NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
ER KURI P L U S
P O L I S H NUMER 1443 (1743)
W E E K L Y
ROK ZA£O¯ENIA 1987
M A G A Z I N E
TYGODNIK
7 MAJA 2022
PE£NE WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
í Ból g³owy po wypadku?... – str. 5 í Polska, Rosja, Ukraina – str. 6 í Ballada o Billu Gatesie – str. 8 í W literaturze i na obrazie – str. 12 í Gwiazdki firmy „Michelin“ – str. 13 í Jak Polonus mo¿e inwestowaæ pieni¹dze w Polsce? – str. 17
Tomasz Bagnowski
Eskalacja
Wojna na Ukrainie coraz wyraŸniej staje siê konfliktem miêdzy Rosj¹ i USA. Nie ka¿dy dziœ mo¿e pamiêta, ¿e jeszcze zanim dosz³o do rosyjskiej inwazji na Ukrainê, Joe Biden przekonany, ¿e szybko przegra ona wojnê, oferowa³ prezydentowi Ze³enskiemu ewakuacjê z Kijowa. Biden ostrzega³, ¿e Ze³enski stanie siê dla Rosjan „celem numer jeden” i mo¿e nie prze¿yæ ataku. Prezydent Ukrainy, odpowiedzia³ wówczas, ¿e walka bêdzie toczyæ siê w jego kraju, a nie gdzie indziej i w zwi¹zku z tym musi on pozostaæ na Ukrainie. „Potrzebujê amunicji, a nie przeja¿d¿ki” – trochê z³oœliwie odpowiada³ na ofertê USA Ze³enski. Po ponad dwóch miesi¹cach walk sytuacja wygl¹da zupe³nie inaczej. Ukraiñcy skutecznie jak na razie odparli rosyjski atak na Kijów, a zachodnia czêœæ kraju, ze Lwowem w³¹cznie, w³aœciwie zosta³a nietkniêta, jeœli nie liczyæ kilku rosyjskich ataków rakietowych. Kijów sta³ siê na tyle bezpieczny, ¿e ci¹gn¹ do niego pielgrzymki ró¿nych oficjeli, a Stany Zjednoczone zapowiedzia³y nawet otwarcie swojej ambasady. Wraz ze zmian¹ sytuacji frontowej zmieni³a siê te¿ amerykañska strategia. Na pocz¹tku inwazji Biden mówi³, ¿e podstawowym celem USA bêdzie obrona krajów NATO, na wypadek gdyby konflikt siê rozszerzy³ i pomoc wojskowa dla Ukrainy. Nie-
dawno, ustami sekretarza obrony, amerykañska administracja oœwiadczy³a, ¿e cel jest teraz inny. Lloyd Austin podczas wizyty w Polsce i podczas narady krajów NATO w Niemczech powiedzia³, ¿e jest nim „os³abienie Rosji.” „Chcemy os³abiæ Rosjê do tego stopnia, by w przysz³oœci nie by³a ona w stanie zrobiæ czegoœ takiego, jak zrobi³a na Ukrainie, dokonuj¹c inwazji” – powiedzia³ Austin. To oœwiadczenie bardzo znacz¹ce. WyraŸnie sugeruje ono, ¿e USA bêd¹ d¹¿yæ nie do jak najszybszego zakoñczenia wojny, tylko do os³abienia rosyjskiej armii, a to ju¿ trochê co innego. Szef Pentagonu nie rozwin¹³ swojej wypowiedzi, ale wnosiæ z niej mo¿na, ¿e Ukraina dostanie wiêcej broni ofensywnej, ni¿ jak dot¹d obronnej, a sankcje, którymi objêta jest Rosja, bêd¹ sprofilowane tak, by utrudniæ jej odbudowê utraconego na wojnie ekwipunku. Cytowany w „New York Timesie” francuski analityk militarny François Heisbourg przypomina, ¿e wœród krajów NATO istnia³ dot¹d konsensus dotycz¹cy uzbrajania Ukrainy. „Nie jestem przekonany, czy zmiana celu z Ukrainy na Rosjê, te¿ bêdzie siê cieszyæ takim samym konsensusem” – mówi Heisbourg. í6
l 8 maja – Dzieñ Matki
Jubileusz 150-lecia
Wielkie œwiêto w parafii œw. Stanis³awa Biskupa i Mêczennika Z dr Danut¹ Pi¹tkowsk¹ autork¹ ksi¹¿ki „Polskie koœcio³y w Nowym Jorku“ rozmawia ojciec Micha³ Czy¿ewski.
8
maja o godz. 12.30 Jego Eminencja Kardyna³ Timothy Dolan odprawi uroczyst¹ Mszê œw. z okazji 150-lecia koœcio³a œw. Stanis³awa Biskupa i Mêczennika na Manhattanie. Jest to najstarsza polska parafia w archidiecezji nowojorskiej. Na to wyj¹tkowe wydarzenie serdecznie zapraszaj¹ Ojcowie Paulini i wspólnota parafialna. Uroczystoœæ jest doskona³¹ okazj¹ do zjednoczenia Polonii ze Wschodniego Wybrze¿a Stanów Zjednoczonych za wstawiennictwem œw. Stanis³awa Biskupa i Mêczennika patrona jednoœci Narodu Polskiego i Matki Bo¿ej Czêstochowskiej Królowej Polski.
l Dr Danuta Pi¹tkowska z jubileuszowym albumem z 1916 r.
O. Micha³ Czy¿ewski, OSPPE: Pisz¹c ksi¹¿kê o polskich œwi¹tyniach w Nowym Jorku zdoby³a pani szczegó³ow¹ wiedzê na ich temat. Jakie by³y pocz¹tki koœcio³a œw. Stanis³awa Biskupa i Mêczennika? Jakie motywacje leg³y u podstaw dzia³añ ludzi, których nazywamy za³o¿ycielami parafii? Dr Danuta Pi¹tkowska: To by³a ma³a grupa ludzi, którzy w 1872 r. zorganizowali Nowojorskie Zjednoczenie Polaków w Ameryce im. Tadeusza Koœciuszki. Wybrali spoœród siebie komitet, któremu przewodniczy³ Stanis³aw Krzemiñski. G³ównym ich celem by³a popula-
ryzacja wœród Polaków na Manhattanie idei sprowadzenia polskiego ksiêdza, który pomóg³by im w erygowaniu rzymskokatolickiej parafii. Motywacjê dla nich stanowi³ fakt przybywania coraz wiêkszej liczby emigrantów z ziem polskich, którzy pozostawali w Nowym Jorku, w tym na Manhattanie. Modlili siê oni wprawdzie w koœciele irlandzkim i niemieckim, ale pragnêli mieæ swój koœció³, podobnie, jak inne grupy imigracyjne. Jak¹ wiêc rolê mia³a spe³niaæ ta parafia? To mia³ byæ ich „dom”. Mia³ stwarzaæ poczucie bezpieczeñstwa. W swojej parafii mogli modliæ siê w znanym im jêzyku. W ich odczuciu ten kontakt z Bogiem poprzez modlitwê w polskim jêzyku stanowi³ wiêksz¹ gwarancjê, ¿e Bóg ich wys³ucha. W³asny koœció³ zaspokaja³ potrzebê utrzymania kontaktu ze „swoimi”, spotêgowan¹ obcoœci¹ œrodowiska i zupe³nie innymi warunkami ¿ycia. Parafia zapewnia³a opiekê polskiego kap³ana, a ten – nie tylko jako przewodnik duchowy, ale tak¿e spowiednik, nauczyciel, organizator ¿ycia spo³ecznego – znaj¹cy jêzyk angielski, pomaga³ w wielu troskach codziennego ¿ycia. Parafia pozwala³a te¿ na poznawanie „nowego œwiata”, przyzwyczajanie siê do jego regu³, by ostatecznie przyj¹æ je i przestrzegaæ ich jako swoje. í9