Mak 5-6/12

MTNG ARToff07: Єй сни / Her Dreams

Интервю: Алектик Перлс и DJ Лимун ART: гармония гаосу и ґрафити Екстремни фризури Нашо смачни єдла Як войсц до узкей сукнї?

MAK TEENAGE

Мултимедиялни културно-политични часопис за младих число 5-6 / май – юний 2012 / цена: 100 динари

Фото: Ивона Торма

TNG 3 Санї: Алектик Перлс интервю 6 Школска анкета: 8. марец vs. св. Валентин 8 Сакач: Екстремни фризури 10 Шайтош: Состав 11 Баран/Тиркайла: Состав 12 Постер: Decayin 14 Гудак: DJ Лимун интервю 16 Мудри: Уметнїца Лидия Барна 18 Цветкович: Як схуднуц?

20 Сабадош: Проза 21 Горняк: Проза 22 Падяк: Ґрафити МАК Мултимедиялни културно-политични часопис за младих www.makmagazine.rs Facebook: MAK MAGAZINE mak.magazine@gmail.com Число 05-6/2012 май – юний Директорка: Мартица Тамаш Одвичательни редактор: др Борис Варґа Дизайн и компютерски обробок: Иґор Орсаґ Лекторка: Блажена Хома-Цветкович

Насловни бок: Иґор Орсаґ Фото – Ивона Торма Фото: Ивона Торма Лидия Барна Милан Падяк Видава НВУ "Руске слово" Булевар ошлєбодзеня 81/VII 21 000 Нови Сад Жиро рахунок: 160-923244-82 Интеза банка, Нови Сад Редакция МАК преклада тексти зоз других язикох. Рукописи нє врацаме.

Друкує "Максима" Петроварадин CIP – Каталогизација у пубиликацији Библиотека Матице српске, Нови Сад 008+32(=161.2) (497.113) MAK : културно-политични часопис за младих / редактор Борис Варґа. – Рок 1, ч. 1 (1972) - . – Нови Сад : Руске слово, 1972-. – Илустр. ; 28 cm ISSN 0350-8080 COBISS.SR-ID 15945730

САНЯ КОЛЕСАР И САНЯ ПОЛДРУГИ Радио у часопису МАК: Е М И С И Я – О С ТА Н Ь Ц Е Н А Ш М Е Я Н И Кажди штварток од 13 до 14 годзин РНС на 100 меґагерци на Радио Новим Садзе

ЦЕРЕМОНИЯ ЗОЗ

АЛЕКТИК

ПЕРЛС

"Граєме популарну класику, обробки популарних забавних композицийох, як и обробки филмскей музики и Свадзебни марш, а людзе зоз тим одушевени, бо то цошка нове и нєзвичайне. Ми, попри того шицкого, ище и костимовани, зоз шалєнима фризурами, та зме им и пре сценски наступ интересантни" Смикови квартет Алектик Перлс, зоз Нового Саду настал у септембру 2011. року, як подмладок ґрупи Студио Алектик, котри постої уж пейц роки. Творя го штири млади дзивки: Антония Барна (1990), котра грає на MAK 5-6 // 2012

першей виолини, Ена Петкович (1989), котра грає на другей виолини, Дина Миливоєв (1985) – на виоли, а Ана Ристич (1988 ) на челу. Ґрупа Студио Алектик почала як електронски смикови квартет котри наступал зоз ди-джейом. Препознаваю их по своїх специфичних костимох, алє и по енерґиї котру емитую на сцени. З часом Студио Алектик ше претворел до озбильного електронского бенду котри нєшка ма вецей членох и вельки плани. Його члени, пожадали оформиц свой подросток котри будзе грац популарну класику и обробки популарних композицийох, тиж у костимох, алє як класични акустични квартет. Так настала ґрупа Алектик Перлс, у котрей на першей виолини грає и наша Рускиня Антония Барна з Дюрдьова. Антония грає на виолини уж полни 15 роки, а член є и Руского националного оркестра.

С&С: Як пришло до сотруднїцтва зоз ґрупу Алектик Перлс? Антония Барна: Контактовала ме наша менаджерка Ана Сабо и опитала ше ми же чи бим сцела попробовац робиц цошка иншаке, нове. Потолковала ми о чим слово и идея ше ми барз попачела, та сом пристала. Свойо терашнї колеґинї скорей сом нє познала, алє зме ше швидко "сконтали" и тераз ше супер дружиме, як на пробох так и на наступох, алє и приватно. С&С: Дзе сце потераз наступали, понеже сце релативно млади бенд? АБ: Идея о формованю нашого составу рушела од того же бизме нашлїдзели першобутну роботу Студия Алектик. Потераз зме виступали на рижних святочних случованьох у Новим Садзе, як цо то вистави и отвераня обєктох. Потим, наступали зме на саймох,

02 / 03

участвовали зме на проєкту флаутисткинї Иви Ґрчич котра, як солиста, грала "Штири рочни часци" од Вивалдия, на концертох у Парачину и на Коларцу. Потим зме госцовали на Златибору у готелу "Палисад" за Нови рок, и на

отвераню вистави фотоґрафийох Ивони Торма у Шидзе. Госцовали зме и на концерту Фрайлох у марцу, цо прешло супер и наздаваме ше же ше сотруднїцтво з нїма предлужи. Углавним наступаме на свадзбох и святочних вечерох. С&С: А цо значи тото "наступаме на свадзбох"? Граєце цалу ноц, чи лєм одредзени час? Єст вельке интересованє за класичним квартетом на свадзбох, бо у нас то нє обичай? АБ: Нє верели бисце же кельо нас людзе глєдаю и маю жаданє же би ше грало класичну музику на винчаньох. Граєме на самим початку, максимално годзину и пол, под час сходзеня госцох. Граєме популарну класику, обробки популарних забавних композицийох, як и обробки филмскей музики и Свадзебни марш, а людзе з тим одушевени, бо то цошка нове и нєзвичайне. Ми попри того шицкого ище и костимовани, зоз шалєнима фризурами, та зме им и пре сценски наступ интересантни...

MAK 5-6 // 2012

С&С: Праве ци ше тото и сцеме опитац – на наступох сце вше у интересантних костимох, зоз нєзвичайнима фризурами и шминку. Хто водзи бриґу о тим як будзеце випатрац?

АБ: Маме шивачку котра нам шиє костими у зависносци од наступу, алє сотрудзуєме и зоз дизайнерами, як цо Светлана Хорват. Дацо купуєме, дацо доставаме од спонзорох, так же мож повесц же до костимох доходзиме з вецей бокох и же маме уж тераз фундус зоз дас 10 розличнима комбинациями, од балских по скоряни костими. А за шминку, превозку и орґанизацию вообще, задлужена наша менаджерка Ана Сабо. С&С: На чим ти особнє найволїш грац? АБ: Мушим припознац же найволїм кед граєме обробки, бо то граєме з якуш окремну енерґию и опущенше, а людзом ше праве тото найбаржей пачи. С&С: Одбераю ци проби вельо часу, з оглядом же ши ище студент? Маш досц часу за шицко? Орґанизуєм ше, та мам часу. На початку зме мали три-штири раз до тижня проби, алє тераз зме ше уж барз добре "уштосали", та нам досц и лєм єдна проба пред наступом.

НИА, ЦО О АЛЕКТИК ПЕРЛС ГВАРЯ И ДРУГИ ЧЛЕНЇЦИ: С&С: Яка була твоя драга, кеди ши крочела до швета музики? АБ: Можем повесц же сом у музики одкеди знам за себе, а видзи ше ми же ми и мац пренєсла любов ґу музики, бо ше зоз ню и вона занїма. Почала сом грац на виолини кед сом мала 7 роки, нєшка ми 22 – значи уж полни 15 роки ю нє випущуєм з рукох. Закончела сом основну и стредню музичну школу "Исидор Баїч", у Новим Садзе, потим сом ше уписала на Академию уметносцох у Новим Садзе и тераз сом на штвартим року студийох. Плануєм ту уписац и Мастер студиї, алє хто зна, можебуц "одпирхнєм" и на студиї до иножемства... С&С: Од твойого колеґи

Ана Сабо, менаджерка Критериюми за вибор музичарох до Алектик Перлс барз високи. Орґанизовани рижни аудициї, на котрих ше брало дзивчата котри винїмково музичарки. Дакеди чежко найсц штири дзивки, котри одвитую єдна другей по стилу граня и виразу. Менаджмент Алектик Перлс найвецей водзи рахунку о гармонийним медзилюдским одношеню, котри наисце важни за функционованє ґрупи, прето же дакеди на драги препровадзиме и по даскельо тижнї. Тоти штири прекрасни дзивки наисце комбинация котра вше у плусу, а доказ того проби и наступи, котри виполнєни зоз шмихом, друженьом и позитивну енерґию.

Петра Голика зме дознали же ши прешлого лєта була з нїм и Владимиром Сивчом у Нємецкей и же сце грали на минхенскей площи. Яке то за це було искуство? АБ: Пришла сом одушевена. Супер сом зоз нїма сотрудзовала, а одушевело ме и одношенє гражданох Нємецкей ґу улїчним музичаром. То там нормалне, людзе ставаю же би вас слухали як кед би пришли на концерт, купую вашо компакт диски, питаю ше нам одкаль зме... Барз MAK 5-6 // 2012

Ена Петкович, друга виолина Алектик Перлс, по форми, класични женски смикови квартет. Алектик грає популарну класичну и филмску музику, як и обробки познатих поп и рок гитох. Ана Ристич, виолончело Алектик Перлс од самого початку дошлїдни свойому сценскому идентитету. Костими, шминка и фризури вше часц перформансу, котри публика єднозначно повязує з нами. Тото цо публики найприцагуюцше то злучованє музики, визуелного дожица и енерґиї котру укладаме до каждого нашого наступу.

Дина Миливоєв, виола Алектик Перлс ше од свойого формованя високо позиционовал на културней сцени Сербиї. Наш циль же бизме класичну форму смикового квартету и музику котру граєме публики представели на єден нови способ, а єден од цильох у наиходзацей сезони же бизме вишли споза гранїцох нашей жеми.

о тим. Будземе ше анґажовац дакус вецей коло нашого наступу, бо нам, затераз, вон статични, односно шедзиме у костимох, та бизме сцели додац дакус и руху на

красне искуство, а нєодлуга як сом ше врацела зоз Нємецкей, ушлїдзела и поволанка же бим була член Алектик Перлс, так же можем повесц же ми друга половка прешлого року була барз интересантна!

сцени.

С&С: Яки маце плани у будучносци, цо ше наступох дотика, чи Алектик Перлс будзе знїмац компакт диск?

будземе и на даяких виставох, або

АБ: Кед будземе мац даяки зняти материял сцели бизме го положиц на интернет, та най будзе Free downloаd зоз нашого сайту, алє тераз нє роздумуєме

А, цо ше дотика наших планох у наиходзацим периодзе, прегваряме з даскелїма готелами на морю же бизме пошли на лєто там грац, маме заказани наступи и на даскелїх винчаньох, а сиґурно промоцийох.

Photos: Ивона Торма Styling & Make up: Ана Сабо, Alektik management Shoes: Marry ed

04 / 05

ПРЕЦО 8.

Новинарска секция ОШ "Петро Кузмяк", Руски Керестур

МАРЕЦ И ХТО БУЛА КЛАРА ЦЕТКИН? Медзинародни Дзень женох, 8. марeц, пошвецени женом и преславює ше го каждого року. Тото швето настало як дзень борби за економску, политичну и социялну ровноправносц женох з хлопами. З початку то була лєм борба за право гласа. За тото швето ше виборела жена, Клара Цеткин, хтора ше виборела и за права женох. Єй борба за права женох тирвала од 1889. року, а першираз ширша инициятива порушана на медзинародней конференциї женох социялистох 1910. року, у Народней хижи у Копенгаґену. Перше означованє Дня женох було 1911. року, у Австриї, Нємецкей, Швайцарскей и Данскей. Як медзинародни Дзень женох, 8. марец прилапени аж 1917. року. Зєдинєни нациї го означую од 1957, а тот рок преглашени за медзинародни Рок женох. З часом, до роботнїцкей пракси уведзене положнїцке одсуство, робота женох MAK 5-6 // 2012

у трецей (ноцней) змени огранїчена, плаца женох за исту роботу виєдначена з плацу хлопох... Школска анкета – як славиме 8. марец? Виглєдованє робели школяре ОШ "Петро Кузмяк" зоз Руского Керестура: Владимир Хромиш, Кристина Чизмар, Ивона Будински, Мартина Надь, Ґабриела Хома, Александар Планкош, Ана Рац

ВАЛЕНТИН ВИЦИСНУЛ 8. МАРЕЦ Млади нє барз знаю хто була Клара Цеткин, 8. марец ше означує вше скромнєйше, а младши ґенерациї баржей унапрямени на Дзень залюбених – резултати анкети котру зробела новинарска секция ОШ "Петро Кузмяк" Як и у векшини державох того швета, так и у нашей, права женох виєдначени з правами

хлопох з помоцу законох. Їх потупйованє реґуловане зоз законскима мирами. Лєм чи то наисце достаточне? У нашим околїску єст жени чийо права загрожени и то праве з боку найблїзших. Ми того свидоми. Можебуц би нам єдну сучасну Клару Цеткин же бизме, конєчно, були безконєчно ровноправни. З нагоди означованя того швета, у нашей школи (Основна и штредня школа з домом школярох "Петро Кузмяк", у Руским Керестуре) анкетовали зме вецей як 70 наших парнякох и коло 20 просвитних роботнїкох. Зоз резултатох анкети могло би ше повесц, же зме ше зложели же ше 8. марец преславює од 18. вику, а нє од 20, як то дзепоєдни у анкети одвитовали, цо значи же пожнїме за собу скоро два вики. Тот дзень векшина з нас означує вше, алє єст и тих котри го преславюю лєм дакеди, а дахто и нїґда. То швето шицких женох, алє думаня о його преславйованю ше розликую. Векшина з нас го потримує и люби означовац, алє єст и тих цо го нє славя (можебуц и прето же нє знаю його точне значенє). Найчастейше ше женом дарує

Совити за вибор квеца

квеце, та чи у черепчку, чи у звязки – то ствар особного смаку. А хто була Клара Цеткин, и прецо вона значна за тото швето, як и за шицки жени того швета – од шицких випитаних знал лєм єден школяр. При наставнїкох уж була иншака "ситуация". Вони свидоми и знали одвити на питаня з анкети. З роками, чи пре нєинформованосц, нєдзбанє, MAK 5-6 // 2012

иншаки интереси, змена ґенерацийох, або змена улогох у дружтве, 8. марец ше означує вше скромнєйше. Богати дарунки, вечери, святочносци, ентузиязем пред самим збуваньом – то шицко слики прешлосци. Младши ґенерациї, заш лєм, баржей унапрямени на Дзень залюбених, односно дзень святого Валентина и Трифуна, котре ше означує 14. фебруара.

Обрацце увагу и меркуйце яке квеце кому даруєце. Тулїпан ма значенє совершеней пари. Лампащик даруєме особи котрей жадаме же би ше єй витворели шицки жаданя. Баґреново квитки символ скритей любови и з нїма осторожно, же би вас дахто нє похопел погришно. Нє шицко єдно анї чи подаруєце червену, чи нє цалком червену ружу. Червена значи чисту любов, а целова лєм дзекує за любов и ма значенє любезносци. Жовта значи радосц и задовольство, била чистоту и духовну любов. Орґони наявюю першу любов, а любичици правдивосц. На вас остава вибрац прави дарунок!

06 / 07

Ивана Сакач, модни фризер

ЕКСТРЕМНИ ФРИЗУРИ Модни ше тренди швидко меняю, нєобични су и цалком "луди", нєкаждодньови... Даєдни людзе жадаю випатрац иншак – же би прицагли увагу и попатрунки других людзох, а даєдни то поробя пре особне задовольство. Нєшка фризерски модели-клиєнтох можеце видзиц у рижних вариянтох, а даєдни од нїх цалком екстремни. Екстремни фризури – цо думаце о тим? Шицки ми, менєй-вецей, исти, ношиме исти, або подобни фризури, а кед дахто направи дацо иншаке ми ше чудуєме, шмеєме.. Єден од найлєпших прикладох екстремних фризурох то дефинитивно панкере, котри роками нє меняю свой уникатни випатрунок.

MAK 5-6 // 2012

ПАНК ФРИЗУРИ Тоти фризури допущую рижни длужини власох, фарби, трансформациї котри експресно и барз лєгко мож направиц. За єдну таку добру панк, або екстремну фризуру, потребне ше лєм добре оштригац, бо кед власи добре оштригани, вец их лєгко и швидко можеце намесциц и фурмовац. Правенє панк фризурох – мой совит Ултра стронґ ґел – тот ґел ше хаснує за барз моцне и тирвацше намесцанє и формованє интензивних фризурох, котри вимагаю екстремне и барз моцне фиксиранє. Дзекуюци тому ґел-препарату, власи ше барз лєгко намесци и фиксира.

Восок за власи

– комплетна формула остатнєй ґенерациї за правенє фризурох, атрактивни и софистицирани випатрунок и ефикасносц – нєобходни є у правеню шмелих и екстремних фризурох. Можеце го купиц у туби, або у стику. За правенє таких и подобних фризурох хасную ше и рижни файти лаґох, пенох и спрейох за власи у рижних фарбох. Таки стил фризури нєкаждодньови, алє супер випатра и на дзивкох, котри кратки власи жадаю ношиц на иншаки способ, а попри тим дополнює їх цалосни стил. Панк фризура нє резервована лєм за особи котри слухаю тоту файту музики и провадза тот стил облєканя, о чим шведоча жени котри свою панк фризуру ноша зоз дозу сексипила и одважносци. Модерни панк фризури зявюю ше у рижних вариянтох и нє маю даяки одредзени способ штриганя, односно завиша лєм од вашого способу креативного виражованя, иновативносци и фаховосци вашого фризера. Хто зна, после того тексту и понукнутих фотоґрафийох "лудих" фризурох, можебуц ше и ви одлучице пременїц модни стил и фризуру.

MAK 5-6 // 2012

08 / 09

Инес Шайтош, VII класа \ ОШ "Чаки Лайош" \ Бачка Тополя

ав Сост

ЗА Д О А Г Р О К Н Л О Р Т Н КО КА Т А Д ЗА

Пририхтовали зме ше за контролни задаток, хтори зме требали робиц на идуцей годзини. Шицки зме були злєкнути и нєрозположени. Пайташ зоз лавки даскельо раз гварел же бизме требали украднуц наставнїци єден прикладнїк контролного зоз стола. Думала сом же ше шалї, алє векшини зоз класи ше тота идея попачела. И так, док наставнїца виписовала задаток за вежбанє на таблу пайташ з першей

MAK 5-6 // 2012

лавки нєобачлїво вжал єден прикладнїк и швидко го положел до своєй теки. Шицки у класи провадзели тото збуце и навияли за Елзена. Операция була успишна. Сладя на одпочивку вжала прикладнїк и пошла го до секретарияту школи умножиц, а потим прикладнїки подзелєни шицким у класи. План бул таки: кед наставнїца на шлїдуюцей годзини подзелї контролни задаток, ми лєм заменїме папери хтори зме

уж дома виполнєли и наш проблем ришени! Медзитим, анї наставнїца "нє рапла з грушки", вона точно знала кельо ма прикладнїки и обачела же єй єден хиби, та – ем вименєла задатки, ем зме зобрали од класней и родичох и шицки зме були покарани! Верце ми, нє задармо ше гутори же у крадзи кратки ноги!

Жоржина Баран и Антония Тиркайла VIIа ОШ „Петро Кузмяк“, Руски Керестур

Означованє швета Дзень Руснацох 17. януара 2012. року, наведло нас же бизме ше здогадли цо шицко варели нашо баби На годзинох у школи, бешедовали зме о Руснацох, руских єдлох и обичайох. Скорей кед ше Руснаци приселєли до Бачкей, ту було барз пусте, мушело ше вельо робиц, же би мали цо єсц и з чого жиц. После одредзеного часу мали и животинї: крави, кози, овци, швинї, кури... Од козох и кравох доставали млєко и з нього правели сир, шметанку и други млєчни продукти. Кед ше привикли на таки живот, видумовали и други смачни єдла. Варели юшки на велї способи, як цо то: квашну, месову, кромпльову и MAK 5-6 // 2012

парадичову юшку. Нєдзельови полудзенок бул барз важни за нїх, бо були шицки вєдно зоз свою фамелию. Теди рихтали юшку зоз живини и вецей файти мачанкох. Найчастейше то була: парадичова, яблукова, вишньова, копрова, млєкова, петрушкова и цескова мачанка. Месо пекли зоз кури, качки або гуски.

У Руским Керестуре маме школу, церкву и водицу. У будучносци, постараме ше же бизме зачували руски обичаї и єдла, котри нашо предки дакеди рихтали.

На концу, ше любели засладзиц зоз колачами. Нашо предки цагали рейтеши, пекли пити зоз сиром, яблуками и вишнями. Вельо познєйше, за вельки швета були и торти.

010 / 011

Интервю з Владимиром Планчаком – DJ Лимуном А в т о р к а : С о н я Г уд а к

NATION DEEJAYS – МОЗОҐ И СИЛА З ИНТЕРНЕТУ На Facebook було змаганє, на хторе зме ше приявели и поставели наш микс. Мали зме найвецей гласи и добили зме нагоду наступиц у клубу Amnesia "DJ let’s burn this club down!" – нєшка обще познате поняце DJ, односно диск-джокея, хтори у велькей мири одвичательни за добри "провод" под час ноцних виходох. И медзи нами, Руснацами, єст успишних и познатих DJ, а єден з нїх и Владимир Планчак зоз Коцура, або як го велї волаю – Лимун.

MAK 5-6 // 2012

Вон и Кристиян Бортник-Кики, зоз Кули, наступаю як DJ дуо под меном "Nation Deejays". Побешедовали зме дакус з Лимуном же бизме го лєпше упознали и приблїжели ґу нашим читачом. Лимун, поведз нам як ше ти заинтересовал за електронску музику?

DJ Лимун: За електронску музику сом ше заинтересовал даґдзе у септембру 2009. року. Звичайно, у Коцуре за Кирбай була велька журка на хторей наступел DJ Грувер и теди ме прицагла цала тота приповедка и ди-джеїнґ вообще. Кикия сом упознал ещи кед зме рушели до стреднєй школи. Знал сом же ше вон дакус занїма з ди-джеїнґом и

же зна як то шицко идзе, та сом з нїм побешедовал. З початку сом вежбал дома на компютеру, вец сом почал шпоровац динари, купел свою опрему и так то шицко рушело. Дзе вам бул перши наступ и хтори наступ ци наймилши?

DJ Лимун: Першираз зме наступели у Коцуре на моїм 18. родзеним дню, а од теди зме наступали вецей раз у Руским Керестуре и у Коцуре, алє нєзабудлїви ми дефинитивно наступ у Новим Садзе, у клубу Amnesia. Наступали сце у єдним з найвекших клубох у Новим Садзе, як ше вам тото поспишело?

DJ Лимун: На дружтвеней мрежи Facebook було змаганє, на хторе зме ше приявели и поставели наш микс. Людзе вец могли гласац и DJ чиї микс мал найвецей гласи, добили шансу наступиц у клубу Amnesia. Мали зме найвецей гласи и добили зме нагоду. У чим найбаржей уживаш док пущаш музику?

DJ Лимун: Думам же би ше велї людзе хтори ше бавя з диджеїнґом зложели зо мну, же найвекше уживанє то контрола над енерґию того звука, таки моцни и интензивни звук, а лєм єден чловек. Або у нашим случаю двойо людзе го контролую. То єдноставно таке добре чуство же кед го раз почувствуєш, нє мож ше од нього одняц. Потребне то и музичне образованє же би дахто бул DJ? DJ Лимун: Окрем гевтого хторе кажде мал у основней школи, особнє нє мам музичного образованя, за розлику од Кикия хтори закончел музичну школу. Ми двоме ше, най так повем, надополнюєме – вон мозоґ, а я сила и вєдно супер функционуєме. Нєдавно сце направели перши синґл у сотруднїцтве зоз беоґрадским MC Đomla, аж сце зняли и спот хтори мож опатриц на Youtube, повеш нам як ше то вислучовало и як прешло знїманє?

DJ Лимун: Дознали зме же Младен, т. є. MC Đomla, глєда DJ з хторим би могол сотрудзовац и так зме з нїм ступели до контакту. Послали зме му нашо микси и вон нас перше одбил.

MAK 5-6 // 2012

Медзитим, после даскелїх дньох, наволал Кикия и гварел же му ше пачи єден цалком други микс и же сце же бизме зняли писню и спот. Кед ми тото явели, бул сом барз нєсподзивани, нє могол сом вериц же ше нам указала така нагода. Знїманє спота – то насправди єден вельки "позерай", вецей було друженє як знїманє спота, алє уживали зме тот дзень на Калемеґдану. Хто твойо фаворити зоз швета DJ, кед же их маш?

DJ Лимун: Уф, чежке питанє. Єст их наисце вельо, а наша робота найподобнєйша Tristan Garner, котри ми найвекши фаворит. Окрем нього любим и Armin van Buuren и Tiësta, гоч ше вони, заш лєм, розликую од нашого стилу. Потолкуй нам яки то ваш стил?

DJ Лимун: З широкого спектра напрямох у електронскей музики, ми ше опредзелєли и якош нам найбаржей одвитує house, точнєйше –progressive house. Маме дакус и комерцияли, т. є. такволаней mainstream музики, з оглядом же ше без того барз чежко пребиц далєй. Попри progressive house, любиме и electro house, хтори дакус аґресивнєйши, алє маса добре на ньго реаґує. З ким бисце любели сотрудзовац у будучносци и яки вам плани?

DJ Лимун: Найволєли бизме сотрудзовац з даяким женским вокалом и найсц дакого хто пише добри тексти, прето же маме досц започати роботи хторим хибя тоти два елементи. Поготов би нам одвитовали даяки

любовни тексти, прето же то найбаржей преходзи :D Як випатра пририхтованє за наступ и кельо вон тирва?

DJ Лимун: Цо ше дотика нашого пририхтованя, то завиши од инспирациї. Дакеди пойдзем до Кикия, та направиме даскельо микси и mesh up за три годзини, а дакеди нам треба и тидзень же бизме ше пририхтали за журку. Наприклад, кед зме у Руским Керестуре наступели за Дзень залюбених, теди пририхтованє тирвало коло три тижнї, прето же то була тематска журка и за ню було потребно найсц адекватни писнї, односно писнї на тему любови. На щесце, нєшка постої интернет, котри нам олєгчує роботу и лєгчейше можеме комуниковац. Читал сом дзешка, же скорей кажди DJ мал лєм свойо писнї, а нєшка иншак – кажде може участвовац у креїрованю других писньох. DJ може буц уникатни по тим же направи даяки свой remix, або дацо цо зна же би ше маси на тим месце, дзе ше пуща музику попачело, и же би було иншаке як звичайне. Цо ци найбаржей завадза у роботи DJ ?

DJ Лимун: Барз ми завадза кед ґу нам людзе приходза и глєдаю най пущаме дацо цо вони сцу. Думам же парола каждого DJ треба же би була: "Нє приходзце ґу мнє зоз жаданями, бо я нє джубокс". Єдноставно, кажди DJ ма свой стил, як и у продуцираню, так и у пущаню музики и уж напредок ма даяки план же яку музику будзе пущац.

014 / 015

А л е к с а н д а р М уд р и Представяме уметнїкох: Лидия БАРНА

ОД ГАРМОНИЇ ГАОСУ ПО КАНОН ИКОНИ

Активносци младих у Кули ше помали звекшую (опатри текст у рамику), а зоз тим и число младих котрим им заинтересованих помогнуц. По тих подїйох, велї ше питаю хто тоти млади Руснаци у Кули. Нєшка представиме младу уметнїцу Лидию Барнову, єдну зоз особох хтора зоз свою потримовку и суґестиями доприноши роботи младих у Кули.

MAK 5-6 // 2012

Лидия за фахом дипломована малярка. Народзена є 1983. року у Берлину, СР Нємецкей, а од 1985. з родичами жиє у Кули. Стредню школу за дизайн ,,Боґдан Шупут" закончела 2002. року у Новим Садзе, а 2004. року уписала Академию уметносцох у Новим Садзе, напрям малярство, у класи професора Милана Блануши. Дипломовала 2008. року, а по уписованю на мастер студиї єден час робела як асистент на Академиї. Нєшка є самостойна малярка, малює, вирабя икони, та участвує у роботи подприємства за продукцию рамикох, та платна за мальованє, хторе водзи єй леґинь Борис Надь. Участвовала на вецей ґрупних виставох, а то Шветове биєнале студентскей фотоґрафиї (Нови Сад) 2007, Дипломска вистава Академиї уметносци (Нови Сад) 2008. и вистава

интернационалного малярского каравану 2010. (путуюца вистава Македония, Сербия, Словения, Америка). Самостойни вистави мала у Ґалериї Катедрал (Оджак) 2002, Ґалериї Културного центра Кула 2001. и 2008. року, та у Новосадским отвореним универзитету 2008. року. Член є Интернационалного малярского каравану. Роботи єй представени и на вистави ,,Пререз малярскей творчосци при Руснацох", отриманей 2009. року у Доме култури у Руским Керестуре. О єй роботи професор Милан Блануша гварел: "У своїм уметнїцким формованю, Лидия Барна прешла кратку драгу од фиґурациї по нєфиґуративни, асоциятивни простори на малюнкох. З розпатраньом малюнку Лидиї

Барновей нє можеме ше нє здогаднуц ренесансних майстрох, насампредз Жоржа де ла Тура, хторим ше, хаснуюци ефекти контрастного шветла, удало увесц нас до мистичних просторох старих архитектурох. Тота идея о метафизичним просторе и фиґуративне одредзенє уметнїци и основна

на малюнку гутори о єдинству и гармониї космосу, нєвиглєданого, безгранїчного и мистичного простору".

идея хтора характеризує тото малярство и вшелїяк отвера вецей можлївосци за дальше маневрованє".

ма буц, односно по правилох хторих ше ма притримовац кажди иконописатель. То значи же ше роби зоз природнима материялами, у виробку ше нє хаснує сучасни синтетични материяли. То, наприклад, вайцова темпера хтора барз стабилна, та тирва виками. Пре таки стан у дружтве, алє и пре потребу твориц и дзелїц тото знанє з другима, Лидия ше одлучела порушац школу мальованя, та иконописаня хтора почнє робиц наступного лєта у Кули.

О малюнкох "Гармония гаосу" хтори представени у часопису МАК, Лидия гвари: "У малюнкох ше занїмам зоз простором. Тот простор нєдостаточно виглєдани, нєспатрени и глїбоки. Серия малюнкох "Гармония гаосу" приказує широки, нєспатрени простор хтори патрача уводзи до своєй глїбокосци. Патрач часц того простору. Кажди елемент MAK 5-6 // 2012

Под час студийох, Лидия Барна закончела и курс зоз иконописаня, а потим достала и благослов же би вирабяла икони. Як гвари, роби так як по канону

Активносци младих у Кули Прешлей єшенї ше на полю рускей култури активовали и млади Руснаци у Кули. У сотруднїцтве зоз Одбором за младеж и спорт Националного совиту Руснацох, та Младежским часописом МАК, орґанизована вистава фотоґрафийох з конкурсу часописа МАК по назву ,,Хижа",

та промоция часопису МАК. На други завод, як свойофайтове означованє Дня Руснацох у Сербиї, попри официйного означованя, млади Кулянци, тераз у сотруднїцтве зоз Пакт Рутенорумом, представели фотоґрафиї младих Руснацох з фото-конкурсу ,,Людзе". Того року у Кули у планє отримац вечари славянского филма.

016 / 017

Кристина Цветкович

МА, ВОЙДЗЕМ Я ДО ТЕЙ СУКНЇ Приблїжую ше матури, а и сезона костимох за купанє, а ви ище вше нє задовольни як физично випатраце. Ниа, даскельо совити як можеце у кратким чаше и лєм зоз дакус труду добре випатрац. Знам же сце дотераз, вироятно, попречитовали и запаметали вельо койчого о тлустосци, пошлїдкох преєданя, нє добрей комбинациї поживи, або о здравим костираню. Прето их нє будзем тераз начишльовац. Лєм вам надпомнєм даскельо златни MAK 5-6 // 2012

правила од хторих вам будзе завишиц – чи страцице звишок килох, або нє страцице. Пременьце способ костираня: - Зменшайце дньове количество уношеня поживи, - Почнїце физично буц активни, вежбайце, рушайце ше. А як и цо треба же бисце то найєдноставнєйше и найлєгчейше поробели? Поодруцайце шицко цо вас виволує на спокусу. Наполнїце фрижидер зоз нїзкокалорийну поживу (кисле млєко, йоґурт зоз

0 одсто, млєковей масци, рибу, найлєпше тунєвину кед можеце, биле месо, желєняву и швижу овоц), - Склоньце цо далєй од себе, зоз видного места, "забранєни" продукти (сладки и ґазирани соки, лакотки, кекси, "ґрицкалици"), або єдноставно ше правце же их нє видзице, - Место билого цукру хаснуйце жовти, або кед без нього нє можеце, кажди дзень його количество уношеня покус зменшуйце, - Место билого хлєба єдзце чарни, або интеґрални, а може и даяки двопек. И цо менєй будзце у кухнї, - Остатнє єдзенє закончце до 19 годзин. Нїяк после того. Вигварки типа: нє мам часу вежбац, почнєм кед оцеплєє, почнєм кед захладнє, почнєм од пондзелку, нє мам опрему, то за мнє драге, нє мам з ким... Вируцце зоз словнїка и почнїце ТАКОЙ зоз режимом. Бо, як цо и сами знаце, хто сце – вше найдзе способ, а хто нє сце – вше найдзе вигварку. А ви твардо одлучели, бо жадаце, правда? Будзце активнєйши, т. є. нє будзце лєнюхи. Най вам циль будзе голєм годзина вежбаня дньово. Видзи ше вам вельо? То лєм єдна годзина од 24-ох хтори маце на розполаганю. Предкладам вам беганє, швидке шейтанє, гонїц бициґлу, кардио тренинґ, степер. И дас годзину, алє найлєпше два годзини пред тренинґом, нє єдзце. А MAK 5-6 // 2012

прецо єдну годзину вежбац? Дохторе твердза же ше аж после 30 минутох активного кардио тренинґа розпущує звишок саделка и масни назберанїни. Будзце упарти, нє одуставайце, гоч ше вам спочатку, або дакеди и нє зосце. Одвежбайце тоту єдну годзину! Тиж так важне же бисце и правилно дихали, бо и то подпомага згорйованю звишку килох, и прето обрацце на тото увагу. На тренинґу вас науча, а можеце ше дакому опитац хто уж тренира же би вас научел. Тиж так познате же каждодньове траниранє позитивно вплївує на здравє и добре розположенє, одклонює депресию и безвольносц. Поряднє пийце воду. Вше при себе майце фляшку зоз воду. Пийце покус и нє роздумуйце о тим же кельо маце попиц, алє ше лєм трудзце попиц цо вецей през дзень. Так спреведнєце глад, кед же сце од тих цо любя вельо єсц. А до води можеце вицадзиц и лимун, прето же и вон розпущує масни квашнїни и так помага худнуц. Керуйце алкогол кед сцеце схуднуц, бо векшина аклоголних напойох полни з цукром. Напр. у єдним погару вина єст аж коло 200 калориї, кед ше поровна – дзивка котра ма коло 60 кг за годзину джоґинґа потроши

531 калорию. Ясне вам шицко тераз? Роздумуйце вше о тим цо положице до устох. Єдзце помали. Кед почувствуєце же сце ше наєдли (нє преєдли), станєце од стола. И нє додавайце два раз. Вшелїяк, най порциї буду у нормалних гранїцох, а нє преполньовац танєр. Кед сце дома, єдзце вецей раз през дзень, по менєй. Же би жалудок могол претровиц и вец ше нє ма цо на вас залїпиц. Будзце самопрешвечени и оптимистични. Же бисце були вше позитивни и нє опадла вам дзека, поставце себе можлїви цилї. Нє годни сце за 4, 15, 20 днї схуднуц вельо. То, перше нє здраве, друге нєможлїве, а треце, кили ше вам так найшвидше враца. Алє, як хтори циль будзеце витворйовац, так ше вам враци додатна доза самодовирия. А ґу тому шицкому, нє лєм же схуднєце, алє ше зацагню и мускули, тканї... И нє забудзце заквачиц сукню на видне место, кед же худнєце прето же бисце вошли баш до вибраней сукнї. Кед же нє можеце наисце витримац без сладкого, поєдзце єдну чоколадку – алє най то насправди будзе лєм ЄДНА, а вец ше предлужце здраво костирац. И вежбац, вежбац!

018 / 019

Соня Виславски Проза – искуство

Цикавело ме... Кельо то наисце так? Чи то так як приповедаю? Чи наисце мали право кед ми гварели же нє будзем мац часу за себе, же будзем мац вельо обовязки, а осем годзини спаня, кельо треба нормалней одроснутей особи, у моїм случаю аж и вецей, ше ми нє уда налапац. Думала сом же при мнє будзе дакус иншак, алє...почало! Добри дзень! Я панї Виславскова. Студирам на дохторских студийох у Новим Садзе. Ага, купак... Дохторовала сом у хвильки кед ше мойо папери за приявйованє испитох, праве лєм цо за перши рок, становели у погришней шкатулки. Тот дзень ше позно укапчовала ґомбичка за роздумованє. Ноц пред тим напевно же була интересантна. Кед чловек анї ока нє склопи, нє зна дзе му глава, а дзе задок – так то було зо мну. Цо ше то теди збува? Нєпохоплїво швидко сцигнє испитни рок, кед вас шицки можлїви обовязки обколєша зоз шицких бокох, период наволани: ,,Хто прежиє, будзе приповедац!" Нєраз сом чула таки приповедки од студентох, а тераз настава и моя приповедка, праве так – инспиративни период у котрим за шицко маце инспирациї, лєм нє и за тото цо наисце треба, а то ученє. Испитни рок єден з найинтересантнєйших периодох кед же виключице тото найглавнєйше, а то знова – ученє.

MAK 5-6 // 2012

То период кед ше хлєб, або веґета цалком случайно найду у фрижидеру – та як, я их там нє положела? При вас ше, якош, зяви ище по тераз нє розтолкована огромна воля и инспирация за пораєньом – стан ше муши швициц! Та и тоти роботи котри иншак нє любице робиц и котри вам пребарз допити, як наприклад попомивац судзину, нараз поставаю єдна з ваших каждодньових активносцох. Кельо прето же би нє настала копа судзини у вашей судопери, тельо пре тото же уживаце у тей роботи. А теми за бешеду з цимерку ше вше найду. Єден дзень ше вона вам опита чи шицко у шоре з вами, а други дзень ше ви припатраце на ню, шмеєце ше, бо ю так добре розумице. Пиєце кафу аж анї нє читаюци по хтори раз, лєм ше лапице за кишенку кед придзе до того. Ого, уж сом ю попила? У тим периодзе ше аж и пребарз притримуєце совитох. ,,Здраво ше костирайце" – так же скоро нїч нє єце. По сто раз шедаце за кнїжку, и длуго оганяце концентрацию по квартелю, алє учели ви або нє, час преходзи, а термин покладаня испита вше блїжей. У єдней хвильки вас сцигню тоти критични моменти, кед похопюєце же вам остало ище лєм кус часу. Теди ше шеда за кнїжку и добре зогрива карсцель – бо ми заш лєм студенти, нє?

Мирко Горняк Коле

Путопис зоз концерту:

ДО ФАБРИКИ НА ПИВО

Ґрупа зоз Заґребу Hladno pivo, то бенд котрому сом вирни фан скоро 20 роки, а препущел сом лєм єден їх концерт у Войводини. Нормално же сом на їх концерт пошол и 31. марца до новосадского клубу "Фабрика". Понеже нїґда нє можем пойсц на концерт як шицки нормални людзе, алє мушим мац спектакли за паметанє, баржей вам опишем шицко доокола, яґод сам концерт. Верце же интересантне.

Нови Сад зна буц далєко од Руского Керестура, кед сцеце прейсц туньо и путовац на гайзибану. Стопиранє нє проблем, кед маце часу (а я го нє мал), алє погубени шинобус желєзнїцох Сербиї на релациї Кула-Вербас зна направиц проблем. На щесце, мой добротвор зоз Керестура ме одвез по Вербас, бо бим запожнєл на гайзибан, нє достал акредитацию и цала концепция би пошла до дябла езерного. Понеже я и Нови Сад нє "на ти" и нє знам дзе клуб "Фабрика", глєдам "помоц приятеля" з Керестура и ришуєме ребус, односно сцигуєм на "место злодїйства". У Новим Садзе, у 95 одсто случайох кед идзеце на рок концерт будзеце мац проблеми з акредитацию, гоч шицко прейґ интернета и телефона зредзице MAK 5-6 // 2012

перфектно. Моя акредитация место соботи, була виписана за нєдзелю, гоч сом анї нє знал же єст два концерти. До конца, нєдзельови бул одказани пре траґедию у дискотеки "Контраст". Вошол сом як фотоґраф (?!?), а вец сом дознал же орґанизатор бувши шпивач ґрупи Atheist Rap, зоз хторим ше познаме роками. Уходнїца була 800 РСД, а цена пива 130 РСД. Hladno pivo панкрок бенд, хтори остатнїх рокох од локалних циникох прероснул до вироятнє найвекшей атракциї на тих просторох. То була промоция їх остатнього албума "Svijet glamura ", гоч на концерту на хторим страцице ориєнтацию за час, могло чуц и старши "бомби", як цо то "Bilološki sat", "Šamar", "Nema više", "Maderfakersi" и ище мали милион писнї на кридлох чиїх текстох уж роками правим кариєру локалидиота, руского народного ґада и цинїчно-перверзного саркастика. Простор штреднєй велькосци, дзе коло 1 000 людзох направели вельку гужву и супер атмосферу, прикладну такей файти музики. Поставени и два вельки видео-бими за людзох хторим нє приоритет пойсц дому з белавима ногами, претрешенима бураґами и виталнима орґанами, як и рижнима фрактурами после двогодзиновей "шутки", кельо концерт тирвал. Кед би бенд одграл шицки гити зоз своїх 7 студийских албумох, концерт би ище вше тирвал. Интересантне и похвалне же клинци знали шицки тексти напамнят, цо потераз нє було. Аплауз пиониром!

Саме врацанє з концерта нє може прейсц без "нєзаобиходней" полициї, хтора вам ше випитує чи сце дроґирани (досц глупе питанє, хто же им то припозна?)

и одходу на бурек до пекарнї у Єврейскей, дзе сом ше дружел зоз брадатима, хтори заостали з пополадньового Шешельового митинґа опрез СНП. За два циґаретли "Сараєвскей дрини", стари брадоня ме часцел зоз двома буреками (озда пре длугоки власи и браду думал же сом їх бавяч). Фриштик сом на гайзибанскей станїци братски подзелєл зоз кандуром, мачку и голубами хтори надлєтали над моїм воздушним простором над лавку дзе сом дримал з буреком под главу. У гайзибану сом ше дружел зоз "ликом" з Нємецкей, хтори путовал дому, кончел му о Войводини, Косове, фодбалу и ЕУ. Думам же сом виказал широки спектар лупетаня и елементарного нєпознаваня анґлийского язика. Почасцел сом го и зоз буреком хтори ми пред тим служел як заглавок. Интересантне же за кажди концерт, та и тот, рано стопирам дому по колєна брудни од блата, гоч вонка було сухе, а концерт у завартим просторе. И так вистати рокер сцигол дому, та намочел до кабла старки и фармерки, хтори були люштави и зрепеґани як после дисновтора, а нє после концерта. Лавку, бурек под главу и виндякну сом заменєл зоз посцелю, заглавком и йорґаном. Верели ви або нє, алє так вельо лагоднєше спац, а и здравше за кризи. Можебуц же людзе прето и шпя у своїх обисцох, а нє по гайзибанских станїцох.

020 / 021

А в т о р ґ р а ф и т о х - М и л а н П а д я к ( 1 9 9 4 , Уж г о р о д , У к р а ї н а ) , треца класа руского оддзелєня ґимназиї "Петро Кузмяк" у Руским Керестуре.

MAK 5-6 // 2012

MAK 5-6 // 2012

022 / 023

MAK 5-6 // 2012