Het Gemeenschappelijk
Landbouw Beleid (GLB) van de Europese Unie is in 1962 van start gegaan. Het GLB had destijds als doel om de voedselzekerheid en -veiligheid binnen Europa te versterken.
GEMEENSCHAPPELIJK LANDBOUW BELEID
Inmiddels is het GLB uitgegroeid tot een brede regeling die veel verder gaat dan alleen de professionalisering van de voedselproductie. Hoog tijd om eens nader in te gaan op het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid van de Europese Unie en hetgeen wij daar als burgers van merken.
De richtlijnen voor het GLB worden om de zeven jaar door de Europese Unie opnieuw vastgesteld. Vanaf januari 2023 is een nieuwe GLB-periode gestart, door grote veranderingen is echter nog niet alles duidelijk. Dit betekent dat op dit moment een overgangsjaar van kracht is totdat de systemen volledig werkzaam zijn. Omdat elk land anders is qua klimaat of agrarische sector wordt er op nationaal niveau een GLB opgesteld dat moet voldoen aan de EU-richtlijnen. Elk nationaal GLB wordt door de EU getoetst en goedgekeurd.
DOEL GLB
Het huidige GLB heeft als doel landbouwers te ondersteunen, de landbouwproductiviteit te verbeteren en voor een stabiele voorziening van betaalbare levensmiddelen te zorgen, de landbouwers een redelijk inkomen te garanderen, het klimaat te beschermen, het duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen te bevorderen, plattelandsgebieden en landschappen in stand te houden en de plattelandseconomie levensvatbaar te houden door de werkgelegenheid in de landbouw, agrovoedingsindustrie en aanverwante sectoren te stimuleren.
NIEUWE GLB
Het nieuwe GLB kent daarnaast meer ambities op het gebied van natuur, klimaat en milieu. Dit is samen te vatten in de term ‘toekomstbestendig boeren’, waarbij het belonen van boeren en tuinders, die naast het produceren van voedsel ook zorgen voor natuur, klimaat en milieu, een belangrijke rol speelt.
WAAROM DEZE SUBSIDIE VOOR BOEREN?
De land- en tuinbouw kennen grote verschillen ten aanzien van andere sectoren. Zo ligt ondanks het belang van de voedselproductie het inkomen van boeren ongeveer 40% lager dan buiten de landbouwsector. De landbouw is daarnaast sterker afhankelijk van weer en klimaat dan veel andere sectoren. Boeren moeten niet alleen kosteneffectief produceren, zij moeten ook op een duurzame en milieuvriendelijke manier werken en de bodem en biodiversiteit in stand houden om maar enkele verschillen te noemen.
OM DEZE EFFECTEN TEGEN TE GAAN KENT HET GLB
DRIE MAATREGELEN:
• Inkomenssteun in de vorm van rechtstreekse betalingen. Deze zorgt voor stabiele inkomens, beloont boeren voor milieuvriendelijke landbouw en voor publieke diensten zoals zorg voor het platteland;
• Marktmaatregelen bedoeld om het hoofd te bieden aan moeilijke marktomstandigheden, zoals een plotselinge daling van de vraag als gevolg van een groot gezondheidsprobleem of een daling van de prijzen door een tijdelijk overaanbod en
• Plattelandsontwikkelingsmaatregelen met nationale en regionale programma’s die inspelen op de behoeften en uitdagingen van plattelandsgebieden.
VOORWAARDEN
Om in aanmerking te komen voor subsidie vanuit het GLB moet je als bedrijf voldoen aan een groot aantal voorwaarden op het vlak van het klimaat, de bodem, het water, biodiversiteit en landschap. De jaarlijkse aanvraag is een complexe aangelegenheid waar veel tijd in gaat zitten. De aanvraag wordt daarnaast nog complexer door aanvullende regels, normen en maatregelen op het vlak van nitraat en water. Je ziet dan ook vaak dat agrariërs hiervoor extern specialistisch advies inwinnen.
HOOGTE VAN DE VERGOEDING
De basispremie van het GLB is vastgesteld op 221 euro per hectare. Daarbovenop krijgt de agrariër een toeslag voor de eerste 40 hectares van 54 euro per hectare. Tenslotte kan er ook nog een eco-regeling worden aangevraagd die varieert van 60 tot 200 euro per hectare. Deze eco-regelingen dragen bij aan het verbeteren van klimaat, bodem en lucht, water, landschap en biodiversiteit. Voor elk doel moeten punten behaald worden door eco-activiteiten uit te voeren. Deze activiteiten bestaan bijvoorbeeld uit het zaaien van een stikstof bindend gewas, het gebruik van biologische bestrijdingsmiddelen, aanleg van heggen, hagen en struwelen of een verlengde weidegang. Biologische bedrijven krijgen direct de hoogste vergoeding. Ter nuance moet gezegd worden dat de prijzen van eventuele koop, pacht (600-2.500 euro per hectare) en bewerking van het land vele malen hoger liggen dan deze vergoedingen.
MAATSCHAPPELIJKE ROL
Het GLB versterkt voor lange termijn de relatie tussen plattelandsgemeenschappen en de landschappelijke omgeving. Maatregelen ter bescherming van landschappen, in het wild levende dieren en natuurlijke hulpbronnen, zoals schone lucht en rivieren, zijn niet alleen gunstig voor de landbouw en het milieu: ze dragen ook bij aan de levenskwaliteit op het platteland en bieden mogelijkheden voor recreatie en toerisme die op hun beurt de plattelandsgemeenschappen ondersteunen.
Een rol die onze agrariërs met veel passie en inzet op zich nemen, niet alleen ten gunste van de eigen bedrijfsvoering. Hiermee verleent de agrariër de samenleving als geheel bovendien een aantal essentiële diensten en vormt hij de economische ruggengraat van het platteland.
