Ondernemend Netwerk Noordoost 2-2023

We hebben elkaar nodig voor oplossingen’

Mei-inoar oparbeidzje!

We zitten in een grillige en dynamische tijd. Er komt veel op ons af. Uitdagingen zoals sommigen het noemen, het is maar hoe je het ‘framed’.

Er is een ‘stapeling’ van factoren die het voor veel mensen ingewikkeld maken: stikstof, klimaatmaatregelen, de situatie rond de woningbouw en energietransitie.

Dit raakt natuurlijk ook ondernemers. Hoe hiermee om te gaan? Waar liggen kansen of bedreigingen? Om als regio in Noordoost-Fryslân de ‘kop boppe wetter te hâlden’ hebben we elkaar nodig. We hoeven het wiel niet alleen uit te vinden. Twee weten meer dan één en samenwerking is hierin het sleutelwoord.

Een probleem waar men door het hele land mee worstelt en ook zeker hier in de regio is netcongestie. Het stroomnet heeft geen capaciteit meer voor uitbreiding, het zit vol en er kan niets meer bij. De afgelopen jaren is er sprake van een groeiend aantal duurzame energieprojecten, zoals windmolenparken en zonneparken, die op het elektriciteitsnetwerk zijn aangesloten. Dit heeft geleid tot netcongestie in veel gebieden in Nederland.

Gevolg: Stroomuitval en geen ruimte meer voor vooral bedrijven om uit te kunnen breiden of zich nieuw te kunnen vestigen. Soms wordt het productieproces bij ondernemers onderbroken vanwege stroomuitval waardoor men ook nog eens forse schade lijdt.

De komende jaren moet er capaciteit worden bijgebouwd. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Een artikel over dit onderwerp leest u in deze editie.

Ik heb er alle vertrouwen in dat we hier in de regio de gestelde uitdagingen het hoofd kunnen bieden. Er heerst hier een ‘no-nonsense-mentaliteit’. We weten elkaar te vinden en daar schuilt ook onze kracht.

Mei-inoar oparbeidzje!

Johannes Kramer

Burgemeester Noardeast-Fryslân

Colofon

Uitgeverij OF BV i.s.m. gemeenten in Ondernemend Netwerk Noordoost

Bladmanagement OF BV

Mirjam Brouwer Tel. 06-57218102

Advertentie-exploitatie en administratie OF BV

Tussendiepen 21, 9206 AA Drachten Tel. 0512-366326

Contactpersoon: Mirjam Brouwer

Contactpersoon:

Petra vd Veen, coördinator Netwerk Noordoost

Redactie

Yke Bremer

Alfred Lehmann

Tine van Knijff

Fotografie

Tine van Knijff, Yke Bremer, Alfred Lehman, Mijke Bos, Geert Hulsman

Fotografie Achtkarspelen en regio: Binne-Louw Katsma

Vormgeving

VDS Crossmedia, Emmen

Druk

Scholma druk Bedum

© Copyright 2022. De uitgever kan op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van informatie. Uitgever aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op informatie uit deze uitgave. Uit deze uitgave mag na toestemming van de uitgever met bronvermelding geciteerd worden.

ENSEL EN LIANDER IN GESPREK OVER NETCONGESTIE

We hebben elkaar nodig voor oplossingen’

De stijgende elektriciteitsvraag matcht niet met de capaciteit op het stroomnet. Het gevolg is netcongestie. Bedrijven kunnen niet uitbreiden en nieuwe bedrijven kunnen geen aansluiting krijgen. Hartog Ensel, directeur-eigenaar van Ensel Staalkonstrukties, is lid van een werkgroep hierover op bedrijventerrein Betterwird in Dokkum. Hij ging in gesprek over mogelijke oplossingen met Renée Barbilion, relatiemanager Liander in Friesland.

Hartog Ensel: “We hoorden dat het elektriciteitsstation in Dokkum aan zijn maximum zit en er pas in 2031 een nieuw station is. Klopt dit? En wat kunnen we in de tussentijd doen?”

Renée Barbilion: “De planning is inderdaad eind 2031. Of we dat halen hangt af van allerlei factoren, waaronder beschikbaarheid van ruimte, mensen en

materiaal. Het is nog niet bekend of we een nieuw station bouwen, of dit station uitbreiden. Met NuLelie (zie kader, red.) werken we intussen aan het versterken van het middenspanningsnet in Friesland.”

Ensel: “Eind 2031… Is het mogelijk om dat te versnellen?”

Barbilion: “Een nieuw station bouwen kost ongeveer twee jaar, maar de voorbereiding duurt veel langer. Voor een nieuw station is 2,5 tot 3 hectare ruimte nodig. Bovendien moeten wij er ondergrond met middenspanningskabels naartoe, TenneT moet datzelfde bovengronds doen met hoogspanningskabels. Dit vergt allerlei vergunningsaanvragen en mogelijke wijzigingen van bestemmingsplannen. Tijdens dit traject kunnen er bovendien bezwaren worden ingediend. Die kunnen het proces vertragen.”

Ensel: “Hoe kun je mogelijke bezwaren voorkomen, om het proces in elk geval niet te vertragen? Is er een vorm van risicomanagement mogelijk?”

Barbilion: “Participatie is belangrijk: dat iedereen onderdeel is van het verhaal en de urgentie begrijpt. We roepen gemeenten op mensen en organisaties daarin mee te nemen. We bouwen stations veelal op industrieterreinen of ergens buitenaf, met een geschikte landschappelijke inpassing en duurzaam beheer. Maar bezwaar maken is een recht dat iedereen heeft.”

Ensel: “Wij willen zelf ook aan de slag. We onderzoeken met de werkgroep of we samen een batterij kunnen aanschaffen om zelf opgewekte energie op te slaan en uit te wisselen.”

Barbilion: “Wij hebben vier pilots lopen waarbij we samen met de betrokken bedrijven kijken naar de mogelijkheid om de pieken in het gebruik te verlagen, waardoor er meer capaciteit beschikbaar komt. We verwachten eind van het jaar de uitkomsten en, als het succesvol blijkt, kunnen we dit mogelijk als product aanbieden. Dit geldt overigens alleen als er sprake is van capaciteitsproblemen.”

Ensel: “Wat zijn intussen mogelijke andere oplossingen?”

Barbilion: “Een energiemanagementsysteem levert inzicht op in het eigen energieverbruik en piekmomenten, waardoor het verbruik beter verdeeld kan worden over de dag. De netbeheerder doet aan congestiemanagement. We hebben bijvoorbeeld

met een grote bloemenkweker afgesproken dat hij ’s middags een paar uur zijn lampen uitzet. Hij maakt zo bijna 1 Megawatt aan stroom vrij, waardoor negen bedrijven in de buurt toch een aansluiting kunnen krijgen. Hier staat een vergoeding tegenover. We onderzoeken ook of we bedrijven, net als zonneparken, op onze ‘vluchtstrook’ kunnen aansluiten en ze hiervoor vergoeden. Alle stations hebben een reservetransformator en overal liggen dubbele kabels: de ‘vluchtstrook’. Het is nog niet zover hoor, dit idee heeft veel consequenties.

We maken dit jaar bovendien met de vier ANNOgemeenten een analyse met de verwachte elektriciteitsvraag voor de toekomst. Daarbij betrekken we ook de uitvraag die we jaarlijks bij ondernemers doen. We hebben elkaar hard nodig om samen tot oplossingen te kunnen komen.”

Ensel: “Dat de beschikbaarheid van energie niet meer vanzelfsprekend is, daar moeten we aan wennen. Maar we moeten zeker niet afwachten. Ik neem de bevindingen uit dit gesprek mee naar de werkgroep.”

Opwaarderen met NuLelie

In Friesland en de Noordoostpolder waardeert Liander het elektriciteitsnet op om aan de bestaande elektriciteitsvraag te kunnen blijven voldoen: Programma Netuitbreiding Lelie, kortweg NuLelie. Onder de 33 trajecten vallen ook Dokkum-Damwâld, Hallum-Stiens en Buitenpost-Kollum. Vanaf dit najaar worden hier vele kilometers kabels aangelegd en elektriciteitshuisjes vervangen of omgebouwd. Meer info: www.liander.nl

“Dat de beschikbaarheid van energie niet meer vanzelfsprekend is, daar moeten we aan wennen. Maar we moeten zeker niet afwachten”

Gaat kunstmatige Intelligentie het verschil maken voor akkerbouwers in

Noordoost-Fryslân?

Drie ondernemers bundelen hun krachten om de landbouwsector in Noordoost-Fryslân te transformeren met behulp van beeldherkenning en kunstmatige intelligentie. Jacco Koning van Lauwersmeer Landbouw, Jaap van de Loosdrecht van Van de Loosdrecht Machine Vision BV en Jolmer Tilstra van Evenredig zijn vastbesloten om een innovatieve oplossing te vinden voor het herkennen en verwijderen van onkruid op een geautomatiseerde manier.

van links naar rechts: Jacco Koning, Jaap Van de Loosdrecht en Jolmer Tilstra

Het idee voor dit innovatieve project ontstond toen Jacco Koning, akkerbouwer uit Munnekezijl, aanklopte bij Qop voor een mogelijke subsidie vanuit de Versnellingsagenda Noordoost-Fryslân. In de landbouwwereld wordt het gebruik van chemische middelen steeds meer beperkt, maar er zijn nog maar weinig alternatieven beschikbaar voor boeren om onkruid te bestrijden en gewassen optimaal te laten groeien. Het seizoensgebonden handwerk is arbeidsintensief en de bestaande onkruidverwijderingsmachines werken voornamelijk met vaste rijen, zonder gebruik te maken van beeldherkenning.

In samenwerking met Jaap van de Loosdrecht, voormalig lector Computer Vision en Data Science bij NHL Stenden Hogeschool, en Jolmer Tilstra van Evenredig uit Dokkum, is er een haalbaarheidsonderzoek gestart. Het onderzoek richt zich op de mogelijkheid om onkruid te herkennen en automatisch te verwijderen met behulp van beeldherkenning en kunstmatige intelligentie. Jaap van de Loosdrecht legt uit: "Bij de hogeschool werd toegepast onderzoek uitgevoerd door de staf van het lectoraat samen met studenten dat prototypes opleverde voor machines met beeldherkenning en AI. Wanneer deze prototypes succesvol zijn, kunnen bedrijven ze verder ontwikkelen tot verkoopklare machines. Toch bleef het in veel gevallen steken bij een prototype. Met mijn bedrijf wil ik de schakel zijn tussen toegepast onderzoek en uitwerking tot een uiteindelijke machine.”

Onlangs heeft het project een bijdrage ontvangen vanuit de Versnellingsagenda om het prototype verder te ontwikkelen. Jolmer Tilstra van Evenredig is enthousiast over de veelbelovende resultaten van het haalbaarheidsonderzoek. "Mijn bijdrage ligt in het technische aspect. Met Evenredig zetten we ideeën om in concrete concepten, en dat is fascinerend! Met de opkomst van kunstmatige intelligentie hoeft de software niet meer te worden geprogrammeerd, maar kan deze leren aan de hand van voorbeelden. Het tot leven laten komen van een machine geeft een kick.", voegt Tilstra eraan toe.

Het modulaire prototype dat wordt ontwikkeld, heeft als doel aan te sluiten bij de wensen van akkerbouwers en kan uiteindelijk worden toegepast op verschillende gewassen. Jacco Koning legt uit: "We streven ernaar het systeem zo eenvoudig mogelijk te houden, zodat het in de toekomst gemakkelijk kan worden aangepast aan de behoeften van boeren." Op dit moment zijn de initiatiefnemers druk bezig met het finetunen en optimaliseren van de lichtinstellingen voor de camera. "Net als bij fotografie kan de belichting het verschil maken in beeldherkenning. Daarom gebruiken we kunstmatige verlichting, zodat we niet afhankelijk zijn van weersomstandigheden. De machine moet gebruikt kunnen worden op zowel zonnige als bewolkte dagen", vertelt Van de Loosdrecht. Tegelijkertijd is het cruciaal om in deze maanden zoveel mogelijk gegevens te verzamelen, aangezien uien beginnen te groeien en onkruid snel opkomt. Deze gegevens zullen het systeem helpen leren en verbeteren.

“Met mijn bedrijf wil ik de schakel zijn tussen toegepast onderzoek en uitwerking tot een uiteindelijke machine”

Betrokken

specialist in

Deskundig

Persoonlijk

Uw specialist in Onderhoud, Reparatie en schadeherstel

Caravans, Campers(boven en onderbouw)

Uw specialist in

Tevens levering en montage van Movers, Luifels, Sateliet en zon energiesystemen

Altijd en brengservice

Onderhoud, Reparatie en schadeherstel van Caravans, Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens

Uw specialist in

Uw specialist in

Uw specialist in

Uw specialist in

Uw specialist in

schadeherstel van onderbouw) en Aanhangwagens

schadeherstel van onderbouw) en Aanhangwagens

schadeherstel van Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens montage van en zon energiesystemen

Uw specialist in

Uw specialist in

Onderhoud, Reparatie en schadeherstel van Caravans, Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens

Onderhoud, Reparatie en schadeherstel van Caravans, Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens

Onderhoud, Reparatie en schadeherstel van Caravans, Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens

Onderhoud, Reparatie en schadeherstel van Caravans, Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens

Tevens levering en montage van Movers, Luifels, Sateliet en zon energiesystemen

Onderhoud, Reparatie en schadeherstel van Caravans, Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens

Onderhoud, Reparatie en schadeherstel van Caravans, Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens

energiesystemen

energiesystemen

onderhoud, Reparatie en Schadeherstel van Caravnas, Campers (boven en onderbouw) en Aanhangwagens

Tevens levering en montage van Movers, Luifels, Sateliet en zon energiesystemen

Tevens levering en montage van Movers, Luifels, Sateliet en zon energiesystemen

Tevens levering en montage van Movers, Luifels, Sateliet en zon energiesystemen

Tevens levering en montage van Movers, Luifels, Sateliet en zon energiesystemen

Tevens levering en montage van Movers, Luifels, Sateliet en zon energiesystemen

Gratis haal brengservice !

Tevens levering en montage van Movers, Luifels, Sateliet en zon energiesystemen

Altijd Gratis haal brengservice !

Aanhangwagens haal brengservice !

Altijd Gratis haal en brengservice !

Tevens levering en montage van Movers, Luivels, Sateliet en zon energiesystemen

Altijd Gratis haal en brengservice !

Altijd Gratis haal en brengservice !

Altijd Gratis haal en brengservice !

Altijd Gratis haal en brengservice !

Altijd Gratis haal en brengservice !

Altijd Gratis haal en brengservice !

Altijd Gratis haal en brengservice !

specialist in Onderhoud, Reparatie en schadeherstel van Caravans, Campers(boven en onderbouw) en Aanhangwagens

Uw

Hoewel kunstmatige intelligentie in de landbouw geen nieuw concept is, geloven de ondernemers dat hun machine het verschil kan maken. "Ons doel is om een betaalbare en modulaire machine te ontwikkelen die minimale menselijke arbeid vereist. We zien steeds meer mogelijkheden met AI en zijn ervan overtuigd dat het een positieve impact kan hebben op de landbouwsector", aldus Van de Loosdrecht.

De ondernemers streven ernaar om binnenkort de optimale lichtinstellingen voor de camera te hebben gevonden. De komende maanden zullen ze beeldmateriaal verzamelen, zodat het systeem zelfstandig kan leren aan de hand van voorbeelden. Daarnaast zullen ze werken aan een geautomatiseerde onkruidverwijderaar. De twee technieken worden eerst afzonderlijk ontwikkeld en vervolgens geïntegreerd. Jolmer Tilstra benadrukt het KISS-principe (Keep it simple, stupid): "We streven ernaar een eenvoudige en praktische oplossing te bieden die op grote schaal kan worden toegepast."

De subsidie van de Versnellingsagenda NoordoostFryslân heeft het project aanzienlijk geholpen, waardoor er voldoende tijd kan worden geïnvesteerd in de ontwikkeling en optimalisatie. Han Zuidema, adviseur van Qop - Versnellingsagenda NoordoostFryslân, is eveneens enthousiast over het project. "Mijn eerste gesprek met Jacco ging over zijn idee en zijn visie, welke vervolgstappen konden worden

genomen en hoe de Versnellingsagenda hier een rol in kon spelen. Nu zie ik dat hij een samenwerking tussen drie belangrijke expertises - kennis van kunstmatige intelligentie en beeldherkenning, ICT en de agrarische sector - heeft opgezet en dat tot een prachtig voorbeeldproject heeft geleid."

Hoewel er al grote stappen zijn gezet, erkennen de ondernemers dat het leerproces complex kan zijn. Jacco Koning concludeert: "Dingen die in eerste instantie eenvoudig leken, blijken soms uitdagend te zijn, terwijl complexe processen soms verrassend soepel verlopen. Op dit moment is het afstellen van de camera cruciaal, zodat we voldoende gegevens kunnen verzamelen voordat het seizoen voorbij is."

Het AI-project van deze drie ondernemers belooft een veelbelovende innovatie te zijn in de landbouwsector, waardoor de impact van chemische middelen wordt verminderd en de efficiëntie van gewasgroei wordt vergroot. Met hun toewijding en expertise zetten ze een belangrijke stap richting duurzamere landbouwpraktijken in Noordoost-Fryslân.

Heb je ook een innovatief idee, dat past bij de programma’s van de Versnellingsagenda? Of ben je nieuwsgierig waarvoor je subsidie kunt aanvragen? Kijk dan op www.qop.nl of neem direct contact op met een van de adviseurs via info@qop.nl. De adviseurs van Qop denken mee vanaf het projectidee.

“We zien steeds meer mogelijkheden met AI en zijn ervan overtuigd dat het een positieve impact kan hebben op de landbouwsector”

Han Zuidema, adviseur bij QOP

• Belastingzaken voor ondernemer en particulier

• Samenstellen jaarstukken

• Salarisadministraties

• Bedrijfsadvisering

Ds. Feitsmawei 1a • 9108 NE Broeksterwâld

Tel (0511) 421297

www.rosieradministraties.nl

info@rosieradministraties.nl

Breed Gespecialiseerd

Een begrip in het jachtschildersvak: De gebroeders

Dijkstra Met passie voor de watersport, optimaal uitgerust met moderne kwaliteitsmaterialen en up-todate kennis van het verfraaien van uw jacht

Kortom: Hét adres voor al uw jachtwerk!

www jachtwerkdijkstra.nl

info@jachtwerkdijkstra nl

www.jachtwerkdijkstrashop.nl

Jachtwerf / Postadres

Simmerwei 2

9295 KA Westergeest (FRL)

• Tuinhout

• Tuinhout

• Bouwmaterialen

• Haardhout

• Bouwmaterialen

• Haardhout

• Houtsnippers

• Speeltoestellen

• Houtsnippers

• IJzerwaren

• Speeltoestellen

• Tuingereedschap

• IJzerwaren

• Handgereedschap

• Tuingereedschap

• Lariks €Douglas

• Handgereedschap

• Lariks €Douglas

Woudweg 19, 9257 RM Noar dbur gum

T (0511) 47 33 45

E info@vanderwalhout.nl

Woudweg

T (0511) 47

E info@vande

www.vanderwalhout.nl

Woudweg 19, 9257 RM Noar dbur gum

T (0511) 47 33 45

E info@vanderwalhout.nl

www.vanderwalhout.nl

www.vande

ww

Stralen – Coaten – Schilderen – Spuiten – Constructiewerk Lassen – Onderhoud - Reparatie – Storingsdienst - Webshop

Informatieavond Startende Ondernemers

Startende ondernemers

Ondernemers zijn van groot belang voor de leefbaarheid en vitaliteit van onze regio. Als gemeenten binnen Noordoost Friesland hebben we ons ten doel gesteld een gunstig vestigingsklimaat te creëren voor ondernemers, zo ook voor startende ondernemers. Waar mogelijk willen we hen helpen en faciliteren. We organiseren daarom al enkele jaren voorlichtingen en cursussen rondom het starten van een bedrijf.

De Ondernemersschool

In samenwerking met Qredits organiseren de 4 gemeenten binnen Netwerk Noordoost sinds 2 jaar

De Ondernemersschool, een cyclus van 10 avonden waarin deelnemers aan de slag gaan met opdrachten en het schrijven van hun ondernemersplan.

De start van de eerstvolgende Ondernemersschool staat gepland op 25 september 2023 in de Molkfabryk in Burgum.

Informatieavond

Voor mensen die zich nog oriënteren op het ondernemerschap organiseerden we op 12 juni jongstleden een voorlichtingsavond met een informatiemarkt in het gemeentehuis te Buitenpost.

We mochten een bevlogen groep ondernemers in spé verwelkomen. Tijdens deze avond hoorden ze wat er allemaal komt kijken bij het starten van een bedrijf en welke (ondernemers)vaardigheden handig zijn. Ook vertelde een reeds gestarte ondernemer over haar ervaringen met o.a. de Ondernemersschool. Na de presentaties konden de bezoekers de informatiemarkt bezoeken en advies inwinnen van Qredits, de KvK, De Belastingdienst, het UWV, Bureau Zelfstandigen Fryslân, Rabobank, van Wieren en Vellinga en VdM Finance Guide. Een positieve en geslaagde avond met ook enthousiaste

Versterken van het ondernemersklimaat

In de regio Noordoost Fryslân wordt door gemeenten en de Ondernemersfederatie Noordoost Fryslân al langere tijd samengewerkt aan een sterke en vitale regio. Deze samenwerking maakt onderdeel uit van de Agenda Netwerk Noordoost Fryslân. Beter bekend als ANNO. De regio heeft de ambitie om in 2024 een topregio te zijn, waar het accent ligt op de thema’s: sûn, grien en ûndernimmend. Een sterk ondernemersklimaat en de transitie naar een duurzame en toekomstbestendige economie zijn belangrijk.

Inspiratiekaart

Dit voorjaar is er een eerste regionale bijeenkomst georganiseerd voor de besturen van de ondernemersverenigingen. Wethouder Gerben Wiersma, de bestuurlijk trekker voor deze opgave, hield de aanwezige ondernemers een inspiratiekaart voor. De route naar een topregio in 2040 is geen rechte weg, maar een kronkelend pad waarop iedere keer keuzes voor verbeteringen moeten worden gemaakt. Er zijn meerdere onderwerpen en thema’s die van invloed zijn op het ondernemersklimaat in de regio.

Uitdagingen

De overheden kunnen faciliteren door partijen met elkaar in contact te brengen en helpen om geld te organiseren. Daarnaast hebben gemeenten een rol in het aanleggen van nieuwe vestigingslocaties voor ondernemers en een goede infrastructuur. De Centrale As is daar een goed voorbeeld van. Maar ondernemers moet ook zelf in beweging komen. Hoe spelen we in op de energietransitie, nieuwe marktomstandigheden, innovatie, zijn we een aantrekkelijke werkgever en kunnen we

medewerkers verbinden aan het bedrijf of sector. Ook het onderwijs in de regio speelt een belangrijke rol voor opleiding en het benodigde vakmanschap.

Allemaal zaken die belangrijk zijn en waaraan continue moet worden gewerkt. Alles tegelijkertijd oppakken lukt niet. Wat vinden ondernemers nu vooral belangrijk. Na een boeiende discussie zijn er tijdens de eerste avond een vijftal thema’s benoemd om in de komende tijd verder mee aan de slag te gaan. Dat zijn:

1. energietransitie en -voorziening op bedrijventerreinen;

2. innovatie (in het bijzonder kunstmatige intelligentie in product of proces);

3. de arbeidsmarkt;

4. mobiliteit & infrastructuur;

5. sterke detailhandelscentra.

Meedenken en meedoen!

Heeft u ideeën en/of andere opvattingen over het versterken van het ondernemersklimaat en de verduurzaming van onze regionale economie, dan bent u welkom om uw inbreng te leveren en mee te doen. Neem daarvoor contact op met ons regionaal trekker, de heer Jan Sijtsma (jsijtsma@t-diel.nl)

Vanzelfsprekend mag u ook contact opnemen met uw EZ-contactpersoon bij uw eigen gemeente of bij het bestuur van uw ondernemersvereniging.

Informatiebeveiliging en kunstmatige intelligentie

- Een onmisbaar onderwerp

Door: Ferenc Jacobs en Sjoerd de Vries

in

de regio

In de dynamische wereld van vandaag is technologie een essentiële spil geworden in de werking van organisaties, of ze nu groot of klein zijn. De laatste jaren zijn ook regionaal werkende organisaties steeds afhankelijker geworden van digitale middelen. Dit heeft geleid tot verhoogde efficiëntie en flexibiliteit, maar tegelijkertijd zijn er ook nieuwe risico’s ontstaan op het gebied van cybersecurity en informatiebeveiliging.

Het groeiende belang van deze thema’s wordt nog duidelijker als we kijken naar de snelle ontwikkeling van technologieën zoals kunstmatige intelligentie

(AI). Steeds meer veelgebruikte kantoor- en communicatiesoftware zoals Microsoft Office of Google Workplace worden verrijkt met toepassingen op basis van AI. Deze technologieën bieden enorme kansen, maar brengen ook een aantal uitdagingen met zich mee, vooral op het gebied van gegevensbeveiliging en privacy.

Uitdagingen

Een van de belangrijkste risico’s voor organisaties in Noordoost Fryslân is het gevaar van cyberaanvallen.

Met de toenemende digitalisering van de werkplek worden organisaties kwetsbaarder voor bedreigingen zoals ransomware, phishing en gegevensinbreuken. Deze aanvallen kunnen leiden tot financiële verliezen en ernstige reputatieschade. In de praktijk blijkt dat organisaties onvoldoende inzicht hebben in waar het verkeerd kan gaan.

Daarnaast is privacy een groeiend punt van zorg. De introductie van AI in veelgebruikte software betekent dat een enorme hoeveelheid data, waaronder mogelijk gevoelige informatie, wordt verwerkt op een manier die voorheen ondenkbaar was. Dit roept vragen op over hoe deze gegevens worden

opgeslagen, gebruikt en beschermd. Inadequate informatiebeveiliging kan leiden tot ernstige privacyinbreuken en niet-naleving van regelgeving, zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

Kansen

Ondanks deze uitdagingen biedt de vooruitgang in technologie ook kansen. Met een goede strategie kunnen organisaties de voordelen van digitalisering benutten, terwijl ze hun medewerkers en klanten beschermen tegen potentiële bedreigingen.

Een robuust cybersecuritybeleid kan organisaties helpen zich te verdedigen tegen aanvallen, terwijl gedegen informatiebeveiliging ervoor kunnen zorgen dat gegevens veilig en verantwoord worden verwerkt. Deze maatregelen gaan helpen om het vertrouwen van klanten en medewerkers te versterken, wat op zijn beurt weer leidt tot betere bedrijfsresultaten.

Daarnaast kunnen nieuwe technologieën, zoals AI, ook worden gebruikt om de beveiliging te verbeteren. Zo kan AI bijvoorbeeld worden ingezet voor het detecteren van abnormale activiteiten, het voorspellen van potentiële bedreigingen en het verbeteren van de respons op incidenten. Dit geldt niet alleen voor cyberdreigingen, maar voor nagenoeg elk mogelijk risico van de organisatie. Goed toepaste AI kan het collectieve aanwezige brein van de organisatie versterken en uitbreiden.

KennislabNOF en digitalisering

In een wereld waarin digitalisering steeds belangrijker wordt, is het voor organisaties, ook regionale, onmisbaar geworden om aandacht te besteden aan cybersecurity en informatiebeveiliging. Het omarmen van deze uitdagingen en het benutten van de kansen die nieuwe technologieën bieden, is geen luxe, maar een noodzaak voor organisaties om te blijven groeien en bloeien in de huidige informatiemaatschappij.

Om balans te houden tussen kansen en bedreigingen is vooral kennis door experimenteren nodig. KennislabNOF ziet zowel de kansen als bedreigingen en kan een rol spelen in het opstarten en begeleiden van projecten op het gebied van cybersecurity en kunstmatige intelligentie. Door regionale organisaties te verbinden aan kennispartners en het onderwijs te betrekken is de ambitie om Noordoost Fryslân te vormen tot een kennisregio op deze gebieden. Hiervoor gaan ondergetekenden graag in gesprek met bedrijven of publieke organisaties die ideeën of uitdagingen op dit terrein hebben.

Voor informatie, neem contact op met: Ferenc Jacobs f.jacobs@kennislabnof.frl

De foto’s zijn gemaakt d.m.v. kunstmatige intelligentie.

“Om balans te houden tussen kansen en bedreigingen is vooral kennis door experimenteren nodig”

It Sud 20, 9283TV Surhuizum

M: 06-41033413

E: marten@thompsonbouwadvies.nl

Samen stappen ondernemen

Wij staan naast de ondernemer, waar dit ons ook brengt. Graag praten wij met onze klanten over hun ambities en ideëen en geven we passend advies. Samen zetten we stappen vooruit. Maak ook een vrijblijvende afspraak voor een adviesgesprek. www.vanwieren-vellinga.nl

WEIDENAAR ZONNE-ENERGIE IN OOSTERNIJKERK:

‘Hectische tijd in de zonnepanelen’

,,Het was afgelopen jaar behoorlijk hectisch”, aldus Geert Weidenaar van Weidenaar Zonne-energie in Oosternijkerk. Hij runt al meer dan tien jaar zijn bedrijf dat gespecialiseerd is in de montage en onderhoud van zonnepanelen en het afgelopen jaar was één van de drukste ooit. ,,We ontzorgen onze klanten door alles rond de zonnepanelen van A tot Z te regelen.”

De belangstelling voor zonnepanelen blijft doorstijgen, merkt Weidenaar. “Het is druk genoeg op het moment. Zonnepanelen waren al populair, maar met de stijgende energieprijzen neemt de vraag nog verder door. De voordelen van zonnepanelen zijn enorm. Je bespaart op je stroomkosten, bent minder afhankelijk van de energieleverancier, bent minder kwetsbaar voor prijsstijgingen van energie, de woning stijgt in waarde, de investering levert rendement op en de uitstoot van CO2 vermindert.”

Geert Weidenaar is een geboren en getogen Oosternijkerker, die in zijn dorp een bedrijfspand heeft op het industrieterrein aan ’t Oogh 18. Bij de start van zijn bedrijf deed hij alle werkzaamheden zelf, maar door de groei van zijn onderneming zit hij de laatste jaren met name op het kantoor als werkvoorbereider en planner. Hij heeft op het moment drie personeelsleden in dienst die er iedere dag op uit gaan naar verschillende projecten in Nederland. “We nemen alle mogelijke zorgen uit handen van onze klanten van het

regelen van de subsidieaanvraag tot het vakkundig plaatsen van de zonnepanelen. ”

Verduurzaming

De zonnepanelen zijn in de loop van de tijd goedkoper geworden zodat het rendement stijgt. “Je hebt een terugverdienmodel van vier of vijf jaar tegenwoordig. Je ziet dat steeds meer mensen bij nieuwbouw kiezen voor zonnepanelen, maar ook op veel bestaande huizen en bij bedrijven worden ze geplaatst. Woningbouwverenigingen beginnen eveneens met het verduurzamen.”

Vraag

Met de grotere vraag is het ook steeds moeilijker om personeel te krijgen. “Het werk is er wel, maar de handjes zijn er niet. Dat zie je overal”, zo omschrijft Geert het probleem. “We zijn constant bezig met het zoeken naar en opleiden van personeel binnen ons bedrijf.”

Wat wij doen is meer dan bouwen alleen. We denken mee en creëren samen met onze opdrachtgevers creatieve oplossingen. Of het nu gaat om seriematige bouw of bouwen onder architectuur: wij stellen ons exibel op. (Be)denken, (be)bouwen, (be)leven. Voor nieuwbouw, verbouw, service en onderhoud.

Wilt u bouwers van Van Dijk? Dan krijgt u bouwers van Van Dijk! Vast team, vaste kwaliteit.

Adema Architecten blijft verrassen met nieuwe projecten

Markus Bouman was professioneel windsurfer. De sport bracht hem overal ter wereld en leverde hem de nodige prijzen op. Bouman won in de jeugd zelfs het wereldkampioenschap Formula Windsurfing. Op 23-jarige leeftijd koos hij echter voor een maatschappelijke carrière. Hij belandde in Warschau bij een architectenbureau en bracht daar zijn studie bouwkunde in de praktijk. Ontwerpen, gebouwen aanpassen aan nieuwe inzichten en wensen van gebruikers… Bouman was er in z’n element. Nu is hij alweer enige jaren terug in Nederland en werkzaam in zijn geboorteplaats Dokkum. Bij een bedrijf dat net als Markus vroeger, de wind vol in de zeilen heeft: Adema Architecten. Al meer dan 50 jaar toonaangevend.

Ook nu weer brengt zijn werk Markus Bouman in verschillende delen van de wereld. Frankrijk, Duitsland, Engeland, Griekenland, het zijn slechts enkele voorbeelden. Woningbouw, stedenbouw, utiliteitsbouw, herbestemming, restauratie… Het werkgebied van Adema Architecten bevindt zich niet alleen in Friesland, maar in heel Nederland en zelfs ver buiten de landsgrenzen. Herbestemming en restauratie in cultuur-historische context zijn specialisaties maar ook de nieuwbouw- en ontwikkelingscomponent is een belangrijk onderdeel van het werkveld.

,,Als bureau zijn we heel breed’’, laat Markus weten. ,,We werken met een team van 45 collega’s en hebben expertise om grote en kleine projecten vanaf inventarisatie, analyse en haalbaarheid, tot oplevering uit te kunnen voeren. Voor zowel particuliere, zakelijke als professionele opdrachtgevers. Elk project is een uitdaging. We doen er alles aan om een project tot een succesvol einderesultaat te brengen. Vergunningen, aanbestedingen, bouwbegeleiding, het gaat bij Adema Architecten verder dan alleen maar ontwerpen. Het gaat om het hele proces. Van architectuur tot bouwtechniek en van onderzoek tot uitwerking. We zijn doener maar ook meedenker. Dat is onze sterke kracht. En, ondanks dat we een groot kantoor zijn, is Adema Architecten laagdrempelig. Behalve

dan onze entree’’, lacht Bouman. ,,Je moet wel wat treden omhoog om hier binnen te komen, maar eenmaal ‘te plak’, kom je er al gauw achter dat iedereen hier welkom is voor een kopje koffie.’’

De afgelopen jaren heeft Markus veel tijd gestoken in het zoeken naar betaalbare manieren van bouwen, met lage energie- en onderhoudslasten. Zo maakte de architect/projectleider furore met het bedenken van huizen van staal in de nieuwbouwwijk De Trije Terpen in Dokkum. Eén van de recente uitdagingen van Markus en zijn collega’s is het ontwerpen van de uitbreidingswijk Tusken de Fearten in Dokkum, met 30 woningen; vrijstaand en twee onder één kap. Een prachtig nieuwbouwplan in het groen, aan het water, met royaal uitzicht op de landerijen. De eerste schetsen zijn inmiddels openbaar gemaakt en de belangstelling is groot. Toch weer iets met water… Markus Bouman lacht. ,,Tja, water blijft blijkbaar als een rode draad door mijn leven en werk lopen. Alles met water heeft mijn passie, dat geldt ook voor dit nieuwe project van Adema Architecten. Architectuur begint met een vraag, we zijn er in geslaagd om opnieuw iets bijzonders te ontwerpen. Fris, met lef en met oog voor de omgeving en gebruikers.’’

adema-architecten.nl

Foto

Mijke Bos

VERDUURZAMING HOTEL DE POSTHOORN DOKKUM:

‘We moeten goed op oude dametje passen’

Hoe pak je de verduurzaming van een eeuwenoud en ook nog eens monumentaal pand aan?

Eigenaresse Sabina Reitsma van Hotel Café Restaurant De Posthoorn in het centrum van Dokkum begon vorig jaar - toen de energieprijzen de pan uit rezen - met het inwinnen van advies. ,,Maar uiteindelijk hebben we ons eigen plan getrokken”, concludeert ze.

Al 23 jaar runt Sabina samen met haar zus Femmechien Hotel De Posthoorn. Het monumentale gebouw aan de Diepswal stamt uit de zestiende eeuw en is al meer dan 425 jaar een plek waar je kunt

overnachten. ,,We moeten wel goed op het oude dametje passen. Ze krijgt daarom een facelift”, zo verwoordt Sabina de beslissing om het karakteristieke gebouw te verduurzamen.

Maar waar begin je, welke stappen kun je zetten en wat is verstandig? Voor de hoteleigenaresse reden om op zoek te gaan naar adviezen, ook omdat er voorwaarden zitten aan het verduurzamen van het monument. ,,Zo moet je bijvoorbeeld enkel glas houden. Als onderdeel van beschermd stadsgezicht mogen er ook geen zonnepanelen op de voorkant van het pand. Je moet dus rekening houden met wat wel en niet kan.”

En bovendien zit je met de betaalbaarheid, legt ze verder uit. ,,Het blijkt dat we niet in aanmerking komen voor subsidies en de prijzen op de offertes liegen er niet om. Binnen ons bedrijf hebben we bovendien te maken met meerdere gebouwen. We hebben niet alleen het hotel, maar nog overnachtingsplekken op twee andere locaties en verder een terras met kiosk aan het water en een garage. Voor alle gebouwen moeten er stappen worden gezet op weg naar verduurzaming.”

In de coronatijd waren er al eerder kleinere maatregelen genomen: de deuren vaker dicht, minder elektriciteit gebruiken door de koeling, vriezers, verlichting en verwarming uit te zetten als dat mogelijk is en beginnen met led-verlichting. ,,Zo hebben we al veel kleine investeringen gedaan. Maar we verkopen gastvrijheid hier en koude gastenkamers zijn natuurlijk geen optie.”

Zoektocht

Op haar zoektocht kwam Sabina al snel terecht bij Ynbusiness en in het bijzonder bij Albert Jan van der Wal, specialist energie en duurzaamheid bij het Leeuwarder adviesbedrijf. ,,Je kunt ons bedrijf vergelijken met een huisartsenpost, waar je komt met een vraag. Wij stellen een onderzoek in en verwijzen je door naar andere partijen”, zo legt Albert Jan de werkwijze van Ynbusiness uit.

Hij kwam langs in Dokkum om samen met Sabina te kijken naar de mogelijkheden van verduurzaming. ,,Ik kijk eerst naar de ondernemer. Wat vindt die van duurzaamheid en hoe ver is ze bereidt te gaan. Verder kijk ik naar de staat van het gebouw en geef

praktische handvaten. Zo moet de schil van het pand allereerst goed zijn.”

,,Maar we hebben ook informatie ingewonnen op andere plekken. Wat helpt ons wel en wat niet”, gaat Sabina verder. ,,Zo begon er zich een plan in mijn hoofd te vormen. We hebben besloten om eerst FINEO-glas te plaatsen in de 146 ramen van het hotel aan de Diepswal. Het is enkel glas, dat de warmte heel goed binnenhoudt en bovendien geluiddempend is. Verder kijken we later of we beginnen met zonnepanelen. We willen het vooral praktisch aanpakken en geen overhaaste beslissingen nemen. Je ziet veel nieuwe ontwikkelingen. We willen geen spijt krijgen van maatregelen. Alles hoeft tenslotte niet in één keer.”

“Ik kijk eerst naar de ondernemer. Wat vindt die van duurzaamheid en hoe ver is ze bereidt te gaan”

Bela Bela

Permanente make-up

Vanaf 1 november kunt u in Medisch Centrum de Sionsberg bij mij terecht voor de gezondste permanente make-up ooit. Organisch Synthetische pigmenten van Swiss Color garanderen tezamen met de door mij gebruikte SkinQ techniek dat er, én geen ijzeroxides of andere metalen in uw huid achterblijven, én er meer kleur achterblijft zodat er minder behandelingen nodig zijn voor een mooi resultaat.

De ijzeroxides zijn ook niet vervangen door NOVOXX, een glasparel die bij sommige andere pigmenten zonder ijzeroxides gebruikt wordt. Het woord zegt het al, glasparel, uiteraard miniscuul klein gemaakt maar het blijft glas wat in uw huid gebracht wordt om ervoor te zorgen dat het pigment op zijn plek blijft zitten. Omdat Swiss Color een Organisch Synthetisch pigment is en er met een speciale techniek gepigmenteerd wordt ontstaat er minder trauma aan de huid. Wenkbrauwen hairstroke, powder, ombre, ingeschaduwd of combi hairstroke/powder. Eyeliner op diverse manieren te zetten en ook uw lippen kunnen worden behandeld in diverse kleuren of om uw eigen kleur beter uit te laten komen en een mooie strakke cupidoboog te vormen.

Joh. Bosgra BV Hurdegaryp

Joh. Bosgra BV in Hurdegaryp is voor professionals en particulieren het adres voor alle tuin- en parkmachines, gereedschappen, werkkleding, aanhangwagens en nog veel meer. Als familiebedrijf met ervaren en gedreven medewerkers adviseren wij u graag over de juiste materialen voor uw bedrijf. In onze moderne werkplaats kunnen alle verkochte machines worden onderhouden, gerepareerd en gekeurd door ervaren monteurs.

Geen uitgelopen make-up tijdens het sporten. Of het nu hardlopen, zwemmen , fitness of iets anders is, nooit meer hoeven nadenken over of de make-up nog netjes zit, of de zelf bijgewerkte wenkbrauwen niet verdwenen zijn, geen uitgelopen make-up door het zweten. Met een make-up in en uit je bed. Gewoon je eigen wenkbrauwen weer mooi en duidelijk een vorm geven of net iets meer, een subtiele eyeliner en mooie strakke lippen zonder er ook maar een moment mee bezig te hoeven zijn. Het kan allemaal. Lijkt dit u ook heerlijk en wilt u meer weten over wat ik voor u kan doen, neem een kijkje op de website of bel of mail vrijblijvend.

Dé houthandel van Noardeast-Fryslân.

Persoonlijk advies nodig? Kom langs of bel ons op 0511 – 472025. Voor gehele assortiment zie www.bosgra.nl

Houthandel Barkmeijer

Houthandel Barkmeijer is dé groothandel voor hout, plaatmateriaal, deuren en isolatie voor de professionele verwerker. Naast de handel in deze producten, bewerken wij veel hout in onze machinale afdeling.

Uw partner voor tuinmachines, gereedschap en nog veel meer

‘Wie zaait, zal oogsten!’ Als starthandeling zaaiden wethouders Pieter Braaksma en Bert Koonstra met een ouderwetse zaaiviool de vijverrand in met grasmengsel. De zaaiviool is van de Sûkerei uit Damwâld.

OP

DE VIJFDUIZEND

Gemeente Noardeast-Fryslân zorgt voor een uitbreiding van bijna 10 hectare van bedrijventerrein Betterwird. Dit gebeurt vanuit een gemeentelijk programma dat zorgt voor het versneld mogelijk maken van dergelijke gebiedsontwikkelingen. Ook de versnelling van woningbouw valt daaronder. Aannemer Folkertsma uit Ginnum voert op dit moment het werk uit op Betterwird.

Klimaat en biodiversiteit zijn belangrijke aandachtspunten bij de aanleg

Ook de waterberging wordt goed geregeld. Langs de nieuwe stadsrand komt bovendien een recreatiepad voor fietsers en voetgangers.

Het bedrijventerrein is uitermate geschikt voor de ‘maaksector’

Daarin horen ook bouw en metaal thuis, waar de regio sterk in is. Betterwird biedt al ruimte aan rond de drieduizend arbeidsplek-

ken. En dat zou in de toekomst op kunnen lopen naar vijfduizend plekken. In het najaar komen de bedrijfskavels beschikbaar. Voorafgaand kunnen bedrijven zich ervoor inschrijven. Er zijn inmiddels al meerdere belangstellenden. Voor informatie over de kavels kun je mailen naar grondzaken@noardeast-fryslan.nl of bellen met bedrijvencontactfunctionaris Petra van der Veen, tel: 06-36464529.

Tot 2031 moeten ook hier energiepieken opgevangen kunnen worden

Betrokken ondernemers, Liander, Rabobank en de gemeente kijken samen met een creatieve blik naar deze uitdaging. Een uitdaging die uiteraard speelt op landelijk niveau. In ieder geval richten de bedrijven zich al op het zo energie-neutraal mogelijk werken. Daarnaast wordt er nu ook geïnventariseerd waar eventueel nog wel ruimte is.

ARCHITECTUUR MET IDENTITEIT, FUNCTIONALITEIT EN BETROKKENHEID

VLEESMARKT 7 9101 MH DOKKUM OOSTERKADE 1 9711 RS GRONINGEN IJSSELKADE 60 8261 AH KAMPEN WWW.ADEMA-ARCHITECTEN.NL

“Harddravend aan de slag in het Harddraverspark”

Aldus wethouder Rebecca Slijver die blij is dat de raad op 1 juni jl. heeft gevraagd om het besluit voor de voetbal en de tennis naar voren te halen.

Er zijn veel ontwikkelingen in het Harddraverspark in Dokkum

In bovengenoemde vergadering heeft bureau CB5 het raamwerk van het park aan de raad gepresenteerd. Eenzelfde presentatie werd een week later gedaan aan de betrokkenen. Er ligt nu een prima basis voor de verdere uitwerking van de plannen.

Het Harddraverspark, de groene woonkamer voor inwoners en bezoekers van Dokkum

Waar men kan sporten, wandelen, ontspannen, genieten van cultuur(historie) en verblijven. Waar recreatieve routes de binnenstad verbinden met het Harddraverspark en vervolgens met het Lauwersmeer en de Waddenkust.

Tegen de binnenstad aan moet een parkachtige omgeving met recreatiewoningen ontstaan

Waar daarnaast ook ruimte is voor diverse sportfaciliteiten. Of het park straks ook voorziet in een extra parkeerbehoefte voor de binnenstad, daar moet de raad nog over besluiten. Het park zal in combinatie met de bestaande kwaliteiten, structuurversterkend zijn en extra bezoekers naar Dokkum trekken.

Het college gaat eerst bezig met VV Dokkum en de Tennisclub

Dit op verzoek van de raad. De besluitvorming over het totale park, is begin oktober. Daar kunnen deze verenigingen niet op wachten. Vandaar het voorstel van de raad om de verenigingen de gewenste duidelijkheid te geven. Kaatsvereniging Oostergo heeft gevraagd om een extra veld, daar moet de raad nog over besluiten.

Marktverkenning

De gemeente Noardeast-Fryslân laat op korte termijn een marktverkenning uitvoeren naar de interesse vanuit de markt over de ontwikkeling en exploitatie van het recreatieve gedeelte in het Harddraverspark. De resultaten zijn begin september bekend en worden meegenomen in de besluitvorming.

Lokaal, regionaal en landelijk wordt de interesse gepolst

De verkenning van de markt zal zeker lokaal en regionaal zijn. Denk hierbij aan bestaande horecabedrijven, hoteluitbaters, campinghouders of andere ondernemers uit de regio Dokkum. Wellicht dat zij de camping als een uitdaging en/of aanvulling zien ten opzichte van hun bestaande werkzaamheden en diensten. Ook wordt de vraag landelijk gesteld.

College bezoekt melkveebedrijf Den Hartog in Kollum

Een delegatie van het college van Noardeast-Fryslân is onlangs op bezoek geweest bij melkveebedrijf Den Hartog in Kollum. Eigenaar Reijer Den Hartog neemt het college mee in zijn visie op het bedrijf en vertelt welke groei het bedrijf heeft doorgemaakt. In 2010 zijn ze verhuist van Gelderland naar het Friese Kollum en begonnen met 80 koeien. Ondertussen lopen er meer dan 700 koeien rond. Nog veel groter wil Den Hartog niet “het is nu vooral finetunen om het maximale resultaat te bereiken”.

Doel en missie

Samen met een team van 12 mensen wordt er iedere dag gewerkt aan een uniek concept. De kernwaarden werkplezier, representatief, respect en toekomstbestendigheid staan voorop. De doelstelling is om

met aandacht voor mens, dier, natuur en klimaat te werken aan een duurzame- en rendabele bedrijfsvoering. Den Hartog; “de kracht van dit bedrijf is dat we midden in de samenleving staan”.

Educatie

Ook op educatief gebied is Den Hartog actief. Zo worden er in samenwerking met camping It Dreamlan excursies aangeboden aan de campinggasten en wordt er intensief samengewerkt met diverse onderwijsinstellingen. De boerderij is een erkend leerbedrijf en leerlingen van diverse opleidingen kunnen hier stage lopen.

Natuurinclusief

Het bedrijf is natuur inclusief en heeft de omslag naar een extensief bedrijf weten te maken. Een unieke prestatie. Natuur, biodiversiteit en weidevogelbeheer spelen een grote rol in de bedrijfsvoering. Zo is er veel aandacht voor kruidenrijk grasland waar de vogels en insecten volop van profiteren. De melkstroom van de koeien wordt geleverd aan Aware / Albert Heijn. Om hieraan te mogen leveren staat het welzijn van de koeien voorop. Dit houdt o.a. in dat ze veel buiten grazen en een hoog comfort hebben in de stal.

Duurzame toekomst

Duurzaamheid is een belangrijk thema in de bedrijfsvoering. Den Hartog streeft ernaar in de toekomst energieneutraal te kunnen boeren. Voor de eigen energiebehoefte wordt gebruik gemaakt van zonnepanelen, kleine windmolens en er wordt onderzoek gedaan naar monovergisting. Den Hartog

wil in de toekomst CO2 negatief boeren. Ook streeft het bedrijf de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs na.

Na de presentatie krijgt het college nog een rondleiding door het bedrijf. Wethouder Aant Jelle Soepboer bedankt Reijer Den Hartog voor de hartelijke ontvangst. “We zijn onder de indruk van dit zeer vooruitstrevende en innovatieve bedrijf”.

Wethouder Jouke Douwe de Vries: ‘Ynsette op previnsje!’

Op het eerste gezicht lijkt wethouder Jouke Douwe de Vries van de gemeente Noardeast-Fryslân vanuit zijn portefeuille weinig raakvlak te hebben met ondernemers. ,,Mar dochs stribje we samtlike doelen nei as oerheid en bedriuwslibben, foaral as it giet om de sûnens fan minsken en wurknimmers.”

Om de kwaliteit van de zorg de komende jaren op hetzelfde niveau en betaalbaar te houden, moeten er maatregelen worden genomen. Inzetten op preventie is daarbij van groot belang , aldus De Vries, die zorg, welzijn, onderwijs en financiën in zijn portefeuille heeft.

Niet alleen binnen de gemeente Noardeast-Fryslân staat preventie hoog op de agenda, maar ook provinciaal en landelijk heeft het volop de aandacht. In Fryslân werken Friese gemeenten, maar ook werkgeversorganisatie VNO-NCW, het UWV, GGD Fryslân en diverse (zorg)organisaties samen in

het bestuurlijke platform van de Friese Preventie Aanpak (FPA), waarvan De Vries voorzitter is, ,,Meiïnoar besykje we fan jongs ôf oan in sûn libben te stimulearjen, we wolle sûnensklachten foarkomme of betiid sinjalearje. In sûne en lokkige Fryske befolking hat ta gefolch dat der minder faak of gau in berop op soarch dien wurdt. It soarget ek foar minder syktefersom binnen bedriuwen. In soad ûndernimmers binne der al mei dwaande, troch mear omtinken te jaan oan ergonomysk wurkjen, it ferminderjen fan wurkstress en it foarkommen fan fysike klachten. Sa stribje we deselde doelstelling nei as oerheid en bedriuwslibben.”

Gezondheid

De overgang maken van zorg naar gezondheid is van groot belang, dat

vindt ook de rijksoverheid. Met het GALA (Gezond en Actief Leven Akkoord) wordt deze doelstelling onderstreept en van overheidsgeld voorzien. Het belang van een solide sociale basis wordt benadrukt. ,,Soarch en wolwêzen moatte we mear oanelkoar ferbine. Sa is it wichtich om aktiviteiten yn de buert te organisearjen, dat minsken elkoar moetsje en foar elkoar soargje. Koartsein, om it wolwêzen te fersterkjen, iensumheid tsjin te gean en de klam te lizzen op ‘samenredzaamheid’ yn stee fan ‘zelfredzaamheid’. As gemeente kinne we hjiroan bydrage troch goede foarsjenningen te kreëarjen, lykas doarpshuzen, sportakkomodaasjes en kulturele foarsjennings.”

,,We moatte no oan de foarkant ynvestearje yn previnsje, om sa op de lange termyn jild te besparjen,” meent de wethouder, die financieel zwaar weer ziet aankomen voor de gemeenten. ,,Gemeenten krije fan 2026 ôf folle minder jild fan de oerheid. We hawwe hjir as Fryske gemeenten al de needklok oer let rjochting De Haach. It is hjirtroch foar gemeenten dreech om te plannen en mearjierrige ynvestearringen te dwaan. Dêrom hawwe we yn Noardeast-Fryslân besletten om no te ynvestearjen yn saken dy’t letter finansjeel

foardiel opsmite. Sa keppelje we soarch en ûnderwiis oanelkoar troch jeugdsoarch safolle mooglik op skoallen oan te bieden. Dit is goedkeaper as individuele soarchtrajekten oan te bieden.”

Bouw

In het onderwijs – een ander onderdeel van De Vries zijn portefeuille – gaat het vooral om onderwijshuisvesting. ,, ,We wurkje dêrby gear mei bouûndernimmers. Ek sjogge we nei mooglikheden foar yndustriële en fleksibele bou om sa de kosten leger te hâlden. Dat kin ek, om’t in skoalle nei 40 jier faak oan fernijing ta is en net hûnderten jierren hoecht te stean. Ek al kin dat mei yndustriële bou hjoed-dedei ek prima.”

De scholieren zijn de toekomstige arbeidskrachten. Samen met Dokwurk en Wurkstart wordt geprobeerd om een goede aansluiting op de arbeidsmarkt te realiseren. ,,We binne no bygelyks dwaande mei in Jongerenpunt. Sa besykje we jongeren dy’t wat ekstra stipe noadich hawwe, de stap nei de arbeidsmerk goed meitsje te litte. Sa blykt dat der fan myn portfúlje út dochs ferskate raakflakken binne mei ûndernimmers.”

“In sûne en lokkige Fryske befolking hat ta gefolch dat der minder faak of gau in berop op soarch dien wurdt”

Vervallen fabriek transformeert naar vakantieparadijs

OPENING SÛVELFABRYK LJUSSENS

Onder een strak blauwe hemel en in aanwezigheid van vele betrokkenen werd op 2 juni jl. Sûvelfabryk Ljussens feestelijk geopend. Een heel bijzonder project en resultaat; een al jaren leegstaande zuivelfabriek is getransformeerd naar 13 hoogwaardige- en unieke vakantieappartementen.

De officiële openingshandeling werd verricht door burgemeester Johannes Kramer, samen met de oudste zoon Klaas Jacob en oudste dochter Hannah van eigenaren en ontwikkelaars Minne en Johan Dijkstra.

Verleden en Heden

In 1914 werd “De Dongeradelen” als coöperatieve zuivelfabriek opgericht en werd er boter, kaas en wei gemaakt. Het was voor het dorp een belangrijke

werkgever met zo’n 40 arbeidsplaatsen. Na een aantal fusies van zuivelfabrieken verdween de fabrieksfunctie begin jaren ’70. Het karakteristieke pand kreeg nooit een goede herinvulling en raakte de laatste jaren in verval, tot frustratie van het dorp. Minne en Johan Dijkstra, tevens eigenaren van Bouwbedrijf Dijkstra, kregen in 2020 de mogelijkheid om de fabriek te kopen en besloten dit te doen. Het werd een uitdagend project. Na een grondige renovatie is de fabriek nu echter veranderd van een verwaarloosd complex naar 13 moderne en toekomstbestendige recreatie-appartementen. Het is daarmee een unieke vakantiebestemming in Noordoost Friesland geworden. Een prestatie van formaat en een visitekaartje voor de regio.

Concept

Het concept voor Suvelfabryk komt uit de koker van Sytske Oosterhof. TWA architecten tekende het ontwerp waarbij verleden en toekomst samen komen.

Suvelfabryk is er voor mensen die samen willen genieten van het échte leven. Samen als gezin, als familie of vrienden onder elkaar. Het kan in de appartementen voor 2, 4, 6 of 8 personen. Grotere gezelschappen kunnen hier ook terecht want de appartementen zijn slim te combineren en te verbinden tot accommodaties voor 16 personen en meer. Ieder appartement is anders maar alle appartementen hebben een keuken, badkamer, een grote leefruimte en comfortabele slaapvertrekken. Het industriële pand heeft enkele heel bijzondere elementen, zoals een badkamer met een glazen dak,

een slaapkamer met dakraam waardoor je slaapt onder de sterrenhemel, en een 13 meter hoge glazen toren met een fantastisch uitzicht over het Friese land. Er is een omliggende tuin in oude stijl, er zijn aanlegsteigers en een klein museum over de historie en de rol van de zuivelfabriek.

Samen een

Suvelfabryk verbindt het verleden met de toekomst en de gasten met de dorpsbewoners. Gasten kunnen het dorpsleven ontdekken en meedoen met kaatsen of een spelletjesavond in het dorpscafé. Suvelfabryk verbindt gasten met de regio en het Waddengebied, de cultuur, de natuur en al het moois dat Friesland te bieden heeft.

Meer informatie over Suvelfabryk: www.suvelfabryk.nl en op Facebook, Instagram en LinkedIn.

Laat je vakantie alvast beginnen:

micro-avonturen

Stel je voor dat jij en je collega’s veel vaker op vakantie gaan, wat zou dat dan opleveren? Vakantie geeft rust, ruimte en nieuwe ideeen; dat geeft de meerderheid in ieder geval aan. Dat kan dus ook prima zonder hele vakantiedagen op te nemen.

Daarvoor hebben wij bij RMT natuurlijk alle inspiratie in huis: leuke activiteiten, mooie routes, toffe evenementen en geweldige logiesaccommodaties. Deze hebben we verzameld op www.eropuitinfriesland.nl

Voor in je bedrijf hebben we een praktische poster met QR codes waarachter iedereen makkelijk inspiratie, tips en concrete informatie kan vinden. Net als vroeger: poster uit het magazine knippen en

ophangen. Wil je deze graag digitaal? Stuur dan een mail naar info@rmtnof.nl

Stichting Regiomarketing Toerisme Noordoost Friesland (RMT) is het platform dat met verschillende verbanden van toeristische ondernemers de promotie verzorgt voor de regio Noordoost Friesland. Daarnaast zorgt zij voor gastheerproducten zoals een overzichtelijke website en gedrukte informatie en verbindt zij het netwerk.

Meer weten over de stichting, contact of inschrijven voor de nieuwsbrief? Zie www.rmtnof.nl

Grote Hornstweg 19-D, 9261 VW Eastermar

telefoon: 0512 - 47 13 00

www.bouwbedrijfswart.nl swart@bouwbedrijfswart. nl

DWD SERVICE LEVERT DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR PARTICULIER EN ONDERNEMER

,,Stoken op biomassa is minimaal 30% voordeliger dan gas’’

De gas- en energieprijzen rijzen de pan uit. Heel Nederland wil in sneltreinvaart verduurzamen en Douwe Wytze Dijkstra doet mee. Sterker nog, hij is de machinist op de trein en heeft de boel goed op de rails. Zijn bedrijf ‘rint as it spoar’.

,,Particulieren en bedrijven zijn op zoek naar een goedkoop alternatief voor aardgas. Ze willen niet meer afhankelijk zijn van energieaanbieders. Ze zoeken naar een andere manier van stoken. Gasloos. Dus komen ze automatisch bij DWD Service terecht. Wij verkopen houtvergassers en pelletketels. Een duurzame oplossing voor het verwarmen van je huis, loods of bedrijfspand. De vraag is zo groot dat wij het amper bij kunnen houden.’’

Efficiënt, schoon en voordelig

In de showroom aan de Damzijl 9 in Dokkum staan diverse ketels en houtvergassers te kijk. Douwe Wytze geeft tekst en uitleg. ,,Houtvergassers verwarmen cv-water op stukhout. De warmte wordt via een buffervat gedistribueerd naar de woning, het kantoor of bedrijfspand. Zonder warmtewisselaars of met ingebouwde warmtewisselaars voor zonneboilers of tapwater. Pellet ketels zijn houtgestookte CV systemen op houtpellets; houtkorrels gemaakt van houtafval.’’

Stoken met biomassa is CO2-neutraal en veel goedkoper dan verwarmen op fossiele brandstoffen’’, laat Douwe Wytze weten. ,,Het is schoon, heeft een hoog rendement en is minimaal 30% voordeliger dan gas.’’

Speler van wereldformaat

13 jaar geleden begonnen als installatiebedrijf en voornamelijk werkzaam in de regio, is DWD Service nu een speler van wereldformaat. De onderneming is in tal van landen actief en groeit als kool. Douwe Wytze Dijkstra: ,,We geloven in onze producten en zijn niet bang om te investeren. Vorig jaar hebben we Attack Benelux overgenomen, een van de grootste producenten op het gebied van houtvergassers, pellet cv-ketels en hout cv-ketels. Attack levert aan zo’n 50 landen over de hele wereld.

Ook zijn we eigenaar van Defro Nederland - de enige importeur in ons land van Defro pelletketels en onderdelen – en sinds februari

dit jaar importeur van Pelltech. Een Fins bedrijf gespecialiseerd in pelletbranders en pelletketels. Verder verkopen we rookgaskanalen van Kominflex en kun je bij ons voor onderdelen terecht. Dat totaalpakket geeft ons bedrijf beslist een toegevoegde waarde. We krijgen zelfs bestellingen uit Frankrijk, Spanje, Portugal.’’

De sterke kracht van DWD Service schuilt niet alleen in het grote aanbod, voor elke situatie is er maatwerk, maar ook in de service. ,,We hebben veel kennis, staan garant voor deskundig advies en een vakkundige installatie. Lange levertijden kennen we niet. Er is altijd voorraad. Dat is in deze tijd uitzonderlijk. Het enige waar we tekort aan komen, is goed personeel. Door de grote vraag is mankracht wel een zorg. Wederverkopers- installateurs die affiniteit met onze producten hebben, zijn altijd welkom.”

dwdservice.nl | attackbenelux.nl | defro.nl

Van der Ploeg Projectstoffering: specialist in vloeren

Vloeren leggen in operatiekamers: het is één van de specialiteiten van Van der Ploeg Projectstoffering uit Surhuisterveen. Het bedrijf doet met name de stoffering van grote projecten in zorg- en onderwijsinstellingen en kantoorpanden, maar ook bij particulieren.

Op het moment wordt er druk gewerkt aan het leggen van speciale PVC vloeren in de operatiekamers (OK) en op de centrale sterilisatie afdeling (CSA) in het Antonius ziekenhuis in Sneek, legt Henk Land van Van der Ploeg Projectstoffering uit. ,,We zijn de vaste huisstoffeerder van het Sneker ziekenhuis, maar ook van Nij Smellinghe in Drachten en van de Tjongerschans in Heerenveen.”

Land is het vaste aanspreekpunt van het project. ,,We werken altijd met vaste contactpersonen die exact weten hoe het werkt bij deze instellingen. Dat is prettig voor de klant, maar ook voor ons”, legt hij uit. ,,Dit soort projecten doen we geregeld. We hebben net in Nij Smellinghe een aantal OK’s en CSA’s verbouwd”, voegt Land toe.

Met name in de OK en de CSA, dat is de ruimte waar de instrumenten voor operaties worden gesteriliseerd, is het belangrijk dat de vloeren nauwkeurig en precies worden gelegd. ,,De vloeren moet gemakkelijk en goed schoongemaakt kunnen worden. We werken daarom met een speciaal plintsysteem, waarbij de PVC vloer doorloopt vanaf de vloer op de muur. Het PVC wordt als het ware omgevouwen om de hoek. Aan de achterkant zit een speciale holle plintsteun. Zo heb je geen scherpe hoek, waardoor de vloer goed steriel te houden is”, aldus Land. ,,In de OK worden de vloeren bovendien geleidend gemaakt en wordt er met geleidende lijm gewerkt. Een stuk koperdraad zorgt voor de verbinding met het aardpunt, zodat een chirurg tijdens een operatie nooit last kan krijgen van statische schokken.”

Het leggen van PVC vloeren, linoleum vloeren en tapijtvloeren behoort tot de expertise van Van der Ploeg. “Het is heel gespecialiseerd en technisch werk. Technisch stoffering geeft veel uitdaging. We komen in scholen, bij bedrijven, maar ook wel in kerkgebouwen en dorpshuizen. Onlangs hebben we zelfs nog de kleedkamers in het Abe Lenstrasta -

dion in Heerenveen gestoffeerd. Dat was wel heel speciaal. Ook de natte cellen, zoals wc’s en douches, hebben we meegenomen. Hierbij werken we met speciaal wandvinyl, die over de PVC vloer heen wordt gelegd, zodat je nooit last van lekkage kunt krijgen. Alles is waterdicht en heel goed schoon te maken.“

Familiebedrijf

Van der Ploeg Projectstoffering zit sinds 1995 aan de Groningerstraat in Surhuisterveen en werd opgericht door Folkert van der Ploeg en voorgezet door Geert van der Ploeg. Het is een echt familiebedrijf dat werkt met personeel, die vaak al langere tijd bij het bedrijf in dienst is. Sommigen hebben meer dan 10 of zelfs 25 jaar ervaring in de projectstoffering. Door het ervaren personeel is het mogelijk om goed vakwerk af te leveren bij de klant. Naast vakwerk zijn flexibiliteit en kwaliteit de kernwaarden binnen het Feanster stoffeerdersbedrijf, dat naast projectstoffering gespecialiseerd is in woningstoffering, raambekleding, wandbescherming en akoestische schermen.

WETHOUDERS

WIELSTRA EN WIERSMA VAN DANTUMADIEL:

‘We maken een inhaalslag met woningbouw en infraprojecten’

Na jarenlange bezuinigingen om de gemeentebegroting weer op orde te krijgen, zit Dantumadiel nu in een opbouwfase. Wethouders Gerben Wiersma en Kees Wielstra vertellen over woningbouwplannen en infraprojecten. Problemen zoals de stikstofproblematiek, netcongestie, stijgende bouwprijzen en personeelstekorten rijden de gemeente helaas niet stilletjes voorbij. Maar: “Wij zijn van het maatwerk, zo zijn we dat hier gewend.”

Wiersma: “Voor starters en andere groepen met een laag inkomen is het bijna onmogelijk om aan een koopwoning te komen. De bouwprijzen vliegen omhoog en aannemers kunnen moeilijk aan personeel komen. We zijn in gesprek met bedrijven die toch voordelig huisvesting kunnen verzorgen: kleinere en

goedkopere huizen, die je later kunt uitbreiden door er een verdieping bovenop te zetten.”

Er zijn ook plannen om voormalige boerderijen om te bouwen tot meerdere woningen, daar wil de gemeente eveneens over meedenken. Wiersma: “Bij de Prikkebosk in Damwâld wordt ruimte

vrijgehouden voor een boerderijsetting met bijgebouwen waar appartementen in kunnen worden gemaakt. Zo creëer je mooie oplossingen voor de kleinere beurs.”

Veilige Haadwei en upgrade winkelcentrum

We blijven even in Damwâld: de veelbesproken Haadwei gaat weer op de schop. Wielstra: “De Haadwei wordt veiliger gemaakt, met behulp van rotondes en snelheidsbeperkende maatregelen. Nog voor de zomer gaat de aannemer aan de slag. Buiten de bebouwde kom wordt de Haadwei nu echt ingericht als 60-kilometerweg.” Wiersma: “De uitbreiding en upgrade van het winkelcentrum in Damwâld sluit daarop aan. De Lidl wil nieuwbouwen naast de huidige locatie, dat geeft ruimte voor andere winkels. Het winkelcentrum heeft een regiofunctie. Daarom willen we het in één keer goed doen, ook wat parkeerruimte en meer groen betreft. We zijn volop in gesprek met ondernemers en omwonenden. Binnenkort zijn de tekeningen klaar.”

Opwaarderen fietsroutes

Dantumadiel kijkt ook nadrukkelijk naar fietsroutes voor een goede ontsluiting. Wielstra: “Fietsen is gezond en scheelt autobewegingen tussen de dorpen. We hebben een subsidieaanvraag bij de Provincie gedaan voor de inrichting van een hoofdfietsroute van Feanwâlden tot aan Dokkum. Ook de fietsroute van de Koailoane via Rinsumageast richting Leeuwarden willen we opwaarderen.”

Nieuwbouwplannen

Wiersma noemt in dit kader twee dorpen die zelf nieuwbouwplannen hebben ontwikkeld. “In Rinsumageast is een groep gezinnen al een tijd aan de slag. Het is knap hoe zij het volhouden, want de procedures duren best wel lang. In Driezum heeft de Dorps Ontwikkelingsmaatschappij (DOM) samen met een ontwikkelaar plannen gemaakt voor nieuwe woningen aan de zuidoostkant van het dorp. Het ontwerpbestemmingsplan is nu in procedure.”

Zorgvuldig en integraal kijken

Samen aanpakken

Van de stikstofproblematiek heeft Dantumadiel wat dit soort plannen betreft niet veel last: het ligt niet dichtbij Natura 2000-gebieden. Wielstra: “De berekeningen die we moeten maken om een stikstofvergunning te kunnen krijgen, leveren vooralsnog geen problemen op. Voor grotere projecten kijken we samen met de provincie wat nodig is in het kader van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG).” Wiersma: “Onze agrariërs zitten wel met de stikstofproblematiek. Wij willen daarin graag faciliteren en meedenken. Wielstra: “Landelijk wordt er snel ‘crisis’ geroepen en worden allerlei generieke maatregelen opgetuigd, terwijl de gevolgen daarvan slecht te overzien zijn. Wij zijn juist van het maatwerk: zaken samen met ondernemers en inwoners aanpakken en met elkaar met oplossingen komen. Zo zijn wij dat hier gewend.”

Die procedures, daar kan niemand omheen. Wielstra: “Zowel bij woningbouw als infraprojecten kunnen bezwaren worden ingediend. Daar gaan we zorgvuldig mee om. Bij het verkennen van een betere aansluiting van De Westereen op de Centrale As onderzoeken we bijvoorbeeld het effect van verschillende oplossingen.” De gemeente is bovendien met Provincie Fryslân in gesprek over bedrijfskavels in De Westereen. Wiersma: “Ook in Damwâld is nog wat ruimte voor bedrijfskavels, Feanwâlden is al bezig met uitbreiding van het bedrijventerrein.” Wielstra: “We kijken integraal waar ondernemers behoefte aan hebben.” Wiersma: “Alle vraagstukken die spelen dwingen ons om goed naar onze gemeente te kijken en concrete plannen te maken over de verdeling van de ruimte.”

Oproep: innovatieve oplossingen voor betaalbaar wonen

Wethouder Wiersma roept ondernemers op met innovatieve oplossingen te komen voor betaalbaar wonen in Dantumadiel. “Ondernemers die innovatief bezig zijn en ideeën hebben over voordelig bouwen, kunnen zich bij mij melden: tel. 06-54947687.”

“Alle vraagstukken die spelen dwingen ons om goed naar onze gemeente te kijken en concrete plannen te maken over de verdeling van de ruimte”

Bauke Schaafsma benoemd tot Ridder in de orde van Oranje Nassau

De jaarlijkse slotavond van ondernemersvereniging SOD Dantumadiel was op 1 juni jl. Normaal gesproken heeft voorzitter Bauke Schaafsma de touwtjes voor de organisatie strak in handen. Deze keer echter had het bestuur hem gevraagd dit aan hen over te laten. De reden? Bauke Schaafsma zou deze avond geridderd worden maar dat moest uiteraard geheim blijven. Andere jaren is de slotavond altijd zo spectaculair mogelijk en wat Bauke betreft is niets te gek. De organisatie loslaten was daarom voor hem ook geen makkelijke opgave en keer op keer vroeg hij naar de vorderingen.

De avond was georganiseerd in de Hossebos in de Westereen en begon met een pub quiz. Vooraf was er al hilariteit over de waarschijnlijke reactie van Bauke daarop: “hmm, is dit it? koene jim net wat mear aksje betinke hin? Hmm”. Toch werd het een erg leuke quiz, met name de muziekronde waar Bauke zeer verrassend alle antwoorden wist. Later bleek dat vooraf een van zijn dochters was gevraagd naar Bauke zijn 10 favoriete nummers…Tussendoor had Bauke al een aantal keer gevraagd ‘of het eten nog niet klaar was’. Normaal gesproken beginnen deze avonden namelijk altijd met een buffet. Gelukkig waren er genoeg nootjes en werden er hapjes rondgebracht.

Om half 8 stond opeens een bus van Birwa Tours voor de deur. Toen Bauke zag dat er een groot deel van zijn familie uitstapte ging er bij hem een lampje branden. Blij verrast zag de jubilaris dat naast zijn vrouw, kinderen en aanhang, zelfs zijn al op hoge leeftijd zijnde schoonmoeder was meegekomen. Ook de ondersteuners van de diverse verenigingen waren aanwezig.

De burgemeester nam het woord en na een mooie speech werd Bauke “Ridder in de orde van Oranje Nassau”.

Om voor een lintje in aanmerking te komen dient men iets bijzonders te doen voor de samenleving, bijvoorbeeld als vrijwilliger. Maar dan wel minimaal 15 jaar lang en 6-10 uur per week. Bauke haalde deze eisen met gemak. De lijst aan vrijwilligerswerk is zo lang dat men zich af kan vragen waar hij überhaupt de tijd vandaan haalt. Een kleine opsomming van de functies die Bauke heeft vervuld: vertegenwoordiger bedrijfsleven in ANNO, penningmeester begrafenisvereniging, voorzitter badmintonvereniging, voorzitter bedrijvenbeurs EXPO, kerkrentmeester van de Hervormde Gemeente Wouterswoude, voorzitter stichting steunfonds Christelijk Onderwijs Dantumadiel, voorzitter VIOD, voorzitter SOD, bestuurslid ONOF, initiator Foarút oer de as mei de handel, voorzitter badmintonvereniging, bestuurslid MAVO. Meer dan verdiend dat deze bevlogen man eens in het zonnetje werd gezet. Vanuit de gemeente nogmaals van harte Bauke!

Foto gemaakt door Geert Huisman

College van Burgemeester en Wethouders bezoekt Omrin

Onlangs ging het college van Dantumadiel op bezoek bij Omrin op Ecopark de Wierde in Heerenveen. De gemeente Dantumadiel is 1 van de 34 aandeelhouders van afvalsturing Friesland en daarom werd het hoog tijd voor een bezoek.

Diversiteit aan afval

Bij binnenrijden valt meteen de enorme omvang van het complex op. Na de ontvangst door Meindert Kuipers en Pieter Bleeker kregen we een mooie bedrijfspresentatie. Daaruit bleek meteen dat het 3.8 kilometer lopen is over het gehele terrein. In de afgelopen honderd jaar is de hoeveelheid en diversiteit van ons afval enorm toegenomen. Ook het aantal schadelijke stoffen groeide, met alle gevolgen van dien voor mens en milieu. In de jaren 70 van de 20ste eeuw gingen we anders denken over afval. Het beleid werd steeds meer ingericht op de bescherming van het milieu en hergebruik.

Doelstelling

Omrin heeft als centraal doel: “bronscheiding waar het moet, nascheiding waar het kan” en wil voornamelijk circulaire afvalketens bouwen voor het welzijn van de volgende generatie. Dit uit zich in het verlagen van de CO2 uitstoot door minder afval en meer hergebruik van grondstoffen. Van het afval worden bijvoorbeeld minicontainers gemaakt maar ook de dutchfiets en 3D geprinte sloepen. Omrin is in Nederland koploper op dit gebied en ontvangt daardoor regelmatig geïnteresseerde delegaties uit bijvoorbeeld Singapore of India.

Circulair

Uit het afval probeert Omrin zoveel mogelijk te hergebruiken. Van het kleine percentage afval wat overblijft wordt een deel omgezet in duurzame energie. Dit vindt plaats op deze locatie en in de Reststoffenenergiecentrale (REC) in Harlingen. In deze centrale wordt afval verbrand en hiermee wordt tegen het hoogste rendement warmte opgewekt. Deze wordt omgezet in elektriciteit en een deel wordt gebruikt in de naastgelegen industrie. De opgewekte energie is goed voor ruim 43000 huishoudens. “Er is in de afvalwereld veel meer gaande dan wij vermoeden” zegt burgemeester Agricola.

Na de presentatie werd het college rondgeleid over het complex. Wethouder Kees Wielstra: “Met elkaar produceren we in Nederland erg veel afval. Bij Omrin/Afvalsturing wordt opnieuw waarde gegeven aan wat wij met zijn allen weggooien. Van afval naar grondstof. We zijn daarom trots op het afvalverwerkingsbedrijf waar de gemeente Dantumadiel mede-eigenaar van is.”

Bouwbedrijf Van Dijk herbouwt bedrijfspand

Automaterialen De Skieding

Een felle brand verwoestte vorig jaar het pand van Automaterialen De Skieding aan de Zoom in Surhuisterveen. Het bedrijf van Katoriena de Vries en Martin Brouwers wordt binnenkort bijna energieneutraal herbouwd door Bouwbedrijf Van Dijk. Het bouwbedrijf, dat enkele panden verder zit aan de Zoom, begint half juni met de herbouw zodat De Skieding eind dit jaar hun nieuwe bedrijfspand kunnen betrekken.

De keuze voor Bouwbedrijf Van Dijk was snel duidelijk, vertellen Katoriena en Martin, terwijl ze met Elle Binne Luimstra van de bouwonderneming aan tafel zitten. ,,We zijn bijna buren. We hadden een goed gevoel bij Bouwbedrijf van Dijk. We begrepen elkaar direct en als je op één lijn zit dan is de keuze snel gemaakt.”

De verslagenheid na de brand was groot, zo gaan de eigenaren van Automaterialen De Skieding verder. ,,Je ziet je hele bedrijfsvoering in brand opgaan. Alleen de betonvloer ligt er nog. Het is fantastisch hoe bedrijven ons hebben geholpen. We kregen direct onderdak aangeboden door het nabijgelegen bedrijf BM Parts. Waaksma leverde direct twee bestelauto’s en zo waren we binnen een week weer operationeel.”

Rust

Na de eerste schrik begon de lange weg van het overleg met de verzekering en de bouwbepalingen van de gemeente. ,,Daar gaat de meeste tijd in zitten. De eerste drie maanden ben je hyper en wil je alleen maar zo snel mogelijk herbouwen. Maar daarna komt de rust en begin je na te denken over de herbouw. Hoe willen we dat aanpakken?”

Bijna energie neutraal

Het voormalige pand van De Skieding was het eerste bedrijf dat op het bedrijventerrein Lauwerskwartier

werd gebouwd in 2004. ,,Het bedrijf was gebouwd volgens de maatstaven van toen. Nu zijn we 19 jaar verder en wordt alles duurzaam gebouwd: geen gas, goede isolatie, er komen vijftig zonnepanelen op het dak met plaats voor meer, er komt een warmtepomp en vloerverwarming”, legt Elle Binne uit.

Bij de herbouw kan het fundament van het vorige pand grotendeels gebruikt worden. ,,Maar er komen nieuwe ankerpunten en een nieuwe constructievloer. We maken de staalconstructie in combinatie met Havinga Metaal. De binneninrichting doen we weer zelf”, gaat hij verder.

,,Het bedrijf wordt op de bestaande contouren gebouwd, maar er komt nog een extra deel aan. We krijgen een glazen voorpui”, zo vullen Martin en Katoriena aan. ,,Het wordt veel lichter en de indeling wordt duidelijker. Er komt een winkelgedeelte met balie, een aparte kentekenplaat afdeling, kantoor en kantine. Bovendien gaan we het hele pand nu zelf gebruiken. Voor de brand verhuurden we een deel.”

Jaar

Ruim een jaar na dato – in januari 2024 – hopen Katoriena en Martin in hun nieuwe, door Van Dijk herbouwde bedrijfspand weer los te kunnen. ,,We hebben er zin in. Het enige wat we wel erg missen zijn de persoonlijke spullen die in de brand verloren zijn gegaan. Zo hadden we een groot prikbord met allerlei foto’s en een kentekenplaat van Martins opa. Dat soort spullen zijn niet vervangbaar. De andere materialen wel.”

“We begrepen elkaar direct en als je op één lijn zit dan is de keuze snel gemaakt”

“Het is fantastisch hoe bedrijven ons hebben geholpen. We kregen direct onderdak aangeboden”

Noorse Sloepen voelen zich thuis op alle wateren, ze zijn eenvoudig te bedienen en door de geringe diepgang en bijzondere mate van stabiliteit zijn dit boten met fantastische vaareigenschappen.

Met veel ervaring met de import van Noorse Sloepen kunnen we u op alle gebieden, omtrent Noorse Sloepen, van dienst zijn.

Jachtwerk Dijkstra: specialist in het verfraaien van jachten

In de drie grote hallen van Jachtwerk Dijkstra in Westergeest wordt dagelijks gewerkt aan verschillende nieuwe en bestaande pleziervaartuigen. ,,We doen al het onderhoud: van stralen en coaten tot spuiten en lassen. Kortom, het adres voor al uw jachtwerk”, leggen de eigenaars Sjoerd en Gerrit Dijkstra uit.

Jachtwerk Dijkstra is een specialist in het verfraaien en technische onderhoud van jachten. Daarnaast heeft het bedrijf een uitgebreide webshop met allerlei boot-, maar ook camper- en caravanbenodigdheden. ,,We hebben meer dan 60.000 artikelen op voorraad”, aldus de broers. Van verlichting, sanitair, navigatie-apparatuur en pompen tot hang- en sluitwerk, scheepsramen en vluchtluiken, binnenboordmotoren en dekaccessoires: de webshop biedt een ruim assortiment aan producten.

Water

Jachtwerk Dijkstra biedt eveneens pechhulp op het water. Het watersportbedrijf heeft de expertise om boten snel weer op weg te helpen bij pech onderweg met een totaalpakket van hun eigen service monteurs. Door een korte proefvaart wordt de oorzaak van het probleem vaak snel ontdekt en efficiënt verholpen, zodat de vakantie, het dagje uit of het gezellige weekend met de boot snel kan worden hervat.

Ligging

Het bedrijf heeft een ideale ligging aan de Stroobos-

ser trekvaart. De bedrijfshallen van Jachtwerk Dijkstra liggen naast het pand van Noorse Sloepen, waarvan Sjoerd en Gerrit mede-eigenaar zijn. Bij Noorse Sloepen zijn verschillende modellen en merken Scandinavische boten verkrijgbaar. ,,We hebben hier een 15 tons hellingkar, waarmee jachten vanuit het water of transport op een bok kunnen worden geplaatst en de loods in- en uitgereden kunnen worden.”

Verfraaien

Met een team van twaalf personen wordt er dagelijks gewerkt aan de pleziervaartuigen bij Jachtwerk Dijkstra. Bij het bedrijf werken gediplomeerde spuiters, jachtschilders, constructiewerkers en lassers. ,,We doen alle spuit- en schilderwerkzaamheden, maar ook het constructiewerk en lassen. Verder helpen we bij de refit van vaartuigen door verouderde, beschadigde en verweerde onderdelen te vervangen. De inbouw van elektromotoren, maar ook van boeg- en hekschroeven is mogelijk. Bovendien doen we speciale projecten als de klant daarom vraagt. Ons motto is: niets is onmogelijk.”

‘Burgum heeft meer’ is al jarenlang de slogan van het hoofddorp van Tytsjerksteradiel. Het bijbehorende magazine is net voor de zevende keer uitgebracht en is zoals altijd goed ontvangen door ondernemers, inwoners en bezoekers van het levendige dorp. Om Burgum nog beter te promoten besloot Stichting Burgum Magazine ook een website op te richten waar álles over het dorp te vinden is: burgum.nl. Tijd voor een gesprek met initiatiefnemers Aline Sprokkereef, Mirjam Kooi en Miriam Meijer.

Deze drie ondernemers van Aline Fashion, Juwelier Kooi en Expert Meijer Burgum worden wel de ‘communicatiemotor’ van het Burgumer centrum genoemd. Ze hebben een groot hart voor het dorp en delen die passie en betrokkenheid met vele andere ondernemers. “Burgum is niet voor niets de zesde winkelkern van Friesland. Daar doen we met z’n allen veel voor”, aldus Aline, Mirjam en Miriam.

Unieke winkelbeleving

Ze vertellen: “Burgum ligt heel centraal in de regio en heeft een gezellig centrum waar alles gemakkelijk bereikbaar is, bovendien is er voldoende en gratis parkeergelegenheid. Er zijn veel winkelketens vertegenwoordigd in het dorp, maar ook veel shops die je nergens anders hebt. Dat maakt shoppen in Burgum een unieke beleving.” Naar het magazine ‘Burgum heeft meer’ wordt door ondernemers en inwoners altijd gretig uitgekeken. “Elk jaar lichten we een aantal ondernemers uit in het magazine. Ditmaal ook twaalf jonge ondernemers!”

Samenwerken en versterken

Ondanks al deze goede berichten is het nodig Burgum steeds te blijven promoten en bij inwoners, bezoekers en toeristen op de kaart te zetten. “We kunnen zeker niet achterover leunen. Het is belangrijk het levendige dorp dat we hebben, te behouden en te blijven ontwikkelen. We doen ons best om Burgum booming te houden. Dat doen we niet alleen, maar samen met de ondernemersvereniging HIMBO en de activiteitencommissie BAK, waar wij onderdeel van zijn. We werken waar dat kan samen met de gemeente, Dorpsbelangen en Burgum2040. Zo versterken we elkaar in het toekomstbestendig maken van ons dorp.”

Zichtbaarheid voor merk Burgum

Het drietal benadrukt dat, ook al zijn zij de initiatiefnemers, Burgum.nl van en voor iedereen is. “Overal waar we komen moedigen we ondernemers en organisaties aan hun nieuwtjes en activiteiten door te geven voor de website. Zo kunnen mensen die Burgum googelen, meteen zien wat hier te doen is. En dat is veel: Burgumers zijn hele actieve mensen. Daardoor is hier echt voor elk wat wils te zien en te doen. Het landschap om ons heen, alle recreatiemogelijkheden in de omgeving, het gemak van de Centrale As: we liggen ongelooflijk mooi centraal en mogen best beter benadrukken wat je hier allemaal kunt beleven.”

Met het lanceren van de website is ook het logo van Burgum.nl gerestyled. Voor alle centrumactiviteiten wordt dit logo gebruikt, waardoor het beeld van Burgum naar buiten toe beter zichtbaar en herkenbaar is. Door erop te sturen dat alles dat georganiseerd wordt hoort bij het merk Burgum en daarin ook eenheid te creëren, hoopt het stichtingsbestuur meer zichtbaarheid en herkenbaarheid tot stand te brengen. “We zagen al bij de eerste marathon op natuurijs die Burgum dit jaar mocht organiseren, dat enorm veel mensen op burgum.nl zochten naar de juiste informatie. Die stond er natuurlijk op! We hebben de hulp en steun van iedereen nodig om van het magazine, de website én de promotie van Burgum een blijvend succes te maken.”

De drie van Sminia

In het centrum van Burgum verrijzen drie appartementengebouwen: De Edelman, De Werkman en De Koopman. Onderin deze gebouwen komt horeca en is kantooren winkelruimte voorzien. In de verkochte appartementen nemen nog voor de bouwvak de bewoners hun intrek. “Weer een nieuwe impuls voor Burgum: wij kijken er naar uit”, aldus de drie enthousiaste ondernemers.

Meiinoar Meidwaan vignet voor Albert Heijn Gytsjerk

Vrijdag 2 juni 2023 is wethouder Caroline de Pee samen met jobcoach Brigit Slomp en jobhunter Pieter IJzerman langs geweest bij ondernemer Tjeerd Castelein van de Albert Heijn in Gytsjerk. Aanleiding voor dit bezoek was de uitreiking van het MVO vignet ‘Meiinoar Meidwaan’ van de gemeente Tytsjerksteradiel. De Albert Heijn supermarkt in Gytsjerk kwam hiervoor in aanmerking vanwege hun sociaal beleid voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt om in de winkel te werken.

“Het aannemen en opleiden van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt een taak is die binnen het team van de Albert Heijn breed wordt gedragen”, aldus Castelein. Hij benadrukt dat dit vignet een compliment is voor de hele winkel, en dat zonder de inspanningen van het personeel het niet mogelijk is om zo’n sociale onderneming te zijn.

Wethouder Caroline de Pee is onder de indruk van het bedrijf en de manier waarop het team van Albert Heijn Gytsjerk te werk gaat: “Het is prachtig om te zien hoe zij hun maatschappelijke verantwoordelijkheid pakken. En ook al vinden zij dit vanzelfsprekend, wij vinden dat we hier als gemeente best even bij stil mogen staan. En bovendien, goed voorbeeld doet goed volgen”.

Zonnecarport camping It Wiid officieel in gebruik genomen

Op vrijdag 2 juni is de zonnecarport van camping It Wiid in Earnewald officieel in gebruik genomen. De openingshandeling werd verricht door mede-eigenaar Annelie Bleckman met de jongste telgen uit de familie, wethouder Berber van Zandbergen en Jens van der Laan van GroenLeven. De zonnecarport bestaat uit een stalen constructie waarop 550 zonnepanelen liggen en is gebouwd op het parkeerterrein van camping It Wiid. Ook kunnen er elektrische auto’s worden opgeladen. Hierdoor is er zelfs sprake van driedubbel functiegebruik. “Een prachtig initiatief van camping It Wiid en een voorbeeld voor andere parkeerlocaties in Tytsjerksteradiel”, aldus wethouder Berber van Zandbergen.

RegioBank laat zich in Tytsjerksteradiel informeren

Op woensdag 31 mei bezocht RegioBank directeur Rein Wispelweij met zijn team een bezoek aan de gemeente Tytsjerksteradiel. Aanleiding voor dit werkbezoek is de voorbereiding op de Nationale DorpenTop die de RegioBank op 15 juni organiseert in Warten. Waarbij de leefbaarheid in de kleine kernen en de dorpen centraal staat.

Wispelwei heeft zich tijdens het bezoek laten informeren door de wethouders Tytsy Willemsma en Caroline de Pee, Jan Sijtsma (EZ) en Ronald Zoodsma (programmamanager ANNO) over kwesties die spelen op het platteland. Wethouder Willemsma ging nader in op actuele ‘feiten en cijfers, zoals de bevolkingsontwikkeling, opleidingsniveau en besteedbaar inkomen, de arbeidsparticipatie en de mate van afhankelijkheid van de bijstand.

De regio scoort relatief hoog op de brede welvaart. We zijn gelukkig op het platteland, dat is waar, maar dat kan pas als mensen in hun basisbehoeften kunnen voorzien. “Daar ligt een toenemend zorgpunt”, zo vertelde Willemsma. “De gemeenten maken zich op hun beurt ernstig zorgen over de korting op het

gemeentefonds. Er komen steeds meer taken af op de gemeenten, maar er wordt gekort op de knaken. Dat is niet houdbaar”!

Tegelijkertijd zijn er in de dorpen veel vrijwilligers bezig om de dorpen leefbaar houden en toekomstbestendig te maken. Tegen die achtergrond bezocht het gezelschap het brûsplak van de Molkfabryk in Burgum en cultuurlab het Achterland. Directeur Rein Wispelweij was onder de indruk. “Er speelt veel op het platteland en er zijn terechte zorgen. Maar er is ook een vitale gemeenschap, die verbonden is, elkaar kent en samen de schouders er onder zetten”. Tijdens de Nationale DorpenTop wordt het gesprek over leefbaarheid op het platteland vervolgd.

‘Heldere IT-strategie brengt voorsprong’

Ze bestaan dit jaar 43 jaar en hebben met name de laatste jaren veel het nieuws gehaald met overnames. Broers Bert en Bauke Spijksma van SMI Groep (Dokkum en Leeuwarden) zijn dan ook ras ondernemers. Om bij al die ontwikkelingen ook synergievoordelen te behalen op ICT-gebied werkte SMI intensief samen met OkéPC IT uit Burgum. In deze OF een verhaal van direct betrokkenen.

De SMI Groep is een professionele speler die met 250 medewerkers voor tal van markten en sectoren diverse producten aanbiedt. De groei zit er goed in, zo vertelt ook directielid Bauke Spijksma. “In de laatste jaren hebben we diverse bedrijven overgenomen. Die verschillende bedrijfsonderdelen moeten in beginsel allen hun eigen broek ophouden, maar je probeert natuurlijk daar waar het kan wel synergie te halen.”

De SMI Groep bestaat uit drie divisies en in totaal negen bedrijven. Onder SMI Manufacturing vallen de drie productiebedrijven binnen de groep, SMI Dokkum, SMI Plaatwerk en SMI vdPloeg. Gezamenlijk bieden zij een unieke combinatie aan diensten in de metaalindustrie. SMI Maritime verenigt de bedrijven die opereren in de maritieme sector, allemaal onder hun eigen naam; Cramm Yachting Systems, Hydromar Marine Equipment, Swissway Boarding Equipment, Cramm Helicopter Landing Systems en Nieland Shipbuilding

presses. Tot slot omvat de derde divisie, SMI Security, het bedrijf OD Security dat body scanners maakt voor gevangenissen en douanes.

Vooroplopen

ICT is een wezenlijk onderdeel van alle bedrijfsprocessen, zo vertelt Spijksma. “We willen vooroplopen op het gebied van ICT”, aldus de directeur. “De integratie van de bedrijven was het ideale moment om alles vanaf de grond goed op te bouwen.”

Voor de integratie van de bedrijven heeft SMI gekozen voor een meerjarige samenwerking met Oké-PC IT uit Burgum. Ooit begonnen als kleine computerwinkel is het bedrijf in dertig jaar tijd uitgegroeid tot een ICT-dienstverlener voor vele klanten in diverse sectoren, zoals de metaalindustrie, het onderwijs, de handel en de recreatiebranche. Het bedrijf heeft intussen een 25-tal medewerkers en heeft in de loop der jaren een solide positie opgebouwd als betrouwbare partner voor het ontwerp,

de bouw en het beheer van geavanceerde ICT-oplossingen.

“De verhuizing en integratie van de verschillende bedrijven van de SMI Groep was een veelzijdige uitdaging”, aldus Jan Bekius, managing partner bij Oké-PC IT. “Alle ondersteunende en productieprocessen binnen de SMI Groep zijn volledig afhankelijk van ICT. Het simpelweg in elkaar schuiven van bestaande ICT-omgevingen zou geen schaalvoordelen opleveren en voor een complexere omgeving zorgen. In nauwe samenwerking met het ICTteam van de SMI Groep hebben we een ontwerp gemaakt waarbij beschikbaarheid, integriteit en beveiliging van data en processen de allerhoogste prioriteit heeft.”

Zorgeloos werken

En dat is naar volle tevredenheid verlopen, zo stelt IT-manager Martin van der Kaap van SMI Groep. “De specialisten van Oké-PC IT hebben ons uitstekend begeleid in de transitie en we zijn zeer

content met het resultaat. De SMI Groep heeft inmiddels ruim 250 werknemers op vier onderling gekoppelde locaties, die allemaal afhankelijk zijn van een stabiele en betrouwbare ICT-omgeving. Dankzij de intensieve samenwerking met Oké-PC IT zijn alle voorzieningen op orde en kunnen we zorgeloos blijven produceren en ondernemen. Wat mij vooral is bijgebleven van samenwerking met Oké-PC IT is de flexibiliteit, de brede expertise en de heldere communicatie. Er is tevens een uitstekende samenwerking en regelmatig overleg met de Werkplek- en Applicatiebeheerder van de SMI Groep, Thony van der Veen. Uiteraard spelen de ICT-kosten ook een rol. De keuze voor een hybridecloud oplossing heeft ons de voordelen gebracht van snelheid, veiligheid en beschikbaarheid voor een scherpe prijs.”

Digitale veiligheid

“Perfecte beveiliging bestaat helaas niet, maar je moet als organisatie toch alles doen om cybercriminelen buiten de deur

te houden”, vertelt Ronald Zijlstra, directeur van Oké-PC IT. “Omdat de techniek in de basis goed is dichtgetimmerd, is het lekken van toegangsinformatie door medewerkers één van de grootste gevaren. Wij verzorgen daarom ook regelmatig trainingen voor de medewerkers van SMI, om ze alert te houden voor de gevaren van phishing, malware en identiteitsfraude.” Zeer recent is een phishing-test uitgevoerd in overleg met de SMI Groep Werkplek- en Applicatiebeheerder. De resultaten worden gebruikt om de organisatie steeds bewuster en weerbaarder te maken voor dit soort bedreigingen.

Uitdaging

De samenwerking met de SMI Groep verloopt zeer prettig, zo stelt Jan Bekius. “Een klant met een heldere visie op het belang van stabiele en veilige IT, die knopen door durft te hakken en bewust kiest voor een lokale partner. De intensieve samenwerking van de afgelopen twee jaar heeft zijn vruchten afgeworpen. We hebben grote

stappen kunnen zetten en alle betrokkenen mogen trots zijn op het resultaat.”

Tot slot: wat zijn de toekomstplannen van Oké-PC IT? Zijn ze actief op zoek naar meer van dit soort uitdagende omvangrijke projecten? Ronald Zijlstra: “We kiezen ervoor een breed georiënteerde specialist te blijven. Daarbinnen is zeker nog ruimte voor nieuwe klanten en projecten. Steeds meer klanten besteden het gehele ICTbeheer aan ons uit. Grotere organisaties hebben vaker een eigen ICT-afdeling, daarbij zien we dat we steeds vaker ingehuurd worden voor security- en migratieprojecten, voor monitoring en als expert bij technische uitdagingen. “

v.l.n.r.: Martin van der Kaap, Ronald Zijlstra, Jan Bekius, Bauke Spijksma

Het creëren van schone lucht in uw bedrijf is een specialisme dat enorm veel vakkennis vereist Want je krijgt te maken met tal van processen, problemen en voorschriften. Al die vakkennis kan niet in drie weken worden opgedaan. Wij van Holtrop & Jansma zijn er al langer dan een halve eeuw mee bezig.

Daarom durven we ons de grootste specialist op het gebied van luchtzuivering te noemen perfecte oplossing.

Dankzij onze unieke knowhow (60 jaar praktijkervaring!) zijn we nu dé innovator van

OAMKB Fryslân biedt online administratie op maat voor het MKB

THOMAS DE JONG: ,,SNEL MEER GRIP OP JE BEDRIJFSPROCESSEN’’

Je administratie in een grote schoenendoos mikken en naar de accountant brengen is zo vorige eeuw… Boekhouden doe je tegenwoordig online. ,,Een online administratie is een must voor elk MKB bedrijf dat nog succesvoller wil worden. Het bespaart tijd, geld, geeft gemak en 24/7 toegang tot je cijfers zodat je nog betere beslissingen kunt nemen’’, zegt Thomas de Jong van OAMKB Fryslân. ,,Je hebt snel meer grip op je bedrijfsprocessen.’’

OAMKB is een landelijk netwerk van accountants, fiscalisten en administrateurs en levert eigentijdse financiële dienstverlening voor MKB-ondernemers. Alles gebeurt online. Vanaf de factuur tot aan de aanlevering van gegevens aan de bank, de belastingdienst en de Kamer van Koophandel is het proces digitaal en zoveel mogelijk geautomatiseerd. Er zijn inmiddels 80 kantoren in Nederland. De Jong: ,,Wij ondersteunen ondernemers in Nederland met online administraties, belastingadvies, accountantsverklaringen, bedrijfsadvies en bedrijfscoaching. We denken niet in uren, maar in klanten en werken met een vast maandbedrag. Dus geen uurtje, factuurtje en bij ons kom je nooit voor verrassingen te staan. Onze prijzen zijn eerlijk en transparant en staan op de website.’’

Over online administratie gesproken. Daar heb je wel boekhoudsoftware voor nodig… Thomas de Jong: ,,Uiteraard helpen we de klant daar bij. Dat is in no time geregeld. Wij zorgen voor de inrichting en het op maat maken van de software. Gebruik je al online boekhoudsoftware en bevalt dat goed? Dan is de kans groot dat wij hier ook mee kunnen werken. Aan kennis van zaken geen gebrek.’’

Persoonlijk contact

De Jong heeft zijn eigen kantoor in het Maxima Centrum in Burgum. Strategisch gekozen, goed bereikbaar in het noorden van Friesland. ,,Ondanks dat we bijna alles online doen, bieden we klanten ook de mogelijkheid om langs te komen. In de praktijk is er veel contact via de mail, app of telefonisch, maar heeft de klant behoefte om iets face to face te bespreken, dan kan dat natuurlijk ook. Zelf kom ik ook bij de klanten langs. Ik wil een bedrijf graag zien, de ondernemer beter leren kennen. Tweerichtingsverkeer maakt iedereen beter. Ik ben sparringpartner, denk mee, houd

ondernemers een spiegel voor en geef ze ‘een duw’ in de goede richting. Daarbij maak ik soms gebruik van ons grote netwerk van specialisten. Je kunt namelijk niet alles weten.’’

De werkwijze van OAMKB Fryslân wordt gewaardeerd. De Jong:

,,Mijn klantenbestand groeit elk jaar met zo’n 20%. Dat maakt dat we momenteel op zoek zijn naar een extra medewerker. Bij ons staat werkplezier voorop. Natuurlijk moet het werk gedaan worden maar er is ook ruimte voor quality time, tijd voor het gezin of bijvoorbeeld voor een opleiding.’’

oamkbfryslan.nl

Dractec Vonkerosie: hightech ‘figuurzagen’ van metaal

Met een dun messing draadje kunnen ze bij Dratec Vonkerosie in Surhuisterveen metalen tot op de duizendste millemeter bewerken. ,,Het draadvonken is een soort ‘figuurzagen’ van metaal in allerlei vormen en dan op een hoog hightech niveau”, legt mede-eigenaar Martin Pater uit, die het bedrijf samen met Oetze Keuning runt.

De expertise van de draadvonkspecialist is niet onopgemerkt gebleven en het bedrijf werkt samen met grote namen als Philips, Shell en ASML. Achter de deuren van het bedrijf worden metalen voorwerpen gemaakt, die hun weg vinden door heel Europa en de rest van de wereld. Er vliegen zelfs Drateconderdelen in de ruimte.

,,We maken hier uitsluitend halffabricaten, die onze klanten verwerken in hun eindproducten”, aldus Pater, terwijl hij een rondleiding geeft door de productiehal. ,,Het onderdeel van metaal komt hier binnen en dan bewerken wij dit verder voor onze klant. Het gaat vaak om zeer harde metalen, zoals geharde staalsoorten en hardmetaal, maar ook om

Mede-eigenaar Martin Pater van Dratec.

zachtere zoals titanium, aluminium en koper. Het moet in ieder geval een geleidend metaal zijn. Precisie, concentratie en zorgvuldig werken staan bij ons voorop. Zo maken we bijvoorbeeld onderdelen voor consumentenproducten, maar ook voor de auto- en vliegindustrie, de ruimtevaart, voor medisch onderzoek en het nieuwste model warmtepomp.”

In de hal staan glazen vitrines vol met producten, die bij Dratec zijn gemaakt. ,,Van gepersonaliseerde handgrepen voor een chirurg tot verschillende kleine onderdeeltjes voor machines of apparaten. We kunnen niet alles laten zien of er over vertellen, omdat we soms meewerken aan de laatste ontwikkelingen op technologisch gebied, zoals DNA-onderzoek. We worden dan gevraagd om een non-disclosure agreement te tekenen.”

Maar iedereen heeft dagelijks met producten te maken waarbij vonktechnologie is gebruikt, gaat Pater verder. ,,Veel mensen weten het vaak niet, maar de gereedschappen voor het maken van armleuningen van een stoel en het deksel van een pedaalemmer zijn ook gemaakt met behulp van vonkerosie. De ribbelstructuur op deze eindproducten is eigenlijk vonktextuur. In onze eigen huishoudens en in ons alledaagse leven krijgen we dus vaak met vonkerosie te maken.”

Draadvonken

Dratec Vonkerosie is al dertig jaar specialist op het gebied van draadvonken, waarbij stroom door een messing draad wordt geleid. Door de elektrische geleiding ontstaan vonken die stukjes van het metaal afslaan. ,,Het werk gebeurt in een geklimatiseerde ruimte. Het draad vonkt de contouren in het metaal, maar we kunnen er ook hele diepe en dunne gaten mee maken in metaal”, zo legt Pater de basis uit van het draadvonken en vonkboren. ,,Daarnaast kunnen we ook kleine holtes maken in matrijzen van enkele millimeters in omvang. Dit is het zogenaamde vonkfrezen. Bovendien doen we nog aan 3D printen met PEEK (een soort kunststof red.), maar onze corebusiness is draadvonken.”

Bijzonder

Dratec – de samenstelling van het woord draad en techniek – begon in 1990 in Drachten, maar verhuisde al na een paar jaar naar Surhuisterveen. De laatste 25 jaar zit het bijzondere bedrijf aan de Dalweg op het Feanster industrieterrein. Een opmerkelijk bedrijf in de gemeente Achtkarspelen, die misschien niet bij iedereen bekend is, maar waarvan de producten de hele wereld over gaan.

Kingma’s Bouwbedrijf ontvangt MVO vignet

Dinsdag 4 april ontving Jacco Kingma, eigenaar van Kingma’s bouwbedrijf, uit handen van wethouders Lea van der Tuin en Jouke Spoelstra het MVO-vignet Achtkarspelen. Het vignet staat voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en dat is precies waar Kingma’s bouwbedrijf voor staat. De gemeente wil met het vignet werkgevers die mensen met een afstand tot de arbeidsmarktkansen geven, erkenning geven voor hun bijdrage en herkenbaar maken.

Sociale ondernemer

Kingma’s Bouwbedrijf is een bedrijf die, waar mogelijk, aan iedereen een plek wil bieden. Onlangs boden zij Ruben Meindertsma, leerling van Pro Dokkum praktijkonderwijs, een jaarcontract aan. Ruben liep eerst stage en is eigenlijk binnen het bedrijf volwassen geworden. Dit is mede gekomen door Jacco en de begeleider in het werkveld. Ze zijn goede en geduldige leermeesters. Daarnaast wordt Ruben gewoon opgenomen in de groep wat hem veel zelfvertrouwen geeft.

Kingma’s Bouwbedrijf

Kingma’s Bouwbedrijf is in 2002 opgericht door vader Koos en zoons Jaco en Edwin. Na veel werkervaring in de bouw gingen ze de uitdaging aan en startten zelf een bouwbedrijf. Sinds 2011 runt Jaco het bedrijf zelfstandig met veel toewijding en gedrevenheid. ‘We willen het mogelijk maken dat iedereen comfortabel kan wonen en werken door middel van onze bouwvaardigheden. Wat onze ogen zien, kunnen onze handen maken’, aldus Jacco.

Deelnemers positief over pilotproject biodiversiteit op bedrijventerreinen

Om de biodiversiteit te verbeteren, is op de industrieterreinen Westkern bij Kootstertille en Skûlenboarch bij Eastermar het pilotproject “Samen investeren in biodiversiteit” uitgevoerd. Centraal stond het ontwikkelen van een format, een blauwdruk die gebruikt kan worden door elk willekeurig bedrijf, ongeacht de grootte, voor het maken van een biodiversiteitschets. Het resultaat mag er zijn zo deed blijken tijdens de slotbijeenkomst op donderdag 8 juni bij Stertil BV te Kootstertille. Meer groen, nestkasten, nectarkroegen, insectenhotels, aangepast groenbeheer… het werpt volgens projectleider

Theun Wiersma nu al zichtbaar vruchten af.

Er is in de afgelopen twee jaar onderzoek gedaan, er is een format ontwikkeld, er zijn voor de deelnemende bedrijven biodiversiteitschetsen gemaakt, nectarkroegen aangelegd, bomen geplant, er is schelpengruis op daken aangebracht, bermen zijn ingezaaid met een kruidenmengsel, er zijn faunavoorzieningen gerealiseerd, het beheer is aangepast, etc. Wiersma beschouwt het project dan ook als geslaagd: “Hoewel het voorjaar deze keer lang koud is geweest, is er al een verscheidenheid aan kleur van struiken en planten op de bedrijventerreinen en de openbare ruimtes van beide gemeenten te zien. En dat is belangrijk. Meer groen bevordert het werkplezier van de werknemers en zorgt zo voor minder ziekteverzuim. Bovendien is het positief voor het visitekaartje, zeg maar het imago van een bedrijf.” Jan Castelein, Stertil, geeft het volgende hierbij aan: “Als je alleen al kijkt naar de besparing op de beheer- en onderhoudskosten van een bedrijfsterrein, betaalt het zich al na enkele jaren terug.”

Ynnatura helpt!

Door als ondernemer deel te nemen aan Ynnatura, adopteert u als het ware het Friese Landschap. Tientallen bedrijven nemen deel aan dit sterke netwerk. Spreekt dit u ook aan? Dan is Ynnatura zonder twijfel ook een passend ‘bedrijfsterrein’ voor uw organisatie.

Meer informatie vindt u op www.ynnatura.nl

Leerzame bijeenkomst initiatievenproces

Op 16 mei hebben de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel een interessante en leerzame werkbijeenkomst georganiseerd met een aantal bouwondernemers, architecten en ontwikkelaars over hoe de gemeenten omgaan met aanvragen/projecten vanuit deze initiatiefnemers. Tegelijkertijd een goed moment om op te halen hoe de ervaringen met het nieuwe stappenplan en werkproces zijn. Wat gaat goed en wat kan beter.

Tafelgesprekken

Het eerste deel begon met een toelichting op het initiatievenproces. Hierbij werden de volgende vragen beantwoord:

• Waarom een initiatievenproces

Wat levert het mij op?

• Hoe ziet het proces eruit

• Hoelang duurt het?

• Hoe dien ik een initiatief in?

In het tweede deel ging men in groepen in gesprek over de ervaringen met het proces. Hierbij kwamen de volgende thema’s op tafel:

• Heldere kaders vooraf

• Verwachtingen over en weer (proces, rolverdeling, aanleveren informatie)

Kwaliteit advies

• Omgevingstafel

• Communicatie

• Snelheid dienstverlening

Vervolgbijeenkomsten

Deze bijeenkomst werd gewaardeerd door de deelnemers. De deelnemers hebben daarbij de behoefte dat begin volgend jaar er opnieuw een dergelijke bijeenkomst wordt georganiseerd. Op deze manier kan men naar elkaar luisteren en van elkaar te leren om het proces te verbeteren.

Daarnaast is er behoefte aan een bijeenkomst over de Omgevingswet in het najaar. Wat betekent deze wet voor de initiatiefnemers en hoe kunnen zijn straks hun initiatieven indienen. Er zal een brede uitnodiging volgen.

Vijftigste editie Techniek

Tastbaar in Burgum

Op vrijdag 12 mei vond het Techniek Tastbaar event plaats bij de energiecentrale van ENGIE in Burgum voor leerlingen van 7-14 jaar oud. Het evenement is georganiseerd door Techniek Tastbaar in samenwerking met de Technetkring en Kennislab NOF.

Bij de 35 stands van bedrijven konden de leerlingen zelf de techniek ontdekken. Zo konden ze bij een aantal bedrijven onder begeleiding verschillende vormen lassen. “Het is ontzettend leuk om hier te zijn, je mag van alles zelf doen. Het lassen is niet zo moeilijk als ik dacht, maar wel heel leuk om te proberen”, vertelt een leerling. Ook de bedrijven vinden het heel waardevol. “Wij vinden het belangrijk om hier te staan, om de jeugd enthousiast te maken voor ons vak", zo vertelt Bernard de Vries van Bouma Technisch Installatiebedrijf.

Ook voor de kleine robotauto op waterstof en een zelf te bouwen elektrische lamp is een veel interesse. “Leerlingen zijn echt geïnteresseerd in de techniek en willen graag precies weten hoe de techniek werkt”, vertelt Wim Wester van ENGIE. Op het evenemententerrein kun je veel verschillende techniektoepassingen ervaren. Van installatietechniek, elektrotechniek, het solderen van LED plaatjes tot het werken met een kraan.

Alleen dan kun je doelen halen. Positief denken is namelijk niet genoeg. Wil je verder met je bedrijf en vooruitgang? Pak dan je stuur en grijp je kans.

Kijk voor het volledige aanbod op onze website

Future F ocus

Cambuur! wordt

^$(@*&%!;_i9r#$<W?

Zeker zolang het aantal hacks en datalekken zo hoog blijft, predik ik regelmatig voor ondernemers en medewerkers om meer bewustzijn voor cyberrisico’s te creëren. Onlangs nog in de prachtig tot kantoorruimte verbouwde voormalige Johannes de Doperkerk, onderdeel van de Water Campus in Leeuwarden.

Niet elke gebruiker heeft evenveel affiniteit met digitale techniek. Het onthouden van wachtwoorden is vaak een struikelblok. Veel gebruikers hebben een vast basis-wachtwoord met een aantal varianten met hoofdletters, cijfers en speciale tekens, dit omdat sommige websites daar nou eenmaal om vragen.

Het basis-wachtwoord is bij velen gebaseerd op familienamen, voetbalclubs, geboortejaar, straatnaam, automerk en hobby’s. Dit soort gegevens delen we ook vaak op social media en zijn voor kwaadwillenden makkelijk te achterhalen. Ajax1985 is niet sterk en heel voorspelbaar wordt Cambuur dan Cambuur!123.

Zeker als één van je wachtwoorden in een datalek voorkomt, kan je er op wachten dat er pogingen worden gedaan je overige accounts te benaderen. In de toekomst zullen hacks en social engineering met behulp van kunstmatige intelligentie steeds extremere vormen gaan aannemen.

De 10 geboden van de Cyber Security gaan ook deels over wachtwoorden. Deel ze nooit met anderen, schrijf ze niet achteloos op en plak ze ook niet op je monitor. Gebruik unieke wachtwoorden. Controleer of je accountgegevens ooit zijn gelekt op https:// haveibeenpwned.com. (12 miljard wachtwoorden gingen u voor!)

Gebruik geen korte wachtwoorden, of liever nog een NietTeRadenWachtZin. Immers, ook random wachtwoorden van 8 tekens zijn binnen enkele uren te kraken. Experts adviseren tenslotte geen wachtwoorden op te slaan in je browser, dit is bewezen onveilig.

Eerder schreef ik al eens over een wachtwoordsysteem dat je kunt onthouden. Door een bepaald algoritme te kiezen, kan je uit je

blote hoofd unieke wachtwoorden creëren voor elke login, en ze altijd weer terugredeneren. Mocht één van deze wachtwoorden dan toch lekken, dan zijn de rest van je accounts veilig.

Als ICT-dienstverlener implementeren we steeds vaker een wachtwoordmanager zoals Bitwarden voor onze klanten. Deze fungeert als een veilige versleutelde wachtwoordkluis achter één sterk beveiligd hoofdwachtwoord. Zo’n wachtwoordmanager heeft handige groepsfuncties, waarmee actuele sterke wachtwoorden kunnen worden gedeeld met een team of geselecteerde medewerkers.

Perfecte cyber security is de heilige graal. Niet onverwacht worden ook cloudgebaseerde wachtwoordmanagers door hackers aangevallen. Recent nog bij bijvoorbeeld Lastpass en Norton Lifelock. Mede hierdoor kiezen klanten vaker bewust voor een ‘self hosted’variant op een eigen server, waardoor ze volledige gemoedsrust hebben over de locatie en beveiliging van wachtwoorden.

Kortom, een wachtwoordmanager is een essentiële tool voor bedrijfseigenaren en managers die de veiligheid van hun gegevens serieus nemen. Het beschermt wachtwoorden tegen verlies, diefstal en ongeautoriseerde toegang, en biedt de mogelijkheid om sterke, unieke wachtwoorden te genereren en te beheren. Het elimineert de risico’s van het opschrijven van wachtwoorden op papier of het opslaan ervan in de browser, waar ze vatbaar zijn voor verlies of diefstal.

Ronald Zijlstra, Oké-PC IT ronald@okepc.nl

Verkleuren in de tijd

De grote wielen van de zwarte lijkkoets knerpen over de oude klinkers, en de bode loopt met z’n zwarte hoed op voor de lijkkoets uit. Auto’s en fietsen staan even stil aan de kant van de weg tot de stoet voorbij is. In alle stilte komt de rouwstoet tot stilstand bij het graf. De dragers plaatsen de kist boven het graf en dominee neemt het woord. Na de begrafenis staat de koffie met cake klaar.

Een herkenbaar, maar steeds minder voorkomend beeld binnen de uitvaart. Het zwart was al langzaam naar grijs verkleurd, en de vanzelfsprekendheid waarmee een voorbijganger even stilstaat bij een rouwstoet, is al vele jaren verdwenen. De grootste verandering in mijn werkzame jaren is het feit dat het afscheid meer en meer in eigen hand is genomen door de familie. Iets waar ik flink in heb bijgedragen. Van toeschouwer bij het afscheid naar deelnemer. Want is dat niet waar het om draait? Zelf handen en voeten geven aan jouw afscheid, want jij moet ermee verder in de tijd.

De station van pa, daar past prima een kist in, en dan kunnen we hem zelf wegbrengen; mag dat Sjoerdtje? Jazeker, dat mag. De oude volvo werd leeggehaald en de kist van pa erin gezet. Even snel een sluiproute met de volvo, die ik zo snel niet kon volgen en toen ik bij de begraafplaats arriveerde, stond de zoon me op te wachten. “We hebben ‘m al laten zakken hoor…”

Je kunt ook overdrijven natuurlijk…

Sjoerdtje de Haan uitvaartonderneemster met een lach en een traan

De empathische gast

Als horecabezoeker denkt u waarschijnlijk: het is aan de gastheer of gastvrouw om zich in mij in te leven en het mij naar de zin te maken. Zeker als er iets niet goed is gegaan en u een klacht heeft.

Maar wat als u die vanzelfsprekendheid eens omdraait? Stel dat u in de schoenen van de horecamedewerker staat. Hoe kijkt u dan naar uzelf als klagende klant? Misschien realiseert u zich ineens dat uw woorden en uw timing heel bepalend zijn voor een passende oplossing waar iedereen tevreden mee is. Net als in elke andere relatie, moet de inzet ook in de horeca immers van twee kanten komen. In dit geval betekent dat: hoe, waar, wanneer en op welke manier u uw klacht uit, doet ertoe. Graag help ik u op weg met onderstaande tips.

1. Ten eerste: wanneer klaagt u? Als het bord leeg is, het feest afgelopen? Dan kunnen wij als horecaondernemers weinig meer doen om u een oplossing te bieden. Dus als de bediening vraagt of het smaakt en dat is niet het geval? Zeg het gelijk.

2. Ten tweede: waar? Als u een klacht heeft, meld dat dan graag ter plekke. Of bel uiterlijk de dag erna. En bedenk: van een anonieme negatieve review op internet wordt echt niemand beter.

3. Ten derde: op welke toon? Het is belangrijk dat u zich als gast bewust bent van het e ect van uw woorden. Begrip en een vriendelijke toon vergroten de kans dat u alsnog tevreden het pand verlaat.

4. Ten vierde: wees constructief en opbouwend in uw feedback. Met opmerkingen als “Ik kook thuis beter” of “Wat een utbedrijf” kan een medewerker niets. Wees in plaats daarvan speci ek. Leg duidelijk uit dat uw klacht bijvoorbeeld gaat over de smaak of bereiding van een gerecht.

5. Ten vijfde: doe het samen. Empathie is een wederzijdse verantwoordelijkheid. Een reactie in de trant van ‘los het maar op’ werkt niet. Zoek samen naar een passende oplossing. Mooi meegenomen: als u uw klacht op deze manier aanpakt, is de kans veel groter dat het bedrijf en de medewerkers er voor de toekomst van leren.

Drs. Geesje Duursma

Ondernemer en gastvrijheidseconoom

www.geesjeduursma.nl

IJZERSTERK VOOR UW BEDRIJF