InfoMACEF br 205 by MACEF

Број 205

ЦЕНТАР ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ НА МАКЕДОНИЈА

Април 2020

МАЦЕФ промовира енергетска ефикасност и почиста животна средина Во овој број:

     

Од уредникот Активности на МАЦЕФ Новости од Македонија и светот Занимливости Корисни web-адреси Манифестации

OД УРЕДНИКОТ Почитувани колешки и колеги, членови и симпатизери на МАЦЕФ! И покрај настаните во светот кои не затворија во нашите домови на неодреден период, и во месец април ние продолжуваме да работиме „далечински“ за да можеме да ве информираме за сите случувања во светот на енергетиката. Во месец април веќе почнаа да се анализираат финансиските, социјалните и еконоските ефекти од пандемијата на вирусот Ковид-19 врз светската економија. Веќе е забележително дека оваа состојба не може да биде долготрајна и дека веќе е потребно економијата повторно да се даде во акција. Во месец април производството на нафта ги надмина не само потрошувачката, туку и капацитетот за складирање, така што нафтата на моменти имаше и рекордно ниска вредност на светските берзи. Во МАЦЕФ бевме многу активни (не само во едукативниот дел– помагајќи на основците во домашните задачи ) туку и во подготовката на пријави на определени проекти, на повиците на кои учествуваа голем број на заинтересирани организации кои долготрајно работат во секторот на енергетска ефикасност, заштита на околината и нови технологии. Нашите активности продолжија и со завршувањето и предавањето на Програмата за енергетска ефикасност на општината Богданци. Исто така и во овој број Ве потсетуваме на важната информација која се однесува на овластените енергетски контролори, а е објавена од страна на Министерството за економија, прикажана во минатиот број на нашиот електронски месечник. Ви пожелуваме пред се добро здравје и убави моменти за време на продолжениот викенд по повод претстојниот празник. Нека Ви е честит 1 Мај – Денот на трудот! Секое добро, До читање со следниот број

Јасминка Димитрова Капац ЗА МАЦЕФ МАЦЕФ е доброволно научно здружение, коешто нуди услуги и стручни знаења од областа на енергетиката и заштита на животната средина во Република Македонија и пошироко. МАЦЕФ е член на: - ЗЛЕК – Заедница на лиценцирани енергетски контролори - мрежата managenergy формирана од страна на European commission DG Energy and Transport www.managenergy.net - Асоцијацијата на Консултантски организации - на РЕЕЕП, официјален партнер на Sustainable Energy Europe - член на Деловниот совет на Универзитет Американ Колеџ Скопје

Активности на МАЦЕФ Фонд за зелен развој (GGF – Green for Growth Fund) Здружение МАЦЕФ - Скопје е техничка поддршка за ЕКО кредитите кои ги нуди ХАЛКБАНК, а се овозможени од кредитната линија GGF - Green for Growth Fund ili ГГФ - Зелено за развој! ЕКО кредитите се наменети за физички и за правни лица за финансирање проекти од енергетска ефикасност и обновливи извори на енергија, намалување на емисијата на јаглерод двооксид, подобрување на животните услови преку промена на топлинската изолација, врати и прозорци, нови системи за греење итн. За повеќе информации обратете се во Центарот за енергетска ефикасност на Македонија-МАЦЕФ на телефонот 3090 178 или eлектронската пошта d.dimovska@momee.org.mk. ИЗРАБОТУВАМЕ ЕНЕРГЕТСКИ КОНТРОЛИ Издаваме СЕРТИФИКАТИ ЗА ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ Издаваме Потврди за исполнување на барања за минимални енергетски карактеристики, потребни за вадење градежна дозвола. Приготвуваме ПОТВРДИ за станови кои треба да се понудат на пазар за продажба или изнајмување. Изработуваме и помагаме при подготовка на Програми и Акциони планови за енергетска ефикасност на општините усогласени со обврската која произлегува од Законот за енергетика. ТЕРМОВИЗИЈА - СНИМАЊЕ СО ТЕРМАЛНА КАМЕРА

Снимање на објекти на терен, анализа и извештај. Информации на тел.: 02 3090 178 или macef@macef.org.mk МОМЕЕ - Македонска oпштинска мрежа за енергетска ефикасност ЗАЧЛЕНЕТЕ СЕ - ЗДРУЖЕНИ СМЕ ПОСИЛНИ! Повластена цена за изработка на Програм и Акционен план за ЕЕ. За членовите – бесплатни совети и помош !

Новости од Македонија

Се анализира акцизата на нафтените деривати Во подготовка се анализи во врска со акцизата на нафтените деривати, вклучително и за екстра лесното гориво, најави министерката за финансии, Нина Ангеловска, на денешната прес-конференција во владата. Во однос на барањето на Стопанската комора да се изедначи цената на акцизата за екстра лесното гориво со акцизата за дизелот, Ангеловска кажа дека дополнително ќе информира дали решението што ќе биде предложено до Владата ќе биде изедначување или покачување на цената на нафтата. Министерката истакна дека потребни се детални анализи, а во моментов се разгледува колкаво е користењето на екстра лесното гориво и што би значело тоа за сите нафтени деривати. Повеќе... Преку системот на Пакомак во 2019 рециклирани 28.002 тони амбалажен отпад Друштвото за управување со пакување и отпад од пакување ги објави своите резултати од напорите за организирана заштита

Имате желба за соработка? Ве молиме контактирајте нé на: МАЦЕФ – ул. Н. Парапунов 3а/52, 1000 Скопје, Тел. 02 3090 178 Факс 02 3090 179, e-mail: macef@macef.org.mk www.macef.org.mk Следете нé и на MACEF Facebook

ИНФОМАЦЕФ 205

Страница 2

на животната средина за 2019 година. Според официјалните извештаи за изминатата година, компаниите-членки на Пакомак пријавиле 50.537 тони амбалажен отпад од кои 55.41 отсто од пријавените количини се рециклирани или поточно 28.002 тони. Согласно законот за управување со отпад, Пакомак ги исполни националните цели силно придонесувајќи кон заштитата и подобрување на состојбите со животната средина во нашата земја. Компанијата ја оправда дозволата за работа, гарантирајќи ја на тој начин сигурноста на своите клиенти членки. Наметнувајќи се како ефикасно бизнис решение за менаџирање на амбалажниот отпад, Покрај бројните едукативни активности, 2019 година посебно ја одбележаа инвестициите во инфраструктура за одложување на отпад, како нешто за што беше констатиран недостаток. Континуирано се инвестираше во контејнери за стакло во 24 града во земјава покривајќи со тоа над 74 отсто од територијата, а покрај за стакло беа донирани и метални контејнери за пластика и хартија на град Скопје. Во следниот период исто така во град Скопје треба да бидат ставени во функција и новите контејнери за селективно собирање на амбалажен отпад, исто така донација од Пакомак. Повеќе... ФИТР: Два јавни повика со 4,5 милиони евра ќе се наменат за економско заздравување Фондот за иновации и технолошки развој донесе одлука да овозможи прилагодување на веќе доставените инвестициски планови, во рамките на два тековни јавни повици објавени пред кризата, кон новонастанатите услови на пазарот. Во рамките на јавните повици за Технолошки развој и Стартапувај 2, во различни фази на евалуација се вкупно 269 проекти од исто толку домашни микро, мали и средни компании. Вкупниот обем на финансирање под овие инструменти е 4,5 милиони евра, што сега ќе се наменат за инвестициски планови прилагодени кон потребите за брз развој и почеток на економско заздравување. Овие компании вработуваат над 1.100 лица. Во пресрет на донесување на одлуката, ФИТР спроведе истражување на ризиците и очекуваните последици врз бизнисот од актуелната криза причинета од ковид-19 кај домашните компании. Повеќе...

Новости од светот Договорот за намалување на производството ги зголеми цените на нафтата на азискиот пазар Цените на нафтата нагло се зголемија за 4,2 и 5 отсто на азискиот пазар како резултат на договорот за намалување на производството на црното злато. Аналитичарите стравуваат дека и покрај договорот за намалување на производството, пазарот ќе продолжи да биде преплавен со нафтени резерви поради пандемијата на новиот коронавирус. Министрите на ОПЕК +, членови на Организацијата на земјите извознички на нафта (ОПЕК) и други големи производители на нафта, се согласија на видео конференцијата во неделата да го намалат производството на нафта за 9,7 милиони барели дневно во мај и јуни, објави на Твитер мексиканскиот министер за енергија, Рочио Нахле. Официјални лица од неколку земји кои присуствувале на состанокот преку видео-врска, објавија дека е постигнат договор за намалување на светското производство на нафта за околу десет проценти. Повеќе... Различни цени на струјата во време на корона На британските домаќинства, првпат во историјата, ќе им биде платено за користење на струјата, бидејќи ветерните и сончевите електроцентрали произведуваат големо количество енергија, кое стопанството не може да го апсорбира откога се воведни мерките за спречување на ширењето на коронавирусот. Ова го пишува „Гардијан“, од каде што посочуваат дека во текот на еден викенд, ветерните електроцентрали произвеле речиси 40 проценти од електричната енергија на Велика Британија, додека сончевата енергија сочинувала речиси една петтина од електроенергетскиот систем. „Гардијан“ додава дека фосилните горива сочинувале помалку од 15 отсто од електрична енергија што била произведена во земјата, од кои само 1,1 процент потекнувале од постројките за јаглен. Наспроти тоа, како што меѓу другото се истакнува во текстот, енергетската побарувачка

во земјата опаднала за 10 проценти, како резултат на затворањето пабови, ресторани, компании и фабрики низ целата земја, што доведе до најниски цени на пазарот на електрична енергија во изминатите 10 години. – Домаќинствата ќе бидат платени да користат електрична енергија во текот на денот недела, бидејќи сончевото време и ветрот помагаат да се произведе изобилство чиста електрична енергија со која ќе се задоволат енергетски потреби на Велика Британија – пишува „Гардијан“. Таканаречените „негативни цени на електрична енергија“ претходно биле достапни за домови само прекуноќ, кога побарувачката е обично најниска. Но поради мерките за спречување на ширењето на коронавирусот, како и сончевото пролетно време, некои домови во оваа земја првпат можат да заработат пари додека користат чиста електрична енергија во текот на денот. Повеќе... Паднаa инвестициите во нови ветроцентрали Инвестициите во нови проекти на ветроцентрали во Европа паднале во 2019 година за речиси 25 отсто, на 19 милијарди евра, а оваа година се очекуваат и доцнења во финансирањето, соопшти во вторникот индустриската група „Винд Јуроп“. Кога ќе се пресметаат рефинансирањето, аквизициите и другите трансакции поврзани со постојните ветроцентрали, вкупните инвестиции во 2019 година во Европа изнесувале 52 милијарди евра, што е за 5 милијарди помалку во однос на 2018 година, истакна групата во годишниот извештај. – Проектите на ветроцентралите ја прават привлечна инвестицијата и долгорочно би требало да има доволно капитал за нивно финансирање. Краткорочно гледано, глобалната економска ситуација што произлегува од пандемијата ковид-19 е неизвесна, а доцнењето во финансирањето во нови фарми е неизбежно – се наведува во извештајот. Повеќе... Цените на нафтата минатата недела паднале за повеќе од 10 отсто Без оглед што ОПЕК и сојузниците постигнаа договор за намалување на производството, цените на нафтата минатата недела остро паднаа бидејќи инвеститорите стравуваат од пад на побарувачката поради притисокот на коронавирусот врз светската економија. На лондонскиот пазар цената на барелот минатата недела падна речиси 11 отсто, на 28,08 долари. На американскиот пазар, пак, цената на барелот со испорака во мај падна речиси 20 отсто, на 18,30 долари, додека цената на барелот со испорака во јуни се движи околу 25 долари. – Со оглед на фактот што во моментот во фокусот е прекумерната понуда, цените во договорите со рок на испорака во мај се многу пониски отколку во договорите со рок на испорака во јуни – појаснува аналитичарот на УСБ Џовани Стауново. Поголемиот пад на цените на нафтата на американскиот отколку на лондонскиот пазар е последица на големиот раст на резерви во САД. Повеќе... Приоритети во енергетската транзиција во центарот на градот Загреб - Развојна визија по земјотресот во 2020 година Земјотресот на 22 март 2020 година, предизвика големи штети во центарот на Загреб, при што најмногу се срушија оџаците, и со себе повлекоа делови од покривите и фасадите на објектите. Штетата е несразмерна со јачината на потресот. Покрај тоа, поголемиот дел од централниот дел на градот Доњи град остана ненаселен, бидејќи беше запрено снабдувањето со гас. Тоа значи дека греењето е невозможно. Како да се одговори на предизвикот? Дали е потребна инвестиција насочена кон враќање во претходната состојба или може да се разгледа ново, подобро решение? Трошоците за реконструкција на еден оџак се проценуваат на минимум 25,000 HRK (3.000 евра), веројатно вклучувајќи ги и трошоците за кондензационен котел за оние кои го немаат сега, додека добар дел од оџаците треба да се прилагодат кон кондензациони котли на гас, кои имаат вредност од 5.000 HRK по уред. „Земјотресот уништи околу 10.000 оџаци, така што привремено го оневозможи греењето во една третина од зградите во центарот на градот. Бидејќи природниот гас е фосилно гориво, до 2040 година ќе биде отстранет од системот

Имате желба за соработка? Ве молиме контактирајте нé на: МАЦЕФ – ул. Н. Парапунов 3а/52, 1000 Скопје, тел. 02 3090 178 и факс 02 3090 179, e-mail: macef@macef.org.mk www.macef.org.mk ; Следете нé и на MACEF Facebook

ИНФОМАЦЕФ 205

Страница 3

за греење во Европската унија, што значи дека сега е вистинско време да се вклучи нов систем за греење во реконструкцијата во градот, а централното греење е далеку најдоброто решение“, според професорот Невен Дуиќ од Универзитетот во Загреб од Машинскиот факултет и поморска архитектура. Природниот гас е фосилно гориво. Неговото производство, транспорт и употреба предизвикува емисија на стакленички гасови. ЕУ планира да ги намали емисиите на стакленички гасови меѓу 50% и 55% до 2030 година и да постигне климатска неутралност до 2050 година. Според траекторијата на пораст на температурата од 1,5°C, природниот гас ќе мора да биде исклучен во најголем дел од системите за греење најдоцна до 2040 година. Тоа значи дека природниот гас е само таканаречено транзициско гориво и дека нема простор во енергетската иднина на ЕУ во поглед на греењето. Бидејќи животниот век на опремата на гасната опрема е околу 20 години, а пред крајот на 2040 година ќе се искористи од употреба, инвестициите во гас сега мора да бидат многу претпазливи и ограничени. Повеќе... Дали ЈПП е ефикасна алатка за спроведување на проекти поврзани со енергијата? Обидувајќи се да го пронајдете патот преку законодавството за јавно-приватното партнерство (ЈПП) во Босна и Херцеговина (БиХ) може да изгледа како да се движите низ лавиринт. Со 12 различни закони на повеќе нивоа на владеење, сите прилично слични, но не и исти, ситуацијата честопати се чини како збунувачка. Секој може да се запраша дали ЈПП е ефикасна алатка за спроведување на веќе сложените енергетски проекти. Благодарение на сложената уставна структура на БиХ - со власти на државно ниво, три административни единици (Федерација на БиХ (ФБиХ), Република Српска (РС) и округот Брчко (БД)) и дополнителни 10 кантони во ФБиХ, секоја со свои законодавни тела надлежности - ЈПП денес е регулирано со 12 различни закони, придружени со низа подзаконски акти. Овие закони можат ефикасно да се поделат во две групи - едниот не помага бидејќи се потпира на законодавството за јавни набавки, а другиот предвидува одржлива договорна и институционална ЈПП, како одраз на принципите и структурите тестирани низ цела Европа и пошироко. Заеднички именител за последниот сет е следната група на регулирани карактеристики (со претпоставка дека одредени регулативи може да се разликуваат во РС и ФБиХ): Два главни вида на ЈПП - договорни и институционални; Два главни модели - основен модел во кој приватниот партнер претпоставува ризик од достапност и специјалниот модел во кој приватниот партнер исто така претпоставува ризик од наплата на плаќања и како ризиците да бидат распределени меѓу јавните и приватните партнери (како што е градежништвото дефинирано со ризик, ризик од побарувачка, ризик на достапност); Како се дефинираат процесот, роковите и задачите на јавниот партнер (вклучително и формирање единици за спроведување на проектот); Минимална содржина на договорот за ЈПП; Улога на возило за специјални намени. Иако структурата на ЈПП сè уште претставува значително непозната за јавните власти, интересот за овие структури е очигледен. Постојат многу активности преземени од невладиниот сектор, меѓународните играчи и финансиските институции за промовирање на ЈПП како алатка за подобрување на инфраструктурни проекти, со фокус на енергетски проекти чија популарност е во пораст. Многу од овие активности се насочени кон едукација на потенцијалните јавни партнери за тоа како да се користи ЈПП за развој на проекти од јавен интерес, истовремено поттикнувајќи го приватниот сектор. Повеќе.. Официјални лица, извршни директори, невладини организации бараат зелена преродба од COVID-19 во ЕУ Ад-хок група врши притисок врз ЕУ да остане на добар пат со нејзините еколошки економски мерки. Шефовите на компании, деловни здруженија и тинк-тенкови им се придружија на

министрите и членовите на Европскиот парламент, кои ги повикуваат носителите на одлуки во Брисел да се погрижат заживувањето по падот на Ковид-19 да биде „зелено“. Европската комисија реагираше на отворено писмо од неформална група која се залага за одржливи инвестиции и трансформација на земјоделството, велејќи дека „зелените инвестиции ќе бидат клучен двигател на закрепнувањето, а не пречка за тоа“. Извршното тело на Европската унија рече дека заживувањето на економијата оди „рака под рака“ со климатската неутралност по уништувањето предизвикано од Ковид-19. Зелената алијанса за обновување ја сочинуваат членови на Европскиот парламент, 17 министри и други владини претставници, главно одговорни за животната средина, раководители на невладини организации, независни институти и деловни здруженија и главни директори или регионални раководители на големи компании. Меѓу потписниците е и потпретседателот на Европската инвестициска банка Ема Наваро. Таа рече дека тоа е „климатска банка“ на ЕУ и дека го поддржува повикот за акција. Наваро истакна дека Еврогрупата, која собира министри за финансии на земјите од Еврозоната, го поддржа предлогот на ЕИБ да мобилизира дури 200 милијарди евра за заживување по падот од Ковид-19. Во писмото се повикува на размислување за општеството и развој на „нов модел на просперитет“ и економија: „поотпорен, поштитен, посуверен и поинклузивен“, совпаѓање со зелените принципи. „Транзицијата кон климатски неутрална економија, заштитата на биолошката разновидност и трансформацијата на агропрехранбените системи имаат потенцијал брзо да испорачуваат работни места, раст и подобрување на начинот на живот на сите граѓани низ целиот свет и да придонесат за градење поотпорни општества." Алијансата ја оформи Паскал Канфин, кој е претседател на Комитетот за животна средина, јавно здравје и безбедност на храна во Европскиот парламент. Енергетскиот сектор го предводат лидерите на ЕОН, Неста, Ибердола и Енџи. Volvo и Renault се присутни од автомобилската индустрија, додека други истакнати имиња вклучуваат 3M, PepsiCo, CocaCola, Unilever, Nestlé, Ikea и Microsoft. Повеќе... Турција ќе започне со производство на хидроцентрала од 1,2 GW на Тигар Проектот Илсу, дизајниран за 4,12 TWh годишно, ќе стартува со дел од својот капацитет. Турција проценува дека производството на енергија во најголемата хидроцентрала на реката Тигар би вредело скоро 330 милиони евра годишно. Првата турбина е успешно тестирана во хидроцентралата која ќе биде четвртата по големина во земјата, според Генералниот директорат за државни хидраулични работи со седиште во Анкара - ДСИ. Турција го закажа почетокот на производството во првите две единици во хидроцентралата „Илису“ со капацитет од 1,2 GW на реката Тигар за мај, открива директоратот во соопштението. Владата има амбиција да ги вклучи сите шест турбини да работат пред зимата, затоа што јунскиот рок беше одложен. Објектот е дизајниран за производство од 4,12 TWh годишно и браната може да складира 10,5 милијарди кубни метри вода. Турција смета на годишно производство на енергија во вредност од вкупно 2,5 милијарди TRL (328,3 милиони евра) од хидроцентралата која е најголемата на реката Тигар. Хидроцентралата е планирана да им служи на провинциите Дијарбакир, Батман, Мардин, Сиирт и Сирнак во Југоисточна Анадолија. Ататурк - Карабаба, Каракаја и Кебан се најголемите брани во земјата и сите се наоѓаат на реката Еуфрат. Задржувањето на водата во Илсу започна во јули и нивото достигна 115 метри до моментот кога беа спроведени сувите тестови. Обемот се искачи на 7,9 милијарди кубни метри во однос на официјалниот минимум од три милијарди. Повеќе од сто населби се преместени за да се направи простор за езерото. Неколку споменици беа преместени, вклучително и стари џамии. Должината на сртот на браната е 1.775 метри, а телото е високо 135 метри. Пролевањето дозволува празнење до 17.000 кубни метри во секунда преку шест радијални порти. Повеќе...

ИНФОМАЦЕФ 205

Страница 4

Занимливости Новиот CO2 сензор ги намалува трошоците за комунални услуги, ја намалува потрошувачката на енергијата Научниците од Пурдју универзитетот развија нов CO2 сензор за управување со контролата на климата во зградите и домовите. Според научниците, новата технологија - која е доста слична на сензорите за движење - не само што ја намалува потрошувачката на енергија, туку и ги намалува трошоците за комунални услуги. „Контролата на климата и соодветната вентилација се особено важни затоа што повеќето луѓе поминуваат значително повеќе време во затворено отколку надвор“, вели водачот на тимот и професорот „Пурдју“, Џеф Роудс. „Контролата на климата и вентилацијата се исто така огромни извори на потрошувачка на енергија во САД и во целиот свет“. Новоразвиениот сензор за пониска потрошувачка на CO2 со ниска енергија може да го промени начинот на кој се користи енергијата за загревање, ладење и вентилација на големи згради и домови. Според научниците, технологијата идентификува кога CO2 е испуштен во воздухот од страна на лице, или луѓе што влегуваат и дишат во тој простор. Ова откритие би можело да се искористи за системи за греење и вентилација кои ја контролираат климата и прометот на воздухот во местата што се окупирани, наместо да користат енергија за да ги контролираат просториите што се празни. „Ние испорачуваме две технологии со нашиот иновативен уред: резонантни сензори и резистивни сензори“, вели Родадс. „Ние ги користиме во комбинација за да откриеме јаглерод диоксид. Ова е одлична алтернатива за достапните технологии кои не можат со сигурност да го мерат јаглерод диоксидот, додека остануваат конкурентни во трошоците и потрошувачката на енергија “. Повеќе... Дијамантски нановлакна трипати повеќе ја складираат енергијата од Li-јонските батерии Дијамантски нановлакна еден ден би можеле да понудат побезбедно и стабилно решение за складирање на енергија за многу апликации, забележува студијата за технологија на Универзитетот Квинсленд (КУТ). За да ја докажат својата поента, д-р Хаифеи Жан и неговите колеги успешно ги моделирале механичките можности за складирање и ослободување на пакетот со дијамантски наноматеријал (DNT). Пакетот DNT е колекција на ултратенки еднодимензионални јаглеродни навои кои складираат енергија кога се извртени или истегнуваат. „Слично на компресираната пружина или детската играчка за намотување, енергијата може да се ослободи при исправување на материјалот “, објаснува Жан. „Ако можете да направите систем за контрола на моќноста обезбедена од пакетот на нанороден материјал, тоа би било побезбедно и постабилно решение за складирање на енергија за многу апликации“. Научниците тврдат дека новата структура од јаглерод може да биде потенцијално напојување на електрична енергија во микро-размер за сè - од имплантирани системи за биомедицински сензори кои ги следат функциите на срцето и мозокот, па сè до малата роботика и електроника. „За разлика од хемиското складирање, како што се литиум јонските батерии, кои користат електро-хемиски реакции за складирање и ослободување енергија, самиот механички систем на енергија ќе носи многу помал ризик “, вели Жан. „На високи температури системите за складирање на хемикалии можат да експлодираат или можат да станат нефункционални при ниски температури. Постоечките батерии, исто така, може да протекуваат при деформација, предизвикувајќи хемиско загадување“. Тимот на Жан открил дека енергетската густина на пакетот на наноцевката е 1,76 MJ за килограм, што е за 4-5 големини повисока од конвенционалната челична пружина и до 3 пати во однос на Li-ion батериите. Примената на снопови од јаглеродни наноцевки како извор на енергија може да биде бесконечна,

забележува Жан. Нано-сноповите може да се користат во следните генерации на електропреносни линии, воздушна електроника и емисија на поле, батерии, интелигентни текстили и структурни композити, како што се градежни материјали. Повеќе... Беспилотни летала за искористување на енергијата директно од ветрот Холандската компанија за ветерна енергија „Ампикс Пауер“ развива беспилотни летала во вид на змеј, за директно да ја искористи енергијата од ветрот на голема височина. Аеро системите за ветерната енергија на воздухот (AWES) производ на компанијата со седиште во Хаг, можат да претворат посилни ветрови кои дуваат на висините над 200 метри во електрична енергија. Така се избегнува употребата на тешки кули и бетонски основи, што го прави економично и еколошко решение за производство на ветерна енергија. Програмата NAVISP на Европската вселенска агенција (ЕСА) ја поддржува компанијата во развој на прецизен систем за полетување и слетување што може да овозможи дроновите да слетаат автоматски по потреба. Летајќи на надморска височина над 200 метри, овие врзани беспилотни летала вртат оски на земја кои се поврзани со вртење со генератор, произведувајќи електрична енергија. Наменети да работат преку тежок терен или на отворено море, автономните беспилотни летала ќе полетуваат и ќе слетаат на мали платформи, дозволувајќи инспекција и одржување. Повеќе...

Корисни интернет адреси

www.energyweek.mk www.reach-energy.eu www.managenergy.net/kidscorner www.energy.eu www.worldbank.org www.motorchallenge.org/ www.kids.evn.com.mk www.display-campaign.org/ www.rexus.com.mk www.europesustainableenergy.com www.ri.com.mk

www.ase.org/ www.erc.org.mk www.republiczeb.org www.sustenergy.org/ www.rec.org www.economy.gov.mk www.ea.gov.mk www.energie-cites.org/ www.reeep.org www.rehau.com.mk

Манифестации BEST 30 ноември - 2 декември 2020 година Будимпешта, Унгарија Конференцијата ќе обезбеди платформа за чистење на енергетските играчи, покажувајќи ги можностите и предизвиците на развојот на нуклеарната енергија, обновливите извори на енергија, секторот на природен гас и алтернативните горива. Annual European Power Generation Strategy Summit 30 ноември - 2 декември 2020 година Прага, Чешка На самитот делегатите имаат можност да слушнат од најквалификувани експерти кои ги донесоа проблемите во живот со користење на најновите, високи профили и релевантни студии на случај. ENERGY FROM WASTE (EFW) 1 - 2 декември 2020 година Лондон, Обединето Кралство Конференцијата за енергија од отпад оваа година ќе го разгледа влијанието на енергетските регулативи и владината политика на пазарот во Велика Британија...

Редакција: Центар за енергетска ефикасност на Македонија – МАЦЕФ Главен уредник: Јасминка Димитрова Капац; Соработници: М. Димитрова, С. Паневски, Ж. Илиевски. К. Димитров, Д.Трпкоска.