i SKW. Czy za czasów WSI, mieliśmy faktycznie do czynienia z zagrożeniem ze strony służb rosyjskich, które mogły oddziaływać na nasze służby? W.M.: Nie jest tajemnicą, że wtedy kiedy tworzono Wojskowe Służby Informacyjne, a także kiedy one działały, ośrodki szkolenia funkcjonariuszy były w Moskwie. Czyli automatycznie to domniemanie wydaje się być słuszne. Dotyczy to zarówno funkcjonariuszy, którzy wcześniej służyli w służbach PRL-u, ale także tych, którzy zostali powołani w okresie późniejszym. Tutaj pasuje przysłowie, które mówi, że czym łodyżka za młodu nasiąknie tym na starość trąci. Więc obawy, że oficerowie służący w WSI mogą pracować dla dwóch stron bądź nieefektywnie dla jednej z nich były jak najbardziej słuszna. Czy likwidacja WSI oraz powołanie w miejsce tych służb SWW i SKW było słuszną decyzją?
negocjacji oraz ostatecznego uściśnięcia dłoni pomiędzy przedstawicielami rządowymi? Jaka w tym wypadku jest rola służb specjalnych? W.M.: Trudno mi powiedzieć, jednoznacznie, ale doświadczenie podpowiada mi, że dość ważna Można by się odnieść do kwestii - czego dotyczą negocjacje, jakiej sfery funkcjonowania państwa. Innego zaangażowania służb, będą wymagały negocjacje dotyczące sfery naukowej a inne sfery obronnej czy energetycznej. Do tego dodam, że najważniejsze są informacje wyprzedzające. To dzięki nim możliwym stają się odpowiednie kierunki działań. Ważnym, także w ocenie danej rzeczywistości są informacje zawarte w mediach ogólnie dostępnych( Internet itp.), których analizowaniem zajmują się piony analityczne, stanowiące istotną gałąź działalności każdej służby specjalnej w Polsce i na świecie. Czyli rozumiem, że służby specjalne mają istotny wpływ w polityce międzynarodowej, podczas podpisywania różnego rodzaju umów. Mówi Pan, że ważne są informacje wyprzedzające, czyli to służby mają je w jakiś sposób zdobyć, niekoniecznie legalny aby uła-
s. 48
twić negocjacje rządowi? W.M.: (śmiech) To już Pan powiedział. Czyli jeśli ABW skupiłoby się tylko na zdobywaniu informacji to ich praca była by bardziej skuteczna. W.M.: W mojej ocenie tak. Sytuacja taka, uprościłaby dystrybuowanie informacji, po ich wcześniejszej ocenie i sprofilowaniu do poszczególnych służb np. do CBA, SKW. I co najważniejsze, nie marnotrawiłoby się sił i środków każdej ze służb oddzielnie, co niewątpliwe wpłynęłoby na efektywność i ekonomikę i przejrzystość ich działań. Bo proszę się zastanowić, czy służba, która posiada szeroki wachlarz uprawnień jest w stanie skonsumować informacje ze wszystkich obszarów swojej działalności? Nasuwa mi się powiedzenie ,,..jak ktoś jest od wszystkiego, to jest od niczego”. Więc moim zdaniem reforma służb specjalnych jest nieunikniona, a czym prędzej będzie podjęta, tym lepiej dla Polski. Dla polskich służb III RP najważniejszym okresem wydaje się być czas weryfikacji oficerów służących w WSI, likwacji tejże służby i utworzenie SWW
W.M.: Decyzja była słuszna jednak z mojego punkty widzenia , likwidacja -praktyczne wykonanie tej operacji w kontekście zysków i strat dla bezpieczeństwa osobowego osób z nimi związanych było co najmniej nieostrożne. Dlaczego? W.M.: Służby specjalne to jest bardzo delikatna materia. Długofalowość w działalności tych służb oraz ciągłość w realizowaniu ustawowych zadań musi by zapewniana. Więc w tym przypadku nie da się , przynajmniej nie powinno likwidować jakiejkolwiek służby specjalnej jak zwykłej firmy, np. ogłosić jej upadłość, założyć nowej, czy zmienić nazwy, gdyż praca służb to praca na żywym organizmie, który dodatkowo jest bardzo czułym i jakakolwiek ingerencja w strukturę czy zasoby agenturalne, przeważnie prowadzą do nieocenionych strat dla bezpieczeństwa osobowego poszczególnych agentów i funkcjonariuszy ale również mogą spowodować obniżenie poziomu bezpieczeństwa kraju. Konkludując weryfikacja WSI moim zdaniem była potrzebna ale moje zastrzeżenia budzi forma jej przeprowadzenia, co na pewno spowodowało straty w odbiorze polskich służb