ИНФОРМАТОР БР.3 / 2014 by Marija

2014

INFORMATOR

www.proagens.mk

ИНФОРМИРАЈТЕ СЕ ПРВИ И НА ВРЕМЕ!

УЛТРА ВАЖНО – Советување/Обука за примената на новиот ДДВ режим и составувањето на НОВАТА ДДВ пријава, Извештајот и Евиденцијата.

! ВАЖНО

тел: 02/ 3162-979 и 3229479



СКОПЈЕ, хотел “КОНТИНЕНТАЛ” 17 март 2014 година (понеделник) почеток во 10 часот Пријавувањето е задолжително!

mart



2014

2014 Izdava~: Agencija za ekonomsko-pravna poddr{ka i procena PRO AGENS

Glaven i odgovoren urednik: M-r Pavle G A C O V

Dizajn i grafi~ko ureduvawe: Agencija PRO AGENS

Lektor: M-r Kiril ANGELOV

Adresa: Agencija “PRO AGENS”, p. fah 272 ul. “Naum Naumovski Bor~e“, br. 68/4

VNIMANIE Nositel na materijalnite prava e izdava~ot. Zabraneto e prepe~atuvawe, kopirawe i umno`uvawe na napisite ili na nivnite delovi bez prethodna soglasnost od izdava~ot. Data na obavuvawe na ovoj broj: 07.03.2014 g.

www.proagens.mk p_gacov@proagens.com.mk d_jacimovic@proagens.com.mk r_muric@proagens.com.mk i_nikolovska@proagens.com.mk n_mladenov@proagens.com.mk v_mladenova@proagens.com.mk Izdava~ki odbor:

Informacija:

M-r Pavle GACOV

Osnovnoto izdanie izleguva edna{ mese~no, a specijalnite izdanija po potreba.

Danijela JA]IMOVI], dipl. pravnik

Pretplatata se vr{i so uplata na smetkata na Agencijata “PRO AGENS”-Skopje 210-0503940101-43; Deponent na Tutunska banka-Skopje. Rakopisite se ispra}aat na adresa: Agencija “PRO AGENS”, p. fah 272, 1000 Skopje. Rakopisite ne se vra}aat. Tel./faks: 02 / 3162-979, 3298-763 i 3229-479. “PRO AGENS” e registriran obvrznik za DDV so dano~en broj za DDV:

D-r Zoran MINOVSKI

D-r Refika MURI] Irena NIKOLOVSKA, dipl. ek. D-r Gligor BI[EV D-r Zorica BO@INOVSKA D-r Dragoqub ARSOVSKI M-r Elena MARTINOVSKA Vesna ZMAJ[EK, dipl. ek. Slavko LAZOVSKI, dipl. ek. Bor~e IVANOVSKI, dipl. ek. Katja NIKOLOVA, dipl. ek. Mirjana ARSOVSKA-QAMOVA, dipl. ek.

3 S O D R @ I N A: ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ 1) ИЗМЕНИ И ДОПОЛНУВАЊA НА ЗАКОНОТ ЗА ДАНОКОТ НА ДОДАДЕНА ВРЕДНОСТ

ДАНОК НА ДОБИВКА

www.proagens.mk

2) ОД 31 ЈАНУАРИ 2014 ГОДИНА ВО СИЛА ВЛЕГОА ДВЕ ВАЖНИ ИЗМЕНИ НА ЗАКОНОТ ЗА ДАНОКОТ НА ДОБИВКА: 1) ПОБАРУВАЊАТА ПО ОСНОВ НА НЕВРАТЕНИТЕ ПАРИЧНИ ЗАЕМИ ДА СЕ ОДАНОЧУВААТ И 2) ПАК ДА СЕ ВРАТИ РЕШЕНИЕТО ЗА ОДАНОЧУВАЊЕ НА ДИВИДЕНДИТЕ ИСПЛАТЕНИ НА ДОМАШНИ ПРАВНИ ЛИЦА

ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК НА ДОХОД 3) ГОДИШНА ДАНОЧНА ПРИЈАВА ЗА УТВРДУВАЊЕ НА ПЕРСОНАЛНИОТ ДАНОК НА ДОХОД (ОБРАЗЕЦ „ПДД-ГДП“) - ОБВРСКА ЗА ГРАЃАНИТЕ

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК 4) ПРОПИШАНА ПРОЦЕДУРА ЗА ПРИМЕНА НА ДАНОЧНИТЕ ПОВОЛНОСТИ ОД ДОГОВОРИТЕ ЗА ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ ПРИ ОДАНОЧУВАЊЕТО СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК НА ДОХОД - ДОНЕСЕНИ ДВА НОВИ ПРАВИЛНИКА

СТАТУСНО ПРАВО 5) ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ТРГОВСКИТЕ ДРУШТВА СО КРИТЕРИУМИ ЗА УПРАВИТЕЛИ И ЧЛЕНОВИ НА УПРАВНИОТ И НАДЗОРНИОТ ОДБОР ВО ДРУШТВА ВО ДРЖАВНА СОПСТВЕНОСТ

6) НОВИ РЕШЕНИЈА ВО ЗАКОНОТ ЗА ТРГОВСКИТЕ ДРУШТВА

ДОНАЦИИ И СПОНЗОРСТВА 7) ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДОНАЦИИ И ЗА СПОНЗОРСТВА ВО ЈАВНИТЕ ДЕЈНОСТИ

ИЗВЕСТУВАЊА ДО НБРМ 8) ИЗВЕШТАИ ДО НАРОДНАТА БАНКА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ОД/ВО СТРАНСТВО ЗА 2013 ГОДИНА (ОБРАСЦИ ВС 11 И ВС 22)

ЗАДРЖАН ДАНОК 9) РАТИФИКУВАН ДОГОВОР ЗА ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО БОСНА И ХЕРЦЕГОВИНА И ПРИМЕНА НА ДОГОВОРОТ СО ИРАН ОД 2015 ГОДИНА

ДЕВИЗНО РАБОТЕЊЕ 10) БАНКОМАТИ СО ФУНКЦИЈА ЗА МЕНУВАЧКО РАБОТЕЊЕ - ПРОМЕНЕТА Е ОДЛУКАТА ЗА МЕНУВАЧКИ РАБОТИ

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

 

ИЗМЕНИ И ДОПОЛНУВАЊA НА ЗАКОНОТ ЗА ДАНОКОТ НА ДОДАДЕНА ВРЕДНОСТ

о новообјавените измени и дополнувања во Законот за данокот на додадена вредност - „Законот“ (објавени во „Службен весник на РМ“, бр. 12/14), направени се бројни НОВИНИ во оданочувањето со ДДВ, кои ги презентираме во три дела, според пропишаното започнување со нивна примена.

Д-р Рефика МУРИЌ *

I. НОВИНИ КОИ ЗАПОЧНАА СО ПРИМЕНА ОД 30 ЈАНУАРИ 2014 ГОДИНА 1. ДЕФИНИРАНА ДАНОЧНА ОСНОВА ЗА УСЛУГАТА ОТСТАПУВАЊЕ НА ПРИВРЕМЕН АГЕНЦИСКИ РАБОТНИК адоместокот за услугата отстапување на привремен агенН циски работник на работодавач корисник (како што е услугата што ја даваат Агенции за привремени вработувања) конечно добива свој јасен третман, со подредување на провизијата за оваа услуга во „посебна даночна основа“ за оданочување со ДДВ, согласно со новата точка 6 на членот 19 од Законот за ДДВ, која гласи: „6. Надоместокот (провизијата) за услугата за отстапување на привремен агенциски работник на работодавач корисник, согласно закон.“ Со ова се решава постоечката дилема во пракса, за тоа што треба да се смета како даночна основица, дали вкупниот надомест, како за услуга „обезбеден персонал“ или само провизијата која според член 2 (подолу цитиран) од Законот за агенциите за привремени вработувања („Службен весник на РМ“, бр. 49/06 ... и 13/13) претставува надоместок за услугата на привремени работи кај друг работодавач? (Член 2: „Привремени вработувања за вршење на привремени работи кај друг работодавач, може да врши приватна агенција за привремени вработувања со наплата на надоместок.“)

* Даночен советник

r_muric@proagens.com.mk

INFORMATOR 3 I MART 2014

Од новата точка 6 произлегува дека, со ДДВ (18%) се оданочува само провизијата за услугата отстапување на привремен агенциски работник, што се издвојува како посебна ставка - надомест, во фактурата кон корисникот на услугата.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пример: Фактура бр. ____ Бр. 1

Вид на промет Обезбеден персонал за месец јануари 2014 година: (8 работници со бруто плата 20.000 денари) Агенциска провизија 5.000 денари по лице Основица за ДДВ (според член 19 точка 6 од ЗДДВ): 8 х 5.000 = 40.000 ДДВ 18%

един. мерка 8 8

20.000

160.000

5.000

40.000

207.200 Примил:____________

2. ОСЛОБОДУВАЊЕ НА УСЛУГАТА „УПОТРЕБА НА ЈАВЕН ПАТ“ (ПАТАРИНА)

Вкупно

7.200

Вкупно за плаќање: Скопје, 04.02.2014

Цена

фактурирал: К. Стојановски_

3. ОДРЕДУВАЊЕ НА ОГРАНИЧЕНО ВАЖЕЊЕ ЗА ДАНОЧНО ПОВЛАСТЕН ТРЕТМАН НА ОДРЕДЕНИ ПРОМЕТИ

Услугата „употреба на јавен пат, негов дел или објект од патот (патарина)“ се подредува во даночните ослободувања без право на одбивка на претходен данок како точка 19-а во членот 23 од Законот. На тој начин се дефинира даночниот третман и на оваа услуга, која и досега не се оданочуваше со ДДВ, но не поради постоечко законско ослободување, туку од причина што давателот на услугата не беше регистриран обврзник за ДДВ. о ова „озаконето“ ослободување, даваС телот на услугата ќе продолжи со наплата на услугата „патарина“ без ДДВ, но (и доколку е регистриран за ДДВ) нема да има право на одбивка на претходниот данок од влезни исполнувања за изградба, реконструкција, одржување и сигнализација на патиштата, како и сите трошоци за објектите од кои се извршува услугата, трошоците на администрацијата, вработените и сите други набавки на добра и услуги, подредени во економска поврзаност со овој излезен промет.

www.p

МП

Со измена на Законот за изменување и дополнување на Законот за данокот на додадена вредност „Службен весник на РМ“, бр. 114/07, актуелниот повластен даночен третман (повластена даночна стапка на ДДВ од 5%) ќе се применува до пристапување на Република Македонија во членство на Европската унија, за следните добра и услуги од член 30 став 1 точка 10 и 11 и став (2) точка 2: - машини за автоматска обработка на податоци и нивни единици (компјутери), - термални сончеви системи и компоненти и - софтвер за машини за автоматска обработка на податоци и нивни единици (компјутери).

roagens.mk

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

 

II. НОВИНИ КОИ ЗАПОЧНАА СО ПРИМЕНА ОД 1 ФЕВРУАРИ 2014 ГОДИНА 1. ВОВЕДУВАЊЕ НА НОВ ДАНОЧЕН ДОЛЖНИК ВО СИСТЕМОТ НА ДДВ Со додавање на новиот член 32-а, регистриран ДДВ обврзник станува даночен должник за одредени промети кои му ги фактурира друг регистриран ДДВ обврзник, односно наместо вршителот на прометот, обврската за пресметување и плаќање данок на додадена вредност ќе ја има примателот на прометот на добра и услуги. Станува збор за следните промети на добра и услуги: • градење, вклучувајќи одржување, реконструкција и отстранување на градби или нивни делови, кога примател на прометот е инвеститорот, а вршителот на прометот е изведувачот на работите, и во случај кога примател на прометот е изведувачот, а вршител на прометот е подизведувачот на работите, согласно со законот со кој се уредува градењето; • прометот со употребен материјал и употребен материјал кој не може повторно да се користи во иста состојба, отпад, индустриски и неиндустриски отпадни материјали, отпаден материјал кој може да се рециклира, делумно преработен отпад и • недвижности во извршна постапка или во постапка на присилна наплата по пат на јавно наддавање. Владата на Република Македонија поблиску ги определи добрата и услугите за чиј промет се применува ваквиот даночен третман, во Одлуката за определување на добрата и услугите за кои даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен промет од страна на друг даночен обврзник („Службен весник на РМ“, бр. 45/14), во натамошниот текст „Одлука на Владата“. Според оваа Одлука, за недвижности (кои се пренесуваат во извршна постапка или во постапка на присилна наплата со reverse charge) се сметаат: земјишта (земјоделски, градежни, шумски и пасишта) и зградите –

INFORMATOR 3 I MART 2014

станбени згради или станови, деловни згради и деловни простории, административни згради и административни простории, згради и станови за одмор и рекреација и други гардежни објекти, како и инсталациите подигнати врз нив или под нив и трајно споени со нив. Даночниот обврзник кон кого се врши прометот е даночен должник и во случај на плаќање кое ќе го врши однапред (аванс), пред да биде извршен наведениот промет на добрата и услугите. Целта на воведување на овој механизам на пренесување на даночна обврска (тнр. reverse charge), од вршителот на прометот на примателот на прометот, е да се оневозможи досегашната пракса, вршителот на прометот да го пресмета данокот на додадена вредност и да го пријави во даночната пријава, но истиот да не го плати, а во исто време примателот на прометот да си го оствари правото на враќање на влезниот данок. Напомена:



Механизмот „reverse charge“ ќе се применува само во случаи кога прометот е извршен помеѓу даночни обврзници регистрирани за целите на данокот на додадена вредност во Република Македонија.

УЛТРА ВАЖНО! СОВЕТУВАЊЕ

СКОПЈЕ, хотел “КОНТИНЕНТАЛ” 17 март 2014 година (понеделник) почеток во 10 часот Пријавувањето е задолжително!



02/ 3162-979 i 3298-763



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

1.1. Примери за „reverse charge“ кај градежните услуги 1.1.1.Фактура за извршена градежна услуга на ископ од ПОДИЗВЕДУВАЧ кон ИЗВЕДУВАЧ ИСКОП ДОО - Скопје „Македонска“, 18/2-1 Скопје МК4030987654321 До Градител ДОО „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597 Фактура бр. 11/14 дата на промет: 19.02.2014 Бр. 1

Услуга Извршен ископ за објект по проект: __________

Количина 1000 м2

Цена м2/ден. 200

Вкупно 200.000

Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а: 200.000 х 18% = 36.000 200.000

Вкупно за плаќање:

Скопје, 20.02.2014

______________

МП

_______________

примил:

фактурирал:

• Евиденција на фактурата кај ПОДИЗВЕДУВАЧОТ о случајов и подизведувачот и изведувачот се ДДВ обврзници, па подизведувачот ја преВ несува даночната обврска на изведувачот. Фактурата ќе се книжи без пресметан ДДВ, на следниот начин: Книжење: СМЕТКА ОПИС ИЗНОС должи побарува должи побарува 1202 Побарувања од купувачи за услуги 200.000 7401 Приходи од продажба на услуги во земјата 200.000 - по прокнижена фактура за извршена услуга со пренесена даночна обврска

• Пресметка на ДДВ и евиденција на фактурата кај ИЗВЕДУВАЧОТ Во фактурата примена од подизведувачот со пренесена даночна обврска, изведувачот евидентира даночен долг (ДДВ) врз основа на член 32-а. За истиот данок има право на одбивка. Фактурата ќе се книжи на следниот начин:



kontakt@proagens.com.mk

www.p



02/ 3162-979 i 3298-763

roagens.mk

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

 

Книжење СМЕТКА должи побарува

ОПИС

ИЗНОС должи побарува

Надворешни услуги поврзани со производство Претходен ДДВ по член 32-а 2201 Обврски спрема добавувачи на услуги 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а по прокнижена фактура од подизведувач за ископ

4127 1302 -

200.000 36.000

1.1.2. Прва времена ситуација од ИЗВЕДУВАЧОТ кон ИНВЕСТИТОРОТ Градител ДОО „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597 ТД „ТРГОТРАНС“ ДООЕЛ „Маршал тито“ – 25, 1000 Скопје МК4031935272597 Времена ситуација бр. 01/14 дата на промет: 19.02.2014 бр.

Услуга

Количина

Прва времена ситуација по проект ____: - расчистување на терен - извршен ископ

1000 м2

Цена м2/ден.

Вкупно

220

80.000 220.000

Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а: 300.000 х 18% = 54.000 Вкупно за плаќање:

300.000

Скопје, 22.02.2014

______________

МП

_______________

примил:

фактурирал:

• Евиденција на Првата времена ситуација кај ИЗВЕДУВАЧОТ Книжење: СМЕТКА должи побарува ОПИС 1202 Побарувања од купувачи 2930 Пресметани приходи за идни периоди -

ИЗНОС должи побарува 300.000 300.000

по прокнижена прва времена ситуација со пренесена даночна обврска

• Евиденција на Првата времена ситуација кај ИНВЕСТИТОРОТ Примателот на прометот (инвеститорот) кој е ДДВ обврзник исто така станува даночен должник по прва времена ситуација (за расчистување на терен и ископ) од изведувачот.

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Инвеститорот ќе има право на одбивка на пресметаниот данок на додадена вредност со исполнување на условите од член 34 од Законот за ДДВ, односно доколку станува збор за влезен промет во функција на дејност со право на одбивка на ДДВ. Од таму се можни следните два случаи (претставени низ примери): 1) Инвеститорот ИМА право на одбивка на претходниот данок. На пример, нарачаниот објект претставува деловен простор наменет за извршување на трговската дејност на инвеститорот, така што, данокот кој го пресметува како даночен должник истовремено ќе има право да го одбие како претходен данок. Во тој случај првата времена ситуација (фактура) ќе се евидентира на следниот начин: СМЕТКА ОПИС должи побарува 0161 Материјални средства во подготовка 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 2200 Обврски спрема добавувачи 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по прва времена ситуација од изведувачот

ИЗНОС должи побарува 300.000 54.000 300.000 54.000

2) Инвеститорот НЕМА право на одбивка на претходниот данок: На пример, нарачаниот објект да е наменет за административен простор во функција на услуги на меѓународен превоз на патници (од член 23 точка 19 од Законот за ДДВ) за што инвеститорот (иако е регистриран ДДВ обврзник), нема право на одбивка на претходен данок. Во тој случај пресметаниот даночен долг според член 32-а во времената ситуација (фактура) е без право на одбивка и истата ќе се евидентира на следниот начин: СМЕТКА ОПИС должи побарува 0161 Материјални средства во подготовка 2200 Обврски спрема добавувачи 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а - по прва времена ситуација од изведувачот

ИЗНОС должи побарува 354.000 300.000 54.000

! ВАЖНО

тел: 02/ 3162-979 и 3229479

www.p

СКОПЈЕ, хотел “КОНТИНЕНТАЛ” 17 март 2014 година (понеделник) почеток во 10 часот Пријавувањето е задолжително!

roagens.mk

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

 

• Фактурирање кон ИНВЕСТИТОР кој не е ДДВ обврзник Доколку истиот Изведувач требаше да фактурира кон Инвеститор кој не е даночен обврзник регистриран за целите на ДДВ, тогаш неговата фактура ќе изгледаше како и секоја редовна фактура од ДДВ обврзник: Градител ДОО „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597

ИНИСТЕРСТВО ЗА КУЛТУРА М „Маршал Тито“ – 25, 1000 Скопје Времена ситуација бр. 01/14 дата на промет: 19.02.2014 бр.

Услуга

Количина

Прва времена ситуација по проект ____: - расчистување на терен - извршен ископ

1000 м2

Цена м2/ден.

Вкупно

220

ДДВ 18%

54.000

Вкупно за плаќање:

354.000

Скопје, 22.02.2014

______________

МП

_______________

примил:

фактурирал:

80.000 220.000

Книжењето во овој случај би било следно: СМЕТКА ОПИС должи побарува 1202 Побарувања од купувачи 2930 Пресметани приходи за идни периоди 2300 Обврски за ДДВ - по прокнижена прва времена ситуација

Прометите на кои се применува ваквиот даночен третман (reverse charge) поблиску се определени со Одлуката на Владата, од која во продолжение го презентираме делот кој се однесува за прометите на градење, вклучувајќи одржување, реконструкција и отстранување на градби или нивни делови, односно:



kontakt@proagens.com.mk

INFORMATOR 3 I MART 2014

ИЗНОС должи побарува 354.000 300.000 54.000

1. Изградба на станбени и нестанбени згради и тоа: а) изградба на сите видови станбени згради: - индивидуални куќи и - колективни згради (згради со повеќе станови), вклучувајќи ги и високите згради б) изградба на сите видови нестанбени згради: - згради за индустриско производство, на пр., фабрики, работилници, погони итн.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

- болници, училишта, административни згради - хотели, продавници, трговски центри, ресторани - аеродромски згради - спортски објекти од затворен тип - катни гаражи, вклучувајќи и подземни паркинг простори - магацини и - религиозни објекти в) монтирање и подигање на конструкции од префабрикувани елементи на градилиште (монтажни објекти) и г) реконструкција или адаптација на постоечки станбени објекти. 2. Изградба на патишта и автопати и тоа:

- колектори за отпадни води - пумпни станици в) дупчење на бунари за вода. 6. Изградба на електрични водови и телекомуникациски линии и тоа: а) изградба на објекти од нискоградба за: - далекуводи и градски мрежи за снабдување со струја и телекомуникациски линии - енергетски централи. 7. Изградба на хидроградежни објекти и тоа: а) изградба на: - водени текови, пристаништа и регулација на реки, пристаништа за мали бротчиња (марини) и - брани и насипи

а) изградба на автопати, улици, патишта, велосипедски и пешачки патеки

б) подводни ископи.

б) изградба на коловозна конструкција на улици, патишта, надвозници, мостови и тунели:

8. Изградба на други објекти од нискоградба, и тоа:

- изработка на тротоари на патиштата - обележување на патиштата и други ознаки и - поставување на заштитни огради, сообраќајни знаци и сл. в) изградба на аеродромски писти. 3. Изградба на железници и подземни железници 4. Изградба на мостови и тунели и тоа: а) изградба на мостови, вклучувајќи и надвозници и вијадукти и б) изградба на тунели. 5. Изградба на комунални објекти за течности и тоа: а) изградба на објекти од нискоградба: - водови на големи далечини и разводна градска мрежа

а) изградба на индустриски објекти, освен згради, како што се: - рафинерии и - хемиски фабрики б) градежни работи за објекти, освен изградба на згради, како што се спортски објекти на отворено. 9. Уривање или демонтажа на згради и други објекти. 10. Подготвителни работи на градилиште и тоа: а) расчистување на градилиштето б) земјани работи: ископување, насипување, нивелирање и градација на градежното земјиште, ископ на јама, отстранување на камења, минирање итн. в) дренажни работи на градилиштата и

- главна водоводна цевка и разводна мрежа

г) дренажни работи на земјоделско или шумско земјиште.

- системи за наводнување (канали) и

11. Електроинсталатерски работи и тоа:

- резервоари.

а) инсталирање во сите објекти од високоградба и на објекти од нискоградба на:

б) изградба на: - канализациони системи, вклучувајќи и поправка

www.p

- електрична мрежа - телекомуникациски инсталации

roagens.mk

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

- инсталации за компјутерска мрежа и кабелска телевизија, вклучувајќи и оптички кабел - сателитски антени - осветлувачки системи - противпожарни аларми - алармни системи против кражби - улично осветлување и електрични сигнали - осветлување на аеродромски писти. 12. Поставување на инсталации за водовод, канализација и плин и инсталации за греење и клима- уреди и тоа: а) поставување на инсталации во згради или други објекти на: - систем за греење (електричен, на гас и на нафта) - печки, разладни системи - неелектрични колектори за сончева енергија - водоводни и канализациони инсталации и санитарна опрема - опрема за вентилација, климатизација и цевки - инсталација за гас

 

15. Поставување на столарија и тоа: а) поставување на врати, прозорци, рамки за врати и прозорци и б) вградување на готови кујни, ормари, с к а л и , опрема за продавници и слично и в) внатрешни завршни работи како што се тавани, подвижни преградни ѕидови. 16. Поставување на подни и ѕидни облоги односно обложување, поплочување, поставување или опремување на згради и други објекти со: - ѕидни или подни плочки и - подни и ѕидни облоги. 17. Бојадисување и застаклување и тоа: а) внатрешно и надворешно бојадисување на згради б) бојадисување на објекти од нискоградбата и в) застаклување и поставување на огледала. 18. Останати градежни работи и тоа: а) чистење на зградите по завршувањето на градежните работи и б) отсранување на градежен шут.

- цевки (цевовод) за пареа

19. Работи на покривни конструкции и тоа:

- противпожарни распрскувачи

а) изведба на покривни конструкции

- системи за прскање на тревник

б) покривање на покривни конструкции.

- олуци

20. Останати специјализирани градежни работи, и тоа:

б) инсталациони канали. 13. Други градежно-инсталатерски работи и тоа: а) инсталирање во згради и други објекти на: - лифтови, ескалатори (подвижни скали), вклучувајќи и нивна поправка и одржување

а) специјализирани градежни дејности што се заеднички за различни видови објекти, а кои бараат посебна вештина и опрема: - изградба на темели (фундирање), вклучувајќи и набивање на шипови за темели

- автоматски врати и врати на сензори

- изолација од влага и хидроизолација на зградите

- светлечки патокази

- дупчење на окна

- системи за всмукување на прашина и

- монтажа на челични елементи

- изолација од топлина, звук и вибрации.

- виткање на арматура

14. Малтерисување на згради и други објекти со малтер за надворешни и внатрешни површини, в клучувајќи и слични материјали.

- ѕидање со тула и камен - монтажа и демонтажа на скелиња и работни платформи, не вклучувајќи издавање на скелиња и платформи и - ѕидање на оџаци и индустриски печки

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

- индустриски и неиндустриски отпадни материјали,

б) изградба на отворени базени и в) чистење, пескарење и слични работи на фасада на зградите при што се менува површината која се чисти, како и уметнички услуги на градби, доколку тие имаат директно влијание на на градбата односно доколку ументикот ја должи изработката на делото како сопствен промет.

- отпаден материјал кој може да се рециклира и - делумно преработен отпад. Ова значи дека наместо вршителот на прометот (продавачот), даночен должник за овие промети ќе биде примателот на прометот (купувачот), под услов и двајцата да се регистрирани ДДВ обврзници.

1.2. Примери за „reverse charge“ во промет со ОТПАД И УПОТРЕБУВАНИ МАТЕРИЈАЛИ

Даночниот обврзник кон кого се врши прометот е даночен должник и во случај на плаќање кое ќе го врши однапред (аванс), пред да биде извршен наведениот промет на добра.

Со новиот член 32-а, механизмот на пренесување на даночна обврска за ДДВ („reverse charge“) од 1 февруари се применува и на прометот со:

Во продолжение даваме пример за начинот на кој треба да се изврши фактурирање и евидентирање со примена на „reverse charge“.

- употребен материјал, - употребен материјал кој не може повторно да се користи во иста состојба,

- отпад,

Пример на „reverse charge“ кај продавач на отпадни материјали Фактура за продадени отпадоци добиени при производство на железо ПРОИЗВОДИТЕЛ ДОО - Скопје „Македонска“, 18/2-1 Скопје МК4030987654321 До РЕЦИКЛАЖА ДОО „Мајска“ – 16,1000 Скопје МК4030993172597 Фактура бр. 11/14 дата на промет: 09.02.2014 Бр. 1

Услуга

Количина 10.000 кг

Отпаден материјал

Цена кг/ден. 20

Вкупно 200.000

Пренесување на даночна обврска по чл. 32-а: 200.000 х 18% = 36.000 200.000

Вкупно за плаќање:

Скопје, 10.02.2014

______________

МП

_______________

примил:

фактурирал:

www.p

roagens.mk

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

 

• Евиденција на фактурата кај ПРОДАВАЧОТ Во случајов и продавачот и купувачот се ДДВ обврзници, па ПРОИЗВОДИТЕЛ ДОО ја пренесува даночната обврска на РЕЦИКЛАЖА ДОО. Фактурата ќе се книжи без пресметан ДДВ, на следниот начин: Книжење: СМЕТКА ОПИС должи побарува 120 Побарувања од купувачи 7410 Приходи од продажба на добра во земјата -

ИЗНОС должи побарува 200.000 200.000

по прокнижена фактура со пренесена даночна обврска

• Пресметка на ДДВ и евиденција на фактурата кај КУПУВАЧОТ Во фактурата примена од добавувачот со пренесена даночна обврска, РЕЦИКЛАЖА ДОО евидентира даночен долг (ДДВ) врз основа на член 32-а. За истиот данок има право на одбивка, со оглед дека набавениот материјал е наменет за рециклирање и добивање на нова залиха. Фактурата ќе се книжи на следниот начин: Книжење: СМЕТКА ИЗНОС ОПИС должи побарува должи побарува 310 Залиха на материјали 200.000 1302 Претходен ДДВ по член 32-а 36.000 220 Обврски спрема добавувачи на добра 200.000 2302 Обврски за ДДВ по член 32-а 36.000 - по прокнижена фактура со пренесена даночна обврска

Напомена: За сите други промети на добра (влезни и излезни) како кај ПРОИЗВОДИТЕЛ ДОО така и кај РЕЦИКЛАЖА ДОО важат истите правила за право на одбивка на ДДВ и обврска за пресметување на ДДВ, како и досега. Во точката 2 на Одлуката за определување на добрата и услугите за кои даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен промет од страна на друг даночен обврзник се наведени добрата кои се вбројуваат во „употребен материјал и употребен материјал кој не може повторно да се користи во иста состојба, отпад, индустриски и неиндустриски отпадни материјали, отпаден материјал кој може да се рециклира и делумно преработен отпад“ категоризиран според наименување на стоките според Номенклатурата на царинската тарифа: Ред. Глава/ Наименување на стоките според бр. тарифен број Номенклатурата на царинската тарифа (1) (2) (3) 1. 2618 00 00 00 Гранулирана згура од производство на железо или челик 2. 2619 00 Згура (освен гранулирана згура), коварина и други отпадоци при производство на железо или челик 3. 2620 Згура, пепел и остатоци (освен од производство на железо или челик), што содржат метали, арсен или нивни соединенија: 4. 3915 Отпадоци, струганици и остатоци, од пластични маси 5. 4004 00 00 00 Отпадоци, струганици и остатоци од гума (освен тврда гума) и прав и гранули добиени од тие производи

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

6. 7. 8.

10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.

4707 Рециклирани (отпадоци и остатоци) од хартија или картон 7001 00 10 00 Стаклен крш и други отпадоци и остатоци од стакло; стакло во маса 7112 Отпадоци и остатоци од благородни метали или од метал платиниран со благородни метали други отпадоци и остатоци што содржат благородни метали или благо родни метални соединенија, од видот кои главно се употребуваат за обновување на благородни метали 7204 00 Отпадоци и остатоци од железо или челик; отпадни инготи, слабови и др, од железо или челик, за претопување 7404 00 Отпадоци и остатоци од бакар 7503 00 Отпадоци и остатоци од никел 7602 00 Отпадоци и остатоци, од алуминиум 7802 00 00 00 Отпадоци и остатоци, од олово 7902 00 00 00 Отпадоци и остатоци, од цинк 8002 00 00 00 Отпадоци и остатоци, од калај 8101 97 00 00 Отпадоци и остатоци, од волфрам 8102 97 00 00 Отпадоци и остатоци, од молибден

18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

8103 30 00 00 8104 20 00 00 8105 30 00 00 8106 00 10 00 8107 30 00 00 8108 30 00 00 8109 30 00 00 8110 20 00 00 8111 00 19 00 8112 13 00 00 8112 22 00 00 8112 52 00 00 8112 92 21 00

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

31. 32.

Отпадоци и остатоци, од тантал Отпадоци и остатоци, од магнезиум Отпадоци и остатоци, од кобалтно мате Отпадоци и остатоци, од бизмут Отпадоци и остатоци, од кадмиум Отпадоци и остатоци, од титан Отпадоци и остатоци, од циркониум Отпадоци и остатоци, од антимон Отпадоци и остатоци, од манган Отпадоци и остатоци, од берилиум Отпадоци и остатоци, од хром Отпадоци и остатоци, од талиум Отпадоци и остатоци, од хафниум (целтиум), ниобиум (колумбиум), рениум, галиум, индиум, ванадиум, германиум 8113 00 40 00 Отпадоци и остатоци, од кермети 8548 10 Отпадоци и остатоци од примарни ќелии, примарни батерии и електрични акумулатори; потрошени примарни ќелии, потрошени примарни батерии и потрошени електрични акумулатори

1.3. Други одредби поврзани со воведување на „reverse charge“ Поради воведувањето на овој механизам кој бара системски промени во Законот, се вршат соодветни измени и дополнувања и во членовите 22, 40, 45, 52 и 53 од Законот. Со додавање на нов став во членот 22 од Законот, даночниот обврзник кон кого е извршен прометот од член 32-а исто така мора да ги исправи данокот кој го должи и одбивката на претходниот данок, во текот на даночниот период на извршената промена, ако даночната основа се промени во случаи www.p

на промени поради враќање на доброто, поништување на договорот, или поради менување на цените откако бил извршен прометот. Напомена:



Новиот даночен должник од членот 32а, ќе го пресметува данокот на додадена вредност за соодветниот даночен период според вкупно извршениот промет и вкупно примениот промет за кој е даночен должник согласно со член 32-а од Законот (член 40).

roagens.mk

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

о измените на Законот се воведоа и одС редби (нов член 41-а) со кои се пропишува обврска за изготвување на ИЗВЕШТАЈ за извршените промети на добра и услуги, за кои даночен должник е даночниот обврзник кон кого е извршен прометот (Образец ДДВ- ИПДО) објавен во „Службен весник на РМ“, бр. 46/14. Извештајот ќе се доставува до надлежниот даночен орган во рокот во кој се поднесува даночната пријава на данокот на додадена вредност за соодветниот даночен период. Доколку даночните обврзници не ја исполнат законската обврска да подготват и достават ваков Извештај (за извршените наведени промети на добра и услуги) до надлежниот даночен орган, предвидена е и соодветна глоба од член 59-б, (1.500 Евра). Ако износот на претходниот данок во од-

реден даночен период е поголем од износот на данокот кој е пресметан за прометот кој го извршил, како и за прометот за кој тој е даночен должник според член 32-а од Законот, разликата му се враќа на даночниот обврзник врз основа на негово барање кое го искажува во даночната пријава. Ако даночниот обврзник не искаже такво барање, разликата се пренесува како даночна аконтација за следниот даночен период (член 45). Во „Службен весник на РМ“, бр. 46/14 е објавен Правилникот со новата форма и содржина на даночната пријава за ДДВ. о измените во членот 52 од Законот, даС ночниот обврзник е должен да води уредна и точна евиденција и во поглед на основите на пресметувањето на данокот за прометот извршен кон него, во случаите од член 32-а од Законот (кога станува даночен должник). Во однос на обврската од член 53 од Законот, за одделно истакнување на прометот и данокот во фактурите, кога примателот на добрата и услугите е даночен должник во случаите од член 32-а, даночниот обврзник кој го врши прометот во фактурата наведува „пренесување на даночна обврска“.

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

2. ПОСЕБНИ ОДРЕДБИ ЗА ИНВЕСТИЦИСКО ЗЛАТО Во функција на заживување на производството и трговијата на инвестициско злато, како и промовирање на употребата на злато како финансиски инструмент и средство за инвестирање, во Законот за данокот на додадена вредност се вградени посебни одредби со кои се пропишуваат даночни ослободувања на прометот и увозот на инвестициско злато. Со член 38-а се пропишува, односно се дефинира поимот “инвестициско злато“ за целите на Законот и тоа за злато во форма на прачки или плочки, кое го опфаќа и златото во форма на хартии од вредност и злато во форма на монети. Така за инвестициско злато се смета: - злато во форма на прачки или плочки со тежина прифатена од пазарите за благородни метали и со финост еднаква или поголема од 995 илјадити делови независно од тоа дали е обезбедено во форма на хартии од вредност или не; - златни монети, со финост еднаква или поголема од 900 илјадити делови, што се исковани по 1800 година, кои во земјата на потекло се или биле законски платежни средства и вообичаено се продаваат по цена што не надминува повеќе од 80% од вредноста на златото содржано во монетата, на слободниот пазар. Напомена:



З а целите на овој закон, се смета дека монетите не се продаваат за нумизматички цели. Владата на РМ ќе ги пропишува „тежината прифатена на пазарите на благородни метали” и видовите на златни монети, кои претставуваат инвестициско злато. Од данок на додадена вредност се ослободени прометот и увозот на инвестициско злато, вклучително инвестициското злато



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

претставено со сертификати за алоцирано (асигнирано) или неалоцирано (неасигнирано) злато или е тргувано преку сметки за трговија со злато, како и заемите во злато и свопови со злато (swap) со кои се стекнува право на сопственост или побарување во врска со инвестициско злато, и трансакции во врска со инвестициско злато кои вклучуваат договори за фјучерси и форворди чиј резултат е пренос на правото на сопственост или побарувањето во врска со инвестициско злато. Од ДДВ е ослободен и прометот на услуги на посредникот, што дејствува во име и за сметка на трети лица, доколку тој посредува во прометот на инвестициско злато до неговите налогодавачи. • Право на одбивка на претходен данок

Со новите членови 38-в и 38-г, е регулирано правото на одбивка на претходнот данок за последователен промет со инвестициско злато кој е ослободен од данок, како и правото на одбивка на претходен данок за даночни обврзници што произведуваат инвестициско злато. Всушност, даночниот обврзник има право да ги одбие следниве износи: • данокот на додадена вредност што се должи или е платен за злато, за промет кон него или увоз извршен од негова страна, коешто злато не е инвестициско злато, а потоа од него или од страна на друго лице во негово име истото било претворено во инвестициско злато; • данокот на додадена вредност што го должи или е платен за промети на услуги извршени кон него, а коишто се состојат во менување на формата, тежината или чистотата на злато, вклучително и инвестициско злато. Исто така, даночните обврзници што произведуваат инвестициско злато или претвораат злато во инвестициско злато можат да го одбијат како претходен данок данокот www.p

што се должи или е платен од нив за промет, или увоз на добра или за промети на услуги што се директно поврзани со производството или претворањето на ова злато, како прометот на инвестициското злато да е оданочив, иако е ослободен од ДДВ согласно со член 38-б. • Обврски за водење евиденции на даночните обврзници кои вршат промет на инвестициско злато Трговците со инвестициско злато мораат да водат евиденција за промети на инвестициско злато, во која ќе бидат содржани и податоци кои ќе овозможат утврдување на идентитетот на примателите на овие промети и да ги чува документите во врска со овие промети. Даночните обврзници ја чуваат погоре споменатата документација најмалку десет години, сметано од годината која следи по годината во која е извршен прометот на инвестициско злато. Поединостите во однос на овие евиденциски обврски се пропишани во Првилникот за содржината и начинот на водење на евиденцијата за промети на инвестициско злато („Службен весник на РМ“, бр. 46/14). Во членот 60 се вградени казнени одредби за непочитување на одредбите на член 38-д и член 53 -а.

III. НОВИНИ КОИ ТРЕБА ДА ЗАПОЧНАТ СО ПРИМЕНА ОД 1 ЈУЛИ 2014 ГОДИНА 1. ДАНОЧНО ОСЛОБОДУВАЊЕ ЗА СТРАНСКИ ДОНАЦИИ (ЗАЕДНО СО ДЕЛОТ НА СРЕДСТВАТА ОД НАЦИОНАЛНО КОФИНАНСИРАЊЕ ЗА ИПА ПРОГРАМИ) Досега, во системот на ДДВ, прометот на добра и услуги, наменети за реализација на проект кој е финансиран со парични средства добиени врз основа на договор за донација, склучен помеѓу Република Македо-

roagens.mk

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДДВ

нија и странски донатори, ако во тој договор е предвидено дека со добиените парични средства нема да се плаќаат даноци, беше „УСЛОВНО ОСЛОБОДЕН“ од данок на додадена вредност, односно данокот, во прометите во земјата се пресметуваше и плаќаше, а во посебна постапка пред министерството за финансии се вршеше негов поврат. Со измената се воведува: - директно ослободување за прометот подреден на проекти кои се финансираат од странски донации, - кај проектите кои се финансирани во рамки на инструментот за претпристапна помош (ИПА) кој се спроведува во услови на децентрализирано управување, даночното ослободување се однесува и за делот на средствата од национално кофинансирање обезбедено од Буџетот на Република Македонија и тоа од сопствени средства или од други извори на финансирање. Напомена:



Даночното ослободување се применува и доколку даночен должник е примателот на доброто или корисникот на услугата согласно со член 32, точка 4 од Законот. Начинот на спроведување на ова даночно ослободување ќе биде посебно пропишан од министерот за финансии. • Обврски за специфично фактурирање на прометот со ова даночно ослободување За воспоставување на контролен механизам при спроведување на даночното ослободување при промет на добра и услуги за реализација на горенаведените проекти се воведуваат фактури кои содржат сериски број доделен од страна на даночниот орган, а кои се доделуват по пријавување на прометот кај даночниот орган по електронски пат. Имено, според новиот член 53-а, за користење на горното даночно ослободување

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

(од член 24-а), даночниот обврзник е должен да издаде фактура која содржи сериски број доделен од страна на даночниот орган. Даночниот обврзник пред да ја издаде фактурата, за користење на даночното ослободување мора да го пријави прометот, по електронски пат до даночниот орган. Оваа одреба не се применува во случај на промет извршен од даночен обврзник кој нема ниту седиште, ниту подружница во Република Македонија. Примателот на прометот е должен да води евиденција за овие примени фактури по даночен обврзник. Во евиденцијата се внесуваат и примените фактури од даночен обврзник кој нема ниту седиште, ниту подружница во Република Македонија, за промети за кои е користено даночното ослободување од член 24-а на Законот. Истата евиденција, примателот на прометот ја доставува до даночниот орган по електронски пат, секое календарско тримесечје, најдоцна до 25-ти во месецот по завршување на тримесечјето. Формата и содржината на фактурата, формата и содржината на пријавата на прометот, начинот на пријавување и содржината на евиденцијата кај примателот на прометот, ќе ги пропише министерот за финансии. • Ослободување на увозот Ослободен од ДДВ е и увозот на добра наменети за реализација на проекти кои се финансираат со парични средства добиени врз основа на договор за донација, склучен помеѓу Република Македонија и странски донатори, ако во тој договор е предвидено дека со добиените парични средства нема да се плаќаат даноци. Даночното ослободување предвидено при увоз, за проектите кои се финансирани во рамки на инструментот за претпристапна помош (ИПА) кој се спроведува во услови на децентрализирано управување, повторно се однесува и за делот на средствата од



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

национално кофинансирање обезбедено од Буџетот на Република Македонија и тоа од сопствени средства или од други извори на финансирање. За овие ослободувања ќе се бара претходно одобрение од Министерството за финансии. Дополнително, со акт на министерот за финансии ќе се изврши и допрецизирање на одредбите кои се однесуваат на ослободување при увоз на добра за реализација на проект кој е финансиран со парични средства добиени врз основа на договор за донација.

2. УКИНУВАЊЕ НА ГОДИШНИТЕ ДАНОЧНИ ОБВРЗНИЦИ

Со избриша одредбата од член 39 од Законот за ДДВ, според која на доброволно регистрираните даночни обврзници за целите на данокот на додадена вредност, кои остваруваат промет помал од прагот за регистрација за данокот на додадена вредност (2.000.000 денари), даночниот период за пресметување и плаќање на данок на додадена вредност им претставуваше календарска година. Со тоа, веќе нема да се издаваат решенија за годишни даночни обврзници, а за постоечките годишни даночни обврзници, даночниот период ќе се промени и ќе биде календарско тримесечје, во кој период

www.p

тие ќе пресметуваат и плаќаат данок на додадена вредност, и ќе им се враќа вишокот на претходен данок. Овие даночни обврзници преминуваат од годишни во тримесечни даночни обврзници од 1 јули 2014 година, но за прв даночен период во 2014 година, ќе им се смета периодот од 01 јануари 2014 година до 30 јуни 2014 година. (Надлежниот даночен орган со Решение им го менува даночниот период од календарска година во календарско тримесечје.) Исто така се бришат и одредбите со кои даночните обврзници на кои даночниот период им е календарска година, имаа можност, со поднесено барање до надлежниот даночен орган и со приложување на соодветни докази за инвестиции во износ од најмалку 100.000.000 денари, да им се одобри даночниот период да им биде календарски месец. На овој начин, даночните обврзници кои се во инвестиции и кои не остваруваат излезен промет ќе бидат рангирани како тримесечни ДДВ обврзници и плаќањето и враќањето на данокот ќе го вршат во тримесечни даночни периоди. Напомена:



Останатите измени и дополнување на Законот за ДДВ се во функција на усогласување на законот со претходно наведените новини.

roagens.mk

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

ОД 31 ЈАНУАРИ 2014 ГОДИНА ВО СИЛА ВЛЕГОА ДВЕ ВАЖНИ ИЗМЕНИ НА ЗАКОНОТ ЗА ДАНОКОТ НА ДОБИВКА: 1) ПОБАРУВАЊАТА ПО ОСНОВ НА НЕВРАТЕНИТЕ ПАРИЧНИ ЗАЕМИ ДА СЕ ОДАНОЧУВААТ И 2) ПАК ДА СЕ ВРАТИ РЕШЕНИЕТО ЗА ОДАНОЧУВАЊЕ НА ДИВИДЕНДИТЕ ИСПЛАТЕНИ НА ДОМАШНИ ПРАВНИ ЛИЦА

М-р Павле ГАЦОВ *

осле големите измени на Законот за данокот на добивка извршени во 2011 година (47/11, во сила од 16.04.2011 година), режимот на оданочувањето на добивката е поместен од својот изворен концепт. Актуелните решенија речиси и не наликуваат на базичните со кои се оданочуваше резултатот од работењето (добивката) заедно со мала група на расходи кои главно не беа во функција на вршењето на дејноста на даночниот обврзник. Со оглед на тоа дека добивката (резултатот од работењето) како најголем извор од кој се генерираше годишната даночна основа четврта година по ред не се вклучува во оданочивата основа, законодавецот наоѓа други начини да изврши проширување на даночната основа со ставки кои, каков што е случајот со последната измена од 2014 година („Службен весник на РМ“, бр. 13/14, во сила од 31 јануари 2014 година), не влегуваат ниту во категоријата добивка (резултат од работењето), ниту во делот на расходите. Имено, и во 2014 година продолжува трендот со кој се надоместува изгубената можност за годишно оданочување на резултатот од работењето на даночните обврзници со изнаоѓање на разни форми на компензирање на таа „загуба“, преку изнаоѓање на модели на проширување на даночната основа на разни начини. Овој пат на ред е решение кое нема врска со расходите. Напротив.

1. Оданочување на побарувањата по основ на парични заеми

* Даночен советник и управител на Агенцијата “Про Агенс“

p_gacov@proagens.com.mk

INFORMATOR 3 I MART 2014

Со новото решение, почнувајќи од 31 јануари 2014 година третман на оданочиви расходи (?!) добија ненаплатените ПОБАРУВАЊА кои произлегуваат од трансфери на парични средства кои по својата економска суштина се ЗАЕМИ и кои не се вратени во истата година во која е извршен трансферот на заемот. Ваквата обврска се однесува на правните лица - обврзници на данокот на добивка, а не и на обврзниците на годишниот данок на вкупен приход.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Со измената, даночно неутрален ќе биде одобрениот КРАТКОРОЧЕН заем кој ќе биде вратен до крајот на годината на одобрување. Со новото даночно решение треба да се внимава на две правила и на два критични моменти. Правила: - Новото решение не се однесува на ОБВРСКИТЕ по основ на примени заеми и - Решението се применува без оглед на поврзаноста на деловните субјекти (поврзаноста е небитна). Критични моменти: - Првиот е 31 јануари 2014 година и - Вториот е 31 декември секоја година. Побарувањата за заемите кои се одобрени пред 31 јануари 2014 година не влегуваат во овој режим и нивното салдо на крајот на годината нема да биде оданочиво.

Обрнуваме внимание дека даночниот третман на побарувањата по основ на одобрени заеми не се линкува со поврзаноста на субјектите. Имено, истото решение се однесува како на поврзаните, така и на неповрзаните субјекти. Да не заборавиме дека за каматите по основ на одобрени/примени заеми треба да се внимава на поврзаноста како критериум за нивниот различен даночен третман.

Оданочувањето на одобрениот заем, дава можност за користење на даночен кредит во периодот на негово враќање Платениот данок за одобрениот заем кој не е вратен до крајот на годината за која се известува сепак не претставува трајно изгубено средство (ликвидност). Со враќањето на заемот, во наредните даночни периоди, даночниот обврзник - давател на заемот има можност да користи ДАНОЧЕН КРЕДИТ, односно да ја намали даночната основа во годината на враќање соодветно за износот на наплатените побарувања по одобрени за-

www.p

еми, за кои во претходните даночни периоди било извршено зголемување на даночната основа. Важно: Со оглед дека новото законско решение е во сила од 31.01.2014 година, произлегува дека оданочувањето на невратените заеми со салдо на крајот на годината (31.12.2014 година) ќе се однесува само на земите кои се одобрени од денот на влегувањето во сила на најновата измена на Законот за данокот на добивка, натаму. Салдата на заемите кои се одобрени пред 31 јануари 2014 година, односно оние заеми одобрени во 2013 година и претходно не треба да се подведуваат под новиот даночен режим. Пример 1:



Претпоставка: Претпријатието „К“ дало паричен заем на 14 март 2014 година на поврзано правно лице „Л“ во износ од 150.000 денари. Заемот е вратен на 27. 12.2014 година. Каков е даночниот третман на заемот во овој случај? Одговор:



Со оглед на тоа дека одобрениот заем е вратен во истиот даночен период, даночни импликации не постојат, односно заемот нема да се вклучува во основата за оданочување. Напоменуваме дека поради поврзаноста, претпријатието „К“, за даночни цели има обврска да пресмета камата, со примена на каматната стапка од најмалу SKIBOR + 1 процентен поен за соодветната рочност. Пример 2:



Претпоставка: Претпријатието „А“ на 22 април 2014 година дало заем на 4 правни и едно физичко лице. Физичкото лице е сопственик на правното лице „А“, а две од правните лица („Б“ и „В“) кои добиле заем се основани од правното лице „А“.

roagens.mk

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

Состојбата со побарувањата за одобрените заеми кај претпријатието „А“ на 31.12. 2014 година е следната:

Продолжение на примерот - стекнување на право на даночен кредит

- п обарување за одобрен заем на правно лице „Б“ (поврзано со „А“), 124.600 денари,

Во 2015 година на претпријатието „А“ му е вратен заемот од правното лице “Б“ во износ од 100.600 денари, од „В“ е вратен вкупниот износ од 820.000 денари. Правното лице „Д“ и физичкото лице „МН“ не вратиле ниту денар од земениот заем.

- п обарување за одобрен заем на правно лице „В“ (поврзано со „А“), 820.000 денари, - побарување за одобрен заем на правно лице „Г“, 0 денари (заемот е вратен во 2014 година), - побарување за одобрен заем на правно лице „Д“ 1.240.000 денари - п обарување од физичко лице „МН“ (поврзано со „А“), 95.000 денари. Одговор:



При составувањето на Даночниот биланс за 2014 година, даночниот обврзник „А“, ќе ја зголеми даночната основа за сите невратени заеми со салдо на 31.12.2014 година во вкупен износ од 2.279.600 (124.600 + 820,000 + 1.240.000 + 95.000). При тоа не треба да се заборави и даночниот третман на каматата кога се работи за деловен однос со поврзано лице (правните лица „Б“ и „В“ и физичкото лице „МН“). Најниската камата што треба да се пресмета заради нејзино даночно неутрализирање (без да има влијание врз зголемувањето на даночната основа) е во висина на SKIBOR каматната стапка + 1 процентен поен за соодветната рочност. Ако облигациониот однос е бескаматен (не е договорено пресметување на камати) или се договорени пониски камати од SKIBOR каматната стапка + 1 процентен поен за соодветната рочност, кај примените заеми: повисоката трошковна каматна разлика над овој репер е оданочива, односно кај одобрените заеми: пониската приходна каматна разлика под овој репер е исто така оданочива.

Даночниот обврзник во 2015 година ќе ја намали даночната основа за 920.600 денари (100.600 + 820.000) со искажување на износот на АОП 27 од Даночниот биланс - образец „ДБ“ (заради ова намалување на основата, даночниот обврзник ќе плати помалку данок на непризнаени расходи за консеквентен износ од 92.060 денари, пребивајќи го на тој начин платениот данок на салдата по основ на побарување за заеми во претходната година).

Кратка експертиза на предложеното законско решение Користењето на даночен кредит за наплатените побарувања по заеми е уредено преку измена на членот 17 став 2 од Законот за данокот на добивка. Членот 17 од Законот за данокот на добивка со кој е овозможено намалување на даночната основа за наплатените побарувања по основ на заеми (користење на даночен кредит), нема конзистентна содржина со новото законско решение. Имено, наплатата на заемот не претставува приход за заемодавателот туку затворање на побарувањето, за разлика од вредносното усогласување на побарувањата кое прво се искажува како расход на периодот, и соодветно на тоа како приходот во моментот на неговата евентуална наплата. При следна измена на законот ова решение мора да биде (барем номотехнички) поинаку уредено.

www.proagens.mk INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

2. Враќање на решението за даночување на дивидени исплатени во корист на домашни правни лица Потсетуваме дека со измена на Законот за данокот на добивка објавена во „Службен весник на РМ“, бр. 85/10 година, од 07 јули 2010 година, дивидендите коишто даночниот обврзник ги исплатуваше во корист правни лица резиденти на Република Македонија НЕ СЕ ОДАНОЧУВАА. Ваквиот режим се применуваше заклучно со 30 јануари 2014 година. Со последните измените на Законот за данокот на добивка - член 36-г („Службен весник на РМ“, бр. 13/14, во сила од 31 јануари 2014 година) се враќа решението со кое се оданочуваат исплатите на дивиденди на правните лица резиденти на Република Македонија.

Оданочување на дивидендата која се исплатува на домашните правни лица настанува во моментот на исплатата на истата. Потсетувеме дека даночниот обврзник кој што врши распределби од добивката, утврдувањето и плаќањето на данокот го врши врз основа на образецот „ДД-ИД - Пресметка на данок на добивка на исплатени диви-

Пресметка: Бруто дивиденда Данок на дивиденда (10%) (1.200.000 х 10%) Дивиденда за исплата (нето) (1.200.000 - 120.000)

денди и други исплати од добивката“ кој се доставува до Управата за јавни приходи најдоцна до денот на исплатата. Со оглед на тоа дека моментот на оданочување на дивидендата се врзува со нејзината исплата, законодавецот ја исклучува можноста и примателот на дивиденда да го вклучи приходот од остварената дивиденда во основата за оданочување. Со ова се избегнува двојното оданочување на приходите од дивиденди. Цитат на член 36-г, став 4 од ЗДД: „Приходите од дивиденди остварени со учество во капиталот на друг даночен обврзник не се вклучуваат во даночната основа, под услов да се оданочени кај даночниот обврзник кој врши исплата на дивиденди.“ Пример 1:



По одобрувањето на годишната сметка за 2013 година, правното лице „Р“ на 20 март 2014 година донесува одлука за распределба на дел од акумулираната добивка за дивиденда на основачот, правно лице „П“ во износ од 1.200.000 денари. Дивидендата е генерирана од добивките после 2008 година.

.200.000 1 120.000 1.080.000

Книжење кај исплатувачот на дивиденда - правното лице „Р“: 950 - Задржана (акумулирана) добивка од претходни години 1.200.000 254 - Обврски по основа на учество во добивката 1.080.000 233 - Обврски за данок на добивка 120.000 - по одлука за распределба и објавена исплата на дивиденда 254 - Обврски по основа на учество во добивката 1.080.000 233 - Обврски за данок на добивка 120.000 1000 - Парични средства на трансакциски сметки во денари 1.200.000 - исплатена дивиденда www.p

roagens.mk

ДАНОК НА ДОБИВКА

 

Уплатна сметка на данокот на дивиденда Уплатната сметка на која Исплатувачот на дивидендата ќе го уплати данок на добивка при нејзината исплата е следнава: 840 - 01648 - Данок на исплатена дивиденди и друга распределба од добивката (приходно конто: 711230).

ентралната нумерација на уплатната Ц сметка е троцифрен број според седиштето на Исплатувачот на дивидендата (пр. 182 - за општина Центар). Овој данок се уплатува на уплатните сметки за данокот на добивка на Образецот „ПП50“ - Налог за јавни приходи со користење на следните податоци:

- Назив на примачот: Трезорска сметка - Банка на примачот: Народна банка на РМ - Скопје - Сметка:

100 - 0000000630 - 95

Книжење кај примателот на дивиденда - правното лице „П“: 1000 - Парични средства на трансакциски сметки во денари

1.080.000

773 - Приходи од вложувања во поврзани друштва - примена уплата на дивиденда на трансакциска сметка

1.080.000

Напомена: Приходот од дивиденда што правното лице „П“ го остварило со учество во капиталот на субјектот „Р“ не се вклучува во даночната основа на даночниот обврзник „П“. Пример 2:



По одобрувањето на годишната сметка за 2013 година, правното лице „Р“ на 16 април 2014 година донесува одлука за распределба на дел од акумулираната добивка за дивиденда на основачот, правно лице „П“ во износ од 400.000 денари. Дивидендата е генерирана од добивките пред 2008 година. За дивидендата по потекло од добивката акумулирана заклучно со 2008 година не се пресметува данок на добивка. Книжење: 950 - З адржана (акумулирана) добивка од претходни години 400.000 254 - Обврски по основа на учество во добивката - по одлука за распределба и објавена исплата на дивиденда

400.000

254 - О бврски по основа на учество во добивката 400.000 1000 - Парични средства на трансакциски сметки во денари - исплатена дивиденда

400.000

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ГоДиШнА ДАноЧнА ПРиЈАВА ЗА УТВРДУВАЊе нА ПеРсонАлниоТ ДАноК нА ДоХоД (оБРАЗеЦ „ПДД-ГДП“) - оБВРсКА ЗА ГРАЃАниТе

15 М-р Павле ГАЦоВ *

март 2014 година (сабота) е последен рок до кога граѓаните - резиденти на Р. Македонија треба да поднесат до УЈП - Годишна Даночна Пријава за остварените приходи во 2013 година. Пријавата се поднесува во хартиена форма, а граѓаните кои се регистрирани корисници на е-даноци, пријавата може да ја поднесат електронски преку https:// etax-fl.ujp.gov.mk. Со оглед дека последниот рок за поднесување на пријавата паѓа во неработен ден, согласно со членот 104 од Законот за општата управна постапка („Службен весник на РМ“, бр. 38/05, 110/08, 118/08 и 51/11), рокот истекува на првиот нареден работен ден. Цитат од ЗоУП - Член 104 „(1) Почетокот и текот на роковите не го спречуваат неработни денови, деновите на државни и други празници и неработни денови кои се празнуваат.

(2) Ако последниот ден на рокот паѓа во деновите од ставот (1) на овој член, рокот истекува на првиот нареден работен ден.“ Во Пријавата се декларираат сите оданочиви приходи остварени во земјата и во странство во текот на календарската 2013 година: - плати, награди, бонуси и други надоместоци на плата, - о даночиви (дел од) надоместоци на трошоците од работен однос, - кирии и други форми на приходи од имот и имотни права, - а вторски хонорари и надомести по основ на права од индустриска сопственост, - повремено вршење на услуги (договор на дело) - д ивиденди и камати по заеми дадени на физички и правни лица, - к апитални добивки од продажба на учество во капитал и недвижен имот...

* Даночен советник и управител на Агенцијата “Про Агенс“ p_gacov@proagens.com.mk

Не е должен да поднесува Годишна даночна пријава, граѓанин кој во текот на годината остварувал САМО приход од: - плата, - пензија, - земјоделска дејност или - самостојна дејност. www.p

roagens.mk

ПДД ГДП

 

Но од друга страна, обврска да поднесат годишна даночна пријава имаат и граѓаните кои во текот на календарската 2013 година оствариле приходи само по основ на: - п риходи по други основи кои подлежат на оданочување со персоналниот данок на доход (пр. приходи од закупнина - кирија, приходи од дивиденди, приходи од камати, капитална добивка од продажба на хартии од вредност, добивки од игри на среќа и наградни игри и други приходи), - лични примања од странство, - л ични примања од дипломатски, односно конзуларни претставништва на странски држави, примања остварени од претставници и службеници на претставништва кои уживаат дипломатски имунитет и кои сами го утврдуваат и плаќаат данокот. Доколку работодавачот (исплатувачот на приходи), не доставил пресметка/потврда за приходот што го исплатил, пресметаниот и уплатен данок, примателот на приходот треба истата да ја побара. Работадавачот, односно исплатувачот на приходи имаше обврска најдоцна до 15 јануари 2014 година да ја достави Збирната пресметка за исплатените приходи во текот на 2013 година, која треба да ги содржи следните податоци: - износ на бруто-приходот, - износ на одбитоци (придонеси), односно нормирани трошоци кои ја намалуваат даночната основа, - износ на лично ослободување и - пресметаниот и платениот данок. Врз основа на овие податоци, Годишната даночна пријава може да се состави на едноставен начин.

На граѓаните кои со задоцнување или воопшто нема да поднесат Годишна даночна пријава до 15 март 2014, УЈП ќе им изрече глоба за сторен прекршок во износ од 500 до 1.000 евра во денарска противвредност (член 144-а од ЗПДД).

***

Согласно членот 68 и 69 од Законот за персоналниот данок на доход 1 (во продолжение: ЗПДД) и Правилникот за формата, содржината и начинот на пополнување на Годишната даночна пријава за утврдување на персоналниот данок на доход 2, обврзникот на данокот на доход (г р а ѓ а н и н) е должен да поднесе Годишна даночна пријава за доходот што го остварил по сите основи во текот на даночниот период - календарска година (2013).

Кои граѓани не се долЖни да поднесат Годишна Даночна Пријава (“ПДД-ГДП”) ? Повторуваме дека граѓаните кои во текот на годината (2013) остварувале приходи само по еден од овие основи: - плата, - пензија, односно од, - вршење на самостојна / земјоделска дејност, за што составуваат Даночен биланс на образецот „ПДД-ДБ“. не се должни да поднесуваат Годишна да ночна пријава. Се разбира, ако остварените приходи по некој од претходно споменатите основи не се единствени, туку во текот на годината се остварени приходи и по други основи, тогаш поднесувањето на Годишна даночна пријава претставува законска обврска. Ова е одговор на оние дилеми што се јавуваат кај некои колеги во врска со наводното немање на ре-

„Службен весник на РМ“, бр. 80/93, 3/94, 70/94, 71/96, 28/97, 8/01, 50/01, 52/01-испр., 2/02, 44/02,

96/04, 120/05, 52/06, 139/06, 160/07, 159/08, 20/09, 139/09, 171/10, 135/11, 166/12, 187/13 и 13/14 (У. суд-31/96, 40/96 и 2/99).

„Службен весник на РМ“, бр. 15/10 и 4/12.

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ална потреба од дополнително известување на годишно ниво во услови на примена на концептот на рамен данок и концептот „цела плата“. Имено, доколку согласно со ЗПДД е извршено аконтативно плаќање на обврските по основ на персонален данок на доход од страна на исплатувачи што водат деловни книги, како и од страна на самите граѓани кои имале обврска да поднесат аконтативни даночни пријави за што добиле соодветни аконтативни даночни решенија од страна на УЈП и така утврдениот аконтативен даночен долг по решение го платиле, НЕ ПОСТОИ реална МОЖНОСТ да се јави доплата на данок на доход по основ на поднесената Годишна Даночна Пријава. Овде не мислиме на минорните заокружувачки износи заради кои УЈП прави драстично повисоки трошоци за достава во однос на едноцифрените задоложувања (sic!).

Во ваков случај Годишните даночни пријави („ПДД-ГДП“) ќе служат главно како основа за проверка (вкрстување на податоците) за декларираните приходи од страна на граѓаните, во однос на оние декларирани во Годишните извештаи за персоналниот данок на доход („ПДД-ГИ“) поднесени од страна на Исплатувачите на приходи што водат деловни книги (правни и физички лица што вршат дејност), во нов рок за 2013 година - 31 јануари 2014 година (наместо до 15-ти февруари како што беше пропишано заклучно со известувањето за 2012 година). Годишните Даночни Пријави се добра основа и за проверка на имотната состојба на граѓаните, бидејќи тие, во принцип, имотот можат да го стекнуваат на законски начин само од оданочени (или ослободени од данок) приходи.

обврски за работниците кои во 2013 година примиле оданочиви надомести на трошоци од работен однос Во 2013-та година, голем дел од работниците по различни основи примија оданочиви (делумно или целосно) надомести на трошоците од работен однос.

www.p

Примери на оданочиви надомести на трошоци од работен однос: - Надомест на трошокот за користе ње на сопствено возило за службе ни цели над неоданочивиот износ од 3.500 денари месечно по работник; - Регрес за годишен одмор, - Јубилејни награди, - Новогодишен надомест и сл. Во ваков случај се исполнети условите за задолжителна поднесување на Годишна Даночна Пријава, бидејќи примената плата не е единствениот основ по кој работникот остварувал приходи во 2013 година. Остварените приходи по основ на оданочивите надомести на трошоците од работен однос создаваат обврска за работникот покрај полето (1) - Плати, ... од образецот ПДД-ГДП да го пополни и полето (2) - Дополнителни примања и надоместоци од работен однос на кои не се платени придонеси.

Каде и во кој рок се поднесува Годишната Даночна Пријава ? Органот за јавни приходи најдоцна до 31 декември секоја година со јавна покана ги повикува обврзниците да поднесат Годишна даночна пријава. Годишната даночна пријава за утврдување на данокот на доход се поднесува до органот за јавни приходи (УЈП) на чија територија се наоѓа ЖиВеАлиШТеТо на обврзникот. Краен рок за поднесување на Годишната даночна пријава “ПДД-ГДП” е 15 март 2014 година за 2013 година.

извори на информации (податоци) од кои ќе се состави Годишната Даночна Пријава Како извори на податоци за пополнување на Годишната даночна пријава се користат годишните Збирни податоци што Исплатувачите (правни и физички лица што водат деловни книги) имаат обврска да ги достават

roagens.mk

ПДД ГДП

 

до секое лице на кое извршиле исплата на приходи, потоа разните потврди, пресметки и други документи добиени од Исплатувачот при аконтативните исплати, решенија за данок на приходите од земјоделска дејност, аконтативните решенија за приходите од имот и имотни права, аконтативните решенија за капиталните добивки, годишните решенија за паушалниот данок од вршење на самостојна дејност, аконтативните решенија за обврзниците кои вршат самостојна дејност и водат деловни книги, даночните биланси, деловните книги и друга документација. На барање на УЈП, обврзникот треба документирано да ги докаже податоците за платените аконтации на данокот внесени во Образецот „ПДД-ГДП“. Посетување: - С огласно со членот 110 став 2 од Законот за работните односи работодавачот е должен да му издаде на работникот при секое исплаќање на платата како и до 31 јануари на новата календарска година писмена пресметка на платата, придонесите од плата и надоместоците на платата за платниот период, односно за изминатата година од кои, исто така, се гледаат и пресметката и плаќањето на даноците и придонесите и - С огласно со членот 22 став 1 од Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување, обврзникот за пресметка и уплата на придонесите - работодавач за своите вработени и самовработено лице за своите вработени, согласно со прописите од областа на работните односи е должен да му достави заверена писмена пресметка за пресметаните и уплатените придонеси на обврзникот за плаќање на придонеси најдоцна 15 дена од денот на исплатата на плата или дел од плата, надоместок на плата, односно друг паричен надоместок, како и збирен годишен извештај по истекот на годината најдоцна до 15 февруари наредната година.

INFORMATOR 3 I MART 2014

Обрнете внимание на казнените одредби во врска со Годишната Даночна Пријава Врз основа на членот 144-а од ЗПДД за неподнесена Годишна даночна пријава во пропишаниот рок, на обврзникот на данокот на доход ќе му се изрече глоба во износ од 500 до 1.000 Евра во денарска противвредност. Кога лице поседува имот или располага со средства поголеми од оданочените, кои потекнуваат од приходи на кои не е утвр ден данок или не е доволно утврден и чие потекло не може да се докаже, органот за јавни приходи донесува решение за утврдување на данокот на тој приход (член 94-а од ЗПДД). Основа за пресметување на данокот во ваков случај претставува разликата меѓу вредноста на имотот и докажа ната висина на средствата за нејзино стекнување. Данокот на непријавени те приходи се пресметува по стапка од 70% (член 94-д од ЗПДД).

1. ДАНОЧЕН ОБВРЗНИК Согласно членовите 7 и 9 од ЗПДД, Годишна даночна пријава поднесуваат следните обврзници: - физичко лице-резидент на Република Македонија за доходот што го остварува во земјата и во странство; Во ова категорија обврзници влегуваат и: - г раѓаните кои остваруваат лични примања од странство; - г раѓаните кои остваруваат лични примања од дипломатски, односно конзуларни претставништва на странски држави и - г раѓаните кои остваруваат лични примања кај претставници и службеници на такви претставништва кои уживаат дипломатски имунитет и кои сами го утврдуваат и уплатуваат данокот, како и



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

- ф изичко лице кое непријавено врши дејност и остварува приходи кои под лежат на оданочување.

обврзник нерезидент огласно членот 74 од ЗПДД, обврзниС кот-нерезидент поднесува даночна пријава за секој од аконтативните приходи што ги остварува, а за кои е предвидено плаќање данок на доход врз основа на решение на ор-ганот за јавни приходи. Даночната пријава се поднесува до органот за јавни приходи на чија територија обврзникот ги остварува приходите. Нерезидентите не поднесуваат Годиш на даночна пријава за персоналниот данок на доход.

Намалувањата од член 10, став 1 на ЗПДД (придонеси и лично ослободување) не се признаваат при пресметување на данокот на доход остварен од страна на нерезидентни лица на територијата на Република Македонија. (Важно: Од 2014 година со измена на Законот за персоналниот данок на доход (187/13), ваквиот модел на пресметување на данокот на доход за нерезидентните лица е избришан.)

Г одишниот доход е збир на аконтативно остварените приходи (примања) Годишна даночна пријава поднесува граѓанин кој остварил приходи по основ на: 1. Лични примања - п лати и надоместоци на плата од работен однос, како и исплата по основ на деловна успешност на работодавачот утврдена согласно со Законот за придонеси од задолжително социјално осигурување (вклучувајќи ги и исплатите на: вработени инвалидни лица во правен субјект што не е заштитно друштво, вработени во заштитно друштво, вработени во корисник на ТИРЗ и лица вработени согласно членот 98 од Законот за вработување www.p

и осигурување во случај на невработеност); - п лата остварена со работа во странство врз основа на работен однос заснован во земјата; - н адоместоци на трошоци од работен однос што се исплатени над износите утврдени во членот 6 од Законот за персоналниот данок на доход и сите други надоместоци утврдени со Законот за работни односи, ОКДПС, гранските колективни договори и прописите за државната управа, како дополнителни примања и надоместоци од работен однос на кои е платен персонален данок на доход, а не се плаќаат придонеси; - п римања на професионални спортисти (премии, трансфери и слично); - надоместок за врвни спортисти; - надоместок за време на боледување; - н адоместок за време на отсуство од работа; - п римањата на членови на органите на управување и органите на надзор на трговските друштва; - п римања на функционери, пратеници и советници и други носители на јавни функции; - п римања за работа на судии поротници, вешти лица и стечајни управници, кои немаат својство на вработени лица во соодветните институции или друштва; - н адоместоци на членови на Македонската академија на науките и уметностите; - п римања по основ на договор за повремено или привремено вршење на услуги; - пензии;

roagens.mk

ПДД ГДП

 

2. Н ето приход од самостојна дејност (вклучувајќи и земјоделска дејност), ако граѓанинот остварува приходи и од други извори; 3. П риходи од имот и имотни права (остварени од издавање под закуп или подзакуп на земјиште, станбени или деловни простории, гаражи, простории за одмор и рекреација, опрема, превоз ни средства и други видови недвижен и движен имот); 4. П риходи од авторски права и права од индустриска сопственост; - вајарски дела, таписерии, керамопластика, уметничка керамика и витраж, уметничка фотографија, ѕидно сликарство и сликарство во простор во техника, фреска, графика, мозаик, интарзија, емајл, интарзирани и емајлирани предмети, костимографија, модно креаторство и уметничка обработка на текстил, сликарски дела, графички дела, индустриско обликување со изработување на модели и макети, ситна пластика, уметнички решенија за сценографија, научни, стручни и публицистички дела, преведување на дела од книжевноста, музички и кинематографски дела и реставраторски и конзерваторски дела во областа на културата и уметноста, изведување уметнички дела во областа на сериозната музика, балетот, операта и театарското и филмското актерство, за рецитирање, снимање филмови и идејни скици за таписерија и костимографија, преводи (освен преводи на книжевни дела), предавања и слични интелектуални творби, изведување на естрадни програми на забавна и народна музика и други авторски дела и дела од индустриска сопственост, кои не се претходно наведени; 5. Приходи од капитал; - дивиденди и другите приходи остварени со учество во добивката кај правните и физичките лица, каматите по заеми дадени на физички и правни лица

INFORMATOR 3 I MART 2014

и камати по обврзници или други хартии од вредност; 6. К апитални добивки; - од продажба на хартии од вредност, учество во капиталот и недвижен имот; 7. Добивки од игри на среќа и други наградни игри; 8. Други приходи; - сите други приходи кои се исплатени, а не се набројани во точките 1 до 7, ниту се ослободени од обврската за оданочување согласно член 6 од ЗПДД, како и приходите остварени со стекнување на хартии од вредност и учество во капиталот без надоместок, доколку истите не се оданочени согласно Законот за даноци на имот. Примените удели (акции) без надомест (како подарок), се оданочиви согласно член 55 став 3 од Законот за персоналниот данок на доход. Основа за оданочување претставува номиналната вредност на уделот и акциите што не котираат на берза, односно пазарната вредност на денот на стекнувањето, за акциите што котираат на берза. Потсетуваме дека приходите остварени по основ на откуп на корисен цврст отпад не се оданочуваа во 2013 година. Од 2014 година овие приходи се оданочуваат како други приходи (со користење на нормирани трошоци од 35%).

2. ФИЗИЧКИ ЛИЦА ШТО НЕ ПОДНЕСУВААТ ГОДИШНА ДАНОЧНА ПРИЈАВА - „ПДД-ГДП“ Годишна даночна пријава - „ПДД-ГДП“ не поднесува обврзникот кој во даночниот период остварил приходи само по еден од следните основи: - плати или пензии, - в ршење на самостојна / земјоделска дејност (за што составува даночен биланс на образецот “ПДД-ДБ”).



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

3. ДАНОЧНА ОСНОВА И ДАНОЧНА СТАПКА

4. ПОДАТОЦИ ЗА ОСТВАРЕНИТЕ ПРИХОДИ

Даночна основа Основа од данокот на доход претставува доходот за оданочување намален за: 1) придонесите за пензиско и инвалидско осигурување, здравствено осигурување и вработување, освен за придонесите од земјоделска дејност што ги плаќаат земјоделците на катастарскиот приход; 2) придонесите за доброволно пензиско и инвалидско осигурување платени од обврзникот; 3) личното ослободување во износ од 87.228 денари, при пресметување на данокот на доход за 2013 година и 4) таксите и другите јавни давачки платени од приходите на обврзникот.

Напомена:



Физичко лице кое донира финансиски средства на правно лице според одредби-те од Законот за донации и спонзорства во јавните дејности има право на намалување на персоналниот данок на доход утврден врз основа на неговата годишна даночна пријава (образец „ПДДГДП“) во висина од 20% од годишниот даночен долг на давателот на донацијата, но не повеќе од 24.000 денари. Даночна стапка Данокот на доход се пресметува по стапка од 10% применета на годишната даночна основа за 2013-та година, без оглед на висината на остварениот доход. Заради одбегнување на двојно оданочување на обврзникот му се намалува пресметаниот данок на доход за износот на платениот данок на доход во друга држава, најмногу до износот што би се добил со примена на пропишаната даночна стапка. За остварување на ваквото право, даночниот обврзник треба да приложи релевантни докази. Од 2014 година е извршено менување на овој режим.

www.p

Во образецот „ПДД-ГДП“ задолжително се внесуваат податоците за: единствениот даночен број (ЕМБГ) на обврзникот, неговото име и презиме, адреса на живеење, како и даночниот период за кој се поднесува пријавата. Во образецот постојат четири колони: Колона (1): Вид на остварен приход; Колона (2): Бруто износ на приход (денари); Колона (3): Вкупен износ на одбитоци (денари); Колона (4): Вкупен износ на платени аконтации (денари).

, вкупно 25 реда, од кои 24 реда за различните видови приходи, еден ред (20) за искористеното даночно ослободување при аконтативното оданочување (годишниот износ на даночно ослободување за 2013 година изнесува 87.228 денари) и еден ред (21) за збирни податоци на колоните: (2) Бруто из нос на приходот (денари); (3) Вкупен износ на одбитоци (денари); и (4) Вкупен износ на платени аконтации (денари). Колона 1: Вид на остварен приход Во оваа колона на образецот се определе-ни видовите на приход, кои треба да се при-јават. 1) Плати и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на работодавачот на кои се платени придонеси, 1-а) Плати и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на работодавач - кој не е заштитно друштво, на вработени инвалидни лица, 1-б) Плати и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на работодавач кај заштитни друштва, 1-в) Плати и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на де-

roagens.mk

ПДД ГДП

 

ловна успешност кај корисници на технолошка индустриска развојна зона,

16) Нето приход остварен од вршење на самостојна дејност,

1-г) Плати и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на работодавач кој има ослободување по член 98 од Законот за вработување и осигурување во случај на невработеност,

17) Вкупен приход од земјоделска дејност според паушално утврден приход,

2) Дополнителни примања и надоместоци на трошоци од работен однос на кои не се платени придонеси, 3) Пензии, 4) Примања на членови на органите на управување и на органите на надзор во трговските друштва, 5) Примања на функционери, пратеници, советници и други носители на јавни функции, 6) Надоместоци за работа на судии поротници, вешти лица и стечајни управници кои немаат својство на вработени лица во соодветните институции или друштва, 7) Надоместоци на членови на Македонска академија на науките и уметностите, 8) Примања по основ на договор за повремено или привремено вршење на услуги, 9) Приходи од имот и имотни права (закупнини), 10) Приходи од авторски права и права од индустриска сопственост, 11) Дивиденди и други приходи остварени со учество во добивката на правни и физички лица, 12) Приходи од камати за кои постои обврска за плаќање на данок, 13) Добивки од игри на среќа и други наградни игри, 14) Други приходи на кои аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка, 15) Други приходи на кои аконтацијата на данокот не се плаќа по одбивка,

INFORMATOR 3 I MART 2014

18) Остварени капитални добивки, 19) Даночно ослободување по основ на донации во висина од 20% од годишниот даночен долг но не повеќе од 24.000 денари, како и последните два реда кои се во функција на утврдување на годишниот данок на доход, 20) Искористено даночно ослободување при аконтативно оданочување и 21) Вкупно. Колона 2: Податоци за бруто износот на примањето/приходот Се впишува бруто приходот за секој одделен вид или збирот на нето приходот што е примен, зголемен за износот на персоналниот данок и евентуално, придонесите што се платени за него. По исклучок, кај приходот од ред. бр. 16 (Нето приход остварен од вршење на самостојна дејност) се впишува износот на нето приходот утврден во Даночниот биланс (образец „ПДД-ДБ“), а на ред. бр. 23 (Приходи од камати за кои постои обврска за плаќање на данок) се впишува само износот на каматите што биле основа за оданочување, согласно со член 49 од ЗПДД. Потсетуваме дека, каматите остварени од орочени штедни и други депозити не беа предмет на оданочување и во 2013-та година. Колона 3: Податоци за вкупниот износ на одбитоците Се впишуваат износите на платените придонеси и други јавни давачки, како и трошоците што ја намалиле бруто основата при пресметување на аконтациите на данокот, а кои се утврдени во законот. На ред. бр. 1 (1-а, 1-б, 1-в и 1-г) (Плати, надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност) и ред. бр. 3 (Пензии), покрај платените придо-



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

неси за пензиско и инвалидско осигурување, здравствено осигурување и вработување, се внесуваат како одбитоци и пресметаните придонеси за кои со посебни прописи е пред видено ослободување од плаќање, но кои ја намалиле основата при пресметувањето на аконтациите на данокот. Не се внесува ат како одбитоци износите на придонеси кои не влегуваат во категоријата бруто плата на обврзникот, туку претставуваат обврска на исплатувачите на плата. Кај приходите од ред. бр. 16 (Нето приход остварен од вршење на самостојна дејност) како одбивка на нето-приходот се впишува само ослободувањето кое се пресметува од нето-основата (член 30-к, став 1-5 од ЗПДД или утврдено со друг закон), додека платените придонеси не се искажуваат како одбивка, бидејќи се веќе вклучени како трошок при утврдувањето на нето-приходот.

Кај приходите на ред. бр. 9, 10, 14, 17 и 18 (Приходи од имот и имотни права - закупнини, Приходи од авторски права и права од индустриска сопственост, Другите приходи на кои аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка, Вкупниот приход од земјоделска дејност според паушално утврдениот приход, како и Остварените капитални добивки) како одбивки се наведуваат пресметаните износи на трошоци (нормирани трошоци) кои во законот се утврдени во определен процент од бруто основата. Колона 4: Податоци за вкупниот износ на платените аконтации на данокот Се впишуваат износите на платените аконтации на персонален данок на доход во текот на годината за секој остварен приход поодделно. За обврзниците кои во текот на годината користеле даночно ослободу вање утврдено како намалување на прес метаниот данок, се впишува само плате ниот износ, а во забелешките се нотира основот по кој биле ослободени од обврска та за плаќање.



02/ 3162-979 i 3298-763 www.p

5. СОСТАВУВАЊЕ НА ГОДИШНAТА ДНОЧНА ПРИЈАВА - ОБРАЗЕЦ „ПДД-ГДП“ Образецот „ПДД-ГДП“ содржи: податоци за обврзникот и за приемот на образецот, по-датоци за остварените приходи, забелешка, податоци за подносителот на пријавата, општи напомени и упатство за пополнување. Во заглавниот дел на Пријавата се искажуваат следните податоци: ЕМБГ - единствен даночен број на обврзникот (единствен матичен број на граѓанинот), име и презиме на обврзникот и адресни податоци (улица, број, населено место, општина), телефон и е-пошта). Во горниот десен агол на образецот се искажува датум и број на приемот и овој дел го пополнува органот за јавни приходи, како и даночен период (од 01.01.2013 до 31.12.2013) и рок за поднесување - 15.03. 2014. Во делот 2 ОСТВАРЕНИ ПРИХОДИ, во колона (1) се искажани сите видови приходи кои го формираат годишниот доход што под-лежи на оданочување, а кои обврзникот е должен да ги прикаже во годишната даночна пријава, согласно ЗПДД. Во колона (2) се искажува бруто износот на секој остварен приход, во колона (3) вкупниот износ на одбитоци кои го намалиле бруто приходот при пресметувањето на аконтациите на данокот (придонеси, признаени трошоци и други намалувања утврдени со ЗПДД), а во колона (4) вкупниот износ на платените аконтации на персоналниот данок на доход. Податоците за остварените приходи се искажуваат врз основа на издадени потврди, пресметки и други документи за пресметаниот и платен данок добиени од исплатувачот на приходите при аконтативните плаќања на данокот, годишните пресметки на исплатувачот за сите остварени приходи за кои данокот се плаќа по одбивка, решенија на органот за јавни приходи, аконтативните решенија за приходите од имот и имотни права, аконтативните решенија за капиталните добивки, аконтативните реше-

roagens.mk

ПДД ГДП

 

нија за вршителите на самостојна дејност што водат деловни книги, даночните биланси, годишните решенија за паушалниот данок од вршење на самостојна дејност, како и врз основа на деловните книги и друга евиденција на обврзникот.

Пополнување на полињата за бруто остварените приходи, одбитоците и платените аконтации на персона лен данок на доход На редните броеви 1, 1-а, 1-б, 1-в и 1-г, се искажуваат остварените плати, надоместоци на плата и исплатите по основ на деловна успешност на работодавачот, за кои постои обврска за плаќање на данокот согласно со член 15 став 1, точки 1, 2, 5 и 6 од ЗПДД, без оглед дали се исплатени во пари или во некој друг облик. 3 Во делот - Податоци за остварени приходи, на реден број 1 - Плата и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на работода вачот на кои се платени придонеси, се искажуваат остварените плати и надоместоци на плати и исплати по основ на деловна успешност на работодавачот. а реден број 1-а - Плата и надоместо Н ци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на рабо тодавач кој не е заштитно друштво, на

вработени инвалидни лица, се искажуваат платите и надоместоците на платите од работен однос и исплатите по основ на деловна успешност на работодавачот остварени од страна на инвалидни лица. На реден број 1-б - Плата и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност кај заштитни друштва, се искажуваат остварените плати и надоместоци на плати од работен однос и исплати по основ на деловна успешност на работодавачот - заштитно друштво. а реден број 1-в - Плата и надоместоци Н на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност кај корисници на технолошка индустриска развојна зона, се искажуваат остварените плати и надоместоци на плати од работен однос и исплати по основ на деловна успешност на работодавачот - корисник на ТИРЗ. На реден број 1-г - Плата и надоместо ци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на рабо тодавач кој има ослободување по член 98 од Законот за вработување и осигурување во случај на невработеност, се искажуваат остварените плати и надоместоци на плати од работен однос и исплати по основ на деловна успешност на работодавачот - за лицата за кои е користена можност за тригодишно ослободување од персоналниот данок на доход по основ на плата.

Пример (ред 1): Редовни плати Бруто износ на приходот / Бруто плата Колона (2) Ред 1 420.000



Вкупен износ на одбитоци / Придонеси

Износ на лично ослободување

Колона (3) Ред 1 113.400

Колона (3) / ред. 20 Ред 19 87.228

Платен персонален данок Колона (4) Ред 1 21.937

Нето плата / 284.663

kontakt@proagens.com.mk

Оданочивите надомести на трошоците од работен однос што се исплатени над износите утврдени

во членот 6 од ЗПДД (вклучувајќи ги и оние утврдени согласно со ЗРО) се декларираат во полето 2 од образецот ПДД-ГДП.

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пример (ред 1-г): Плати за лице вработено согласно член 98 од ЗВОСН Бруто износ на приходот / Бруто плата Колона (2) Ред 1 420.000

Вкупен износ на одбитоци / Придонеси

Износ на лично ослободување

Колона (3) Ред 1 113.400

Колона (3) / ред. 20 Ред 19 87.228

Платен персонален данок Колона (4) Ред 1 0

Нето плата / 284.663

На реден број 2 Дополнителни примања и надоместоци на трошоци од работен однос на кои не се платени придонеси, се искажуваат сите лични примања остварени во пари или во некој друг облик, за кои не постои обврска за плаќање на придонеси, како и надоместоците на трошоците од работен однос над износите утврдени во членот 6 од Законот за персоналниот данок на доход. Бидејќи на ова поле не постои можност да се пополнува колоната за одбитоци, потребно е во колоната за бруто износот на приходите (2) да се внесе само оданочивиот дел на примањата, односно надоместоците на начин даден во продолжение. Претпоставка бр. 1: Работникот за 5 месеци од 2013-та година остварил надомест за користење на сопствено восило за службени цели во нето износ поголем од неоданочениот (3.500 денари месечно по работник) за 10.332 денари. Месеци од 2013 1 Март Април Септември Ноември Декември ВКУПНО:

Вкупен нето надомест 2 4.520 6.140 3.750 6.410 7.012 27.832

Неоданочен нето надомест 3 3.500 3.500 3.500 3.500 3.500 17.500

Оданочен нето надомест 4 (2 - 3) 1.020 2.640 250 2.910 3.512 10.332

Бруто основа за оданочување 5 (4 : 0,9) 1.133 2.933 278 3.233 3.902 11.479

Платен ПДД 6 (5 х 10%) 113 293 28 323 390 1.147

Напоменуваме дека евентуално исплатената хранарина во паричен износ, потоа регресот за годишен одмор, јубилејните награди и новогодишниот надомест се оданочуваат целосно.

Пример (ред 2): Дополнително примање ... (оданочив дел од надоместот за користење на сопствено возило за службени цели) Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 11.479

Вкупен износ на одбитоци

Платен персонален данок

Нето примање

Колона (3) /

Колона (4) 1.147

/ 10.332+17.500=27.832

Претпоставка бр. 2: Работникот примил регрес за годишен одмор за 2013 година, нето износ од 10.785 денари. Аконтативно платениот персонален данок изнесува 1.198 денари, а бруто износот на регресот за годишен одмор изнесува 11.983 денари. Пример (ред 2): Дополнително примање ... (Регрес за годишен одмор) Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 11.983

Вкупен износ на одбитоци

Платен персонален данок

Нето примање

Колона (3) /

Колона (4) 1.198

/ 10.785

www.p

roagens.mk

ПДД ГДП

Напомена:

 



Физичките лица (осигуреници на добро волен пензиски фонд), за кои се извршени исплати над законското ограничување од 4 месечни бруто плати исплатени во претходната година во РМ, по основ на доброволен придонес од членство во професионална пензиска шема од стра на на работодавачите за 2013 година, износот поголем од законското ограни чување ќе го пријават во полето 2 До полнителни примања и надоместоци на трошоци од работен однос на кои не се платени придонеси од образецот „ДД ГДП“. (Види: Известување на УЈП бр. 15765 од 02.02.2010 година.) Ослободен од данок на доход за 2013 година е износот од 122.676 денари по работник. (Просечната месечна бруто плата исплатена во 2012 година во РМ изнесува 30.669 денари; Соопштение на ДЗС бр. 4.1.13.16 од 27.02.2013 година.) сигуреникот (физичко лице) што сам О го плаќа доброволниот придонес на ин дивидуална сметка, истиот НЕ го при јавува во Годишната даночна пријава. Правото на враќање на персоналниот данок на доход за 2013 година ќе го ос твари со поднесување на посебно ба рање за враќање на персоналниот данок на доход кој се доставува до надлежни те канцеларии на УЈП (образец БППИС/ ДПФ).

На реден број 3 Пензии, се искажуваат примањата остварени како пензии. Корисниците на пензии преку Фондот за пензиско и инвалидско осигурување пресметаниот данок од доход го евидентираат како да е платен (член 141-а од ЗПДД), бидејќи пресметаниот ПДД на примањата по основ на пензии и инвалиднини се отстапува на Фондот за пензиско и инвалидско осигурување (не се врши негова уплата во корист на соодветната уплатна сметка). На реден број 4 Примања на членови на органите на управување и на органите на надзор на трговските друштва, се искажуваат примањата утврдени согласно со член 14-а став 1 точка 3 од ЗПДД. Примањата остварени како плати и надоместоци на плати од работен однос и исплати по основ на деловна успешност на работодавачот се искажуваат на еден од редните броеви: 1, 1-а, 1-б, 1-в и 1-г. Претпоставка:

Неизвршен член на одборот на директори на трговско друштво, примил вкупен надомест за одржани седници во 2013 година, бруто износ од 60.000 денари, на кој аконтативно е платен персонален данок на доход, износ од 6.000 денари. Вкупниот примен нето надомест изнесува 54.000 денари.



02/ 3162-979 i 3298-763

Пример (ред 4): Примање на член на Одбор на директори Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 60.000

Вкупен износ на одбитоци

Платен персонален данок

Нето примање

Колона (3) /

Колона (4) 6.000

/ 54.000

На реден број 5 Примања на функционери, пратеници, советници и други носители на јавни функции, се искажуваат примањата утврдени согласно член 14-а став 1 точка 4 од ЗПДД. Примањата остварени како плати и надоместоци на плати од работен однос и исплати по основ на деловна успешност на работодавачот се искажуваат на еден од редните броеви: 1, 1-а, 1-б, 1-в и 1-г.

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

На реден број 6 Надоместоци за рабо та на судии поротници, вешти лица и сте чајни управници, кои немаат својство на вработени лица во соодветните институ ции или друштва, се искажуваат надоместоците на овие лица утврдени согласно член 14-а став 1 точка 8 од ЗПДД.

шење на услуги, се искажуваат сите примања остварени врз основа на договор за повремено или привремено вршење на услуги (договор на дело) на правни и физички лица, утврдени согласно член 14-а став 1 точка 11 од ЗПДД. Претпоставка:

На реден број 7 Надоместоци на члено ви на Македонската академија на науките и уметностите, се искажуваат надоместоците на овие лица утврдени согласно член 14-а став 1 точка 9 од ЗПДД.

Лицето во 2013 година по основ на повремено вршени услуги остварило примање во бруто износ од 108.000 денари, на кој аконтативно е платен персонален данок на доход, износ од 10.800 денари. Вкупниот примен нето надомест изнесува 97.200 денари.

На реден број 8 Примања по основ на договор за повремено или привремено вр

Пример (ред 8): Примање по основ на договор на дело Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 108.000

Вкупен износ на одбитоци

Платен персонален данок

Нето примање

Колона (3) /

Колона (4) 10.800

/ 97.200

На реден број 9 Приходи од имот и им отни права (закупнини), се искажуваат приходите остварени од издавање под закуп или подзакуп на земјиште, станбени и деловни простории, гаражи, простории за одмор и рекреација, опрема, превозни средства и други видови на имот за кои е утврдена обврска за плаќање на данокот согласно член 32 од ЗПДД. Како вкупен износ на одбитоци, во колона (3) се искажува износот на трошоците пресметани во висина од 25%, односно 30% (опремен станбен и деловен простор) од бруто приходот (закупнината), согласно

членовите 34 и 34-а од ЗПДД или стварните трошоци кои обврзникот ги документирал при аконтативното плаќање на данокот. Претпоставка: Лицето во 2013 година од издавање на ненаместен делевен простор остварило примање во бруто износ од 81.760 денари, на кој аконтативно е платен персонален данок на доход, износ од 6.132 денари. Вкупниот примен нето надомест изнесува 75.628 денари.

Пример (ред 9): Примање по основ на закупнини Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 81.760

Вкупен износ на одбитоци / Нормирани трошоци (25%) Колона (3) 20.440

Платен персонален данок

Нето примање

Колона (4) 6.132

/ 75.628

На реден број 10 Приходи од авторски права и права од индустриска сопственост, се искажуваат приходите остварени од авторски права и права од индустриска сопственост, утврдени согласно член 38 од ЗПДД, а како трошоци во колона (3) се искажуваат износите на нормираните трошоци пресметани во висина од 25% до 60% од бруто приходот, согласно со www.p

roagens.mk

ПДД ГДП

 

член 41 од ЗПДД, или стварните трошоци кои обврзникот ги документирал при аконтативното плаќање на данокот. Претпоставка: Лицето во 2013 година за изведување на естрадни програми на забавна музика остварило примање во бруто износ од 40.400 денари, на кој аконтативно е платен персонален данок на доход, износ од 2.828 денари (нормираниот трошок е 30%). Вкупниот примен нето надомест изнесува 37.572 денари. Пример (ред 10): Примање по основ на авторско право со нормиран трошок од 25% Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 40.400

Вкупен износ на одбитоци / Нормирани трошоци (30%) Колона (3) 12.120

Платен персонален данок

Нето примање

Колона (4) 2.828

/ 37.572

На реден број 11 Дивиденди и други приходи остварени со учество во добивката кај правни и физички лица, се искажуваат бруто дивидендите и другите приходи остварени со учество во добивката распределени на обврзникот согласно член 49 став 1 од ЗПДД. Претпоставка: Лицето во 2013 година добило дивиденда во бруто износ од 250.000 денари, на кој аконтативно е платен персонален данок на доход, износ од 25.000 денари. Вкупно е примен нето износ од 225.000 денари. Пример (ред 11): Примање по основ дивиденда Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 250.000

Вкупен износ на одбитоци

Платен персонален данок

Нето примање

Колона (3) /

Колона (4) 25.000

/ 225.000

На реден број 12 Камати за кои постои обврска за плаќање на данок, се искажуваат приходите остварени од: каматите по заеми дадени на физички и правни лица и каматите по обврзници (што не се ослободени од оданочување) или други хартии од вредност, во износи што биле основа при аконтативното оданочување согласно член 49 став 2 од ЗПДД. Каматите остварени од орочени штедни и други депозити не се оданочуваат до денот на пристапувањето на Македонија во Европската унија. Претпоставка: Лицето во 2013 година остварило приходи по основ на камата од даден заем на друго физичко лице, износ од 210.000 денари. Аконтативно, данок на доход на остварениот приход од камата не е платен.

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пример (ред 12): Примање по основ камати кои се оданочиви Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 210.000

Вкупен износ на одбитоци

Платен персонален данок

Колона (3) /

Колона (4) 0

На реден број 13 Добивки од игри на среќа и други наградни игри, се искажуваат остварените добивки од игри на среќа и други наградни игри во текот на годината согласно член 54 од ЗПДД. Данок на доход за добивките од игри на среќа и други наградни игри не се плаќа ако поединечната добивка не го надминува износот од 10.000 денари. Ако поединечниот износ на добивката е поголем од 10.000 денари, данокот се пресметува врз целиот износ на добивката. За овој тип на приходи не е утврдена можност за намалување на даночната основа. Од 2014 година режимот на оданочување на овие приходи е изменет. На реден број 14 Други приходи на кои аконтацијата на данокот се плаќа по од бивка, се искажуваат остварените други приходи на кои аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка. Се работи за приходи кои не се изземени од оданочување, но не се оданочени по друг основ. Основа за оданочување е остварениот бруто приход намален за 35%, освен за приходите остварени по ос-

Нето примање /

нов на стекнување на хартии од вредност и учество во капиталот (удел) без надоместок (како подарок), доколку истите не се оданочени со Законот за даноците на имот. Основа за пресметување на данокот, во овој случај претставува пазарната вредност на денот на стекнувањето. Пазарна вредност е вредноста на хартиите од вредност и учеството во капиталот утврдена според податоците на Македонската Берза за хартии од вредност, доколку котираат на берзата, односно номиналната вредност на хартиите од вредност и учеството во капиталот, за оние кои не котираат на Берзата. Претпоставка: Лицето во 2013 година примило на подарок удел со номинална вредност од 320.500 денари. На примениот удел не е платен данок согласно Законот за даноците на имот, ниту пак аконтативно е платен персонален данок на доход.

Пример (ред 14): Примен (преотстапен) удел без надомест (подарок) Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 320.500

Вкупен износ на одбитоци

Платен персонален данок

Колона (3) /

Колона (4) 0

Нето примање /

На реден број 15 Други приходи на кои аконтацијата на данокот не се плаќа по одбив ка, се искажуваат остварените приходи за кои аконтацијата на данок на доход не се плаќа по одбивка, туку по донесено решение од страна на УЈП. И за овие приходи не постои можност за користење на колоната за одбитоци. На реден број 16 Нетоприход остварен од вршење на самостојна дејност, во колона (2) се искажува остварениот нето-приход од вршење самостојна дејност утврден во даночниот биланс согласно со членовите 30-а, 30-б, 30-в, 30-г, 30-д, 30-ѓ, 30-е, 30-ж, 30-ѕ и 30-и од

www.p

roagens.mk

ПДД ГДП

ЗПДД, а во колона (3) како одбивка се искажува износот на даночното ослободување утврдено со членот 30-к од ЗПДД, додека платените придонеси и другите јавни давачки кои влегле како трошок при утврдување на нето-приходот, не се искажуваат на овој реден број. На овој реден број, во колоната (4) обврзниците ги искажуваат сите платени аконтации на персонален данок утврден со аконтативно решение. На реден број 17 - Вкупен приход од земјоделска дејност според паушално утврден приход, во колона (2) се искажува остварениот приход од вршење самостојна дејност (освен субвенции), а во колоната (3) како одбивка се искажуваат износите на нормираните трошоци утврдени во член 31-а од ЗПДД (за доход до 300.000 денари нормира ните трошоци изнесуваат 100%, а за доход од 300.001 до 1.300.000 денари нормирани те трошоци изнесуваат 80%; за лицата кои земјоделската дејност ја вршат како дополнително занимање, нормираните трошоци изнесуваат 80% од остварениот приход). На реден број 18 - Остварени капитал ни добивки, се искажуваат капиталните добивки остварени во текот на годината од продажба на хартии од вредност, учество во капиталот и недвижен имот. Во колона (2) на овој реден број како бруто износ се искажува износот утврден како разлика на бруто капиталните добивки утврдени согласно член 52 од ЗПДД и бруто капиталните загуби што обврзникот ги остварил од продажба на хартии од вредност. Во колона (3) како вкупни одбитоци се искажуваат олеснувањата во износи во кој се одобрени при аконтативното пресметување на данокот на капиталните добивки, а во колона (4) сите платени аконтации на данокот утврден согласно со аконтативните решенија на органот за јавни приходи. Напомена:

 



Согласно со членот 9 од Законот за изда вање на обврзници на Република Маке донија за денационализација („Службен

INFORMATOR 3 I MART 2014

весник на РМ“, бр. 37/02, 89/08 и 161/09) и член 19 од Законот за начинот и постапката на исплатување на депо нираните девизни влогови на граѓани те по кои гарант е Република Македо нија („Службен весник на РМ“, бр. 32/00, 108/00, 4/02, 42/03 и 98/08), приходите врз основа на обврзниците за денационализација и приходите врз основа на обврзници со кои се врши исплатување на депонираните девизни влогови на граѓаните не се оданочуваат. Тоа значи дека капиталните добивки што ги остваруваат физичките лица при продажба на овие два вида на обврзници, не подлежат на оданочување со персонален данок на доход. Согласно членот 6 точка 19 од ЗПДД покрај приходите по основ на камати по обврзници издадени од Република Македонија не се оданочуваат ниту евентуалните приходи по основ на камати по обврзници издадени од единиците на локалната самоуправа (не ни е познато дека некоја од општините во РМ досега има издадено обврзници на локалната самоуправа). Пример:



На 16 април 2013 година лицето „МН“ преку брокер купило 200 акции со номинална цена од 10.000 денари за 152.200 денари. Во набавната вреност не се вклучени соодветните провизии засметани од страна на брокерот (вклучувајќи ја и провизијата за берзата и регулаторното тело - КХВ). Акциите се продадени преку Македонската берза на 28 ноември 2013 година по пазарна цена (без провизии) во износ од 186.400 денари. За остварената капитална добивка, во законскиот рок од 15 дена по извршената трансакција, лицето поднело аконтативна даночна Пријава: ПДД-АДП/КД, добило аконтатвно решение од УЈП и платило данок врз основа на добиеното решение.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Пресметка: 1) Продажна вредност (продажна цена)

186.400

2) Набавна вредност (куповна цена)

152.000

34.400

4) Намалување на даночната основа (ред. бр. 3 х 30%)

10.320

5) Даночна основа (ред. бр. 3 - ред. бр. 4)

24.080

6) Персонален данок (24.080 х 10%)

2.408

3) Капитална добивка (ред. бр. 1 - ред. бр. 2)

Пример (ред 18): Капитална добивка од продажба на акции Бруто износ на приходот / Бруто примање Колона (2) 34.400

Вкупен износ на одбитоци / Намалување 30% Колона (3) 10.320

Ако во 2013 година, покрај капиталната добивка се реализирала и капитална загуба остварена со продажба на хартии од вредност, овие два износи се нетираат и од разликата се утврдува 30% ослободување (одбивка) што се искажува во колоната 3 од Образецот „ПДД-ГДП“. 2013 беше година на умерен пад на берзанскиот индекс, за разлика од драматичен пад на вредноста на хартиите од вредност на Македонската берза што се случи во 2008 година. На реден број 19 Даночно ослободу вање по основ на донации во висина од 20% од годишниот даночен долг но не повеќе од 24.000 денари, се искажува износот на намалувањето на персоналниот данок на доход согласно членот 87-а од ЗПДД. На реден број 20 Искористено даночно ослободување при аконтативното одано чување, се искажува износот на лично ослободување согласно член 10 став 1 точка 3 и член 11 од ЗПДД, во износи во кои обврзникот ги искористил во текот на годината при аконтативното плаќање на данокот. За 2013 година годишниот износ на личното ослободување изнесува 87.228 денари. На реден број 21 Вкупно, во колона (2) се искажува збирот на бруто износот на приходот, во колона (3) збирот на вкупниот износ на одбитоци, а во колона (4) збирот на вкуп-

www.p

Платен персонален данок

Нето примање

Колона (4) 2.408

ниот износ на платени аконтации на персоналниот данок н адоход во текот на 2013 година. Во делот за ЗАБЕЛЕШКА се нотира основот по кој обврзниците биле ослободени од обврската за плаќање на данок во текот на годината, за што користеле даночно ослободување, утврдено како намалување на пресметаниот данок, односно се даваат други појаснувања. о делот за ПОДАТОЦИ ЗА ПОДНОСИВ ТЕЛОТ НА ПРИЈАВАТА задолжително се наведува името и презимето на потписникот, датумот на поднесување и потпис. напомена:



Доколку обврзникот на општиот повик не поднесе Годишна даночна пријава или во неа не ги пријави сите остварени приходи што подлежат на оданочување, данокот ќе се утврди врз основа на службените податоци за остварениот приход, со споредување со обврзник со иста или слична дејност, врз основа на податоци утврдени по пат на извршено снимање за стварниот обем на работа односно промет, врз основа на споредување со просечните бруто плати на вработените кај правни лица за иста или слична дејност или врз основа на стручен наод и мислење на вештак.

roagens.mk

ПДД ГДП

 

Збирна пресметка пред составување на образецот “ПДД-ГДП” Пресметка Бруто износ на приходот (колона 2) Ред. 1 420.000 Ред. 1-г 420.000 Ред. 2 23.462 Ред. 4 60.000 Ред. 8 108.000 Ред. 9 81.760 Ред. 10 40.400 Ред. 11 250.000 Ред. 12 210.000 Ред. 14 320.500 Ред. 18 34.400 Искористено даночно ослободување (ред. 15) ВКУПно: Годишен данок на доход

1.548.522

Вкупен износ на одбитоци (колона 3) 113.400 113.400 / / / 20.440 12.120 / / / 10.320 87.228

243.508

77.450

Вкупна даночна основа: 1.548.522 минус 243.508 = 1.305.014

Г одишната обврска за персонален данок на доход изнесува 130.501, додека, аконтативно платениот данок на доход во текот на годината изнесува 77.450 денари. По поднесената годишна даночна пријава УЈП треба да донесе Решение, со кое ќе го задолжи обврзникот да изврши доплата на 53.051 денари (130.501 - 77.450). Разликата се појавува заради аконтативно неплатениот данок по основ на остварени оданочиви камати во износ од 21.000 денари (ред. 12) и примени-

INFORMATOR 3 I MART 2014

Вкупен износ на платени аконтации (колона 4) 21.937 21.937 2.345 6.000 10.800 6.132 2.828 25.000 0 0 2.408

Годишна даночна обврска: 1.305.014 х 10% = 130.501 130.501 - 77.450 = 53.051

от удел без надомест за што аконтативно не е платен данок на доход во износ од 32.050 денари (ред. 14). Ако се појави и некој друг основ за доплата на данок на доход (грешки во пресметката и сл.), обврзникот е должен истиот да го плати во рок од 30 дена од денот на доставувањето на решението од УЈП за утврдената даночна обврска (член 102 од ЗПДД). Напоменуваме дека редот 1-г не е вклучен во пресметката (заради аналогниот третман со редот 1).



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ПлАЌАЊе нА ГоДиШен ДАноК нА ДоХоД Во „Даночното решение за утврдување на годишен данок на доход“ кое се доставува на пријавената адреса на даночниот обврзник - граѓанин се искажува износот на остварените приходи за 2013 година, износот на одбитоци (платени придонеси, признаени трошоци и други намалувања), износот на искористеното даночно ослободување, износот на аконтативно платениот данок, како и износот на данокот на доход што треба да се доплати. Доколку износот на разликата за доплата на персоналниот данок на доход изнесува нула (0) даночниот обврзник - граѓанин нема обврска за плаќање.

Ако во Даночното решение е искажан данок за доплата, истиот се плаќа во рок од 30 дена. Информации за плаќање на данокот по добиено Даночното решение за утврду вање на годишен данок на доход Назив на примачот: 1 00 - 0000000630 - 95 Банка на примачот: нБРМ Сметка: 100 - 0000000630 - 95 Уплатна сметка: 840 - шифра на општина на живеење - 14193 Приходна шифра: 711127

извадок од Публикацијата на Управата за јавни приходи - ГоДиШнА ДАноЧнА ПРиЈАВА ЗА УТВРДУВАЊе нА ПеРсонАлниоТ ДАноК нА ДоХоД (издание 2014 г.)

нАЈЧесТо ПосТАВУВАни ПРАШАЊА (во врска со Годишната Даночна Пријава) 1. Јас сум ПенЗионеР, а имам остварено и други приходи (дивиденда, приходи од кирија и др.). Дали имам обврска во Годишната даночна пријава да ја прикажам и пензијата, покрај другите приходи? Во Годишната даночна пријава покрај остварените други приходи, имате обврска да го прикажете и износот на пензијата. Податоците за исплатите, односно пресметката на годишната бруто пензија, социјални придонеси и персонален данок, потребно е да ги обезбедите од Фондот за пензиско и инвалидско осигурување (ФПИОМ). 2. остварувам приходи преку инТеРнеТ (етрговија). Дали треба во Годишната даночна пријава да ги пријавам овие приливи на пари? За приходите остварени преку интернет, имате обврска да поднесете Годишна даночна пријава.

www.p

3. Користам ПоРоДилно БолеДУВАЊе, а имам и други приходи. Дали треба во Годишната даночна пријава да го прикажам и боледувањето, покрај другите приходи? Во Годишната даночна пријава покрај остварените други приходи, имате обврска да го прикажете и износот на надоместокот на плата за породилно боледување. Податоците за исплатите, односно пресметката на годишнoтo породилното боледување, социјални придонеси и персонален данок, потребно е да ги обезбедите од Фондот за здрaвствено осигурување на РМ. 4. остварувам РоДиТелсКи ДоДАТоК ЗА ТРеТо ДеТе кој го исплатува Министерството за труд и социјална политика, а остварувам и други приходи. Дали надоместокот треба да го прикажам во Годишната даночна пријава? Примениот надоместок за трето дете кој го исплатува Министерството за труд и

roagens.mk

ПДД ГДП

социјална политика, немате обврска да го пријавите во Годишната даночна пријава, бидејќи за примањата по основа на помошти за социјална заштита не се плаќа персонален данок на доход. 5. Дали треба да се пријави во Годишната даночна пријава нАДоМесТоК нА ШТеТА од сообраќајна несреќа исплатен од осигурителна компанија? Добиениот на до ме сток на штета од собраќајна несреќа исплатен од страна на осигурителна компанија не подлежи на оданочување со персоналниот данок на доход, и истиот не треба да го пријавите во Годишната даночна пријава. 6. Дали добивката од 12.000 денари од иГРи нА сРеЌА (спортско обложување) треба да ја пријавам во Годишната даночна пријава? Секоја добивка остварена од игри на среќа поголема од 10.000 денари, имате обврска да ја пријавите во Годишната даночна пријава. 7. остварувам само ПлАТА од редовен работен однос, дали треба да поднесам Годишна даночна пријава? Граѓанинот кој во текот на годината остварува само приход од плата не е должен да поднесува Годишна даночна пријава. Доколку пак покрај приходот од плата сте оствариле и дополнителни примања од работен однос (на пример: регрес за годишен одмор), работодавачот има обврска да пресмета и плати персонален данок на доход, да ви издаде примерок од пресметката, а вие истиот имате обврска да го пријавите во Годишната даночна пријава. 8. Во текот на 2013 година, издавав сТАн ПоД КиРиЈА. Приходите ги пријавив во УЈП, поднесов аконтативна даночна пријава и го платив персоналниот данок. Дали треба да поднесам Годишна дано-

INFORMATOR 3 I MART 2014

  чна пријава и дали тоа значи дека УЈП повторно ќе ми пресмета данок? Како лице кое остварува приходи од кирија, и за остварениот приход сте поднеле аконтативна пријава “ПДД-АДП/ПИ“ и сте го платиле персоналниот данок на доход, имате обврска да ги пријавите и во Годишната даночна пријава. За веќе платениот данок по поднесената аконтативна даночна пријава, УЈП нема повторно да ви утврди обврска за плаќање на персоналниот данок. Не заборавајте, доколку покрај приходот од кирија сте оствариле и други приходи и тие имате обврска да ги прикажете во Годишната даночна пријава. 9. Фирма во која не сум вработена, ми има платено АВионсКи БилеТ и сМесТУВАЊе Во ХоТел, дали тоа ми се смета како приход и дали треба да поднесам Годишна даночна пријава? Средствата исплатени за авионски билети и сместувања во хотел за лица кои не се вработени во фирмата, подлежат на оданочување со персоналниот данок на доход, бидејќи истите се лично примање на физичкото лице. За исплатените приходи, фирмата има обврска да го пресмета и плати персоналниот данок на доход, да ви издаде примерок од пресметката, а вие како граѓанин имате обврска да ги пријавите во Годишната даночна пријава. 10.Работам како ВолонТеР и дали исплатите на надоместоците за извршените волонтерски работи потребно е да се пријават во Годишната даночна пријава? Надоместоците на волонтерите исплатени најмногу во висина до 15% од просечната месечна плата во Републиката исплатена за претходната година, согласно Законот за волонтерство, не подлежат на оданочување со персоналниот данок на доход, и истите немате обврска да ги пријавите во Годишната даночна пријава.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Прилог: Пополнете Годишна даночна пријава (образец „ПДД-ГДП“) ГОДИШНА ДАНОЧНА ПРИЈАВА за утврдување на персонален данок на доход

ДДВ-11

Министерство за финансии

ПДД-ГДП *Пополнува Управа за јавни приходи

ЕМБГ

2 7 0 8 0 0 1 4 5 0 0 1 3 Ване Велков "Гоце Делчев" бр. 3 Скопје

Име и презиме и адреса на живеење за контакт

Даночен период

Телефон

0 2 3 2 8 8 0 2 9

е-пошта

vvelkov@yahoo.com

од

до

Рок за поднесување

Исправка на “ПДД-ГДП”

ОСТВАРЕНИ ПРИХОДИ

“без дени” Бруто износ на приход

Вид на остварен приход Плата и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на работодавачот на кои се платени придонеси

Плата и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на работодавач-кој не е заштитно друштво, на вработени инвалидни лица Плата и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност кај заштитни друштва

4 2 0 0 0 0

Вкупен износ на одбитоци

1 1 3 4 0 0

Вкупен износ на платени аконтации

2 1 9 3 7

1-a

1-б

0 0

Плата и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност кај корисници на технолошка индустриска развојна зона

1-в

Плата и надоместоци на плата од работен однос и исплата по основ на деловна успешност на работодавач кој има ослободување по член 98 од Законот за вработување и осигурување во случај на невработеност Дополнителни примања и надоместоци на трошоци од работен однос на кои не се платени придонеси

1-г

Пензии

Примања на членови на органите на управување и на органите на надзор во трговските друштва

Примања на функционери, пратеници, советници и други носители на јавни функции

Надоместоци за работа на судии поротници, вешти лица и стечајни управници кои немаат својство на вработени лица во соодветните институции или друштва

Надоместоци на членови на Македонска академија на науките и уметностите

Примања по основ на договор за повремено или привремено вршење на услуги

1 0 8 0 0 0

Имот и имотни права (закупнини)

8 1 7 6 0

2 0 4 4 0 1 2 1 2 0

2 3 4 6 2

6 0 0 0 0

6 0 0 0

1 0 8 0 0 6 1 3 2

4 0 4 0 0

Дивиденди и други приходи остварени со учество во добивката кај правни и физички лица

2 5 0 0 0 0

2 5 0 0 0

Камати за кои постои обврска за плаќање на данок

2 1 0 0 0 0

Добивки од игри на среќа и други наградни игри

Други приходи на кои аконтацијата на данокот се плаќа по одбивка

3 2 0 5 0 0

Други приходи на кои аконтацијата на данокот не се плаќа по одбивка

Нето-приход остварен од вршење на самостојна дејност

Вкупен приход од земјоделска дејност според паушално утврден приход

Капитални добивки

Даночно ослободување по основ на донации во висина од 20% од годишниот даночен долг, но не повеќе од 24.000 денари

Искористено даночно ослободување при аконтативно оданочување

ВКУПНО:

Авторски права и права од индустриска сопственост

3 4 4 0 0

Датум на поднесување

2 4 0 8

8 7 2 2 8 1 5 4 8 5 2 2

ПОДАТОЦИ ЗА ПОДНОСИТЕЛОТ НА ПРИЈАВАТА Име и презиме и потпис

1 0 3 2 0

2 8 2 8

2 4 3 5 0 8

7 5 1 0 5

ЗАБЕЛЕШКА

Ване Велков

www.p

1/2

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК

 

ПРОПИШАНА ПРОЦЕДУРА ЗА ПРИМЕНА НА ДАНОЧНИТЕ ПОВОЛНОСТИ ОД ДОГОВОРИТЕ ЗА ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ ПРИ ОДАНОЧУВАЊЕТО СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК НА ДОХОД - ДОНЕСЕНИ ДВА НОВИ ПРАВИЛНИКА I. ИЗМЕНЕТ ЗАКОНОТ ЗА ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК НА ДОХОД И ДОНЕСЕНИ ДВА НОВИ ПОДЗАКОНСКИ АКТИ (ПРАВИЛНИЦИ) Ирена НИКОЛОВСКА *

I.1. Изменет Законот за персонален данок на доход од 1.1.2014 година во насока н а овозможување даночни поволности согласно со билатералните Договори

о претпоследната измена на Законот за персоналниот данок на доход - ЗПДД („Службен весник на Република Македонија“, бр. 80/93 ... 166/12, 187/13 и 13/14, во понатамошниот текст: ЗПДД), објавена во „Службен весник на Република Македонија“, бр. 187/13, која е во примена од 01.01.2014 година, се воведе можност за примена на даночните погодности во областа на оданочувањето со персоналниот данок на доход на физичките лица согласно со билатералните Договори за одбегнување на двојно оданочување, кои Р. Македонија ги применува за одредени држави-договорнички. Иако билатералните Договори за одбегнување на двојно оданочување се одамна во примена од страна на Р. Македонија и истите се однесуваат и на приходите на физичките лица - резиденти на државите договорнички (значи и за оданочувањето со персоналниот данок на доход), согласно со претходно важечката верзија на ЗПДД (до наведената измена која е во сила од 01.01.2014 г.), приходите на странските физички лица остварени во Р. Македонија, тука мораа и да се оданочат, и единствено беше овозможено да се издаде Потврда за платен данок во Р. Македонија од страна на Управата за јавни приходи - УЈП, која требаше да им обезбеди одбегнување на двојното оданочување на истиот приход во нивната матична држава, со која Р. Македонија применува Договор за одбегнување на двојно оданочување.

* Даночен советник

i_nikolovska@proagens.com.mk

INFORMATOR 3 I MART 2014

Договорите за одбегнување на двојно оданочување, кои моментално Р. Македонија ги има склучено со 43 држави (некои од нив сеуште не се во примена), станаа актуелни во 2006 година, со воведувањето на оданочувањето со данокот по одбивка т.н. задржан данок (withholding tax) на одредени приходи на странските правни лица, согласно со Законот за данокот на добивка („Службен весник на Република Македонија“, бр. 80/93 ... и 13/14). Овие Договори овозможуваат примена



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

на даночни погодности т.е. примена на пониски даночни стапки од законската даночна стапка или целосно даночно ослободување за резидентите на државата, која применува таков Договор со Р. Македонија, кои оствариле приход во Р. Македонија (и обратно, за македонските резиденти кои оствариле приход во конкретната држава договорничка). Законот и Правилникот за данокот на добивка 1 пропишуваат процедура, која мора да се спроведе пред исплатата на приходот од страна на домашниот исплатувач, преку која Управата за јавни приходи - УЈП треба да даде одобрување за користење на даночните погодности од билатералните Договори. Без ова одобрување на УЈП, даночните погодности не може да се применат.

Аналогно на овие пропишани решенија во врска со оданочувањето со задржаниот данок на приходите на странските правни лица, со споменатата промена на ЗПДД (187/13), во примена од 01.01.2014 година, се воведе можност (се додадоа три нови членови 75-а, 75-б и 75-в) истото да се спроведе и за оданочувањето на приходите на странските физички лица што се остварени во Р. Македонија, како и за оданочувањето на приходите на македонските физички лица што се остварени во државата договорничка (се измени членот 13 на ЗПДД). Во изменетиот член 13 и новиот член 75-б на ЗПДД е пропишано дека министерот за финансии донесува подзаконски акти, кои ја пропишуваат процедурата и обрасците за обезбедување на даночни погодности согласно со билатералните договори, во рок од 90 дена од влегувањето во сила на законот (значи до 7 април 2014 година), но истите се донесени во текот на февруари 2014 година.

I.2.Донесени два нови подзаконски акти, кои ја пропишуваат процедуратa за примена на даночните поволности согласно со билатералните Договори Во „Службен весник на Република Македонија“, бр. 32 од 12 февруари 2014 година се објавени два подзаконски акти-правилници, кои ја пропишуваат постапката за примена на даночните погодности за персоналниот данок на доход од билатералните Договори за одбегнување на двојно оданочување, а влегоа во сила на 13 февруари 2014 година (наредниот ден од денот на објавувањето), како што следи: - Правилник за начинот на примена на даночно ослободување или олеснување согласно со меѓународните договори за одбегнување на двојното оданочување за приходот кој го остварува странско физичко лице, како и формата и содржината на обрасците за остварување на правото на ослободување односно олеснување и - Правилник за формата и содржината на барањето како и начинот на издавање на потврдата за даночен резидент на Република Македонија. о рамки на правилниците се објавени и В обрасци за остварување на правото на даночно ослободување или олеснување, односно образец на Барањето за издавање на Потврда за даночен резидент.

II. ПРОЦЕДУРА ЗА ПРИМЕНА НА ДАНОЧНИТЕ ПОГОДНОСТИ ОД БИЛАТЕРАЛНИТЕ ДОГОВОРИ ЗА ДОМАШНИТЕ ФИЗИЧКИ ЛИЦА Членот 13 на ЗПДД се измени од 01. 01.2014 година во насока на допрецизирање и појаснување на примената и спроведувањето на Договорите за одбегнување на двојното оданочување за домашните физички лица.

Правилник за начинот на пресметување и уплатување на данокот од добивка и спречување на двојното ослободување или двојното оданочување („Службен весник на Република Македонија“, бр. 173/11; исправка - 4/12). www.p

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК ретходно важечката одредба на ставот 1 П на членот 13, со измената на ЗПДД е допрецизирана во насока да го потенцира домашниот обврзник, така што регулира дека заради одбегнување на двојно оданочување на даночниот обврзник - резидент (претходно: обврзникот) му се намалува пресметаниот данок на доход за износот на платениот данок на доход во друга држава, најмногу до износот што би се добил со примена на даночните стапки од член 12 на овој закон. Во измената на ЗПДД (претпоследната 187/13, како и во последната измена-13/14) не е земен предвид (не е исправен) погрешниот дел на одредбата на членот 13 став 1: “даночни стапки” од член 12 (како и насловот на точката 3. “Даночни стапки” на ЗПДД), кој треба да гласи “даночна стапка” од член 12, затоа што уште од воведувањето на т.н. рамен данок од 01.01.2007 година, постои само една пропишана стапка во членот 12 на ЗПДД - 12% за 2007 година, а потоа 10% за наредните години. Членот 13 на ЗПДД е дополнет со два нови става 2 и 3, во примена од 01.01.2014 година. Според овие нови одредби, заради примена на даночното ослободување или олеснување кое произлегува од меѓународен договор за одбегнување на двојното оданочување, Управата за јавни приходи по барање на даночниот обврзник - резидент издава Потврда за даночен резидент на Република Македонија, а формата и содржината на барањето, како и начинот за издавање на потврдата за даночен резидент ги пропишува министерот за финансии.

II.1. ПРОПИШАНА ФОРМА И СОДРЖИНА НА БАРАЊЕТО И НАЧИНОТ НА ИЗДАВАЊЕ НА ПОТВРДАТА ЗА ДАНОЧЕН РЕЗИДЕНТ НА Р. МАКЕДОНИЈА о Правилникот за формата и содржиС ната на барањето како и начинот на издавање на потврдата за даночен резидент на Република Македонија („Службен весник на РМ“, бр. 32/14) се пропиша формата и содржината на барањето (образец „Б/

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

ПДР“), како и начинот на издавање на потврдата за даночен резидент на Република Македонија.

II.1.1. Барање за издавање на потврда за даночен резидент (образец - „Б/ПДР“) арањето за издавање на Потврда за даБ ночен резидент, физичкото лице го поднесува на образец - „Барање за издавање на потврда за даночен резидент - Б/ПДР“ (достапен на www.ujp.gov.mk), во формат А-4 на хартија во бела боја, кој е составен дел на правилникот и го прикажуваме на крајот од текстот. Образецот-барање „Б/ПДР“ е двојазичен (на македонски и англиски јазик) и содржи Упатство за пополнување. Го поднесува домашно или странско физичко лице (се подразбира странско физичко лице кое ги исполнува условите за македонски резидент за даночни цели: со престој во Р. Македонија непрекинато или со прекини 183 или повеќе дена во кој било 12-месечен период) до надлежната организациска единица на Управата за јавни приходи според местото на живеалиште односно престојувалиште на резидентот. Образецот-барање „Б/ПДР“ содржи: - Дел 1. Податоци за физичкото лице барател; - Дел 2. Податоци за основ, период и приход за кој се издава потврдата; - Дел 3. Прилози; - Дел 4. Изјава на физичкото лице - барател и - Дел 5. Податоци за подносителот. Дел 1. Податоци за физичкото лице - барател • ЕМБГ / ЕДБ - се впишува Единствениот матичен број на граѓанинот според личната карта или Единствениот даночен број за странско физичко лице издаден од Управата за јавни приходи.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

• Име и презиме - се впишува името и презимето на физичкото лице. • Адреса на живеење / престојувалиште - се впишува адреса на живеење на домашно физичко лице или престојувалиште на странско физичко лице во РМ (улица, број и населено место). • Државјанство - се впишува името на државата во која физичкото лице е државјанин. • Лична карта / патна исправа (пасош) - се впишува број на издавање на лична карта / патна исправа (пасош), орган кој го издал документот и датум на издавање. Домашно физичко лице може да пополни податоци за лична карта или патна исправа (пасош), додека странско физичко лице пополнува податоци за патна исправа (пасош).

• Издадена дозвола за престој - ова поле го пополнува само странското физичко лице, со впишување на број, датум на издавање и органот кој ја издал дозволата. • Контакт - се впишува е-пошта и телефон. Дел 2. Податоци за основ, период и приход за кој се издава потврдата • Називот на државата со која Република Македонија има склучено договор за одбегнување на двојно оданочување кој е во примена - се впишува називот на државата со кој Република Македонија има склучено договор за одбегнување на двојно оданочување кој е во примена. • Година за која се бара да се издаде потврдата - се впишува годината за која се бара да се издаде потврдата за даночен резидент. • Приход/и кои се остваруваат во странство - се впишува видот на приходите и нивниот вкупен износ.



02/ 3162-979 i 3298-763 www.p

Дел 3. Прилози Подносителот на барањето „Б/ПДР“ кој е домашно физичко лице, во прилог на барањето задолжително доставува: - копија од важечка лична карта или пасош и - доказ за платена административна такса. Подносителот на барањето „Б/ПДР“ кој е странско физичко лице, во прилог на барањето задолжително доставува: - копија од важечка патна исправа; - копија од дозвола за престој; - копија од потврда за пријава-одјава на живеалиште/престојувалиште на странецот; - доказ за право на сопственост или друго стварно право на недвижен имот во Р. Македонија; - копија од решение за продолжување на дозволата за привремен престој доколку му е издадено; - копија од потврда за престој во РМ до донесување на одлука за продолжување на привремениот престој доколку му е издадена, - доказ за платена административна такса, како и - други документи потребни за докажување на статусот на даночен резидент (на барање на Управата за јавни приходи). Дел 4. Изјава на физичкото лице - барател Физичкото лице - барател на потврдата за даночен резидент го означува полето со „Х“ со што изјавува дека: - живее / престојува на територијата на Република Македонија непрекинато или со прекини 183 или повеќе дена во кој било 12 месечен период, - ќе поднесе Годишна даночна пријава во која ќе ги прикаже остварените приходи,

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК - податоците и прилозите кои ги дава се вистинити, точни и потполни и Управата за јавни приходи може да ги користи и за прибирање на податоци од други институции заради изготвување на Потврдата за даночен резидент. Дел 5. Податоци за подносителот • Име и презиме - се впишува името и презимето на подносителот. • Својство - се впишува својството на подносителот (полномошник и сл.). • Потпис - своерачно се потпишува подносителот. • Датум на поднесување - се впишува датумот на поднесување на барањето.

II.1.2. Потврда за даночен резидент на Р. Македонија рз основа на поднесеното барање „Б/ В ПДР“ Управата за јавни приходи издава: - Потврда за даночен резидент, - а на барање на подносителот заверува и образец издаден од странската даночна управа на државата со која Република Македонија има склучено договор за одбегнување на двојното оданочување, со што се потврдува дека подносителот е даночен резидент. На крајот од текстот е објавен Образец “Б/ПДР” - Барање за издавање на потврда за даночен резидент

III. ПРОЦЕДУРА ЗА ПРИМЕНА НА ДАНОЧНИТЕ ПОГОДНОСТИ ОД БИЛАТЕРАЛНИТЕ ДОГОВОРИ ЗА СТРАНСКИТЕ ФИЗИЧКИ ЛИЦА Според новиот член 75-а на ЗПДД, кој е во примена од 010.1.2014 година, при пресметување на данок по одбивка на приходот од членот 75 кој го остварува физичко лице - нерезидент кој е стварен корисник на тој приход, исплатувачот на приходот ги применува одредбите од важечкиот договор за одбегнување на двојното оданочување, до-

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

колку физичкото лице го докаже статусот на даночен резидент на државата со која Република Македонија има склучено договор. Да потсетиме кои се оданочивите приходи, за кои данокот се плаќа по одбивка (го задржува домашниот исплатувач при исплатата на странските физички лица), а се наведени во членот 75 на ЗПДД: 1) личните примања (приходи од работен однос, пензии и надоместоци од вршење услуги/договор за дело); 2) приходите од авторски права и права од индустриска сопственост; 3) приходите од капитал (дивиденди и камати); 4) приходите од имот и имотни права (закупнина), ако исплатувачот на приходите води деловни книги; 5) добивките од игра на среќа и 6) другите приходи за кои данокот на доход не се утврдува со решение на органот за јавни приходи. Според новиот член 75-б на ЗПДД, кој е во примена од 01.01.2014 година, доколку примателот на приходот кој се оданочува со данок по одбивка е даночен резидент на странска држава со која Република Македонија има склучено договор за одбегнување на двојното оданочување, тогаш на приходот кој се оданочува се применува даночна стапка која не смее да ја надмине висината на даночната стапка која е пропишана за тој вид на приход согласно со договорот. Даночно ослободување или пониска стапка одредена во договорот со странска држава се применува на приходот кој се оданочува со данокот по одбивка ако: - исплатувачот располага со пропишани обрасци заверени од Управата за јавни приходи и од надлежниот даночен орган на странската држава, или - одобрение за даночно ослободување издадено од Управата за јавни приходи.



kontakt@proagens.com.mk



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ачинот и постапката за примена на даН ночно ослободување или олеснување согласно со меѓународните договори за одбегнување на двојното оданочување на приходот кој го остварува странско физичко лице, како и формата и содржината на обрасците, ги пропиша министерот за финансии со Правилникот за начинот на примена на даночно ослободување или олеснување согласно со меѓународните договори за одбегнување на двојното оданочување за приходот кој го остварува странско физичко лице, како и формата и содржината на обрасците за остварување на правото на ослободување односно олеснување („Службен весник на РМ“, бр. 32/14; во понатамошниот текст: Правилник за процедура).

Од 01.01.2014 година, според новиот член 75-в на ЗПДД, доколку исплатувачот на приходот примени одредби од договорот за одбегнување на двојното оданочување, а не се исполнети (горенаведените) услови од членовите 75-а и 75-б на ЗПДД и поради тоа е платен помал износ на данок, исплатувачот на приходот е должен да ја надомести разликата помеѓу платениот данок и долгуваниот износ на данок согласно со одредбите од ЗПДД. правата за јавни приходи по барање на У нерезидентот е должна да издаде потврда за платениот данок во Република Македонија.

III.1. ПРОЦЕДУРА ЗА ДАНОЧНО ОЛЕСНУВАЊЕ / ОСЛОБОДУВАЊЕ НА ПРИХОДИТЕ НА СТРАНСКИ ФИЗИЧКИ ЛИЦА СОГЛАСНО СО ДОГОВОРИТЕ ЗА ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНОТО ОДАНОЧУВАЊЕ поред Правилникот за процедура, доС машниот исплатувач на приходот на странското физичко лице поднесува до Управата за јавни приходи барање за даночно ослободување или примена на пониска даночна стапка во согласност со договорите за одбегнување на двојното оданочување на следните обрасци, и тоа:

www.p

1) Образец „Б-ОДД/ВП“ - Барање за олеснување односно ослободување од данок на доход по видови на приходи и 2) Образец „Б-ОДД“ - Барање за ослободување од данок на доход.

III.1.1. Барање за олеснување односно ослободување од данок на доход по видови на приходи (Образец „Б-ОДД/ ВП“) Образецот „Б-ОДД/ВП“ треба да биде заверен од надлежниот даночен орган во странство и се поднесува пред секоја исплата. Доколку се работи за зачестени исплати по ист основ, заверениот образец „Б-ОДД/ ВП“ или образецот „Б-ОДД“ - Барање за ослободување од данок на доход со потврдата за резидентен статус, се поднесува пред почетокот на првата исплата, при што Управата за јавни приходи може да одобри олеснување за подолг временски период. Образецот „Б-ОДД/ВП“ се состои од четири истоветни примероци и тоа: - првиот примерок за подносителот на барањето; - вториот примерок за надлежниот даночен орган во странство; - третиот примерок за исплатувачот и - четвртиот примерок за Управата за јавни приходи. Образецот „Б-ОДД/ВП“ подносителот на барањето - нерезидент, го заверува кај надлежниот даночен орган на државата чиј резидент е. Еден примерок од образецот е наменет за надлежниот даночен орган во странство, а останатите три заверени примероци со целосно пополнети податоци, подносителот на барањето ги доставува до домашниот исплатувач. Домашниот исплатувач пред исплата на приходот, трите примероци од образецот ги доставува до надлежната Регионална дирекција на Управата за јавни приходи. Надлежната Регионална дирекција на Управата за јавни приходи го за-

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК верува поднесеното барање, задржува еден примерок за свои потреби, а останатите два примероци ги враќа на исплатувачот. Исплатувачот на приходот еден примерок задржува за свои потреби, а другиот примерок го доставува до подносителот на барањето. околку во времето на исплатата на приД ходот на странското физичко лице, домашниот исплатувач располага со заверен примерок од образецот „Б-ОДД/ВП“ или одобрение за даночно ослободување (заверен образец „Б-ОДД“ од УЈП), даночното ослободување ќе се реализира согласно одредбите од договорот за одбегнување на двојното оданочување. Образецот „Б-ОДД/ВП“ се поднесува во формат А-4 на хартија во бела боја и ги содржи следните податоци: Дел 1. Податоци за примателот на приходот • Име и презиме - се впишува името и презимето на физичкото лице. • Адреса на живеење/престојувалиште - се впишува адреса на живеење или престојувалиште на странско физичко лице (улица, број, населено место и телефон). • Резидентна држава на примателот се впишува името на државата во која физичкото лице е резидент за даночни цели. • ЕДБ - се впишува Единствениот даночен број за странско физичко лице во Република Македонија издаден од Управата за јавни приходи. Дел 2. Податоци за исплатувачот на приход Се впишува називот и правната форма, седиштето, телефонот, како и ЕДБ на исплатувачот на приходот. Дел 3. Податоци за приходот Со „Х“ се означува видот на приходот: - лично примање, - приходи од дивиденди,

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

- приходи од камата, - авторски права, - други приходи. За секој вид на приход се поднесува посебно Барање. Од описот на приходот мора да биде јасно дека се работи за приход за кој е утврдена погодност со меѓународните договори. Се впишува износот на приходот во денари, како и дата на плаќањето. Дел 4. Изјава на исплатувачот Исплатувачот на приходот под кривична и материјална одговорност изјавува дека: - примателот на приходот е стварен корисник на приходот и - податоците се вистинити, точни и потполни. Се внесува дата, место и потпис на управителот или полномошникот. Дел 5. Потврда на надлежниот орган во резидентната држава на примателот на приходот Пополнува надлежниот даночен орган на државата на која примателот на приходот е резидент за даночни цели. Дел 6. Податоци за подносителот на барањето / полномошник Се пополнува во случај кога барањето го поднесува лице ополномоштено од примателот на приходот. Се внесува име и презиме, адреса и телефон на полномошникот (во прилог се дава овластувањето). Дел 7. Прилози Се впишува кои документи се доставуваат како прилог на барањето. Треба да се приложат документи кои се однесуваат на исплатата на приходот и со кои се потврдува реалноста и основаноста на истата. Задолжително при поднесување на барањето потребно е во прилог да се достави и полномошно /



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

овластување. На барање на УЈП потребно е да се поднесат и други докази за правата и погодностите по меѓународните договори.

излегува од акумулираната добивка остварена после 2009 година и е предмет на оданочување со данок на исплатена дивиденда (10%) и со персонален данок. Законската стапка на персоналниот данок изнесува 10%, меѓутоа членот 10 став 2 на билатералниот договор за одбегнување на двојно оданочување склучен меѓу Р. Македонија и Словачка, објавен во „Службен весник на РМ“, бр. 19/10, пропишува даночна стапка за приходи од дивиденда во износ од 5% од бруто износот, доколку стварниот корисник на дивидендата е резидент на Словачка.

Поле за заверка на Управата за јавни приходи Во долниот дел на образецот е полето, кое го пополнува Управата за јавни приходи со потврда дека барањето е во согласност со конкретен член и став на Меѓународниот договор за одбегнување на двојно оданочување помеѓу Република Македонија и конкретната држава. УЈП внесува датум, место, потпис и печат и го обележува соодветното поле за даночна стапка на договорот или даночното ослободување.

Друштвото Монтинг ДОО, пред исплатата на дивидендата, ја спровело пропишаната постапка за барање даночно олеснување од УЈП согласно со договорот меѓу Македонија и Словачка, преку поднесување на заверен образец „Б-ОДД/ВП“ (прикажан пополнет образец на крајот од текстот), по основ на кој УЈП ја одобрила примената на даночната стапка од 5%. Персоналниот данок што го платило друштвото изнесува 25.200 денари, со примена на стапката 5% од договорот, наместо 50.400 денари, со примена на законската стапка 10%.

Пример на барање даночно олеснување за исплатена дивиденда на странско физичко лице

руштвото „Монтинг“ ДОО определило Д дивиденда за исплата на содружникот - физичко лице, резидент на Словачка, во бруто износ од 560.000 денари. Дивидендата про-

Пресметка на персоналниот данок за приход од дивиденда: 560.000 x 10% = 56.000 денари (данок на исплатена дивиденда) 560.000 - 56.000 = 504.000 денари (даночна основа за пресметка на персонален данок) 504.000 x 5% = 25.200 денари (персонален данок пресметан според стапка од договорот) 504.000 - 25.200 = 478.800 денари (нето дивиденда за исплата на лицето) Книжење:

950 -Задржана (акумулирана) добивка од претходни години 254 - Обврски по основа на учество во добивката

560.000

478.800

235 - Обврски за персонален данок на доход

25.200

233 - Обврски за данок на дивиденда (данок на добивка)

56.000

- по одлука за распределба на добивката, пресметана нето дивиденда и обврска за плаќање данок на дивиденда и персонален данок 254 - Обврски по основа на учество во добивката

478.800

235 - Обврски за персонален данок на доход

25.200

56.000

233 - Обврски за данок на дивиденда (данок на добивка)

1000 - Парични средства на трансакциски сметки во денари

81.200

103 - Девизни сметки

478.80

- платени обврски за данок на дивиденда, персонален данок на доход и нето дивиденда www.p

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК

 

На крајот од текстот е објавен пополнет Образец “Б-ОДД/ВП” со податоци од

бразецот “Б-ОДД” се поднесува во форО мат А-4 на хартија во бела боја и ги содржи следните делови:

III.1.2. Барање за ослободување од данок на доход (Образец „Б-ОДД“)

Дел 1. Податоци за примателот на приходот

примерот.

о случаите кога при исплатата на прихоВ дот од член 3 став 1 точка 1, 4, 5 и 8 на Законот за персоналниот данок на доход (лични примања, приходи од авторски права и права од индустриска сопственост, приходи од капитал и други приходи), не се плаќа данок по одбивка во согласност со одредбите на договорите за одбегнување на двојното оданочување, се поднесува: - образецот „Б-ОДД“ - Барање за ослободување од данок на доход заедно со - потврда за резидентен статус од надлежниот даночен орган во странство. бразецот „Б-ОДД“ се поднесува намесО то образецот „Б-ОДД/ВП“ - Барање за олеснување односно ослободување од данок на доход по видови на приходи. За секоја исплата на приход се поднесува ново барање. Управата за јавни приходи може, во случаи кога се работи за зачестени исплати (по ист основ) да одобри олеснувања за подолг временски период, а барањето се поднесува пред почетокот на првата исплата. Пред исплатата образецот „Б-ОДД“ во еден примерок заедно со Потврдата за даночен резидент од надлежен даночен орган во странство се доставува до надлежната Регионална дирекција на Управата на јавни приходи. Управата за јавни приходи ја спроведува потребната постапка и го заверува образецот со што одобрува ослободување согласно меѓународните договори за одбегнување на двојно оданочување.



kontakt@proagens.com.mk

INFORMATOR 3 I MART 2014

• Име и презиме - се впишува името и презимето на физичкото лице. • Адреса на живеење / престојувалиште - се впишува адреса на живеење или престојувалиште на странско физичко лице (улица, број, населено место и телефон). • Резидентна држава на примателот се впишува името на државата во која физичкото лице е резидент за даночни цели. • ЕДБ - се впишува Единствениот даночен број за странско физичко лице во Република Македонија издаден од Управата за јавни приходи. Дел 2. Податоци за исплатувачот на приход е впишува називот и правната форма, С седиштето, како и ЕДБ на исплатувачот на приходот. Дел 3. Податоци за приходот е впишува видот на приходот. Од описот С мора да биде јасно дека се работи за приход за кој е утврдена погодност со меѓународните договори. Се впишува износот на приходот во денари, како и дата на плаќањето. Дел 4. Изјава на исплатувачот Пополнува исплатувачот на приходот. Дел 5. Податоци за подносителот на барањето / полномошник е пополнува во случај кога барањето го С поднесува лице ополномоштено од примателот на приходот.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Дел 6. Прилози Се впишува кои документи се доставуваат како прилог на барањето. Треба да се приложат документи кои се однесуваат на исплатата на приходот и со кои се потврдува реалноста и основаноста на истата. Поле за одобрение за даночно ослободување од Управата за јавни приходи

Во долниот дел на образецот е полето, кое го пополнува Управата за јавни приходи со одобрение за даночно ослободување. Во ова поле е наведено дека Управата за јавни приходи го разгледа Барањето и прилозите кон него, изврши увид во доказите и евиденциите со кои располага и го одобри Барањето за даночно ослободување согласно Меѓународниот договор за одбегнување на двојно оданочување склучен помеѓу Република Македонија и конретната држава. УЈП внесува датум, место, потпис и печат.

Пример за барање даночно ослободување за приход од авторски права на странско физичко лице руштвото Вела АД ангажирало физичко Д лице, резидент на Австрија, за изработка на стручна студија, за што е договорен авторски надомест во износ од 372.000 денари.

огласно со членот 12 на Договорот за С одбегнување на двојно оданочување, склучен меѓу Македонија и Австрија, објавен во „Службен весник на РМ“, бр. 152/07, приходите од авторски права, кои настануваат во државата договорничка (Македонија), а се исплатуваат на резидент на другата држава договорничка (Австрија), се оданочуваат во таа друга држава (Австрија), според што друштвото Вела АД не треба да плати персонален данок за авторскиот надомест, ако ги исполни пропишаните услови. Друштвото Вела АД, пред исплатата на авторскиот надомест, ја спровело пропишаната постапка за барање даночно ослободување (0%) од УЈП, преку поднесување на образец „Б-ОДД“ и потврда за резидентност на австриското лице (на крајот од текстот е прикажан пополнетиот образец „Б-ОДД“), издадена од австриската даночна управа. УЈП го одобрила барањето за даночно ослободување, така што друштвото Вела АД го исплатило авторскиот надомест во целосен износ од 372.000 денари, без задржување и плаќање на персонален данок во Македонија. Доколку друштвото не ја спроведе пропишаната постапка за барање даночно ослободување, би требало да плати персонален данок во износ од 18.600 денари, а на лицето би му го исплатило нето износот од 353.400 денари.

Пресметка на персоналниот данок за авторски надомест (стручна студија) доколку не е спроведена постапка за даночно ослободување: 372.000 - (372.000 x 50% пропишана одбивка) = 186.000 денари (даночна основа за пресметка на персонален данок) 186.000 x 10% = 18.600 денари (персонален данок) 372.000 - 18.600 = 353.400 денари (нето износ за исплата на лицето) или 353.400 x 5,263% (пресметана стапка на персонален данок за примена на нето износ, со 50% одбивка) = 18.600 денари Книжење доколку е одобрено даночно ослободување од УЈП:

44906 - Авторски хонорари 22140 - Обврски по основ на авторски договори со странски физички лица - по договор за авторски надомест со странско физичко лице

www.p

roagens.mk

372.000

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК

22140 - Обврски по основ на авторски договори со странски физички лица 103 - Девизни сметки

72.000 3

 

372.000

53.400 3 18.600

353.400 18.600

53.400 3 18.600

- платен авторски надомест на странско физичко лице

Книжење доколку не е спроведена постапка за даночно ослободување:

44906 - Авторски хонорари 22140 - Обврски по основ на авторски договори со странски физички лица 2352 - Обврски за персонален данок за авторски права - по договор за авторски надомест со странско физичко лице, пресметан нето надомест и персонален данок

372.000

22140 - Обврски по основ на авторски договори со странски физички лица 2352 - Обврски за персонален данок за авторски права 103 - Девизни сметки 1000 - Парични средства на трансакциски сметки во денари - платен авторски надомест на странско физичко лице и платен персонален данок

Во овој случај, со оглед на тоа што друштвото Вела АД не ја спровело пропишаната постапката за даночно ослободување, така што го платило и задржило персоналниот данок од бруто приходот на лицето - резидент на Австрија (а договорот со Австрија пропишува целосно даночно ослободување за приходот од авторски права), лицето има право да бара враќање на данокот во износ од 18.600 денари од државата, со поднесување на заверен образец „Б-ВД/ВП“ - Барање за враќање на данокот од доход по видови на приходи до Управата за јавни приходи (објаснето во продолжение на текстот). На крајот од текстот е објавен пополнет

Образец “Б-ОДД” со податоци од примерот

III.1.3. Ослободување на данок на капитални добивки Согласно со членовите 50-53 на ЗПДД, предмет на оданочување со персонален данок е капиталната добивка (позитивната разлика меѓу продажната цена и набавната цена), која е реализирана од продажба на хартии од вредност, учество во капитал INFORMATOR 3 I MART 2014

(удел) и недвижен имот од страна на домашни и странски физички лица. Исклучок на ова правило е: - капиталната добивка реализирана од продажба на недвижен имот во рок од 3 години од набавката (не се оданочува), - капиталната добивка од продажба на хартии од вредност, која нема да се оданочува во рамки на ограничен период од 1.1.2013 до 31.12.2015 година, согласно со промената на ЗПДД (166/12). Според членот 73 на ЗПДД, обврзникот (домашно и странско физичко лице) е должен да поднесе аконтативна даночна пријава за капиталните добивки (образец „ПДДАДП/КД“) до УЈП, во рок од 15 дена од остварувањето на приходот, така што персоналниот данок самиот го плаќа врз основа на решение на УЈП. Според соопштението на УЈП (достапно на www.ujp.gov.mk), за време на периодот на ослободување на оданочувањето на капиталните добивки од продажба на хартии од вредност (1.1.2013-31.12.2015), не



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

се поднесува аконтативна даночна пријава до УЈП за овие приходи. околку меѓународните договори за одД бегнување на двојно оданочување не пропишуваат оданочување на капиталните добивки во државата каде се остварени, странското физичко лице, кое е резидент на конкретната држава-договорничка, што остварило капитална добивка во Р. Македонија од продажба на хартии од вредност, учество во капитал (удел) и недвижен имот (надвор од горенаведените неоданочиви исклучоци) може да обезбеди даночно ослободување со одобрување на Управата за јавни приходи, согласно со Правилникот за процедура, преку поднесување на: - потврда за резидентен статус која е заверена од надлежниот даночен орган во странство заедно со

- Аконтативната даночна пријава за утврдување на персоналниот данок на доход за капитални добивки (образец „ПДД-АДП/КД“), пропишана во Правилникот за формата, содржината и начинот на пополнување на Аконтативната даночна пријава за утврдување на персоналниот данок на доход за капитални добивки (“Службен весник на РМ”, бр. 55/01, 28/07 и 15/11).

III.2. ПРОЦЕДУРА ЗА ВРАЌАЊЕ НА ПОВЕЌЕ ПЛАТЕН ДАНОК НА СТРАНСКИ ФИЗИЧКИ ЛИЦА СОГЛАСНО СО ДОГОВОРИТЕ ЗА ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНОТО ОДАНОЧУВАЊЕ Во случаите кога е наплатен данок на приходот кој согласно договорите за одбегнување на двојното оданочување е ослободен или во однос на истиот се применува пониска даночна стапка странското физичко лице до надлежната Регионална дирекција на Управата за јавни приходи може да поднесе барање за враќање на повеќе платениот данок во однос на данокот кој требало да биде платен.

www.p

арањето за враќање на повеќе платениБ от данок се поднесува на следните обрасци, и тоа: 1) Образец „Б-ВД/ВП“ - Барање за враќање на данок од доход по видови на приходи и 2) Образец „Б-ВД/КД“ - Барање за враќање на данок од доход од капитални добивки.

III.2.1. Барање за враќање на данок од доход по видови на приходи (Образец „Б-ВД/ВП“) Барањето за враќање на данок на приход го пополнува примателот на приходот во 4 истоветни примероци (за примателот на приходот, за надлежниот даночен орган во странство, за исплатувачот, за Управата за јавни приходи) и ги поднесува до надлежниот даночен орган во државата на која е резидент со цел да потврди дека е резидент на таа држава (со пополнување и заверување на делот 5 од образецот). Надлежниот даночен орган на странската држава задржува еден примерок од образецот. Примателот останатите три примероци од образецот ги доставува на исплатувачот, а исплатувачот трите примероци, со целосно пополнети податоци заедно со пропратната документација, ги доставува до надлежната Регионална дирекција на Управата за јавни приходи. Управата за јавни приходи ја спроведува потребната постапка, го заверува поднесеното барање, задржува еден примерок за свои потреби, а останатите два примероци ги враќа на исплатувачот на приходот (за исплатувачот и за примателот на приходот). Образецот „Б-ВД/ВП“ - Барање за враќање на данок од доход по видови на приходи се поднесува во формат А-4 на хартија во бела боја и содржи: Дел 1.

Податоци за примателот на приходот

• Име и презиме - се впишува името и презимето на физичкото лице.

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК • Адреса на живеење / престојувалиште - се впишува адреса на живеење или престојувалиште на странско физичко лице (улица, број, населено место и телефон). • Резидентна држава на примателот се впишува името на државата во која физичкото лице е резидент за даночни цели. • ЕДБ - се впишува Единствениот даночен број за странско физичко лице во Република Македонија издаден од Управата за јавни приходи. Дел 2. Податоци за исплатувачот на приход Се впишува називот и правната форма, седиштето, телефонот, како и ЕДБ на исплатувачот на приходот. Дел 3. Податоци за приходот Со „Х“ се означува видот на приходот: - лично примање, - приходи од дивиденди, - приходи од камата, - авторски права, - други приходи. Од описот на приходот мора да биде јасно дека се работи за приход за кој е утврдена погодност со меѓународните договори. Се впишува датата на плаќање на приходот, износот на приходот, износот на данок кој е задржан и уплатен, износот на задржан данок со примена на даночна стапка од договорот, износот на данок кој се бара да се врати пресметан како разлика помеѓу износот на платен задржан данок и износот на данок според договорот. Износите треба да се изразени во денари. Дел 4. Изјава на исплатувачот Ова поле го пополнува исплатувачот на приходот, кој под кривична и материјална одговорности изјавува дека:

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

- примателот на приходот е стварен корисник на приходот и - податоците се вистинити, точни и потполни. Се внесува дата, место и потпис на управителот или полномошникот. Дел 5. Потврда од надлежниот орган во резидентната држава на примателот на приходот Ова поле го пополнува и дава потврда надлежниот даночен орган на државата на која примателот на приходот е резидент за даночни цели, согласно со Меѓународниот договор за одбегнување на двојно оданочување помеѓу Република Македонија и конкретната држава. Се внесува дата, место, потпис и печат. Дел 6. Податоци за подносителот на барањето / полномошник Се пополнува во случај кога барањето го поднесува лице ополномоштено од примателот на приходот. Се внесува име, презиме, адреса и телефон на лицето, а во прилог се дава овластувањето. Дел 7. Податоци за банкарска сметка за враќање на данокот Се впишува број на сметка на која треба да се врати данокот и банка во која истата е отворена. Дел 8. Прилози Се впишува кои документи се доставуваат како прилог на барањето. Треба да се приложат документи кои се однесуваат на исплатата на приходот и со кои се потврдува реалноста и основаноста на истата. Задолжително при поднесување на Барањето потребно е во прилог да се достави и полномошно / овластување. На барање на УЈП потребно е да се поднесат и други докази за правата и погодностите по меѓународните договори.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Поле за потврда од Управата за јавни приходи Последното поле на барањето го пополнува Управата за јавни приходи со потврда дека барањето е во согласност со соодветниот член и став од Меѓународниот договор за одбегнување на двојно оданочување помеѓу Република Македонија и конкретната држава договорничка. Се внесува дата, место, потпис и печат. На крајот од текстот е објавен

Образец “Б-ВД/ВП”

III.2.2. Барање за враќање на данок од доход од капитални добивки (Образец „Б-ВД/КД“)

арањето за враќање на данок на приход Б од капитални добивки го пополнува примателот на приходот во 3 истоветни примероци (за примателот на приходот, за надлежниот даночен орган во странство и за Управата за јавни приходи) и ги поднесува до надлежниот даночен орган во државата на која е резидент со цел да потврди дека е резидент на таа држава (со пополнување и заверување на делот 4 од образецот). Надлежниот даночен орган на странската држава задржува еден примерок од образецот. Примателот останатите два примероци од образецот со целосно пополнети податоци заедно со пропратната документација, ги доставува до надлежната Регионална дирекција на Управата за јавни приходи. Управата за јавни приходи ја спроведува потребната постапка, го заверува поднесеното барање, задржува еден примерок за свои потреби, а еден примерок враќа на примателот на приходот. Образецот „Б-ВД/КД“ - Барање за враќање на данок од доход од капитални добивки се поднесува во формат А-4 на хартија во бела боја и содржи: Дел 1.

Податоци за примателот на приходот

• Име и презиме - се впишува името и презимето на физичкото лице.

www.p

• Адреса на живеење / престојувалиште - се впишува адреса на живеење или престојувалиште на странско физичко лице (улица, број, населено место и телефон), • Резидентна држава на примателот - се впишува името на државата во која физичкото лице е резидент за даночни цели, • ЕДБ - се впишува Единствениот даночен број за странско физичко лице во Република Македонија издаден од Управата за јавни приходи. Дел 2. Податоци за приходот Со „Х“ се означува видот на приходот од капитални добивки: - хартии од вредност, - учество во капитал, - недвижен имот. Од описот на приходот мора да биде јасно дека се работи за приход за кој е утврдена погодност со меѓународните договори. Се впишува датата на плаќање на приходот, износот на приходот, износот на платен данок, износот на данок со примена на даночна стапка од договорот, износот на данок кој се бара да се врати пресметан како разлика помеѓу износот на платен данок и износот на данок според договорот. Износите треба да се изразени во денари. Дел 3. Изјава на примателот на приходот Пополнува примателот на приходот изјава под кривична и материјална одговорност дека податоците се вистинити, точни и потполни. Се внесува дата, место и потпис на примателот на приходот. Дел 4.

Потврда од надлежниот орган во резидентната држава на примателот на приходот

Ова поле го пополнува и дава потврда надлежниот даночен орган на државата на која

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК примателот на приходот е резидент за даночни цели, согласно со Меѓународниот договор за одбегнување на двојно оданочување помеѓу Република Македонија и конкретната држава. Се внесува дата, место, потпис и печат. Дел 5.

Податоци за подносителот на барањето / полномошник

Се пополнува во случај кога барањето го поднесува лице ополномоштено од примателот на приходот. Се внесува име, презиме, адреса и телефон на лицето. Задолжително при поднесување на Барањето потребно е во прилог да се достави и полномошно/овластување. Дел 6.

Податоци за банкарска сметка за враќање на данокот

Се впишува број на сметка на која треба да се врати данокот и банка во која истата е отворена.

INFORMATOR 3 I MART 2014

Дел 7.

 

Прилози

Се впишува кои документи се доставуваат како прилог на барањето. Треба да се приложат документи кои се однесуваат на исплатата на приходот и со кои се потврдува реалноста и основаноста на истата. На барање на УЈП потребно е да се поднесат и други докази за правата и погодностите по меѓународните договори. Поле за потврда од Управата за јавни приходи Последното поле на барањето го пополнува Управата за јавни приходи со потврда дека барањето е во согласност со соодветниот член и став од Меѓународниот договор за одбегнување на двојно оданочување помеѓу Република Македонија и конкретната држава договорничка. Се внесува дата, место, потпис и печат. На крајот од текстот е објавен

Образец „Б-ВД/КД“



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Б а р а њ е за издавање на потврда за даночен резидент R E Q U E S T for issuance of certificate of Tax Resident

УЈП-УД-З.2-01/1 Б-ПДр

* Пополнува Управа за јавни приходи / Filled by the Public Revenue Office Датум и број на прием Date and number of admission

Домашно физичко лице Domestic individual Странско физичко лице Foreign individual

ПоДатоци За фиЗичко лице - Барател / DaTa foR ThE inDiviDUal – applicanT

ЕМБГ / ЕДБ UPIN / TIN Име и презиме Name and surname Адреса на живеење / престојувалиште Address of domicile / residence Државјанство Nationality Лична карта / патна исправа (пасош) ID card / travel document (passport)

Број Number

Датум на издавање Issuance date

Орган кој ја издал Issued by * пополнува само странско физичко лице / filled in only by а foreign individual

Издадена дозвола за престој Issued residence permit

Контакт Contact

Број Number

Датум на издавање Issuance date

Орган кој ја издал Issued by е-Пошта e-mail

Телефон Phone

ПоДатоци За основ, ПериоД и ПрихоД За коЈ се иЗДава ПотврДата DaTa on ThE baSiS, ThE pERioD anD ThE REvEnUE foR which ThE cERTificaTE iS iSSUED

Назив на државата со која РМ има склучено договор за одбегнување на двојно оданочување кој е во примена Name of the country that the Republic of Macedonia has signed an agreement for the avoidance of double taxation that is applied Година за која се бара да се издаде потврдата Year in which is requested the certificate to be issued

Приход/и кои се остваруваат во странство Income(s) which are realized abroad

Вид Type Износ Amount

ПрилоЗи / aTTachmEnTS

иЗЈава на фиЗичкото лице - Барател / STaTEmEnT of ThE inDiviDUal - applicanT Изјавувам дека живеам / престојувам на територијата на Р. Македонија непрекинато или со прекини 183 или повеќе дена во кој било 12 месечен период и ќе поднесам Годишна даночна пријава за остварените приходи. Податоците и прилозите наведени во ова Барање се вистинити, точни и потполни и Управата за јавни приходи може да ги користи и за прибирање на податоци од други институции заради изготвување на Потврдата за даночен резидент.

I declare that I live / reside within the territories of the Republic of Macedonia continuously or intermittently for 183 or more days in any 12 month period and will submit annual tax return for the realized income. The information and attachments listed in this Request are true, accurate and complete and the Public Revenue Office can use them and for collection of data from other institutions for the purposes of preparation of the Certificate of tax resident.

ПоДатоци За ПоДносителот / DaTa on ThE SUbmiTTER Име и презиме Name and surname

Потпис Signature

Својство Function

Датум на поднесување Date of submitting 1/2

www.p

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК

Б А Р А Њ Е за олеснување односно ослободување од данок на доход по видови на приход R E Q U E S T for relief or exemption from tax on income by type of income

Министерство за финансии

 

Б-ОДД/ВП

*Пополнува Управа за јавни приходи / Filled by the Public Revenue Office Датум и број на прием Date and number of admission

ПОДАТОЦИ ЗА ПРИМАТЕЛОТ НА ПРИХОДОТ/ INFORMATION FOR THE RECIPIENT OF THE INCOME Име и презиме Name and surname

ANNA BANIK

Адреса на живеалиште / престојувалиште Address of domicile / residence

MIEROVA 20 827 15 BRATISLAVA 212

Резидентна држава на примателот Resident country of the recipient

SLOVAK REPUBLIC

ЕДБ за странско физичко лице во Р.Македонија TIN for foreign individual in R. Macedonia

ПОДАТОЦИ ЗА ИСПЛАТУВАЧОТ НА ПРИХОД/ INFORMATION FOR THE PAYER OF INCOME Назив и правна форма / Registered name and Legal form

MONTING DOO

Седиште / Headquarters

UL. PERO NAKOV BR. 4, SKOPJE, R. MAKEDONIJA

ЕДБ / TIN

Телефон / Phone

+421 2 5287 6948

Телефон / Phone

+389 2 3169 857

ПОДАТОЦИ ЗА ПРИХОДОТ / INFORMATION FOR THE INCOME Опис на приход / Description of the income

Вид на приход/ Type of income

PRIHOD OD DIVIDENDA

Лично примање / Personal Income Приходи од дивиденди / Income of Dividends Приходи од камата / Income from Interest Авторски права / Royalties

Износ на приход / Amount of income

Други приходи / Other Income

Датум на плаќање / Date of payment

ИЗЈАВА НА ИСПЛАТУВАЧОТ / STATEMENT BY THE PAYER Под кривична и материјална одговорност изјавувам / Concerning law consequences I declare Примателот на приходот е стварен корисник на приходот / The recipient of income is the beneficiary owner of the income Податоците се вистинити, точни и потполни / The information is accurate, correct and complete Датум / Date

Место / Place

SKOPJE, R. MAKEDONIJA

..................................................................................................................................

We confirm that the person quoted in part 1 of this form is resident of THE SLOVAK REPUBLIC ............................................................................................................................

во смисла на член ............ став ............ од Меѓународниот договор

1 of the Аgreement for 4 Paragraph ............ in sense of Аrticle ............

за одбегнување на двојно оданочување помеѓу Република

avoidance of double taxation between Republic of Macedonia and THE SLOVAK REPUBLIC .................................................................................................

Македонија и .........................................................................................................

Место / Place

Датум / Date

BRATISLAVA, THE SLOVAK REPUBLIC

Име и презиме Name and surname

Адреса / Address

ПРИЛОЗИ ATTACHMENTS

Потпис и печат / Signature and Stamp

********

ПОДАТОЦИ ЗА ПОДНОСИТЕЛОТ НА БАРАЊЕТО / ПОЛНОМОШНИКОТ DATA ON THE SUBMITTER OF THE CLAIM / AUTHORIZED PERSON

* Пополнува УЈП / Filled by PRO

MILENA PETROVSKA

ПОТВРДА НА НАДЛЕЖНИОТ ОРГАН ВО РЕЗИДЕНТНАТА ДРЖАВА НА ПРИМАТЕЛОТ НА ПРИХОДОТ RECEIPT OF THE COMPETENT AUTHORITY IN THE RESIDENT COUNTRY OF THE RECIPIENT OF THE INCOME Потврдуваме дека лицето наведено во точка 1 е резидент на

Потпис на управител или полномошник / Signature of manager or/authorized person

Прилог овластување / Authorization in addition

Телефон / Phone

/ Odluka za isplata na dividenda

* На барање на УЈП потребно е да се поднесат и други докази за правата и погодностите по меѓународните договори Other evidence for rights and benefits from the international agreements should be submitted on request of the PRO

Управата за јавни приходи потврдува дека 10 став ............ 2 од барањето е во согласност со член ............

The Public Revenue Office confirms that the claim is according 10 Paragraph ............. 2 of the Agreement for avoidance to Article ............

Меѓународниот договор за одбегнување на двојно

of double taxation between Republic of Macedonia and THE SLOVAK REPUBLIC ...........................................................................................................

оданочување помеѓу Република Македонија и SLOVACKA REPUBLIKA ............................................................................................................. 5 % Стапка од договорот / Rate in agreement …… Ослободување / Exemption Датум / Date

Место / Place

SKOPJE, R. MAKEDONIJA

Потпис и печат / Signature and Stamp

******** 1/2

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Б А Р А Њ Е за ослободување од данок на доход R E Q U E S T for exemption from income tax

Министерство за финансии

Б-ОДД

*Пополнува Управа за јавни приходи / Filled by the Public Revenue Office Датум и број на прием Date and number of admission

ПОДАТОЦИ ЗА ПРИМАТЕЛОТ НА ПРИХОДОТ/ INFORMATION FOR THE RECIPIENT OF THE INCOME Име и презиме Name and surname

MARKUS KLEIN

Адреса на живеалиште / престојувалиште Address of domicile / residence

LAURENZERBERG 54 A-1010 VIENNA, AUSTRIA

Резидентна држава на примателот Resident country of the recipient

REPUBLIC OF AUSTRIA

ЕДБ за странско физичко лице во Р.Македонија TIN for foreign individual in R. Macedonia

VELA AD

Седиште / Headquarters

UL. CRVENA VODA BR. 54, SKOPJE, R. MAKEDONIJA

Телефон / Phone

+389 2 3187 965

ПОДАТОЦИ ЗА ПРИХОДОТ / INFORMATION FOR THE INCOME Вид на приход / Type of income

Износ на приход / Amount of income

PRIHOD OD AVTORSKI PRAVA

ПОДАТОЦИ ЗА ИСПЛАТУВАЧОТ НА ПРИХОД/ INFORMATION FOR THE PAYER OF INCOME

ЕДБ / TIN

Назив и правна форма / Registered name and Legal form

Датум на плаќање / Date of payment

ИЗЈАВА НА ИСПЛАТУВАЧОТ / STATEMENT BY THE PAYER Под кривична и материјална одговорност изјавувам / Under criminal and material responsibility I declare Примателот на приходот е стварен корисник на приходот / The recipient of income is the beneficiary owner of the income Податоците се вистинити, точни и потполни / The information is accurate, correct and complete Датум / Date

Име и презиме Name and surname

Место / Place

Потпис на управител или полномошник / Signature of manager or/authorized person

ZORAN NAUMOVSKI

SKOPJE, R. MAKEDONIJA

Прилог овластување / Authorization in addition

/ Телефон / Phone

Адреса / Address

ПОДАТОЦИ ЗА ПОДНОСИТЕЛОТ НА БАРАЊЕТО / ПОЛНОМОШНИКОТ DATA ON THE SUBMITTER OF THE REQUEST/ AUTHORIZED PERSON

ПРИЛОЗИ ATTACHMENTS

* Пополнува УЈП / Filled by PRO

Телефон / Phone

+431 531 41 4553

/ Dogovor za avtorsko delo

ОДОБРЕНИЕ ЗА ДАНОЧНО ОСЛОБОДУВАЊЕ

APPROVAL FOR TAX EXEMPTION

Управата за јавни приходи го разгледа Барањето и прилозите

The PRO has reviewed the request and its attachments, conducted an insight to

кон него, изврши увид во доказите и евиденциите со кои

the evidence and records available and approved the Request for tax exemption

располага и го одобри Барањето за даночно ослободување

pursuant to international agreement on avoidance of double taxation concluded

согласно Меѓународниот договор за одбегнување на двојно

between the Republic of Macedonia and REPUBLIC OF AUSTRIA ..........................................................................................................................................................

оданочување склучен помеѓу Република Македонија и REPUBLIKA AVSTRIJA ...............................................................................................................................

152 2007 No. ........................................................ from .......................................

152 2007 бр. ........................................................ од ....................................... година. Датум / Date

Место / Place

SKOPJE, R. MAKEDONIJA

Потпис и печат / Signature and Stamp

**************

1/2

www.p

roagens.mk

ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК

Б А Р А Њ Е за враќање на данок од доход по видови на приходи R E Q U E S T for refund of income tax from other types of income

Министерство за финансии

 

Б-ВД/ВП

*Пополнува Управа за јавни приходи / Filled by the Public Revenue Office Датум и број на прием Date and number of admission

ПОДАТОЦИ ЗА ПРИМАТЕЛОТ НА ПРИХОДОТ/ INFORMATION FOR THE RECIPIENT OF THE INCOME Име и презиме Name and surname Телефон / Phone

Адреса на живеалиште / престојувалиште Address of domicile / residence Резидентна држава на примателот Resident country of the recipient ЕДБ за странско физичко лице во Р.Македонија TIN for foreign individual in R. Macedonia

ПОДАТОЦИ ЗА ИСПЛАТУВАЧОТ НА ПРИХОД/ INFORMATION FOR THE PAYER OF INCOME Назив и правна форма / Registered name and Legal form Телефон / Phone

Седиште / Headquarters ЕДБ / TIN

ПОДАТОЦИ ЗА ПРИХОДОТ / INFORMATION FOR THE INCOME Опис на приходот / Description of the income

Лично примање / Personal Income

Датум на плаќање / Date of payment

Приходи од дивиденди / Income of Dividends Приходи од камата / Income from Interest Авторски права / Royalties

Износ на приход Amount of income

Износ на платен задржан данок Amount of paid tax

Износ на данок според договорот Amount of tax according to the agreement

Износ на данок за враќање Amount of tax for refund

Други приходи / Other Income

ИЗЈАВА НА ИСПЛАТУВАЧОТ / STATEMENT OF THE PAYER Под кривична и материјална одговорност изјавувам / Under criminal and material responsibility I declare Примателот на приходот е стварен корисник на приходот / The recipient of income is the beneficiary owner of the income Податоците се вистинити, точни и потполни / The information is accurate, correct and complete Датум / Date

Место / Place

ПОТВРДА НА НАДЛЕЖНИОТ ОРГАН ВО РЕЗИДЕНТНАТА ДРЖАВА НА ПРИМАТЕЛОТ НА ПРИХОДОТ / RECEIPT OF COMPETENT AUTHORITY IN THE RESIDENT COUNTRY OF THE RECIPIENT OF THE INCOME Потврдуваме дека лицето, наведено во точка 1 е резидент на

We confirm that the person, quoted in part 1 of this form, is resident of

..................................................................................................................................

.......................................................................................................................

во смисла на член ............ став ............ од Меѓународниот договор

in sense of Аrticle ............ Paragraph ............ of the Аgreement for

за одбегнување на двојно оданочување помеѓу Република

avoidance of double taxation between Republic of Macedonia and

Македонија и .........................................................................................................

....................................................................................................................... Место / Place

Датум / Date

Потпис на управител или полномошник / Signature of manager or/authorized person

ПОДАТОЦИ ЗА ПОДНОСИТЕЛОТ НА БАРАЊЕТО / ПОЛНОМОШНИКОТ DATA ON THE SUBMITTER OF THE REQUEST/ AUTHORIZED PERSON

Потпис и печат / Signature and Stamp

Прилог овластување / Authorization in addition

Име и презиме Name and surname Телефон / Phone

Адреса / Address

ПОДАТОЦИ ЗА БАНКАРСКА СМЕТКА ЗА ВРАЌАЊЕ НА ДАНОКОТ/ INFORMATION FOR BANK ACCOUNT FOR TAX REFUND Сметка број / Account number

* Пополнува УЈП / Filled by PRO

Депонент банка / Depositary Bank

ПРИЛОЗИ ATTACHMENTS Управата за јавни приходи потврдува дека

The Public Revenue Office confirms that the claim is according

барањето е во согласност со член ............ став ............ од

to Article ............ Paragraph ............. of the Agreement for avoidance

Меѓународниот договор за одбегнување на двојно

of double taxation between Republic of Macedonia and

оданочување помеѓу Република Македонија и

...........................................................................................................

............................................................................................................. Датум / Date

Место / Place

Потпис и печат / Signature and Stamp

1/2

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Б А Р А Њ Е за враќање на данок од доход од капитални добивки R E Q U E S T for refund of income tax from capital gains

Министерство за финансии

Б-ВД/КД

*Пополнува Управа за јавни приходи / Filled by the Public Revenue Office Датум и број на прием Date and number of admission

ПОДАТОЦИ ЗА ПРИМАТЕЛОТ НА ПРИХОДОТ/ INFORMATION FOR THE RECIPIENT OF THE INCOME Име и презиме Name and surname Телефон / Phone

ПОДАТОЦИ ЗА ПРИХОДОТ / INFORMATION FOR THE INCOME Опис на приходот / Description of the income

Капитални добивки / Capital Gains

Датум на плаќање / Date of payment

Хартии од вредност / Securities Износ на приход Amount of income

Учество во капитал / Participation in equity Недвижен имот / Immovable property

Износ на платен данок Amount of paid tax

Износ на данок според договорот Amount of tax according to the agreement

Износ на данок за враќање Amount of tax for refund

ИЗЈАВА НА ПРИМАТЕЛОТ НА ПРИХОДОТ/ STATEMENT BY THE RECIPIENT OF THE INCOME Под кривична и материјална одговорност изјавувам / Under criminal and material responsibility I declare

Податоците се вистинити, точни и потполни / The information is accurate, correct and complete Датум / Date

Место / Place

ПОТВРДА НА НАДЛЕЖНИОТ ОРГАН ВО РЕЗИДЕНТНАТА ДРЖАВА НА ПРИМАТЕЛОТ НА ПРИХОДОТ RECEIPT OF THE COMPETENT AUTHORITY IN THE RESIDENT COUNTRY OF THE RECIPIENT OF THE INCOME Потврдуваме дека лицето, наведено во точка 1 е резидент на

We confirm that the person, quoted in part 1 of this form, is resident of

..................................................................................................................................

.......................................................................................................................

во смисла на член ............ став ............ од Меѓународниот договор

in sense of Аrticle ............ Paragraph ............ of the Аgreement for

за одбегнување на двојно оданочување помеѓу Република

avoidance of double taxation between Republic of Macedonia and

Македонија и .........................................................................................................

....................................................................................................................... Место / Place

Датум / Date

Потпис на примателот на приходот / Signature of the recipient of the income

Потпис и печат / Signature and Stamp

ПОДАТОЦИ ЗА ПОДНОСИТЕЛОТ НА БАРАЊЕТО / ПОЛНОМОШНИКОТ DATA ON THE SUBMITTER OF THE REQUEST/ AUTHORIZED PERSON

Прилог овластување / Authorization in addition

Име и презиме Name and surname Телефон / Phone

Адреса / Address

ПОДАТОЦИ ЗА БАНКАРСКА СМЕТКА ЗА ВРАЌАЊЕ НА ДАНОКОТ/ INFORMATION FOR BANK ACCOUNT FOR TAX REFUND Сметка број / Account number

* Пополнува УЈП / Filled by PRO

Депонент банка / Depositary Bank

ПРИЛОЗИ ATTACHMENTS Управата за јавни приходи потврдува дека

The Public Revenue Office confirms that the claim is according

барањето е во согласност со член ............ став ............ од

to Article ............ Paragraph ............. of the Agreement for avoidance

Меѓународниот договор за одбегнување на двојно

of double taxation between Republic of Macedonia and

оданочување помеѓу Република Македонија и

...........................................................................................................

............................................................................................................. Датум / Date

Место / Place

Потпис и печат / Signature and Stamp

1/2

www.p

roagens.mk

СТАТУСНО ПРАВО

 

ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ТРГОВСКИТЕ ДРУШТВА СО КРИТЕРИУМИ ЗА УПРАВИТЕЛИ И ЧЛЕНОВИ НА УПРАВНИОТ И НАДЗОРНИОТ ОДБОР ВО ДРУШТВА ВО ДРЖАВНА СОПСТВЕНОСТ ВОВЕД

С Данијела ЈАЌИМОВИЌ *

о Закон за дополнување на Законот за трговските друштва (ЗТД) 1 објавен во „Службен весник на РМ“, бр. 41/14, од 27 февруари 2014 година, влезен во сила на 7 март 2014 година, се воведуваат нови решенија со кои се пропишуваат посебни услови (критериуми) што треба да ги исполнат при нивното именување управителите во друштвата со ограничена одговорност и членовите на управните и надзорните одбори, односно одборот на директори во акционерските друштва со доминантна или во целосна државна сопственост. Дополнувањето на ЗТД следува само три дена по влегувањето во сила на измената на ЗТД објавена во „Службен весник на РМ“, бр. 38/14, од 24 февруари 2014 година (во сила од 4 март 2014 година). 2

Дополнувањето (41/14) ќе започне да се применува една година од денот на влегувањето во сила (од 7 март 2015 година), освен условот за познавање на странски јазик кој ќе започне да се применува две години о од денот на влегувањето во сила на дополнувањето (од 7 март 2016 година).

ПРЕГЛЕД НА НОВИНИТЕ 1. КАЈ ДОО/ДООЕЛ (нов член 231-а) За УПРАВИТЕЛ НА ДРУШТВОТО со доминантна или во целосна сопственост на државата, може да биде избрано лице кое ги исполнува следните услови: 1) е државјанин на Република Македонија; 2) има стекнати најмалку 240 кредити според ЕКТС или завр-

шен VII/1 степен на образование;

3) во моментот на именувањето со правосилна судска пре-

суда не му е изречена казна или прекршочна санкција забрана за вршење на професија, дејност или должност;

„Службен весник на РМ“, бр. 28/04, 84/05, 25/07, 87/08, 42/10, 48/10, 24/11, 166/12, 70/13, 119/13, 120/13, 187/13, 38/14 и 41/14. 2 На стрaна 71 од овој Информатор е објавен текст под наслов: „Нови решенија во Законот за трговските друштва“ во кој е даден осврт на новините во ЗТД објавени во „Службен весник на РМ“, бр. 38/14, непосредно пред дополнувањето – 41/14. 1

* Правен советник

d_jacimovic@proagens.com.mk

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

4) има минимум пет години работно ис-

најмалку 20 бода, или АПТИС (АPTIS) - најмалку ниво А2 (А2) и

5) поседува еден од следните меѓуна-

6) има положено психолошки тест и тест

куство;

родно признати сертификати или уверенија за активно познавање на англискиот јазик не постар од пет години, и тоа: ТОЕФЕЛ ИБТ (TOEFL iBT) – најмалку 74 бода, ИЕЛТС (IELTS) – најмалку 6 бода, ИЛЕЦ (ILEC Cambridge English: Legal) – најмалку Б2 (B2) ниво, ФЦЕ (FCE Cambridge English: First) – положен, БУЛАТС (BULATS) – најмалку 60 бода, или АПТИС (АPTIS) – најмалку ниво Б2 (B2) и

6) има положено психолошки тест и тест

за интегритет.

ИЗВРШЕН ЧЛЕН НА ОДБОР НА ДИРЕКТОРИ За ИЗВРШЕН ЧЛЕН НА ОДБОР НА ДИРЕКТОРИ во друштво со доминантна или во целосна сопственост на државата може да биде избрано лице кое ги исполнува следниtе услови: 1) е државјанин на Република Македо-

нија;

2) има стекнати најмалку 240 кредити

2. КАЈ АД СО ЕДНОСТЕПЕН СИСТЕМ НА УПРАВУВАЊЕ (ОДБОР НА ДИРЕКТОРИ) - нов член 367-а

за интегритет.

ОДБОР НА ДИРЕКТОРИ За ЧЛЕН НА ОДБОР НА ДИРЕКТОРИ во друштво со доминантна или во целосна сопственост на државата може да биде избрано лице кое ги исполнува следниtе услови: 1) е државјанин на Република Македо-

нија;

2) има стекнати најмалку 240 кредити

според ЕКТС или завршен VII/1 степен образование;

3) во моментот на именувањето со пра-

восилна судска пресуда не му е изречена казна или прекршочна санкција забрана за вршење на професија, дејност или должност;

4) има минимум три години работно ис-

куство;

според ЕКТС или завршен VII/1 степен образование;

3) во моментот на именувањето со пра-

4) има минимум пет години работно ис-

куство;

5) поседува еден од следните меѓународ-

но признати сертификати или уверенија за активно познавање на англискиот јазик не постар од пет години, и тоа: ТОЕФЕЛ ИБТ (TOEFL iBT) - најмалку 74 бода, ИЕЛТС (IELTS) - најмалку 6 бода, ИЛЕЦ (ILEC Cambridge English: Legal) - најмалку Б2 (B2) ниво, ФЦЕ (FCE Cambridge English: First) - положен, БУЛАТС (BULATS) - најмалку 60 бода, или АПТИС (АPTIS) - најмалку ниво Б2 (B2) и

6) има положено психолошки тест и тест

за интегритет.

5) поседува меѓународно признат серти-

фикат или уверение за активно познавање на англискиот јазик не постар од пет години, и тоа: ТОЕФЕЛ ИБТ (TOEFL iBT) - најмалку 30 бода, ИЕЛТС (IELTS) - најмалку 3 бода, КЕТ (КЕТ) (Cambridge English) – положен, БУЛАТС (BULATS) -

www.p

roagens.mk

СТАТУСНО ПРАВО

3. КАЈ АД СО ДВОСТЕПЕН СИСТЕМ НА УПРАВУВАЊЕ (УПРАВЕН ОДБОР И НАДЗОРЕН ОДБОР) УПРАВЕН ОДБОР - нов член 374-а За ЧЛЕН НА УПРАВЕН ОДБОР во акционерско друштво со доминантна или во целосна сопственост на државата може да биде избрано лице кое ги исполнува следните услови: 1) е државјанин на Република Македо-

нија;

2) има стекнати најмалку 240 кредити

според ЕКТС или завршен VII/1 степен образование;

3) во моментот на именувањето со пра-

4) има минимум три години работно ис-

куство;

5) поседува меѓународно признат серти-

фикат или уверение за активно познавање на англискиот јазик не постар од пет години, и тоа: ТОЕФЕЛ ИБТ (TOEFL iBT) - најмалку 30 бода, ИЕЛТС (IELTS) најмалку 3 бода, КЕТ (КЕТ) (Cambridge English) - положен, БУЛАТС (BULATS) најмалку 20 бода, или АПТИС (АPTIS) најмалку ниво А2 (А2) и

6) има положено психолошки тест и тест

за интегритет.

ПРЕТСЕДАТЕЛ НА УПРАВНИОТ ОДБОР За ПРЕТСЕДАТЕЛ НА УПРАВНИОТ ОДБОР во акционерско друштво со доминантна или во целосна сопственост на државата може да биде избрано лице кое ги исполнува следните услови: 1) е државјанин на Република Македо-

нија;

2) има стекнати најмалку 240 кредити

според ЕКТС или завршен VII/1 степен образование;

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

3) во моментот на именувањето со пра-

4) има минимум пет години работно ис-

куство;

5) поседува еден од следните меѓународ-

6) има положено психолошки тест и тест

за интегритет.

НАДЗОРЕН ОДБОР - нов 378-а За ЧЛЕН НА НАДЗОРЕН ОДБОР во акционерско друштво со доминантна или во целосна сопственост на државата може да биде именувано лице кое ги исполнува следните услови: 1) е државјанин на Република Македо-

нија;

2) има стекнати најмалку 240 кредити

според ЕКТС или завршен VII/1 степен образование;

3) во моментот на именувањето со пра-

4) има минимум три години работно ис-

куство;

5) поседува меѓународно признат серти-

фикат или уверение за активно познавање на англискиот јазик не постар од пет години, и тоа: ТОЕФЕЛ ИБТ (TOEFL iBT) - најмалку 30 бода, ИЕЛТС (IELTS) -



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

најмалку 3 бода, КЕТ (КЕТ) (Cambridge English) - положен, БУЛАТС (BULATS) - најмалку 20 бода, или АПТИС (АPTIS) - најмалку ниво А2 (А2) и 6) има положено психолошки тест и тест

за интегритет.

3) во моментот на именувањето со пра-

4) има минимум пет години работно ис-

куство;

ПРЕТСЕДАТЕЛ НА НАДЗОРНИОТ ОДБОР - нов член 379-а

5) поседува еден од следните меѓународ-

За ПРЕТСЕДАТЕЛ НА НАДЗОРНИОТ ОДБОР во акционерско друштво со доминантна или во целосна сопственост на државата друштвото може да биде избрано лице кое ги исполнува следните услови: 1) е државјанин на Република Македо-

нија;

2) има стекнати најмалку 240 кредити

според ЕКТС или завршен VII/1 степен образование;

6) има положено психолошки тест и тест

за интегритет.

2014 2014

www.p

roagens.mk

СТАТУСНО ПРАВО

 

НОВИ РЕШЕНИЈА ВО ЗАКОНОТ ЗА ТРГОВСКИТЕ ДРУШТВА

ОПФАТ НА НОВЕЛАТА НА ЗТД

Закон за изменување и дополнување на Законот за трговските друштва (13/14)

П Данијела ЈАЌИМОВИЌ *

родолжува новелирањето на Законот за трговските друштва (ЗТД), 1 кое во последните неколку години, особено од 2010 година па наваму, се интензивира како од аспект на зачестеноста, така и во поглед на опфатеноста на повеќе различни области кои се предмет на уредување на овој закон.

Акцентотот на оваа (претпоследна) 2 измена на ЗТД објавена во „Службен весник на РМ“, бр. 38/14, од 24 февруари 2014 година, влезена во сила на 4 март 2014 година, е ставен на новите решенија во врска со: - з адолжителното поднесување во електронска форма на пријавата за упис на ТП, ДОО и ДООЕЛ во трговскиот регистар; внесување на нови субјекти во режимот на забрана на основање на трговско друштво и управување; забрана на располагање со удели од страна на содружници кои се должници по основ на неплатени даноци, царини и придонеси; намалување на вредноста на зделка со заинтересирана страна која подлежи под специфичен режим на одобрување кај АД кои котираат; доставување на годишни сметки од страна на неактивни субјекти; бришење од трговскиот регистар на трговци кои не доставуваат годишни сметки во законските рокови; формирање на прекршочен орган од страна на ЦРМ за прекршоци во врска со навременото доставување на годишни сметки и други измени на кои е даден осврт во овој текст.

Примена од 1 јануари 2015 година Голем дел од одредбите со кои се менува ЗТД ќе започнат да се применуваат од 1 јануари 2015 година. Тоа се одредбите од: - членот 3 со кој се менува членот 29 став 2 точка 5, - членот 4 со кој се менува членот 29-а став 1, - членот 6 со кој се менува членот 197 став 7, - ч ленот 8 со кој се менува членот 477 ставови: 10, 11, 12 и 15, * Правен советник

d_jacimovic@proagens.com.mk

INFORMATOR 3 I MART 2014

„Службен весник на РМ“, бр. 28/04, 84/05, 25/07, 87/08, 42/10, 48/10, 24/11, 166/12, 70/13, 119/13, 120/13, 187/13 и 38/14. 2 После предметната измена (38/14), во „Службен весник на РМ“, бр. 41/14, од 27 февруари 2014 година е објавено ново дополнување на ЗТД, за кое станува збор на страна 67 од овој Информатор. 1



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

- ч ленот 9 со кој се менува членот 477а став 8, - ч ленот 11 со кој се додава нов член 552-б и - ч ленот 12 со кој се менува членот 597 ставови: 2, 3, 4, 5 и 6 на ЗТД. Во продолжение е посебно нагласeно која од новините стартува со одложена примена од 1 јануари 2015 година. ОСВРТ НА НОВИТЕ РЕШЕНИЈА ВО ЗТД

1. Задолжително поднесување на пријава за упис на ТП, ДОО и ДООЕЛ во трговскиот регистар во електронска форма

Со изменување на два члена (член 14 став 2 и 3 и член 92 став 1) се утврдува обврска: - Пријавата за упис на трговец-поединец во трговскиот регистар, да се поднесува исклучиво во електронска форма потпишана со електронски потпис согласно со Системот за е-регистрација од физичкото лице кое бара да биде запишано како трговец-поединец или негов полномошник со посебно полномошно во коешто се наведуваат податоците што се запишуваат во трговскиот регистар. При тоа, кон пријавата за упис се приложува електронски заверен потпис на трговецот-поединец согласно со Законот за податоците во електронски облик и електронски потпис (член 14 став 2 и 3 од ЗТД), а како правна последица на оваа новина се брише членот 18-а став 2 од ЗТД кој предвидуваше потписот на трговецот-поединец да не се заверува на нотар ако се поднесува како прилог преку Системот за е-регистрација, потпишан со сопствен електронски потпис или преку регистрациониот агент. ЗА ДОО, ДООЕЛ - Пријавата за упис на

основање на ДОО и ДООЕЛ се поднесува исклучиво во електронска форма, потпишана со електронски потпис согласно со Системот за е-регистрација и поднесена согласно со Законот за едношалтерскиот систем и за водење на трговскиот регистар и регисwww.p

тарот на други правни лица. Во останатите сличаи на упис во трговскиот регистар пријавата се поднесува од овластен подносител во писмена (хартиена) форма или во електронска форма (член 92 став 1 од ЗТД).

2. Друштво не можат да основаат содружници и членови на органите на друштвото за кое се води постапка за бришење поради недоставување на ГС/ФИ и непријавување на mail адреса Измена на ЗТД со примена од 1 јануари 2015 година Членот 29 став 2 од ЗТД кој ги дефинира субјектите кои не можат да основаат трговско друштво, преку новата точка 5, во оваа позиција ги става и содружниците, управителите и членовите на органот на управување и органот на надзор на друштвата за кои согласно со член 552-б од ЗТД е започната постапка за бришење додека трае таа постапка и во период од 3 години од денот на објавата на бришењето на друштвото на веб страницата на ЦРМ. Членот 552-б, кој исто така е нов и е дел од претпоследната измена на ЗТД (38/14), предвидува бришење од трговскиот регистар на друштво доколку е исполнета една од следните причини: не доставилo годишна сметка и фи-

нансиски извештаи за последната деловна година до последниот работен ден од тековната година;

не пријавилo упис на адреса на елек-

тронско сандаче за прием на писмена.

Постапка за бришење ја поведува ЦРМ по службена должност (види повеќе за членот 552-б во точката 9. од овој текст).

roagens.mk

СТАТУСНО ПРАВО

3. Содружници и членов на органите надруштвотозакое се водипостапка за бришење поради недоставување на ГС/ФИ и непријавување на mail адреса, не можат да бидат управители и членови на управни и надзорни органи Измена на ЗТД со примена од 1 јануари 2015 година Се проширува содржината на член 29-а во ставот 1 од ЗТД, во поглед на опфатот на лицата кои не можат да управуваат, попрецизно кои не можат да бидат управители, членови на орган на управување и орган на надзор на трговско друштво, на начин што во оваа категорија се вклучуваат и лицата од членот 29 став 2 точка 5, т.е. содружниците, управителите и членовите на органот на управување и органот на надзор на друштвата за кои согласно со член 552б од ЗТД е започната постапка за бришење. Забраната за управување трае од денот на започнувањето на постапката за бришење и во период од три години од денот на објавата на бришењето на друштвото на веб страницата на ЦРМ. Како што е наведено во претходната точка (точка 2.) од овој текст, во прашање се содружници и членови на управувачки и надзорни структури на друштва за кои е започната постапката за бришење: а) поради недоставување на годишна сметка и финансиски извештаи за последната деловна година до последниот работен ден од тековната година или б) поради непријавување на упис на адреса на електронско сандаче за прием на писмена. Покрај новоутврдената забрана за управување за наведената категорија на лица, изменетиот член 29-а став 1 од ЗТД ја содржи уште и забраната за управување за лицата кои се членови на органот на управување, органот на надзор, односно се управители на: друштва со блокирана сметка, сè додека трае блокадата на сметката на друштвото или додека над истото не

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

се отвори постапка на ликвидација или стечај (член 29 став 2 точка 1 од ЗТД) и друштва на кои во постапка пропишана со закон им е изречена забрана за вршење професија, дејност или должност, сè додека трае забрана (29 став 2 точка 3 од ЗТД).

4. Содружниците во друштвото кои должат по основ на неплатени даноци, царини и придонеси не можат да купуваат ниту да вршат пренос на удели во своето или во други трговски друштва Измена на ЗТД со примена од 1 јануари 2015 година Се врши дополнување на членот 197 од ЗТД, чиј предмет на уредување е располагање со уделот од страна на содружниците во друштвото со ограничена одговорност. Овој член ги уредува основните постулати на преносот на удел утврдувајќи дека содружниците располагаат со уделите под условите утврдени во договорот за друштвото. Според него, уделите можат да ги пренесуваат на начин и постапка определени со договорот за друштвото, во целост или само дел од уделот, со договор за пренос на удел заверен кај нотар. Секој пренос на удел што се врши во спротивност со ЗТД или со договорот за друштвото е ништовен. Исто така, содружникот на друштвото може да го заложи својот удел според услови определени со договорот на друштвото. Новото решение со кое се дополнува членот 197 во ставот 7, значи воведување забрана за располагање со удел за содружниците (правни и физички лица) кои должат по основ на неплатени даноци, царини и придонеси. Забраната се однесува на: купување на удел во своето друштво (н.з. друштво во кое имаат содружнички статус) или во други трговски друштва и пренос на удел во своето друштво или во други трговски друштва.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Новиот став 7 во членот 197 е последица на усогласувањето на ЗТД со новите решенија во даночна постапка (Закон за изменување и дополнување на З а конот за даночна постапка објавен во „Службен весник на РМ“, бр. 187/13, во сила на 7 јануари 2014 година), 3 со кои меѓу друго е утврдена и обврската на УЈП на својата веб страница, без согласност на даночниот обврзник, да објавува листа на должници на доспеани и неплатени долгови по основ на данок на додадена вредност, данок на добивка, персонален данок на доход, придонеси од задолжително социјално осигурување, како и акцизи и царини, за кои вкупниот износ на долг е 1) повисок од 120.000 денари, за физичките лица и самостојни вршители на дејност и 2) повисок од 300. 000 денари, за правните лица.

Листата на должници содржи: име и презиме или назив на должникот, година на раѓање на физичкото лице, место на живеење или престој на физичкото лице или седиште за правното лице, поединечен износ кој се должи според видот на долгот како и вкупен износ на долгот. Заради утврдување на идентитетот на должникот, УЈП може да ја дополни или допрецизира листата, со податоци за: датумот и место на раѓање на физичкото лице и име на родителот на физичкото лице, како и со податоци за преземените мерки за наплата на долгот од страна на надлежната инситуција. Во листата на должници не се внесуваат податоци за долгот за кој на должникот му е одобрено одложено плаќање.



kontakt@proagens.com.mk

„Новини во Законот за даночна постапка во функција на подобрување на наплата на даночен долг“, Информатор бр. 1/2014, стр. 22, автор Данијела Јаќимовиќ. Заради потсетување, зделка со заинтересирана страна е зделка во која е содржан судир на интереси, бидејќи со друштвото во деловен однос стапува носител на соодветна управувачка или надзорна функција во друштвото или самиот сопственик на капиталот (со 20% или повеќе), па дури и лице овластено да дава упатства на друштвото што се задолжителни, чиј интерес по дефиниција е конфликтен со интересот на друштвото. Овие зделки подлежат на посебно, претходно одобрување и во АД и во ДОО согласно со постојниот член 460: Одлука за одобрување на секоја зделка со заинтересирана страна ( вклучувајќи, без ограничување, заем, кредит, залог или гаранција) се врши со мнозинство гласови од членовите на одборот на директори, односно на членовите на надзорниот одбор кои немаат интерес во зделката. Ако сите членови на одборот на директори, односно на надзорниот одбор се заинтересирани страни или ако бројот на членовите на одборот на директори, односно членовите на надзорниот одбор кои немаат интерес е помал од бројот што е потребен за кворум за седницата на одборот на директори, односно на надзорниот одбор определен во статутот, таквата зделка ја одобрува собранието. Собранието ја одобрува зделката со заинтересираната страна со мнозинство гласови на сите акционери кои немаат интерес, а кои поседуваат акции со право на глас и тоа, ако: 1) вредноста на имотот на којшто се однесува ваквата зделка или поврзаните зделки изнесува 2% или повеќе проценти од книговодствената вредност на имотот на друштвото, според последните ревидирани финансиски извештаи на друштвото или во однос на понудената цена во случај кога треба да се купи имот; 2) зделката или поврзаните зделки се однесуваат на издавање преку запишување или продажба на акции што изнесуваат повеќе од 2% од обичните акции на друштвото, преостанати во тој период и обичните акции во кои може да се конвертираат хартии од вредност претходно издадени во серии и кои можат да бидат конвертирани во акции или 3) зделката или поврзаните зделки се однесуваат на издавање преку запишување на конвертибилни обврзници, што може да се конвертираат во обични акции, а кои изнесуваат повеќе од 2% од издадените обични акции на друштвото и ако, во исто време, претходно издадените обични акции во серии се конвертибилни во акции.

www.p

roagens.mk

СТАТУСНО ПРАВО

5. Намалена вредност на зделка со заинтересирана страна на 10% кај АД кои котираат и за чие одобрување е потребно мислење на овластен ревизор Се менува ченот 460-а став 1 од ЗТД кој ја уредува постапка за одобрување зделка со заинтересирана страна 4 кај акционер-

ско друштво чии хартии од вредност котираат на овластена берз, на начин што:

се намалува вредноста на зделка од

над 10%, на 10% и повеќе од вредноста на активата на друштвото определена врз осн ова на последните ревидирани годишни финансиски извештаи, за која е потребно мислење од овластен ревизор.

Членот 460-а инаку е релативно нов член во системот на ЗТД, внесен со измента на ЗТД (166/12) во примена од јануари 2013 година и се карактеризира со заострени мерки на контрола на ваквите зделки кај друштвата кои котираат на берза со цел спречување на нефер трансакции на штета на малцинските акционери. Попрецизно, членот 460а став 1 од ЗТД предвидува дека пред донесувањето на одлука за одобрување на зделка со заинтересирана страна кај АД кои котираат, доколку вредноста на зделката што е предмет на одобрување или кумулативната вредност на меѓусебни поврзани зделки во текот на изминатите 12 месеци од денот на одобрувањето на зделката, изнесува 10% и повеќе (пред измената: надминува 10%) од вредноста на активата на друштвото определена врз основа на последните ревидирани годишни финансиски извештаи, е потребно мислење од овластен ревизор кој ги исполнува условите пропишани со Законот за ревизија и Законот за хартии од вредност. Мислењето од овластениот ревизор се однесува на тоа дали зделката со заинтересирана страна е во согласност со важечките прописи во земјата, дали зделката со заинтересирана страна е фер, односно дали вредноста на зделката е утврдена според

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

пазарните услови, дали постои (не)сразмерност во заемните давања на страните, дали постојат и какви било други факти и околности кои би можеле да претставуваат основ за причинување на штета со препорака до малцинските акционери дали да ја поддржат зделката со заинтересирана страна.

6. Трговци-поединци и трговски друштва кои не вршеле никаква трговска дејност се должни до ЦРМ покрај писмено известување дека не биле активни да достават и годишна сметка (ГС) Измена на ЗТД со примена од 1 јануари 2015 година Во членот 477 од ЗТД кој ги содржи одредбите за составување и поднесување на годишните сметки и финансиските се вршат повеќе важни измени (ставови 10, 11, 12, 13 и 15) со кои се утврдени следните решенија: ПОДНЕСУВАЊЕ НА ГС ПОКРАЈ ИЗВЕСТУВАЊЕ ЗА НЕАКТИВОСТ - се воведува обврска за неактивните субјекти: трговци-поединци и трговски друштва кои не вршеле никаква трговска дејност, односно дејност која според природата и обемот на дејствување може да се смета за трговска во претходната година, до ЦРМ покрај писмено известување дека не биле активни да достават и годишна сметка со податоци на пропишани обрасци најдоцна до последниот ден од истекот на законскиот рок за кој се поднесуваат годишните сметки согласно со одредбите на ЗТД (изменет став 10). Над овие субјектите се спроведува постапка на утврдување на неактивен субјект согласно со членот 477-а од ЗТД (изменет став 11). ЦРМ ги брише од единствениот трговски регистар наведените субјектите за кои е утврдено дека три години по ред се неактивни субјекти согласно со член 477-а од ЗТД (изменет став 13).



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

БРИШЕЊЕ ОД ТРГОВСКИОТ РЕГИСТАР ПОРАДИ НЕПОДНЕСУВАЊЕ НА ГС И ИЗВЕСТУВАЊЕ ЗА НЕАКТИВНОСТ ДО КРАЈОТ НА ТЕКОВНАТА ГОДИНА - се утврдува дека трговци-поединци и трговски друштва кои не доставиле годишна сметка и писмено известување дека не биле активни за последната деловната година до последниот работен ден од тековната година, се бришат од един-ствениот трговски регистар на начин и постапка определени со ЗТД (нов став 12). ТРГОВЦИТЕ КОИ НЕМА ДА ПОДНЕСАТ ГС/ ФИ ВО ЗАКОНСКИОТ РОК, ДОЛЖНИ СЕ ДА ГИ ДОСТАВАТ СО ПРЕТХОДНО ИЗВРШЕНА РЕВИЗИЈА НАЈДОЦНА ДО 31 ДЕКЕМВРИ

- се утврдува дека трговците-поединци или трговските друштва кои нема да поднесат годишна сметка и финансиски извештаи во законски утврдениот рок, се должни до ЦРМ да достават годишна сметка и финансиски извештаи со претходно извршена ревизија од овластен ревизор, најдоцна до 31 декември во тековната година (нов став 15).

7. Субјекти за кои УЈП ќе утврди дека не ги исполнуваат условите за неактивни субјекти се задолжуваат за деловната година повторно да достават ГИ/ФИ до ЦРМ со претходно извршена ревизија Во членот 477-а од ЗТД кој ја уредува постапката на утврдување на статус на неактивен субјект, со неколку нови реше-нија се врши доуредување на оваа постапка во делот на ингеренциите на Управата за јавни приходи (УЈП) и обврските за субјектите за кои ќе се утврди дека не ги исполнуваат условите за неактивни субјекти. Потсетуваме дека овој член е дел од измената на ЗТД (166/12, во примена од 1 јануари 2013 година) и ја уредува координираната акција меѓу ЦРМ и УЈП www.p

во постапка на утврдување на статус на неактивен субјект, на следниот начин: ЦРМ електронски ја известува УЈП за секој субјект за кој утврдил дека ги исполнува условите од членот 477 став 10 од ЗТД (н.з. за субјект кој поднел годишна сметка и писмено известување дека не бил активен). УЈП поведува постапка на утврдување на статус на неактивен субјект за наведните субјекти (субјекти од член 477 ставови 9 и 10) за кои е известана од ЦРМ. Во постапката УЈП, според член 477-а став 2 утврдува дали во периодот за кој не била поднесена годишна сметка и финансиски извештаи,* субјектот: а) реализирал трансакции по кој било основ преку трансакциската сметка отворена кај носител на платен промет (вклучително и ако е остварен само прилив на средства) или б) на друг начин располагал со своите средства и имот што УЈП го утврдила при вршење на работите од нејзиниот делокруг на надлежност. * Напомена:



Законската формулација дека: „УЈП утврдува дали во периодот за кој не била поднесена годишна сметка и финансиски извештаи субјектот...“ бил активен од член 477-а став 2, според мислењето на авторот на овој текст, би требало да претрпи измена и да се усогласи со предметот на уредување на овој член, а тоа е утврдување на статус на неактивен субјект за субјектите од член 477 став 10 од ЗТД т.е. за трговци-поединци и трговски друштва кои не вршеле никаква трговска дејност и поради тоа поднеле изјава за неактивност.* Потврда за ваквиот став произлегува и од новиот член 552-б кој утврдува дека недоставување на годишна сметка и финансиски извештаи за последната деловна година до последниот работен ден од тековната година е причина за бришење на тговецот.* Во случај кога кај субјектот како должник постои одлив на средства или пренос

roagens.mk

СТАТУСНО ПРАВО

на имот по основ на присилна наплата, односно извршување истото не може да се третира како активност на субјектот во постапката на утврдување на статус на неактивен субјект. УЈП донесува решение за утврдување на статус на неактивен субјект доколку кај субјектот над кој спровела постапка утврди дека нема реализирано трансакции преку трансакциска сметка или располагање на друг начин со средства и имот. УЈП електронски веднаш го известува ЦРМ дека на друштвото му е определен статус на неактивен субјект, заради негово евидентирање. Новите решенија со кои се дополнува членот 477-а од ЗТД преку новите ставови 5, 6, 7 и 8 се однесуваат на следните аспекти на постапката за утврдување на статус на неактивен субјект: Ако УЈП во постапка на утврдување на статус на неактивен субјект констатира дека не се исполнети условите за неактивен субјект, со решение го задолжува субјектот во рок од 30 дена од донесувањето на решението, за деловната година повторно да достави ЦРМ годишна сметка и финансиски извештаи, со претходно извршена ревизија од овластен ревизор (нов став 5). Ако УЈП утврди дека постојат одредени отстапувања на податоците во годишната сметка и финансиските извештаи доставени до ЦРМ во однос на податоците доставени до УЈП, со решение го задолжува субјектот во рок од 30 дена од донесувањето на решението, за деловната година повторно да достави до ЦРМ годишна сметка и финансиски извештаи, со претходно извршена ревизија од овластен ревизор (нов став 6). УЈП за донесените решенија, електронски го известува ЦРМ (нов став 7).

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

Доколку субјектот од ставовите 5 и 6 не достави во определениот рок годишна сметка и финансиски извештаи, се брише од трговскиот регистар согласно со одредбите од членовите 552-а и 552-б од ЗТД (нов став 8). Напомена: Ставот 8 од член 477- а се примена од 1 јануари 2015 година.

8. Новини во постапката за бришење на неактивни субјекти од надлежен регистар Целосно се менува, поточно суштествено се доуредува членот 552-а од ЗТД кој ја регулира постапката за бришење на неактивни субјекти од надлежен регистар. Инаку во изминатиот период, сметано од внесување на овој член во ЗТД (166/12 во примена од 1 јануари 2013) па до последното менување, истиот беше предмет на две интервеции во делот на роковите (со измените на ЗТД: 70/13 и 120/13). Новата содржина, освен што попрецизно ги уредува роковите кои предизвикуваат соодветни правни последици од аспект на бришење на неактивните субјекти, го уредува и статусот на имотот на сопствениците на капиталот по бришење на друштвото, односно по пренесување на имотот во сопственост на РМ. Поконкретно, изменетиот член 552-а, предвидува: ЦРМ е должен во рок од 30 дена по настапувањето на условите за бришење на неактивен субјект и причините определени со членот 552-б од ЗТД на својата веб страница да објави соопштение за тоа и да спроведе постапка за негово бришење. Во соопштението се наведува називот на трговското друштво, неговиот ЕМБС и седиштето, причината за бришење, известувањето за правните последици од бришењето и рокот за постапување по известувањето. Истовремено со соопштението се повикуваат законските застапници, односно лицата и органите овластени за управување, застапување и надзор на субјектот, содруж-



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ниците, како и доверителите (овластени подносители) во рок од една година од денот на објавувањето на соопштението да поднесат предлог за стечај согласно со Законот за стечај или предлог за ликвидација согласно со ЗТД и за тоа писмено да го известат ЦРМ. За објавеното соопштение ЦРМ ја известува јавноста најмалку преку еден печатен медиум кој излегува на целата територија на РМ и на националниот радио и телевизиски јавен сервис (став 1).

Доколку во определениот рок (рок од 1 година од денот на објавувањето на соопштението) ЦРМ не добие известување за поднесен предлог за ликвидација, односно предлог за отворање на стечајна постапка од страна на овластен подносител, го брише субјектот и бришењето го објавува на својата веб страница, а кога се работи за трговски друштва, во објавата се повикуваат и содружниците, односно акционерите на бришаните друштва да го распределат имотот на друштвото меѓу себе согласно со ставот 4 (став 2). Доколку ЦРМ во рок од една година од истекот на рокот од ставот 1 (во рок од една година од истекот на рокот од една година од објавувањето на соопштението), не добие решение за отворање на стечајна постапка, односно не е отворена постапка за ликвидација, ЦРМ го брише субјектот и бришењето го објавува на својата веб страница, а кога се работи за трговски друштва, во објавата се повикуваат и содружниците, односно акционерите на бришаните друштва да го распределат имотот на друштвото меѓу себе согласно со ставот 4 (став 3). Напомена: Наведениот рок се однесува и на субјектите за кои веќе се поднесени предлози за стечај согласно со Законот за стечај, или предлози за ликвидација согласно

www.p

со одредбите од овој закон, согласно со член 15 од Законот за изменување и дополнување на Законот за трговските друштва (38/14). Движниот имот на избришани трговски друштва се распределува во рок од 1 (една) година од денот на донесувањето на решението за бришење. Паричните средства и недвижниот имот се распределуваат во рок од 10 (десет) години од денот на донесувањето на решението за бришење. Доколку по истекот на овие рокови не дојде до распределба на имотот на друштвото, односно до распределба на новопронајден имот истиот се пренесува во сопственост на Република Македонија, со обврска движниот имот да се чува една година, а недвижниот имот и паричните средства десет години. Во овој рок основачите имаат право во судска постапка да ја докажуваат сопственоста на имотот и да бараат враќање на истиот (став 4). ЦРМ секој месец на својата веб страница објавува преглед на трговци-поединци и трговски друштва кои се избришани од трговскиот регистар во текот на претходниот месец, врз основа на кој надлежните органи и институциите постапуваат во рамките на нивните надлежности (став 5).

9. Причини за бришење од трговскиот регистар се недоставување на ГС/ФИ до крајот на деловната година и непријавување на mail адреса Измена на ЗТД со примена од 1 јануари 2015 година На неколку пати во овој текст се повикавме на член 552-б, целосно нов во режимот на ЗТД. Според новиот член 552-б во постапката определена во членот 552-а од ЗТД

roagens.mk

СТАТУСНО ПРАВО

(истата постапка која се применува за бришење на неактивните субјекти од надлежен регистар - види точка 8 од овој текст) од трговскиот регистар се бришат трговецпоединец и трговско друштво ако е исполнета една од следниве причини: не доставиле годишна сметка и финансиски извештаи за последната деловна година до последниот работен ден од тековната година и не пријавиле упис на адреса на електронско сандаче за прием на писмена согласно со членот 21 став 4 од Законот за едношалтерскиот систем и за водење на единствениот трговски регистар и регистарот на други правни лица. 5 Постапка за бришење уредена со членот 552-а и членот 552-б ја поведува ЦРМ по службена должност. Во прашање е исклучително значајна новина со која се воведува уште еден правен основ за елиминирање на субјектите од пазарот преку јасно дефинирани причини, покрај веќе познатата неактивност на субјектот. Законодавецот со членот 552-б повлекува прецизно разграничување меѓу субјектите кои не вршеле никаква активност и кај кои УЈП спроведува посебна процедура заради утврдување на неактивност, па доколку се докаже дека три години по ред се неактивени ЦРМ ги брише и субјектите кои воопшто не доставиле годишни сметки и финансиски извештаи до крајот на годината или не пријавиле адреса на електронско сандаче, а кои факти со самиот закон се дефинираат како причини за бришење од страна на ЦРМ.

 

10. Формирање на прекршо на комисија во ЦРМ за водење прекршочна постапка и изрекување на прекршочни санкции за кршење на одредбите на ЗТД во врска со навремено доставување на ГС/ ФИ, КГС и КФИ Измена на ЗТД со примена од 1 јануари 2015 година Нови решенија има и во постапката за контрола и надзор (членот 597 од ЗТД) над субјектите на кои се однесува ЗТД (трговецпоединец, трговски друштва, стопанска интересна заедница и подружница организирана од странско лице), а која ја вршат инспекциски служби во рамките на надлежностите определени со закон. Преку дополнување на членот 597 од ЗТД, се утврдува дека: При вршењето на надзор инспекциските служби поднесуваат барање за поведување на прекршочна постапка, доколку е сторен прекршок во врска со одредбите од ЗТД. Барање за поведување на прекршочна постапка поднесува и ЦРМ. Прекршочна постапка води и прекршочна санкција изрекува Прекршочна комисија формирана од директорот на ЦРМ согласно со Законот за Централен регистар, доколку е сторен прекршок во врска со одредбите од членовите: 477 ставови 4 и 5, 482 ставови 1 и 2 и 506 ставови 4 и 5 од ЗТД. Инаку со наведените одредби се уредуваат роковите за навремено доставување на годишните сметки (хартиени и електронски), одобрените финансиски извештаи со годишниот извештај за работа на друштвото, консолидираните годишни сметки, одобрените консолидирани годишни сметки и одобрените консолидирани финан-

Член 21 став 4: „Во постапката за упис во надлежниот регистар субјектите на уписот освен податоците определени во ставот (2) од овој член, се должни да ја пријават за упис и адресата на електронското сандаче за прием на писмена.“

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

сиски извештаи, како што е дадено во интегралниот текст на одредбите, цитирани во продолжение:

Член 477 ставови 4 и 5,

(4) Годишната сметка се доставува до Централниот регистар до крајот на месец февруари наредната година, односно во рок од 60 дена од денот на отворањето на постапката за ликвидација или стечајна постапка или на настанувањето на статусна промена, а сметките изготвени за покуси периоди од ставовите (1) и (2) на овој член се доставуваат до крајот на наредниот месец по истекот на последниот месец од пресметковниот период. Централниот регистар има обврска да ги обработува годишните сметки за потребите на Министерството за финансии. (5) По исклучок на ставот (4) на овој член годишната сметка во електронска форма може да се достави до Централниот регистар и до 15 март наредната година.

Член 482 ставови 1 и 2,

(1) Годишната сметка усвоена од органот на управување се доставува до Централниот регистар најдоцна до крајот на февруари. (2) Одобрените финансиски извештаи со годишниот извештај за работа на друштвото, органот на управување најдоцна 30 дена од денот на нивното одобрување, но не подоцна од 30 јуни, во препис, ги доставуваат до Регистарот на годишни сметки при Централниот регистар и ги ставаат во деловната или во друга просторија на увид. Право на увид има секој содружник или акционер. Ревидираната годишна сметка, односно ревидираните финансиски извештаи во кои се утврдени отстапувања во податоците на веќе поднесената годишна сметка, односно на веќе поднесените финансиски извештаи, Централниот регистар има обврска да ги обработи.

Член 506 ставови 4 и 5,

(4) Консолидираната годишна сметка, заедно со извештајот за работењето за тековната година, друштвото е должно да ја достави на органите определени во членот 477 став (4) од овој закон, најдоцна до 31 март во наредната година.

www.p

(5) Одобрените консолидирани годишни сметки и одобрените консолидирани финансиски извештаи, заедно со годишниот извештај за работа на друштвото, органот на управување, најдоцна 30 дена од денот на нивното одобрување, во препис, ги доставуваат до Регистарот на годишни сметки при Централниот регистар и ги ставаат во деловната или друга просторија на увид. Право на увид има секој содружник, односно акционер.

З а наведените прекршоци од членовите: 477 ставови 4 и 5, 482 ставови 1 и 2 и 506 ставови 4, во ЗТД се пропишани следните глоби и прекршочни санкции:  за Трговец поединец/ глоба за од 500 до 1.000 евра и забрана на вршење дејност од една до три години сметајќи од денот на правосилноста на одлуката (член 598 став 1 точки 9 и член 598-а од ЗТД),  за Трговско друштво/ глоба за од 1.500 до 3.000 евра и забрана на вршење дејност од една до три години сметајќи од денот на правосилноста на одлуката (член 599 став 1 точка 6 и член 599-а став 1 од ЗТД) и  за Одговорното лице во друштво/ глоба за од 500 до 1.000 евра и забрана на вршење должност од една до три години сметајќи од денот на правосилноста на одлуката (член 599 став 2 и 599-а став 2). Во прекршочната постапка што ја води

Прекршочната комисина на ЦРМ известувањата и доставата на писмената се врши на адресата на електронското сандаче за прием на писмена на трговското друштво запишана во трговскиот регистар.

Доколку друштвото нема запишана адреса на електронско сандаче за прием на писмена, известувањето се објавува на веб страницата на ЦРМ. Известувањето објавено на веб страницата ЦРМ се смета дека е уредно извршено по истекот на рокот од осум дена од денот на објавувањето.



kontakt@proagens.com.mk

roagens.mk

СТАТУСНО ПРАВО

11.

 

Прекршочни санкции за новите прекршоци: неуплаќање паричен влог во рок и неизбирање на управител односно орган на управување или надзор во рок

Членот 599 од ЗТД, од делот на прекршочни санкции, се дополнува со пропишување на два нови прекршоци (точки: 8 и 9), чии сторители се друштвото со ограничена одговорност и одговорното лице во друштвото и кои постојат ако: не изврши уплата на паричниот влог во рокот определен со овој закон (член 186 став 5) и не избере управител, односно орган на управување или надзор во рокот определен со овој закон (член 233 став 2). Членот 186 од ЗТД ја уредува обврската за уплата на влогови при основање на друштвото со ограничена одговрност (ДОО), при што во ставот 5 дава можност паричниот влог да не биде во целост платен при основањето, со обрска остатокот од влогот да се уплати во рок од една година од денот на објавувањето на уписот на основањето на друштвото. Членот 233 став 2 ја уредува постапката во случај кога друштвото со ограничена одговрност (ДОО) ќе остане без управител, утвртдувајќи дека доколку содружниците не избра-

INFORMATOR 3 I MART 2014

ле управител во рок од 30 дена од денот кога друштвото останало без управител надзорниот одбор, односно контролорот свикува собир на содружниците. Ако друштвото нема орган на надзор, собирот на содружниците ќе биде свикан од судот на предлог на кое било лице кое има правен интерес. За новите прекршоци се изрекува глоба од членот 599, изнесува: 1.500 до 3.000 евра за друштвото и 500 до 1.000 евра за о дговорното лице во друштвото.

ИЗМЕНА НА ЗТД ВО ОДНОС НА ЗАПОЧНАТИТЕ ПОСТАПКИ ЗА БРИШЕЊЕ НА ТРГОВЦИТЕ ОД ТРГОВСКИОТ РЕГИСТАР Постапките за бришење на неактивни субјекти започнати пред донесувањето на Закон за изменување и дополнување на Законот за трговските друштва (13/14, во сила од 4 март 3014), ќе бидат завршени согласно со новите одредби од овој закон – член 14 од Законот за изменување и дополнување на Законот за трговските друштва.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ИЗМЕНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ДОНАЦИИ И ЗА СПОНЗОРСТВА ВО ЈАВНИТЕ ДЕЈНОСТИ

З Д-р Рефика МУРИЌ *

аконот за донации и за спонзорства во јавните дејности го уредува: давањето и примањето на донациите и спонзорствата за кои давателот и примателот можат да бараат даночни поттикнувања, целта на давањето и примањето, давателите и примателите, предметот, користењето, даночните поттикнувања, евидентирањето и контролата на донациите и спонзорствата во јавните дејности. Овој Закон е во примена во Р. Македонија од 2007 година и од тогаш овозможува добивање даночни олеснувања за донации и за спонзорства дадени на разни приматели од непрофитен и јавен сектор (здруженија, фондации, државни институции и др.), односно на дејности од областа на: - заштита на правата на човекот и граѓанинот; - образованието; - науката;

- развој на информатичкото општество и преносот на електронски податоци; - културата; - спортот; - здравството; - социјалната заштита; - заштитата на лица со инвалидитет; - крводарителството; - детската заштита; - заштита на животната средина и - други дејности утврдени со закон како јавна дејност. Од 14 февруари 2014 година, влезе во сила третата измена на овој Закон 1 со која беа донесени следниве поважни новини:

* Даночен советник 1

r_muric@proagens.com.mk

Проширена е можноста да се бара потврдување на јавен интерес за донации за кои не се склучува договор, доколку како примател се јавува Здружение односно Фондација чија основна дејност е од јавен интерес;

Извршено е повторно уредување на теле-давањата и организираните настани;

Законот и трите негови измени се објавени во „Службен весник на РМ“, бр. 47/06, 86/08, 51/11 и 28/14.

www.p

roagens.mk

 

ДОНАЦИИ И СПОНЗОРСТВА

Се потенцира обврската за наменското користење на донацијата;

Се врши согласување на даночните поттикнувања на донацијата и спонзорството од аспект на персоналниот данок на доход, данокот на добивка и ДДВ;

Пропишани се дополнителни одредби во врска со поднесување на барање за потврдување на јавен интерес (до Министерството за правда).

Со последните измени се предвиде и донесување на посебен пропис за начинот и постапката на спроведување на даночните поттикнувања кај персоналниот данок на доход, данокот на добивка и данокот на додадена вредност, кој до објавувањето на овој текст не е донесен.

1. ДОНАЦИИ ЗА КОИ НЕ СЕ СКЛУЧУВА ДОГОВОР И ЗА КОИ УПЛАТАТА НА ФИНАНСИСКИ СРЕДСТВА ЌЕ СЕ СМЕТА КАКО ДОГОВОР Според член 4 став 1 од Законот, давателот и примателот на донацијата и спонзорството ЗАДОЛЖИТЕЛНО склучуваат договор во писмена форма (согласно со Законот за облигационите односи) секогаш кога предмет на договорот е остварување на јавен интерес (поддржување или промовирање на дејности во областа на заштитата на човековите права, промоција на културата, етиката, образованието, науката, развој на информатичкото општество и преносот на електронските податоци, спортот, заштитата на животната средина, социо-хуманитарните дејности, развојот на граѓанското општество, промовирање на крводарителството, промоција на меѓународната соработка и други). Од ова исклучок е направен за примателите на донација здруженија или фондации (кои се стекнале со статус на организација од јавен интерес, согласно со Законот за здруженија и фондации) или здруженија

INFORMATOR 3 I MART 2014

или фондации кои согласно со основачкиот акт се основани за конкретна финансиска поддршка во врска со јавен интерес утврден со закон. Со овие приматели може да не се склучува договор во писмена форма. Во тој случај, како основ за даночно поттикнување ќе се смета ИЗВРШЕНАТА УПЛАТА на финансиски средства на посебна трансакциска сметка на примателот на донацијата за таа намена и тоа, од моментот на упис во регистар на здружение или фондација согласно со закон, до конечното остварување на јавниот интерес за кој се дава конкретна финансиска поддршка.

2. ПОВТОРНО УРЕДУВАЊЕ НА ТЕЛЕ-ДАВАЊАТА И ОРГАНИЗИРАНИТЕ НАСТАНИ Со изменетиот член 4 исто така се уредуваат случаите кога има прибирање на средства преку теле-давања или организирани настани. Кога средствата се прибираат преку теле-давања примателот на донацијата е должен да обезбеди потврда за примени средства преку телефонска сметка од телеоператорот на месечно ниво, доколку периодот во кој сметката за донации е отворена е подолг од еден месец. Доколку пак средства се прибираат од организирани настани, организаторот е должен да ги уплати сите средства прибрани за донацијата на трансакциската сметка на примателот на донацијата во рок од 30 дена од денот на завршување на настанот Останува обврската за примателот на донацијата, да му издаде писмена потврда (на посебно пропишан образец) на давателот на дадените донации (од било кој вид), на негово барање.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

3. СЕ ПОТЕНЦИРА ОБВРСКАТА ЗА НАМЕНСКОТО КОРИСТЕЊЕ НА ДОНАЦИЈАТА



Со измена на членот 7 од Законот се утврдува користење на добиената донација исклучиво за: - намената определена во договорот за донација, - намената за која е отворена трансакциската посебна сметка, односно за целта на дознаката во платниот налог со кој се донира, во случај на жирални давања, - намената за која е отворена телефонска сметка во случај на теле-давање и - целта за која е организиран настан, кога станува збор за прибирање на средства на организирани настани.

4. УРЕДУВАЊЕ НА НАЧИНОТ И ПОСТАПКАТА ЗА ИСКОРИСТУВАЊЕ НА ДАНОЧНИТЕ ПОТТИКНУВАЊА

Со извршените усогласувања на Главата III. „Даночни поттикнувања на донацијата и спонзорството” со постоечките прописи од областа на даноците, се уредија начинот и постапката за искористување на даночните поттикнувања од аспект на персоналниот данок на доход, данокот на добивка и данокот на додадена вредност. Напомена:



Законските новини во овој дел се дадени во трите точки подолу, но се очекува донесување на посебен пропис за начинот и постапката на спроведување на даночните поттикнувања кај персоналниот данок на доход, данокот на добивка и данокот на додадена вредност.

Усогласување на даночните поттикнувања на донацијата и спонзорството од аспект на ПЕРСОНАЛНИОТ ДАНОК НА ДОХОД

Физичко лице кое врз основа на договор за донација, ДОНИРА 2 финансиски средства на правно лице, има право на намалување на пресметан, а неплатен персонален данок на доход или враќање на платен персонален данок на доход утврден врз основа на неговата годишна даночна пријава (ако донирањето е според одредбите на овој закон) во висина на донацијата, но не повеќе од 20% од износот на неговиот годишен даночен долг, а најмногу до 24.000 денари. Пример 1:



На едно физичко лице, според годишната даночна пријава му е утврден даночен долг за персонален данок на доход во износ од 150.000 денари, а имал донирано средства во износ од 40.000 денари. Правото на намалување на персоналниот данок на доход утврден врз основа на неговата годишна даночна пријава (образец “ПДД-ГДП”) е во висина од 20% од годишниот даночен долг, но не повеќе од 24.000 денари. Бидејки износот за 20% од 150.000 денари е 30.000 (150.000 х 20% = 30.000 денари) и е поголем од 24.000 денари, тоа значи дека на лицето му се признава намалување до максимално признатиот износ од 24.000 денари. Така, утврдениот даночен долг на физичкото лице по намалување ќе изнесува 126.000 денари (150.000 - 24.000). Пример 2:



На физичкото лице според годишната даночна пријава утврден му е даночен долг за персонален данок на доход во износ од 100.000 денари. Истиот имал донирано средства во износ од 18.000 денари.

Нема даночни повластувања во однос на персоналниот данок на доход кај спонзорирањата.

www.p

roagens.mk

 

ДОНАЦИИ И СПОНЗОРСТВА

Бидејќи износот на 20% од 100.000 денари (20.000 денари) е помал од максимално дозволениот износ за намалување кој изнесува 24.000 денари, на лицето му се признава намалување во износ од 20.000 денари (20% од годишниот данок на доход), независно од тоа што истиот донирал 18.000 денари. Тоа значи дека утврдениот даночен долг на физичкото лице по намалувањето од 20% од годишниот даночен долг, ќе изнесува 80.000 денари (100.000 - 20.000). Во овој дел, со измената на членот 13 од Законот, се дава појаснување и за тоа како физичките лица даватели на донации можат да го користат даночното повластување. За остварување на даночното поттикнување физичкото лице - давател на донацијата (без оглед дали со намалување на даночната обврска или со враќање на дел од платениот данок за годината во која донирал) кон годишната даночна пријава доставува: - копија од договорот за донација, - копија од решението донесено од Министерство за правда со кое се потврдува јавниот интерес на донацијата, - писмена потврда за примена донација, како и - доказ за уплатата на средствата. Останува да важи одредбата според која персонален данок на доход не се плаќа на примањата по основ на примени донации во согласност со одредбите на овој Закон. Така, доколку краен корисник на донацијата е физичко лице кое истата ја добива преку субјект кој врши јавна дејност, во тој случај примателот - физичкото лице по основ на примените донации нема обврска за плаќање на персонален данок на доход. Напомена:



Вообичаените донации (помош, спонзорства) за лекување, школување, стручно усовршување, патување и др., дадени на физички лица (врз основа на поединечни лични барања, без третман на да-

INFORMATOR 3 I MART 2014

вање од јавен интерес) и за нив нема даночни поттикнувања (ослободувања или повластувања) со овој Закон, туку се третираат како непризнаен расход за кој претходно се пресметува и плаќа и персонален данок на доход. 

Усогласување на даночните поттикнувања на донацијата и спонзорството во однос на ДАНОКОТ НА ДОБИВКА

Карактеристична новина кај даночните поттикнувања за донацијата и спонзорството во однос на данокот на добивка е тоа што сега истите се предвидени САМО за донирањето/ спонзорирањето на ФИНАНСИСКИ СРЕДСТВА на правни лица, при што остануваат досега важечките лимити: за дадената донација во тековната година се признава расход во висина до 5% од вкупниот приход, а за даденото спонзорство во тековната година се признава расход во висина до 3% од вкупниот приход. За остварување на даночното потикнување, правното лице - давател на донацијата кон Даночниот биланс ќе доставува: - копија од договорот за донација, - копија од решението донесено од Министерство за правда со кое се потврдува јавниот интерес на донацијата, - писмена потврда за примена донација, како и - доказ за уплатата на средствата. Напомена:



Со дадените донации/спонзорства во пари, но над наведените износи, како и со вредноста на сите донации и спонзорства направени преку дадени добра и услуги (нефинансиски давања) се зголемува даночната основа и истите се оданочуваат со данок на добивка.



Pr  fesionalna Edukacija



A g e n c i j a “P r o A g e n s”

Усогласување на даночните поттикнувања на донацијата и спонзорството во однос на ДАНОКОТ НА ДОДАДЕНА ВРЕДНОСТ

Во овој дел се појаснува обврската за плаќање на ДДВ, кој е пресметан во фактура издадена за ДОНИРАНИ 3 добра и услуги. За цели на правилна примена на даночните поттикнувања од аспект на ДДВ, ги презентираме дефинициите за донација (која има право на даночно поттикнување) и спонзорство (за кое нема даночни поттикнувања): Донација е доброволна и безусловна помош во пари, добра и услуги која не создава директна корист за давателот ниту обврска за враќање од примателот на донацијата и која може да биде дадена за цели од јавен интерес или за поддршка на активностите на примателот. Спонзорство е доброволна финансиска исплата, давање добра или услуги за конкретен проект и/или активност, кои овозможуваат директна корист на давателот како што се промоција на име, фирма и заштитен знак на давателот на спонзорството.

Бидејќи донацијата во добра и услуги се смета за промет кој не е поврзан со стопанската дејност (промет согласно со членовите 3 став 3 точките 1 и 2 и член 6 став 3 точки 1 и 2 од Законот за ДДВ) истата треба да биде оданочена, а данокот уплатен од давателот на донацијата, на посебна сметка во Буџетот на РМ. Со цел да не се дерогира Законот за данокот на додадена вредност, даночните поттикнувања за ДДВ не се извршуваат со даночно ослободување, туку со учество на државниот буџет во плаќањето на данокот за сметка на давателот на донацијата или спонзорството. Тоа значи дека за секој извршен промет на добра или услуги кои значат донирање или спонзорирање извршено во добра или услуги се пресметува ДДВ. 3

За вака платениот данок, со оглед дека произлегува од реализација на донација од јавен интерес, се обезбедуваат средства од Буџетот на Република Македонија и истиот се враќа на донаторот врз основа на доставено барање од примателот на донацијата. Со измените на Законот, во овој дел се додаваат и два нови члена: член 15-а и 15-б. Со членот 15-а се допрецизира постапката за поврат на пресметаниот ДДВ при промет на добра и услуги, кога за набавка на тие добра и услуги се користат средствата од дадена донација која е од јавен интерес. Имено, кога примателот на донацијата добива финансиски средства и истите ги користи за плаќање на набавки на добра и услуги со цел за реализација на јавниот интерес, пресметаниот ДДВ во фактурата за прометот на добра и услуги издадена кон примателот на донацијата и уплатен од вршителот на прометот на посебна сметка во Буџетот на Република Македонија, се враќа на вршителот на прометот врз основа на доставено барање од примателот на донацијата. Со новиот член 15-б се уредени случаите на ослободување од ДДВ, без исклучување на право на одбивка. Тоа се: - услугите за право на влез на културен, спортски или друг јавен настан, доколку целокупниот приход е наменет и се употребува за финансирање на активност од јавен интерес; - услугите од страна на телекомуникациски оператор со која се овозможува донирање парични средства за финансирање на активност од јавен интерес.

Нема даночни повластувања во однос на ДДВ кај спонзорирањата. www.p

roagens.mk

 

ДОНАЦИИ И СПОНЗОРСТВА

5. НОВИНИ ПОВРЗАНИ СО БАРАЊАТА ЗА ПОТВРДУВАЊЕ НА ЈАВЕН ИНТЕРЕС На барање за потврдување на јавен интерес на донацијата, односно спонзорството, Министерството за правда издава решение со кое го потврдува јавниот интерес на дадената донација или спонзорство. Кога примател на донацијата е Здружение односно Фондација, предвидено е кон Барањето за потврдување на јавен интерес (што се доставува до министерството за правда) да се приложува: - основачкиот акт на примателот, - решение за стекнување на статус на организација од јавен интерес (за организации од јавен интерес кои го стекнале тој статус согласно со Законот за здруженија и фондации),

- тековна состојба на примателот издадена од Централниот регистар на РМ, не постара од шест месеци, - извод од уплатените средства на посебната трансакциска сметка на примателот на донацијата и - писмена изјава заверена на нотар со која под полна материјална и кривична одговорност изјавува дека нема склучено писмен договор со давателот на донацијата. Новина е и тоа што Барањето за потврдување на јавен интерес на донацијата, односно спонзорството, покрај давателот, сега може да го поднесува и примателот на донација/спонзорство.

СКОПЈЕ, хотел “КОНТИНЕНТАЛ” 17 март 2014 година (понеделник) почеток во 10 часот Пријавувањето е задолжително!

тел: 02/ 3162-979 и 3229479

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ИНФОРМАЦИЈА

ИЗВЕШТАИ ДО НАРОДНАТА БАНКА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ОД/ВО СТРАНСТВО ЗА 2013 ГОДИНА (ОБРАСЦИ ВС 11 И ВС 22) Резидентното претпријатие во кое инвестирал нерезидент (правно или физичко лице) и резидентот (правно или физичко лице), кој инвестирал во правно лице - нерезидент, имаат обврска да ја известат Народната банка на РМ, до 15 март 2014 година (т.е. 17 март-понеделник), за состојбата и промените на капиталот и меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложување во / од странство за 2013 година, согласно со:

1) Упатството за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања ОД странство („Службен весник на РМ“, бр. 166/12) и 2) Упатството за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања ВО странство („Службен весник на РМ“, бр. 166/12). Горенаведените прописи од 1.1.2013 година го заменија старото Упатство за начинот на известување за работењето на поврзаните субјекти врз основа на вложувања во и од странство („Службен весник на Република Македонија“ бр. 79/02), заедно со старите обрасци кои беа прилог на ова упатство: ДИ-22 и ДИ-11. Напоменуваме дека Шифрарниците кои се дадени во Прилог на двете наведени упатства се објавени во Проагенсовиот Инфо - регистар за 2014 година (Дел 5).



kontakt@proagens.com.mk www.p

А) ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ОД СТРАНСТВО 1) ГОДИШЕН ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ОД СТРАНСТВО - ОБРАЗЕЦ ВС 22 Резидентното претпријатие во кое инвестирал нерезидент (Известувач) треба да ја извести Народната банка на Република Македонија за состојбата и промените на капиталот и меѓукомпанискиот долг од инвеститорите, со доставување Годишен извештај за вложувања од странство (образец ВС 22), согласно со Упатство за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања од странство. Стандардниот рок на доставување на образецот ВС 22 е 15 март во тековната година (2014), со податоци за претходната извештајна година (2013), но со оглед на тоа што 15 март паѓа во сабота, извештајот може да се поднесе најдоцна до следниот работен ден - 17 март 2014 година (понеделник). Напомена:



Претпријатието во кое се инвестира може да даде писмено овластување на друго правно лице, да известува во негово име за вложувањата од нерезиденти. Известувачот доставува посебен образец ВС 22 за вложување од секој нерезидент - инвеститор, поединечно. Доколку инвеститорите се физички лица од иста држава и доколку нивното заедничко учество е под 10%, известувачот ги прикажува податоците за сите физички лица на еден образец.

roagens.mk

ИЗВЕСТУВАЊЕ НАРОДНА БАНКА

Доколку податоците за вредноста на капиталот на инвеститорот (II.А ред 1) или капиталот на претпријатието во кое се инвестира (III.А ред 1) не се еднакви со оние од извештајот за претходната година (на пр. заради дополнително утврдените грешки при известувањето или ревизија на одредени ставки), известувачот мора повторно да изработи извештај за претходната година. Во зависност од видот на поврзаноста со инвеститорот, претпријатието во кое се инвестира известува на следниов начин: - з а директен инвеститор - задолжително се пополнува делот I и делот II.А, II.Б, II.В и II.Г, додека пополнувањето на делот III не е задолжително, туку е условено од постоењето на повратно вложување; Директен инвеститор е нерезидент кој учествува со 10% или над 10% во капиталот на претпријатието во кое се инвестира. Претпријатието во кое се инвестира има капитално вложување од директниот инвеститор и може да има меѓукомпаниски долг со него. - з а портфолио-инвеститор - задолжително се пополнува делот I и делот II.А, II.Б и II.В; Портфолио-инвеститор е нерезидент кој учествува со помалку од 10% во капиталот на претпријатието во кое се инвестира. Портфолио-инвеститорот може да биде дел од синџирот на поврзаност или да е надвор од него. Претпријатието во кое се инвестира има капитално вложување од портфолиоинвеститорот и може да има меѓукомпаниски долг со него. - з а портфолио-инвеститор кој е дел од синџирот на вертикална поврзаност (под 10% учество) - задолжително се пополнува делот I и делот II.А, II.Б, II.В и II.Г; Синџир на поврзаност претставува структура на вертикални (директни и индиректни) и хоризонтални врски помеѓу инвеститорите и претпријатијата во кои се инвестира.

INFORMATOR 3 I MART 2014

 

- з а индиректен инвеститор - задолжително се пополнува делот I и делот II.Г; Индиректен инвеститор е нерезидент кој нема капитално вложување, но има индиректна поврзаност со претпријатието во кое се инвестира. Притоа, индиректната поврзаност произлегува од учеството на индиректниот инвеститор во капиталот на други нерезиденти во синџирот на поврзаност, а се утврдува согласно со методот на мултиплицирано учество. Претпријатието во кое се инвестира нема капитално вложување од индиректниот инвеститор, но може да има меѓукомпаниски долг со него. - з а инвеститор - со хоризонтална поврзаност во синџирот - задолжително се пополнува делот I и делот II.Г, додека пополнувањето на делот II.А, II.Б, II.В не е задолжително, освен доколку постои учество на инвеститорот во капиталот од под 10%; Инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот (ИХП) е нерезидент којшто заедно со претпријатието во кое се инвестира - резидент имаат заеднички матичен инвеститор (сестрински фирми). Претпријатието во кое се инвестира може (но не мора) да има капитално вложување помало од 10% од овој инвеститор и/или има меѓукомпаниски долг со него. Образецот ВС 22, во еден примерок, се доставува до Народната банка. Народната банка со известувачите може да договори и друг начин на доставување на обрасците. На барање на Народната банка, известувачот е должен да ја докаже точноста на податоците со приложување на годишната сметка (извештај за биланс на состојба и биланс на успех) или друг документ.



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

2) КВАРТАЛЕН ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ОД СТРАНСТВО - ОБРАЗЕЦ КВС 22 Претпријатието во кое се инвестира со доставување на Кварталниот извештај за вложувањата од странство, којшто е составен дел на ова упатство (образец КВС 22) треба да ја извести Народната банка за: - п ромената на процентуалното учество на директните инвеститори во капиталот на претпријатието во кое се инвестира; - о стварениот / планираниот финансиски резултат и - и сплатената добивка кон инвеститорите - нерезиденти.

Обврзници за известување/известувачи на КВС 22 се резидентите - претпријатија во кои се инвестира коишто врз основа на постапка на избор на примерок се определени од страна на Народната банка. Народната банка, еднаш годишно, врши избор на примерок на известувачи коишто стануваат обврзници за известување, по што писмено ги известува резидентите што се избрани за обврзници за известување. Писменото известување ги обврзува известувачите да доставуваат извештаи се до нивното отповикување по пат на писмено известување од страна на Народната банка. Доколку во текот на годината се јави потреба за промена на примерокот, Народната банка може да ја повтори постапката за избор на примерок на известувачи. Претпријатието во кое се инвестира може да даде писмено овластување на друго правно лице да известува во негово име. Известувачот доставува еден образец КВС 22 за сите инвеститори - нерезиденти. Рокот на доставување на образецот КВС 22 е 20 дена по завршувањето на извештајниот квартал. Еден примерок од образецот КВС 22 се доставува до Народната банка.

www.p

Б) ГОДИШЕН ИЗВЕШТАЈ ЗА ВЛОЖУВАЊАТА ВО СТРАНСТВО - ОБРАЗЕЦ ВС 11 Резидентниот инвеститор (известувач) кој вложил во нерезидент - правно лице треба да ја извести Народната банка на Република Македонија за состојбата и промените на капиталот и меѓукомпанискиот долг со претпријатијата во кои се инвестира, со доставување Годишен извештај за вложувањата во странство (образец ВС 11), согласно со Упатство за начинот на известување за состојбата и промените на капиталот и на меѓукомпанискиот долг на капитално поврзаните субјекти врз основа на вложувања во странство. Стандардниот рок на доставување на образецот ВС 11 е 15 март во тековната година (2014), со податоци за претходната извештајна година (2013), но со оглед на тоа што 15 март паѓа во сабота, извештајот може да се поднесе најдоцна до следниот работен ден - 17 март 2014 година (понеделник). Напомена:



Инвеститорот може да даде писмено овластување на друго правно лице, да известува во негово име за вложувањата кај нерезиденти. Известувачот доставува посебен образец ВС 11 за вложување кај секој нерезидент - претпријатие во кое се инвестира, поединечно. Доколку податоците за вредноста на капиталот на инвеститорот (II.А ред 1) или капиталот на претпријатието во кое се инвестира (III.А ред 1) не се еднакви со оние од извештајот за претходната година (на пр. заради дополнително утврдените грешки при известувањето или ревизија на одредени ставки), известувачот мора повторно да изработи извештај за претходната година.

roagens.mk

ИЗВЕСТУВАЊЕ НАРОДНА БАНКА

Во зависност од видот на поврзаноста со претпријатието во кое се инвестира, инвеститорот известува на следниов начин: - д околку е директен инвеститор - задолжително се пополнува делот I и делот II.А, II.Б, II.В и II.Г, додека пополнувањето на делот III не е задолжително, туку е условено од постоењето на повратно вложување; - д околку е портфолио-инвеститор - задолжително се пополнува делот I и делот II.А, II.Б и II.В; - з а портфолио-инвеститор кој е дел од синџирот на вертикална поврзаност (под 10% учество) - задолжително се пополнува делот I и делот II.А, II.Б, II.В и II.Г; - д околку е индиректен инвеститор задолжително се пополнува делот I и делот II.Г;

 

- д околку е инвеститор со хоризонтална поврзаност во синџирот - задолжително се пополнува делот I и делот II.Г, додека пополнувањето на делот II.А, II.Б, II.В не е задолжително, освен доколку постои учество на инвеститорот во капиталот на претпријатието во кое се инвестира помало од 10%; Образецот ВС 11, во еден примерок, се доставува до Народната банка. Народната банка со известувачите може да договори и друг начин на доставување на обрасците. Важно: Обрасците ВС 22, КВС 22 и ВС 11 (во excel форма) се објавени на интернет страницата на Народната банка на Република Македонија, www.nbrm.mk во делот Прописи / Упатства / Упатства од областа на девизно работење.

2014 2014

INFORMATOR 3 I MART 2014



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ИНФОРМАЦИЈА

РАТИФИКУВАН ДОГОВОР ЗА ОДБЕГНУВАЊЕ НА ДВОЈНО ОДАНОЧУВАЊЕ СО БОСНА И ХЕРЦЕГОВИНА И ПРИМЕНА НА ДОГОВОРОТ СО ИРАН ОД 2015 ГОДИНА Ратификуван Договор за одбегнување на двојно оданочување со Босна и Херцеговина Во „Службен весник на РМ“, бр. 29 од 6 февруари 2014 година е објавен нов Закон за ратификација на: - Договорот меѓу Владата на Република Македонија и Советот на министри на Босна и Херцеговина за одбегнување на двојното оданочување по однос на данокот од доход и данокот на капитал.

Одредбите на новиот Договор се важни од аспект на задржаниот данок на одредени приходи што ги остваруваат странски правни лица, поточно на примената на даночните олеснувања и ослободувања што ги овозможува Договорот (преку спроведување на пропишаната процедура со Правилникот за данокот на добивка пред исплатата на приходот), кои имаат предност пред националната легислатива. Според член 29 од Договорот, државите договорнички ќе се известат една со друга

преку дипломатски пат, за исполнувањето на внатрешните законски процедури потребни за влегување во сила на овој договор. Договорот ќе влезе во сила на денот на последното од овие известувања. Договорот ќе се применува на или после 1-ви јануари во календарската година што следува по годината во која договорот влегува во сила (на пример, ако процедурата за ратификација и во двете држави договорнички е завршена, при што секоја од државите, по дипломатски пат, ја известила другата држава договорничка за ратификацијата, со тоа што последното / второто/ известување е со датум до крај на 2014 година, Договорот ќе почне да се применува од 2015 година.) Министерството за надворешни работи ќе го објави датумот на почетокот на примена на горенаведениот Договор во “Службен весник на РМ”.

Преглед на даночните стапки за приходите од авторски права, камати, дивиденди и други приходи Договор склучен меѓу Р. МАКЕДОНИЈА и БОСНА И ХЕРЦЕГОВИНА Држава

Предмет на договор

БОСНА И 1) Персонал. ХЕРЦЕГОВИНА данок

Приходи Приходи од авторски од камата права (член 12) (член 11) 10% од бруто износ

2) Данок на добивка 3) Данок на имот

www.p

10% од вкупен износ

Приходи од дивиденда (член 10)

Други приходи (член 21)

а) 5% од бруто износот, ако стварниот корисник е друштво (исклучувајќи партнерство), со непосредно учество од min 25% од капиталот на друштвото-исплатувач б) 15% од бруто износ во сите др. случаи

roagens.mk

 

ЗАДРЖАН ДАНОК

Примена на Договорот за одбегнување на двојно оданочување склучен со Иран од 2015 година Во „Службен весник на РМ“ број 17 од 28 јануари 2014 година е објавена Објавата на Министерството за надворешни работи, според која Договорот меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Исламската Република Иран за одбегнување на двојното оданочување по однос на данокот од доход и данокот на капитал склучен во Скопје на 12 јули 2000 година и ратификуван со Закон за ратификација на Договорот објавен во “Службен весник на РМ”, бр. 7/2002, влезе во сила на 17 јануари 2014 година и се применува од 1 јануари 2015 година.



kontakt@proagens.com.mk

Преглед на даночните стапки за приходите од авторски права, камати, дивиденди и други приходи Договор склучен меѓу Р. МАКЕДОНИЈА и ИРАН Држава ИРАН

Предмет на договор 1) Персонал. данок

Приходи од авторски права (член 12) 10% од бруто износ

2) Данок на добивка 3) Данок на имот



02/ 3162-979 i 3298-763

INFORMATOR 3 I МАРТ 2014

Приходи од камата (член 11)

Приходи од дивиденда (член 10)

10% 10% од вкупен износ од вкупен износ

Други приходи (член 21) 0%



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ИНФОРМАЦИЈА

БАНКОМАТИ СО ФУНКЦИЈА ЗА МЕНУВАЧКО РАБОТЕЊЕ - ПРОМЕНЕТА Е ОДЛУКАТА ЗА МЕНУВАЧКИ РАБОТИ

о „Службен весник на РМ“, бр. 42 од 3 март 2014 година се објавени измени и дополнувања на Одлуката за менувачки работи („Службен весник на РМ“, бр. 127/12, испр. 129/12), кои влегоа во сила на 11 март 2014 година (осмиот ден од денот на објавувањето).

Промената со пропишувањето на нови одредби на Одлуката (нова глава III-A, нови точки 17-а и 17-б) главно се однесува на воведување на вршење менувачки работи од страна на овластена банка и преку банкомати со функција за менувачко работење т.е. автоматски машини преку кои овластена банка врши купување, продажба или купопродажба на ефективни странски пари на физички лица.

БВРСКИ НА ОВЛАСТЕНАТА БАНКА О ЗА ВРШЕЊЕТО МЕНУВАЧКИ РАБОТИ ПРЕКУ БАНКОМАТИ СО ФУНКЦИЈА ЗА МЕНУВАЧКО РАБОТЕЊЕ поред новата точка 17-а на Одлуката, овС ластена банка може да врши менувачки работи и преку банкомат со функција за менувачко работење. Овластената банка, најмалку 5 (пет) работни дена пред да настане промената, е должна да ја извести Народната банка на РМ - НБРМ за: - с екој поставен или отстранет (повлечен) банкомат со функција за менувачко работење, - с екоја промена на адресата на која се наоѓа банкоматот.



kontakt@proagens.com.mk www.p

о известувањето банката треба да наВ веде на кое најблиско менувачко место му припаѓа банкоматот со функција за менувачко работење. Oвластената банка е должна да приложи документ кон известувањето на НБРМ со кој се потврдува дека банкоматот со функција за менувачко работење: - е во сопственост или под закуп на овластената банка; - е сертифициран за сите апоени и валути за кои се врши купопродажба на ефективни странски пари; - м оже да препознава фалсификувани банкноти и/или монети; и - и ма инсталиран алармен систем и видеонадзор во текот на 24 часа. Според новата точка 17-б на Одлука, при вршењето менувачки работи преку банкомат со функција за менувачки работи, овластената банка е должна: - д а обезбеди на екранот на банкоматот со функција за менувачко работење да се појавува писмениот белег - налепницата издадена од Народната банка за менувачкото место на кое му припаѓа банкоматот; - д а обезбеди задолжително издавање потврда за извршената купопродажба на ефективните странски пари; - д а обезбеди услови купопродажбата на ефективни странски пари да се врши само со физички лица; - д а обезбеди пред секоја купопродажна трансакција на ефективни странски пари, на екранот на банкоматот со функција за менувачко работење да се

roagens.mk

ДЕВИЗНО РАБОТЕЊЕ

појавува курсната листа на куповни и продажни курсеви на валутите коишто се купуваат и продаваат; - д а обезбеди пред секоја купопродажна трансакција на ефективни странски пари, на екранот на банкоматот со функција за менувачко работење да се појавува известување за износот кој ќе го добие физичкото лице, како и за евентуалното заокружување на износот до одреден апоен, со можност физичкото лице да ја потврди или да ја одбие трансакцијата; и - д а врши купопродажба на ефективни странски пари само на банкоматите со функција за менувачко работење евидентирани во Регистарот на Народната банка. Т рансакциите извршени преку банкоматот со функција за менувачко работење овластената банка е должна да ги внесува во збирниот декаден извештај, кој се доставува до Народната банка, на образецот ИМР1, во рок од два работни дена по истекот на декадата. Овластената банка е, исто така, должна при вршење на менувачките работи преку банкомат со функција за менувачко работење да обезбеди почитување на прописите коишто го регулираат спречувањето перење пари и други приноси од казниво дело и финансирањето на тероризмот. Во Регистарот на издадените решенија што го води Народната банка на РМ, се евидентира и податокот за адресата на банкоматот со функција за менувачко работење (дополнета точка 16 алинеја 4 на Одлуката).

СЛОВИ ЗА ДОБИВАЊЕ ДОЗВОЛА У ЗА ВРШЕЊЕ МЕНУВАЧКИ РАБОТИ И ПОТРЕБНА ДОКУМЕНТАЦИЈА о измената на точката 3 алинеја 1 на ОдС луката, заради добивање дозвола од Народната банка за вршење менувачки работи, ре-

INFORMATOR 3 I MART 2014

  зидентот - правно лице задолжително треба да е: - р егистрирано за дејноста „66.12 Дејности на посредување во работењето со хартии од вредност и стоковни договори“ или да е регистрирано со „општата клаузула за бизнис“ (новододадено), во Трговскиот регистар и регистарот на други правни лица. Во прилог на писменото барање до НБРМ, за добивање дозвола за вршење менувачки работи, резидентот - правно лице (претходно: правното лице) поднесува: - д оказ дека резидентот-правно лице е регистрирано за дејноста „66.12 Дејности на посредување во работењето со хартии од вредност и стоковни договори“ или дека е регистрирано со „општата клаузула за бизнис“ (новододадено), во Трговскиот регистар и регистарот на други правни лица. Изводот од Трговскиот регистар и регистарот на други правни лица да не е постар од 3 (три) месеци пред денот на поднесувањето на барањето (измена на точка 4 став 2 алинеја 1 на Одлуката); - податоци (име и презиме, место и датум на раѓање, адреса на живеење, матичен број и број на лична карта) на одговорното лице на правното лице и на овластените лица, преземени од личната карта. Во прилог кон податоците за лицето преземени од личната карта се доставува изјава од лицето дека се тоа негови и точни податоци, заверена од овластено лице (нотар). Доколку одговорното лице на правното лице и/или овластеното лице е странско физичко лице, се доставува копија од пасошот; (измена на точка 4 став 2 алинеја 7 на Одлуката, која претходно гласеше: фотокопија од личните карти на одговорното лице на правното лице и овластените лица).



Pr  fesionalna Edukacija

A g e n c i j a “P r o A g e n s”

ОКУМЕНТАЦИЈА ЗА ИЗВЕСТУВАЊЕ Д НА НБРМ ЗА МЕНУВАЧКИТЕ МЕСТА о измената на ставот 2 на точката 13 на С Одлуката, овластениот менувач, најмалку 5 (пет) работни дена пред да настане промената, е должен да ја извести Народната банка и да и достави соодветна документација за: - с екое затворање на менувачко место (новододадено), - о творање ново менувачко место (новододадено) и - п ромена на адресата на која се наоѓа просторијата за вршење менувачки работи.

ДГОВОР НА ПРИГОВОР О НА ЗАПИСНИК ЗА ИЗВРШЕН НАДЗОР ОД СТРАНА НА НБРМ Со додавање на нов став 4 во точката 20 на Одлуката, овластените лица на Народната банка се должни да му достават на овластениот менувач одговор на приговорот на записникот (за спроведениот надзор) во рок од 15 (петнаесет) дена од датумот на приемот на приговорот на записникот, по што и официјално ќе се смета дека надзорот е завршен, а записникот е конечен.



kontakt@proagens.com.mk

96 2014 2014

02/ 3162-979 i 3298-763

www.p

roagens.mk