Aandrijven en Besturen 2 - 2023

AANDRIJVEN & BESTUREN

Jaargang 29 | april 2023

SNELLER EN VERDER Single Pair Ethernet Groei in producten en aanbieders

‘KLANTEN VERLANGEN KWALITEIT’ Apollo Engineering kiest CPX AP-I decentraal I/O-platform

HET IS NET EEN ECHTE PLC Zijn virtuele besturingen het antwoord op leverproblemen?

INGENIEUZE INTRALOGISTIEK

Besturing zonder kast dankzij IP67 multiprotocol I/O's

COLOFON

Uitgave van MYbusinessmedia Holding bv Postbus 58, 7400 AB Deventer www.mybusinessmedia.nl

t (0570) 50 43 00

AB biedt vakinformatie voor gebruikers en ontwerpers van aandrijfen besturingscomponenten/systemen en software. We streven ernaar lezers te inspireren en informeren zodat ze hun werk (nog) beter kunnen uitvoeren. Dit willen we bereiken door de combinatie van applicatieartikelen, bedrijfsreportages en interviews op het gebied van de ontwikkeling, modifi catie en het onderhoud van machines, installaties en productielijnen en het vertalen van fundamentele informatie naar praktische toepasbaarheid en door inzicht te geven in ontwikkelingen op het gebied van techniek.

Redactie

Robin Zander

t +31 (0)6 22 20 80 34

e-mail: r.zander@mybusinessmedia.nl

Vaste medewerkers

Liam van Koert, Ad Spijkers, Marjolein de Wit-Blok

Uitgever

Arjan Stoeten

e-mail: a.stoeten@mybusinessmedia.nl

Advertenties

Dennis Wielheesen, d.wielheesen@mybusinessmedia.nl, +31 (0)6 53 69 24 613

René Wibbelink, r.wibbelink@mybusinessmedia.nl, +31 (0)570 50 43 52

Publishing Services

tra c@mybusinessmedia.nl

Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het advertentiewezen 1990’.

Vormgeving

Bureau OMA, www.bureauoma.nl

Druk

Drukkerij Roelofs, Enschede

Abonnementen

Voor vragen over abonnementen, bezorging en of adreswijzigingen

kunt u:

Bellen met: + 31 (0)570 50 43 25

Mailen naar: klantenservice@mybusinessmedia.nl

Schrijven naar:

MYbusinessmedia Holding bv ab

Postbus 58

7400 AB Deventer

Abonnementstarieven

Jaarabonnement Nederland € 215,00*

Jaarabonnement Buitenland € 237,50*

*Prijzen zijn excl. 9% BTW

Jaarabonnement geldt tot wederopzegging.

Beëindiging van het abonnement kan schriftelijk, per e-mail of telefonisch geschieden, uiterlijk drie maanden voor het einde van de abonnementsperiode; nadien vindt automatisch verlenging plaats.

Reproductie

Overname van artikelen, tekeningen en foto’s uit ab is slechts mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever.

MYbusinessmedia Holding bv, 2023 ‘Het auteursrecht op de inhoud van dit tijdschrift wordt uitdrukkelijk voorbehouden’.

ISSN 1385-0091

MYbusinessmedia Holding bv legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door MYbusinessmedia Holding bv, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hiertegen bezwaar heeft, kunt u dit melden aan MYbusinessmedia Holding bv, t.a.v. Afdeling Relatiebeheer, postbus 58, 7400 AB Deventer.

BartIk heb net even ‘gezocht’ naar een Limburgs aardappelras. Waarom?

Omdat ik Bart Driessen geen compromisloze Eigenheimer wilde noemen. In de wetenschap dat hij mij dan op zijn minst zou verwijten dat de Eigenheimer oorspronkelijk niet uit Limburg komt. Of wat nauwkeuriger gespecificeerd: niet uit Venlo. Al dan niet aangevuld met de krachtterm: “Krieg een vet hert.” Waarop ik geantwoord zou hebben dat ik geen kinderboerderij of dierentuin had en ook geen slagerij om iets met dat vette hert te doen. Rond Kerstmis. Het onvermijdelijk einde van dit absurde gesprek zou dan ongetwijfeld een bulderende lach worden. En Bart zou dat dan winnen – dat bulderen.

Nu nog een passende locatie zoeken voor dit gesprek. Het had in die Russische sauna in Hannover kunnen zijn. Die had Bart opgesnord via AirB&B. Omdat hij eigenlijk altijd de accommodatie regelde als we gezamenlijk het nuttige met het aangename probeerden te verenigen bij buitenlands beursbezoek. Zoals dus die keer voor de Hannover Messe. Ik denk dat Liam van Koert en hij, beiden initiatiefnemers van ‘freelancerscollectief’ The Text Factory – op het laatst hadden besloten toch te gaan. Ik haakte veelvuldig aan om de algemene kosten te drukken die in beurstijden de meeste prijzen tot absurde hoogte doen stijgen.

Zo niet voor dit onderkomen. We werden verwelkomd door Poetin – met ontbloot bovenlijf. Jammer genoeg voor de wereld was hij niet de daadwerkelijke uitbater, maar slechts een foto aan de wand. Onze britsen stonden al klaar. Water was – duh, sauna – alleen beschikbaar in kokend hete vorm. Ook voor het doorspoelen van het toilet. Bart zou nu vandaag bulderen dat dit al voorbereidingen waren voor na Oekraïne: “Wel slechte loodgieters, die Russen.”

Zou. Want nu is het plotseling stil. Bart is op 16 april overleden, een paar dagen na zijn 71-ste verjaardag. Vanmiddag is de herdenkingsviering. Op de kaart staat: ‘Het leven dat de natuur ons geeft is kort. Maar de herinnering aan een welbesteed leven is eeuwig’. Dag Bart.

‘KLANT WIL KWALITEIT’

Friese engineers gaan voor Festo CPX AP-I decentraal I/O-platform.

NET ALS EEN ECHTE PLC

Lost de virtuele PLC dan de leverproblemen op?

MET SPIERBALLEN

Bosch Rexrort breidt automatiseringsplatform ctrlX verder uit.

MIX NOORDOOST 2023

MIX mikt op meer dan 100 deelnemers en komt met verschillende ‘experiences’.

INGENIEUZE INTRALOGISTIEK

Intralox bouwt slimme besturing met Turck Block I/O's en lost lastig schaalbare en centrale PLC-problemen op.

ALLE AANDRIJVINGEN

Konings Transportbanden

standaardiseert: "De keuze viel op NORD.”

40

ALLE MATEN BESTURINGEN

OT-/IT-implementaties

vanuit één portfolio – voor wie de potentiële waarde van gegevens in automatiseringssystemen ziet.

OP DE COVER 46

In opdracht van de gemeente Stichtse Vecht is de smalle historische Breukelse Vechtbrug vervangen door een geheel nieuw exemplaar. Aannemersbedrijf Damsteegt B.V. dat de brug verving voor een historisch getrouwe kopie, schakelde Pilz in voor het volledig elektrotechnische ontwerp, up-to-date machineveiligheid en de besturing .

BART

Ik heb net even ‘gezocht’ naar een Limburgs aardappelras. Waarom?

AANDRIJFNIEUWS

Een virtuele PLC, drie prijzen een akkefi etje en nog wat meer.

SINGLE PAIR ETHERNET

Database met SPE-producten begint zich aardig te vullen.

38

VEILIGE CONTROLLERFAMILIE

TÜV SÜD certifi cieert PLCnext Controller-productfamilie.

ALL-INCLUSIVE

Het i� CONTROL-automatiseringsplatform van Yaskawa.

PRODUCTNIEUWS

Een hekdetectiesysteem dat de (machine)veiligheid verhoogt.

AANDRIJFNIEUWS

Meer nieuws op www.aandrijvenenbesturen.nl

SIEMENS KOMT MET VIRTUELE PLC

Siemens heeft op de Hannover Messe een complete virtuele PLC laten zien: de Simatic S7-1500V. Met de virtuele controller kan je nu ook in de digitale wereld gebruik kunnen maken van de functies van de S7-1500. De virtuele PLC is hardware-onafhankelijk. Dankzij de virtuele controller zijn PLC-projecten gemakkelijker op te schalen en dankzij open data-interfaces kunnen ze gemakkelijk worden geïntegreerd in andere IT-aanbiedingen.

De Simatic S7-1500V is volledig compatibel met het TIA-portfolio. Industrial Edge Management maakt het mogelijk om de virtuele controller en andere toepassingen op centraal niveau te

beheren en flexibel aan te passen aan de behoeften van de klant.

"Als de servicespecialisten op een bepaald moment niet in de fabriek zijn, krijgen ze bijvoorbeeld een diagnosebericht dat de controller is gestopt", zegt Efrossini Tsouchnika, vice president Control bij Siemens. "Het Industrial Edge Management System geeft hen de mogelijkheid om op afstand toegang te krijgen tot de virtuele controller. Dat betekent dat ze de fabriek weer aan de praat kunnen krijgen zonder dat er belemmeringen zijn om actie te ondernemen."

www.siemens.nl

Bosch Rexroth heeft in 2022 een omzet van 7 miljard euro behaald, de hoogste in de concerngeschiedenis.

MantiSpectra wint Hermes Startup Award

De Hermes Startup Award is dit jaar gewonnen door MantiSpectra uit Eindhoven. Ze kregen de industrieprijs voor hun ChipSense ‘sensor on a chip’. Het bekroonde product is een volledig geïntegreerde nabij-infraroodsensor

(Near Infra Red - NIR) ‘on a chip'. Met 1 vierkante millimeter is het de kleinste in zijn soort die nu op de markt is. De sensor maakt een snelle, zeer nauwkeurige analyse mogelijk en wordt rechtstreeks op de productielijn gebruikt, van waaruit hij real-time gegevens levert. Dit maakt het mogelijk gebreken op te sporen zodra ze zich voordoen en besparingen te realiseren door onmiddellijke kwaliteitscontrole ter plaatse, aan de productielijn. Het product wordt

al gebruikt in de industrie, de landbouw en de levensmiddelenindustrie. Met de jaarlijkse Hermes Startup Award zet Deutsche Messe een bedrijf in het zonnetje dat jonger is dan vijf jaar en waarvan het product of de oplossing een bijzonder hoog niveau van technologische innovatie vertoont. De jury De prijs is uitgereikt tijdens de openingsceremonie van de Hannover Messe. Meer dan 300 startups lieten dit jaar hun innovaties zien op de Hannover Messe. Manispectra-ceo Maurangelo Petruzzella en rechts coo Kaylee Hakkel namen zichtbaar trots de oorkonde en trofee in ontvangst. (Foto: Deutsche Messe)

www.manispectra

7 MILJARD OMZET

8,2 MILJARD DOLLAR Emerson neemt National Instruments over, dat hierdoor 8,2 miljard dollar waard is (prijs per aandeel).

Veiligheidsvalidering

Pilz biedt zijn diensten voor de veiligheidsvalidering van machines en installaties nu op maat aan, afhankelijk van de eisen. Vanaf nu kunnen machinefabrikanten en -exploitanten aan de hand van drie verschillende niveaus, zowel de omvang als de diepgang van de validering kiezen. Na de risicobeoordeling, het opstellen van het veiligheidsconcept en -ontwerp en de systeemintegratie is de veiligheidsvalidering de laatste stap naar de veilige inbedrijfstelling van machines en installaties. De validering op niveau 1 omvat een basischeck die belangrijke non-conformiteiten aan het licht brengt. Op niveau 2 wordt een uitgebreidere controle uitgevoerd, met name op het gebied van functionele veiligheid. Dit garandeert dat de machine voldoende veiligheidsmaatregelen biedt. De validering op niveau 3 komt overeen met een intensieve en gedetailleerde conformiteitsbeoordeling, zoals vereist voor de CE-conformiteit.

www.pilz.nl

CONNECTOR GEEN ‘RAKETONDERDEEL’

In het bericht ‘Deutsche Bauteile landen in russischen Raketen’ beschuldigde het Duitse zakenblad Capital op 12 april Harting van het leveren van ‘ethernetverbindingen’ voor Russische rakketten die op Oekraïne worden afgeschoten. De ontdekking van een Harting RJ45-connector in de resten van een Russische in de resten van een Iskander 9M727-aanvalsraket vormde de aanleiding voor de publicatie. In de reactie schrijft Harting dat het bedrijf zich aan de wet, de wetgeving en alle toepasselijke sancties houdt en resoluut en krachtig de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne veroordelen. Harting legt uit dat het miljoenen en miljoenen RJ45 Ethernet-kabelverbindingen voor de overdracht van stroom, signalen en gegevens maakt en in wezen geen invloed heeft op de specifieke toepassingen – en het dus geen 'raketonderdelen’ zijn. Ook de invloed op wie deze producten na de verkoop aan welke klanten en landen levert, en waarvoor, is beperkt. Harting benadrukt dat alle klanten in Rusland uitgebreid zijn onderzocht en de desbetreffende relaties met klanten en leveranciers zijn beëindigd bij onduidelijkheden over het gebruik van Harting-producten.

www.harting.com

ELECTROPROJECT DANFOSS AUTORISHED SERVICE COMPANY

Op 27 maart zijn de handtekeningen gezet en mag Electroproject zich ‘Danfoss Autorished Service Company’ noemen. Het certi caat is behaald nadat er een uitge-

breide audit en service-survey is geweest waarbij de service volledig is geïnspecteerd. Businessunitmanager Electroproject Marco Jonker (links) en Thijs Peddemors, directeur Danfoss Drives Nederland, vieren de ondertekening van het ceri caat Danfoss Autorished Service Company. Electroproject heeft een uitgebreide serviceafdeling die voor klanten complete projecten in bedrijf stelt maar ook onderhoudscontracten kan afsluiten. Dit doet het bedrijf al geruime tijd voor de Danfoss-producten. Al meer dan 25 jaar is Electroproject voor een gewaardeerde Solution Partner en is actief in verschillende markten, met name in de Industrie, HVAC en in de markt voor drink-, afval en oppervlaktewater.

www.electroproject.nl

AANDRIJFNIEUWS

Meer nieuws op www.aandrijvenenbesturen.nl

JACQUELIEN SCHERPEN WINT PRINS FRISO INGENIEURSPRIJS 2023

Prof.dr.ir Jacquelien Scherpen, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen, is door de vakjury verkozen tot Ingenieur van het Jaar 2023. De publieksprijs ging naar Kerusha Lutchmiah, afvalwaterdeskundige bij Royal HaskoningDHV. De KIVI Engineering Student Team Award was voor team

Drone houdt IKEA-voorraad bij

De kleuren zijn in dit tijdsgewricht wellicht wat verwarrend, maar in IKEA Zaventem vliegt na sluitingstijd de honderdste autonome drone rond. Volgens Ingka Groep (IKEA) zijn zij de eerste retailer die een dergelijke oplossing gebruikt voor voorraadbeheer. Twee jaar geleden zijn Ingka Groep en het Supply Chain Development Team van Inter IKEA Group samen met Verity, een leverancier van indoor drone-systemen, met de ontwikkeling van een volledig autonome drone-oplossing om de voorraad te traceren en bij te houden. De drones zijn aan het werk als er geen publiek in de winkels is en controleert nauwkeurig de voorraad om de beschikbaarheid van producten voor de online of fysieke detailhandel te kunnen waarborgen stellen. Handig voor de IKEA-medewerkers omdat ze niet langer elke pallet handmatig hoeven te bevestigen.

De eerste drone is in 2021 bij IKEA Zwitserland aan de slag

BESTURINGSTECHNIEK

LINEAIR ROTERENDE SERVOMOTOREN

CORE Changemakers uit Eindhoven. De bekendmaking door het Koninklijk Instituut Van Ingenieurs (KIVI) had woensdag 15 maart plaats bij Boskalis in Papendrecht, gastheer van de Dag van de Ingenieur 2023. De prijs werd uitgereikt in het bijzijn van prinses Beatrix, beschermvrouwe van KIVI. Prof.dr. ir. Jacquelien Scherpen (links) is verkozen tot Ingenieur van het Jaar 2023. Recht naast prinses Beatrix staan KIVI-directeuren Miguel Delcour en Jacolien Eijer-de Jong. (Foto: Richard van Hoek)

De jury prijst prof.dr.ir. Jacquelien Scherpen voor haar veelzijdigheid die ze koppelt aan inhoudelijke diepgang. Ze werkt onder meer aan samenwerkende robots en aan elektriciteitsnetwerken die zelfstandig bepalen waar de stroom wanneer naar toe moet. "Ze behoort op haar vakgebied, de meet- en regeltechniek, wereldwijd tot de meest toonaangevende wetenschappers", schrijft de jury. "Jacquelien combineert dit op energieke wijze met een grote bestuurlijke nationale en internationale inzet voor de wetenschap en de techniek." (Foto: Richard van Hoek)

www.kivi.nl

gegaan. De 100 die nu operationeel zijn, houden de voorraad bij in België, Kroatië, Slovenië, Duitsland, Italië, Nederland en Zwitserland.

www.ingka.com

OFFSHORE WINDTURBINE WORDT ‘LAADPAAL’

Je zal daar maar dobberen met je elektrische ‘crew vessel’ en bijna zonder ‘prik’ zitten. En dat met een zee aan windturbines om je heen. Allemaal stroomopwekkers maar hoe krijg je dat in je accupakket? Zeg maar gewoon je boot aan het offshore windturbine of het offshore onderstation hangen als het aan het Engelse MJR Power and Automation ligt. Zover is het nog niet maar ze hebben samen met projectpartners Blackfish Engineering en Tidal Transit het beoogde systeem wel al met succes in de haven getest in de haven van Blyth. Deze havenstad is de belangrijkste uitvalsbasis voor de ondersteuning van offshore windenergie in het Verenigd Koninkrijk. Voor de proef is gebruikgemaakt van het TIA Elizabeth Crew Transfer Vessel (CTV) van Tidal Transit en een kopie van het beoogde geautomatiseerde offshore stroom- en oplaadsysteem. Bij de tests is de veilige aansluiting, het aanmeren en het opladen van het accupakket dat op de CTV is geïnstalleerd gevalideerd. MJR is nu bezig met de voorbereidingenvoor installatie op een operationeel onderstation in een offshore windmolenpark in de Noordzee.

www.mjrpower.com

Smart Flex Effector wint

Hermes Award

Dankzij de unieke combinatie van een sensorsysteem en onafhankelijk werkende kinematica in zes vrijheidsgraden geeft de Smart Flex Effector compensatiemodule industriële robots een tastzin die vergelijkbaar is met die van een menselijke hand. Hierdoor kunnen processen worden geautomatiseerd die voorheen moeilijk te beheren waren of alleen handmatig konden worden uitgevoerd. De innovatie is op de Hannover Messe bekroond met de internationale industrieprijs Hermes Award 2023.

De Smart Flex Effector is ontworpen voor gebruik op robots of Cartesische lineaire systemen en gebaseerd op een kinematisch systeem met zes vrijheidsgraden. Via Sensitive Touch detecteren sensoren de exacte positie van de te grijpen werkstukken en melden de actuele positie in real time aan de controller, die de bewegingsvolgorde van de grijper aanpast aan de specifieke positie.

De Smart Flex Effector vergroot de toepassingsmogelijkheden van robots omdat hij toleranties in realtime nauwkeurig compenseert en kan ook zonder veel moeite achteraf worden ingebouwd in bestaande robots, omdat hij via gangbare interfaces communiceert met de relevante besturingen. Hierdoor worden tal van toepassingen mogelijk waarvoor in het verleden geen economische automatiseringsoplossingen bestonden.

Elke beweging wordt als een dataset geregistreerd en gedocumenteerd zodat de procesbewaking en kwaliteitscontrole kunnen worden verbeterd.

www.boschrexroth.nl

MOTORBEVEILIGINGSSCHAKELAARS MOTORSTARTER COMBINATIES

MOTORBEVEILIGINGSSCHAKELAARS MOTORSTARTER COMBINATIES

SERIE SM

SERIE SM

SERIE SM

• beschikbaar van 0,1 tot 100A

• beschikbaar van 0,1 tot 100A

• beschikbaar van 0,1 tot 100A

• hoog kortsluitvermogen

• hoog kortsluitvermogen

• hoog kortsluitvermogen

• bediening met drukknop of draaiknop

• bediening met drukknop of draaiknop

• bediening met drukknop of draaiknop

• modulaire afmetingen

• modulaire afmetingen

• modulaire afmetingen

• uitvoering tot 40A breedte 45mm

• uitvoering tot 40A breedte 45mm

• uitvoering tot 40A breedte 45mm

• ruim assortiment accessoires

• ruim assortiment accessoires

• ruim assortiment accessoires

• behuizing zowel inbouw als opbouw IP65

• behuizing zowel inbouw als opbouw IP65

• behuizing zowel inbouw als opbouw IP65

Veiligheid én historie – de Breukelse Vechtbrug

In opdracht van de gemeente Stichtse Vecht is de smalle historische Breukelse Vechtbrug vervangen door een geheel nieuw exemplaar. Geen overbodige luxe aangezien het houtwerk en de fundering van de beweegbare brug uit de jaren vijftig ernstig waren aangetast en storingen veelvuldig voor kwamen. En dat terwijl het gaat om een onderdeel van een belangrijke verkeersader voor fietsers, voetgangers en gemotoriseerd verkeer aan de rand van een monumentaal stukje Breukelen. Aannemersbedrijf Damsteegt B.V. heeft de brug vervangen door een historisch getrouwe kopie van het origineel. Voor het volledig elektrotechnische ontwerp, up-to-date machineveiligheid en de besturing van de ophaalbrug is Pilz ingeschakeld.

Als civiele aannemer van dit project stond Damsteegt voor aardig wat uitdagingen. Het bedrijf heeft veel ervaring met vaste bruggen en heeft sinds kort ook beweegbare bruggen in zijn programma. “Hier hebben wij veel energie gestoken in het zo goed mogelijk benaderen van de historische uitstraling van de brug, gecombineerd met de allernieuwste technieken op het gebied van de besturing. Op de projectlocatie zelf is er sprake van een zeer beperkte ruimte. Tijdens de uitvoering moest ook het verkeer zo min mogelijk hinder ondervinden. Een hele puzzel die gelegd moest worden dus”, vertelt Hans de Wit, bedrijfsleider bij Aannemersbedrijf Damsteegt BV.

Oude ansichten

Om uiterlijk het oude brugontwerp eer aan te doen, is de aannemer niet over een nacht ijs is gegaan. Op oude ansichtkaarten leek de brug namelijk een heel ander uiterlijk te hebben. De constructie oogde aanzienlijk slanker. De reden: de houten omtimmering ontbrak en de stalen constructie zat in het zicht. Damsteegt heeft daarom gekozen voor een ontwerp gebaseerd op dat vele slanker ogende silhouet.

Aangepast aan modern verkeer

Nagenoeg alle onderdelen van de brug (staal, hout en

Historisch verantwoord maar helemaal bij de tijd –

composiet) zijn voor een groot deel in de eigen fabriek van Damsteegt opgebouwd. De nieuwe Breukelse Vechtbrug is wel aangepast om rekening te houden

met de voertuigen die nu gebruikmaken van de brug en veel zwaarder zijn dan destijds. Een belasting van 60 ton is nu geen enkel probleem. En dat terwijl

de Breukelse Vechtbrug

de brug nu dus een veel slanker uiterlijk heeft. Met dat laatste is bovendien een wens van de gemeente ingewilligd

Nog een leuke bijkomstigheid: de bewoners van de panden aan een van de bruggenhoofden kunnen nu ook hun ramen weer opendoen. Dat kon voorheen niet om dat de balansgewichten van de brug tot in de straat reikten bij het openen en sluiten. Daarom zaten ramen voor de zekerheid maar vastgeschroefd.

Betrokken vanaf het begin

Om optimaal gebruik te maken van alle expertise binnen dit project, is er een bouwteam opgericht. “Pilz is vanaf het begin betrokken”, zegt Emiel van Zundert, Project Manager bij Pilz Nederland. “We hebben in een vroeg stadium met alle betrokken partijen verschillende opties besproken, kennis en adviezen uitgewisseld en gezorgd dat iedereen wist waar men rekening mee moest houden. Het zorgde ervoor dat alles perfect op elkaar aansloot.” De Wit beaamt dat de onderlinge samenwerking prima is verlopen.

Alle risico’s ondervangen

De bediening van beweegbare bruggen, dus ook voor de Vechtbrug, moet aan de strenge regels van de Europese Machinerichtlijn voldoen. “Een goede zaak”, vindt Van Zundert, “want een brug moet veilig bediend en onderhouden kunnen worden. Het opzetten van een elektrotechnisch ontwerp, evenals de benodigde documenten op het gebied van machineveiligheid vraagt wel om een bepaalde expertise.” Al bij aanvang van het project stelde Pilz daarom een risicobeoordeling op en ondersteunde het aannemer Damsteegt bij het CE-proces en het aanleggen van het verplichte technische dossier. “Als een brug aan de Machinerichtlijn voldoet, houdt dat in dat je kunt aantonen dat alle vooraf vastgestelde risico’s voldoende ondervangen zijn”, stelt Van Zundert.

Besturingssoftware voor de inframarkt

De besturing voor de PLC en het bedienscherm van de brug is geprogrammeerd in de softwarepakketten PAS4000 en PASvisu van Pilz. Van Zundert: “Deze besturingssoftware is specifiek gericht op de inframarkt, waarbij gebruik gemaakt wordt van een softwarebibliotheek, waar onder andere softwareblokken in staan voor het aansturen van alle deelinstallaties van een brug (zoals landverkeerseinen, scheepvaartseinen, aandrijvingen van onder meer de vallen, regelaars en de rem- en retardeerposities). Het grafisch bedieningsscherm toont zowel de toestand van de brug als eventuele storingen.” De werking van de besturingskasten zijn tijdens de FAT (Factory Acceptance Test) op de locatie van Pilz in Vianen getest. “Hierbij werden componenten van de brug, zoals motoren en seinen, op de besturingskasten aangesloten, om zoveel mogelijk de praktijksituatie te simuleren. Zo weet je dat de besturingskasten in combinatie met de geprogrammeerde

De

softwareapplicatie correct functioneren, wat tijd scheelt bij de werkzaamheden die je op de locatie moet uitvoeren.”

Echt engineeren en CE-begeleiding Wederom een mooi project waarbij Pilz laat zien waar het toe in staat is. “We worden vaak gezien als leverancier, maar kunnen ook echt engineeren en de CE-begeleiding en programmering verzorgen. Niet alleen bij megaprojecten, maar ook in een setting met een compacte besturing zoals de Breukelse Vechtbrug”, zegt Van Zundert tot slot.

besturingskasten op locatie. Tijdens de Factory Acceptance Test bij Pilz in Vianen is de werking en functionaliteit uitvoerig getest. (Foto: Aannemersbedrijf Damsteegt B.V.)

“We worden vaak gezien als leverancier, maar kunnen ook echt engineeren en de CE-begeleiding en programmering verzorgen.”

MIX NOORDOOST 2023

10-11 mei 2023, Evenementenhal Hardenberg

Maakindustrie Expo 2023 maakt programmaonderdelen bekend

De tweede editie van Maakindustrie Expo (MIX) is op woensdag 10 en donderdag 11 mei 2023 in Evenementenhal Hardenberg. Beursorganisator Easyfairs maakt details bekend voor 2023, zoals de onthulling van meerdere nieuwe deelnemers, de onderdelen van het kennisprogramma en de verschillende ‘experiences’.

Na de succesvolle lancering van Maakindustrie Expo in 2022, is beursorganisator Easyfairs dit jaar voornemens om de vakbeurs uit te breiden naar vier hallen met meer dan 100 exposanten. Inmiddels staat de teller al op bijna 100 deelnemers, waaronder nieuwe namen als ZEISS Group, Bystronic Benelux, Stevast Techniek en Apparatenfabriek ARA. Ook meerdere exposanten van vorig jaar zijn er in 2023 weer bij, zoals Masevon, Brunink Technology, PM en IJssel Technologie. “De beurs staat er goed voor en ook de vooruitzichten zijn positief. Als bezoeker vind je in mei exposanten die jou in elke stap van het proces kunnen ondersteunen: van het ontwerpen van een prototype tot het optimaliseren van de productie”, zegt Jeffry Plaggenmarsch namens de beursorganisatie.

Kennisprogramma breidt uit

“Kennis opdoen is een belangrijke thema op Maakindustrie Expo. Wij willen ondernemers helpen hun bedrijf klaar te stomen voor de toekomst, maar ook de techneuten te helpen om hun dagelijkse werkzaamheden efficiënter in te richten”, aldus Plaggenmarsch. “Bovendien speelt er veel op het gebied van flexibeler produceren. Ook blijft het tekort aan personeel en schaarste aan grondstoffen een uitdaging. Het is belangrijk om bij te blijven in deze snel veranderende wereld. Kennis opdoen is een must, net als het delen van ervaringen. Daarom is een platform als Maakindustrie Expo waar theorie en praktijk samenkomen van essentieel belang.”

Koninklijke Metaalunie en Teqnow verzorgen een

groot deel van het kennisprogramma met een zestal lezingen over actuele thema’s, zoals:

• effectief werkvoorbereiden;

• de weg naar snel en winstgevend robotiseren

• hoe werkt een productconfigurator?

Aan het woord komt onder meer Rard Metz, hij is programmamanager en adviseur van Teqnow en al jaren actief in de sector. Ook is er in samenwerking met TNO een avondprogramma op woensdag 10 mei om 18.00 en 19.00 uur. TNO is een onafhankelijke organisatie gericht op innovatie toepassen in de praktijk. TNO geeft dan een sessie over het thema ‘10x klaar voor industry 4.0’.

Ook via livestream

Bezoekers komen voor kennis en inspiratie naar Maakindustrie Expo en de organisatie krijgt veel aanvragen binnen van exposanten om een klantcase te presenteren. Daarom is het idee ontstaan om uit te breiden met een extra kennisstudio. Maakindustrie Expo geeft exposanten de kans om een tijdslot te reserveren in de Exposanten Studio. Het programma is ingevuld door IJssel Technologie, De Nieuwe Zaak, Binder 3D, Hollander Techniek en EKB met thema’s zoals De slimme en duurzame fabriek, een vliegende start met 3D-printen en digital twin kan de bezoeker z’n hart ophalen.

Het kennisprogramma met actuele thema’s is ook via een livestream te volgen en opnames worden achteraf gedeeld via de website en LinkedIn. Meer

MIX NOORDOOST 2023

Openingstijden: woensdag 10 mei 2023, 13:00­21:00 uur

donderdag 11 mei 2023, 13:00­21:00 uur

Toegang: Meld je voor gratis toegang aan via de website.

Smart Badge: Tijdens je beursbezoek verzamel je informatie met je Smart Badge die je bij binnenkomst ontvangt. Na afloop van het bezoek ontvang je de volgende dag alle informatie van de gescande stands in de mailbox.

Met de auto: Rondom Evenementenhal Hardenberg zijn 5.000 parkeerplaatsen, waar jij gratis kunt parkeren.

Met het OV: De kern Hardenberg ligt aan de treinverbinding tussen Zwolle en Emmen. De actuele reistijden vind je op www.ns.nl. Verschillende bussen stoppen bij bushalte De Nieuwe Haven, op 2 minuten loopafstand van Evenementenhal Hardenberg.

www.mixnoordoost.nl

informatie is te vinden op Maakindusrtie Expo-website.

Meer beleving

De bezoeker van Maakindustrie Expo is op zoek naar kennis en inspiratie. “Als bezoeker vind je exposanten die jou in elke stap van het proces kunnen ondersteunen. Van het ontwerpen van een prototype tot het optimaliseren van een productielijn. Deze editie halen we verschillende experiences naar de beurs om beleving toe te voegen aan het concept”, zegt Jeffry Plaggenmarsch namens Maakindustrie Expo.

Cobot Experience

Exposanten zoals WeCobot, Valk Welding en Hagoort Group laten zien hoe technologie ingezet kan worden om productieprocessen efficiënter in te richten.

Plaggenmarsch: “De Cobot Experience heeft een mooie, centrale plek op de beursvloer in Hal 4 gekregen. Van vorig jaar weten we dat hier veel gebeurd en in trek is bij bezoekers.”

3D Experience

Binder3D, proeftuin voor industrieel 3D printen, vertegenwoordigt met vier partners een 3D Experience op Maakindustrie Expo. Met verschillende 3D printers laten zij printtechnieken zien. Citoforma is bijvoorbeeld gespecialiseerd op het gebied van printen met harsen en Fiberneering is ervaren op het gebied van grote modellen. Ook kan de bezoeker

materiaal meenemen en uitproberen of dit geschikt is voor 3D-printen. Studenten van NHL Stenden gaan op de beurs aan de slag met allerlei vraagstukken. Verder geeft Binder3D samen met Citoforma een kennissessie in de Exposanten Studio over ‘Hoe 3D printen in jouw maakbedrijf van waarde kan zijn’.

Industrial Reality Hub

Een digitale innovatiehub voor industrieel toegepaste Augmented en Virtual Reality komt naar Maakindustrie Expo. Deze hub stimuleert samenwerking en innovatie tussen bedrijven, overheid en kennisinstellingen. De bezoeker kan bijvoorbeeld een technische training volgen met een VR bril. Bovendien kunnen bezoekers een virtuele rondleiding krijgen in Connec2. Dit platform geeft de bezoeker inzicht hoe andere bedrijven op dit moment al oplossingen toepassen.

Materialententoonstelling

De materialententoonstelling op Maakindustrie Expo staat vol van materiaalinspiratie. Material District presenteert hier de laatste ontwikkelingen op materiaalgebied. Material District is het platform op het gebied van innovatieve materialen waarbij ingezet wordt op een circulaire economie. Welke materialen dragen bijvoorbeeld bij aan een gezonde leefomgeving? Antwoord op deze vraag en meer vinden bezoekers op Maakindustrie Expo. •

www.mixnoordoost.nl

MIX Noordoost mikt voor dit jaar op meer dan 100 exposanten.

‘Onze klanten verlangen kwaliteit’

“Oh, ik zeg net dat het een in- en uitkorfinstallatie is”, grapt Bauke van den Akker lachen als reactie op collega Gerard Lourens die de installatie even daarvoor een ‘basket loader/unloader’ noemde. Hoe het beestje ook mag heten – het is een van de jongste automatiseringsopdrachten van Apollo Engineering. De installatie verzamelt bussen – met inhoud – en brengt ze naar een autoclaaf voor sterilisatie en haalt ze ook weer op.

Robin Zander

Van de Akker is een van de directeuren –“ik houd niet zo van die titel” – van het engineeringbureau uit het Friese Aldeboarn en Lourens is een van de engineers. De gespeelde ‘taalstrijd’ tussen beiden heeft trouwens wel een reden, legt Lourens uit. Officieel gaat het om een basket loader/ unloader en zo zal de installatie na de ingebruikname te boek staan. Want ook dit Friese kunststukje wacht een aardige reis naar de eindbestemming, dit keer in Ivoorkust. Dat had trouwens net zo makkelijk Indonesië of Nieuw-Zeeland kunnen zijn – om maar een paar andere regio’s te noemen – want de clientèle van Apollo Engineering is actief over de hele wereld. En dan praat het ter plaatse in het min of meer ‘universele’ Engels toch wat makkelijker.

Basket loader/unloader

Zoals de naam al zegt is de modulaire basket loader/unloader bedoeld voor het volladen en ontladen van korven. Die korven worden gevuld met bussen met inhoud die moeten worden gesteriliseerd. Dat gebeurt onder druk en met stoom in een autoclaaf. Is dat proces afgelopen dan worden de korven met de bussen uit de

autoclaaf gehaald en kunnen de bussen worden uitgeladen.

In de bestaande situatie zijn het volladen en het leeghalen van de korven handmatige processen. Nu weegt zo’n bus met inhoud pakweg een kilogram maar in een korf zitten afhankelijk van het formaat tot 400 bussen, gestapeld in lagen met tussenlegvellen. Dat zijn handelingen die je ook geautomatiseerd kan uitvoeren heeft de klant gedacht. En als je dan al goede ervaringen hebt met Apollo Engineering gooi je daar een balletje op met de basket loader/unloader als resultaat.

In de modulaire machine worden de bussen automatisch aangevoerd via een transportbaan. De bussen lopen tegen een aanslag en zodra voldoende bussen zijn verzameld voor een complete laag worden nieuwe bussen tegengehouden. Vervolgens wordt de verzamelde laag verder getransporteerd tot de bussen vrij onder een constructief weggewerkte magneetplaat komen te staan. De magneetplaat pakt met hulp van Festo DSBC-cilinders voor het omhoog en omlaag bewegen de bussenlaag op en plaatst die op een tussenvel in de gereedstaande korf. De laag bussen wordt weer afgedekt met een tussenvel dat met behulp

van vacuüm wordt opgepakt en neergelegd en zo herhaalt het proces zich tot de korf geheel is gevuld.

Voor het met behulp van vacuüm ‘handlen’ van de tussenvellen is de installatie uitgerust met een OVEM-vacuümgenerator, die actief het vacuüm bewaakt met een ingebouwde vacuümsensor met IO-Link. Bovendien schakelt de ingebouwde luchtbesparingsfunctie de perslucht af zodra het ingestelde vacuümniveau is bereikt. Zo wordt het persluchtverbruik tot een minimum beperkt.

Traverse

Zit de korf vol met bussen, dan wordt deze met behulp van een kettingbaan afgevoerd. Zo komt ruimte vrij voor de volgende korf die ook via een kettingbaan wordt aangevoerd. Maar het transport van de gevulde korven naar de autoclaaf – en er weer uit – is daarmee nog niet geregeld. Lopende de opdracht is daarom ook die aanvullende vraag bij Apollo Engineering beland, aangezien het verslepen van een gevulde korf een behoorlijk zware klus is. En ook daarvoor is een oplossing bedacht in de vorm van een elektrisch aangedreven traverse. De traverse is in staat een

Apollo Engineering kiest Festo CPX AP-I decentraal I/O platform voor basket loader/unloader

APOLLO ENGINEERING

Bij Apollo Engineering in Aldeboarn, op een steenworp oostelijk van Akkrum ten noorden van Heerenveen, klop je aan voor turnkey-projecten – van idee tot realisatie, installatie, service en onderhoud – zoals in het geval van de basket loader/unloader. Maar ook voor pure engineering, zowel mechanisch al elektrisch, draaien ze de hand niet om en verschillende verpakkingsproducenten maken daar dankbaar en vaak gebruik van. De Friezen zijn ook nog eens importeur en dealer voor de Benelux van onderdelen van inpakmachines en de grijpers en zuignappen van het Italiaanse Orobica

Plast-Gom uit de omgeving van Bérgamo. En dat is minder vreemd dan het lijkt

Niet zelden gaat het bij het maatwerk dat Apollo Engineering aflevert om automatiseringsoplossingen die direct of indirect met verpakken te maken hebben – en dan vooral in de voedingsmiddelensector. Dat is min of meer historisch. In

1986 wordt het bedrijf in Aldeboarn opgericht door Martinus van der Meulen en Frits de With. Beiden beschikken over een behoorlijke staat van dienst in het ontwerpen van inpakmachines en besluiten de sprong naar zelfstandigheid ondernemerschap te wagen. Met succes want al snel hebben ze een aardig stel grote klanten binnengehaald.

In eerste instantie Is Apollo Engineering zoals Van den Akker het zegt “tussen kroeg en kerk” gevestigd in een verbouwd winkelpand. Tien jaar later verhuizen ze dan ook naar een nieuw pand aan de rand van Aldeboarn. Daar zitten ze nu nog steeds met pakweg 30 werknemers, met sinds 2010 Van den Akker en compagnon Erik Zwaagstra aan het roer na het terugtreden van de oprichters. Alle disciplines van sales tot engineering en service heeft Apollo in huis. De productie van de onderdelen wordt buiten de deur lokaal uitbesteed, maar de assemblage wordt wel in huis uitgevoerd.

De basket loader/unloader verzamelt bussen met inhoud en plaatst ze in korven die naar een autoclaaf worden gebracht. De retourmodule bevindt zich links en in het midden is een bufferbaan beschikbaar voor lege korven.

De constructief weggewerkte magneetplaat pakt met hulp van Festo DSBC-cilinders voor het omhoog en omlaag bewegen een complete laag bussen op en plaatst ze in een korf. Aan de andere kant van de installatie worden ze er op dezelfde wijze weer uitgehaald.

Voor het met behulp van vacuüm ‘handlen’ van de tussenvellen is de installatie uitgerust met een OVEM-vacuümgenerator die ook beschikt over IO-Link.

REMOTE IO-SYSTEEM CPX-AP-I

Met het decentrale IO-systeem CPX-AP-I zijn I/O-modules en decentrale ventielterminals van Festo flexibel en schaalbaar te verbinden met alle gangbare controllers (PLC-systemen) via bijvoorbeeld

EtherCAT, Profinet, Profibus en Ethernet/IP. Onder een enkele busnode kan je tot 79 devices koppelen en dat levert een aanzienlijke besparing. Tussen de verschillende modules - met IP65/IP67-classificatie – is een maximale afstand van 50 m toegestaan en dit alles met real-time communicatie. Ventieleilanden zoals VTUG- eilanden zijn eenvoudig te integreren en zo blijft voor de pneumatische besturingsketen alles bij het oude. Ook IO-Link-masters kunnen binnen de AP-technologie worden opgenomen. Zo kan je in real-time met slimme componenten met IO-Link communiceren voor

bijvoorbeeld ingebruikname en diagnosestelling, , zoals met de OVEM-vacuümgenerator in deze applicatie. Een plug-in voor Festo

De elektrisch aangedreven traverse brengt een ‘treintje’ van maximaal vijf gekoppelde korven van de basket loader/ unloader naar de autoclaaf en weer terug.

Automation Suite is beschikbaar en via Festo’s IoT-gateway CPX-IOT kunnen statusgegevens met cloudsystemen worden uitgewisseld.

‘treintje’ van maximaal vijf gekoppelde korven van de basket loader/unloader naar de autoclaaf te brengen. Na het sterilisatieproces brengt de traverse de korven weer terug naar de installatie.

Modulair en decentraal bouwen

Behalve dat de machine die bussen in de korven plaatst, is de tweede functie ze er ook weer uit te halen. Dat gebeurt dan ook aan een de andere zijde van de installatie, alleen worden daar de genoemde stappen in omgekeerde volgorde doorlopen. Hoewel op detailniveau de opbouw verschilt, heb je het eigenlijk over twee functioneel identieke modules – met daartussen nog de ruimte om lege korven te bufferen. De modulaire opzet wordt door Apollo Engineering nadrukkelijk nagestreefd hoewel Van den Akker ook moet toegeven dat een eerder ontwerp zelden een op een voor een andere opdracht bruikbaar is. Maar, zo benadrukt hij, het maakt het wel makkelijker om op voort te borduren. Direct aan die opzet gekoppeld is de toepassing van decentrale signaalafhande-

ling. Lourens is daar een absolute voorstander van en dit wordt ook intern gedragen: ”Kijk naar zo’n conveyor die moet worden ingebouwd. Hoe mooi is het niet als je die helemaal op de bank kan bouwen met alle componenten die daarbij horen – inclusief remote I/O. Je hebt dat allemaal voorbereid en je hangt hem erin, dan hoef je alleen nog maar te koppelen en ben je klaar.”

‘Zo simpel mogelijk houden’

Dat scheelt een hoop bekabelen stelt Van den Akker en dat wordt beaamd door Lourens: “Altijd zijn we aan het bedenken hoe we het zo simpel mogelijk kunnen houden. Sensoren moeten nu eenmaal worden bekabeld, daar ontkom je niet aan. Dat is ook een van de redenen dat we op CPX AP-I zijn uitgekomen.”

Apollo Engineering gebruikte altijd al heel veel CPX-ventieleilanden van Festo. De modulaire architectuur maakt het mogelijk zowel busnode, remote I/O als ventielen in één component te integreren. Deze ventielelanden kan je daarom centraal en decentraal toepassen en allerlei zaken op

uitbekabelen. Maar was dat ook de beste technologie voor de basketloader/unloader? Festo zette de Friese engineers voor deze applicatie op het spoor van CPX AP-I decentraal I/O-platform dat I/O-modules en decentrale ventielterminals van Festo flexibel en schaalbaar verbindt met alle gangbare controllers. Met de CPX-AP-I-technologie kan je modulair en decentraal bouwen op de ‘maat’ van je machineontwerp. Lourens kan dat beamen: “Met CPX AP-I kan ik bijvoorbeeld twee units pakken en op de een vier sensoren aansluiten en op de andere twee. Je hangt ze in de machine, koppelt ze met de rest en je bent klaar.” De VTUG-ventieleilanden in de basket loader/ unloader beschikken intern bovendien over de dezelfde AP-bus als het CPX-AP-I-platform, zodat ze zonder probleem in het systeem kunnen worden op genomen. Ook Van Akker ziet hoe het decentrale CPX AP-I platform de werkwijze van Apollo Engineering ondersteunt. In het veld is het eigenlijk alleen nog maar een kwestie van koppelen en de energietoevoer aansluiten. De verschillende functionele taken van de

Gerard Lourens van Apollo Engineering (links) en Mark van Meurs (key accountmanager, Festo) bij een ventieleiland met elektrische CTX-AP-I-interface.

machine kunnen helemaal worden voorbereid tijdens de opbouw bij Apollo Engineering met de benodigde I/O-terminals en ventieleilanden. Bekabelen in het veld wordt zo tot een minimum teruggebracht.

Primeur

Apollo Engineering zoekt voortdurend naar oplossingen om het leven voor de klant en henzelf zo eenvoudig mogelijk te maken. Het gebruik van het CPX AP-I platform is voor de Friezen een primeur. Lourens raakte na een bezoek aan het Festo Experience Center in Delft en gesprekken met de productspecialisten overtuigd van de toegevoegde waarde van het in 2020

geïntroduceerde systeem. En dat terwijl de eerste ‘contouren’ van de basket loader/ unloader in Aldeboarn al zichtbaar werden. Dat tekent het onderling vertrouwen. Lourens: “Je doet zaken met een toeleverancier, dat is één, maar je doet zaken met mensen, met vertegenwoordigers.” Van den Akker vult aan: “Wij doen zaken met de mensen van Festo en dat is gewoon heel belangrijk. We krijgen goede ondersteuning en ze staan altijd klaar om ons te helpen en zijn enthousiast om naar ons toe te komen. Het uitzoeken van ventielelanden is bijvoorbeeld altijd wel een dingetje.”

Punt uit

Daarmee past Festo ook prima bij Apollo

Bauke van den Akker van Apollo Engineering (rechts): “Onze klanten verlangen kwaliteit en die geven we ze – door alleen maar met kwaliteitsmerken te werken.”

Engineering dat zoals Lourens stelt niet al te groot is en zodoende de kracht heeft om snel te schakelen. En dan moet je toeleverancier wel kunnen volgen. “De spullen zijn ook nog goed”, zegt Van den Akker lachend. “We proberen goed werk te leveren, zodat klanten bij ons blijven. Onze klanten verlangen kwaliteit en die geven we ze – door alleen maar met kwaliteitsmerken te werken. Festo is daar een voorbeeld van en we houden van de goede contacten met de mensen die achter het merk staan. Het is een A-merk. Punt uit.” •

www.apollo-engineering.nl

www.festo.nl

www.euchner.nl

Configureerbaar door FlexFunction

Serieel koppelbaar

Uitgebreide diagnose met IO-Link

Categorie 4 / PL e / SIL3

Vloeistofbestendig IP65 en IP67

Lock-out, safe start, autorisatie, etc.

TECHNIEK Besturingen

Net als een echte PLC

Zijn virtuele besturingen het antwoord op leverproblemen?

Industriële besturingen worden door gebruik van moderne technologieën steeds meer geabstraheerd. Hierdoor worden ze compacter, flexibeler en eenvoudiger te onderhouden. Deze ontwikkeling leidt uiteindelijk tot ‘Control 5.0’ – de virtuele PLC. Hoe ziet een dergelijke virtuele besturing er in de praktijk nu uit en hoe kan je ze gebruiken? We leggen het uit aan de hand van het IEC 61131-3-platform CODESYS.

Roland Wagner, hoofd Product Marketing CODESYS Group

Iedereen kent virtuele schijven en zelfs virtuele computers. Met dergelijke virtuele machines apparaten, bijvoorbeeld harde schijven of Windows pc's, kunnen we de functies gebruiken zonder dat de apparaten zelf aanwezig zijn. De virtuele appraten komen tot stand met behulp van software op computerarchitecturen die krachtig genoeg zijn. In de IT zijn dergelijke virtualisaties nuttig:

• voor het verhogen van de gegevensbeveiliging van systemen door slimme toegangsbeperkingen;

• om onafhankelijke configuraties mogelijk te maken voor verschillende gebruikers of toepassingen.

Hetzelfde geldt voor virtuele besturingssystemen: Allereerst is krachtige hardware nodig als substructuur. Zelfs als de PLC geabstraheerd is, moet deze natuurlijk ergens worden gehost en draaien. In dit opzicht verschilt de virtuele PLC in eerste instantie niet van een industriële computer met daarop een

Virtuele besturingen maken gebruik van softwarecontainers of hypervisors om de hardware te scheiden van de daarop draaiende software. Zo kunnen op de hardware verschillende besturingen volledig onafhankelijk van elkaar functioneren.

besturingssysteem en een SoftPLC. Maar om dergelijke virtuele besturingen in willekeurige aantallen en onafhankelijk van elkaar op de hardware te kunnen gebruiken, moet een verdere abstractie plaatsvinden.

Softwarecontainers

Daarvoor kunnen softwarecontainers of hypervisors worden toegepast, die de hardware en het daarop draaiende besturingssysteem scheiden. Voordat een container of een virtuele machine wordt gecreëerd, definieert de gebruiker de functionaliteit en prestaties ervan in containerbeschrijvingen of configuratiebestanden – inclusief de overeenkomstige configuratie voor de SoftPLC, zoals CODESYS Virtual Control SL. Bovendien wordt gespecificeerd tot welke hardware-bronnen de container toegang heeft. Dit is verplicht om I/O-toepassingen van de besturing te kunnen realiseren. Hiervoor zijn met name op Ethernet gebaseerde communicatieprotocollen en veldbussystemen geschikt. Zo kunnen in de container virtuele LAN-poorten worden gedefinieerd, die in de containerbeschrijving met fysieke poorten worden verbonden. Dankzij hardware-ondersteunde virtualisatie is dit mogelijk met hoge prestaties op moderne systemen. Dit betekent dat door een betere afbakening van de processen en hardware-ondersteuning zelfs betere realtime waarden kunnen worden bereikt dan met SoftPLC's die native op het hostsysteem draaien.

Implementatie of orkestratie

Als het configuratiebestand beschikbaar is, kan daaruit een willekeurig aantal virtuele controllers worden gecreëerd / ‘ingezet’. In tegenstelling tot de

SoftPLC wordt echter een compleet image van een fysieke component gemaakt in plaats van software te installeren. Dit kan op verschillende manieren:

• door het handmatig uitvoeren van functies van het besturingssysteem of het virtualisatieplatform, zoals Docker-containers. Dit is een aanpak die met name systeembeheerders alle vrijheid geeft bij de inzet. De functies kunnen ook worden gegroepeerd als scripts en zo aanzienlijk worden vereenvoudigd;

• via generieke softwareplatforms zoals Kubernetes of Open Shift, die geautomatiseerde configuratie, beheer en coördinatie van computersystemen, toepassingen en diensten mogelijk maken – kortom orkestratie – zijn zij beschikbaar als producten en bieden zij de mogelijkheid op gebruik gebaseerde factureringsmodellen (platform as a service) in te voeren voor de aldus gecreëerde virtuele besturingen;

• via eigen platforms met extra voordelen voor

Implementatie van drie virtuele controllers en een gateway via Linux-script

TECHNIEK Besturingen

automatiseringstechnologie, zoals de CODESYS Automation Server – ook al is de functie voor het inzetten van de virtuele PLC in CODESYS' eigen Industry 4.0-platform momenteel nog in ontwikkeling, toch leent het zich hiervoor. Behalve de inzet van virtuele controllers kan namelijk een aantal typische taken voor automatiseringsingenieurs nog eenvoudiger worden uitgevoerd.

Twee verschillen

In het PLC-programmeersysteem presenteren de op deze wijze gecreëerde besturingen zich op exact dezelfde wijze als elke specifieke, fysiek beschikbare PLC. Dit betekent dat zodra de gewenste apparaatbeschrijving is ingesteld in een PLC-project, de gebruiker kan zoeken naar geschikte systemen in het netwerk. Er zijn echter twee verschillen met de dedicated besturing:

• Door de PLC in te bedden in een container of hypervisor wordt deze ook extern ingekapseld. In

het geval van CODESYS betekent dit dat de lokale gateway als communicatiedienst tussen de configuratie-PC en de PLC alle controllers in het netwerk vindt. Als er echter hardware is aangesloten waarop per container of virtuele machine virtuele PLC's draaien, worden deze controllers niet gevonden. ‘It's not a bug – it's a feature’: ongewenste of ongeautoriseerde toegang is van meet af aan uitgesloten! Toegang is alleen mogelijk wanneer naast de containers met de virtuele controllers een gateway is ingezet. Op de configuratie-PC wordt in plaats van de lokale gateway deze externe gateway geselecteerd voor toegang tot het doelsysteemplatform – hetzij via zijn IP-adres of hostnaam.

• Hardware-specifieke eigenschappen moeten generiek worden geadresseerd, vooral wanneer het gaat om industriële apparaten die bijvoorbeeld lokale I/O's hebben. Daartoe moeten deze generieke interfaces afzonderlijk van het proces worden geadresseerd.

Net als een echte PLC

Maar dat zijn de verschillen! Met device-search worden alle beschikbare virtuele controllers gevonden zoals voorheen. Het CODESYS Development System maakt het helemaal niks uit welke controller momenteel wordt geprogrammeerd of geconfigureerd. Als in het configuratiebestand virtuele ethernetpoorten zijn aangemaakt of verbonden met fysiek beschikbare poorten, kunnen deze ook in het CODESYS-project worden geïntegreerd en bijvoorbeeld als EtherCAT, Profinet of EtherNet/IP worden geconfigureerd en gebruikt. De container of hypervisor doorloopt de virtuele poorten zonder problemen en zorgt voor een deterministische uitvoering van de buscycli – net als een ‘echte’ PLC.

Case: vervanging specifieke besturingen

Zoeken naar geschikte controllers in het CODESYS-ontwikkelingssysteem: virtuele PLC's kunnen op dezelfde manier worden gevonden en gebruikt als fysiek beschikbare apparaten.

In een demonstratiefabriek van een bekend Duits bedrijf vervangt een enkele fabrieksgerelateerde IT-server met 128 CPU-kernen 32 conventionele industriële controllers en communiceert met 320 busdeelnemers onder realtime omstandigheden. De toepassing draait stabiel op alle besturingsinstanties met een cyclus van 8 ms en een jitter van minder dan 50 µs. De voordelen bij deze toepassing liggen voor de hand: hoewel de aanschaf van een bijbehorende

IT-server een niet onaanzienlijke investering betekent, bedragen de kosten daarvoor slechts een

Selectie van de gateway in de container van het basisplatform.

Met virtuele PLC's kunnen besturingstaken van ‘n’ specifieke regelaars ongewijzigd worden uitgevoerd op ‘1’ hardware.

fractie van het totale volume van de vervangen PLC's. Daarbij komt nog de vereenvoudigde installatie, bijvoorbeeld met betrekking tot de voeding en de bekabeling, en het centrale onderhoud, in dit geval door IT-specialisten in plaats van automatiseringsspecialisten. Dit betekent dat updates van de firmware en de PLC-applicatie voor de virtuele controllers zonder problemen vanaf een centrale locatie kunnen worden uitgerold. En als om een of andere reden extra functies via PLC moeten worden gerealiseerd, kunnen heel eenvoudig nog meer virtuele controllers worden gecreëerd en gebruikt - zonder gevolgen voor de reeds draaiende systemen.

Voith Paper splitst toepassing

In een tweede toepassing heeft Voith Paper een bestaande applicatie opgesplitst in verschillende logische onderdelen en laat deze logische eenheden op een IT-server draaien op vijf procestechnisch geïsoleerde besturingsinstanties. Omdat deze instanties gemakkelijk met andere diensten kunnen samenwerken via gedefinieerde interfaces, worden zij ‘microservices’ zoals dat in de IT heet. Bovendien is deze applicatie nu flexibel aanpasbaar en eenvoudig te onderhouden. De afzonderlijke onderdelen van de applicatie vervullen onafhankelijk van elkaar hun taken, kunnen worden in- en uitgeschakeld, uitgewisseld of zelfs uitgebreid. Zo is Voith Paper

optimaal voorbereid op alle toekomstige eisen, zonder dure en vooral riskante omschakeling naar gedistribueerde besturingsconcepten.

Voordeel bij leveringsproblemen

Waarom kunnen virtuele besturingen dan nuttig zijn bij leveringsproblemen? Heel eenvoudig: omdat machine- en installatiebouwers door de abstractie van de hardware echt moeiteloos kunnen overschakelen op andere beschikbare platforms. En het maakt niet uit of deze platforms voldoen aan de industriële eisen. Dat kan natuurlijk een IPC in de schakelkast zijn - maar nu ook een IT-server in een serverruimte bij de installatie. Of heel flexibel vandaag zo en morgen zo! Het belangrijkste is: de besturingsfunctie wordt daar verwerkt waar de bijbehorende middelen beschikbaar zijn. Bestaande middelen kunnen beter worden benut omdat ze niet exclusief worden toegewezen, maar flexibel kunnen worden uitgebreid. Dit schept vrijheid, waardoor machines en systemen kunnen worden geleverd, zeker met de huidige leveringsproblemen van besturingshardware. Als dat al geen meerwaarde op zich is? Bovendien kan deze hardware-abstractie worden gebruikt voor een andere interessante toepassing. Wordt vervolgd. •

wwww.codesys.com

www.extendsmartcoding.nl

De virtuele poorten worden doorlopen voor een deterministische uitvoering van de buscycli – net als een ‘echte’ PLC

TECHNIEK Besturingen

ctrlX-familie verwelkomt nieuwe telg

met spierballen

De klassieke grenzen doorbreken tussen machinebesturing, IT en het Internet of Things – dat zou een doorbraak betekenen in de wereld van softwareontwikkeling in de machinebouw. Een kleine twee jaar geleden kwam die doorbraak er: met ctrlX Automation lanceerde Bosch Rexroth een revolutionair nieuw automatiseringsplatform. Inmiddels is er een significante hardware-update in de vorm van de ctrlX CORE+. En dat kan interessant zijn voor veel branches. Tekst en beeld: Bosch Rexroth

Steffen Winkler, Vice President of Sales voor de businessunit Automation and Electrification

Solutions bij Bosch Rexroth, omschreef ctrlX

Automation als ‘de smartphone van de automatisering’. Daarmee doelt hij vooral op de open standaarden, app-technologie voor de programmering (geen beperking in programmeertalen), webgebaseerde technieken en een flexibele IoT-connection. Dat alles draait op het realtime Linux-besturingssysteem.

“ctrlX Automation vermindert de kosten voor engineering en implementatie met 30 tot 50 procent”, voorspelde hij eerder al. “En doordat we continu klanten om feedback vragen om ctrlX

len en service op locatie. De praktijk wijst uit dat ctrlX Automation zorgt voor een vermindering tot 50 procent van de installatieruimte en het aantal individuele componenten.

Eén blok hardware

De meest recente innovatie in de hardware is de ctrlX CORE+: modulaire besturing waar ook in- en uitgangsmodules aan te koppelen zijn. Veldbuskoppelingen zijn daardoor geen noodzaak meer, maar een keuze. “Je klikt de in- en uitstations eenvoudig aan de hardware in je elektrakast, waardoor je in feite één blok creëert”, vertelt Johs Heijmink, design engineer bij Bosch Rexroth. Een andere toevoeging van de ctrlX CORE+ is dat bijvoorbeeld een additionele

Automation verder te optimaliseren, zijn we de markt niet één, maar twee stappen vooruit.”

Onafhankelijke werking

Doordat de software en hardware – gebaseerd op een nieuwe generatie multicore-processors – onafhankelijk van elkaar draaien, besparen gebruikers stevig op logistiek, installatie, schakelkasten, reserveonderde-

ProfiNet-master als hardware aansluiting beschikbaar is. De ‘standaard’ ctrlX CORE kan middels soft stack een ProfiNet -master emuleren naast de realtime EtherCat-communicatiebus. Heijmink: “Daarmee kun je perfect andere interfaces aansturen, zoals frequentieregelaars, servodrives, proportionaalventielen, enzovoorts.”

Veel wegen naar Rome

Accountmanager Werner Knapen legt uit dat ook het inlezen van bijvoorbeeld sensoren in no-time geregeld is, dankzij de ctrlX CORE+. “Denk aan sensoren voor het meten van kracht of temperatuur of voor het aansturen van naderingsschakelaars of

“ctrlX Automation vermindert de kosten voor engineering en implementatie met 30 tot 50 procent”

De meest recente innovatie in het ctrlX-platform aan de hardware is de ctrlX CORE+: een modulaire besturing waar ook in- en uitgangsmodules aan te koppelen zijn.

eindstandmelders. Maar ook sensoren die pneumatische of hydraulische kleppen open- en dichtzetten, of die de elektromotor in- of uitschakelen.

Grote broer komt eraan

Knapen en Heijmink kijken uit naar wat er nog meer staat te gebeuren, zoals de lancering van ctrlX CORE X7. “Dat is de grote broer van de CORE+”, vertelt Knapen. “Een variant met een nóg krachtiger processor, specifiek voor veeleisende toepassingen. Meer mastercommunicatie, nog kortere procestijden… Ideaal voor bijvoorbeeld CNC-machinebesturing, of voor toepassingen in de printing technology.”

Daarmee is ctrlX Automation meer dan klaar voor een uitrol in meerdere branches. “Er leiden heel veel wegen naar Rome”, aldus Knapen. “We kunnen voor iedere klant een op maat gesneden oplossing configureren. In het verleden was je als klant afhankelijk van de opzet van je besturingssysteem, het hart van je machine. Dat is nu echt verleden tijd. We hebben het als het ware omgedraaid: we luisteren eerst naar de klant en richten dan een oplossing op maat in.”

Branches verrijken

Knapen ziet de mogelijkheden al voor zich. “Dan denk ik bijvoorbeeld aan handlingsap-

CTRLX-UNIVERSUM BREIDT UIT

Waar ctrlX Automation in de basis ontwikkeld is voor motion control, breidt het ctrlX-universum onmiskenbaar uit naar andere sectoren. In de speciaalmachinebouw profiteren ze bijvoorbeeld alweer enkele jaren van de mogelijkheden die de modulariteit biedt, en van de significant kortere doorlooptijden. Ook in de gebouwtechnologie en in de handling/logistiek is ctrlX inmiddels bij veel bedrijven geïntegreerd.

Modulaire intralogistiek

Met IP67 oplossingen kunt u de intralogistiek direct aan de transportband besturen – en de time-to-market voor nieuwe installaties verkorten.

TECHNIEK Besturingen

plicaties als het aansturen van robots of transportbanden”, vertelt Knapen. “Of wat denk je van een combinatie met partnerapps, zoals de Wepall Smart Palletizing Software, die stapelpatronen maakt om robots zo efficiënt mogelijk pallets te laten stapelen? Mooie voorbeelden van hoe ctrlX meerdere branches kan verrijken.”

ctrlX

en Paasbrood

Heijmink beschrijft zelfs een concrete casus, waarbij een industriële bakkerij een pilot voltooide met een ctrlX-core. Met name de modulaire mogelijkheden bewijzen daar hun meerwaarde. “Dit bedrijf koppelde een applicatie voor het waterstraalsnijden van broodproducten. Denk aan brood dat ze in bepaalde vormen willen bakken, bijvoorbeeld met Pasen of Kerstmis. Via een eenvoudig invulscherm is de vorm van het brood perfect te programmeren. Tel daarbij apps op voor de PLC, voor het aansturen van in- en uitgangsmodules en een VPN waarmee je op afstand kunt inloggen in de controller. Met één core en een handvol apps draait hun gehele productielijn. Voorheen was zoiets ondenkbaar, maar dankzij ctrlX is het realiteit.”

Kannibalisme (of toch niet?)

Sommigen zien het open karakter van ctrlX als bedreiging. Immers: de compatibiliteit overrulet de noodzaak om met specifieke applicaties te werken. Maar bij Bosch Rexroth denken ze anders. “We concurreren in zekere zin met onze eigen productie, dat klopt”, aldus Knapen. “Maar we zien het open karakter van ctrlX Automation vooral als kans.

Vergelijk het met andere succesvolle besturingssystemen, bijvoorbeeld in de smart markt. Daar tonen Android en Apple hoe krachtig een open platform-karakter is.

Sterkere branches

“Natuurlijk zien we meerdere aanbieders van bijvoorbeeld HMI-apps en IoT-toepassingen aanhaken”, vervolgt Knapen. “Maar wij kijken verder. We willen dat de eindgebruiker over een oplossing beschikt, die perfect past bij zijn behoefte. Sterker

CTRLX CORE+ IN SERVODRIVES

Eveneens is de ctrlX CORE+ uitstekend te integreren in de servodrive zelf. Via deze oplossing zijn vervolgens alle functies aan te sturen alsof de core stand-alone zou worden toegepast. De prestaties blijven identiek, terwijl de ruimtebesparing in de besturingskast aanzienlijk is.

nog, stel dat een klant zélf een applicatie ontwikkelt: dan staat de Bosch Rexroth-appstore voor hem open. Zodat uiteindelijk complete branches er hun voordeel mee kunnen doen.” •

www.boschrexroth.nl

SERVICEABILITY

Bosch Rexroth belooft ctrlX-adoptanten een verregaande serviceability. Het bedrijf blijft de ctrlX-hardware voor minimaal 25 jaar servicen. Daarmee verlengen gebruikers de technische levensduur van hun machine aanzienlijk. Dat heeft een dubbel-positieve impact: op de bedrijfsproductie en op de ecologische footprint van de organisatie.

“Met één core en een handvol apps draait je gehele productielijn”

TECHNIEK

Single Pair Ethernet

Single Pair Ethernet sneller en verder

Database met SPE-producten begint zich aardig te vullen

Het SPE Industrial Partner Network is in amper drie jaar uitgebreid van drie tot bijna 60 bedrijven. Tijdens een meeting van de vakpers op het hoofdkantoor van Harting –één van de initiatiefnemers van het netwerk– gaf managing director Ralf Klein een kijkje in de toekomst van de technologie achter

SPE. Voor wie er mee aan de slag wil is er sinds enige tijd de Single Pair Ethernet-productdatabase, met inmiddels een kleine 400 producten van meer dan 20 bedrijven.

Richard Bezemer

Single Pair Ethernet (SPE) heeft met alle aandacht voor duurzaamheid het tij aardig mee. Het tweedraadontwerp vergt met een tot 75 procent kleinere kabeldiameter ten opzichte van de ‘gewone’ twee- of vierpaars vaste Ethernet-bekabeling aanzienlijk minder koper. En ook verdere miniaturisering op het gebied van bijvoorbeeld de connectoren zorgt voor een besparing op grondstoffen. Dat werkt natuurlijk ook allemaal door op het gewicht. Dat is voor een installatie in een fabriek misschien niet zo relevant, maar zal bij toepassing in auto’s door het lagere gewicht gunstig doorwerken op de brandstofkosten.

IIoT

Single Pair Ethernet 10BASE-T1 is in basis een tweedraads 10 Mbit/s Ethernet-netwerktechnologie met fysieke laag onder de IEEE 802.3cg-specificatie. Op Ethernet gebaseerde SPE-technologie ondersteunt

transport van meerdere protocollen voor industrieel Ethernet, waaronder Profinet, Ethernet/IP, Hart-IP en Modus TCP/IP. Het 10BASE-T1S-gedeelte van de specificaties zorgt voor een botsingsvrije, deterministische op Ethernet gebaseerde transmissie via een multi-drop netwerk zonder Ethernet-switches. Die barrière-vrije verbinding van apparaten tot op veldniveau maakt een kosteneffectief gebruik van Ethernet in de gehele industriële automatisering mogelijk. SPE is daarmee de backbone bij uitstek voor ononderbroken netwerken, van sensor tot cloud.

Het huidige SPE IEEE802.3-protocollandschap biedt snelheden van 10 Mbit/s tot 10 Gbit/s,waarbij met de laagste snelheden afstanden tot circa 1000 meter kunnen worden overbrugd. Dit maakt dat SPE kan worden gebruikt in een breed scala aan industriële en gebouwinfrastructuurtoepassingen. Ondersteund door Power over Data Line (PoDL), Time-Sensitieve Networking (TSN) en OPC Unificatie Architecturen (OPC UA) kan het voorzien in de IP-communicatie voor IIoT-oplossingen.

Sneller en verder

Maar ook voor toepassingen buiten de geijkte gebieden als proces, productie en infrastructuur wordt SPE steeds interessanter. Dat heeft volgens Ralf Klein, managing director bij Harting, te maken met een verdere evolutie van de normen, waarin niet alleen nog hogere transmissiesnelheden worden voorzien, maar ook een groter datatransmissiebereik per snelheidscategorie.

Een voorbeeld is de deelnorm IEEE802.3ch – MultiGigBASE-T1 (2,5/5/10 Gbit/s), waarin nu nog tot circa 15 meter wordt gerept, maar in de toekomst de 50

Een verdere evolutie van de normen voor SPE voorziet niet alleen in nog hogere transmissiesnelheden, maar ook een groter datatransmissiebereik per snelheidscategorie.

Alle producten van Harting op het gebied van Single Pair Ethernet zijn, met die van andere fabrikanten uit het SPE Industrial Partner Network, te vinden in de SPE-productdatabase.

meter haalbaar moet kunnen zijn. Dat maakt de technologie met een bandbreedte van 4 GHz niet alleen interessant voor toepassing in personenauto’s, maar ook voor langere voertuigen als bussen en vrachtwagens. Nog grotere winsten in het bereik liggen er voor de ‘tragere’ versies in het verschiet, 1 Gbit/s (100-250 m) en 100 Mbit/s (200-500 m). Ook aan de kant van de snelheid ziet Ralf Klein nog de nodige ontwikkelingen, al zijn die nog wat verder weg in de toekomst. Voor 25/50 Gbit/s is met IEEE802.3cy al een naam aan de deelnorm opgehangen; voor 100 Gbit/s, vooralsnog alleen met glasvezel te realiseren, is dat nog niet het geval.

Pionieren

Het aantal toepassingen met hogere snelheden dan de nu gebruikelijke 10 Mbit/s is nog op één hand te tellen. Een leuke demo wat dat betref was te zien op de afgelopen SPS in Neurenberg. Hierbij werd een videoverbinding via 100 Mbit/s SPE tussen de stands van Harting en Hirschmann gerealiseerd. Afstand tussen de stands: 40 meter! Daar ligt volgens Klein ook al menig klantvraag: “Industriële gebruikers willen via Ethernet betrouwbaar over afstanden tot 100 meter met deze snelheden kunnen communiceren. Die eisen zullen met het voortschrijden van de techniek alleen maar toenemen. Op de Hannover Messe zullen we laten zien wat er nu al mogelijk is.”

Marktoverzicht

Behalve technologieontwikkeling is ook het aanbod aan SPE-producten belangrijk voor wijdverbreide toepassing. Vanuit het SPE Industrial Partner Network, dat inmiddels uit een kleine 60 bedrijven bestaat, is vorig jaar de SPE Product Data Base gelanceerd. In deze database zijn de producten ingedeeld in zeven categorieën: connectiviteit ((PCB-) connectoren, paneeldoorvoeren, couplers), bekabeling, kabelassemblages, halfgeleider (PHY- en schakel-chipsets, PoDL-controllers en gerelateerde ontwikkelboards), passieve componenten (trafo’s, filters, common mode spoelen, diodes), actieve componenten (managed en unmanaged switches, media converters) en SPE-devices (sensoren, regelaars, aandrijvingen, actuatoren).

Nieuwe producten

De komende jaren zal deze database flink worden uitgebreid, zo is de verwachting. Wat Harting betreft zullen daar in ieder geval een aantal op de Hannover Messe te introduceren operator interfaces bijkomen voor de industrie- en transportmarkt. Het betreft drukknoppen, keuzeschakelaars, sleutelschakelaars, signaalknoppen en noodstopknoppen in uitvoeringen met een diameter van 22,3 mm en 30,5 mm. •

www.hartingbv.nl

www.single-pair-ethernet.com

Ingenieuze intralogistiek

Intralox bouwt slimme besturing met Turck Block I/O's

Elektrische mobiliteit laat de wereldwijde automarkt op zijn grondvesten schudden. Niet alleen autofabrikanten zien de vraag naar alternatieve aandrijfconcepten groeien – met de elektrische voertuigen (EV) op batterijen voorop. Voor de hele toeleverketen is het een uitdaging om aan de veranderende vraag te voldoen. Vooral de productie van lithium-ionbatterijen moet het tempo van die EV-vraag maar zien bij te houden.

Tekst en beeld: Turck

"We hebben klanten die hun activiteiten zeer agressief moeten opschalen om te voldoen aan de eisen die de fabrikanten van elektrische voertuigen gaan stellen", zegt Martina Costa, business-development analist voor het Automotive Team bij Intralox in Amsterdam, dat is gespecialiseerd is in transport- en intralogistieke technologie voor tal van industrieën. "Batterijproducenten krijgen dat niet voor elkaar door alleen maar nieuwe, ‘greenfield’ fabrieken te bouwen. Ze zullen de verwerkingscapaciteit van hun bestaande faciliteiten moeten verhogen." Voor alle batterijfabrikanten die behoefte hebben aan eenvoudig schaalbare transportoplossingen heeft Intralox een oplossing. En voor de slimme besturing van die systemen hebben ze de decentrale logische module ISC CAM met Turck Block I/O’s ontwikkeld.

Schaalbaar, flexibel en zonder pallets Naast de toenemende vraag naar schaalbaarheid identificeerde Intralox nog twee andere criteria die het kaf van het koren scheiden wanneer batterijproducenten op zoek gaan naar de transportoplossing voor hun volgende batterijfabriek: Eerst en vooral flexibiliteit, aangezien het aantal verschillende soorten batterijen de komende vijf jaar fors zal toenemen.

Fabrieken moeten een groot aantal verschillende types op hetzelfde intralogistieke systeem kunnen verwerken. De apparatuur die de batterijen door de productielijn transporteert, moet een verscheidenheid aan massa's, afmetingen en andere verschillende eigenschappen aankunnen. De derde eis die Costa noemt is dat fabrikanten een oplossing nodig hebben zonder pallets en werkstukdragers. Die verhogen de complexiteit en de kosten van de productielijn, omdat de pallets voortdurend moeten worden verzameld, teruggestuurd en gecontroleerd. Door batterijen rechtstreeks op het transportoppervlak te manipuleren, worden de investeringskosten en de doorlooptijd verlaagd.

Meer dan 1400 patenten

Intralox is een uitvinder in de meest letterlijke zin van het woord, met meer dan 1400 wereldwijde patenten die wereldwijd. Met een uitvinder als oprichter is de focus altijd gericht geweest op het ontwikkelen van nieuwe oplossingen waarbij de octrooien waarde toevoegen. Dit is een van de redenen waarom Intralox zich concentreert op technologieën als hun modulaire kunststof banden voor speciale doeleinden. Denk bijvoorbeeld aan hygiënische banden voor het vervoer van onverpakte levensmid-

delen. Hun oplossingen maken deel uit van de logistieke infrastructuur van marktleiders in vrijwel elke bedrijfstak.

ARB en DARB

Een voorbeeld van zo'n innovatieve ontwikkeling is de ARB-technologie (Activated Roller Belt) van Intralox, waarmee het bedrijf 15 jaar geleden begon. Bij conventionele rollenbanen worden zogenaamde ‘pop-up’ banden gebruikt om goederen te scheiden of loodrecht op de transportrichting te verplaatsen. Deze banden springen op tussen de rollen en worden afzonderlijk gemotoriseerd om de goederen zijdelings te kunnen verplaatsen. Een nadeel van deze technologie is dat de banden tussen de rollen niet het hele oppervlak van het product ondersteunen en daardoor de grootte van de te transporteren goederen beperken. De ARB-technologie van Intralox lost dit probleem op door gebruik te maken van een band waarin kleine rollen zijn ingebed onder een bepaalde hoek ten opzichte van de looprichting van de band. Vooral wanneer een hoge doorvoer en een zeer gevoelige behandeling en scheiding nodig zijn, kan ARB-apparatuur en met name DARB-apparatuur een probleemoplosser zijn. DARB staat voor een speciale versie van ARB - de

Dual-Stacked Angled Roller Belt - die voorwerpen tot 90 graden loodrecht op de lijnloop kan verplaatsen.

Perfect antwoord

De DARB-technologie beantwoordt perfect aan de drie eerder genoemde kritische eisen voor de logistiek van de productie van elektrische voertuigbatterijen (EV): schaalbaarheid, flexibiliteit en de mogelijkheid om batterijen rechtstreeks te behandelen zonder pallets. Het verbetert de schaalbaarheid omdat het de verwerkingscapaciteit van batterijlijnen aanzienlijk kan verhogen in vergelijking met conventionele pop-up transportbanden door het elimineren van stop- en starttijden voor loodrechte bewegingen. Het is ook flexibeler omdat de ondersteuning over de volle breedte de meeste beperkingen voor artikelafmetingen wegneemt. De enige beperking is de afmeting van de band zelf. Kleinere onderdelen kunnen niet tussen de rollen vallen zoals bij standaardrollenbanen. Ten slotte maken DARB-apparaten pallets overbodig omdat ze de EV-batterij over de hele basisplaat ondersteunen.

Ruimte voor verbetering

Sommige fabrikanten van lithium-ionbatterijen profiteren al van de mogelijkheden

van DARB-apparatuur in hun productie, vertelt Martina Costa. Maar het bedrijf ontdekte meer ruimte voor verbetering bij het zoeken naar de optimale transportband voor de groeiende batterij-industrie. Intralox is de OEM, maar de automatisering van DARB-apparatuur wordt traditioneel gedaan door de integrator van de intralogistieke systemen aan de hand van Intralox-richtlijnen. "We realiseerden ons dat dit proces niet altijd efficiënt is omdat veel knowhow verloren gaat in de communicatie. Wij verkopen voortdurend DARB, maar de integrator doet het slechts af en toe. Dat kan een uitdaging worden voor alle partijen", legt Martin Benavidez, Intralox productmanager voor ISC, uit. Het acroniem ISC staat voor Intralox Smart Carryway, een innovatief programma dat tot doel heeft een automatiseringsoplossing te ontwikkelen voor de besturing van Intralox-machines, waaronder de DARB-productlijn. Benavidez leidt het project samen met Lazlo Kleczewski, productdesign-manager voor ISC.

Centrale PLC-oplossingen probleem Integrators kiezen er vaak voor om de DARB-apparatuur te besturen met een PLC die al in de lijn wordt gebruikt. Het belangrijkste nadeel van één PLC die

verschillende machines bestuurt, is dat het opsporen van fouten tijdens de inbedrijfstelling en wijzigingen in de werking tijdrovend en riskant zijn. Om dit probleem ten behoeve van de klanten op te lossen, breidde Intralox zijn aanbod uit met de automatisering van het DARB-systeem. "We begonnen met een aparte PLC om de DARB te automatiseren, maar dat is niet kostenefficiënt, vooral niet bij de kleintjes. We moesten verschillende PLC's aanbieden en grote elektrische kasten bouwen volgens vele eisen van klanten en regionale voorschriften. Productontwikkeling en onderhoud zijn hierdoor complex", aldus Benavidez. Hij voegt eraan toe dat het gebruik van traditionele PLC-technologie moeilijk schaalbaar is vanwege de moeite die het kost om de schakelkast te ontwerpen en te assembleren en verschillende PLC-platforms te onderhouden die al jaren in fabrieken worden gebruikt. "Schaalbaarheid is erg belangrijk voor ons. Daarom hebben we gezocht naar een oplossing waarbij we onze jarenlange ervaring en kennis kunnen kanaliseren in een klein apparaat dat gemakkelijk en zorgeloos te gebruiken is", voegt Lazlo Kleczewski toe.

Decentraliseerde IP67-besturingen

De oplossing is de ISC CAM (Intralox Smart

De Intralox-demo in Shanghai laat zien dat decentrale automatisering veel integratieproblemen met grotere systemen voorkomt.

Carryway bestuurd door een Carryway Automation Module), een kleine IP67-blokmodule die de softwarelogica van Intralox bevat om de prestaties van de apparatuur te maximaliseren zonder dat er een elektrische kast nodig is. Turcks TBEN-S levert het hardware-platform voor de ISC CAM. Dankzij de multiprotocol-mogelijkheden kan het een breed scala aan klanten bedienen met minimale productvariaties.

De multiprotocol-apparaten van Turck ondersteunen Profinet, Modbus TCP en Ethernet/IP en passen zich zonder tussenkomst van de gebruiker aan het op het netwerk gesproken Ethernetprotocol aan. Dit betekent een verbetering voor alle betrokken partijen. De integrator hoeft zijn PLC slechts te programmeren om een paar basisinstructies door te geven, waardoor de inspanning en het risico van de integratie

en inbedrijfstelling van DARB-apparatuur worden verminderd. De eindgebruiker is altijd verzekerd van de laatste automatiseringskennis die in de apparatuur wordt gebruikt en kan vertrouwen op de volledige ondersteuning van Intralox voor DARB-apparatuur. "De ISC CAM lost veel van de problemen op die de klassieke automatiseringsstructuur opleverde", aldus Kleczewski.

DARB-demo

Om de DARB-technologie te presenteren als belangrijke transportoplossing voor de EV-batterijindustrie heeft Intralox in Shanghai een demo-opstelling gebouwd, waar potentiële klanten een indruk krijgen van de mogelijkheden van de technologie. Bovendien laat de opstelling de voordelen van decentrale automatisering zien. Elk stuk DARB-apparatuur heeft zijn eigen ISC CAM voor de carryway-automatisering. Andere belangrijke automatiseringsfuncties in de demo, zoals motorbesturing en veiligheid, zijn verdeeld over andere eenvoudige modules. Het resultaat is een hoge mate van modulariteit van zowel de hardware als de software. Instellen, probleemoplossing en wijzigingen aanbrengen – een transportband toevoegen

Ondersteuning van EV-batterijmodules over het gehele oppervlak is een belangrijk voordeel van de DARB-technologie.

ISC CAM: De gedecentraliseerde Intralox-logica op de TBEN-S-blokmodules voor een variabele lay-out van het transportsysteem – zonder complexe schakelkast.

of verwijderen bijvoorbeeld – worden hierdoor sterk verbeterd.

IP67-portfolio

Met de demo toont Intralox aan dat gedecentraliseerde automatisering veel problemen van machinefabrikanten oplost bij het integreren van de automatisering van hun producten in grotere systemen. Traditionele oplossingen zouden een kast vereisen voor het onderbrengen van de HMI, de motorcontroller en de frequentieregelaar, de voeding en andere componenten die niet beschikbaar zijn in hoge elektrische beschermingsgraden. De ISC en het brede Turck-assortiment van modulaire

componenten voor in het veld in IP67 lossen die problemen op, met schone en flexibele oplossingen als resultaat.

De HMI van de demo heeft niet het typische scherm op de kast. "Er is geen fysieke HMI nodig omdat de opstelling kan worden bestuurd, aangepast en gewijzigd via een 'virtuele HMI' die wordt gehost in de webserver van de ISC. Deze is gemakkelijk toegankelijk met een laptop of een ander apparaat met een webbrowser", aldus Lazlo Kleczewski. De automatisering van de motoren en veiligheidssystemen in de ring gebeurt decentraal door een combinatie van veldcontrollers uit de Turck TBEN-productlijn. Dankzij het grote aanbod aan IP67

I/O-componenten voor seriële en Ethernet-communicatie is de kast van de demo niet groter dan een schoenendoos en bevat alleen enkele veiligheidscomponenten. Doordat de Ethernet-oplossingen van Turck kunnen communiceren met Profinet, Ethernet/IP of Modbus TCP hoeven er geen individuele oplossingen voor klanten in verschillende regio's te worden ontwikkeld. Turcks voedingseenheid PSU67 vereenvoudigt de levering van de 24 VDC voor de werking van de automatiseringscomponenten.

‘Iets anders

denken’

Er zijn nog andere voordelen van dit 'geïntegreerde en holistische ontwerp' dat Intralox voorstelt. Het ontbreken van een kast vermindert bijvoorbeeld het aantal onderdelen, maar maakt het ook mogelijk kabels met losse uiteinden te elimineren, waardoor het concept vrijwel ‘plug-andplay’ is. Door het gebruik van kleurcodering op de connectoren wordt een hoog ‘Poka Yoke‘-niveau gecreëerd dat de kans op fouten minimaliseert. De bekabeling en bedrading van de apparatuur wordt eenvoudiger en intuïtiever en is bijna onmogelijk verkeerd aan te sluiten. "Wij proberen aan te tonen dat het mogelijk is deze complexe systemen eenvoudig en intuïtief te maken. Het enige wat daarvoor nodig is, is iets anders denken", vat het ISC-team samen. •

www.intralox.com

www.turck.nl

Turck's grote portfolio van IP67 I/O-modules zorgt voor een naadloze, decentrale aanpak van modulaire machines en installaties.

Snelle bekabeling, eenvoudige installatie: de PSU67-voeding levert alle benodigde spanningen direct ter plaatse.

Snelle en probleemloze bekabeling dankzij de M12-connectoren met kleurgecodeerde ringen – voor ‘Poka-Yoke’-verbindingen.

‘Standaardiseren op één leverancier’

Konings Transportbanden kiest voor NORD bij nieuwbouw Agricon

NORD DRIVESYSTEMS en Konings Transportbanden hebben de aandrijftechniek geleverd voor de nieuwe vestiging van Agricon in het Belgische Balen. Agricon is gespecialiseerd in de productie en verkoop van duurzame en natuurlijke materialen voor gebruik in tuinen en plantsoenen, zoals decoratieve schorsen en potgronden. Voor schorsen is het zelfs marktleider in Europa. Op het gebied van ecologische potgronden is het bedrijf hard op weg die status binnenkort te bereiken.

Tekst en beeld: NORD DRIVE SYSTEMS

Agricon richt zich op ecologisch verantwoorde producten, zoals decoratieve schorsen, bodembedekkende materialen, premix substraten, potgronden en siergrind. Daarnaast importeert, verpakt en distribueert het bedrijf houtpellets. De producten worden zowel in bulk als individueel verpakt geleverd. De verpakte producten kunnen vooral bij tuincentra worden gevonden, niet alleen onder eigen naam, maar ook onder circa 500 private labels – grote kans dus dat de verpakkingen met bodembedekkende schorsen of potgrond voor je tuin uiteindelijk afkomstig zijn van dit Belgische bedrijf. De basismaterialen komen van leveranciers uit Portugal, Frankrijk, Duitsland en België waarvan Agricon de herkomst kan controleren. Deze basismaterialen worden verwerkt tot een groot aantal producten, waarbij de af nemers de keuze hebben uit verschillende samenstellingen en kwaliteiten. Het is zelfs mogelijk om de bodembedekkende materialen in een gewenste kleur te leveren.

Groei

Agricon groeide uit z’n jas op de vestiging in Ham. Om de productie en logistiek verder te stroomlijnen, werd besloten om een nieuwe vestiging te bouwen. De keuze

viel hierbij op een nieuw bedrijventerrein in Balen nabij Lommel in de Belgische Kempen. “We groeien hierbij van 8 naar 18 hectare”, vertelt projectleider Gerrie Convens. “We hebben dan niet alleen voldoende ruimte, maar we kunnen het bedrijf ook zo inrichten dat de interne logistiek veel efficiënter wordt.” In december 2022 is het nieuwe bedrijfscomplex opgeleverd. Na een testperiode in januari 2023, is de nieuwe locatie in februari geheel in gebruik genomen.

Hechte relatie

Agricon werkt voor de levering en installatie van de diverse transportbanden al meer dan twintig jaar samen met Konings Transportbanden in het Noord-Limburgse Nederweert (Nederland). Dit bedrijf produceert al meer dan 25 jaar transportbanden, bunkers, sterrenzeven, vijzels, strooiselverwijderingen en aanverwante producten voor de agrarische en industriële sector, waaronder de pluimveehouderij, recycling, zandindustrie en veen- en potgrondbedrijven. Anton Teunissen, verkoopleider bij Konings: “Wij waren zeer vereerd om voor de nieuwe vestiging alle nieuwe transportbanden en opslagbunkers te mogen leveren. Er is in de loop der jaren dan ook een hechte vertrouwensband

ontstaan. Maar het was wel een gigantische operatie voor ons. In goede samenwerking met Agricon konden wij daar in onze planning en productie in 2022 al het hele jaar capaciteit voor vrijmaken.”

Standaardiseren

Voor de benodigde aandrijftechniek koos Konings voor NORD DRIVESYSTEMS in Hillegom. “Wij besloten dat we voor de aandrijvingen van alle nieuwe installaties zouden kiezen voor een Duits A-merk. De keuze viel op NORD, omdat die een uitgebreid productportfolio heeft, zodat we voor de diverse verschillende installaties op één leverancier kunnen standaardiseren. Daarnaast werken we uiterst prettig samen met NORD. De verkoopadviseurs en technici van NORD denken actief met ons mee en kunnen flexibel de aandrijvingen leveren die wij nodig hebben. Bovendien levert NORD een uitstekende service en kregen we de benodigde aandrijfapparatuur op tijd geleverd,” vertelt Teunissen.

ATEX

NORD leverde onder meer 44 vlakke opsteekreductoren voor de noppenzeefbanden, 26 wormwielaandrijvingen voor de hoogteverstelling, 16 haakse kegelwiel- en vlakke opsteekreductoren voor de

Agricon levert potgrond onder eigen naam en niet minder dan 500 ‘private labels’.

Schematische voorstelling van de menginstallatie voor potgrond.

menglijn, 8 haakse kegelwielaandrijvingen voor de transportbanden en nog diverse andere aandrijvingen. Teunissen: “Omdat er bij de verwerking van schorsmaterialen en potgrond veel stof vrijkomt, is een groot aantal aandrijvingen uitgevoerd als ATEX-aandrijving. Dat is ook een eis die de verzekering vanwege de brandveiligheid stelt.”

Groot volume

De aandrijvingen van NORD en de transport-, zeef- en breekinstallaties van Konings zorgen ervoor dat Agricon elk uur een groot volume door het bedrijf heen kan transporteren, verwerken en verpakken. Gerrie Convens: “We verwerken jaarlijks zo’n 550.000 m3 aan materiaal. Dat resulteert in zo’n 120 m3 en 120-150 pallets per uur. Daarnaast produceren we elk jaar ook nog eens 40.000 ton aan houtpellets.” Een belangrijk deel van de productieruimte wordt ingenomen door een installatie waar potgrond wordt gemengd en gezeefd. Hierbij worden de basismaterialen eerst met behulp van een wiellader in een van de vijf grondstofbunkers gestort, waarna ze in

De vijf mengbunkers doseren hun grondstoffen op een verzamelband. Hier is een haakse kegeltandwielreductor van gemonteerd.

De transportband onder de mesttoevoer met kegeltandwiel-motorreductor.

De sterrenzeef – ongewenste materialen blijven op de band “dansen” en worden apart afgevoerd voor hergebruik.

de juiste dosering op een transportband komen. Via deze band passeert het materiaal een menger waar eventueel meststoffen kunnen worden toegevoegd, en komt het vervolgens uit bij een zogeheten sterrenzeef. Bij de draaiende beweging van de harde kunststoffen “sterren” zakt het materiaal door de zeefband heen, terwijl het ongewenste materiaal – zoals takjes, steentjes en kluiten – op de band blijft liggen en apart kan worden afgevoerd voor hergebruik elders.

De gezeefde potgrond gaat via diverse transportbanden naar opslagboxen. Boven de boxen gemonteerde vijzels zorgen voor

Up to the challenge

de juiste verdeling van het materiaal over de gehele box. Vanuit de opslagboxen wordt de potgrond verder bewerkt en verpakt in kunststof zakken. Palettizers van onder andere Symach – ook met aandrijftechniek van NORD – stapelen de zakken op pallets.

Steeds meer vraag Gerrie Convens: “Wij doen voor een groot aantal klanten ook de opslag. Daarom bestaat een groot deel van onze nieuwe site uit magazijnen. Zodra een afnemer potgrond nodig heeft, leveren wij het op de gewenste bestemming. We werken

BKL is specialized in engineering, production and inspection of hoisting- and li ing tools, modules and machines. Thanks to the combination of outstanding production facilities, experience and creativity we are able to build high-quality customized machines.

jaarrond, maar het voorjaar is de drukste periode, omdat dan het tuinseizoen begint. In het najaar en de winter werken we aan het opbouwen van de voorraden.” De projectleider verwacht een sterke groei van het bedrijf, met name voor ecologische potgronden. “Hier komt steeds meer vraag naar. Daarom hebben we bij de aankoop van het nieuwe terrein al rekening gehouden met de toekomstige uitbreiding van het bedrijf.” •

agricon.be koningstransportbanden.nl nord.com

Verdeelinstallatie voor schorsmaterialen boven de voorraadboxen met lieren die worden aangedreven door motorreductoren van NORD.

Collse Heide 1, 5674 VM Nuenen, The Netherlands | T: +31 (0)40 295 14 44 | info@bkl.nl | www.bkl.nl Member of Anvil Industries

TECHNIEK Besturingen

Veilige controllerfamilie

TÜV SÜD certificieert PLCnext Controller-productfamilie

Phoenix Contact is het eerste bedrijf dat een certificering heeft ontvangen voor een controller (PLC) volgens IEC 62443-4-1 ML 3 Full Process Profile in combinatie met IEC 62443-4-2. Bij de ontwikkeling van de PLCnext Controllers is een volledig veilige ontwikkelingslevenscyclus toegepast. Tekst en beeld: Phoenix Contact

Als gevolg hiervan is de PLCnext Controller-productfamilie (AXC F 1152, AXC F 2152 en AXC 3152) gecertificeerd door TÜV SÜD. Door het beveiligingsprofiel te activeren, hebben gebruikers toegang tot een uitgebreider bereik van SL2-functies (Security Level 2). Deze certificering benadrukt de strategie van Phoenix Contact om Security conform een internationale norm aan te bieden in producten, brancheoplossingen en adviesdiensten om de toekomstbestendige werking van machines, systemen en infrastructuren te garanderen.

NIS2

Het industriële automatiseringslandschap verandert en wordt steeds meer gedreven door data en connectiviteit. Daarmee wordt ook cybersecurity steeds belangrijker, enerzijds omdat we dat zelf willen, anderzijds omdat de overheid ons hiertoe oproept of verplicht. Om Europa beter te beschermen tegen cyberaanvallen komt er een nieuwe Europese cybersecuritywet: de NIS2. NIS staat voor Netwerk en Informatie Systemen. Op dit moment is NIS1 in werking die geldt bedrijven die ‘essentiële diensten’ leveren aan consumenten. Dit is een nogal arbitrair begrip. Versie 2 van de wet gaat voor veel meer – en ook kleine – bedrijven gelden, ongeacht het aantal werknemers en bestuurders van deze bedrijven zijn ook verantwoordelijk. Op 28 november 2022 is de NIS2-richtlijn vastgesteld door de Europese Raad en op 27 december gepubliceerd in de Official Journal van de Europese Unie. In januari 2023 is de implementatietermijn van 21 maanden voor de opname in de nationale wetgeving gestart. Deze zomer start een internetconsulatie-periode van zes weken via internetconsltatie.nl. Burgers, bedrijven en overheidsinstellingen kunnen dan mogelijke verbeteringen aandragen in wet- en regelgeving die in voorbereiding is. De resultaten van de consultatie worden vervolgens gepubliceerd en waar mogelijk verwerkt in het wetsvoorstel, dat wordt gepubliceerd op internetconsultatie.nl. De exacte datum waarop de consultatie start is nog niet bekend. Naar verwachting zal de wet eind 2024 in werking treden, na behandeling door het parlement zijn behandeld. De organisaties die onder de NIS2-richtlijn vallen moeten vanaf dat moment aan de zorgplicht en meldplicht voldoen.

Ethische hackers

Behalve dat dit getest en gecertificeerd is door TÜV SÜD, hebben ook ethische hackers van Ordina de beveiliging van de PLCnext Controller uitgebreid getest. Tijdens deze pen(etratie)testen lukte het de ethische hackers niet om het systeem te compromitteren.

Wouter Doderer, Practice Lead | Red Team bij Ordina

Cybersecurity & Compliance: "Als ethische hackers testen we veel systemen, ook in de industriële automatisering. Wat de PLCnext Technology uniek maakt is dat er al vanaf het ontwerp is uitgegaan van een smart device wat aan het internet gekoppeld kan worden en cybersecurity daarin een van de belangrijkste speerpunten was. Dat zien we in de resultaten van onze pentest ook direct terug."

Holistische strategie

"De ethische hackers hebben het systeem flink aan de tand gevoeld", vertelt Rudy Bun. "De samenwerking met Ordina heeft ons zeker wat opgeleverd. In het rapport van de pentest stonden een paar kleine verbeterpunten, die direct zijn doorgevoerd of waaraan wordt gewerkt."

De certificering en pentest benadrukken bovendien de holistische strategie van Phoenix Contact rondom cybersecurity, omdat die beveiliging benadert vanuit het perspectief van de operator, systeemintegrator en fabrikant. "Als Phoenix Contact zijn we namelijk ook in staat om advies en oplossingen te bieden conform Europese cybersecuritynormen om zo machines, systemen en installaties te beschermen tegen cybersecuritybedreigingen."

Echte uitdaging

Hoe meer producten op de lange termijn worden ontwikkeld in overeenstemming met IEC 62443, hoe gemakkelijker het voor operators en systeemintegrators is om beveiliging te implementeren bij het samenbouwen en bedienen van automatiseringssystemen. En om de veiligheid gedurende de hele levenscyclus van de installatie te waarborgen.

De PLCnext Controller productfamilie is gecertificeerd door TÜV SÜD. volgens IEC 62443-4-1 ML 3 Full Process Profi le in combinatie met IEC 62443-4-2.

"De IEC 62443-normenreeks beschrijft de beveiligingsvereisten voor het ontwikkelingsproces en de functionele productkenmerken. Het integreren hiervan in een open platform zoals PLCnext was een echte uitdaging, die elegant werd opgelost door de introductie van het beveiligingsprofiel", legt Enrico Seidel, Senior OT Security Expert bij TÜV SÜD, uit. "De samenwerking met TÜV SÜD tijdens de ontwikkeling was zeer doelgericht, waardoor op individuele basis rekening kon worden gehouden met de

tijdsvereisten van het complexe project.” "Productcertificering volgens IEC 62443-4-1/-4-2 toont gebruikers dat een product veilig is ontwikkeld en geeft informatie over welke technische beveiligingsvereisten zijn geïmplementeerd. Ons certificaatrapport beschrijft welke productkenmerk welk beveiligingsniveau heeft bereikt", voegt Heiko Adamczyk van TÜV SÜD toe. • www.phoenixcontact.com

Samen bouwen aan het automatiseringssysteem van de toekomst Phoenix Contact is de eerste besturingsleverancier met een TÜV-gecertificeerd, industrieel besturingsplatform volgens IEC 62443-4-1 ML 3 Full Process Profile in combinatie met IEC 62443-4-2. Dit toont aan dat de veilige ontwikkelingslevenscyclus volledig is toegepast bij de ontwikkeling van de PLCnext Technology. Vanaf het eerste ontwerp is er nagedacht over cybersecurity, dit noemen wij Security by Design.

Bouw mee aan de PLCnext Technology: www.plcnexttechnology.nl

Automatiseringsbesturingen moeten worden geselecteerd op basis van de toepassingsbehoeften. Maar ontwerpers willen oplossingen die ook de huidige en toekomstige IIoT-connectiviteitsvereisten ondersteunen.

Alle maten besturingen

De juiste dimensionering van OT-/IT-implementaties met één portfolio

Ontwerpers van industriële automatisering moeten altijd een primaire focus houden op de basisbediening en beveiliging van apparatuur. Nu houden diezelfde gebruikers hun ogen open voor manieren om secundaire doelen van gegevenstoegang en connectiviteit te bereiken, vaak omschreven als industrial internet of things (IIoT)-functionaliteit of edge-communicatiemogelijkheden.

Tekst: Steve Ward, director

Soms willen deze gebruikers vanaf het begin IIoT-mogelijkheden inbouwen, terwijl ze er in andere gevallen gewoon voor willen zorgen dat hun systemen toekomstbestendig zijn, zodat IIoT later gemakkelijk kan worden toegevoegd. Automatiseringsontwerpers die IIoT-ready automatiseringsoplossingen moeten ontwikkelen, kunnen bij Emerson profiteren van een selectie van hardware en software uit een uitgebreid portfolio van onderling op elkaar afgestemde producten.

In de afgelopen jaren zijn industriële eindgebruikers en OEM's (Original Equipment Manufacturers) die zich bezighouden met operationele technologie (OT), zich bewust geworden van de potentiële waarde die net buiten hun bereik verborgen ligt: de gegevens in hun automatiseringssystemen. Toegang tot deze gegevens, de overdracht ervan naar een geschikte plaats, zoals on-premise of cloudgebaseerde informatietechnologie (IT), en vervolgens de analyse en de daaropvolgende actie, kunnen deze gebruikers in staat stellen hun systemen efficiënter te laten werken, de beveiliging te verbeteren en de uptime te maximaliseren.

In deze ruimte bestaat geen kant-en-klare oplossing. Complete OT/IT-oplossingen vereisen de juiste software, communicatieprotocollen en netwerkoplossingen voor een reeks hardware-producten, zoals: grote en compacte programmable logic controllers (PLC's); edge-controllers; veiligheidsbesturingen; input/output (I/O) modules; · motion control; gateways; human-machine interfaces (HMI’s); industriële pc's (IPC's).

Het komt erop neer dat met zoveel keuzes en mogelijkheden, industriële automatiseringsontwerpers het meest gebaat en het meest efficiënt zijn bij het ontwikkelen van zowel kleine als grote toepassingen, wanneer ze kunnen kiezen wat ze nodig hebben uit een productportfolio met het grootste aanbod aan compatibele edge-apparatuur.

Standaardiseren

OEM's en eindgebruikers geven er de voorkeur aan automatiseringsontwerpen zoveel mogelijk te standaardiseren. Dit minimaliseert het aantal productmerken/-modellen dat zij moeten bestellen en opslaan, en maximaliseert de vertrouwdheid en efficiëntie van de gebruikers. Anderzijds vraagt een goed ontwerp om de toepassing van de juiste producten voor elke situatie.

Voor kleine celbesturingstoepassingen en gelokaliseerde activiteiten voldoet een compacte PLC. Het

gebruik van een grote PLC of een volwaardige edge-controller op een klein transportsysteem is waarschijnlijk niet de meest kosteneffectieve manier om automatisering te implementeren, totdat de omvang en de vereisten van het project een bepaalde omvang bereiken (afbeelding 1).

Makkelijk kiezen?

Voor ontwerpers is het het gemakkelijkst om te kiezen uit een reeks PLC's om voor elke toepassing schaalbare oplossingen op maat te creëren, van kleine celbesturing tot grote toezichthoudende installaties, vooral wanneer het portfolio consistentie en de volgende kenmerken biedt:

vormfactoren die bruikbaar zijn met een verscheidenheid aan lokale IO (segment- of rack-gebaseerd), IO op afstand op de computer en andere vormen van I/O, afhankelijk van de beoogde toepassing; schaalbare opties, zodat gebruikers naar behoefte geheugen, prestaties, I/O-mogelijkheden en geavanceerde functies als beweging (motion) kunnen kiezen;

· toevoeging van Ethernet-poorten van 1 GB op alle modellen – met de mogelijkheid om aan grotere modellen poorten toe te voegen; mogelijkheid om een of meer veldbusprotocollen te ondersteunen, zoals PROFINET, Modbus en meer. mogelijkheid om OPC UA te gebruiken voor een veilige communicatie met HMI-/SCADA-systemen en de ondersteuning van de nieuwe klasse edge-apparatuur voor verdere analyse; configureerbaar voor beheer- en gegevensverwerking met behulp van een standaard softwareontwikkelingspakket; Achilles Level 2-certificering voor een voor veiligheid ontworpen product.

Vooral de beschikbaarheid van een beveiligde OPC UA-communicatie via gigabit Ethernet is belangrijk. OPC UA is een toonaangevend on-premise communicatieprotocol dat ervoor zorgt dat alle OT-controllers gereed zijn voor de interactie met verschillende afzonderlijke edge-besturingssystemen om gegevens naar IT-systemen van IIoT-inspanningen door te sturen. Deze scheiding tussen beheer- en edge-verwerking is essentieel voor een beheersbare bescherming van OT-systemen tegen IT-bedreigingen.

OT-/IT-integratie op kleine schaal

Voor een snelle deterministische besturing zijn PLC's van alle maten nodig. Grote PLC's zijn geschikt wanneer een toepassing meer geheugen en I/O, modulaire schaalbaarheid, redundantie en geïntegreerde motion control vereist. De grotere PLC's beschikken doorgaans ook over de functies die OT-/ IT-integratie met edge-computing en meer protocolkeuzes ondersteunen. Wat is echter de beste en

TECHNIEK Besturingen

meest kosteneffectieve manier om edge-ready automatisering te ontwerpen voor de talloze kleinere systemen en machines die lokale besturing nodig hebben? Ontwerpers mogen niet worden gedwongen om gegevensgerelateerde functies, zoals OPC UA, 1GB-netwerken en versleutelde gegevensoverdracht op te offeren, alleen omdat de toepassing is gelokaliseerd en weinig I/O's bevat.

Om slechts een paar I/O-punten aan te sluiten zonder de bestaande automatisering te verstoren, is de beste oplossing vaak het toevoegen van modulaire I/O in een klein lokaal paneel of gedistribueerde I/O-blokken op de computer. Deze kunnen worden aangesloten op een nabijgelegen edge-ready PLC, of ze kunnen via een Profinet-buskoppeling worden aangesloten op een willekeurige edge-compatibele controller of IPC. Deze laatste optie geniet de voorkeur omdat op die manier een PLC die momenteel apparatuur bedient, niet hoeft te worden onderbroken.

In sommige gevallen kan het nodig zijn gegevens te verzamelen van een configureerbare veiligheidsbesturing, zoals een intelligent configureerbaar veiligheidsrelais. Veel van deze apparaten bevatten industriële communicatieprotocollen als Profinet, zodat ze kunnen worden aangesloten op edge-ready of voor edge geschikte apparatuur. Het belangrijkste verschil is dat deze besturingen ook over aanzienlijke uitgebreide en diagnostische gegevens kunnen beschikken.

Voor veel nieuwe machines en retrofit situaties, is de beste oplossing een edge-ready compacte PLC-controller (afbeelding 2). Deze apparaten van het juiste

formaat hebben voldoende I/O om aan de meest voorkomende behoeften te voldoen. Daarnaast kunnen ze worden geprogrammeerd voor lokale besturing, bewaking of beide. Deze apparaten kunnen ook gegevens voorbewerken, zoals het verhogen van een lopende teller van het aantal geproduceerde onderdelen op basis van een discrete invoer. Via een ingebouwde Ethernet-poort kunnen deze compacte PLC's gegevens doorsturen naar edge-apparatuur van een hoger niveau.

Schaalbare oplossingen

Er zijn vele soorten compacte PLC's beschikbaar, maar slechts een select aantal maakt deel uit van een groter en uitgebreid portfolio. Waarom doet dit ertoe? Omdat gebruikers schaalbare oplossingen willen die ze kunnen gebruiken, ongeacht de omvang van hun machine of toepassing, zodat ze met minimale leer- en inspanningsverplichtingen robuuste automatiseringsprojecten kunnen opzetten. Dit is alleen mogelijk wanneer een leverancier van automatiseringsproducten de rol op zich neemt van een betrouwbare partner die de uitdagingen begrijpt en gemoedsrust biedt door PLC's van alle maten, edge-controllers, HMI's, SCADA, motion controllers, servo's en aandrijvingen, veiligheid en nog veel meer aan te bieden.

Constistente omgeving

Voor de configuratie van deze systemen willen ontwerpers bij het selecteren van de juiste automatiseringsapparaten geen nieuwe programmeeromgeving leren gebruiken. In plaats daarvan geven zij de

De PACSystems

RSTi-EP CPE200-serie is een reeks compacte PLC's met de functies van grote PLC's, zoals veilige OPC UA-communicatie over Ethernet van 1 GB, zodat het gehele portfolio klaar is voor IIoT-connectiviteit.

voorkeur aan een consistente omgeving, zodat er één toolset en één toolchain voor alle configuratie-inspanningen is (afbeelding 3).

Dit concept van consistentie zou ook onderdeel moeten zijn van de filosofie voor besturings- en edge-implementatie. Deterministische besturing is iets heel anders dan algemene analyses en edge-computing. Met het oog op prestaties en cyberveiligheid, moeten deze twee domeinen gescheiden blijven en tegelijkertijd veilig en coöperatief met elkaar kunnen samenwerken.

De deterministische kant werkt binnen bepaalde 'vangrails' om het systeem veilig en robuust te houden. Logische programmering wordt niet vaak gewijzigd en aangezien deze is gericht op productie, moet deze worden afgeschermd van potentieel riskante invloeden van buitenaf, zoals het netwerk en de internetverbindingen van de fabriek. Daarnaast moet deze worden afgestemd op OT-personeel dat doorgaans meer vertrouwd is met ladderlogica en IEC-talen dan met IT-programmering.

De edge-computing- en IIoT-omgeving is geconfigureerd met andere, meer op IT gerichte talen, zoals Python, C++ en de bijbehorende apps. Deze kant is niet alleen op het internet gericht (waardoor er bescherming tegen cyberdreigingen aanwezig moet zijn), maar evolueert ook snel en moet gemakkelijker kunnen worden bijgewerkt zonder de deterministische activiteiten te beïnvloeden. De edge-computingtaken moeten echter veilig kunnen communiceren met de deterministische kant om gegevens te verzamelen en updates voor operationele instellingen te verstrekken.

Een uitgebreid automatiseringsportfolio bestaat uit deterministische besturing, edge-enabled computing, I/O, veiligheid en zelfs producten voor bewegingsbesturing, die zijn ontworpen om goed samen te werken. Gebruikers hoeven slechts één

ontwikkelingssoftwarepakket te leren gebruiken, zodat ze in staat zijn om consistent deterministische programmering op te stellen en deze in te zetten op de juiste platforms. Evenzo moeten edge code en apps of een voor edge geschikte HMI-softwaresuite, consistent werken, of ze nu worden ingezet op een edge-controller, een IPC of een server.

Toekomstbestendige toepassingen

Het implementeren van automatisering van de juiste omvang is belangrijk voor verschillende toepassingen, variërend van productie-installaties, werkcellen, machinebesturing tot het simpelweg bewaken van enkele punten. Uiteraard moeten edge-controllers, grote PLC's en compacte PLC's worden geselecteerd en gedimensioneerd op basis van de automatiseringsbehoeften. Maar de sleutel tot IT-/OT-convergentie en de ondersteuning van huidige en toekomstige behoeften aan gegevensverwerking, is het selecteren van besturingen (van elk formaat), die veilige OPC UA bieden via een Ethernet-verbinding van 1 GB. Een reeks andere producten, zoals veiligheidsbesturingen, intelligente I/O en meer, zou ook beschikbaar moeten zijn om de automatisering aan te vullen. Om ontwerpen te vereenvoudigen, toekomstbestendig te maken en ervoor te zorgen dat ze IIoT-ready zijn, moeten ontwerpers op zoek gaan naar een automatiseringsportfolio dat consistente deterministische besturing en edge-computing voor algemene doeleinden biedt voor het hele productassortiment, met netwerkmogelijkheden die niet inboeten op de vereisten voor gegevensverzameling. Dit minimaliseert de ontwerpinspanning, maakt hergebruik en overdraagbaarheid van werk mogelijk, en biedt de beste flexibiliteit voor het inzetten van oplossingen voor toepassingen van elke omvang. • www.emerson.com/nl-nl

Het Emerson PACSystems-portfolio van PLC's, edge-controllers en meer, stelt eindgebruikers in staat om voor elke toepassing de juiste automatiseringsapparatuur te kiezen met behoud van de eenvoud en efficiëntie van het ontwikkelen in een consistente omgeving.

TECHNIEK Besturingen

All-inclusive platform

Van engineering tot hardware

Vorig jaar kwam het volledig nieuwe i³ CONTROL-automatiseringsplatform van Yaskawa op de markt. Het bijzondere aan dit ecosysteem? Het is een technisch gecoördineerde totaaloplossing voor industrie-specifieke controllers – inclusief alles van engineeringsoftware en controllerhardware tot geïntegreerde chiptechnologie. En het heeft het potentieel om nog veel meer te doen.

Tekst en beeld: Yaskawa

Het eerste hardwareproduct van het Yaskawa i CONTROL platform: de iC9212M-EC machinebesturing met EtherCAT en synchrone besturing van maximaal 16 assen.

Op de SPS – Smart Production Solutions 2022 in november vorig jaar presenteerde Yaskawa de speciaal ontwikkelde softwareomgeving i³ Engineer. Ook de eerste controller uit de iC9200-controllerfamilie werd hier voor het eerst aan het grote publiek voorgesteld en is nu leverbaar.

i³ Engineer softwareomgeving

De engineeringsoftware i³ Engineer biedt toegang tot het volledige platform en biedt openheid, flexibiliteit en schaalbaarheid op basis van een Linux-besturingssysteem. Programmeertalen volgens IEC61131-3 en PLCopen functieblokken worden ondersteund, evenals de scripttalen C#, C++, Python of MATLAB Simulink. Dit opent geheel nieuwe mogelijkheden voor de ontwikkeling van individuele toepassingen, zelfs in wereldwijde teams.

Tegelijkertijd is de software exact afgestemd op het prestatiebereik van de Yaskawa-componenten. Dit betekent dat de software de gebruiker altijd eenvoudig en betrouwbaar naar de optimale oplossing voor maximale prestaties leidt, zonder dat de gebruiker gedetailleerde kennis van de betreffende producten nodig heeft.

Met geïntegreerde veiligheid

De volgende stap is de lancering van het iC9212M-FSoE-besturingssysteem met geïntegreerde veiligheid (FSoE – FailSafe over Ethercat), standaard verkrijgbaar met EtherCAT-master. Profiner iDevice en Control zijn als optie verkrijgbaar en kunnen eenvoudig met een licentiesleutel worden geactiveerd. HMI's kunnen worden aangesloten via een OPC UA-server. Bovendien maakt de iC9200-serie

gebruik van de componenten van Yaskawa's SLIO-systeem als I/O-platform. De controller biedt dus van meet af aan een grote veelzijdigheid.

Profichip TRITON-processor

Het kernelement van de nieuwe besturing is de profichip TRITON-processor van Yaskawa. De op VxWorks gebaseerde processor, speciaal ontwikkeld voor industriële toepassingen, is met zijn drie individueel schakelbare kernen bij uitstek geschikt voor de snelle verwerking van veeleisende bewegingssequenties.

De profichip TRITON combineert een krachtige multi-core processor met industriële Gigabit-capabele Ethernet-communicatie en een snel, betrouwbaar backplane-bussysteem. Het biedt daarom een toekomstbestendige, flexibel schaalbare oplossing voor op maat gemaakte systemen met lage totale eigendomskosten.

Compleet systeem

i³ CONTROL is ontworpen als een geavanceerd motion concept en wordt nu geleidelijk uitgebreid tot een compleet systeem voor motion en automatisering. Zo zijn er nu iC9212M-EC machinecontrollers voor de synchrone besturing van maximaal 16 servo-assen. De integratie van robotica zal vanaf het voorjaar van 2023 beschikbaar zijn. De veiligheidsvariant volgt in de zomer van dit jaar.

Het algemene doel is om een gestandaardiseerd platform te creëren waarmee de machinefabrikant toegang heeft tot elke functie - van frequentieomvormerbesturing, via motion control en veiligheid tot robotprogrammering en robotbesturing – in één omgeving. •

www.icubecontrol.com

i3 CONTROL is ontworpen als een geavanceerd motionconcept en wordt nu uitgebreid tot een compleet systeem voor motion en automatisering

REPORTAGE

Intralogistiek

Sensoren sleutel in genetwerkte materiaalstroom

Intralogistiek oplossing Trumpf leunt op sensoren van Leuze

Trumpf is binnen de plaat- en laserbewerking een gerenommeerde gereedschapmachinefabrikant. Maar behalve met gereedschapmachines en lasertechnologie ondersteunt Trumpf klanten wereldwijd niet alleen met individuele machines, maar tilt desgewenst het complete intralogistieke systeem van productiebedrijven naar een geheel nieuw niveau. Sensoren van Leuze dragen bij aan de betrouwbare, veilige en efficiënte implementatie van een volledig genetwerkte materiaalstroom.

Martina Schili, corporate communications manager Leuze electronic GmbH & Co

Niet-waarde toevoegende activiteiten, zoals het zoeken naar materialen, het transport van plaatdelen of administratieve orderboekingen, nemen tot 40 procent van de middelen voor hun rekening bij conventionele productieactiviteiten. Trumpf verwacht dat zijn slimme intralogistieke oplossing een tijdsbesparing tot 25 procent oplevert op de doorlooptijden van de productie.

‘Alles een rol’

Manuel Schwestka weet dat een slimme materiaalstroom de zaken aanzienlijk verbetert. De productmanager Software & Automatisering bij Trumpf is expert op het gebied van intelligente automatiseringsoplossingen: "In onze aanpak speelt alles een rol, van machines en processen, tot interfaces en vooral mensen. Wij brengen alles met elkaar in harmonie." Een digitale weergave van de productiefaciliteit, inclusief alle componenten en opslaglocaties, vormt het fundament. Op basis daarvan kan het hele productieproces systematisch worden gepland en aangestuurd. Wie een indruk wil krijgen van deze slimme materiaalstroom, moet een bezoek brengen aan één van de 16 Trumpf

Customer Centers in de wereld. Bij het centrum bij het hoofdkantoor in Ditzingen, ten noordwesten van Stuttgart ,presenteert het bedrijf sinds 1987 de hele procesketen voor plaatstaal, gebaseerd op het huidige productassortiment, van afzonderlijke gereedschapsmachines tot volautomatische productieoplossingen. Machines met verschillende technologieën worden gedemonstreerd aan klanten. Ook tijd- en haalbaarheidsstudies en de productie van monsters behoren tot de kernactiviteiten van het team.

Docking station

De procesketen voor plaatstaal bestaat uit onder meer de volgende stappen: ponsen, snijden, buigen en lassen. Voor elk van deze stappen heeft Trumpf passende machines, zoals 2D- en 3D-lasersnijmachines, kantbanken, zwenkbuig- en ponsmachines en laserlasinstallaties. Docking stations vormen het element dat alle werkplekken met elkaar verbindt. Ze zijn een belangrijk onderdeel van een slim intralogistiek systeem.

"Een docking station kan het best worden omschreven als een 'materiaaldepot' voor

werkplekken en gereedschapsmachines", vertelt Manuel Schwestka. "Het is dan ook de plek waar, in combinatie met de Trumpf-software Oseon, alle materiaalbewegingen tussen de werkplekken automatisch kunnen worden vastgelegd en geregistreerd. Daarnaast dient het docking station ook als een veilige en gedefinieerde overdrachtslocatie voor automatisch geleide voertuigen."

Passende sensoroplossingen

De automatisch geleide voertuigen (AGV's) leveren pallets met of zonder materiaal af bij de aan hen toegewezen docking stations. Om ervoor te zorgen dat de overdracht automatisch en efficiënt verloopt, zijn passende sensoroplossingen nodig. Tijdens de ontwerpfase heeft Leuze het bedrijf met raad en daad bijgestaan. Op het gebied van intralogistiek beschikt Leuze niet alleen over grondige applicatiekennis, maar ook heeft het bedrijf uitgebreid ervaring met innovatieve en betrouwbare sensoroplossingen voor gebruik in geautomatiseerde omgevingen. Uitgaande van de eisen van de klant zijn alle docking stations langs de plaatverwer-

kingsketenin het Customer Center in Ditzingen uitgerust met sensoren.

Digitale informatiebron

De processen bij een docking station verlopen als volgt: een AGV – of anders een handbediende heftruck – laadt een station met een lege of volle pallet. De pallet wordt op zijn beurt op een rolwagen geplaatst die de medewerkers uit het docking station kunnen trekken naar bijvoorbeeld hun werkplek of bewerkingsmachine in de buurt. Op die manier kunnen werkplekken makkelijk van de nodige onderdelen worden voorzien. Werknemers hoeven niet ver te lopen als ze meer onderdelen nodig

hebben. Een groot voordeel is de digitale weergave van de processen: elk docking station registreert automatisch materiaalbewegingen bij het plaatsen of verwijderen van een pallet. Deze bewegingen worden ingevoerd in het Oseon-transportbesturingssysteem via gegevensuitwisseling over OPC-UA. Het docking station is dus ook een informatiebron voor inkomende en uitgaande materiaalbewegingen en tevens een tijdelijke opslaglocatie in de directe omgeving van meerdere werkplekken.

Slimme materiaalstroom

De sensoren van Leuze worden gebruikt voor de bediening van het docking station

en voor het doorgeven van data aan het systeem. Een docking station heeft doorgaans drie sensoren. Een HT5.1/4X sensor is geplaatst aan de onderkant van het station en detecteert de aanwezigheid van een wagen. Een andere sensor van dit type bevindt zich bovenop het docking station. Deze heeft tot taak de aanwezigheid van pallets te registreren. Als een pallet wordt gedetecteerd, start de HT5.1/4X de identificatie van de pallet via weer een andere sensor. Hiervoor is een DCR202iC aangebracht, deze scanner registreert order- en materiaalgegevens via de 2D-code op de pallet en stuurt de gegevens door naar het transportcontro-

Een TruBend Center volautomatisch zwenkbuigsysteem in het Customer Center van Trumpf in Ditzingen.

Een docking station waar de rolwagens voor de pallets worden geplaatst. Afhankelijk van de order, worden de pallets door AGV's opgehaald of worden nieuwe pallets geladen op de in het docking station geparkeerde rolwagens.

lesysteem. Op basis van de informatie van de docking stations informeert de Oseon-software de medewerkers op de werkvloer over wanneer en waar precies welke order moet worden opgehaald, tijdelijk moet worden opgeslagen, of naar een bepaalde werkplek moet worden getransporteerd. Hiervoor hanteert het systeem bestaande ordergegevens uit het productieplan. Hieruit genereert Oseon

vervolgens automatisch de transportprocessen van A naar B en stuurt deze door naar medewerkers of AGV's. Samen met de bijbehorende docking stations op de werkplekken resulteert dit in een daadwerkelijk slimme materiaalstroom.

Aanzienlijke voordelen

Voor de intralogistiek brengt deze interactie tussen sensortechnologie en

software aanzienlijke voordelen met zich mee, aldus Mario Mörk, groepsmanager Software en Process Solutions bij TRUMPF: "Dankzij het sensorsysteem van de docking stations weten we altijd of er nog plaats is in het materiaaldepot van het volgende werkstation. Zo ja, dan zorgt de Oseon productieplanningssoftware ervoor dat de volgende lading benodigd materiaal naar het werkstation wordt gebracht of

Een AGV aan het werk. Het automatisch geleide voertuig laadt een docking station met materiaal.

Meerstraals beveiligingsapparatuur uit de Leuze MLD 500-serie beveiligt de toegang tot de gevarenzone.

dat er een transportorder wordt gegenereerd. De opdracht wordt dan doorgegeven aan iemand met een tablet of aan een AGV en volgens een dynamische volgorde verwerkt." De volgorde waarin taken worden uitgevoerd, hangt af van bijvoorbeeld de prioriteit van de klantorders.

Flexibiliteit gewaarborgd

Dankzij de sensoren van Leuze worden pallets op de werkplek automatisch geboekt of geregistreerd. Dit bespaart tijd. Bovendien is een zekere mate van flexibiliteit gewaarborgd, omdat medewerkers desgewenst ook via het systeem aan het proces kunnen worden toegevoegd. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn als een bedrijf producten vervaardigt in verschillende, fysiek gescheiden gebouwen. In zo’n geval transporteert de AGV materiaal tot aan de grens van het gebouw, waarna iemand dit materiaal via het buitenterrein tussen de gebouwen overdraagt. Ook spoedorders kunnen op elk moment door de verantwoordelijke medewerkers worden ingevoegd in de workflow.

‘Ruggengraat’

"De geïnstalleerde sensoren van Leuze vormen als het ware de ruggengraat van

deze intelligente intralogistieke oplossing", zegt Jörg Beintner, key account manager gereedschapsmachines bij Leuze. Hier toont elke sensor zijn kracht. De HT5.1/4X voor de detectie van wagens en pallets is een diffuse LED-sensor met achtergrondonderdrukking. Hij detecteert objecten betrouwbaar en onderdrukt tegelijkertijd de achtergrond. Het detectiebereik kan intuïtief worden ingesteld. Voor TRUMPF was de HT5.1/4X de ideale keuze. Leuze levert ook andere modellen van de sensor, afgestemd op de eisen en toepassing van de klant. De diffuse sensor met achtergrondonderdrukking is bijvoorbeeld ook leverbaar met een laser of als sensor voor het detecteren van zeer kleine objecten. Ook zijn er sensoren met extra grote of kleine lichtpunten of sensoren die zijn geoptimaliseerd voor hoogglans en gepolijste oppervlakken.

2D-codelezer

"Als tweede belangrijk onderdeel voor de intralogistieke oplossing van TRUMPF hebben we gekozen voor onze stationaire 2D-codelezer DCR 202iC", legt Beintner uit. De sensor registreerten betrouwbaar de 1D- en 2D-codes. In het Customer Centre heeft TRUMPF de 2D-codes op twee

kanten van elke pallet aangebracht, op schuin tegenover elkaar liggende posities. Daardoor maakt het niet uit welke kant van de pallet als eerste in het docking station wordt geladen, zodat de code altijd door slechts één sensor kan worden vastgelegd. De DCR 202iC camera-gebaseerde codelezer is hiervoor ideaal: hij leest codes die, afhankelijk van het type, gedrukt of direct gemarkeerd zijn, zelfs omnidirectioneel. De codelezer is leverbaar in verschillende versies voor wat betreft afmetingen, beschermingsklassen IP 67 of 69K, snelheid en interfaces.

Op stapel

Overigens zijn de detectiesensoren niet de enige Leuze-producten die Trumpf in Ditzingen toepast. Zo zijn bij de mechanische vergrendeling van de plaatbewerkingsmachines veiligheidslichtschermen geïnstalleerd. Deze verhinderen op betrouwbare wijze dat personen de gevarenzone betreden. Ook hier bood Leuze uitgebreide ondersteuning bij ontwerp en uitvoering. Andere gezamenlijke projecten staan al op stapel. •

www.leuze.com

www.trumpf.com

Links een docking station met kap. Door de twee vensters detecteren de sensoren de aanwezigheid van een pallet en de geprinte 2D-code. Rechts met de kolomkap verwijderd is links voor aanwezigheidsdetectie een HT5.1/4X geïnstalleerd. De DCR 202iC-codelezer (midden) registreert order- en materiaalgegevens via de 2D-code op de pallet. De signaallamp rechts geeft de huidige status.

PRODUCTNIEUWS

Bekijk meer op www.aandrijvenenbesturen.nl

SOFTSTARTERS

De Emotron TSA-softstarters van 5,5 tot 1000 kW (16-960 A en 200-690 V) in de nieuwe bouwvormen TSA 5 en 6 voor de hoogste vermogens (470-960 A). beschikken standaard over ingebouwde functies voor veiligheid en beveiliging, zoals thermische motorbeveiliging en slimme belastingbewaking, een thermistoringang en bypasscontactor. Een verhoogd aanloopkoppel helpt aanvankelijke koppelpieken te overwinnen. De startcapaciteit bedraagt 300 procent gedurende 30 s. De softstarters kunnen verschillende start- en stopmodi aan en beschikken over een remfunctie voor snel stoppen, een omkeerrem en een modus voor lage snelheid/jog. Flexibele communicatieopties, slimme I/O en een pc-tool voor inbedrijfstelling en parameterbewaking zijn beschikbaar.

www.emotron.nl

HEKDETECTIESYSTEEM VERHOOGT MACHINEVEILIGHEID

Troax heeft Troax Panel Detection ontwikkeld, dat detecteert of een hek dat een machine beveiligt wel veilig is gemonteerd of niet. Het automatische bewakingssysteem is geïntegreerd in de bevestiging van het hekwerk. Het systeem houdt ook bij of de hekken na service en onderhoud opnieuw zijn gemonteerd.

Troax Panel Detection kan worden gebruikt tot SIL3/PLe en is compatibel met alle PLC-systemen. Via één enkele kabel kunnen tot 200 units worden aangesloten. Zodra een hek wordt gedemonteerd, wordt een signaal naar het PLC systeem gestuurd. Je kan kiezen tot welke actie het paneeldetectiesignaal moet leiden: waarschuwingslampjes starten, waarschuwingsberichten versturen, herstart voorkomen of de machine stoppen als een hekpaneel niet wordt teruggeplaatst. Om gemakkelijk te vinden waar een paneel ontbreekt, wordt het groene lampje van de Panel Detection unit rood om aan te geven dat het hek niet meer gemonteerd is. Zodra alle panelen zijn geplaatst, kan de productie veilig worden hervat. Het systeem is aangepast voor Troax-machineafschermingen, zodat het mogelijk is deze ook achteraf te beveiligen.

www.troax.com

NIEUWE NAAM, ZELFDE FUNCTIONALITEIT

PRIMATEQ TW46

Naar wens samen te stellen, de veelzijdige ECI 63 motor

De ECI 63 interne rotor motoren uit het modulaire aandrijfsysteem van ebm-papst worden aangestuurd met CANopen of EtherCAT. Dit wordt mogelijk gemaakt mogelijk door de uitbreiding van de geïntegreerde elektronica. De ECI 63-serie is ideaal voor gedecentraliseerde aandrijfoplossingen waarbij meerdere assen moeten worden gesynchroniseerd. In de nabije toekomst zullen aansturing met Profinet of EtherNet/IP tot de mogelijkheden behoren.

contactformulier onderaan de pagina in.

TWO STEPS AHEAD

Hoe bereiden we ons voor op de uitdagingen van de toekomst?

Met visie en vooruitzicht. Loop altijd minstens twee stappen voorop met het open en schaalbare automatiseringsplatform ctrlX AUTOMATION.

www.boschrexroth.nl/ctrlx