kbm_4_2022 by Magenta Communicatie

jaargang 104 september 2022

Kantoor Business Magazine Dossier Duurzaamheid 2: 'We zijn er nog (lang) niet' Hardeveld: focus op hybride werkplekken Gaan we een pittige winter tegemoet?

ADVEO VOL ENERGIE EN POSITIVITEIT Sinds 1918 hét vaktijdschrift voor de handel in kantoor- en aanverwante artikelen

www.kantoornet.nl

KANTOOR VAKBEURS

5 t/m 7 Okt 2022|Nürnberg

www.insights-x.com

#welovestationery

Celine, Junior Digital Marketing Manager

GELIJKTIJDIG MET LICENSINGX GERMANY De nieuwe licentie beurs in Duitsland www.licensing-x.de

VOORWOORD

Colofon KBM is een uitgave van

Duurzaam? Nog lang niet! Kerkenbos 1015L, 6546 BB Nijmegen Telefoon +31 (0)24 34 54 150 www.kantoornet.nl Twitter: @KBM_Magazine UITGEVER Joost Heessels HOOFDREDACTEUR Joost Heessels EINDREDACTEUR Emiel te Walvaart Emiel@magentacommunicatie.nl SALES & MARKETING Michiel Korsten michiel@magentacommunicatie.nl MEDEWERKERS Martijn Kregting, Antal Giesbers, Peter Damman, Huug Duin, Hans Hooft, Hans-Erik de Kruijff, Emiel te Walvaart VORMGEVING Wendy van Cuijk Studio DePho DRUK Veldhuis Raalte ABONNEMENTEN & ADRESWIJZIGINGEN magenta@mijntijdschrift.com 088-2266682 onder vermelding van tijdschrift en NAW-gegevens. Een abonnement wordt automatisch verlengd, mits 2 maanden voor de vervaldatum via mail of post opgezegd. ADMINISTRATIE administratie@magentacommunicatie.nl ALGEMENE INFORMATIE info@magentacommunicatie.nl Onze algemene leverings- en betalingsvoorwaarden zijn gedeponeerd bij de KvK in Arnhem onder nummer 09109239.

Voor dit nummer van KBM had ik een boeiende round table met vertegenwoordigers uit de wereld van kantoorinrichting- en kantoormachines. Een van hen vertelde een leuke anekdote. Die begon ermee dat ze al in 1990 bij haar werkgever HAG een milieumanager in dienst hadden. Het probleem indertijd was alleen dat ze daar na een tijdje afscheid van hebben genomen. Reden was dat deze manager wat al te vaak in de gevangenis belandde. Niet omdat hij crimineel was, maar als milieuactivist wel zo werd behandeld. Regelmatig liet hij zich vastketenen aan een hek van een milieuonvriendelijk bedrijf, waarna een enkele reis naar het gevang volgde. Het feit dat deze Scandinavische meubelfabrikant al dertig jaar geleden het milieu hoog op de agenda zette, geeft te denken. Tijdens deze round table bleek al snel dat ik aan tafel zat met een paar voorlopers op dit gebied. Bedrijven die begrijpen dat duurzaamheid en dus het verduurzamen van álle onderdelen in onze keten een vanzelfsprekendheid is. Bij hen is het een vanzelfsprekendheid, maar bij veel partijen in de markt lijkt dit nog helemaal doorgedrongen. Maar pas op; de tijd dat je kon afwachten of duurzaamheid kon inzetten als een eenvoudige marketingtruc is echt voorbij. Als er iets is wat ons de laatste drie jaar met corona, leveringsproblemen en een serieuze energiecrisis geleerd heeft, is het wel dat we niet ontkomen aan de snelle veranderingen op dit gebied. Dat we samen moeten werken aan een duurzamer wereld. Qua materiaalgebruik, circulariteit, transport en niet in de laatste plaats in onze omgang met elkaar. Wen er maar aan, nee sterker nog, werk er maar aan. (als je daar niet al druk mee was;)

Joost Heessels

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en openbaar gemaakt door middel van druk, internet, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor persoonlijke of materiële schade veroorzaakt door onjuistheden in deze uitgave. ISSN 0929-7871 © Copyright 2022

KBM • SEPTEMBER 2022

Magenta Communicatie

HET COMMUNICATIE BUREAU MET DE AANDACHT DIE JE VERDIENT Je kent je markt, je doelgroep en je weet wat je wil bereiken. Het ontbreekt je aan tijd en expertise om de communicatie met de markt goed in te vullen. Magenta Communicatie is dé specialist als het gaat om vorm, inhoud en rendement van jouw content.

Content creatie

Content distributie

Social media marketing

Branding storytelling

Online marketing

Offline marketing

Lead generation

www.magentacommunicatie.nl

Inhoud Verder in deze editie:

Column en colofon

Inhoud

Nieuws

11 Column Eric Herni. 12 Nieuws 13 Spotlight event 14 Benelux Office Products Awards 2022 16 Vakhandel van de maand 18 Coverstory Adveo 22 Ronde tafel Duurzaamheid (deel 2)

28 Gaan we een pittige

winter tegemoet? 30 Van koffie naar water 31 Sylvamo advertorial 32 Productnieuws 33 Column Marcel Mulder 34 Kantoorplein 36 Servicewijzer 38 Column Peter Damman

18 KBM • SEPTEMBER 2022

NIEUWS

Strategische overnames Trodat in VS en op de lasermarkt De Oostenrijkse stempelfabrikant Trodat is de afgelopen maanden op het overnamepad. Zo werd afgelopen week het Amerikaanse Consolidated Marking overgenomen. Een maand eerder werd de Duitse specialist voor industriële laserbronnen InnoLas Photonics ingelijfd. Trodat maakt deel uit van de TroGroup. En de TroGroup is gegroeid. "Met de overname van de activiteiten van Consolidated Marking zullen wij onze sterke marktpositie in de VS verder uitbreiden", aldus de directie. "Met deze belangrijke overname breidt Trodat niet alleen zijn nummer één positie op de derde grootste stempelmarkt ter wereld, de VS, verder uit, maar onderbouwt het ook zijn aanspraak op het leiderschap op de wereldwijde stempelmarkt", zegt Norbert Schrüfer, CEO.

In juli al nam de TroGroup de Duitse specialist voor industriële laserbronnen InnoLas Photonics gevestigd in Krailling over. Doel is om met de Laser Sources Group naast Trodat (stempels) en Trotec (lasers) een eigen vakgebied voor laserbronnen op te bouwen. Alle 24 werknemers van InnoLas Photonics worden overgenomen. "Naast onze twee succesvolle bedrijven Trodat op het gebied van stempelproductie en Trotec op het gebied van laserplotters voor graveren, snijden en markeren, wordt de Laser Sources Group op het gebied van laserbronnen nu de derde belangrijke pijler van de TroGroup", zegt TroGroup CEO Norbert Schrüfer Photonics.

Stora Enso neemt De Jong Packaging Group over voor ruim 1 miljard euro Stora Enso neemt De Jong Packaging Group, gevestigd in Nederland, over ongeveer 1.02 miljard euro. Hiermee wil de Finse producent van papier en verpakkingen een marktaandeel opbouwen in duurzame verpakkingen en met name golfkarton in Europa. De Jong Packaging Group is met een omzet van circa 1 miljard euro en zo'n 600 medewerkers een van de grootste producenten van

golfkartonverpakkingen in de Benelux. De overname van het 26 jaar bestaande De Jong Packaging Group in De Lier zal Stora Enso's aanwezigheid op de Europese markt van golfkartonverpakkingen aanzienlijk versterken en toegang verschaffen tot Nederland, België, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk.

Amazon versnelt robotisering DC’s met overname Cloosterman Amazon heeft de Belgische robotica specialist Cloostermans overgenomen om de automatisering van de magazijnen te versnellen. Daarmee wordt Amazon minder afhankelijk van eventuele personeelstekorten. Amazon gaat zijn robotica-activiteiten opschalen met de technologie van Cloostermans. Het Belgische bedrijf Cloostermans werd in 1884 opgericht als textielreparatiebedrijf, waar het kleine textielmachines ontwikkelde. Het heeft vestigingen in Hamme, Brussel en Antwerpen. Sinds de jaren zeventig is het uitgegroeid tot specialist in mechatronica. Amazon en Cloostermans werken sinds 2019 samen. Amazon gebruikt momenteel de robots van Cloostermans in zijn magazijnen om zware pallets en containers te verplaatsen of te stapelen. De robots worden ook gebruikt om bestellingen efficiënter in te pakken, waardoor er minder verpakkingsmateriaal wordt verspild.

De Ergoshop wordt onderdeel van Findyourgroup De Ergoshop, specialist op het gebied van ergonomie en importeur van Höganäs-bureaustoelen, is overgenomen door investeerder Findyour Equity Partners (Findyourgroup). Na de eerdere overnames van Backshop en Officetopper is met de overname van De Ergoshop verder invulling gegeven aan de ingeslagen buy-and-buildstrategie voor de divisie werkplekken. Hiernaast is Findyourgroup actief op het gebied van klimaat, hospitality en etiketten. Door de overname ontstaat een groep met in totaal 60 werknemers en een verwachte omzet van ruim 20 miljoen euro.

KBM • SEPTEMBER 2022

NIEUWS

Mondi versnelt ambitie recycling via nieuw laboratorium RAJA Group breidt capaciteit Benelux uit met nieuw distributiecentrum De RAJA Group, specialist in verpakkingen, kantoorartikelen en magazijnbenodigdheden, versterkt haar aanwezigheid in Europa met de bouw van een nieuw distributiecentrum in België. Het nieuwe magazijn in Tongeren is goed voor 16.000 m² extra opslagruimte en kantoren en richt zich op de Benelux en de DACH-landen. De werkzaamheden zullen in de lente van 2023 worden afgerond. Het nieuwe gebouw, het vierde magazijn voor RAJA België, wordt gebouwd door de logistieke vastgoedontwikkelaar Prologis. Er ontstaat hierdoor ruimte voor zo’n 25.000 extra pallets waardoor RAJA nóg efficiënter bestellingen kan verzenden naar alle uithoeken van de Benelux maar ook naar Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk.

Webshop WijVerkopen-Printers.nl

Mondi heeft in fabriek in Oostenrijk het eerste recyclinglaboratorium van de groep geopend om de recycleerbaarheid te testen van papieren en op papier gebaseerde verpakkingen met niet-papieren componenten, zoals coatings. Dit laboratorium versnelt het testen van papier en op papier gebaseerd materiaal, zoals coatings. Het lab bepaalt op kleinere schaal hoe de verpakking zal presteren in een grootschalige recyclingfabriek. Het past in de doelstelling van Mondi om in 2025 enkel recyclebare producten te leveren. Door recyclingtests intern uit te voeren, wordt het proces voor de ontwikkeling van duurzame verpakkingen versneld. Hoewel papieren verpakkingen veel voordelen bieden op het vlak van duurzaamheid, hebben ze ook bepaalde beperkingen op het vlak van barrièrefunctionaliteit voor producten zoals

bederfelijke voedingswaren. Om de functionaliteit te verbeteren kan het nodig zijn om niet-papieren componenten zoals barrièrecoatings toe te voegen, wat op zijn beurt de recyclebaarheid kan beïnvloeden.

Ambiente Working: aandacht voor office products Met de nieuwe sectie Ambiente Working biedt Frankfurter Messe exposanten aantrekkelijke extra aanbiedingen om van 3 tot 7 februari 2023 hun toekomstgerichte productinnovaties aan bezoekers te presenteren. Hiermee is het office segment terug op Ambiente, wat het vorig jaar gestopte Paperworld nu herbergt. Herma, HSM en Novus Dahle zijn in elk geval van de partij. Messe Frankfurt heeft voor elke doelgroep op

maat gesneden concepten samengesteld en integreert daarmee de sectie Working op ideale wijze in de nieuwe wereld van consumentengoederen. Ambiente Working breidt de bestaande secties Living, Giving en Dining van de internationale consumptiegoederenbeurs uit, waardoor alle werelden van het leven aan bod komen. Home en Office versmelten, het Nieuwe Werken en de lifestyle-trends groeien samen verder.

nu live

De website WijVerkopenPrinters.nl is nu actief. Het is het derde initiatief van serie-ondernemer Duck den Hoed, die eerder de webshops WijVerhurenPrinters.nl (voor Managet Print Services) en WijVerkopenInkt.nl (voor toner) heeft gelanceerd. De formule is in franchise inmiddels geëxporteerd naar België en Duitsland. Naar een franchisenemer voor de Franse markt wordt naarstig gezocht. De deelname van investeerder Joop Baas heeft de groei van het initiatief versneld. Ook het hybride werken door Corona heeft een handje geholpen.

KBM • SEPTEMBER 2022

NIEUWS

56% van de Nederlandse werknemers wil enkel remote werken

Het merendeel van de Europese werknemers, waaronder ook de Nederlandse, ziet zelfs een gedeeltelijke terugkeer naar kantoor niet zitten: zij willen liever volledig remote werken. Dat is een van de belangrijkste uitkomsten van recent onderzoek naar de vraag waarom bedrijven over

de hele wereld worstelen met de terugkeer van werknemers naar kantoor in het tijdperk van hybride werken. Daarnaast bekeek het onderzoek wat bedrijven kunnen doen om de terugkeer naar de hybride werkplek beter te laten verlopen. Om te helpen een antwoord te vinden op de vraag waarom dit percentage zo hoog is, heeft Poly vandaag aan de hand van bovenstaand onderzoek een nieuwe whitepaper gepubliceerd. De whitepaper, met als titel A Reset for Return to the Office? The Journey to Hybrid Working, identificeert een aantal belangrijke redenen waarom werknemers de deur niet meer uit willen. Onder andere de werk-privébalans, productiviteit, kinderzorg, reiskosten en -tijd en de hoge inflatie spelen mee – wat de kantooromgeving daar tegenover zet, is blijkbaar niet meer genoeg.

Back-to-school stuwt omzet Avery op back-to-school (BTS) activiteiten en het aanhoudende herstel van de direct-to-consumer (D2C) activiteiten. De etikettenspecialist, eigendom van CCL Industries, rapporteerde in het tweede kwartaal een omzet van 236,5 miljoen dollar (185 miljoen dollar), een voor valuta gecorrigeerde stijging van 32% ten opzichte van een jaar eerder. Meer dan de helft daarvan was te danken aan overnames, maar de organische groei bedroeg nog altijd bijna 14%. De omzet van Avery is in het tweede kwartaal van 2022 fors gestegen na een sterke verkoop van de

Overname Iddink door Sanoma definitief goedgekeurd Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) oordeelt dat de ACM terecht een vergunning onder voorwaarden heeft verleend voor de overname door uitgever Sanoma van schoolboekendistributeur Iddink, en handhaaft het besluit van de ACM uit 2019. Sanoma/Iddink moet ‘Magister’, het digitale leermiddelenplatform, openstellen voor andere uitgevers.

KBM • SEPTEMBER 2022

Staples betaalde ruim 144.000 euro voor overname delen Office Centre Staples heeft ruim 144.000 euro betaald voor de overname half april van onderdelen van het gefailleerde Office Centre. Dat blijkt uit het tussentijds verslag van de curator. De curator ontvangt voor de overname in de toekomst nog een variabel deel van Staples. Over de hoogte en de samenstelling daarvan doet de curator nog geen mededelingen. Woensdagmiddag 13 april was een akkoord bereikt over de overname van onderdelen van Office Centre door Staples. Hierbij neemt Staples naast de merknaam Office Centre de online business over, evenals de klantcontracten en een deel van het accountmanagement, bestaande uit circa 12 werknemers. De koopprijs ter zake deze doorstart bestond kort gezegd uit drie onderdelen: 1) een vast deel verschuldigd per overnamedatum, 2) een vast deel verschuldigd op twee latere momenten en 3) een variabel deel verschuldigd op meerdere latere momenten. Het betreft het volgende. 1: € 128.833,00 (IE-rechten en klantenbestanden van de businessunit online evenals eerste deel voor het klantenbestand van de businessunit accountmanagement); 2: € 15.000,00 te betalen in twee latere termijnen (tweede en derde deel voor het klantenbestand van de businessunit accountmanagement); 3: Over de ontvangsten van het variabele deel zal te zijner tijd worden gerapporteerd.

Bunzl neemt AFL Groep BV/Logistiekconcurrent over AFL Groep BV, beter bekend als Logistiekconcurrent in Nederland en Logistiekdirect in België, is overgenomen door Bunzl. Met deze overname verstevigt Bunzl de huidige positie in de industriële markt voor verbruiksartikelen in magazijn en logistiek waar Logistiekconcurrent een gevestigde naam is. Anderzijds geeft deze overname de AFL Groep BV de mogelijkheid nog verder te professionaliseren en te groeien. Bunzl heeft tot nu toe wereldwijd zes overnames gedaan in 2022, met een totale toegezegde investering van meer dan 225 miljoen euro.

NIEUWS

Lyreco doet grote overname in Denemarken Lyreco kondigt de intentie tot overname van Lomax aan, de grootste online reseller van kantoorartikelen in Denemarken. Lomax heeft een jaaromzet van ongeveer 124 miljoen euro (130 miljoen dollar) en is daarmee de grootste e-commerce reseller van zakelijke producten in Denemarken. "We zijn blij dat we een match hebben gevonden met Lyreco, dat een belangrijke speler is in onze industrie. Lomax heeft een geweldige transformatie doorgemaakt. In de afgelopen tien jaar hebben we onze positie op de Deense markt in het MKB-segment versterkt met directe verkoop, door

ons te richten op de klantervaring en succesvol te zijn met onze digitale transformatie. Wanneer de overeenkomst wordt goedgekeurd, zullen we de reis die we zijn begonnen voor al onze klanten voortzetten", aldus Kenneth Borup, Chief Executive Officer van Lomax. "Lomax is een complementair bedrijf voor Lyreco, dat een breed scala aan oplossingen voor de werkplek biedt, met een sterke marktpositie in het Deense MKB-segment met directe verkoop en een indrukwekkende voetafdruk binnen digitale marketing," aldus Gregory Lienard, Chief Executive Officer bij Lyreco.

Bruynzeel versterkt directie met benoeming nieuwe CFO en CCO Bruynzeel Storage Systems versterkt haar directie met de benoeming van Ibrahim Bayram (49) als Chief Financial Officer (CFO) en Gideon Dexel (44) als Chief Commercial Officer (CCO) vanaf 1 september a.s. Met de benoemingen wil Bruynzeel invulling geven aan de gewenste versnelling van de internationale groeistrategie. Bruynzeel, de ‘footprint reduction company’ wil de komende ja-

ren inspelen op de grote internationale vraag naar ‘footprint reduction’ en duurzame opslagsystemen. Gebouwen zijn wereldwijd verantwoordelijk voor 40% van de jaarlijkse CO2-uitstoot volgens de VN. Met de duurzame en slimme mobiele opslagsystemen van Bruynzeel kan de CO2 footprint van een gebouw drastisch worden gereduceerd.

The Learning Network krijgt nieuwe eigenaren Educatieve dienstverlener The Learning Network (TLN), waaronder schoolboekenleverancier Van Dijk, krijgt met investeringsmaatschappij Intersaction en commissaris Hans van der Wind twee nieuwe eigenaren. Eind mei meldden we nog dat de onderneming in zwaar weer zat en dat de eigenaar, de Brits-Amerikaanse investeerder TowerBrook, ervan af wilde. Deze kocht het bedrijf in 2016 voor 300 miljoen euro. Vorig jaar werd een verlies geleden van bijna 10 miljoen euro. In samenwerking met de educatieve uitgeverijen en de VO- en MBO-Raad, en met de komst van de nieuwe eigenaren, komt TLN weer in rustig vaarwater, zo stelt de organisatie. TLN kan nu haar strategie verder uitrollen en haar rol van educatieve dienstverlener, passend in het huidige onderwijssysteem, duurzaam vormgeven. Om winstgevend te blijven gaat TLN zich meer richten op diensten en het ondersteunen van scholen, en minder op de distributie zelf. Zo wordt per 1 oktober een deel van de distributie uitbesteed aan het bedrijf Centraal Boekhuis. Door het nieuwe verdienmodel verdwijnt een dertigtal banen.

WebArchitects definitief verder als Propellor De pionier in e-commerce WebArchitects is in naam opgehouden te bestaan. Op verzoek van zusterbedrijf Propellor B.V. is WebArchitects B.V. geruisloos via een faillissement geliquideerd. De boedel en de klantenportefeuille zijn hierna overgegaan naar Propellor B.V., die al de onderliggende software ontwikkelde en voor de hosting en service zorgdroeg. Voor de klanten verandert er nagenoeg niks, zo stelt Propellor. CRO en co-founder van Propellor Jans Graver in een brief hierover aan de bestaande klanten; Webarchitects is gestart in 2002, was de eerste tien jaar met name actief binnen de kantoorbranche. Het bedrijf kwam in 2018 in handen van Jans Graver, waarbij later Jeroen Verberg aansloot. In 2017 was Webarchitects al omgedoopt in Propellor, wat in 2021 vanwege internationale ambities werd omgedoopt in Propeller. Inmiddels is de e-commerce specialist met succes actief in meerdere branches in binnen- en buitenland.

KBM • SEPTEMBER 2022

NIEUWS

HERMA volledig klimaatneutraal in 2040

BIC ziet omzet in schrijfwaren en stationery met 25 procent groeien De divisie Human Expression van BIC, waarin opgenomen schrijfwaren en stationery, heeft in de eerste helft van 2022 een omzetgroei van meer dan 25% gerealiseerd. Het bedrijf zei dat de prestaties werden aangedreven door de kernsegmenten schrijfwaren en kleurstoffen na een goed back-to-school (BTS) seizoen en "efficiënte uitvoering in de winkels". De succesvolle implementatie van prijsverhogingen en een stijging van het aantal verkochte eenheden met 28,3% (tot 3,52 miljard) hielpen Human Expression om in H1

2022 een omzet van €438 miljoen ($438 miljoen) te realiseren. In Europa werden de resultaten over het eerste half jaar aangedreven door zowel West-Europa (VK, Frankrijk, Italië) als Oost-Europa (Polen, Turkije). De verkoop van Back-to-School werd gestimuleerd door een gemiddelde groei van zowel kernproducten zoals de BIC Cristal en de iconische BIC 4 Color als producten met toegevoegde waarde zoals Coloring viltstiften en potloden.

Met de nieuw gecreëerde functie van Chief Sustainability Officer versnelt HERMA haar ambitieuze klimaat- en milieudoelstellingen. Duurzaam handelen ziet HERMA nog meer als een strategische taak. Om deze reden heeft het bedrijf nu voor het eerst de functie van Chief Sustainability Officer (CSO) gecreëerd. Een van de prioritaire centrale taken van CSO Marcus Gablowski is het ontwikkelen van een strategie, die ervoor zorgt dat HERMA in 2040 klimaatneutraal kan zijn. Dat betekent, dat deze strategie rekening moet houden met de hele toeleveringsketen. Dus ook alle primaire producten en gebruikte grondstoffen. De eigen productie van lijmmateriaal, etiketten en etiketteermachines in Filderstadt is sinds 2021 klimaatneutraal.

Bic koopt Franse producent tekentablet BIC heeft de aandelen overgenomen van ISKN, een technologie dat eind 2019, in samenwerking met Faber-Castell, de Repaper digitale tekenoplossing heeft ontwikkeld. Na de overname van de maker van herbruikbare notitieboeken Rocketbook eind 2020, wil BIC opnieuw groeien in wat het de 'digitale expressie'-markt noemt. Het heeft een overeenkomst getekend om het aandelenkapitaal van Advanced Magnetic Interaction (AMI) over te nemen voor een niet nader genoemd bedrag. AMI (oorspronkelijk ISKN genaamd) werd in 2014 opgericht als een spin-off van het door de Franse overheid gefinancierde onderzoeksinstituut CEA-Leti, gevestigd in Grenoble. AMI maakt op unieke wijze gebruik van magnetometrische technologie om zeer nauwkeurige, real-time positiebepaling mogelijk te maken zonder de noodzaak van ingebedde elektronica in apparaten, waarmee wordt voldaan aan de toenemende behoefte van

KBM • SEPTEMBER 2022

de consument aan gebruiksvriendelijke, duurzame en veilige digitale accessoires. In 2019 lanceerde

het in samenwerking met Faber-Castell het digitale schrijfproduct Repaper.

COLUMN

CB… Twee keer per week kregen wij boeken binnen van het Centraal Boekhuis in Culemborg. Voor ons jarenlang dé momenten om naar uit te kijken. De – inmiddels – wit met blauwe vrachtwagen vol met nieuwe titels. In Almere-Haven kwamen ze altijd ’s ochtends vroeg, zo rond 08:00 uur. Vrolijke chauffeurs met wie wij altijd wel even een dolletje konden maken. Vervolgens de uitgepakte dozen van de vorige rit weer meegeven, een verdwaalde europallet en daarna kon het heerlijke uitpakken beginnen. Klantbestellingen apart zetten en vanaf een uur of tien gaan bellen, in de hoop dat ze dezelfde dag nog werden opgehaald. Voor mij als boekhandelaar waren die leveringen van het Centraal Boekhuis een feest. Nieuwe boeken van bekende en onbekende auteurs. De levensader voor de boekwinkels. Ik schrijf bovenstaande allemaal in de verleden tijd….. Op de één of andere manier heeft het CB het de laatste maanden namelijk veel te druk met het bevoorraden van kledingwinkels, waardoor het aanleveren van boekwinkels in het gedrang is gekomen. Terwijl ze daar toch ooit voor in het leven zijn geroepen. Dan laten ze in Culemborg de dozen met boeken vervoeren via PostNL en mag je blij zijn als ze op de afgesproken dag je winkel bereiken. Dat het klantbestellingen zijn, of belangrijke aanvulling voor de Top 10, is blijkbaar van ondergeschikt belang. Het zal bij Broese, Paagman of Donner waarschijnlijk niet gebeuren, maar de wat kleinere boekwinkels zijn steeds vaker het kind van de rekening. Dozen met retouren die binnen twee weken weer bij het Centraal Boekhuis moeten zijn, blijven soms drie of vier weken staan, omdat de grote vrachtwagens uit Culemborg andere schnabbels hebben. Het zal ongetwijfeld allemaal een reden hebben. Misschien kan het Centraal Boekhuis – eigendom van de uitgeverijen en boekwinkels van Nederland – niet rendabel gemaakt worden door zich alleen met boekwinkels te bemoeien. Maar wat schiet een uitgeverij er mee op als hun boeken twee dagen zijn uitverkocht in meerdere winkels omdat die zomerjurkjes van H&M op dinsdag moeten worden afgeleverd? Ik moet met regelmaat bellen met de klantendienst van het CB, omdat PostNL het niet voor elkaar krijgt om alle twaalf dozen met boeken op de afgesproken dag naar Almere-Haven te krijgen. Het is sowieso absurd dat je zoveel dozen per post laat bezorgen, helemaal als je weet in wat voor staat je ze uiteindelijk ontvangt.

Soms laat de track and trace zien dat PostNL geen tijd had om mijn winkel te bezoeken en moet ik al die dozen een paar kilometer verderop afhalen bij een kringloopwinkel die toevallig ook dienst doet als pakketpunt! Terwijl ik om 11:00 uur toch gewoon open was en ik zelf ook een pakketpunt ben van PostNL. Kan ik met het openbaar vervoer vijf keer op en neer om twaalf dozen met boeken op te halen. Om drie weken later weer een factuur te betalen van de logistieke kosten die keurig aan mij worden doorbelast. De waanzin ten top. Vooral omdat ik qua bezetting vaak niet dezelfde dag in staat ben om die dozen bij een pakketpunt op te halen. “Excuus, mevrouw. Het door u bestelde boek had vandaag binnen moeten komen maar ligt ergens in het magazijn van een kringloopwinkel. Hopelijk heb ik het morgen of overmorgen.” Jammer voor die verjaardag en als ik pech hebt komt mevrouw het boek niet meer ophalen en zal ze ook nooit meer een boek bij mij bestellen. Maar ja, de zomerse korte broeken en vrolijke jurkjes liggen wel op tijd in de winkels. Misschien moet het leger van kleinere boekwinkels eens kijken of H&M of Zalando op bepaalde dagen wat vervoerders beschikbaar heeft om onze bestellingen te leveren. Of gewoon allemaal overstappen naar Van Ditmar en de Nederlandse boeken helemaal niet meer bij het Centraal Boekhuis bestellen. Minder ergernis, vier dagen in de week geleverd en doorgaans ook nog eens een hogere korting. Het is echter de omgekeerde wereld. Het is toch zeker geen Centraal Broekhuis? Misschien kunnen ze in bepaalde delen van Nederland als flitsbezorgers wel de dagelijkse boodschappen bezorgen. Vooral omdat bij warm weer Albert Heijn het laat afweten. Een gat in de markt. Alles lijkt beter dan stomme boeken te bezorgen bij suffige boekverkopers die altijd wel iets te mopperen hebben.

Eric Herni. is eigenaar bij Boekhandel Eric Herni (The Read Shop Almere-Haven) en publiceert regelmatig interessante colums op LinkedIn.

KBM • SEPTEMBER 2022

NIEUWS

Adveo breidt team uit

AplusK neemt meerderheidsbelang in telecom & av distributeur Lydis AplusK, onderdeel van de beursgenoteerde Econocom Group en Full service distributeur van toonaangevende Audiovisuele & IT fabrikanten als Logitech, Philips, Samsung, Sharp/NEC en Sony, maakt vandaag bekend een meerderheidsbelang te hebben verworven in Lydis B.V., value added distributeur voor Telecom en AV oplossingen. Lydis heeft zich in 10 jaar ontwikkeld tot een sterke speler in de Telecom en AV wereld. Als

platinum Benelux distributeur van Yealink en Distri Champ van Microsoft groeit Lydis ruim 30% per jaar. Deze groei wordt gerealiseerd door het maximaal ontzorgen van de partners en het zo eenvoudig mogelijk maken van het doorverkopen van het productportfolio; gecombineerd met uitstekende service en support, op zowel commercieel als technisch vlak, en een hoog kennisniveau van de productexperts.

Citrix onderzoek toont verdeeldheid over werken op kantoor Volgens een wereldwijd OnePoll-onderzoek in opdracht van Citrix Systems, Inc. zijn werknemers verdeeld over waar ze willen werken. Hoewel de meerderheid van de werknemers de voorkeur geeft aan de voordelen van hybride werk, twijfelde een aanzienlijk aantal respondenten geen seconde om weer fulltime op kantoor te gaan werken. Van alle respondenten werkt 58% 1 tot 4 dagen op kantoor, terwijl 21% fulltime is teruggekeerd. Elke werknemer is anders en bedrijven moeten rekening houden met uiteenlopende behoeften als ze in deze krappe arbeidsmarkt toptalent willen

aantrekken en behouden. Zo geeft 27% van de respondenten die (gedeeltelijk) thuiswerken aan thuis productiever te zijn, terwijl van de fulltime kantoorliefhebbers 44% dit aangeeft. En terwijl 34% van de thuiswerkers zijn werk-privébalans beter op orde heeft, stelt 37% van de kantoorwerkers juist de betere scheiding tussen werk en privéleven op prijs. Door beide opties mogelijk te maken, kunnen werkgevers dus de productiviteit én mentale gezondheid van het gehele personeelsbestand versterken.

Adveo breidt haar team uit per 1 oktober aanstaande. Eddy de Ridder zal dan de functie van accountmanager/ projecten gaan vervullen. “Er is behoefte aan extra mankracht ter ondersteuning van de groei” aldus Erwin Snoeker (salesdirector Benelux). “Met Edd’s ervaring halen we opnieuw veel kennis en kunde binnen”. “Adveo groeit de afgelopen jaren door de persoonlijke aanpak in de markt. Wij maken het verschil door naar de klanten en leveranciers te luisteren en er vervolgens ook echt iets mee te doen” aldus Roland Laschet (Managing director Benelux

William Demanet, nieuwe Key AccountManager BeLux Hamelin Hamelin heeft William Demanet aangesteld als nieuwe Key Account Manager BeLux. Willliam, heeft vanaf 1 september, de taken van Serge van Geertruy overgenomen en wordt medeverantwoordelijk voor de activiteiten van Hamelin B.V. in België én Luxemburg. Tot voor kort werkte William in een commerciële functie bij een handelsbureau voor fabrikanten in de voedingsindustrie. Hier was hij verantwoordelijk voor de acquisitie van nieuwe klanten: groothandels en importeurs in heel Europa. In het beheren van het portfolio van al bestaande klanten was er nadrukkelijke aandacht voor optimaliseren van het gezamenlijke resultaat door middel van strategische assortimentskeuzes. Met William verwelkomt Hamelin B.V. een nieuwe collega met enthousiasme voor alle activiteiten als het gaat om de verkoop en marketingondersteuning.

EVENT

SPOTLIGHT STEEDS INTERESSANTER VOOR STATIONERY EN OFFICE Van 18 tot en met 20 september vond in Autotron Rosmalen de najaarseditie van Spotlight plaats. De beurs richt zich op ondernemers in de segmenten stationery, kids, gifts en party. Tussen de 95 exposanten bevinden zich steeds meer aanbieders van stationery en wenskaarten. Beursorganisator Bas de Bruin verwacht dat er over de drie dagen zo’n 1.500 bezoekers zijn geweest. Daaronder steeds meer kantoorboekhandels. Het is alweer de zevende editie van Spotlight, die drie edities moest missen in de corona-periode. Inmiddels is het event terug en hoe. Met meer exposanten en een extra dag; drie in plaats van eerder twee dagen. De laagdrempelige beurs in de gemoedelijke beurshal richt zich op boekwinkels, kiosken, speelgoedwinkels, giftshops en feestwinkels. En dus steeds meer op ondernemers uit onze branche; kantoorvak- en boekhandels en franchisenemers van Bruna, Primera en dergelijke. Volgens Bas de Bruin komt dat ook door het veranderend beursaanbod, dat zich in het verleden meer op cadeau- en woon/keukenwinkels richtte. “We hebben steeds meer stationery, gifts en wenskaarten aanbieders op de beurs en dat zie je terug bij de bezoekers. We hebben een duidelijke focus.” Daarnaast komen er steeds meer Belgische bezoekers, deels ook doordat er nu ook Belgische exposanten aanwezig zijn.”

Voor de kantoorboekhandel

De hoofdthema’s baby- en kinderproducten, schrijven, lezen en leren, geven, krijgen en feestartikelen geven de beurs een goede mix. Exposanten zijn onder meer Bekking & Blitz, Artige, Decadence Nederland, TDM Publishing, Vadobags, Kingspoint Toys & Gifts, Depesche Vertrieb, Context Cards, Puppy Toys & Games, Sidedish Cards, Aardkaart, Pasell VOF, Het Muizenhuis, Paperdreams, Uitgeverij Deltas, Slot Sofentein en Essentialistics. Een deel van deze exposanten zoekt nadrukkelijk naar afnemers in onze branche. Zoals leverancier van stationery Pasell, die in Rosmalen enkele nieuwe wens-kaarten-merken toonde, waarvan de import is verkregen. Zo is het bedrijf in 2020 distributeur geworden van het bekende merk ‘Second Nature’ 3D pop-up wenskaarten. En dit jaar is het wereldberoemde merk ‘Santoro Londen’, specialist en marktleider op het gebied van 3D pop-up wenskaarten toegevoegd aan het uitgebreide wenskaarten-assortiment. ‘Met deze twee grote merken hebben we het grootste aanbod van luxe 3D pop-up wenskaarten in de markt", aldus eigenaar Pascal Veen. Dit jaar is PASELL gestart met het importeren van jaarkalenders van het Amerikaanse merk Lang “Lang heeft vooral veel potentie om de boeken kantoorvakhandel meerwaarde te bieden", vertelt mede-eigenaar Marcel Kort.

De vol editie

Spotli

gende van

geplan

ght st

d voor

maart

2023

aat 5-7

KBM • SEPTEMBER 2022

BOP AWARDS: DE SPANNING STIJGT... Op donderdagavond 6 oktober vindt in Residence Rhenen de uitreiking plaats van de Benelux Office Products Awards. Deze achttiende editie telt ruim veertig genomineerde producten en oplossingen in dertien verschillende categorieën. Het geduld van de deelnemers met genomineerde inzendingen wordt nog even op de proef gesteld, want op 6 oktober 2022 krijgen zij tijdens een feestelijke uitreiking te horen of ze in de (hoofd)prijzen zijn gevallen. Hoewel het niveau van innovaties dit jaar wat achterbleef in vergelijking met de voorgaande jaren – door de naweeën van corona en de uitdagende markt met stijgende prijzen en leveringsproblemen – treffen we weer mooie, vernieuwende producten aan tussen de nominees. Vooral de aandacht voor een actueel thema als duurzaamheid en healthy work

blijft onverminderd groot bij de leveranciers in de kantoorbranche. Opmerkelijk is verder dat verschillende bestaande partijen een andere weg inslaan met een voor hen nieuwe productcategorie. Met een nominatie is al een eervolle prijs binnen, nu rest alleen nog enkele spannende dagen tot de bekendmaking van de hoofdprijzen.

Over de Benelux Office Products Awards 2022 De BOP Awards wordt in 2022 voor de 18e keer georganiseerd. Doel van deze Awards is het stimuleren en zichtbaar maken van innovatie in de branche. De BOP Awards zijn inmiddels een toonaangevend instituut geworden, deelnemers zien toegevoegde waarde in een nominatie en het winnen van een van de felbegeerde Awards en zetten dit in binnen hun marketing.

Meede mogelijk gemaakt door:

KBM • SEPTEMBER 2022

Als enige partij in de Benelux nomineren en benoemen we middels een onafhankelijke jury Awards uit voor een aantal categorieën binnen bussiness supplies, kantoorinrichting en –machines. De Benelux Office Products Awards zijn bestemd voor fabrikanten, leveranciers en distributeurs in het office kanaal.Jurering vond plaats in juni en de bekendmaking cq uitreiking van de Awards vindt plaats op 6 oktober tijdens de speciale Benelux Office Night.

BOP AWARDS

Computer Products

Office Supplies

Laptop standaard RISE, Durable Nederland BV

Secolor Tree-Free mappenlijn, J alema

Kensington UVStand Monitorstandaard, ACCO Brands

Pilot Eco Ball, Pilot Corporation of Europe BNL division

Kensington Pro VC serie, ACCO Brands

Post-it Flex Write Whiteboard Foil, 3M Nederland

Healthy Work Products EnergyByLight, BakkerElkhuizen Aquablu Refill, Aquablu Tallo monitorarmen, Fellowes

Office Machines LX-serie office machines, Fellowes Dymo LabelWriter 550, Newell Brands

Leitz Ergo Cosy serie, ACCO Brands

DisplayNote Meeting room software, Legamaster International

Laptop standaard RISE, Durable Nederland

Stationery Products

Parker Jotter, Newell Brands edding tekenpapier voor acryl- en olieverf, edding Benelux

Acco Brands Armor

Kensington Pro VC serie, ACCO Brands

Design Award motion, Legamaster International b.v Wooden accessoires, Legamaster International Aquablu Refill, Aquablu

Sustainable Products

Marketing Awards

Secolor Tree-Free mappenlijn, Jalema

edding Acrylics, edding Benelux

Herma Recycling Etiketten, Herma Benelux

Secolor Tree-Free mappenlijn, Jalema

Pilot Eco Ball, Pilot Corporation of Europe BNL division

Satisfaction campagne, Fellowes

Edding Benelux

Hybrid Working Solutions

EnergyByLight, BakkerElkhuizen

Nobo Move & Meet Mobiel Whiteboard Systeem, ACCO Brands

Innovation Award

Post-it Notes, 3M

moTion, Legamaster International

Office Interior

Tallo monitorarmen, Fellowes

tesafilm plakband, tesa

DisplayNote Meeting room software, Legamaster International

Trodat Vintage, Trodat

Aquablu Refill, Aquablu

Magic-Chart, Legamaster International

Visual Communication Products

Maul MTL-serie rekenmachines, Maul

EnergyByLight, BakkerElkhuizen

Best Performing Product

OWA cartridges , Armor

OP BEZOEK BIJ

Bas van Hardeveld van Hardeveld werkplek- en projectinrichting Op kantoor, thuis en soms onderweg: hybride werken is de laatste jaren de nieuwe standaard geworden. Hier speelde Hardeveld werkplek- en projectinrichting goed op in de afgelopen tijd. Ze verlegden hun focus van alleen kantoorwerkplekken naar hybride werkplekken. Samen met Veenendaalse ondernemer Bas van Hardeveld, eigenaar van Hardeveld, duiken we dieper in op de trends en ontwikkelingen op dit gebied.

KBM • SEPTEMBER 2022

OP BEZOEK BIJ

Het ontstaan van Hardeveld

Hardeveld werkplek- en projectinrichting is een echt familiebedrijf. De overgrootvader van Bas richtte het bedrijf 124 jaar geleden op. De ene generatie volgde de andere op. Bas en zijn vrouw namen in 2010 het bedrijf over. En dat doen ze met veel plezier! Bas van Hardeveld licht dit toe. “De afgelopen jaren is er, onder andere door corona, een hoop gebeurd waardoor wij anders tegen de traditionele werkplek aan zijn gaan kijken. Het welzijn van medewerkers, het creëren van ontmoetingsplekken en hybride werkplekken zijn veel belangrijker geworden. Dit gaf ons reden om in 2018 af te stappen van die traditionele kantoorvakhandel. We hebben een nieuw team van jonge mensen die de werkplek en inrichtingstak een volledig nieuw leven in hebben geblazen. Sindsdien staat Hardeveld werkplek- en projectinrichting voor het zo vitaal mogelijk inrichten van het kantoor voor je medewerkers.”

Inspelen op nieuwe veranderingen

Hardeveld is een onderneming die de trends en ontwikkelingen in de markt continu monitort. “Door de komst van corona veranderde alles in een sneltreinvaart. Zo moesten er opeens werkplekken thuis worden ingericht, een switch die veel bedrijven en medewerkers goed is bevallen. Veel bedrijven kiezen dan ook voor een combinatie tussen thuis en op kantoor werken’’, geeft Bas aan. Een andere trend die Bas ziet is dat er sprake is van een gedeeltelijke terugkeer naar het kantoor. ‘’Wij merken dat het kantoor steeds meer verandert naar een ontmoetingsplek waar het gezellig is en medewerkers creatieve sessies hebben met elkaar’’. Toch zijn er ook voldoende bedrijven die merken dat medewerkers liever thuiswerken na de coronacrisis. Hardeveld probeert hierop in te spelen. “Om medewerkers te stimuleren ook naar kantoor te blijven komen vragen bedrijven ons om hulp. Dan realiseren wij een plan om het kantoor aantrekkelijker te maken, denk aan het implementeren van een bedrijfsrestaurant met meer sfeer en beleving. Hierbij houden we ook rekening met hybride werken, veel groen op kantoor, vitaliteit, beweging en duurzaamheid”, legt Bas uit.

Het proces van A tot Z

Aan zo’n project gaan een hele hoop stappen vooraf. ‘’Wanneer wij voor een klant aan de slag gaan, beginnen we bij een stukje ontwerp, de beleving en de identiteit van een kantoor. Om achter de identiteit te komen is het belangrijk om veel gesprekken te voeren met meerdere afdelingen, zodat iedereen evenveel inspraak heeft. Aan de hand van een conceptontwerp moet het nog een beetje eigen gaan worden. “Wij kunnen het wel bedenken, maar uiteindelijk moet een medewerker erin werken. Dit is de reden dat ik ze graag laat meedenken. Door samen ideeën op te doen, kom je tot heel gave dingen”, zegt Bas trots.

Uitdagingen

Bij werkplek- en projectinrichting komen natuurlijk ook de nodige uitdagingen kijken, licht Bas toe. ‘’Het is soms lastig wanneer de bouwwereld het eigenlijk te druk heeft voor het project, een uitdaging die wij zelf niet in de hand hebben maar wel regelmatig voorkomt. Wanneer wij met klanten in gesprek gaan over een renovatie van het kantoor kan het soms 1,5 jaar duren voordat het daadwerkelijk gerealiseerd wordt. Daarnaast zijn de prijzen ook gigantisch en dit kan onze business stagne-

ren, doordat wij in de laatste fase pas relevant zijn met ons meubelstuk. Het ontwerp hebben we dan al wel bedacht en dat is soms een uitdaging.’’

Verwachtingen voor de toekomst

Duurzaamheid, hybride werken en het welzijn van de medewerkers wordt een steeds belangrijker onderwerp in de toekomst. “Een gezonde werkomgeving wordt in de toekomst steeds belangrijker. Daar focussen we ons dan ook op. Hiermee bedoelen we dynamisch werken, denk o.a. aan een sta-zit bureau. Wij denken heel medewerker gericht. Wij geloven niet meer in 1 stoel voor 100 medewerkers, maar wij geloven echt in die individualiteit. Dat ga je in de toekomst steeds meer terugzien en daar spelen we graag op in.”

''Bij de kantoorinrichting houden we rekening met hybride werken, veel groen op kantoor, vitaliteit, beweging en duurzaamheid'

KBM • SEPTEMBER 2022

COVERSTORY

ADVEO VOL ENERGIE EN POSITIVITEIT Distributeur is klaar voor de toekomst

Blijven innoveren, dit is de kern van de zaak voor Adveo. De distributeur uit Deinze kan met volle kracht vooruitkijken vanuit een gezonde basis, ondanks de uitdagingen die de huidige markt met zich meebrengt. Een hechtere samenwerking met de partners levert een onmisbare bijdrage aan een toekomstbestendige keten. De proactieve dealer en groothandel hebben genoeg groeipotentie, want de koek is nog niet op. Daar zijn Erwin Snoeker en Robbie Vermeulen van overtuigd. Hun relaas over de gunstige staat van Adveo. Erwin Snoeker (sales director Adveo Benelux) en Robbie Vermeulen (Purchase & Merchandising director Adveo Benelux) kijken met een goed gevoel naar de gang van zaken bij Adveo Benelux. ‘Ondanks de uitdagende tijden qua aanvoer van goederen groeit onze omzet heel mooi, veel meer dan het inflatiecijfer. Daar zijn we heel tevreden over. Vooral de e-tail (webshops en long tail klanten) en proactieve partners (de vakhandel en actieve winkels) doen het prima. Maar ook de service driven dealers (de proactieve vakhandel) groeien door, mede door de marketing concepten Office Deal en Calipage. Blijven luisteren naar je partners, zowel aan klantzijde als aan leverancierszijde, dat is key. Hoe kun je elkaar helpen om samen de omzet te pakken en verder samen te groeien.’

Meer marge

Volgens Snoeker is de koek nog lang niet op en valt er nog steeds wat te halen op de markt. ‘Mijn indruk is dat de contract stationers wat terrein aan

KBM • SEPTEMBER 2022

het verliezen zijn. Office Centre is natuurlijk ook verdwenen en er komt dus omzet vrij. De contract stationers hadden een fors deel van de taart, maar een paar ervan zijn in reorganisatieprocessen verzeild geraakt. Een deel van de vrijgekomen omzet gaat naar ons kanaal: de vakhandel, winkels en webshops. In ieder geval neemt door deze ontwikkeling de slagkracht toe en zijn de kansen vergroot om meer omzet en meer marge te maken. Dit moet je doen door bij de les te blijven en op een slimme manier om te gaan met pricing en de veranderende productmix. De markt van inkt en toner heeft het bijvoorbeeld moeilijk met lage marges. Er zijn volop kansen (en die worden ook gepakt) met nieuwe assortimenten. Samen met onze partners werken we dagelijks aan de meest slimme pricing om een gezonde mix te houden.’ Vermeulen vult aan: ‘Het is gunstig dat er veel facilitaire producten worden afgenomen en die hebben sowieso in de mix een hogere marge dan de traditionele kantoorproducten. Daar kan de dealer zijn voordeel mee halen.’

Q-Connect weer in assortiment

Een andere opmerkelijke ontwikkeling van de laatste tijd is de stijgende populariteit van de eigen merk-producten. Adveo speelt hierop in door onder meer het ‘oude’, maar bekende merk Q-Connect weer van stal te halen. Snoeker: ‘Q-Connect leverden we nog in de Timmermans-tijd. Maar toen nam Spicers ons over en konden we dat merk niet meer voeren. Nu hebben we sinds afgelopen augustus Q-Connect weer opgenomen met een keus uit zo’n 720 hardlopende producten. Adveo levert dit assortiment exclusief voor de Benelux. Q-Connect is vertegenwoordigd in heel Europa en wij mogen het als huismerk voeren. Met het oog op de trend van lager geprijsde producten heeft de dealer met Q-Connect de mogelijkheid om meer marge te halen. In plaats van een A-merk kies je voor het huismerk. Goed voor iedereen dus.’ Q-Connect komt naast Pergamy, het huismerk van Adveo. Vermeulen: ‘Pergamy is wat hoger geprijsd en kwalitatief iets beter. Daarnaast hebben

COVERSTORY

we Q-Connect als een alternatief, dat qua prijs hieronder zit. Zo willen we het aantrekkelijk maken om dit huismerk te kopen. Er wordt vanuit de markt heel enthousiast gereageerd, ook al omdat veel mensen Q-Connect nog kennen.’ Tijdens Adveo World in Wieze is Q-Connect breed gepresenteerd, zodat de dealer al of niet hernieuwd kennis kon maken met het productenpalet, aangevuld met een aantrekkelijke promotie. Ook is er een Q-Connect catalogus gelanceerd met een volledig overzicht van het assortiment.

Gildepak

De uitbreiding van het assortiment is dit jaar een belangrijke succesfactor voor Adveo. ‘We hebben heel goed gekeken wat zowel de dealer als de eindgebruiker precies vraagt. Naast Q-Connect hebben we ook meer facilitaire producten opgenomen, vooral op het gebied van hygiëne en verpakking/verzending. We hebben bijvoorbeeld disposables en stofzuigerzakken toegevoegd, alles wat er in het bedrijf of de organisatie kan

worden gebruikt.’ In het kader van deze ontwikkeling heeft Adveo Benelux zich aangesloten bij Gildepak, een inkoopvereniging voor verpakkingsmaterialen. 'We moeten vernieuwen’, meent Snoeker, 'want we zien ook wel dat producten als ordners achteruit lopen. Het gaat van dure bureaulampen tot kartonnen doosje voor webshopverzendingen. Business supplies zijn thans echt belangrijk. Dat proberen we de vakhandel continu op het hart te drukken. Wie dacht er dat we sinds een paar jaar miljoenen doen in top kwaliteit plastic opbergdozen, niemand toch?’ Adveo is in dit verband dan ook bezig met de transformatie van leverancier van office supplies naar business supplies. ‘De dealer kan een breed gamma presenteren, dat loopt van het koffieapparaat tot de bureaustoel.’

Drop shipment groeit

De opkomst van het hybride werken na corona staat ook op de radar van Adveo. Vermeulen: ‘Op

dit moment zijn hierin allerlei ontwikkelingen. Zo gaat de medewerker blijkbaar weer meer naar kantoor wegens zaken als de stijgende energieprijzen en de te lage thuiswerkvergoeding. Tijdens de coronatijd zijn we hierop ingesprongen met de B2C-oplossing binnen ons e-commerceprogramma Adveo Partner.’

'Samen met onze partners werken we dagelijks aan de meest slimme pricing om een gezonde productmix te houden’ KBM • SEPTEMBER 2022

OF N A A E J MELD NER T R A P WORD

De spanning stijgt De BOP Awards wordt in 2022 voor de 18e keer georganiseerd. Doel van deze Awards is het stimuleren en zichtbaar maken van innovatie in de branche.

BOPAwards (ogo's partners)

De BOP Awards zijn inmiddels een toonaangevend instituut geworden, deelnemers zien toegevoegde waarde in een nominatie en het winnen van een van de felbegeerde Awards en zetten dit in binnen hun marketing en communicatie. Als enige partij in de Benelux nomineren en benoemen we middels een onafhankelijke jury Awards uit voor een aantal categorieën binnen bussiness supplies, kantoorinrichting en –machines. De Benelux Office Products Awards zijn bestemd voor fabrikanten, leveranciers en distributeurs in het office kanaal. Jurering vond plaats in juni en de bekendmaking cq uitreiking van de Awards vindt plaats in oktober tijdens de speciale Benelux Office Night.

Bekendmaking winnaars en feestavond: donderdag 6 oktober Meede mogelijk gemaakt door:

MEER INFO OP WWW.BOPAWARDS.NL

COVERSTORY

Bovendien groeit drop shipment nog steeds. ‘Dit legt ons geen windeieren, want drop shipment is een heel belangrijke USP van Adveo. Dit levert de handel een kostenbesparing op. Het is ook een gevolg van de sluiting van de winkel of showroom bij de vakhandel en deze met succes transformeert naar een stockless formule. Wij kunnen voor dergelijke partijen maatwerk bieden, waardoor het heel rendabel is om naar drop shipment over te stappen.’ Dit is ook een van de redenen waarom Adveo op verzoek van de dealers de catalogus Nieuwigheden & Essentials heeft uitgebracht. ‘Zij zeiden: stop alsjeblieft niet met de catalogus, maar maak een dunner exemplaar met nieuwigheden en essentials. De essentials zijn de toppers in de markt, een top 1000 die is samengesteld door een aantal van onze klanten. Die hebben we aangevuld met onze eigen top 1000. Zo heb je de essentiële producten bij elkaar en daarbij komen dan de nieuwe producten van onze leveranciers. Dit is niet meer een heel dik boekwerk, maar een overzichtelijke catalogus met bijvoorbeeld één pagina met de meest verkochte ordners in plaats van vier bladzijden. Ook al verloopt de business steeds meer digitaal, een catalogus is nog steeds een belangrijke tool voor een deel van onze dealers’, weet Snoeker, commercieel directeur bij Adveo Benelux.

Next step

de gelederen te versterken. Dat is ook wel nodig met de blik op de toekomstige plannen van de distributeur uit Deinze. Zo wordt er momenteel hard gewerkt aan het concept Adveo Buying Group in de Benelux. ‘Dit is eigenlijk de next step in het contact met je partner’, legt Snoeker uit. ‘Dit is een select gezelschap van partners waarmee we niet alleen praten over de samenstelling van het assortiment, maar ook over hoe we de supply chain met ons allen kunnen verbeteren. Dit is ook gericht op de leverancier om de ketendiscipline af te dwingen. Want we weten dat er een grote wereldwijde e-commerce speler aankomt, die genoegen neemt met lage marges. Dan moeten we samen het kanaal beschermen door ervoor te zorgen dat de juiste (hogere) marge op de juiste plek terechtkomt, dus bij onze dealers.’ Ook Adveo ontkomt niet helemaal aan de logistieke uitdagingen van deze tijd. Vermeulen: ‘Over het algemeen hebben we er gelukkig weinig hinder van. Je moet vooral rekening houden met leveringsproblemen bij de papieren printerbranche. Maar bij de meeste leveranciers, vooral in facilitaire en kantoorproducten, loopt het goed door. We kunnen nog prima aan de vraag voldoen. Dat komt ook doordat we begin dit jaar onze strategie hebben gewijzigd door meer in te kopen om zo langere tijd voorraad te hebben. We hebben voldoende middelen om te investeren in voorraad. De beschikbaarheid bij een leverancier is een belangrijke factor voor ons. De uitlevergraad blijft op een hoog niveau.’

Erwin Snoeker

Eddy de Ridder

Op deze manier hebben de mensen van Adveo intensief contact met hun dealers. In dit licht is onlangs Eddy de Ridder in dienst getreden om Robbie Vermeulen

KBM • SEPTEMBER 2022

DOSSIER DUURZAAMHEID

Ronde tafel Sustainable deel 2

Energiecrisis bewijst urgentie van verdere verduurzaming

KBM • SEPTEMBER 2022

DOSSIER DUURZAAMHEID

We zijn met ons allen best goed bezig met verduurzaming. De urgentie is over het algemeen neergedaald. De huidige energiecrisis bewijst dat we er nog lang niet zijn en is een aanjager voor nieuwe stappen. Voor de een zal het wat gemakkelijker zijn als voor de ander. Daarom zijn er voor bedrijfsleven en eindgebruiker handvatten nodig om voortgang te kunnen maken. Marijke de Roo (Flokk), Herbert Wormgoor (HP) en Erik Luisman (Vepa) debatteren over de stand van zaken in duurzaamheidsland. Joost Heessels (directeur Maganta Communicatie): Het verbaast mij enigszins dat na corona en nu tijdens de huidige crisis rond grondstoffen, energie, stikstof et cetera de aandacht voor duurzaamheid niet is verslapt. Is er nu hierbij een meer fundamentele betrokkenheid en houden we de energie die we erin steken op peil? Of vallen we terug in oude mechanismen en gewoontes omdat er even geen geld meer is? Herbert Wormgoor: ‘Ik weet 100 procent zeker dat we dit gaan vasthouden, want alleen al de huidige hoge energieprijzen triggeren meteen om te besparen op energiegebruik en brandstofkosten. De pandemie heeft het hybride werken gestimuleerd, echter dat moeten we wel vasthouden. De files zijn er alweer deels terug. Daarnaast is het begrijpelijk dat de overheid deels de energiekosten compenseert, wel moeten we blijven kijken hoe we het gebruik kunnen blijven reduceren. Maar we doen echt geen stap meer terug in duurzaamheid.’ Erik Luisman wil dat graag beamen. ‘De huidige ontwikkelingen zijn vooral een blijvende aanjager om na te denken over de ingeslagen weg van verduurzaming. Dat vraagt om een kritische maar vooral inventieve opstelling. We willen immers dat de vele verduurzamingsinitiatieven die we hebben opgestart ook daadwerkelijk een positieve invloed hebben. Of het nu gaat om ons streven om energieneutraal te produceren, een vermindering van CO2-uitstoot of onze unieke biobased meubelinnovaties. Het is natuurlijk allesbehalve leuk wat er nu gebeurt met de energieprijzen, maar we weten al heel lang dat we niet eeuwig op de bestaande fossiele energievoorziening kunnen blijven leunen. En natuurlijk moet je de mogelijkheden blijven

zoeken om te verduurzamen, een vooruitziende blik hebben en de continuïteit willen waarborgen.’ Marijke de Roo meent dat juist corona tot een versnelling heeft geleid van duurzame plannen en acties. ‘Dit bekijk ik vanuit het perspectief van de meubelbranche. Ik kan me voorstellen dat het voor andere sectoren veel lastiger is geweest en wellicht de middelen ontbraken om te investeren. Bovendien is de mindset van de consument ontzettend veranderd de afgelopen drie, vier jaar. Als je vijf jaar geleden het begrip circulariteit liet vallen dan ontmoette je alleen vragende blikken. Duurzaamheid was toen ook geen item in je sociale omgeving. Met de afgelopen hete zomer is de klimaatverandering het gesprek van de dag. Er is meer bewustwording dat we nu wel moeten. Dat helpt ons.’ Wormgoor aanvullend: ‘We maken als producent al zelf keuzes. Dus op het moment dat de eindgebruiker of het bedrijf het product koopt, hebben

Herbert Wormgoor:

‘Terwijl je op alle punten wat betreft duurzaamheid hoog scoort, wint de prijsstelling het vaak nog bij tenders’ KBM • SEPTEMBER 2022

DOSSIER DUURZAAMHEID

Marijke de Roo:

‘Een paar jaar geleden kon je toch niet bedenken dat je als fabrikant je eigen tweedehands stoelen zou gaan verkopen’

Marijke de Roo

key accountmanager bij Flokk Flokk is specialist in office seating en is eigenaar van de merken voert HÅG, RH, BMA, Giroflex, RH, RBM, Profim en Offecct. “In 1990 al trad onze eerste milieumanager in dienst in een tijd dat niemand zich nog om het milieu bekommerde en duurzaamheid niet bepaald een hip begrip was. Als een gedreven Greenpeace milieuactivist hield hij zich daarnaast bezig met de strijd tegen de walvisvangst en zo zat ie op een gegeven moment vaker vast dan dat ie voor Flokk bezig was. Maar hij heeft toen al wel de basis gelegd voor de Flokk 5III circulaire designcriteria die nog steeds het uitgangspunt vormen bij het ontwerp en de ontwikkeling van al onze producten. Onze trendsettende positie is dus het resultaat van meer dan dertig jaar innovatie, betrokkenheid, ambitie en inspanningen, én onze Scandinavische roots. Verschillende initiatieven, waarmee wij het eerst waren, kregen navolging in de markt, zoals het gebruik van gerecycled plastic in 1995 en de Greenguard (1996) en EPD (2004) certificering voor al onze producten. Daarnaast zijn we altijd actief in het verder verduurzamen van onze bestaande producten en heeft Flokk de stoelenbranche met de overname van een aantal grote (soft-)seating merken de laatste jaren dus aanzienlijk verduurzaamd.”

KBM • SEPTEMBER 2022

wij er al voor gezorgd dat het product zo veel mogelijk is gemaakt op basis van die keuzes op duurzaamheidsgebied. Qua productie, logistiek, het gebruik van recycled materialen en zelfs ocean bound plastic. Ondanks certificeringen en duurzame aanbestedingen mag in sommige gevallen de urgentie hoger om er echt achter te gaan staan. Terwijl je op alle punten wat betreft duurzaamheid hoog scoort, wint de prijsstelling het vaak nog. Hierin moeten betere afwegingen worden gemaakt. Dat zijn gesprekken die we voeren met onze stakeholders en eindgebruikers.’ Heessels: Waar staan we nu op het gebied van duurzaamheid? Luisman: ‘Het is een continue en prachtige uitdaging om zowel binnen als buiten onze Vepa-organisatie onze duurzaamheidsboodschap te verkondigen. Dat lukt ook best goed en daar zijn we als 100% Nederlands maakbedrijf trots op. Een duurzame visie die je echt door ons hele bedrijf voelt: niet duurzaam praten, maar duurzaam doen. We hebben altijd geïnvesteerd in nieuwe ontwikkelingen en innovatieve productietechnieken. Duurzaamheid ging hiermee hand in hand. Altijd een voorsprong willen hebben, dat was - en is - ons doel. Ondersteunt door een ambitieuze Vepa-directie en aandeelhouders vanuit de Fair Furniture Groep, met een eigen Academy, prachtige, volledig verduurzaamde eigen locaties in Nederland en unieke producten. Mijn eigen visie is dat alle materialen die we gebruiken ook weer terugkomen en worden hergebruikt. Gewoon een op een of middels een andere functie als onderdeel of grondstof. Dit kan en doen we al volop in projecten. Met de nieuwbouw van onze locaties in Emmen en Hoogeveen gaan we dit re-conditioneren en refurbishen van meubelen maximaal faciliteren. Prachtige ontwikkelingen en

voor ons eigenlijk een logische stap. Ondernemen is immers vooruitzien.’ Wormgoor: ‘We hebben vanuit HP inzichtelijk gemaakt welke aanwijsbare omzet we hebben gemaakt, door de stappen die we hebben gezet duurzaamheidsgebied. Voor veel bedrijven lijkt duurzaamheid nog een luxe die je je niet altijd kunt veroorloven, net zoals de elektrische auto nog niet bereikbaar is voor een groot deel van de samenleving. Het toewerken naar een echte duurzame organisatie gaat in fases en is voor elk bedrijf anders. Er is bijvoorbeeld een groot verschil tussen een printing service provider die met hun apparatuur veel energie gebruikt en de bedrijfskosten sterk ziet stijgen en een adviesbureau. Hoewel dat niet voor iedereen opgaat, begint het met het gegeven dat duurzaamheid en business hand in hand kunnen gaan. Ik ben ervan overtuigd dat een duurzaam kantoor en duurzame fysieke en digitale werkplek bijdragen aan de kwaliteit van een bedrijf en de betrokkenheid van medewerkers. Daarnaast is het daardoor een prettiger bedrijf om zaken mee te doen.’ De Roo: ‘Bij ons zijn er heel wat businessmodellen bij gekomen en we zijn behoorlijk opgeschud. Alleen al het omzetdeel van gebruikte stoelen die we verkopen, is flink gegroeid. Een paar jaar geleden kon je toch niet bedenken dat je als fabrikant je eigen tweedehands stoelen zou gaan verkopen. Dit is een uitvloeisel van de vroege duurzame inzet bij Flokk. We zijn bij Alliander al voor de tweede keer het zitmeubilair aan het revitaliseren. Onze stoelen zijn altijd ontwikkeld op grond van een lange levensduur. Daarbij loont het ook om die nu nog steeds in leven te houden. Maar nog heel vaak komen we het probleem bij aanbestedingen tegen dat het materiaal niet duurzaam is geproduceerd en helemaal niet geschikt is om te revitaliseren of refurbishen. Lang nog niet

DOSSIER DUURZAAMHEID iedereen is zo ver. De duurzaamheid in ons DNA betaalt zich nu uit in de populariteit van gebruikte Flokk-stoelen. Wij weten waar ze staan en kunnen de stoelen sourcen, terughalen en weer in omloop brengen. Dit is weer een heel ander businessmodel, maar wel een mooi voorbeeld van hoever wij in de verduurzaming van de branche staan.’ Heessels: Hoe kun je je partners, die soms niet mee kunnen in het tempo en begrijpelijk meer met hun alledaagse beslommeringen bezig zijn, meekrijgen in je ambities? Luisman: ‘Dit geeft meteen de uitdaging weer waarvoor we staan. Naast producent en ontwerper worden we ook steeds meer dienstverlener met activiteiten op het gebied van refurbishment mogelijkheden, gezamenlijke productontwikkeling en uitgebreide kennisdeling. Dit laatste is enorm belangrijk en voor ons een speerpunt. Dat is precies de reden waarom we onze eigen Academy zijn gestart binnen Vepa en de Fair Furniture Group. Essentieel hierin is het spreken van dezelfde taal. Van elkaar weten welke ontwikkelingen er zijn, samen optrekken in projecten, sparren en brainstormen over actuele en toekomstige ontwikkelingen. Het zijn enkele thema’s waarin we samen met onze dealers en partners optrekken. Aan onze PRO-ambassadeurs bieden we maandelijkse trainingen vanuit onze Academy of op aansprekende locaties in het land, zodat iedereen weer bij is. Dat vinden we heel normaal.’ De Roo: ‘Ik denk dat het zich ook vanzelf uitselecteert. We zitten ongeveer in het hogere middensegment, want we hechten aan ergonomie, kwaliteit en duurzaamheid. De partners die met ons werken, hebben veelal dezelfde waarden en uitgangspunten. De wederverkopers die minder bezig zijn met deze thematiek, zullen in mijn ogen niet zo snel bij Flokk of Vepa terechtkomen. Aan de distributiekant zie ik nog behoorlijk wat resel-

lers die de ogen gesloten houden. Daar kunnen we niet veel mee en zij niet met ons.’ Wormgoor ziet echter relatief veel partners meegaan. ‘Het verschilt per reseller, maar ze zijn er allemaal mee bezig. De resellers die voorop lopen, daar sparren we mee, proberen elkaar te inspireren. Heel belangrijk, want onze resellers zitten dagelijks bij de klanten en weten hoe duurzaamheid het beste een plek krijgt in hun commerciële proces.’ Ook De Roo benadrukt het belang van kennisdeling. ‘We hebben de afgelopen decennia een belangrijk rol op dit vlak gespeeld. Doordat je trendsetter bent steek je je kop boven het maaiveld uit. We zien het ook als onze taak om de markt daarin verder te helpen.’ Ook HP laat zich niet onbetuigd op dit gebied. Wormgoor: ‘We hebben bijvoorbeeld wereldwijd het Amplify Impact-programma voor onze partners ontwikkeld, waarin we ze vertellen waartoe duurzaamheid kan leiden en hoe duurzaamheid ook in hun verkoopproces een belangrijke rol kan spelen richting de klanten. Dit programma wordt op korte termijn ook in Nederland uitgerold. Daarnaast hebben we samen met FlexIT een refurbishment programma opgezet, HP Approved Selection. Hierbij zorgt FlexIT voor een portfolio producten die opnieuw worden geoptimiseerd en klaargemaakt, terwijl HP dezelfde garanties geeft als bij nieuwe producten. Klanten die ervoor kiezen een deel van hun nieuwe aankopen in te vullen met refurbished computers, helpen de levensduur van producten enorm te verbeteren. Hetgeen direct bijdraagt aan hun eigen CO2 footprint.’ De meningen verschillen of een businessmodel als ‘furniture of seating as a service’ wel voldoende werkt. Luisman vindt het uitgangspunt uitstekend, maar dat het niet altijd werkt in de praktijk. ‘Bij ons is dit model al lange tijd in gebruik, maar vrijwel altijd door maatwerk tussen ons als leverancier en

Erik Luisman

Verantwoordelijk voor Sustainability & Business Development bij Vepa Vepa maakt onderdeel uit van de Fair Furniture Group die verder de merken EromesMarko, Be by Bèta, De Lockerfabriek, Nomique, Nice Price Office en Zooi voert. ‘Zeker sinds de coronatijd heeft Vepa zich meer en meer gericht op lokale en regionale aspecten. Ook hebben we de laatste jaren de focus op de hele keten, van de grondstoffen tot de eindgebruiker en de retourname. Als Vepa hebben we een belangrijke bijdrage kunnen leveren in de ontwikkeling van de NPR 8313 richtlijn met betrekking tot het ontwerpen en realiseren van een circulaire kantoor- en leeromgeving. Vanuit onze eigen ervaringen hebben we kunnen helpen bij het definiëren van circulariteit, ontwerp en meetmethodes. Dat zijn toch echt wel baanbrekende ontwikkelingen in onze markt. Vanuit mijn rol bij Vepa ben ik vooral betrokken bij duurzame events, trainingen en workshops waarbij ik probeer deelnemers bewust te maken op het gebied van verduurzaming in brede zin. Dan zie je gelijk de meerwaarde van een richtlijn als de NPR 8313. Wat is de circulaire economie? Wat is duurzaamheid? Welke meetmethodes bestaan er? Welke rol spelen we met betrekking tot sociaal ondernemen? Het is geweldig om mensen te enthousiasmeren, te sparren met elkaar en zo beetje bij beetje duurzame stappen te maken. Het thema duurzaamheid en circulariteit is wat mij betreft het uitgangspunt bij elk contact met potentiële klanten en relaties.’

Erik Luisman:

Nu nemen de bedrijven zelf de verantwoordelijkheid. In die zin hebben we enorme stappen gemaakt op het gebied van duurzaamheid.

KBM • SEPTEMBER 2022

DOSSIER DUURZAAMHEID

Erik Luisman:

‘Mijn eigen visie is dat alle materialen die we gebruiken ook weer terugkomen en worden hergebruikt’ onze opdrachtgevers. Leg ook vooral vast waar je duurzame winst ligt, is mijn advies. Bijvoorbeeld bij gegarandeerde retourname en maximaal hergebruik binnen het eigen productieproces of bij de milieu-impact van een project. Regelmatig hebben we in het verleden gezien dat het blijft haken op financiële argumenten om het wel of niet te doen. Dat is jammer wanneer er juist wel duurzame stappen genomen kunnen worden.’ Voor Wormgoor ligt het anders. ‘Services en solutions rondom de computer of printer wordt steeds belangrijker. Het product van HP maakt onderdeel uit van een heel groot geheel en het beheren van vooral grotere hoeveelheden werkplekken kan complex worden als je de services niet goed inregelt. Juist daar kunnen grote stappen worden gemaakt met betrekking tot security, beheer en ook het beheersen van de lifecycle van producten. Met een echt as a service concept blijven de producten in een closed loop de verantwoordelijkheid van HP of die van de partner. Je hebt zo grip op de levenscyclus en bedrijven hebben geen spullen over waarmee niks gedaan wordt. ‘As a service’ is echt een trigger.’ De Roo stipt het verschil in producten aan. ‘Computerproducten vergen veel meer service dan een stoel. Want wat kan daarmee gebeuren? Ik denk dat in onze branche meer gewerkt wordt met retouren eventuele restwaardegarantie, waarmee je ondervangt dat je de producten terugkrijgt aan het einde van de levensduur. Zeker bij de overheid is dat het geval.’ Heessels: Hoe staat het met de samenwer-

KBM • SEPTEMBER 2022

king op het gebied van duurzaamheid met de (zakelijke) eindklanten? Is daar de urgentie ook doorgedrongen? Wormgoor: ‘Duurzaamheid bestaat uit twee aspecten. Enerzijds geloof je erin en doe je dit voor je personeel, de klantenkring, de planeet als geheel en voor je eigen organisatie. Kwaliteit is tegenwoordig belangrijker dan ooit en ik denk dat duurzaamheid een belangrijke indicator voor kwaliteit is. Anderzijds werkt de urgentie net als bij mensen, bij het ene bedrijf ligt die hoger dan bij het andere. Ook is het vaak een financiële afweging. Welk bedrijf durft financieel in te leveren voor duurzaamheid. Dat is echt een barometer. De multinationals hebben vaak wel de ruimte in de winst om te investeren in duurzaamheid. Bij middelgrote en kleine bedrijven ligt dat toch anders. Ik merk wel dat daar ook de goede wil is. Vaak kiest men al voor een duurzaam product als die gelijk of iets hoger is geprijsd. Het groeit wel naar elkaar toe; het mag iets meer kosten en er wordt ook meer tijd genomen voor de juiste keuze. Hierbij moet je als leverancier eveneens volop support geven.’ Luisman: ‘Veel eindklanten die we spreken, of het nu de overheid is of het bedrijfsleven, maken echt enorme stappen. Het is mooi om te merken dat je op dezelfde - duurzame - golflengte zit. We komen elkaar als meubelindustrie best veel tegen. Bijvoorbeeld op diverse overheidsmeetings waar veelal keihard gewerkt wordt om de ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen te halen.’ De Roo: ‘De overheid heeft hierin een mooie voortrekkersrol genomen. Bij de circulaire aanbestedingen heeft de overheid de kantoor- en projectinrichting eruit gepikt, omdat de meubelsector relatief laagdrempelig is om de doelstellingen te halen. Dit heeft ook weer de verduurzaming in onze branche versneld. De overheid heeft in deze een voorbeeldfunctie. De aanbestedingsprojecten hebben ons een enorme boost gegeven om nieuwe businessmodellen te omarmen.’ Heessels: Hoe staat het met de samenwerking tussen bedrijven en sectoren? De Roo: ‘Flokk en Vepa werken op regelmatige basis samen. Dat is dan binnen aanbestedingen of andere projecten omdat we vaak dezelfde dealers hebben of projecten in combinatie met de dealer doen. De samenwerking kunnen we ook optuigen door aan elkaar onderdelen ter be-

schikking te stellen. Sommige partijen schermen dit nog steeds af. Dan is het moeilijk voor de eindgebruiker om onderhoud te laten plegen door een nieuwe meubelleverancier. Vaak zie je dat de prijzen van onderdelen zo hoog worden gemaakt dat revitalisatie of reparatie bijna niet mogelijk is.’ ‘Hierop zou eigenlijk een brancheorganisatie toe moeten zien’, oppert Heessels. Wormgoor komt met een voorbeeld in de ICT-branche. ‘NLDigital is sinds 1999 gestart met ICTMilieu dat verantwoordelijk is voor het terughalen van ICT apparatuur. Dit is initiatief is uitgebreid met nieuwe partners onder de noemer WeCycle. Sinds maart 2021 bestaat namens alle producenten van elektronische apparatuur de stichting Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland (OPEN), die sector overschrijdend werkt en alles waar een stekker aan zit of batterij in zit verzamelt en recyclet; van zonnecellen tot aan koelkasten, van printers tot aan computers. Alles dat samenkomt in een initiatief is uniek voor Nederland.’ Luisman wil graag aantekenen dat de meubelsector de fase van een toezichtsorgaan misschien al voorbij is. ‘Veel producenten en leveranciers zijn allemaal hartstikke verantwoord bezig met terughalen en zorgen voor een continue stroom van herbruikbare materialen. Alleen nu nemen de bedrijven zelf de verantwoordelijkheid. In die zin hebben we enorme stappen gemaakt op het gebied van duurzaamheid.’ Heessels: Duurzaamheid is inmiddels een basisvoorwaarde geworden van je business. Klopt dat? Wormgoor: ‘De SDG’s (Sustainable Development Goals van de VN) zijn een driver geweest voor veel bedrijven om hun doelstellingen te verduidelijken en aan te scherpen. Welke doelstellingen raken de kern waarmee we als HP bezig zijn om te produceren? Welke doelstellingen raken de kern met wat we kunnen bereiken met technologie, zoals mobiliteit en thuiswerken. Eerst had je de fase dat er veel werd gepraat over duurzaamheid, maar niets concreets gebeurde. Vervolgens kwam de tijd dat het niets mocht kosten, wat zich de laatste jaren langzamerhand ontwikkelde naar echte investeringen in duurzaamheid. Nu zijn we in de fase beland dat organisaties moeten veranderen. De inkoper van office equipment en technologie moet een aanjager zijn om de verandering in

DOSSIER DUURZAAMHEID

te zetten. We moeten een gezamenlijke focus hebben en dan kun je pas stappen maken. En transparant naar elkaar zijn hoe je dat denkt te realiseren.’ Luisman: ‘De SDG’s geven bedrijven uitstekende richtlijnen om een breed duurzaamheidsbeleid vorm te geven in hun organisatie. Ik zou zeggen: verdiep je er absoluut eens in, waar liggen de raakvlakken en wat kun je er mee doen? Wij dragen er in ieder geval ons steentje aan bij, zowel in onze productielocaties, kantoren en daarbuiten. Bijvoorbeeld in ons duurzaamheidsproject Green Field 2.0, een circulaire proeftuin dat inhaakt op de SDG thema’s en gericht is op een brede duurzame kennisontwikkeling met klanten en stakeholders.’ De Roo kan zich hierbij aansluiten. ‘Maar het verbaast me ook dat er nog zo veel organisaties te weinig aandacht schenken aan duurzaamheid. Dan vraag ik me af hoe ze de doelstellingen willen halen, terwijl ze bijna genegeerd worden.’ Luisman vindt dat het er niet leuker op wordt als je zaken dwingend oplegt. ‘Je zou juist organisaties moeten verleiden door de acties die jij neemt met betrekking tot duurzaamheid. Die kansen moet je dan wel pakken en je eigen doelstellingen bepalen.’

Herbert Wormgoor:

‘De inkoper van office equipment en technologie moet een aanjager zijn om de verandering in te zetten’

Herbert Wormgoor

Communications Director Northern Europe HP Inc. HP Inc. richt zich op levering van personal systems, printers en gerelateerde supplies Herbert Wormgoor sponsort als directielid HP Nederland de sustainability experts en activiteiten binnen de organisatie om duurzaamheid hoog op de agenda te houden. ‘Vanuit wereldwijd is er een enorm duurzaamheidsbesef bij HP en dat staat centraal bij alles wat we doen. We hebben 21 jaar lang een duurzaamheidsrapport uitgebracht, geen A4’tje voor de bühne, maar met serieuze doelstellingen, rekenschap over de resultaten en aanvullende activiteiten waar nodig. HP richt zich bij zijn duurzaamheidsbeleid op intensieve samenwerking met overheden, NGO’s, onderwijs en bedrijfsleven. Duurzaamheid en MVO gaan bij HP om drie onderwerpen: climate action, human rights en digital equity. Het laatste punt betreft de verkleining van de toenemende kloof tussen arm en rijk voor toegang tot technologie. Hiervoor heeft HP allerlei projecten wereldwijd. Wat betreft climate action hebben over de CO2-uitstoot op het gebied van de operatie, gebouwen, kantoorinrichting, maar ook bomen. De verpakkingen en alle printjes doen een aanslag op de bossen in de wereld. Hier zijn we al jaren mee bezig. Elk A4’tje wordt niet afgekocht, maar gecompenseerd door investeringen in biodiversiteit en bossen, zodat we toewerken naar een soort plus-circulariteit met betrekking tot bomen. Zelfs in Nederland, hebben we in samenwerking met TreesforAll diverse projecten lopen, waar we ook als medewerkers zelf helpen planten. Circulariteit betekent effectief met de grondstoffen omgaan en zorgen dat ze aan het einde van de cyclus zo veel mogelijk herbruikbaar zijn. Daarnaast moeten we onze producten een langere levensduur geven. Bovendien maken we onze producten ‘designed for recycle’. De computer is steeds gemakkelijker uit elkaar te halen en de onderdelen kunnen steeds beter hergebruikt worden.’

KBM • SEPTEMBER 2022

ACHTERGROND

GAAN WE EEN PITTIGE WINTER TEGEMOET? Een hoge inflatie waardoor klanten de portemonnee op de knip houden, megastijgingen van energie én nog altijd een stagnatie in het productieproces leidt tot de eerste bedrijven die hun omzet- en winstverwachtingen naar beneden bijstellen. Ook in de kantoorbranche. In dit artikel brengen we een eerste update. Waar zitten de knelpunten en is er ook positief nieuws te melden?

KBM • SEPTEMBER 2022

ACHTERGROND

In een commentaar in Business Live, onthulde CEO Richard Costin van Bisley dat de gas- en elektriciteitscontracten van de meubelfabrikant recentelijk zijn gestegen met respectievelijk 681% en 303%. Na een twee jaar durende efficiency operatie, die Bisley weer winstgevend heeft gemaakt, zei Costin dat "het overgrote deel van het harde werk dit boekjaar in de energiekosten zal worden gestoken". Hij voegde eraan toe dat de uitgaven op het huidige niveau "absoluut onhoudbaar" waren en een bedreiging vormden voor de Britse verwerkende industrie in het algemeen, waarbij hij voorspelde dat sommige bedrijven "volledig zullen verdwijnen".

Papierindustrie

Ook in een energie-intensieve sector als de papierindustrie zijn de zorgen groot. Uit recent onderzoek van ABN AMRO blijkt dat dat de pulp-, papieren kartonindustrie direct na glastuinbouw op de tweede plek staat als de branche met de hoogste energiekosten. Met de stijgende energieprijzen zal ook deze markt het zwaar krijgen. Zo meldt de grafische brancheorganisatie KVGO zich zorgen te maken over de hoge gasprijzen en de impact daarvan op haar leden. ‘Onze grote vrees is dat enkele papieren pulpproducenten bij een verdere energiecrisis gedwongen worden om hun productie al dan niet gedeeltelijk te verminderen of stil te leggen. Met natuurlijk grote gevolgen voor de gehele sector’, meldt de vereniging op haar website. De brancheorganisatie roept beleidsmakers in Den Haag en in Europa op om per direct maatregelen te nemen ten behoeve van MKB-bedrijven bedrijven in energie-intensieve sectoren.

Vooruitzichten bijstellen

En ook leveranciers in andere delen van de industrie stellen hun verwachtingen naar beneden bij. Zoals Newell Brands, die deze week zijn winstverwachtingen voor het derde kwartaal en het boekjaar 2022 heeft verlaagd, nadat het heeft toegegeven dat de omstandigheden zowel op de zakelijke- als ook de consumentenmarkt ‘uitdagender’ zijn dan verwacht. "We hebben te maken gehad met een aanzienlijk groter dan verwachte terugval in orders van retailers en een aanhoudende inflatiedruk op de consument," merkte CEO Ravi Saligram op. "Als gevolg van deze ontwikkelingen en onze meer voorzichtige houding voor de rest van het jaar, stellen wij onze verwachtingen voor de tweede helft van 2022 bij." Saligram vervolgt: "We nemen doortastende maatregelen om de impact van deze uitdagingen te verzachten door de broekriem verder aan te halen op het gebied van cash- en kostenbeheer en door ons leve-

ringsplan aan te passen." Om de financiële positie te versterken, zei Newell dat het zijn FUEL-productiviteitsinspanningen versnelt, de discretionaire en overheaduitgaven nauwgezet beheert, de reclame- en promotie-uitgaven "optimaliseert", de vraagvoorspelling en de leveringsplannen aanpast en aanvullende acties onderneemt om het werkkapitaal te verbeteren. De belangrijkste categorieën die te lijden hebben onder de lagere vraag zijn huishoudelijk en outdoor, terwijl de situatie in het schrijfsegment "bemoedigend blijft".

Nederlandse retail

Dichter bij huis stelt ABN AMRO in een nieuwe analyse dat de relatieve rust tot de zomer stilte voor de storm lijkt. De industrie, de sector leisure, de winkelbranche, de voedingssector en de bouw krijgen later dit jaar een aantal economische schokken te verwerken. Het aantal faillissementen neemt in de loop van 2022 en 2023 verder toe, is dan ook de verwachting. Ruim een vijfde van zowel de detailhandelaren als de groothandelaren non-food geven aan dat de winstgevendheid de afgelopen drie maanden is verslechterd ten opzichte van het kwartaal ervoor. Gerarda Westerhuis, sectoreconoom Leisure & Retail ABN AMRO stelt: “Hoewel het ondernemersvertrouwen in de detailhandel is gestegen van -5 in het eerste kwartaal naar 1,8 in het tweede kwartaal van 2022, kampen retail ondernemers met veel onzekerheden. Zo ervaart bijna 83 procent van zowel detail- als groothandelaren in non-food belemmeringen in de bedrijfsvoering. Vooral een tekort aan materiaal en producten vormt een belangrijke belemmering voor beide branches, zo blijkt uit de CBS Conjunctuurenquête. Ook het personeelstekort is een zorg. De directe impact van de gestegen energieprijzen is in vergelijking met andere sectoren gering, maar de retail sector heeft wel te maken met stijgende inkoopkosten. Toeleveranciers berekenen hun gestegen kosten van energie, transport en verpakkingen immers door aan de retailers. De stijgende inkoopkosten rekent de retailer weer deels door naar de consument.

Consumentenvertrouwen

Vooralsnog lijken consumenten zich nog niet veel van aan te trekken van de gestegen prijzen en nemen de bestedingen de afgelopen maanden in veel branches toe ten opzichte van dezelfde maanden in 2019. Dit blijkt uit de transactiedata van ABN AMRO. Wel zien we de eerste tekenen van een kentering. De groei van de consumentenuitgaven in juni is bijvoorbeeld minder groot dan in dezelfde periode in 2021. Bovendien zakt het consumentenvertrouwen

steeds verder weg; in juni naar een historisch dieptepunt van min 50. ABN AMRO verwacht na de zomer een daling in de bestedingen die verder doorzet in 2023. Dit wordt veroorzaakt door afname van het reële inkomen door de gestegen. De wil om te sparen is ook groter in onzekere economische tijden als appeltje tegen de dorst.

Positief

Is er dan enkel negatief nieuws te melden? Niet van het front van de groothandels. Zo meldt het CBS half september dat de groothandel in het tweede kwartaal van 2022 21,6 procent meer omzet behaald dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder, deels door hogere prijzen. Elke categorie zag een stijging, al was die voor de groothandel in olie en steenkolen extreem met 80 procent. Maar ook de categorie ICT-apparatuur groeide 13,4 procent en non-food, waar ook kantoormeubilair en office supplies onder valt, met bijna 8 procent. De groothandel boekte daarmee voor het zesde kwartaal op rij meer omzet dan in dezelfde periode een jaar eerder.

Printermarkt onder druk

Nog maar een jaar geleden, in de eerste helft van 2021, waren de zaken voor leveranciers van printers en multifunctionele apparaten in Europa goed in vergelijking met het jaar daarvoor. Maar sinds enkele maanden dalen de verkoopcijfers. Problemen in de productieketen en een gedeeltelijke marktverzadiging vertragen de printermarkt in de eerste helft van het jaar. Zo blijkt uit een analyse van onderzoeksbureau Context. De piek tijdens de coronapandemie was vooral te danken aan de vraag naar inkjet printers en multifunctionele apparaten voor het thuiskantoor en het MKB. Aangezien de vraag naar laser-MFP's, die vooral in kantoren worden gebruikt, sinds april 2021 sterk daalt (tussen 6 en 30 procent per maand), daalt de totale verkoop van printers aanzienlijk. Ook in Nederland krimpt het sinds september 2021 elke maand, meldt Context. Zo daalde het aantal verkochte eenheden met 4 procent in de consumentenmarkt en 14,7 procent in de zakelijke markt. Overigens doen de maanden juli en augustus het iets beter als vorig jaar, met zakelijk zelfs een volumegroei van 3,4 procent. Met name de verkoop van inkjet printers, ook in de zakelijke markt, houdt de printerverkoop op de been.

KBM • SEPTEMBER 2022

FACILITAIR

TOENAME WATERGEBRUIK OP KANTOOR LEIDT TOT VERSCHUIVING VRAAG NAAR KOFFIEAUTOMATEN

Deze zomer hield de Rijksoverheid, zijnde de categorie Consumptieve Dienstverlening, onderdeel van Inkoop Uitvoering Centrum EZK/LNV, in samenwerking met facilitair dienstverlener van de overheid FM Haaglanden, een marktconsultatie voor de komende aanbesteding Warme Drankenautomaten voor FM Haaglanden. Het nieuwe contract moet per mei 2023 ingaan. Meest opvallend was de vraag naar een flexibeler contractvorm en de behoefte aan waterautomaten ter vervanging van koffieautomaten. FM Haaglanden heeft op dit moment 185 automaten. In 2019 werden daar zo’n 7 miljoen consumpties genuttigd. Meest opvallend is de verschuiving van koffie naar het tappen van warm of koud water, zo vertelt strategisch contractmanager catering & warme dranken bij de overheid Devin Oosting tegenover facilitair platform Facto. “Momenteel is 30 tot 50 procent van de consumpties uit een koffieautomaat heet, warm of koud water. Dat zijn enorme aantallen. Als je dat los kunt trekken, wat hipper kunt maken door gebruik te maken van oplossingen zoals een waterbar, zou dat zinvol kunnen zijn. Stel we hebben nu 100 koffieautomaten, straks zijn dat er misschien nog 70 waarvan 50 voor koffie en 20 voor water.’ Vijf aanbieders gingen na de vragenronde van de marktconsultatie met de overheid hierover verder in gesprek: Maas, Selecta, Jacobs Douwe Egberts, Nestlé en Peeze.

Flexibiliteit

Naast de verschuiving van koffie- naar watergebruik waren er meer zaken die naar voren kwamen uit de marktconsultatie. Zo blijkt de all-in Consumptie Prijs (ACP) niet langer houdbaar in de huidige vorm. Toen in de coronaperiode de meeste kantoren voor kortere of meestal langere tijd dicht waren, bleef de koffie per unit afgerekend. Een enorme verliespost voor leveranciers,

30 KBM • SEPTEMBER 2022

die graag zien dat hier een meer eerlijke verdeling in komt. Niet alleen een andere prijsberekening, ook meer flexibiliteit in de contracten is de wens van de leveranciers. Dat betekent met name flexibeler schakelen tussen soorten automaten, bijvoorbeeld tussen bemand en onbemand en standaard en luxe koffiesoorten. Want er is een toenemende behoefte aan luxere koffies op kantoor. Ook de vraag naar plantaardige melk en toppings neemt sterk toe. Verder is er dus aan de vraagkant meer behoefte aan waterpunten, ten koste van koffieautomaten.

Duurzaam

Gebruikers zijn steeds bewuster bezig met duurzaamheid, zo blijkt ook uit de consultatie. Afnemers willen weten waar hun koffie vandaan komt en of er een eerlijke prijs voor wordt betaald richting de koffieboer. Daarnaast zijn leveranciers ook bezig om te kijken of ze de levensduur van een koffieautomaat van 6-8 jaar nu na revisie nog eens met eenzelfde periode kunnen rekken.Duurzaamheid zit hem ook in de verplichting van herbruikbare bekers per 2024. Over het algemeen zien de leveranciers hier zeker een faciliterende rol voor zichzelf weggelegd voor het leveren van herbruikbare koffiebekers.

ADVERTORIAL

SYLVAMO ONDERSTEUNT MET HP PINK REAM STRIJD TEGEN BORSTKANKER Sylvamo, een toonaangevende papierleverancier, en HP Papers ondersteunen voor het zesde achtereenvolgende jaar de strijd tegen borstkanker met de HP Pink Ream-campagne.

te tonen en ambassadeurs voor een goed doel te worden.’

Pink Ream is direct herkenbaar aan de speciaal ontworpen roze verpakking voor pakken HP Office Paper. HP Pink Ream biedt kwaliteit, betrouwbaarheid en meerwaarde als multifunctioneel papier voor dagelijks gebruik. Consumenten die HP Pink Ream-producten kopen in oktober, Breast Cancer Awareness Month, en november, zullen verschillende Europese borstkankerprojecten steunen via Think Pink Europe. In het kader van de HP Pink Ream-campagne, die in 2017 in Europa werd gelanceerd, doneert Sylvamo € 0,10 voor elke verkochte Pink Ream aan Europese programma's die gericht zijn op borstkankeronderzoek, bewustwording en preventie. Tot op heden is in heel Europa meer dan € 500.000 ingezameld.

Volgens Europa Donna, de European Breast Cancer Coalition, eist borstkanker het leven van meer vrouwen in Europa dan welke andere vorm van kanker dan ook. Naar schatting werden er 576.300 gevallen gerapporteerd in 2020. Gelukkig stijgt de overlevingskans van borstkanker en is deze in de afgelopen 40 jaar verdubbeld als gevolg van verbeteringen in behandeling en zorg, eerdere detectie door screening en snellere diagnose.

Door deze Europese campagne te voeren, wil Sylvamo de kanaalpartners geïnspireerd en betrokken houden bij het bereiken van gedeelde lokale gemeenschapsdoelen. ‘Hun betrokkenheid is cruciaal voor het succes van onze campagne. Hierdoor kunnen onze partners niet alleen hun interne waarden verbinden met maatschappelijk bewuste consumenten, maar ook het vertrouwen en hun reputatie versterken. We bieden ze een aantrekkelijk initiatief om een positieve uitstraling

Europa Donna

Positieve uitstraling

De deelname van Sylvamo betekent veel voor de onderneming. Sylvamo zet zich in voor de levens lange gezondheid van onze hele bevolking, inclusief onze medewerkers en onze gemeenschappen. ‘Mensen zijn onze belangrijkste hulpbron en door onze gemeenschappen sterker te maken, bouwen we aan een betere toekomst voor ons allemaal. We zijn er trots op betrokken te zijn bij dit initiatief en om het leven van vrouwen te helpen verbeteren en voor hun gezondheid te zorgen. Wij geven zo veel mogelijk steun aan de strijd tegen borstkanker om de sterfte terug te dringen.’ De HP Pink Ream-campagne heeft voor Sylvamo de afgelopen vijf jaar een positieve consumentenherkenning en een gunstige respons van channelpartners opgebouwd. De papierleverancier heeft dan ook hoge verwachtingen van de campagne voor dit jaar. De strijd is nog niet gestreden en we moeten nog steeds ons steentje bijdragen om dit initiatief weer tot een succes te maken.

KBM • SEPTEMBER 2022

PRODUCTNIEUWS

Logitech participeert in initiatief voor hergebruik plastic uit de oceaan

Desq opent met vacuümmachine nieuwe markt

Logitech heeft zich aangesloten bij het initiatief NextWave Plastics, een door de industrie geleid, open-source samenwerkingsverband tussen toonaangevende technologiebedrijven en consumentenmerken om het eerste wereldwijde netwerk van aanvoerketens voor oceaangebonden kunststoffen te ontwikkelen. Het doel is om plastic in de economie en uit de oceanen te houden. Bij het initiatief hebben al eerder bedrijven als Dell, Humanscale, MillerKnoll, Ikea, HP en Interface zich aangesloten.

Na meer dan 20 jaar ervaring met lamineermachines slaat DESQ een nieuwe weg in. De kennis vanuit het lamineren om met de juiste snelheid, op de juiste temperatuur en met de juiste druk een document te sealen, is aangewend bij de ontwikkeling van de eerste DESQ Vacuümmachine. Model 8000 is een volledig uitgeruste automatische vacuümmachine met 5 standen voor droog, vochtig en drukgevoelig voedsel. Hij wordt geleverd met 5 vacumeerzakken en een vacumeerol van 3 meter. Desq is al enkele jaren bezig om haar aanbod te verbreden. Vorig jaar werd besloten de focus naast office ook te richten op vrije tijd. Ook is anderhalf jaar geleden een productdesigner aangetrokken waardoor sneller en gemakkelijker nieuwe producten kunnen worden ontwikkeld. Eerder dit jaar kwam Desq al met een eigen lijn calculators als antwoord op het stoppen van Citizen in deze markt.

Jabra en Lenovo breiden samenwerking uit met compleet vergaderruimtesysteem HP introduceert veilige en duurzame printoplossingen voor MKB Tijdens het HP Amplify™ Executive Forum, de jaarlijkse partner roadshow van HP, introduceerde het bedrijf HP Instant Ink voor kleine bedrijven en de nieuwe LaserJet Pro met HP+ die ontworpen is om het technologiebeheer voor kleine bedrijfseigenaren te vereenvoudigen. Met één Instant Ink account ontvangen kleine bedrijven automatisch apparaat specifieke supplies (inkt of toner) voor meerdere apparaten op meerdere locaties. In combinatie met de geavanceerde functies op de nieuwe LaserJet Pro met HP+ kan een Instant Ink abonnement kleine bedrijven helpen tijd en geld te besparen, maakt het recyclen van cartridges eenvoudig en beschermt en herstelt het bossen over de hele wereld. "Niemand luistert naar de behoeften van kleine bedrijven en speelt daar zo op in als HP. Ondernemers willen dat printen moeiteloos verloopt - van het set-up proces tot het bestellen van supplies tot het bewaken van de beveiliging", zegt Xavier Garcia, Global Head of Print Hardware Systems bij HP. "HP Instant Ink voor kleine bedrijven en de nieuwe LaserJet Pro met HP+, is een intuïtief printsysteem dat minimaal beheer vereist, zodat eigenaren van kleine bedrijven hun tijd en energie kunnen besteden aan de groei van hun bedrijf."

KBM • SEPTEMBER 2022

Jabra en Lenovo breiden hun samenwerking uit om een naadloos, gebruiksvriendelijk vergaderruimtesysteem aan te bieden dat is geoptimaliseerd voor gebruik met Microsoft Teams Rooms: het Jabra PanaCast 50 Room System. De speciaal gebouwde, modulaire ruimtekit biedt bedrijven die hun vergaderruimtetechnologie willen upgraden voor de hybride werkomgeving, verbeterde zakelijke productiviteit en samenwerkingsmogelijkheden. Het plug-and-play full room-systeem is een primeur van Jabra en is gecertificeerd voor en vooraf geladen met Teams Rooms-software. Het systeem bevat de Jabra PanaCast 50 en Lenovo ThinkSmart Core Kit. De PanaCast 50 biedt innovatieve 180-graden panoramische-4K-video en werkt naadloos samen met de lay-out op de eerste rij van Microsoft Teams Rooms om hybride vergaderingen inclusiever en boeiender te maken.

COLUMN

Even voorstellen

Met ingang van 1 juli 2022 ben ik gestart bij Libris Blz. in de functie van Manager Inkoop non-books. Inmiddels ben ik 35 jaar retailervaring rijker na mijn start bij V&D, gevolgd door verschillende functies in de buitendienst en commercie bij RDC (Read Shop, Vivant, Plantage) en de laatste jaren bij Audax (RDC, AKO en Bruna). Ik ga Libris Blz. ondernemers ondersteunen bij hun non-books producten in de boekhandel, zowel op het gebied van inkoop als assortimentssamenstelling. Daarnaast neem ik het voortouw in een centrale database ten behoeve van een Digitaal Beurs Inkoopplein non-books. Eén portaal om gemakkelijk te kunnen bestellen bij verschillende leveranciers. Doordat Libris Blz een eigen database heeft, met plaatje praatje van de producten, wordt het voor de ondernemer mogelijk om op zijn lokale website zijn eigen non-books assortiment aan te bieden aan de klant middels Click & Collect. KBM heeft mij gevraagd columns te schrijven over de ontwikkelingen in de retail (ongeacht formule of lidmaatschap bij een inkooporganisatie) van boeken, kantoorartikelen, wenskaarten, tijdschriften en aanpalend assortiment. Periodiek ga ik een productgroep uitlichten. Wat zijn de ontwikkelingen in de winkels (offline) en online? Wat is het toekomstperspectief van het product? Waar onderscheidt een bepaalde winkelformule zich in en welke leverancier loopt voorop in vernieuwingen? Iedere formule heeft zijn eigen handtekening, maar iedere lokale winkel heeft óók zijn eigen lokale specialisme. Hoe maak je een juiste keuze in assortiment? Bepaal je dat zelf, laat je dat over aan de leverancier of toch aan de overkoepelende organisatie?

Allemaal vragen waar ik de komende tijd op deze plek antwoorden wil geven. In augustus en september zijn we weer getrakteerd op drie leuke beurzen in Nederland; Trendz, Show. Up en Spotlight. Belangrijk voor iedere ondernemer die meer wil verkopen dan het basisassortiment én om inspiratie op te doen voor nieuwe ideeën. Beurzen zijn tevens van belang, omdat veel leveranciers nog maar een beperkte buitendienst hebben. Zij hebben niet de capaciteit om alle winkels te bezoeken. Deze leveranciers brengen een bezoek bij de grotere boeken kantoorvakhandels, maar de kleinere winkels ontvangen de informatie rechtstreeks

Marcel Mulder Marcel Mulder is sinds 1 juli manager Inkoop non-books bij Libris BLZ. Daarvoor was hij category manager bij Audax voor de formules AKO, Bruna, Read Shop, Plantage Boekhandels, Vivant. Verantwoordelijk voor een kwalitatief en kwantitatief passend assortiment voor de productgroepen Cartridges, Verzenden, Printpapier, Multimedia, Wenskaarten, Additioneel assortiment gift & cadeau. Hiervoor was hij bij RDC assortimentsmanager kantoorartikelen, wenskaarten, tijdschriften, gift, spellen, hobby, muziek en DVD.

KBM • SEPTEMBER 2022

KANTOORPLEIN

Primera en 123inkt.nl grote winnaars bij verkiezing Beste Winkelketen en Webshop Primera en 123inkt.nl zijn de grote winnaars geworden bij de verkiezing van ABN AMRO Beste Winkelketen van Nederland’ 2021-2022, die deze week zijn bekend gemaakt. Primera won in maar liefst drie categorieën als Beste Winkelketen; Cadeau, Leeswaren en Kantoorartikelen. 123inkt was de beste in twee van de in totaal 27 categorieën als Beste

Webshop; Kantoorartikelen en Elektronica. Bijna 240 duizend consumenten deden mee aan de oproep om uit meer dan vijfhonderd retailers hun favoriete winkelketens en webshops te kiezen. De verkiezing is een initiatief van Q&A en ABN Amro is de hoofdsponsor. De overall winnaars en de vakprijzen voor sustainable retailer, newcomer en retail executive & management team worden tijdens een speciale feestavond op 13 oktober bekend gemaakt.

Amazon doet ruim helft van alle online verkoop in Duitsland Ongeveer 56 procent van elke euro aan inkomsten in de totale Duitse e-commerce is in 2021 via Amazon Marketplace of Amazon Vendor worden gegenereerd. Het aandeel van Amazon in de totale online verkoop steeg van 46 procent in 2015 tot 56 procent in 2021. Dat meldt het online platform internetworld.de. De rol van handelaren op het platform neemt af. Het leeuwendeel komt voor rekening van het marktplaatsmodel. Het aandeel in de verkoop is geleidelijk gestegen van 50 procent in 2015 tot 56 procent in 2021. Als gevolg van de pandemie is de wereldwijde omzet van Amazon in 2020 en 2021 sterk gestegen. Als je kijkt naar de verkoopcijfers van de afgelopen tien jaar, dan heeft Amazon een gemiddelde jaarlijkse groei van maar liefst 28 procent behaald.

34 KBM • SEPTEMBER 2022

Belgische vestigingen Makro en Metro vragen bescherming tegen schuldeisers De Belgische tak van Metro en Makro vraagt via de rechter bescherming tegen schuldeisers aan. Dat moet het makkelijker maken het bedrijf eventueel op te splitsen. Makro België kent sinds juni twee nieuwe eigenaren, die nu via de rechter een adempauze aanvragen. Dat maakt het ook makkelijker het bedrijf te saneren dan wel op te splitsen. De rechter heeft vijftien dagen om het verzoek te beoordelen. Als het niet wordt ingewilligd, lijkt een faillissement waarschijnlijk. Begin dit jaar kondigde de Duitse eigenaar Metro Groep aan dat het van zijn al jaren zwaar verlieslatende onderdeel in België af wilde. Metro heeft elf vestigingen in België, Makro zes. Sinds 2015 is er al ruim 420 miljoen euro verlies geleden. Met name de winkels van Metro (horecagroothandels) zijn wel rendabel. Ook de doe-het-zelfactiviteiten hebben mogelijk toekomst, maar in de huidige bedrijfsstructuur zijn die onderdelen te zeer verstrengelt met de andere activiteiten van de onderneming. In juni werden twee kopers gevonden: het Luxemburgse vastgoedbedrijf Bronze Properties en een specialist in herstructureringen, GA Europe.

Groen licht voor assortiment-online Assortiment-online gaat door, zo meldt initiator Wilbert Hofmeester aan KBM. Het levert een service waarmee dealers op een geautomatiseerde manier bureaustoelen en kantoormeubelen in hun webshop kunnen plaatsen. “Met 40 aangemelde dealers, één fabrikant aan boord met een breed assortiment en een aantal fabrikanten op de wip/in de wachtkamer, ben ik er van overtuigd dat er voldoende belangstelling is voor mijn dienst om deze beslissing nu te kunnen nemen”, aldus Hofmeester. Wilbert Hofmeester: “Dealers van kantoormeubilair kunnen zich aanmelden voor deze DataPool service en ik zorg er dan voor dat het assortiment van de merken die ze voeren automatisch in hun eigen webshop komen. Technisch is het vergelijkbaar met de manier waarop groothandels voor kantoorartikelen de content leveren voor de webshop van haar klanten/ leden De eerste nu aangesloten fabrikant is Schaffenburg."

KANTOORPLEIN

Zevende editie van Insights-X met een beursconcept op maat In een ontspannen netwerksfeer zakelijke gesprekken voeren die echt iets opleveren: met zijn beursconcept op maat gooit Insights-X hoge ogen in de wereldwijde papier-, kantoorbenodigdheden- en schrijfwaren-community. In de periode bij uitstek om bestellingen te plaatsen, namelijk van 5 t/m 7 oktober 2022, brengt de beurs leveranciers en fabrikanwinkeliers en anten van toonaangevende merken weer bijeen met dere beslissers. Insight-X vindt plaats in het beurscomplex in Neurenberg. Deze unieke vakbeurs voor papier, kantoorbenodigdheden en schrijfwaren is de enige beurs van zijn soort in Duitsland die alle aspecten van deze veelzijdige markt belicht. Nationale en internationale ondernemingen tonen hier hun noviteiten en nieuwe trends in zes productcategorieën: van "schrijfwaren en toebehoren", "papier en archivering" en "artistiek en creatief" tot "kantoor en bureau", "tassen en accessoires" en "kantoorboekhandel en cadeaus".

Merkwaarde boekensector gedaald met 16 procent door corona en vergrijzing In tien jaar tijd verloor de boekens ector 16 procent van zijn merkwaarde, waarvan de helft in de afgelopen twee jaar. Zo blijkt uit het rece nt verschenen Boekensector Merkenonderzoek 202 2, uitgevoerd door Hendrik Beerda Consultancy. Een van de lichtpuntjes was de populariteit van Paa gman, die sinds het laatste onderzoek, twee jaar gele den, sterk toenam. De boekensector is in termen van reputatie een van de zwaarst getroffen sectoren door de coronacrisis. Door de vergrijzing van de acht erban was de krimp al langer bezig, maar corona heef t de neergang versneld. Tijd voor een ommekeer in de boekensector om het oubollige karakter van zich af te schudden en zich te richten op jongeren, betoogt mer konderzoeker Hendrik Beerda.

More-Office allesvoorjekantoor.nl neemt kantoorartikelentak van Aveha.nl over Met ingang van 1 juli heeft More-Office allesvoorjekantoor.nl te Alphen aan den Rijn de kantoorartikelen webshop van Aveha in Moordrecht overgenomen. Aveha Workspace Professionals biedt een totaaloplossing voor de moderne werkplek: IT, IT networking, VoIP telefonie, printing, cybersecurity, camerabeveiliging (CCTV) en kantoorinrichting. Aveha is landelijk actief, met een focus in Rijnmond en de Rijnstreek. De kantoorartikelen webshop gaat verder onder de naam Aveha Office en heeft een eigen “Rotterdams telefoonnummer”. Irene Hofmeester van More-Office zegt dat de webshop klanten van Aveha een zelfde benadering gewend zijn als de More-Office klanten en dat het verzorgings-

gebied mooi aansluit”, zegt Irene Hofmeester. “Per 1 april jl. hebben wij Continu Kantoor uit Alblasserdam overgenomen. Wij willen de komende jaren inderdaad verder groeien door nog één of twee overnames te doen.”

Lees het allerlaatste nieuw s uit de branche op www.kantoorne t.nl. Hier kun je ook inschrijven voor de wekelijkse nieuwsbrief.

KBM • SEPTEMBER 2022

SERVICEWIJZER

the label company

J.Maulstrasse 17 D-64732 Bad Konig (D) M: + 31 6 5468 6068 T: + 49 606 3 502 266 (Nls) k.broekman@maul.nl

Avery Benelux Cobolweg 3, 3821 BJ Amersfoort Tel.: +31 (0)33 720 07 20 e-mail: service@avery.nl www.avery.nl

Gildeweg 11 3771 NB Barnveld T: 0342-820217 info@herma.nl

Producent van MAUL , Hebel • Bureau-verlichting LED, Spaarlamp of halogeen Op, aan of naast elk bureau • Kantoorartikelen Klemmen, klemborden, schrijfmap, boekensteun, bureauaccessoires • Werkplekinrichting Werkplekuitbreiding, beamertafels, voetensteun • Visuele communicatie White-,prikbord, flipover, accessoires • Brief-, pakketwegers MAUL biedt 1000 kantoorartikelen voor BTB en BTC. In de diverse categorieen levert MAUL naast klassieke ook veel innovatieve, kleurrijke maar hoogwaardige producten. Dit assortiment is ook veelal leverbaar in een blister of doosverpakking. Altijd minimaal 2 jaar garantie op het gehele assor-

Avery produceert voor elke gewenste toepassing etiketten en kaartproducten die consumenten helpen met het organiseren van hun dagelijks leven, zowel op het werk als thuis. De meeste producten zijn eenvoudig zelf te bedrukken met de printer of kopieermachine. Daarom biedt Avery gratis gebruiksvriendelijke Avery Design & Print Online software en templates aan via www.avery.eu/print (werkt met PC, Mac en tablet; Android, iPad, Kindle). Avery staat voor kwaliteit en geeft 100% garantie op het storingvrij bedrukken van produc-

Dé specialist voor zelfklevende techniek. HERMA staat voor sterk materiaal, hoogwaardige etiketten en nauwkeurige modulaire etiketteermachines. Wij zijn gespecialiseerd op het hele gebied van de zelfklevende technologie. Sinds 1906 overtuigen wij onze klanten met onze continue keten van knowhow en producten Made in Germany. De innovatieve zelfklevende laminaten, zelfklevende etiketten en etiketteermachines van HERMA bieden ook een oplossing voor uw etiketteertoepassing. Perfectie in detail, kwaliteit en milieu en duurzaamheid staan bij HERMA hoog in het vaandel. Wij nodigen u graag uit om onze wereld met zijn onafhankelijke bereiken te ontdekken en deel te nemen aan de innovatieve ideeën:

timent.

wwww.maul.nl

Postbus 101, 3417 ZJ Montfoort Vlasakker 5, 3417 XT Montfoort T: (0348) 431 490 F:: (0348) 437 442 info@valksolutions.nl Winkelautomatisering speciaal voor boeken kantoorvakhandel. Valk Solutions is de exclusieve huisleverancier van Primera, Bruna, Readshop, Boekenvoordeel, Cigo en Vivant. Digitale uitwisseling van artikelgegevens, bestellingen en pakbonnen met alle gangbare leveranciers. Koppelmogelijkheden voor uw webshop en boekhouding. Gecertificeerd voor ISAE 3402 (saas outsourcing), ISO 27001 (informatiebeveiliging), ITO (klantvriendelijke telefonische dienstverlening) en Keurmerk betrouwbaar afrekenen van de Belastingdienst.

www.valksolutions.nl

KBM • SEPTEMBER 2022

ten. Wij mogen rekenen op een trouwe aanhang van gebruikers en dat belonen we graag met een cadeau. Veel van onze producten bevatten een voucher die te verzilveren is op www.avery.eu/ cadeau.

www.avery.eu

Vareseweg 43 3047 AT Rotterdam T: 010-4702611 info@backshop.nl www.minicute.nl www.evoluent.nl

www.herma.nl

Vismeerstraat 3A 5384 VL Heesch Nederland Tel: +31 (0)85-4883660 info@in2brands.nl

Gespecialiseerd distributeur voor: • Ergonomische muizen • Rollermuizen • Ergonomische toetsenborden • Compacte toetsenborden • Laptop- en Tabletstandaards • Ergonomische accessoires Backshop is sedert 20 jaar adviserend distributeur voor de ICT- en kantoorinrichting branche van ergonomische hardware en accessoires. Backshop representeert naast eigen producties, de belangrijkste wereldspelers zoals MiniCute, Kinesis, Goldtouch, Contour Design, Evoluent, Fellowes, 3M, Human Scale, RH, HAG, XKeys en vele andere merken in de Benelux.

www.backshop.nl

In2Brands is specialist in de ontwikkeling en distributie van ergonomische producten en gerelateerde kantoorartikelen. De focus hierbij ligt vooral op monitorarmen, elektrificatie en werkplekinrichting. Het totaalpakket kan worden aangeboden afgestemd op de wensen van de eindgebruiker. Dankzij de nieuwste technieken blijft het aanbod up-to-date en sluit dit aan op de eisen van de moderne eindgebruiker. In2Brands levert alleen aan dealers en projectinrichters. Door het efficiënt inrichten van haar eigen bedrijfsprocessen kan In2Brands snel en eenvoudig leveren aan klanten, maar ook direct aan diens klanten, via dropshipment.

www.in2brands.nl

SERVICEWIJZER

Secretariaat Officers World Bezuidenhoutseweg 12 2594 AV Den Haag T: 070 – 349 07 54 info@officersworld.nl www.officersworld.nl Officers World is als brancheorganisatie de verbindende schakel in de markt van business supplies voor kantoor. We bieden onze leden een kwalitatief en onafhankelijk platform, waarbinnen we kennis delen, bijeenkomsten organiseren, marktonderzoek faciliteren en andere activiteiten ontwikkelen om onze leden individueel en de branche als geheel te verrijken en versterken. Leverancier, groothandel, vakhandel of retailer? We zijn er voor jouw bedrijf! Ben je een toonaangevende speler in de sector. Sluit je dan aan als lid.

De Corantijn 63-G 1689 AN Zwaag T: 020 - 664 5521 support@novaka.nl

Zilverwerf 15 6641 TC Beuningen (Gelderland) T: 024 678 16 00 info@quantore.com www.quantore.com

Novaka is de werkgeversorganisatie voor de kantoorvakbranche in Nederland. Novaka komt op voor de belangen van de gezamenlijke kantoorvakhandelaren. 1. Belangenbehartiging leden: Afsluiten collectieve arbeidsovereenkomsten, onderzoek naar de toekomst van de kantoorbranche, ondersteunen leden en stimuleren kennisuitwisseling. 2. Collectieve voordelen Arrangementen op het gebied van onder meer arbozorg, juridische dienstverlening en personeels-

Met een grote passie voor kantoorartikelen nemen wij de inkoop uit handen van de kantoorvakhandelaar en leveren we artikelen op de slimste manier. Al 100 jaar. Wij willen de marktvoorzien van een optimaal assortiment tegen de meest gunstige prijzen en op de meest efficiënte manier. Dit doen wij middels een uitgebreid assortiment van A-merken en het Quantore private label, geleverd vanuit ons geavanceerd logistiek centrum. Daarnaast bieden wij aanvullende verkoopondersteuning. Ons doel? Samen sterk staan in de markt. Aan die coöperatieve gedachte geven wij invulling, al ruim 100 jaar.

diensten. 3. Verzorgen van vakopleidingen en trainingen via de eigen opleidingstak Novaka Academy. 4. Stimuleren van vernieuwing.

www.officersworld.nl

Victorialaan 15 5213 JG ‘s Hertogenbosch +31 (0)36 54 91 030 info.nl@adveo.com Adveo kent u waarschijnlijk al langer qua naam! Wij zijn distributeur in business supplies in de breedste zin van het woord. Wij leveren uitsluitend via onze dealers en focussen ons op partnership. Dat onderscheidt ons namelijk van andere distributeurs. Adveo werkt in 4 landen: Frankrijk, België, Luxemburg en Nederland. Met een assortiment van meer dan 25.000 referenties op voorraad en de uitmuntende logistiek kunnen wij u binnen 24 uur op elke gewenste plek in de Benelux van dienst zijn. WE ZIJN ER VOOR U!

www.adveonet.nl

www.novaka.nl

www.quantore.com

Jool-Hulstraat 16 1327 HA Almere T: 036- 20 20 120 info@lydis.com www.lydis.nl In 2013 is Lydis gestart als distributeur in IP communicatieoplossingen. Door de focus te leggen op de technisch inhoudelijke ondersteuning van onze partners is Lydis snel gegroeid en kan zich nu met recht IP communicatie specialist noemen. Ons assortiment bestaat uit topmerken als Yealink, Spectralink, 2N, Patton en Akuvox. Wij hebben alles in huis om de perfecte communicatieoplossing voor u samen te stellen. Lydis is, met meer dan 25 jaar ervaring, in staat de wensen en behoeften van haar klanten in kaart te brengen en te vertalen naar haar leveranciers. Wij luisteren naar onze klant en denken graag met hen mee in het zoeken naar een passende oplossing.

www.lydis.nl

Leverancier? Hier en op onze website kan een jaar lang uw vermelding staan! Neem voor meer informatie contact op met Michiel Korsten, michiel@magentacommunicatie of 06-41 14 97 71

KBM • SEPTEMBER 2022

NOG EVEN DIT……

Controle is goed, ondernemen is veel leuker! Echte ondernemers zijn gemakkelijk te herkennen. Ze voldoen vrijwel altijd aan een aantal specifieke eigenschappen. Bovenaan staan passie, doorzettingsvermogen en het durven nemen van risico’s. Een ondernemer verkeert altijd in het ongewisse. Leveren zijn gedane investering of inspanning ook echt iets op? Het kan heel mooi aflopen of alles eindigt in mineur. Maar de pure ondernemer is ook een opportunist en geeft nooit op. Als je aan hen zelf vraagt welke kwaliteiten je moet hebben om succesvol te zijn, krijg je vaak dezelfde antwoorden. Ondernemen is mogelijkheden zien die anderen niet zien. Klantgericht zijn, goed netwerken. Creativiteit en passie zijn ook belangrijke ingrediënten en je moet natuurlijk niet te lui zijn om lange dagen te maken. Toen ik onlangs een succesvolle branchegenoot sprak, had hij een simpel antwoord waarom zijn bedrijf zo groot was geworden. “Ik begin een uur eerder dan anderen, ga een uur langer door, en zorg goed voor mijn klanten”. Het klinkt simpel , maar zo werkt het dus wel. Als, na hard zwoegen en regelmatig de strategie wijzigen, het bedrijf mooi op koers ligt, wordt onvermijdelijk het aantal medewerkers fors groter, magazijnen gebouwd, nog meer machines aangeschaft etc. Misschien volgt ook nog een leuke overname. Kortom, we gaan spreken van een mooi groot en volwassen bedrijf. En daar hoort dan een ook bijpassende management structuur bij. Want de wens is dan om de onstuimige groei te kunnen beheersen. Dat is vaak het moment dat de financiële managers naar binnen marcheren en alles in overzichtelijke processen gaan plaatsen. Allemaal logisch en noodzakelijk, maar het gevaar schuilt er wel in dat de entrepreneur cultuur plaatsmaakt voor een te strak gereguleerde organisatie. Ieder nieuw commercieel idee wordt vooraf getoetst aan een verplichte business case en een doordacht financieel plan. Dat zal vervolgens vele bureautjes passeren, voordat er een start gemaakt kan worden. En wat dacht u van het ”worst case scenario” syndroom? Voordat er begonnen is wordt er al bedacht hoe het project zo goedkoop mogelijk ter ziele kan worden gebracht, mochten er niet direct resultaten worden geboekt. Echt enthousiast zal je van een dergelijke aanpak dus niet worden. Chargeer ik een beetje? Ongetwijfeld! Maar wat ik hier in het kort beschrijf, overkomt veel bedrijven, waarbij de oorspronkelijke ondernemer op enig moment besluit om de dagelijkse leiding over te dragen. Vaak wordt er dan gekeken naar iemand met een financiële achtergrond. Die

KBM • SEPTEMBER 2022

zal het schip op de korte termijn keurig op koers houden, maar initiatiefrijke verrassingen zal je daar zelden aantreffen. En dat is jammer, want dezelfde kwaliteiten die de ondernemer kenmerken zoals hierboven genoemd, gelden óók voor de bedrijfscultuur. Ik pleit er dan ook altijd voor om de creatieve en ondernemende medewerkers voldoende geduld en vrijheid te geven en niet direct af te straffen, zodat nieuwe ideeën en kansen kunnen worden benut. En laten we vooral de jongere generatie mogelijkheden bieden en niet blijven hangen in wat al jaren gedaan wordt en dus zo maar moet blijven. Ik realiseer mij ook dat het misschien iets te gemakkelijk is om dit allemaal zo op te schrijven. Om een onderneming goed te leiden en de juiste beslissingen te nemen moet je zeker over degelijke en actuele financiëleinformatie beschikken. De financiële en controlerende functies zijn daarom een belangrijke pilaar van de onderneming. Maar deze functies mogen nooit een remmende werking hebben. De waarheid ligt zoals altijd in het midden. Zakelijk succes wordt voor een groot gedeelte bepaald door het team wat erachter staat. Daar horen alle functies goed in vertegenwoordigd te zijn. Maar ik blijf van mening dat de commercie (lees de klant) altijd leidend moet zijn in de bedrijfsprocessen, en alle overige functies moeten volgen en dit ondersteunen. In ondernemingen zou wat vaker de vraag moeten worden gesteld; waarom niet in plaats van waarom? Het is tenslotte toch zo dat, als je nergens aan begint, je zeker weet dat er ook niks zal veranderen. Dan heb je bij voorbaat al verloren. Veel hangt af van de vraag of de bedrijfscultuur die er bij de start was, gehandhaafd kan blijven. Een goede cultuur vraagt ook onderhoud. Niet alleen de juiste mensen bepalen het succes maar ook de functies en vaardigheden binnen een team. Voorkom dat standaard patronen ontstaan en verjong op tijd de organisatie. De echte ondernemer blijft enthousiast, ook al gaat alles fout. Want de opportunistische en volhardende aanhouder wint tenslotte bijna altijd!

Mr.drs. Peter Damman (entrepeneur en voorzitter Officers World)

Biaretto is een heerlijke koffie van de beste bonen. De smaak van Italië in een kopje. Geniet van Biaretto koffie op het werk of thuis en haal het beste uit je dag.

Het Biaretto assortiment bestaat uit diverse soorten koffie (van bonen tot snelfilter en biologische varianten) en toebehoren zoals bekertjes, chocomix, koekjes en suiker- en melksticks. Exclusief merk van Quantore www.biaretto.com