NEW YORK • PENNSYLVANIA • CONNECTICUT • NEW JERSEY • MASSACHUSETTS
ER KURI P L U S
P O L I S H NUMER 1377 (1677)
W E E K L Y
ROK ZA£O¯ENIA 1987
M A G A Z I N E
TYGODNIK
30 STYCZNIA 2021
PE£NE WYDANIE KURIERA W INTERNECIE: WWW.KURIERPLUS.COM
í Brakuje mi szczêœliwego dzieciñstwa – str. 2 í Poszkodowany w wypadku z podnoœnikiem... – str. 5 í Zbrodnia wojenna w Podgajach – str. 8-9 í Weselmy siê, czyli wszystko jest towarem – str. 12 í Dwa czeki pomocowe: Poznaj swoje prawa – str. 13 í G³êbia – str. 15
Tomasz Bagnowski
Nawalny kontra Putin Masowe protesty w Rosji z ¿¹daniem uwolnienia Aleksieja Nawalnego pokazuj¹ jego si³ê. Odwaga i determinacja 44-letniego prawnika i finansisty w d¹¿eniu do zmiany sytuacji w Rosji mo¿e budziæ podziw. Aleksiej Nawalny, który ledwo uszed³ z ¿yciem po próbie otrucia przez rosyjskie s³u¿by specjalne (Rosja oficjalnie zaprzecza) doskonale wiedzia³, ¿e po powrocie z kuracji w Niemczech zostanie aresztowany. Wiedzia³, ¿e znów bêdzie rozdzielony z rodzin¹, i ¿e znów stawk¹ mo¿e byæ jego ¿ycie. Mimo to wróci³ do kraju i po krótkim po¿egnaniu z ¿on¹ na lotnisku w Moskwie pozwoli³ zakuæ siê w kajdanki przez czekaj¹c¹ na niego policjê i odprowadziæ do wiêzienia. „Nie bojê siê. Wiem, ¿e mam racjê” – powiedzia³, wzywaj¹c jednoczeœnie Rosjan by nie siedzieli cicho, nie godzili siê na quasi dyktaturê W³adimira Putina i na korupcjê na szczytach w³adzy. Masowe protesty przeciwko jego zatrzymaniu, które wkrótce po tym przetoczy³y siê przez Rosjê pokazuj¹, ¿e podobnie jak on myœli coraz wiêcej Rosjan. Od Syberii, gdzie manifestacje odbywa³y siê przy mrozie siêgaj¹cym -50 stopni Celsjusza, po zaœnie¿on¹ Moskwê. Wszêdzie, setki tysiêcy ludzi domaga³o siê uwolnienia Nawalnego i zaprzestania jego przeœladowañ. Policja znów nie przebiera³a w œrodkach, og³aszaj¹c protesty za nielegalne
w okresie epidemii koronawirusa i przeprowadzaj¹c liczne aresztowania. W³adze stara³y siê przy tym nie eksponowaæ nazwiska Nawalnego. To taktyka stosowana przez W³adimira Putina od dawna. Nie reklamowaæ wrogów. Trochê tak jak kiedyœ w PRL-u w przypadku Lecha Wa³êsy, który dla ówczesnych w³adz by³ „prywatnym cz³owiekiem”, dla ca³ego œwiata przywódc¹ ruchu, który walczy³ o wolnoœæ. Aleksiej Nawalny ma dziœ podobny status, choæ doszed³ do niego inn¹ drog¹. Jego walka z oligarchicznym systemem w³adzy w Rosji zaczê³a siê od wykupywania skromnych pakietów akcji pañstwowych spó³ek, co pozwoli³o mu nastêpnie na domaganie siê raportów finansowych z ich dzia³alnoœci, wskazywanie na korupcjê i inne nieprawid³owoœci. Nawalny za³o¿y³ kana³ w serwisie YouTube, zacz¹³ te¿ publikowaæ swoje informacje na internetowym blogu, powoli uzyskuj¹c popularnoœæ. Z czasem sta³ siê wa¿nym uczestnikiem protestów przeciwko w³adzy Putina, zacz¹³ startowaæ w lokalnych wyborach, mniej ni¿ krajowe kontrolowanych przez w³adze. W 2013 r. w wyborach na mera Moskwy zaj¹³ drugie miejsce. Wówczas te¿ zaczê³y siê jego przeœladowania, aresztowania i pierwsze wyroki wiêzienia. í6
l Tylko do niedzieli, 31 stycznia, mo¿na zobaczyæ spektakularn¹ wystawê Vida Americana w nowojorskim Whitney Museum. Polecamy.
Lekcja Powstania Styczniowego Józefa Pi³sudskiego Historia zna wiele paradoksów. Jednym z nich jest klêska Powstania Styczniowego z 1863 roku bêd¹ca ostatecznie fundamentem zwyciêstwa w 1918 roku. Józef Pi³sudski pisa³: „Dla nas, ¿o³nierzy wolnej Polski, powstañcy 1863 roku s¹ i pozostan¹ ostatnimi ¿o³nierzami Polski walcz¹cej o sw¹ swobodê, pozostan¹ wzorem wielu cnót ¿o³nierskich, które naœladowaæ bêdziemy.”
l Ppor. Pawe³ Kozie³ (kolor M. Szponar).
Odzyskanie niepodleg³oœci Polski nie by³oby mo¿liwe bez odbudowy si³y militarnej. Wolnoœæ zawsze krzy¿ami siê mierzy, z czego doskonale zdawa³ sobie sprawê syn Komisarza Rz¹du Narodowego w Powstaniu Styczniowym Józef Pi³sudski, którego wychowanie i póŸniejsza droga wojskowa by³y kontynuacj¹ dzie³a powstañczego. Na Syberii, gdzie zosta³ zes³any w 1887 roku, pozna³ zes³añców z powstania, w tym jednego z przywódców Bronis³awa Szwarce. Ich wspomnienia sta³y siê impulsem do g³êbszych studiów nad zrywem niepodleg³oœciowym z 1863 roku. Pi³sudski zrozumia³, ¿e jego klêska mog³a byæ lekcj¹ prowadz¹c¹ do zwyciêstwa. Po powrocie z zes³ania postanowi³ j¹ solidnie odrobiæ i przerodziæ w czyn. Ju¿ w 1909 roku wyg³osi³ cykl wyk³adów dla Organizacji Bojowej PPS o przygotowaniach do walki zbrojnej, które nastêpnie trzykrotnie opublikowa³ jako samodzielne broszury. Opisa³ w nich dzia³anie w³adz powstania, kwestie podatkowe, uzbrojenie, cele, czynniki spo³eczne i uwarunkowania miêdzynarodowe. W 1912 roku ponownie wyg³osi³ wyk³ady, tym razem dla uczniów kursu oficerskiego „Strzelca”,
omawiaj¹c szczegó³owe zagadnienia militarne i taktyczne. To by³a ju¿ kuŸnia kadr dowódczych. W 1914 roku wyda³ ksi¹¿kê „22 stycznia 1863” jako pierwszy tom w serii „Bojów Polskich”. By³a to praca przeznaczona dla szerokiego krêgu odbiorców, ³¹cz¹ca fakty z opisami literackimi. Zosta³a wysoko oceniona przez zawodowych historyków. Pi³sudski analizowa³ w niej zdarzenia i wyci¹ga³ w³asne wnioski. W nastêpnym roku wyg³osi³ odczyt w Pary¿u. W krêgu jego zainteresowañ by³y tak¿e inne powstania i konflikty zbrojne niewielkich oddzia³ów ze znacznie silniejszymi armiami, np. wojny burskie, powstanie bokserów, powstanie Garibaldiego, a nawet wojna o niepodleg³oœæ Stanów Zjednoczonych i wojna japoñsko-rosyjska z 1905 roku. Co ciekawe, tê ostatni¹ studiowa³ z podrêczników japoñskich, choæ nie zna³ tego jêzyka. Wystarcza³y mu ryciny przedstawiaj¹ce po³o¿enie wojsk. Czyta³ dzie³a w oryginale. Zna³ francuski, niemiecki i rosyjski. Jego ¿ona wspomina³a, ¿e zawsze mia³ przy sobie jakieœ ksi¹¿ki. Stara³ siê znaleŸæ klucz do zwyciêstwa Dawida nad Goliatem. I znalaz³. í 12