Brussel Leeft 2019 nr 2 (april 2019)

Page 1

Brussel leeft

Magazine |jaargang 22, nr. 2 April 2019

Koninklijke Muziekfederatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Afgiftekantoor: Post 1730 Asse 1 - Toelatingsnummer P 303833 - V.U. William Huybandt, Brugstraat 27, 1730 Asse

Driemaandelijks tijdschrift: Verschijnt in januari / april/ juli / oktober

Klank bord

Magazine | jaargang 22, nr. 2

April 2019

Brussels Hoofdstedelijk Gewest


WIE IS WIE” IN DE BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE COMITE’S KONINKLIJKE MUZIEKFEDERATIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST vzw Hoge Bescherming: Beschermcomité:

Zijne Majesteit de Koning Erevoorzitter : Zijne Excellentie Minister Guy VANHENGEL Vice-Erevoorzitter: Voorzitter Vlaamse Gemeenschapscommissie Carla DEJONGHE

Dagelijks bestuur VAN NEROM Edgard, Voorzitter

e-mail: edgard.vannerom@skynet.be

HUYBANDT Marijke, Secretaris

e-mail: marijke_huybandt@hotmail.com

HUYBANDT William, Penningmeester

e-mail: william.huybandt@telenet.be Raad van bestuur : dagelijks bestuur + onderstaande DE KLIPPEL Roland e-mail: katleen.tilley@telenet.be VAN CAMP Cecile

e-mail: cecile.van.camp@skynet.be

VAN NEYGHEM Lieve

e-mail: vanneyghemlieve@gmail.com

Algemene vergadering : dagelijks bestuur + raad van bestuur + onderstaande HUYBANDT Michaël

e-mail: michaelhuybandt@hotmail.com

Gewestelijk Trefpunt GESLOTEN: VLAMO BRUSSEL / KMF BHG

CONTACT VIA MAIL: brussel@vlamo.be muziekfederatie@hotmail.com

VLAMO BRUSSELS GEWEST vzw Dagelijks bestuur HUYBANDT William, Voorzitter

e-mail: william.huybandt@telenet.be

VAN NEROM Edgard, Secretaris

e-mail: edgard.vannerom@skynet.be

HUYBANDT Michaël, Penningmeester

e-mail: michaelhuybandt@hotmail.com

Raad van bestuur : dagelijks bestuur + onderstaande e-mail: katleen.tilley@telenet.be DE KLIPPEL Roland HUYBANDT Marijke

e-mail: marijke_huybandt@hotmail.com

VAN CAMP Cecile

e-mail: cecile.van.camp@skynet.be

VAN HILEGHEM Rony

e-mail: rvanhile@gmail.com

VAN NEYGHEM Lieve

e-mail: vanneyghemlieve@gmail.com

Algemene vergadering : dagelijks bestuur + raad van bestuur + onderstaande NUYTS Walter

e-mail: walter.nuyts@gmail.com

DEMEULEMEESTER Frank

e-mail: frankdemeulemeester@hotmail.com

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

2


INHOUD Wie is wie ......................................................................................................................................... 02 Inhoud .............................................................................................................................................. 03 Agenda & activiteiten verenigingen ................................................................................................. 04 Last Post voor oprichter SCVK ......................................................................................................... 07 Nieuwjaarwensen............................................................................................................................. 08 Provinciale wedstrijd voor solisten en kleine ensembles 2019 ....................................................... 09 Concours Provincial pour solistes et petits ensembles 2020 ........................................................... 11 Concerten van aangesloten verenigingen / Concerts des sociétés affiliées .................................... 12 Koningin Elisabethwedstrijd ............................................................................................................. 15 In de kijker : Dolf Van Der Stappen .................................................................................................. 17 175 jaar geleden werd de componist Nikolai Rimsky-Korsakov geboren ........................................ 20 Le compositeur Rimsky-Korsakov est né il y a 175 ans . .................................................................. 32 Dieren in de muziekwereld . ............................................................................................................ 36 Colofon / Concertband Festival Brussels 2019................................................................................. 47 Taptoe Brussels 2019 ...................................................................................................................... 48

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

3


AGENDA 2019 VLAMO BRUSSELS GEWEST 12/05/2019 9u/h

Finalewedstrijd voor solisten en ensemble Finale du concours pour solistes et ensembles Kon. Conservatorium – Conservatoire Royal – Antwerpen/Anvers

KONINKLIJKE MUZIEKFEDERATIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

FEDERATION ROYALE MUSICALE DE LA REGION BRUXELES -CAPITALE

4-5/5/2019

Irisfeesten – Fête de l’Iris – Brussel -Bruxelles

11/07/2019

Vlaanderen feest in de stad Brussel Fête de la Communauté Flamande dans la ville de Bruxelles

14/09/2019 14u/h – 18u/h

CONCERTBAND FESTIVAL BRUSSELS

14/09/2019 20u/h

TAPTOE BRUSSELS

15/09/2019 10u/h – 22u/h

CONCERTBAND FESTIVAL BRUSSELS

../11/2019

Sint Ceciliaviering / Célébration Ste Cécile Magdalenakerk – Eglise de la Madeleine – Brussel-Bruxelles

../12/2019

Muziekconcerten tijdens de Brusselse Kerstmarkt Concerts lors du marché de Noël à Bruxelles

Grote Markt – Brussel – Grand-Place de Bruxelles

Grote Markt - Brussel – Grand-Place de Bruxelles

Grote Markt – Brussel – Grand- Place de Bruxelles

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

4


Wij nodigen al onze verenigingen uit tot deelname aan onze activiteiten.

Uiteraard zullen wij u eerstdaags, per E-mail, verdere informatie bezorgen over de plaats en de inhoud van de evenementen. Ondertussen kunt u deze data reeds vrijhouden.

Muzikanten en bestuursleden, wij rekenen op uw deelname. Samen met de medewerking van onze verenigingen willen wij, in een vriendschappelijke sfeer, muziek beleven en er hoogstaande culturele activiteiten van maken, uw vereniging, onze organisatie en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest waardig. Bedankt voor uw bijzonder gewaardeerde medewerking.

ACTIVITEITEN VERENIGINGEN 2019 ACTIVITÉS SOCIÉTÉS 2019 28/04/2019 15u/h

Koninklijke Filharmonie Jette Société Royale Filharmonie Jette Concert Gemeentehuis Etterbeek Concert Maison Communale Etterbeek ♪♪♪♪♪

22/06/2019

Koninklijke Harmonie St. Cecilia Evere – Brussel Harmonie Royale Sainte Cécile Evere - Bruxelles Deelname aan Everse Feesten Participation aux festivités Everoises ♪♪♪♪♪

22/08/2019 20.u/h

Koninklijke Filharmonie Jette Société Royale Filharmonie Jette Bloemenconcert Sint-Pieterskerk - Jette ♪♪♪♪♪

13/10/2019 15u/h

Koninklijke Harmonie St. Cecilia Evere – Brussel Harmonie Royale Sainte Cécile Evere - Bruxelles Koffie - Concert – Concert Café II G C Everna St. Vincentiusstraat 30, Evere– Brussel -Bruxelles ♪♪♪♪♪

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

5


07/12/2019

Koninklijke Harmonie St. Cecilia Evere – Brussel Harmonie Royale Sainte Cécile Evere - Bruxelles Sint-Ceciliafeest met Misviering, Muziek, Banket & Dans Fête de Sainte Cécile avec Messe, Musique, Banquet et Danse G C Everna St. Vincentiusstraat 30, Evere– Brussel -Bruxelles ♪♪♪♪♪

De artikels voor de volgende editie van ons tijdschrift dienen uiterlijk in het bezit te zijn van de redactie vóór 15 juni 2019 Les articles pour la prochaine édition doivent être en possession de la rédaction pour le 15 juin 2019 au plus tard

Wij bieden onze lezers de mogelijkheid om ons magazine ook digitaal te lezen Het volstaat om uw E-mail adres te bezorgen aan muziekfederatie@hotmail.com Dorénavant vous pouvez lire notre revue également digital. Il vous suffit de nous envoyer votre adresse E-mail å muziekfederatie@hotmail.com

Fijne charcuterie - Belegde broodjes Charcuterie fine - Sandwichs garnis

Plattesteen 4, 1000 Brussel

Tel : 02 512 06 37 Van maandag tot vrijdag / Lundi au vendred

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

6


LAST POST VOOR OPRICHTER SCVK Oprichter Aad Kros van de Stichting Combinatie van Korpsen (SCVK) is op 8 februari op de leeftijd van 81 jaar overleden. Dankbaar en met respect kijken we terug op zijn jarenlange en belangeloze inzet voor de SCVK. Aad heeft het fundament gelegd voor de SCVK en hiermee veel Nederlandse muziekkorpsen een podium gegeven om hun mars- en show prestaties voor een breed publiek te presenteren. Onze gedachten gaan uit naar zijn familie en vrienden. We wensen hen veel sterkte toe. Namens SCVK klonk tijdens de afscheidsdienst de ”Last Post” als eerbetoon aan Aad voor zijn werk voor de Nederlandse muziekkorpsen.

In 1968 vraagt Aad Kros als bestuurslid van Wilhelmus Sliedrecht aan bevriende verenigingen om een optreden te verzorgen omdat de eigen vereniging van inmiddels een optreden had. Zo eenvoudig is het samenwerkingsverband Combinatie Van Korpsen begonnen. Gezien de toenemende vraag van organisaties in de daarop volgende jaren aan het adres van Aad werd in 1979 de stichting vormgegeven om zo beter in te spelen op de vraag om korpsen en organisaties te koppelen. De naam; Stichting Combinatie Van Korpsen werd een feit. Jarenlang is Aad actief geweest binnen het bestuur van de stichting en kwam er in 2010 als ere-lid een punt achter zijn inzet voor ‘ de Stichting’. Het gedachtegoed van Aad is nog net zo springlevend als in 1968; zorgen dat showkorpsen een podium hebben om hun amateurkunst te tonen aan een zo breed mogelijk publiek. De Koninklijke Muziekfederatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Taptoe Brussels bieden aan zijn echtgenote, kinderen en de familie hun oprechte deelneming aan en wensen hun veel moed en sterkte in deze moeilijke periode.

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

7



PROVINCIALE WEDSTRIJD VOOR SOLISTEN EN KLEINE ENSEMBLES 2019

Op zondag 17 maart 2019 organiseerde Vlamo-Brussel de provinciale wedstrijd voor solisten en kleine ensembles in de “Kunsthumaniora Brussel” te Laken. 8.30 u. stipt waren de deelnemers, allemaal jonge talentvolle en gemotiveerde muzikanten, aanwezig en gonsde de mooie site van de Kunsthumaniora Brussel van muzikale bedrijvigheid. Na hun optreden namen de deelnemers plaats in de concertzaal zodat zij konden genieten van het optreden van hun medekandidaten. Het was hartverwarmend vast te stellen dat de kandidaten konden optreden voor een zaal met enthousiaste muziekliefhebbers. Voorzitter juryleden : Secretaris van de jury: Pianist Presentatie: Foto’s Onthaal en begeleiding:

William Huybandt Jurgen Wayenberg Lucien Met den Ancxt Edgard Van Nerom Thijs Geeraert Marijke Huybandt Edgard Van Nerom Roland De Klippel Lieve Van Neyghem Cecile Van Camp Louis Meeus

Bij de bekendmaking van de resultaten ontvingen alle kandidaten: een diploma, van ieder jurylid een beoordelingsverslag en promotiemateriaal van Vlamo. De twee deelnemers met het beste resultaat, per discipline en per categorie, werden geselecteerd voor de finalewedstrijd van Vlamo (mits ze minimum 80% van de punten behaalden) die zal plaatsvinden op 12 mei 2019 in het Koninklijk Conservatorium te Antwerpen. De geselecteerden voor de finalewedstrijd wensen wij uiteraard heel veel succes. Wij danken: ➢ De kandidaten voor hun deelname aan onze wedstrijd en wensen hun van harte proficiat. Wij zien hun graag terug op onze volgende provinciale wedstrijd voor solisten en ensembles in 2020. ➢ De Kunsthumaniora Brussel voor het ter beschikking stellen van hun prachtige accommodatie en personeel. ➢ De aanwezige ouders, leerkrachten en begeleiders voor het aanmoedigen en stimuleren van hun jong muzikaal talent.

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

9


➢ De voorzitter van Vlamo Brussel William Huybandt, die ondanks het gebrek aan een Brussels trefpunt en een trefpuntmedewerker/ster, deze wedstrijd op een prachtige manier heeft georganiseerd. Foto’s https://muziekfederatie.be/fotos/

alsook op pagina

Resultaten van de wedstrijd : STRIJKINSTRUMENTEN – Categorie C 96/100

Edith COCKAERT –Viool

Grootste onderscheidingmet lof van de jury 87/100

Lucie HANNECART - Viool

Grote onderscheiding 94/100

Merel DE COORDE – Viool

Grootste onderscheiding

HOUTBLAZERS – 3e afdeling

82/100

Emilie GILLARDIN – Klarinet Bb

Grote onderscheiding

HOUTBLAZERS – Uitmuntendheid Elise VAN DEN BOSSCHE –Klarinet Bb

87/100 Grote onderscheiding

HOUTBLAZERS – Ere afdeling 90/100

Tereza ZELENA - Dwarsfluit

Grootste onderscheiding 92/100

Paulien DAELMAN - Altsaxofoon

Grootste onderscheiding

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

10


KOPERBLAZERS – Ere-afdeling 88/100

Maarten GRYMONPREZ – Trompet

Grote onderscheiding 92/100

Tom COUCK – Trompet

Grootste onderscheiding

TOKKELINSTRUMENTEN – Categorie A 86/100

Tasnim MAIMUNI – Gitaar

Grote onderscheiding 92/100

Marius AIRES DOS REIS – Gitaar

Grootste onderscheiding

TOETSINSTRUMENTEN – Categorie A 87/100

Anneleen DEMOL – Piano

Grote onderscheiding 94/100

Raffaello GIANNINI – Piano

Grootste onderscheiding 98/100

Oscar VANDEGARD – Piano

Grootste onderscheidingmet lof van de jury

TOETSINSTRUMENTEN – Categorie C Augustin TJAMPENS – Piano

90/100 Grootste onderscheiding

TOETSINSTRUMENTEN – Categorie E 96/100

Simon-Pierre POLLIN – Piano

Grootste onderscheidingmet lof van de jury

De kandidaten die met de gele kleur werden aangeduid zijn geselecteerd voor deelname aan de finalewedstrijd voor solisten en kleine ensembles op 12 mei 2019 in het Koninklijk Conservatorium te Antwerpen – kunstsite de Singel.

CVC

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

11


CONCERTEN VAN DE AANGESLOTEN VERENIGINGEN CONCERTS DES SOCIETES AFFILIEES T-DANSANT door/par ensemble SINTE-CECILIA EVERE

Het was inmiddels onze 2de dansnamiddag in ons repetitielokaal en gemeenschapscentrum Everna. Wat te verwachten? Een 20-tal nummers van de harmonie uit de enorme grabbelton van dansmuziek met tango's, disco's, rumba's, slow, swings, rocks,.... aangevuld met DJ Jurgen. In een mooi gevulde Everna was er te genieten van een drankje gecombineerd met een gezellige muziekstukjes van de harmonie zoals Avoir un bon Copain, Hello Dolly, Vous permettez Monsieur,... En er werd al eens een streepje meegezongen en een danspasje geplaatst, wat uiteraard ook de bedoeling was. Bij de aankondiging van een tango werd even teruggedacht aan lange Jojo die ooit den tango van de Congo zong. De tekst is wat aangebrand, maar lees even mee in de geest van een 30-jaar terug: “Mae' mokke ess ... enn Congolaise, 'Z eit e zwet vell ... en nen dikke fraise, En hui moema ... dè ess madame Caca, In enn snack-bar van de Katanga ... KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

12


'T ess den tango, den tango, den tango … van de Congo, 'T ess den tango, tango, d'amour ... Je t'aimerai toujours, 'Tess gienem Bach giene Mozart ... En 't ess gien valse anglaise, 'T ess den tango, den tango, den tango ... Van maen Congolaise !” De harmonie droeg verrassend een stukje op aan een jarige. Christel, de sympathieke zus van Myriam, de vriendin van onze voorzitter Robert. Welk melodietje paste er beter als : “Avoir un bon copain”. Geen betere vriendinnen als deze twee zussen. Voor de Brusselse minister Guy Vanhengel werd met sympathie het openingsnummer 'Brussel' van Jacques Brel nog eens als bisnummer hernomen. Het publiek klapte lustig mee. De minister vertelde ons dat in de glorietijd van het Everse Vredeplein elke zondagnamiddag in café het Blokske er een dansnamiddag was. Those were the days. Toen Brussel nog bruiste. Het tweede deel van de namiddag werd enthousiast ingevuld door DJ Jurgen met een rijk gevarieerde muziekkeuze voor elk wat wils. En er werd gedanst tot de avond viel.

Walter Nuyts

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

13


THE BRUSSELS CONCERTBAND - ÂŤ Diversity Âť

The Brussels Concertband uit Haren gaf op 24/02/2019 een schitterend concert in de W:Halll in Woluwe. Ruim 45 muzikanten speelden onder deskundige leiding van Guido De Ranter de pannen van het dak. Het concert werd voor de 21 ste keer georganiseerd in samenwerking met het Willemsfonds en had als thema "Brussels diversity" , een mengelmoes van muzikanten uit het Brusselse. The Barnill Brothers, een folkomisch duo in de grote traditie van Simon and Garfunkel, hadden niet veel tijd nodig om te tonen dat je met twee gitaren en twee stemmen indruk kan maken. Illia Vasiachkin kon menig aanwezigen bekoren met schitterende jazzstandards en tot slot verwelkomde The Brussels Concertband Billie Kawende die de Afro-Amerikaanse gospel opnieuw dichter liet aanleunen bij de Afrikaanse traditie: stevige begeleiding van The Brussels Concertband en wondermooie samenzang met een boodschap van hoop! Ruim 400 aanwezigen genoten van een schitterend concert van The Brussels Concertband en allen kijken we nu reeds uit naar de volgende editie die plaats heeft op zondag 16/02/2020!

Patrick Vandevelde

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

14


INTERNATIONALE KONINGIN ELISABETH WEDSTRIJD 2019

De Koningin Elisabeth wedstrijd is niet meer weg te denken uit ons cultureel leven, meer nog hij is er om te koesteren. Reeds meer dan 80 jaar beroert ze een schare melomanen met een veelkleurig palet emoties, passie, vreugde, verdriet, fervente sympathie, protest, een eenwording met de muziek. Dit jaar vindt de finale van de Koningin Elisabeth wedstrijd voor viool plaats van 20 tot 25 mei . De kandidaten allen tussen de 18 en de 30 jaar, bevinden zich aan de vooravond van hun carrière als professionele muzikanten. De Koningin Elisabethwedstrijd wil voor hun een springplank zijn om hun carrière ook internationaal uit te bouwen. Dankzij een ongeziene media- en publieksaandacht in eigen land maar ook ver buiten de landsgrenzen kunnen alle kandidaten zich voor een groot publiek van hun beste kant tonen. Voor de winnaar de prijs in ontvangst kan nemen heeft hij of zij al een hele weg afgelegd. Voor de preselectie die achter gesloten deuren plaatsvond, hebben 172 kandidaten hun kans gewaagd. Ze moesten elk vier video’s indienen voor deze preselectie: een sonate voor viool solo van J.S. Bach, een Capriccio van Paganini, een sonate van Mozart, Beethoven of Schubert, en een werk naar keuze met pianobegeleiding. 71 violisten uit alle hoeken van de wereld werden geselecteerd en zullen zich vanaf 29 april 2019 met elkaar meten in Brussel voor een gerenommeerde internationale jury. Onder de deelnemers tellen we maar liefst 49 vrouwen en 22 mannen van twintig verschillende nationaliteiten. Na de eerste ronde en de halve finale, trekken de 12 finalisten voor een week naar de Muziekkapel Koningin Elisabeth om zich voor te bereiden op de finale en de partituur van het verplichte en onuitgegeven werk in te studeren. Tijdens de finale zullen er elke avond 2 finalisten optreden. Zij vertolken een concerto naar keuze en een werk dat speciaal voor deze vioolwedstrijd is geschreven door de Finse componist Kimmo Hakola. Tijdens de finale worden de kandidaten begeleid door het Belgian National Orchestra onder de leiding van Hugh Wolff. De eerste ronde en de halve finale worden in Flagey (studio 4) te Brussel georganiseerd. De finale zal plaatsvinden in het Paleis voor Schone Kunsten te Brussel.

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

15


WEDSTRIJD 2019 Programma

DE EERSTE RONDE : van maandag 29 april tot zaterdag 4 mei 2019 – 15u. & 20u. Plaats : Flagey – studio 4 - Brussel Na de avondsessie op 4 mei 2019 worden de 24 halve finalisten bekend gemaakt .

HALVE FINALE : van maandag 6 mei tot zaterdag 11 mei 2019 – 15u. & 20u. Plaats: Flagey – studio 4 - Brussel Na de avondsessie op11 mei 2019 worden de 12 finalisten aan het einde van de avond bekend gemaakt.

FINALE: van maandag 20 mei tot zaterdag 25 mei 2019 – 20u. Plaats: Paleis voor Schone Kunsten – Brussel Op de laatste finaleavond maakt de jury aan het einde van de avond de rangschikking van de laureaten bekend.

De deelnemers wensen wij veel succes en alle melomanen veel kijk- en luistergenot. CVC

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

16


IN DE KIJKER ADOLF “DOLF” VAN DER STAPPEN ÉÉN VAN DE OUDSTE MUZIKANTEN VAN BELGIË Het met zekerheid stellen dat dat Adolf “Dolf” Van Der Stappen, geboren op 12 december 1927, de oudste muzikant is van ons land is misschien riskant maar het is twijfelachtig dat er in onze regio nog iemand anders op die leeftijd nog actief is in een muziekvereniging. Redenen te over dus om hem eens op te zoeken. Als we op de bel drukken van zijn huis in de Maurice Sacréstraat roept hij al vanuit de keuken dat hij er aan komt maar op de middag riskeer je wel voor een stom blijvende deur te staan. Dan neemt Dolf immers zijn siësta en kan hij wel eens ver wegdromen en de bel niet horen. Dolf is nog “een kwieke kastaar” en afkomstig van Breestraeten. Hij was enig kind en zijn vader was dan wel geen muzikant maar toch lid van de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia. “Dat loopt blijkbaar door van generatie op generatie,” aldus Dolf en hij kan het weten want ook zijn nakomelingen zijn lid van deze muziekmaatschappij. “Vanaf mijn achttiende volgde ik notenleer en kreeg praktijkles van meester Goossens indertijd. Ik koos voor bugel als instrument en dat is altijd zo gebleven. En dat ik muziek kon spelen kwam mij ook van pas in het leger, meer zelfs het zou gans mijn verblijf daar bepalen. Ik behoorde tot de klas 1947 en werd een jaar later gekazerneerd bij de infanterie in Duisburg. Bij de aankomst in het leger werd aan de miliciens gevraagd wie klaroen kon spelen. Zeker de helft van de bende stak zijn arm omhoog maar driekwart had daarvan geen kaas gegeten en viel door de mand. Ik had meer geluk en werd uitgekozen. Gevolg was dat ik zowat mijn ganse legerdienst heb kunnen musiceren! Ganse dagen repeteren en veel uitstappen, zowel in als buiten Duitsland, maken met de muzikanten. Alle gelegenheden waar muziek bij hoorde waren we present.” Dolf werkte eerst in de meubelmakerij Joostens. “Op stiel gaan” heette dat toen maar ik merkte al snel dat dat niks voor mij was. Daarna was ik aan de slag in de brouwerij As-Ale maar toen ik terug kwam van het leger was er geen werk meer. Zo zou ik uiteindelijk in de sigarettenfabriek Gosselin (Saint-Michel) belanden. Tot mijn pensioen werkte ik er als ploegbaas-magazijnier.” Maar al die tijd is hij muziek blijven spelen bij zijn Harmonie. Dat merk je ook in zijn woning want daar hangt meer dan één groepsfoto van de muziekmaatschappij en diploma’s na decennia van jaren dienst. “Ik heb al veel zien veranderen maar de muziekmaatschappij is KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

17


altijd een sterke vereniging én eentje met veel muzikanten, gebleven. Uiteraard heb ik al heel wat leden zien komen en gaan maar krap aan volk hebben we nooit gezeten. Er wordt altijd goed ingezet op jonge muzikanten. Vroeger bestond die instroom enkel uit jongens maar als ik vandaag de bende overschouw dan zijn er bijna evenveel meisjes. In al die jaren zag ik ook een half dozijn dirigenten de revue passeren. Het begon met De Coninck gevolgd door achtereenvolgens Mareels, Heldenberg, Cuykens, Amez en momenteel William Huybandt.”

“Vroeger gingen we als maatschappij wel meer de straat op om te musiceren. Meestal was dat in Merchtem maar ook een trip naar de zee was zowat traditie. Weet je dat we rond de oorlogsperiode in twee zalen repeteerden? Drie maanden in de ene en dan weer drie maanden in de andere. Beide zalen bevonden zich op de Markt. De ene –bij ‘Petroël’ Biesemans – stond naast het gemeentehuis en de andere –bij Van Biesen- bevond zich op de plaats waar nu Blokker gevestigd is. Dat oefenen gebeurde op woensdagavond maar ondertussen is dat al jaren verplaatst naar de vrijdag.” Recent leerde een brief aan de muzikanten van een paar decennia geleden ons dat repeteren op woensdag niet meer te verantwoorden was voor de goede gang van zaken. Door de komt van de televisie en doordat “de betere programma’s op woensdagavond werden uitgezonden” en ook door het feit dat er op donderdag moest gewerkt worden, bleven nogal wat muzikanten weg van de repetitie. Dus drong een andere dag zich op. Vrijdagavond bleek een beter moment! Dolf kent natuurlijk ook als geen ander de rivaliteit die er jaren geleden bestond tussen de Harmonie en de Fanfare. “Een Ginder-Ale, het bier van de concurrentie, dat kwam bij ons niet over de lippen en ook een café van die brouwer gingen we niet binnen. Jaja, op de Markt zouden we mekaar “weggeblazen” hebben! De Fanfare is gelieerd aan de CVP terwijl de Harmonie eerder neutraal is met leden die wel aan politiek doen. Uiteraard laaide dat in verkiezingsjaren nog meer op. In de processie bijvoorbeeld liep de ene maatschappij van voor en de andere achteraan. En maar blijven spelen zodat de concurrentie niet kon beginnen! Dat waren nog tijden maar ondertussen is dat allemaal fel afgenomen.” En Dolf die trekt op vrijdagavond telkens weer met volle goesting naar Zaal Harmonie. “Zolang de gezondheid het toelaat blijf ik spelen, van 20 tot 22u. Daarmee is mijn avond ook “gepasseerd” en ik tref er mensen waarmee ik een babbeltje kan slaan en een Cornet KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

18


drinken. Meegaan op ronde in de gemeente doe ik al even niet meer. Ik sukkel wat met mijn tanden. Mijn gebit komt los te zitten en voor de repetitie doe ik er dan wat lijm aan zodat alles goed op zijn plaats blijft tijdens het blazen. Bij het stappen is dat minder het geval. Met zijn leeftijd heeft Dolf al van zijn pensioen kunnen genieten en bovendien verkeert hij nog in goede gezondheid. En bij blijft ook actief. Ja, zelfs met de fiets of met de auto kan je de nestor van de Harmonie nog tegenkomen. En als dat met de wagen is dan is dat een Ford Escort met de ondertussen gezegende leeftijd van 24 jaar. Oostenrijk is zijn lievelingsland om op vakantie te gaan. “Elk jaar trok ik daar naar toe, ja zelfs in 2018 nog. Ik heb er veel gezien. Altijd reisde ik met de bus. Daar is dan een gids bij. Zo kom je alles te weten en zie je ook veel. En ook een daguitstap naar de zee stond elk jaar een paar keer op het programma. Uiteraard is er nog mijn hof. Dat is mijn hobby. Lang kweekte ik er mijn eigen druiven. Ik kook nog mijn eigen potje en met zelf geteelde groenten. Voor de tuin krijg ik wel wat hulp van mijn zoon Pierre.

Het is ondertussen al 19 jaar geleden dat de vrouw van Dolf, Martha Verhertbruggen overleed. Met Denise en Pierre kwamen er twee kinderen. Deze laatste is ook trompettist bij de Harmonie. Niet alleen bij de Harmonie vindt Dolf mensen voor een gesprek maar ook de kinderen en kleinkinderen komen geregeld over de vloer. Ondertussen zijn er ook al drie achterkleinkinderen. Bij die jongere generaties zit er voorlopig geen muzikant bij en is Pierre voorlopig het laatst spelend Harmonie-lid van de Van Der Stappens. En nu op naar de volgende mijlpaal want Dolf is nog lang niet uit-gemusiceerd! (EB)

Eric Biesemans Met dank aan “Klakson”, huis aan huis magazine regio Merchtem-Asse https://www.klakson.be/ KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

19


175 JAAR GELEDEN WERD DE COMPONIST NIKOLAI RIMSKYKORSAKOV GEBOREN De Russische componist Nikolai Rimsky-Korsakov was een van de meest briljante en kleurrijke orkestrators in de geschiedenis van de klassieke muziek. Zijn stijl is doordrenkt van de Russische traditie, zowel folkloristische als liturgische muziek. In zijn jonge jaren maakte hij kennis met exotische steden en vreemde landen. Ook was hij geïnteresseerd in de sagen en sprookjes van zijn Russische vaderland. Deze invloeden kleurden zijn muzikale fantasie. Met een enorme handigheid schreef hij composities voor de grote orkesten van de romantische tijd. Slechts weinig componisten – of ze nu voor de concertzaal of voor de opera schreven – konden Rimsky-Korsakovs muzikale werken qua genialiteit en exotisme overtreffen. Nikolai Rimsky-Korsakov werd geboren in een aristocratische familie op 18 maart 1844 in het schilderachtige stadje Tikhvin in de Oblast Leningrad, ongeveer 200 km. ten oosten van St. Petersburg. Het huis lag midden in de natuur, aan de oever van de rivier Tichvinka en aan de overkant was er een oud klooster. Daar leerde zijn moeder hem van de natuur houden. Hij bewonderde de velden, het bos, de sterren, de bloemen. Hij luisterde naar het ruisen van de bomen, naar het gezang van de vogels, naar het luiden van de kloosterklokken en naar de kerkgezangen. Deze indrukken zou hij zijn leven lang behouden. Zijn vader Andrei Rimsky-Korsakov die 60 jaar was bij de geboorte van de kleine Nikolai, was gouverneur van de provincie Volyn. Zijn moeder Solya die 42 jaar was bij de geboorte van Nikolai was de dochter van een grootgrondbezitter en had een goede opleiding gekregen. Ze sprak vloeiend Frans en was een gedreven pianiste. Het gezin had nog een andere zoon die 22 jaar ouder was dan Nikolai. De stad waar Rimsky-Korsakov woonde was rijk aan culturele tradities en Russische volksliederen. Dit hielp bij het vormen van zijn muzikale smaak en gevoel voor schoonheid. Zijn ouders merkten reeds vroeg het muzikale talent van hun zoon . Op 3 jarige leeftijd speelde hij reeds op de piano van zijn ouders. Op zesjarige leeftijd kreeg hij pianolessen. Op de prille leeftijd van 10 jaar begon hij te componeren, maar muziek leek voor hem meer plezier dan passie. Zijn broer Voin die later admiraal ter zee zou worden, spoorde hem aan om meer te studeren en minder te musiceren. Zijn vertellingen over het leven op zee inspireerde en boeide de jonge Nikolai enorm. Zijn verlangens waren niet veel anders dan die van andere jongeren en hij wilde officier bij de zeemacht worden, hetgeen later resulteerde in een poëtische liefde voor de zee en ook een belangrijke rol zou spelen in zijn composities. In 1856 nam Nikolai’s vader zijn zoon mee naar het Russisch keizerlijk scheepvaartcollege in Sint-Petersburg. Samen met zijn wetenschappelijke studies volgde hij nog pianolessen bij de pianist Fyodor Kanille die hem tevens aanspoorde om te componeren. Hij ging dikwijls naar de opera en naar concerten van symfonische orkesten. Daar ontdekte en bewonderde hij de Russische componist Mickail Ivanovich Glinka alsook Mendelssohn, Rossini en Schumann. De jonge Rimsky-Korsakov studeerde cum lauda af in 1862 en realiseerde zijn droom om marineofficier te worden.

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

20


In 1861 introduceerde zijn pianoleraar Kanille, de jonge Nikolai bij de Russische pianist, dirigent en componist Miliy Balakirev, die vooral bekend was om het nationalisme in de Russische muziek te promoten en die tevens de beroemde leider was van “de vijf” ook bekend als “Het Machtige Hoopje”. De jonge componist Nikolai werd lid van de groep die bestond uit de volgende vijf componisten: Miliy Balakirev, Aleksander Borodin, César Cui, Modest Moesorgski en Rimsky-Korsakov. Behalve Balakirev waren ze allen autodidact. Hoewel Nikolai niet de originaliteit van Moesorgski bezat of het componeergemak van Borodin, was hij wat de orkesttechniek betreft van al zijn collega’s in de groep het briljantst. “Het Machtige Hoopje” kwam regelmatig samen om muziek te spelen, te analyseren en heftig te bediscussiëren. De muziek die zij speelden was eerder van progressieve componisten van hun tijd (Schumann, Liszt, Berlioz) dan van gevestigde namen als Mozart. Door deze ongebruikelijke inspiratiebron, samen met het veelvuldige gebruik van Russische volkswijsjes, was hun muziek zeer origineel en “eigen”. Het werd al spoedig de blauwdruk voor de Russische nationale stijl, zelfs onder Lenin die meer internationaal georiënteerd was, keerden Russische componisten nog dikwijls naar de “grote vijf” voor inspiratie.

In 1862 vertrok Nikolai als marineofficier op het schip “Almaz” voor een drie jaar durende wereldreis. Hij zag veel verschillende aspecten van de natuur zoals de noordelijke- en zuidelijke zeeën, de stormachtige en rustige oceaan, de sterrenhemel van het zuidelijk halfrond. Het was tijdens deze reis dat de liefde voor de zee groeide en hem beïnvloedde om meer te componeren en al zijn opgedane indrukken in zijn composities te verwerken. Nikolai besteedde al zijn vrije tijd op het schip aan het componeren en stuurde zijn eerste werken naar zijn vriend Balakirev die razend enthousiast was. Nikolai voltooide in deze periode zijn eerste grote compositie “The First Symphony”. Bij zijn terugkeer in 1865 werd deze compositie uitgevoerd door Balakirev . Het werd zelfs een belangrijke historische gebeurtenis KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

21


en ook een vruchtbaar begin voor Nikolai. Rimsky-Korsakov verhuisde naar St. Petersburg, waar hij werd ingelijfd bij het ministerie van de zeevaart. In de jaren 1868-1871 begon Rimsky-Korsakov aan een ambitieus project: het componeren van zijn beroemde opera “Pskovityanka” of “The Maid of Pskov” ook bekend als “Ivan de Verschrikkelijke”. Het vertelt het verhaal, bekend bij de Russen, over hoe de oude stad Pskov In de jaren 1500 zijn vrijheid verloor aan tsaar Yvan IV Vasilyevich. Het verhaalt de dood van een jong meisje, Yvans verloren dochter, die gevangen zit tussen haar geliefde, een verdediger van oude vrijheden, en haar vader de tsaar. Het werk was een enorm succes zodat Nikolai overwoog alleen nog maar te componeren. Deze opera is een nationale schat die bijna nooit buiten Rusland is uitgevoerd. Rimsky-Korsakov ontmoette zijn toekomstige vrouw tijdens een bijeenkomst van “de Vijf” waar hij kennismaakte met de twee sympathieke zussen Purgold. Nadezhda speelde piano en Aleksandra had een zeer mooie sopraanstem. Nadezhda en Nikolai vulden elkaar aan in het uitvoeren van composities. Na verloop van tijd werd het jonge paar verliefd en ze trouwden in 1872. Nadezhda was een mooie intelligente en eigenzinnige vrouw. Zij had gestudeerd aan het conservatorium van St. Petersburg. Toen ze huwden gaf Nadezhda haar carrière (piano en componeren) op. Ze had een grote invloed op de composities van haar man. Ze reisde met hem mee naar concerten en repetities en arrangeerde werken van haar man en van andere componisten voor piano vier handen (quatre- mains) die ze dan samen met Nikolai uitvoerde. Nikolai en zijn vrouw waren heel gelukkig samen en kregen zeven kinderen. Zowel in zijn professioneel leven als in zijn privéleven was Nikolai zeer succesvol. Behalve een geweldige muzikant, dirigent en componist was hij ook een fantastische echtgenoot en vader. In 1868 componeerde hij zijn “Tweede Symfonie”, die later werd bewerkt tot een symfonische suite. In 1871 werd Rimsky-Korsakov ondanks zijn jonge leeftijd en het gebrek aan een conservatoriumopleiding benoemd tot professor compositie en orkestratie aan het conservatorium van St. Petersburg. Nikolai was zich bewust van zijn technische tekortkomingen. Daarom studeerde hij zelf tijdens zijn eerste jaren aan het conservatorium harmonie en contrapunt. Hij besteedde drie jaar aan het bestuderen van Westerse technieken die in Rusland weinig bekend waren en hij verwerkte die later in zijn composities. Veel beroemde Russische componisten kregen van hem les: Aleksandr Glazoenov, Maximilian Steinberg, Igor Stavinsky, Sergeij Prokofiev. Hij onderwees ook Ottorino Respighi tijdens zijn verblijf in St. Petersburg. Hij had ook grote invloed op de Belgische componisten Paul Gilson en August De Boeck die regelmatig met hem contact hadden. Alhoewel hij professor was aan het conservatorium bleef Nicolai marineofficier . In het voorjaar van 1873 werd hij benoemd tot inspecteur van de orkesten van de keizerlijke marine in gans Rusland. Dit stelde hem in staat zich in de muziek te verdiepen. Hij bracht het grootste deel van zijn tijd door met studeren en lesgeven. Hij besprak met de dirigenten van militaire kapellen arrangementen van muziekwerken voor hun orkesten en moedigde hen aan. Hij organiseerde concerten zodat hij hun uitvoeringen kon beluisteren. Hij orkestreerde originele werken en werken van andere componisten voor militaire orkesten. Daarnaast werkte hij nog van 1874 tot 1881 als regisseur aan de Free Music School. In 1876 componeerde hij “Kwintet voor piano en blaasinstrumenten”. Door zijn studies en de stimulerende contacten met Tsjaikovsky werd hij een bijzonder briljant componist. (vervolg pag 28) KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

22


Alles voor de blaasmuziek Tout pour les instruments à vents et percussions

Een overweldigend assortiment van gerenommeerde merken Groot reparatie-atelier en slagwerk- en koperblaasinstrumenten uit eigen fabriek.

Un très large assortiment de marques réputées

MUSIC Grand atelier de réparation pour instruments à ADAMS vent et percussions

CENTRE

kom! el w te r a h n va t en b ! U vous êtes les bienvenus ADAMS

MUSICAL HOTSPOT

MUSIC CENTRE

ITTERVOORT (NL) WWW.ADAMS-SHOP.NL LUMMEN (B)




the

student instrument

12th key

optional Eb lever

adjustable thumb rest with ring

bell ring made of high strength elastomer

SeleS is a new brand created by Henri SELMER Paris respecting the values held by the SELMER family since the creation of the company in 1885.

par

SELES_CLAR_Prologue_pub_A4_Eng.indd 1

www.seles.fr

21/04/2016 15:00:16


sarens.com

in crane rental services, heavy lifting, and engineered transport.

SARENS IS THE MARKET LEADER AND GLOBAL REFERENCE

NOTHING TOO HEAVY NOTHING TOO HIGH

SARENS

Headquartered in Belgium, Sarens provides fast, safe, and optimized heavy lift and shift solutions powered by creative engineering, product diversity, and proven global records.


(vervolg van pag 22 : NIKOLAI RIMSKY- KORSAKOV) Als componist van opera’s behoorde Rimsky-Korsakov tot de pioniers in Rusland. Hij componeerde er vijftien. In 1879 componeerde hij de opera “Meinacht”. Het werk is gebaseerd op een verhaal van de Russische schrijver Gogol en komt uit de bundel “Avonden in een dorp bij Dikana”. Later gebruikte Rimsky-Korsakov het verhaal “Kerstnacht “ uit deze verhalenbundel voor zijn gelijknamige opera. De componist en zijn vrouw waren grote liefhebbers van de werken van Gogol en lazen samen in hun verlovingstijd “Meinacht”. Rimsky-Korsakov droeg de opera aan zijn echtgenote op. Het werk werd voor het eerst uitgevoerd op 9 januari 1880 in het Mariinskitheater en werd door het publiek met luid applaus onthaald. Nikolai begon te componeren met een snelheid van één opera elke achttien maanden. Hij schreef muziek die overstroomde van licht en kleur, met fijne melodieën en een verfijnde ritmische betekenis. Dat was ook het geval met zijn derde opera “The Snow Maiden” of “het Sneeuwmeisje”. Deze opera is gebaseerd op het toneelstuk “Snegurosjka” van Aleander Nikolajevitsj Ostrovski, een Russische toneelschrijver uit de 19 e. eeuw. Hij schreef vooral historische drama’s en politieke blijspelen. Tsjakovsky schreef de toneelmuziek voor de première van Ostrovski’s werk in het jaar 1873. De muziek was veel succesvoller dan het toneelstuk zelf en Tsjaikovsky had het plan om de muziek uit te werken tot een opera. Rimsky-Korsakov had echter hetzelfde idee maar was hem net voor. Het werk: de heldin van de opera het “Sneeuwmeisje” is Snegurosjka, de dochter van Vadertje Vorst en de Lentegodin. Zij woont in een donker bos, want haar hart is van ijs en als het ontdooit, zal zij sterven. Tot haar verdriet is de schaapsherder Lehl van wie zij houdt, verliefd op het meisje Kupava. Kupava’s verloofde Mizgir is op zijn beurt weer verliefd op Snegurosjka. De tsaar moet als bemiddelaar optreden, maar ook hij raakt in de ban van Snegurosjka’s schoonheid. Verward smeekt zij haar moeder, de Lentegodin, haar hart te verwarmen, zodat zij van Mizgir kan gaan houden. Maar kort voor de bruiloft wordt ze getroffen door een zonnestraal en zij smelt. De wanhopige en verdrietige Mizgir drinkt zich dood. Dit werk is echt een meesterlijk muzikaal spektakel. Toen de componist deze compositie voltooide voelde hij zich een volwassen musicus en een sterk in zijn schoenen staande operacomponist. Hij noemde het “Sneeuwmeisje” dikwijls zijn beste werk. Van 1883 tot 1894 werkte Rimsky-Korsakov onder de leiding van Balakirev in de Hofkapel. Hier had hij de gelegenheid om Russische Orthodoxe muziek te studeren. Hij was eveneens dirigent van verschillende symfonische orkesten. Ten huize Rimsky-Korsakov hadden elke woensdag muzikale avonden plaats. Deze muzikale gebeurtenissen stonden spoedig bekend als de Korsakov bijeenkomsten. Vrienden componisten gaven premières van hun eigen werken. Bekende zangers traden eveneens op en werden aan de piano begeleid door de vrouw van Nikolai. In de zomers van 1887 en 1888 componeerde hij de drie werken waarmee hij het meest zou bekend worden: “ Capriccio Espagnol” , dit werk lijkt een orkestraal feest. Het is een betoverende verkenning van de Spaanse muziek. Naast het orkest blijft de viool veruit het belangrijkste instrument in deze compositie, onmiddellijk gevolgd door de klarinet. RimskyKorsakov baseerde zijn Spaanse Capriccio op een verzameling Spaanse liederen en dansen. KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

28


Het is een muzikale reis door het Spaanse landschap, een meesterwerk van een geboren arrangeur. De symfonische suite “Sheherazade” is gebaseerd op de verzameling Arabische vertellingen die bekend zijn als “Sprookjes uit Duizend-en-één-nacht”, verzonnen en verteld door de legendarische Arabische prinses Sheherazade. Volgens haar man, sultan Shehhrijar, die een onredelijke en boosaardige heerser was, waren alle vrouwen ontrouw. Daarom had hij gezworen iedere vrouw die met hem trouwde na de huwelijksnacht te doden. Sheherazade de dochter van een van de adviseurs van de sultan, was zeer slim en bedacht een sluw plan om haar eigen leven te redden. Tijdens haar huwelijksnacht vertelde ze de sultan een magisch verhaal. Wanneer de morgen aanbrak liet ze het verhaal onvoltooid achter op een cliffhanger. De sultan was wanhopig en benieuwd hoe het verhaal zou eindigen, maar Sheherazade liet hem wachten tot de volgende nacht om verder te vertellen. Ze deed dit nacht na nacht en haar plan werkte, want elke dag ontsnapte ze aan de terechtstelling. Zo vertelde ze elke avond sprookjes voor 1001 nachten en alleen dan besefte de sultan dat hij niet kon leven zonder zijn prachtige verteller en zij leefden natuurlijk nog lang en gelukkig. Deze symfonische suite met soloviool is een compositie waarin Rimsky-Korsakov een van de grote meesterwerken uit de wereldliteratuur , de verhalen uit Duizend-en-één-nacht , vol Oosterse pracht en sensualiteit, vol orkestrale schittering en betovering in muziek heeft omgezet. Russisch Paasfeest: Het Russisch-Orthodoxe ritueel dat in deze ouverture zo luisterrijk wordt weergegeven, dateert uit het jaar 988, toen prins Vladimir van Kiev (de eerste hoofdstad van Rusland) zich tot het christendom bekeerde. Zijn bekering was meer een kwestie van politiek dan van geloof: hij nam de nieuwe godsdienst aan om met de zuster van de Byzantijnse keizer te kunnen trouwen en dwong zijn onderdanen tot massale doopplechtigheden. De nauwe band met de Grieks-Orthodoxe kerk is af te leiden uit de uivormige koepels van Russische kerken, de mozaïeken en fresco’s, maar ook uit de beroemde iconen. Zelfs het Griekse alfabet werd gedeeltelijk opgenomen in het Russisch. Deze concertouverture van Rimsky-Korsakov is gebaseerd op de traditionele gezangen en psalmen van de Russisch-orthodoxe kerk. De componist zei hierover: “In deze ouverture wilde ik vooral de overgang verklanken van de plechtigheid en het mysterie van de avond van Stille Zaterdag naar de uitbundige vieringen en feestvreugde op Pasen”. Het werk begint plechtig, met klanken die doen denken aan spreekgezangen en een gedempte melodie die wordt begeleid door de fluiten. Dan zet het volledige orkest jubelend in – kerkliederen zijn duidelijk te horen en een passage roept het luiden van een klok op. Nog eenmaal komt de plechtige sfeer terug en begint het blijde feest van paasmorgen. In de periode 1894-1896 componeerde Nikolai de opera Sadko. Sadko is een sprookje over het ontstaan van de rivier de Volchov en de voorspoed die de handelsstad Novgorod daarmee ten deel valt. Centraal staat de zanger en koopman Sadko, die na een ontmoeting met Volchova de dochter van Neptunus , de god van de zee, een immense rijkdom vergaart . Uiteindelijk komt hij terecht in het onderzeese koninkrijk van Neptunus om de hand van zijn dochter te vragen. Sadko zingt voor de koning en de koningin en het huwelijk wordt op gepaste wijze gevierd. Bij hun terugkeer naar zijn geboortedorp Novgorod, offert de prinses zich op om een rivier te worden, de Volchov , die dan een waterweg vormt naar de stad en aldus een economische welvaart brengt voor de stad en haar inwoners. Nog altijd stroomt de Volchov door de stad Novgorod en volgens de heldensaga dankt de stad dat aan de zanger Sadko. KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

29


Deze bijzondere partituur van Rimsky-Korsakov verbindt op virtuoze wijze Russische volksmuziek en meeslepende ballades met een wervelende orkestratie vol coloristisch quasiimpressionistisch raffinement. Sadko is een fascinerende ontdekking van een zelden opgevoerd meesterwerk. In dezelfde periode schrijft hij het werk: “Het Sprookje van Tsaar Saltan” met de beroemde muziek van “de vlucht van de hommel”. Dit werk wordt besproken in dit tijdschrift (dieren in de muziekwereld). De composities “ Sadko” en “het Sprookje van Tsaar Saltan” zweven tussen realiteit en fantasie. Tijdens de Wereldtentoonstelling in Parijs in 1889 , dirigeerde Rimsky-Korsakov twee grote Russische concerten. Hij legde contacten met Franse muzikanten en componisten en maakte kennis met nieuwe muzikale trends. Tijdens de revolutie van 1905-1907 (een golf van massale politieke onrust in het Russische Rijk) steunde Rimsky-Korsakov de studenten van het conservatorium die deelnamen aan de opstand. Als reactie werd hij ontslagen en zijn werken werden verboden door de politie. Dit veroorzaakte verontwaardiging in de intellectuele – en muzikale kringen. Verschillende professoren en honderden studenten protesteerden en verlieten het conservatorium. RimskyKorsakov ontving duizenden brieven om hem te steunen en na enkele maanden werd hij in eer hersteld. Maar hij bleef zijn politieke opvattingen uiten in zijn opera “De Gouden Haan” uit 1907. Met de compositie “De Gouden Haan” schreef Nikolai Rimsky-Korsakov zijn allerlaatste opera. Het werk was een vlijmscherpe satire op het imperialisme van de Russische tsaar Nicolaas II. Rimsky- Korsakov heeft het succes van de première niet mogen beleven. Na voltooiing werd het werk door de tsaristische censuur verboden. Na de dood van de componist bewerkte zijn familie de vrijgegeven opera die in oktober 1909 in Moskou en in december in St. Petersburg met veel succes werd uitgevoerd. Nikolai Rimsky-Korsakov kreeg hartproblemen in 1890 en hij overleed aan de ziekte op 8 juni 1908 in Lyubensk (nabij Luga) in de regio Pskov. Hij werd begraven op de Tichvinbegraafplaats nabij het Alexander Nevsky klooster in St. Petersburg, naast Borodin, Glinka, Moessorgsky en Stasov. Het is een kleine begraafplaats alleen voor personen die iets betekenden op gebied van kunst, literatuur en muziek. De vrouw van Rimsky-Korsakov stierf in 1919. Naast zijn talrijke opera’s schreef Rimsky-Korsakov drie symfonieën, een pianoconcert, programmatische concertwerken, kamermuziek, pianomuziek, koorwerken, liederen met pianobegeleiding en bewerkingen van Russische volksliederen. Andrey Rimsky-Korsakov, de zoon van Nikolai was een musicoloog en schreef een boek over het leven en werk van zijn vader. Een hoofdstuk werd gewijd aan zijn moeder Nadezhda. In zijn werken verwoordde Rimsky-Korsakov de schoonheid van de ziel van het volk, zijn droom van een betere toekomst en zijn geloof in waarheid en gerechtigheid. Hij was bekend als een orkestrale tovenaar, een briljante illustrator van kleurrijke verhalen en legendes, een van de baanbrekende grondleggers van de Russische nationalistische stroming in de muziek.

CVC

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

30


NIKOLAI RIMSKY-KOSAKOV MEMORIAL MUSEUM-APPARTEMENT Het Nikolai Rimsky-Korsakov Memorial Museum-Appartement is een afdeling van het Staatsmuseum voor Theater en Muziek en bevindt zich op Zagorodny-Prospect 28 in St. Petersburg. In dit gebouw heeft Rimsky-Korsakov de vijftien laatste jaren van zijn leven gewoond. Na de Russische revolutie in 1917 moest de weduwe van de componist Nadezhda het appartement verlaten en ging ze bij haar zoon Andrei wonen. Voor ze vertrok sorteerde en catalogiseerde Nadezhda de manuscripten van haar man, zijn muziekbibliotheek, posters, programma’s, foto’s en waardevolle geschenken . Deze grote collectie vormde later de basis van het museum. De droom van de familie Rimsky-Korsakov was een museum te starten over het leven en werk van Nikolai. Deze droom werd pas werkelijkheid in 1967 toen de Russische overheid besloot, als hulde aan de componist en als beloning voor de onvermoeibare inspanningen van de familie, een museum op te richten in het huis waar de componist had gewoond. Grote herstellingen werden uitgevoerd aan de buitenzijde van het gebouw. Het interieur van het appartement werd gerestaureerd maar zou toch zijn eigen karakter bewaren. Meer dan 250 items die zorgvuldig door de familie waren bewaard, werden aan het museum geschonken en teruggezet op hun oorspronkelijke plaatsen in de studeerkamer, de hal, de zitkamer, de eetkamer, vier slaapkamers en het salon met piano waar destijds de “Korsakov bijeenkomsten” plaatsvonden. Het oorspronkelijk meubilair is eveneens bewaard gebleven en staat er te pronken. De volledigheid en de authenticiteit van deze plaatsen maken het museum tot een juweeltje van ongelofelijke waarde. In het gebouw werden nog twee andere appartementen gerenoveerd die worden gebruikt als tentoonstellingsruimte en concertzalen. De tentoonstelling geeft een idee van de verschillende activiteiten van Rimsky-Korsakov als componist, leraar en dirigent . De bezoekers kunnen ook de muziek van de componist beluisteren In het museum heerst er voortdurend een boeiend concertleven en wordt de creatieve sfeer van weleer weergegeven. Gedurende vele jaren was dit huis een van de centra van het culturele leven in St. Petersburg. Volgens de traditie van de Korsakov bijeenkomsten, worden er iedere woensdag in het museum muzikale avonden georganiseerd met muzikanten en zangers van de stadsopera, alsook concerten door symfonische orkesten. Er zijn ook de concerten “The Musical Youth of St. Petersburg” die worden uitgevoerd door jonge muzikanten. Op deze uitvoeringen worden composities van Rimsky-Korsakov en andere klassiekers uit het Russische repertoire van de negentiende en twintigste eeuw gespeeld. Drie keer per jaar, voor de opening en de sluiting van het seizoen en op 18 maart, de verjaardag van de componist, worden er herdenkingsconcerten uitgevoerd. HERDENKINGSMUSEUM VAN NIKOLAI RIMSKY-KORSAKOV IN TIKHVIN Het geboortehuis van Rimsky-Korsakov in Tikhvin dat door zijn grootvader in het begin van de negentiende eeuw werd gebouwd en waar de componist een groot deel van zijn jeugd doorbracht werd in 1941 zwaar verwoest toen Tikhvin werd veroverd door de Duitsers. In 1980-1984 werd het huis en het interieur volledig gerestaureerd volgens archiefdocumenten en uitgevoerd onderzoek. Het museumcomplex werd omringd door een tuin en een klein park KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

31


met het standbeeld van de componist. Ook in dit museum werden door de afstammelingen van Rimsky-Korsakov veel materiaal en gebruiksvoorwerpen van de componist ter beschikking gesteld.

CVC

IL Y A 175 ANS QUE LE COMPOSITEUR RIMSKY-KORSAKOV EST NE. Nikolai Andreyevich Rimsky-Korsakov est un compositeur, enseignant, théoricien, chef d'orchestre russe, membre du groupe de compositeurs Moguchaya Kuchka ("The Mighty Handful"). Il est l'auteur de 15 opéras, de trois symphonies, de musique symphonique, de recueils de 100 chansons folkloriques russes et de 40 chansons folkloriques, ainsi que de 80 chansons romantiques russes. ENFANCE ET JEUNESSE Nikolaï Andreïevitch est né à Tikhvine le 18 mars 1844, dans la province de Novgorod, dans une famille de nobles héréditaires. Le grand-père du futur compositeur était le contre-amiral de la flotte pendant le règne d'Elizabeth Petrovna. Son père, Andreï Petrovitch RimskiKorsakov, portait le titre de conseiller d'État, était vice-gouverneur de Novgorod et gouverneur de Volhynie pendant quatre ans. La mère Sofya Vasilievna appartenait à la famille du propriétaire Skaryatin, mais elle était née en tant que fille d'un serf paysan. La famille a élevé deux fils, Voin et Nikolai. Le fils aîné, Voin Andreyevich, devint plus tard un contre-amiral de la marine. La différence d'âge de 22 ans faisait que le frère cadet était fortement influencé par l'autorité de l'aîné. Dès son enfance, Nikolaï se préparait au service dans la marine, mais son père savait jouer du piano et il inculquait l'amour de la musique pour son plus jeune fils, à l'âge de six ans. Au début, Nikolaï aimait beaucoup le chant liturgique et le folklore russe. À neuf ans, le garçon compose sa première composition musicale. En 1856, l'adolescent s'inscrit dans le corps des cadets de la marine. Après avoir déménagé dans la capitale du nord du pays, Rimski-Korsakov s'est plongé dans la vie culturelle de la ville et a commencé à se rendre à l'opéra. Nikolai s'est familiarisé avec les œuvres musicales de Gioachino Rossini, Giacomo Meyerbeer, Mikhail Glinka, Ludwig van Beethoven, Amadeus Mozart, Felix Mendelssohn. Le jeune homme commença à prendre des leçons de violoncelle auprès du professeur Ulikh, puis du pianiste Feodor Kanille. En 1862, Nikolai Rimsky-Korsakov est diplômé de l'école navale. La même année, le jeune homme subit une grave perte. Le père du futur compositeur est décédé. La mère et le frère aîné ont déménagé à Saint-Pétersbourg. LA MUSIQUE En 1861, Rimski-Korsakov fit la connaissance de Mily Balakirev, le fondateur du groupe Mighty Handful. L'amitié avec le musicien talentueux a influencé le développement de la biographie KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

32


créative de Nikolai Andreyevich. César Cui et le député Mussorgsky sont également devenus membres du groupe. AP Borodin a ensuite rejoint le groupe. Le critique musical V. Stasov est devenu l'idéologue du groupe Mighty Handful. Mily Alexeyevich a inspiré le jeune compositeur à créer une œuvre importante, The First Symphony No. 1, dont les partitions brèves avaient été créées auparavant. À la fin de ses études à l’école navale, Nikolaï a achevé trois parties du travail et a effectué un voyage autour du monde avec le clipper Almaz. Une partie lente du cycle symphonique a été écrite six mois après la navigation. De retour trois ans plus tard à Saint-Pétersbourg, Nikolai Alexeyevich se plonge dans le travail de création. Bientôt, la première de la première symphonie russe de l'auteur eut lieu. Il a été joué par l'orchestre sous la direction de Mily Balakirev lors d'un concert de la New Russian School. Sous l'influence du mentor, Rimsky-Korsakov s'est plongé dans l'étude du folklore et a créé le tableau musical Sadko, dont la musique a ensuite été utilisée dans l'opéra sous le même nom. La créativité du compositeur s’est manifestée dans l’utilisation de la programmation, ainsi que dans l’invention de la frette symétrique, qui donne à la musique un son fantastique. Rimski-Korsakov aimait expérimenter avec des gammes, le compositeur se vantant lui-même d'une audition de couleur. Le compositeur a perçu l’échelle de ut majeur en blanc et de ré majeur en jaune. Mi majeur était un symbole de l'élément marin pour Nikolai Andreyevich, car il était associé à des tons de bleu. Plus tard, le musicien composa la suite "Antar" (Deuxième Symphonie Op. 9). Le compositeur a commencé à maîtriser le genre de l'opéra avec la création d'orchestrations des œuvres d'Alexander Dargomyzhsky et de César Cui. Le premier opéra de Rimski-Korsakov n'apparut qu'en 1872 et s'appelait La Pucelle de Pskov. L'opéra était basé sur le drame de Lev Mei sous le même nom. La première de l'opéra eut lieu un an plus tard au théâtre Mariinsky. Au début des années 1870, Nikolai Andreyevich reçut une invitation du recteur du conservatoire de Saint-Pétersbourg et devint professeur à cette institution, même s'il n'avait pas suivi une formation musicale complète. Pendant 35 ans, le compositeur a formé un grand nombre de musiciens de renommée mondiale tels que Anton Arensky, Alexander Glazounov, Mikhaïl Gnessin, Alexander Gretchaninov, Mikhail Ippolitov-Ivanov, Anatoly Lyadov, Nikolaï Myaskovski, Sergei Prokofiev, Igor Stravinsky. Le compositeur a lui-même amélioré ses compétences professionnelles tout en enseignant aux élèves la composition, l'instrumentation et l'orchestration. Le musicien a consacré les premières années de son enseignement à la composition de compositions vocales polyphoniques. Il a créé des concerts de piano, clarinette, trombone, quintet et sextuor pourdes groupes instrumentaux. En 1873, la troisième symphonie de l'auteur (op. 32) est composée. En 1874, Rimski-Korsakov commença à diriger. Six ans plus tard, le talentueux musicien se produisait déjà avec l'orchestre à Moscou, à l'exposition universelle à Paris, aux concerts populaires à Bruxelles. Vers le milieu des années 1870, le compositeur termine la partition des opéras de Mikhail Glinka. Dans les années 1880, les œuvres symphoniques de Rimsky-Korsakov parurent et rendirent le compositeur mondialement célèbre. Ils comprennent la suite symphonique Schehérazade, Capriccio Espagnol, l’ouverture du festival de Pâques russe, ainsi que les opéras May Night, la jeune fille des neiges, Mlada. KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

33


Au cours de ces années, Nikolai Andreyevich cöopéra avec la chapelle de la Cour, dirigea le cercle de Belyayev et les concerts de symphonie russe à Saint-Pétersbourg. Le début des années 1890 est marqué par le déclin de l'œuvre créatrice du compositeur. À cette époque, Nikolai Andreyevich a écrit des ouvrages philosophiques et théoriques, il a créé de nouvelles versions d’un certain nombre d’œuvres antérieures. Le milieu des années 1890 était une nouvelle étape du travail créatif de Rimsky-Korsakov. Il a composé les opéras La veille de Noël (1895), Sadko (1896), Mozart et Salieri (1897), La mariée du tsar (1898).

Au début du XXe siècle, Rimsky-Korsakov composa les derniers opéras de contes de fées: Kashchey l'Interessant (1902), La légende de la ville invisible de Kitezh et la jeune fille Fevroniya (1904), Le Coq d'or (1907). L'interlude orchestral de l'opéra Le conte du tsar Saltan (1900) a gagné en popularité, il s'appelait "Vol du bourdon". L'interlude a été changé à plusieurs reprises pour la performance en solo par des instruments folkloriques à cordes, et il y avait aussi des versions pour piano et guitare. Au 20ème siècle, des arrangements dans le style jazz, rock, heavy metal ont été créés. Rimski-Korsakov a soutenu les étudiants en grève de l'université au début du mouvement révolutionnaire en Russie en 1905. En conséquence, il a été renvoyé du conservatoire, mais il y est retourné après un certain temps. KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

34


VIE PRIVE La vie personnelle de Nikolai Rimsky-Korsakov était heureuse. En tant qu'ami du confrère senior AS Dargomyzhsky, Nikolai a porté son attention sur la pianiste Nadezhda Nikolayevna Purgold lors d'une soirée créative. A cette époque, le jeune musicien vient de commencer à travailler sur l'opéra Maid of Pskov. Nikolai Andreyevich avait besoin d'un assistant pour l'instrumentation de plusieurs opéras et il proposa ce poste à Nadezhda Nikolayevna. Le travail créatif conjoint a influencé les relations des jeunes. Ils se sont mariés en 1872. Un an plus tard, ils eurent un premier fils, Mikhail, qui devint plus tard zoologiste et scientifique des forêts. En 1875, l'épouse donna naissance à une fille, Sophia, qui devint chanteuse d'opéra. Trois ans plus tard, un fils, Andrei, est né. Il a ensuite exercé le métier de musicologue et est devenu docteur en philosophie. Vladimir, le plus jeune fils de RimskyKorsakov, né en 1882, travaillait comme altiste dans l'orchestre du théâtre Mariinsky. En 1884, la plus jeune fille, Nadezhda, est née. Le couple a deux autres enfants, Svyatoslav et Mary, décédés en bas âge. La femme de Nikolai Andreyevich est décédée de la variole 11 ans après le décès de son mari. L'appartement de la perspective Zagorodny à Saint-Pétersbourg, où Rimski-Korsakov a vécu au cours des dernières années, a été offert aux visiteurs après la révolution. Ce n’est qu’en 1971 que le musée du compositeur s’est établi, et l’atmosphère de la vie de Nikolai Andreyevich a été restaurée. L'appartement abrite des manuscrits d'opéras célèbres et des photos des archives familiales du musicien. MORT Le compositeur est décédé d'une crise cardiaque le 8 juin 1908, lorsqu'il a appris la nouvelle que l'opéra The Golden Cockerel était interdit. À cette époque, Nikolaï Andreyevitch se trouvait dans son domaine de Lubensk. La tombe du musicien se trouvait à l'origine au cimetière de Novodievitchi à SaintPétersbourg, puis les restes ont été inhumés dans la nécropole des maîtres de l'art de Alexander Nevsky Lavra. Smi.org/en/celebrity

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

35


DIEREN IN DE MUZIEKWERELD Veel klassieke componisten hebben in hun composities zich laten inspireren door het dierenrijk. Sommige hebben geprobeerd om dierengeluiden letterlijk te imiteren, anderen hebben het dier als metafoor verwerkt in hun werken. Het boeiendst is misschien wel het verklanken van bepaalde kwaliteiten van een dier. Eveneens is er de muziek die wel een relatie heeft met de dierenwereld maar het niet letterlijk verklankt. Ook in de muziek symboliseren dieren de mensenwereld. Hierna enkele muziekwerken waarin dieren tot onwaarschijnlijk mooie, meeslepende zelfs ontroerende muziek kunnen leiden.

CARNAVAL DES ANIMAUX (CARNAVAL DER DIEREN) – Camille Saint-Saëns In 1886 componeerde Camille Saint-Saëns een soort muzikale grap die enkel bedoeld was om zichzelf en zijn vrienden eens heerlijk te ontspannen. Saint-Saëns gaf dit werk de ondertitel “Grote Zoölogische Fantasie”. Ieder deel is geïnspireerd op een andere diersoort en vormt bovendien een humoristische parodie op de stijl van een collega-componist, het muzikantenwereldje en de componist zelf. Maar na publicatie werd het werk zo populair, dat het keer op keer moest worden uitgevoerd. Van een muzikale grap werd het aldus een heus concertwerk. Het zou Saint-Saëns bekendste werk worden, geliefd door mensen van alle leeftijden. Toch heeft hij er zelf geen noot van gehoord. Hij vond zichzelf een ernstige componist die van mening was dat het werk niet bij zijn imago paste en hield daarom de uitvoering tegen. Het werd dan uiteindelijk postuum gepubliceerd in 1922.

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

36


Er zijn liefst maar veertien deeltjes in dit werk. De stoet der dieren wordt geopend met de ”Koninklijke Mars van de Leeuw”. Alles gaat er natuurlijk plechtstatig aan toe want de leeuw is immers de koning der dieren. Daarna komen de kippen, de hanen en de muilezels. Even verder komen heel wat trager de schildpadden op een grotesk vertraagde versie van de beroemde Cancan van Offenbach en dansen de olifanten op een melodie van Berlioz. De kangoeroes springen en huppelen om onmiddellijk daarop weer te verstarren. Toen de componist bij de vissen, “het Aquarium” was aangeland koos hij voor tropische vissoorten. De piano lijkt wel luchtbellen te spelen. De ronde golvende beweging van planten in het water komt echt tot uiting in deze muziek. Ook de lichtweerkaatsingen en fonkelende kleuren van de vissen in het water kunt u hierbij voorstellen. Het mysterieuze gedeelte “HET AQUARIUM” heeft een eigen leven gekregen buiten het “Carnaval des Animaux” en wordt regelmatig in films en series gebruikt.

Enorm mooi is de koekoek in het diepst van het woud. De piano’s geven de indruk weer van een mooi bos, helemaal in de verte roept in de klarinet de koekoek. Het elfde deel noemt “pianisten”. In dit deel laat hij de zwoegende studenten-pianisten op een heel onhandige manier oefeningen uitvoeren en wilt de componist de draak steken met beginnende pianisten . De spetterende finale waarmee Saint-Saëns het werk feestelijk afsluit is een vrolijke boel. In deze bonte optocht hoort u alle dieren door elkaar heen. Het bekendste deel van “Carnaval des Animaux” is zonder twijfel “De Zwaan” DE ZWAAN

“De zwaan” is inderdaad het meest bekende deel uit het werk ”Carnaval des Animaux”. De

zacht verheven klank van de cello vormt een ongeëvenaarde weerspiegeling van de elegantie KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

37


en waardigheid van de zwaan die over een stil water of een eenzaam meer glijdt. Het spiegelend wateroppervlak doet denken aan de mens die terugkeert naar zijn innerlijk . Het is het enige deel van het werk dat door Saint-Saëns zelf werd uitgegeven. De beroemde Russische choreograaf Michel Fokine, schreef in 1907 op deze solo voor cello een balletsolo voor de befaamde ballerina Anna Pavlova. Zij danste dit werk tijdens haar leven meer dan vierduizend maal.

DIE FORELLE – FORELLENKWINTET OP. 114 - Franz SCHUBERT Onder de ongeveer 600 liederen die Franz Schubert schreef bevindt zich een echt juweeltje dat als titel draagt “Die Forelle” (De Forel). Een wandelaar kijkt met plezier naar een gelukkige forel die In een helder beekje zwemt. Plotseling

verschijnt op de oever een visser, die natuurlijk niets liever zou willen dan de forel aan de haak te slaan. Maar de forel kan de visser vanuit het glasheldere water duidelijk zien en weet wel buiten het bereik van de hengel te blijven. Teneinde raad maakt de visser het beekje troebel en de arme forel, die nu geen steek meer voor de ogen ziet, is tot grote verbazing van de toeschouwer in een wip gevangen.

Schubert weet met dit werk de emoties van de toeschouwer over te brengen – eerst het genoegen in de vrijheid van het visje en dan ontzetting en woede bij het zien van de stervende vis. De prachtige melodie werd door Schubert ook in een kwintet gebruikt. U hoort haar terug in het vierde deel van deze compositie. Merkwaardig is dat de melodie voortdurend wordt gewijzigd, zodat zij telkens anders klinkt Schuberts “Forellenkwintet” is geschreven voor piano, viool, altviool, cello en contrabas. Dankzij de rol van de bas, krijgt de muziek een donkere rijke klankkleur.

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

38


LEMMINKAINEN-SUITE – DE ZWAAN VAN TUONELA - Jean SIBELIUS Sibelius componeerde “De Zwaan van Tuonela” oorspronkelijk als voorspel voor een opera die echter onvoltooid bleef. Later werd het stuk een onderdeel van de cyclus van vier symfonische gedichten met de titel “Legenden”. Alle stukken zijn gebaseerd op verhalen van het Finse epos ” Kalevala” en vormen als suite een samenhangend geheel. Het meest geliefde stuk is zonder enige twijfel “De Zwaan van Tuonela”. Het werk is sfeervol en heel gevoelig geschreven. Dit zwaarmoedige werk beschrijft een majesteitelijke zingende zwaan die op een donkere rivier rondom Tuonela, het dodenrijk uit de Finse mythologie ronddoolt. Volgens de sage – die als basis dient voor deze suite - moet de held de zwaan doden om de hand van zijn geliefde te krijgen. Maar uiteindelijk sterft de held zelf en de zwaan draagt het lichaam van de jongeman naar zijn laatste rustplaats. De treurzang van de zwaan komt tot uitdrukking in de betoverende mooie klanken van de Engelse hoorn, terwijl de klaaglijke tonen van de strijkers de stilte en eenzaamheid weerspiegelen van Sibelius Finse vaderland.

THE FLIGHT OP THE BUMBLEBEE (DE VLUCHT VAN DE HOMMEL) – Rimsky KORSAKOV Het oeuvre van Rimsky Korsakov is sterk beïnvloed door de geschiedenis, sprookjes en volksmuziek uit Rusland. “De Vlucht van de Hommel” is een virtuoos werkje uit de opera “De Geschiedenis van Tsaar Saltan”, dat op een gedicht van de Russische dichter Alexander Poesjkin gebaseerd is. In de winter van 1898/1899 werkte Rimsky-Korsakov met de librettist Belski aan deze prachtige opera in vier bedrijven. Het werk was bedoeld als eerbetoon aan de honderdste geboortedag van de beroemde Russische dichter. Het gedicht gaat over een verloren gewaande zoon. De tsaar kiest de jongste van drie zussen tot zijn vrouw. In hun grenzeloze jaloezie hopen de twee schoonzussen de tsarina en haar pasgeboren baby Guidon, voorgoed te laten verdwijnen door hen in een ton op zee achter te laten. Maar hun plan mislukt. Moeder en zoon spoelen aan op een verlaten eiland waar een zwaan woont. Daar zullen ze enkele jaren verblijven. De zwaan blijkt een betoverende prinses te zijn met magische krachten. Omdat de opgroeiende tsarenzoon de zwaan van een havik redt wilt ze hem belonen. Wanneer hij KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

39


kiest voor een weerzien met zijn vader, wordt hij door de zwaan veranderd in een hommel zodat hij ongezien zijn vader kan opzoeken en de twee slechte tantes kan achtervolgen en steken. Uiteindelijk verlost Guidon de zwaan van haar betovering en trouwt hij met de mooie prinses. De tsaar beleeft toch nog een gelukkig weerzien met de tsarina en zijn zoon. “De Vlucht van de Hommel” geeft met duizelingwekkend gezoem de reis van de tsarenprins weer. In deze prachtige muziek hoor je hoe de prins over de zee naar zijn vader vliegt. De componist deed dit met zoveel talent dat je zelfs in het orkest kunt horen hoe en waarheen te hommel vliegt. Naast de versie voor orkest werd “ De Vlucht van de Hommel” ( “The Flight of the Bumblebee”) voor bijna ieder instrument bewerkt – van accordeon tot xylofoon.

LA GAZZA LADRA – DE STELENDE EKSTER – Gioacchino ROSSINI “La Gazza Ladra” of “De Stelende Ekster”, is een opera in twee akten van Gioacchino Rossini. De première vond plaats op 31 maart 1817 in de Scala van Milaan.

Ninetta werkt voor de rijke boer Fabrizio en zijn vrouw Lucia en hoopt te trouwen met de zoon Giannetto die juist is terugkeert van de oorlog. Ninetta probeert haar vader, de voortvluchtige Fernando Villabello, die wordt achternagezeten door Podestà Gottardo een hoge ambtenaar, in het geheim onderdak te bieden. Wanneer Podestà hoort van de diefstal van een zilveren lepel van het bestek van Frabrizio en Lucia, begint hij een onderzoek. Ninetta wordt beschuldigd van de diefstal en komt vervolgens in de gevangenis terecht. Ze wordt schuldig verklaard en ter dood veroordeeld. Op het laatste nippertje wordt ze echter vrijgesproken en gered van de dood, wanneer blijkt dat de lepel werd gestolen door een ekster. Haar vader Fernando wordt amnestie verleend door de koning en iedereen is weer gelukkig.

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

40




LE FESTIN DE L’ARAIGNEE (HET FEESTMAAL VAN DE SPIN) – Albert ROUSSEL Albert Roussel een briljant componist werd geboren in Tourcoing, het Noorden van Frankrijk, dicht bij de Belgische grens. Hij is niet zo bekend en misschien ook een beetje onderschat, maar voor wie zich gaat onderdompelen in zijn muziek, is de beloning groot. De kamermuziekwerkjes zijn stuk voor stuk pareltjes, de pianowerken zijn heel origineel en zijn symfonieën meesterwerken.

“Le Festin de l’Araignée” of “Het Feestmaal van de Spin” is een ballet bestaande uit 12 kleine deeltjes. Het werk ging in april 1913 in première in het Parijse Théâtre des Arts en werd verschillende malen uitgevoerd. Uit deze 12 deeltjes selecteerde de componist zes delen voor zijn symfonische suite. De compositie behoorde lang tot een van de meest gespeelde werken van de componist. Het werk beschrijft de wonderbare wereld van de insecten in een zonnige zomertuin, waarbij de onderlinge relaties steeds stilzwijgend doch duidelijk zijn gerelateerd aan het menselijk gedrag. In een hoekje van de mooie tuin heeft een spin haar net geweven en wacht vol spanning op een vette buit. Geniepig kijkt zij vanuit haar schuilplaats haar wereld rond. Op de tonen van een fors orkest trekken de mieren voorbij. Ook de sjofele kevers zijn aan het werk, maar de spin laat hen met rust. Dartel komt een vlinder aangevlogen, het diertje komt veel te dicht bij het web en wordt in de kleverige draden gevangen. Even klinken nog enkele kreten en de vlinder is dood. Genadeloos vreet de spin haar prooi op en danst haar vreugde uit. Er volgen nog meer prooien: een meikever en sprinkhanen. Terwijl de zon reeds KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

43


ondergaat danst een ééndagsvlieg een mooi ballet, maar uiteindelijk komt ook zij terecht in het web en sterft. Maar nu ziet het er slecht uit voor de gevangenen want de spin wordt hongerig en gaat onmiddellijk aan haar proeverij beginnen. Gelukkig komen enkele meikevers en sprinkhanen ten tonele en slagen erin de spin te doden. Alle gevangen insecten worden bevrijd en zijn gelukkig dat ze eindelijk van de spin verlost zijn. Zij volgen in een rouwstoet het lichaam van de ééndagsvlieg naar haar laatste rustplaats. Op de tonen van een treurmars verdwijnt de kleine optocht en daalt terug de rust en vrede over de tuin. A VIEW AT THE ZOO – Carl WITTROCK

De dierentuin, iedereen is er wel eens geweest. Al die verschillende dieren, groot en klein, gevaarlijk en ongevaarlijk, in het water of op het droge en allemaal met hun eigen bijzonderheden. De Nederlandse componist en dirigent Carl Wittrock neemt in “A View at the Zoo” de luisteraar mee op een muzikale ontdekkingstocht door het dierenrijk. In het totaal komen we tien verschillende dieren tegen. De compositie bestaat uit korte deeltjes die qua opzet doen denken aan “Beelden uit een Schilderijententoonstelling” van Modeste Moessorgsky. WALS OP. 64 NR.1 – Frédéric CHOPIN Op een keer zag de Poolse componist Frédéric Chopin, zijn hond achter zijn eigen staart aandraaien. Hij vond dit zo een plezierig schouwspel en schreef meteen een draaiende wervelende wals over dit grappig tafereeltje. Natuurlijk werd dit werk spoedig bekend als “de hondenwals”. Het is een compositie voor piano.

Cvc

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

44


tŝũ ďŝĞĚĞŶ ĞĞŶ ƵŝƚŐĞďƌĞŝĚ ĂƐƐŽƌƟŵĞŶƚ ŵƵnjŝĞŬŝŶƐƚƌƵŵĞŶƚĞŶ ĂĂŶ͗ ,ŽƵƚͲ ĞŶ ŬŽƉĞƌďůĂnjĞƌƐ͕ ĚŝŐŝƚĂůĞ ƉŝĂŶŽ͛Ɛ͕ ĚƌƵŵƐ ĞŶ ƚŽĞďĞŚŽƌĞŶ͘ KŶĚĞƌŚŽƵĚ ĞŶ ŚĞƌƐƚĞůůŝŶŐ ĂĂŶ ƐĐŚĞƌƉĞ ƉƌŝũnjĞŶ͘

; Ϳ

ZZZ PXVLF FRPSDQ\ EH



“Brussel Leeft” “Klankbord Brussels Gewest” Driemaandelijks tijdschrift. Een uitgave van Vlamo Brussels Gewest vzw en de Koninklijke Muziekfederatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vzw. Redactieadressen, lezersbrieven, abonnementen en advertenties Vlamo / KMF BHG E-mail: brussel@vlamo.be muziekfederatie@hotmail.com Gelieve uw bijdrage elektronisch aan te leveren Het abonnement op dit tijdschrift maakt deel uit van het abonnement op klankbord. De artikels voor de volgende editie van ons tijdschrift dienen uiterlijk in het bezit te zijn van de redactie vóór 15 maart 2019 Les articles pour la prochaine édition doivent être en possession de la rédaction pour le 15 mars 2019 au plus tard

Het overnemen van artikels en illustraties (of een gedeelte ervan) kan alleen na de uitdrukkelijke toestemming van Vlamo Brussels Gewest en/of Koninklijke Muziekfederatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Verantwoordelijke uitgever: William Huybandt, Brugstraat 27, 1730 Asse

Werkten mee aan dit nummer: Cecile Van Camp, Louis G. Meeus, Edgard Van Nerom, William Huybandt Foto’s: Edgard Van Nerom, Lay-out: Marijke Huybandt Oplage van dit nummer: 560 De redactie wil graag uw mening kennen over dit tijdschrift. Daarom vragen wij u ons zoveel mogelijk opmerkingen (positief/negatief) bij voorkeur digitaal toe te zenden. Ook lezersbrieven zijn welkom! Indien mogelijk zullen wij uw brief publiceren: hou er wel rekening mee dat om diverse redenen uw brief kan worden ingekort of beknopt weergegeven

KMF BHG

BRUSSEL LEEFT

-

47


VRIJE TOEGANG !

ENTREE LIBRE !

FREE ENTRANCE !


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.