ook slimme vragen aan AI-tools om markt- en bedrijfsinformatie snel te verzamelen en te structureren. Daarnaast is je netwerk goud waard. Een warme introductie via een bestaande relatie vergroot je kans op een gesprek aanzienlijk. Maak van je klantenkring ambassadeurs die jou introduceren bij nieuwe prospects. Als je eenmaal contact hebt en graag een afspraak wil, wees dan concreet. In plaats van “Ik zou graag kennismaken”, speel je in op herkenbare uitdagingen: “Ik zie dat jullie investeren in automatisering van de productie. Wij hebben onlangs een vergelijkbare machinebouwer geholpen om de omsteltijden met 20% te verlagen. Ik laat u graag zien hoe we dit ook voor u realiseren.” Daarmee laat je zien dat je hun situatie begrijpt en dat het gesprek waarde kan opleveren.
Laat AI je helpen met het schrijven van gepersonaliseerde en relevante mails of

Marktbewerking start niet met bellen, mailen of posten, maar met kiezen
LinkedIn-berichten om met prospects in contact te komen. Je kunt AI ook vragen om de sector-specifieke uitdagingen van een prospect te analyseren, zodat je je gesprek beter voorbereidt.
Stap 4: Bestaande klanten uitbouwen
Nieuwe klanten werven is duur en tijdsintensief; bestaande klanten behouden en uitbouwen is vaak 5 tot 7 keer goedkoper. De loyaliteit van klanten staat onder druk door digitalisering en toenemende concurrentie, maar juist service, leverbetrouwbaarheid en kwaliteit blijven onderscheidend. Door de huidige digitalisering en automatisering lijken steeds meer producten en halffabricaten op elkaar. Bedenk dat, als alle geleverde producten in een markt gelijkwaardig zijn, juist de organisatie erachter een grote rol kan spelen bij de keuze van een leverancier.
DAAROM KIEST U VOOR GIEZEN














Buigbedrijf Giezen beschikt over een uitgebreid machinepark om buizen en profielen in vrijwel elke vorm te buigen.
Wij buigen Ø 4 mm tot Ø 114,3 mm met CNC-doornbuigmachines en multi-radius buigmachines, en bewerken profielen met walsen tot Ø 139,7 mm. Ook massieve assen, kokers, platte en ovale buizen en andere profielen behoren tot de mogelijkheden.






Deskundig advies








































Jarenlange ervaring Kwaliteit voorop
Snelle levering






























Neem contact met ons op! • Poolsterweg 11 • 9641 MP Veendam • 0598 - 61 39 52 • info@giezenmetaal.nl






Zorg dat je waarde toevoegt door:
• Extra diensten aan te bieden (bijv. oppervlaktebehandeling, klantenportal, track & trace, voorraadbeheer).
• Proactief mee te denken over product- of procesverbetering.
• Regelmatig in gesprek te gaan over de toekomstplannen en uitdagingen van de klant.
Vaak hebben klanten meerdere leveranciers. Vraag daarom actief wat je kunt doen om de dienstverlening en jouw aandeel daarin te verbeteren en uit te breiden.
verkoopplan –alles laten samenkomen
Structureel je klantenportfolio uitbreiden en verdiepen vraagt om een planmatige aanpak. Alle losse activiteiten – van klantprofiel bepalen, klantreis begrijpen, prospects benaderen tot bestaande klanten ontwikkelen – moeten met elkaar verbonden zijn. Alleen dan ontstaat er een consistent en effectief commercieel beleid.
Een bewezen methode hiervoor is de OGSM-methodiek:
• Objectives: Waar wil je als bedrijf naartoe?
• Goals: Welke meetbare resultaten horen daarbij?
• Strategies: Welke routes kies je om die doelen te bereiken?
• Measures: Hoe volg en evalueer je de voortgang?
Met OGSM vat je je strategisch verkoopplan samen op één A4, zodat duidelijk is hoe alle inspanningen samenhangen en bijdragen aan groei. Generatieve AI kan je bijvoorbeeld helpen bij het structureren van je OGSM-plan. Je kunt input geven over je doelen en uitdagingen, waarna AI een eerste conceptplan maakt dat je zelf verder aanscherpt. Ook kan AI een aanvulling zijn bij het monitoren van je KPI’s.
Voor MKB-maakbedrijven is strategische marktbewerking dé sleutel tot duurzaam suc-

Met OGSM vat je je strategisch verkoopplan samen op één A4
ces. Het gaat niet om zoveel mogelijk klanten, maar om de juiste klanten: diegene die passen bij jouw expertise, waarde hechten aan jouw onderscheidend vermogen en bijdragen aan langdurige relaties. Generatieve AI is hierbij geen vervanging van je commerciële team, maar een krachtige versneller: van het selecteren van markten, het analyseren van klantreizen, het personaliseren van contactmomenten tot het uitbouwen van bestaande relaties. De essentie is dat je alle inspanningen samenbrengt in een strategisch verkoopplan. Met de OGSM-methodiek leg je dit plan overzichtelijk vast op één A4. Zo creëer je niet alleen focus en richting, maar ook samenhang tussen alle commerciële activiteiten – en zet je koers naar structurele groei met de juiste klanten.

Aukje Gommers – van den Beuken is adviseur bij PKM op het gebied van strategie, verkoop en marketing.
CIRCLE-RIGHT Neem voor meer informatie over strategie, OGSM-plannen en marktbewerking contact op met PKM, www.pkmadviesmetaal.nl.
De opkomst van het handlaserlassen is ook de leveranciers van laskleding niet ontgaan. ‘We merken een groeiende vraag naar kleding die geschikt is voor laserlassen, maar er is momenteel nog geen Europese norm. Hierdoor kunnen we niets aanbieden’, zo laat Gert-Jan Wisse van Weldas weten.

‘Doordat er nog geen Europese norm is voor laserlaskleding weten wij ook niet waar kleding aan moet voldoen en kunnen we ook niets aanbieden’, vertelt Gert-Jan Wisse, operational manager van Weldas. ‘Wel is onze ontwikkelingsafdeling bezig met het ontwikkelen van mogelijke kleding die geschikt is voor handlaserlassen. Dit wordt ook getest.’ Weldas heeft een hoofdkantoor in Honkong en heeft verder filialen in Nederland (Bergen op Zoom) en Amerika. Vanuit deze filialen worden respectievelijk de Aziatische, Euro-
pese en Amerikaanse markt bediend.
Het bedrijf beschikt over een leerlooierij en fabriek in Cambodja waar zo’n 1300 mensen laskleding maken voor bedrijven over de hele wereld.
Vraag&Aanbod sprak Wisse eerder deze week op de lasbeurs Schweissen & Schneiden in Essen waar de producent van laskleding een terugkerende standhouder is. ‘Wij zijn al 26 jaar exposant op Schweissen & Schneiden’, vertelde hij.
Nieuwe kledinglijn
Tijdens Schweissen & Schneiden
werd een nieuwe kledinglijn gelanceerd. Ook greep het bedrijf de internationale lasbeurs aan om marktonderzoek uit te voeren voor een nieuwe lashandsschoen. Het gaat om een dun-leren, flexibele handschoen. ‘We willen hier de interesse uit de markt proeven en eventuele feedback verzamelen. Dit kunnen we vervolgens gebruiken om de definitieve handschoen op de markt te lanceren’, vertelt Wisse terwijl hij de handschoen vasthoudt.
Stabiele markt van laskleding
Wisse spreekt van een ‘stabiele afzetmarkt’ waarbij de vraag ondanks de geopolitieke spanningen

in de wereld redelijk doordraait. Het filiaal in Amerika ondervindt wel wat hinder van de Trump-tarieven. ‘Hierdoor wordt import uit Cambodja wel wat duurder, maar daar hebben in principe ook andere bedrijven mee te maken. Binnenlandse im-
port van laskleding in Amerika is te verwaarlozen’, aldus Wisse.
Net zoals machinebouwers en producenten van lasapparatuur ondervindt het bedrijf toenemende concurrentie
‘Lashandschoenen en laskleding moet voldoen aan de Europese normen’
van Chinese bedrijven. Wisse geeft aan dat concurrentie het bedrijf scherp houdt. Daarnaast heeft het ook concurrentiële voordelen. ‘Het is voor een fabrikant van goedkopere producten moeilijker om een voet aan de grond te krijgen op de Europese markt. Lashandschoenen en laskleding moet voldoen aan de Europese normen en dat is vaak een struikelblok voor deze bedrijven. Hier maken wij juist het verschil doordat al onze producten iedere vijf jaar opnieuw getest en gecertificeerd worden om aan de Europese eisen te voldoen.

Met de realisatie van de nieuwe overkapping bij busstation Kronenburg heeft Arnhem er een opvallend herkenningspunt bij. Het ontwerp van Ruud-Jan Kokke combineert elegantie met techniek: een golvend lijnenspel van staal en lexaan dat licht en ruimte vangt. Constructief bureau Iv vertaalde het artistieke concept naar een maakbaar geheel, waarna Moors Constructie en Machinebouw (MCB) de productie en montage uitvoerde.
Barry Moors van MCB: ‘Het lastigste om te maken? De ribben! Die zijn op meerdere plekken gekromd, moesten vloeiend doorlopen én haaks aansluiten op het dak. Dat was echt precisiewerk.’ MCB Conserveringen / SealteQ zorgde voor de duurzame coating en CIG voor het complexe vormwerk. Het resultaat is een moderne, duurzame en technisch verfijnde overkapping die niet alleen beschutting biedt, maar ook Arnhem-Zuid een nieuw gezicht geeft.




Getrapte plaatboor
Unieke geometrie voor ergonomie en efficiëntie
ERGO-STEP ERGO-STEP





Altijd perfect ronde gaten
Rustige, schokvrije loop
Maximale performance

Optimale grip en krachtoverbrenging
Verkrijgbaar op phantom.eu









KANTEN SNIJDEN VERSPANEN PONSEN
MATE Precision Technolgies 52/96 hoogwaardig nulpuntspansysteem voor maximale klemkracht, snelle insteltijden en verhoging van de productiviteit.
• Antilift systeem
• Snel verwissel- en omkeerbare bekken
• Klantspecifieke klembekken
• Getimede spindel met pusher
• Ideaal voor 4- en 5-assige bewerkingscentra
• Uitwisselbaar met andere systemen
Wij bouwen aan duurzame relaties met onze klanten en denken mee vanaf de eerste vraag tot ver na levering.




“Van analyse tot uitvoering – technisch advies met impact”










uitzonderlijk.

LASERSCHERP EN ULTRAPRECIES. De bekroonde lasertechnologie met diamantcoating luidt een nieuw tijdperk in van ongekende scherpte, betrouwbaarheid en standtijd bij de bewerking van non-ferrometalen, koper en abrasieve kunststoffen.

‘S-Hertogenbosch | 12. - 13.11.2025 Hal 6 - Stand 252

www.zecha.de




Ondernemers zijn druk en hebben weinig tijd om uitgebreid alle bronnen met marktontwikkelingen te raadplegen. Tegelijkertijd is het voor het ondernemen essentieel om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen in de markt. Vraag & Aanbod volgt de Nevi PMI, analyseert de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek, leest het Staaljournaal van Noviostaal, de barometer van de Koninklijke Metaalunie en houdt andere relevante bronnen scherp in de gaten. Hier een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen van de afgelopen maanden.
Nederland laat in 2025 een daling van het aantal faillissementen met 12% zien, in tegenstelling tot de wereldwijde stijging (+5%) die kredietverzekeraar Atradius voorspelt. In Duitsland (+9%) en Italië (+10%) lopen de cijfers op, terwijl Nederland profiteert van stabiliserende inflatie en versoepeld monetair beleid. Atradius verwacht echter dat de trend volgend jaar keert: in 2026 zal het aantal faillissementen in Nederland naar verwachting met 8% stijgen door een verslechterende economie, de impact van Amerikaanse handelstarieven en de zwakke Duitse economie – een belangrijke handelspartner. In absolute aantallen blijven de faillissementen met 3.700 in 2025 en 4.000 in 2026 ruim onder het piekniveau van 9.400 in 2013. Wereldwijd worden faillissementsstijgingen verwacht in onder meer Singapore (+44%), Zwitserland (+21%) en Zuid-Korea (+10%). Voor 2026 verwacht Atradius een lichte wereldwijde daling (-3%), dankzij aanpassing aan nieuwe marktomstandigheden en mogelijke renteverlagingen in de VS.
De Europese Commissie heeft een stevig voorstel gepresenteerd om de Europese
staalindustrie te beschermen tegen de gevolgen van mondiale overcapaciteit. Als onderdeel van het EU Steel and Metal Action Plan wordt het tariefvrije importvolume fors verlaagd tot 18,3 miljoen ton per jaar, bijna de helft minder dan in 2024. Buiten deze quota gaan de invoerrechten omhoog naar 50%. Ook wordt een ‘Melt and Pour’-eis ingevoerd om omzeiling van importregels te voorkomen. De maatregel vervangt de huidige safeguard-regeling die medio 2026 afloopt. Volgens Commissievoorzitter Ursula von der Leyen is een sterke, koolstofarme staalindustrie essentieel voor Europa’s strategi-

+31

Plug & Play klimaatoplossing voor fabriekshallen
Wilt u uw fabriekshal of gebouw duurzaam en e ciënt verwarmen én koelen met een natuurlijk koudemiddel? De Heat Generation Unit is een volledig op maat samengestelde én Plug & Play geleverde oplossing met R290 lucht-water warmtepompen . De volledige unit wordt in onze fabriek gemonteerd en getest op een SKID. Op locatie hoe alleen nog een leiding aangesloten te worden – snel én eenvoudig!

De unit is te combineren met luchtbehandelingskasten, watergevoede luchtverwarmers of stralingspanelen.






We lossen problemen op of denken al in de ontwikkelingsfase met u mee. Zo helpen we productieprocessen weer op gang, verlengen we de levensduur van materialen, en bieden we een alternatief voor dure of moeilijk verkrijgbare metalen.

Onze adviseurs helpen u graag.
We lossen problemen op of denken al in de ontwikkelingsfase met u mee. Zo helpen we productieprocessen weer op gang, verlengen we de levensduur van materialen, en bieden we een alternatief voor dure of moeilijk verkrijgbare metalen. Onze adviseurs helpen u graag.
We lossen problemen op of denken al in de ontwikkelingsfase met u mee. Zo helpen we productieprocessen weer op gang, verlengen we de levensduur van materialen, en bieden we een alternatief voor dure of moeilijk verkrijgbare metalen.
Onze adviseurs helpen u graag.
We lossen problemen op of denken al in de ontwikkelingsfase met u mee. Zo helpen we productieprocessen weer op gang, verlengen we de levensduur van materialen, en bieden we een alternatief voor dure of moeilijk verkrijgbare metalen.
Onze adviseurs helpen u graag.



Maastricht +31 43 363 2021 chromin.nl
Maastricht +31 43 363 2021 chromin.nl
+31 43 363 2021 chromin.nl
Maastricht +31 43 363 2021 chromin.nl
Kwaliteit in alle lagen











sche autonomie. Tegelijk benadrukt Brussel dat het voorstel WTO-conform is en open handel blijft waarborgen. Lidstaten zoals Noorwegen en IJsland zijn uitgezonderd, voor Oekraïne wordt een uitzondering onderzocht. De maatregel moet niet alleen banen beschermen – de sector telt direct en indirect 2,8 miljoen werknemers – maar ook de basis leggen voor Europees staal met lage CO2-uitstoot. Goedkeuring door Raad en Parlement wordt in 2025 verwacht.
Nederlandse industriële bedrijven kampen nog altijd met aanzienlijke verstoringen in de supply chain. Uit het Supply Chain Report 2025 van Reichelt elektronik blijkt dat bedrijven gemiddeld 28 dagen per jaar stilvallen door leveringsproblemen – zes dagen meer dan in 2024. Vrijwel alle bedrijven (96%) ervaren impact, waarbij ruim een kwart spreekt van ernstige verstoringen. Accu’s en oplaadtechnologie zijn het vaakst getroffen, gevolgd door computeronderdelen en sensoren. Tege-
De stijging van de inkoopprijzen was de kleinste in bijna een jaar
lijkertijd is de beschikbaarheid van reserveonderdelen verbeterd. Bedrijven zijn voorzichtig optimistisch: 48% verwacht verbetering binnen twaalf maanden. Toch blijft prijsdruk een groter probleem dan leveringszekerheid: 77% van de bedrijven heeft last van hoge prijzen voor kritieke componenten. Ook energieprijzen, milieuregels en concurrentie vanuit goedkopere of innovatievere aanbieders zorgen voor druk. Veel bedrijven zoeken naar zekerheid binnen Europa. In het afgelopen jaar sloot 36% nieuwe handelsrelaties met West- of Noord-Europese partners. Daarmee proberen bedrijven hun toelevering robuuster en minder geopolitiek kwetsbaar te maken.
Luma Hengelo
Luma Hengelo
IJZERSTERK IN METAAL.
IJZERSTERK IN METAAL.
www.lumahengelo.nl
Veenhuis Raalte B.V. | Heesweg 45 | 8102 NB Raalte | +31 572 214 031 info@veenhuisraalte.nl | www.veenhuisraalte.nl
Luma Hengelo
concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet.
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet.
www.lumahengelo.nl
IJZERSTERK IN METAAL.
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet.
Luma Hengelo
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet.
Van concept tot werkelijkheid, ons plaatwerk kent geen limiet. IJZERSTERK IN METAAL.








Engineering
Lasersnijden
Plaatwerk/constructie

Engineering
Lasersnijden

3000 kg manipulator
1800 mm hoogte verplaatsing
4000 mm Noord-Zuid verplaatsing
Portaal installatie: - Robot/galg 11.000 mm lengte verplaatsing
mm raamwerk
- Robot/galg 20.000 mm lengte verplaatsing
Langsbaan installatie met 3 werkstations:
- 1000 kg manipulator met 4800x1500 mm raamwerk
- 500 kg manipulator met 4800x1000 mm raamwerk
- Robot 4000 mm lengte verplaatsing


Engineering
Engineering
Plaatwerk/constructie
Lasersnijden
Lasersnijden
H-frame installatie:

Plaatwerk/constructie
Plaatwerk/constructie
Draaien/frezen
Poedercoaten
Plaatwerk/constructie
Draaien/frezen Poedercoaten
Draaien/frezen Poedercoaten

Uw betrouwbare partner in lasrobot werk!
Te e zien n op p de e Blechexpo o / Scchweisstec c 21 1 t/m m 24-10-2025 in n Stuttgart:
Te e zien n op p de e Blechexpo o / Schweisstec c 21 1 t/m m 24-10-2025 in n Stuttgart:
Te e zien n op p de e Blechexpo o / Scchweisstec c 21 1 t/m m 24-10-2025 in n Stuttgart:
Te e zien n op p de e Blechexpo o / Scchweisstec c 21 1 t/m m 24-10-2025 in n Stuttgart:
www.wortelboerbv.com
Te e zien n op p de e Blechexpo o /

Uw betrouwbare partner in lasrobot werk!
Hal l 5, , standnummer r 5510
Hal l 5, , standnummer r 5510
Te e zien n op p de e Blechexpo o /
Hal l 5, , standnummer r 5510
CHP plaatkanten freesmachines
CHP plaatkanten freesmachines
Scchweisstec c 21 1 t/m m 24-10-2025 in n Stuttgart:
Hal l 5, , standnummer r 5510
CHP plaatkanten freesmachines
Scchweisstec c 21 1 t/m m 24-10-2025 in n Stuttgart:
Hal l 5, , standnummer r 5
Diverse modellen voor dikke en dunne plaat, staal en RVS.
CHP plaatkanten freesmachines
Diverse modellen voor dikke en dunne plaat, staal en RVS.
Hal l 5, , standnummer r 5
CHP plaatkanten freesmachines
frame-H installatie:
H-frame installatie:
Diverse modellen voor dikke en dunne plaat, staal en RVS.
Diverse modellen voor dikke en dunne plaat, staal en RVS.
CHP plaatkanten freesmachines
Zeer eenvoudig laskanten frezen en snelle bewerkingstijden.
Zeer eenvoudig laskanten frezen en snelle bewerkingstijden. www.wortelboerbv.com
Diverse modellen voor dikke en dunne plaat, staal en RVS.
Zeer eenvoudig laskanten frezen en snelle bewerkingstijden.
Diverse modellen voor dikke en dunne plaat, staal en RVS.
Zeer eenvoudig laskanten frezen en snelle bewerkingstijden.
Langsbaan installatie met 3 werkstations:
Zeer eenvoudig laskanten frezen en snelle bewerkingstijden.
- Robot/galg 20.000 mm lengte verplaatsing
Zeer eenvoudig laskanten frezen en snelle bewerkingstijden.
- Robot 4000 mm lengte verplaatsing

- 500 kg manipulator met 4800x1000 mm raamwerk
- 1000 kg manipulator met 4800x1500 mm raamwerk
RSG Brandsnijmachines
RSG Brandsnijmachines
RSG Brandsnijmachines
- 1000 kg manipulator met 3000x1000 mm raamwerk
- Robot 4000 mm lengte verplaatsing
- 500 kg manipulator met 4800x1000 mm raamwerk
- 1000 kg manipulator met 4800x1500 mm raamwerk

Langsbaan installatie met 3 werkstations:
- Robot/galg 20.000 mm lengte verplaatsing

rechte snedes en versteksnedes voor pijp Ø 60 - 2.090 mm standaard.
rechte snedes en versteksnedes voor pijp Ø 60 - 2.090 mm standaard.
RSG Brandsnijmachines
rechte snedes en versteksnedes voor pijp Ø 60 - 2.090 mm standaard.
- 1000 kg manipulator met 4000x1250 mm raamwerk
RSG Brandsnijmachines
- 2000 kg manipulator met 12.000 mm hoofdligger
RSG Brandsnijmachines rechte snedes en versteksnedes voor pijp Ø 60 - 2.090 mm standaard.
rechte snedes en versteksnedes voor pijp Ø 60 - 2.090 mm standaard.
rechte snedes en versteksnedes voor pijp Ø 60 - 2.090 mm standaard.
2000 Brandsnijmachine
HSE-2000 Brandsnijmachine
Rechte snedes, ronde en gebogen snedes voor plaat 2 - 220 mm.
Rechte snedes, ronde en gebogen snedes voor plaat 2 - 220 mm.
HSE-2000 Brandsnijmachine
HSE-2000 Brandsnijmachine
Rechte snedes, ronde en gebogen snedes voor plaat 2 - 220 mm.
HSE-2000 Brandsnijmachine
Rechte snedes, ronde en gebogen snedes voor plaat 2 - 220 mm.
Rechte snedes, ronde en gebogen snedes voor plaat 2 - 220 mm.
Rechte snedes, ronde en gebogen snedes voor plaat 2 - 220 mm.

Portaal installatie:
- Robot/galg .00011 mm lengte verplaatsing
Th. Wortelboer B.V.
+31 24 358 65 14

- 4000 mm Zuid-Noord verplaatsing
- 1800 mm hoogte verplaatsing
Th. Wortelboer B.V.
+31 24 358 65 14
Tel. +31 24 358 65 14 E-mail: info@wortelboerbv.com
- 3000 kg manipulator (met tegenlager 6000 kg roteren)
Th. Wortelboer B.V.
Tel. +31 24 358 65 14 E-mail: info@wortelboerbv.com
Tel. +31 24 358 65 14
Tel. +31 24 358 65 14 E-mail: info@wortelboerbv.com
E-mail: info@wortelboerbv.com

Portaal installatie:
- Robot/galg 11.000 mm lengte verplaatsing
- 4000 mm Noord-Zuid verplaatsing
- 1800 mm hoogte verplaatsing
- 3000 kg manipulator (met tegenlager 6000 kg roteren)
- 1000 kg manipulator met 3000x1000 mm raamwerk
- 1000 kg manipulator met 4000x1250 mm raamwerk
- 2000 kg manipulator met 12.000 mm hoofdligger

In september is de bedrijvigheid in de Nederlandse industrie fors toegenomen. De Nevi PMI steeg van 51,9 naar 53,7, de sterkste groei sinds juli 2022. De stijging weerspiegelt grotere productietoename, meer nieuwe orders en groei van de werkgelegenheid, vooral dankzij binnenlandse vraag. De buitenlandse verkoop daalde juist licht, onder meer door felle prijsconcurrentie uit Azië. De inkoopvolumes namen toe, maar toeleveringsketens kwamen onder druk door capaciteitsproblemen en langere levertijden – de slechtste leveranciersprestatie in bijna drie jaar. Desondanks nam de voorraad eindproducten af, mede doordat bestaande voorraden werden ingezet om aan de vraag te voldoen. De kostendruk nam af: de stijging van de inkoopprijzen was de kleinste in bijna een jaar. Ook de verkoopprijsinflatie daalde iets. Producenten blijven positief over de toekomst, met verwachtingen van groei dankzij investeringen en nieuwe producten. Wel blijft herstel onzeker door geopolitieke risico’s, regeldruk en verzwakte buitenlandse markten, met name Duitsland. Toch biedt Duitse infrastructuur- en defensie-investeringen perspectief voor Nederlandse toeleveranciers.
In augustus 2025 is de wereldwijde staalproductie met 0,3 procent gestegen ten opzichte van dezelfde maand een jaar eerder, blijkt uit cijfers van de World Steel Association. De totale productie kwam uit op 145,3 miljoen ton, tegenover 150,1 miljoen ton in juli. Opvallend was de forse stijging in het Midden-Oosten (+21,5%), terwijl Zuid-Amerika (-5,0%) en de regio Rusland, overige GOS-landen en Oekraine (-4,9%) juist forse dalingen lieten zien. In Europa zette de negatieve trend door met een productiedaling van 2,1 procent in overige Europese landen en 2,8 procent binnen de EU-27. China blijft met 77,4 miljoen ton veruit de grootste producent, ondanks een daling van 0,7 procent. India is tweede met 14,1

miljoen ton, een groei van 13,2 procent. De overige landen in de top 5 zijn de VS, Japan en Rusland. Deze cijfers tonen een verdeeld beeld, waarbij vooral Europa moeite heeft om aan te haken bij het mondiale herstel.
Bijna 75% van de Nederlandse ondernemers ervaarde het afgelopen jaar meer economische onzekerheid. Dit blijkt uit de conjunctuurenquête van juli 2025 van het CBS. Belangrijkste oorzaken zijn veranderende marktvraag, geopolitieke spanningen en binnenlands beleid of regelgeving. Vooral in de industrie en transportsector ligt het percentage hoger, rond de 80%. Om met de onzekerheid om te gaan, vergroten ondernemers vooral hun interne flexibiliteit (26%). Daarnaast stelt 19% investeringen uit en bouwt 17% financiële buffers op. In de industrie wordt het vaakst ingezet op flexibiliteit (47%) en uitstel van investeringen (34%). De enquête is uitgevoerd in samenwerking met VNO-NCW, MKB-Nederland, de KvK en het EIB onder bedrijven met vijf of meer medewerkers.
Volgens systeemintegrator AWL-Techniek is automatisering van lasinspecties de trend van de toekomst. ‘Als je een productielijn volledig wil automatiseren, is manuele lasinspectie geen optie’, stelt het bedrijf.
Nadat AWL-Techniek in 1993 het levenszicht zag als doorstart van Aarding Weerstandslas maakt het een indrukwekkende groei door. ‘Sinds 1993 zijn we gegroeid van veertig naar achthonderd medewerkers en hebben we wereldwijd vestigingen’, vertelt Erwin Janssen, senior technical sales van het bedrijf met hoofdkantoor in Harderwijk.
Gerobotiseerde productiesystemen
De merkonafhankelijke systeemintegrator is gespecialiseerd in het
ontwerp en de bouw van highend gerobotiseerde productiesystemen, waarbij lassen en andere verbindingstechnologieën een centrale rol spelen. Het is dan ook niet vreemd dat we het bedrijf tegenkwamen op de Schweissen&Schneiden lasbeurs in Essen medio september. Het bedrijf groeide mee op de trend van automatisering in de lastechniek. Een van de klanten waar het jaren geleden de productielijn automatiseerde is specialist in de productie van geprefabriceerde buizen voor automatische sproeiersystemen.

Dat is volgens Janssen één van de economische sectoren die goed draait, terwijl het in het algemeen toch wat kalmer is op de markt. ‘Je ziet dat overal veel datacenters en logistieke centra uit de grond spuiten. Dat soort bedrijven hebben allemaal sprinklerinstallaties nodig’, verklaart hij. Volgens Janssen zet de trend van automatisering alleen nog maar door. Enerzijds omdat het arbeidstekort alleen maar toeneemt, anderzijds omdat de technologische middelen zich doorontwikkelen. Zo ziet hij bijvoorbeeld een grote toekomst voor automatische lasinspectie. Op de beurs in Essen laat hij op de stand zien hoe een AI-gestuurde scanner de kwaliteit van een las controleert. ‘Als je een volledige productielijn wil automatiseren, moet je ook de lasinspectie automatiseren. Hierdoor kom je los van het subjectieve oordeel van de mens. Dat komt niet alleen de snelheid ten goede, maar het stabiliseert ook de kwaliteit.’
‘Eén productielijn in de automotive telt tot vierhonderd lascontrole modules’

Automotive als voorloper automatische lasinspectie
Eén van de sectoren waar automatische lasinspectie al langer ingeburgerd is, is de automotive. Harms&Wende uit Hamburg, Duitsland, is leverancier van lascontrolesystemen voor weerstandlassen. Eén productielijn in de automotive telt tot vierhonderd lascontrole modules. Deze houden onder andere toezicht op de
kwaliteit van de las en zijn onderling verbonden. ‘Dat maakt het ook mogelijk om tijdens het productieproces aanpassingen te doen en storingen te voorspellen’, zo horen we op de stand van Harms&Wende. Het is volgens Erwin Janssen van AWL-Techniek slechts een kwestie van tijd voor het systeem ook in andere sectoren opkomt. ‘Veel OEM’ers eisen al een inline geautomatiseerd controlesy-
Erwin
senior technical sales bij AWL-Techniek.
steem om zo het aantal foutmarges terug te brengen.’ De verkoper geeft aan dat automatische lasinspectie al in veel projectaanvragen is meegenomen door klanten. ‘Er is veel interesse, maar veel bedrijven hinken nog tegen de investeringskosten op.’
Peter de Wildt met broers Paul en Marc van Metallum op Schweissen & Schneiden.

De broers Peter en Paul de Wildt hebben vier jaar geleden Metallum
Constructie Machinebouw opgericht. Het is de voortzetting
van het metaalbedrijf van hun vader die onverwachts kwam te overlijden. 'Zo hebben we de droom van onze vader voorgezet.'
Peter, Paul en Marc de Wildt werkten mee in het metaalbedrijf van hun vader toen deze plotseling kwam te overlijden. Het bedrijf werd stopgezet, maar Peter en Paul besloten de droom van hun vader voort te zetten en een nieuwe metaalbedrijf op te richten. Later kwam daar hun broer Marc bij.
Hekwerken en meer
Metallum zag vier jaar geleden het levenslicht in Wijchen. In december vorig jaar verhuisde het naar het Noord-Brabantse Mill. Het bedrijf specialiseert zich in machinebouw en
constructiebouw voor onder anderen de woningmarkt. 'Denk aan bordessen en leuningen, hekwerken en nog veel meer', vertelt Peter de Wildt. Lassen neemt een belangrijke plaats in het bedrijf in. Het bedrijf is gespecialiseerd in MIG/MAG- en TIG-lassen in staal, RVS en aluminium.
In de toekomst willen de broers meer inzetten op machinebouw. Dit was mede aanleiding voor de ondernemers om af te zakken naar Schweissen en Schneiden in Essen, de grootste internationale lasbeurs van de wereld. 'We willen ons hier
informeren over de nieuwste trends op het gebied van lassen', vertellen ze op de openingsdag van de beurs.
Tot de verbeelding sprak onder andere de nieuwe tandem+ techniek van Cloos. Bij de Tandem techniek branden twee vlambogen in een gezamenlijk smeltbad. 'Bij tandem+ wordt een derde draad toegevoegd en ontstaat een beter smeltbad en kan er beter en sneller gelast worden', aldus Paul.
CIRCLE-RIGHT metallumwijchen.nl

VERGROOT JE VEELZIJDIGHEID MET ONZE GEAUTOMATISEERDE MULTIFUNCTIONELE OPLOSSINGEN





Beheers de efficiëntie van ponsen en de flexibiliteit van lasers in één systeem, en zorg voor een onstuitbare materiaalstroom met betrouwbare laad-, los- en sorteersystemen. Doe het zware werk op de makkelijkste manier.



Partner met de kennis en dynamiek van Prima Power. Evolve by integration

Zeer rendabele combinatie van verschillende processen: ponsen, tappen, vormen, markeren en lasersnijden.
Onovertroffen flexibiliteit, zelfs voor de meeste complexe vormen en het breedste scala aan materialen (0.5-8 mm) , inclusief gevoelige materialen dankzij intelligente borsteltafeloplossingen
Productiviteit van topklasse dankzij de combinatie van een ponskracht tot 300 kN, een snelheid tot 1000 slagen per minuut en 6 kW laservermogen























