TBM-02-2023 by Magenta Communicatie

JAARGANG 19 NUMMER 2 MEI 2023

Het grootste IT- en telecomplatform van de Benelux

Samen veranderen, samen groeien! KPN Partner Network helpt partners op weg naar volwaardig MSP Axians speelt met DAS as a Service in op verduurzaming panden MWC: 5G is nog lang niet volwassen, maar 6G komt eraan Groei IT-sector blijft op peil met 4,5% in 2023

TBMNET.nl

Voorwoord

Colofon TBM / Connexie is onderdeel van het grootste telecom- en ICT-platform van de Benelux.

Joost Heessels richtte in 1995 de uitgeverij Magenta Publishing op en is sindsdien actief in de telecom- en IT-sector. Daarvoor was Joost actief als hoofdredacteur bij onder meer Wegener en Elsevier.

TBM / Connexie is een uitgave van:

Kerkenbos 1015L 6546 BB Nijmegen T - 024 3454 150 Uitgever/hoofdredacteur Joost Heessels joost@magentacommunicatie.nl Eindredactie Emiel te Walvaart emiel@magentacommunicatie.nl Laurens van Aggelen Account- en communicatiemanager Serife Bayar serife@magentacommunicatie.nl Vormgeving StudioBont Marie Cecile Oosterhout en Tessa Benders Aan dit nummer werkten mee Muriël Mulder, Twan Kersten, Marjolein Straatman, Rex Vermeulen, Martijn Kregting, Lisette Biesenbeek, Marcel Ederveen, Floris Hulshoff Pol Office management Anniecke van der Heijden administratie@magentacommunicatie.nl Druk Veldhuis Media Abonnementen & adreswijzigingen Doorgeven via magenta@mijntijdschrift.com 088-2266682 onder vermelding van tijdschrift en NAW-gegevens. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en openbaar gemaakt door middel van druk, internet,fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor persoonlijke of materiële schade veroorzaakt door onjuistheden in deze uitgave. ISSN 1872 2865 © Copyright 2023

Voor jou tien anderen…. De tijd dat een werkgever bovenstaande opmerking kon maken als het gedrag van een werknemer hem niet aanstond, ligt voor het gevoel ver achter ons. Tegenwoordig is het de werknemer die dit zijn baas naar het hoofd kan slingeren als hem iets niet bevalt. Iedereen kent de personeelsproblematiek van dit moment. Probeer maar eens een capabele werknemer aan te trekken tegen een redelijk salaris. Onbegonnen werk. Voor veel bedrijven in de IT- en Telecom vormt dit zelfs een serieuze bedreiging. Projecten kunnen niet worden aangenomen of uitgevoerd, door de hoge salaris- en wervingskosten komt de winstmarge onder druk.

vanuit een zonnig oord, waar hele teams fun en werk voor een week combineren. Ook goede extra arbeidsvoorwaarden kunnen helpen om je mensen aan je te binden. De andere kant is natuurlijk dat deze trend voor de IT en Telecom ook heel veel kansen oplevert. Want besparen op personeel kun je natuurlijk door efficiency, lees verdergaande automatisering van processen. Mooie businesskansen dus. Of denk aan het faciliteren van technologie rond de digitale werkplek. Alles wordt immers uit de kast gehaald om de verwende werknemer te behagen. Een perfecte thuiswerk-omgeving, een hip kantoor met pod’s en huddlerooms. Nog meer kansen voor business.

Het is dan ook zaak om het je personeel erg naar de zin te maken

Het is dan ook zaak om het je personeel erg naar de zin te maken. Zeker omdat in onze sector veel disciplines het werken vanuit huis erg hebben leren waarderen. Denk aan programmeurs of technici. Geen probleem natuurlijk, maar binding met het bedrijf blijft cruciaal, ook om jobhoppen tegen te gaan. Daarvoor is het zaak dat je af en toe naar de zaak komt. Veel bedrijven in de sector zijn hier inventief in. Zo zie ik steeds meer foto’s

Dus ja werkgevers, het is af en toe op de tanden bijten. Maar als je ziet hoeveel kansen het biedt, mag je zeker niet klagen. Niet doen dus! Joost Heessels

TBM • MEI 2023

Inhoud 19 JAARGANG NUMMER 2 MEI 2023

Edwin Kennedy Country

Manager bij Codit Nederland

complatform

IT- en tele Het grootste x van de Benelu

peil met 4,5% in 2023

Youfone zakelijk; 'Service

TBM online

is bij ons geen kosten-

GFT: Coöperaties onderhandelen op ooghoogte

post, maar een USP' 26

C2000: De maat is vol

Marcel Meerberg over de Papieren Generaal

a n d e re n , r e v n e m a S eien! o r g n e m a s partners

elpt r Network h KPN Partne MSP ig rd a a r volw op weg naa panden verduurzaming a Service in op met DAS as Axians speelt mt eraan maar 6G ko t volwassen, nog lang nie is 5G C: MW 2023 met 4,5% in r blijft op peil Groei IT-secto

TBMNET.nl

Samen veranderen, samen groeien! KPN Partner Network helpt partners op weg naar volwaardig MSP. Met het nieuwe Partner Transformatie Programma biedt KPN Partner Netwerk een unieke ondersteuning. Lees er alles over op pagina 14.

Nieuws

Sebnem Unal (Axians); De impact van green buildings op mobiele bereikbaarheid!

14 KPN Partner Network helpt partners op weg naar volwaardig MSP

Het mobiele aanbod van X2com

The Taste of…Corné van den Dungen (VodafoneZiggo)

Is Open RAN nu (eindelijk/al) volwassen?

Productnieuws

Axians speelt met DAS

Gigaset mikt met

as a Service in op verduurzaming panden

smartphones op b-to-b 52

KPN weer beste in jaarlijkse test umlaut

MWC – 5G IS NOG LANG NIET VOLWASSEN, MAAR 6G KOMT ERAAN!

Groei IT-sector blijft op

Connexie Nieuws

Column Marcel Ederveen; Een ongeluk zit in een klein hoekje

18 Coert Coomans (Techone): elke nieuwe overname voegt waarde

18 4

TBM • MEI 2023

toe

30 TBM • MEI 2023

Nieuws

AB InBev in zee met Orange Business Orange Business zal de kritische infrastructuur leveren voor de toekomstige digitale innovatieplannen van Anheuser-Busch InBev in Europa. AB InBev stelt de employee experience centraal in haar strategie en heeft Orange Business gekozen om connectiviteit en voice-diensten te leveren en zo de productiviteit te verhogen. AB beschikt ook over toonaangevende digitale platformen, toegewijde onderzoekslaboratoria en technologiecentra. Hiermee zorgt het bedrijf ervoor dat de nieuwste marktinzichten worden opgedaan om de toonaangevende slimme brouwerij van de sector te worden. Orange Business ondersteunt AB InBev bij al haar Europese activiteiten en zorgt voor kritieke connectiviteit tussen 70 locaties en het hoofdkantoor in België.

Dstny neemt Deense B2B UCaaS aanbieder over Dstny kondigt de overname aan van Flexfone A/S, een cloud communicatie challenger in Denemarken die Cloud PBX en VoIP-telefonie levert aan B2B-klanten. Met hun volledig digitale aanpak, gebruiksvriendelijke communicatiesystemen en een breed netwerk van meer dan 100 partners zijn ze zowel snelgroeiend als zeer concurrerend op de Deense markt. Deze overname is essentieel voor de groeistrategie van de Dstny Group en de ambities om op alle Europese markten de belangrijkste concurrent op het gebied van zakelijke communicatie te worden. Flexfone is in 2011 opgericht en heeft in de afgelopen 12 jaar meer dan 50.000 actieve gebruikers aan zich gebonden. Daarvoor werkt de telecom aanbieder samen met meer dan 40 resellers in de Deense markt.

CapX Nederland en Selcom van start met Selcom Academy

2ICT breidt in Noorden uit met overname PK Assen

AI doet intrede in bestuurskamer Icecat

CapX Nederland en Selcom BV kondigen de opening aan van de Selcom Academy, een nieuw opleidingscentrum in Rotterdam-Zuid. Het nieuwe opleidingscentrum gaat zich richten op kennisdeling en het opleiden van professionals in het smal en breedband segment.

2ICT (met vestigingen in Harderwijk, Lelystad en Zwolle) heeft recentelijk weer een overname gedaan. De firma PK Assen is onlangs aangekocht en aan deze groeiende IT-firma toegevoegd. “PK Assen is actief in het noorden van het land. Ze hebben zich vooral gespecialiseerd in het it-beheer van zorginstellingen.

Product content syndicator Icecat, bekend van de online content op het gebied van onder meer IT- en Telecom hardware en kantoorartikelen, heeft vanaf nu een AI als nieuw bestuurslid. Dit niet-statutaire bestuurslid is uniek omdat het een kunstmatige intelligentie (AI)-systeem is en de titel Chief AI Officer (CAO) draagt bij het aan NPEX-genoteerde bedrijf.

Geweldig om dit bedrijf toe te voegen aan ons groeiende bereik”, aldus Erwin Bruinink, eigenaar van 2ICT. Onlangs werd Bodis in Lelystad al toegevoegd aan de twee 2ICT-vestigingen in Harderwijk en Zwolle.

De beslissing om deze Elsa Frozenbrain als bestuurslid te benoemen, weerspiegelt de passie van Icecat om geavanceerde AI-technologieën te benutten om voorop te blijven lopen in de content-syndicatie-industrie. Het bedrijf gelooft dat de geavanceerde analysemogelijkheden van Frozenbrain waardevolle bijdragen zullen blijven leveren aan de discussies en besluitvormingsprocessen van het bestuur.

De Selcom Academy is opgericht om bij te dragen aan de groei en ontwikkeling van het vakgebied. Het opleidingscentrum zal professionals voorzien van de nodige kennis en vaardigheden om te blijven presterenin een steeds veranderende wereld. De Academy biedt diverse cursussen en trainingen aan die zijn ontworpen om te voldoen aan de behoeften van zowel individuele professionals als bedrijven.

Zoom neemt informatieplatform voor personeel Workvivo over Zoom kondigt de overname van Workvivo aan om zo het platform van Zoom uit te breiden en zijn klanten nieuwe manieren te bieden om werknemers geïnformeerd, betrokken en verbonden te houden. Workvivo, opgericht in 2017, biedt een feature-rijk platform voor werknemerservaring, dat geavanceerde interne communicatie- en betrokkenheidstools, een sociaal intranet en een werknemersapp combineert, allemaal samengevoegd tot één centrale hub, die het hart vormt van het digitale ecosysteem van een bedrijf. Het communicatie- en betrokkenheidsplatform voor werknemers biedt Zoom-klanten nieuwe manieren om werknemers geïnformeerd, betrokken en verbonden te houden in het huidige hybride werkmodel.

TBM • MEI 2023

Fiber Crew breidt glasvezelnetwerk uit naar Lelystad Fiber Crew heeft, na de succesvolle uitrol in Hilversum, haar glasvezelnetwerk verder uitgebreid met 300.000 adressen door het lanceren van haar “Glasvezelnetwerk van de toekomst” in Lelystad. Het Glasvezelnetwerk van de toekomst is een initiatief van de Rotterdamse glasvezelprovider waarmee zij door de inzet van Gigabit snelheden en uitgebreide keuzemogelijkheden samen met providers het internet van de toekomst mogelijk maakt.

Exertis AV gaat EPOS distribueren Exertis AV gaat de distributie verzorgen van de zakelijke oplossingen van EPOS op het gebied van Unified Communication en Video Collaboration. EPOS ontwikkelt een brede range hoog waardige headsets, speakerphones en videoconferencing-oplossingen. De onder neming differentieert zich in de markt door de eigen EPOS BrainAdaptTM-technologie. Op korte termijn zullen er enkele promoties en activiteiten worden gepland om de resellers kennis te laten maken met de producten van EPOS.

ALSO en Jabra sluiten partnership ALSO kondigt de samenwerking aan met Jabra, marktleider in audio-, video- en samenwerkingsoplossingen voor bedrijven en consumenten. De audio-oplossingen van Jabra zullen nu ook verdeeld worden door ALSO aan B2B klanten in de Benelux. Met dit partnership wordt ALSO’s portfolio voor Video Collaboration & Headsets uitgebreid met de Jabra headsets, speakerphones en videoconferentie-oplossingen. Jabra, marktleider en onderdeel van de Deense GN Group, vergroot zo zijn professioneel distributienetwerk in de Benelux en zet verder in op expansie. De oplossingen van Jabra staan bekend voor hun hoogstaande kwaliteit, aangenaam draagcomfort en loepzuivere audio.

Nieuws

NTT en SES bieden Edge- en Private 5G-netwerkoplossingen via satelliet

FourCo IT Services over naar SLTN

IT Infrastructuur aanbieder NTT Ltd. en SES, aanbieder van contentconnectiviteitsdiensten via de satelliet, gaan samenwerken om NTT's Edge as a Service aan zakelijke klanten te leveren via SES-satellieten.

SLTN neemt alle aandelen van de in Amersfoort gevestigde IT-dienstverlener FourCo IT Services over. Dit gebeurt met terugwerkende kracht per 1 januari. FourCo IT Services levert consultancy diensten op het gebied van moderne IT-infrastructuren. De onderneming beschikt over veel kennis op het gebied van o.a. Kubernetes, OpenShift, Infrastructure as Code en Amazon AWS. FourCo zal, als zelfstandige entiteit, haar activiteiten voortzetten binnen SLTN en zal verhuizen naar het hoofdkantoor van SLTN te Hilversum.

Het aanbod combineert NTT's volledig beheerde Private 5G en Edge Compute met SES's tweede generatie medium earth orbit communicatiesysteem - O3b mPOWER – voor het leveren van uitgebreide en betrouwbare connectiviteit. Deze oplossing is bedoeld voor bedrijven die actief zijn in regio's waar terrestrische netwerken niet beschikbaar zijn en ondernemingen die krachtige connectiviteit nodig hebben om hun efficiëntie te verbeteren en hun organisatie te laten groeien.

Aumatics en Benk Groep overgenomen door hallo, Zakelijke ICT provider hallo, neemt Aumatics uit Zoetermeer over. Aumatics is opgericht in 2010 en sindsdien uitgegroeid tot een gerenommeerde aanbieder van hoog waardige ICT oplossingen, met een sterke focus op security diensten, server- en applicatiehosting en cloud infrastructuren, ook in de procesautomatisering. Aumatics ontwerpt, implementeert en beheert schaalbare en veilige oplossingen, met inzet van technologieën van onder andere Watchguard, Palo Alto, Fortinet, ESET en Check Point. De diepgaande expertise van Aumatics vormt de basis voor langdurige vertrouwensrelaties met klanten in verschillende branches waaronder kritieke infrastructuur. hallo, maakte kort erna de overname van Benk Groep bekend. Benk Groep biedt een breed portfolio aan ICT-oplossingen voor MKB- en grootbedrijf klanten op het gebied van connectiviteit, communicatie, collaboratie en security. Met vestigingen in Eindhoven, Nijmegen, Breda en Middelburg is Benk Groep een bekende naam in Noord-Brabant, Gelderland en Zeeland.

Alcadis Platinum partner Teltonika Networks Binnen twee jaar is Alcadis, Value Added Distributeur met een focus op breedband en draadloze connectiviteit, uitgeroepen tot Platinum partner van Teltonika Networks. Alcadis kan haar klanten nu nog beter ondersteunen in onder andere het realiseren van een Private LTE netwerk. Teltonika Networks is met ruim 20 jaar ervaring uitgegroeid tot een wereldwijde leverancier van LTE/ 4G-, GPS- en M2M/ IoT-oplossingen.

TBM • MEI 2023

Veel aandacht voor spectrum management in jaarplan 2023 van RDI De verdeling van het frequentiespectrum en dynamisch spectrum management in het kader van de komst van 5G staan hoog op de agenda van het RDI voor 2023. Zo blijkt uit het jaarplan 2023 van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI), voorheen Agentschap Telecom. Daarnaast spelen security annex digitale weerbaarheid en de energietransitie een belangrijke rol in de plannen voor komend jaar. Zoals gezegd betekenen de ontwikkelingen rond spectrumverdeling een belangrijke rol voor de RDI, zo blijkt uit het Jaarwerkplan Toezicht 2023. De focus ligt daarbij op drie punten. 1 Nederlandse inbreng World Radio Conference: WRC23 2 Verdeling schaarse frequenties via veilingen 3 Klaar voor de toekomst: dynamisch spectrummanagement De energietransitie is een belangrijk speerpunt voor de RDI. Digitale apparatuur en technologieën bieden oplossingen voor inzicht in en aansturing van een duurzame energievoorziening en daarmee efficiënter energieverbruik en een beschikbaar energiesysteem/elektriciteitsnet. Maar de digitalisering moet wel op een veilige en betrouwbare manier.

Nieuw initiatief verbindt senior IT’ers en opdrachtgevers XperieSense is een initiatief om oudere en gepensioneerde digitale en IT-specialisten te verbinden met passend werk. Op deze manier ondersteunt XperieSense organisaties met het oplossen van hun nijpende tekort aan ervaren IT’ers met diepgaande kennis van cruciale technologieën. XperieSense bemiddelt tussen de IT’ers en organisaties in Nederland. De focus ligt daarbij op tijdelijk werk. Op korte termijn brengt XperieSense ook een community tot stand voor kennisdeling en het uitwisselen van ervaringen.

Gamma Communications ziet omzet en winst groeien

Spotler Group neemt Wireless Services B.V. over

Gamma Communications PLC zag de omzet en bruto-winst in 2022 met 8 procent stijgen. De telecom en unified communications aanbieder verwacht dat de groei in 2023 zal aanhouden. Gamma rapporteerde voor 2022 een omzet van GBP 484,6 miljoen, een stijging van 8,2% ten opzichte van GBP 447,7 miljoen in 2021. De omzet werd grotendeels gedaan door terugkerende inkomsten (89%), die werden gehandhaafd ten opzichte van hetzelfde cijfer een jaar geleden. De winst voor belastingen kwam uit op GBP 64,9 miljoen, een daling van 3,4% ten opzichte van GBP 67,2 miljoen een jaar geleden. De winstdaling was het gevolg van 12,5 miljoen GBP aan een afwaardering van de Spaanse activiteiten. De huidige bestuursvoorzitter Richard Last treedt in mei dit jaar af. Tijdens de jaarlijkse algemene vergadering die maand verwacht Gamma een opvolger te kunnen presenteren.

Specialist in marketingtechnologie Spotler Group neemt Wireless Services B.V. over. Wireless is aanbieder van een hoogwaardig SMS-platform en Eazy, een toonaangevend omnichannel communicatieplatform voor klantinteractie via webchat, messaging (inclusief WhatsApp), chatbot en social media.

PQR neemt werkplek- en datacenterspecialist Fondo over PQR, Rustmakers in IT, kondigt de overname aan van werkplek- en datacenterspecialist Fondo. De overname versterkt de expertise van PQR op het gebied van VMware en Microsoft en ondersteunt de SpaceHub-propositie waarmee het bedrijf zijn klanten ontzorgt in hun cloudreis. “Specifieke technische kennis van werkplekken is van onschatbare waarde voor onze klanten, zowel in implementatie als managed services”, zegt Marijke Kasius, CEO van PQR.

De overname speelt volgens Spotler in op de toenemende behoefte van marketing- en klantenservice professionals om te communiceren met prospects en klanten op gewenste kanalen van de klant - social media, messaging apps, WhatsApp, chatbots, SMS en e-mail. Samen met de recente overname van Sooqr laat Spotler zien dat het blijft investeren in de visie om het succes van marketing- en klantenserviceteams te ondersteunen. Sinds de oprichting in 1998 is Wireless Services pionier in de messaging markt. Met een initiële oplossing voor het versturen van internationale SMS-berichten, waarbij meer dan 100 miljoen berichten per jaar werden verwerkt, ontwikkelde het integraties met chatbots, sociale media, WhatsApp en alle grote berichtenplatforms.

ICT-dienstverleners Detron en Zetacom ronden transactie met Avedon af ICT-dienstverleners Detron en Zetacom maken bekend dat de gelijk tijdige overname van beide bedrijven door Avedon Capital Partners op 5 april succesvol is afgerond, na goedkeuring van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en het bereiken van overeenstemming over de financiering met Kartesia. De op 15 februari 2023 aangekondigde transactie wordt gefinancierd door Kartesia, een toonaangevende Europese specialistische aanbieder van financieringsoplossingen aan kleine en middelgrote bedrijven. De financiering wordt niet alleen aangewend voor deze overname, maar biedt ook ruimte voor toekomstige acquisities.

TBM • MEI 2023

Nieuws

5G veiling voor 3,5 GHz in najaar

Linden-IT breidt uit naar Zweden Detacheringsbureau Linden-IT breidt uit naar Zweden. De IT-dienstverlener gaat bedrijven vanuit Stockholm ondersteunen bij de detachering van IT-professionals, onder andere op het gebied van support, cloud en applicaties. Dit is na Portugal het tweede buitenlandse kantoor van Linden-IT, waarmee de uitbreiding een logische stap is binnen de internationale groeiambitie. In eerste instantie gaat Linden-IT in Zweden IT-medewerkers bij organisaties detacheren. Op den duur gaat de organisatie ook trainees opleiden tot IT-professionals.

Nieuwe Mercedes met Webex Meetings en Calling

MCS en Nokia ondersteunen The Ocean Cleanup

Legos stapt met Enreach in Duitse mobiele markt

Nokia gaat samen met MCS draadloze privé-connectiviteit, netwerk apparatuur en analyses inzetten voor The Ocean Cleanup. Dit is het internationale non-profit project dat technologieën ontwikkelt en opschaalt om de oceanen van plastic te ontdoen. Deze samenwerking is in lijn met Nokia's verbeterde milieu-, sociale en governance strategie (ESG). Daarnaast sluit dit naadloos aan bij hun doel om de rol van technologie bij het bestrijden van klimaatverandering en het minimaliseren van milieueffecten te bevorderen.

Legos, internationale exploitant van mobiele en vaste telefonie, kondigt de lancering van zijn mobiele diensten in Duitsland aan, dankzij de overeenkomst met Enreach als virtuele netwerk exploitant (MVNO). Het partnerschap combineert de expertise van Legos op het gebied van innovatieve telecomoplossingen met de sterke aanwezigheid van Enreach op de Duitse markt om klanten hoogwaardige en betrouwbare mobiele diensten aan te bieden.

MCS is Nokia's partner voor de distributie van Nokia Digital Automation Cloud (DAC) in de Benelux. Samen met Nokia hebben zij met succes de eerste draadloze private LTE (4G) oplossing van Nokia DAC ingezet voor de activiteiten van The Ocean Cleanup in het noorden van de Stille Oceaan. In een later stadium zullen er nog meer systemen worden ingezet.

De MVNO-markt in Duitsland is zeer concurrerend, maar dit partnerschap zal de klanten een nieuw niveau van dienstverlening bieden door de sterke punten van beide bedrijven te benutten. Enreach zal geavanceerde technologie en infra structuur leveren om het mobiele aanbod van Legos te ondersteunen, terwijl Legos zijn sterke klantenbestand en marktkennis inbrengt om de groei en het succes op de Voice & FMC-markten te bevorderen.

Cisco heeft tijdens Mobile World Congress een samenwerking met Mercedes-Benz aangekondigd. Nieuwe voertuigen van de Mercedes-Benz E-klasse worden uitgerust met Webex om hybride personeel meer flexibiliteit te bieden. In het huidige hybride tijdperk verwachten mensen overal te kunnen werken – werken vanuit de auto is hier geen uitzondering bij. De samenwerking helpt mensen om veilig en comfortabel vanuit hun voertuig te kunnen werken, met de moderne luxe en intuïtieve functies die klanten van Mercedes-Benz en Webex gewend zijn. Mercedes-Benz en Cisco spelen met deze ontwikkeling in op de behoeften van het steeds verder ontwikkelende hybride personeelsbestand.

Supplychain aanval treft 3CXDesktop-app De desktop cliënt van VoIP-aanbieder 3CX is begin april door hackers overgenomen en verspreidde malware na een supplychain aanval. 3CX riep gebruikers op om zijn webapp te gebruiken en werkt aan een oplossing. Het bedrijf sprak van een gerichte aanval van een advanced persistent threat, “misschien zelfs state sponsored”. Ook security experts spraken van een mogelijke aanval door staatshackers. Na enkele dagen was het probleem verholpen middels een adequate update. Het gaat om een supplychain-aanval waarbij mogelijk veel gebruikers van deze software zijn getroffen. In de 3CX Desktop-App update 7 zit een stukje software dat besmet is met malware. 3CX heeft aangegeven dat versie 7 sinds eind maart 2023 per update beschikbaar is.

VolkerWessels Telecom Elite Partner van Juniper Networks

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) Adriaansens is gestart met de consultatie voor de veiling van de 3,5 Giga hertz-band, later dit jaar. Minister Adriaansens (EZK) is hiervoor gestart met de consultatie van de conceptregelgeving met daarin onder andere de veilingopzet en de minimum opbrengst (€ 176,1 miljoen). Na de veiling in het najaar kunnen tenminste drie telecompartijen via de zogenoemde 3,5 Gigahertz-band diensten aanbieden aan consumenten en bedrijven. De extra ruimte (300 Megahertz) om overal in Nederland landelijke mobiele communicatie zoals 5G aan te bieden, kan vanaf 1 december dit jaar in gebruik worden genomen. Ook blijft in deze 3,5 GHz-band 2x50 Megahertz (van de totale 400) beschikbaar voor lokale draadloze toe passingen van bedrijven en organisaties zoals in de Rotterdamse haven.

CTOUCH presenteert Impact Report CTOUCH presenteert voor het eerst haar jaarlijkse Impact Report. In het Impact Report laat CTOUCH zien waar ze staat met betrekking tot haar duurzaamheidsdoelstellingen. Het rapport geeft een overzicht van de initiatieven die CTOUCH in 2022 heeft geïmplementeerd om dichter bij hun doelstellingen voor 2025 te komen, te weten het verminderen van de CO2-voetafdruk met 60% en het verhogen van de circulariteit van haar producten met 25%.

Connectiviteitsdienstverlener VolkerWessels Telecom is door Juniper Networks gepromoveerd tot Elite Partner-status. Juniper heeft deze rating aan VolkerWessels Telecom gegeven vanwege het voldoen aan bepaalde criteria van omzet en certificeringen. "Door samen te werken met Juniper Networks kan VolkerWessels Telecom profiteren van een duidelijke en consistente go-to-market-benadering, waardoor waarde wordt toegevoegd aan Juniper's experience-first-oplossingen", aldus Gos Hein van de Wouw, VP Enterprise EMEA bij Juniper Networks. “Zij hebben de producten en diensten van Juniper Networks in korte tijd ingezet in hun dagelijkse bedrijfsvoering en hebben daarnaast grote stappen gemaakt met het implementeren van software-defined WAN (SD-WAN) binnen de VolkerWessels groep.”

TBM • OKTOBER MEI 2023 2022

TBM • MEI 2023

Nieuws

Column

People’s Business Eshgro heeft Job Lefrandt aangesteld als New Business Account Manager en Manager Marketing.. Job Lefrandt, voorheen algemeen directeur bij full-service marketingbureau Yeps, brengt uitgebreide kennis op het gebied van marketing en new business mee. Claranet Benelux heeft Paul van Boerdonk benoemd tot nieuwe Managing Director. Paul is in deze rol verantwoordelijk voor de aansturing van Claranet Benelux, waaronder de onlangs opgerichte Cyber Security Business Unit.

Job Lefrandt

De Raad van Commissarissen van KPN maakt de benoeming bekend van Marieke Snoep (51) als de nieuwe Chief Consumer Market (B2C). Marieke volgt Jean-Pascal van Overbeke op die vanwege persoonlijke omstandigheden terugtreedt uit de Raad van Bestuur. Wouter Stammeijer (42) wordt aangesteld als nieuwe Chief Technology & Digital Officer (CTDO). Stammeijer, momenteel Chief Strategy Officer van KPN, volgt Babak Fouladi op die heeft besloten KPN te verlaten en terug te keren naar zijn familie in Londen. Chantal Vergouw (46) wordt de nieuwe Chief Business Market (B2B) en volgt daarmee Marieke Snoep op die de nieuwe Chief B2C wordt. Chantal is de Directievoorzitter van verzekeraar Interpolis, daarvoor heeft ze in haar bijna 15 jaar bij ING verschillende functies bekleed. Momenteel is zij lid van de Raad van Commissarissen van KPN

Patrick Scherbeijn

IT-dienstverlener INTERSTELLAR heeft Patrick Scherbeijn benoemd tot Microsoft Alliance Director. In deze rol is Patrick verantwoordelijk voor het bedrijfsbreed verder uitbouwen en professionaliseren van de samenwerking met Microsoft. Patrick is co-founder van communicatieaanbieder Ask Roger!. Dit bedrijf is in november 2021 onderdeel geworden van de INTERSTELLAR collectie. Frank Philippa (38) is bij Pegamento aangesteld als eind verantwoordelijke voor het verder uitrollen van Sprinklr Service, het Contact Center As a Service (CCaas). Philippa werkte van 2009 tot 2020 in diverse (management)functies bij Xerox en was de laatste twee jaar sales lead bij de start up Cobafin.

Frank Philippa

Drie langjarige medewerkers van Fivespark, Kees van Bemmel, Martijn Jansen en Paul Alderden, hebben zich ingekocht bij de Full Service Provider Fivespark en maken ook deel uit van het directieteam. Dit bestaat nu uit Ray Kemp (CEO), Kees van Bemmel (CTO & Operations), Martijn Jansen (CCO) en Paul Alderden (CFO). Sinds april 2019 bestond het directieteam uit Ray Kemp (CEO) en Frank Meerts (interim CFO). Frank verlaat het managementteam. De huidige Sales Director Business Unit West Alexander Lechthaler bij Proact IT Group AB, is per mei de nieuwe Business Unit Director West. Hij volgt Mark van Liempt op, die het bedrijf gaat verlaten. Lechthaler, die 11 jaar ervaring heeft bij Proact, bekleedde hiervoor de functie van Sales Director van Business Unit West.

Copaco breidt portfolio uit met Operator Connect van Gamma Communications Copaco voegt de oplossing Operator Connect toe aan het cloudportfolio. Partners van Copaco kunnen hun klanten hiermee de mogelijkheid bieden om de moderne werkplek in Teams compleet te maken. Dat sluit perfect aan op de huidige behoefte om slimmer te werken, efficiënter te communiceren en optimaal bereikbaar te zijn. De oplossing is via de Copaco Cloud Partner Portal beschikbaar en wordt aangeboden in samenwerking met Gamma Communications, die het mogelijk maakt om telefonie aan een Teams-omgeving toe te voegen.

Zakelijke klanten betalen bij MaxICT in termijnen zonder rente Zakelijke klanten van webwinkel Max ICT kunnen gespreid betalen met in3. Zij kunnen bestellingen tot een bedrag van € 10.000 zonder rente in drie termijnen binnen zestig dagen betalen. Max ICT is een online aan bieder van computerproducten met een assortiment van meer dan 3 miljoen producten voor de MKB-markt. Met alle bekende merken en een persoonlijke benadering heeft het bedrijf de afgelopen jaren een sterke positie opgebouwd in een concurrerende markt. Behalve aan het MKB, levert het bedrijf ook aan consumenten en overheden. Jeroen van Daalen, eigenaar van Max ICT, zegt: “Met in3 voegen we vooral betaalgemak toe voor al die MKB-ondernemers die al vele jaren klant zijn van Max ICT. Zeker in deze onzekere tijden is het fijn om een betaaloplossing te kunnen bieden waarbij ondernemers de ruimte krijgen om in drie termijnen zonder rente te betalen. In combinatie met het maximale bedrag van € 10.000 kunnen zij bijvoorbeeld noodzakelijke investeringen naar voren halen.”

Sebnem Unal is marketing manager bij Axians

De impact van green buildings op mobiele bereikbaarheid! Circa de helft van de bedrijven voldoet aan de wettelijke eisen voor verduurzaming waarbij bestaande en nieuwe gebouwen per 1 januari 2023 minimaal voorzien moeten zijn van energielabel C. Dat is goed nieuws om onze CO2 uitstoot te reduceren en energie te besparen, maar dit gaat vaak wel ten koste van de mobiele bereikbaarheid binnen deze gebouwen. Dit komt doordat er steeds meer gebruik gemaakt wordt van betere isolatiematerialen en HR glas (Hoog Rendement) in plaats van dubbelglas, zonnepanelen en raamfolies. Energielabel C is goed voor de thermische isolatie van het gebouw, maar niet goed voor het mobiele bereik en het werkplezier van je werknemers! Er is nog een tweede reden die de vraag naar een goede indoordekking laat toenemen. Tenminste 80 procent van het mobiele spraak- en dataverkeer is namelijk binnenshuis. Omdat onze mobiele telefoons vaak nog het enige communicatiemiddel zijn, nemen we geen genoegen meer met ruimten binnenshuis waar geen mobiele dekking is. Waar we een paar jaar geleden het de normaalste zaak van de wereld vonden om even naar het raam te lopen om een mobiel telefoongesprek te voeren, willen we nu altijd en overal bereikbaar zijn. Een verminderd bereik betekent ook nog eens dat telefoons en tablets veel meer batterij verbruiken omdat de apparaten harder moet zenden om het netwerk te bereiken! Gelukkig zijn er wel goede oplossingen om deze factoren te voorkomen! Vooral in grote kantoorpanden ervaar je vaak capaciteits problemen omdat er relatief veel mensen in een ruimte werken. De komst van 5G vergroot het probleem alleen maar meer. Dit komt doordat een hoge frequentie (4G en 5G werken op een andere frequentie) meer signalen tegenhoudt. De bereikbaarheid is ook sterk afhankelijk van het abonnement van de medewerkers. De ene provider heeft op een specifieke locatie betere dekking dan de andere. Dit is afhankelijk van hoeveel zendmasten er in de buurt van het gebouw staan, hoe de omgeving eruit ziet en hoeveel mensen er in de omgeving wonen, reizen en werken.

Om het mobiele signaal van buiten naar binnen te brengen kan een DAS (Distributed Antenna System) worden ingericht. Daarmee transporteer je het signaal van buiten naar binnen zonder dat de gebruiker daar iets van merkt. Gelukkig denken steeds meer bouwbedrijven al bij de bouw en/of renovatie na over de mobiele dekking van het gebouw. Het wordt steeds meer gezien als een voorwaarde, of zelfs als nutsvoorziening, en een vast onderdeel van een gebouw. Logisch ook, want vroegtijdig rekening houden met een DAS is veel goedkoper dan achteraf inbouwen. Er zijn verschillende soorten DAS systemen: Passief (kabels en antennes), Actief (versterkers en intelligentie) of een combinatie (hybride) vorm hiervan. De juiste keuze is afhankelijk van het type gebouw, de afstanden en het soort gebruik. Een monumentaal pand heeft hele andere specificaties dan een kantoorpand uit de jaren ’90. Een eerste schouwing en technische meting maken snel inzichtelijk wat er precies nodig is aan materiaal, kennis en onderhoud. Dat laatste is van belang want als een DAS nagenoeg onderdeel is van het gebouw moet het ook 8 tot 10 jaar blijven werken, elke dag weer! Steeds meer organisaties kiezen daarbij voor een “abonnementsvorm”. Zeker als je daarin kan zorgen voor een beperkte investering voor de aankoop, onderhoud en het beheer door DAS As a Service af te nemen op basis van een vaste prijs per maand. Dan weet je in ieder geval dat de mobiele dekking van jouw gebouw altijd op orde is. DAS as a Service van Axians is een krachtige en heldere oplossing welke je zekerheid geeft van een goede indoordekking, schaalbaar genoeg is voor nagenoeg elke situatie – ook als je meerdere gebouwen wilt koppelen, veel gebruikers hebt of juist veel apparatuur en machines – en langdurig blijft werken. Axians heeft veel ervaring met business- en missiekritische communicatie oplossingen en ondersteunt daarmee o.a. de nationale Politie, Ambulance en Brandweer maar ook de landelijke operators voor 4G/5G dekking. Nieuwsgierig? Neem direct contact op met Axians en kijk op www.axians.nl/das.

TBM • MEI 2023

Coverstory

Nieuws

Van de circa 1.800 business partners van KPN heeft een deel inmiddels de omslag naar MSP met veel succes gemaakt, constateert Koen van Lieshout, Manager Business Developmentbij KPN. “We zien daarbij dat partijen die een groot deel van ons portfolio voeren het aanzienlijk beter doen dan resellers die maar één portfolio voeren. We zien veel overnames en consolidaties in de markt. En als aanbieder moet je je dan afvragen wat je wilt. Of verkopen, of de stap zetten naar volwaardig MSP. In 2008 hebben we onze partners geholpen in de reis naar VoIP, nu is het tijd voor de volgende stap.” KPN Partner Netwerk is er klaar voor. “We deden al breedband, hosted voice en mobiel en zijn inmiddels ook de grootste distributeur van Microsoft in Nederland. En dat is best knap, want 5 jaar geleden deden we daar nog niks in. Dankzij onze partners, die zien dat je met de toevoeging van IT portfolio aan de bestaande dienstverlening hét verschil kunt maken bij bestaande en nieuwe klanten . Daarbij haken klanten van een MSP ook veel minder snel af, zien we.”

Samen veranderen, samen groeien!

Omdenken en veranderen Ook binnen de KPN Partner Network University was duidelijk dat het voor een aantal partners toch lastig was om die volgende stap naar volwaardig MSP zelfstandig te zetten. Zo is het idee voor het Partner Transformatie Programma ontstaan, vertelt André Groen. André is al langer actief binnen KPN en sinds vorig jaar

verantwoordelijk voor de KPN Partner Network University. De 2.500 deelnemers per jaar volgen vooral trainingen en opleidingen die erg op het portfolio, techniek en vaardigheden zijn gericht. “Het Partner Transformatie Programma gaat wel een paar stappen verder. De hele organisatie moet omdenken en veranderen. Wat wordt je strategie, je portfolio? Welke marketing zet je daarop? Iemand die een Microsoft licentie verkoopt, is nog geen MSP. De klant wil een veilige werkplek, niet zomaar een licentie. En je kunt wel een Acronis back-up licentie leveren, maar de klant wil geen licentie, die wil zich niet meer druk hoeven te maken over zijn back-ups. Je moet er service en diensten omheen leveren. En dat niet alleen, klanten hebben ook steeds meer behoefte aan een aanbieder die een totaalconcept biedt en hem helemaal ontzorgd op IT-gebied.” Leren van andermans fouten Veel partners weten ook wel exact wat een MSP is en dat ze moeten veranderen, maar weten niet goed hoe, merkte KPN. Koen: “Vanuit dat perspectief zijn we een programma gaan ontwikkelen. Eind vorig jaar zijn we met vier partners gestart. En nu gaan we steeds meer partners toevoegen. Het is een programma dat 12 tot 18 maanden duurt. Het is echt maatwerk, dus de ene partner zal sneller de transformatie doorgaan dan de andere. We zien wel dat het veel voor ze betekent en echt een verandering inhoudt. Vaak betekent het van

uurtje-factuurtje naar managed services bieden, dat is best intensief.” André: “we gaan elkaar samen veranderen en samen groeien. Dat is één van de uitgangspunten. Het voordeel is ook, dan kunnen ze veranderen zonder de fouten te maken die andere al gemaakt hebben. En ook gewoon veel sneller en efficiënter kunnen veranderen. Maar ze moeten het wel zélf doen, het is niet zo dat we het ze op een presenteerblaadje aanbieden. We staan langs de zijlijn en helpen ze. Ook om valkuilen te voorkomen. Daarmee kun je sneller en efficiënter veranderen.” Iedereen betrekken KPN Partner Network heeft als basis voor de nieuwe MSP natuurlijk een sterk portfolio en een platform, Onebase, om dat allemaal goed in te regelen. André benadrukt dat het programma geen product push is vanuit KPN Partner Network. “Het is verbouwen met de winkel open. De bestaande business moet de transformatie financieren. Je ziet nu al dat die nieuwe propositie op termijn veel winstgevender voor ze is. En dat het veel leuker is voor de medewerkers om op deze manier met klanten om te gaan. Daarbij wordt je klantrelatie een stuk hechter.” Het programma start bij de partner, die een transformatieteam samenstelt. Belangrijk is dat de directie het voortouw moet nemen

KPN Partner Network helpt partners op weg naar volwaardig MSP Resellers die als een volwaardige Managed Service Provider (MSP) opereren, presteren beter dan organisaties die nog niet die slag hebben gemaakt. Die ontwikkeling ziet KPN Partner Netwerk al langer, vandaar dat dit jaar gestart is met een speciaal programma. Hierin worden partners die nog niet zo ver zijn, binnen anderhalf jaar getransformeerd tot volwaardig MSP’er. Met dit Partner Transformatie Programma biedt KPN Partner Netwerk een unieke ondersteuning. Waarmee het de partners helpt om over te schakelen van het leveren van een product naar het leveren van een dienstenpakket en zo veel hoger in de waardeketen van de klant te komen.

TBM • MEI 2023

Coverstory

“Als wij hiermee jaarlijks 50 partners succesvol kunnen helpen, dan hebben we straks echt iets moois neergezet”

en iedereen meeneemt in de verandering. Dan volgt als start een intake. Daarbij wordt ook gekeken waar de organisatie nu staat. Vervolgens is het zaak om de strategie in kaart te brengen; waar wil je naar toe en wat is daarvoor nodig? Meestal ben je dan al een maand of 3-4 verder en is het zaak om doelgroepen en portfolio te gaan invullen. André: “Daarbij moet je denken als een startup. Dat portfolio-management is meestal nieuw voor ze, dat je zelf een propositie moet bouwen. Vervolgens ga je kijken welke marketing daarbij past of je gaat je marketing eromheen bouwen. Hoe ga je zorgen dat je verkoopafdeling daarin meegaat? En natuurlijk hoe je service en delivery opgebouwd is. Want

TBM • MEI 2023

dat is bij een managed serviceprovider echt anders dan bij een reseller. Kostenbeheersing is natuurlijk ook een issue, ander loop je leeg op je kosten rond SLA’s. En echt elke partner heeft daarbij zijn eigen dynamiek.” Belangrijk is dat het hele proces begeleid wordt door externe transformatiecoaches, waarbij vertrouwelijkheid voorop staat. Verder kunnen onderdelen uit de bestaande University worden ingezet om personeel te trainen op het nieuwe portfolio. André tot slot: Als wij hiermee jaarlijks 50 partners succesvol kunnen helpen, dan hebben we straks echt iets moois neergezet. Dat is super vet om te doen.”

Veel nieuws op KPN Partner Network RELEASE 2023 KPN’s Partner Network Release 2023 zit er alweer op. De afgelopen maand namen een groot aantal partners een deep dive in wat KPN Partner Network bezighoudt, de visie naar de toekomst en de uitbreidingen in het portfolio. Speciaal voor deze gelegenheid was een zwembad opgezet, vanwaar uit een deel van de presentaties werd gedaan. Camiel Janssen benadrukte dat het na 2019 weer voor het eerst was dat er een volwaardig en live Release Event was. In totaal zijner de in vier dagen zo’n 800 partners naar Ede gekomen. Met maar liefst 16 interessante deep dive sessies over breedband, security, hosted voice, Microsoft Team en de transformatie van reseller naar volwaardige MSP. Security voerde de boventoon met de nieuwe dienst Extra Veilig Internet op mobiel en verdere uitbreidingen op de bestaande securitydiensten. Daarbovenop alvast een sneak preview naar productintroducties later dit jaar, met SuperVision, een tool om snel werkplekken te deployen, supporten en beveiligen. Waarbij je makkelijk alle verschillende portals onder de Microsoft vlag vanuit één panel kunt aansturen volledig geïntegreerd in OneBase.

Connectivity

Cyber Security

Kennisinstituut

Indoordekking

Mission Critical

circulaire economie

Internet of Things

Innovatie

Wat biedt BTG: • Events, bijeenkomsten, strategische tafels en netwerken • Leden & Partners • Samenwerking & belangenbehartiging • Kennisinstituut & Sourcing • Added value & producten en diensten, uitrol via TGG

BTG verbindt organisaties in hun gezamenlijke belangen op het gebied van ICT en Telecommunicatie. Binnen BTG bundelen overheidsorganisaties, commerciële bedrijven, kennisorganisaties, leveranciers van telecomdiensten en providers hun wensen, kennis en expertise. BTG is bruggenbouwer in het digitale domein. Hiervoor organiseren we een structurele lobby tussen overheid, leveranciers en leden. Ook bieden we onze leden een netwerk voor ontmoeting en kennisdeling. BTG signaleert trends en vertaalt deze in strategie, duiding en activiteiten. Daarnaast realiseren we ledenvoordeel door de bundeling van vraag en de daarop gebaseerde dienstverlening binnen de BTG-serviceorganisatie TGG.

Pelmolenlaan 10 - 3447 GW Woerden – officemanager@btg.org – Telefoon: 0348 495045 – www.btg.org

TECHONE

Coert Coomans (Techone):

elke nieuwe overname voegt waarde toe

Techone heeft afgelopen twee jaar zo’n 30 overnames gedaan in het IT- en Telecom landschap. En daarbij niet de minste namen. Inmiddels lijkt de volgende fase in te gaan, waarbij de organisaties onder de Techone vlag meer gaan samenwerken. We zijn benieuwd waar deze speler nu staat en vragen het directeur Coert Coomans.

Het lijkt alsof jullie na de overnamegolf wat tot rust aan het komen zijn, of lijkt dat maar zo? “Allereerst is het goed te zeggen dat overnames niet een doel op zichzelf zijn. Voor ons is het belangrijk dat een overname een win-win oplevert voor beide betrokken partijen. We noemen het daarom meestal ook ‘samengaan’. Overigens zitten we niet stil. Rustig aan doen is niet één van mijn sterkste eigenschappen. Dus ga er maar vanuit dat er wat aankondigingen in het verschiet liggen.”

“Rustig aan doen is niet één van mijn sterkste eigenschappen. Dus ga er maar vanuit dat er wat aankondigingen in het verschiet liggen”

Coert Coomans, directeur Techone

Ik zie dat diverse (overgenomen) bedrijven gaan fuseren of samenwerken. Zullen we dat meer gaan zien? “Het sluit vrij aardig aan bij wat ik hierboven zei. Een fusie zonder samenwerking heeft in mijn beleving niet veel zin. Het gaat om samen verder gaan, waarbij de optelsom meer is dan 1+1. Elk bedrijf heeft sterke en zwakke punten. Als je de sterktes ten volle kunt benutten wordt het een krachtiger geheel. Daar is de klant uiteindelijk enorm bij gebaat. En niet alleen de klant. Ook voor de medewerkers zien we dat ‘een grotere speeltuin’ - om het zo maar eens te noemen - leidt tot veel meer voldoening en uitdaging. Het zijn toch vaak stuk voor stuk ambitieuze mensen, die graag leren en van elkaar willen leren. Meer praktisch zie ik dat het logisch is een aantal zaken gezamenlijk centraal op te pakken, zodat de deelnemingen zich daar niet door hoeven laten afleiden. Je kunt dan denken aan gezamenlijke inkoop, personeelszaken, administratie/financiën en security. Maar ook bijvoorbeeld aan technische werkgroepen, om kennis te delen en praktische problemen op te lossen.” Waar zie je synergie binnen de verschillende bedrijven binnen Techone. Wat kun je centraliseren bijvoorbeeld en wat niet? “Het belangrijkste is dat we de sterktes van iedereen ten volle kunnen benutten. Daarmee zit de synergie niet zo zeer in het centraliseren van zaken. Met name de inhoudelijke samenwerking tussen de verschillende deelnemingen

levert de grootste winst op. Kennis en kunde is voor iedere deelneming nu veel meer voor handen en direct beschikbaar. En daarmee is uiteindelijk de klant het beste geholpen. En dat staat bij Techone altijd voorop.” Is het niet handiger om ze allemaal onder een merk te brengen? “Wij vinden cultuur en identiteit belangrijk. Herkenning, voor de klant, maar ook voor de medewerkers. Het laatste wat we nastreven is een eenheidsworst worden. Iedereen hetzelfde maatpak, regels, alles hetzelfde. Liever zoeken we naar een meer dynamisch geheel, met ruimte voor samenwerking en ondernemerschap. Daarbinnen werkt eigenheid en identiteit juist weer vóór het geheel. Prachtig om te zien in de dagelijkse praktijk. Als je alles hetzelfde maakt, niemand meer het verschil maken.” Ik zie dat er de laatste tijd ook sterk wordt ingezet op externe partnerships met vendoren e.d., denk aan KPN, Xelion en Kyocera. Wat is het idee erachter en zullen we dat meer gaan zien? “Wij geloven dat we niet alleen staan in de wereld. Zeker niet in de dynamische wereld waar wij in bewegen. We willen verbonden blijven met de wereld om ons heen. Daarom gaan we graag duurzame partnerships aan. Voor onze deelnemingen is het tegelijk heel praktisch. De deelnemingen kunnen zelf bestellen en contact onderhouden met de partners. De voorwaarden hoeven ze zich niet druk over te maken, want de kaders zijn al daar. Dit gaat niet zo zeer om betere pricing, maar vooral om te zorgen dat we laagdrempeliger kunnen samenwerken met onze partners. Daar is iedereen bij gebaat in een wereld die snel verandert.” Wat is jullie doelgroep? Ik lees ergens, het kleine MKB, maar dat is nog steeds erg ruim. “Ons doel is een tevreden klant. Dat kan een MKB onderneming zijn, maar net zo goed een bedrijf met honderden medewerkers. Wel zien

we dat we door onze cultuur en lokale aanwezigheid het beste tot ons recht komen bij het MKB in de brede zin van het begrip. We hebben in de groep ZZP-ers als klant maar ook grote bedrijven met 200 werknemers. De focus verschilt misschien iets per deelneming en helpt daarmee Techone de gehele markt te kunnen bedienen. Soms past een klant beter bij een andere deelneming en dan wisselt de klant soms van deelneming om zo beter naar zijn wensen bediend te worden. De klant staat hierin voorop.” En focussen jullie ook op verticals? “Als we vinden dat een klant of klantengroep hiermee geholpen is, dan zoeken we daar een logische aansluiting, die ook intern kan zijn. Maar als het voor de dienst beter is, zoeken we aansluiting bij een partner. “ Welke ontwikkelingen zie je in de markt en bieden kansen voor jullie? “Cybersecurity en de bijbehoren wetgeving onder NIS2 zal belangrijk worden. Iedereen zal hier hard voor aan de slag moeten. Ook om dit bij andere bedrijven in de kritische sector voor elkaar te kunnen krijgen. Verder kijk ik met veel interesse naar AI oplossingen als ChatGPT. Ik denk dat dit voor de groep op velerlei vlak heel veel gaat brengen. Dit is bij Techone momenteel een zeer actueel thema en we hopen de eerste stappen dit jaar nog te kunnen zetten.“ Zijn jullie nog steeds geïnteresseerd in nieuwe overnamekandidaten? “Absoluut. Wij zien dat elk bedrijf dat we mogen overnemen nog steeds waarde toevoegt aan Techone en wij zien ook dat Techone nog steeds in staat is waarde aan die bedrijven toe te voegen. Dus die interesse is er zeker en neem gerust met mij contact op mocht iemand uiteraard geheel vrijblijvend iets meer over onze aanpak en strategie willen weten. We willen het vooral allemaal niet te ingewikkeld maken in een wereld die van zichzelf al ingewikkeld genoeg is bij tijd en wijle.”

TBM • MEI 2023

Redactie

MWC

Quanta (QCT) toonde mooie voorbeelden van de toepassing Celona toonde hoe hun Private 5G oplossing naadloos

van Augmented

in een IT netwerk kon worden opgenomen

MWC – 5G is nog lang niet volwassen, maar 6G komt eraan! Het Mobile World Congress was weer helemaal terug. Na enkele moeilijke jaren, was het nu weer groots! De beurs was met 3.200 exposanten weer extreem breed, het is bijna niet mogelijk om alles te zien. Vorig jaar heb ik de beurs op afstand meegemaakt. Veel van de thema’s van vorig jaar waren

Duurzaam bij Huawei, Ericsson en Nokia Op de stands van de traditionele leveranciers hebben we dit jaar weer interessante verhalen gehoord. Huawei toonde een aantal innovaties rondom de 5G antennes (waar we geen foto’s van mochten maken) en verlaging van het stroomgebruik of het vergroten van het bereik met 30 – 40%. Ook Nokia en Ericsson hadden diverse oplossingen waarbij dankzij nieuwe chipsets (die ze zelf ontwikkelen, zoals de Nokia ReefShark en Ericsson Silicon) de performance met 30 – 40% verbetert. Daarbij werden ook allerlei mogelijkheden getoond om het stroomgebruik te verlagen, bijvoorbeeld door zenders op rustige momenten (deels) uit

ook dit jaar weer belangrijk aanwezig: Open RAN, Private 5G met industriële toepassingen en AR/Metaverse ontwikkelingen. Nog meer als vorig jaar is er nu aandacht voor duurzaamheid en 6G. In dit artikel kijken we terug naar de meest interessante (mobiele) ontwikkelingen in Barcelona.

Open RAN en het getal 5 Op MWC waren veel leveranciers met Open RAN ontwikkelingen. Meestal gepresenteerd als een oplossing die al grootschalig wordt uitgerold, maar bij de grote mobiele operators is het allemaal nog maar kleinschalig en heeft men nog veel operationele uitdagingen. Een Open RAN oplossing bestaat meestal uit één of meerdere standaard IT servers, al dan niet voorzien van insteekkaarten en een radio node. Er is een operating systeem nodig, verder radio software en een beheertool. Mede daardoor zijn er veel partijen bij betrokken: minimaal 5

TBM • MEI 2023

hardware en software leveranciers zijn nodig om een complete oplossing te krijgen. Bijna alles is Intel gebaseerd en daarnaast is in de servers een acceleratiekaart nodig om voldoende processorkracht te hebben. Op de beurs stonden zeker vijf grote leveranciers voor de acceleratiekaart. Voor de radio node waren er tientallen leveranciers. Dell demonstreerde een complete kit, waarbij een server met acceleratiekaart in de 3,5 GHz band met behulp van 4x4 MIMO keurig 1,6 Gbit/s haalde (dat is nagenoeg het theoretisch maximum). Traditionele leveranciers zitten al jaren op 64x64 of zelfs 128x128 antenne elementen

met beamforming, iets waar Open RAN nog niet aan toe is. Op de beurs werd mij wel duidelijk dat, in vergelijking met de grote traditionele leveranciers, de server hardware 5x zo groot is, zeker 5x zoveel stroom gebruikt en op het vlak van 5G functionaliteit nog zeker 5 jaar achterloopt. Open RAN ontwikkelt zich snel, maar de ontwikkeling levert nog geen echte inkomsten op, terwijl de traditionele leveranciers miljarden steken in verdere innovatie.

Er werden ook allerlei mogelijkheden getoond om het stroomgebruik te verlagen te schakelen. Huawei spande de kroon met een radiosite die dankzij zonnepanelen, een batterij en slimme elektronica samen tientallen procenten kon besparen op het stroomgebruik. Ook in Nederland zou dit al moeten werken, zo werd mij verzekerd!

Reality.

Private 5G als redding De industrie worstelt op dit moment met het terugverdienen van de 5G investeringen. De initiële droom van 5G is volgens mij behoorlijk in duigen aan het vallen. Waarschijnlijk zitten we nu volgens de Gartner Hype Cycle in de `sloot van desillusie’, waarbij duidelijk is dat 5G niet het antwoord op alles is en dat voordelen halen uit deze innovatie gewoon hard werken én geduld vergt.

Quanta heeft hun Private 5G oplossing ook in de zorg al toegepast en is ook in Duitsland actief. Zij proberen nu ook de Nederlandse markt te bereiken.

Private 5G is een alternatief waar nu veel focus op is, in de hoop dat dit wel inkomsten gaat bieden. Op tientallen stands werden de mooiste oplossingen beloofd. Ik ben de meest voorbij gelopen, omdat een leverancier zonder vertegenwoordiging in Nederland (of zelfs Europa) voor mij niet zo relevant is. Een paar wil ik noemen: Celona toonde hoe hun Private 5G oplossing naadloos in een IT netwerk kon worden opgenomen, waarbij slices in het netwerk als verschillende VLANs werden afgeleverd (zie afbeelding).

Metaverse – nog even geduld AUB Op woensdag was er ook een grote plenaire sessie over de laatste ontwikkelingen rondom de Metaverse. De film `Ready Player One’ werd aangehaald, net zoals het boek `Snow Crash’ van Neal Stephenson. Dit is de wereld die men verwacht en volgens grote bedrijven, zoals PwC, McKinsey en Morgan Stanley gaan het binnenkort miljarden dollars in rond. Veel grote merken zijn op diverse manieren al betrokken, omdat ze op zoek zijn naar verbinding met hun klanten. Dit zal steeds meer een combinatie zijn van de digitale en de fysieke wereld, wat ook wel met de term `Phygital’ wordt aangeduid. Men wil verbinden met de emoties van mensen en verwacht veel van gamification. Metaverse en Web3.0 worden vlakbij elkaar gepositioneerd, waarbij de interactie niet meer met de muis gebeurd, maar met je handen en met avatars.

Eigenlijk is hun idee om Private 5G zo eenvoudig mogelijk te maken, zodat ook IT afdelingen het kunnen beheren. Quanta (QCT), een grote Taiwanese computer- en cloud server leverancier, toonde mooie voorbeelden van de toepassing van Augmented Reality. Hierbij konden medewerkers met minimale training dankzij de bril met werkinstructies ook nieuwe systemen in elkaar zetten (zie afbeelding). Het Private 5G netwerk leverde daarbij in de fabriek de juiste verbinding.

Private 5G netwerken vergen veel aandacht in de implementatie – want integratie met bedrijfsapplicaties én daarbij voldoen aan alle security regels vergt tijd. Meestal wordt nog met 4G gestart, want volledig 5G is vaak nog wel een duurdere oplossing.

En bij voorkeur helemaal via je mobiele verbinding. Het lijkt bijna alsof 5G meer relevant gaat worden in de toekomst dankzij de Metaverse! Qualcomm

TBM • MEI 2023

MWC

Over de auteur

Eildert van Dijken is Principal Consultant bij Strict en is al vele jaren bezig met mobiele communicatie. Hij is vooral betrokken bij connectiviteitsvraagstukken, voert regelmatig onderzoek uit en publiceertover nieuwe technologieën.

AR bril met usb kabel

demonstreerden de nieuwste AR brillen, waarbij dankzij AI een online vertaling in de lucht werd geprojecteerd. Iemand kan dus in een vreemde taal tegen jou praten, terwijl je de vertaling direct mee kan lezen. Geweldige technologie, maar het staat nog in de kinderschoenen: de bril is met een USB-C kabel verbonden met een smartphone (zie afbeelding) en houdt het nu 45 minuten vol. Pas over enkele jaren verwacht men brillen die compact zijn en het langer volhouden. 6G Demonstratie Op diverse stands werden al ideeën rondom 6G gedemonstreerd. Bij NTT DoCoMo, de Japanse operator die voorop loopt met innovaties, speelde een muzikant op een keyboard met haptische feedback. Hij voelde druk op zijn vingers, precies zoals de leraar het stuk had voorgespeeld. Haptische feedback werd ook gebruikt om een robot te besturen, die precies de bewegingen van de mens imiteerde. De robot kon zo zelfs de traditionele Japanse thee ceremonie uitvoeren (zie de foto,

via Ahramonline), zelfs al leek het niet dat de Spaanse (?) jongeman het helemaal goed voordeed… Bij Ericsson stond al een prototype van Een robot die een een 6G Basestation Japanse thee ceremonite te draaien. Op een uitvoert frequentie van 92 GHz werd dankzij 6 GHz bandbreedte een datasnelheid van 102 Gb/s gehaald! Voor 6G wordt nu ongeveer gedacht aan 100 Gb/s als datasnelheid. Naar verluid kon deze snelheid over een afstand van 100 meter worden gerealiseerd, waarbij op 1 km nog steeds 25 Gb/s mogelijk was. Ook werd er gedemonstreerd met een chip die op kleding kan worden genaaid, waarbij de stroom uit radiogolven werd gehaald. Deze ontwikkeling was op meer plaatsen te zien. De belangrijkste drijfveer achter 6G is te kunnen voldoen aan

de vraag naar steeds hogere datasnelheden voor steeds meer gebruikers. Voor mij gaat het niet om 100 Gb/s voor 1 gebruiker, maar wel voldoende capaciteit voor straks honderden AR brillen tegelijkertijd!

Nederlands Paviljoen

Ook Nederland was vertegenwoordigd met een eigen paviljoen, waarop niet de minste bedrijven aanwezig waren, zoals de AMS-IX (Amsterdam internet knooppunt, een van de grootste internet knooppunten ter wereld), Fairphone (volledig duurzame telefoons) en Lyfo, een scale-up die internationaal nu ook veel interesse krijgt. Het geheel was georganiseerd door Enterprise Summit in samenwerking met de Dutch Digital Delta van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat, waarbij vele partners uit Nederland het ondersteunden (zoals BTG, Telecompaper en Aircision om er een paar te noemen). De ambitie was om internationale contacten te leggen en dat is behoorlijk gelukt.

TBM • MEI 2023

Edwin Kennedy Country Manager bij Codit Nederland Edwin Kennedy heeft altijd twee levens gehad die hij met elkaar heeft gecombineerd, met wel altijd de combinatie van IT en groei. Zo heeft hij enerzijds in vaste dienst gewerkt bij een aantal grote bedrijven, denk aan EDS in Amerika en HCL Technologies in India, maar daarnaast investeert en adviseert hij ook in enkele IT-organisaties met zijn eigen bedrijf SalesPulse. Met als doelstelling het beste uit het bedrijf te halen en het bedrijf te laten groeien. Toen hij 1,5 jaar geleden zijn zoon Aäron verloor, besloot hij het roer om te gooien én iets terug te geven aan de wereld. Via het zusterbedrijf Telindus, onderdeel van Proximus, kwam hij terecht bij Codit. In het verleden was er al contact, maar nu komt de juiste positie op het juiste moment vrij en zo start hij 1 mei als Country Manager bij Codit Nederland.

“Met ruim 200 medewerkers, verspreid over België, Frankrijk, Portugal, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk, Luxemburg, Malta en Nederland maken we de wereld steeds slimmer. Dit doen we onder meer door intelligente cloudoplossingen te bouwen die de data van de wereld verwerkt. Zo helpen we klanten vooruit en raken we tegelijkertijd het leven van miljoenen mensen over de hele wereld aan. En ook ik wil hier mijn steentje aan bijdragen.”

Het Nederlands Paviljoen

Codit zet data om in acties; zij richten zich op de volledige reis die data aflegt van gegevens naar applicatie, IoT, data platforms en analytics.

Het team gebruikt toonaangevende Microsoft Azure Cloud Native technologie om de data van de wereld aan het werk te zetten. Of het nu gaat om dataplatformen die de ont wikkeling van slimme steden ondersteunen, of oplossingen die helpen bij de productie van hernieuwbare energie; Codit helpt klanten al meer dan twintig jaar om hun idealen te realiseren en te streven naar een betere, meer toekomstgerichte, wereld.

willen blijven. We hebben een mooie club met collega’s, maar die mag ook best nog groeien. Als tweede willen wij ervoor zorgen dat ons portfolio verder geüpdatet wordt. Codit is groot geworden met integratie en alles wat daarmee te maken heeft. Want, wat kun je bijvoorbeeld doen met IoT in een integratie? Het derde en laatste thema is dat wij ons partnership met Microsoft Azure verder willen uitbreiden.”

Doelstellingen 2023 “Met Codit Nederland hebben wij drie thema’s die dit jaar heel belangrijk zijn. Eén is zorgen dat mensen hier willen komen werken én ook

Edwin kijkt er naar uit om een bijdrage te leveren aan ‘een betere, meer toekomst gerichte wereld’ bij Codit. Enne, ze zoeken nog meer nieuwe collega’s!

TBM • MEI 2023

Redactie

Youfone

YOUFONE ZAKELIJK:

'Service is bij ons geen kostenpost, maar een USP' Youfone Zakelijk is de jongste telecomprovider in de zakelijke markt. Toch hoeft de branche maar nauwelijks aan deze speler te wennen. In 2021 begon de start van een partnerkanaal voor de zakelijke eindklant. Inmiddels staat de teller op 225 partners. Een belangrijke reden waardoor Youfone Zakelijk zo snel groeit, is de unieke visie op service. Daarnaast bieden de meeste providers een breed portfolio aan diensten, terwijl Youfone Zakelijk kiest voor specialisatie op het gebied van Sim Only.

Als er over mobiele telefonie wordt gesproken, hebben de meeste bedrijven het over een commoditydienst. Je hiermee in deze markt onderscheiden kan maar nauwelijks. Toch heeft Youfone een manier gevonden. “Service wordt vaak gezien als kostenpost. Bij ons is dit een USP”, zegt Ilijana, customer success manager bij Youfone Zakelijk. Geen service, maar customer success Youfone Zakelijk benadert service écht anders. Ze zien service niet als het afhandelen van binnen komende vragen. Het gaat ook om proactief bouwen aan hoogwaardige relaties. Ilijana: “We weten wie onze partners zijn. We kennen ze bij naam. Daarbij is leuk en om de bedrijfsvisie van onze partners te begrijpen, maar daarnaast besteden we veel aandacht aan onze contactpersonen. Het is een kleine moeite om een jarige partner te feliciteren, te vragen hoe de vakantie is geweest of hoe diegene naast zijn drukke baan weet te ontspannen.” “Dit soort persoonlijke gesprekken zorgt voor een extra dimensie binnen onze servicerol. Het zorgt ervoor dat ons werk niet saai of eentonig wordt”, zegt Patricia. Zij werkt ook als customer success manager bij Youfone zakelijk. Customer success gaat bij Youfone Zakelijk om het blij maken van partners. Patricia: “Dit betekent ook dat we successen samen willen vieren. Zo sturen we bij iedere nieuwe mijlpaal die onze partners bereiken een kleinigheidje op, zoals petit fours of een borrelbox om het weekend mee af te trappen.” Een 8? Daarmee neemt Youfone Zakelijk geen genoegen Keuzemenu's, tickets indienen en lange wachttijden zijn dingen die Youfone Zakelijk bewust achterwege laat in de samenwerking met partners. Het team streeft juist naar snelheid en een persoonlijke aanpak. Bezuinigen op service doet deze club niet, want het team snapt heel goed dat de tijd van partners kostbaar is. Daarom zijn er korte en directe lijnen. Melissa is de nieuwste aanwinst in het customer success team van Youfone Zakelijk. Zij vertelt: “Ons team voelt zich écht verantwoordelijk voor het snel en naar volledige tevredenheid afhandelen van een vraag.” Ze verwachten van elkaar dat ze op minimaal 80 procent van alle vragen direct antwoord kunnen geven zonder door te verbinden of

TBM • MEI 2023

terug te bellen. “Het maakt dus niet uit wie opneemt. We helpen onze partners zonder hen van het kastje naar de muur te sturen.” Patricia: “We delen veel kennis en informatie met elkaar, waardoor we als team groeien. Komen we toch een heel specifiek probleem tegen dat we niet direct kunnen beantwoorden? Dan zoeken we samen naar een oplossing.” Het team documenteert dit direct in een eigen kennisbank, waardoor ze de volgende keer niet nog een keer hoeven te zoeken. “Deze drive naar verbetering en efficiëntie zorgt ervoor dat we altijd voor een tien gaan en geen genoegen nemen met een acht.” De absolute sterspeler Wij zijn natuurlijk benieuwd naar de sterspeler binnen het Youfone Zakelijk-team. De meiden zijn het met elkaar eens: “Onze sterspeler is ons beheerportaal. Die neemt nooit vrij, is nooit ziek en is 24/7 bereikbaar!” Ilijana: “Hoe goed onze service ook is, partners willen veel handelingen zelfstandig doen om de zakelijke eindklant snel en direct te kunnen helpen. Daarom investeren we veel tijd en geld in onze ‘sterspeler’, zodat we onze partners de juiste tools kunnen geven.” Patricia vult aan: “Met ons beheerportaal moeten partners in staat zijn om de top tien operationele acties binnen één minuut uit te voeren. Dit is écht mogelijk. En mocht een van hen even niet weten hoe iets werkt, dan hebben we liever dat diegene ons meteen belt zodat we kunnen helpen. Die gewonnen tijd kan onze partner vervolgens weer besteden aan andere zaken.” ‘Operatie is de grootste bedreiging van innovatie’ Op de vraag hoe Youfone Zakelijk ervoor zorgt dat ze over drie tot vijf jaar nog steeds een dienstverlening hebben die mee kan in de competitie antwoord Ilijana: “Bij ons staat co-creatie erg hoog op de lijst. Dit betekent dat we constant met partners onderzoeken welke nieuwe functionaliteiten nodig zijn om aan de veranderende klantbehoefte te voldoen. En hoe we het leven van onze partners makkelijker kunnen maken.” Deze ‘outside-in’-benadering zorgt er volgens Youfone Zakelijk voor dat ze ook dit jaar weer veel nieuwe, waardevolle functies hebben doorgevoerd. “Operatie is de grootste bedreiging van innovatie. Door de innovatie die wij doorvoeren, ontlasten we onze partners in het operationele proces waardoor ze weer tijd hebben voor hun eigen ontwikkelingen en hierdoor sneller kunnen groeien.”

Ilijana, customer success manager bij Youfone Zakelijk

Gaat service nou nooit vervelen? Als we vragen wat deze vrouwen zo leuk vinden aan hun team hoeven ze geen seconde na te denken. Ilijana: “De mensen! Op de één of andere manier passen we gewoon bij elkaar, terwijl iedereen zo anders is. Dit vult elkaar perfect aan.” Patricia vult aan: “We werken keihard, maar dollen met elkaar en kunnen heerlijk onszelf zijn. Dat vind ik zó belangrijk!” Ilijana tot slot: “Weet je: de hele dag serieus bezig zijn met vragen is niet vol te houden. Daarom bieden we onze partners de optimale serviceverlenging, maar daarnaast maken we veel lol met elkaar. Plezier en lol tijdens je werk gaat nooit vervelen.”

TBM • MEI 2023

Groei C2000 IT

“Voor een politieman is het communicatiemiddel bijna net zo belangrijk als het wapen”

van een mobiele antennemast, waardoor er geen goede radiodekking mogelijk was. Deze antenne-installatie wordt op dit moment hersteld.” Het C2000-netwerk vertoont in heel het land haperingen, maar volgens de bonden zijn er duidelijke hotspots. Eén daarvan is Rijsbergen en omgeving, maar in West-Brabant zijn er meer. “Ook in Bergen op Zoom en de gemeente Alphen-Chaam zijn structurele problemen. Daarnaast zijn er geregeld storingen in de regio Dongemond.”

C2000;

de maat is vol Bij grote en gevaarlijke operaties komen de levens van politiemensen onnodig in gevaar door “het al jaren haperende” communicatiesysteem. De korpsleiding en het ministerie van Veiligheid en Justitie zijn al langere tijd op de hoogte van deze problemen maar grijpen niet in, schrijven de vier politiebonden in een brief aan korpschef Henk van Essen en veiligheidsminister Dilan Yesilgöz. Voor de bonden NPB, ACP, ANPV en Equipe is de maat vol; zij dienen een officiële klacht in bij de Arbeidsinspectie. Maarten Brink, voorzitter van de politievakbond ACP: “Wij eisen onmiddellijk ingrijpen en doorvoeren van maatregelen om deze gevaarlijke situaties te stoppen.”

Er is geen tijd meer te verliezen aan nieuwe onderzoeken, analyses en andere vertragende zaken, aldus de bonden. “Voor een politieman is een betrouwbaar communicatiemiddel bijna net zo belangrijk als een betrouwbaar wapen. Als de uitrusting op dat punt niet deugt, kan je in heel gevaarlijke situaties terechtkomen. Al vele jaren hebben wij klachten ingediend bij de korpsleiding en de minister, maar dat heeft niet geholpen. Dus rest ons niets anders dan een officiële klacht in te dienen bij de Arbeidsinspectie.” Druppel die de emmer deed overlopen Enkele weken terug nog stelde sectorhoofd bij de Landelijke Meldkamer Samenwerking (LMS) Hans Rosenkamp dat het haperen van het communicatiesysteem C2000 tijdens de klopjacht op drie overvallers die donderdag

TBM • MEI 2023

in Rijsbergen had niet mogen gebeuren. “We staan voor de veiligheid van de collega’s.” Een gewapende wildwest-overval op een wapenwinkel in het Belgische Nieuwmoer zorgde toen voor een levensgevaarlijke situatie voor politiemensen en andere hulpverleners. Het cruciale C2000-systeem - waarmee hulpverleners voortdurend met elkaar in contact staan - liet het ineens afweten waardoor tientallen mensen van de politie niet wisten wat ze moesten doen. In de tussentijd was er een klopjacht gaande op drie vuurwapengevaarlijke mannen die kriskras door West-Brabant reden. De situatie liep uiteindelijk met een sisser af. In het Brabantse Rijsbergen werden uiteindelijk de drie jonge mannen aan-

gehouden. Dat alles goed is afgelopen, is volgens de politiebonden een wonder te noemen. Essentiële informatie over de overval kwam vanwege de problemen met het C2000-systeem niet bij de politiemensen op straat of in de meldkamer terecht. Ook lukte het doorgeven van posities van agenten op straat onderling en aan de meldkamer niet. Dit was het gevolg van een “haperend” C2000 netwerk, waarvan het falen “al jarenlang bekend is” bij zowel de korpsleiding als het ministerie, schrijven de bonden in de brief. Oorzaak Dezelfde avond nog is een onderzoeksteam van LMS op zoek gegaan naar de oorzaak van de storing in het communicatiesysteem, vertelt het sectorhoofd. “De essentie van het probleem zat in de antenne-installatie

Heetst van de strijd Deze “escalatie” van het “onbetrouwbare” communicatienetwerk staat volgens politiebond ACP symbool “voor vele incidenten in Nederland”. "Afgelopen donderdag was helemaal geen incident, maar een structureel probleem van vele jaren”, zegt woordvoerder Maarten Brink. Bij de ACP hebben zich de afgelopen dagen talloze collega’s gemeld met soortgelijke verhalen. "Het rijtje is bijna anderhalve A4 lang, de verhalen komen uit regio’s in heel Nederland. Er zijn zelfs politiemensen die 112 hebben gebeld omdat het via C2000 niet lukte.” In de brief schrijven de bonden dat C2000 de hulpverleners soms “in het heetst van de strijd volledig in de steek laat”. “Dit is voor ons en onze achterban, volstrekt onacceptabel. C2000 is daarmee door elke grens van betrouwbaarheid gezakt. Er ontstonden daadwerkelijk levensgevaarlijke situaties.” De bonden eisen dat Yesilgöz en Van Essen per direct maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat agenten “niet opnieuw in levensgevaarlijke situaties belanden.” Nieuw systeem C2000 is het communicatiesysteem voor de hulpdiensten. Politie, brandweer, ambulance

diensten, onderdelen van het ministerie van Defensie en daaraan gekoppelde organisaties gebruiken het digitale systeem voor hun mobiele communicatie. Meer dan 80.000 hulpverleners communiceren 7 dagen per week, 24 uur per dag, via C2000 met de meldkamer en met elkaar C2000 is sinds oktober 2003 de standaard voor alle veiligheidsregio’s. Het netwerk is aangelegd en werd onderhouden door TetraNed / KPN CC, met Motorola als systeemleverancier. Om het netwerk te laten voldoen aan specifieke eisen van de Nederlandse overheid heeft TetraNed een aantal speciale ontwikkelingen gerealiseerd. Deze speciale ontwikkelingen zijn uitgevoerd door het Delftse ingenieursbureau Cuperus Consultants. Op 9 september 2004 heeft TetraNed het netwerk formeel overgedragen aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Het Motorola netwerk is na jaren dienst op 30 januari 2020 uitgezet, en vervangen door een nieuw Tetra netwerk van Hytera met een meldkamer oplossing van Cuperus Consultants. Dit netwerk zal uiteindelijk opgevolgd gaan worden door een nieuw netwerk op basis van LTE / 5G. De tender hiervoor zal leiden tot een operationeel netwerk rond 2025. DMO van portofoons als alternatief Al vanaf het begin zijn er problemen geweest met het gebruik van C2000. Bijvoorbeeld wanneer een brandweerman een gebouw ingaat, kan het contact met collega’s buiten het gebouw wegvallen. De meeste brandweerkorpsen maken voor onderling contact tussen een bevelvoerder en de manschappen geen gebruik van het C2000-netwerk, maar gebruiken de zogenaamde direct mode operation (DMO) van de portofoons. Hierbij

communiceren de portofoons rechtstreeks met elkaar en niet met een zendmast. Andere korpsen maken wél gebruik van het C2000 netwerk voor de onderlinge communicatie. Bij calamiteiten is er veel communicatiebehoefte waardoor het systeem overbelast kan raken en de boodschappen niet of niet bij iedereen overkomen. Dit was bijvoorbeeld het geval tijdens een aantal meer bekende incidenten, zoals de schietpartij op het strand van Hoek van Holland tijdens Sunset Grooves in 2009, de aanslag op Koninginnedag 2009, de crash van Turkish Airlines-vlucht 1951 en de Schipholbrand, beiden in 2005. Op dergelijke momenten is een speciaal communicatiesysteem van cruciaal belang, ook omdat het mobiele telefoonverkeer dan vaak uitvalt. Oorzaken Overbelasting hoeft niet aan het systeem zelf te wijten te zijn, het kan ook aan de gebruikers liggen die te veel berichten via een enkele gespreksgroep (vergelijkbaar met een analoog kanaal) verzenden. Bij de ongeregeldheden op het strand van Hoek van Holland maakten bijvoorbeeld 60 agenten gebruik van een enkele gespreksgroep, waar maar één persoon tegelijk kan praten. Bij een te grote afstand tot een zendmast kunnen gebruikers onvoldoende dekking hebben. Bij de Turkish Airlines crash werd er niet genoeg etherdiscipline bewaard, waardoor berichten die niet per se noodzakelijk waren, kanalen bezet hielden voor andere gebruikers, zie hiervoor het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Hotspots Volgens het ministerie van Veiligheid en Justitie

TBM • MEI 2023

C2000

Column Arjan van de Meeberg is sinds 1995 actief in telecomland, werkte onder meer voor Road Phone en Misco en GSMWeb en startte in 2015 A+ Solutions als zelfstandig ondernemer. Hij levert vast, mobiel en ICT oplossingen. Noemt zichzelf relatiemanager pur sang en werkt voor expertise graag samen met ander vakidioten want wie kan delen kan vermenigvuldigen.

De Papieren Generaal Als je regelmatig door bedrijven wordt uitgenodigd om een nieuw traject te starten, krijg je vaak te maken met verschillende afdelingen. En daar horen natuurlijk ook verschillende managers bij. Altijd leuk om samen om de tafel te gaan om tot een nieuwe of verbeterde oplossing te komen, zeker als die alle afdelingen beïnvloedt.

zijn de problemen met het communicatiesysteem “heel ernstig. C2000 moet gewoon functioneren. Het is van groot belang voor hulpverleners”, laat een woordvoerder weten. Het ministerie vindt het daarom goed dat de politie en de meldkamers het probleem “met urgentie” onderzoeken. Het C2000-netwerk vertoont in heel het land haperingen, maar volgens de ACP zijn er duidelijke hotspots en één daarvan is Rijsbergen en omgeving. "In West-Brabant zijn er meer, want ook in Bergen op Zoom en de gemeente Alphen-Chaam zijn structurele problemen. Daarnaast zijn er geregeld storingen in de regio Dongemond”“, zegt hij. Er wordt intussen gewerkt aan een opvolger voor het C2000-systeem, dat door alle hulpdiensten gebruikt moet gaan worden. Het is de bedoeling dat het nieuwe systeem (werktitel: NOOVA) in 2025 in gebruik wordt genomen. In mei van dat jaar loopt ook het huidige contract voor C2000 af, al kan dat nog met twee jaar verlengd worden. Gezien

TBM • MEI 2023

het grote belang van goed functionerende communicatie tussen hulpverleners moeten de twee systemen een tijdje naast elkaar blijven draaien. Aan NOOVA wordt “heel hard gewerkt”, aldus het ministerie van Veiligheid en Justitie.

"Wat ons betreft is er geen enkel excuus om maatregelen uit te stellen” Vaart maken Dit gaat volgens de bonden niet snel genoeg. Ze wijzen op een mogelijk alternatief dat bekend staat als “gap filler”, waarvan

momenteel een succesvolle pilot draait in Brabant. "Dat is een hulpmiddel die met de nodige financiën tot een helpende maatregel kan leiden”, vertelt Brink, de woordvoerder van politiebond ACP. De bonden hopen dat minister Yesilgöz van Justitie samen met de korpsleiding hier prioriteit aan gaat geven. Want, zo schrijven ze: “Dit kan en mag in de toekomst niet meer gebeuren. Er is geen tijd meer te verliezen aan nieuwe onderzoeken, analyses en andere vertragende zaken. Wat ons betreft is er geen enkel excuus om maatregelen uit te stellen.”

Meestal is dit geen probleem, de organisatie wil die verbetering of oplossing voor een probleem. Iedereen begrijpt dat daar een aantal gesprekken voor nodig is en dat de uitvoering een impact gaat hebben, indien de opdracht word gegund. Maar eens in de zoveel tijd kom ik een “Papieren Generaal” tegen zoals ik hem/haar/hen in m’n hoofd maar betitel. Het type; zit al eeuwen bij de zaak, is onderdeel van het meubilair en weet van alles en iedereen wel wat af en vindt van alles wat. Vaak hebben ze een fantastische functietitel, het liefst iets met Operationeel, Facilitair of Algemeen er voor gevolgd door iets van manager of zo. Zijn vanaf dag één betrokken bij het bedrijf en zien zichzelf als de oprichter, eigenaar en meer. Ondanks dat ze nooit enig ondernemersrisico hebben genomen, gewoon maandelijks hun beloning opstrijken, hun vakantie dagen opnemen en zich zonder zorgen ziek melden. De ideeën van dit soort personen zijn allemaal van de categorie briljant of uitmuntend. Pochend over hun successen uit het verleden en statussen die ze hebben verdiend (of was het een collega?) zitten ze aan een imposante vergadertafel van een of andere exotische houtsoort. Banaan, palm en mango zijn zomaar wat houtsoorten die ik al een keer de revue heb horen passeren. Uiteraard wordt dit allemaal dik onderstreept, want

het draagt bij aan hun status binnen het bedrijf. Immers, het idee voor deze geweldige tafel kwam natuurlijk ook van deze persoon af. Na zo’n soort geweldige introductie kunnen we eindelijk aan de slag en de problemen in kaart brengen om te kijken waar we die eventueel kunnen verbeteren of oplossen. Natuurlijk hangt er een soort vijandigheid in de lucht, want fouten worden door deze mensen niet gemaakt. Eigenlijk ben ik de vijand die een soort invasie begonnen is. Zo’n persoon trekt zich graag terug in de loopgraven. De verdediging wordt geregeld en hulptroepen in de vorm van collega’s worden naar voren geschoven. Verant woordelijkheden worden afgeschoven en er wordt druk gewezen met het vingertje want een ‘Papieren” Generaal treft natuurlijk nooit enige schuld en is per definitie licht ontvlambaar. Gelukkig ben ik inmiddels wel wat gewend en langzaam maar zeker wordt het duidelijk waar de problemen zitten en hoe ik die kan oplossen en vooral met welke mensen binnen het bedrijf. De Generaal trekt zich langzaam maar zeker terug uit de strijd maar blijft wel alles volgen vanaf een afstandje. De door mij gekozen strategie wordt geaccepteerd en we kunnen het aanvalsplan ten uitvoer brengen wat een klinkende overwinning oplevert. Nadat de strijd is gestreden en de slag is gewonnen duikt de Generaal wel weer op, de borst voorruit met al zijn medailles opgespeld, luid roepend en alle eer nemend voor dit grote succes! En ik? Ik ga glimlachend op weg naar de volgende klus benieuwd naar nieuwe mensen en contacten die ik daar weer ga tegen komen.

TBM • MEI 2023

Open RAN

Open RAN nu (eindelijk/al) volwassen? Op dit moment zijn in de telecom heel veel partijen bezig met Open RAN. Het wordt door velen gezien als de manier om dankzij open standaarden innovatie te bevorderen en kosten te verlagen. Twee jaar geleden (in TBM 2 van 2021) is er ook een artikel over gepubliceerd.

Voor de nieuwere generatie apparatuur die dit jaar op de markt komt, is het zelfs 640x sneller

In dit artikel kijken we naar de nieuwste ontwikkelingen en wat dit voor de Nederlandse markt gaat betekenen.

Centralisatie? Open RAN heeft bedacht om verschillende functies in het radionetwerk logisch te scheiden, zodat functies kunnen worden overgenomen door standaard IT componenten. In 2019 werd zelfs beloofd dat ten opzichte van traditionele oplossingen de investeringskosten 40% lager zouden zijn en de operationele kosten ook 34% lager. Een deel van de ideeën zijn erop gericht om intensieve berekeningen die nodig zijn voor de radiosignalen, te centraliseren in datacenters en dus niet meer bij de zendmast uit te voeren. Vanuit IT gezien een hele goede keuze, maar er zijn twee zaken die dit erg moeilijk maken. Allereerst is er daardoor ruim 10x zoveel bandbreedte nodig naar elke zendmast, met hoge kosten voor transmissie en vaak additionele glasvezels. Ten tweede is gebleken dat voor de hoge datasnelheden van 5G enorm veel processorkracht nodig is, die gewone servers niet kosteneffectief kunnen leveren. En op de zendmast blijft sowieso een zender actief die stroom nodig heeft, dus de besparingen daar zijn minimaal. Centralisatie is voorlopig nog wat uitgebleven.

TBM • MEI 2023

Vodafone UK Open RAN Pilot in Bath Vodafone UK is het verst met het testen van Open RAN. Zij hebben eind 2020/begin 2021 uitgebreid getest met diverse leveranciers. Sinds januari 2022 is er zelfs een site actief in de buurt van Bath, een pittoresk plaatsje vlakbij Bristol. Deze site moet dienen als pilot voor een grootschalige uitrol van 2.500 sites in landelijke gebieden. Deze eerste site bestaat uit: · Cisco site router · Fortinet security gateway · Samsung 4G baseband · Samsung site switch · Dell servers · Samsung Radio zenders Daarnaast wordt gebruik gemaakt van Wind River als leverancier van de operating software, Samsung software voor 4G en 5G en Cap Gemini voor de integratie. Overigens is er gewisseld van HPE servers naar Dell servers. Voor de rest lijkt deze pilot niet heel veel te maken te hebben met Open RAN, want is het vooral een implementatie van een Samsung oplossing, inclusief vRAN software. Samsung is in Europa niet bekend

als leverancier van netwerkapparatuur, maar in Zuid-Korea en in Amerika zijn zij behoorlijk succesvol. In Amerika worden zij vooral gebruikt als alternatief voor Ericsson en Nokia. Samsung maakt zeker een kans in Europa. De ambitie om voor 2027 2.500 sites te bouwen met behulp van Samsung hardware en software lijkt mij wel mogelijk. In de UK wordt ook door de overheid deze ontwikkeling gesteund, omdat men de ambitie heeft gesteld om 25% van de netwerken over enkele jaren door nieuwe leveranciers en Open RAN architectuur te realiseren. In Londen is daarvoor bijvoorbeeld het Digital Catapult SONIC Lab geopend (zie foto). Vodafone blijft wel volop bezig met Open RAN, maar ze hebben ook duidelijk gemaakt dat zij niet meer geloven in standaard servers. Zij zijn ervan overtuigd dat er additionele processorkracht nodig is voor 5G. Dit wordt nu geleverd met acceleratiekaarten (zie verderop). Op de stand van Vodafone tijdens het Mobile World Congress in Barcelona werden daarom, naast dat de Samsung configuratie werd getoond, verkondigd dat Vodafone met diverse partijen gaat samenwerken om krachtiger chips te ontwerpen voor Open RAN.

Acceleratiekaarten Het is de ambitie van Open RAN om gebruik te maken van standaard IT servers. Alles is op dit moment gebaseerd op Intel x86 architectuur. Uit tests is gebleken dat voor hogere 5G snelheden extra processorkracht nodig is. Diverse leveranciers hebben daarom acceleratie kaarten ontwikkeld, waaronder Dell (Marvell), Nvidia, Qualcomm, Nokia en AMD/ Xilinx. Allemaal grote namen die in deze wereld ook een rol willen spelen. De Dell kaart is geïntroduceerd in Barcelona (zie afbeelding). Intel vindt dat niet nodig en hebben de 4e Generatie Xeon met vRAN boost gelanceerd, al dan niet in combinatie met de zelf ontwikkelde accelaratiekaart. Open RAN is gestart in de tijd van 4G en toen was nog niet zoveel processorkracht nodig. Bij 5G neemt door de veel grotere bandbreedte en massive MIMO de benodigde processorkracht exponentieel toe. Ten opzichte van een 4G 20 MHz zender met 2x2 MIMO die wij in Nederland hadden vanaf 2013, is er nu 160x (!) zoveel processorkracht nodig. Voor de nieuwere generatie apparatuur die dit jaar op de markt komt, is het zelfs 640x sneller. Dit is een belangrijke reden waarom standaard computer chips, die elke 2 jaar ongeveer 2x zo krachtig worden, deze enorme groei niet kunnen bijhouden. En zelfs de acceleratiekaarten kunnen het alleen bijhouden als er bijvoorbeeld zes stuks voor elke zendmast worden toegepast. Daarbij is de software ontwikkeling ook nog een lastig issue, aangezien de instructieset voor elke fabrikant net wat anders werkt. Als je software voor een bepaalde processor hebt ontwikkeld, moet deze herschreven worden bij overstap naar een andere processor. Dit zet het open model wel heel erg onder druk…

Wat is Open RAN?

Open RAN is ooit begonnen als project van Facebook, om op basis van goedkope hardware en software mobiele netwerken te bouwen (RAN = Radio Access Netwerk, de zendmasten van mobiele netwerken). Het doel was om ook de rest van de wereld te verbinden met internet, social media en natuurlijk Facebook. Eigenlijk om een alternatief te bieden aan de mobiele operators. Het project is vervolgens omarmd door de mobiele operators, die het gebruiken om de bestaande leveranciers (Huawei, Ericsson en Nokia) onder druk te zetten. In de markt zijn er veel meer partijen die een rol willen spelen in het leveren van de hardware en software voor mobiele operators. Het radionetwerk vergt de grootste investeringen vanwege de vele sites en is daarom het meest interessant voor andere partijen. Mede dankzij de geopolitieke discussies in onder andere het Verenigd Koninkrijk, wordt daar gezocht naar alternatieven.

TBM • MEI 2023

Open RAN

T-Mobile Duitsland – uitrol in 2024? Ook in Duitsland wordt hard gewerkt aan Open RAN door Deutsche Telekom. In juni 2021 ging de eerste site live in Neubrandenburg. Vorig jaar riepen zij op de beurs in Barcelona dat er dit jaar een grootschalige roll-out zou plaatsvinden. Maar dit jaar werd in Barcelona bekend dat het allemaal weer een jaar is opgeschoven. Daarnaast is gebleken dat de multivendor oplossing die men wil vasthouden, enorm veel extra kopzorgen geeft. In eerste instantie heeft Deutsche Telekom getest met radio zenders van NEC en Fujitsu in combinatie met RAN software van Mavenir. Later werd dit radio zenders van Nokia en Fujitsu in combinatie met Nokia

hardware/software. Deutsche Telekom heeft nu gesteld dat leveranciers eerst volledig integratietesten moeten afronden, voordat ze bij een operator aankloppen. Het is dus niet eenvoudiger geworden voor Open RAN. Binnenkort in Nederland? De gedachte achter Open RAN snap ik helemaal. Al ruim 10 jaar ben ik zelf ook met open source software voor mobiele netwerken bezig. Maar de huidige 5G snelheden ontwikkelen zich zo snel, dat het niet bij te benen is voor standaard processoren. Daarnaast ontwikkelen de traditionele RAN leveranciers continu door, waardoor het bijna niet mogelijk is om bij te blijven. En nieuwe innovaties zijn

veel makkelijker te realiseren binnen één leverancier, dan te moeten afstemmen met vijf verschillende hardware- en software leveranciers. Bij Open RAN is het daarom vaak de grootste gemene deler die wordt ontwikkeld. Er ontstaat nu wel een veel groter ecosysteem voor hardware en software, wat vooral voordelen kan bieden voor private netwerken. Op dit moment blijft het duurder, complexer en gebruikt het te veel stroom om echt te kunnen concurreren (zie ook het artikel over MWC23 elders in deze TBM).

Over de auteur

TBM • MEI 2023

Axians

Axians speelt met DAS as a Service in op verduurzaming panden

“70 tot 80 procent van het mobiele verkeer wordt indoor afgehandeld. Je smartphone gebruik je ook voor steeds meer zakelijke toepassingen en doeleinden”

Johan Welling merkte vorig jaar al dat er een toenemende vraag was naar oplossingen voor indoordekking in kantoorpanden. En de laatste tijd ziet hij helemaal een boost in aanvragen naar DAS systemen, die het probleem op indoordekking kunnen verhelpen. Helemaal onverwacht kwam die toename niet voor hem en voor Axians, want per 1 januari van dit jaar moeten op enkele uitzonderingen na alle kantoorpanden groter dan 100m2 voldoen aan energielabel C. Veel bedrijven moeten dan hun kantoren verduurzamen om aan deze eis te kunnen voldoen, wat vaak leidt tot een slechter inpandig bereik met je mobiel. Gelukkig biedt Axians daarvoor prima oplossingen, zo vertelt Johan Welling van Axians, specialist die is grootgebracht met radiosignalen en dus ook met DAS.

De aanpassingen aan panden die is ingezet door verduurzaming, leidt dus in veel gevallen tot dekkingsproblemen, vertelt Johan, die als segmentmanager industrie actief is. “Om aan dat energielabel te voldoen, zie je dat bedrijven hun pand extra isoleren. Vaak kiezen ze ook voor zonnepanelen, led-verlichting, gecoate ramen, HR++++ glas. Daarnaast zie je ook dat gebouweigenaren verduurzamen voor de uitstraling en om het werken voor personeel zo aangenaam mogelijk te maken. Hoe dan ook, hierdoor hebben ze ineens inpandig geen goede gsm-dekking meer. Dus we krijgen steeds meer vragen om daarbij te helpen.” Toenemende behoefte Marketing manager Sebnem Unal vult aan: “Vandaag de dag wordt 70 tot 80 procent van het mobiele verkeer indoor afgehandeld. Je smartphone is een verlengstuk van je leven en je gebruikt het ook voor steeds meer zakelijke toepassingen en doeleinden. Dan is het belangrijk dat het signaal van een operator door het gehele kantoorgebouw goed is. Wat je daarnaast ziet is dat vandaag de dag elke medewerker min of meer eist dat hij met zijn mobiel ook in een kantooromgeving goed kan communiceren. Als werkgever voel je die druk ook. Je wilt tenslotte dat je medewerkers

TBM • MEI 2023

tevreden zijn dus dan zul je daar toch wel in mee moeten.” Axians heeft specifieke oplossingen die zorgen voor deze gegarandeerde connectiviteit. Dan gaat het om de levering en implementatie van een DAS/LTE systeem waarop één of meerdere mobiele operators een inkoppeling kunnen verzorgen. Sebnem: “Hiervoor heb je écht specialistische kennis nodig. Je moet begrijpen wat de klant én wat het gebouw nodig heeft. Daarbij doen we dit ook al tientallen jaren.” Passieve of actieve DAS Er zijn twee smaken in DAS (Distributed Antenna System); passieve en actieve. Passieve DAS heeft meer impact op een gebouw, ook tijdens de aanleg. Hiervoor moeten stugge coaxkabels door het gebouw worden getrokken en je hebt specialisten nodig voor de aanleg. Maar de kosten voor de benodigde hardware ligt aanmerkelijk lager. De technologie bestaat al langer en daardoor zijn de hardware en materialen goedkoper. Bij actieve DAS kun je meestal gebruik maken van het bestaande datanetwerk, zoals CAT en glasvezel. De investering in de technologie is wel hoger. Daarbij is het makkelijker aan te passen en toekomst vaster, omdat je

software upgrades, zoals naar 5G, op afstand kunt doen. Passieve DAS is geschikt voor kleinere gebouwen. Voor grotere gebouwen en voor monumentale panden is een actief DAS systeem weer meer geschikt. In sommige gevallen kan er ook een hybride variant worden gekozen omdat dit kostenbesparend kan zijn in de implementatie. Johan: “We werken met DAS altijd in vier fasen; meten, ontwerpen, installatie en beheer. Allereerst is de uitvraag belangrijk. Wat gaat de verduurzaming inhouden, verwacht je de komende tien jaar aanpassingen te doen? Dan kijken we naar het pand zelf en gaan we meten. Pas dan geven we een advies. Als het pand verlaagde plafonds heeft, waarbij je vrij eenvoudig bij de goten kunt, dan zou mijn advies zijn, leg passieve DAS aan, want we kunnen hier prima de coaxbekabeling neerleggen. Dan heb je ook een vrij lage investering. Op het moment dat het een lamellenplafond is waar je nauwelijks bij kunt, maar er ligt wel voldoende LAN-bekabeling, dan zal het advies zijn om een actief DAS systeem aan te leggen. Dan is de investering wel hoger, maar inpandig hoef je niet zoveel open te breken.”

Johan Welling segmentmanager industrie bij Axians

Marketing manager Sebnem Unal

Keuzes maken Axians biedt de DAS oplossingen sinds kort ook aan As a Service, vertelt Sebnem. "Je kunt een abonnementsvorm afnemen en zo ben je altijd gegarandeerd van indoor coverage, voor een vast bedrag per maand. Daarbij, als je bij ons een As a Service variant afneemt, dan heb je ook de garantie dat je systeem altijd up-to-date is. Zo'n systeem neem je voor minimaal tien jaar, in die tien jaar krijg je natuurlijk op de actieve apparatuur ook

releases. We zien hier steeds meer vraag naar. Ook omdat bedrijven niet in één keer zulke bedragen willen of kunnen investeren.” Het is niet voor alle bedrijven haalbaar om een DAS te laten installeren, vertelt Johan. “We merken dat het vooral organisaties zijn die financieel daadkrachtig zijn en die minimaal zo’n 150 werknemers hebben. Een DAS installatie begint rond de 30-40 duizend euro. Daarnaast kost het inkoppelen per provider tussen de 30-50 duizend euro. Dan kun je wel 10 tot 15 jaar vooruit, maar het blijft een behoorlijke investering voor een klant. Dus die moet goed nadenken, wil ik één provider in koppelen of alle drie?"

TBM • MEI 2023

Groei IT

Groei IT-sector blijft op peil met 4,5% in 2023

Afbeelding 3

De IT-sector groeit in 2023 naar verwachting met 4,5%. Het aanhoudende personeelstekort en de stijgende financieringskosten drukken wel verdere groeimogelijkheden. In 2022 waren er 18% meer fusies en overnames dan in recordjaar 2021. Die groei zal afnemen naarmate de sector verder consolideert en financieringskosten door hogere rentetarieven stijgen. Daarmee blijft het groeitempo gelijk aan dat in 2022. Zo blijkt uit analyses van Diederik Stadig, econoom TMT-ICT bij ING.

De groei wordt voornamelijk gedreven door de stijgende vraag naar cyberbeveiligingsdiensten en IT-dienstverlening, zoals het uitbesteden van IT-diensten en IT-infrastructuur. Daarnaast zijn IT-diensten zo belangrijk geworden voor bedrijven en andere instellingen dat de sector hard groeit ondanks de langzamer groeiende Nederlandse economie. Opvallend gegeven; buitenlandse multinationals zijn inmiddels verantwoordelijk voor 48% van de omzet in deze sector, zijnde bijna €38 miljard. Onzekerheid Zorgen zijn er ook. Zoals de aanhoudende maar wel afnemende onzekerheid van toeleverketens door de oorlog in Oekraïne en geopolitieke spanningen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het wereldwijde chiptekort. In combinatie met het prangende arbeidstekort, de toenemende consolidatie van de sector en de hogere financieringskosten verwachten wij dat de volumegroei van de IT-sector met 4,5% gelijk zal blijven aan de volumegroei van vorig jaar.

Afbeelding 1

TBM • MEI 2023

Nog hogere omzetten Door hogere prijzen gecombineerd met de volumegroei steeg de omzet van de IT-sector flink in 2022. In het derde kwartaal van 2022 piekte de omzetgroei met 12% ten opzichte van een jaar eerder. In de andere kwartalen lag de omzettoename iets lager, maar met een gemiddelde groei van 8,7% nog altijd hoog in historisch perspectief. Zie afbeelding 1. Gebrek aan personeel Het percentage bedrijven dat het personeelstekort als een rem op groei ervaart blijft hoog. In het eerste kwartaal van 2023 gaf maar liefst 43% van de ondernemers aan dat het personeelstekort de groei van hun bedrijf begrenst. Dat is marginaal lager dan op het hoogtepunt in het derde kwartaal van 2022 (46%). Het vinden van goede arbeidskrachten blijft dus een structurele uitdaging in de IT-sector. Toch zien de meeste IT-ondernemers de toekomst zonnig in. Zo verwacht het overgrote deel (89%) van de ondernemers hun investeringen gelijk te kunnen houden of te kunnen verhogen in 2023. Dat optimisme is ook gegrond want 90% van de IT-ondernemers zag hun winst-

Afbeelding 2

gevendheid verbeteren of gelijk blijven in het eerste kwartaal van 2023. Zie afbeelding 2. Minder openstaande vacatures Gezien het feit dat veel ondernemers het personeelstekort als rem op groei ervaren, is het niet verrassend dat het aantal openstaande vacatures in de gehele TMT-sector hoog is. Toch daalde het aantal openstaande vacatures in het derde en vierde kwartaal van 2022 met bijna 6.000 ten opzichte van de piek in het tweede kwartaal van 2022 en met een kleine 3.000 vacatures ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2021. Deze daling in vacatures wordt grotendeels gedreven door ontslagrondes bij diverse grote technologiebedrijven de afgelopen jaren (o.a. Booking.com, Google en Uber). Het ontslagen personeel werd snel geworven door andere bedrijven in de sector, zo hebben Nederlandse TMT-bedrijven een belangrijke slag kunnen slaan op de arbeidsmarkt. Zie afbeelding 3. Consolidatie Om volumegroei te kunnen blijven realiseren, talentvol personeel aan te trekken en schaal-

Afbeelding 4

voordelen te creëren vinden er veel fusies en overnames plaats in de IT-sector. In 2022 bereikte het totaal aantal fusies en overnames met 620 een nieuw record, een stijging van 18% ten opzichte van het vorige recordjaar 2021. Op het moment wordt het merendeel (79%) van de fusies en overnames nog door kleine bedrijven (10 tot 50 werknemers) gedaan. Het aandeel van middelgrote en grote bedrijven in het totaal aantal fusies en overnames groeit echter gestaag. De consolidatie van de IT-sector is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de beschikbaarheid van kapitaal die wordt gedreven door de winstgevendheid van de sector aan de ene kant en het toetreden van private equity-partijen. Toch verwachten wij niet dat fusies en overnames in de IT-services sector op hetzelfde tempo zullen blijven toenemen. Dit komt vooral door hogere financieringskosten als gevolg van de stijgende rentetarieven. Zie afbeelding 4.

Afbeelding 5

Relatief steeds meer fusies en overnames Dat de IT-sector een snelle consolidatie doormaakt komt ook tot uiting in vergelijking met andere sectoren. In 2022 werden 9% van alle Nederlandse fusies en overnames gedaan in de IT-sector. Dit is bijna een verdubbeling ten opzichte van de 5% in 2010. In de afgelopen 12 jaar steeg het aantal fusies en overnames in de IT-services sector met 170% ten opzichte van een groei van 50% in alle andere bedrijfstakken. In dezelfde periode verdubbelde het aantal overnames als percentage van het totaal aantal bedrijven in de sector. Mede hierdoor is het aantal snelgroeiende IT-bedrijven verdubbeld van 4% in 2018 naar 8% in 2022. Zie afbeelding 5. Forse groei buitenlandse investeringen De Nederlandse ICT sector staat in deze internationaal uitdagende tijd nog steeds goed op de kaart bij buitenlandse bedrijven. Nederland heeft een gunstige ligging in Europa, een sterk ontwikkelde digitale infrastructuur en een hoogopgeleide bevolking. Het aantal buitenlandse multinationals, bedrijven waarover de uiteindelijke zeggenschap in het buitenland ligt, is in de ICT sector de afgelopen 5 jaar met 40% gegroeid. Het aantal buitenlandse multinationals in alle sectoren groeide veel minder hard met 15%. De buitenlandse ICT multinationals leveren een toegevoegde waarde van €14,8 miljard. Van alle investeringen in materiële vaste activa die buitenlandse multinationals deden in 2020 komt 23% van buitenlandse multinationals in de ICT sector. Zie afbeelding 6.

Afbeelding 6

TBM • MEI 2023

Groei IT

Social media

19 JAARGANG NUMMER 2 MEI 2023

Een paar cijfers;

Buitenlandse multinationals zijn inmiddels verantwoordelijk voor 48% van de omzet in deze sector, zijnde bijna €38 miljard. Dat is gemiddeld €21 miljoen omzet per buitenlandse ICT multinational. Wat fors meer is dan de gemiddelde omzet van een ICT bedrijf. De afgelopen 5 jaar is het aandeel van buitenlandse multinationals in de omzet met 5% gegroeid. Voor de gehele Nederlandse economie komt 28% van de gerealiseerde toegevoegde van buitenlandse multinationals. Voor de ICT sector ligt dat aandeel met 43% veel hoger. Daarnaast zijn de buitenlandse spelers verantwoordelijk voor maar liefst 72% van de investeringen in materiele vaste activa in de sector. Bijna 1 op de 4 werkzame personen in de ICT sector werkt bij een multinational. In 2020 was ongeveer 25 procent van de werkzame personen in de ICT sector, ofwel 86.000 mensen, in dienst van een buitenlandse multinationale onderneming. Meeste buitenlandse multinationals uit de VS, De Verenigde Staten is de afgelopen 10 jaar het onbetwiste nummer 1 als het gaat om buitenlandse investeringen in de ICT sector. België rukt op. In de periode 2015 tot en met 2020 nam het aantal bedrijven onder Belgische zeggenschap in de ICT sector toe met 67 procent. Deze groei zat vooral in de dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie, zoals de ontwikkeling van software. De Belgische ICT bedrijven hadden samen een toegevoegde waarde van 1,2 miljard euro.

TBM • MEI 2023

mplatform IT- en teleco Het grootste ux van de Benel

randeren, Samen ve eien! samen gro lpt partners

Afbeelding 7

Network he KPN Partner MSP volwaardig op weg naar g panden verduurzamin

Herkomstlanden buitenlandse ICT bedrijven

met Axians speelt

nog MWC: 5G is

ice in op DAS as a Serv

assen, maar

lang niet volw

blijft Groei IT-sector

op peil met 4,5%

in 2023

6G komt eraa

TBMNET.nl

Met TBM altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen!

Verenigde Staten

29%

10%

Overige Verenigd Koninkrijk

11%

België Duitsland

12% 29%

Frankrijk Zweden

Voor de gehele Nederlandse economie komt 28% van de gerealiseerde toegevoegde van buitenlandse multinationals.

Iedereen heeft zijn eigen favoriete platform om nieuws en achtergronden in de sector te volgen; website, nieuwsbrief, LinkedIn, Facebook, Twitter, Instagram. TBM heeft haar online platformen zo ingericht dat je het laatste nieuws op elke plek het eerst krijgt. Zo hebben onze online media kanalen een bereik van ruim 40.000 volgers. Met daarnaast de wekelijkse nieuwsbrief naar zo’n 14.000 mailadressen en de goed bezochte website!

Website www.tbmnet.nl De website van TBM is recent compleet vernieuwd. Overzichtelijker, sneller en mooier. Nieuwsbrief TBM Elke week het laatste nieuws uit de branche in je mailbox. (Aanmelden via het formulier op de homepage van de website). Online magazines: issuu.com/magentapublishing

MaaS: Marketing as a Service Voor leveranciers die een succesvolle online- en/of printcampagne willen doen in de IT- en Telecomsector bieden we optimaal bereik. Voor directie en marketeers die marketing op maat willen, biedt TBM Marketing as a Service. Zo richten we SEO/SEA en Linkedincampagnes in, bouwen en onderhouden we websites en verzorgen we teksten en persberichten. Meer info op www.magentacommunicatie.nl of via info@magentacommunicatie.nl 024-345 41 50

Adrie Waterman

TBM Groepen: Dutch Telecom Channel en Dutch ICT Channel TBM • MEI 2023

GFT

Coöperaties onderhandelen op ooghoogte

GFT breidt haar dienstenpakket uit: Ondersteuning bij de inkoop van zonnetechnologie

Samen sterker op de markt De voortdurend toenemende concurrentie in vele bedrijfstakken toont aan dat het gemakkelijker is op de markt te overleven als men lid is van een sterke gemeenschap - zoals de GFT Gemeinschaft Fernmelde-Technik eG. De coöperatie bevordert haar leden omdat zij diensten kan aanbieden die het individuele lid alleen niet of slechts tegen hoge kosten kan leveren - bijvoorbeeld directe toegang tot het gehele nationale en internationale leveranciersbestand zonder bewijs van kredietwaardigheid, het onderhandelen over uniforme betalings- en leveringsvoorwaarden voor alle leden, het afdwingen van contractuele regelingen in geval van een garantieclaim, zoals het onmiddellijk blokkeren van leveran-

ciersfacturen in geval van klachten, enz. Met name in het kader van de algemene leveringsvoorwaarden onderhandelt een coöperatie altijd op ooghoogte met fabrikanten en leveranciers door het gehele inkoopvolume van haar leden te bundelen. De inkoopcoöperatie slaagt er vaak in verschillende fabrikanten en gebruikers, die zich in sommige gevallen zelfs op hetzelfde niveau van de waardeketen bevinden, constructief en positief te doen samenwerken. En toch kan elk lid zijn unieke verkoopargumenten en ondernemingsvrijheid behouden of uitbreiden. Door lid te worden van een coöperatie zoals GFT zijn de leden eersteklas klanten bij alle

in de lijst opgenomen leveranciers en kunnen zij zich concentreren op hun eigen kerncompetenties - zoals het op de markt brengen van diensten op het gebied van beveiliging of telecommunicatietechnologie. Vandaag de dag bundelt GFT op professionele wijze inkoop, contractuele kwesties en betalingsverwerking voor meer dan 200 aangesloten bedrijven. De centrale vereffening van facturen met contractuele leveranciers versterkt het economisch belang van GFT en al haar leden. Alles wat de coöperatie genereert, komt ten goede aan de leden. Vrijwel geen enkele andere vorm van ondernemerschap biedt zoveel mogelijkheden voor participatie.

Nieuwe raamovereenkomst met NDIX B.V.; oplossingen voor optimale digitale connectiviteit GFT heeft onlangs een nieuwe raamovereenkomst met NDIX afgesloten. NDIX is een onafhankelijke en competente glasvezelnetwerkexploitant met Nederlandse-Duitse wortels. Het bedrijf levert betrouwbare en toekomstbestendige verbindingen door ultramoderne glasvezeltechnologie. Kortom, een uniforme oplossing voor u en uw klanten met slechts één aanspreekpartner.

supersnel en veilig bedrijfsnetwerk te creëren, en meer en bereik meer gegevensbeveiliging, betrouwbaarheid en snelheid via het gesloten netwerk. Zo kun je de ICT-infrastructuur centraal inrichten en alle medewerkers op dezelfde server werken. Gegevens kunnen veilig en gemakkelijk tussen verschillende locaties worden uitgewisseld.

NDIX verbindt bedrijven door middel van zeer innovatieve en betrouwbare breedbandverbindingen met het NDIX netwerk en realiseert betrouwbare en veilige verbindingen over de hele wereld, proactief 24/7 beheerd door het eigen NOC. Met meer dan 110 Points of Presence (PoP) in Nederland en Duitsland biedt NDIX redundante verbindingen in beide landen, waardoor je de toekomst van het bedrijfsleven kunt ervaren. Bedien je bedrijven met meerdere locaties in Nederland, Duitsland, of over de hele wereld? Verbind de verschillende locaties van je klanten met een glasvezelverbinding van NDIX, om een

Als ICT-dienstverlener profiteer je van verbindingen met netwerkbeheerders in Nederland, Duitsland en over de hele wereld. NDIX kan toegang verlenen tot hun gesloten netwerk op bijna elk punt in de wereld. NDIX biedt dan een uniforme oplossing uit één hand - ook als white label product. Zo creëer je een grotere klantenbinding en maak je jezelf als dienstverlener onmisbaar.

TBM • MEI 2023

Laat NDIX je in een vrijblijvend gesprek laten zien hoe een samenwerking met NDIX je bedrijf sneller maakt en extra USP's creëert voor je klanten.

Zonnetechnologie vertoont al jaren enorme groeicijfers. Deze trend zal de komende jaren nog sterker worden. Door de groeiende vraag is de aanschaf van zonnepanelen een grote uitdaging geworden voor bedrijven. De GFT bedrijvengroep zal daarom haar expertise als sterke inkoopvereniging met ongeveer 200 leden inzetten om hen te ondersteunen bij de aanschaf van deze zonnetechnologie. Daartoe heeft GFT een raamovereenkomst gesloten met Energy3000 solar GmbH, gevestigd in Müllendorf Oostenrijk, dat gespecialiseerd is in fotovoltaïsche technologie. Het bedrijf verricht intensief onderzoeks- en ontwikkelingswerk op het gebied van duurzame energie en biedt tegelijkertijd als groothandel een uitgebreid portfolio van complete zonnesystemen voor alle soorten gebouwen. Veel merken van gerenommeerde fabrikanten uit de hele wereld zijn via Energy3000 beschikbaar voor GFT-leden in Oostenrijk, Duitsland en Nederland. Daarnaast hebben alle GFT-leden nu ook toegang tot het in Polen gevestigde Menlo Electric, dat eveneens een breed assortiment PV-systemen aanbiedt. Harmen Teesselink COO/ directeur van GFT Nederland, ziet grote voordelen voor de inkoopvereniging: "Onze leden profiteren van topcondities als gevolg van het grote inkoopvolume van de coöperatie bij deze leveranciers. Bovendien wordt de inkoop effectief vergemakkelijkt." GFT zal regelmatig samen met de leden de leveringsprestaties van de raamovereenkomstpartners evalueren en zo nodig het leveranciersportfolio uitbreiden. Meer informatie op: www.gft-eg.nl TBM • MEI 2023

X2com

Incentive X2com bestaat dit jaar 15 jaar. En nee, wij hoeven geen cadeaus, we geven juist iets weg aan al onze partners. Onze slogan is niet voor niets ‘Power to our Partners’. Vanaf 1 april tot en met 31 december 2023 kun je met de X2com Incentive sparen voor cadeaubonnen. Deze cadeaubonnen kun je verdienen door simpelweg onze diensten te verkopen. Word jij nu partner? Dan spaar je natuurlijk ook meteen mee!

Het mobiele aanbod van X2com

Meer informatie of partner worden? Neem contact met ons op sales@x2com.nl, of bel 088 – 889 22 44 www.x2com.nl

Met de mobiele abonnementen van X2com ben je altijd en overal bereikbaar. Het maakt niet uit waar jij je bevindt, want alle functies worden wereldwijd ondersteund. Ben je op zoek naar een betrouwbare, flexibele en schaalbare mobiele oplossing voor jouw klanten? X2mobile maakt gebruik van de drie best geteste mobiele netwerken in Nederland.

Daarnaast biedt X2mobile iets unieks: namelijk onbeperkt data delen met je collega’s, ook als onderling wordt gekozen voor verschillende netwerken. Als enige provider in Nederland bieden wij de optie om onderling data te delen, onafhankelijk van het gekozen netwerk.

Als X2com-partner kun je al onze diensten afnemen volgens twee modellen: Fullservice en Wholesale. Welk model het beste bij jou past? Dat ligt eraan hoe jij de diensten aan jouw klant wil aanbieden en of je zelf de klantfacturatie gaat verzorgen. De keuze is aan jou.

X2com zorgt ook voor een feilloze en betrouwbare integratie van vaste en mobiele telefonie (VaMo) waarbij beide telefonievormen dezelfde gebruiks- en beheersfuncties krijgen. Ook kun je de routering aanpassen, zodat het gesprek wordt doorgezet volgens jouw wensen. Tel hierbij op dat je kosteloos kunt afschalen en ons aanbod is helemaal compleet.

Fullservice: volledige ontzorging Fullservice partners profiteren van een volledig verzorgd commercieel concept met optimale ondersteuning. Wij stellen onder andere marketing- en salesmaterialen beschikbaar en verzorgen de facturatie van jouw klanten. Jij verzorgt de installatie en bent en blijft het eerste aanspreekpunt van de klant. Fullservice partners hebben een helder en interessant verdienmodel. Je ontvangt namelijk een

kickback fee over het factuurbedrag op basis van een vast percentage, ook over (mobiele) gesprekskosten. Wholesale: alle vrijheid Neem je graag het heft in eigen handen? Dan past het Wholesale model van X2com bij jou. Wij leveren de bouwstenen op basis van onze diensten en stellen jou in staat om een eigen concept te creëren. Dit geeft jou de vrijheid om de diensten eventueel onder jouw eigen naam aan te bieden. Dit kan tegen interessante tarieven, inclusief staffelmodel. Wholesale partner worden is dus een prima vertrekpunt om succesvol zaken te doen. De factuurrelatie is in jouw beheer.

Neem contact op met onze afdeling sales voor meer informatie over onze verdienmodellen. Wij helpen je graag.

Youfone Zakelijk Vanaf 1 april 2023 biedt X2com ook de mobiele abonnementen van Youfone Zakelijk aan. Hiermee zijn wij de allereerste distributeur van Youfone Zakelijk! Met de toevoegingen van Youfone Zakelijk biedt X2com nog meer keuze en flexibiliteit. Je kiest voor een abonnement met precies die functionaliteiten die jouw klant nodig heeft. Of je nu op zoek bent naar een betrouwbare integratie van vaste en mobiele telefonie, onbeperkt data delen of een goede prijs-kwaliteit verhouding, het mobiele aanbod van X2com heeft het allemaal. In bovenstaand overzicht staan onze abonnementen met de bijbehorende functionaliteiten op een rij. Alle abonnementen, dus ook de abonnementen van Youfone Zakelijk, maak je aan in onze eigen portal. Dit zorgt in de eerste plaats voor gebruiksgemak, je hebt immers niet nog een portal waar je in moet loggen, maar je behoudt hierdoor ook een duidelijk overzicht van jouw klanten afnemen.

Govanna Kusters

TBM • MEI 2023

Eugene Roovers

Ralph de Vries

Guido Ackermans

Taste of

Profiel

47 jaar Gerecht: Steak Tartare Drank: Champagne en Whisky Muziek: Andre Hazes en, Doe Maar en Phil Collins Vakantie: Ibiza Vrije tijd: Herinneringen maken met een Bourgondisch avontuurlijk leven met mijn vrouw, kinderen, familie en vrienden. Een dag in politiek? Openbaar Vervoer gratis maken en onder auspiciën van overheid brengen. En zo bijdragen aan oplossen van de milieu, en file problematiek. Lijfspreuk: Leef alsof vandaag de laatste dag is, maar hou er rekening mee dat je 100 kunt worden.

The Taste of…

Corné van den Dungen Rex Vermeulen is al 15 jaar vaste columnist van TBM. Vanaf 2022 besteedt hij zijn column aan het profiel en visie van de leden van The Taste of ICT. Deze keer Corné van den Dungen, Manager Business Partner Sales bij Vodafone Ziggo. Corné en ik gaan al heel lang terug. Zo tussen 2005 en 2009 was ik (ook) voorzitter van Telepact. En deed de begeleiding naar Telecombinatie (ja, ik heb de naam Telecombinatie zelfs bedacht ) Ik kreeg toen natuurlijk veel leveranciers op bezoek, want ‘we’ waren best een belangrijke partij. En Corné kwam dan ook regelmatig op gesprek. En heel eerlijk? Hij was altijd de lastigste in die gesprekken. Waar anderen, als het verhaal maar een beetje oké was, een kruiwagen met geld naar binnen reden, moest ik bij Corné wel het vuur uit de sloffen lullen. Wat gingen we precies doen? Waarom? Wanneer? Hoe gingen we resultaat meten? Et cetera et cetera. Ik deed dan ook altijd het gesprek met Corné als eerste. Dan was de rest een makkie. Maar…als we dan vervolgens een

TBM • MEI 2023

overeenkomst hadden, was hij vervolgens de makkelijkste! Alles op tijd, volgens afspraak, betrokken, hulpvaardig en waar mogelijk bijdragen aan een nóg beter eindresultaat. Ook dat maakte de inspanning om Corné aan boord te krijgen altijd meer dan de moeite waard. We zijn elkaar altijd blijven zien en spreken. Zeker de laatste jaren met de Taste of ICT. De basis voor zijn lidmaatschap legden we destijds bij Brasserie Pastis in Rosmalen. Om dat nu weer de basis te laten zijn voor dit gesprek was dan ook logisch. 20 jaar verder en nog bij Vodafone? ‘Ik dacht wel dat je met die vraag zou beginnen. Ja, ik zit nog steeds bij Vodafone. Maar niet bij hetzelfde bedrijf. Wat ik daarmee bedoel leg ik je zo uit. Wist je dat ik me in mijn schooljaren aan het opleiden was tot accountant? Dat

was toch niet mijn ding. En na zelf knutselen aan Pc’s, via KPN, Teleservice en Debitel ben ik bij Vodafone terecht gekomen. En dat is zeker niet hetzelfde bedrijf als waar ik toen begon. Voor de hand liggend is natuurlijk dat ik allerlei verschillende functies heb doorlopen en daardoor ook steeds met andere facetten van het bedrijf te maken heb gehad. Ook voor de hand liggend is onze groei en overnames die ook voor een veranderende werkomgeving zorgen. Maar het belangrijkste is toch wel de evolutie van het portfolio en de ontwikkeling van onze dienstverlening. Vast, mobiel, media, Internet of Things, werkplekken. We zijn nu een ICT dienstverlener. En we zijn nog niet klaar. Dat klinkt mooi. Kan de markt – in jouw geval de partner – het wel bijhouden? Oh jazeker. Ik verbaas me steeds weer over de

slagvaardigheid van de partners. En de wijze waarop zij mee evolueren. En vergis je niet… ik zie het ook als mijn taak om ze (MKB) continu te helpen om het portfolio te kunnen verkopen. Dus we doen het ook nog samen. Ja ja, beetje de babbels van een (voormalig) operator? Nou, dan kan ik je gelijk om de oren slaan met een percentage van (persoonlijk) vertrouwen dat op 90% zit. Dat onderzoeken we constant. Ik kan en wil het ook niet anders en dat weet je. Natuurlijk verdien ik graag een goede boterham maar mijn grootse beloning is het om de waardering van partners te krijgen. Dat is mijn drive. Ik las dat ook in het vorige interview met Jan-Hein (Bastiaenen – Strict) ‘stap uit de hiërarchische leverketen en vorm een ecosysteem met partners en eindklanten. Eigenlijk heb ik altijd al zo gewerkt. Ik word omringd door collega’s: bij de partners en bij mijn werkgever. En ik sta op de verbindingsweg. Jij moet dan qua kennis niet alleen bij blijven. Maar ook nog voorop lopen. Hoe doe je dat? Ik lees en ik praat heel veel. Dat is ook een grote toegevoegde waarde van The Taste of ICT. Een van onze kernwaardes bij Vodafone is ook ‘Team Up’. We hebben enorm veel kennis in huis en TeamUp zorgt ervoor dat dit uitgewisseld wordt. We hebben ook nog een ‘Unlimited Learning’ programma. Ik kan me voor iedere gewenste opleiding inschrijven. Zonder vragen. En iedereen in ons bedrijf kan dat. Ik zeg dit niet om op te scheppen maar om het onderkende belang van kennisontwikkeling te benadrukken. “Progress for everyone” noemen we dat.

“Ik verbaas me steeds weer over de slagvaardigheid van de partners. En de wijze waarop zij mee evolueren” En de partners? Hoe zouden die dat moeten doen? Nou, vanuit de Team Up gedachte probeer ik, en mijn team, ook zoveel mogelijk kennis en ervaring over te dragen aan de partners. En de best presterende partners snappen heel goed waar zij hun kennis vandaan moeten halen: bij de klant! Als ze daar bovenop zitten en ‘ the journey’ op hun netvlies hebben weten ze precies wanneer ze welke kennis moeten ontwikkelen. En dat doen ze vooralsnog heel goed. Hoe kom je aan die kennis in deze krappe arbeidsmarkt? Daar zit denk ik ook wel gedeeltelijk de verklaring voor de concentratie tendens van de afgelopen tijd. Dan is het, buiten de economy- of-scale voordelen, ook gewoon beter om kennis samen te voegen. Zeker als het gaat om Telecom samen met IT. Want die kunnen eigenlijk niet meer zonder elkaar. Slim! Maar als ‘onafhankelijke’ ga je het dan niet redden? Zeker wel. Als je maar bewuste keuzes maakt. Gebaseerd op de wensen van de markt. Daar is behoefte aan omvangrijke ‘alleskunners’ en kundige (deel) specialisten. Soms wordt die ‘fusie’ gewoon door de klant ingezet: die kiest op elke expertise de ‘best of bread’ en voegt ze zelf samen tot een samenwerking. Ook een prima model. En daar kun jij dan ook weer bij helpen? Nou Vermeulen, dan hamer ik het er nog een keer in; ik wil en kan overal bij helpen! Maar serieus, ik word echt blij als ik ergens bij kan dragen aan succes. En er kan veel! Ik ben een MKB ’er in een Enterprise. Ik handel praktisch en doelgericht voor het MKB met een hele grote vijver aan mogelijkheden achter me. En daarbij zet ik altijd de mens voorop. Mijn omgeving en mijzelf. Blij en gelukkig op een gezonde en respectvolle manier met elkaar werken. En daarmee verbondenheid creëren en houden. Heerlijk! Ik ken je en geloof je. Maar je zult je ook wel eens te pletter irriteren toch? Weet je waaraan? Als mensen er de kantjes aflopen of zich verschuilen in de grote

organisatie. Je ontkomt er niet aan in organisaties zo groot als die van ons. Maar ik blijf ‘kiekeboe’ met ze spelen en hun schuilplaats onthullen met als doel dat uiteindelijk de klanttevredenheid van zowel de partners als onze eindklanten naar een ultiem hoog niveau stijgt en daar blijft. Volgende week hebben we onze volgende bijeenkomst van de Taste of ICT. Wat wil je bespreken? Ik ben heel benieuwd naar ‘het gevoel’ achter de verkoop. We hebben natuurlijk iedere keer iets te vieren omdat een van de leden zijn bedrijf verkocht heeft. Ik ben heel benieuwd naar het gevoel wat dan na paar maanden achterblijft. En…ik ga informeren wat de beste wijncursus is. Ik loop al een tijd rond met de wens dat ik daar meer van wil weten. Er zitten een paar wijnfanaten in de groep. Die gaan daar wel iets zinnigs over kunnen zeggen.

Rex Vermeulen is directeur van Mantor Business Partners. Hij, en zijn bedrijf, zijn al meer dan 20 jaar actief in de telecommunicatie en ICT-branche. Zij geven advies over bedrijfsvoering, marketingcommunicatie en organiseren bijeenkomsten en platformen ten behoeve van kennisoverdracht. Hierdoor dragen zij bij aan de professionalisering van de branche en spelen een belangrijke rol bij het verbinden van de verschillende partijen in de keten. 3 jaar geleden is Mantor Business Partners gestart met The Taste of ICT. Beleidsbeslissers, – en makers uit de ICT-branche vormen een society waarin ‘proeven’ centraal staat. Prachtige distillaten of gerechten vormen de basis. Een connaisseur presenteert deze traktaties en draagt zijn kennis over. Daarna worden actuele ICT-vraagstukken behandeld en bediscussieerd. Op locatie en op reis. Besloten en op niveau. Het gewenste niveau wordt in eerste instantie gewaarborgd door de selectie van beleidsmakers uit de branche. De exclusiviteit wordt verder verhoogd door het beperkt aantal toegestane leden.

TBM • MEI 2023

Productnieuws

TP-Link introduceert nieuwe lijn WiFi gateways

Nieuwe Jabra Video Bar eerste Microsoft Teams Device for Android Jabra is met het nieuwe PanaCast 50 Video Bar System de eerste die gebruik maakt van het nieuwe Microsoft device ecosysteem platform, zoals werd aangekondigd op de Microsoft blog. Microsoft werkte samen met Jabra om het platform te optimaliseren om Microsoft Teams Room for Android als eerste oplossing op de markt te brengen.

Alcadis distributeur van Telox-portofoons Bij Alcadis kunnen partners vanaf nu terecht voor het portfolio van Telox. Portofonie staat van oudsher ver af van het IT-landschap, maar door de recente verschuiving van traditionele portofonie naar communicatie via LTE en Wi-Fi – formeel bekend als Push-to-Talk over Cellular of PoC – is deze kloof flink verkleind. Deze ontwikkeling opent deuren voor IT-resellers om snel en eenvoudig (ook) aan de slag te gaan met portofonie. De verschuiving naar PoC betekent ook dat er meer mogelijk is met portofonie. Denk aan features zoals Live GPS, Tracking, Geo-fencing, Livestreaming, Prio Call, Interrupt Call, Picture Messaging en Panic buttons. Dit is mogelijk omdat veel Telox portofoons, naast LTE en Wi-Fi support, beschikken over een camera en scherm.

TBM • MEI 2023

TP-Link introduceert de Deco X50 4G en Deco X50 5G. Multiroom Mesh WiFi gateways voorzien van WiFi 6 AX3000 en de mogelijkheid om met 4G of 5G mobiele netwerken te verbinden om zo het opzetten van een stabiel mesh WiFi netwerk te vereenvoudigen en niet afhankelijk te zijn van een vaste internetverbinding. Met een Deco X50 4G of Deco X50 5G plaats je eenvoudig een simkaart en geniet je van hoge internetsnelheden via het mobiele netwerk en maak je iedere locatie geschikt voor een geavanceerde multiroom mesh WiFi oplossing. Zowel de Deco X50 4G als de Deco X50 5G beschikken over WiFi 6 AX3000 en halen WiFi snelheden tot 3Gbps, vergeleken met 4 stream WiFi 5 is dat een verbetering van 250%, dit onder andere dankzij de grotere kanaalbreedte van 160Mhz wat de snelheid per kanaal verdubbelt.

Europese beschikbaarheid Sonim XP10 ultra rugged smartphone via Capestone Capestone en Sonim Technologies lanceerden de langverwachte Sonim XP10 op het Mobile World Congres in Barcelona. Vanaf nu kunnen werknemers in transport, logistiek, bouw, maar ook bedrijf kritische openbare veiligheid en militairen profiteren van de ultra- robuuste 5G XP10 Android-smartphone. De XP10 is de opvolger van de Sonim XP8 en biedt zakelijke functies en functionaliteit, waaronder: een groot scherm van 5,5 inch, meer geheugen, verbeterde fotografie-ervaring, een krachtige 5000mAh-batterij, handschoenvriendelijk en weerbestendig touchscreen, draadloos opladen en MCPTT-ondersteuning. Dankzij veiligheidsfuncties zoals de SOS-knop en programmeerbare Push-to-Talk (PTT) is de Sonim XP10 ideaal voor loneworkers, zoals bewakers, bouwvakkers, professionele chauffeurs en eerstehulpverleners.

Capestone en Tradecast introduceren mobiele live streaming oplossing Om bedrijven en industrieën te helpen transformeren in een steeds meer op video gerichte wereld, introduceren Capestone en softwareleverancier voor video-oplossingen Tradecast de ‘Live2Go streaming backpack’, een alles-in-één mobiele live streaming setup waarmee overal ter wereld live kan worden uitgezonden. De rugzak combineert de 4G mobiele internet router van Capestone met de Tradecast Live Streaming Engine tot een plug-and-play oplossing voor het opzetten van een live video verbinding op een zelf te beheren online video omgeving.

Videoconferencing bar Owl Labs integreert met 360-graden video- en audio-apparaten Owl Labs lanceert de Owl Bar, een videoconferencing bar met voorwaarts gerichte camera, microfoon en speaker. De Owl Bar integreert met de Meeting Owl en de recent gelanceerde Whiteboard Owl. Daarmee is dit de eerste camera van zijn soort op de markt die draadloos koppelt met een 360-graden camera in het midden van een vergaderruimte. De Owl Bar werkt op zichzelf of in combinatie met andere Owl Labs apparaten, en is compatibel met alle grote videoconferencing-platforms. Het Owl Labs-ecosysteem gebruikt de AI-gedreven Owl Intelligence System (OIS)-software om automatisch van camera te wisselen en de aanwezige deelnemers optimaal in beeld te brengen wanneer ze spreken en bewegen. Dit bevordert oogcontact en voorkomt zijaanzichten.

Hybrid cloud-oplossingen Avaya maken flexibeler on-premise-systemen mogelijk Aanbieder van unified communications- en contact center solutions Avaya biedt klanten vanaf nu de mogelijkheid om hybrid cloudimplementaties te doen. Zo kunnen bedrijven hun on-premise-systemen aanpassen zodat ze mee kunnen in de technologische innovatie, zonder dat dit tot enige bedrijfsonderbreking leidt. Door te kiezen voor een hybrid cloudmodel met contact center- en cloudoplossingen van Avaya kunnen organisaties hun contact center moderniseren en flexibeler inzetten.

Productnieuws

Zyxel beveiligt kleine bedrijven met WiFi 6E-router zonder abonnement Zyxel Networks kondigt zijn nieuwe SCR 50AXE - AXE5400 Tri-band WiFi 6E Secure Cloud managed Router aan. Het apparaat is ontworpen voor thuiswerkers en medewerkers van kleine bedrijven die op zoek zijn naar een netwerk met de beste beveiliging en supersnelle WiFi. Hoewel er momenteel veel beveiligings- en WiFi-apparaten op de markt zijn, worstelen kleine bedrijven en thuiswerkers vaak met het vinden van een kosteneffectieve optie voor netwerkbeheer die eenvoudig, snel, veilig en gemakkelijk te beheren is. De SCR 50AXE pakt dit aan door alles wat nodig is bij een klein bedrijfsnetwerk samen te brengen in één apparaat, tegen een betaalbare prijs.

TP-Link lanceert als eerste samen met Finse ISP Lounea een WiFi 7 oplossing voor 10Gbit fiber Breedbandsnelheden zijn aan het evolueren naar multigigabit snelheden, maar tot nu toe bleven supersnelle multigigabit WiFioplossingen voor thuisgebruikers uit. Dit ondanks het feit dat de meeste apparatuur in huis draadloos verbinding met het internet maakt. Gigabit is de nieuwe norm aan het worden en enthousiastelingen worden op veel plekken al met 10Gbit aansluitingen bediend, het is dus belangrijk dat gebruikers daar ook draadloos profijt uit kunnen halen. WiFi 7 biedt hier een oplossing en geeft consumenten echte multigigabit WiFi snelheden.

Panasonic Connect ontwikkelt live switcher met IP-functionaliteit Panasonic Connect heeft een nieuwe IP-compatibele, compacte live switcher ontwikkeld, de AV-HSW10. Het apparaat is bedoeld voor eenvoudige, hoogwaardige videostreaming van lezingen, webinars en andere live-evenementen. Als de opvolger van Panasonic ‘s populaire AW-HS50 live switcher, die op grote schaal is gebruikt voor live producties, beschikt de nieuwe switcher over een compacte body met 10bit-verwerkingskracht met meer gebruiksgemak, grotere betrouwbaarheid en geavanceerde functies zoals IP-compatibiliteit, waardoor hij de ideale keuze is voor hedendaagse live videoproducties.

TBM • MEI 2023

Yealink en Yamaha gaan samenwerken De leverancier van Unified Communications (UC)-oplossingen Yealink, gaat samenwerken met audio-specialist Yamaha. De UC-producten van Yealink, waaronder de camera's en aanraakschermen van Yealink kunnen zo worden gecombineerd met Yamaha's Ceiling Array-microfoon RM-CG en Tabletop Array-microfoon RM-TT. De gezamenlijke oplossing maakt niet alleen Presenter Tracking en Speaker Tracking mogelijk, maar omvat ook technologieën zoals Adaptive Echo Cancellation, Automatic Gain Control, Noise Reduction en Dereverberation om deelnemers op afstand een nog betere video- en audio-ervaring te bieden.

Al vanaf

Blijf mobiel met de Smartphonepolis van WERTGARANTIE

p/maand

Uitstekende dekking bij schade, diefstal of cybercrime. Voor alle merken smartphones, tablets, laptops.

Zyxel biedt met Lumens eenvoudig te implementeren AV over IPoplossingen De switches van netwerk-leverancier Zyxel Networks zijn gecertificeerd voor gebruik met Lumens Digital Optics Inc. oplossingen. Zyxel is een nieuw partnerschap aangegaan met dit bedrijf dat bekend staat om zijn innovatieve IP-camera's, zenders en mediaprocessoren. Het partnerschap biedt resellers gestroomlijnde AV-integratie via Zyxelswitches en speelt daarmee in op de AV over IP trend. Het Lumens-partnerschap is ontstaan nadat Zyxel in 2020 zijn Networked AV-modus lanceerde om de eenvoud en efficiëntie te verhogen waarmee netwerkpartners AV-systemen kunnen aanbieden op een breed scala aan installaties zonder afbreuk te doen aan de netwerkstreamingprestaties.

€ 4,49

Ook interessant voor uw onderneming? Bel met één van onze adviseurs: 088 2500-650 wertgarantie.nl/b2b

Since 1963 | Made in Germany | wertgarantie.com

Redactie

Gigaset

Gigaset mikt met smartphones op b-to-b Wie hoort dat je een fabriek gaat bezoeken waar ze smartphones assembleren, denkt al snel dat je uren in het vliegtuig zit en dan waarschijnlijk ergens in China uitstapt. Dat hoeft niet persé, want op een half uur rijden van de Nederlandse grens, in Bocholt, zitten de fabrieken van Gigaset. Hier worden al langer smartphones geassembleerd. Eerder was dat nog een gesloten bolwerk, maar sinds kort laat de onderneming er ook buitenstaanders toe om het productieproces te bekijken. TBM was ter plaatse.

70 procent robot, 30 procent handwerk De assemblage van smartphones is nog altijd veel handwerk, zo zien we in Bocholt. Medewerkers bouwen daar, geholpen door robotarmen, stap voor stap een nieuwe mobiel op. Uiterst secuur, en met veel testmomenten. Bijzonder is dat er slechts een paar medewerkers actief zijn in een assemblagestraat. En dat ze niet een onderdeel doen, maar de telefoon langs de hele assemblagelijn begeleiden. Aan het eind van deze lijn, als het toestel in elkaar is gezet, volgt een uitgebreide test, waarbij elk onderdeel van het toestel wordt gecontroleerd en er ook nog een antennetest volgt. Deze testen zijn behoorlijk vergaand in de smartphone industrie. Het grote voordeel is dat de uitval bij Gigaset in de productie beperkt blijft tot 0,6 procent, terwijl dat bij de meeste fabrikanten op 10 procent ligt. Over Duitse degelijkheid gesproken. Duidelijk is dat de opbouw van een smartphone precisiewerk is wat veel geduld vraagt. Bijzonder is ook dat de achterkant van het toestel via de webshop gepersonaliseerd kan worden door klanten. Daarnaast kan er tailor made software op de toestellen worden gezet. Op deze manier produceert Gigaset nu jaarlijks tussen de 200.000 en 300.000 toestellen. Iets wat je je bijna niet kunt voorstellen als je de rust en het geduld in de assemblagestraten ziet. Daarbij speelt het hele proces zich af op

TBM • MEI 2023

een oppervlak van een half voetbalveld, tot en met inpakken voor verzending aan toe. En even terug naar de toekomst. Streven is om ook dit grotendeels handmatige proces binnenkort te robotiseren. Waardoor de productie kan worden opgeschroefd van maximaal 300.000 nu naar 1 miljoen stuks. Eigen R&D De productie van de smartphones maakt maar een heel klein deel uit van de faciliteiten op het fabrieksterrein in Bocholt. Een hal verder stampen vier productiestraten volautomatisch 7 miljoen Dect toestellen per jaar in elkaar. En hier is geen sprake van enkel assemblage, maar worden ook de metalen en kunststof onderdelen ter plekke vervaardigd. Ook de producten voor smart home worden ter plekke geproduceerd. Jammer genoeg maakte deze faciliteiten geen onderdeel uit van de toer. Wel kregen we een rondleiding langs de diverse laboratoria, waarbij alle aspecten rond de smartphone uitgebreid werden getest. Testen die verder gaan dan de standaardeisen voor een smartphone. Niet alleen worden de test toestellen aan de meest extreme omstandigheden blootgesteld, zoals een combivries-oven apparaat waarbij een toestel binnen een seconde van 35 graden naar -15 graden wordt gebracht.

Tel daarbij allerlei stof-, val- en vocht/watertesten bij op, nog wat proeven met handen zonnebrandcrème en je hebt een beetje een idee wat een toestel moet kunnen doorstaan. Daarbij zijn er ook diverse testfaciliteiten voor audio en signalen, cruciale onderdelen voor de smartphone. De echte R&D afdeling bleef voor ons verboden terrein, waardoor een sneak preview in de toekomst van de Gigaset smartphones er niet in zat. Wereldspeler Voor we aan de rondleidingen beginnen, krijgen we een uitgebreide inleiding van marketing manager Jaap Terhaard van Gigaset Nederland. Gigaset is na de afsplitsing van Siemens in 2008met circa 900 medewerkers actief in 56 landen. Vooral op het gebied van DECT-telefoons en DECT single en multicell zijn de Duitsers een grote speler, in Europa zijn ze zelfs marktleider. Daarnaast groeit ook het portfolio én de omzet van producten voor smart home, voor security, comfort en energie, smart care en thuiswoon oplossingen. Nog deze maand maakte de onderneming bekend smart care ook verder uit te gaan rollen naar het business segment. Verder produceert Gigaset een hele lijn VoIP telefoons. Ook voor derden, waaronder Unify. In 2016 rolde in Bocholt de eerste smartphone

van de productieband. Vorig jaar bedroeg de omzet 280 miljoen euro, over de eerste negen maanden van het jaar werd een verlies van 4,5 miljoen euro opgetekend. Sinds de zomer van 2022 is Magnus Ekerot de nieuwe CEO van Gigaset en waait er een frisse wind door het bedrijf. Zo komt er binnenkort een nieuwe uitstraling. Focus op b-to-b Met de smartphone productie neemt Gigaset een bijzondere positie in. In een markt waar wereldwijd jaarlijks 1,2 miljard smartphones worden verkocht, is het natuurlijk een hele kleine speler. Maar als enige smartphone producent in heel Europa neemt het een heel bijzondere rol in. Zeker door de security perikelen rond de Chinese aanbieders is dat een absolute pré, zeker voor de zakelijke

markt. Dat is dan ook precies waar Gigaset met haar smartphone assortiment de nadruk legt.

lefoon beschikbaar is, en het vlaggenschip de GX 6. Daarnaast is er Volla Phone als partner met een Google clean toestel.

Door het personaliseren van de toestellen, het vervangbaar maken van de accu’s en door het verlengen van de accuduur door het laadpercentage te limiteren op 90 procent, wil het merk zich anders positioneren. Door het aanbieden van Android Enterprise, de comptabiliteit met Teamviewer en het binnenkort beschikbare eigen device management systeem maakt het toestel interessant voor de zakelijke markt. Daarbij heeft Gigaset al sinds de start ingezet op specials, als ruggedized toestellen (GX4) of het aanbieden van een alarmknop voor de zorgsector. Naast de GX4 bestaat het portfolio nu overigens uit de GX4 (pro), de GS5 (pro), die ook als seniorente-

Om de positie op de zakelijke markt te benadrukken, sloot Jaap af met een aantal klanten in de businessmarkt. Zo is Gigaset naast Nokia en Samsung de derde preferred supplier voor de Deutsche Bahn. Voor het Duitse systeemhuis Tier1 zijn onlangs voor de 18.000 medewerkers toestellen geleverd en voor de Nederlandse aanbieder van zorgtechnologie Cinnovate is onlangs op verzoek een programmeerbare knop gerealiseerd. De rondleiding maakt duidelijk dat er vlak over de grens een interessante productiefaciliteit staat waar state of the art telecomtechnologie wordt geproduceerd. Iets om in de gaten te houden.

TBM • MEI 2023

Umlaut test

Mobiele net resultaat

KPN weer beste in jaarlijkse test umlaut KPN’s netwerken, mobiel én vast, zijn ook dit jaar de beste van Nederland; mobiel zelfs beste van de wereld. De andere aanbieders, Vodafone en T-Mobile, doen hier nauwelijks voor onder. En op het vaste net vallen ook de goede resultaten op van een vierde aanbieder; Delta. Het Nederlandse vaste en mobiele internet is van wereldniveau, zo blijkt uit de netwerktests van het Duitse Connect Magazine, uitgevoerd door benchmarkorganisatie umlaut, onderdeel van Accenture, dat jaarlijks de kwaliteit van netwerken over de hele wereld beoordeelt. Het is de derde keer op rij dat KPN als beste op de bus komt. Daarvoor scoorde T-Mobile vijf keer op rij als eerste. In de beoordeling van de mobiele netwerken eindigt T-Mobile nu als tweede, Vodafone als derde.

Mobiele netwerk KPN behaalt volgens umlaut terecht de beoordeling “uitstekend“, scoorde het hoogst in de categorieën Data en Crowdsourcing en ook met het beste Reliability-resultaat. In de aparte voorbeeldweergave over 5G laat KPN met 5G bijzonder hoge datasnelheden en een hoog aandeel samples zien. KPN werd 'Best in Test'; met een algemene waardering 'uitstekend' en een score van 980 van 1.000 mogelijke punten. Zo behaalde KPN de hoogste score ooit bij een door connect uitgevoerde netwerktest. T-Mobile staat op de tweede plaats met het algemene cijfer "uitmuntend". Met een score van 969 en een algemene waardering 'uitstekend' eindigde T-Mobile als tweede. De provider eindigde in de categorie Voice

TBM • MEI 2023

ex aequo als eerste met KPN, in de categorieën Data en Reliability als tweede. T-Mobile realiseerde de kortste tijd voor het tot stand brengen van oproepen op de weg. Vodafone deed met een score van 963 niet veel onder voor de andere twee en kreeg eveneens de algemene waardering 'uitstekend'. Met een score die 25 punten hoger lag dan het resultaat van vorig jaar, wist Vodafone zich van de geanalyseerde providers het meest te verbeteren. De provider gaat aan kop in de categorie HD Voice en is tweede in Crowdsourced Quality. Uitgebreid getest Hannes Ruegheimer, redacteur bij connect, vat samen: “KPN verdedigde zijn leidende positie van 2022 met de hoogste score die

een provider in onze beoordelingen tot nu toe heeft behaald. Over het geheel gezien bleek dat elke geanalyseerde provider het uitstekend deed.” De resultaten zijn gebaseerd op rijtests, looptests en analyses van crowd-sourced data, uitgevoerd en verzameld in januari 2023. Rijtests en looptests werden uitgevoerd in binnenstedelijke gebieden, buitenstedelijke en voorstedelijke gebieden, kleinere dorpen en steden aan belangrijke verbindingswegen. Voor de rijtest legden twee auto’s uitgerust met een Samsung Galaxy S21+ 7.262 kilometer af en bezochten 18 steden en 14 dorpen. Spraakverbindingen zijn hier goed voor 27 procent van het totale resultaat. Hiertoe werden mobiele telefoongesprekken gevoerd van voertuig naar voertuig ("mobiel-naar-mobiel") en werden de succespercentages, de gespreksopbouwtijd en

Vaste net resultaat

de spraakkwaliteit gemeten. De smartphones van de wandeltestteams voerden gesprekken naar een stationair (smartphone) station voor de stemtests. De data-metingen met bestanden van 10 en 5 Mb wogen mee voor 48 procent van het resultaat.

uploadsnelheden. Verder laat Ziggo sterke prestaties zien in al onze andere beoordelingscategorieën. In de passief geobserveerde Uploadsnelheden staat Ziggo dicht achter KPN en T-Mobile, die op dit gebied even goed scoren.

Binnen de gekozen gebieden woonden 5,9 miljoen mensen, zo'n 34% van de Nederlandse bevolking. De crowd-sourced analyse is gebaseerd op 461.032.355 monsters van 123.690 gebruikers, goed voor zo'n 99,1% van de bebouwde oppervlakte van Nederland. De gewogen resultaten van alle drie metingen bieden een realistische en overtuigende beoordeling van de prestaties van elk netwerk.

T-Mobile neemt de derde plaats in, eveneens met het eindcijfer “zeer goed”. De kleinste vaste aanbieder van Nederland (800.000 aansluitingen) scoort samen met winnaar KPN sterk in de actief bepaalde uploadsnelheden. Ook laat T-Mobile zeer goede resultaten zien in de meeste van onze andere beoordelingscategorieën. In de passief waargenomen Downloadsnelheden volgt T-Mobile op de voet achter Ziggo en op gelijke hoogte met overall winnaar KPN.

Vaste net Ook bij de metingen op het vaste net eindigt KPN bovenaan. Hier eindigt Ziggo als tweede en T-Mobile als derde. KPN is ook hier dus de winnaar met het cijfer “zeer goed”. De op een na grootste vastelijn operator van Nederland (3,1 miljoen aansluitingen, Q3-2022) wint door overtuigende resultaten te laten zien in alle beoordelingscategorieën met een bijzonder sterk resultaat in de categorie Latency. Bij de actief uitgevoerde uploadmetingen deelt KPN de koppositie samen met T-Mobile. In het passief vastleggen van downloaddatasnelheden scoort KPN vlak achter Ziggo en vergelijkbaar met T-Mobile. Ziggo staat hier op de tweede plaats met het overall cijfer “zeer goed”. De grootste vastelijn operator van het land (3,7 miljoen aansluitingen) behaalt dit resultaat met de beste scores in zowel de actief als passief verzamelde downloadsnelheden en de passief verzamelde

Wat een beetje ondersneeuwde in het onderzoek, is het goede resultaat van de opkomende speler DELTA. Dit is een nog steeds lokaal opererende provider die zijn voormalige concurrenten Caiway en ZeelandNet heeft ingelijfd. Hoewel deze netwerken gedeeltelijk nog onder hun oorspronkelijke naam opereren, zijn de resultaten samengevoegd onder de benaming DELTA/Caiway. De exploitant behaalt uitstekende resultaten in Overijssel (vóór T-Mobile) en Zuid-Holland (vóór KPN) en als opvolger van het voormalige ZeelandNet een zeer goed resultaat in Zeeland, vóór KPN.

Daarnaast zijn de hoge scores voor Stabiliteit goed nieuws voor Nederlandse klanten met een vaste lijn”, aldus Hannes Ruegheimer. Connect evalueerde eveneens vaste netwerken in de grotere Nederlandse provincies. Daar presteert KPN in de meeste gebieden het beste en gaat aan kop in Drenthe, Flevoland, Gelderland, Utrecht, Limburg en Noord-Brabant. Ziggo ligt voorop in Friesland, Groningen en Noord-Holland. De lokale provider DELTA/ Caiway gaat aan kop in Overijssel, Zeeland en Zuid-Holland. De beoordeling van de Nederlandse providers van vaste netwerken is gebaseerd op een crowd-sourced analyse van 18.063.894 datamonsters, vastgelegd op basis van 83.024 verschillende verbindingen tussen augustus 2022 en februari 2023. De onafhankelijke tests van mobiele netwerken van connect, uitgevoerd door umlaut, bieden klanten, management en raden van toezicht van mobiele netwerkproviders een eerlijke, transparante en neutrale evaluatie. De evaluatie, die ruim 20 jaar geleden voor het eerst in Duitsland plaatsvond, werd vervolgens uitgerold naar Oostenrijk, Spanje, Zweden, Zwitserland, Nederland en het Verenigd Koninkrijk en recent ook naar België.

Goed nieuws voor de klanten “Alle drie providers met een landelijk vast netwerk in Nederland wisten zeer goede resultaten ruim boven de 900 punten te realiseren. Dit betekent dat ze zeer goed presteren.

TBM • MEI 2023

Verkoop WiFi producten daalde in 2022, maar herstel verwacht

Nieuwe winkelformule KPN laat bezoekers digitale technologie van morgen ervaren Onder ruime belangstelling is onlangs in Eindhoven de eerste winkel met de nieuwste KPN winkelformule geopend. Alles in deze winkel draait om beleving; consumenten en ondernemers kunnen de laatste technologieën en innovaties zien én ervaren. De winkel is dé ontmoetingsplaats voor iedereen die interesse heeft in IT, telecom, security en innovatie. De bestaande KPN-winkel in Eindhoven heeft een metamorfose ondergaan en is de allernieuwste winkelformule van KPN. De winkel heeft veel ruimte voor het zien en ervaren van producten en diensten. KPN gaat hier workshops en inspiratiesessies geven voor ondernemers over bijvoorbeeld security, slim samenwerken, de moderne digitale werkplek en het vergroten van je online vindbaarheid. Ondernemers vinden hier alles op het gebied van telecom en IT voor hun zaak en worden direct geholpen met complexere vraagstukken zoals security en werkplek. Consumenten ervaren de laatste snufjes op het gebied van gaming en entertainment.

Het aantal WiFi-apparaten is in 2022 gedaald tot 3,8 miljard, een daling van 4,9% ten opzichte van 2021. Dat is de eerste daling in de "decennialange geschiedenis" van de technologie, benadrukte IDC. Volgens IDC komt dit voort uit dalingen in zowel de pc- als de smartphonemarkt, en speelt de sterke groei in 2021mee, toen aankoopbeslissingen nog steeds werden beïnvloed door de Covid-19-pandemie. Het aantal zendingen van WiFi-apparaten groeide dat jaar met 8,6% ten opzichte van 2020. De markt lijkt sneller te herstellen dan zowel de pc- als de smartphonemarkt, gesteund door de opkomst van nieuwe productsoorten. Met 3,9 miljard apparaten in 2023 zal het iets beter dan vlak zijn, voorspelt IDC, terwijl 2024 een groei van 6,4% zal brengen tot 4,1 miljard producten. Ter vergelijking: het voorspelde onlangs dat de wereldwijde smartphonemarkt dit jaar opnieuw zal krimpen, zonder herstel tot volgend jaar, terwijl we kijken naar dubbelcijferige kwartaaldalingen op de pc-markt.

Smartphonehoesjes.nl en Printabout winnen Shopping Awards 2023 Recent zijn tijdens een feestelijk gala-avond in Grand Hotel Huis ter Duin de winnaars bekend gemaakt van de Shopping Awards 2023. In de groep Elektronica & Telecom ging in de categorie Telecom Smartphonehoesjes.nl met de eer strijken, met T-Mobile en PhoneMarket.nl op een eervolle tweede en derde plaats. In de categorie Elektronica won PrintAbout, gevolgd door Computerzaak als tweede en Expert op de derde plaats. Stichting Shopping Awards reikt sinds 2002 Awards uit aan de beste webwinkels van Nederland.

Bellen via vaste lijn en SMS-en in vier jaar bijna gehalveerd Het aantal SMS’jes is in Nederland de afgelopen vier jaar gedaald van 3,3 miljard in 2019 naar 2,3 miljard in 2022. Het aantal belminuten via een vaste lijn is in die periode gedaald van 8,9 miljard tot 6,3* miljard in 2022. De jarenlange trend van de verschuiving van vast naar mobiel bellen en van telefoontikken naar dataverbruik blijkt duidelijk uit de cijfers. Intussen leidt de opkomst van het IoT tot een sterke vraag naar telefoonnummers voor apparaten met verbindingsmogelijkheden. Bijna de helft van de daarvoor beschikbare nummers is inmiddels uitgegeven. Dat staat in het interactieve dashboard van de Telecommonitor van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Daarin staan nu ook gegevens over de nummeruitgifte.

Nederlander dagelijks bijna 5,5 uur online In ons land zijn we gemiddeld per hoofd van de bevolking 327 minuten online, oftewel bijna 5,5 uur per dag. Dat blijkt uit onderzoek van We are Social en Meltwater. Hiermee zit Nederland ruim onder het gemiddelde, net als veel Europese landen. Zuid-Afrikanen spannen de kroon met 578 minuten (9 uur en 38 minutes). Bij de grootverbruikers veel landen uit Azië en Latijns-Amerika, terwijl Japan hekkensluiter is met 255 minuten online per dag. Volgens de gegevens werd in 2022 gemiddeld 397 minuten (6 uur en 37 minuten) per dag gesurft op het internet. Dit komt neer op 2.415 uur per jaar, oftewel bijna 30% van onze tijd. Er is echter ook goed nieuws: de dagelijkse online tijd daalde met 4,8% of 20 minuten ten opzichte van 2021. De tijd die online wordt doorgebracht, verschilt aanzienlijk van land tot land. Zuid-Afrikanen zijn het meest verslaafd aan internet, met een gemiddelde van 578 minuten (9 uur en 38 minuten) die elke dag online worden doorgebracht, drie uur meer dan het wereldwijde gemiddelde.

TBM • MEI 2023

iPhone uit 2007 brengt 55.000 dollar op Op de Amerikaanse veilingsite RR Auction is recent een iPhone uit 2007 van eigenaar verwisseld voor maar liefst $ 54.904. De smartphone maakte deel uit van een veiling, die liep van 17 februari tot 16 maart. Deze bevatte talloze items die waren ondertekend door de medeoprichters van Apple, Steve Wozniak en Steve Jobs. Tot de historische items behoorden ook een Apple Lisa 1 die ooit eigendom was van voormalig Apple-directeur Del Yocam, en een gloednieuwe iPhone. Uitgelichte items waren onder meer een werkende Apple-1-computer ondertekend door Steve Wozniak en de iPhone uit 2007 in een ongeopende en nog verzegelde doos. De verkoper had de telefoon in 2007 aangeschaft. Kort daarna kreeg hij er eentje van zijn werk. Daarom verdween het eerste exemplaar ongeopend naar de zolder.

Sterke groei populariteit refurbished smartphones Waar in 2020 slechts 16 procent van de ondervraagden ervaring had met refurbished techproducten is dit in 2022 gegroeid naar 37 procent. 60 procent van de refurbished-gebruikers gebruikt nog steeds hun product en is tevreden met de aankoop (score van 8.8). Dit blijkt uit De Grote Refurbished Barometer 2022, die tech-uitgever BigSpark, bekend van iPhoned en Android Planet, heeft gepubliceerd. De afgelopen twee jaar was er een verdubbeling van het aantal refurbished gebruikers: 37% heeft ervaring met een refurbished smartphone, tablet, laptop, computer of ander tech-product.

Coolblue maakt verlies ondanks lichte omzet stijging Met de energiecrisis, inflatie en daarmee een laag consumentenvertrouwen, was 2022 een uitdagend jaar voor Coolblue. Toch is het Coolblue gelukt om het jaar af te sluiten met een recordomzet van 2,35 miljard euro, een iets hoger resultaat dan een jaar eerder (+0,6%). De groei kwam onder andere door de harde groei in Duitsland naar een omzet van 174 miljoen euro, de groei in marktaandeel op productgroepen zoals wasmachines en laptops in Nederland en België en de grote vraag naar energiebesparende producten. Pieter Zwart, 'Beginbaas' bij Coolblue: “2023 wordt het jaar waarin we onze winkels weer een beetje beter gaan maken en we minstens 5 nieuwe winkels gaan openen. Daarnaast gaan we grote verbeteringen doorvoeren op onze websites en in onze app, om zo onze klanten nóg beter te helpen met hun keuze. Ook hebben we grote verwachtingen van de verdere groei in Duitsland waar we inmiddels een NPS van 80 hebben. En we gaan met Coolblue Energie nog meer klanten helpen met energie besparen vanuit ons spiksplinternieuwe kantoor in Utrecht.”

TBM • MEI 2023

Phone House winkels stappen met A&C Systems in e-steps

Simyo biedt met nieuwe campagne goedkoper en ruimer internetaanbod

De 10 Phone House winkels van Jan Jouke Zwaagstra en Richard Bult in het Noorden van Nederland zijn er klaar voor. Samen met Business Development manager E-Mobility bij A&C Systems Gert Jan Straatsma hebben ze een selectie samengesteld van een aantal E-steps. Het assortiment bestaat onder meer uit een top e-step van OKAI vanaf 399 euro tot de Navee S65 voor 999. Alle e-steps die via A&C geleverd worden hebben 2 jaar garantie. A&C voert sinds kort een hele lijn e-mobility producten, naast e-bikes en accessoires gaat het dan om steps. Een e-step is licht en compact, waardoor het gemakkelijk is om hem te vervoeren en op te bergen. Dit maakt het een handig vervoersmiddel voor korte afstanden, zoals naar het werk of naar de supermarkt. Er is een kleine maar, de regelgeving in ons land rond e-steps is nog niet helemaal duidelijk.

KPN-dochter en telecom provider Simyo is een nieuwe campagne gestart die een antwoord moet bieden op de hoge inflatie en de diverse prijsstijgingen waar de Nederlandse consument mee te dealen heeft. Om de campagne kracht bij te zetten heeft Simyo zijn mobiele (internet) aanbod ruimer en goedkoper gemaakt. Simyo is meer dan 25 keer door de Consumentenbond uitgeroepen tot de beste mobiele provider en maakt gebruik van het beste netwerk van Nederland (KPN). Daarnaast is de mobiele provider door MarketRespons uitgeroepen tot het meest klantvriendelijke telecombedrijf van Nederland.

Uitgaven aan pc's, tablets en mobieltjes dalen in 2023 met 5 procent Volgens gegevens van TradingPlatforms.com zullen de wereldwijde uitgaven aan pc's, tablets en mobiele telefoons in 2023 naar verwachting met 5% dalen, na een daling van 10% vorig jaar. Dat betekent dat de totale uitgaven aan IT-apparaten in twee jaar tijd met bijna 150 miljard dollar is gedaald. De investeringen in smartphones groeien wel met 6 procent. Omdat de inflatie de koopkracht van de consument blijft afbrokkelen, blijft de wereldwijde vraag naar IT-apparatuur, zoals pc's, tablets en mobiele telefoons, laag. Nu de consumentenbestedingen worden teruggeschroefd en er massaontslagen vallen in verschillende sectoren, zullen de wereldwijde uitgaven voor IT-apparatuur dan ook voor het tweede jaar op rij dalen. Tijdens het hoogtepunt van de COVID-19 pandemie hadden werknemers en consumenten een technologische refresh van tablets, laptops en mobiele telefoons, voornamelijk vanwege remote working en onderwijs. Toch hadden de economische onzekerheid en de door de pandemie veroorzaakte ontslagen volgens een onderzoek van Gartner een enorme impact op de uitgaven voor IT-apparatuur, die in 2020 met 2% daalden tot 697 miljard dollar. In 2021 gaven consumenten en ondernemingen wereldwijd 807,6 miljard dollar uit aan pc's, tablets en mobiele telefoons, een double digit groei van 15% op jaarbasis.

50 jaar geleden werd het eerste telefoontje met een mobiel gepleegd Ingenieur en uitvinder Marty Cooper luidde 3 april 50 jaar geleden de markt voor mobiele telefoons in toen hij voor het eerst belde in een straat in New York City met een telefoon die iets minder dan een kilo woog en een batterijduur van 25 minuten had. Op 3 april 1973 stond Cooper op een hoek van Sixth Avenue in New York en haalde een telefoonboek uit zijn zak. Vervolgens toetste hij een nummer in een groot, crèmekleurig apparaatje en hield het tegen zijn oor terwijl voorbijgangers hem aanstaarden. Cooper, een ingenieur bij Motorola, belde zijn tegenhanger bij rivaliserende firma Bell Laboratories om hem triomfantelijk te vertellen dat hij belde met "een persoonlijke, draagbare, mobiele telefoon". Hij herinnert zich dat het even stil was aan de andere kant van de lijn.

Verzekeraar Wertgarantie toont solide groei De Wertgarantie Groep kon in het afgelopen boekjaar 1,8 miljoen nieuwe contracten afsluiten, waarbij vooral het segment elektronicaverzekeringen het goed deed. Dat maakte Patrick Döring, voorzitter van de Raad van Bestuur van Wertgarantie Groep, onlangs bekend. In de segmenten consumentenelektronica en fietsen werden in totaal 1,8 miljoen nieuwe contracten gesloten, 200.000 meer dan in het voorgaande jaar. De portefeuille bereikte eind 2022 een totaal van 7,2 miljoen contracten. De premie-inkomsten bedroegen 373 miljoen euro en de Groep realiseerde zo een nettowinst van 35 miljoen euro. Het aantal medewerkers van het in Hannover gevestigde bedrijf steeg van 1.000 naar ruim 1.200. Elektronicaverzekeringen worden steeds populairder bij eindklanten en vormen een belangrijke aanvullende activiteit voor de vakhandel.

Eenderde Nederlanders niet blij met cross-device tracking

Ingram Micro exclusief distributeur van Nothingproducten in de Benelux

Bijna een derde van de Nederlanders (29%) heeft ooit een advertentie op hun apparaten voorbij zien komen van iets waar ze onlangs over spraken of iets wat ze op tv zagen, maar waar ze niet naar hadden gezocht. Dit blijkt uit onderzoek van cybersecuritybedrijf NordVPN.

Ingram Micro gaat exclusief de distributie van Nothing-producten in de Benelux verzorgen Nothing Technology Limited is een fabrikant van consumentenelektronica gevestigd in Londen, Engeland. Het werd in 2020 opgericht door Carl Pei, de medeoprichter van de Chinese smartphonemaker OnePlus. Nothing's eerste product "ear (1)" werd gelanceerd in juli 2021. In maart 2022 werd de eerste smartphone geïntroduceerd, de "phone (1)". Tijdens het Mobile World Congress (MWC) vorige maand kondigde Nothing aan dat hun volgende generatie telefoons, “phone (2)”, zal worden aangedreven door de Snapdragon 8+ Gen 1. Nothing streeft ernaar om technologie weer leuk te maken.

Bovendien voelde 4 op de 10 (39%) Nederlanders zich hierdoor gevolgd en ook bang (6%). "Dat komt door ‘ultrasonic cross-device tracking’. Dit is een trackingmethode waarbij smartphone-apps continu informatie over je verzamelen door te luisteren naar onhoorbare, hoogfrequente ultrasone geluiden uit je omgeving – allemaal zonder dat je het weet.

TBM • MEI 2023

Column

Marcel Ederveen is met zijn ruim twintig jaar ervaring in de IT-wereld een bekend gezicht. Zijn overtuiging: IT laten werken in dienst van de business. En, vindt hij, je hoeft daarvoor niet altijd iets nieuws te implementeren, maar je kunt vaak de bestaande infrastructuur beter benutten. Marcel is eigenaar van MEcom Consulting en verbonden aan NiVo.

Building bridges in a digital society

Marcel Ederveen • Senior Consultant • MEcom Consulting info@mecom-consulting.nl

Een ongeluk zit in een klein hoekje Dat een ongeluk zo is gebeurd, bleek maar weer tijdens het treinongeluk van 4 april. Op het moment dat ik dit schrijf lijkt het erop dat de bouwkraan te snel op het spoor is gekomen. Aan het stuur zat een ervaren kraanmachinist. Soms zit een ongeluk in een klein hoekje of is er een ongelukkige samenloop van omstandigheden. De gevolgen kunnen desastreus zijn, in dit geval met grote impact. Veel ongelukken zijn het gevolg van (opvolgend) menselijk falen, van falende techniek of een combinatie daarvan. De kernramp in Tsjernobyl, de ramp in Fukushima, de vliegramp op Tenerife, de vliegramp in de Bijlmer, allemaal rampen die letterlijk onvoorstelbaar leken maar toch plaatsvonden. En dan heb ik het niet eens over de kleine ongelukjes. YouTube is overvoerd met filmpjes daarover. Soms lachwekkend, soms voel je de pijn (zeker als iemand ongelukkig terecht komt). Ook in ons werkveld kunnen zich ‘ongelukken’ voordoen. Ik denk aan een paar maanden geleden, toen twee communicatie- applicaties respectievelijk wereldwijd en in Europa uitvielen. Komt nooit voor! Bieden ‘five nines’, maar toch zaten veel gebruikers in Nederland met de handen in het haar. Natuurlijk bieden de vastgelegde SLA’s grond voor een schadeclaim. Maar wat schiet je er mee op als er belangrijke transacties worden gemist of te laat plaatsvinden. Of als er mensenlevens door in gevaar komen of erger. In ziekenhuizen weten ze daar alles van. Er wordt een hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid geëist op locatie (niet in een ver datacentrum). Hier kan zeker in worden voorzien, want nergens heb je een hogere beschikbaarheid en betrouwbaarheid dan in gespiegelde of geclusterde datacenters. Maar ja, dan moet de dienstverlening nog op locatie worden gebracht. De praktijk is dat veel ziekenhuizen toch kiezen voor een on-premise oplossing om zo de kwaliteit van de interne communicatie in eigen hand te hebben. Vallen de verbindingen met de buitenwereld weg, dan kan er toch nog worden gebeld tussen de Spoedeisende Hulp en de Operatiekamers (om maar een voorbeeld te noemen). Daarin wordt soms zo ver gegaan wat betreft redundantie en uitwijk dat men daar in de proces-

industrie jaloers op zou zijn. Een mensenleven is veel waard. Bij de uitvraag voor een nieuwe telefonie-omgeving zei één van de marktpartijen: “Jullie gaan dus toch voor oude techniek”. Als ‘oude techniek’ synoniem staat voor ‘betrouwbare techniek’, dan is het antwoord bevestigend. Het zoeken naar oplossingen waarbij deels een SAAS-oplossing wordt gekozen, zou ik zeker niet ‘oude techniek’ noemen. Het is maar hoe je ernaar kijkt. Want hoe combineer je de wereld van ‘hoge beschikbaarheid en betrouwbaarheid onsite’ met die van ‘flexibiliteit’. Dan kun je zoeken naar het beste van beide werelden. Werkt dat? Zeker, er wordt al mee geëxperimenteerd in een aantal ziekenhuizen. De vraag is of het beheren van twee beheerplatformen (ook als het dezelfde merken betreft) opweegt tegen de voordelen. Dat zal afhangen van hoe de verdeling zal zijn van de platformen in functionaliteit en capaciteit. Dat ziekenhuizen niet vooroplopen waar het gaat om nieuwe primaire communicatietechnieken is meer dan te begrijpen. Dat ziekenhuizen op zoek zijn naar nieuwe en flexibeler inzet van communicatiemiddelen, die aansluiten bij de ontwikkelingen in de maatschappij, de markt en de techniek, begrijp ik zeker en zal ik stimuleren waar mogelijk. Dit noem ik zeker geen hang naar ‘oude techniek’. Dit noem ik weloverwogen stappen zetten naar de toekomst. En daarbij wordt natuurlijk de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van oplossing en partner scherp gemonitord. Op die manier kan een goede bijdrage worden geleverd aan de patiëntveiligheid. Een ontsporing van een trein in Nederland komt bijna nooit voor. We hebben één van de veiligste spoorwegen van de wereld. Een vliegtuig stort bijna nooit neer, op de weg gebeuren meer ongelukken. Een telefoonsysteem valt bijna nooit uit. Deze dingen gebeuren bijna nooit, maar als het gebeurt dan zijn de gevolgen groot.

verbindt

BTG organisaties in hun gezamenlijke belangen op het gebied van IT en Communicatietechnologie.

bundelt

BTG wensen, kennis en expertise van overheids-organisaties, (commerciële) bedrijven, kennis-organisaties, leveranciers van ICT diensten en providers. BTG-leden lossen gezamenlijk marktimperfecties op.

bouwt

BTG bruggen in het digitale domein. Hiervoor organiseren we een structurele lobby tussen overheid, leveranciers en leden. Ook bieden we onze leden een netwerk voor ontmoeting en kennisdeling.

signaleert

BTG trends en vertaalt deze in strategie, duidingen activiteiten.

Ik wens u een veilig voorjaar toe. Marcel Ederveen

BTG: Branchevereniging BTG, Branchevereniging voor IT en Communicatietechnologie. BTG telt circa 180 leden uit de grootzakelijke markt. Dit zijn overheidsorganisaties,

(commerciële) bedrijven, kennisorganisaties, leveranciers van ICT diensten en providers. TBM • MEI 2023

www.btg.org

connec -tivity that Met Easy Voice maken

we cloudtelefonie voor je MKB-klanten easy.

Heel easy, ook voor jou. Dé cloudtelefonie oplossing voor het MKB

Ook als het gaat om cloudtelefonie voor je MKB-klanten,

maken we het je graag gemakkelijk. Met Pocos Easy Voice. Dat betekent: easy aansluiten, overstappen en beheren en

easy om zaken mee te doen. En: jouw klanten blijven jouw klanten.

Ontdek hoe easy wij het je maken op pocos.nl/telefonie/easy-voice of scan de QR-code.

connectiviteit | telefonie | mobiel | cloud

TBM • MEI 2023